2 nhau - quangduc.comquangduc.com/images/file/xsdkmepd0wgqanfn/thien-lam-ung-doi-hop-tuyen... ·...
TRANSCRIPT
1
2
LỜI NÓI ĐẦU
Lâu nay tôi thường cùng các thi văn hữu trao đổi với
nhau những bài thơ, câu đối như là một thú vui tao nhã. Về
thơ thì tôi vừa mới tập hợp thành tác phẩm Mưa Hè (nhà
xuất bản Hồng Đức - quý hạ 2013). Riêng về câu đối, với
tính chất riêng của nó, tôi tập hợp thành tập Thiền Lâm
Ứng Đối hợp tuyển này, bao gồm một số câu đối trước đây
đã được in và phát hành dưới dạng “Lưu hành nội bộ”, và
một số câu đối đã được làm trong thời gian sau này.
Những câu đối trong tập cũ in lại có hiệu đính, phần
nhiều ở câu dịch nghĩa. Đa số những câu đối có nhân duyên
từ các chùa trong tỉnh, ngoại tỉnh và một số chùa ở nước
ngoài nhờ làm để trang trí. có câu còn ghi chú rõ, có câu tôi
không còn nhớ làm cho chùa nào, ở đâu. Kính xin chư Tôn
đức cùng quí chùa hoan hỉ.
Nhân đây tôi chân thành cảm ơn thi hữu Doãn Lê đã
đọc bản thảo và góp phần trong việc hiệu đính. Xin ghi
nhận và hồi hướng công đức của thầy Thông Chơn và thầy
Thông Viên cùng với các đệ tử của quí thầy đã ủng hộ tịnh
tài cho việc in ấn tác phẩm thơ Mưa Hè và tập Thiền Lâm
Ứng Đối hợp tuyển này.
Kính xin chư Tôn đức cùng quí độc giả hoan hỉ cho
những sơ sót trên mọi phương diện của tác phẩm.
Pháp Bảo Tự, Mạnh thu Quý Tỵ (2013)
Kim Tâm Thích Hạnh Niệm
3
自 敘
我 愛 慕 對 句 尚 自
少 年 之 。 在 往 學 校 時 坦 或
讀 到 阮 攸 詩 毫 先 生 之 嬌 傳
有 諸 句﹕ “ Mây ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh
Mai cốt cách, tuyết tinh thần...
Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai “
或 狀 元 莫 挺之之 對
句 ﹕
「過 關 遲 關 關 閉 願 過 客 過
關
4
出 對 易 對 對 難 請 先 生 先 對
」
我 甚 讚 仰 古 人 應
對 之 才 。 自 此 我 有 注 心 於
對 句 。 每 或 行 至 人 家 或 亭
寺 廟 宇 有 對 句 我 常 瞻 讀 ,
若 是 好 句 我 輒 取 以 記 之 學
之, 良 久 即 諳 詳其 音 韻 平
測 之 律 及 作 句 之 伎 述 , 我
起 習 作 之 。 我 太 早 創 作 之
對 句 現 今 尚 存 記 憶 是 如 下
數 句 ﹕
5
- 錦 色 祥 雲 繚 遶 金 身 彰 妙
相
- 霞 籠 獅 座 巍 峨 玉 殿 顯 威
光
與 ﹕
- 福 壽 滿 堂 本 是 持 仁 於 心
裏
- 金 書 遺 子 不 如 積 德 在 冥
中
自 此 以 來 於 今
經 歷 十 餘 載 外 有 機 緣 ,
寰 境 或 因 寺 院 建 設 重 修
需 求 對 句 請 我 代 作 , 我
6
勉 志 作 之 , 有 記 留 , 有 遺
失 。 近 來 我 常 與 凈 真 杜
春 迎 居 仕 是 會 安 儒 家 之
一 精 詳 愛 樂 對 句 往 來 談
論 。 因 居 仕 勸 激 我 搜 集
舊 所 作 之 對 句 總 有 八 十
餘 句 輯 成 此 小 書 , 請 益
於 居 仕 , 有 歎 言 並 提 議
號 之 曰 「 禪 林 應 對 」 在
此 我 真 誠 多 謝 凈 真 居 仕
之 所 勸 激 , 互 助 及 加 心
7
讀 過 草 本 與 歡 喜 提 介 紹
之 詞 。
外 者 此 書 所 成 非
徇 敘 時 著 作 , 非 主 題 之 所
輯 成 實 非 完 好 之 書 , 若 幸
至 識 者 手 中 全 蒙 寬 恕 諸 所
不 如 意 事 。 願 求 諸 家 無 量
安 樂 無 量 吉 祥 。 若 認 得 好
意 見 實 為 作 者 之 大 幸 者 也
。
會 安 壬 申 年 中 元
節 前
8
今 心 釋 行 念 謹
誌
9
TỰ TỰ
Ngã ái mộ đối cú thượng tự thiếu niên chi. Tại vãng học
hiệu thời, thản hoặc độc đáo Nguyễn Du thi hào tiên sinh chi
Kiều truyện hữu chư cú:
“Mây ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh
Mai cốt cách , tuyết tinh thần...
Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai “
Hoặc trạng nguyên Mạc Đỉnh Chi chi đối cú :
Quá quan trì, quan quan bế, nguyện quá khách quá quan
Xuất đối dị, đối đối nan, thỉnh tiên sinh tiên đối “
Ngã thậm tán ngưỡng cổ nhân ứng đối chi tài. Tự thử ngã hữu
chú tâm ư đối cú. Mỗi hoặc hành chí nhân gia, hoặc đình tự,
miếu vũ hữu đối cú, ngã thường chiêm độc, nhược thị hảo cú,
ngã triếp thủ dĩ ký chi, học chi. Lương cửu tức am tường kỳ âm
vận, bình trắc chi luật cập tác cú chi kỹ thuật, ngã khởi tập tác
chi. Ngã thái tảo sáng tác chi đối cú hiện kim thượng tồn ký ức
thị như hạ sổ cú :
Cẩm sắc tường vân liêu nhiễu kim thân chương diệu
tướng
Hà lung sư toạ nguy nga ngọc điện hiển oai quang
Dữ:
Phước thọ mãn đường bổn thị trì nhân ư tâm lý
Kim thư di tử bất như tích đức tại minh trung
Tự thử dĩ lai ư kim kinh lịch thập dư tải ngoại, hữu cơ duyên,
hoàn cảnh, hoặc nhân tự viện kiến thiết, trùng tu, nhu cầu đối
cú, thỉnh ngã đại tác, ngã miễn chí tác chi, hữu ký lưu, hữu di
thất. Cận lai ngã thường dữ Tịnh Chơn Đỗ Xuân Nghinh cư sĩ -
thị Hội An Nho gia chi nhất, tinh tường, ái nhạo đối cú - vãng
lai đàm luận. Nhân cư sĩ khuyến khích, ngã sưu tập cựu sở tác
chi đối cú tổng hữu bát thập dư cú, tập thành thử tiểu thư, thỉnh
ích ư Cư sĩ, hữu thán ngôn, tịnh đề nghị hiệu chi viết “ THIỀN
LÂM ỨNG ĐỐI “. Tại thử, ngã chân thành đa tạ Tịnh chơn cư
10 sĩ chi sở khuyến khích, hỗ trợ, cập gia tâm độc quá thảo bản
dữ hoan hỷ đề giới thiệu chi từ.
Ngoại giả, thử thư sở thành phi tuần tự thời gian trước
tác, phi chủ đề chi sở tập thành, thật phi hoàn hảo chi thư,
nhược hạnh chí thức giả thủ trung, toàn mông khoan thứ chư sở
bất như ý sự. Nguyện cầu chư gia vô lượng an lạc, vô lượng cát
tường. Nhược nhận đắc hảo ý kiến thật vi tác giả chi đại hạnh
giả dã.
Hội An, Nhâm Thân niên, Trung nguyên tiết tiền
Kim Tâm Thích Hạnh Niệm kính đề
11
LỜI NÓI ĐẦU
Tôi ái mộ câu đối từ thuở thiếu thời. Khi còn là học sinh,
mỗi lần đọc đến những câu:
“ Mây ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh,
Mai cốt cách, tuyết tinh thần...
Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai”
của thi hào Nguyễn Du trong truyện Kiều, hay những câu
đối:
Quá quan trì, quan quan bế, nguyện quá khách quá quan
Xuất đối dị, đối đối nan, thỉnh tiên sinh tiên đối ”...
của trạng nguyên Mạc đỉnh Chi, tôi rất thán phục tài ứng
đối của người xưa. Từ đó, tôi thường chú ý đến câu đối,
mỗi khi đi đến đâu hoặc tư gia, hoặc đình chùa, miếu vũ ...
hễ có câu đối là tôi chăm chú đọc, gặp những câu hay, tôi
liền chép để nghiền ngẫm và học thuộc. Lần lần tôi hiểu
được âm vận, bằng trắc, ... những kỹ thuật của câu đối và
tập làm. Những câu đối được làm sớm nhất mà đến nay tôi
còn nhớ là những câu được làm khi tôi còn là trụ trì chùa
Cẩm Hà như:
Cẩm sắc tường vân liêu nhiễu kim thân chương diệu
tướng
Hà lung sư toạ nguy nga ngọc điện hiển oai quang
Hay câu:
Phước thọ mãn đường bổn thị trì nhân ư tâm lý
Kim thư di tử bất như tích đức tại minh trung
Từ đấy cho đến nay đã trên mười mấy năm, gặp cơ duyên,
hoàn cảnh hoặc các chùa xây dựng, trùng tu cần câu đối
đến nhờ và tôi đã cố gắng đặt giúp, có câu tôi nhớ, ghi lại,
12
có câu tôi đã quên mất. Gần đây tôi thường trao đổi về
đối với cư sĩ Tịnh Chơn Đỗ Xuân Nghinh, là một nhà Nho
cũng rất có sở trường về thi đối. Được cư sĩ khuyến khích,
tôi tìm ghi lại những câu đã làm và tập hợp được hơn 80
câu mà thành tập đối nhỏ này, tôi đưa cho cư sĩ xem để góp
ý, sửa chữa. Cư sĩ xem xong, có lời tán thán và đề nghị đặt
tên là THIỀN LÂM ỨNG ĐỐI. Đó là cơ duyên tập đối nhỏ
này thành tựu. Nơi đây tôi xin chân thành cảm ơn Cư sĩ
Tịnh Chơn về những khuyến khích, giúp đỡ, đọc lại bản
thảo trước khi tập đối này được ấn hành và đã hoan hỷ viết
lời giới thiệu.
Cũng cần nói thêm là những câu đối này được ghi lại
không theo thứ tự thời gian, không phân loại theo chủ đề,
dĩ nhiên là tác phẩm chưa được hoàn chỉnh, vì thế nếu may
mắn nó được đến tay các bậc thức giả, có gì sơ sót, ngưỡng
mong chư vị niệm tình tha thứ. Xin chân thành cầu chúc tất
cả vô lượng an lạc và xin được đón nhận những ý kiến xây
dựng để tập đối nầy được hoàn mỹ hơn.
Hội An, trước tiết Trung nguyên năm Nhâm Thân - 2004
Kim Tâm Thích Hạnh Niệm
13
禪 林 應 對 序
淨 真 居 士 題
越 南 我 國 之 文 獻 有
四 千 餘 歷 史 , 漢 學 已 侵 入
於 民 族 之 潛 識 心 魂 。 為 此
風 格 應 處 言 語 習 慣 常 日 發
出 於 儒 學 也 非 道 教 漢 學 而
已 矣 。 必 是 於 遺 傳 文 學 之
心 靈 發 出 於 潛 識 個 人 而 達
其 善 心 美 感 , 具 体 如 諸 文
14
章 詩 對 多 分 美 意 深 詞 。
古 人 作 詩 詞 賦 對 要 用 潛 識
之 心 靈 而 感 化 迷 人 之 落 跡
, 於 喜 樂 愛 惡 之 中 而 尋 真
理 以 解 脫 , 於 其 中 有 一 体
甚 理 趣 於 學 習 者 謂 之 對 法
也 。 所 謂 對 法 者 是 文 學 体
類 之 一 , 隨 其 景 遇 居 處 生
活 經 營 各 別 , 咸 其 意 而 立
成 詞 , 第 一 句 曰 出 對 , 第
二 句 曰 覆 對 , 不 論 長 短 ,
特 別 注 重 於 粘 律 , 平 測 分
15
明 , 意 詞 騷 雅 , 依 唐 詩
之 体 類 而 不 拘 於 韻 。 古 人
用 對 以 交 接 親 友 之 初 交 ,
曰 出 目 之 禮 。 每 行 其 對法
則 用 同 聲 相 應 同 氣 相 求 ,
知 音 說 與 知 音 聽 , 為 風 流
騷 雅 之 人 者 也 。 現 在 諸 亭
祠 佛 寺 廟 宇 之 中 仍 存 多 對
句 橫 飛 , 不 但 得 保 存 民 族
之 本 色 文 化 亦 增 光 境 之 莊
嚴 。 吾 人 應 當 加 心 保 重 也
。
16
玆 因 佛 誕 二 千 五 百 四
十 八 年 , 愚 人 幸 得 善 緣 ,
師 長 上 座 釋 行 念 賜 贈 對 聯
一 集 , 有 八 十 餘 句 , 是 師
之 所 作 , 多 年 積 集 而 成 。
余 每 每 讀 畢始 終 瞻 驗 甚 為
快 感 矣 。 竊 擬 今 天 儒 學 已
衰 殘 以 讓 新 文 之 發 展 , 精
華 古 學 已 漸 漸 埋 沒 無 方 救
挽 復 回 , 而 師 不 礙 事 難 ,
出 於 心 念 與 情 感 , 尃 心 於
對 句 , 用 之 以 勸 道 勸 人 改
17
惡 從 善 明 心 修 學 。 師 之
對 句 多 以 佛 說 之 慈 悲 喜 捨
而 弘 揚 以 垂 來 世 , 各 別 於
通 常 世 間 之 對 , 要 得 表 揚
尊 重 。 由 是 忝 人 不 辭 鄙 陋
, 粗 淺 數 詞 以 為 序 題 。 幸
蒙 諸 尊 善 知 識 同 加 讚 助 之
, 發 輝之 。
南 無 阿 彌 陀
佛
18
會 安 淨 真 居 士 杜 春 迎
謹 誌
19
THIỀN LÂM ỨNG ĐỐI TỰ
Việt nam ngã quốc chi văn hiến hữu tứ thiên dư niên
lịch sử, Hán học dĩ xâm nhập ư dân tộc chi tiềm thức tâm
hồn. Vị thử phong cách ứng xử ngôn ngữ tập quán thường
nhật diệc hữu phát xuất ư Nho học giả, phi đạo giáo Hán
học nhi dỉ hỹ. Tất thị ư di truyền văn học chi tâm linh, phát
xuất ư tiềm thức cá nhân nhi đạt kỳ thiện tâm mỹ cảm, cụ
thể như chư văn chương thi đối hữu đa phần mỹ ý thâm từ.
Cổ nhân tác thi từ phú đối yếu dụng tiềm thức chi tâm linh
nhi cảm hoá mê nhân chi lạc tích, ư hỷ lạc ái ố chi trung nhi
tầm chân lý dĩ giải thoát, ư kỳ trung hữu nhất thể thậm lý
thú ư học tập giả, vị chi đối pháp dã. Sở vị đối pháp giả thị
văn học thể loại chi nhất, tuỳ kỳ cảnh ngộ, cư xử, sinh hoạt,
kinh doanh các biệt, hàm kỳ ý nhi lập thành từ, đệ nhất cú
viết xuất đối, đệ nhị cú viết phúc đối, bất luận trường đoản,
đặc biệt chú trọng ư niêm luật, bình trắc phân minh, ý từ
tao nhã, y như Đường thi chi thể loại nhi bất câu ư vận. Cổ
nhân dụng đối dĩ giao tiếp thân hữu chi sơ giao, viết xuất
mục chi lễ. Mỗi hành kỳ đối pháp tắc dụng đồng thanh
tương ứng, đồng khí tương cầu, tri âm thuyết dữ tri âm
thính, vi phong lưu, tao nhã chi nhân giả dã.
Hiện tại chư đình từ, phật tự, miếu vũ chi trung
nhưng tồn đa đối cú, hoành phi, bất đản đắc bảo tồn dân
tộc chi bản sắc văn hoá, diệc tăng quang cảnh chi trang
nghiêm. Ngô nhân khả ưng gia tâm bảo trọng dã. Tư nhân Phật đản nhị thiên ngũ bách tứ thập bát
niên, ngu nhân hạnh đắc thiện duyên, sư trưởng Thượng toạ
Thích Hạnh Niệm tứ tặng đối liễn nhất tập, hữu bát thập dư
cú, thị Sư chi sở tác, đa niên tích tập nhi thành. Dư mỗi mỗi
độc tất, thuỷ chung chiêm nghiệm, thậm vi khoái cảm hỷ.
20
Thiết nghĩ, kim thiên Nho học dĩ suy tàn dĩ nhượng tân
văn chi phát triển, tinh hoa cổ học dĩ tiệm tiệm mai một, vô
phương cứu vãn, phục hồi, nhi Sư bất ngại sự nan, xuất ư
tâm niệm dữ tình cảm, chuyên tâm ư đối pháp dụng chi dĩ
khuyến đạo, khuyến nhân, cải ác tùng thiện, minh tâm tu
học. Sư chi đối cú đa dĩ Phật thuyết chi từ bi, hỷ xả đẳng
pháp nhi hoằng dương dĩ thuỳ lai thế, các biệt ư thông
thường thế gian chi đối, yếu đắc biểu dương tôn trọng. Do
thị thiểm nhân bất từ bỉ lậu thô thiển sổ ngôn dĩ vi tự đề.
Hạnh mông chư tôn thiện tri thức đồng gia tán trợ chi, phát
huy chi.
