ชดกจกรรมการเรยนรทางวทยาศาสตร บทท 2 ดลยภาพของสงมชวต รายวชา ชววทยาพนฐาน ในชดกจกรรมท 2 เรอง กลองจลทรรศน ไดจดท าขนเพอใชประกอบการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร รายวชา ชววทยาพนฐาน (ว31103) ชนมธยมศกษาปท 4 โดยผเรยนสามารถเรยนรและฝกปฏบตกจกรรมไดดวยตนเอง อกทงเปนการพฒนาสอการเรยนการสอนของคร โดยใชชดกจกรรมทกระตนและสงเสรมใหผเรยนสนใจในการเรยนรในรายวชาชววทยามากยงขน

หลงจากทผเรยนไดศกษาชดกจกรรมนแลว ผเรยนจะไดรบความรความเขาใจ เกดทกษะกระบวนการเรยนรทางวทยาศาสตร และสามารถน าความรทไดรบจากการเรยนรไปใชในชวตประจ าวนได

ผจดท าหวงเปนอยางยงวา ชดกจกรรมเลมน คงเปนประโยชนแกผเรยน ครผสอน และผทสนใจในการศกษาหาความรเพอพฒนาตนเองตอไป

นางสาววราภรณ เสมอหนา ครช านาญการ

เรอง หนา ค าน า ก สารบญ ข รายชอสมาชกกลม 1 ค าแนะน าในการใชชดกจกรรม 2 สาระ มาตรฐานการเรยนร ตวชวด 3 สาระส าคญ 4 จดประสงคการเรยนร 5 แบบทดสอบกอนเรยน 6 แบบบนทกคะแนนแบบทดสอบกอนเรยน 8 ใบความรท 1 เรอง ประเภทของกลองจลทรรศน 9 กจกรรมท 1 เรอง ประเภทของกลองจลทรรศน 15 ใบความรท 2 เรอง สวนประกอบของกลองจลทรรศน 16 กจกรรมท 2 เรอง สวนประกอบของกลองจลทรรศน 21 ใบความรท 3 เรอง การใชกลองจลทรรศน 23 กจกรรมท 3 เรอง การใชกลองจลทรรศน 26 แบบทดสอบหลงเรยน 29 แบบบนทกคะแนนแบบทดสอบหลงเรยน 31 แบบสรปผลคะแนนทไดจากการเรยนร 32 บรรณานกรม 33 ภาคผนวก

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 35 เฉลยกจกรรมท 1 เรอง ประเภทของกลองจลทรรศน 36 เฉลยกจกรรมท 2 เรอง สวนประกอบของกลองจลทรรศน 37 เฉลยกจกรรมท 3 เรอง การใชกลองจลทรรศน 39 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 42 แบบสงเกตพฤตกรรมการท างานกลม 43

การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชชดกจกรรมท 2 เรอง กลองจลทรรศน สงทครตองเตรยมดงน

1. วสดอปกรณในจดกจกรรมการเรยนร - ชดกจกรรมตามจ านวนกลมของนกเรยน - อปกรณและสารเคมตามทระบไวในแตละกจกรรม - แบงนกเรยนเปนกลม กลมละ 4-5 คน

2. ชแจงวธการและรายละเอยดของการใชชดกจกรรมใหนกเรยนเขาใจ 3. ครมหนาทเปนผใหค าแนะน า และอ านวยความสะดวกในการจดการเรยนการสอนเทานน

การจดกจกรรมการเรยนรโดยใชชดกจกรรมท 2 เรอง กลองจลทรรศน สงทนกเรยนตองปฏบตตามขนตอนดวยความซอสตยและความตงใจ ดงน

1. ฟงค าแนะน าในการศกษาชดกจกรรมจากครผสอนใหเขาใจถกตองกอนท าการศกษาดวยตวของนกเรยนเอง

2. ศกษาชดกจกรรมการเรยนรท 2 เรอง กลองจลทรรศน ใชเวลา 3 ชวโมง 3. ศกษาสาระ มาตรฐานการเรยนร ตวชวด จดประสงคการเรยนร และสาระส าคญ 4. ท าแบบทดสอบกอนเรยน จ านวน 10 ขอ 5. รวมกนศกษาใบความรท 1-3 พรอมกบท ากจกรรมหลงศกษาใบความรในแตละเรอง 6. ท าแบบทดสอบหลงเรยน จ านวน 10 ขอ

มาตรฐาน ว 1.1 เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวต ความสมพนธของโครงสรางและหนาทของระบบตางๆ ของสงมชวตทท างานสมพนธกน มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนร และน าความรไปใชในการด ารงชวตของตนเองและดแลสงแวดลอม

ตวชวด ว 1.1 ม.4-6/1 ทดลองและอธบายการรกษาดลยภาพของเซลลของสงมชวต

มาตรฐาน ว 8.1 ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร การแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแนนอน สามารถอธบายและตรวจสอบได ภายใตขอมลและเครองมอทมอยในชวงเวลานนๆ เขาใจวาวทยาศาสตร เทคโนโลย สงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/1 ตงค าถามทอยบนพนฐานของความรและความเขาใจทางวทยาศาสตรหรอความสนใจหรอจากประเดนทเกดขนในขณะนน ทสามารถท าการส ารวจตรวจสอบหรอศกษาคนควาไดอยางครอบคลมและเชอถอได

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/2 สรางสมมตฐานทมทฤษฎรองรบหรอคาดการณสงทจะพบ หรอสรางแบบจ าลองหรอสรางรปแบบเพอน าไปสการส ารวจตรวจสอบ

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/3 คนควารวบรวมขอมลทตองพจารณาปจจยหรอตวแปรส าคญ ปจจยทมผลตอปจจยอน ปจจยทควบคมไมไดและจ านวนครงของการส ารวจตรวจสอบเพอใหไดผลทม ความเชอมนอยางเพยงพอ

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/4 เลอกวสด เทคนควธ อปกรณทใชในการสงเกต การวด การส ารวจตรวจสอบอยางถกตองทงทางกวางและลกในเชงปรมาณและคณภาพ

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/5 รวบรวมขอมลและบนทกผลการส ารวจตรวจสอบอยางเปนระบบ ถกตอง ครอบคลมทงในเชงปรมาณและคณภาพ โดยตรวจสอบความเปนไปได ความเหมาะสมหรอความผดพลาดของขอมล

