1˜˜)˜˘4’*’1 %#’1 1’+ #0˜ -...

#205 (264) 29 ianvari _ 5 Tebervali 2013 saxalxo moZraoba „samegrelos“ organo 30 TeTri

E-mail: [email protected]

saakaSvilis gedis simRera...(2013 wlis 20 ianvridan,

saprezidento xuTwliani vadis

gasvlis gamo, mixeil

saakaSvili saqarTvelos

prezidenti aRaraa. igi,

ubralod, moqalaqe

saakaSvilia)rogorc ityvian, quTaisis akaki

wereTlis saxelobis universitetis

studentebTan Sexvedrisas moxsna piri

gudas maSin jer kidev saqarTvelos

prezidentma saakaSvilma da, Tanac ro-

gor moxsna! jer kidev axalgazrda

kaci rom ar iyos, misi gamosvlidan

gamomdinare, gaifiqrebdi _ sklerozi

moeria, aRar axsovs Tavisi axlo war-

sulis Sav-bneli saqmeebi da amitom

WikWikebs aseTi amaRlebuli gan-

wyobiTo.

am dros ki, prokurorebisa da

mosamarTleebis magidebi Cazneqilia

im politdevnilebisa Tu sxva

udanaSaulod dapatimrebuli pirebis

saprotesto gancxadebebiT, sadac isini

moiTxoven maTi sisxlis samarTlis

saqmeebis Tavidan ganxilvas.

“saqarTvelo ukve meored midis mo-

jadoebul wrezeo”, ganucxada

saakaSvilma quTaisel studentebs. an

gaugonrad utifari unda iyos adamiani,

an sulelebad unda miaCndes mTeli

qarTveli eri, amgvari gancxadeba rom

gaakeTos im politikurma avantiurist-

ma, romelmac marTlac diqtaturis mo-

jadoebul wreze gayvana moundoma

sruliad saqarTvelos, magram, saboloo

jamSi, mainc Cauvarda kovzi nacarSi.

samwuxarod, darbazSi ar aRmoCnda

studenti, romelic saTanado SekiTxvas

dausvamda am gaTavxedebul nadiqta-

torals, magram arcaa gasakviri _ stu-

dentTa auditoria xom sagangebod iyo

SerCeuli im damonebuli arsebebisagan,

romelnic garkveuli sazRauris fasad

uWeren mxars yovelgvar politikur

umsgavsoebas!

Zneli gansaWvreti araa, Tu rogori

miswrafebebis mqone “patriotebs”

miviRebT am sagangebod SerCeuli au-

ditoriisagan. gana SevardnaZemac aseTi

“rudunebiT” ar SearCia is gadajiSe-

buli axalgazrdebi, “reformatorebad”

rom mouvlina Semdeg saqarTvelos?

Tu saakaSvils Tavisi boroti ideebis

gaxmovanebis saSualeba miveciT,

ueWvelia, rom isic eduard Sevard-

naZesaviT dagvitovebs umZimes poli-

tikur memkvidreobas!

da yovelive es quTaisSi xdeboda

imis meore dRes, roca saakaSvilma,

saqarTvelos eklesiis patriarqis ilia

meoris TandaswrebiT “gulwrfelad”

gauwoda “kohabitaciis” xeli saqarTve-

los axal xelisuflebas. am faqtma

kidev erTxel daarwmuna qarTuli

sazogadoeba, rom kapikia daSnaki somexi

reaqcioneris saakaSvilis sityva, rom

avadsaxsenebeli “nacebi” da “qarTuli

ocneba” iseve ver iarsebeben erTad,

rogor erTad ver Seiyrebian dRe da

Rame. amitom, aucilebelia, rom kunapet

Ramed qceuli nacebi saswrafod

CamoSordnen qarTuli politikis

ciskidurs!

mixeil saakaSvilis sityvasa da

saqmes iseve ver endoba adamiani, ro-

gorc ver endoba Sxamian aspids! aq

ukve saubaria ara mxolod elemen-

tarul politikur kulturaze, romel-

ic saerTod ar gaaCniaT saakaSvilsa

da mis politikur damqaSebs, aramed

elementarul adamianur dadebiT Tvise-

bebze, romelic aseve ar gaaCniaT qar-

Tuli politikidan samarcxvinod

gaZevebul saakianc-darCiev-bokeriebs

Tu Ciora-xerxeuliZe-oCiaurebs... Tumca,

amaze odnav qvemoT...

Semdeg quTaisSi saparlamento um-

ravlesobis, umciresobisa da sazoga-

doebriobis aqtiuri monawileobiT

gaimarTa ganxilva sakiTxisa _ unda

darCes Tu ara saqarTvelos parlamenti

quTaisSi?

Cvenda samwuxarod da saubedurod,

parlamentis TbilisSi dabrunebas

swored saakaSvilisa da misi bandisagan

gabriyvebuli is qarTvelebi ewinaaR-

mdegebian, romelTac ar ician, saerTod,

vis mier da rodis daisva ara mxolod

saxelisuflebo struqturebis, aramed

saqarTvelos dedaqalaqis quTaisSi

gadatanis sakiTxi. Cven ukve vwerdiT

imis Taobaze, rom jer kidev 1922 wlis

maisSi (vidre lenini jer kidev

Sromisunariani avadmyofi iyo)


gadatanis moTxovniT lenins werilo-

biT mimarTes cnobilma somexma rev-

olucionerebma stefane Saumianma da

aRasi xanjianma: male amierkavkasiis

federacia Seiqmneba da umjobesi iqneba

amierkavkasiis dedaqalaqad swored

Tbilisi gamovacxadoTo. somexTa

Canafiqri sakmaod “Wkvianuri” da, amave

dros, sakmaod mzakvruli gaxldaT:


gadataniT isini iolad moaxerxebdnen

somexi mosaxleobis gadmosaxlebas aR-

mosavleT saqarTveloSi da, aqedan

gamomdinare, mis srul gasomxebas. maSin

daSnakebis am veragul Canafiqris aR-

srulebas win aRudga ioseb stalini,

romelmac SesZlo daerwmunebina lenini

am gegmis miuReblobaSi.

_ axlaxan damTavrda 1918 wels

dawyebuli somxeT-saqarTvelos omi,

swored rom axlaxan (1915 wels) Catarda

somxebis masiuri xocva-Jletva Turqe-

bis mier, amitom, didi raodenobis

somxebis, musulmanebisa da qarTvelebis

erT qalaqSi Tavmoyram SeiZleba

sisxlisRvris axal kampaniis provo-

cirebamde migviyvanoso, _ uTxra maSin

stalinma lenins, rac ar gaxldaT WeS-

maritebas moklebuli.

Tumca, maSinac iyvnen mokalaTebuli

saqarTveloSi Tu mis farglebs gareT

is gadagvarebuli qarTvelebi _

toroSeliZeebi, maxaraZeebi, orjonikiZee-

bi, cxakaiebi, mdivnebi, romlebic ar

dasjerdnen saqarTvelodan misi

ZirZveli kuTxis hereTis Camocilebas

da axla, somxur bodviT ideebs brmad

Tu SegnebiT ayoliebulni, mzad iyvnen,

rom Tbilisi amierkavkasiis

dedaqalaqad gamoecxadebinaT.

albaT amitomac gveZaxian reaq-

cioneri somxebi “giJ-vracuas” (Seu-

racxad qarTvelebs).

magram, maSin kidev erTxel gadag-

varCina maSin RmerTma!@ufro sworad,

maSin saqarTvelo gasomxebas ioseb

stalinma gadaarCina, mogvianebiT ki

lavrenti beriam kidev ufro gaaZliera

lamis erTianad gasomxebul aR-

mosavleT saqarTveloSi qarTuli suli

da, rogorc amboben, Tbilisis qarTuli

mosaxleobis ricxvi dasavleT

saqarTvelodan gadmosaxlebuli

qarTvelebiT Seavso!

swored amitom SeiZula lavrenti

beria aRmosavleT saqarTvelos aSkarad

araqarTulma mosaxleobam, romelic

saimedod aris amofarebuli qarTul

gvar-saxelebs!

arsebobs Zveleburi inglisuri

gamoTqma: “am adamians iseTi ra sikeTe

gavukeTe, aseT dauZinebel mtrad rom

meqcao”!

Cven viciT, Tu ratom moekida berias

ase mtrulad saqarTvelos araqarTuli

mosaxleoba.

imitom, rom saqarTveloSi qarTvelTa

Seviwroebis procesebi lamis 80 wliT

damuxruWda.

magram male saqarTvelos avbediTad

daawva pirwavardnili karieristisa da

politikuri avantiuristis eduard Se-

vardnaZis aCrdili, romelsac

qarTvelebi imitom ezizReboda, rom

sakuTari karieris organizebaSi, romel-

ic qarTveli xalxis politikuri da

eTnikuri Seviwroebis xarjze hqonda

dagegmili, qarTuli sazogadoeba Riad

ar ucxadebda mas ndobas!

gavixsenoT Tundac aseTi faqti:

roca SevardnaZe saqarTvelos Sinagan

saqmeTa ministris postze gaZvra, mas

ukve hqonda SemuSavebuli qarTveli

patriotis, saqarTvelos kompartiis

cekas pirveli mdivnis, udavod pa-

tiosani pirovnebis vasil mJavanaZis

diskreditirebisa da misi Tanamdebobis

dauflebis gegma, romlis ganxorciele-

ba, rogorc Ss ministrs ar gauWirde-

boda, magram komprebis Segrovebas

qarTvelebs mainc ar andobda. amitom,

man, administraciis ufrosis Tanamde-

bobidan moxsna gulmarTali qarTveli

kaci da igi somexi erovnebis marlen

uluxanoviT Secvala, romelmac wamsve

gaavso saministros kancelaria somexi

TanamSromlebiT.

mogvianebiT ki, roca SevardnaZem

banditebis xeliT daamxo zviad gam-

saxurdias kanonieri xelisufleba da

Tavad daeufla qveynis marTvis sadav-

eebs, kvlav somxebs mouyara Tavi da

erT-erTi virTxa _ moxeil saakaSvili

Tavis Semcvleladac ki mogvivlina.

swored am dRidan daatyda Tavs

saqarTvelos axali ubedurebebis tal-

Ra.

yvelaze didi ubedureba ki is

gaxlavT, rom Turme Cvens sayvarel

quTaiss kvlavac yvav-yornebad dah-

yaryaSeben axali yaidis toroSeliZee-

bi, maxaraZeebi, orjonikiZeebi da sxva

avsulebi, romlebic ver grZnoben

gadamTielTa mier Semogdebul

satyuaras da yovelgvari sicruisa

Tu yalbi patriotuli paTosis

moSveliebiT cdiloben quTaisSi

saqarTvelos parlamentisa da Semdeg

ki dedaqalaqis damkvidrebis ideis

lobirebas.

RmerTo, Sen auxile Tvalebi

uneblied Tu nebsiT dabrmavebul da

fulze sulgayidul im vai-qarTvelebs,

romlebic sakuTari yofiTi gaWirve-

bidan Tavis daRwevis erTaderT gza

mxolod quTaisis gadedaqalaqebaSi

xedaven!

es ar gaxlavT mxolod quTaislebis

problema, es sruliad saqarTvelos

problemaa, Tanac, metad safrTxilo

da sabediswero!

amasobaSi ki, kuTxeSi mimwyvdeulma

politikurma virTxam _ moqalaqe

saakaSvilma, igrZno ra saqarTvelos

mosaxleobis absoluturi umravleso-

bis saprotesto ganwyoba misi udReuri

da yovlad umsgavso mmarTvelobis mi-

marT, sajarod ganacxada Tavisi rezi-

denciis zugdidSi gadatanis Taobaze,

riTac, quTaisis politikuri krizisis

paralelurad kidev erT _ zugdidis

mosalodnel umZimes politikur

kriziss Cauyara safuZveli!

samegrelo, rogorc afxazeTis

dabrunebis erT-erTi Zlieri rgoli,

dRes, gansakuTrebiT faqiz midgomas

saWiroebs da minda gavafrTxilo Zmebi

megrelebi, rom Zalauflebis dakargvis

SiSiT gaTanguli politikuri mZoris,

moqalaqe saakaSvilis samegreloSi

SeSveba prezidentis rangSi, romelic

igi ukve aRaara 2013 wlis 20 ianvris

Semdeg, axali sisxlisRvris realur

safrTxes Seqmnis, rac SeiZleba

saqarTvelos Suaze gaxleCvis

winapirobad iqces. nuTu aRar mog-

wyindaT am crupentela mxdali avan-

tiuristisa da politikuri demagogis

ybedobis mosmena, romelic kidev ufro

gvaSorebs saqarTvelodan misive Zal-

isxmeviT Camocilebuli teritoriebis

SemoerTebis sanukvar mizans?

erTxel xom mwared movtyuvdiT,

roca SevardnaZis siZulviliT gonebaam-

Rvreulebma virwmuneT miSas da sandras

megrulad “WukWukis” da Sesrulebuli

megruli simRerebisa, gza gavukafeT

mas saqarTvelos umaRles xelisufle-

baSi, rac Semdeg mZime tvirTad eqca

sruliad saqarTvelos?

gaixseneT: “cxeli rZiT pirdamwvari

dosac ki suls uberavdao”!

erTxel motyuebulebi meoredac nu-

Rar movatyuebinebT Tavs am araraobas!

moiTxoveT, rom saxalxo moZraoba

“samegrelos” bazaze Seiqmnas axali

politikuri Zala, romelic aiRebs ara

mxolod samegrelos, aramed sruliad

saqarTvelos politikuri krizisisagan

daxsnis pasuxismgeblobas, romelsac

SeeZleba dialogis warmoeba mezobel

ruseTTan da Cvens moZme afxazebTan

da osebTan!

Tqvens xom Zalian kargad iciT, rom

saxalxo moZraoba “samegrelos” dRes

gaaCnia amis politikuri nebac, pro-

gramac da saTanado resursic!

gaixseneT Tunda saxalxo moZraoba

“samegrelos” lideris, cnobili poli-

tikosis baton aleqsandre WaWias mier

Seqmnili programa: “saqarTvelos

erovnul-saxelmwifoebrivi strategia

da erovnuli idea”.

sxva romel politikur Zalas aqvs

SemuSavebuli aseTi srulyofili da

yovlismomcveli saxelmwifo-sapro-

gramo dokumenti?

aravis!

nuTu jer kidev ver darwmundiT,

rom moqalaqe saakaSvili mxolod gva-

Sorebs saqarTvelos gaerTianebis

ideas da geografiuli daSlisaken mi-

hyavs Cveni mravaltanjuli samSoblo?

modiT, gadawyvetileba miviRoT civi

gonebiT da ara lafSmorRveuli mo-

qalaqe saakaSvilis utifari, sicruiT

uxvad gajerebuli tiradebiT

gamowveuli emociebiT, romelsac ara-

sodes moiutania sikeTe saqarTvelosa

da qarTveli erisaTvis!

roland jalaRania,“aia”-s da “fazisi”-s

akademiebis namdvili wevri

ilori2 29 ianvari _ 5 Tebervali 2013

yovelkvireuli ambebi afxazeTidan

sarwmunoeba samurzayanoel

mwyemsisa. _ miqam-gario. _

mTis wyali. _ Caquxa. _

wyalSi banaoba akrZalulia.

_ miqam-gariostoba. _ mTa da

Tayvaniscema. _ naSTi astro-

latriisa. _ juja xalxi da

adamianis gaCena.

mwyemsis fantaziam iqamdec miaRwia,

rom miqel-gabrieli xorcielhqmna, da-

iaxlova, rogorc kargi megobari da

mfarveli. aqaur mwyemsebSi daculia

erTi Tqmuleba miqel-gabrielsa da

mwyemsze. rogorc am Tqmulebidan

dainaxavs mkiTxveli, miqel-gabrieli

mwyemsTan midis, rogorc mezobeli

vinme, elaparakeba, ixsnis gaWirvebisagan,

afrTxilebs mosalodneli xifaTis

dros, saxl-kars uSenebs, fulebs aZlevs,

mis yanaSi RvTis Tvals atrialebs,

erTi sityviT aniWebs yovelive saaqao

sikeTes, ris natvrac ki SeuZlia

mwyemssa. ai, TviT Tqmulebaca.

mwyemsi vinme iyo samurzayanoSi, uT-

valavi cxvris patroni. gavida zafx-

uli, mTaSi yofnis dro. mzes siTbo

moaklda, sicive daiWira. mwyemsma Tay-

vani sca mTasa (aqauri mwyemsebi mTas

Tayvans scemen, rogorc uzenaes arse-

basa), daireka cxvari da cota ar iyos,

sixaruliT daadga baris gzasa. jer

isev SiSvelze (“SiSvels” mTaSi mwyem-

sebi iseT mTas eZaxian, sadac balaxis

meti sxva mcenare ar aris) rom

dasaRamoJamda, wamovida bolqva-bolqvad

nisli, es iyo ganuyreli amxanagi mTisa

da saSineli mteri mwyemsisa, Sig gahxvia

yvelaferi, gahxvia mwyemsebis sayvareli

cxvarica. Savi RrublebiT daixunZla

ca. ielva, quxili miemata gulSemzaravi.

cam piri moixsna, kokispiruli dauSva,

TiTqos warRvnas uqadis qveyanasao.

mwuxarebiT gaiwura guli mwyemsisa,

gansacdelSi Cavarda. kvnesiTa da

namdvili mwyemsuris, mSobliuri

gulistkivneulobiT Tavi mouyara er-

Tad, daeyrdno Tavis labaSasa (mTis

joxi mwyemsisa, bolo rkiniTa aqvs

moWedili) da Seecada farisaTvis er-

Tianad Seexedna. iqneb ukanasknelad

vxedav Cems cxvarsao, iqneba (RmerTo,

mtris gulisas nu gamxdio!) mTlad

STanTqas aboboqrebulma bunebam, erTic

ar gadamirCinoso, iqneba mec Tan gadami-

tanoso... iqneba, gadavrCe cocxali, ma-

gram raRad minda sicocxle Cemi

cxvris Semdeg, rad minda ubeduri Tavi

uimaTod, ra gemo eqneba euls sic-

ocxlesa? ara, Tu daRupva uweria Cem

cxvarsa, isev imaTTan erTad mec mim-

ibaros Cemi mTis civma arvaSebma

(xramebma). elvasaviT gaurbina am mware,

naRvelSi nalesma fiqrebma da Tavis

ukanasknel saxsarsa da nugeSs mimarTa.

Seevedra mTasa, mTis gamCen RmerTsa:

mixsen gaWirvebisgan, nu damiRupav am

wviTa da dagviT, SvilsaviT nazards

da naamagevs cxvarsao. Tu cocxals

gadagvarCen, iloris wminda giorgis

karTan mival da zvaraks Semovwirav

Sens saxelsao.

buneba boboqrobda. TiTqo ufro

umata simkacresao. saso warekveTa

mwyemssa. moeSva suliTa da xorciTa.

ukanasknelad Seevedra Tavis mfarvelsa

_ mTavarangelozs miqel-gabriels:

“erTi TeTri verZi, erTi kravi SenTvis

Semomivlia, oRond, Cemo mfarvelo, Cveno

mxsnelo, gvixsen am gaWirvebisagan Seni

saxelis sadideblad”.

ucbad, imav siswrafiT, ra siswrafi-

Tac gaavdrda, gamoisarka, Rrublebi

gadiyara cama, TiTqo arc ki yofila

rodismeo. sali kdle gaSra, umTvaro

ca moikirwyla cimcima varskvlavebiTa.

Camovida mwyemsi samSvidobos, gul-

damSvidebuli dabanakda da cxvris

kreWis Tadarigs Seudga.

meore dilas samma angelozma gaiares

mis binaze. Turme bina mwyemss an-

gelozebis savlel gzaze daedva. ewyi-

naT. wavidnen RmerTTan da SesCivles:

mwyemss moukalaTnia Cvens savlel

gzazeda da cxvris gakreWas apirebso.

RmerTma ubrZana: mosTxoveT dapirebu-

li zvarakio.

movidnen angelozebi da mwyemsTan

da uTxres:

_ RmerTi dapirebul zvaraksa gTx-

ovso.

mwyemsma Sors daiWira sityva:

_ me mTavar-angeloz miqel-gabriels

davpirdi verZsa da kravsa da kidevac

Sevwirav. venacvale mis saxelsa, verZi

da kravi ki ara, mTeli fara rom mTx-

ovos, yvelafers Tavs Semovavleb!

angelozebi xelcarieli dabrundnen.

SesCivles RmerTs mwyemsis urCoba.

RmerTma ubrZana:

_ Tu or dReSi ar aiyaros mandedan,

mouvlineT wvima, Tovli, quxili da

sul erTianad amouwyviteT fara.

miqel-gabrieli mwyemsTan mivida da

uTxra:

_ aqedan aibarge da moSorebiT

sadme daide bina.

xelaxlad movidnen angelozebi da

naxes, rom mwyemsi abargebuliyo. miqel-

gabrielma kvlav urCia mwyemssa: isev

winandel adgilas gadi da ecade, or

dReSi gahkriWo cxvario. mwyemsma bevri

mkreWavebi iSovna da or dReSi gahkriWa

fara.

mTavar-angelozma uTxra: kargi

sasaxle aageo.

_ sasaxlis asagebi fuli vinRa mom-

ca? _ uTxra mokrZalebiT mwyemsma.

_ fulis dardi nu gaqvs, _ anugeSa

miqel-gabrielma, _ sTqvi, amdeni fuli

mWiria-Tqo, da fuliTY maSinaTve jibe

gagevseba.

mwyemsma daaxvia uTvalavi xuroebi

da Svid dReze samefo sasaxle aago.

naxes angelozebma mwyemsis gakeTebuli

sasaxle da RmerTs ambavi miutanes.

“Tu erT kviraze Tavidan ar mogwydaT,

_ brZana RmerTma, _ daaqcieT mandau-

robao”. miqel-gabrielma gaafrTxila

mwyemsi, _ Tu saxli ar gahyide, cudi

dRe mogeliso.

_ viRa iyidis Cems saxls, batono? _

daekiTxa mwyemsi.

_ Sen imisi fiqri nu gaqvs. xvalve

mogiva imisi myidveli vaWari. rasac

sTxov, CarCobas ar dagiwyebs, maSinve

mogcems.

meore dRes mivida mwyemsTan erTi

mdidari vaWari da saxls SeevaWra.

_ ramdeni mogce Sens saxlSi?

_ xuTasi Tumani.

_ inebe! _ uTxra vaWarma da xuTasi

Tumani maSinve dauTvala.

movidnen angelozebi im ganzraxviT,

rom mwyemsis saxli daengriaT. magram

naxes, rom mwyemsis magier viRac vaWari

dahpatroneboda, ra Tqma unda, xeli ar

axles, radgan mwyemsis javri sWirdaT

da ara vaWrisa da ukan dabrundnen

daRonebulebi.

ewvia miqel-gabrieli mwyemssa da

uTxra:

_ vaWars guls avucrueb saxlze da

sul Calis fasad mivayidvineb

SenTvisao.

meore dRes movida vaWari mwyemsTan

da sTxova:

_ modi, Seni saxli isev Sen iyide,

iafad mogcemo.

_ ra mogce? _ hkiTxa mwyemsma.

_ rac momicia, imis naxevars dag-

jerdebi.

_ ara, mesameds mogcem. _ uTxra

mwyemsma.

morigdnen am fasze. mwyemsi imav

dRes Tavis saxlSi dabinavda. naxes es

angelozebma da SesCivles RmerTs.

“amas miqel-gabrieli miSvreba da

amitom mipativebia”, _ brZana RmerTma.

miqel-gabrielma puris daTesva urCia.

mwyemsmac daTesa puri. abibinda je-

jili. mere TavTavebi daikeTa. mkis

droc dadga. naxes angelozebma, mwyemss

yana dauTesiao da RmerTs SesCivles

misi Tavxedoba. RmerTma uTxra: roca

puri momkas da Znebi uremze daawyos,

xvavi waarTviT: TiTo urmidan TiTo

qila xorbaliRa gamouyvaneTo.

moiWra miqel-gabrieli mwyemsTan da

uTxra: TiTo urems mxolod TiTo

TavTavi daudeo. mwyemsic ase moiqca.

galewa kalo. saSinlad xvaviani Wirnax-

uli daudga: TiTo TavTavidan TiTo

qila xorbali gamouvida. puri beRelSi

arc ki eteoda.

daRondnen angelozebi, magram raRa

dros!

(gagrZeleba Semdeg nomerSi)

gverdSi gamoyenebulia afxazeTis respublikis sainformacio saagento “afsnipresis” masalebi

mogzaurobani

kapitaluri remontis Semdeg soxumSi

sazeimod gaxsnes afxazeTis mecniere-

baTa akademiis botanikis institutis

administraciuli Senoba. RonisZiebas

eswrebodnen afxazeTis prezidenti

aleqsandre anqvabi, premier-ministri

leonide lakerbaia, sxva mowveuli

stumrebi.

l. lakerbaiam aRniSna, rom botanikis

instituts mdidari samecniero istoria

gaaCnia. faqtiurad igi im botanikuri

baRis wiaRidan amoizarda, romelic

saxelmwifom gaxsna 1840 wels. dRes

am institutSi Tavmoyrilia kolxeTis

floris erT-erTi umdidresi herbari-

umi, romelsac msoflio katalogSi

unikalur fenomenad aris miCneuli. am

institutSi saqminobdnen msoflios

udidesi mecnierebi. sakmarisia davasax-

eloT didi botanikosi alfred ko-

lakovski, romlis memorialuri dafac

amSvenebs institutis krdrls.

lakerbaiam is didi saerTaSoriso

samecniero konferenciebic gaixsena,

romlebic aq warmatebiT Catarda 2006-

2011 wlebSi. msoflios mravalma wamy-

vanma mecnierma miiRo monawileoba aR-

niSnul konferenciebSi, miuxedavad

imisa, rom instituts ar gaaCnnda

Sesabamisi samuSao pirobebi. axla ki,

institutisaTvis gamoyofili sufsi-

diebi aq dasaqmebul mecnierebs da

mowveul stumrebs maRalnayofieri

analitikuri samuSaos da samecniero

kvlevebis Catarebis saSualebas mis-

cems.

premier-ministrma didi madloba

gadauxada mSeneblebs, romelTac ad-

ministraciuli Senobis maRalxarisx-

iani saremonto samuSaoebi Caatares.

da me-19 saukunis arqiteqturis Zegli

qalaqis mSvenebad aqcies.