Nam mô A Di Đà Phật
Hội An, Tịnh Chân cư sĩ Đỗ Xuân Nghinh cẩn chí
21
TỰA ĐỀ THIỀN LÂM ỨNG ĐỐI
Nước Việt Nam ta có lịch sử bốn ngàn năm Văn
hiến, Hán học đã ăn sâu vào tiềm thức, tâm hồn của con
người. Do vậy, từ lời ăn tiếng nói, đến phong cách ứng
xử, tập quán hằng ngày cũng có lẫn lộn về Nho học, chứ
không riêng gì các nhà đạo giáo Hán học mới có. Đó là
một di truyền văn học tâm linh tự nhiên có trong tiềm
thức con người rồi phát ra thành ý nghĩ cao đẹp, uyên
bác, cụ thể như trong các bài thơ, phú, đối, liễn v.v... Người xưa sáng tác thơ, phú, đối, liễn....để nói
lên những cảm xúc của mình, với dụng ý cảm hoá những
sai lầm của người đời, ở trong những vui buồn, sướng khổ
mà tìm lấy chân lý giải thoát, trong đó có một thể rất lý thú
trong việc học tập, đó là câu đối. Câu đối được xem là một
thể loại văn học, tuỳ theo từng hoàn cảnh, nơi chốn, cách
sinh hoạt khác nhau mà phát huy, rất đa dạng. Câu đối có
hai vế: vế thứ nhất gọi là xuất đối, vế thứ hai gọi là phúc
đối, cách đặt câu phải giữ đúng niêm luật, bằng trắc rõ
ràng, ý từ tao nhã như thơ Đường, nhưng có khác ở chỗ
không bắt buộc phải thành vần, thành bài, mà chỉ tuỳ theo ý
nghĩ của mỗi người, nhiều hay ít chữ bao nhiêu cũng được.
Vậy nên các bậc tri thức xưa đã dùng lối chơi đối để làm lễ
ra mắt khi giao tiếp với nhau, kẻ xuất người đối hay tự xuất
tự đối. Đó là cách chơi phong lưu, tao nhã và uyên bác vậy.
Khi xuất đối với nhau thường là : “ đồng thanh tương ứng,
đồng khí tương cầu, tri âm thuyết dữ tri âm thính “ vậy.
Hiện tại trong các đình miếu, nhà thờ, chùa ... vẫn
còn nhiều đối liễn, hoành phi... chẳng những đã bảo trì
được bản sắc văn hoá dân tộc mà còn tăng thêm vẻ trang
22
nghiêm cho khung cảnh của nơi đó, chúng ta nên cố
gắng bảo trì.
Nhân Phật Đản Phật lịch 2548 này, tôi hân hạnh
được Thượng toạ Thích Hạnh Niệm tặng cho tập câu đối
do Thượng toạ sáng tác và kết tập từ nhiều năm nay, cả
thảy hơn 80 câu lấy tên là “Thiền Lâm Ứng Đối”. Sau khi
đọc hết các câu đối của thầy, tôi cảm thấy thật vô cùng sảng
khoái, vì rằng nay đang lúc Nho học đã suy tàn để nhường
chỗ cho tân học phát triển, tinh hoa cổ học đã dần dần mai
một khó bề cứu vãn; thế mà thầy Hạnh Niệm không quản
ngại khó khăn, xuất phát từ tâm niệm và tình cảm, chuyên
tâm nơi câu đối, sáng tác đối để hoằng đạo và khuyến
người học đạo cải ác làm lành, minh tâm tu học. Những câu
đối của thầy khác với những câu đối thông thường của thế
gian ở chỗ nó phần nhiều chuyên tải giáo lý từ bi, hỷ xả
...và các pháp mà đức Phật đã giảng dạy để lại cho người
sau rất đáng được biểu dương, tôn trọng. Vì thế tôi không
ngần ngại chỗ hiểu biết, thấy nghe nông cạn, thô thiển viết
đôi lời giới thiệu. Rất mong chư tôn thiện tri thức cùng
hoan hỷ tán trợ và phát huy .
Nam mô A Di Đà Phật
Hội An, Tịnh Chơn cư sĩ Đỗ Xuân Nghinh kính đề
23
- 法 如 來 宣 說 似 應 病 與 藥
唯 求 療 也 實 無 高 下
- 寶 自 性 發 生 如 鍊 礦 成
金 只 去 雜 之 終 不 減 加
Pháp Như lai tuyên thuyết tự ứng bệnh dữ dược, duy
cầu liệu dã, thật vô cao hạ
Bảo tự tính phát sinh, như luyện khoáng thành kim, chỉ
khử tạp chi, chung bất giảm gia.
24
Pháp Như Lai giảng nói như tùy bệnh cho thuốc, cốt trừ tật
bệnh, thật không cao thấp.
Bảo tự tánh phát sinh tợ luyện quặng thành vàng, chỉ bỏ
chất tạp, toàn chẳng bớt thêm.
25
- 法 音 未 唱 七 步 蓮 行 上
下 獨 尊 全 彰 真 體
- 寶 臧 已 宣 三 乘 聖 教 頓
圓 權 實 總 顯 正 因
Pháp âm vị xướng, thất bộ liên hành, thượng hạ độc tôn
toàn chương chân thể
Bảo tạng dĩ tuyên, tam thừa thánh giáo, đốn viên quyền
thật tổng hiển chánh nhân.
26
Pháp âm chưa nói, bảy bước hoa sen, “thượng hạ độc tôn”
đã rõ bày chân thể
Bảo tạng tuyên bày, ba xe thánh giáo, “đốn viên quyền
thiệt” đều hiển phát chánh nhân
27
- 法 體 離 言 因 言 會 旨 知
歸 路
- 寶 花 非 相 從 相 達 心 識
覺 源 Pháp thể ly ngôn, nhân ngôn hội chỉ tri quy lộ
Bảo hoa phi tướng, tùng tướng đạt tâm thức giác nguyên
28
Pháp thể lìa lời, nhờ lời rõ chỉ biết đường về
Bảo hoa không tướng, nương tướng được tâm thấu nguồn
giác ( Chỉ: Tôn chỉ )
29
- 法 自 西 來 無 我 無 人 真
實 相
- 寶 從 心 得 非 空 非 有 正 中
庸 Pháp tự tây lai, vô ngã vô nhân chân thật tướng
30
Bảo tùng tâm đắc, phi không phi hữu chánh trung
dung
Pháp từ Tây sang, không ngã không nhơn chân thiệt tướng
Bảo do tâm được, chẳng không chẳng có chánh trung dung
31
- 廣 演 真 乘 接 引 群 機 登
覺 地
- 南 弘 妙 義 重 興 正 教 悟
真 源
32
Quảng diễn chân thừa tiếp dẫn quần cơ đăng giác địa
Nam hoằng diệu nghĩa trùng hưng chánh giáo ngộ chân nguyên
Quảng giảng chơn thừa tiếp dẫn chúng cơ lên đất giác
Nam truyền diệu nghĩa trùng hưng chánh giáo tỏ nguồn chơn
33
- 佛 出 西 方 般 若 慈 航 開
覺 路
34
- 法 歸 南 土 傳 燈 續 燄 濟
群 機 Phật xuất Tây phương bát nhã từ hàng khai giác lộ
Pháp quy Nam độ truyền đăng tục diễm tế quần cơ
Phật hiện phương Tây, thuyền từ bát nhã mở đường giác
Pháp về cõi Nam, truyền đăng tục diễm cứu muôn loài
35
- 祖 祖 傳 傳 繼 續 禪 燈 心
即 佛
- 師 師 授 受 扶 持 眼 臧 佛
即 心 Tổ tổ truyền truyền kế tục thiền đăng tâm tức phật
36
Sư sư thụ thụ phù trì nhãn tạng phật tức tâm
Tổ tổ trao truyền tiếp nối đèn thiền tâm tức Phật
Sư sư kế tục phù trì chánh pháp Phật tức tâm
37
- 廣 南 肇 啟 明 實 全 彰 光
祖 印
- 法 寶 承 傳 智 行 通覺振 宗
風 Quảng Nam triệu khải, Minh Thiệt Toàn Chương quang tổ ấn
Pháp Bảo thừa truyền, Trí Hành Thông giác chấn tôn phong
38
Phát khởi tại Quảng Nam, các ngài Minh Thiệt Toàn
Chương đã làm sáng rực tâm ấn chư tổ
Thừa truyền nơi Pháp Bảo, Chư vị Trí Hành Thông Giác
nay đang kế tục đạo phong tôn môn
39
- 法 水 漕 溪 派 潟 源 流 澄
湛 湛
- 寶 珠 梵 網 相 交 光 亮 映
重 重
Pháp thuỷ Tào Khê phái tả nguyên lưu trừng trạm
trạm
40
Bảo châu Phạm Võng tương giao quang lượng ánh
trùng trùng
Pháp thuỷ Tào Khê chảy rộng nguồn dòng trong leo lẻo
Bảo châu Phạm Võng giao nhau ánh sáng chiếu trùng trùng
41
- 法 輪 常 轉 海 眾 勤 修 香
靈 蓮 臺 托 化
- 寶 炬 光 輝 外 邪 潛 跡 檀 信
福 慧 增 隆 Pháp luân thường chuyển, hải chúng cần tu, hương linh
liên đài thác hoá
Bảo cự quang huy, ngoại tà tiềm tích, đàn tín phước huệ
tăng long
Xe pháp thường xoay, hải chúng siêng tu, hương linh
( nhờ phước) toà sen thác hoá
42
Đuốc báu sáng rỡ, ngoại tà ẩn dấu, đàn tín (ân triêm)
phước huệ thêm nhiều.
43
- 護 四 眾 昌 隆 禪 林 永 茂
- 法 三 洲 興 盛 檀 信 恩 霑 Hộ tứ chúng xương long, thiền lâm vĩnh mậu
Pháp tam châu hưng thạnh, đàn tín ân triêm
Hộ bốn chúng xương long, rừng thiền tươi tốt
44
Pháp ba châu hưng thạnh, đàn tín nhuần ân
- 大 方 便 教 化 菩 薩 示 面
燃
45
- 士 濟 孤 行 慈 群 生 超 十
地
Đại phương tiện giáo hoá bồ tát thị Diện Nhiên
Sĩ tế cô hành từ quần sanh siêu thập địa
Đại phương tiện giáo hoá, Bồ tát hiện Diện Nhiên
Sĩ lòng lành cứu giúp, muôn loài lên thập địa
46
- 如 實 了 知 三 界 唯 心 發
志 皈 源 成 正 覺
- 康 安 行 布 六 時 一 念 尃
心 反 本 悟 禪 機
Như thật liễu tri tam giới duy tâm, phát chí quy nguyên
thành chánh giác.
Khương an hành bố lục thời nhất niệm, chuyên tâm phản
bổn ngộ thiền cơ.
Như thiệt rõ biết ba cõi duy tâm, phát chí về nguồn thành
chánh giác
47
Khương an hành trì sáu thời nhứt niệm, chuyên tâm phản
bổn ngộ cơ thiền ( Làm tặng TT. Như Khương chùa Phổ Quang, Phước Tường)
48
- 新 美 哉 佛 道 弘 開 民 安
物 阜
- 成 至 矣 法 輪 轉 化 雨 順
風 和
49
Tân mỹ tai, Phật đạo hoằng khai, dân an vật phụ
Thành chí hỹ, pháp luân chuyển hoá, vũ thuận phong hoà.
Mới đẹp thay, Phật đạo mở bày, dân an cảnh tốt
Thành tột vậy, xe pháp xoay chuyển, mưa thuận gió hoà.
50
- 普 遍 十 方 示 現 金 身 成
正 覺
- 光 周 沙 界 弘 開 般 若 證
真 如
Phổ biến thập phương thị hiện kim thân thành chánh giác
51
Quang châu sa giới hoằng khai bát nhã chứng chân như
Cùng khắp mười phương, thị hiện kim thân thành chánh
giác
Sáng soi muôn cõi, rộng truyền bát nhã chứng chân như ( Làm giúp SP đi khánh thành chùa Phổ Quang, tây Úc )
52
- 普 門 示 現 泛 慈 舟 於 業 海
- 光 寂 雙 彰 拔 眾 苦 在 迷 淪
Phổ môn thị hiện phiếm từ châu ư nghiệp hải
Quang tịch song chương bạt chúng khổ tại mê luân
Phổ môn thị hiện, chèo thuyền từ nơi biển nghiệp
53
Quang tịch đồng sáng, dứt các khổ tại sông mê
54
- 福 址 仁 根 朝 暮 潮 音 開 覺
路
- 安 居 樂 業 晨 昏 貝 葉 警 迷
人
55
Phước chỉ nhân căn, triêu mộ triều âm khai giác lộ
An cư lạc nghiệp, thần hôn bối diệp cảnh mê nhân
phước móng gốc nhân, sớm tối sóng triều khai lối giác
An cư lạc nghiệp, mai chiều kinh kệ dạy người mê
56
-佛 者 無 別人 貪 等 捐 除 成 正
覺
-教 之 非 外 法 悲 心 濟 度 說
真 詮
Phật giả vô biệt nhân, tham đẳng quyên trừ thành
chánh giác
57
Giáo chi phi ngoại pháp, bi tâm tế độ thuyết chân
thuyên
Phật đó chẳng ai xa, tham sân...dứt hết thành chánh giác
Giáo kia không pháp khác, lòng từ cứu vớt nói chơn thuyên (Hai câu này làm cho chùa Phước An, Cẩm An)
58
圓 融 三 諦 即 理 即 事 事 理 亦
圓 融
- 明 徹 二 空 是 真 是 假 假
真 皆 明 徹
Viên dung tam đế, tức lý tức sự, sự lý diệc viên dung
Minh triệt nhị không, thị chân thị giả, giả chân giai minh triệt
Viên dung ba đế, tức lý tức sự, lý sự thảy viên dung
Minh triệt hai không, là giả là chơn, giả chơn đều minh triệt * Viên dung: tròn đầy vô ngại
59 * Minh triệt: thấu rõ
( Làm cho chùa Viên Minh tại Quế Lộc, Quế Sơn )
60
- 為 法 名 留 光 佛 史
- 燒 身 性朗 曜 南 天
Vị pháp danh lưu quang Phật sử
Thiêu thân tính lãng diệu Nam thiên
Vị pháp tên lưu ngời sử Phật
Thiêu Thân tính sáng rạng trời Nam
61 ( Làm cho mộ Cô ...................chôn tại chùa Phước Lâm)
62
- 鹿 苑 最 初 宣 四 諦
- 人 間 自 此 有 三 尊
Lộc uyển tối sơ tuyên tứ đế
Nhân gian tự thử hữu tam tôn
Lộc uyển trước tiên chuyển Tứ đế
Nhân gian từ đó có Tam tôn
63
*Tam tôn: ba ngôi báu: Phật, Pháp, Tăng (Làm cho vườn Lộc Uyển chùa Vạn Đức, Hội An)
64
- 寶 炬 光 輝 群 邪 散 膽
- 曇 花 香 播 魔 外 寒 心
Bảo cự quang huy, quần tà tán đảm
Đàm hoa hương bá, ma ngoại hàn tâm
Đuốc báu sáng soi, quần tà vở mật
Hoa Đàm hương toả, ma ngoại lạnh lòng
65
(Làm giúp thầy Đồng Nguyện đi khánh thành chùa Bửu Đàm,
Tp HCM)
66
- 寶 鏡 高 懸 普 炤 十 方 群 生 歸
正 道
- 曇 香 廣 播 熏 霑 九 有 眾 苦 沐
慈 恩 Bửu cảnh cao huyền, phổ chiếu thập phương,
quần sanh quy chánh đạo
Đàm hương quảng bá, huân triêm cửu hữu,
chúng khổ mộc từ ân
Gương báu treo cao, chiếu khắp mười phương, quần sanh
về chánh đạo
67
Đàm hương toả ngát, thấm nhuần chín cõi, chúng khổ
gội ân lành (Làm để các huynh đệ chung đi khánh thành chùa Bửu Đàm của ni sư
Huệ An tại Tp HCM)
68
- 萬 緣 頓 息 般 若 花 開 心
即 佛
- 德 源 隆 盛 菩 提 果 滿 佛
即 心
Vạn duyên đốn tức, bát nhã hoa khai tâm tức phật
Đức nguyên long thạnh, bồ đề quả mãn phật tức tâm
Muôn duyên dứt hết, hoa bát nhã nở tâm là Phật
Nguồn đức tràn đầy, quả bồ đề mãn Phật là tâm
69
-萬 民 康 太 皆 蒙 三 寶 鴻 恩
- 德 聖 普 輝 共 降 四 時 佳 節
Vạn dân khang thái giai mông Tam bảo Hồng ân
Đức thánh phổ huy cọng giáng tứ thời giai tiết
Muôn dân khang thái đều nhờ Hồng ân Tam bảo
Đức thánh soi cùng nên khiến tiết đẹp bốn mùa
70 (Hai câu trên làm cho chùa Vạn Đức, Hội An)
71
- 寶 珠 仍 在 應 須 勉 志 拈
來
- 勝 藥 騰 芳 只 肯 決 心 服
療
Bảo châu nhưng tại ưng tu miễn chí niêm lai
72
Thắng dược đằng phương chỉ khẳng quyết
tâm phục liệu
Bảo châu vẫn đó, hãy nên gắng chí lấy dùng
Thuốc hay thơm lức, chỉ còn quyết uống tức lành
73
- 十 念 往 生 不 歷 僧 祇 登
佛 國
- 一 心 不 亂 無 勞 彈 指 到
西 方
74
Thập niệm vãng sinh bất lịch tăng kỳ đăng Phật quốc
Nhất tâm bất loạn vô lao đàn chỉ đáo Tây phương
Mười niệm vãng sinh, chẳng trải tăng kỳ về nước Phật
Nhất tâm không loạn, không lao đàn chỉ đến Tây phương
75
- 安 然 自 在 三 界 外
- 樂 步 閒 遊 六 道 中
An nhiên tự tại tam giới ngoại
Lạc bộ nhàn du lục đạo trung
An nhiên tự tại ngoài ba cõi