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/6 จดกระท าขอมลโดยค านงถงการรายงานผลเชงตวเลขทมระดบความถกตองและน าเสนอขอมลดวยเทคนควธทเหมาะสม

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/7 วเคราะหขอมล แปลความหมายขอมลและประเมนความสอดคลองของขอสรปหรอสาระส าคญ เพอตรวจสอบกบสมมตฐานทตงไว

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/8 พจารณาความนาเชอถอของวธการและผลการส ารวจตรวจสอบ โดยใชหลกความคลาดเคลอนของการวดและการสงเกต เสนอแนะการปรบปรงวธการส ารวจตรวจสอบ

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/9 น าผลของการส ารวจตรวจสอบทไดไปสรางค าถามใหม น าไปใชแกปญหาในสถานการณใหมและในชวตจรง

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/10 ตระหนกถงความส าคญในการทจะตองมสวนรวมรบผดชอบ การอธบาย การลงความเหน และการสรปผลการเรยนรวทยาศาสตรทน าเสนอตอสาธารณชนดวยความถกตอง

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/11 บนทกและอธบายผลการส ารวจตรวจสอบอยางมเหตผลใชพยาน หลกฐานอางองหรอคนควาเพมเตม เพอหาหลกฐานอางองทเชอถอไดและยอมรบวาความรเดมอาจมการเปลยนแปลงไดพยานใหมเพมเตมหรอโตแยงจากเดม ซงทาทายใหมการตรวจสอบอยางระมดระวงอนจะน าไปสการยอมรบเปนความรใหม

ตวชวด ว 8.1 ม.4-6/12 จดแสดงผลงาน เขยนรายงานและ/หรออธบายเกยวกบแนวคดกระบวนการ และผลงานของโครงงานหรอชนงานใหผอนเขาใจ

กลองจลทรรศน (Microscope) เปนเครองมอทส าคญอยางหนงทใชในการศกษาเซลลของ

สงมชวตทมขนาดเลก ไมสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา

กลองจลทรรศน แบงตามแหลงก าเนดแสงออกเปน 2 ประเภท คอ 1. กลองจลทรรศนใชแสง (Light Microscope)

- กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา - กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ

2. กลองจลทรรศนอเลกตรอน (Electron Microscope) - กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด - กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน

ดานความรความเขาใจ (K) 1. นกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบกลองจลทรรศน

ดานทกษะกระบวนการ (P) 1. นกเรยนสามารถบอกประเภท และสวนประกอบของกลองจลทรรศนไดอยางถกตอง 2. นกเรยนสามารถบอกวธการ ขนตอน และวธการใชกลองจลทรรศนไดอยางถกตอง 3. นกเรยนสามารถปฏบตการทดลองตามขนตอนไดอยางถกตอง 4. นกเรยนสามารถสบคนขอมลเกยวกบกลองจลทรรศนได 5. นกเรยนสามารถท างานรวมกนโดยใชกระบวนการกลมได 6. นกเรยนสามารถน าความรไปใชในชวตประจ าวนได

ดานเจตคต (A) 1. นกเรยนใฝเรยนรเกยวกบเรองทเรยน 2. นกเรยนมความมงมนในการท างาน 3. นกเรยนมเจตคตทดตอวทยาศาสตร 4. นกเรยนเหนคณคาของการน าความรไปใชในชวตประจ าวน

1. ใครคอผประดษฐกลองจลทรรศนขนมาเปนคนแรก ก. เลเวน ฮกค ข. ชวนนและชไลเดน ค. เอรน รสกา ง. เอม วอน เอนเดนน

2. หากนกเรยนตองการศกษาลกษณะการแตกแขนงของเสนใบของพช นกเรยนจะเลอกศกษาภายใตกลองจลทรรศนใด ก. กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา ข. กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ ค. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน ง. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด

3. เมอนกเรยนตองการปรบภาพใหชดเจนขน นกเรยนจะท าอยางไร ก. เปลยนก าลงขยายของเลนสใกลวตถใหสงขน ข. ปรบความเขมของแสงใหสงขน ค. หมนปมปรบภาพหยาบอกครง ง. หมนปมปรบภาพละเอยด

4. เลนสใกลวตถก าลงขยายใดทนกเรยนตองเรมใชเปนอนดบแรก ก. เลนสใกลวตถก าลงขยาย 4X ข. เลนสใกลวตถก าลงขยาย 10X ค. เลนสใกลวตถก าลงขยาย 40X ง. เลนสใกลวตถก าลงขยาย 100X

5. ภาพทเกดจากกลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผานมลกษณะเปนอยางไร ก. ภาพเสมอนหวกลบ ข. ภาพเสมอนหวตง ค. ภาพจรง 2 มต ง. ภาพจรง 3 มต

ชดกจกรรมท 2 เรอง กลองจลทรรศน จ านวน 10 ขอ

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกขอทถกทสดเพยงขอเดยว แลวท าเครองหมาย (X) ลงในกระดาษค าตอบ

6. ภาพถายดานลางเกดจากการศกษาดวยกลองจลทรรศนใด ก. กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา ข. กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ ค. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน ง. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด

7. ภาพถายดานลางเกดจากการศกษาดวยกลองจลทรรศนใด ก. กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา ข. กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ ค. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน ง. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด

8. กลองจลทรรศนอเลกตรอนมขอไดเปรยบกลองจลทรรศนแบบใชแสงอยางไร ก. ศกษาเซลลขณะทมชวต ข. มองเหนวตถตวอยางเปนภาพส ค. มก าลงขยายนอยกวา ง. มก าลงขยายมากกวา

9. กลองจลทรรศนมก าลงขยายของเลนสใกลตาเทากบ 10 เทา และก าลงขยายของเลนสใกลวตถเทากบ 100 เทา ดงนนกลองจะมก าลงขยายเทาใด ก. 10 เทา ข. 100 เทา ค. 1,000 เทา ง. 10,000 เทา

10. เมอศกษาแผนสไลดทตดตวอกษร โดยกลองใชแสงแบบธรรมดา ถาตองการใหภาพทเหนผานเลนสใกลตาเปนภาพอกษร “ภ” ตวอกษรทตดอยบนสไลดตองอยในลกษณะใด

ก. ภาพ A

ข. ภาพ B ค. ภาพ C ง. ภาพ D

A B C D

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

เกณฑการประเมน

ไดคะแนน 8 คะแนนขนไป ถอวา ผาน ไดคะแนนต ากวา 8 คะแนน ถอวา ไมผาน

ตอบถกตอง ขอละ 1 คะแนน ตอบไมถกตอง ขอละ 0 คะแนน

คะแนนกลมของเราได.......คะแนน

ถอวา................

