2. oturum raporlama ve dokümantasyon: enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar...

37
Kesişen konular rapor yazım çalıştayı X-X Mart 2016, Ankara Türkiye 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji Sektörü Rapor Yazım Çalıştayı

Upload: others

Post on 31-Dec-2019

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Kesişen konular rapor yazım çalıştayıX-X Mart 2016,AnkaraTürkiye

2.Oturum

Raporlamavedokümantasyon:EnerjiSektörüRaporYazımÇalıştayı

Page 2: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Arkaplana dair dokümantasyon

• BMİDÇS Ek I Envanter Raporlama Rehberleri (24/CP.19 sayılıKarar)

• 2006 IPCC Rehberleri

• Diğer UER’ler

Giriş

Page 3: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Şeffaflık, raporlananbilgininkullanıcılarıtarafındantekrarkullanılabilmesininvedeğerlendirilmesininkolaylaştırılmasıamacıylaenvanterdekullanılanveri

kaynaklarının,varsayımlarınvemetodolojilerinnetbirşekildeaçıklanmasıgerektiğianlamınagelmektedir.Bilgininiletilebilmesivedeğerlendirilmesisürecininbaşarıya

ulaşmasındaenvanterlerinşeffafolmasıtemelbirroloynamaktadır.Ortakraporlamaformatı(CRF)tablolarıveyapılandırılmışbirulusalenvanterraporunun

(UER) hazırlanması,bilgininşeffaflığınakatkısağlarvehemulusalhemdeuluslararasıgözdengeçirmesüreçlerinikolaylaştırır.

Şeffaflık nedir?• Şeffaflık raporlamaiçingerekli5kilitprensiptenbiridir, diğerleri:tutarlılık,

karşılaştırılabilirlik, tamlık vedoğruluk.

• Şeffaflık tüm bilgilerin içerilmesidemekdeğildir, şeffaflıkdoğru bilginin içerilmesianlamınagelmektedir.

Page 4: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

2006 IPCC Rehberleri• 2006IPCCRehberlerindeki kategorilerinçoğundaRaporlamaveDokümantasyon

başlıklıayrıbirbölümyeralmaktadır• UER’de yeralmasıgerekenbilgilerhangikademeninkullanıldığına bağlıdır

– Kademe1(örn. faaliyetverisi(FV),emisyon faktörlerinin seçimi(Ef’ler))– Kademe2(örn.FV,yakıt,ürüneözgü içerik,teknoloji/uygulama vediğer

varsayımlaragöreilgiliEF’leri)– Kademe3(örn. tesisverileri, izlemesistemi,teknoloji - gizlilikgözönünde

bulundurularak) • Derlenenvekullanılantümbilgilerin UER’de yeralmasınagerekyoktur

Arşiv: Envanter raporunun hazırlanması için derlenen vekullanılan tüm bilgiler

Arşivlenecek ve UER/CRF tablolarında yer alacak bilgiler

Yalnızca arşivlenecekbilgiler

Page 5: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

BMİDÇSRaporlamaRehberleri

• BMİDÇSEkIenvanterraporlamarehberlerinde(24/CP.19sayılıkararınekinde)enerjisektörünüilgilendirenbilgilerdedahilolmaküzereUER’de yeralmasızorunlu olanbilgilerinlistesibulunmaktadır(prg.50):– Faaliyetverisi,emisyonfaktörlerivevarsayımlardahilolmaküzere

uygulananmetotlaraveIPCCkademelerineilişkinaçıklama– KilitkategorileriçintavsiyeedilenIPCCmetotlarınıntakipedilip

edilmediğinedairaçıklama– Hammaddeveenerjidışısektörlerdeyakıtkullanımının

raporlanmasınailişkinaçıklama– Zorunlukategorilerinraporlanmasındatamlık ilkesineilişkinaçıklama– Belirsizlikanalizi– Yenidenhesaplamalar– Gözdengeçirmesürecinecevabenyapılandeğişiklikler

Page 6: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

UER Taslağı -Kesişen konular

UER

’nintamam

ında

ene

rjiyeilişkinbilgi

NIROutlineExecutiveSummary

Chpt.1:Introduction

Chpt.2.TrendsChpt.3Energy

Chpt.10:Recalculations/improvements

AnnexI.KeycategoriesEk2.Belirsizlik

Ek3:MetotlarEk4.Enerjidengesi

UERTaslağıÖzet

Bölüm1:Giriş

Bölüm2.TrendlerBölüm3Enerji

Blm.10:Yenidenhesaplama/iyileştirmeler

EkI.Kilitkategoriler

Ulusalemisyon/azaltımtrendlerininözeti

Kilitkategoriler,belirsizlikvetamlıkkonularınailişkinaçıklama

Enerjisektörüne ilişkinaçıklamalar(sonrakislaytlar)