76
Vui bước dạo chơi giữa sáu đường
77
- 安 如 自 性 悲 願 悲 心 相
契 得
- 樂 種 善 根 慈 因 慈 智 感
應 成
78
An như tự tánh, bi nguyện bi tâm tương khế đắc
Lạc chủng thiện căn, từ nhân từ trí cảm ứng thành
An như tự tánh, chứng thành do bi nguyện bi tâm cùng khế hợp
Lạc chủng căn lành, cảm ứng bởi từ nhân từ trí mới phát tâm
79
- 安 養 導 師 壽 光 相 好 十
方 無 與 等
- 樂 邦 凈 境 樓 閣 鳥 池 三
界 莫 能 倫
An dưỡng đạo sư, thọ quang tướng hảo, thập
phương vô dữ đẳng
Lạc bang tịnh cảnh, lâu các điểu trì, tam giới
mạc năng luân
An dưỡng đạo sư, thọ quang tướng hảo, mười phương
không sánh kịp
Lạc bang tịnh cảnh, lầu gác chim ao, ba cõi chẳng đâu
bằng *Thọ: thọ mạng
80 Quang: hào quang, tượng trưng cho trí tuệ
Tướng : tướng tốt
Hảo : tuỳ hình hảo
81
- 安 養 國 中 眾 賢 集 會 須
願 往
- 樂 邦 池 裏 九 品 無 生 且
志 求
An dưỡng quốc trung chúng hiền tập hội tu nguyện vãng
Lạc bang trì lý cửu phẩm vô sanh thả chí cầu
82
Trong cõi nước An dưỡng, chư hiền nhóm họp, nên
nguyện sanh qua đó
Tại ao sen Lạc bang, chín phẩm vô sanh, hãy cầu đến
nơi nầy
83
- 安 般 調 息 入 總 持 塵 世
浮 虛 莫 著
- 樂 步閒身遊 凈 境 娑 婆 穢
惡 勿 眈
An ban điều tức nhập tổng trì, trần thế phù hư mạc
trước
Lạc bộ nhàn thân du tịnh cảnh, Ta Bà uế ác vật
đam
84
An ban điều tức vào tổng trì, trần thế ảo hư thôi đắm
trước
Nhẹ bước nhàn thân chơi cảnh tịnh, Ta bà uế ác chớ đam mê
- 行 無 念 空 心 即 佛
- 是 法 善 帶 業 往 生
Hành vô niệm không tâm tức Phật
Thị pháp thiện đới nghiệp vãng sanh
Thực hành vô niệm, không tâm tức Phật
85
Pháp này rất hay, đới nghiệp vãng sanh
* Hạnh Niệm là pháp tự
Thị Thiện là pháp danh của tác giả
- 和 如 法 出 入 秉 規 便
是 宗 門 法 器
86
- 光 不 偏 內 外 洞 然 實
由 定 慧 功 熏
Hoà hữu pháp, xuất nhập bỉnh quy, tiện thị tôn môn pháp
khí
Quang bất thiên, nội ngoại đỗng nhiên, thật do định huệ
công huân
Hoà như pháp, ra vào hợp với thanh quy đó là pháp khí của
Tôn môn
Trí không lệch, trong ngoài thảy đều sáng rỡ chính bởi
công huân của định huệ
87
- 朝 暮 經 功 回 向 眾 生 成 佛
道
-晨 昏 禮 誦 願 求 亡 者 往 西
方
88
Triêu mộ kinh công hồi hướng chúng sinh thành phật đạo
Thần hôn lễ tụng nguyện cầu vong giả vãng Tây phương
Kinh công mai sớm, hồi hướng chúng sanh thành Phật đạo
Lễ tụng chiều hôm, nguyện cầu người chết vãng Tây phương
89
- 圓 明 二 諦 應 化 隨 緣 去 來 無
怪 礙
- 滿 足 三 身 居 塵 樂 道 盈 虛 莫
奈 何
Viên minh nhị đế, ứng hoá tuỳ duyên khứ lai vô quái ngại
Mãn túc tam thân, cư trần lạc đạo doanh hư mạc nại hà
Tròn sáng hai đế, ứng hoá tuỳ duyên đến đi không quái
ngại
Đầy đủ ba thân, cư trần lạc đạo đầy vơi chẳng quản gì
90 (Làm tặng thầy Chánh Huệ thờ HT. Thích Viên Mãn, chùa
Kỳ Viên, Tam Kỳ)
91
- 入 道 須 知 門 空 門 如 何
入
- 皈 源 要 會 旨 有 旨 則 可
皈
92
Nhập đạo tu tri môn, không môn như hà nhập
Quy nguyên yếu hội chỉ, hữu chỉ tắc khả quy
Vào đạo phải biết cửa, cửa không làm sao vào
Về nguồn cần hội chỉ, được chỉ có thể về
93
-出 時 防 護 諸 根 勿 令 妄 塵
投 著
-入 則 掃 除 垢 穢 引 歸 無 所
住 心
94 Xuất thời phòng hộ chư căn, vật linh vọng trần đầu trước
Nhập tắc tảo trừ cấu uế, dẫn quy vô sở trụ tâm
Khi ra thì phòng giữ các căn chớ để chạy theo trần cảnh
Khi vào thì tẩy trừ cấu nhiễm dẫn về không chỗ trụ tâm
95
-平 心 波 定 心 賊 始 見 心 心
即 佛
-安 境 妄 收 境 邪 立 知 境 境
皆 如
96
Bình tâm ba, định tâm tặc, thỉ kiến tâm tâm tức Phật
An cảnh vọng, thâu cảnh tà, lập tri cảnh cảnh giai như
Bình sóng tâm, định giặc tâm, mới thấy tâm tâm là Phật
An vọng cảnh, thâu tà cảnh, liền hay cảnh cảnh đều như
97
-寶 炬 高 揚 寂 光 普 炤 眾 生
蒙 慈 化
-珠 經 開 演 正 理 昌 明 萬 類
脫 昏 衢 Bảo cự cao dương, tịch quang phổ chiếu, chúng sanh
mông từ hoá
Châu kinh khai diễn, chánh lý xương minh, vạn loại
thoát hôn cù
Đuốc báu nêu cao, tịch quang chiếu khắp, chúng sanh nhờ
từ hoá
Kinh ngọc mở giảng, chánh lý tỏ bày, muôn loại thoát
đường mê
98
(Làm cho tịnh thất thầy Phước Châu, Thăng Bình)
99
-寶 從 他 得 非 真 寶
-珠 自 心 生 無 價 珠
Bảo tùng tha đắc phi chân bảo
Châu tự tâm sinh vô giá châu
Bảo từ ngoài được phi chân bảo (chẳng phải của
báu chân thật)
Châu của tự tâm vô giá châu (mới là vật quý vô giá) (Tặng Ni sư Thích nữ Giải Thiện, chùa Bảo Châu, Hội An)
100
- 法 門 方 便 權 有 三 唯有一 乘
令 解 脫
- 寶 藏真乘實無 量 誘 設 三 車
使 出 離
Pháp môn phương tiện quyền hữu tam, duy hữu nhất
thừa linh giải thoát
Bảo tạng chân thừa thiệt vô lượng, dụ thiết tam
xa sử xuất ly
Pháp môn phương tiện quyền có ba, duy có nhất thừa được
giải thoát
101
Bảo tạng chân thừa thiệt vô lượng, dụ thiết ba xe khiến
xuất ly
102
- 養 育 恩 深 如 海 之 莫
測
- 生 成 德 重 似 山者難 量
Dưỡng dục ân thâm như hải chi mạc trắc
Sinh thành đức trọng tự sơn giả nan lương
103
Dưỡng dục ân sâu như biển kia khó sánh
Sinh thành đức trọng tợ núi nọ khôn lường
104
- 鸞 鳳 緣 空 鹹 淡 辛 酸 皆 歷
盡
- 人 間 不 染 甘 甜 苦 樂 總
能 知
105
Loan phụng duyên không, hàm đạm tân toan giai
lịch tận
Nhân gian bất nhiễm, cam điềm khổ lạc tổng năng tri
Loan phụng không màng, mặn nhạt chua cay đều nếm đủ
Nhân gian chẳng nhiễm, ngọt bùi sướng khổ thảy quen mùi
106
- 廣 地 故 鄉 宗 祖 恩 垂 興
萬 代
- 神 京 立 業 兒 孫 培 續 繼
千 秋
Quảng địa cố hương, tôn tổ ân thuỳ hưng vạn đại
Thần kinh lập nghiệp, nhi tôn bồi tục kế thiên thu
107
Đất Quảng quê xưa, tôn tổ lưu ân muôn đời xán lạn
Thần kinh lập nghiệp, cháu con kế thế ngàn thuở
vinh hoa
108
-祝 越 南 國 祚 豐 饒 風 調 雨
順
- 聖 明 德 法 輪 常 轉 物 阜 民
安
Chúc Việt Nam quốc tộ phong nhiêu, phong điều
vũ thuận
Thánh minh đức pháp luân thường chuyển, vật
phụ dân an
109
Chúc Việt Nam vận nước giàu mạnh, mưa hòa gió
thuận
Thánh minh đức xe pháp thường xoay, nhân an vật
thạnh
110
- 開 法 水 之 源 三 百 年餘 奕
葉 相 承 光 古 路
- 祖 心 燈 之 印 十 三 代 外 師
資 授 受 振 宗 風
Khai pháp thuỷ chi nguyên, tam bách niên dư,
dịch diệp tương thừa quang cổ lộ
Tổ tâm đăng chi ấn, thập tam đại ngoại, sư tư
thụ thụ chấn tôn phong
Nước pháp khai mở nguồn, ba trăm năm lẻ, sau
trước kế thừa đường xưa sáng rỡ
111
Tâm đăng sư tổ ấn, mười ba đời dư, thầy trò
truyền thọ tôn đạo huy hoàng. (Làm nhân dịp huý kỵ Tổ khai sơn Tôn môn 7/ 11/ Mậu
Dần - 1998)
112
- 祖 祖 相 承 興 萬 代
- 師 師 授 受 繼 千 秋
Tổ tổ tương thừa hưng vạn đại
Sư sư thụ thụ kế thiên thu
Tổ tổ tiếp nối hưng muôn thuở
Thầy thầy tương truyền kế ngàn năm
113
- 八 關 關 閉 諸 惡 道 引 歸
覺 路
- 齋 戒 誡 養 眾 善 根 趣 向
菩 提
114
Bát quan quan bế chư ác đạo, dẫn quy giác
lộ.
Trai giới giới dưỡng chúng thiện căn, thú
hướng bồ đề.
Bát quan đóng lại các đường ác, dẫn về nẻo giác
Trai giới nuôi lớn những căn lành, hướng đến bồ đề
115
-興 起 悲 心 降 神 濟 眾 示 現
八
相 功 圓 然 佛 性 從 來 無 成
壞
- 光 含 法 界 權 智 度 生 闡 開
三
乘 聖 教 其 真 如 曠 劫 不 滅
生
116
Hưng khởi bi tâm giáng thần tế chúng, thị hiện bát
tướng công viên, nhiên Phật tánh tùng lai vô thành hoại
Quang hàm pháp giới quyền trí độ sanh, xiển khai tam
thừa thánh giáo, kỳ chân như khoáng kiếp bất diệt sinh
Hưng khởi lòng từ giáng thần cứu chúng, thị hiện tám
tướng thành đạo mà Phật tính xưa nay không thành hoại
Quang trùm pháp giới quyền trí độ sinh, khai mở ba thừa
thánh giáo nhưng chân như muôn kiếp chẳng diệt sinh
(Làm tặng chùa Hưng Quang của TT. Thiện Thành, Tam
Xuân, Núi Thành)
117
- 行 滿 功 圓 顯 示 故 鄉 前
歲 月
118
- 念 忘 心 絕 依 然 本 地
舊 風 光
Hạnh mãn công viên hiển thị cố hương tiền tuế nguyệt
Niệm vong tâm tuyệt y nhiên bổn địa cựu phong quang
Hạnh mãn công viên bày rõ quê mình năm tháng trước
Niệm tiêu tâm dứt rõ ràng đất cũ gió trăng xưa
119
- 三 月 安 居 念 念 回 光 無 令
放 逸
- 九 旬 結 夏 心 心 返 本 勿 使
奔 坑
Tam ngoạt an cư, niệm niệm hồi quang vô linh phóng dật
Cửu tuần kiết hạ, tâm tâm phản bổn vật sử bôn khanh
120
Ba tháng an cư, niệm niệm hồi quang chớ cho phóng túng
Chín tuần kiết hạ, tâm tâm phản bổn đừng để sa hầm
(Làm nhân mùa an cư tại chùa Pháp Bảo năm Tân Tỵ -
2001)
121
- 齋 法恭排 花 果 香 燈 徵好
意
- 壇 場敬設 禮 瞻 讚 誦 表 微
誠
122
Trai pháp cung bài, hoa quả hương đăng
trưng hảo ý
Đàn tràng kính thiết, lễ chiêm tán tụng biểu
vi thành
Trai pháp cung bày, hoa quả hương đèn nêu lên ý tốt
Đàn tràng kính thiết, lễ chiêm tán tụng bày tỏ lòng thành
123
- 拔 卻 業 根 祈 願 親 靈 超 樂
國
- 度 消惡障仰 蒙 祖 奶 勝 蓮 花
Bạt khước nghiệp căn kỳ nguyện thân linh
siêu lạc quốc
Độ tiêu ác chướng ngưỡng kỳ tổ nãi thắng liên
hoa
124
Bạt dứt nghiệp căn, kỳ nguyện thân linh siêu lạc quốc
Độ tiêu ác chướng, ngưỡng mong tiên tổ toạ liên đài
125
- 明 凈 毘 尼 善 決 犯 持 三 學
次 第 生 不 負 出 家 之 志 矣
- 覺 詳 律 藏 辯 通 開 遮 一 心
相 與 契 可 資 成 道 之 根 焉
Minh tịnh tỳ ni, thiện quyết phạm trì, tam học thứ đệ
sinh, bất phụ xuất gia chi chí hỹ
Giác tường luật tạng, biện thông khai giá, nhất tâm
tương dữ khế, khả tư thành đạo chi căn yên
Minh tịnh tỳ ni, khéo xử đoán phạm trì, ba học thứ lớp
sinh, không phụ chí khí của người xuất gia
Giác suốt luật tạng, hay biện rành khai giá, nhất tâm cùng
ứng hợp, giúp thêm tư lương cho sự thành đạo
126
(Làm cho Đại giới đàn Minh Giác do BTS/PG/QN tổ
chức năm 2000)
127
- 錦 色 祥 雲 繚 遶 金 身 彰
妙 相
- 霞 籠 獅 座 巍 峨 玉 殿 顯
威 光
Cẩm sắc tường vân liêu nhiễu kim thân chương
diệu tướng
Hà lung sư toạ nguy nga ngọc điện hiển
oai quang
128
Sắc gấm mây lành vần vũ thân vàng tướng vi diệu
Lọng ráng toà sư nguy nga điện ngọc vẻ oai nghiêm
129
-錦 地 對 長 江 碧 水 千 秋 潤
福 蔭
-清 風 飄 勝 境 梅 蘭 萬 代 茂
春 天
Cẩm địa đối trường giang bích thuỷ thiên thu nhuận
phước ấm
Thanh phong phiêu thắng cảnh mai lan vạn đại mậu
xuân thiên
130
Cẩm địa (đất gấm) cạnh sông dài, nước biếc ngàn năm
nhuần phước ấm
Thanh phong (gió mát) hoà thắng cảnh, mai lan muôn thuở
rợp trời xuân
(Làm cho nhà thờ tộc Võ tại Cẩm Thanh)
- 如 真 俗 二 諦 圓 融 難 窮
理 解
131
- 論 淵 源 一 乘 妙 極 不
可 思 議
Như chân tục nhị đế viên dung nan cùng lý giải
Luận uyên nguyên nhất thừa diệu cực bất khả tư nghị
Như chân tục hai đế viên dung khó lý giải cùng tận
Luận nguồn gốc nhất thừa vi diệu không có thể nghĩ bàn
132
- 如 實 理 依 實 智 無 分 別
解
133
- 論 真 詮 顯 真 諦 不 可
思 議
Như thật lý, y thật trí vô phân biệt giải
Luận chân thuyên, hiển chân đế bất khả tư nghị
Lý như thật phải y vào thật trí vô phân biệt mà giải
Bàn về chân thuyên để hiển chân đế thì bất khả tư nghị
134
-美 意 誠 心 感 賴 慈 恩 莊 境
色
135
-舊 基 新 所 咸 霑 聖 德 壯 門
堂
Mỹ ý thành tâm cảm lại từ ân trang cảnh sắc
Cựu cơ tân sở hàm triêm thánh đức tráng môn đường
Ý đẹp tâm thành, nhờ ơn từ, trang nghiêm cảnh sắc
Nền xưa nhà mới, nhuận đức thánh, mỹ lệ môn đường
136
- 普 炤 十 方 濟 度 群 迷 登 覺
地
- 菴 光 四 面潤滋信 友 進 修
緣
Phổ chiếu thập phương tế độ quần mê đăng giác địa
Am quang tứ diện nhuận tư tín hữu tấn tu duyên
137
Chiếu khắp mười phương, cứu vớt quần mê lên đất giác
(Am viện) Sáng cùng bốn phía, tư nhuần tín hữu tiến duyên tu
(Hai câu này làm cho chùa Phổ Am - Mỹ Cựu, Duy Xuyên)
138
- 春 日 耀 晴 空 昏 衢 蒙
托 化
- 中 天 光 皓 月 群 品 出
迷 流
139
Xuân nhật diệu tình không, hôn cù mông thác
hoá
Trung thiên quang hạo nguyệt, quần phẩm xuất mê lưu
Trời xuân chiếu bảng lảng, nẻo mờ nhờ thác hoá
Trăng trong soi vằng vặc, muôn loại thoát dòng mê
140
- 富 於 慈 猛 於 忍 世 尊 禦 蓮
上
- 盛 其 德 妙 其 行 菩 薩 現 雲
中
141
Phú ư từ, mãnh ư nhẫn, Thế Tôn ngự liên thượng
Thạnh kỳ đức, diệu kỳ hành, Bồ tát hiện vân trung
Giàu lòng từ, mạnh tâm nhẫn, Thế tôn ngự sen thượng
Thạnh ở đức, diệu nơi hành, Bồ tát hiện mây lành
142
- 富 足 皆 由 因 布 施
- 盛 安 本 是 昔 行 慈
Phú túc giai do nhân bố thí
Thạnh an bổn thị tích hành từ
Giàu có đầy đủ là do nhân bố thí
Thạnh vượng an khương bởi xưa hay từ bi
143
(Làm cho chùa Phú Thạnh, Quế Sơn)
144
-福 壽 滿 堂 本 是 持 仁 於 心
裏
145
- 金 書 遺 子 不 如 積 德 在 冥
中
Phước thọ mãn đường bổn thị trì nhân ư tâm lý