RonisZiebas eswreboda ruseTis fed-

eraciis delegacia, romlis xelmZR-

vanelma vladimer Cernovma aRniSna,

rom afxazeTis mecnierebaTa akademiis

botanikis institutis axladgaremon-

tebuli administraciuli Senoba didi

stimuli iqneba mecnierebis am dargis

Semdgomi ganviTarebisaTvis. es ki

TavisTavad niSnavs im did mecnierTa

Sromis dafasebas, romelTac mTeli

sicocxle Sealies adamianTa yofis

gamSvenierebas. es movlena gaxlavT

afxazeTis 2010-2012 wlebis socialur-

ekonomikuri gegmis ganxorcielebis

saqmeSi. man mouloca botanikis insti-

tutis TanamSromlebs es didi gamar-

jveba da warmateba usurva momaval

saqmianobaSi.

Semdeg lakerbaiam sazeimod gaWra

wiTeli lenti, ramac saTave daudo

afxazeTis umniSvnelovanesi samecniero

dargis Semdgomi aRmSeneblobis pro-

cesebs.

botanikis institutis direqtorma

eduard gubazma stumrebs daaTvaliere-

bina garemontebuli kabinetebi, sakon-

ferencio darbaze, herbariumis sacavi,

a. kolakovskis memorialuri kabineti,

samecniero biblioTekis darbazi.

gubazma aRniSna, rom institutis mdi-

dari biblioTeka axalgazrda mec-

nierebs saSualebas aZlevs, rom, Seno-

bidan gausvlelad moipovon maTTvis

saintereso samecniero informacia.

“Cven gagvaCnia specializirebuli lit-

eratura, romlis anlogebs mxolod

moskovisa da sanqt-peterburgis bib-

lioTekebSi Tu moipovebs adamiani”, _

siamayis gancdiT aRniSna man. _

“sasixaruloa, rom axla am wignebis

saimedod Senaxvis saSualeba gveqneba,

risTvisac kidev erTxel movuxdiT

did madlobas mSeneblebs”.

Semdeg stumrebisaTvis moewyo

eqskursia botanikur baRSi, romelsac

megzurobas uwevda institutis

swavluli mdivani tatiana giulaniani.

man damswreT gaacno baRis istoria,

mouTxro im pirovnebaTa Sesaxeb, rom-

lebmac didi Zalisxmeva moaxmares

parkis Seqmnisa da misi Semdgomi gan-

viTarebis saqmes, gaacno parkSi gaxare-

buli unikaluri mcenareebi, romelTa

nawili Camotanilia iaponiidan da

taivanidanac ki. es gaxlavT maradmwvane

mcenareebis savane, romelic wlis nebis-

mier dros funqcionirebs.

eqskursiis damTavrebis Semdeg afx-

azeTis respublikis prezidentma ale-

qsandre anqvabma RonisZiebis monaw-

ileebTan erTad samaxsovro foto

gadaiRo.

kapitaluri remontis Semdeg sazeimod gaixsna afxazeTis mecnierebaTaakademiis botanikis institutis administraciuli Senoba

ilori 329 ianvari _ 5 Tebervali 2013

arTians xuj

gusworaT!

muq doryviles, jimalef!

saqme vare ojineT.

arTians xuj gusworaT,

samarTalSen mojgiremq!

irdixaSe gumorena,

arZa ganmajiSebel,

arCqilen, Cqino okona,

jgirobua ifrelner.

dapirebemq, “ferafiq”,

Te dRaS met mumomRes,

Cqinianemq Sxvado gocu,

uRel-meRelq munomles.

jveSems brel veSulebuna,

axalems koC “veCinens”...

dida iWyens orCinels.

mumas Suro mi Sinans

“uCa dRaS gorCqinels”.

ifrel jgir xes aSmodinna,

ujgurobaS vaCqu Sara,

Cqin marsxebels miTas

vorwyeT,

RoronT ginmotendan vara!

anon birava

koaliciam “erTsulovneba sazoga-

doebis erTianobisaTvis” erT milionze

meti xelmowera Seagrova mixeil

saakaSvilisaTvis prezidentobis ufle-

bamosilebis Sewyvetis moTxovniT, rasac

iTvaliswinebs saqarTvelos konstitu-

cia, sadac 70-e punqtSi garkveviT sweria,

rom saqarTveloSi prezidenti irCeva

xuTi wlis vadiT da mas mxolod

orjer SeuZlia kenWisyra am Tanamde-

bobaze.

rogorc didma qarTvelma kinore-

Jisorma rezo CxeiZem aRniSna: „მას

(სააკაშვილს) ბიბლიაზე დაფიცებული

ჰქონდა, კი არ მოევლო თავისი

ხალხისთვის, არამედ გონებრივად

დაექვეითებინა, რათა ადვილად ემართა.

ყველა ის ნაბიჯი, რაც აქამდე მისი

ხელმძღვანელობით გადაიდგა, არის

დარტყმა არა მარტო საქართველოს

სოციალურ მდგომარეობაზე, არამედ

საქართველოს სულიერებაზეც.

საქართველოს მართვა ადვილია, როცა

მას დავით აღმაშენებელს, შოთა

რუსთაველს, თამარ მეფეს წაართმევ,

რადგან აღარაფერი დაგრჩება ხელში.

პირველი, რაც სააკაშვილმა გააკეთა

და რაც ქართველმა ხალხმა და მათ

შორის, ვერც მე გავიგე, გახლდათ ის,

რომ სააკაშვილმა ერთ ღამეს მალულად,

დავით აღმაშენებლის ძეგლი ქალაქის

ცენტრიდან გაიტანა . მეგონა, მერაბ

ბერძენიშვილს მის უკეთეს ადგილას

გადატანა უნდოდა, მაგრამ აღმოჩნდა,

რომ ბერძენიშვილი საქმის კურსში არ

იყო და მისთვის არც კი შეუტყობინებიათ.

ამას მოჰყვა ქუთაისის ცენტრიდან დავით

აღმაშენებლის ძეგლის ვაგზლის

ტერიტორიაზე გადატანა. დიდგორის ომის

მომგები და „გალობანი სინანულისანის“

ავტორი დავით აღმაშენებელი მიხეილ

სააკაშვილს ქალაქის ცენტრში არ

უნდოდა, არ უნდოდა იმიტომ, რომ მასზე

თაობები იზრდებოდა”.

diax, mixeil saakaSvili avbediTi

figura gaxldaT saqarTvelos poli-

tikisaTvis, sruliad saqarTvelosaTvis,

romelic man umaRlesi xelmZRvanelis

postis dakavebisTanave gaamJRavna da

romlis Taobazec dawvrilebiT cnobebs

Cven mkiTxvela gazeTis momdevno nomer-

Si mivawvdiT.

saakaSvili rom Tavxeduri Zalado-

biT da TavnebobiT iyo gamorCeuli

(misi brZanebiT mowyobil sisxlian

darbevebsa da patimrebiT gamovsebul

cixeebSi wamebebebis dakanonebaze rom

araferi vTqvaT), iqidanac sCans, rom,

fexqveS gaifina saqarTvelos konsti-

tucia da binZuri kvali Seatova mas _

erT-erT punqtad Caawerina, rom saprezi-

dento arCevnebi unda gaimarTos 2013

wlis oqtomberSi, riTac Caidina gaug-

onari danaSauli _ TviTneburad

gaigrZela, cxra TviT, saprezidento

uflebamosileba, rac uprecendento

SemTxveva gaxlavT demokratiuli

qveynebis istoriaSi. magram mis monur

morCilebaSi myof yofil saparlamento

(nacionalur) umravlesobas gamorCa,

rom am punqtSi mieTiTebina saakaSvilis

gvari, rac imas niSnavs, rom 2013 wlis

oqtombramde, igive konstituciis Tanax-

mad qveynis prezidentis movaleobas

Seasrulebs ara vadagasuli saakaSvili,

aramed saqarTvelos parlamentis Tavmj-

domare, an premier-ministri.

ase rom, dReidan qreba mcneba

saqarTvelos prezidenti mixeil

saakaSvili da Cndeba axali mcneba _

moqalaqe mixeil saakaSvili. dReidan

aRar mogviwevs misi cofmoreuli, du-

Jiani gamosvlebisa da danaSaulebrivi

mowodebebis mosmena, ramac saqarTvelos

lamis Sua saukuneebis realobaSi amoay-

ofina Tavi. dRidan aRar gveqneba imis

SiSi, rom es marTlac Seuracxadi oms

gamoucxadebs romelime zemZlavr sax-

elmwifos, darCenil teritoriebsac

daukargavs saqarTvelos da Semdeg

gamarjvebulad gamoacxadebs Tavs. Tum-

ca, saakaSvils ras verCiT, roca Cven

Tavad miveciT mas Cveni daterorebis,

gabriyvebisa da urcxvad motyuebis

saSualeba. axla ki, swored Cvens prin-

cipulobasa da konstituciisadmi erT-

gulebazea damokidebuli, kudamoZuebu-

lad datovebs es politikuri araraoba

saprezidento rezidencias, Tu 2013 wlis

oqtombramde gaagrZelebs qveynis haeris

mowamvlas, Tundac TviTmarqvia prezi-

dentis rangSi.

Cven ki, darwmunebuli varT ra

qarTveli xalxis princi pulobaSi,

winaswar vulocavT sruliad saqarTve-

los am nanatri Jamis dadgomas!

sak. inf.

mixeil saakaSvili aRaraa saqarTvelos prezidenti

როგორცსაზოგადოებრივი

მოძრაობა „ლაზარე“საქინფორმს ატყობინებს,მოძრაობა პრეზიდენტ

მიხეილ სააკაშვილის მიერქვეყნის მართვის

ზუგდიდიდან შესაძლოგაგრძელებასგანცხადებით

გამოეხმაურა, რომელსაცუცვლელად გთავაზობთ:

„სააგენტო „პირველის“

მიერ გარცელებულიინფორმაციის თანხმად,

პრეზიდენტმა სააკაშვილმაშესაძლოა, ქვეყნის მართვა

ზუგდიდისრეზიდენციიდან

გააგრძელოს. ე.წ.ოპოზიციის –

„ნაცმოძრაობისა“ დამისი ლიდერისა და

პრეზიდენტისუპასუხისმგებლო

განცხადებების,ქმედებებისა და ქვეყნის

ბევრ რეგიონშისაბოტაჟის

მცდელობებიდანგამომდინარე, აგრეთვე,იმის გათვალისწინებით,

რომ ქვეყანა,ფაქტობრივად,

ორხელისუფლებიანობისრეჟიმში იმყოფება,ზუგდიდში მისმა

გადასვლამ, შესაძლოა,სააკაშვილის მხრიდან

ქვეყნის მორიგპროვიკაციაში ჩათრევა

და, რაც ყველაზესახიფათოა –

საქართველოს ორადგახლეჩაც გამოიწვიოს!

ქვეყანა ისედაცორხელისუფლებიანობისრეჟიმში ცხოვრობს დაშესაძლოა (მალე), თუ

პარლამენტი თბილისში

გადმოვიდა და ქუთაისში

პარლამენტის მუშაობა არ

შეწყდა – საქართველოში,

მართლაც პირველად მის

ისტორიაში,

„ორპარლამენტიანობის“

პრეცედენტიც შეიქმნას.

პრეზიდენტის

ბოლოდროინდელი

უპასუხისმგებლო

განცხადებებისა და

„ნაცმოძრაობის“

ხელისუფლებაში

დაბრუნების დიდი

სურვილის

გათვალისწინებით კი,

სააკაშვილს საქართველოს

სავალალო შედეგებამდე

მიყვანაც შეუძლია. რომ

შეუძლია, ეს საკუთარ

თავზე 2008 წელს ქვეყანამ

ერთხელ უკვე იწვნია.

ვაფრთხილებთ

ქართველ საზოგადოებასა

და ახალ ხელისუფლებას,

რომ ასეთ შემთხვევაში

(პრეზიდენტის ზუგდიდის

რეზიდენციაში გადასვლის

შემთხვევაში), დიდი

ყურადღება გამოიჩინონ

და ნებისმიერი გარედან

დაგეგმილი

პროვოკაციისთვის იყვნენ

მზად! არ წამოეგონ

პოლიტიკურად

გაკოტრებული

„ნაციონალური

მოძრაობის“ მხრიდან

ინსპირირებულ არანაირ

პროვოკაციას, რისი კარგი

დიდოსტატიც,

სამწუხაროდ, ყოფილი

ხელისუფლება ყოველთვის

გახლდათ“.

sazogadoebrivi moZraoba

“lazares” gancxadeba ase ityvian xolme enamkvaxe kax-

elebi usaqcielo da briyv vir-

glaze, romelic ara mentalurad,

aramed mxolod geografiulad

icvlis adgils da amiT cdilobs

brZenad da qveynisaTvis saWiro

pirovnebad warudginos sakuTari

pirovneba sazogadoebas. magram,

isic faqtia, rom mentalurad

saakaSvili verasodes Seicvleba

da, Tavisi karieris dasasruls,

kvlavac iseT politikurad da

zneobrivad araadeqvaturad darCe-

ba, rogoric am karieris dasawyisSi

iyo. amitomac gadawyvita man

TbilisSi mdebare prezidentis

sasaxle datovos da zugdidis

rezidenciaSi gadasaxldes.

misi es nabiji aSkarad misas-

almebelia, radgan TbilisSi poli-

tikuri hava gaumjobesdeba, magram,

ver gamigia, iseTi ra danaSauli

miuZRvis samegrelos erisa da qvey-

nis winaSe, rom biologiuri WaobiT

Sewuxebulebma axla moSxamuli

politikuri haeriTac rom isun-

Tqon!

Tanac, saakaSvils Turme isic

uTqvams: “samegreloSi nacmoZraobam

yvelaze damajerebel gamarjvebas

miaRwia 2012 wlis saparlamento

arCevnebSi da Cemi adgili

sworedac rom samegreloSiao”. aR-

niSnuli fraziT ki, am gamous-

worebelma demagogma da arc Tu

maRalzneobrivma adamianma kidev

erTxel Seayrola Sxamis orTqli

megrelebsa da samegrelos, radgan

kargad icis, rom samegreloSi ax-

alaiebisa da sxva adamianis

saxedakarguli “nacebis” wyalobiT

2012 wlis saparlamento arCevnebi

Tavxedurad gayalbda “nacTa”

sasargebloda da, aqedan gamomd-

inare, saakaSvili da misi banda

samegreloSi iseve “uyvarT”, ro-

gorc Tbilissa Tu quTaisSi, sadac

igi sami saaTis ganmavlobaSi

tualetSi emaleboda misi

danaSaulebrivi saqmianobisagan gan-

risxebul quTaTurebs!

samegrelo ki, ukve politikur

gvamad qceuli saakaSvilis maspin-

ZlobisaTvis kidev erTxel gaxdeba

mis moZuleTa da arakeTilism-

survelTa mxridan kbilis gakvris

msxverpli.

rogorc Tavad megrelebi am-

boben: marTlac “vava, samegrelo”!

netav ra codva migviZRvis aseTi

megrelebs, rom vera da ver movi-

SoreT Tavidan es “qristes Zvlis

mkvneteli” saakianci da misi pir-

sisxliani banda. axic iqneba Cvens

mimarT gamoTqmuli yoveli sayve-

duri, Tu megrelebi Cveuli Tbili

maspinZlobiT miiReben am saqarTve-

los damaqcevars da mSvidad mous-

menen sicruiTa da RvarZliT

gajerebul mis tiradebs.

ezizReba saakianci da misi mod-

gma qarTvel xalxs im uamravi ve-

ragobisaTvis, riTac CvenTvis ga-

mousworebeli zianis miyenebas

cdiloben. Tan, CvenTan erTad, xalx-

Tan gamoCenisac scxveniaT, radgan

fizikuradac da sulieradac max-

injebad mosCanan bunebiT lamazi

qarTveli xalxis fonze. Tundac

aseTi martivi magaliTi aviRoT _

samebis taZarSi, misi uwmindesisa

da unetaresis ilia meores aRsay-

drebidan 35 da dabadebidan 80

wlis iubileze mTeli msoflios

marTlmadidebluri saqristianos

mRvdelmTavrebma moiyares Tavi,

raTa am gamorCeuli saeklesio

moRvaweobisaTvis sazeimo TariRebi

mielocaT. mimlocvelebs Soris

ar Candnen mxolod somxeTis

uapelaciobiT gamorCeuli kaTo-

likosi garegini (kargad gvaxsovs,

Tu rogor daurideblad ubar-

tyunebda uwmindessa da unetares

ilia meores muxlebze xels es

saeklesio moRvawe. aseTi Tavxedoba

ki qarTvelebma aravis ar unda va-

patioT, TviT maRali rangis stu-

marsac ki, radgan Cveni mxcovani

da sicocxleSive wmindanad miC-

neuli patriarqis Seuracxyofa

sruliad saqarTvelos Seuracxy-

ofa gaxlavT) da saqarTvelos did

sircxvilad miCneuli mixeil

saakianci. an ki, ra piriT unda

gamoCeniliyvnen es antiqristeebi

qarTveli mrevlis winaSe, roca

swored maTi ZalisxmeviT,

saqarTveloSi, marTlmadidebluri

eklesia, kanoniT, lamis erT-erT

religiur seqtas gauTanaswores.

mravali aseTi gadamTielis Seteva

axsovs qarTul eklesias, magram

gagviZlia da am ujiSoTa Se-

motevasac gavuZlebT, axali xelisu-

flebis xelSi ki qarTuli marTl-

madidebluri eklesia kvlavac

daubrundeba Tavis Rirseul adg-

ils.

sainteresoa, raze unda esaubros

qarTveli xalxis mier politikur

sanagveze mosrolili saakaSvili

megrelebs. iqneb imaze, Tu rogor

undoda Caesaxlebina qalaq

“lazikaSi” siriidan wamosuli 40

aTasi somexi, an iqneb imaze, Tu ro-

gor datovebda funqciis gareSe

foTis ports axalqalaqi-erzeru-

mis rkinigzis gaxsnis Semdeg? an

iqneb is auxsnas megrelebs, Tu

Tavisi “netarRimiliani” yofili

gubernatoris zaza gorozias

xeliT rogor gaasxvisa kolxuri

miwebi ucxoelebze, samegrelos

ZirZveli mosaxleoba ki saxnav-

saTesi da saZovari miwebis gareSe

datova?

ai, upirvelesad rogori Sinaar-

sis SekiTxvebi unda dausvan

megrelebma moqalaqe saakaSvils,

roca igi zugdidis rezidenciaSi

mokalaTdeba da “samSvidoboze”

gasulad daigulebs Tavs!

gana ar dasturdeba is ambavi,

rom avadsaxsenebeli mixeil

saakaSvili, romelmac ruseTis

sasargeblod jaSuSobis braldeb-

iT 100-ze meti udanaSaulo adamiani

xangrZlivi vadiT gamoketa cixeSi,

Tavad aris ucxoeTis qveynis ja-

SuSi da swored mis damqiravebelTa

dakveTiT uTxrida Zirs saqarTve-

los mravalsaukunovan sax-

elmwifoebriobas!

amitomac aRar daedgomeba

TbilisSi da miiswrafvis

samegrelosaken, radgan hgonia, rom

aqauri mosaxleoba naklebadaa in-

formirebuli mis mavneblur saqmi-

anobaze saqarTvelosadmi.

gana esec sruliad samegrelos

da misi mosaxleobis mZime Seu-

racxyofa ar aris?

viri ginda “zabors” iqiT daabi, ginda _ aqeT

1) am 10-12 wlis win miviRe cnoba,

rom piradad CemTan satelefono

saubari surda espaneTSi mcxovreb

CemTvis ucnob qalbatons prof. n.

kobaxiZes, da, zugdidis fostaSi

misulma, yurmilidan ai ra movismine

misgan: `visTanac ki davreke TbilisSi,

saelCosa Tu saministroebSi da

vikiTxe, Tu vin aris megrulis yvelaze

kargi specialisti saqarTveloSi,

yvelam Tqven da Tqveni qaliSvili

cira dagasaxelaT, magram Tqveni

misamarTi veravin momca... netavi vicode,

ram SeaZula qarTvelebs (albaT ajo-

bebda eTqva, zog qarTvelso, _ m. Z.)

megrelebi, agrerigad? kolxuris

siZveleTa saintereso nimuSebi

gagvaCnia, amosaSifri; iqneb Camo-

brZandeT da damexmaroT~. xarjebs me

gaviRebo, _ dasZina. SevTanxmdiT, magram

gamgzavreba CaiSala im motiviT, rom

èspaneTs uraganma gadauara~.

2) gazeT `galis~ 2012 wlis agvistos

Tvis 6 (63) nomerSi gamoqveynebul n.

salayaias werilSi moxmobil ruseTis

federaciuli respublikis mecnierebaTa

akademiasTan arsebuli enaTmecnierebis

institutis direqtoris, akademiis wevr-

korespodentis, profesor v. m. alpato-

vis SefasebaSi vkiTxulobT: `megruli

samwerlobo ena mudam iyo da aris,

miuxedavad imisa, rom saqarTvelo mas

ar cnobs da krZalavs mis ganviTarebas.

megruli enis SeswavlisaTvis sakmao

mecnieruli masalebi arsebobs,

dawyebuli me-18 saukunidan (mxolod

saqarTveloSi misi miRweva akrZaluli

iyo).

3) 2011 wlis 3 ivliss internet-

gazeTSi àxali Svidi dRe~ gamoCnda

lili toklikiSvilis werili, romelic

iuwyeboda, `galSi megrelizaciis

procesi midis~-o. aseT ganacxads

avtori akeTebda Turme imitom, rom

gazeTi `gali~ samenovania. masSi iwereba

werilebi afxazur, rusul da megrul

enebze.

saqme is aris, rom, qarTuli sivrcis-

gan mowyvetil galis megrulenovan

mosaxleobas, raki afxazeTis xelisu-

fleba xels ar uSlis, megruli enis

SenarCuneba-gadarCenis mizniT, Turme,

TavianT gazeTSi megruli folkloris

nimuSebis, andazebis da misTanebis

gamoqveynebac gadauwyvetiaT. es faqti

`gamWriax~ qalbatons galeli

megrelebis `megrelizaciis procesad~

(?) warmoudgenia. aba, maTs rusizaciaze,

somxizaciasa da misTanebze xom ar

gamoxatavda SeSfoTebas?

SevadaroT: ra xdeba, amavdroulad,

saqarTveloSi?

aq, 1998 wlidan, umaRlesi sas-

wavleblebis filologiis fakultetze

isedac formalurad swavlebaSi

arsebuli kolxuri da svanuri enebi,

ganaTlebis sistemaSi mimdinare

cvlilebebis sababiT, saswavlo pro-

gramebidan amoRebul iqna. aravin

ifiqra Tundac imaze, rom amiT qarTul

enaTmecnierebaSi safuZveli gamoecala

SedarebiT–istoriul enaTmecnierebas,

uromlisodac namdvili enaTmecniereba

saerTod ar arsebobs.

miuxedavad imisa, rom ieso qristem

sulTmofenobisas brZana, biblia

Targmniliyo yvela enaze, misi Targmna

megrul enaze (aseve svanur da lazur

enebze) saqarTveloSi odiTganve

akrZaluli iyo da aris dRemde, eris-

kacTaganac da beriskacTaganac.

yovelive zemoaRniSnulis Sedegad,

uZvelesi kolxuri damwerlobiani enis

nacvlad, megrelebs, udamwerlobo

megruli ena SemogvrCa, _ gavrcelebis

ukidegano arealidan agrerigad

damcrobili da, iqidanac mudmivad

gandevnadi da Semcirebadi saxiT.

amJamindeli erT-erTi qarTuli

kanonis mixedviT Tu gamovxatavT,

savsebiT safuZvlianad ibadeba

`gonivruli eWvi~ imis Sesaxeb, rom

`mxedrionelTa~ laSqrobani

samegreloSi da Semdeg afxazeTSi, rac

iqidan megruli mosaxleobis

gamorekviT, mravalTa daxocviTa da

gaZarcva-daTrgunviT damTavrda,

sworedac damnaSave xelisufalTa

megrelTmoZuleobiT iyo ganpiro-

bebuli da winaswarve gansazRvruli,

megrulenovani mosaxleobis

maqsimalurad Semcireba-genocidisaTvis.

diax, es iyo imdroindeli moRalate

qarTuli xelisuflebis sastiki ieriSi

megrulenovani mosaxleobis fizikurad

da moralurad ganadgureba-daTrgunvis

mizniT. aki winaswar gamoacxada

televiziiT e. SevardnaZem: _ àm

megrelebs me TviTon davserav daniT

da WrilobaSi marils Cavuyri~-o, jaba

ioselianma ki ufro daakonkreta: _

ès megrelebi unda amovxocoT da maT

adgilas sxva xalxi unda davasaxloT~-

o. cda ar daukliaT, mizani bolomde

ver miiyvanes Torem!