กลองจลทรรศน (Microscope) กลองจลทรรศนเปนเครองมอทส าคญในการศกษาวชาชววทยา เพราะชวยใหเรามองเหนสงทเลกมากๆ

หรอพดอกอยาง คอ เครองมอขยายขอบเขตของประสาทสมผสทางตา ใหเหนสงทไมสามารถเหนดวยตาเปลา

เชน

จลนทรย เซลลเมดเลอด เซลลอสจ

ประโยชนของกลองจลทรรศน 1. ชวยในการมองเหนสงมชวตทมขนาดเลกกวาตาเราจะมองเหน 2. ชวยในการศกษาหาขอมลหลกฐานทางชววทยา

ทมา ttps://wallhere.com/th/ wallpaper/93135

ทมา http://www.healthcarethai.com ทมา https://www.reproduccionquiron.com/ blog/fertilidad-masculina/

กลองจลทรรศนทงสองแบบ

ตางกนอยางไรครบ

ประเภทของกลองจลทรรศน ผทไดรบยกยองวาเปนผประดษฐกลองจลทรรศน คอ แอนโทน แวน เลเวนฮค ชาวฮอลนดา

ทสรางกลองจลทรรศนชนดเลนสเดยวจากแวนขยายทเขาฝนเอง ตรวจดหยดน าจากบง แมน า และน าฝนทรองไวในหมอ เขาเหนสงมชวตเลกๆ จ านวนมาก นอกจากนนเขายงสองดเซลลเมดเลอดแดง เซลลสบพนธ เซลลกลามเนอ เปนตน ตอมามนกวทยาศาสตรมากมายไดมการพฒนากลองจลทรรศนใหมประสทธภาพดยงขน ในปจจบนแบงกลองจลทรรศนออกเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ

1. กลองจลทรรศนใชแสง (Light Microscope) 2. กลองจลทรรศนอเลกตรอน (Electron Microscope)

กลองจลทรรศนใชแสง (Light Microscope) เปนกลองทไดรบการพฒนาจากในอดตอยางมากและใชแสงทดทสด ในปจจบน

มก าลงขยายถง 2,000 เทา แบงไดเปน 2 ประเภท ดงน

1. กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา เปนกลองทประกอบดวยเลนส 2 ชนด คอ เลนส

ใกลวตถ และเลนสใกลตา โดยใชแสงผานวตถแลวสอง

ขนมาทเลนสจนเหนภาพทบนวตถอยางชดเจน สวนใหญใช

ศกษาสงทมองดวยตาเปลาไมเหน

2. กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ เปนกลองทประกอบดวยเลนสทท าใหเกดภาพแบบ

3 มต ใชศกษาวตถทมขนาดใหญแตตาเปลาไมสามารถ

แยกรายละเอยดไดจงตองใชกลองชนดนชวยขยาย

ทมา http://nationaloptical.com/products/215-rled-asc

ทมา http://www.merittech.co.th/index.php? lay=show&ac=cat_show_pro_detail&pid=256844

กลองจลทรรศนอเลกตรอน (Electron Microscope) ใชล าอเลกตรอน ซงมองไมเหนดวยตาเปลาแทนแสงสวางทมองเหน และใช

เลนสแมเหลกไฟฟาแทนเลนสแกว ใชล าอเลกตรอนจากปนยงผานเลนสแมเหลกไฟฟา เพอใหเกดภาพบนจอรบภาพ มก าลงขยายสงกวากลองจลทรรศนแบบใชแสง แบงเปน 2 ประเภท ดงน

1. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน (Transmission Electron Microscope) สามารถมองเหนองคประกอบภายในของเซลลไดชดเจน มก าลงขยายสงมาก ภาพทเหนเปนภาพขาว-ด า แบบ 2 มต

2.กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด (Scanning Electron Microscope) ใชศกษารปรางโครงสรางและพนผวของเซลลภายนอก ไมเหนองคประกอบดานใน ภาพทเหนเปนภาพขาว-ด า แบบ 3 มต

ทมา http://www.intactive.ru/en/brands/jeol/JSM7401F/ ?PHPSESSID=g8n36d0feb8hfrd2f3bif6apd1

ทมา https://ml.wikipedia.org/wiki

ทมา http://www.directindustry.com/prod/hitachi-high-

technologies-europe/product-30506-462981.html

ทมา http://web2.mfu.ac.th/center/stic/micro-analysis-instrument-menu/item/96-scaning-electron-microscrope.html

ภาพทเหนภายใตกลองจลทรรศน

ทง 2 ประเภทเปนอยางไรครบ

ปากใบของ ตนดอกลลล โดยใช

กลองจลทรรศน ใชแสงแบบธรรมดา

ขากรรไกร

ของแมลง

โดยใช

กลองจลทรรศน

ใชแสงแบบสเตอรโอ

ภายในตบของมนษย

โดยใช

กลองจลทรรศน

อเลกตรอน

แบบสองผาน (TEM)

เกสรตวผของ

ดอกหงอนไก

โดยใชกลองจลทรรศน

อเลกตรอน

แบบสองกราด

(SEM)

ทมา https://fineartamerica.com/featured/ plantain-lily-stomata-marek-mis.html

ทมา http://www.amscope.com/cordless-led-stereo-microscope-20x-40x-80x.html

ทมา http://www.amscope.com/cordless-led-stereo-microscope-20x-40x-80x.html

ทมา https://macrojunkie.deviantart.com/ art/miner-bee-jaws-of-steel-86373260

ทมา https://macrojunkie.deviantart.com/ art/miner-bee-jaws-of-steel-86373260

ทมา Mr. Bartlomiej Jarose นกศกษา Medical Biology with Diagnostics Elements.