BMİDÇSgözdengeçirmesürecinecevabenyapılandeğişikliklere, yenidenhesaplamalarailişkinaçıklamalar

Sabit/hareketliyanmaiçinmetotlarınincelenmesi (karboniçeriğifaktörleridedahil)

Engüncelyıliçinenerjidengesineyerverilmesi

Page 7: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

UERTaslağı - Enerji• 24/CP.19 sayılı kararın ekinde açıklandığı şekliyle UER

taslağını/yapısını takip etmek şeffaflığı geliştirir• 3.1.Sektöregenelbakış• 3.2.Yakıttüketimi(CRF1.A),aşağıdakiayrıntılıbilgilerdahilolmaküzere:

– 3.2.1.Referansyaklaşımıylasektörel yaklaşımınkarşılaştırılması– 3.2.2.Uluslararasıihrakiye– 3.2.3.Hammaddeveenerjidışıyakıtkullanımı– 3.2.4.Kategori(CRFkategorinumarası)

• 3.2.4.1.Kategoriyeilişkinaçıklama• 3.2.4.2.Metodolojikkonular(örn.metotseçimi/FV/EF’ler,varsayımlar)• 3.2.4.3.Belirsizliklervezamanserileritutarlılığı• 3.2.4.4.Kategoriye-özgüKG/KKvedoğrulama,mevcutsa• 3.2.4.5.Kategoriye-özgüyenidenhesaplamalar,gözdengeçirmesürecinecevaben

yapılandeğişikliklerveemisyontrendiüzerindekietkidahilolmaküzere• 3.2.4.6.Kategoriye-özgüplanlananiyileştirmeler

Page 8: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

UERTaslağı - Enerji• 3.3.Katıyakıtlar,petrolvedoğalgazdankaynaklanankaçakemisyonlarve

enerjiüretimindenkaynaklanandiğeremisyonlar(CRF1.B)– 3.2.4.Kategori(CRFkategorinumarası)

• “3.2Yakıttüketimi”altındayeralanaltbaşlıklarınaynısıyeralmalı

• 3.4CO2ulaştırmavedepolama(CRF1.C)– 3.2.4.Kategori(CRFkategorinumarası)

• “3.2Yakıttüketimi”altındayeralanaltbaşlıklarınaynısıyeralmalı

Page 9: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

2014 ARR- Türkiye

• 2014 ERT tarafından tespit edilen Türkiye’nin enerji sektöründe şeffaflığı iyileştirebileceği alanlar arasında aşağıdakiler bulunmaktadır (2015 sunumu henüz gözden geçirilmemiştir):– Enerji sektöründeki yeniden hesaplamaların açıklanması– Ülkedeki emisyon trendlerinin arkasındaki kilit etkenlere ilişkin ayrıntılı

açıklama yapılması (örn. imalat sanayileri ve inşaat)– FV, EF’ler ve metodolojilerin seçimi için kullanılan uzman kanaatinin

şeffaf bir şekilde açıklanması (NCV de dahil olmak üzere)– Ekteki UER taslak yapısının daha yakından takip edilmesi– Hatalardan ve yanlış girişlerden kaçınılması için sıkı KK prosedürlerinin

uygulanması– Notasyon işaretlerinin doğru kullanıldığından emin olunması (örn. gemi

tanklarındaki akaryakıt kalıntısı)

Page 10: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

2014 ARR- Türkiye

• Enerji dengesi ve karbon kütle dengesinin sunulması (demir ve çelik)• Önceki gözden geçirme raporlarında tespit edilen konuların ele alınması• IEA verileriyle farklılıkların anlaşılması ve ilgili bilgilerin rapora dahil edilmesi• Katı yakıt ve diğer enerji sanayilerinden kaynaklanan emisyonların elektrik ve ısı

üretiminden kaynaklanan emisyonlardan ayrıştırılması, bu mümkün değilse de UER’de durumun açıklanması.

• NCV’lerin ve karbon içeriği faktörlerinin raporlanmasında şeffaflığın artırılması• Kömür üretimi verilerinin kaynağının raporda net bir şekilde belirtilmesi• Petrol ve gaz için yalnızca emisyonlar raporlanmıştır. Faaliyet verisinin de

raporlanmasına ilişkin tavsiye mevcuttur.