Cndeba aseTi `gonivruli eWvic~, _

dasafuZvlianebuli Semdegze:

msoflio saistorio wyaroebis

mixedviT, kolxeTi jer kidev XVII

saukuneSi Zveli welTaRricxviT mso-

flios erT-erT uZlieres saxelmwifod

moixsenieba. III_VII saukuneebSi aq aka-

demiis arsebobis faqtic aris cnobili.

aRmosavleTi saqarTvelos, kerZod,

qarTebis Sesaxeb ki, Cv. w. III saukuneSiac

araferi, an TiTqmis araferia Tqmuli,

xolo rac Seexeba maTs mroveliseul

Sefasebas, aq mis moxmobas, Segnebulad

moveridebiT. Tu gavixsenebT imasac,

rom qarTlis saerisTavodan

gaZevebulma da kolxeTis mefe qujis

mier sruliad saqarTvelos mefed

ganmwesebulma farnaoz mefem, kolxeTis

mefes _ qujis araTu ar daufasa

amgvari amagi, aramed gamoiCina misdami

moRalateoba, sasikvdilod gametebiT.

daismis kiTxva: megrelTmoZuleoba,

rogorc aseTi, xom ar aris, yovelive

zemoaRniSnuliT ganpirobebuli da

zogTaTvis genetikurad damaxasiaTebe-

li Surianobis, Sovinizmisa da

moRalateobrivi bunebis gamovlineba,

saukuneebis manZilze, da, dRes ukve, _

tariel futkaraZis, Temur gvancelaZis,

manana tabiZis, anania jafariZis, kote

kakitaZis da sxva megrelTmoZuleTa

mxriv? arada, sxva ra danaSauli

miuZRviT, vinmes mimarT, megrelebs?

aq, raki gagvaxsenda, ai, razec unda

vTqvaT: samegreloSi dRemde

Semonaxulia gadmocema, rom odesRac

aq movida cnoba, rom aRmosavleT saq-

arTvelos asaoxreblad mtris

auracxeli laSqari daZruliyo.

megrelebi umal SeiaraRdnen da iqiTken

gaswies, Tan svaneTSi afrines macne da

maTac SemoerTeba sTxoves. magram,

macnes enguris piras fexqveS miwa

gamoecala, mdinareSi Cavarda da

engurma igi daaxrCo. es ambavi engurma

sakuTar Tavs ar apatia, _ rogor Tu

aRmosavleTeli qarTvelebisadmi

dasaxmareblad SemarTuli vaJkaci da-

vaxrCveo, giJurad gaqanda win da Tavi

Sav zRvaSi daixrCoo. asea gadmocemuli

dasavleTel da aRmosavleTel

qarTvelTa miTTaJamimdeli urTi-

erTobis Sesaxeb... da, Tqven raRa

gemarTebaT: kote kakitaZev, anania

jafariZev, tariel futkaraZev, Temur

gvancelaZev da sxvano? (bevrad ufro

namusayrilni da sawylebi `Tvistomis

damwunebeli Ramurebi~ (akakis mixedviT)

arian da maT aq, da saerTodac, Cven ar

vasaxelebT, Semdegi qarTuli andazis

gaTvaliswinebiTac: `vera kaci kacs

ver uzams, rasac kaci Tavsa uzams~).

mravalze mravali saukunis manZilze

mterTaganac da moyvareTaganac ar

dahklebiaT Zalmomreoba da daTrgunva

megrelebs, kolxebs. amitomac aris ase

sevdiani, saerTod, megruli simRerebi.

es asaxulia uZveles sasimRero

teqstSic; `vai Suri sayvareli, rina

muSi mamarda re; rinaSi neba qordas)ni,

qiana muSi mafarTa re!~

rodemde ar daexsnebian, megrel-

TmoZuleni, megrul enas, megrelebs,

samegrelos, yovelive megrulsa da

kolxurs? rodemde gaagrZeleben maTs

diskreditacia-diskriminacias? ar

gvaqvs, ufleba? _ amis Sesaxeb vikiTxoT

mainc?

bolos da bolos, ras moiTxoven

megrelebi, saerTod?

_ Zalian ubralo, magram sasi-

cocxlod aucilebel rames: ar gaqres

miwis pirisagan megruli ena da am

enis mflobeli xalxi; ar amoiZirkvos

saqarTvelos istoriidan kolxeTis

istoria da araraobad ar warmoCndes

kolxeTis diadi warsuli, rasac

iswrafvian, samwuxarod, ra xania, cru-

patrioti politikani kvazi-

enaTmecnierebi, kvaziistorikosebi da

maTsaviT Sovinisturi da faSisturi

grZnobebiT Sepyrobili qveynis uunaro

mmarTvelebi (visac es exebaT), cal-

calke Tu erTobliobaSi.

dedamiwis zurgze TiTqmis ar

arsebobs ena, monaTesave enebis gareSe.

magram arsad ar idevneba aseTi enebi

imgvarad, rogorc es saqarTveloSi

xdeba `kvalificiuri~ megrelTmoZulee-

bisgan. magaliTad, espaneTSi 5 enaze

arsebobs literatura, magram avtorebi,

Cveulebriv, espanel mwerlebad da

poetebad iwodebian. asevea safrangeTSi

da sxvaganac. CineTSi, erT saerTo

Cinur enasTan erTad, arsebobs uamravi

sxva enac. aq, xSirad ori erTmaneTis

gverdiT arsebuli soflebis

mcxovreblebis enebi erTmaneTisaTvis

gaugebaria, magram am enebs aravin

sdevnis.

savsebiT logikurad daismis kiTxva:

Tu ki araferi daiwereba megrul

enaze, arsad moxdeba misi Seswavla,

ignorirebuli iqneba is, rac ukve Ses-

wavlilia an SeiZleba momavalSi Ses-

wavlil iqnas, Tu ki megrulad laparaki

da wera CaTvlili iqneba `megruli

separatizmis~ gamovlinebad, da ase

Semdeg, riTi da rogor SeiZleba

SenarCunebul iqnas am enisa da misi

matarebeli xalxis arseboba?

10 milionamde xalxebis enebis da

TviT am enebis matarebeli xalxebis

wabiZgeba gadaSenebisaken, aseTis miRwe-

vis pirobebSi, xom mxolod masStabebSi

CamorCeba hitlereli faSistebis

zraxvebsa da mis Sedegebs?

maSasadame, Tu ara Sovinistebi da

faSistebi, ra SeiZleba ewodos

megrelTmoZuleebs, romlebic, pirdapir

Tu vityviT, yovlad usindisod, uzneod,

Tavxedurad da ampartavnulad

aterorireben megrelebs, svanebsa da

lazebs? danarCen faqtebze romc

araferi vTqvaT, sxvas ras niSnavs t.

futkaraZis mier sajarod mravalgzis

gakeTebuli amgvari ganacxadi?:

`megrelebma aRiaron, rom megruli ena

ar aris, arada aRiaron, rom megrelebi

qarTvelebi ar arian!~. vin misca amgvari

Tavxedobisa da Tavgasulobis ufleba

t. futkaraZes da mis amfsonebs?

rogorc cnobilia, evrosabWo, masSi

Semavali qveynebis mTavrobebisagan

moiTxovs evrosabWos konvenciebis Ses-

rulebas mcirericxovani xalxebis,

umwerlobo da regionaluri enebis

dacvis Sesaxeb. saqarTvelos xelisu-

flebam evrosabWoSi miRebisas (1999

wlis aprilSi) ikisra am konvenciebis

ratifikacia erTi wlis vadaSi, magram

igi dRemde ar momxdara, rac yvelafris

metyvelia.

imedi unda viqonioT, rom axali

xelisufleba, romelic qveynad

samarTlianobis aRdgenasa da

damkvidrebas eswrafvis, am sakiTxs

uyuradRebod ar datovebs da

uzrunvelyofs evrosabWos konvenciebis

ratifikacias, misi moTxovnebis Ses-

rulebas. arada, megrelebs, bolos da

bolos mouwevT, amqveyniuri satanis-

turi Zalebis _ megrelTmoZuleebis _

mZvinvarebis sakuTari ZalebiT daZleva,

saamisod saWiro yvela RonisZiebis

ganxorcielebiT, maT Soris, _ ieso

qristes nebis aRsruleba: bibliis

Targmna megrul enaze da wirva-

locvebis Catareba am enaze.

ar davmalav, im faqtis gagonebam,

rom galelma megrelebma megruli enis

SenarCunea-dacvis mizniT gazeT `galSi~

megrul enaze weras mimarTes, piradad

CemSi didi kmayofileba da imis gancda

gamoiwvia, rom am enas gaqroba ar

uweria. am mxriv, madlobis meti ra

gveTqmis im afxaz xelisufalTa mimarT,

vinc amas xels ar uSlian da, piriqiT,

_ xels uwyoben kidec.

amjerad, savsebiT bunebrivad, daismis

aseTi kiTxvac:

CemTvis (saerTod megrelebisTvis,

aseve sxva qarTvelurenovani

tomTaganTaTvis) vin aris mteri da

vin aris moyvare? _ is, vinc ebrZvis

megrul enas da ubiZgebs mas

gadaSenebisaken, Tu is, vinc ara Tu ar

ebrZvis mas, aramed zrunavs misi dacva-

gadarCenisaTvis? mkiTxvelma Tavad

gansajos.

piradad me, romelic var erT-erTi

avtor-SemdgenelTagani megruli enis

saxeobrivi leqsikonebisa, romlebSic

am enis mTeli leqsika _ 1 410 145 286

sityva aris dafiqsirebuli, amjerad

im azrze var, rom, Tavad rom SemeZlos

bibliis megrul enaze jerovnad

Targmna (mas bibliis enis zedmiwevniT

codnac sWirdeba), am saqmes erTi

dRiTac ar gadavdebdi. magram, amieridan

Sevecdebi, gavakeTo is, risi gakeTebac

SemiZlia: vwero (Sevadgino) teqstebi

megrul enaze, gamovaqveyno isini da

amiT SeZlebisamebr gavamdidro am enis

teqstebis CvenSi aqamde arsebuli metad

mwiri arsenali (literatura). amis

gakeTeba saWiroa enaTmecnierebis in-

teresebisaTvis, megruli enis Sesaxeb,

Tavis droze, cnobili enaTmecnierebis

mier gamoTqmuli Semdegi mosazrebebis

gaTvaliswinebiTac:

`megruli teqstebis aRnusxva Zalian

xels miscemda qarTul-erovnuli azris

ganviTarebas. igi qarTvelebs enis

cnobismoyvareobis sakvebavs miawvdenda,

xolo megrelebs maT samSoblo is-

toriul kalapots ara Tu qva-roxiT

gadauRobavda da winmsvlelobiT

mimdinareobas SeaCerebda an

gadaugdebda unayofod tbisaken, piriq-

iT, sifarToves da siRrmes dasZenda~

(n. mari).

`vfiqrobT, amgvari masalebis (sakiTxi

exeba zRaprebs, gamocanebs, andazebs,

Sairebs... _ m. Z.) Segroveba da

mecnierulad gamocema gadaudebeli,

ardasayovnebeli saqmea uZvelesi

qarTveli xalxis istoriisa da

kulturis Rrmad Sesaswavlad.

saidumloeba arc is aris, rom teqnikis,

civilizaciisa da erTiani kulturis

saocrad swrafi winsvla miviwyebis,

nivelirebisa da gaqrobis safrTxes

uqmnis xalxuri Semoqmedebis sxvadasxva

ubans, maT Soris zepirsityvierebasac.

dRes aravis SeuZlia, zustad gansazRv-

ros, rogor warimarTeba umwerlobo

qarTveluri enebis _ svanurisa da

megrul-Wanuris bedi ramdenime saukunis

Semdeg, magram imis Tqma ki SeiZleba,

rom am enebze dafiqsirebul masalebs

momavalSi oqros fasi daedeba~

(qarTuli xalxuri sityviereba, II, Tsu,

1991, gv. 3).

statiaSi ganxilul saerTo-

problemur sakiTxTan dakavSirebiT,

uxerxulic ki gveCveneba pirad naS-

romebze vrceli msjeloba-saubari, ma-

gram es naSromebi mxolod Cveni piradi

sakuTreba rodia. vin ar icis, enis

warmoSobis safuZvlebis warmoCeniT,

enaTmecnierebis (da ara mxolod misi)

raoden saintereso, problemuri da

sakacobrio mniSvnelobis sakiTxi iqna

gadawyvetili. am sakiTxis CvenSi

gadawyvetiT ki, praqtikulad, msoflio

enaTmecnierebis epicentrma myisierad

saqarTveloSi gadmoinacvla da

damkvidrda, samudamodac, vinaidan amaze

ufro didmniSvnelovani sakiTxi

enaTmecnierebaSi (da ara mxolod aq)

arasodes ar yofila da arc momavalSi

iqneba. saqarTvelos mecnierebaTa saero

akademia da TviT enaTmecnierebis in-

stituti, Tu ki rame darCa maTgan, aS-

karaa, amaze dRemde sduman mxolod

imitom, rom gamokvlevis obieqti

megruli enaa da warmoCenilia am enis

gansakuTrebiT didmniSvnelovani

monacemebi.

mamanti ZaZamia, kolxuri kulturuli memkvidreobis

Seswavlisa da dacvis asociaciis

prezidenti, saqarTvelos

mecnierebaTa akademia àia~-s prez-

identi, 7 mecnierebaTa akademiis

namdvili wevri, 5 universitetis

sapatio profesori

(gagrZe4leba Semdeg nomerSi)


`mgeli ar modis!~ da... `davZlioT erovnuli cnobierebis siRatake!~


gazeT “iloris” mkiTxvelo, TiTqmis

erTi welia ar SegxmianebivarT, magram

amas hqonda Tavisi subieqturi Tu

obieqturi mizezevi. upirvelesad, es

iyo TiTqmis minavlebuli imedis naper-

wkali, rac Tavidan nakrebis saTaveSi

Temur qecbaias gamoCeniT yvela

qarTveli gulSematkivris gulSi

Rvivoda, magram CamTavrda Cempionati

da Cven CvenTvis “Sesaferis” adgilze

aRmovCndiT. daiwyo meore cikli da,

arsebiTad, igive usaxuri SeuTamaSebeli

nakrebi SegvrCa xelSi.

tragedia is ki ar aris, rom drois

garkveul monakveTSi qveynis nakrebs

Cavardna rom hqondes. es romeli

qveynis nakrebs ar damarTnia, magram

usaxuroba, uperspeqtivoba, romelic

aTeuli wlebia grZeldeba da Sen am

wlebis ganmavlobaSi araviTari dadeb-

iTi dinamika ar getyoba, maSin yve-

laferi fundamenturad aris

Sesacvleli.

qarTvelebs aravisaTvis ar gvaqvs

dasamtkicebeli, rom Cven varT

safexburTo qveyana, fexburTis niWi

qarTvelis genSia, magram mxolod niWi

ar kmara, mas unda mieces Semdgomi gan-

viTarebisa da srulyofis saSualeba.

Cemi azriT, qarTuli fexburTis pozi-

ciebis daTmoba daiwyo 1982 wels, evro-

Tasebze, belgiis “standartTan” wagebuli

avadsaxsenebeli matCis Semdeg. swored

maSin daiwyo qarTuli fexburTis “didi

Rame”, romelic dRemde grZeldeba.

veraviTar kritikas ver uZlebs

saqarTvelos Cempionati, romlis

xarisxobrivi maCvenebelia tribunaze

mayurebelTa raodenoba. Sedare-

bisaTvis, saqarTvelos pirvelobis

turis yvela matCze Sekrebili mayure-

beli rom Seajamo, raodenobiT ver

gautoldeba Tbilisis “dinamos”

dublSemadgenlobis TamaSze mosuli

mayureblis raodenobas. sasaciloa,

satirali rom ar iyos, da aseT Cempi-

onatSi rogor ginda msoflio donis

fexburTeli rom gaizardos?

mainc raSia xsna? ra unda movimo-

qmedoT qarTvelebma, riT daviwyoT, rom

qarTul fexburTs aRvudginoT Zveli

dideba? Cemi azriT, upirveles yovlisa,

mTlianad unda Seicvalos midgoma

bavSvTa fexburTis mimarT, unda Se-

muSavdes erTiani saxelmwifo strate-

gia bavSvTa fexburTTan mimarTebaSi.

saWiroa saqarTvelos yvela regionSi

aigos Tanamedrove evropul standar-

tebze gaTvlili sawvrTneli bazebi.

amaSi lomis wili saxelmwifom unda

Seitanos, yovelmxriv unda waaxalison

kerZo biznesi am sferoSi (iqneba es

gadasaxadebis Semcireba Tu sxva SeR-

avaTebi). bazebTan erTad saWiroa kval-

ificiuri, profesionali mwvrTnelebis

mozidva, gansakuTrebiT regionebSi.

peroferiebSi aucilebelia weliwadSi

ramdenime seminaris, treningebis Catare-

ba, maTi moklevadiani mivlineba sazR-

vargareTis klubebSi, gamocdilebis

gaziarebis mizniT. aucilebelia, mwvrT-

nelebs hqondeT motivacia Rirseuli

fuladi anazRaurebis saxiT. yvela

RonosZieba unda iyos mimarTuli

iqiTken, rom saqarTveloSi ar daikar-

gos arcerTi talanti da yvela

mozards hqondes pirobebi _ maqsi-

malurad gamoavlinos bolomde saku-

Tari SesaZleblobebi.

Tu gadavxedavT dRevandel monace-

mebs, didad ar ulxinT Cvens uSualo

mezoblebs da TiTo-orola gamonakli-

sis garda, arc sxva mokavSire respub-

likebs, romlebic dRes damoukidebel

saxelmwifoebs warmoadgenen. amitom,

saWirod mimaCnia davsxdeT, gamovnaxoT

saerTo ena da SevimuSaoT erTiani

koncefcia saerTaSoriso Cempionatis

Camosayalibeblad, romelsav daerqmeva

Tunda “erTiani safexburTo liga”, ra

Tqma unda, uefas yvela iuridiuli

konsultaciebis gavlis Semdeg. sava-

raudod, es qveynebi iqnebian saqarTvelo,

azerbaijani, moldaveTi, belorusi, somx-

eTi, ukraina, ruseTi, yazaxeTi, uzbekeTi,

litva... ra Tqma unda, TiToeuli

qveynidan gundebis raodenoba Cempi-

onatze damokidebuli iqneba am sax-

elmwifoebis safexburTo tradiciebis

da am saxelmwifoSi fexburTis dRevan-

deli donis gaTvaliswinebiT.

am novaciis aucilebeli piroba

gaxlavT sportisa da politikis

mkveTri gamijvna, Cempionati unda

Catardes sufTa sportuli principebis

da suliskveTebis gaTvaliswinebiT. me

Rrmad var darwmunebuli _ am us-

astikesi konkurenciis pirobebSi gamoi-

wrTobian qarTuli klubebi, romlebic

Rirseulad waradgenen saqarTvelos

saklubo gundebs evroCempionatebze

da msoflioSi sanakrebo doneze. aR-

niSnuli RonisZiebis paralelurad

unda Catardes saqarTvelos Cempionati,

romelSic gamarjvebuli Secvlis

ligis CempionatSi bolo adgilze

gasul qarTul gunds, xolo am Cempi-

onatSi ukeTes adgilze gasuli qar-

Tuli gundi waradgens saqarTvelos

CempionTa ligaze. rac Seexeba danarCen

adgilebs evroligebze, mas warmoadgens

saqarTvelos pirvelobis Cempioni da

saqarTvelos Tasis mflobeli.

imedia, bavSvTa fexburTisadmi sru-

liad axleburi midgoma da qarTuli

gundebis monawileoba usastikes

konkurentian CempionatSi, ramdenime

weliwadSi mogvcems arnaxul Sedegs

da saqarTvelo daibrunebs Tavis

kuTvlil adgils safexburTo

msoflioSi.

winaswar vici, am ideas saqarTveloSi

bevri mowinaaRmdege gauCndeba, magram

kidev erTxel vimeoreb, sporti da

politika erTmaneTSi ar unda avurioT.

Cven, Rirseulad, rogorc Cvens

damoukidebel da Tavisufal sax-

elmwifos ekadreba, iseTi pirobebiT

unda warvsdgeT. Tu adgili eqneba,

Tundac, odnav RirsebisaTvis

Seuferebel pirobebs, ra Tqma unda,

uars vityviT, magram aucileblad gav-

agrZelebT sxva alternatiuli gzebis

Ziebas

zurab morgoSia,

walenjixa

gazeT “iloris” komentari: gamor-

icxuli ar aris, rom mkiTxvelTa naw-

ilma batoni zurabis mier mowodebuli

idea sabWoTa kavSiris aRdgenis farul

mcdelobad miiCnios, Tumca werilis

avtori winaswar dabejiTebiT ganmar-

tavs, rom saubaria erTiani sportuli

sivrcis da ara politikuri sivrcis

aRdgenaze. gavixsenoT _ Tbilisis “di-

namo” swored maSin gaxldaT uZleveli

da msoflioSi aRiarebuli gundi, roca

igi sabWoTa kavSiris CempionatSi iReb-

da monawileobas, sadac misi yoveli

matCi sabWoTa kavSiris sakmaod Zlier

gundebTan, niSnavda qarTuli gundis

fizikur Tu fsiqologiur wvrTnas.

arc is gaxlavT dasamali, rom sporti

msoflioSi mSvidobis despanad aris

miCneuli da man SeiZleba gaalxos is

politikuri yinulic, romelic dRes

aisbergebad aris aRmarTuli erT dros

marTlac moZmed aRiarebul qveynebs

Soris.

Cveni gazeTi iwyebs polemikas aR-

niSnul sakiTxze da Cven mzad varT

davbeWdoT am werilTan dakavSirebuli

yovelgvari gamoxmaureba, raodenac ar

unda ewinaaRmdegebodes igi batoni

zurab morgoSias Tvalsazriss.

“rubikoni” unda gadailaxos

საქართველოს თავდაცვის

მინისტრი ირაკლი ალასანია

ვიცე-პრემიერის პოსტიდან

გადააყენეს. მისი გადაყენების

შესახებ ბრძანებას პრემიერ-

მინისტრმა 21 იანვარს მოაწერა

ხელი და ის უკვე მთავრობის

საიტზეა გამოქვეყნებული,

თუმცა, მიზეზი მითითებული

არ არის.

„საქართველოს მთავრობის

სტრუქტურის, უფლებამო-

სილებისა და საქმიანობის წესის

შესახებ“ საქართველოს კანონის

მე-10 მუხლის შესაბამისად

საქართველოს მთავრობის წევრს

ირაკლი ალასანიას შეუწყდეს

საქართველოს ვიცე-პრემიერის

მოვალეობის შესრულება“, –

ნათქვამია საქართველოს

პრემიერ-მინისტრის №24

ბრძანებაში.

აღსანიშნავია, რომ რამდენიმე

დღის წინ ირაკლი ალასანიასა

და პრემიერ ივანიშვილს შორის

საპრეზიდენტო კანდიდატთან

დაკავშირებით „მძიმე საუბარი“

გაიმართა, რის შესახებაც თავად

ალასანიამ გუშინ, 22

იანვარს, საზოგადოებრივი

მაუწყებლის გადაცემა

„აქცენტებში“ სტუმრობისას

განაცხადა. მისივე თქმით,

პრემიერი გარკვეულწილად

შეშფოთებული იყო იმით, რომ

ამ საკითხის განხილვა მასთან

შეუთანხმებლად ხდებოდა.

„მე ვეთანხმები მას, რომ ეს

საკითხი უნდა იყოს

კოალიციასთან, მის ლიდერთან

შეჯერებული. აქედან

გამომდინარე, იყო საუბარი ამ

თემაზე. მე არ მესიამოვნა, რომ

ასეთი უხერხულობის მიზეზი

გაჩნდა“, – აღნიშნა მაშინ

ალასანიამ, რომელიც

ირწმუნებოდა, რომ ეს იყო

ჯანსაღი დიალოგი

ხელმძღვანელსა და მის გუნდს

შორის, რადგან „რომ არ იყოს

ასეთი საუბრები, ეს იქნებოდა

ძალიან ცუდი“.

სოციალურ ქსელებში

გავრცელებული ცნობებით, ეკა

კვესიტაძის გადაცემაში

სტუმრობის დროს მან ჯერ კიდევ

არ იცოდა პრემიერ ივანიშვილის

ზემოაღნიშნული ბრძანების

შესახებ.

თავის მხრივ, თავდაცვის

მინისტრი აცხადებს, რომ ვიცე-

პრემიერის პოსტის დატოვებაზე

გადაწყვეტილება ბიძინა

ივანიშვილთან ერთად მიიღო.

მისი თქმით, ხსენებულ საკითხზე

საუბარი პრემიერსა და მას შორის

2 დღის წინ გაიმართა. ალასანიამ

გამოთქვა სურვილი ვიცე-

პრემიერის პოსტის დატოვების

შესახებ, ხოლო პრემიერმა ეს

სურვილი დააკმაყოფილა.საქინფორმის მკითხველს

შევახსენებთ, რომ ამჟამად

საქართველოს მთავრობაში

მხოლოდ ერთი ვიცე-პრემიერი

– ენერგეტიკის მინისტრი კახა

კალაძე რჩება.

საქინფორმი

alasania vice-premieris postidan gadaayenes daTo guluas xsovnasvaReb urduliT gadarazul sxeulis karebs

da minda suli gamovides viT serafimi,

rom davekido varskvlavebis cimcima WaRebs,

gauwyveteli, gauxleCi wminda ZafebiT.

me vaReb mkacrad gadarazul sxeulis karebs,

minda rom iyos Cemi suli ubralo nimfa,

romelsac qaris moZraoba aaxarxarebs,

gainavardebs da RrublebSi Tavs rom daibans.

me vaReb sxeuls ufro farTod vidre

samoTxes,

me vaReb sxeuls da eSveba Cemi xelebi,

minda rom suli sunTqvasaviT ise aRmomxdes,

rom aRar iyos dasaxmari, misaSvelebi.

me vaReb sxeuls da imsxvreva misi urduli,

Tvalis SuSebi, neknebi da xelis venebi,

sxeulo Cemo sulisagan xar gaqurduli,

da samareSi bumbuliviT Cavesvenebi.