ทมา https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/50/CelosiaCristata YellowToreador.jpg/640px-CelosiaCristataYellowToreador.jpg)

1. ใหนกเรยนระบใตภาพวาเกดจากการศกษาภายใตกลองจลทรรศนประเภทใด

ไดคะแนน

รจกประเภทของกลองจลทรรศน

ไปแลว นกเรยนกตองเรยนร เกยวกบสวนประกอบของกลองจลทรรศนดวยนะคะ วนนครจะพานกเรยนมาเรยนรสวนประกอบของกลองจลทรรศนทโรงเรยนใชในการจดการเรยนการสอน นนกคอ กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา นนเองคะ

ทมา https://pccpcell.wordpress.com

1. ล ากลอง (Body Tube) เปนทอกลวงปลายดานบนมเลนสใกลตาสวมอย อกดานหนงมชดของเลนสใกลวตถซงตดอยกบจานหมน

2. จานหมนเลนส (Revolving Nosepiece) เปนสวนทใชส าหรบหมน เพอเปลยนก าลงขยายของเลนสใกลวตถ

3., 4. และ 5. เลนสใกลวตถ (Objective Lens) ตดอยกบจานหมน จะรบแสงทสองผานวตถทน ามาศกษา เมอล าแสงผานเลนสใกลวตถ เลนสใกลวตถจะขยายภาพวตถท าใหภาพทไดเปนภาพจรงหวกลบ (Primary Real Image)

6. ทหนบสไลด (Stage Clip) ใชหนบสไลดใหตดอยกบแทนวางวตถ

7. เลนสรวมแสง (Condenser) ท าหนาทรวมแสงใหเขมขนเพอสงไปยงวตถทตองการศกษา

8. หลอดไฟ (Lamp) เปนแหลงก าเนดแสง

9. เลนสใกลตา (Eyepiece Lens หรอ Ocular Lens) เลนสนจะสวมอยกบล ากลอง มตวเลขแสดงก าลงขยายอยดานบน เชน 5X, 10X หรอ 15X 10. แขนกลอง

(Arm) ยดล ากลองและฐานไวดวยกน ใชเปนทจบเวลาเคลอนยายกลองจลทรรศน

11. แทนวางสไลด (Stage) เปนแทนสเหลยมส าหรบวางสไลดตวอยางทตองการศกษา วงกลมตรงกลางมรใหแสงสองผานวตถ และยงมสเกลบอกต าแหนงของสไลดบนแทนวางวตถ เพอบอกต าแหนงของภาพบนสไลด

12. ป มปรบภาพหยาบ (Coarse Adjustment Knob) เปนปมขนาดใหญอยดานขาง ใชเลอนต าแหนงของแทนวางวตถขนลงใหอยในระยะโฟกสทท าใหมองเหนภาพได

13. ป มปรบภาพละเอยด (Fine Adjustment Knob) เปนปมขนาดเลกอยถดจากปมปรบภาพหยาบออกมาทางดานนอกทต าแหนงเดยวกนเมอปรบดวยปมปรบภาพหยาบจนมองเหนภาพแลวจงหมนปมปรบภาพละเอยดจะท าใหไดภาพคมชดยงขน

14. ฐานกลอง (Base) ท าหนาทรบน าหนกทงหมดของกลองจลทรรศน มรปรางสเหลยม หรอวงกลม ทฐานจะมปมส าหรบปดเปดไฟฟา

ทมา https://pccpcell.wordpress.com

กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอเปนกลองทประกอบดวยเลนสทท าใหเกดภาพแบบ 3 มต ใชศกษาวตถทมขนาดใหญแตตาเปลาไมสามารถแยกรายละเอยดได จงตองใชกลองชนดนชวยขยาย กลองชนดนมขอแตกตางจากกลองจลทรรศนทวๆ ไป คอ

1. ภาพทเหนเปนภาพเสมอนมความชดลกและเปนภาพ 3 มต 2. เลนสใกลวตถมก าลงขยายต า คอ นอยกวา 1 เทา 3. ใชศกษาไดทงวตถโปรงแสงและวตถทบแสง 4. ระยะหางจากเลนสใกลวตถกบวตถทศกษาอยในชวง 63-225 มลลเมตร

จ าไดไหมคะ... ภาพทเหนจากกลองจลทรรศน

ใชแสงแบบธรรมดา กบแบบสเตอรโอ

เหมอนหรอแตกตางกนอยางไร?

ทมา http://xn--12cm6b0ch5atdb3e0g2a6f.blogspot.com/2014/04/stereo-microscopes.html

เลนสตา ปมปรบกระบอกตา

กระบอกปรบระยะหางกระบอกตา

หวกลอง

ปมปรบโฟกส

แขนกลอง

สวตซไฟ

ฐานกลอง

ปมลอคหวกลอง

เลนสใกลวตถ 2X และ 4X ชดไฟสองบน

สวตซเปดปดกลอง คลปหนบวตถ แผนรองรบวตถ

ปมปรบความเขมแสง

ยางกนเลอน

1. กลองจลทรรศนอเลกตรอน (Electron Microscope)

กลองจลทรรศนอเลกตรอนใชศกษาวตถบางอยางทมขนาดเลกเกนกวาทจะสงเกตใหเหนได

ดวยกลองจลทรรศนแบบใชแสง กลองจลทรรศนอเลกตรอนนนใชล าอเลกตรอนแทนรงสของแสง

ซงภาพจะปรากฏบนจอเรองแสง และสามารถบนทกภาพไดโดยงาย กลองจลทรรศนอเลกตรอน

โดยทวไปมก าลงขยายสงถง 500,000 เทา เพราะมก าลงขยายสงจงมราคาคอนขางสงดวยเชนกน

3. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน (Transmission Electron Microscope) กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน เรยกยอวา กลอง TEM โดย เอรน รสกา (Ernst Ruska) สรางไดเปนคนแรก เมอป พ.ศ. 2474 โดยล าแสงอเลกตรอนจะสองผานเซลลหรอตวอยางทศกษา ซงตองมการเตรยมแบบพเศษและบางเปนพเศษดวย

2. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด (Scanning Electron Microscope)

กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด เรยกยอวา กลอง SEM โดยเอม วอน เอนเดนน (M. Von Andenne) สรางส าเรจเมอป พ.ศ. 2481 โดยใชศกษาผวของเซลลหรอผวของวตถทน ามาศกษา โดนล าแสงอเลกตรอนจะสองกราดไปบนผววตถ ท าใหไดภาพซงมลกษณะเปนภาพ 3 มต