Kim thư di tử bất như tích đức tại minh trung
Phước thọ chứa đầy cửa nhà do bởi lòng từ kiên tâm
gìn giữ
Sách vàng để lại con cháu không bằng gốc đức vững dạ
vun trồng
146
-春 美 滋 基 派 演 源 流 興 萬
代
-神 京 發 跡 栽 培 枝 葉 賴 千
秋
Xuân Mỹ tư cơ, phái diễn nguyên lưu hưng vạn
đại
Thần kinh phát tích, tài bồi chi diệp lại thiên thu
Xuân Mỹ thấm nền, mở rộng nguồn dòng hưng muôn thuở
Thần kinh ghi dấu, tô bồi nhánh lá cậy nghìn năm. (Làm cho nhà thờ tộc Nguyễn Đắc ở Xuân Mỹ, Quế Xuân, ngày
24/ 01/ Kỷ Mão)
147
- 福 澤 潤 霑 三 寶 慈 恩 河 清 海
晏
- 安 天滋感 四 時 佳節 雨 順 風
和
Phước trạch nhuận triêm Tam Bảo từ ân, hà
thanh hải yến
An thiên tư cảm tứ thời giai tiết, vũ thuận phong
hoà
148
Phước trạch triêm nhuần từ ân Tam bảo, sông yên
biển lặng
An thiên thắm gội bốn mùa giai tiết, gió thuận mưa
hoà
149
-慶 賀 之 時凡聖同 歡 聞 於海
外
-成 全 佳 際 陰 陽 兩 利 感 在
心 中
Khánh hạ chi thời, phàm thánh đồng hoan văn ư
hải ngoại
Thành toàn giai tế, âm dương lưỡng lợi cảm tại
tâm trung
150
Khánh hạ (được) tổ chức, phàm thánh thảy vui mừng,
xứ xứ đều nô nức
Thành toàn (việc) phật sự, âm dương cùng lợi lạc, tâm tâm
chung vui vầy
(Hai câu trên làm để trang trí lễ khánh thành chùa Phước An,
Hội An )
151
-法 說 菩 提 現 起 真 如 是 果
是 因 咸 清 凈
- 花 開 般 若 吐 出 妙 香 為 祥
為 瑞 遍 莊 嚴 Pháp thuyết bồ đề hiện khởi chân như, thị quả thị nhân
hàm thanh tịnh
Hoa khai bát nhã thổ xuất diệu hương, vi tường
vi thuỵ biến trang nghiêm
Pháp giảng (đạo) bồ đề hiển bày chân như, quả đó nhân đó
đều thanh tịnh
152
Hoa nở ( lý ) bát nhã toả rộng hương diệu, lành này tốt
này khắp trang nghiêm
153
- 花 之 妙 者 因 果 廣 藏 汙
不 染
- 豐 其 德 哉 智 愚 兼 備 体
能 圓
Ba chi diệu giả nhân quả quảng tàng ô bất nhiễm
154
Phong kỳ đức tai trí ngu kiêm bị thể năng viên
Điều vi diệu của hoa: nhân quả gồm thâu, bùn dơ không
dính
Sự phong phú nơi đức: trí ngu đều đủ thể tánh tràn đầy
155
-鴻 日 麗 晴 空 光 輝 法 界
- 恩 田 周 四 面 福 備 乾 坤
Hồng nhật lệ tình không, quang huy pháp giới
Ân điền châu tứ diện, phước bị càn khôn
Mặt trời lên giữa không, ánh sáng chiếu soi pháp giới
156
Ruộng ân bao bốn phía, phước lành tràn ngập đất trời
157
-龍花 會 上 親 睹慈容 親 聞 妙
法 圓 成 佛 道
- 舒 捨 心 中 善 持 正 念 善 入
摩 提 達 悟 真 源 Long hoa hội thượng thân đổ từ dung, thân văn diệu
pháp, viên thành Phật đạo
Thư xả tâm trung, thiện trì chánh niệm, thiện nhập
ma đề, đạt ngộ chân nguyên
Long hoa hội thượng, thân thấy từ dung, thân nghe diệu
pháp, trọn thành Phật đạo
158
Thơ xả trong tâm, khéo giữ chánh niệm, khéo vào thiền
định, ngộ đạt nguồn chân
159
- 群 機 普 備 三 千 界
- 赴 感 隨 形 百 億 洲
Quần cơ phổ bị tam thiên giới
Phó cảm tùy hình bá ức châu
Khắp giúp quần cơ ba ngàn cõi
Tùy hình ứng cảm trăm ức châu
160
(Cho tượng đài Quán Thế Âm Bồ tát tại chùa Pháp Hoa, Vĩnh
Điện)
161
-祖 德 恩 垂 內 外 承 霑 俱 蒙
盛 發
-兒 孫 蔭 覆 邇 遐 滋 潤 共 得
康 寧
Tổ đức ân thùy, nội ngoại thừa triêm câu mông
thạnh phát
Nhi tôn ấm phúc, nhĩ hà tư nhuận cọng đắc
khang ninh
162
Đức tổ rủ ân, nội ngoại hưởng thừa thảy đều phát đạt
Cháu con nương bóng, xa gần nhuần đượm cùng được
khương ninh
(Làm cho con cháu ngoại thờ tại nhà thờ họ Võ - Cẩm Thanh)
163
- 百 歲 居 塵 不 被 諸 塵 纏
本 識
- 一 生 為 法 無 令 眾 法 擾
心 源
Bách tuế cư trần, bất bị chư trần triền bổn thức
Nhất sanh vị pháp, vô linh chúng pháp nhiễu tâm nguyên
164
Trăm năm tại trần không để các trần ràng bổn thức
Một đời hoằng pháp chẳng cho các pháp rối nguồn tâm (Làm trang trí lễ tang Hòa thượng Thích Trí Nhãn, chùa Chúc
Thánh )
165
- 佛 道 甚 深 智 者 不 能 窮教
理
- 法 門 微 妙 凡 愚 亦 可 得
生 方
Phật đạo thậm thâm, trí giả bất năng cùng giáo lý
166
Pháp môn vi diệu, phàm ngu diệc khả đắc sinh phương
Phật đạo sâu xa, bậc trí cũng khó cùng tột giáo lý
Pháp môn vi diệu, người thường có thể tìm được lối vào
167
-觀 其 禱 心 隨 緣 方 便 度 而
無 求 不 應
- 音者傳 相 由 感 虛 靈 通 以
有願 皆 從
Quán kỳ đảo tâm, tùy duyên phương tiện độ nhi
vô cầu bất ứng
Âm giả truyền tướng, do cảm hư linh thông dĩ
hữu nguyện giai tùng
Quán sát tâm kêu cầu, tùy duyên phương tiện độ, không
đâu không ứng nghiệm
168
Âm thanh tướng truyền đạt, do cảm hư linh thông,
chẳng nguyện (nào) không viên thành.
169
- 觀 炤 五 薀 皆 空 世 出
世 法 都 無 實 相
- 音 聞 一 塵 不 染 覺 所
覺 緣 總 是 同 源
Quán chiếu ngũ uẩn giai không, thế xuất thế
pháp đô vô thật tướng
Âm văn nhất trần bất nhiễm, giác sở giác duyên
tổng thị đồng nguyên
Quán chiếu năm uẩn đều không, các pháp thế xuất thế trọn
không thật tướng
170
Âm văn một trần không nhiễm, chư duyên giác sở giác
hết thảy chung nguồn
171
- 觀 察 眾 生 心 以 三 十 二
權 身 隨 機 緣 普 度
- 音 通 菩 薩 智 現 二 五 百
手 眼 應 願 想 弘 揚
Quán sát chúng sanh tâm, dĩ tam thập nhị quyền
thân, tùy cơ duyên phổ độ
Âm thông Bồ tát trí, hiện nhị ngũ bách thủ nhãn,
ứng nguyện tưởng hoằng dương.
Quán sát tâm chúng sanh, dùng ba mươi hai quyền thân,
tùy cơ duyên phổ độ
172
Âm thông trí Bồ tát, hiện hai năm trăm tay mắt, theo
nguyện tưởng hoằng dương.
173
- 福 慧 雙 修 回 向 檀 那 增 吉
慶
- 山 門 振 淨 願 求 道 法 永 昌
明
Phước huệ song tu, hồi hướng đàn na tăng cát
khánh
174
Sơn môn trấn tịnh, nguyện cầu đạo pháp vĩnh
xương minh
Phước huệ gồm tu, hồi hướng đàn na tăng cát khánh
Sơn môn trấn tịnh, nguyện cầu đạo pháp mãi xương
minh
175
-普 願 佛 道 遐 昌 人 人 共 發
修 真 志
- 周 祈 法 輪 常 轉 個 個 同 生
向上 心
Phổ nguyện Phật đạo hà xương, nhân nhân cọng phát
tu chân chí.
Châu kỳ pháp luân thường chuyển, cá cá đồng sinh
hướng thượng tâm
Phổ nguyện Phật đạo hà xương*, người người đều phát chí
tu chân
Châu cầu pháp luân thường chuyển**, mỗi mỗi cùng sinh
tâm hướng thượng * Sáng sủa, tốt đẹp, lâu dài
176 ** Bánh xe chánh pháp thường chuyển xoay, không ngưng
trệ, đình trì
177
- 普 開 大 道 普 放 慈 光 度 咸
靈 同 皈 覺 岸
- 周 澈 淵 源 周 通 法 界 引 魔
外 共 趣 菩 提
Phổ khai đại đạo, phổ phóng từ quang, độ hàm
linh đồng quy giác ngạn.
Châu triệt uyên nguyên, châu thông pháp giới,
dẫn ma ngoại cọng thú bồ đề.
Mở rộng đạo lớn, phóng khắp từ quang, độ hàm linh thảy
về bờ giác.
178
Thấu suốt uyên nguyên, thông suốt pháp giới, dẫn
ma ngoại cùng đến bồ đề.
179
-靈 瑞 花 開 聖 師 出 世 啟 演
三 乘 奧 典 度 無 量 有 情 同 登
真 覺 際
-鷲 山 法 結 道 体 圓 該 會 歸
一 路 涅 槃 將 恆 沙 妙 義 總 趣
大 菩 提 Linh thụy hoa khai, thánh sư xuất thế, khải diễn tam
thừa áo điển, độ vô lượng hữu tình đồng đăng chân
giác tế.
Thứu sơn pháp kiết, đạo thể viên cai, hội quy nhất lộ
niết bàn, tương hằng sa diệu nghĩa tổng thú đại
180
bồ đề.
Linh thoại hoa khai, thánh sư ra đời, mở giảng áo điển
ba thừa, độ vô số hữu tình cùng lên bờ chân giác.
Thứu sơn pháp kết, đạo thể tròn đủ, quy về niết bàn một
nẻo, đem hằng sa diệu nghĩa tổng hướng đại bồ đề.
181
寶境莊嚴四眾皈來心寂靜
林泉秀茂十方瞻拜智輝光
Bảo cảnh trang nghiêm tứ chúng quy lai tâm
tịch tĩnh
Lâm tuyền tú mậu thập phương chiêm bái trí
huy quang
Cảnh báu trang nghiêm, bốn chúng quay về tâm tịch
tĩnh
182
Suối rừng xinh đẹp, mười phương chiêm bái trí
quang huy
183
寶鐸金鐘早晚傳鳴開聖智
林門海學暮朝探究破迷情
Bảo đạc kim chung tảo vãn truyền minh khai thánh trí
Lâm môn hải học mộ triêu tham cứu phá mê tình
Mõ báu chuông vàng, sớm tối khua vang khai trí thánh
184
Cửa rừng học biển, mai chiều tham cứu phá tình mê
舉足便登真覺地
185
迴頭即到法王家
Cử túc tiện đăng chân giác địa
Hồi đầu tức đáo pháp vương gia
Cất bước liền lên đất chân giác
Quay đầu tức đến nhà pháp vương
186
寶筏度迷流接四眾同歸覺岸
明心開智地攜萬類共到真源
187
Bảo phiệt độ mê lưu, tiếp tứ chúng đồng quy giác ngạn
Minh tâm khai trí địa, huề vạn loại cộng đáo chân nguyên
Bè báu độ dòng mê, tiếp bốn chúng cùng về bờ giác
Tâm sáng khai đất trí, dẫn muôn loài thảy đến nguồn chân
188
祖德宗功輝垂光世澤
父慈子孝蔭覆演春年
189
Tổ đức tông công, huy thuỳ quang thế trạch
Phụ từ tử hiếu, ấm phúc diễn xuân niên
Tổ đức tông công, quang toả sáng soi nền móng phước Phụ từ tử hiếu1, bóng che mát mẻ tháng năm xuân
1 Cha lành con thảo
190
寶境莊嚴善信皈依增慈智
191
臧心堅固天龍擁護壯慧才
Bảo cảnh trang nghiêm thiện tín quy y tăng từ trí
Tạng tâm kiên cố thiên long ủng hộ tráng huệ tài
Bảo cảnh trang nghiêm, thiện tín về nương thêm từ trí
Tạng tâm vững chắc, trời rồng ủng hộ phát huệ tài
192
福地建伽藍境色清新香法播
泰天築梵宇禪光浩蕩妙心開
Phước địa kiến già lam, cảnh sắc thanh tân hương
pháp bá
Thái thiên trúc phạm vũ, thiền quang hạo đãng diệu
tâm khai
Đất Phước dựng già lam, cảnh sắc thanh tân, hương
pháp truyền lồng lộng
Trời Thái xây phạm vũ, am thiền khoáng đãng, diệu
tâm mở thênh thang.
193
寶筏長流苦海接四生度九有同
登無上覺
隆光普炤迷途圓六念成三心速
證大菩提
Bửu phiệt trường lưu khổ hải, tiếp tứ sanh, độ cửu
hữu1, đồng đăng vô thượng giác.
Long quang phổ chiếu mê đồ, viên lục niệm2, thành tam
tâm3, tốc chứng đại bồ đề.
194
Bè báu thường chèo nơi biển khổ, tiếp bốn loài, độ chín
cõi, cùng lên vô thượng giác
Quang đầy chiếu khắp chốn đường mê, tròn sáu niệm,
thành ba tâm, sớm chứng đại bồ đề.
195
佛道玄微空色融通凡聖一如智
者不能窮妙理
教門深奧色空並立有無俱遣行
人亦可澈真源
Phật đạo huyền vi, không sắc dung thông, phàm thánh nhất
như, trí giả bất năng cùng diệu lý.
196
Giáo môn thâm áo, sắc không tịnh lập, hữu vô câu
khiển, hành nhân diệc khả triệt chân nguyên
Phật đạo nhiệm mầu, không sắc dung thông, thánh phàm
một lối, kẻ trí cũng khó tận cùng diệu lý.
Giáo môn sâu thẳm, sắc không đều lập, không có thảy trừ,
hành nhân có thể suốt thấu nguồn chơn.
197
寶所莫些跎發願歸真念念常思生死苦
隆鄉須湧躍抱懷返本心心當憶浪流辛
Bửu sở mạc ta đà, phát nguyện quy chân, niệm niệm
thường tư sanh tử khổ.
Long hương tu dũng dược, bão hoài phản bổn, tâm tâm
đương ức lãng lưu tân.
198
Bửu sở chớ dần dà, phát nguyện về chân, niệm niệm không
quên tử sanh đau khổ.
Long hương nên phấn chấn, ấp ôm quy bổn, tâm tâm
thường nhớ lưu lãng tân toan.
199
寺宇莊嚴僧俗歸來發起深心行大道
門庭壯麗人天敬仰迴頭覺岸證真乘
- Tự vũ trang nghiêm, tăng tục quy lai, phát khởi thâm tâm
hành đại đạo
- Môn đình tráng lệ, nhân thiên kính ngưỡng, hồi đầu giác
ngạn chứng chân thừa.
Chùa chiền trang nghiêm. tăng tục quay về, phát khởi thâm
tâm thực hành đại đạo.
Cửa ngõ tráng lệ, người trời cung kính, quay đầu bến giác
chứng nhập chân thừa
Chú thích:
200 1
Cửu hữu: Chín cõi: Dục hữu: cõi dục, cõi sắc có 4 hữu và vô sắc 4 hữu. ( Xem chú
thích trong phần chú thích kinh Thuỷ Sám) 2
Lục niệm: Niệm Phật, niệm pháp, niệm tăng, niệm giới, niệm thí, niệm thiên. (Niệm thiên
tức niệm thiện, vì chư thiên do tu thập thiện mà được sinh lên) 3
Tam tâm: Thâm tâm, chí thành tâm, phát nguyện hồi hướng tâm.
寶藏廣開覺悟群生歸正道
光明普炤闢除昏憒到菩提
201
Bửu tạng quảng khai, giác ngộ quần sanh quy chánh đạo
Quang minh phổ chiếu, tịch trừ hôn hội đáo bồ đề
Bảo tạng rộng bày, giác ngộ quần sanh về đạo chánh
Quang minh toả chiếu, diệt trừ tăm tối đến bồ đề
202
寶土蓮開九品含靈登覺地
光堂聖集三乘生眾赴金臺
Bửu độ liên khai cửu phẩm, hàm linh đăng giác địa
Quang đường thánh tập tam thừa, sinh chúng phó kim đài
Cõi báu sen bày chín phẩm, hàm linh lên đất giác
Nhà sáng thánh hội ba thừa, sinh chúng đến đài vàng
203
春日終年吉慶通靈三寶慈恩普覆
安居卒歲仁和盛達十方賢聖扶持
Xuân nhật chung niên, cát khánh thông linh, Tam
Bảo từ ân phổ phúc Yên cư tốt tuế, nhân hòa thạnh đạt, thập phương hiền
thánh phù trì
Xuân nhật quanh năm, tốt đẹp thông linh, (đều nhờ) Tam
Bảo ân lành che chở
Yên cư tốt tuế, nhân hòa thạnh đạt, (ngưỡng trượng)
mười phương hiền thánh phò trì.
204
賑眾孤魂体現慈悲令陰界解除
饑餓苦
濟諸貧餒實行喜捨俾陽間得享
太平安
Chẩn chúng cô hồn, thể hiện từ bi, linh âm giới giải
trừ cơ ngạ khổ
Tế chư bần nỗi, thực hành hỉ xả, tỉ dương gian đắc
hưởng thái bình an
205
Chẩn chúng cô hồn, thể hiện từ bi khiến miền âm thoát
qua nghèo đói khổ
Tế chư cùng khốn, thực hành hỷ xả cho cõi dương được
hưởng thái bình an.