Cems qveviT mosCans didi veli saxnav-saTi-

bi,

Cems qveviT mosCans everestis sayinuleTi,

da Cemi suli frTas moiqnevs viT serafimi,

ukan damrCeba sasrulic da usasruleTic.

me vaReb sxeuls, bolo sunTqviT feTqen

filtvebi,

da ixarjeba Cemi gulis bolo jouli,

aRarasodes patimarad ar CaviTvlebi,

miviqnev frTebs da dedamiwas kvlav Semovu-

vli.

me vaReb sxeuls da gavdivar gvameTis fons,

Cems qveviT isev RiRineben zarebi dons!

sxeulo gTmob!

Tovs!

zarebi don!

zarebi don!

gio gobeCia,

zugdidi

საქართველოსკათოლიკოს-პატრიარქმა,მცხეთისა და თბილისისარქიეპისკოპოსმა,ბიჭვინთისა და ცხუმ-აფხაზეთისმიტროპოლიტმა,უწმინდესმა დაუნეტარესმა ილია მეორემრუსეთის პრეზიდენტვლადიმერ პუტინსსაქართველოს პრემიერ-მინისტრ ბიძინაივანიშვილისგან მოკითხვაგადასცა. როგორცსააგენტო “რია ნოვოსტი“იუწყება, პატრიარქისა დაპრეზიდენტის შეხვედრა23 იანვარს, ნოვო-ოგარიოვოში გაიმართა.

“მინდა გადმოგცეთმოკითხვა ჩვენი ახალიპრემიერ–მინისტრისგან.ის ყველაფერს აკეთებსრუსეთთან ურთიერთობისმოსაგვარებლად. ვფიქრობ,რომ პრობლემები,რომლებიც ჩვენ შორისარსებობს, აღმოიფხვრებადა ჩვენ უწინდებურადძმურად ვიცხოვრებთ“, _ბრძანა ილია მეორემ.

თავის მხრივ,ვლადიმერ პუტინმაპატრიარქს მიულოცა 80წლის იუბილე დააღსაყდრებიდან 35წლისთავი, აგრეთვემართლმადიდებელხალხთა ერთიანობისფონდის პრემიის მინიჭება.

“განსაკუთრებულიმადლიერება მინდაგამოვხატო იმისთვის, რომთქვენ დღევანდელ რთულპირობებში, ვგულისხმობსაქართველო-რუსეთსშორის არსებულ რთულსახელმწიფოთაშორისურთიერთობას, აკეთებთყველაფერს, რაცშესაძლებელია, ჩვენსმოძმე ხალხებს შორისჰუმანიტარული, სულიერიდა კულტურულიკონტაქტებისმხარდასაჭერად“, _განაცხადა პრეზიდენტმა.

შეხვედრაშიმონაწილეობდა მოსკოვისადა სრულიად რუსეთისპატრიარქი კირილე

saqinformi

patriarqma ilia meorem putinssaqarTvelos premierisgan mokiTxva

gadasca


dasawyisi “ilori” #171-204

TviT pli ni u sic am bobs: ri o ni meg -

re le bis mi wa ze di o dao. sa ge og ra fio

sa xe le bis Ses wav la, maSasadame, ueW-

vels xdis, rom mTe li is mi wa-wya li,

ro me lic kol xi dis saz Rvrebs Sua iyo

moq ce u li, Tav da pir ve lad mxo lod meg -

rul-la zur Stos to mebs ekuT vno da.

ase iyo, ro gorc Cans, stra bo ni sa, pli -

ni u si sa da pto lo mis Txzu le be bi s mi -

xed viT. pir vel ors sa u ku ne Si, Sem deg

– da ax lo e biT dro is gan saz Rvra... jer -

je ro biT Se uZ le be lia _ erT-er Ti qar -

Tve li tom Ta ga ni, an aR mo sav le TiT, an

ara da sam xreT-aR mo sav le TiT Sig Su -

a gul Si SeW ri la da meg re le bi da la -

ze bi er Ti-er Tma ne Tisagan dauSorebia,

xo lo dap yro bi li ad gi le bis mac xov -

reb lebs qar Tu li Se uT vi se bi aT, amis

ga mo axlandeli gu ru le bi da imer le-

bi ga qar Tve le bu l meg rel-la ze bad un -

da Cav Tva loT.

Tu vin ip yrobs eg riss (kol xi das)

d. baq ra Ze ar mi u Ti Tebs, Cans da na Sa u -

lad mi aC nda es moq me de ba. prof. da viT

gvri tiS vils mi aC nda, rom d. baq ra Zem

es gva ri ar da a sa xe la, rad gan mis sa -

xels Seuracxyo fa ar mi a ye na da ro -

gorc Cans, Sem dgom Si es tra di ci ad

gax da; am tki ce ben, rom ira nis SahTan

Se Tan xme biT vax tang gor ga sals sa meg -

re lo un da da ep yro, mag ram mi u xe da-

vad mo u lod ne li Tavdas xmi sa, sam wli -

a ni brZo la uSe de god das ru le bu la

da ma mi so nis uRel te xi lis iqiT ver

wa su la. gor ga sals brZo la Se uw yve-

tia. wa su la spar seT Si da ja riT dax -

ma re ba uT xo via Sa hi saT vis, ro mel sac

sa nac vlod mo uT xo via aR mo sav leT-da -

sav leT sa qar Tve los ga er Ti a ne bu li

ja riT dax ma re bo da mas saber Zne Tis

wi na aR mdeg mo ma val om Si. spar se Tis

mra val ric xo va ni ja ris dax ma re biT

gor ga sals daupyria sa meg re lo _

moZ me na Te sa vi xal xi, qar Tu li qve ya na.

sa meg re los Su a gul Si Ca sax le bu li

iqna aR mo sav leT sa qar Tve lo dan iZu -

le biT gad mo sax le bu li sxva qar Tve -

lu ri to me bi. d. baq ra Ze garkve viT

wers `rom qar Tve le bi Za lad Se iW rnen

so li viT maT mxa re Si da er Tma ne Ti sa -

gan ganacalkeves isi ni, mag ram, ro dis

ra vi Ta re ba Si, ai, ra aris fa ru li, ga -

nuW vre te li wyvdi a diT~ (?!). ase ve we-

ren i. go ge baS vi li, i. ja va xiS vi li da

sxve bi, xo lo ba Tlo me sar Ta ni as naS -

rom Si `Zve li kolxe Ti~ aqvs ase Ti

qve sa Ta u ri: `v. gor ga sa lis omi sa meg -

re los Tan~.

Cven vi ciT, rom ibe rel ni, ime rel ni

meg rul-la zur Stos ekuT vno den, mag -

ram Sem deg, ro gorc ze moT iyo naT qva-

mi, `ro me li Rac, qar Tli dan Se mo sul ma

tom ma qar Tu li Se aT vi se bi na. cxa dia

ibe ri e lebs, imer lebs, meg re leb sa da

qar Tle lebs So ris un da ec xov raT.

swo red am ibe ri el toms ekuT vno da

pirvel sa u ku ne Si qr. w. upi ra te so ba,

man mi a ni Wa Ta vi si sa xe li mTel am qve -

ya nas; Se saZ le be lia mxolod, rom es

ibe rel ni am dros ga qar Tve le bul ni

ar yo fi liy vnen, Sem deg qar Tlel ni

gaZ li er dnen da yve la Ta na moZ me to me -

bis mwer lo bi sa da cxov re bis sa Ta ve-

Si Cad gnen”, _ wers di di mec ni e ri.

cno be bi qar Tve li to me bis uZ ve le-

si bi nad ro bis Se sa xeb sru li ar iq ne -

bo da, Tu urar te le bi sa da xe Te le bis

vi na o bas ar Se ve xeT. kas ke bis an kol -

xe bis aR mo sav le TiT, md. ev fra tis da

tig ro sis saTaveebze, va nis tbis, md.

araq si sa da ara ra tis (cno bi lia, rom

so mex mec ni e rebs uzo mod uy varT somxe -

Tis is to ri is usa fuZ vlo qe ba-di de ba,

ase iyo ad rec da asea dRe sac. gan sa -

kuT re biT aqe ben ararats da is zRap -

ris do nem de aqvT ay va ni li, mag ram ar-

sad ar ax se ne ben rom ara rats ad re

kar du-qar Tu er qva. ix. gaioz ma ma la Ze,

`sa qar Tve lo Si na ciz mis war mo So bas

ara so des hqo nia sa fuZ ve li~, gaz. `jor -

ji an Ta im si~, 2008w., 17-24 iv li si, #029,

gv. 9 da sxv.) mi da mo e bis (mim di na re)

qvey ne bi na i ri sa, va ni sa da sa qar Tve-

los (kol xe Tis) sa me fo e bi iyo.

`sit yve bi na i ri, bia¡ana da urar tu

mxo lod qvey ne bis sa ku Ta ri sa xe le bia,

Tvi Ton xal xi _ ki Ta vis Tavs qal-

dis anu xal dis eZax da. Cven vi ciT, rom

es sa xe li qar Tu li to me bis sa zo ga do

sa xel wo de ba iyo (qar Tu _ eli, kar du-

xi); ami tom sa fiq re be li iyo, rom es

qal de bi qar Tve le bis RviZ li Zme bi yo-

filiy vnen. mar Tlac, TiT qmis yve la

Ta na med ro ve mec ni ers urar te le bi an

qar Tve le bis wi nap re bad, an mo na Te sa ve

erad mi aC ni aT (le nor ma ni, se i si, mas pe-

ro, f. hom me li)~. (swo red msof li os

upir ve le si da uZ ve le si xal xi qald-

meg re le bi ari an. iva ne ja va xiS vi li,

qar Tve le bis sa mi Sto”, Jurn. àia~,

2001, #9-10. gv. 15). es aris Cve u leb riv

iv. ja va xiS vi lis mi er Rrma mec ni e ru -

li ana li zis sa fuZ vel ze gakeTebu li

das kvne bi.

qris ti a no bis saw yi si – pir vel sa -

u ku ne e bi meg re lebs jer ki dev hqon-

daT Se nar Cu ne bu li te ri to ri u li

mTli a no ba, rom lis Se sa xeb di di iva ne

ja va xiS vi li dan ze moT vrce li amo na -

ri di gvaqvs mox mo bi li.

iva ne ja va xiS vi lis aR niS nu li de -

bu le bis Se sa xeb a. So nia aR niS navs:

`did iva ne ja va xiS vils la ze bi meg re -

le bad mi aC nda, rac iqi dan Cans, rom is

er Tgvar gak vir ve bas ga moT qvams, Tu

ro gor mox da megrele bis Su a wel Si

qar Tlu ri to me bis SeW ra da sam xre Ti-

sa da Crdi lo e Tis meg re le bis erTma-

neTis gan da So re ba~ (iva ne ja va xiS vi-

li, qar Tve le bis sa mi Sto, Jurn. àia~,

2001, #9-10. gv. 15).

pav le in go roy va `gi or gi mer Cu le-

Si~ wers: `mTa af xa ze Ti (Zi ri Ta di af -

xa ze Ti) da sax le bu li yo fi la to miT,

rom lis to mob ri vi sa xel wo de ba yo -

fi la `mos xi~ igi ve mes xi. ro gorc ir -

kve va af xa zeT Sic adgi li hqo nia ise -

Ti ve te ri to ri ul Ta na me zob lo bas meg -

rul-la zur da mes xTa to me bi sa, ro -

gorc Cven gvaqvs sam xreT kol xi da Si,

sa dac sa meg re lo sa da Wa neTs Sua

zol Ta So ri sad aris SeW ri li mes xur-

Ta to mis Sto (gu ru le bi da qo bul-

aWar le bi), ro me li di a leq tze la pa ra -

kob da af xa ze Tis mes xTa es tomi, sa -

kuT riv qar Tul ze Tu ad gi lob riv eg -

ri sul di a leq tze, ga ur kve ve li rCe ba.

sa fiq re be lia, rom Tav da pir ve li ena

am to mi sa sa kuT riv qar Tu li iyo” (ra -

sac gva fiq re bi nebs mTe li ri gi geo-

grafiu li sa xe le bis sa kuT riv qar Tu-

li xa si a Ti). (pav le in go roy va, gi or gi

mer Cu le, Tb., 1954, gv. 129.)

mes xe bi meg ru li to me bi iy vnen, im pe -

ri o dis af xa ze bi ki ra Tqma un da, meg -

re le bi iy vnen da meg rul ena ze met yve -

leb dnen, uf ro zus tad sa mur za ya nos

(im kuT xis) meg rul ki lo ze. af xa zeT-

Si ge og ra fi u li sa xe le bic meg ru lia,

ma Sa sa da me, aq mcxov re bi to me bi meg -

rul (qar Tul) ena ze met yve leb dnen.

ia kob go ge baS vi li wers: `Wa ne bi Zme-

bi ari an meg re le bi sa. Zve lis-Zve lad

Wa ne bi da meg re le bi Seadgendnen erT

did er sa da gab miT eWi raT aR mo sav-

leT na pi ri Sa vi zRvi sa da sam xre Ti

na pi ri naxevro biT. Sem dgom Si qar Tve -

le bi aR mo sav le TiT mi aw vnen Sa vi zRvis

pi ras, Su a Si ga a pes meg rel-Wanebis to -

me bi, da sax ldnen ax lan del sac xov re -

bel ad gil zed da ga a cal ke ves di di

xnis er Tad mcxov re bi Zme bi. Cve ni pa -

tiv ce mu li is to ri ko sis di mit ri baq -

ra Zis az riT ki, ax lan de li gu ru le bi

meg re le bi ari an, mxo lod dro Ta vi Ta -

re ba Si sru li ad ga qar Tve le bul ni.~

(ia kob go ge baS vi li, bu ne bis ka ri, gv.

528).

ki dev er Ti ma ga li Ti: akad. ni ko

ber Ze niS vi li am bobs: àr qe o lo gi u ri

da is to ri u li to po ni mu ri mo na ce me bi

da we ri lo bi Ti cno be bi... mow mo ben, rom

Sua da gvi an brin ja os xa na Si... awin de -

li tao-klarjeTis, sam cxis da TviT

Si da qar Tlis di di (da sav le Ti) na wi-

li meg rul-Wa nu ri to me bis sacxovriss

war mo ad gen da~.

no dar daraseliZe aR niS navs, rom

ìo a ne la zi sa da pet re ibe ri e lis ax -

lo ur Ti er To ba bi zan ti is keisar Tan

da de do fal Tan, ibe ri a sa da som xeTs,

spar se Tis wi na aR mdeg brZo las uad vi -

leb da”.

es iyo vax tang gor gas li sa da mi si

Svi lis da Cis epo qa. vax tang gor ga-

s lis po li ti ka spar se Ti sa da bi zan -

ti is mi marT xan da xan ukom pa so xo mal -

di viT ir ye o da. bi zan ti is wi na aR mdeg

vax tang gor ga sa lis am xed re bis cno-

bam miT ri da te laz ze ise imoq me da,

rom ki na Ram su li ga nu te va. amis Ta o -

ba ze io a ne rufu si (pet re ibe ri e lis

mo wa fe) wers: `ma ma pet re Za li an mo te -

xi li, ga nuw yvet liv eved re bo da ufals

mi sis jan mrTelobis Se sa xeb, mas mo es -

ma xma, ro mel mac uT xra: `gam xnev di, aha,

me mi va ni Web mas janmrTelo bas Se ni

Txov nis ga mo da mis si coc xles ki dev

da u ma teb zed met Tor met wels _ rac

agreT ve marTlad Ses rul dao”.

es ze mox se ne bu li ube du re ba un da

mom xda ri yo da ax lo e biT 452-453 wleb-

Si, rad gan miT ri di te la zi 464 wels

gar da ic va la. am gva rad, 12 wliT ad re

464-12=452 w. ro gorc Cans, vax tang gor -

ga sa li bizantielebs aum xed rda.

“qar Tu li ek le si i sa da vax tang gor -

ga sa lis cxov re bi sa da is to ri is gad -

mo ce mi sas mxed ve lo ba Si un da iq nes mi -

Re bu li miT ri da te la zi sa da pet re

ibe ri e lis moR va we o ba bi zan ti a Si, ma -

Ti erov nu li Zalisxme va da a. S. Cven-

ma su li er ma ma meb ma ori ube du re bi dan

nak le bi ube du re ba, e.i. bi zan ti as Tan

axlo ur Ti er To ba air Ci es~ (no dar

xvedeliZe, som x u ri dam wer lo ba io a ne

laz ma Seq mna, Jurn. àia~, 1998. #1, gv.

121.). _ ase Ti di di ci ta ta mi tom mo vi -

ta ne, rom aq kar gad Cans vax tang gor -

gas lis damokide bu le ba qris ti a nul

bi zan ti asTn da mu sul ma nur spar seT -

Tan.

ro gorc zo gi er Ti mkvle va ri mi u -

Ti Tebs, vax tang gor ga sa li spar se Tis

Sahs Svi di wlis gan mav lo ba Si ex ma re -

bo da max lo be li qvey ne bis dap yro ba Si,

igi Tur me cec xlTay va nis mce me li yo -

fi la (?), ag reT ve isic, rom ga maz di a ne -

bul me fes mcxe Tis epis ko pos ma mi qa -

el ma mZi me fi zi ku ri Se u rac xyo fa mi a -

ye na. rogorc aRi niS na, ima sac ki am tki -

ce ben, rom qris ti a no bis wi na aR mdeg

sab rZol ve lad ira nis Sah Tan SeTan -

xme biT, sa meg re lo un da da ep yro da

Ta vi si ja re biT da es xa mas.

ira nis Sah ma mo iT xo va vax tang gor -

ga sa li sa qar Tve los ga er Ti a ne bu li

ja riT dax ma re bo da mas saberZne Tis

wi na aR mdeg mo ma val om Si. mag ram vax-

tang gor ga sali iZu le bu li iyo ua ri

eT qva qar Tu li ja riT wa su li yo sa -

ber ZneT Si sab rZol ve lad, rad gan ico-

da, rom ase Ti ga er Ti a ne bu li, mraval-

ricxova ni ja riT, Sa hi da a mar cxeb da

sa ber ZneTs, iq ve ga a nad gu reb da mas

(gor ga sals) da amis Sem deg ga u ad vil -

de bo da mTe li sa qar Tve los dap yro ba.

amis gar da, sa qar Tve lo ar wa vi do-

da qris ti a nu li qvey nis – sa ber Zne Tis

wi na aR mdeg, qris ti a no bis dauZine bel

mters – spar seTs ar da ex ma re bo da.

miT ume tes, qar Tu li qris ti a nu li ek -

le sia mWid rod iyo da kav Si re bu li sa -

ber ZneT Tan. am pe ri od Si qar Tul qris -

ti a nul ek le si as SeT qmu le ba hqon da

mow yo bi li vax tang gor ga sa lis wi na -

aR mdeg – gad mo bi re bu li hyav daT mi si

san do me ji ni be. ase Tia mkvle var Ta er -

Ti jgu fis az ri. Tum ca vax tang gor -

ga sa lis me ma ti a ne ju an Se ri wers, rom

spar sel ma me om reb ma mas isa ri Cakres

da mo mak vdav ma vax tang gor ga sal ma

qar Tve lebs uan der Za bo lom de da ec-

vaT qris ti a no ba.

vax tang gor ga sa li me fe mir da tis

da de do fal sag dux tis va Ji iyo. va -

ran-xos ro-tan gi – qar Tu lad vaxtan-

gi. man Sua azi a sa da in do eT Si laS -

qro bi dan dab ru ne bul ma ilaS qra kav -

ka si el mTi el Ta wi na aR mdeg. me re iqi-

dan kav ka si ons dah yva, af xa ze Ti dan da

eg ri si dan bi zan ti is ja ric gan dev na,

12 axa li sa e pis ko po so da a ar sa, da a we-

sa ka Ta li ko so ba, 475 wels qar Tul ek -

le si as av to ke fa lia mo u po va, 482 wels

mo ak vle vi na ira nis mom xre pi ti ax Si

var sqe ni da ira nel Ta wi na aR mdeg aS -

ka ra brZo la da iw yo, mag ram mo Ra la -

te Ta wyalo biT da mar cxda da eg ris Si

ga da vi da. qar TlSi dab ru ne bu li me fe

si coc xlis bo lom de ib rZo da iranel-

Ta wi na aR mdeg – we ren wig nis `di di

qar Tve li me fe e bi~-s av to re bi. (di di

qar Tve li me fe e bi, teqstis av to ri va Ja

Su bi Ti Ze, gv. 14-15.).

akad. ma ri am lor Tqi fa ni Ze ki wers:

`gor ga sa li ima sac ki itan da, rom qar -

TlSi cec xlis msa xu re ba, qris ti a no bis

gver diT, sa xel mwi fo re li gi is ran-

gSia ay va ni li da Tvi Ton ki ira nis va -

sa li iyo. man mTe li sis te ma Seq mna sa -

for ti fi ka cio na ge bo be bi sa, ga a mag ra

da ri a lis ka ri, ro gorc ira nis mo xe-

lem (es ira nis sa xel mwi fos Crdi lo

saz Rva ri iyo), aa go ujar mis, xor na bu-

jis, Wer mis ci xe e bi, da ib ru na tao-

klar je Ti da ase mom za de bul ma Se u-

tia mters.~ (ma ri am lor Tqi fa ni Ze. sa -

qar Tve lo Ta vis xal xTan er Tad un da

ga dar Ces, gz. `di lis ga ze Ti~, 2000 w, 25

de kem be ri.).

2007 wlis de kem bris bo los (awe ria

#5, ian va ri, 2008) ga mo vi da ma Ral po -

lig ra fi ul do ne ze gamocemuli 90

gver di a ni (gver de bi da av tor Ta gvar-

sa xe le bi araa mi Ti Te bu li) Jur na li

`gza gamar jve bi sa ken~, meT vra me te gver -

dze (ga daT vliT) ga moq vey ne bu lia sta -

tia `me de as dab ru ne ba saqarTve lo Si~,

ro mel Sic naT qva mia: `jer ki dev an ti-

kur xa na Si me de am rom ar go nav te bis

Tav ka ci iasoni gada ria, yve lam vi ciT.

oq ros saw mi sis am ba vic mTel msof li -

os sme nia da isic vi ciT, rom medea

rogorc kol xe Tis me fe ai e tis asu li,

WeS ma ri ti qu Ta i se li iyo. mag ram yve-

lam ar icis, rom sit yva `me di ci na~

Zvel ma ber Zneb ma sam kur na lo mec ni e -

re bas swo red Cve ni me de as dam za de bu -

li makurnebe li ma la mo e bis ga mo da -

ar qves anu, Tu kar gad ga va a na li zebT

(da Tu co ta qu Ta i su ra dac gavaz vi a -

debT), Seg viZ lia Ta ma mad ga mo vac xa-

doT sa qar Tve lo me di ci nis sam Sob lod,

xo lo qu Ta i si _ msof li os me di ci nis

de da qa la qad... qu Ta Tu rebs nam dvi lad

sa a ma yod aqvT saq me... me di ci nis de dad

wode bu li me dea qu Ta i se lia~.

ra tom das Wir da, yve la fe ri es, am

sta ti is av tors?

aR niS nu li sta ti is av tor ma ar Se -

iZ le ba ar ico des, rom ai e ti sa da me -

de as dros ku ta ia (qu Ta i si) ar yo fi-

la (ar Se iZ le bo da yo fi li yo) kol xe -

Tis de da qa la qi. man ase ve ar Se iZ le ba

ar ico des ro dis daer qva qa laqs ku -

ta ia (Sem deg Si qu Ta i si), ram ga na pi ro -

ba am sa xe lis dar qme va. nu Tu ar un da

davujeroT did iva ne ja va xiS vils, Tu

ra dro i dan gax da qu Ta i si kol xe Tis

de da qa la qi. (iva ne javaxiS vi li, Txz.

t.I, gv. 314-315.). es sa kiT xi Cven gan xi -

lu li gvaqvs am naS ro mis me o re Tav Si,

`ra ena ze met yve leb dnen Zve li kol xe -

bi~. ras aR wevs av to ri imis TqmiT, rom

`me fe ai e ti WeS ma ri ti qu Ta i se li iyo~.

av to ri am bobs, rom `yve lam ar icis~,

rom `sam kur na lo mec ni e re bas~ me de as

ga mo da ar qves saxeli. – swo red es

msof li o Si TiT qmis yve lam kar gad

icis da mas sa ka ma Tod ara vin xdis;

ase ve yvelam kar gad icis, rom `sa qar -

Tve lo me di ci nis sam Sob loa, mag ram

ara vin icis, rom qu Ta i si msoflio me -

di ci nis de da qa la qia. ki dev er Txel

min da vi kiT xo: ra sa Wi roa es? amiT xe -

li suf le bas (ro me lic am saq me Si ara -

fer Su a Si ar aris!) ara ke Til So bi -

lur sam sa xurs uwe ven. ris Tvis?”

ro gorc cno bi lia, ar go nav te bis laS -

qro ba kol xeT Si da iw yo ege o sis zRvis

kun Zul ev be a dan, bo lo pun qti ki iyo

md. fa si si (ri o ni), nav sad gu ri `sun ju -

na~, e.i. àr gom~ Ru za Ca uS va kol xe Tis

de da qa laq àia~-s ax los mde ba re te -

ri to ri a ze. es sa yo vel Ta od cno bi li

faq tia da me de ac iqa u ria da ara

quTai se li. (ar go nav te bis kol xeT Si

laS qro bis sa kiT xi gad mo ce mu li gvaqvs

2008 wels ga mo sul naSro mis III Tav Si

`msof li os uZ ve le si mi Ti kol xe Tis

Se sa xeb~. ase ve ori o de sit yviT aR we -

ri li gvaqvs ti mi se ve ri nis, da sxva

swav lu le bis eq spe di ci e bi kol xeT Si,

rom leb mac ga ni me o res _ imogzaures

ar go nav te bis nak va lev ze.).