ความรเพมเตม

ทมา http://www.maceducation.com/e-knowledge/2412212100/02.htm

ตารางเปรยบเทยบ กลองจลทรรศนแบบใชแสงและกลองจลทรรศนแบบอเลกตรอน

ลกษณะทเปรยบเทยบ กลองจลทรรศนแบบใชแสง กลองจลทรรศนแบบอเลกตรอน 1. ตนก าเนดแสง กระจกหรอหลอดไฟ ปนยงอเลกตรอน 2. แสงทใช แสงสวางในชวงทตามองเหนได

(มวง-แดง) ความยาวคลน 4,000- 7,000 องสตรอม

ล าแสงอเลกตรอนความยาวคลนประมาณ 0.05 องตรอม

3. ชนดของเลนส เลนสแกว เลนสแมเหลกไฟฟา 4. ก าลงขยาย 1,000-1,500 เทา 200,000-500,000 เทาหรอมากกวา 5. ขนาดของวตถเลกสดทมองเหน

0.2 ไมโครเมตร 0.0004 ไมโครเมตร

6. อากาศในตวกลอง มอากาศ สญญากาศ 7. ภาพทได ภาพเสมอนหวกลบดไดจากเลนสตา ภาพปรากฏบนจอรบภาพเรองแสง 8. ระบบหลอเยน ไมม มเนองจากเกดความรอนมาก 9. วตถทสองด มหรอไมมชวต ไมมชวตเทานน 10. การเตรยมตวอยาง (Specimen)

การเตรยมไมยงยาก การเตรยมยงยาก และวธการมาก

11. ราคา ราคาปกต ไมสงมากนก สงมาก 12. วธการใช ใชงาย สะดวก ไมยงยาก ใชยงยาก ตองเปนผช านาญการเทานน 13. สถานท ใชไดทกสถานท

เพราะน าหนกเบาและเคลอนยายไดสะดวก

ใชในหองเฉพาะเทานน

14. ภาพ ภาพทไดเปนภาพสธรรมชาต หรอยอมส

ภาพทไดเปนภาพขาวด าเทานน

รไหมวา....คนทมสายตาปกตจะสามารถมองเหนวตถทมขนาดเลก

ทสดไดเพยงขนาดเสนผานศนยกลางไมนอยกวา 0.1 มลลเมตร

วตถทเลกกวานนน สายตาคนเราจะมองไมเหน

1. ใหนกเรยนเตมชอสวนประกอบของกลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา

ไดคะแนน

2. ใหนกเรยนเตมชอสวนประกอบของกลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ

4.

1.

2.

5.

3.

6.

1. ยกหรอเคลอนยายกลองจลทรรศนโดยใชมอขางหนงจบทแขนกลอง อกขางรองทฐานกลองในสภาพทล ากลองตงตรงเสมอ 2. หมนเลนสใกลวตถทมก าลงขยายต าสดใหอยตรงกลางแนวล ากลอง 3. วางสไลดทจะศกษาบนแทนวางวตถ โดยวางใหอยตรงกงกลางบรเวณทแสงผาน 4. คอยๆ หมนปมปรบภาพหยาบเพอใหเลนสใกลวตถกบกระจกปดสไลดเลอนเขามาใกลๆ กน (ระวงอยาใหเลนสสมผสกบกระจกปดสไลด) 5. มองผานเลนสใกลตาลงตามล ากลอง (ฝกมองโดยลมนยนตาทงสองขาง) จากนนหมนปมปรบภาพหยาบเพอเลอนสไลดกบเลนสใกลวตถใหหางจากกนจนกระทงมองเหนภาพของวตถ 6. มองผานเลนสใกลตาและหมนปมปรบภาพละเอยด เพอปรบภาพทปรากฏในกลองใหชดเจนยงขน อาจตองเลอนสไลดไปมาเลกนอยเพอใหวตถหรอสวนเฉพาะทตองการดอยตรงกลาง 7. ถาตองการขยายภาพใหมขนาดใหญขน โดยหมนจานหมนทมเลนสใกลวตถตดอย ใหหมนเปลยนเลนสใกลวตถทมก าลงขยายจากต าไปหาเลนสใกลวตถทมก าลงขยายสงขน คอ จาก 4x เปน 10x 40x และ 100x ตามล าดบ (100x จะตองใชรวมกบหยดน ามน) 8. หลงจากใชงานเสรจเรยบรอยแลว ใหหมนเลนสใกลวตถก าลงขยายต าสดมาอยตรงกลางแนว ล ากลอง ใชผานมๆ เชดสวนตางๆ ของกลอง สวนเลนสกลองตองใชกระดาษเชดเลนสเทานน

การดแลรกษากลองจลทรรศน เมอใชงานเสรจแลวมขอควรปฏบต ดงน

1. เชดท าความสะอาดสวนทเปนโลหะดวยผาแหง สวนบรเวณเลนสใหใชกระดาษเชดเลนสเทานน

2. เลอนสไลดใหตงฉากกบกลอง หมนเลนสใกลวตถก าลงขยาย ต าสดมาอยตรงกลางแทนวางวตถ และหมนเลนสใกลวตถใหมความละเอยดต าสด

3. ปรบกระจกเงาใหตงฉากกบพน 4. เกบใสกลองหรอใชผาคลมกลองไวทกครงหลงเลกใชงาน เพอ

ปองกนฝน

สตรส าคญเกยวกบกลองจลทรรศน

ก าลงขยายของกลองจลทรรศน = ก าลงขยายของเลนสใกลวตถxก าลงขยายของเลนสใกลตา ตวอยาง ใชเลนสใกลตาก าลงขยาย 15X และเลนสใกลวตถก าลงขยาย 10X สองดสงมชวตชนดหนง ก าลงขยายของกลองจลทรรศน = 10X x 15X = 150X หรอ 150 เทา

ขนาดวตถจรง = ขนาดของภาพ/ก าลงขยายทงหมดของกลอง ตวอยาง ศกษาเซลลของสงมชวตเซลลเดยวชนดหนง เมอตรวจดดวยกลองจลทรรศนมขนาดเสนผานศนยกลาง 1.5 มลลเมตร โดยดดวยเลนสใกลตาก าลงขยาย 10X และเลนสใกลวตถก าลงขยาย 10X ขนาดจรงของเซลลสงมชวตเซลลเดยวชนดนมขนาดกไมครอน