206
佛現塵間啟示真源呈覺路
法開妙理廣敷正教度迷流
207
Phật hiện trần gian khải thị chân nguyên trình giác lộ
Pháp khai diệu lý quảng phu chánh giáo độ mê lưu
Phật hiện trần gian, mở chỉ nguồn chân bày lối giác
Pháp khai diệu lý, rộng đem chánh giáo độ dòng mê
周四面和田年年長養菩提青苗稼
208
封一方國路時時通流大道白牛
車
Châu tứ diện hoà điền niên niên trưởng dưỡng bồ đề
thanh miêu giá
Phong nhất phương quốc lộ thời thời thông lưu đại đạo
bạch ngưu xa
Khắp bốn mặt, ruộng nương mãi mãi dưỡng nuôi mạ bồ đề,
lúa xanh tươi tốt
Cho một phương, quốc lộ luôn luôn lưu chuyển xe bạch
ngưu, đường rộng thênh thang
209
入聖道玄門雪盡塵勞消熱惱
登樂邦妙境洗除垢染得清涼
Nhập thánh đạo huyền môn, tuyết tận trần lao tiêu nhiệt não
Đăng lạc bang diệu cảnh, tẩy trừ cấu nhiễm đắc thanh lương
Vào cửa huyền thánh đạo, rũ sạch bụi trần tiêu nhiệt não
Lên cảnh diệu Lạc bang, tẩy trừ nhiễm bẩn được thanh lương
210
不管長途勞再三番啟請作尼流
始祖
忘卻玉葉貴二四法欽遵為女道
規繩
- Bất quản trường đồ lao, tái tam phiên khải thỉnh, tác ni
lưu thỉ tổ
-Vong khước ngọc diệp quý, nhị tứ pháp khâm tuân, vi nữ
đạo quy thằng
-Chẳng quản đường xa xôi, ba phen thưa thỉnh, thành thỉ tổ
chốn ni lưu.
-Quên hẳn hàng quý phái, bát pháp khâm tuân, làm quy
thằng* nơi phái nữ.
*規繩:規矩繩墨 *規繩:規矩繩墨
規矩: quy củ: khuôn phép
211
繩墨: thằng mặc, là dây mực của thợ mộc, cũng có
nghĩa là khuôn phép
212
-賢士者寺宇已來臨若是若非
一齊掃盡令默契真乘而自在
-良人之妙方纔霑潤或空或有
同總捐除使潛通覺海以逍遙
Hiền sĩ giả, tự vũ dĩ lai lâm, nhược thị nhược phi,
nhất tề tảo tận linh mặc khế chân thừa nhi tự tại
Lương nhân chi, diệu phương tài triêm nhuận, hoặc
không hoặc hữu, đồng tổng quyên trừ, sử tiềm thông giác
hải dĩ tiêu dao.
213
Kẻ sĩ hiền, chùa chiền khi lui tới, nào thị nào phi đều
quét sạch, khiến ngầm hợp chân thừa mà tự tại
Người tín thiện, Phật pháp đặng thấm nhuần, hoặc
không hoặc có thảy tiêu trừ, cho suốt thông biển giác để
tiêu dao.
214
春光蕩炤佛道長流人物盛
富美欣來禪林永茂境情清
215
Xuân quang đãng chiếu, Phật đạo trường lưu, nhân vật thạnh
Phú mỹ hân lai, thiền lâm vĩnh mậu, cảnh tình thanh
Xuân quang rộng chiếu, đạo Phật dài lâu vật người phát đạt
Phú mỹ vui về, rừng thiền tươi tốt tình cảnh trong lành
216
關正開時緣 般若開於大道
門纔閉了謝菩提閉卻迷流
Quan chánh khai thời, duyên bát nhã khai ư đại đạo
Môn tài bế liễu, tạ bồ đề bế khước mê
lưu
Cổng mở ra, nương bát nhã mở vào đại đạo
Cửa đóng lại, cậy bồ đề đóng chặn đường mê
217
西國華開樂爾一生逢妙法
218
娑婆報盡欣然萬劫御金臺
Tây quốc hoa khai, lạc nhĩ nhất sanh phùng diệu pháp
Ta bà báo tận, hân nhiên vạn kiếp ngự kim đài
Tây phương hoa nở, sướng bấy một đời nghe pháp diệu
Ta bà báo dứt, vui thay,muôn kiếp ngự đài vàng
219
道者非他道自性元明含萬像然此
中無順逆
源之是本源其心靈妙括千般而這
裏不盈虛
220
Đạo giả phi tha đạo, tự tánh nguyên minh
hàm vạn tượng nhiên thử trung vô thuận nghịch.
Nguyên chi thị bổn nguyên, kỳ tâm linh diệu quát
thiên ban nhi giá lý bất doanh hư.
Đạo ấy chẳng đạo khác, tự tánh nguyên minh hàm
chứa cùng vạn tượng nhưng trong đây không thuận nghịch.
Nguyên kia là nguyên bổn, thửa tâm linh diệu quát
bao cả muôn loài mà ở đó chẳng đầy vơi.
道者沒妄真捨妄從真恰似燃燈
追尋兔角
221
源之非清濁就清拋濁猶如秉燭
欲覓龜毛
Đạo giả một vọng chân, xả vọng tùng chân kháp tự
nhiên đăng truy tầm thố giác.
Nguyên chi phi thanh trọc, tựu thanh phao trọc do như
bỉnh chúc dục mích quy mao.
Đạo ấy không chân vọng, ngược vọng theo chân cũng
giống như thắp đèn truy tìm sừng thỏ.
Nguyên kia chẳng đục trong, chọn trong bỏ đục nào có
khác soi đuốc mong kiếm lông rùa.
222
面燃
外現惡容降眾鬼
內咸悲愍濟群饑 Diện Nhiên:
Ngoại hiện ác dung hàng chúng quỷ
Nội hàm bi mẫn tế quần cơ
223
Diện nhiên:
Ngoài bày tướng dữ kinh loài quỷ
Trong giữ lòng thương cứu kẻ cơ
224
225
為度群迷現鬼相
以降眾惡隱慈容
Vị độ quần mê hiện quỷ tướng
Dĩ hàng chúng ác ẩn từ dung
Vì độ quần mê hiện tướng quỷ
Để hàng bọn ác ẩn thân từ
226
護法
護祐信家常靜樂
扶持善者永康寧
227
Hộ pháp:
Hộ hựu tín gia thường tĩnh lạc
Phù trì thiện giả vĩnh khang ninh
Hộ pháp:
Hộ giúp người tin thường tĩnh lạc
Phù trì kẻ thiện mãi khương ninh
定力深薰打破塵勞成大道
光輝普炤弘開慧智澈真源
228
Định lực thâm huân đả phá trần lao thành đại đạo
Quang huy phổ chiếu hoằng khai huệ trí triệt chân
nguyên
Định lực huân sâu, phá vỡ trần lao thành đạo lớn
Quang huy chiếu khắp, rộng mở trí tuệ thấu nguồn chân
229
協力同心建造此方天梵剎
富慈貴德繙為當境法王家
230
Hiệp lực đồng tâm, kiến tạo thử phương thiên phạm sát
Phú từ quý đức, phiên vi đương cảnh pháp vương gia
Hiệp sức chung lòng, xây nơi đây giống cung trời phạm.
Phú từ quý đức, biến cảnh giới thành chốn pháp vương.
(Giàu từ trọng đức)
231
緣福深栽庭鮮桃梅春滿地
232
善因廣種家青松柏節終天
Duyên phước thâm tài, đình tiển đào mai xuân mãn địa
Thiện nhân quảng chủng, gia thanh tùng bá tiết chung thiên
Duyên phước trồng sâu, sân thắm đào mai Xuân khắp đất
Thiện nhân cấy rộng, nhà xanh tùng bá Tết quanh năm.
233
戒行精嚴捨報安祥生樂國
光珠淨潔薰功圓滿到菩提
234
Giới hạnh tinh nghiêm, xả báo an tường sinh Lạc Quốc
Quang châu tịnh khiết, huân công viên mãn đáo bồ đề
Giới hạnh tinh nghiêm, báo thân bỏ nhẹ nhàng sinh Lạc Quốc
Quang châu tịnh khiết, công trình tu tròn đủ đến bồ đề
235
和合作佛事普度眾生歸覺道
平等造福 緣修持勝法證真乘
Hoà hiệp tác phật sự, phổ độ chúng sanh quy giác đạo
Bình đẳng tạo phước duyên, tu trì thắng pháp chứng chân thừa
236
Hoà hiệp làm Phật sự, độ khắp chúng sanh quay về
đạo giác
Bình đẳng tạo phước duyên, tu trì thắng pháp chứng nhập
chân thừa
237
和穆迎清風佛道化開十方同霑聖德
美完承正教倫常振整萬類共潤慈恩
- Hòa mục nghinh thanh phong, Phật đạo hóa khai, thập phương đồng triêm thánh đức
- Mỹ hoàn thừa chánh giáo, luân thường chấn chỉnh, vạn loại cộng nhuận từ ân.
Hòa vui đón gió lành, Phật đạo hóa khai, mười
phương cùng thấm nhuần đức thánh Mỹ hoàn nhờ chánh giáo, luân thường chấn chỉnh.
Muôn loại thảy tắm gội từ ân)
(Tất cả dân chúng đều) Đoàn kết vui vẻ đón nhận
nguồn gió lành, đó là được đạo Phật về đây khai hóa để
khắp nơi đều được thấm nhuần đức của thánh (tức của
Phật
238
(Tất cả mọi việc đều) Đẹp đẽ hoàn mãn là nhờ
vào giáo pháp chân chính (chân lý) khiến cho luân thường
được chấn chỉnh, muôn loại thảy được tắm gội từ ân (của
thánh, tức của Phật)
239
和穆似清風持戒精勤修智慧
福盈如大海忍辱布施鍊禪那
240
Hòa mục tự thanh phong, trì giới, tinh cần tu trí tuệ
Phước doanh như đại hải, nhẫn nhục, bố thí luyện thiền na
Hòa mục tợ gió mát, trì giới siêng năng tu trí tuệ
Phước đầy như biển lớn, nhẫn nhục, bố thí luyện thiền na
241
-和光同塵不染塵緣自度度他
皆歸覺岸
-福慧於世莫耽世樂反觀觀眾
共到菩提
Hòa quang đồng trần, bất nhiễm trần duyên, tự độ,
độ tha, giai quy giác ngạn.
Phước huệ ư thế, mạc đam thế lạc, phản quan,
quan chúng, cộng đáo bồ đề.
- Hòa quang cùng trần, không nhiễm duyên trần, tự độ độ
người đều lên bờ giác
242
- Phước huệ ở đời, chớ đắm vui đời, phản quan quan
chúng cùng đến bồ đề1
1Phản quan: tự nhìn lại chính mình để xem xét những điều ưu khuyết
của mình mà tự sửa lỗi để cách tân thân tâm cho càng ngày càng trở
nên tốt đẹp.
Quan chúng: điều lý đại chúng, hướng dẫn đại chúng cùng tu học.
243
弘濟法筳啟福祥而興吉慶
利生齋會開蒙昧以聚康寧
Hoằng tế pháp diên, khải phước tường nhi hưng cát khánh
244
Lợi sanh trai hội, khai mông muội dĩ tụ khương ninh
Hoằng tế pháp diên, mở rộng phước lành và thêm
điều vui vẻ
Lợi sanh trai hội, dẹp tan mê muội để rước
khí khang ninh.
245
有淳智得淨心決歸安養
培善因熟妙果悉證無生
246
Hữu thuần trí, đắc tịnh tâm, quyết qui an dưỡng
Bồi thiện nhân, thục diệu quả, tất chứng vô sanh
Có trí thuần, được tâm tịnh, chắc về an dưỡng
Gieo nhân thiện, thành quả diệu, ắt chứng vô sanh
247
祇樹千株枝葉尚青新如在日
園泉萬物境源猶暢茂對當天
Kỳ thọ thiên chu, chi diệp thượng thanh tân như tại nhật
Viên tuyền vạn vật, cảnh nguyên do sướng mậu đối
đương thiên
248
Kỳ thọ ngàn cây, cành lá tốt tươi, xanh đẹp như
thuở ấy
Viên tuyền vạn vật, cảnh nguồn thông thoáng, mỹ
miều tựa ngày nào.
249
隆盛禪門無我慈悲為本行
安和寺宇為他喜捨是真方
Long thạnh thiền môn, vô ngã từ bi vi bổn hạnh
An hoà tự vũ, vị tha hỷ xả thị chân phương
Long thạnh cửa thiền, vô ngã từ bi là hạnh gốc ( chính )
An bình chùa cảnh, vị tha hỷ xả chính phương hay.
250
隆福德紹覺源大道長流不絕
安本心明自性菩提廣播無窮
Long phước đức, thiệu giác nguyên, đại đạo trường lưu bất
tuyệt
An bổn tâm, minh tự tánh, bồ đề quảng bá vô cùng
Long phước đức, nối giác nguyên, đạo lớn lưu truyền
chẳng dứt ( mãi mãi )
An bổn tâm, sáng tự tánh, bồ đề toả rộng không cùng ( nơi
nơi )
251
隆恩普被至群生他界此界如見
如聞如隨喜
福善均霑於萬類是時來時若瞻
若禮若修持
Long ân phổ bị chí quần sanh, tha giới thử giới, như
kiến như văn như tuỳ hỷ.
Phước thiện quân triêm ư vạn loại, thị thời lai thời,
nhược chiêm nhược lễ nhược tu trì.
252
Long ân (ân lớn) che khắp đến quần sanh, cõi đây cõi
khác, như thấy, như nghe, như tuỳ hỷ.
Phước thiện thấm nhuần cùng vạn loại, đời này đời
sau, hoặc chiêm, hoặc lễ, hoặc tu trì.
253
龍象精神一去直登無上道
福仁行處再迴便到法王家
254
Long tượng tinh thần, nhất khứ tiện đăng vô thượng đạo
Phước nhân hành xử, tái hồi tiện đáo pháp vương gia
Tinh thần như rồng voi, một đi liền lên đạo vô thượng
Hành xử có nhân phước, quay lại tức đến nhà pháp vương
255
出也常遨遊菩提真境界
入之恆体會三昧大道場
Xuất dã thường ngao du bồ đề chân cảnh giới
Nhập chi hằng thể hội tam muội đại đạo tràng
Ra thường ngao du bồ đề chân cảnh giới
Vào hằng lãnh hội tam muội đại đạo tràng
256
滿完大願弘化眾生歸有所
覺澈真源成全佛事入無餘
Mãn hoàn đại nguyện, hoằng hoá chúng sanh quy
hữu sở
Giác triệt chân nguyên, thành toàn Phật sự nhập
257
vô dư
Mãn hoàn nguyện lớn, rộng độ chúng sanh về có
chỗ
Giác thấu nguồn chơn, hoàn thành Phật sự đến vô
dư ( Niết bàn )
258
玄道精通世學文章皆卓絕
空門体會真乘典籍總淵深
Huyền đạo tinh thông, thế học văn chương giai trác tuyệt
259
Không môn thể hội, chân thừa điển tịch tông uyên thâm
Huyền đạo tận tường, ngoại điển văn chương đều
trác tuyệt
Không môn chân ngộ, nội kinh luật luận thảy
uyên thâm
源者廣深發自性靈能普浸
260
高之卓越出於心地故週觀
Nguyên giả quảng thâm phát tự tánh linh năng phổ
tẩm
Cao chi trác việt xuất ư tâm địa cố châu quan
Nguồn vốn rộng sâu, phát từ tánh linh hay thấm
khắp
Cao nên trác việt, xuất nơi tâm địa thảy trông cùng
(nhìn thấy hết thảy)
261
明佛理悟佛心督志專精行佛事
覺真如知真道披懷雪淨澈真源
Minh Phật lý, ngộ Phật tâm, đốc chí chuyên tinh
hành Phật sự
Giác chân như, tri chân đạo, phi hoài tuyết tịnh triệt
chân nguyên
Rõ Phật lý, ngộ Phật tâm, dốc chí chuyên tinh
làm việc Phật
Hiểu chân như, thấu chân đạo, quyết lòng toàn tịnh
thấu nguồn chân
262
明徹諸法本空從緣而妙有
263
覺了萬般假有在性以真空
Minh triệt chư pháp bổn không, tùng duyên nhi diệu hữu
Giác liễu vạn ban giả hữu, tại tánh dĩ chân không
Minh triệt các pháp vốn không, do duyên nên diệu hữu
Giác tường vạn ban giả có, từ tánh thấy chân không
264
明知萬法皆空一步便升真境界
覺詳千般本寂無行即契古佛心
Minh tri vạn pháp giai không, nhất bộ tiện thăng
chân cảnh giới
265
Giác tường thiên ban bổn tịch, vô hành tức khế
cổ Phật tâm
Biết rõ muôn pháp đều không, một bước liền vào
cảnh giới thật
Am tường mọi điều vốn lặng, vô hành tức hợp Phật
tâm xưa
266
明大道悟真源決志修持成正覺
覺自心詳本性迴頭反顧啟精明
Minh đại đạo, ngộ chân nguyên, quyết chí tu trì thành
chánh giác
267
Giác tự tâm, tường bổn tánh, hồi đầu phản cố khải
tinh minh
Minh (sáng) đạo lớn, tỏ nguồn chân, quyết chí tu trì thành
chánh giác
Giác tâm mình, rõ gốc tánh, quay đầu nhìn lại thấy tinh
minh
268
明繼覺燈廣啟真源通性海
新開慧智淨除煩惱證菩提
-Minh kế giác đăng, quảng khải chân nguyên thông
tánh hải.
-Tân khai tuệ trí, tịnh trừ phiền não chứng bồ đề.
-Nối sáng đèn giác, rộng bày nguồn chân thông biển
tánh.
269
-Mở mới tuệ quang, trừ sạch phiền não chứng
bồ đề.
270
明者時時開般若智光顯發真如
微妙理
新之日日掃無明垢咎迴歸淨性
本家珍
Minh giả thời thời khai bát nhã trí quang, hiển phát
chân như vi diệu lý
Tân chi nhật nhật tảo vô minh cấu cữu, hồi quy tịnh
tánh bổn gia trân
271
Minh là mãi mãi mở trí quang bát nhã hiển rõ lý
chân như vi diệu
Tân là ngày ngày quét cấu bẩn vô minh quay về
tánh bổn tịnh xưa nay
272
新家完滿瑞氣連雲一切吉祥皆
駢集
慶事周隆氤氳入戶百般財祿共
歸來
Tân gia hoàn mãn, thuỵ khí liên vân, nhất thiết cát tường
giai biền tập
Khánh sự châu long, nhân uân nhập hộ, bá ban tài lộc cộng
quy lai
273
Nhà mới hoàn thành, điều lành giăng bủa, mọi sự kiết
tường đều tụ hội
Việc mừng mãn tất, hoà khí đoanh vây, trăm điều tài lộc
thảy lai lâm (Mừng nhà mới thi hữu Nguyễn thị Thanh Trí, Nha Trang)
274
如願來塵接眾化緣滿完歸真界
紅心憫世濟孤調乏週畢往樂天
Như nguyện lai trần, tiếp chúng hóa duyên
mãn hoàn quy chân giới
Hường tâm mẫn thế, tế cô điều phạp châu tất
vãng lạc thiên
275
Như nguyện đến trần gian, tiếp ni chúng, hóa
cơ duyên, sự hoàn mãn về cõi tịnh
Hường tâm thương người thế, giúp neo đơn,
cứu nghèo khó, việc chu tất vãng Tây phương.
