20.01.2020/39-1 - turmob.org.tr
TRANSCRIPT
20.01.2020/39-1
ÖZEL SİRKÜLER
7194 SAYILI KANUN İLE GETİRİLEN GİDER KISITLAMASI DÜZENLEMELERİ VE MUHASEBE UYGULAMALARI-II
ÖZET :
7194 sayılı DİJİTAL HİZMET VERGİSİ İLE BAZI KANUNLARDA VE 375 SAYILI
KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA
KANUN ile Gelir Vergisi Kanunu’nun “İndirilecek Giderler” başlıklı 40’ıncı ve
“mesleki giderler” başlıklı 68’inci maddelerinde bir takım değişiklikler
yapılmıştır. Söz konusu düzenlemeler 1/1/2020 tarihinden itibaren başlayan
vergilendirme dönemi gelir ve kazançlarına uygulanmak üzere 7.12.2019
tarihi itibariyle yürürlüğe girmişti.
Kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin ödenen aylık
kira bedeli ile gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve
katma değer vergisinin toplam tutarına ve binek otomobillerine ilişkin
Amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutarlara bazı
sınırlandırmalar getirilmiş olup; ticari kazancın ve serbest meslek kazancının
tespitinde binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla %70’i indirilebilecektir.
23/12/2019 tarihli ve 30987 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 512) ile 2019 yılı için yeniden değerleme oranı
%22,58 (yirmi iki virgül elli sekiz) olarak tespit edilmiş olup; yayımlanan 310
seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren
geçerli olmak üzere;
⎯ Gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve
katma değer vergisinin toplam tutarı 115.000TL’den 140.000 TL’ye,
⎯ Amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim
vergisi ve katma değer vergisi hariç 135.000 TL’den 160.000 TL’ye,
vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el
olarak iktisap edildiği hallerde ise 250.000 TL’den 300.000 TL’ye,
yükseltilmiştir. Ticari kazanç ve serbest meslek kazancı elde eden gelir vergisi
mükellefleri ile kurumlar vergisi mükellefleri 2020 yılı kazançlarının tespitinde
artırılmış bu yeni tutarları dikkate alacaklardır.
20.01.2020/39-2
Binek otomobilleri için gider olarak dikkate alınabilecek 5.500 TL’lik kira tutarı
ise geçici 91 inci madde hükmü gereği yeniden değerlemeye tabi tutulmamış
olup ticari kazanç ve serbest meslek kazancı elde eden gelir vergisi
mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerinin 2020 yılında gider olarak
dikkate alabilecekleri aylık kira bedeli tutarı 5.500 TL olacaktır.
Daha önce 06/01/2020 tarihli ve 26 sayılı Sirkülerimizle konu hakkında
açıklama ve muhasebe kayıtlarına ilişkin örnekler verilmişti.
07/12/2019 tarih ve 30971 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7194 sayılı DİJİTAL HİZMET VERGİSİ İLE
BAZI KANUNLARDA VE 375 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI
HAKKINDA KANUN ile Gelir Vergisi Kanunu’nun “İndirilecek Giderler” başlıklı 40’ıncı ve “mesleki giderler”
başlıklı 68 inci maddelerinde bir takım değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu düzenlemeler 1/1/2020
tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi gelir ve kazançlarına uygulanmak üzere 7.12.2019
tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olup; yapılan değişiklikler özetle aşağıdaki gibidir.
1. Kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5.500 Türk
lirasına kadarlık kısmı ile binek otomobillerinin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer
vergisi toplamının en fazla 115.000 Türk lirasına kadarlık kısmı ticari kazancın ve serbest meslek
kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. (40/1)
2. Ticari kazancın ve serbest meslek kazancının tespitinde binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla
%70’i indirilebilecektir. (40/5)
3. Ticari kazancın ve serbest meslek kazancının tespitinde özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi
hariç ilk iktisap bedeli 135.000 Türk lirasını, söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya
binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı 250.000 Türk lirasını
aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden
kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir. Bu hükmün uygulanmasında binek otomobilin iktisap
edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınır. (40/7)
20.01.2020/39-3
4. Serbest meslek kazancının tespitinde de benzer düzenlemelere yer verilmiş ve Gelir Vergisi
Kanunu’nun mesleki giderler başlıklı 68 inci maddesinde değişiklikler yapılmıştır.