ก าลงขยายของกลองจลทรรศน = 100 เทา ขนาดวตถจรง = 1.5 / 100 = 0.015 มลลเมตร ขนาดวตถจรงในหนวยไมครอน = 0.015 มลลเมตรx1,000 ไมครอน

= 15 ไมครอน สงมชวตเซลลเดยวชนดน มขนาด 15 ไมครอน

*(1 มลลเมตร = 1,000 ไมครอน)

ผมอยากทดลอง ใชกลองจลทรรศนแลวครบ

1. วางตวอยางทตองการศกษา เชน หยดน า หรอล าตนพชตดตามขวางทบางมากวางบน

กงกลางของสไลดทสะอาด

2. ใชหลอดหยด หยดน าหนงหรอสองหยดบนตวอยางทจะศกษา

3. น ากระจกปดสไลดมาวางทดานใดดานหนงของสไลด แลวคอยวางกระจกปดสไลดปด

ตวอยางทศกษา ระวงอยาใหมฟองอากาศ

4. ถามน ามากเกนพอหรอมฟองอากาศอยในกระจกปดสไลด ใหใชกระดาษเยอซบทดานขาง

ดานใดดานหนงของกระจกปดสไลด เพอซบน าทเปนสวนเกนและไลอากาศออก

น า

หยดน า 1-2 หยด

แผนสไลด

ใบออนบรเวณยอด

สาหรายหางกระรอก

กระจกปดสไลด

ทมา http://www.xn--m3cd7afqio6dbp6y.net/worksheetm-1/

วตถประสงค 1. เพอใหนกเรยนไดศกษาสงมชวตขนาดเลกบางชนดในน าจากแหลงตางๆ ภายใตกลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา 2. เพอใหนกเรยนไดฝกปฏบตการใชกลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดาไดอยางถกวธ

วสดอปกรณ 1. กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา 2. สไลดและกระจกปดสไลด จ านวน 2 ชด 3. หลอดหยด 4. จานเพาะเชอ 5. กระดาษเยอ 6. น าจากแหลงตางๆ เชน บง บอ สระน าในโรงเรยน อางเลยงปลา

วธการทดลอง 1. ยกกลองจลทรรศนโดยใชมอขางหนงจบทแขนกลอง อกขางรองทฐานกลองในสภาพท ล ากลองตงตรงเสมอมาวางไวบนโตะราบ 2. หมนเลนสใกลวตถทมก าลงขยายต าสดใหอยตรงกลางแนวล ากลอง 3. ใชหลอดหยดดดน าตวอยางทนกเรยนสนใจหยดลงบนกงกลางของสไลดทสะอาด น ากระจกปดสไลดมาวางทดานใดดานหนงของสไลด แลวคอยๆ วางกระจกปดสไลดปดตวอยางทศกษา ระวงอยาใหมฟองอากาศ 4. ใชกระดาษเยอซบทดานขางดานหนงดานใดของกระจกปดสไลด เพอซบน าทเกน และไลอากาศออก 5. น าสไลดทไดไปวางบนแทนวางสไลด โดยวางใหวตถอยตรงกงกลางบรเวณทแสงผาน 6. คอยๆ หมนปมปรบภาพหยาบเพอใหเลนสใกลวตถกบกระจกปดสไลดเลอนเขามาใกลๆ กน (ระวงอยาใหเลนสสมผสกบกระจกปดสไลด)

ไดคะแนน

แหลงน าตวอยาง

ก าลงขยาย

ภาพวาด/ภาพถาย

1.

2.

7. มองผานเลนสใกลตาลงตามล ากลอง (ฝกมองโดยลมนยนตาทงสองขาง) จากนนหมนปมปรบภาพหยาบเพอเลอนสไลดกบเลนสใกลวตถใหหางจากกนจนกระทงมองเหนภาพของวตถ 8. เมอตองการขยายภาพใหมขนาดใหญขน ใหหมนจานหมนทมเลนสใกลวตถตดอย ใหหมนเปลยนเลนสใกลวตถทมก าลงขยายจากต าไปหาเลนสใกลวตถทมก าลงขยายสงขน (ในกจกรรมนใหใชสงสดเพยงแคก าลงขยาย 40X เทานน) 10. บนทกภาพทปรากฏจากกลองจลทรรศน (ถายภาพหรอวาดภาพพรอมระบก าลงขยาย) 11. หลงจากใชงานเสรจเรยบรอยแลว ใหหมนเลนสใกลวตถก าลงขยายต าสดมาอยตรงกลางแนวล ากลอง ใชผานมๆ เชดสวนตางๆ ของกลอง สวนเลนสกลองตองใชกระดาษเชดเลนสเทานน

อภปรายผลการทดลอง

...................................................................................................................

...................................................................................................................

...................................................................................................................

ค าถามหลงการทดลอง

1. ภาพทมองเหนจากกลองจลทรรศนมลกษณะทแตกตางจากภาพทมองเหนดวยตาเปลาอยางไร ................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. หากนกเรยนตองการมองเหนภาพทศกษาภายใตกลองจลทรรศนมขนาดใหญขน นกเรยนจะมวธการท าอยางไร ...............................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. หากนกเรยนตองการเหนภาพทศกษาภายใตกลองจลทรรศนชดเจนขน นกเรยนจะมวธการท าอยางไร ................................................................................................................................................................................................................................................................................................

สรปผลการทดลอง

...................................................................................................................

...................................................................................................................

...................................................................................................................

ไดคะแนน

1. ใครคอผประดษฐกลองจลทรรศนขนมาเปนคนแรก ก. เลเวน ฮกค ข. ชวนนและชไลเดน ค. เอรน รสกา ง. เอม วอน เอนเดนน

2. หากนกเรยนตองการศกษาลกษณะการแตกแขนงของเสนใบของพช นกเรยนจะเลอกศกษาภายใตกลองจลทรรศนใด ก. กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา ข. กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ ค. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน ง. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด

3. เมอนกเรยนตองการปรบภาพใหชดเจนขน นกเรยนจะท าอยางไร ก. เปลยนก าลงขยายของเลนสใกลวตถใหสงขน ข. ปรบความเขมของแสงใหสงขน ค. หมนปมปรบภาพหยาบอกครง ง. หมนปมปรบภาพละเอยด