klimenti Selia,profesori, mecnierebis damsaxurebuli moRvawe

(gagrZeleba Semdeg nomerSi)

kolxeTi _ kacobriobis civilizaciis saTave


oqros sawmisis dabrunebaprogresi mxolod kavkasiuri rasis

gziTRa iwyeba.

hegelirani viyaviT

1990 wlis 2 maiss filarmoniis dar-

bazSi wakiTxul leqciaSi “saqarTvelos

missia” batoni zviad gamsaxurdia aR-

niSnavs, rom sabWoTa ideologiuri diq-

taturis periodSi saqarTvelos istoria,

qarTvelTa eTnogenezisi, qarTuli kul-

turis istoria miCqmaluli, damaxinjebu-

li da tabuirebuli iyo. tabuirebuli

iyo evropeli didi mecnieri ilhelm

humboldtis gamokvlevebi iberTa eTno-

genezis, maTi kulturis, enis Sesaxeb. “es

imis gamo xdeboda, megobrebo, rom surdaT

qarTveli erisTvis STaenergaT aras-

rulfasovnebis kompleqsi”.

aseTia batoni zviadis daskvna da miu-

TiTebs imas, rom Cveni mecnierebis didi

korifeebis iv. javaxiSvilis, n. maris, m.

wereTlis gamokvlevebiT, samxreT evropis:

pireneis, xmelTaSua zRvis kunZulebis,

italiis avtoqtonuri mosaxleoba iberi-

uli modgma iyo, anu sxva identuri ter-

minebiT pleokavkasiuri, mediterianuli,

xmelTaSua zRvis rasa iyo. es terminebi

identuria da erTi modgmis, iberiuli

modgmis aRsaniSnavad gamoiyeneba.

es modgma uZvelesi droidan saxlobda

pireneis naxevarkunZulze, xmelTaSua

zRvis kunZulebze, Tanamedrove saberZneT-

Si, kavkasiaSi, mcire aziaSi, indoeTSi...

am gamokvlevaTa WeSmaritebas adas-

turebs evropeli da amerikeli mecniere-

bis uaxlesi biogenetikuri gamokvlevebi.

analizebma aCvenes, rom faraonTa mumiebsa

da evropis mosaxleobis did nawils

kavkasiuri rasisaTvis damaxasiaTebeli

genebi aqvT.

sabWoTa ideologiuri diqtaturis

ararsebobis Jams da amgvari istoriuli

winapirobebis miuxedavad, qarTvel mec-

nierTa umravlesoba ratomRac kvlav

dumils arCevs. xmas ar iReben, maSin

roca maTi dumiliT gaTavxedebuli da

gulmocemuli somexi mecnierebi “Cakru-

los”, “sulikos”, “xaWapuris” gasomxebiT

ki aRar kmayofildebian, aramed kacobri-

obas lamis kolxuri samyaros kanonier

memkvidred moevlinon.

sabednierod, gvyavs qarTveli mecniere-

bi, romlebmac tabu daarRvies, icaven

qarTveli eris interesebs, naTels hfenen

kolxur samyaros, iberTa udides damsax-

urebas sakacobrio civilizaciisa da

kulturis ganviTarebaSi.

vfiqrob, maT gamokvlevebs warsulis

mxolod obieqturad danaxvisa da

dafiqsirebis funqcia ara aqvT. maT ufro

metad mniSvnelovani, ar Sevcdebi Tu vi-

tyvi, politikuri roli akisriaT dRes

damcrobili, miCqmaluli, damaxinjebuli

saqarTvelos istoriis, iberiuli modgmis

Zveli kulturis warmoCenaSi, qarTveluri

tomebis SeduRabebaSi, gansakuTrebiT, Zmebi

lazebis Zvel saxlSi dabrunebaSi da

erTWerqveS, erT keriasTan Tanacxovre-

baSi.

rani varTsaubedurod, arseboben sulgayidulni,

romlebic aramc Tu amayoben kolxuri

modgmiT, iberiuli modgmiT, Cveni uZvelesi

istoriiTa da kulturiT, Cveni sakacobrio

fuZe eniT, Cveni humanuri cxovrebis

wesiTa da tradiciebiT, aramed Tavxedu-

rad aknineben, cils swameben, sulSi

afurTxeben, lafSi svrian qarTveli kacis

Rirsebas, niWierebas, abuCad igdeben didi

ilias sam RvTaebriv saunjes: “mamuli,

ena, sarwmunoeba”... abiabrueben erovnuli

damoukideblobisaTvis brZolas, qarTvel

ers unergaven arasrulfasovnebis kom-

pleqss.

am adamianTa umravlesoba 90-ian wlebSi

daupirispirda erovnul moZraobas da

erovnuli xelisuflebis damxobis Semdeg

ucxoeTidan guluxvad dafinansebulni,

sxvadasxva arasamTavrobo organizaciebSi

mokalaTebulni dRemde agrZeleben qar-

Tuli sulierebis ngrevas.

marqsistuli filosofiis doqtori,

awgansvenebuli m. mamardaSvili, ratomRac

erovnuli moZraobis mimarT mtrulad

ganewyo. roca 1990 wlis 28 oqtombris

arCevnebSi erovnulma moZraobam didi

upiratesobiT gaimarjva, sasowarkveTilma

SesZaxa: “saqarTveloSi bolSevizmma

gaimarjva sufTa saxiT”!

am “didi moazrovnis” azriT, qarTuli

xasiaTi efuZneba “kerpTayvanismcemlobis

moTxovnilebas, yalbad gagebul patrio-

tizms, CamorCenilobas, sakuTar TavSi

Seyvarebulobas, ampartavnobas, rwmenas,

rom yvelaze kargebi, Wkvianebi varT”.

“did moazrovnes” arc wvrilfexa

filosofos-sociolog-fsiqologebi

CamorCebian qarTveli eris lanZRva-

ginebaSi.

maTi ricxvi da saxeli legionia!

“Tavisuflebis institutSi” gamoCekili

da dafrTianebuli d. zurabiSvili qar-

Tul sulierebas lanZRavs. misi azriT,

Turme qarTuli cnobiereba “totalistur

azrovnebas”, “totalistur tendenciebs

warmoSobs”. qarTulma “feodalisturma

fsiqikam” dabada ara marto “stalinis

fenomeni”, aramed iseTi “ubedureba”, ro-

goricaa “erovnuli damoukideblobis”

idea. radgan qarTuli cnobiereba “feo-

dalisturi cnobierebaa”, aqedan gamomd-

inare, igi “monuri cnobierebaa”.

am Wkuiskolofas Zalian surs

erovnul-ganmanTavisuflebeli moZraoba

monur moZraobad monaTlos.

radgan erovnuli moZraoba “feodal-

isturi”, “monuri cnobierebis” nayofia,

amitom am moZraobas “Sinagani zneobrivi

dvrita” aklia!

erovnuli moZraobis da am moZraobas

msxverplad SewirulTa zneobriv dvri-

taze laparakobs kaci, romelmac “saidum-

lo sirobis” prezentaciaze sapatio

stumrad miwveulma aseTi ram Tqva: “mar-

Talia, es Sedevri ar aris, magram ara

uSavso”!

mkiTxvels vTxov yuradReba miaqcios

zurabiSvilis logikasa da msjelobis

stils. igi, rogorc “Tavisuflebis in-

stitutSi” gamoCekili da institutis

bejiTi morCili, zedmiwevniT kargad as-

rulebs mama-marCenalis sorosis erT-

erT Segonebas: “ilaparakeT da imoqmedeT

mtkiced da gamoiyeneT lamaz-lamazi

sityvebi, ixmareT rac SeiZleba ufro

gaugebari da viTom mecnieruli terminebi.

mniSvneloba ara aqvs, ras ityviT, mTavaria,

rogor ityviT”.

axla, vnaxoT rogori diagnozi dausva

g. margvelaSvilma isedac gaubedurebul

“monuri cnobierebis” mqone qarTvel ers:

“qarTvel ers axasiaTebs gonebrivi sis-

uste, msubuqi debilobis forma... is mok-

lebulia socialur azrovnebas da pa-

suxismgeblobis grZnobas”.

aferum, ganmanaTlebelo!

vidre z. odilavaZe Tavis statiaSi

“miTologiuri cnobierebidan faSizmamde”

aviTarebs ufros TanamokalmeTa azrs

imis Sesaxeb, rom qarTul cnobierebas

faSizmamde mivyavarT. radgan qarTvelebs

miTologiuri cnobiereba gvaqvs, aqedan

oTxi ZiriTadi maCvenebeli gamodis: “1.

azrovneba-ukritiko; 2. cnobiereba-mi-

Tologiuri; 3. mentaliteti-monuri; 4.

morali-farisevluri”.

am vaJbatonma qarTveli eri TiTqmis

cxovelis doneze daiyvana. roca Cven

vambobT (sxvebic amboben): “saqarTvelo

RvTismSoblis wilxvedri qveyanaa”, “macx-

ovris saflavze somxebisTvis RvTaebrivi

cecxli ar gadmodis”, “daviT aRmaSenebel-

ma didgoris omi moigo” es Turme Cveni

ganuviTarebadi, “miTologiuri cnobiere-

bis” nayofia! “miTologiuri cnobiere-

bidan” faSizmamde ki erTi nabiji yofi-

la!

SemiZlia davifico, arc Jurnal “tab-

ulis” avtors z. odilavaZes da arc am

Jurnalis redkolegias miTologiur cno-

bierebaze da faSizmze warmodgena ara

aqvT!

garyvnili, bilwsityvaobis didostati

z. burWulaZe aRSfoTebulia qarTveli

eris sibneliT, uwignurobiT. “Cven rom

bneli xalxi varT, amaze Tundac is

faqti metyvelebs, rom Zalian bevrma

bavSvma marTlac ar waikiTxa es wigni”

(laparakia satanistur wignze “hari po-

teri”).

qarTveli fsiqologebis (gadagvare-

buli qarTvelebis) azriT, qarTuli

erovnuli moZraoba nekrofiluri xasi-

aTisaa, radgan is efuZneba “negatiuri

Tavisuflebis princips”(?!).

daukmayofilebelma vnebam ganapiroba

qarTveli qalebis aqtiuroba erovnul

moZraobaSi. qarTveli qalebis patiosneba,

moraluri sijansaRe Turme misi tragedi-

is mizezi yofila. qarTveli qali

msoflioSi yvelaze umweo da CamorCenili

arsebaa. ugrZnobi, karCaketili, SezRuduli

gonebis, ramac qarTuli sazogadoebis

ganuviTarebloba ganapiroba.

marTlac bednavsi eri varT! gvyoloda

TavaSvebuli rokapi, kaxpa, bozi qalebi,

ai, maSin naxavdiT qarTuli sazogadoebis

umaRles doneze ganviTarebas!

qarTuli sazogadoebis ganuviTare-

blobis kidev erTi mizezi qarTvel

qalebSi gabatonebuli dedobrivi siy-

varulis grZnoba yofila. dedobrivi

siyvaruli uaryofiTad moqmedebs

mozardebis fsiqikaze. am siyvarulis

gamo isini unebisyofoni, pasiurni, nakle-

bad damoukidebelni xdebian.

ras ar gaigoneb am cisqveSeTSi!

didi ilia Cveni RmerTgamwyrali

fsiqologebis Sromebs ar icnobda, Torem

oTaraanT qvrivi sayvarlebs gaiCenda,

Svils boroti dedinacvaliviT gazrdida

da Catexili xidis problemac aRar iqne-

boda.

RmerTo, mapatie idealuri qalisa da

dedis amgvar konteqstSi moxsenieba.

wverebcancara da blanJeiani filoso-

fos-sociolog-fsiqologebis risxvas

verc qarTveli mamakacebi gadaurCnen.

qarTul sufraze RviniT SemTvrali

mamakacebi erTmaneTs Zmobas da siyvaruls

rom eficebian, erTmaneTs rom kocnian, es

Turme urTierTis mimarT seqsualuri

ltolviT mosdiT. ai, ras wers “didi

fsiqologi” e. jgerenaia: “qarTuli sufra

tragikul viTarebas malavs. is malavs

heteroseqsualuri aqtis ar Semdgarobas,

Rrma ltolvas qalisken da, imavdroulad,

qarTveli mamakacebis, me vityodi, panikur

SiSs qalis, misi seqsualurobis winaSe...

SeiZleba iTqvas, rom qarTuli sufra

formiT homoseqsualisturi da SinaarsiT

tragi-heteroseqsualisturia, xolo

qarTveli mamakaci _ arSemdgari qali

anu qalis cudi SemTxvevaa”.

pativcemulo mkiTxvelo, gaixseneT erTi

qarTvelTmoZule masonis direqtiva:

“gamoiyene lamazi sityvebi... ixmareT

rac SeiZleba gaugebari terminebi...

mniSvneloba ara aqvs ras ityviT, mTavaria,

rogor ityviT”!

es qvebudanni marTlmadide-blobasac ebrZvian

e. jgerenaias azriT qarTuli kultura

imitom aris CamorCenili, rom qarTul

eklesias reformacia ar ganucdia. Tavis

droze reformebi rom gatarebuliyo,

maSin erTmaneTze nametnavad Seyvarebuli

mamakacebi sufraze ki ar daiwyebdnen

kurkurs da siyvarulis axsnas, aramed

eklesiaSi gaiqceodnen da jvars daiw-

erdnen, rogorc es xdeba dasavleTis

bevr eklesiaSi.

g. da g. mamuliebi fiqroben, rom qar-

Tuli eklesia antidasavluria. igi xels

uSlis ara mxolod erTsqesianTa gabed-

nierebas, aramed evropasTan kavSirs,

saqarTvelos socialur-ekonomikur gan-

viTarebas.

a. joxaZe amtkicebs, rom qarTulma

marTlmadideblurma eklesiam uaryofi-

Tad imoqmeda qarTvelTa buneba-xasiaTze

da daRi daasva maT moRvaweobas suli-

er-kulturul sferoSi. am eSmakSeCenilis

azriT qarTvelTa cnobierebaSi, cxovrebis

wesSi gabatonebulia RmerTze mindoba,

ramac TiTqos warmoSva antikultur-

osnoba, pasiuroba, antiaRmSenebloba. garda

amisa, maTi azriT, qarTuli marTlma-

didebluri eklesiis uaryofiTi mxare

isic aris, rom igi nacionalur, patrio-

tul Temebs win wamowevs, rac qarTuli

saxelmwifos aSenebas SeuZlebels xdiso!

ra vqna, batono elizbar, isRa damrCenia

mec TqvensaviT simwriT wamoviZaxo: “avahme,

Cemo mamulo!...”

SeiZleba vinmem Tqvas, rom yvelas aqvs

ufleba sakuTari azri gamoTqvas. amas

demokratia moiTxovs. me maT vekiTxebi,

inglisSi, yvelaze demokratiul qveyanaSi,

ratom isjeba mkacrad dedofalze damam-

cirebeli sityvis wamocdenac ki?

ra vuyoT Cvens televizias, radio, pre-

sas (zogierTi Jurnali), Sou-koncertebs,

romlebic TandaTanobiT, SeumCnevlad

wamlavs qarTul cnobierebas?

mimdinareobs “axali qarTvelis” Seqm-

nis procesi. da es mimdinareobs speqtak-

lis kanonebiT. Cven gadagvaqcies speq-

taklis sazogadoebad, iseT tvingamorecx-

il mayureblad, romelic kargavs re-

alobis gancdas da sanaxaobis aqtiur

monawiled iqceva.

XX saukunis dasawyisSi konstantine

gamsaxurdia Tavis publicistur werilSi

“qarTveloba Tu ucxoeTis genia” miu-

TiTebda maSin CvenSi axladgavrcelebul

da dRes gabatonebul mimbaZvelobas.

“mimbaZvelebi Seadgenen cxovrebis RerZs.

aq ar itanjebian, wvaloben. ki ar locu-

loben, iRriWebian. msxverpls rodi

swiraven. msxverplad ewirebian ucxo

kvarcxlbekze aRmarTul kerpebs”.

WeSmaritad DdRevandelobazea naTqva-

mi!

ucxoelebs, amerikelebsa da evropelebs

vbaZavT cxovrebis wesSi, RreWvaSi, gei-pa-

radebSi, wver-ulvaSis dayenebaSi, sayuree-

bis tarebaSi, sviringebSi, stadionze SeRe-

bili saxiT misvlaSi da qajur gulSe-

matkivrobaSi, mixvra-moxvraSi, cekvaSi, sim-

ReraSi, mowonebis niSnad “vaus” Sekivle-

baSi... Jurnalis garekanze aucileblad

saTaurebad unda daibeWdos vin vis

yvarobs, vin uTbobs logins Sorenas, vis

coli Ralatobs, vis Tvinieri da rqiani

qmari hyavs... es ukve mimbaZveloba ki ar

ara Rrma provincializmia. axal qarTul

filmebSi ucxoelebs unda mivbaZoT da

vajoboT kidec paTologiuri Zaladobis,

sisastikis, daundoblobis, gaukuRmarTe-

buli seqsis CvenebaSi...

am uniWo mimbaZvelobis ganmkiTxavi

aravin aris, arc sazogadoeba da rogorc

saWiroa, arc samRvdeloeba arisxebs

zarebs!

Toq-Souebis, komedi-Souebis, ucxoeli

momRerlebis koncertebis, lazRandarao-

bis, takimasxarobis fonze amaxinjeben,

abuCad igdeben qarTul cekvebsa da sim-

Rerebs...

rogorc vxedavT, saqarTvelos gareSe

da Sinauri mteri jerjerobiT warmatebiT

axerxebs eris gadajiSeba-gadagvarebas.

ar unda daviviwyoT didi konstantines

sityvebi: “mSvidobiani ideebi ufro male

asneulebs daCagruli eris sxeuls, vidre

saxelmwifosgan gamogonili sarepresio

wesebi”.

mamuli gagvinaxevrda, ena ibilweba,

sarwmunoebas ebrZvian!

samSoblo safrTxeSia!

“maS, raisTvis vcocxalvarT?!”

samSoblo safrTxeSia! es mowodeba

ar daZveldeba vidre arsebobs eri, sam-

Soblo, patrioti...

qarTvelma erma arCevani gaakeTa.

xelisuflebaSi “qarTuli ocneba” movida.

xelisuflebas ver moTxov wlobiT

gapartaxebuli soflis meurneobis sam

TveSi aRdgena, dangreuli mrewvelobis

ayvavebas, umuSevrobis mospobas, jandacvis

humanur sawyisze gadayvanas demografiul

da sxva socialur problemaTa mogvare-

bas... Tu gaviTvaliswinebT ucxoeTidan

marTuli mexuTe kolonis utifar

aqtiurobas, SeiZleba qarTuli ocneba

auxdenel ocnebad darCes.

es rom ar moxdes, vfiqrob, saswrafod

unda dafuZndes axali politikuri

moZraoba (partia), romelic gaaerTianebs

WeSmarit erovnul Zalebs, mxarSi

amoudgeba saxelmwifos interesebis dam-

cvel xelisuflebas, an, Tu saWirod

CaTvlis, Tavad mova xelisuflebaSi.

vin iqneba eris gadarCenisaTvis brZo-

lis medroSe? vin SesZlebs alagmos

qarTul cnobierebasTan, qarTul kul-

turasTan, cxovrebis wesTan da tradi-

ciebTan mebrZoli legioni?

vfiqrob, am saRmrTo saqmis gakeTeba

xelewifeba saxalxo moZraoba “samegre-

los”, romelsac xelmZRvanelobs

gamWriaxobiTa da mosalodneli poli-

tikuri situaciebis utyuari WvretiT

gamorCeuli, cnobili politikosi ale-

qsandre WaWia.

igi unda gadaiqces zogadqarTul

politikur moZraobad (davarqvaT mas

Tundac “oqros sawmisi”, “iberia”, “ive-

ria”...), romelic didi Wyonis fesvebidan

Seiwovs gafiltrul qarTul genebs da

SesZlebs ucxoelebis mier kolxeTidan

gatacebuli sulieri sibrZnis anu oqros

sawmisis dabrunebas, qarTuli modgmis

meored mosvlamde gadarCenas.

dae, kavkasiurma rasam sulieri

sibrZniT SesZlos sodom-gomoris codvis

morevSi gadaCexili dasavleTis mxileba

da progresis gzis Cveneba, rasac didi

germaneli moazrovne hegeli Tavis “gonis

fiolosofiaSi” gvaswavlis.

Tengiz kublaSviliP.S. amonaridebis da citatebis wyaroe-

bi miTiTebuli ara maqvs gazeTSi adgilis

ekonomiis gamo. Tu vinmes eWvi Seepareba

maT arsebobaSi an sizusteSi, SemiZlia

mivuTiTo rodis, sad, romel gverdzea

dabeWdili.

T.k.


saocari mravalferovnebiTaa

gamorCeuli didi konstantinegamsaxurdias Semoqmedeba (mapati-

eT, magram me mis saxels sityva

“iyo”-s ver davurTav, Tundac imit-

om, rom misi nawarmoebis ganmeo-

rebiT wakiTxvisas imden siaxles

aRmoaCens adamiani, rom uneburad

gaifiqreb _ mwerlis axal nawar-

moebs vkiTxulobo). es aris uflis

mier naboZebi geniiT SemarTuli

mxatvari, romelsac SeuZlia xeli

Cahyos cariel qilaSi da iqidan

oqros zodi amoiRos. swored erT-

erTi aseTi oqros zodi gaxlavT

misi winamdebare moTxrobac, romel-

sac Cveni gazeTis mkiTxvelebs

vTavazobT.

Rame momiyvanes Sinagan cixidan bu-

tirkis saavadmyofoSi. saerTod, mudam

mZulda saavadmyofo.

vin naxavs ufro met mwuxarebas

adamianis TvalebSi, vidre cixis saavad-

myofos sarkmlebidan gadmomziralTa

SemoxedvaSi.

talanebsa da kibeebze irevian sani-

trebi, gaaqvT da gamoaqvT sakaceebze

mwolare avadmyofebi da cocxal-mkv-

drebi.

daCoCaven derefnebSi ybaSexveuli,

fexebdaRmeWili, dakutebuli, daleuli,

muqfarajiani tusaRebi.

kamera kamerazea milagebuli

yazarmuli wesiT. viwro, grZeli, nax-

evrad bneli derefani SuaSi ga-

datixruli uSvelebeli mavTulis ba-

diT; dabali, viwro rkinis rikulebiani

fanjrebi; dabali Weri da ugano

kedlebi.

yvelaze ufro autanelia: wamlebis

suni.

Cemma mxleblebma gaixmo moxuci

zedamxedveli da uCurCula raRac.

merme me mommarT:

_ isev CvenTan mogiyvanes?

_ wamiyvaneT meSvide kameraSi.

_ dakavebulia.

_ mecamete?

_ egec.

_ maS, sadac gindaT.

fexze Zlivs videqi, magram ar min-

doda, sakaceTi veTrie uxeS sanitrebs.

mivyevi zedamxedvels am gauTavebel

bnel derefanSi.

marjvniv gadauxvia, patara derefnis

bolos gamaCera. me kedels miveyrdeni,

raTa ar wavqceuliyav, igi morige eqimis

kabinetSi Sevida. daketil oTaxidan

eqimi qalis xma gavigone.

_ fafaxiani qarTveli isev moiy-

vanes?

zedamxedveli gamovida, win wasvla

mibrZana.

gamovyevi isev xelebis faTuriT vi-

wro derefans mxarmarcxniT.

win gamiswo moxucma vaxterma, fexiT

SeaRo kari...

kameraSi erTaderTi rkinis sawoli

idga.

veRirse martoobas, rbilsa da sufTa

logins.

didxans vebrZole uZilobas...

naSuaRamevi Tu iqneboda, saSinelma

grialma gamomaRviZa: viRacam kari mi-

arajguna, raRac mZime saganma gaadina

iatakze bragvani.

Cemi kameris fanjrebi azrialdnen.

azrialdnen fanjrebi da mgonia, Se-

movlen viRaceebi...

vRelav, vwrialeb, vkrTi.

merme ismoda aCqarebuli fexis xma,

iatakze fexebis rajguni da Rriali.

adamianisa? ara.

aseTi xma ar msmenia kacis piridan.

nadirisa?

arc mxecTaganisagan gamigonia aseTi

bRavili.

isev Camovarda myudroeba.

mxolod kantikuntad momesmis

Soreuli xrotini; xrotini ki ara, es

xma slokins ufro miagavda, atirebuli

mamakacis slokins.

is-is iyo Tavi wamovwie baliSidan

xelmeored, kari gaiRi RritiniT da

karis alagas moxuci zedamxedveli

aituza (papas veZaxdiT am keTil mox-

ucs).

_ asanTi xom ar geqnebaT?..

luRluRebs latiSi.

_ ra ambavia, papa, am SuaRameSi vin

Widaobs mand?

_ eh, viRac daWrili TaTari moiyvanes

sagiJeTidan. aiklo aqauroba, ori ze-

samxedveli erTimeoreze mianarcxa. me

kinaRam mklavi momtexa. fanjrebi Cale-

wa.

_ sagiJeTidan? TaTari?.. aq ra un-

doda?..

_ tyvia aqvs TirkmelSi. operacia

unda gaukeTon, eqimebs nabrZanebi aqvT,

radac unda daujdeT, gadaarCinon

sikvdils... saqmes gaaxsnevineben al-

baT.

_ gana gazeTebSi ar wagikiTxavT

banditebis beladis selim efendievis

Sepyroba?

_ ara.

_ moskovis erT-erT did banks unda

dascemodnen. saqmis mimcemma gasca,

sisxlis samarTlis policiam na-

SuadRevis sam saaTze adgilas miuswro

avtomobilSi Camsxdar yaCaRebs.

yvelaze uwin selim efendievi gad-

moxta. sroliT gaukafa gza amxanagebs,

ori iqve mohkles, sami gaiqca. efendievi

miminosaviT gadaevlo maxlobel

qviTkiris jebirs. jojoxeTuri srola

gaimarTa SeSis sawyobSi.

fsiqiatriuli komisia amowmebs, rom

yaCaRi ise aRSfoTda RalatiT, rom

Wkuaze Seirya.

xom aseT mdgomareobaSia, da oTxma

kacma Zlivs CavacviT giJis perangi.

mTeli Rame ar dameZina.