⎯ Özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 135.000 Türk lirasını, söz konusu
vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde,
amortismana tabi tutarı 250.000 Türk lirasını aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan
amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı, gider yazılabilir. Bu hükmün uygulanmasında
binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınır.) (68/4)
⎯ Binek otomobillerine ilişkin giderlerin en fazla % 70’i ve kiralama yoluyla edinilen binek
otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5.500 Türk lirasına kadarlık kısmı ile binek
otomobillerinin iktisabında ödenen özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla
115.000 Türk lirasını kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilir.(68/5)
Öte yandan 7194 sayılı Kanunun 19’uncu maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 123’üncü
maddesinde yapılan değişiklik uyarınca; Gelir Vergisi Kanunu’nun 40/1, 40/7 ve 68 inci maddelerinde yer
alan maktu had ve tutarlar, her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
belirlenen yeniden değerleme oranında artırılmak suretiyle uygulanacaktır. Ancak yine 7194 sayılı
Kanunun 22’nci maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 91 inci maddede; Mükerrer 123’üncü
maddeye bu maddeyi ihdas eden Kanunla eklenen 40/1 maddesi ile 68 inci maddede yer alan 5.500
TL’lik kira tutarı hakkında, 2019 yılına ilişkin olarak 1/1/2020 tarihinden itibaren geçerli olacak şekilde
yeniden değerleme yapılmayacağı belirtilmiştir.
23/12/2019 tarihli ve 30987 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No:
512) ile 2019 yılı için yeniden değerleme oranı %22,58 (yirmi iki virgül elli sekiz) olarak tespit edilmiş
olup; yayımlanan 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli
olmak üzere;
— Gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam
tutarı 115.000TL’den 140.000 TL’ye,
— Amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer
vergisi hariç 135.000 TL’den 160.000 TL’ye, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek
otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde ise 250.000 TL’den 300.000 TL’ye,
yükseltilmiştir. Ticari kazanç ve serbest meslek kazancı elde eden gelir vergisi mükellefleri ile
kurumlar vergisi mükellefleri 2020 yılı kazançlarının tespitinde artırılmış bu yeni tutarları dikkate
alacaklardır.
20.01.2020/39-4
Binek otomobilleri için gider olarak dikkate alınabilecek 5.500 TL’lik kira tutarı ise geçici 91 inci madde
hükmü gereği yeniden değerlemeye tabi tutulmamış olup ticari kazanç ve serbest meslek kazancı elde
eden gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerinin 2020 yılında gider olarak dikkate
alabilecekleri aylık kira bedeli tutarı 5.500 TL olacaktır.
Bu sirkülerimizde meslek mensuplarımıza yeni düzenlemeler ışığında ticari kazanç elde eden gelir vergisi
mükellefleri ile kurumlar vergisi mükelleflerinin kiralama yoluyla edinmiş oldukları binek otomobilleri
için ödedikleri kira bedelleri ile yeni ve ikinci el olarak iktisap ettikleri binek otomobilleri için yapmış
oldukları giderler ve bunlara ilişkin amortismanların muhasebeleştirilmesinde dikkat edilmesi gereken
hususlar örnekler yardımıyla açıklanmaya çalışılacaktır.
I-) Kiralama yoluyla edinilen binek otomobil için ödenen kira bedeli ile ilgili dikkat
edilmesi gereken vergisel hususlar ve muhasebe uygulaması
(X) Gıda Sanayi A.Ş. pazarlama elemanlarının kullanması amacıyla 1.2.2020 tarihinde (Y) Filo Kiralama
Ltd. Şti.’den 2 yıllığına iki binek otomobili kiralamış olup; her bir aracın KDV hariç aylık kira bedeli olan
7.000 TL, 1.2.2020 tarihinde (Y) Filo Kiralama Ltd. Şti.’nin faturasına istinaden Şubat/2020 kira ödemesi
olarak banka yoluyla ödenmiştir.