276
法身現相不遊兔逕狸途一步直
登無上道
寶鏡鋻形澈炤巖邊水壑千般盡
攝大圓心
Pháp thân hiện tướng bất du thố kính li đồ, nhất
bộ trực đăng vô thượng đạo Bảo cảnh giám hình triệt chiếu nham biên thuỷ
hác, thiên ban tận nhiếp đại viên tâm
Pháp thân hiện tướng không theo đường thỏ lối chồn, một
bước vào ngay vô thượng đạo
277
Bảo cảnh soi hình suốt chiếu đầu ngành cuối bãi, ngàn
điều nhiếp thuộc đại viên tâm.
278
法施設為他人令異生淨除垢
染入壹真而圓大道
花敷開由時節俾識者蕩滌塵
勞離二執以証菩提
Pháp thi thiết vị tha nhân, linh dị sinh cấu
nhiễm tịnh trừ, nhập nhất chân nhi viên đại đạo
Hoa phu khai do thời tiết, tỉ thức giả trần lao
đãng địch, ly nhị chấp dĩ chứng bồ đề
279
Pháp thiết lập vì dạy người đời, khiến dị sanh cấu
nhiễm dứt trừ, vào nhất chơn tròn nên đại đạo
Hoa bừng khai do phùng thời tiết, giúp kẻ trí trần lao
tẩy sạch, rời hai chấp trọn chứng bồ đề
280
法如來宣說使五性同登覺岸
花時節敷開歸三根共得圓乘
Pháp Như lai tuyên thuyết sử ngũ tánh đồng đăng
giác ngạn
Hoa thời tiết phu khai quy tam căn cộng đắc viên
thừa
Pháp Như Lai giảng dạy khiến năm tánh cùng lên
bờ giác
Hoa thời tiết nở liền xoay ba căn thảy chứng viên
thừa
281
* Năm tánh: nhân thiên tánh, thanh văn, duyên giác, bồ
tát, Phật
* Tam căn: căn tánh thanh văn, duyên giác, bồ tát.
282
佛以慈悲心示現塵間開覺道
教之真實法喚迴人世脫迷流
283
Phật dĩ từ bi tâm thị hiện trần gian khai giác đạo
Giáo chi chân thật pháp hoán hồi nhân thế thoát mê
lưu
Phật vì lòng từ bi thị hiện trần gian mở đạo giác
Dạy cho pháp chân thật kêu gọi người đời thoát
đường mê
284
圓開妙理示無生萬代含靈皆稽首
明顯法身垂不滅千秋覺世永傳燈
Viên khai diệu lý thị vô sanh, vạn đại hàm linh giai khể thủ
285
Minh hiển pháp thân thuỳ bất diệt, thiên thu giác thế
vĩnh truyền đăng
Tròn mở lý mầu chỉ (nẻo) vô sanh, muôn thuở hàm linh đều
đảnh lễ
Hiển rõ pháp thân bày bất diệt, ngàn năm đèn giác mãi
rạng soi
286
富地雲開祥光恆燦爛
豐春日麗淨宇遍莊嚴
Phú địa vân khai, tường quang hằng xán lạn
Phong xuân nhật lệ, tịnh vũ biến trang nghiêm
Đất Phú mây tan, ánh sáng trong lành luôn rực rỡ
Xuân Phong trời đẹp, chùa chiền thanh tịnh khắp trang nghiêm
287
富壽康寧仰仗慈恩垂護祐
豐饒盛滿因承大德猛修持
Phú thọ khương ninh ngưỡng trượng từ ân thùy hộ hựu
Phong nhiêu thạnh mãn nhân thừa đại đức mãnh tu trì
Phú thọ khương ninh trông nhờ từ ân (Phật) rủ thương hộ trợ
Phong nhiêu thạnh mãn cậy bởi đại đức (Tăng) dõng mãnh tu hành
288
御嶺清風飄拂面誰 能作佛
屏前枯木待知音乃為開花
Ngự lãnh thanh phong phiêu phất diện thùy năng tác Phật
Bình tiền khô mộc đãi tri âm nãi vị khai hoa
289
Đỉnh Ngự gió mát thổi trước mặt ai hay làm Phật?
Non Bình cây khô đợi tri âm vì đó khai hoa!
290
夫妻情重恆思念
291
母子恩深永記酬
Phu thê tình trọng hằng tư niệm
Mẫu tử tình thâm vĩnh ký thù
Vợ chồng tình nặng luôn hoài tưởng
Con mẹ ân sâu mãi nhớ đền
292
富地 尋居佛法奉行民安樂
澤天興業僧伽教化道昌明
Phú địa tầm cư, Phật pháp phụng hành dân an lạc
Trạch thiên hưng nghiệp, Tăng già giáo hóa đạo xương minh
Phú địa tìm chỗ ở, nhờ phụng hành theo Phật pháp
nhân dân thêm an lạc
Trạch thiên khởi cơ nghiệp, do giáo hóa của Tăng già đạo
pháp mãi xương minh.
293
福田須力種
294
心地好親耕
Phước điền tu lực chủng
Tâm địa hảo thân canh
Ruộng phước nên siêng cấy
Đất tâm khéo tự cày
295
子孝孫賢興福蔭
夫和婦順振家風
Tử hiếu tôn hiền hưng phước ấm
Phu hoà phụ thuận chấn gia phong
Con hiếu cháu hiền hưng phước ấm
Chồng hoà vợ thuận chấn gia phong
296
福地建伽藍境色清幽檀信皈依
增智福
林園和秀氣風光曠蕩人天敬仰
壯泉林
Phước địa kiến già lam, cảnh sắc thanh u, đàn
tín qui y tăng trí phước
297
Lâm viên hoà tú khí, phong quang khoáng
đãng, nhân thiên kính ngưỡng tráng tuyền lâm
Phước địa dựng già lam, cảnh sắc thanh u, đàn tín
qui y tăng trí phước
Lâm viên hoà tú khí, phong quang khoáng đãng,
người trời kính ngưỡng tráng tuyền lâm
298
菩薩大悲心千處禱求千處應
佛陀豐慈德萬般祈願萬般從
Bồ Tát đại bi tâm, thiên xứ đảo cầu thiên xứ ứng
299
Phật Đà phong từ đức, vạn ban kỳ nguyện vạn ban
tùng
Bồ Tát tâm bi lớn, ngàn xứ đảo cầu ngàn xứ được
Phật Đà đức từ rộng, muôn điều kỳ nguyện muôn điều
thành
300
萬法從緣生聖德栽培成正覺
行門自性出福因時熟發榮基
Vạn pháp tùng duyên sanh, thánh đức tài bồi thành
chánh giác
Hạnh môn tự tánh xuất, phước nhân thời thục phát
vinh cơ
301
Muôn pháp do duyên sanh, đức thánh vun trồng
thành chánh giác
Cửa hạnh từ tánh phát, phước nhân chín tới hiển
nền vinh.
302
萬德莊嚴飛美亞歐同拜仰
行明浪妙人天仙聖總宣揚
Vạn đức trang nghiêm, Phi Mỹ Á Âu đồng
bái ngưỡng.
Hạnh minh lãng diệu, thiên nhân tiên thánh tổng
tuyên dương
303
Vạn đức trang nghiêm, Phi Mỹ Á Âu đều
ngưỡng mộ
Hạnh minh lãng diệu, trời người tiên thánh
thảy xưng tôn. (Hai câu này của sư phụ,HT. Thích Như Huệ làm để tặng
Thượng Toạ Quảng Ba, nhân tiện cũng lưu vào để làm kỷ niệm)
304
廣結法緣是則先生樂國
智圖佛事不如早往西方
Quảng kiết pháp duyên thị tắc tiên sanh Lạc quốc
Trí đồ Phật sự bất như tảo vãng Tây phương
Rộng kết pháp duyên vì vậy trước sanh Lạc quốc
Trí làm Phật sự không bằng sớm vãng Tây phương
305
(Ý hai câu: Muốn rộng kết pháp duyên ( quảng kết pháp
duyên) cũng như Trí ý muốn làm Phật sự lớn (Trí đồ Phật
sự ) thì trước sanh về Lạc quốc để thân cận phật và thánh
chúng, hoàn thành đạo lực trước thì việc làm mới dễ viên
mãn.
306
心源浩蕩雖居世能弘佛道
明鏡虛玄未出家善講真經
307
Tâm nguyên hạo đãng, tuy cư thế năng hoằng phật đạo
Minh kính hư huyền, vị xuất gia thiện giảng chân kinh
Nguồn tâm khoáng đãng, tuy ở thế hay hoằng Phật đạo
Trí tuệ thênh thang, chưa xuất gia khéo giảng chân kinh
308
心懷善願普為眾生龔勝藥
善發心源勤求百姓遇良醫
309
Tâm hoài thiện nguyện phổ vị chúng sanh cung thắng
dược
Thiện phát tâm nguyên cần cầu bá tánh ngộ lương y
Tâm mang nguyện lành, vì khắp chúng sanh cho thuốc tốt
Thiện phát nguồn tâm, cầu cho bá tánh gặp thầy hay
310
行願修持決志往生安樂國
和身同住誠心誓得寶蓮臺
311
Hạnh nguyện tu trì quyết chí vãng sanh an lạc quốc
Hoà thân đồng trụ thành tâm thệ đắc bảo liên đài
Hạnh nguyện tu trì, chí quyết sanh sang nước An lạc
Hoà thân cùng ở, tâm thành mong được đoá sen vàng
312
太過與不及二邊離中道行菩提直
趣向
平和兼寬柔三覺朗大夢醒般若任
逍遥
Thái quá dữ bất cập, nhị biên li, trung đạo hành, bồ
đề trực thú hướng.
313
Bình hoà kiêm khoan nhu, tam giác lãng, đại
mộng tỉnh, bát nhã nhậm tiêu dao.
Thái quá với bất cập, hai bên lìa, đi trung đạo bồ đề thẳng
hướng tới
Bình hoà và khoan nhu, ba giác sáng, tỉnh đại mộng bát nhã
tuỳ tiêu dao.
314
佛正徧知自他圓满覺
法軌持範過現未來欽
Phật chánh biến tri, tự tha viên mãn giác
315
Pháp quỹ trì phạm, quá hiện vị lai khâm.
Phật, đấng chánh biến tri, tự giác, giác tha giác hạnh
viên mãn
Pháp, khuôn quỹ trì phép, vị lai, hiện tại, quá khứ
khâm sùng.
316
太盛康安全賴鴻慈恩護祐
平寜旺進因霑和氣德資生
Thái thạnh khang an, toàn lại hồng từ ân hộ hựu
Bình ninh vượng tấn, nhân triêm hoà khí đức tư
sinh.
Thái thạnh khang an, toàn nhờ ân Hồng Từ hộ hựu
317
Bình ninh vượng tấn, bởi nhuận đức hoà khí tư
sinh.
清虛浪活情念消融一個靈明含法界
318
淨潔光澄所能泯絕萬年春色遍乾
坤
Thanh hư lãng hoạt, tình niệm tiêu dung, nhất cá linh minh
hàm pháp giới
Tịnh khiết quang trừng, sở năng mẫn tuyệt, vạn niên xuân
sắc biến càn khôn
Trong rỗng khoáng đãng, tình niệm tiêu dung, một điểm
linh quang gồm pháp giới.
Tịnh sạch sáng ngần, sở năng biến mất, muôn năm xuân
sắc trải càn khôn
319
淨持佛號若得一心即登花座
土名極樂唯憑十念直到蓮邦
Tịnh trì Phật hiệu nhược đắc nhất tâm tức đăng hoa
toạ
320
Độ danh cự lạc duy bằng thập hiệu trực đáo liên
bang
Tịnh trì hiệu Phật, nếu được nhứt tâm liền lên
toà báu
Độ danh Cực lạc, chỉ nương mười niệm thẳng đến
ao sen.
321
淨土因熟時蓮開九品
322
光本智通者果証二嚴
Tịnh độ nhân thục thời liên khai cửu phẩm
Quang bổn trí thông giả quả chứng nhị nghiêm
Khi nhân tịnh độ chín sen khai cửu phẩm
Bởi quang bổn trí thông quả chứng nhị nghiêm
323
光壽兼優真樂國
道心相契正高人
Quang thọ kiêm ưu chân lạc quốc
Đạo tâm tương khế chánh cao nhân
Quang thọ đều hơn chân Lạc quốc
Đạo tâm tương hợp chánh cao nhân
Bị chú: Quang: trí tuệ
Thọ: tuổi thọ, sự sống được dài lâu.
Đạo tâm: đạo và tâm.
324
光從心地發真光者
道自本家明大道之
Quang tùng tâm địa phát chân quang giả
Đạo tự bổn gia minh đại đạo chi
Ánh sáng thật phát khởi từ nơi tâm địa (đất tâm)
325
Nguồn đạo lớn toả ngời tự chính bổn gia (nhà mình)
祖德栽培千載盛
兒孫紹繼萬年輝
Tổ đức tài bồi thiên tải thịnh (thạnh)
Nhi tôn thiệu kế vạn niên huy
326
Tổ đức tô bồi ngàn năm thạnh đạt
Cháu con tiếp nối muôn thuở huy hoàng
327
祖德宗功輝垂光世澤
父慈子孝蔭覆演春年
328
Tổ đức tông công, huy thuỳ quang thế trạch
Phụ từ tử hiếu, ấm phúc diễn xuân niên
Tổ đức tông công, quang toả sáng soi nền móng phước
Phụ từ tử hiếu2, bóng che mát mẻ tháng năm xuân
2 Cha hiền con thảo
329
茶覺終年烹正好
東禪卒歲啟明嚴
Trà giác chung niên phanh chánh hảo
Đông thiền tốt tuế khải minh nghiêm
Trà giác suốt năm pha tuyệt hảo
Đông thiền châu tuế mở nghiêm minh
330
茶法僧烹四眾同霑聖味
東天日出十方皆潤恩光
Trà pháp tăng phanh, tứ chúng đồng triêm thánh vị
Đông thiên nhật xuất, thập phương giai nhuận ân quang
331
Trà pháp tăng pha, bốn chúng cùng chung nhuần
vị thánh
Đông phương (mặt) trời mọc, muôn nơi thảy đều đượm
sáng ân.
332
茶道喫來便會即心是佛
南禪頓悟方知是佛即心
333
Trà đạo khiết lai tiện hội tức tâm thị Phật
Nam thiền đốn ngộ phương tri thị Phật tức tâm
Trà đạo đã uống mới rõ tâm này là Phật
Nam thiền rốt ngộ liền hay Phật đó chính tâm
334
智炤澈真源不著二邊圓大道
335
覺明通諦理唯憑一句契心宗
Trí chiếu triệt chân nguyên, bất trước nhị biên viên đại đạo
Giác minh thông đế lý, duy bằng nhất cú khế tâm tông
Trí chiếu thấu nguồn chân, không vướng hai bên tròn đạo cả
Giác soi suốt đế lý, chỉ nương một câu hợp tâm tông.
336
竹報平安直節空心君子慕
林藏靜樂舒神淨智聖賢欽
Trúc báo bình an, trực tiết không tâm quân tử mộ
Lâm tàng tĩnh lạc, thư thần tịnh trí thánh hiền khâm
337
Trúc báo bình an, tiết thẳng tâm không, quân tử mến
Lâm gom1 tĩnh lạc, thần thư trí sạch, thánh hiền khen
(Làm tặng lễ Khánh thành chùa Trúc Lâm, Chicago của TT.
Thích Hạnh Tuấn) 1
Gom góp
338
長憶真源大道深玄二諦融通無怪礙
隆持澳義牛車微妙三乘並立不相干
339
Trường ức chân nguyên, đại đạo thâm huyền nhị đế
dung thông vô quái ngại
Long trì áo nghĩa, ngưu xa vi diệu tam thừa tịnh lập bất
tương can
Luôn nghĩ về nguồn chân, đại đạo sâu xa hai đế dung thông
không quái ngại
Mãi nhớ đến nghĩa diệu, xe trâu mầu nhiệm ba thừa cùng
đứng chẳng tương can
340
長 遊聖道出入從容三界闊
隆御法車歸來自在四生中
341
Trường du thánh đạo, xuất nhập thung dung tam
giới khoát
Long ngự pháp xa, quy lai tự tại tứ sinh trung
Thường dạo nơi đường thánh, tự tại ra vào ba cõi rộng
Mãi đi trên pháp xa, thong dong về đến bốn loài thương
342
長憶真源不敢些跎末世淪流多
纏苦
隆思大道當須踴躍季時運轉愈
塵勞
Trường ức chân nguyên bất cảm ta đà, mạt thế luân lưu đa
triền khổ
Long tư đại đạo đương tu dõng dược, quý thời vận chuyển
dũ trần lao
Mãi nhớ nguồn chân
Chẳng dám dần dà
Đời rốt mạt
Sóng cồn dồn dập
Thường tư đạo lớn
343
Nên luôn dõng mãnh
Thế đổi dời
Bụi bặm đoanh vây.
344
寺宇莊嚴檀信欽崇增道念
345
門庭規矩人天敬仰到真源
Tự vũ trang nghiêm, đàn tín khâm sùng tăng đạo niệm
Môn đình quy củ, nhân thiên kính ngưỡng đáo chân
nguyên
Tự viện trang nghiêm, đàn tín khâm sùng tăng tâm đạo
Môn đình quy củ, người trời cung kính đến nguồn chân
346
長辭寶位雪嶺修行大破魔軍成
正覺
壽曠當來靈山付囑圓傳眼藏入
無餘 Trường từ bảo vị Tuyết lãnh tu hành, đại phá ma quân
thành chánh giác
Thọ khoáng đương lai Linh sơn phú chúc, viên truyền nhãn
tạng nhập vô dư
347
Từ bỏ ngôi vua, núi Tuyết tu hành, đại phá quân ma thành
chánh giác
Thọ cùng lai tế, Linh Sơn phú chúc, truyền xong nhãn tạng
nhập vô dư (Niết bàn)
348
慈日出幽雲輝光重振
林園遭時雨喬木更森
349
Từ nhật xuất u vân, huy quang trùng chấn
Lâm viên tao thời vũ, kiều mộc cánh sâm.