4. เลนสใกลวตถก าลงขยายใดทนกเรยนตองเรมใชเปนอนดบแรก ก. เลนสใกลวตถก าลงขยาย 4X ข. เลนสใกลวตถก าลงขยาย 10X ค. เลนสใกลวตถก าลงขยาย 40X ง. เลนสใกลวตถก าลงขยาย 100X

5. ภาพทเกดจากกลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผานมลกษณะเปนอยางไร ก. ภาพเสมอนหวกลบ ข. ภาพเสมอนหวตง ค. ภาพจรง 2 มต ง. ภาพจรง 3 มต

ชดกจกรรมท 2 เรอง กลองจลทรรศน จ านวน 10 ขอ

ค าชแจง ใหนกเรยนเลอกขอทถกทสดเพยงขอเดยว แลวท าเครองหมาย (X) ลงในกระดาษค าตอบ

6. ภาพถายดานลางเกดจากการศกษาดวยกลองจลทรรศนใด ก. กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา ข. กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ ค. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน ง. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด

7. ภาพถายดานลางเกดจากการศกษาดวยกลองจลทรรศนใด ก. กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา ข. กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ ค. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน ง. กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด

8. กลองจลทรรศนอเลกตรอนมขอไดเปรยบกลองจลทรรศนแบบใชแสงอยางไร ก. ศกษาเซลลขณะทมชวต ข. มองเหนวตถตวอยางเปนภาพส ค. มก าลงขยายนอยกวา ง. มก าลงขยายมากกวา

9. กลองจลทรรศนมก าลงขยายของเลนสใกลตาเทากบ 10 เทา และก าลงขยายของเลนสใกลวตถเทากบ 100 เทา ดงนนกลองจะมก าลงขยายเทาใด ก. 10 เทา ข. 100 เทา ค. 1,000 เทา ง. 10,000 เทา

10. เมอศกษาแผนสไลดทตดตวอกษร โดยกลองใชแสงแบบธรรมดา ถาตองการใหภาพทเหนผานเลนสใกลตาเปนภาพอกษร “ภ” ตวอกษรทตดอยบนสไลดตองอยในลกษณะใด

ก. ภาพ A

ข. ภาพ B ค. ภาพ C ง. ภาพ D

A B C D

ขอ ก ข ค ง 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

เกณฑการประเมน

ไดคะแนน 8 คะแนนขนไป ถอวา ผาน ไดคะแนนต ากวา 8 คะแนน ถอวา ไมผาน

ตอบถกตอง ขอละ 1 คะแนน ตอบไมถกตอง ขอละ 0 คะแนน

คะแนนกลมของเราได.......คะแนน

ถอวา................

กจกรรมท 1 ประเภทของกลองจลทรรศน ได...............คะแนน

กจกรรมท 2 สวนประกอบของกลองจลทรรศน ได...............คะแนน

กจกรรมท 3 การใชกลองจลทรรศน ได...............คะแนน

ค าภามหลงกจกรรมท 3 ได...............คะแนน

คะแนนเฉลยของกลม ได...............คะแนน

แบบทดสอบกอนเรยน ได...............คะแนน

แบบทดสอบหลงเรยน ได...............คะแนน

คะแนนหลงเรยนมากกวากอนเรยน ได...............คะแนน

คะแนนกอนเรยนมากกวาหลงเรยน ได...............คะแนน

คะแนนกอนเรยนและหลงเรยนเทากน

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. จรสย เจนพาณชย. (2552). ชววทยาส าหรบนกเรยนมธยมปลาย. กรงเทพฯ : บมคลเลอรไลน. ธนยชนก แดนโพธ. (2556). ชดกจกรรมคออะไร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : https://www.gotoknow.org/posts/198155. (วนทคนขอมล : 11 มนาคม 2560). ประดษฐ เหลาเนตร และณฐภสสร เหลาเนตร. (2555). ชววทยา ชนมธยมศกษาปท 4-6. กรงเทพฯ : แมค. ประสงค หล าสะอาด และจตเกษม หล าสะอาด. (2556). คมภรยชววทยา ENTRANCE ม.4-6. กรงเทพฯ : พฒนา. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย กระทรวงศกษาธการ. (2558). หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ชววทยา. กรงเทพฯ : สกสค. ลาดพราว. สพรรฌทพย อตโพธ. (2557). Ultra Biology สรปชววทยา มธยมปลาย. กรงเทพฯ : กรนไลฟ พรนทตงเฮาส. อนรทธ หมดเสน. (2560). กลองจลทรรศน. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.scimath.org/ lesson-biology/item/7017-2017-05-21-05-20-05. (วนทคนขอมล : 23 พฤษภาคม 2560). Spirit of study elememtary. (2558). กลองจลทรรศน. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : https://anisahcheana. wordpress.com. (วนทคนขอมล : 28 มนาคม 2560).

1. ก 2. ข 3. ง 4. ก 5. ค 6. ง 7. ก 8. ง 9. ค 10. ค

กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ

กลองจลทรรศนใชแสง แบบธรรมดา

กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน

1. ใหนกเรยนระบใตภาพวาเกดจากการศกษาภายใตกลองจลทรรศนประเภทใด

กลองจลทรรศนใชแสง แบบธรรมดา

กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองผาน

กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด

กลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ

กลองจลทรรศนอเลกตรอนแบบสองกราด

กลองจลทรรศนใชแสง แบบธรรมดา

เกณฑการประเมน ตอบถก 7-9 ขอ ได 3 คะแนน มระดบคณภาพ ด ตอบถก 4-6 ขอ ได 2 คะแนน มระดบคณภาพ พอใช ตอบถก 0-3 ขอ ได 1 คะแนน มระดบคณภาพ ปรบปรง

1. ใหนกเรยนเตมชอสวนประกอบของกลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา

เลนสใกลตา

แขนกลอง

แทนวางสไลด

ปมปรบภาพหยาบ

ปมปรบภาพละเอยด

ฐานกลอง

หลอดไฟ

คอนเดนเซอร

เลนใกลวตถ 100X

เลนใกลวตถ 40X

เลนใกลวตถ 10X

จานหมนเลนส

ล ากลอง

ทหนบสไลด

2. ใหนกเรยนเตมชอสวนประกอบของกลองจลทรรศนใชแสงแบบสเตอรโอ

1. เลนสใกลตา

4. ปมปรบโฟกส

2. เลนสใกลวตถ

3. แผนรองรบวตถ

5. ชดไฟสองบน

6. ปมปรบความเขมแสง

เกณฑการประเมน ตอบถก 17-20 ขอ ได 3 คะแนน มระดบคณภาพ ด ตอบถก 10-16 ขอ ได 2 คะแนน มระดบคณภาพ พอใช ตอบถก 1-9 ขอ ได 1 คะแนน มระดบคณภาพ ปรบปรง