(X) Gıda Sanayi A.Ş. kiralama yoluyla edindiği binek otomobilinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin
5.500 Türk lirasına kadarlık kısmını gider olarak dikkate alabilecek olup araç başına ödenen kira giderinin
1.500 TL’lik kısmının KKEG olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Öte yandan 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi başlıklı 30
uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) alt bendinde Gelir ve Kurumlar Vergisi kanunlarına göre kazancın
tespitinde indirimi kabul edilmeyen giderler dolayısıyla ödenen katma değer vergisinin mükellefin
vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği hüküm altına
alınmıştır.
Dolayısıyla (X) Gıda Sanayi A.Ş.’nin kiralama yoluyla edindiği binek otomobilleri için ödediği aylık kira
bedeline ilişkin KDV tutarının, ödenen kira bedelinin KKEG olarak dikkate alınacak kısmının ödenen kira
bedeline oranı dikkate alınmak suretiyle indirilecek KDV olarak dikkate alınmaması ve indirilemeyen bu
KDV’nin de KKEG olarak dikkate alınması gerekmektedir.
20.01.2020/39-5
Buna göre, 2 adet binek otomobili için ödenen 14.000 TL’lik kira bedelinin 11.000 TL’lik (=5.500 TL * 2)
kısmı gider olarak dikkate alınabilecek, kalan 3.000 TL ise KKEG olarak dikkate alınacaktır. Ayrıca 14.000
TL’lik araç kira bedeli ile ilgili KDV tutarı olan 2.520 TL’nin 1.980 TL’si (=11.000 TL /14.000 TL * 2.520 TL)
indirilecek KDV olarak dikkate alınacak, kalan 540 TL (= 2.520 TL – 1.980 TL) ise indirilecek KDV olarak
dikkate alınmayacak ve KKEG olarak kayıtlara intikal ettirilecektir.1
1.2.2020 Borç Alacak
760- Pazarlama Sat.ve Dğt. Giderleri 11.000
191-İndirilecek KDV 1.980
760- Pazarlama Sat.ve Dğt. Giderleri (KKEG) 3.540
102-Bankalar 16.520
950-KKEG Hesabı 3.540
951-KKEG Hesabı 3.540
II-) Kiralama yoluyla edinilen veya satın alınarak iktisap edinilen binek otomobil için
ödenen akaryakıt vb. harcamalar ile ilgili dikkat edilmesi gereken vergisel hususlar ve
muhasebe uygulaması
(X) Gıda Sanayi A.Ş. pazarlama elemanlarının kullanması amacıyla kiralamış olduğu binek otomobili için
27.02.2020 tarihinde KDV hariç 400 TL akaryakıt gideri ödemiştir.
(X) Gıda Sanayi A.Ş. kurum kazancının tespitinde binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla %70’ni
gider olarak dikkate alabileceğinden ödenen akaryakıt giderinin 280 TL’si (=400*0,70) gider olarak
dikkate alınabilecek, kalan 120 TL’si (=400 TL -280 TL) ise KKEG olarak dikkate alınacaktır. Söz konusu
akaryakıt giderine ilişkin olarak ödenen KDV tutarı olan 72 TL’nin ise %70 i olan 50,4 TL KDV indirilecek
KDV olarak dikkate alınabilecek KKEG niteliğindeki 120 TL’ye isabet eden KDV tutarı olan 21,6 TL ise
indirilecek KDV olarak dikkate alınmayacak ve KKEG olarak kayıtlara intikal ettirilecektir.
1 Hesap numaraları ve kayıt şekli örnek niteliğinde olup; kullanılması gereken hesaplara muhasebe sistemi uygulama genel tebliğleri ve KGK düzenlemeleri ile ilgili diğer düzenlemeler dikkate alınarak meslek mensuplarınca karar verilmelidir.