Semodgomis am uxiag Rames, am gulis

SemRonebel saavadmyofoSi, me Cemi

bedis mZime kirTebac meryofoda, rom

axali dardi amekviata.

Cems ukan etapebi...

Cems win etapebi...

modi exla da ifiqre viRac SeSlil

yaCaRze, romelmac mTeli saavadmyofo

aaforiaqa am Sua RameSi da Cemi oTaxis

fanjris minebi aazriala.

es beberi latiSic ram gaaborota,

ori Reri asanTisTvis rom gamaRviZa?

Tumca arc es berikacia gasakicxavi

(me piradad kargis meti, cudi araferi

maxsovs misgan, garda imisa, rom ori

Reri asanTi mTxova).

ra vuyoT, cixeSi yvelas aklia asan-

Ti.

gaTenebamde vebrZole uZilobas.

yovel wuTSi velodi, sadacaa, isev

aborgdeba SeSlili Cems mezobel kam-

eraSi, isev Seiqmneba karebis rajguni,

raRaca kidev daecema iatakze da Cemi

fanjrebis minebi azrialdebian.

ezoSi guSagebis fexis xmaa... mesmis,

rogor icvlebian Ramis guSagebi,

vaznebs aCxaruneben... derefanSi

mowyalebis debi da ferSlebi dadian

da daxeul flostebs miaClatuneben

da es maRizianebs.

siCumis darRvevis molodini ufro

Zneli asatania, vidre darRveuli myu-

droeba.

mowyalebis dam gamaRviZa meore di-

las.

aTasi kacis piriT naloSni kovziT

Camasxa pirSi raRac sazizRari,

gulisamrevi wamali.

waaCoCiala Tavisi daxeuli sandlebi

da gamecala.

avdeqi, derefanSi gavedi. im dRes

wiTuri riazaneli morigeobda:

_ avadmyofo, derefanSi papiross nu

swevT.

_ papirosi vin momca, me vseirnob mx-

olod.

_ arc eg SeiZleba.

* * *

RamiT gaiRo kari da papa gaCerda

karis alagze.

maS axla SeiZleba seirnoba.

derefanSi gaviare, papam kamera

gamiRo.

rkinis taxtze ocdaaTiode wlis

vaJkaci iwva, wyrTisodena gadmoscden-

oda sarecels agurisferi CabalaxiT

Sekruli fexebi.

gulmkerdi Zlier amoborcvoda,

radgan mklavebi zurgze hqonda

gakruli.

axaloxis msgavsi, sworsakinZiani

bluza SemoeglijaT. wverul-

vaSaburZgvnili, Tvalebgadmokarkluli

mrisxaneT misCereboda bnel kuTxeSi

raRacas.

SemomibRvira: eqimo!..

winadadeba ar daamTavra, raRac un-

doda SemoeCivla.

didxans, didxans miyura, daiwminda

misi amRvreuli saxe, dauwynarda

Tvalebi.

tuCebi magrad moekuma.

da im wuTSi mis mSvelisebur, giSris

Tvalebis Semyure, rogor ityodi, rom

giJi iyo, yaCaRi an kacis mkvleli.

erTbaSad zemo tuCi autokda, Tavi

wamoswia, kisris ZarRvebi daeWima, saxeze

Zlier wamowiTlda, wamodgoma scada.

xan erT mxares wamoizida, xan meore,

odnav gamarTa weli, mere Tavi veRar

Seikava da sawolis sayrdenze miaxala

Tavi.

saocrad daemanWa saxe, Tvalebi mox-

uWa, daesia naoWebi Tvalis upeebs.

Rer-Rerad mosCandnen mxolod Savi

wamwamebi da mSvildiviT daWimuli

Savi, jmuxa warbebi.

me axlos mivedi, umweo mdgomareobaSi

Cavvardi. verc erTi TaTruli sityva

ver movigone, rom sanugeSo, gasamxneve-

beli ram meTqva.

Cemi siaxloe Seicno. Tvalebi gaax-

ila, Cems maRal fafaxs Tvali Seavlo.

da pirdamwvariviT Caibutbuta ori-

ode TaTruli sityva.

ver gavarCie, veRarc gavige.

albaT qistia, leki an Cerqezi, gamiel-

va azrma.

uceb karisken gaixeda. uwmawurad

Seigina.

me yvela xalxi miyvars am qveyanaze,

magram egec bunebrivia, gansakuTrebuli

gulisxmierebiT vekidebi kavkasiis

mkvidrTa. ucxoeTSi, SeZlebisamebr, mu-

dam vSvelodi maT. azerbaijaneleb-

Tanac mimegobria ucxoeTSi, maTganac

araerTxel migemnia Zmuri Tanadgoma.

rogorc anTropologiuri tipi, es

ubeduri selimi azerbaijanels mia-

gavda. amitomac gulTan axlos mivitane

misi tragedia... me masSi upiratesad

yaCaRs rodi vxedavdi, aramed gzaareul

adamians... igi ukve sikvdilis saufloSi

imyofeboda da mxolod sikvdili

brals Camorecxavs xolme kacTagans.

saavadmyofos administraciam SeniSna,

rom am selim efendievs Cemi danaxva

ufro amSvidebda, vidre wamlebi da

eqimebis Segonebani. gviani RamiT sas-

TaulTan vuzivar avadmyofs.

dakecili gazeTiT vugerieb abezar

buzebs, romelTac egzom axelebT

sisxlis suni da sikvdilis moaxloe-

ba.

erTbaSad Tvalebi gaaxila efendiev-

ma, Tvalebi gaufarTovda, Rawvebi Seu-

faklda, erTi wamoiwia, magram veRar

SesZlo da uSverad Seagina viRacas

Turqulad.

roca Cveneba gahqra, isev daxuWa

Tvali, tuCebs acmacunebda, gaugebar

sityvebs butbutebdnen misi fergamkr-

Tali tuCebi. merme azvavda brazi mis

gulSi. kvnesoda, xvneSoda...

_ hait, hait, hait, moitaT revolveri,

Cemi revolveri.

Огонь! Огонь! _ yviroda rusulad.

* * *

RamRamobiT gadauReblad wvimda.

yurs vugdeb wvimis erTobliv tlaSuns,

xerxis gausaZlis Wrials, vbutbuteb

fsalmunis leqsebs Cems xsovnaSi Se-

morCenilT, xanac vdgebi, sasTaulidan

gamomaqvs hinduri rigvedas yda-

gacveTili wigni, xmamaRla vkiTxulob,

raTa tanjva davaxrCo Cems gulSi da

nirvanaSi gadavityuo Cemi mousvenari,

boboqari suli... RamRamobiT, dawolis

win vbutbuteb fsalmunis alogiur

leqsebs mwuxarebis dasaokeblad da

Cems Tavs veubnebi TiTqos xmamaRla:

“amaRam dedaCemi Tu vnaxe sizmarSi,

yovelive kargad iqneba”.

odnav SeRebul karebTan moxuci

zedamxedveli idga.

ginebis gagonebaze SemkrTalma papam

kari gaixura da derefanSi gaiara.

maniSna TvalebiT, davmjdariyavi mis

axlos.

saaTs davxede: Tormeti iyo, awi

eqimebi Camoivlian, gavifiqre.

kari gaiRo da wamlebiT datvirTuli

mowyalebis dai Semofratunda.

karamdis ver mivaswari, momaZaxa avad-

myofma.

_ murza, ha murza, erTi revolveri

mainc damitove.

kari gamovixure.

igi rusulad ilanZReboda da ig-

ineboda:

_ murza gamcemo, moRalate, murza.

Cemi revolveri momoitane lubiankaze.

da is Rame uaresi gamiTenda, vidre

pirveli imave saavadmyofoSi, vidre

pirveli Rame yovel axal cixeSi.

azvavda SeSlili Tu yaCaRi.

gamoiwvies morigi eqimi, eqimma saavad-

myofos gamge ixmo, Seiqmna isev rbena,

riali.

SeSlili da daWrili vefxviviT br-

dRvinavda, kedels Tavs axlida da

Rrialebda:

_ murza, Cemi revolveri momitane,

murzaaaaaa, murzaaaaaa.

moulodnelad gamomZiebeli mewvia.

_ moskovSi yofilxarT winaT?

_ ara.

_ TurqistanSi?

_ ara.

_ ukrainaSi?

_ ara.

_ Serqmeuli saxeli ara gaqvT?

_ ara.

_ selim efendievs Tu icnobdiT

winaT?

_ ara.

_ ratom giwodebdaT murzas selim

efendievi?

_ ar vici swored, egeb vinmes mimamg-

vana. cnobilia, azerbaijanelebi odnav

gvanan qarTvelebs.

axla ufro zrdilobiani toniT

daiwyo “muris” (SemoklebiT: moskovis

sisxlis samarTlis milicia) agentma.

_ Tqven, rogorc Cans, ganaTlebuli

kaci xarT da arafers dagvimalavT,

Tu raime iciT am kacze. selim

efendievi ganTqmuli yaCaRia. “murs”

sabuTi aqvs ivaraudos, rom is kaci

sxvisi gvariT cxovrobda. namdvili

vinaobis gamourkvevloba Zlier afer-

xebs banditebis am friad rTuli

qselis gaxsnas.

Cven gvacnobes, rom is kaci Tqvens

danaxvaze Zlier Tvinieri xdeba da

ratomRac Tqven murzas geZaxiT.

_ is kaci aq vnaxe pirvelad. me

murza ar mqvia da ar vici, vis mamgvanebs

suliT avadmyofi.

vgoneb, damerwmunebiT, rom yaCaRebTan

arasodes mqonia kavSiri.

vwrialeb Cems kameraSi. mousvenrad

vborgav loginSi.

ram amatrova me ubeduri, rad vinax-

ule is sacodavi, an is beberi zedamxed-

veli romelma qajma SemomiCina

SuaRameze, ori Reri asanTi rom mTxo-

va...

* * *

tangos mocekvavesaviT izniqeba Cems

fanjarasTan mdgari kviparosis xe

Crdilis zRvaurze.

wvimismieri zolebiT daisera gamu-

ruli fanjris minebi.

zRvauri wivis telefonis mavTuleb-

Si. maxlobel xerxis qarxnidan

guliswamRebi Wriali ismis.

(gagrZeleba me-9 gverdze)

jamu


(gagrZeleba me-8 gverdidan)

SuadRis 12 saaTze Cemi eqimi

mewvia.

moikiTxa Cemi janmrTeloba

da savsebiT moulodnelad aseTi

fraza Caakera saubarSi:

_ am wuTas sisxlis samarTlis

miliciis agenti Semova TqvenTan,

nu aReldebiT oRond... _ esa

sTqva da xelmeored daxeda

sicxsazoms, Cemi iRliidan

gamoRebuls.

_ sisxlis samarTlis milici-

is agents CemTan ra saqme aqvs?

eqims pasuxi ar gaucia,

sicxsazomi waiRo da imis adgi-

las dabali, frenCiani, mwvane-

Sarvliani kaci dajda danjR-

reul skamze.

muxlze portfeli daido,

portfelze _ qaRaldi da mk-

iTxavs:

_ Tqveni saxeli?

_ gvari?

_ erovneba?

_ profesia?

_ ganaTleba?

“muris” agenti meubneba:

_ Tumca Tqven amJamad tusaRi

xarT, magram me darwmunebuli

var, SesaZlo rom iyos, Cven gviSve-

lidiT banditebis winaaRmdeg

brZolaSi.

_ TavisTavad cxadia, _ mivuge

me.

gamomZiebeli friad Tavazi-

anad damemSvidoba.

am dasawvav saavadmyofoSi ax-

ali saqme gamiCnda.

yovelTvis, roca selim

efendievs zne mouvlida, me mix-

mobdnen, axla Wrilobas ise dae-

sustebina, rom SeSlilis perangi

aRar sWirdeboda, magram Tavs

axlida kedels, xel-fexs asx-

martalebda da yviroda, autaneli

xmiT Rrialebda.

mowyalebis dai CemTan moir-

benda.

Sevdiodi mis kameraSi. Tvalis

budidan mowyvetiliviT

wrialebdnen misi didroni, Savi

Tvalebi uzomod gaganierebul

Tvalis upeebSi.

wamierad raRac TeTri garsi

gadaevleboda dayviTlebul

Tvalis gugaze, saxe gaufiTrde-

boda, qreboda siwiTle loyebsa

da RvTivmSvenier saxeze.

erT saRamos gvianamde vijeqi

mis sasTumalTan.

didxans iborga, iwuxa, iwriala,

uceb dawynarda da daxuWa Tvali,

xuTiode wuTis Semdeg isev gaax-

ila, Semomxeda mSvidi, gonivruli

TvalebiT da xeliT maniSna

kedlisaken.

kedlisken gavixede, ras

uyurebda netav?

egeb Cemi saxidan mimdgar

Crdils hkida Tvali da vinme

moelanda.

_ selim, aa selim, vin iyo

mand? _ veubnebi rusulad.

mZimed amoioxra da kedlisken

Seibruna piri.

derefanSi gavedi.

cota xanSi Semovbrundi. pi-

raRma iwva.

bavSviviT eTamaSeboda Tavis

TiTebs.

marcxena xelis TiTs emuqre-

boda, uyviroda:

_ Se gamcemo, jaSuSo!

_ ra iyo selim? _ vekiTxebi.

_ Cxuboben.

_ vin?

_ es ZaRlebi.

me SevniSne: yinulis buSti

gadavardnoda, iatakze egdo.

_ me xom dagiSale Sen, yinulis

buSts nu gadaagdeb-meTqi? _

veubnebi.

_ me ar gadamigdia.

_ aba, vin gadaagdo?

_ aman, am kacma.

_ vin kacma.

_ ager rom wevs, Cems gverdiT,

ver xedav?

_ damSviddi, selim, Sens

gverdiT aravin wevs.

_ rogor ara, gana ver xedav

am aramzadas? jaSuSi, jaSuSi.

vsdumvar.

aviRe buSti, Sublze davadevi,

marcxena xeliT moixsna da

gadaagdo.

perangis sakinZe Semoifxriwa

da Tvalebi daxuWa.

me davaCerdi perangis sakinZes.

aCqarebul mowyalebis debs

ukuRma CaecmiaT perangi.

axla sakinZis ZirSi SevniSne:

qarTuli, dedabruli xeliT amo-

qarguli danjRreuli asoebiT

ewera: “jamu” (sCans moxuc dedas

dauweria), feradi ZafiT naqargi,

gaxunebuli iyo da qarTulis

armcodnes Tvali verc ki

moisazrebda, rom es batifexura

najRabni asoebi iyo.

me avdeqi da fexakrefiT gavedi

kameridan.

didxans, didxans davdiodi

aRelvebuli derefanSi.

merme riazanelis landi gamoC-

nda da Cems kameraSi davbrundi.

gavixade da davweqi, radgan

sicxem mimata.

mimata Tavis tkivilma, momeWra

muxlebi.

naSuadRevs gadasuliyo

mowyalebis dai Semovida da meub-

neba: efendievs operacia gaukeTes,

kidev mouara znem, male modiT.

sazareli suraTi damxvda se-

limis kameraSi.

Sesaxvevi Semoefxriwa, da-

sisxlianebuli xelebiT moesvara

logini da mTeli kedeli.

dawretiliyo, daleuliyo misi

saxe.

me didxans vuZaxe:

_ selim, a, selim...

xma ar gamca, mowyalebis dam

gulgrilad ganacxada: sul er-

Tia, male unda gavitanoT, eqimebma

imedi dakarges.

damtova marto da wafratun-

da.

didxan vadeqi naxevrad bnel

kameraSi momakvdavs Tavze.

mivixed-movixede, derefanSi ar-

avin iyo...

davjeqi mis sasTumalTan,

xelebi gaciveboda.

_ jamu, _ davuZaxe neli xmiT.

_ jamu, ha, jamu...

Tvalis upeebi autokda, erTi

ZarRvi SeinZra Sublze.

_ jamu, jamu, gaiRviZe.

qarTulad CavZaxe yurSi.

Tvalebi gaaxila.

_ miq giwu, jimaRureli, Cqimi

saxeli? (Tqven vin giTxraT Cemi

saxeli?)

_ damSviddi, nu geSinia.

veubnebi Cems vinaobas.

warbebi aswia.

gaocda.

damacqerda.

_ hait, jimaRureli, aq munero

moxvadiT, ma giCinenT SoriSe

(hait, Tqven me gicnobT Soridan,

aq rogor moxvdiT Tqven?).

jamum Tavisi gvari gamimxila.

ramdenime sityva iTqva kidev:

_ gaWirvebam amaRebina xeli

samSobloze da namusze. selim

efendievis gvariT vyaCaRobdi

TurqestanSi, ukrainasa da

moskovSi.

aq erTi didi saqme unda

gagvekeTebina.

merme Sin vapirebdi wasvlas,

saqmis mimcemma Cemma amxanagma

gamca.

kidev kargi, Cemi vaJkacoba ar

Sevarcxvine.

sadRac iara gaexsna.

gafiTrda.

dadumda.

didxans vadeqi Tavze. gul-

naRvliani vxedavdi, Tu rogor

ereoda sikvdili Cemi rassis

qedmaRlobas.

veZaxdi: “jamu”.

Tvali gaaxila.

Semomxeda.

Zala moikrifa, raRac undoda

eTqva.

bolos kedlisken miibruna

Tavi da amoioxra:

_ nu geSinia, me moval, deda...

_ hait, ara grcxvenia? vaJkaci

ara xar? jamu, jamu...

veZaxdi gadasul suls, magram

xna veRar miewia mimavals.

Rmuoda qarbuqi gareT, zan-

zarebdnen fanjrebis minebi.

kiafobda mciredi naTeli

Riad darCenili Tvalis quTu-

ToebSi.

ukanasknelad Setokda

Tvalebis guga, Seisruta mreSi

sinaTle da samudamod Caqra...

* * *

me mindoda, jamus dedisTvis

memcno es ambavi, Cavedi kidec im

sofelSi, sadac jamus saxlikace-

bi Sromoben da cxovroben, magram

ukanasknel wuTSi gambedaobam

miRalata, agre davaskveni: dee,

sikvdilamdis elodos-meTqi

gamwarebuli deda ukuRmarT

gzaze daRupuli Svilis mosvlas.

1927. solovkis kunZuli.

kremli.

P.S. me abaSis raionis sofel

Zvel abaSaSi davibade, didi kon-

stantines ojaxis mezoblad mde-

bare Cemi winaprebis jargvalSi,

magram bedis, ufro sworad _

ubedobis gamoisobiT (mama did

samamulo omSi daiRupa) me da

deda TbilisSi gadmovediT sacx-

ovreblad da petriaSvilis qu-

Caze, didi konstantines

mezoblad davideT bina. deda

medikosi iyo da, SeiZleba iTqvas,

rom mTeli ubnis mosaxleTa

ojaxis kari misTvis mudam Ria

gaxldaT. xSirad stumrobda igi

didi konstantines ojaxsac, mego-

brobda sulganaTlebul miranda

falavandiSvilTanac, radgan

xSirad gauwevia maTi ojax-

isaTvis pirveladi samedicino

daxmareba. swored dedasagan

gamigonia, rom jamu konkretuli

pirovneba iyo _ ladi grigolaia,

romelic, Turme, dedas naTliis

Zma gaxldaT. Sromismoyvare

ojaxis Svili yofila ladi,

fizikurad daujereblad Zlieri

da sulierad lamazi, mudam

sustebis qomagi... magram abaSis

sadgurze Cxubis Semdeg cixeSi

aRmoCnda, saidanac sul sxva ka-

cad gamovida...

ruseTis qalaqebSi yaCaRobda.

babuaCemis _ giorgi SalamberiZis

monayoli maxsovs: CemodniT

fuls Camoitanda da naxevarze

mets Turme gaWirvebul

mezoblebs daurigebda, Semdeg

ki kvlav ruseTs miaSurebda.

moskovis erT-erTi bankis day-

aCaRebisas daWrili Cauvarda

xelSi milicielebs, magram

Tanamzraxvelebi ar gasca da

wamebaSi mokles samarTaldam-

cvelebma. magram komunisturi

ideologiis Camoyalibebis gar-

iJraJze, sadac sisxls daxarbe-

bul bolSevikebs lamis an-

gelozebad gamohyavdaT sakuTari

Tavi, faqtis amgvarad gadmocemas

aravin apatiebda konstantine gam-

saxurdias, da amitomac daxata

suraTi, sadac suliT udrekma

qarTvelma vaJkacma sircxvils

TviTmkvleloba arCia. swored

es lamazi, STambeWdavi istoria

Semogvinaxa sulmnaTma konstan-

tinem, riTac kidev erTxel

gamoamzeura kolxi vaJkacis

udreki suli da uRalato bune-

ba.

roland jalaRania

jamu

Tvalsazrisi erT SesaniSnav

naSromze

sicocxle saqarTveloSi gaCnda,saqarTvelo Cveni samyaros pirveli qveyanaa.gamovida mecnierebis damsaxurebuli moRvawis, profesor

klimenti Selias wigni ,,kolxeTi (saqarTvelo) – msoflios

pirveli qveyana, kolxuri ena (qarTuli ena) – msoflios

pirveli ena, sicocxle – mcenareebi, cxovelebi, adamianebi

_ saqarTveloSi gaCnda,’’ romelsac wamZRvarebuli aqvs

gamoCenili mecnieris, profesor levan sanikiZis cnobili

debuleba: iberiada iwyeba kolxeTiT, kolxeTSia qarTuli

da msoflio civilizaciis saTave.

k.Selias winamdebare naSromi warmoadgens didi xniT

adre gamosacemad momzadebuli 850 gverdiani naSromis

erTgvar gegma-konspeqts, romlis gamocema jerjerobiT

ver xerxdeba. avtori xazgasmiT miuTiTebs rom saqarTvelo

uZvelesi droidan erTi qveyana, erTi eTnosi iyo da

qveyanaSi erT enaze molaparake xalxi cxovrobda, rom

kolxeTi igive saqarTveloa.

k.Selias naSromi 22 qveTemisagan Sedgeba da advili

gasagebi rom iyos Tu razea laparaki, CamovTvliT am

qveTemebs: 1. kolxeTi (saqarTvelo) Cveni samyaros udidesi

da upirvelesi qveyanaa, 2. iaponeli aianebi _ uZvelesi

kolxuri tomebi, 3. kolxi TaTu – nefertiti da aie –

egviptis faraonebi, 4. kleopatramde egviptis yvela faraoni

kolxi (qarTveli) iyo, 5. msoflios uZvelesi da upirvelesi

xalxebis _ qarTvelebisa da ebraelebis ocdaeqvssaukunovani

megobruli urTierTobis zogierTi sakiTxi, 6. sicocxle –

mcenareebi, cxovelebi da adamianebi kolxeTSi

(saqarTveloSi) gaCnda, 7. hotu (xotu) matua _ aRdgomis

kunZulis pirveli mefe, 8. SoTa xvedeliZem iberuli

(megruli) tabula gaSifra, 9. unaCebi (gunaCebi) _ megruli

(qarTuli) tomebi, 10. kasituri (kosebis ena) _ qarTveluri

enaa, 11. afrikaSi, ,,megreli zangebi’’ cxovroben, 12. nabuqalde

– naceri (mencari – mecnieri – winaswarmetyveli) _

saqarTvelos mefe, 13. Zv.w. XV – XIII saukuneSi qasq –

megrul tomebs gvar-saxelebi hqondaT, 14. afrikeli

berberebi megrul (qarTul) enaze metyveleben, 15. kontinent

evropas qarTulad ,,orofa’’ unda erqvas, 16. laz-megrelebs

uZveles droSi ,,efuTi’’ sibrZnis wigni hqondaT, 17. aia –

kolxeTs (saqarTvelos) warRvnamdeli civilizaciis is-

toria aqvs, 18. somxuri damwerloba ioane lazma (ieroTeosma)

Seqmna, 19. ,,amerika kolumbTan erTad kolxebmac aRmoaCines’’,

20. korsikas ,,qarTls’’ uwodeben, napoleons ki qarTvels,

21. ,,kompromati-ru’’ saqarTvelos erTianobis winaaRmdeg

da 22. sapatriarqosTan arsebuli ,,qarTuli enisa da kul-

turis samecniero sabWo’’ _ qarTveluri enebis winaaRmdeg.

k.Selia anotaciaSi wers, rom: gaivlis dro 1,3,5 Tu

kidev ramdenime weli, kacobrioba aucileblad aRiarebs,

rom Cveni samyaros istoria kolxeTiT daiwyo, sicocxle

kolxeTSi gaCnda. amaze miuTiTebdnen platoni, hesiode,

herodote, apolonios rodoseli, sxva berZeni swavlulebi,

msoflios gamoCenili mecnierebi; am saqmeSi mniSvnelovani

wvlili miuZRviT qarTvel mecnierebs.

sxva SromebTan erTad k.Selias ukanasknel peroiodSi

kolxeT-saqarTvelos istoriis sakiTxebze gamoqveynebuli

aqvs wignebi: ,,Zveli kolxeTi – kacobriobis civilizaciis

akvani’’, ,,kolxeTi _ Cveni samyaros karibWe’’, ,,kolxeTi _

qarTuli da msoflio civilizaciis saTave’’ (broSura),

,,kacobriobis istoria kolxeTiT iwyeba’’, aseve – es

winamdebare, sarecenzio naSromi.

am patara recenzis avtorebs gvjera, rom k.Selias

Sromebis gamocemiT qarTuli, erovnuli saqme gakeTdeba.P

prof. oTar Jordania, prof. iakob axuaSvili,prof. jemal jinjixaZe

ilia meore

qaldi-qarTligavixsenoT wmida ilia marTali, romelic qarTvelTa

fesvebs ukavSirebs urartul wiaRs, rasac, albaT, isic

ganapirobebda, rom urartuelTa sam mTavar RvTaebas Soris

upirveless ,,qaldi’’ erqva. ,,urartuelni qarTvelTa wina-

parni yofilan, qarTvelTa sisxl-xorcni’’, _ wers igi

,,qvaTa RaRadSi’’ da am azrs misi drois ucxoel mecnierTa

kvlevebiTac amyarebs. Tavis cnobil naSromSi, _ ,,iveriis

kulturuli roli ruseTis istoriaSi’’, _ kaTolikos-pa-

triarqi kirionic araerTxel aRniSnavs, rom qarTvelni

STamomavalni arian qaldevelTa, romelTac didi wvlili

Seitanes uZvelesi msoflio istoriisa da kulturis gan-

viTarebaSi.

sayuradReboa, rom ,,qaldi’’ dResac hqvia uZveles qarTul

kuTxes trapizonis mTebSi, sadac odiTgan cxovrobdnen

lazebi. ,,qaldead’’ lazur-Wanur sivrces moiazrebs didi

mecnieri pavle ingoroyva. am toponimTan dkavSirebiT ki

pirveli informacia Cvens werilobiT wyaroebSi leonti

mrovelTan gvxvdeba... sityva ,,qaldidan’’ unda iyos nawar-

moebi Cveni eris eTnonimi ,,qarTic’’, romelsac albaT

ufro informaciis uqonlobis gamo, mecnierTa didi jgufi

mxolod CrdiloeT-aRmosavleT saqarTvelos aRmniSvnelad

miiCnevda. sinamdvileSi ,,qaldi’’ saerTo qarTuli samyaros,

kolxeTis, centrs, mis guls erqva. gviandel periodSi ki,

ucxotomelTa zewolis Sedegad, am centrma qarTuli

tomebiTve dasaxlebul Crdilo-aRmosavleT regionSi, imave

kulturis wiaRSi, gadmoinacvla da Seiqmna qarTlis samefo,

romlis saxelwodebac, rogorc didi ilia varaudobs,

swored ,,qaldidan’’ momdinareobs. amdenad, qaldi _ qarTi

– qarTli _ qarTveli, Cveni eris istoriuli gzis, Cveni er-

Tobis gamomxatveli terminebia. .