Page 11: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Sabit yanma2006IPCCRehberleri:Raporlamavedokümantasyon(Kısım2.5.1,bölüm2,

cilt2)

BMİDÇSRaporlamaRehberleri(prg.50,ek)kapsamındakigenelgerekliliklereekolarak,rapordayeralmasıgerekenkilitunsurlarşunlardır:

• Kullanılanenerjiverikaynakları,verisetinintamlığınailişkingözlemler(tümkademeler)vegizliliğeilişkinhertürlükonuyayerverilmesi

• Ülkeye-özgüCO2 emisyonfaktörleriiçinkalorifik değerler,karboniçeriğiveoksidasyon faktörleriiçinkaynaklarayerverilmesi

• Çiftsayımınolabileceğibilinenalanlardatarafülkeninraporlamaçalışmalarınınnetbirşekildeaçıklanması(örn.demirveçelik,amontaküretimi,atıkyakımı)

Page 12: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Trendler - İtalyaTrendlere yönelik genelde grafiklerle/tablolarla ve metinlerle net açıklamalarCO2 veN2O:üretimtrendlerininyönlendirdiğibirtrendmevcutvedahaenerjiyoğunürünlerinenerjitüketimindenedenolduğuartışsözkonusu.2009yılındaekonomikdurgunluk nedeniylekuvvetlibirazalmagörüldü,budurum2010’dave2011’dekısmentoparlandı.2012ve2013yıllarındaekonomikkriznedeniyleekbirdüşüş dahayaşandı.CH4:trendikokkömürüüretimiyönlendiriyor,1990yılında6.4Mt’den 2000yılında4.5Mt’yedüştü,üretimtesislerininyenilenmesisözkonusu.Son yıllardaCH4emisyonlarındakisertdüşüş 2005’teTaranto’da başlayan kömürüretimtesislerininyenilenmesininveVOC’lerin azaltılması içinmevcuteniyiteknolojilerinuygulanmasının birsonucudur. 2009’dave2013’te,ulusalkömürüretimiöncekiyılagöreyaklaşık%40düştü,üretimtesislerindeverimlilikkaybıveoyıliçinüretilenbirimbaşınaemisyonda(IEF)artışgörüldü. √ UER’de

trendlerinarkasındakietmenleraçıklanmalıdır(yakıt ve gazagöre)

Page 13: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Veri kaynakları - İtalya• Veri kaynakları için net açıklamalar - (örn. elektrik üretimi)• BaşlıcaverikaynağıTERNA’dır,UER’de ulusalenerjidengesinin(BEN)bu

hesaplamalardanedenkullanılmadığıdaanlatılmaktadır• UEREk2’deTERNA’nın anaözelliklerivenedentercihedildiğiözetlenmektedir• UER’de hemTERNAhemBEN’den tüketimlerikarşılaştıranbirtablovardır• AyrıcaUER’de Ek5’teengüncelNEBverileridevardır,birweblink üzerinden

tümzamanserileriverileridesunulmuştur• Referanslarveyıllardahilolmaküzereekverikaynaklarıanlatılmaktadır(örn.

birkaçyıliçinENEA’dan ticariolmayantahtakullanımı)√ UER’de tümveri kaynaklarıaçıklanmalıdır

Page 14: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Emisyonların dağılımı -İtalya

Page 15: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Carbon içeriği - İtalyaÜlkeyeözgüCO2 emisyonfaktörleri için kalorifik değerler,karboniçeriğiveoksidasyon faktörlerisunulmalıdırKullanılankarbon faktörleriulusalkaynaklaradayanmaktadırveİtalyaiçinuygundur.EF’lerin çoğuulusaldüzeydeithaledilen/üretilen fosilyakıtlarınkarbon içeriğinideğerlendiren belirli çalışmalarınsonuçlarıylakarşılaştırılarakdoğrulanmıştır.MevcutulusalfaktörlerinIPCCfaktörleriylekarşılaştırmasıyapılmıştır;sonuçlaragöreakaryakıtlardasınırlı farklılıklarvetemelhidrokarbon bileşimiyleaçıklanandoğalgazdavekatıyakıtlardabazıfarklılıklargörülmüştür.