วตถประสงค 1. เพอใหนกเรยนไดศกษาสงมชวตขนาดเลกบางชนดในน าจากแหลงตางๆ ภายใตกลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา 2. เพอใหนกเรยนไดฝกปฏบตการใชกลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดาไดอยางถกวธ

วสดอปกรณ 1. กลองจลทรรศนใชแสงแบบธรรมดา 2. สไลดและกระจกปดสไลด จ านวน 2 ชด 3. หลอดหยด 4. จานเพาะเชอ 5. กระดาษเยอ 6. น าจากแหลงตางๆ เชน บง บอ สระน าในโรงเรยน อางเลยงปลา

วธการทดลอง 1. ยกกลองจลทรรศนโดยใชมอขางหนงจบทแขนกลอง อกขางรองทฐานกลองในสภาพท ล ากลองตงตรงเสมอมาวางไวบนโตะราบ 2. หมนเลนสใกลวตถทมก าลงขยายต าสดใหอยตรงกลางแนวล ากลอง 3. ใชหลอดหยดดดน าตวอยางทนกเรยนสนใจหยดลงบนกงกลางของสไลดทสะอาด น ากระจกปดสไลดมาวางทดานใดดานหนงของสไลด แลวคอยๆ วางกระจกปดสไลดปดตวอยางทศกษา ระวงอยาใหมฟองอากาศ 4. ใชกระดาษเยอซบทดานขางดานหนงดานใดของกระจกปดสไลด เพอซบน าทเกน และไลอากาศออก 5. น าสไลดทไดไปวางบนแทนวางสไลด โดยวางใหวตถอยตรงกงกลางบรเวณทแสงผาน 6. คอยๆ หมนปมปรบภาพหยาบเพอใหเลนสใกลวตถกบกระจกปดสไลดเลอนเขามาใกลๆ กน (ระวงอยาใหเลนสสมผสกบกระจกปดสไลด)

ตารางบนทกผลการทดลอง

แหลงน าตวอยาง

ก าลงขยาย

ภาพวาด/ภาพถาย

1.

ขนอยกบภาพทปรากฏเหนภายใตกลองจลทรรศนทนกเรยนศกษา

2.

ขนอยกบภาพทปรากฏเหนภายใตกลองจลทรรศนทนกเรยนศกษา

7. มองผานเลนสใกลตาลงตามล ากลอง (ฝกมองโดยลมนยนตาทงสองขาง) จากนนหมนปมปรบภาพหยาบเพอเลอนสไลดกบเลนสใกลวตถใหหางจากกนจนกระทงมองเหนภาพของวตถ 8. เมอตองการขยายภาพใหมขนาดใหญขน ใหหมนจานหมนทมเลนสใกลวตถตดอย ใหหมนเปลยนเลนสใกลวตถทมก าลงขยายจากต าไปหาเลนสใกลวตถทมก าลงขยายสงขน (ในกจกรรมนใหใชสงสดเพยงแคก าลงขยาย 40X เทานน) 10. บนทกภาพทปรากฏจากกลองจลทรรศน (ถายภาพหรอวาดภาพพรอมระบก าลงขยาย) 11. หลงจากใชงานเสรจเรยบรอยแลว ใหหมนเลนสใกลวตถก าลงขยายต าสดมาอยตรงกลางแนวล ากลอง ใชผานมๆ เชดสวนตางๆ ของกลอง สวนเลนสกลองตองใชกระดาษเชดเลนสเทานน

อภปรายผลการทดลอง ขนอยกบดลยพนจของครผตรวจ . . สรปผลการทดลอง ขนอยกบดลยพนจของครผตรวจ . .

ค าถามหลงการทดลอง

1. ภาพทมองเหนจากกลองจลทรรศนมลกษณะทแตกตางจากภาพทมองเหนดวยตาเปลาอยางไร สามารถมองเหนสงมชวตขนาดเลกภายใตกลองจลทรรศน แตไมสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา .

2. หากนกเรยนตองการมองเหนภาพทศกษาภายใตกลองจลทรรศนมขนาดใหญขน นกเรยนจะมวธการท าอยางไร สามารถท าไดโดยใชจานหมนเพอเปลยนก าลงขยายของเลนสใกลวตถใหมก าลงขยายสงขน .

3. หากนกเรยนตองการเหนภาพทศกษาภายใตกลองจลทรรศนชดเจนขน นกเรยนจะมวธการท าอยางไร สามารถท าไดโดยหมนป มปรบภาพละเอยดเทานน . .

เกณฑการประเมน 3 คะแนน เขยนขอมลทไดจากการศกษาถกตอง/ใชกลองจลทรรศนไดอยางถกตอง 2 คะแนน เขยนขอมลทไดจากการศกษาถกตองบางสวน/ใชกลองจลทรรศนได แตยงสอบถามคร

เกยวกบการใช 1-2 ค าถาม 1 คะแนน เขยนขอมลทไดจากการศกษาถกตองเพยงเลกนอย/ใชกลองจลทรรศนได แตยงสอบถาม

ครในระหวางการใชกลองจลทรรศน

เกณฑการประเมน ตอบถกตอง ขอละ 1 คะแนน ตอบไมถกตอง ขอละ 0 คะแนน

1. ก 2. ข 3. ง 4. ก 5. ค 6. ง 7. ก 8. ง 9. ค 10. ค

เกณฑการประเมน

1 หมายถง มผลการปฏบตนอย

2 หมายถง มผลการปฏบตปานกลาง

3 หมายถง มผลการปฏบตมาก

ผลการประเมน จะตองมคะแนนเฉลยตงแต 2 ขนไป ถอวา ผาน

พฤตกรรม กลมท

การวางแผนรวมกน

การแบงงานรบผดชอบ

การท างานรวมกบหม

คณะ

การแสดงความคดเหน

รวมกน สรปผลการประเมน

1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3 คะแนนเฉลย

ผาน ไมผาน

1 2 3 4 5 6 7 8

ลงชอ.......................................................ผประเมน (..............................................................)