XXX

prof. akaki uruSaZes apolonios rodoselis ,,arg-

onavtikidan’’ moaqvs aseTi adgili: iyo dro, roca is

varskvlavebi caze rom cimcimeben, ar arsebobdnen, maSin

saberZneTSi mxolod arkadielebi iyvnen, romlebic mTvaris

dabadebamde cxovrobdnen. amboben, rom aqedan gamomgzavre-

bulma erTma vinmem, uamravi qalaqi daarsa, maT Soris

qalaqi ea. mas Semdeg mravalma saukunem gaiara. am kacis

mier daarsebuli ea axlac mtkiced dgas da aq cxovroben

im xalxis (arkadielebis) STamomavalni, vinc man maSin

sacxovreblad daasaxla. maT Senaxuli aqvT mamebisagan

danaweri kirbebi, sadac wylisa da xmeleTis yvela

sazRvaria mogzaurisaTvis naCvenebi.


ჩვენი სტუმარია მედიცინის

მეცნიერებათა დოქტორი,

პროფესორი ოთარ მარშავა.

ოთარ მარშავამ ხუთასზე მეტი

ქირურგიული ოპერაცია ჩაატარა

აფხაზეთში, სადაც ის

უსასყიდლოდ ემსახურება

პაციენტებს. ამ კეთილშობილური

მისიის შესრულებისას, მას

ხშირად უწევდა ენგურის

გადაცურვა, სუსხიან ზამთარშიც

კი.

_ ბატონო ოთარ, დევნილობამდე სად

ცხოვრობდით?

_ ჩემი ოჯახი გალის რაიონში

ცხოვრობდა, მაგრამ მე მოსკოვში

ვსწავლობდი. ვიდრე აფხაზეთში ომი

დაიწყებოდა, მედიცინაში დავიცავი

საკანდიდატო და სადოქტორო

დისერტაციები. 1992 წელს დავბრუნდი

გალში და დაიწყო კიდეც აფხაზეთის

ომი, რასაც მოჰყვა აფხაზეთის

ტერიტორიიდან ქართველთა გამოდევნა.

თბილისში ჩამოსვლის შემდეგ ამირჩიეს

თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის

პროფესორად. ექვსი წლის წინ კი

დასავლეთ საქართველოს ქირურგიული

დეპარტამენტის ხელმძღვანელობა

შემომთავაზეს და მას შემდეგ ვარ

ქუთაისში.

_ გალში ვინ გყავთ ამჟამად?

_ გალში მყავს 87 წლის დედა.

_ მარტო ცხოვრობს?

_ დიახ, მარტო ცხოვრობს და ყოველ

პარასკევს მელოდება.

_ ყოველ პარასკევს დადიხართ გალში?

_ კი, ყოველ პარასკევს ჩავდივარ, დედას

ვნახულობ მცირე ხნით და შემდეგ

ვიწყებ პაციენტების მიღებას

საავადმყოფოში, ხან გალში, ხან

ოჩამჩირეში, ხან ტყვარჩელში, იმის

მიხედვით, თუ სად მახვედრებენ

პაციენტებს.

_ პაციენტები მხოლოდ ქართველები

არიან თუ აფხაზებიც და სხვა ეროვნების

წარმომადგენლებიც?

_ პაციენტებს არა აქვთ ეროვნება.

_ მესმის, მაგრამ მაინც...

_ პაციენტებს შორის, რა თქმა უნდა,

ქართველებიც არიან აფხაზებიც, რუსებიც

და სხვა ერის წარმოამდგენლებიც.

_ დედას, როგორც ქართველს, რამე

დისკომფორტის განცდა ხომ არ აქვს

აფხაზეთში ცხოვრების გამო?

_ არავითარი.

_ როგორ ატყობთ, ყოფით დონეზე,

აფხაზეთსა და ქართველებს შორის

ურთიერთობებში გარკვეული დათბობის

პერიოდი ხომ არ დადგა?

_ რა თქმა უნდა, დადგა. დრო თავისას

აკეთებს. ადამიანებმა გადახარშეს ის, რაც

მოხდა და თანაცხოვრებას ეჩვევიან. ომის

შემდგომი ოთხი-ხუთი წელიწადი

ურთიერთობების თვალსაზრისით

ჯოჯოხეთს ჰგავდა. საზღვარს, რომ ვერ

გადავდიოდი, იძულებული ვხდებოდი

ენგური გადამეცურა და ისე

შევსულიყავი გალში. აქეთა მხარეც

მტრულად მიყურებდა და იქითა მხარეც.

ორივე მხრიდან საფრთხე მემუქრებოდა,

მაგრამ მაინც ასე ვიქცეოდი, ვინაიდან იქ

ბევრს სჭირდებოდა გადაუდებელი

ქირურგიული დახმარება.

_ გადავცურავდი რას ნიშნავს,

პირდაპირი გაგებით?

_ პირდაპირი გაგებით, ხან სად, ხან სად.

სხავდასხვა სოფლებთან _ შამგონასთან,

კოკისთან, ჭუბურხინჯთან, თაგილონთან,

ნაბაკევთან...

_ კი, მაგრამ სულ ზაფხული ხომ არ იყო,

ზამთარშიც გადაგიცურავთ ენგური?

_ ბევრჯერ. დავუჭერივართ კიდეც.

_ მხატრული ფილმის ან მოთხრობის

ფაბულაა...

_ არ ვიცი, როგორი ფილმი გამოვა,

მაგრამ როდესაც იქიდან სიგნალი

მომდიოდა, რომ ვიღაცას შველა

სჭირდებოდა, ყველა საქმეს გადავდებდი

და ჩავდიოდი. მაშინ მობილურები არ

არსებობდა. ერთხელ გაზეთის

ჩამონახევზე მიწერილი ბარათი მივიღე, _

ოთარ მიშველე, _ მაშინვე წავედი.

_ როგორ დაგიჭირეს?

_ ორჯერ დამიჭირეს. შემნიშნეს და

დამაკავეს. უშიშროების

მაღალჩინოსანთან მიმიყვანეს. ვუთხარი,

რომ ექიმი ვარ და ავადმყოფების

საშველად ჩამოვედი მეთქი. კარგად

ამათვალიერ-ჩამათვალიერა და მითხრა, _

ძალიან მინდა რომ დაგიჯერო, მაგრამ

პროფესორს არ გავხარო. _ მეორედ რომ

გადმოვალ აფხაზეთში, მედიცინის

მეცნიერებათა დოქტორისა და

პროფესორის დიპლომებს წამოვიღებ

მეთქი, ვუთხარი. _ დარწმუნებული ხარ,

რომ გაგიშვებო, _ გაეცინა. _ გაშვება

თქვენი ნებაა, მაგრამ თუ გამიშვებთ,

აუცილებლად ჩამოვალ-მეთქი ვუთხარი.

მეორედ რომ დამაკავეს, ისევ იმ კაცთან

მიმიყვანეს. _ პროფესორის საბუთი

გაქვსო, მკითხა. პირველი დაკავების

შემდეგ, დოქტორისა და პროფესორის

დიპლომების ასლები გადავიღე და თან

ვატარებდი. _ კი მეთქი, ვუთხარი და ეს

დოკუმენტები წარვუდგინე.

დაათვალიერა და ბრძანება გასცა, რომ

ჩემთვის აფხაზეთში შესვლის ნებართვა

ოფიციალურად მოეცათ.

_ თვითონ აფხაზი იყო?

_ კი, რა თქმა უნდა. ამის შემდეგ უკვე

ოფიციალურად შევდივარ აფხაზეთში

პრობლემებს არავინ მიქმნის.

_ არც რუსები?

_ არა, არც რუსები.

_ რა ქვია იმ კაცს?

_ ის დღესაც მაღალ თანამდებობაზეა და

იქნებ არ ღირდეს მისი სახელისა და

გვარის დაფიქსირება.

_ კი ბატონო. რამდენი ოპერაცია გაქვთ

აფხაზეთში ჩატარებული?

_ პირველ ეტაპზე, როდესაც

არალეგალურად გადავდიოდი და ასევე

არალეგალურად ვმუშაობდი, 41 ოპერაცია

გავაკეთე. ეს იყო არასტაციონალურ

პირობეში გაკეთებული ოპერაციები. ხან

თხილის ბუჩქებთან, ხან მანდარინის

პლანტაციებში...

_ ასეთ პირობებში გაკეთებული

ოპერაციები რა შედეგით სრულდებოდა?

_ იმ 41 ოპერაციიდან ყველა

წარმატებული იყო.

_ საკვირველია.

_ აფხაზ ახალშობილს, რომელსაც გულის

თანდაყოლილი მანკი ჰქონდა,

უნიკალური ოპერაცია გავუკეთე.

გადარჩა, ოთარი დაარქვეს, ჩემი სახელი.

ის ბავშვი თბილისში ჩამოვიყვანე და

ქაშუეთის ეკლესიაში მოვნათლე. ახლა 12

წლისაა. პირველი ეტაპი ცუდი იყო

იმით, რომ, საზღვარზე არ მიშვებდნენ და

მხოლოდ ქართველ პაციენტებს

ვეხმარებოდი.

_ აფხაზები არ გენდობოდნენ?

_ რთული ვითარება იყო, პარტიზანული

ომი მიდოდა, ნდობის ფაქტორი ძალიან

დაბალი იყო. ერთხელ გალის

საავადმყოფოში ვიყავი, როდესაც სამი

დაჭრილი აფხაზი მოიყვანეს.

სისხლდენის გამო მათი სოხუმში

ტრანსპორტირება შეუძლებელი იყო.

თანაც სოხუმში, რომ დარეკეს და საქმის

ვითარება აუხსნეს, იქ უთხრეს, რომ ამ

საქმისათვის საჭირო კვალიფიკაციის

მქონე ქირურგიც არ ჰყავდათ. როცა

გაიგეს, მარშავა გალში იმყოფებაო,

გადაწყვიტეს, რომ ოპერაცია მე

გამეკეთებინა. სამივეს აღმოვუჩინე

საჭირო ქირურგიული დახმარება. ამ

ამბის შემდეგ ხშირად მომმართავენ

აფხაზი პაციენტები დახმარების

თხოვნით. სხვათაშორის, ამ ამბის შემდეგ

საქართველოს მხარეც დაინტერესდა,

კერძოდ ჯადაცვის მაშინდელი მინისტრი

ავთანდილ ჯორბენაძე. უკვე 59 ოპერაცია

მქონდა გაკეთებული და რომ

დავბრუნდი, ხელფასიც გამომიწერეს.

ზუსტად არ მახსოვს, რამდენი იყო,

მაგრამ იმ ფულით საკმაო რაოდენობის

მედიკამენტი ვიყიდე. ის მედიკამენტები

აფხაზეთში წავიღე და 252 ოპერაცია

გავაკეთე. ვიღაცას არძინბასთვის

მიუტანია ამბავი, პროფესორი მარშავა

თბილისიდან ჩამოდის, აფხაზეთში

ოპერაციებს აკეთებს და ავკრძალოთო. მე

როგორც მითხრეს, არძინბას ასეთი

პასუხი გაუცია: ექიმი თუ

კეთილშობილურ საქმეს აკეთებს, რატომ

უნდა ავკრძალოთო. ამიტომ ჩემი

საქმიანობა ფაქტიურად ნებადართული

იყო, მაგრამ ეს ქაღალდზე გადატანილი

და ოფიციალურად გაფორმებული არ

ყოფილა. მხოლოდ 2009 წელს მივაღწიეთ

იმას, რომ აფხაზეთიდან შემოსული

თხოვნის საფუძველზე, ქართულმა მხარემ

57 ოპერაცია და 307 კონსულტაცია

დააფინანსა. ამ კონსულტაციების

საფუძველზე შეირჩა პაციენტები,

რომელთაგან ზოგი თბილისში

გადმოვიყვანეთ და ზოგი ქუთაისში.

_ თქვენ “იმედის გმირი” ბრძანდებით,

ტელეკომპანია იმედს ჰქონდა ასეთი

გალერეა, ალბათ ამ საქმიანობის გამო,

ხომ?

_ რა თქმა უნდა. მე ექიმი ვარ და სხვა

არაფერი მიკეთებია. არ ვიცი, რამდენად

არის ეს საქმიანობა გმირობა, მაგრამ

“იმედმა” ცხადია, რომ ჩემი ეს საქმიანობა

შეაფასა.

_ ბატონო ოთარ, თქვენ ხშირად ამბობთ,

რომ პოლიტიკას ემიჯნებით და

მხოლოდ თქვენი სპეციალობით

იფარგლებით, მაგრამ თუ თქვენმა

მოღვაწეობამ აფხაზეთში ქართველთა და

აფხაზთა ურთიერთობების დათბობას

შეუწყო ხელი, განა ეს პოლიტიკა არ

არის? რომელ პოლიტიკოსს გაუკეთებია

უფრო მეტი ამ მიმართულებით, ვიდრე

თქვენ შეძელით?

_ არ ვიცი, პოლიტიკა ჩემი საქმე არ

არის, მაგრამ სამედიცინო მიმართულებით

ჩემმა თავდადებამ რამე პოლიტიკური

დადებითი შედეგი თუ მოიტანა, ამას რა

სჯობს.

_ როგორ ფიქრობთ, აფხაზები

აცნობიერებენ თუ არა იმ მდგომარეობას,

რომ ვითომ დამოუკიდებლობის

მოპოვებითა და რუსეთის მიერ არ

დამოუკიდებლობის აღიარებით

თავიანთი ერი რუსეთთან სრული

ასიმილაციის საშიშროების წინაშე

დააყენეს, მაშინ როდესაც საქართველოს

შემადგენლობაში ყოფნისას მათ

თვითმყოფადობასა და კულტურას

არაფერი ემუქრებოდა?

_ მე ბევრი აფხაზი მეგობარი მყავს,

რომელთა ცნობიერებაში უკვე გაჩნდა

შეკითხვები: საით მიდის აფხაზეთი? რა

მიიღო აფხაზეთმა იმითი, რაც მოხდა? რა

ელის აფხაზეთს ხვალ? რისთვის ამდენი

მსხვერპლი? და ა.შ. დღეს აფხაზეთში

არსებობს სკოლები, რომელთაც

აფხაზური სკოლები ჰქვიათ, მაგრამ იქ

აფხაზურ ენაზე არაფერი ისწავლება. მე

ვფიქრობ, რომ ისინი მთელი სიგრძე-

სიგანით ჯერ კიდევ ვერ აცნობიერებენ

იმ პრობლემას, რომლის წინაშეც

აღმოჩნდნენ, მაგრამ ეს პროცესი

დაწყებულია. საზოგადოებრივ

ცნობიერებაში გარკვეული შეკითხვები

ტივტივებს.

_ თქვენ პოლიტიკოსი არა ხართ, მაგრამ

დაკვირვებული და პატრიოტი ადამიანი

ბრძანდებით. როგორ ფიქრობთ,

საქართველოს ტერიტორიული

მთლიანობის აღდგენის მექანიზმი

გამოჩნდება?

_ ვერც ქართველი და ვერც აფხაზი ერი

ამ პრობლემის გადაჭრას ვერ შეძლებს,

თუნდაც საამისო ორმხრივი სურვილი

არსებობდეს. ასე სახალხო დიპლომატიის

დონეს ვერ გავცდებით. ვერც

საერთაშორისო ორგანზიაციები და

დასავლეთის ქვეყნები შეძლებენ ამ

პრობლემის გადაჭრას, ვიდრე რუსეთთან

არ შევაჯერებთ ინტერესებს და, როგორც

რუსები იტყვიან, მათგან “დობრო” არ

იქნება მიღებული. ჩემთვის მთლად

მისაღები ტერმინი არ არის ტერიტორიის

დაბრუნება. მე უაფხაზო აფხაზეთის

ტერიტორია არ მინდა. მე მინდა

ქართველებსა და აფხაზებს შორის

სიყვარული დავაბრუნო. გუდაუთში

ერთ-ერთ სუფრასთან, ჩემს პატივსაცემად,

“გამარჯობა აფხაზეთო შენი”

მომასმენინეს. ქუთაისში აფხაზი

სტუმარი რომ ჩამომივა, ხუმრობით

ვამბობ, მრვალამილიონიანი აფხაზი ერის

წარმომადგენელი ჩამოვიდა, მეთქი. მე

ერთმანეთს შეხუმრებული, ერთმანეთის

მოსიყვარულე ქართველი და აფხაზი

მინდა და არა _ ტერიტორია. ეს არ არის

ლიტონი სიტყვები. ვისაც აფხაზეთში

უცხოვრია, ვისაც იმ ხალხის, იმ ცისა და

იმ მიწის მადლი ესმის, ყველა ასე

ფიქრობს.

_ ბატონო ოთარ, რამდენი ოპერაცია

გაქვთ გაკეთებული, საერთოდ?

_ ხუთი ათასამდე ვითვლიდი, მერე

მომბეზრდა და აღარ ვითვლი.

_ ადამიანის სხეულში ხელებს რომ

აფათურებთ, რა არის ის მაშინ

თქვენთვის, მხოლოდ მატერია?

_ არ მყოლია პაციენტი, ვისთვისაც

ოპერაცია გამიკეთებია და მასთან

მეგობრობა ან სულიერი

დამოკიდებულება არ გამჩენოდეს.

_ არ მოგბეზრდათ ამდენი ოპერაციის

კეთება, ხომ არ დაიღალეთ?

_ ავადმყოფის დახმარება ჩემი

ცხოვრებაა და, როდესაც ეს მომბეზრდება,

მაშინ ალბათ ცხოვრებაც მომბეზრდება.

sainformacio saagento

“iveroni”

qarTveli eqimi, romelic sicocxlis riskis fasad afxazeTSi atarebs operaciebs


საინფორმაციო-ანალიტიკური სააგენტო

საქინფორმის სტუმარია ჟურნალისტი,

მწერალი და პოლიტიკური პარტია

„ნეიტრალური საქართველოს“ თავმჯდომარე,

ბატონი ვალერი კვარაცხელია. ბატონი

ვალერი ამჟამად ქართულ პოლიტიკაში

აქტიურად არ არის ჩართული, თუმცა,

ყურადღებით აკვირდება ქვეყანაში

მიმდინარე მოვლენებს და ჩვენი საუბარიც

სხვადასხვა აქტუალურ თემაზე შედგა.

– ბატონო ვალერი, როგორ შეაფასებთ

ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენებს?

– მოდი, დავიწყოთ იქიდან, რომ მოხდა

ის, რასაც, ბატონი ბიძინა ივანიშვილი

ამბობდა – შუა გაიკრიფა. დარჩა ორი გუნდი

– კოალიცია „ქართული ოცნება“ და „ერთიანი

ნაციონალური მოძრაობა“. ყველა დანარჩენი

პოლიტიკური ძალა პოლიტიკის მიღმა

დარჩა. კარგია, თუ ცუდი ეს მოვლენა, ამის

შესახებ შეფასებები სხვადასხვაგვარია. ჩემი

აზრით, ეს არ არის კარგი. ვფიქრობ, რომ

„ერთიანმა ნაციონალურმა მოძრაობამ“,

რომელიც საპარლამენტო უმცირესობას

წარმოადგენს, საკმაოდ მაღალი – 40% ზე

მეტი შეინარჩუნა იმიტომ, რომ ფლობდა

სახელისუფლებო ბერკეტს, ხოლო

„ქართულმა ოცნებამ“, ცხადია, გაიმარჯვა

იმიტომ, რომ ჰქონდა დიდი კაპიტალი.

შედეგად, მოხდა ის, რომ საზოგადოებას

პოლიტიკური ცხოვრებისთვის არ დარჩა

ადგილი. ეს ორი ძალა ამტკიცებს, რომ

საზოგადოების ინტერესებს გამოხატავს. თუ

რამდენად იქნებიან ისინი საზოგადოებრივი

აზრისა და ინტერესების გამომხატველი,

ამას მომავალი გვიჩვენებს.

– იმისათვის, რომ პარლამენტი იყოს

მრავალპარტიული, ბიძინა ივანიშვილმა

გააკეთა განცხადება, რომ შესაძლოა,

კოალიცია დაიშალოს. როგორ ფიქრობთ, ეს

ხელოვნური პროცესი რამდენად ჯანსაღი

იქნება?

– თქვენ ძალიან კარგი სიტყვა ახსენეთ –

ხელოვნურობა. ხელოვნურობა არაფერში

ვარგა, მით უმეტეს – პოლიტიკაში.

ხელოვნურობა გულისხმობს, რომ პროცესი

შეიცავს თამაშის ელემენტებს. რეალურად

ეს ეტაპი ჩვენ გამოვლილი გვაქვს.

საქართველოში არავითარი ოპოზიცია არ

არსებობდა. არსებობდა ერთი პოლიტიკური

ძალა, რომელიც ხელოვნურად იყო

დაყოფილი ე.წ. ხელისუფლებად და

ოპოზიციად. ამას შესანიშნავად ახერხებენ

ამერიკელები, რომლებიც საქართველოში

პროცესებს მართავენ. მათ ხუთი ძირითადი

ბერკეტი უპყრიათ ხელთდა მათი მეშვეობით

საზოგადოებას საკუთარ ნებასა და აზრს

ახვევენ თავზე.

– კონკრეტულად, რომელ ბერკეტებს

გულისხმობთ?

– როცა ამერიკელები ზოგ ქვეყანაში

იარაღითა და ბომბებით შედიან, ეს სხვა

ვითარებაა, მაგრამ როგორც ისინი

საქართველოში არიან შემოსული, ასეთ

შემთხვევაში, ქვეყნის სათავეში მოჰყავთ მათ

მიერ მხარდაჭერილი ხელისუფლება,

ნიშნავენ თავიანთ ოპოზიციას, ქმნიან და

აფინანსებენ თავიანთ არასამთავრობო

ორგანიზაციებს, მთლიანად მათ ინტერესებს

ემსახურება მედიასაშუალებები (იშვიათი

გამონაკლისების გარდა) და, რაღა თქმა უნდა,

სპეცსამსახურები. ეს ხუთი ბერკეტი

საათივით აწყობილად მუშაობს და აკეთებენ

ყველაფერ იმას, რაც ამერიკელების

ინტერესებში შედის. თუ ხელახლა შევქმნით

ასეთ ვითარებას და კოალიცია „ქართული

ოცნება“ ხელოვნურადდაიყოფა და ქართულ

პოლიტიკურ სცენაზე თამაში გაჩაღდება, რა

თქმა უნდა, ეს არ მოიტანს იმას, რაც გვინდა.

ჩვენ გვინდა, რომ ქვეყანა იყოს

დემოკრატიული, რომელიც ხალხის

ინტერესების შესაბამის მმართველობას

ნიშნავს; რეალურად ეს არ გვექნება. ავიღოთ

ისეთი გლობალური საკითხი, როგორიც

საქართველოს საგარეო ორიენტაციაა. ჩვენ

20 წელია, დეკლარირებული გვაქვს, რომ

გვინდა, ვიყოთ დასავლეთის ნაწილი. უნდა

გადავხედოთ ამ წლებს და გავაანალიზოთ,

თუ რა მოგვიტანა ამ 20-წლიანმა

დასავლეთისკენ ლტოლვამ. მივყავართ მას

„სამოთხისკენ“, თუ პრობლემებს გვიქმნის

და სერიოზული კატაკლიზმების წინაშე

დგება ქვეყანა?

– ბატონო ვალერი, რეალურად ახალი

ხელისუფლება ქვეყნის იმ საგარეო

პოლიტიკურ კურსს იზიარებს, რომელსაც

„ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა“

ახორციელებდა, თუმცა, ამასთან, რუსეთთან

ურთიერთობების დალაგებას ცდილობს.

როგორ ფიქრობთ, ეს ორი კომპონენტი

ერთად როგორ იმუშავებს?