Ulusalolarakkullanılanyakıtlarınkarboniçeriğinin izlenmesi ISPRA’da devametmekteolanbirfaaliyettir.Prensip,kullanılanyakıtınkimyasalbileşiminiyadailgilifaaliyetistatistiklerinidüzenli şekildeanalizetmekvekarboniçeriğiyleemisyonfaktörünühesaplamaktır.UlusalEF’ler Tablo3.12veTablo3.21’deraporlanmıştır.Heranayakıttürüiçintakipedilenspesifikprosedür (doğalgaz,petrol,kömür) Ek6’dayeralmaktadır.

√ UER’de tüm FV,EF’ler,varsayımlaraçıklanmalıdır

Page 16: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Carbon içeriği - İtalya

EFveverikaynaklarınıiçerenveritablolarıvardır.Ülkeyeözgüfaktörler*ilegösterilmişdiğerleri2006IPCCvarsayılanfaktörlerereferansvermiş.Yakıtagörefaktörlerinnasılhesaplandığınıgösteriyor.FVweblink(örn.gaz)üzerindenyadaekte(örn.kömür)verilmiş.Mevcutprosedürler, planlananiyileştirmelerveIPCC/EUETSilekarşılaştırmalaraçıklanmış.

….

Page 17: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Sektörler arası konular- İtalyaÇifte sayım ihtimalinin olduğu ve taraf ülkelerin net bir şekilde paylarını açıklamalarıgerekenatıkyakımıkonusunda, İtalyaUER’de aşağıdakikilitbilgilereyervermektedir.

- Enerjigerikazanımıolanatıkyakımından kaynaklananemisyonlar1.A.4.a(ticari/kurumsal)altında raporlanmaktadır,diğeryakıtvebiyokütle altkategorilerinde6.Ckapsamındaraporlanandiğeratıkyakımı(Atıkyakımı)

- Toplamatıkyakımının%95’tenfazlasıenerjigerikazanımınınolduğutesislerdedir- EnerjigerikazanımınınolduğutesislerdeCO2emisyonlarınınhesaplanmasıiçinkarboniçeriği

hesaplanır(bkz.UERparagraf7.4.2);değertümzamanserileriiçinsabitolarakdüşünülür.- Belediye,sanayivepetrol,hastaneatığıvearıtmaçamuruiçinfarklıEF’ler uygulanmaktadır

(bkz.UERTabloları7.24-7.28).Atıkmiktarısonrasında,EFeşittir9.2GJ/tatıkformülüuygulanarakenerjiiçeriğinedönüştürülür.

- Emisyonlar1.A.4kategorisineayrılmışçünküyakıcıda,atıksahalarındaüretilenenerjivegübreyleziraiatıklardaneldeedilenbiyogazyaygınşekildeısıtmaveelektrikiçinkendiliğindentüketilmektedir.

- Planlananiyileştirme:1.A.1.a.kategorisialtındabuemisyonlarınpaylarınıngözdengeçirilmesi

√ UER’deemisyonların

nerederaporlandığıaçıklanmalıdır

Page 18: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Hareketli yanma2006IPCCRehberleri:Raporlama ve dokümantasyon

(Kısım 3.5.3,bölüm 3,cilt 2)

BMİDÇSRaporlamaRehberleri(prg.50,ek)kapsamındakigenelgerekliliklereekolarak,rapordayeralmasıgerekenkilitunsurlarşunlardır:

• Emisyonların raporlanmasına ekolarak,aşağıdakilere yer verilmesi iyiuygulamadır:

• Yakıt kaynağı ve diğer veri kaynakları;• Yurtiçi ve uluslararası seyrüseferi birbirindenayırmak için kullanılan

metotlar;• Kullanılanemisyon faktörleri ve ilgili referansları;• Girilen verilerdeki değişiklik ve varsayımlara yönelik sonuçların

belirsizlik ya dahassasiyet analizi veya herikisi de.

Page 19: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Havacılık yakıtları-İtalya örneği

• Yurtiçiveuluslararasıhavacılık/denizcilikyakıtlarınınbütüncülaçıklaması• Toplamyakıtiçinulusalenerjidengesikullanıldı,uluslararasıayrıştırmayok

• 3verikaynağılistesi(kaynak/yıl),ayrıştırmaiçinFV’yeulaşmakamacıyla

• TümEF’lerinkaynaklarınınlistesi• Metodailişkinnetaçıklama

Metodolojik konular

• Uluslararası havacılık için belirsizlik analizi yapılmadı• Uluslararası jetyakıt tüketim trendleri:1990-2013