20.01.2020/39-6
27.2.2020 Borç Alacak
760- Pazarlama Sat.ve Dğt. Giderleri 280
191-İndirilecek KDV 50,4
760- Pazarlama Sat.ve Dğt. Giderleri (KKEG) 141,6
102-Bankalar 472
950-KKEG Hesabı 141,6
951-KKEG Hesabı 141,6
III-) Binek otomobillerinin iktisabına ilişkin olarak ödenen özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisinin gider olarak kayıtlara intikali ile ilgili dikkat edilmesi gereken vergisel
hususlar ve muhasebe uygulaması
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi başlıklı 30 uncu
maddesinin birinci fıkrasının (b) alt bendinde, faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin
kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere
işletmelere ait binek otomobillerinin alış vesikalarında gösterilen katma değer vergisinin mükellefin
vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilemeyeceği hüküm altına
alınmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun “Verginin Gider Kaydedilemeyeceği” başlıklı 58’nci
maddesinde ise mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi ile
mükellefçe indirilebilecek Katma Değer Vergisinin, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde
gider olarak kabul edilmeyeceği hükme bağlanmış olup; söz konusu düzenleme uyarınca mükellefçe
indirilemeyen Katma Değer Vergisinin, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak
Kabul edilmesi mümkün olmaktadır.
Öte yandan 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 262’nci maddesinde maliyet bedelinin, iktisadi bir kıymetin
iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri
bilumum giderlerin toplamını ifade ettiği, 269’uncu maddesinde iktisadi işletmelere dahil bilumum
gayrimenkullerin maliyet bedelleri ile değerleneceği ve gemiler ve diğer taşıtların da gayrimenkuller gibi
değerleneceği belirtilmiş; 270’inci maddesinde ise noter, mahkeme, kıymet takdiri, komisyon ve tellaliye
giderleri ile Emlak Alım ve Özel Tüketim Vergilerini maliyet bedelini ithal etmekte veya genel giderler
arasında göstermekte mükelleflerin serbest oldukları açıklanmıştır.
20.01.2020/39-7
(X) Gıda Sanayi A.Ş. 1.3.2020 tarihinde genel müdürün kullanımı için net satış fiyatı 125.000 TL olan bir
binek otomobili satın almıştır. Söz konusu araç için 75.000 TL ÖTV, 36.000 TL’de KDV ödenmiştir.
Mükellef kurum satın almış olduğu binek otomobili için ödediği KDV ve ÖTV tutarlarını gider olarak
kayıtlarına intikal ettirmiştir.
7194 sayılı Kanun ile GVK 40’ıncı maddesinde yapılan değişiklik uyarınca binek otomobillerinin iktisabına
ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla 140.0002 Türk lirasına kadarlık
kısmı ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. (X) Gıda Sanayi A.Ş.’nin almış olduğu
binek otomobili için ödemiş olduğu KDV’nin indirimi zaten mümkün değildir. Ödenen ÖTV tutarının ve
KDV tutarının gider olarak kaydedilmesi ya da maliyete atılması hususunda mükellefler seçimlik hakka
sahiptirler. Buna göre (X) Gıda Sanayi A.Ş.’nin binek otomobil alımına ilişkin ödediği KDV ve ÖTV tutarı
toplamı olan 111.000 TL’nin 2020 için belirlenen 140.000 TL’lik haddin altında kalması dolayısıyla
tamamının gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
01.03.2020 Borç Alacak
770- Genel Yönetim Giderleri 111.000
254-Taşıtlar 125.000
102-Bankalar 236.000
7194 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik uyarınca ticari kazancın tespitinde özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 160.0003 Türk lirasını, söz konusu vergilerin maliyet bedeline
eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı
300.0004 Türk lirasını aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu
tutarlara isabet eden kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir. Dolayısıyla özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 125.000 TL olan ve 2020 için belirlenen 160.000 TL’lik haddin altında
kalan söz konusu binek otomobil için herhangi bir amortisman gideri kısıtlaması söz konusu
olmayacaktır.