– ისტორიის მოკლე მონაკვეთმა

დაამტკიცა, რომ ამ ორი მომენტის

ერთმანეთთან შეთავსება პრაქტიკულად

შეუძლებელია. იმ განცხადებების შედეგად,

რომ საქართველოუნდა გახდეს ნატოს წევრი,

ვართ ამერიკის შეერთებული შტატების

სტრატეგიული პარტნიორი და ა.შ., მივიღეთ

სამ ნაწილად დაშლილი საქართველო,

რომელიც ეკონომიკურად გაჩანაგებულია,

რომლის მოსახლეობის ერთ მესამედზე

მეტიც საზღვარგარეთ ლუკმაპურის

საშოვნელადაა გაქცეული და ყველანაირად

დაშლილ-დაქსაქსულია ქვეყანა. ამ

მიმართულებით სიარული და

პარალელურად რუსეთთან ურთიერთობების

აღდგენა, ჩემი აზრით, ერთ კონტექსტში

ვერანაირად ვერ მოვა. აქ წინააღმდეგობა

იმდენად სერიოზულია, რომ ჩვენს

სტრატეგიულ მიმართულებაში სერიოზული

კორექტივის შეტანის გარეშე რეალურად

არაფერი გამოვა. საქართველოს დაშლის

უკვე დაწყებული პროცესი გაგრძელდება

და დაკარგულ ტერიტორიებს კიდევ

მიემატება სხვა ტერიტორიები და

კუთხეები. ჩვენ ჯერ კიდევ გვაქვს

მტკივნეული ადგილები, ვგულისხმობ

ჯავახეთს (ეს დასამალი არავისთვისაა) და

ქვემო ქართლის რეგიონს. ამიტომ, თუ

რუსეთთან მტრობის გზით ვივლით, მაშინ

რუსეთიც გახდება ჩვენთვის მტერი და ის

შეეცდება რეგიონში საკუთარი ინტერესების

გატარებას. ამ კონკურენციაში ჩვენ, რა თქმა

უნდა, დავმარცხდებით და ქვეყანას

სერიოზულად დავაზიანებთ.

– რა კორექტივებს გულისხმობთ?

– მე და ჩემი თანამოაზრეები, რომლებიც

ლამის „ჯვარს გვაცვეს“ იმ პოზიციის გამო,

რომ რუსეთთან მტრობას მეგობრობა სჯობია,

მივედით იმ დასკვნამდე, რომ ყველაზე

კარგი გამოსავალი ამ ვითარებიდან არის

ნეიტრალიტეტი; არა ამერიკის შეერთებული

შტატების სტრატეგიული პარტნიორობა,

არამედ ნეიტრალური სახელმწიფოს

სტატუსის მოპოვება და, ამავე დროს, ყველა

მიმართულებით პარტნიორობა და

თანამშრომლობა. ეს ეხება ამერიკასაც,

რუსეთსაც, ევროპასაც, აზიის ქვეყნებსაც და

ა. შ.

ნეიტრალიტეტი ითვალისწინებს არა

მარტო ნატოში, არამედ ნებისმიერ სამხედრო

ბლოკში გაწევრებაზე უარის თქმას, მაგრამ

პარტნიორობა ნებისმიერი ჰუმანიტარული,

კულტურული, ეკონომიკური და სხვა სახის

ნეიტრალიტეტის პირობებში, ჩვეულებრივ,

შესაძლებელია. სამწუხაროდ, ბატონმა ბიძინა

ივანიშვილმა (მაშინ, როდესაც ჯერ კიდევ

ახალი შემოსული იყო ქართულ

პოლიტიკაში), განაცხადა, რომ ის

ნეიტრალიტეტს არ უჭერს მხარს. თუმცა,

აღსანიშნავია, რომ საკმაოდ საინტერესოდ

განვითარდა მოვლენები. პრემიერ-მინისტრმა

რუსეთთან ურთიერთობების საკითხებში

სპეციალურ წარმომადგენლად ბატონი

ზურაბ აბაშიძე დანიშნა. რატომ არ დაავალა

პრემიერმა, მაგალითად, საგარეო საქმეთა

სამინისტროს, რომ გამოეყო კონკრეტული

პიროვნება, რომელიც იმუშავებდა ამ

მიმართულებით? მე მაქვს ამ ფაქტის

ჩემეული ახსნა (შესაძლოა, მცდარიც) –

ივანიშვილი დასავლეთთან გარკვეულ

ლავირებას ეწევა. დასავლეთთან პირდაპირ

კონფრონტაციაში შესვლა რასაც ნიშნავს,

ყველამ კარგად ვიცით. სადაც ფულით და

მოსყიდვით არ გამოსდის, დასავლეთი

იარაღით მუშაობს, მაგალითად შეიძლება

მოვიყვანოთ ერაყი, იუგოსლავია, ავღანეთი,

ეგვიპტე, სირია და ა.შ. ამიტომ ერთგვარი

პოლიტიკური ხრიკი შეიძლება იყოს აბაშიძის

დანიშვნა, რადგან ივანიშვილს რუსეთთან

დაკავშირებით გარკვეული გეგმები

შესაძლოა, ჰქონდეს, მაგრამ ეს ჯერ არ

ვლინდება.

საგარეო საქმეთა სამინისტროს, რომელიც

მთლიანად დაკომპლექტებულია ე. წ.

პროდასავლური ორიენტაციის მქონე

პოლიტიკოსებით, შესაძლოა, ივანიშვილი

ვერ ანდობდა საკუთარი ჩანაფიქრის

განხორციელებას. ჩვენ ხომ არ ვიცით, რა

დააბარა ბატონმა ივანიშვილმა ზურაბ

აბაშიძეს პუტინისთვის და, ასევე, რა დააბარა

პუტინმა კარასინს საქართველოს პრემიერ-

მინისტრისთვის?! ეს შესაძლოა, მხოლოდ

მაშინ გავიგოთ, როცა ეს ოთხი ადამიანი

მემუარების წერას დაიწყებს. ფაქტი ის არის,

რომ გარკვეული მესიჯები არსებობს. ასეთ

სიგნალად შეიძლება ჩავთვალოთ

ივანიშვილის განცხადება, რომელიც მან

გააკეთა ბაქოდან ყარსამდე სარკინიგზო

მაგისტრალთან დაკავშირებით, როდესაც

მან ეჭვქვეშ დააყენა ეს უზარმაზარი

გეოპოლიტიკური მნიშვნელობის პროექტი.

ამ განცხადებას რუსეთიდან პასუხი მოჰყვა

– გახსოვთ, ალბათ, პუტინის

პრესკონფერენცია.

მე ადრეც ვთქვი და ვიმეორებ, რომ

ივანიშვილი და პუტინი რევოლუციურ

აზროვნებას იწყებენ, სადაც ვგულისხმობ,

რომ პუტინმა ფორმულა, რომელიც რუსეთს

ჰქონდა საქართველოსთან მიმართებაში,

რევოლუციურად შეცვალა. თუკი ადრე

პუტინი და რუსეთის პოლიტიკური წრეების

წარმომადგენლები ამბობდნენ, რომ

კავკასიაში შეიქმნა ახალი რეალობა

აფხაზეთისა და სამხრეთ ოსეთის

სახელმწიფოების სახით და საქართველოს

მოუწევს ამ რეალობისათვის ანგარიშის

გაწევა, ახლა რუსეთის პრეზიდენტი

აცხადებს, რომ სააკაშვილმა რუსეთ-

საქართველოს ურთიერთობები ჩიხში

შეიყვანა. რუსეთმა აღიარა აფხაზეთისა და

სამხრეთ ოსეთის დამოუკიდებლობა და ამ

აღიარებას იგი უკან არ წაიღებს, მაგრამ

საქართველოსაც არ შეუძლია ეს რეალობა

ცნოს – ჩემი აზრით, ეს ძალიან სერიოზული

გზავნილია და სწორი მიდგომაა.

მიმაჩნია, რომ ამ ცვლილებებს რაღაც

ფარული, არასაჯარო ფაქტორები

განაპირობებს. ჩემთვის, პირადად, ეს

დამაიმედებელია. თუ ჩვენ რუსეთის

ინტერესების გათვალისწინება არ დავიწყეთ,

ასეთ შემთხვევაში, საქართველოს დაშლა

გარდაუვალია.

ქართველები ვაღიარებთ, რომ ამერიკას,

რომელიც ოკეანის გაღმა არსებობს,

საქართველოში ინტერესები უნდა ჰქონდეს

და რუსეთს, რომელიც ჩვენი მეზობელია,

ინტერესები არ უნდა ჰქონდეს კავკასიის

რეგიონში – ეს აბსურდია. ჩვენ უნდა

დავიწყოთ ჩვენი და რუსეთის ინტერესების

ჰარმონიზაცია.

ივანიშვილს მოუწევს კორექტივების

შეტანა ან რუსეთთან ურთიერთობებში, ან

აშშ-თან მიმართებაში. ისიც

გასათვალისწინებელია, რომ თუ ის

გადაწყვეტს, რომ ჩვენს ჩრდილოთელ

მეზობელთან კეთილმეზობლური

ურთიერთობების აღდგენა

საქართველოსთვის პრიორიტეტულია,

სააკაშვილზე მეტად ივანიშვილს

წინააღმდეგობას საკუთარი პოლიტიკური

გარემოცვა გაუწევს. შესაძლოა, სწორედ

საკუთარი პოლიტიკური გუნდის წევრები

გახდნენ პრემიერ-მინისტრის პოლიტიკური

მესაფლავეები.

– ბატონო ვალერი, სააკაშვილის

საპრეზიდენტო ვადასთან დაკავშირებით

მინდა, გკითხოთ; როგორ ფიქრობთ,

რამდენად მართებულია, რომ პრეზიდენტი

2013 წლის ოქტომბრამდე შეინარჩუნებს

პოსტს?

– იანვარში სააკაშვილის გადადგომის

მოთხოვნით საპროტესტო აქციები დაიწყო.

შეიძლება გადადგეს ის პრეზიდენტი,

რომელსაც აქვს უფლებამოსილების ვადა,

ხოლო პრეზიდენტი, რომელსაც ეს ვადა

დაუმთავრდა, კი არ უნდა გადადგეს, არამედ,

აიღოს თავისი ბარგი და დატოვოს

თანამდებობა. კონსტიტუციაში გარკვევით

წერია, რომ საქართველოს მოსახლეობა

ქვეყნის პრეზიდენტს ირჩევს 5 წლის ვადით.

ჩვენ სააკაშვილი ავირჩიეთ 2008 წლის 5

იანვარს და მიმდინარე წლის 5 იანვარს მას

უფლებამოსილების ვადა დაუმთავრდა.

სააკაშვილმა კონსტიტუციის ფეხქვეშ

გათელვით, ეშმაკობითა და ძალადობით

კონსტიტუციაში ჩაწერა სხვა ნორმა, რომლის

მიხედვითაც, ახალი პრეზიდენტი უნდა

ავირჩიოთ 2013 წლის ოქტომბერში – ეს

ხალხის ნების უგულებელყოფაა. ის აქციები,

რომლებიც რამდენიმე დღის წინ გაიმართა

სააკაშვილის გადადგომის მოთხოვნით,

ვფიქრობ, არანაირ შედეგს არ მოიტანს.

სააკაშვილს 100 000-იანი მიტინგებიც

უნახავს, მაგრამ არ დამორჩილებია ხალხის

მოთხოვნებს. მან უნდა იგრძნოს ძალა. ამ

ძალას ის იგრძნობს იმ შემთხვევაში, თუ

ივანიშვილის ნება იქნება. მთელი პრობლემა

ის არის, რომ ამჟამად პრემიერ-მინისტრს

ამის გაკეთება არ უნდა. ის ძალიან დიდ

ზეწოლას განიცდის ამერიკელებისა და

ევროპელებისგან.

– როგორ ფიქრობთ, რა ბედი ეწევა

„ერთიან ნაციონალურ მოძრაობას“?

– ეს დამოკიდებულია იმაზე, თუ როგორ

განვითარდება მოვლენები. ჩემი აზრით,

ყველა პირობა შექმნილია იმისათვის, რომ

„ერთიანი ნაციონალური მოძრაობა“, როგორც

დანაშაულებრივი ორგანიზაცია,

გასამართლდეს. რომ არა ბიძინა ივანიშვილი,

ეს ასე მარტივად შესაძლებელი არ იქნებოდა.

იმედია, საქართველოს პრემიერ-მინისტრი

ისეთ საბედისწერო შეცდომებს არ დაუშვებს,

რომლებიც საპარლამენტო უმცირესობას

რევანშის საშუალებას მისცემს.

– ფიქრობთ, რომ მათ რევანშის ძალა

შესწევთ?

– ცხადია, „ერთიანი ნაციონალური

მოძრაობა“ ხალხის მხარდაჭერას ვერ მიიღებს

და არჩევნების გზით საქართველოს

ხელისუფლებაში ვერ დაბრუნდება, მაგრამ

ძალა შესწევს, მიიღოს დასავლეთის

დახმარება (აქვს კიდეც ამერიკული

რეაქციული ძალების მხარდაჭერა). ამიტომ,

ვფიქრობ, რომ საშიშროება ჯერჯერობით

მოხსნილი არ არის.

ესაუბრა nata wereTeli


valeri kvaracxelia: amerikelebs xuTi berketi aqvTsaqarTveloSiOsakuTari interesebis gasatareblad

12 29 ianvari _ 5 Tebervali 2013

sportuli kuTxe mihyavs Jurnalist giorgi jalaRanias

iumori

ISSN 1987-8966 “ilori” redaqciis misamarTi:Tbilisi,

baqraZis quCa #6

me-4 sarTuli

sareg. #01018002930

234-32-95

gazeT “iloris”

gacnoba SegiZliaT

“saqinformis”

vebgverdze

WWW.saqinform.ge

mTavari redaqtori: roland jalaRania

teqnikuri redaqtori: mixeil CodriSvili

gazeTis menejeri: zurab qobalia 599-34-37-27

coli ekiTxeba mixos:

_ mravalferovneba ras niSnavs?

_ es niSnavs makasa, zoiasa, irasa,

elikosa...

_ gasagebia! ese igi _ vaso, petre,ivane...

_ dedakaco, Sena mravalferovnebas

bozobaSi nu urev!

* * *_ raSi gedebaT brali? _ ekiTxeba

eWvmitanils gamomZiebeli.

_ maRaziaSi tansacmeli da

fexsacmeli aviRe._ ki magram, amaSi kanonsawinaaR-

mdego xom araferia?

_ saqme imaSia, batono gamomZiebelo,

rom es maRaziis gaRebamde gavakeTe.

* * *_ Senma gardacvlilma qmarma rom

gaigos misi gardacvalebidan erT

TveSi sayvareli gaiCine, saflavSi

gadatrialdeba, _ eubneba megobariqvriv qals.

_ racxa, eWvi mepareba, _ saflavSi

ki ara, sawolSi Zlivs vabrunebdi,

Cameqca Tirkmelebi...

* * *_ ar vici, rogor Sevatyobino

mSoblebs, qmars rom gavSordi.

_ geSinia?

_ aba ra! magaT arc ki ician, romgaTxovili viyavi!

* * *

wignis bazrobaze WiWikia ekiTxeba

gamyidvels:_ ra Rirs es wignebi?

_ erTi _ 25, meore ki 50 lari.

_ ki magram, isini xom zustad

erTnairebia, raSia gansxvaveba?

_ fasSi, batono, fasSi!

ilori

avtorebs ekisrebaT pasuxismgebloba

faqtebisa da monacemebis sizusteze

ალექსანდრე იაშვილი უკვე 16

წელია, გერმანიაში თამაშობს.

“ბოხუმამდე” იგი “ლიუბეკის”,

“ფრაიბურგისა” და

“კარლსრუეს” ღირსებას იცავდა.

დღეისთვის 35 წლის ქართველი

თავდამსხმელი “ბოხუმის”

ყველაზე ასაკოვანი მოთამაშეა.

კლუბის ოფიციალურმა

ვებგვერდმა მას ინტერვიუ

ჩამოართვა და სხვადასხვა

საინტერესო საკითხებზე

გაესაუბრა.

_ შარშან “კარლსრუეში”

თამაშობდი, ახლა კი “ბოხუმის”

ფეხბურთელი ხარ. რა განასხვავებს

ამ ორ კლუბს?

_ “ბოხუმს” უკეთესი

შემსრულებლები ჰყავს და დიდი იმედი

მაქვს, რომ ეს გუნდის შედეგებზეც

აისახება.

_ და რატომ ვერ აღწევს “ბოხუმი”

კარგ შედეგებს?

_ ამას ბევრი მიზეზი აქვს.

უპირველესად, იმას აღვნიშნავდი, რომ

ხშირად იმ მატჩების მოგებასაც კი ვერ

ვახერხებთ, სადაც აშკარა

უპირატესობას ვფლობთ. როცა

ნეგატიური შეხვედრები ერთმანეთს

ებმის, ამ სიტუაციისთვის თავის

დაღწევა ძალიან ძნელია.

_ დეკემბერში “ბოხუმმა” ზედიზედ

სამი ოფიციალური მატჩი მოიგო.

შეგიძლია თქვა, რომ ეს გარდამტეხი

მომენტია?

_ დიდი იმედი მაქვს, რომ სწორედ

ასეა. ფაქტია, რომ ბოლო დროს

თამაშის ხარისხი საგრძნობლად

გამოვასწორეთ და წარმატებული

სერიით ზამთრის პაუზას პოზიტიური

განწყობით შევხვდით.

თუ ასე გავაგრძელებთ,

აუტსაიდერთა რიგებს სულ მალე

დავტოვებთ და გაცილებით მაღალი

მიზნებისთვის ვიბრძოლებთ.

“ბოხუმს” შესწევს იმის ძალა, რომ

მეორე ბუნდესლიგაში დარჩენისთვის

ბრძოლას არ დასჯერდეს და ამაზე

ბევრად მეტზე იფიქროს.

_ “კარლსრუეს” მეორე

ბუნდესლიგიდან გავარდნამ შენზე

როგორ იმოქმედა?

_ მე გუნდის კაპიტანი ვიყავი, ასე

რომ, ეს ამბავი ჩემთვის ნამდვილი

კატასტროფა იყო. “კარლსრუეს”

გავარდნა გულშემატკივრების გამოც

განვიცადე. იმის მიუხედავად, რომ მე-

17 ადგილზე ვიყავით, ჩვენი 30-

ათასიანი სტადიონი ყოველთვის

ბოლომდე ივსებოდა.

მოხარული ვარ, რომ ჩემი ყოფილი

გუნდი ახლა აღმავლობის გზაზეა.

_ შენი ოჯახი ახლაც კარლსრუეში

ცხოვრობს. ეს იმას ნიშნავს, რომ

კარიერის დასრულების შემდეგ იქ

დაფუძნდები?

_ საერთოდ, გადაწყვეტილი მაქვს,

რომ საცხოვრებლად თბილისში უნდა

დავბრუნდე. თუმცა ჩემი სამი შვილი

სკოლაში გერმანიაში დადის, რაც იმას

ნიშნავს, რომ ჩემი ოჯახი რამდენიმე

წელიწადს აქ დარჩება.

_ შენი საფეხბურთო მომავალი

როგორ წარმოგიდგენია?

_ “ბოხუმთან” ჩემი კონტრაქტი

ზაფხულში იწურება. ჯერჯერობით,

მთლიანად იმაზე ვარ

კონცენტრირებული, რომ გუნდმა

სეზონი ღირსეულად ჩაამთავროს.

ამის შემდეგ კი კლუბის

ხელმძღვანელობას შევხვდები და ჩემს

მომავალს განვიხილავთ.

ხუთი წლის წინ ცოტა სხვანაირად

ვფიქრობდი, ახლა კი მიმაჩნია, რომ

კრიტიკულ ასაკში არ ვარ. ფეხბურთის

თამაში ძველებურად დიდ სიამოვნებას

მანიჭებს, ეს კი იმის დამსახურებაა,

რომ “ბოხუმში” იდეალური გარემოა

შექმნილი.

მოდით, ჩემს მომავალზე აპრილში ან

მაისში ვისაუბროთ.

_ ესე იგი, არც 35 წლის ასაკში ხარ

დარწმუნებული, რომ აქტიურ

საფეხბურთო კარიერას მალე

დაასრულებ?

_ დიახ, არ ვარ დარწმუნებული, რომ

ეს 2013 წელს მოხდება. ფეხბურთი

ძალიან მიყვარს და შემრჩა იმდენი

მოტივაცია, რომ ყველა ვარჯიშსა თუ

თამაშზე მაქსიმალურად დავიხარჯო.

თანაც, ტრავმა არ მაწუხებს და ეს

ჩემთვის ბევრს ნიშნავს.

ერთხელ “ფრაიბურგში” და

ერთხელაც “კარლსრუეში” მძიმედ

დავშავდი და მაშინ გაცდენილი დრო

ახლაც მწარედ მახსოვს. ასე რომ,

კარგად ვიცი, რა გემო აქვს

ფეხბურთის თამაშს.

_ ბოლო სამი მატჩი შეცვლაზე

ჩაატარე. ამას როგორ უყურებ?

_ ყველაფერი მწვრთნელის

გადასაწყვეტია და მე მის

გადაწყვეტილებას პატივს ვცემ.

თუმცა არ დაგიმალავთ, რომ

სათადარიგოთა სკამზე ჯდომა ძალიან

მიჭირს, რადგან ამას კარიერის

განმავლობაში არასდროს ვყოფილვარ

ჩვეული.

როცა ფორმაში ვიყავი, ყოველთვის

ძირითად შემადგენლობაში

ვთამაშობდი და ჩემთვის თადარიგში

ყოფნა სრულიად ახალი და უჩვეულო

როლია.

თუმცა პოზიტივი ყველაფერში

შეიძლება დაინახო და ვიტყვი, რომ ეს

ჩემთვის დამატებითი მოტივაციაა.

როგორც თავმოყვარე ფეხბურთელმა,

ვალდებული ვარ, ყველას

დავუმტკიცო, რომ სასტარტოში

თამაშის ღირსი ვარ.

თუმცა როგორც კი შევატყობ, რომ

ახალგაზრდებს კონკურენციას ვეღარ

ვუწევ, ბრძოლას შევწყვეტ და სახლში

წავალ.

aleqsandre iaSvili: sacxovreblad TbilisSi unda davbrunde

pirvelad megrul enazeაფხაზეთში მეგრულ და რუსულ ენებზე

პირველად გამოიცა 2013 წლისილუსტრირებული კალენდარი. ის გაზეთ„გალის“ რედაქციის მუშაკთა ძალებით არისშედგენილი. ამის შესახებ საქინფორმსაფხაზურმა მედიაკლუბმა „აინარმა“ დაგაზეთმა „გალმა“ აუწყა.

კალენდარში ასახულია ძირითადი ცნობებიძველი კოლხეთის, მეგრელი ხალხისკულტურისა და ენის ისტორიიდან. მეგრულიენა კავკასიის იაფეტურ ენათა ე.წ. ქართველურჯგუფს მიეკუთვნება. როგორც ფონეტიკური,

ისე მორფოლოგიური და სინტაქსურითავისებურებებით ის ყველაზე ახლოსლაზურ,

ანუ ჭანურ ენასთან დგას და მასთან ერთადქმნის იაფეტური ენების სიბილანტური შტოსსისინა ჯგუფს.

აფხაზეთში, 2003 წლის აღწერის მიხედვით,

44 ათასი მეგრელი და ქართველი (მათიუმრავლესობა მეგრულენოვანია) ცხოვრობდა,მათ შორის, გალის რაიონში – 28919 ადამიანი(რაიონის მოსახლეობის 99%), ტყვარჩელისრაიონში – 8155 ადამიანი (55%). რუსეთში,

2010 წლის აღწერის მიხედვით, მეგრულ ენაზე1529 ადამიანი ლაპარაკობდა.

1926 წლამდე მოსახლეობის აღწერის დროსმეგრელები მეგრელებად ეწერებოდნენ,

მეგრული ენა, ძირითადად, ფუნქციონირებსროგორც ურთიერთობის ზეპირი საშუალება.ძირითადლიტერატურულდა დამწერლობისენად ქართული გამოიყენება, რომელსაცმატარებელთა აბსოლუტური უმრავლესობაფლობს. მეგრელებისთვის დამწერლობის ენადკირილიცას შემოღების მცდელობებს ადგილი

ჰქონდა 1860-იან წლებში. პირველი მეგრულიგრამატიკის შემდგენელი რუსი პედაგოგიმიხაილ ზავადსკი გახლდათ. 1920-იანიწლებიდან რეგულარულად გამოიყენებოდაქართული ანბანი (რამდენიმე დამატებითიასოთი), გამოდიოდა რამდენიმე გაზეთი. ესყველაფერი 1938 წელს შეწყდა.

მას შემდეგ დამწერლობა მხოლოდ პირადმიმოწერაში გამოიყენებოდა. მხოლოდ 1990-

იან წლებში გამოჩნდა რამდენიმე წიგნიმეგრულ ენაზე (ძირითადად, ლექსიკონებიდა პოეტური კრებულები). აფხაზეთში ამჟამადგამოდის გაზეთი „გალი“ აფხაზურ, რუსულდა მეგრულ ენებზე.


gamovida pirveli tomi sergei

kremliovis wignisa “beria _

XXI saukunis saukeTeso mene-

jeri”. gamocema ganxorcielda

saxalxo moZraoba “samegrelos”

mxardaWeriT. wignis SeZena Sei-

Zleba zugdidSi, rusTavelis

q.#68-Si, saxalxo moZraoba

“samegrelos ofisSi. tel.

599.209.624

TbilisSi wignis realizacia

moxdeba yovel oTxSabaT dRes,

dilis 9 saaTze, baqraZis q.#6-

Si (didube). tel. 599.573.322.

sagamocemo jgufi

1˜˜)˜˘4’*’1 %#’1 1’+ #0˜ -...

Documents