Belirsizlikler/zamanserileri tutarlılığı

• Veri sağlayıcılar arasında devam eden yıllık görüş alışverişleri

KG/KK

• YokYeniden hesaplamalar

• Muhtemel ek veri kaynaklarının gözden geçirilmesiPlanlanan iyileştirmeler

Page 20: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Havacılık yakıtları-İtalya örneği

√ UER’de FVve EF’lere yerverilmesigerekir

Page 21: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Havacılık yakıtları-Finlandiya örneği

• Yurtiçiveuluslararasıhavacılık/denizcilikyakıtlarınaayrıbölüm• EmisyonlarFinlandiyaİstatistikKurumu’nunILMARIhesaplamamodelikullanılarakhesaplandı

• FVdoğrudanulusalistatistiklerdenalındı• ÜlkedekiküçükbirbölgeiçinIPCC’den farklılıkiçinaçıklama- Åland üzerindenİsveç’eyapılantümseyahatler,düşükyolcusayısınedeniyleuluslararası

Metodolojik konular

• Uluslararası havacılık için belirsizlik analizi yapılmadıBelirsizlikler/zamanserileri tutarlılığı

• Sivil havacılık başlığı altında ayrı bir bölümde açıklamaKG/KK

• 2006IPCCRehberleri nedeniyle uluslararası nakliyattakullanılan yağ enerji bölümünden IPPUbölümüne alındı

Yeniden hesaplamalar

• Planlanan iyileştirme yokPlanlanan iyileştirmeler

Page 22: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Havacılık yakıtları-Finlandiya örneği

Page 23: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Kaçak emisyonlar-2006 IPCC Rehberleri

Kömür madenciliği• Yeraltı,yüzeyvemadencilikfaaliyetleri

sonrasıCH4 veCO2

• Heraltkategoriiçinkullanılanmetot• Heraltkategoridekiaktifmadensayısı

veseçilenEF’lerin seçilmenedenleri• Çıkarılangazmiktarıveazaltım yada

kullanımderecesi• Üretimmiktarı/tipi• Aktifmadendenkapatılanmadene

geçiştehermadeninyalnızcabirkezsayıldığınadikkatedilmesi

Petrol ve Gaz• Sanayivekaynaklarçeşitli,Taraflar

genellikleemisyonhesaplamasındakarmametotlarkullanıyor

• Raporlamadadahafazlaesnekliksözkonusu, dahafazlazorluk

• IPCCörnekbirşablonsunuyor

Page 24: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Kömür madenciliği –İtalya örneği

Page 25: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Petrol ve gaz -İtalya örneği

• Sanayi,ulusalotoriteveİtalyangazişletmecileritarafındanyayınlananFV’yedayanmaktadır

• Dağıtılangaz,boruhattıuzunluğu, boruhattıtipi(düşük, ortaveyüksekbasınç),vemateryal(örn.dökmedemirvepolietilen) içinulusalistatistiklerkullanılmaktadır(kaynaklarsunulmuştur)

• HesaplamaiçinUER’de kilitverilersunulmaktadır

• Dahaayrıntılıbilgiiçinreferansverilmektedir(Contaldi,1999)• İtalyarapordaEF’lerin literatürdemevcutfaktörlerledoğrulandığını

belirtmektedir

√ Tüm bilgilerinUER’de

doğrudan yeralmasına gerek

yoktur

Page 26: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Referans Yaklaşım

BMİDÇSEkIenvanterraporlamarehberleriDoğrulama

40.Doğrulamafaaliyetlerininyapılmasıamacıyla,EkITarafÜlkeleriyakıttüketimindenkaynaklananulusalCO2 emisyonhesaplamalarını2006IPCCRehberlerindeyerverilenIPCCreferansyaklaşımıkullanılarakeldeedilenhesaplamalarlakarşılaştırmalıdırvebukarşılaştırmanınsonuçlarınaUER’deyervermelidir.

Eski BMİDÇSRaporlama Rehberleri(18/CP.8):

Ek 4:CO2 referans yaklaşımı ve sektörel yaklaşımlakarşılaştırma,ulusal enerji dengesi hakkında ilgilibilgiler

Yeni BMİDÇSRaporlamaRehberleri (24/CP.19):Ek 4:Engüncel envanter yılı için geçerliulusal enerji dengesi

Page 27: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Referans yaklaşım –Finlandiya örneği

• Farklılıklarıngösterilmesiveaçıklanması

• 1991-1993arasındakifarkadikkatçekilmesi(haricibirçalışmayagöndermeyapılmışancakbununfarklılıklarıtamolarakaçıklayamayabileceğibelirtilmiş)

• KaynaklarailişkindiğertaleplervediğerönceliklerinolmasınedeniylebunundahafazlaaraştırılmayacağınınUER’deaçıklanması.