Từ nhật khỏi mây mù, huy quang xán lạn
Lâm viên gặp mưa thuận, cây cối sum sê. (Tặng chùa Từ Lâm, môn phái Chúc Thánh tại Quảng Ngãi)
350
慈心愍念後來弟子永懷恩化育
意志篤行先訓僧伽共仰德提攜
351
Từ tâm mẫn niệm hậu lai, đệ tử vĩnh hoài ân hoá
dục
Ý chí đốc hành tiên huấn, tăng già cộng ngưỡng đức
đề huề
Từ tâm thương nghĩ hậu lai, đệ tử mãi ghi ân hoá dục.
Ý chí dốc thi tiên huấn, tăng già luôn nhớ đức đề huề.
Hoá dục: dạy dỗ, dưỡng nuôi
Đề huề: dẫn dìu, tiếp dắt.
352
不辭疲倦接眾度僧令正理時時廣播
無惜艱勞利生弘道俾法輪處處昌明
Bất từ bì quyện, tiếp chúng độ tăng, linh chánh lý thời
thời quảng bá
Vô tích gian lao, lợi sinh hoằng đạo, tỉ pháp luân xứ xứ
xương minh.
353
Không nề nhọc mỏi, tiếp chúng độ tăng, khiến chánh lý
luôn luôn truyền bá
Chẳng quản nhọc nhằn, lợi sinh truyền đạo, cho pháp
luân mãi mãi xương minh. (Tặng Hoà thượng Thiện Thành thờ Hoà thượng Thích Từ Ý)
354
萬法如然福地合緣花競秀
行門亦爾靈山築境果爭芳
Vạn pháp như nhiên, phước địa hợp duyên hoa cạnh
tú
355
Hạnh môn diệc nhĩ, linh sơn trúc cảnh quả tranh
phương
Muôn sự thường nhiên, đất phước hợp duyên hoa xán lạn
Công hạnh1 cũng thế, núi linh dựng cảnh quả thơm lừng.
1
Công hạnh: nguyên ngữ Hạnh môn là cửa công hạnh.
356
世道滿完樂國老婆神自在
寸心懷感塵間眾等淚難收
Thế đạo mãn hoàn, Lạc quốc lão bà thần tự tại
Thốn tâm hoài cảm, trần gian chúng đẳng lệ nan thâu
Thế đạo xong rồi, Lạc quốc lão bà thần tự tại
357
Tấc lòng hoài cảm, trần gian chúng cháu lệ khôn cầm (Kính điếu viếng mẹ Doãn Lê)
358
永傳教法普利眾生三界人天皆
敬仰
德化乾坤均霑萬纇十方賢聖盡
欽崇
Vĩnh truyền giáo pháp phổ lợi chúng sanh, tam giới
nhân thiên giai kính ngưỡng
Đức hoá càn khôn quân triêm vạn loại, thập phương
hiền thánh tận khâm sùng
359
Vĩnh truyền giáo pháp lợi khắp chúng sanh, ba
cõi trời người đều kính ngưỡng
Đức hoá đất trời thấm nhuần vạn loại, mười phương
hiền thánh thảy khâm sùng (Tặng tu viện Vĩnh Đức của Hoà Thượng Quảng Tâm,Tp HCM)
360
永布慈雲接引群生歸覺岸
嘉揚善事提攜六道出迷流
361
Vĩnh bố từ vân, tiếp dẫn quần sinh quy giác ngạn
Gia dương thiện sự, đề huề lục đạo xuất mê lưu
Mãi trải mây lành, dẫn lối quần sanh về bến giác
Tán dương việc thiện, đưa đường sáu nẻo thoát sông mê
362
榮光者自勝貪嗔癡諸煩惱
盛福之專修戒定慧各學門
363
Vinh quang giả, tự thắng tham sân si chư phiền não
Thạnh phước chi, chuyên tu giới định huệ các học môn
Vinh quang (không gì hơn) là tự thắng tham sân si những
phiền não
Thạnh phước (trên hết là) chỉ chuyên tu giới định huệ các
học môn
364
三心起志意虔過門者世情拋卻盡
和氣修根塵脫入寺時道念把堅貞
Tam tâm khởi, chí ý kiền, quá môn giả thế tình phao khước tận.
Hòa khí tu, căn trần thoát, nhập tự thời đạo niệm bả kiên trinh
Ba tâm khởi, chí ý thật kính thành, qua khỏi cửa, việc đời
buông làu sạch .
Hòa khí tu, căn trần không vướng mắc, vào đến chùa, lòng
đạo giữ trinh anh
365
春到門中百般佛事康而美
和來寺內千務僧需喜亦舒
Xuân đáo môn trung, bá ban Phật sự khang nhi mỹ
Hoà lai tự nội, thiên vụ tăng nhu hỷ diệc thư
366
Xuân đến cửa, trăm điều Phật sự đều khương ninh
hoàn mỹ
Hoà vào chùa, ngàn việc tăng cần thảy hoan hỷ
thái thư
m
367
春光逝水而生死涅槃無別路
和氣聯雲便菩提煩惱可同源
Xuân quang thệ thuỷ nhi sinh tử niết bàn vô biệt lộ
Hoà khí liên vân tiện bồ đề phiền não khả đồng nguyên
Ngày xuân như nước chảy mà sinh tử niết bàn không khác lối
Hoà khí tợ mây liền khiến bồ đề phiền não có (thể) chung nguồn
368
- 古德垂慈開覺路
林泉默静啟眞源
- Cổ đức thuỳ từ khai giác lộ Lâm tuyền mặc tịnh khải chân nguyên.
Cổ đức rủ lòng từ mở lối giác
Lâm tuyền thường tỉnh lặng hiển nguồn chân
369
-清淨莊嚴佛寺教民行正道
-隆興規矩禪門接衆向眞如
- Thanh tịnh trang nghiêm, Phật tự giáo dân hành chánh đạo
- Long hưng quy củ, thiền môn tiếp chúng hướng chân như
Thanh tịnh trang nghiêm, cửa Phật dạy người hành đạo
chánh.
Long hưng quy củ, nhà thiền dắt chúng hướng chân như
370
-佛法啟眞源以通覺路
371
-教詮開慧智令證菩提
- Phật pháp khải chân nguyên dĩ thông giác lộ
- Giáo thuyên khai huệ trí linh chứng bồ đề
Phật pháp mở nguồn chân suốt thông lối giác
Giáo thuyên truyền huệ trí khiến chứng bồ đề
- 佛道以慈悲教人行善事
372
- 法門開方便專念坐蓮花
- Phật đạo dĩ từ bi, giáo nhân hành thiện sự - Pháp môn khai phương tiện chuyên niệm toạ liên hoa
Phật đạo vì từ bi, dạy người làm việc thiện
Pháp môn mở phương tiện, giữ niệm toạ liên đài
373
入歸普賢大願王四恩總利
出自真如平等性萬類齊資
Nhập qui Phổ Hiền đại nguyện vương, tứ ân tổng lợi
Xuất tự chân như bình đẳng tính, vạn loại tề tư.
Vào qui về Phổ Hiền đại nguyện vương, bốn ân
thảy lợi
Ra phát xuất chân như bình đẳng tính, vạn loại
hàm triêm
374
清淨身心三業善持於世上如蓮
花真貴重
隆揚德性四恩總報在塵間似碧
玉本珍奇
Thanh tịnh thân tâm, tam nghiệp thiện trì, ư thế
thượng như liên hoa chân quí trọng.
Long dương đức tánh, tứ ân tổng báo, tại trần
gian tự bích ngọc bổn trân kì.
Thanh tịnh thân tâm, ba nghiệp khéo giữ gìn,
sống trên cõi thế như hoa sen quí trọng.
Long dương đức tánh, bốn ân đều đền đáp,
cư tại trần gian tợ bích ngọc trân kì
375
寶境蓮開個個共譚真實相
光堂衆集人人皆論往生章
Bửu cảnh liên khai, cá cá cộng đàm chân thật tướng
Quang đường chúng tập, nhân nhân giai luận vãng sanh
chương.
Bảo cảnh sen bày, mỗi mỗi chung đàm chân thật tướng
376
Quang đường chúng nhóm,người người cùng luận
vãng sanh chương
377
大智力慈尊能了本徹真成佛道
安禅心碩德可纒根會旨到菩提
378
Đại trí lực Từ tôn, năng liễu bổn triệt chân thành Phật đạo
An thiền tâm thạc đức, khả triền căn hội chỉ đáo bồ đề
Đấng Từ tôn đại trí lực, hay thấu gốc triệt chân thành Phật đạo.
Bậc thạc đức an thiền tâm, mới buộc căn rõ chỉ đến bồ đề.
大誓願入塵勞普度一切含靈方
成佛道
安自心行善法斷盡無邊煩惱即
證真乘
379
Đại thệ nguyện nhập trần lao, phổ độ nhất thiết hàm
linh phương thành Phật đạo.
An tự tâm hành thiện pháp, đoạn tận vô biên phiền não tức
chứng chân thừa.
Đại thệ nguyện, vào trần lao, độ khắp hết thảy hàm linh
mới thành Phật đạo
An tâm mình, hành pháp thiện, dứt trừ vô biên phiền não
liền chứng chân thừa
380
出爲沈苦衆生行善法
入歸清澄覺海合本真
381
Xuất vị trầm khổ chúng sanh hành thiện pháp
Nhập qui thanh trừng giác hải hiệp bổn chân.
Lúc ra, vì chúng sanh chìm đắm mà thực hành thiện pháp
Khi vào, về biển giác thanh trừng để khế hợp bổn chân.
382
興盛禪林紹繼門風使正法長隆
世上
光輝寺宇潤霑學衆令心宗廣播
塵間
Hưng thạnh thiền lâm, thiệu kế môn phong, sử
chánh pháp trường long thế thượng.
Quang huy tự vũ, nhuận triêm học chúng, linh tâm
tông quảng bá trần gian
383
Hưng thạnh rừng thiền, tiếp nối môn phong, cho
chánh pháp vững bền trên cõi thế.
Quang soi chùa viện, thấm nhuần học chúng, khiến
tâm tông rộng mở khắp trần gian.
一百壽周塵世雲遊今日清鞋還
故里
六十年外禅門行脚是時滿願反
家鄉
384
Nhất bách thọ châu, trần thế vân du, kim nhật
thanh hài hoàn cố lý.
Lục thập niên ngoại, thiền môn hành cước, thị thời
mãn nguyện phản gia hương.
Tròn trăm năm, trần thế vân du, nay đã sạch hài về
xóm cũ.
Hơn sáu chục, cửa thiền hành cước, giờ thì mãn
nguyện trở quê xưa (Kính viếng giác linh HT. Thích Chơn Ngộ tân viên tịch)
385
智聰靈一切所行皆爲利生益道
首敏捷括諸思想總教康國安民
Trí thông linh, nhất thiết sở hành giai vị lợi sanh ích
đạo.
Thủ mẫn tiệp, quát chư tư tưởng tổng giao khang
quốc an dân.
386
Trí thông linh, tất cả việc làm thảy vì lợi đời ích
đạo.
Thủ mẫn tiệp, bao nhiêu tư tưởng đều hướng khang
quốc an dân.
387
智括群機做作常祈之普利
首兼道俗施爲恆在所均霑
388
Trí quát quần cơ, tố tác thường kỳ chi phổ lợi
Thủ kiêm đạo tục, thi vi hằng tại sở quân triêm.
Trí bao trùm các căn cơ, hành động thường mong
cho lợi khắp.
Thủ lãnh tụ kiêm đạo tục, thiết thi luôn ước nguyện
nhuần cùng.
389
家中孝順資祥福
門內敬和賜慶安 Gia trung hiếu thuận tư tường phước
Môn nội kính hoà tứ khánh an
Trong nhà hiếu thuận thêm tường phước
Trước cửa kính hoà đặng khánh an
Tường phước: may mắn, phước lành.
Khánh an: bình an và vui mừng.
390
法席常開昔樹蔭垂梵宇
珠堂浪活今花香播禅林
391
- Pháp tịch thường khai, tích thọ ấm thuỳ phạm vũ
- Châu đường lãng hoạt, kim ba (hoa) hương bá thiền
lâm.
Pháp tịch thường khai, cổ thụ bóng che phạm vũ
Châu đường linh hoạt, kim ba hương ngát thiền lâm. (Làm giúp thầy Pháp Châu, Đà Nẵng. ĐT: 093 2428471)
392
福地建伽藍瞻拜便能增福智
安天開淨域皈來即得進安康
Phước địa kiến già lam, chiêm bái tiện năng tăng
phước trí
393
An thiên khai tịnh vức, qui lai tức đắc tấn an
khang (khương)
Đất phước dựng cảnh chùa, chiêm bái thì hay tăng
phước trí.
Chốn an mở khu tịnh, về nương liền được tấn an
khang.
自此歸来步步登三乘聖果
從玆發展生生坐無上樓花
394
Tự thử qui lai, bộ bộ đăng tam thừa thánh quả
Tùng tư phát triển, sanh sanh toạ vô thượng lâu hoa,
ba.
Từ giờ đến đi, bước bước đến tam thừa thánh quả
Ngay đây phát triển, đời đời ngồi vô thượng lâu
hoa (ba).
395
淨道滿完舉足廻歸無罣礙
眼精清暢翻身樂轉不跎跎
Tịnh đạo mãn hoàn, cử túc hồi qui vô quái ngại
Nhãn tinh thanh sướng, phiên thân lạc chuyển bất ta đà
Tịnh đạo mỹ mãn hoàn thành, cất bước quay về không chi
chướng ngại
Nhãn tinh thông sướng thanh tịnh, xoay mình trở lại chẳng
chút dần dà
396 (Viên tịch 12 giờ khuya ngày 20.3 Quý Tỵ)
397
竹紫花黃每每演鋪禪道意
林豐泉盛時時提唱祖心宗
Trúc tử hoa hoàng, mỗi mỗi diễn phô thiền đạo ý
Lâm phong tuyền thạnh, thời thời đề xướng tổ tâm
tôn.
Trúc tía hoa vàng, mỗi mỗi phô bày ý chỉ thiền đạo
398
Rừng giàu suối mạnh, luôn luôn đề xướng sư tổ tâm
tôn. (Tặng Thượng toạ ...., Tân Tây Lan)
399
明知體性本空攜接眾生歸法海
覺澈真源湛寂提將萬類脫迷流
Minh tri thể tánh bổn không, huề tiếp chúng sanh
qui giác hải
Giác triệt chân nguyên trạm tịch, đề tương vạn loại
thoát mê lưu.
Minh tri thể tánh vốn không, dẫn dắt chúng
sanh về biển giác
400
Giác thấu nguồn chơn trong lặng, tiếp đưa muôn
loại thoát dòng mê.
401
明星大悟講四諦啟三乘授記眾生成
佛道
覺體顯來開二門示八正提攜萬類出
塵勞
Minh tinh đại ngộ, giảng tứ đế, khải tam thừa, thọ
ký chúng sanh thành Phật đạo
Giác thể hiển lai, khai nhị môn, thị bát chánh, đề
huề vạn loại xuất trần lao.
Thấy sao Mai đại ngộ, giảng tứ đế mở tam thừa, thọ
ký chúng sanh thành Phật đạo
402
Khi giác thể hiển bày, khai nhị môn, chỉ bát
chánh, dẫn dắt muôn loại thoát trần lao.
403
覺矣不耽世樂早捨塵勞弘佛道
然之既有心機幸逢碩德啟真詮
Giác hỹ! Bất đam thế lạc, tảo xả trần lao hoằng Phật
đạo
Nhiên chi! Ký hữu tâm cơ, hạnh phùng thạc đức
khải chân thuyên.
Giác ấy! Thế lạc không đam mê, sớm xả bỏ trần
lao hoằng truyền Phật pháp
Nhiên vậy! Tâm cơ đà sẵn có, lại gần nương thạc
đức dẫn dắt lý mầu.
404 (Tặng Thượng toạ ...., Tân Tây Lan)
405
萬法從心生心若虛靈佛垂護祐
行門自智發智如蕩豁聖降扶持
Vạn pháp tùng tâm sinh, tâm nhược hư linh, Phật
thuỳ hộ hựu
406
Hanh môn tự trí phát, trí như đãng khoát, thánh
giáng phù trì
Vạn pháp từ tâm sinh, tâm nếu rỗng rang, Phật liền
hộ hựu
Hạnh môn bởi trí phát, trí bèn khoáng đạt, thánh tức
phù trì (Tặng Thượng toạ Quảng Ba, Úc Châu)
407
慶事周隆凡聖合堂同喜樂
成功圓满人天法界共欣欢
408
Khánh sự châu long, phàm thánh hiệp đường đồng hỷ lạc
Thành công viên mãn, nhân thiên pháp giới cộng hân hoan
Mừng việc trọn nên, phàm thánh một nhà cùng hỷ lạc
Thành công song suốt, người trời pháp giới thảy hân hoan
409
重重悲願願度眾生登覺岸
修修真行行超法界入圓乘
Trùng trùng bi nguyện, nguyện độ chúng sanh đăng
giác ngạn
Tu tu chân hạnh, hành siêu pháp giới nhập viên thừa
Hằng sa bi nguyện, nguyện độ muôn loài qua bến giác
Vô biên pháp hạnh, hạnh siêu chín cõi đến bờ chân
410
祝佛道輝光普炤萬代熾然如在日
聖心宗紹統長隆千秋浪爾似當天
Chúc Phật đạo quang huy phổ chiếu, vạn đại xí nhiên như
tại nhật
Thánh tâm tông thiệu thống trường long, thiên thu lãng
nhĩ tự đương thiên
Chúc Phật đạo huy quang rộng toả, mãi mãi rỡ ràng như
muôn thuở trước
Thánh tâm tông dòng nối cao xa, luôn luôn sáng láng tợ ngàn
năm xưa
(Đối tại chánh điện tổ đinh Chúc Thánh)
411
佛法長流利益人天皆以慈悲為本
道風浩潔傳持命脈全由喜捨之心
412
Phật pháp trường lưu lợi ích nhân thiên giai dĩ từ bi vi bổn
Đạo phong hạo khiết truyền trì mạng mạch toàn do hỉ xả chi tâm
Phật pháp dài lâu lợi ích trời người đều lấy từ bi làm gốc
Đạo phong trong sáng giữ gìn mạng mạch thảy nhân hỉ xả nơi tâm
佛現塵間只為教人悟自己元
明而超越
413
法傳世上唯懷令眾知本家
真寶以承當
Phật hiện trần gian chỉ vị giáo nhân ngộ tự kỷ nguyên minh
nhi siêu việt
Pháp truyền thế thượng duy hoài linh chúng tri bổn gia
chân bảo dĩ thừa đương
Phật hiện trần gian chỉ để dạy người giác ngộ tánh vốn sáng
của chính mình mà siêu việt
Pháp truyền thế thượng duy ước mong chúng tri tường
414
祝慧日光煇正道長流法界人天
潤之興福澤
聖明恩德播禪林永茂兒孫世代
霑爾振宗風
Chúc huệ nhật quang huy, chánh đạo trường lưu, pháp
giới nhân thiên nhuận chi hưng phước trạch
Thánh minh ân đức bá, thiền lâm vĩnh mậu, nhi tôn thế
đại triêm nhĩ chấn tông phong
Chúc trời huệ sáng soi, chánh đạo lâu dài, pháp giới
trời người nương nhờ hưng bến phước.
Thánh minh ân toả rộng, rừng thiền xinh tốt, cháu con
môn phái trông cậy rạng tông đường.
415
祖師旨意明解超然成佛祖
庭境竹花覺來儼爾滿春庭
416
Tổ sư chỉ ý minh giải siêu nhiên thành Phật Tổ
Đình cảnh trúc hoa giác lai nghiễm nhĩ mãn xuân đình
Tổ sư ý chỉ, hiểu thấu siêu nhiên thành Phật Tổ
Đình cảnh trúc hoa, rõ thông sáng vậy trọn xuân đình
祝佛道遐昌護國安民泰平天下
417
聖淵源流遠開蒙拔昧匡化世
間
Chúc Phật đạo hà xương hộ quốc an dân thái bình thiên
hạ
Thánh uyên nguyên lưu viễn khai mông bạt muội
khuông hóa thế gian.
Chúc Phật đạo dài lâu, giúp nước an dân, đem thái bình
cho thiên hạ
Thánh nguồn dòng xa rộng, trừ mê dẹp muội, làm
khuông phép tại thế gian.
418
拔卻業根啟發妙心令含識隨緣
超脫
度消惡障淨除垢染俾眾生稱性
逍遙 Bạt khước nghiệp căn, khải phát diệu tâm, linh hàm thức
tuỳ duyên siêu thoát
419
Độ tiêu ác chướng, tịnh trừ cấu nhiễm, tỉ chúng sinh
xứng tánh tiêu dao
Bạt (nhổ) hết nghiệp căn, khải phát tâm mầu, khiến hàm
thức tuỳ duyên siêu thoát
Độ tiêu ác chướng, tịnh trừ cấu nhiễm, cho chúng sanh
xứng tánh tiêu dao.
420
慈憫度眾生令一切同登安樂國
悲懷濟含識使萬民並到法王城
421
Từ mẫn độ chúng sanh, linh nhất thiết đồng đăng an lạc quốc
Bi hoài tế hàm thức, sử vạn dân tịnh đáo pháp vương thành
Từ mẫn độ chúng sanh, khiến tất cả thảy về nước an dưỡng
Bi hoài tế hàm thức, cho muôn dân cùng đến thành pháp vương.
422
平和自心不滯有無倒腳便登真覺
地
等淨其意消容融能所迴頭即到本家
鄉
Bình hoà tự tâm, bất trệ hữu vô, đảo cước tiện đăng chân giác địa
Đẳng tịnh kỳ ý, tiêu dong năng sở, hồi đầu tức đáo bổn gia hương
Bình hoà thửa tâm, không trệ có không, xoay gót liền
lên miền chân giác
Đẳng tịnh nơi ý, sạch tiêu năng sở, quay đầu tức đến
chốn quê xưa.
423
法筳啟設法事宣行有規法故能
圓佛事
會眾親臨會心專念無遮會是以
滿慈心
Pháp diên khải thiết, pháp sự tuyên hành, hữu quy
pháp cố năng viên Phật sự
Hội chúng thân lâm, hội tâm chuyên niệm, vô già
hội thị dĩ mãn từ tâm
424
Pháp diên mở bày, pháp sự tuyên hành, pháp qui củ
vậy nên viên thành Phật sự
Hội chúng tham gia, hội tâm chuyên niệm, hội vô
già do đó mãn toại từ tâm.
425
慶事周隆仰賴十方施福德
成功美滿向迴四眾得康寧
Khánh sự châu long ngưỡng lại thập phương thi phước đức
Thành công mỹ mãn hướng hồi tứ chúng đắc khương ninh
Khánh sự tròn nên, nương nhờ mười phương cùng tu phước đức
426
Thành công tốt đẹp, hồi hướng bốn chúng thảy được khương ninh
濰水向東流長日交和新秀氣
山源之北去終年滋寖麗春花
Duy thuỷ hướng đông lưu trường nhật giao hoà
tân tú khí
Sơn nguyên chi bắc khứ chung niên tư tẩm
lệ xuân hoa
Nước Duy chảy về đông suốt ngày giao hoà tươi
khí tốt
427
Nguồn Sơn chạy ra bắc quanh năm bón tưới đẹp
hoa xuân
真澈心源發足超方成大道
見明諦理栖神樂境證菩提
428
Chân triệt tâm nguyên, phát túc siêu phương
thành đại đạo
Kiến minh đế lý, thê thần lạc cảnh chứng bồ đề
Thật thấu nguồn tâm, bước chạm siêu phương thành
Phật đạo
Tỏ tường chân lý, thần nương cảnh tịnh chứng bồ đề
建造福山莊嚴天富治平道路引
俗客迴歸三寶
429
修持密教勸進法花接度眾僧令
行人成就一真
Kiến tạo Phước Sơn, trang nghiêm Thiên Phú, trị bình
đạo lộ, dẫn tục khách hồi quy Tam bảo
Tu trì mật giáo, khuyến tấn Pháp Hoa, tiếp độ chúng
tăng, linh hành nhân thành tựu nhất chân
Xây dựng Phước Sơn, trang nghiêm Thiên Phú, sửa
sang đường sá, đưa kẻ tục về nương Tam bảo
Hành trì mật giáo,khuyến tấn Pháp Hoa, tiếp độ
chúng tăng, giúp người tu thành tựu nhất chơn
430
真如現相不滯色空隨緣遣相
見諦修心詳明空色應境無心
431
Chân như hiện tướng, bất trệ sắc không tuỳ
duyên khiển tướng
Kiến đế tu tâm, tường minh không sắc ứng cảnh vô
tâm
Chân như hiện tướng, chẳng trệ sắc không tuỳ duyên
dẹp tướng
Kiến lý tu tâm, rõ ràng không sắc ứng cảnh vô tâm
432
真心洞澈般若燈光霑後世
見性起修菩提樹果證今生 Chơn tâm đỗng triệt, bát nhã đăng quang triêm hậu thế
Kiến tánh khởi tu, bồ bề thọ quả chứng kim sinh
Chơn tâm rỗng suốt, đèn bát nhã sáng nhuần hậu thế
Kiến tánh khởi tu, cây bồ đề quả chứng kim sanh
433
Câu đối Việt
434
1. Vào cửa từ bi não phiền đều rũ bỏ
Lên thuyền bát nhã si mạn thảy tiêu trừ
2. Phước ấm truyền gia, hoè quế sum suê tươi
cảnh sắc
Nghĩa nhân xử thế, trúc mai hoà mục thắm
hoa đường
3. Tặng Ni sư Thích nữ Hạnh Đạo:
Sáu chục năm dư, trần thế rong chơi, hiểu thấu
lý sắc không, vào ra tự tại
Ba mươi hạ lẻ, thiền môn tu dưỡng, rõ ràng
điều chân huyễn, đi đứng thong dong.
4. Đón Tết hân hoan, trăm sự ước mong trăm sự ứng
Mừng xuân phấn khởi, vạn điều cầu nguyện vạn
điều thành
5. Nguồn sâu sông phát trăm dòng thịnh
Gốc vững cành sinh vạn nhánh xanh
435
6. Đông dược tây y, dẫu có bận chi, mỗi ngày hai
lượt không hề thiếu.
Nam tào Bắc đẩu, dù cho vui mấy, trăm tuổi
một người hiếm được dư
7. Huyền đạo làu thông, đường lối am tường, dẫn
dắt người mê về chốn cũ.
Quang minh tỏa sáng, ngụy chân rành rọt, ,
tiếp đưa kẻ lạc trở quê xưa.
8. Huyền nhiệm cầu chi, mệt thì nghỉ đói thì ăn,
tâm thênh thang rộng mở.
Quang minh giữ nhé, tham đến trừ sân đến
diệt, trí sáng suốt thường sinh.
9. Bổn trí khai minh, mỗi mỗi hồi quang chiếu
phá trần lao thành Phật đạo
Điền tâm hiện rõ, thời thời vận giác soi tan
vọng niệm trở nguồn chân.
10. Bổn tình không, tâm cảnh tự đến đi nào quái
ngại
Điền nội thú, gió trăng tùy thưởng ngoạn
chẳng đam mê.
436
11. Ngàn năm ân mẹ nan hoàn trả
Muôn kiếp công cha khó đáp đền.
12. Non biển cao sâu còn có hạn
Mẹ cha ân đức thật vô cùng.
13. Vì con sớm tối tảo tần đâu quản sức
Thương trẻ tháng năm lặn lội sá chi thân.
14. Một nắng hai sương, lao nhọc tảo tần đường
xa quãng vắng
Trăm cay nghìn đắng, dãi dầu gian khổ ruộng
cạn đồng sâu.
15. Nằm ướt nhường khô, bú mớm ẵm bồng ân
chửa trả
Cày sâu cuốc bẫm, trông nom lo lắng đức
khôn đền
437
16. Thang thuốc dầu xa công chẳng nại
Cháo cơm dẫu nhọc dạ không sờn
17. Giác thể hiển rạch rành, ngay đó thừa đương
tiêu dao năm tháng rộng
Tràng phan bay rực rỡ, chỉ đây lãnh hội tự tại
núi sông dài.
18. Ngọc chất dẫu vô thường, đạo nghiệp ngàn
thu còn sáng tỏ
Cẩm tuyền luôn bất tận, bi tâm muôn thuở
vẫn tuôn tràn.
19. Dưỡng dục ân thâm quyết trả
Sinh thành đạo cả mong đền.
20. Lòng mẹ bao la hơn biển rộng
Công cha bát ngát vượt non cao
438
MỤC LỤC
Tên bài Số trang
Pháp Như Lai tuyên thuyết 19
Pháp âm vị xướng 20
Pháp thể ly ngôn 21
Pháp tự tây lai 22
Quảng diễn chân thừa 23
Phật xuất tây phương 24
Tổ tổ truyền truyền 25
Quảng Nam triệu khải 26
Pháp thuỷ Tào khê 27
Pháp luân thường chuyển 28
Hộ tứ chúng xương long 29
Đại phương tiện giáo hoá 30
Như thiệt liễu tri 31
Tân mỹ tai 32
Phổ biến thập phương 33
Phổ môn thị hiện 34
Phước chỉ nhân căn 35
Phật giả vô biệt nhân 36
Viên dung tam đế 37
Vị pháp danh lưu 38
Lộc uyển tối sơ 39
Bảo cự quang huy 40
Bảo cảnh cao huyền 41
Vạn duyên Đốn tức 42
Vạn dân khang thái 43
Bảo châu nhưng tại 44
Thập niệm vãng sanh 45
An nhiên tự tại 46
An như tại tánh 47
439 An dưỡng đạo sư 48
An dưỡng quốc trung 49
An ban điều tức 50
Hành vô niệm 51
Hoà như pháp 52
Triêu mộ kinh công 53
Viên minh nhị đế 54
Nhập đạo tu tri 55
Xuất thời phòng hộ 56
Bình tâm ba 57
Bảo cự cao dương 58
Bảo tùng tha đắc 59
Pháp môn phương tiện 60
Dưỡng dục ân thâm 61
Loan phụng duyên không 62
Quảng địa Cố hương 63
Chúc Việt Nam quốc tộ 64
Khai pháp thuỷ 65
Tổ tổ tương thừa 66
Bát quan quan bế 67
Hưng khởi bi tâm 68
Hạnh mãn công viên 69
Tam nguyệt an cư 70
Trai pháp cung bài 71
Bạt khước nghiệp căn 72
Minh tịnh tỳ ni 73
Cẩm sắc tường vân 74
Cẩm địa đối trường giang 75
Như chân tục nhị đế 76
Như thiệt lý 77
Mỹ ý thành tâm 78
Phổ chiếu thập phương 79
Xuân nhật diệu 80
Phú ư từ 81
440 Phú túc giai do 82
Phước thọ mãn đường 83
Xuân mỹ tư cơ 84
Phước trạch nhuận triêm 85
Khánh hạ chi thời 86
Pháp thuyết Bồ đề 87
Hoa chi diệu giả 88
Hồng nhật lệ 89
Long hoa hội thượng 90
Quần cơ phổ bị 91
Tổ đức ân thuỳ 92
Bách tuế cư trần 93
Phật đạo thậm thâm 94
Quán kỳ đảo tâm 95
Quán chiếu ngũ uẩn 96
Quán sát chúng sanh 97
Phước huệ song tu 98
Phổ nguyện Phật đạo 99
Phổ khai đại đạo 100
Linh thuỵ hoa khai 101
Bảo cảnh trang nghiêm 102
Bảo đạt kim chung 103
Cử túc tiện đăng 104
Bảo phiệt độ mê lưu 105
Tổ đức tôn công 106
Bảo cảnh trang nghiêm 107
Phước địa kiến già lam 108
Bảo phiệt trường lưu 109
Phật đạo huyền vi 110
Bảo sở mạc ta đà 111
Tự vũ trang nghiêm 112
Bảo tạng quảng khai 113
Bảo độ liên khai 114
Xuân nhật chung niên 115
441 Chẩn chúng cô hồn 116
Phật hiện trần gian 117
Châu tứ diện 118
Nhập thánh đạo huyền môn 119
Bbất quản trường đồ 120
Hiền sĩ giả 121
Xuân quang đãng chiếu 122
Quan chánh khai thời 123
Tây quốc hoa khai 124
Đạo giả phi tha 125
Đạo giả một vọng chân 126
Diện nhiên 127
Vị độ quần mê 128
Hộ pháp 129
Định lực thâm huân 130
hiệp lực đồng tâm 131
Duyên phước thâm tài 132
Giới hạnh tinh nghiêm 133
Hoà hiệp tác Phật sự 134
Hoà mục nghinh thanh phong 135
Hoà mục tự thanh phong 136
Hoà quang đồng trần 137
Hoằng tế pháp diên 138
Hữu thuần trí 139
Kỳ thọ thiên chu 140
Long thạnh thiền môn 141
Long phước đức 142
Long ân phổ bị 143
Long tượng tinh thần 144
Xuất giả thường du 145
Mãn hoàn đại nguyện 146
Huyền đạo tinh thông 147
Nguyên giả quảng thâm 148
Minh Phật lý 149
442 Minh triệt chư pháp 150
Minh tri vạn pháp 151
Minh đại đạo 152
Minh kế giác đăng 153
Minh giả thời thời 154
Tân gia hoàn mãn 155
Như nguyện lai trần 156
Pháp thân hiện tướng 157
Pháp thi thiết 158
Pháp Như Lai tuyên thuyết 159
Phật dĩ từ bi tâm 160
Viên minh diệu lý 161
Phú địa vân khai 162
Phú thọ khương ninh 163
Ngự lãnh thanh phong 164
Phu thê tình trọng 165
Phú địa tầm cư 166
Phước điền 167
Tử hiếu tôn hiền 168
Phước địa kiến già lam 169
Bồ tát đại bi tâm 170
Vạn pháp tùng duyên sinh 171
Vạn đức trang nghiêm 172
Quảng kiết pháp duyên 173
Tâm nguyên hạo đãng 174
Tâm hoài thiện nguyện 175
Hạnh nguyện tu trì 176
Thái quá dữ bất cập 177
Phật chánh biến tri 178
Thái thạnh an khang 179
Thanh hư lãng hoạt 180
Tịnh trì Phật hiệu 181
Tịnh độ nhân thục 182
Quang thọ kiêm ưu 183
443 Quang tùng tâm địa 184
Tổ đức tài bồi 185
Tổ đức tôn công 186
Trà giác chung niên 187
Trà pháp tăng phanh 188
Trà đạo khiết lai 189
Trí chiếu triệt chân nguyên 190
Trúc báo bình an 191
Trường ức chân nguyên 192
Trường du thánh đạo 193
Trường ức chân nguyên 2 194
Tự vũ trang nghiêm 195
Trường từ Bảo vị 196
Từ nhật xuất u vân 197
Từ tâm mẫn niệm 198
Bất từ bì quyện 199
Vạn pháp như nhiên 200
Thế đạo mãn hoàn 201
Vĩnh truyền giáo pháp 202
Vĩnh bố từ vân 203
Vinh quang giả 204
Tam tâm khởi 205
Xuân đáo môn trung 206
Xuân quang thệ thuỷ 207
Cổ đức thuỳ từ 208
Thanh tịnh trang nghiêm 209
Phật pháp khải chân nguyên 210
Phật đạo dĩ từ bi 211
Nhập qui Phổ Hiền 212
Thanh tịnh thân tâm 213
Bảo cảnh liên khai 214
Đại trí lực Từ Tôn 215
Đại thệ nguyện 216
Xuất vị trầm khổ 217
444 Hưng thạnh thiền lâm 218
Nhất bách thọ châu 219
Trí thông linh 220
Trí quát quần cơ 221
Gia trung hiếu thuận 222
Pháp tịch thường khai 223
Phước địa kiến già lam 224
Tự thử qui lai 225
Tịnh đạo mãn hoàn 226
Trúc tử hoa huỳnh 227
Minh tri thể tánh 228
Minh tinh đại ngộ 229
Giác hỹ 230
Vạn pháp tùng tâm 231
Khánh sự châu long 232
Trùng trùng bi nguyện 233
Chúc Phật đạo 234
Phật pháp trường lưu 235
Phật hiện trần gian 236
Chúc huệ nhật 237
Tổ sư chỉ ý 238
Chúc Phật đạo hà xương 239
Bạt khước nghiệp căn 240
Từ mẫn độ chúng sanh 241
Bình hoà tự tâm 242
Pháp diên khải thiết 243
Khánh sự châu long 244
Duy thuỷ hướng 245
Chơn triệt tâm nguyên 246
Kiến tạo Phước Sơn 247
Chơn như hiện tướng 248
Chơn tâm đỗng triệt 249
445
http://quangduc.com/author/about/49/ht-thich-hanh-niem