• Biyo bileşenlerindahaayrıntılıçalışmanınyapılabileceğibiralanolduğununbelirtilmesi

√ Taraf ülkeönceliklendirmeçalışmalarınadair açıklamayapabilir

Page 28: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Referans yaklaşım -İtalya örneği

• Referansyaklaşım(#4)veUlusalEnerjiDengesi(#5)ekleri• Metot

– Genellikle2006IPCCRehberleritakipedilmektedirancakbutmetottaneredefarklılıkolduğu(örn.yağlar)veCRFtablo1.A(b)’nin doldurulmasıiçinverilerinnasıleldeedildiğiaçıklanmaktadır

– UER’de 2013enerjidengesineyerverilmiştir,tümzamanserileriweblink üzerinden

• RA(referansyaklaşım)veSA(sektörel yaklaşım)arasındakifarklarailişkintablo• RAveSA’nın karşılaştırılmasınailişkinaçıklama,aşağıdakilerdedahil:

– RAbirincilyakıtlara(karboniçeriğidahabelirsiz)veSAikincilyakıtlaradayanmaktadır– Farklıverikaynakları(örn,elektrikiçin,RA=enerjidengesi,SA=üreticiler)– 2002boyuncaenerjidengesindekiatıktüketimverilerineilişkinendişeler– SpesifikdüzeltmeyapılmadıkçaRA’da enerjidışıyakıtkullanımıyanmaolarakele

alınmaktadır,buemisyonlarınfazlahesaplanması.

• BMİDÇSgözdengeçirmesürecinecevabenyapılandeğişikliklereyerverme• Uluslararasıistatistiklerlekarşılaştırma

Page 29: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Referans yaklaşım -İtalya örneği dvm.

SA’nın RAveuluslararasıistatistiklerlekarşılaştırılması• İtalyaikiverisetiarasındakifarklılıklarınanlaşılmasıiçinbugünekadar

yapılançalışmalarıaçıklamaktadır– 2004anketi• Buanalizinsonuçlarıaçıklanmaktadır– “istatistikselfarklar”ve“değişim

vetransferler,geridönüşler”in tanımlarıveelealınışlarındandoğanfarklar• Songelişmelereyerverilmesi- Eurostat verileriniCRFtablolarındayer

verilenenerjiverileriylekıyaslayanbirprojeüzerindeABdüzeyindeyapılançalışmalar

• Ensonçalışmalarınsonuçlarınınsunuşması–– TespitedilenbaşlıcafarklılıklaryıllıkEurostat verileriveCRFarasındakirafineri

hammaddetüketimineilişkindir:yıllıkEurostat tüketimi,CRF’e göre2008yılında%30ve2009yılında%40dahadüşüktür.Aynıkonugözdengeçirmesürecindedetespitedilmişvebirsonrakirapordadüzeltilmiştir.

Page 30: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Kesişen unsurlara ilişkin raporlamaya dair iyi uygulama örnekleri

Page 31: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Yeniden hesaplamalar -Örnek: Finlandiya

Page 32: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Önceki tavsiyelerinuygulanması -

Finlandiya

√ UER’de öncekitavsiyelere ilişkindurumhakkındabir tabloya yer

verin

Page 33: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Önceki tavsiyelerinuygulanması -

İtalya

Page 34: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Ne düşünüyorsunuz?

Page 35: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Ne düşünüyorsunuz?

Page 36: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

Ne düşünüyorsunuz?

Page 37: 2. Oturum Raporlama ve dokümantasyon: Enerji …...gazda ve katı yakıtlarda bazı farklılıklar görülmüştür. Ulusal olarak kullanılan yakıtların karbon içeriğinin izlenmesi

ŞeffafbirUER’nin kilitunsurları

• Tüm kategoriler için yaptığınız çalışmaları anlatın fakat en çok kilit kategorilere odaklanın– Tüm metotları, FV, EF’ler ve varsayımları açıklayın– Niteliksel ve niceliksel, tüm yeniden hesaplamaları açıklayın.

• Doğru bilgilere yer verin– Çalışma ve metotlar hakkında bilgi vermek önemlidir ancak en

iyisi bunları bir ek, weblink, referans şeklinde vermektir.

• 24/CP.19, ekte yer alan UER şablonunun yapısını ve içeriğini takip edin.