Buna göre normal amortisman usulüne göre kıst amortisman ayrılmasına da dikkate edilmek suretiyle
mükellef kurumun 31.03.2020 de 1’inci geçici vergi dönemi itibariyle yapacağı amortisman kaydı
aşağıdaki gibi olacaktır. (125.000 TL * %20 / 12 =2.083,33)
2 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenen tutar 3 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenen tutar 4 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenen tutar
20.01.2020/39-8
31.03.2020 Borç Alacak
770- Genel Yönetim Giderleri 2.083,33
257-Birikmiş Amortismanalar (-) 2.083,33
(X) Gıda Sanayi A.Ş.’nin 1.03.2020 tarihinde genel müdürün kullanımı için net satış fiyatı 125.000 TL olan
bir binek oto yerine 170.000 TL olan bir binek otomobili satın alması durumunda ise yapılması gereken
kayıtlar ve vergisel durum farklılık arz etmektedir. Mükellef kurumun net satış fiyatı 170.000 TL olan araç
için 102.000 TL ÖTV, 48.960 TL’de KDV ödemiş olduğunu ve KDV ve ÖTV ödemelerini gider olarak
kayıtlarına intikal ettirdiğini kabul edelim.
Binek otomobillerinin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla
140.000 Türk lirasına kadarlık kısmı ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabileceğinden
toplam tutarı 150.960 TL olan ÖTV ve KDV ödemesinin 140.000 TL’lik kısmı gider olarak dikkate
alınabilecek kalan 10.960 TL ise KKEG olarak dikkate alınacaktır.
1.3.2020 Borç Alacak
770- Genel Yönetim Giderleri 140.000
770- Genel Yönetim Giderleri (KKEG) 10.960
254-Taşıtlar 170.000
102-Bankalar 320.960
950-KKEG Hesabı 10.960
951-KKEG Hesabı 10.960
Kurum kazancının tespitinde özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 160.000
Türk lirasını aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara
isabet eden kısmı gider olarak dikkate alınabileceğinden 1.nci geçici vergi döneminde ayrılacak olan
amortisman tutarı olan (170.000 * %20 / 12 =) 2.833,33 TL’nin (160.000/170.000 * 2.833,33) 2.666,66
TL’si Genel Yönetim Giderleri hesabına aktarılacak, kalan tutar olan 166,67 KKEG olarak dikkate
alınacaktır. Binek otomobiller için kıst amortisman uygulanması gerektiği unutulmamalıdır.
20.01.2020/39-9
Mükellef kurumun 31.03.2020 de 1’inci geçici vergi dönemi itibariyle yapacağı amortisman kaydı ise
aşağıdaki gibi olacaktır.
31.03.2020 Borç Alacak
770- Genel Yönetim Giderleri 2.666,66
770- Genel Yönetim Giderleri (KKEG) 166,67
257-Birikmiş Amortismanalar (-) 2.833,33
950-KKEG Hesabı 166,67
951-KKEG Hesabı 166,67
IV-) Binek otomobillerinin iktisabına ilişkin olarak ödenen özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisinin maliyet olarak kayıtlara intikali ile ilgili dikkat edilmesi gereken vergisel
hususlar ve muhasebe uygulaması
(X) Gıda Sanayi A.Ş. 1.3.2020 tarihinde genel müdürün kullanımı için net satış fiyatı 125.000 TL olan bir
binek otomobili satın almıştır. Söz konusu araç için 75.000 TL ÖTV, 36.000 TL’de KDV ödenmiştir.
Mükellef kurum satın almış olduğu binek otomobili için ödediği KDV ve ÖTV tutarlarını maliyet olarak
kayıtlarına intikal ettirmiştir.
1.3.2020 Borç Alacak
254-Taşıtlar 236.000
102-Bankalar 236.000
7194 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik uyarınca ticari kazancın tespitinde özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 160.0005 Türk lirasını, söz konusu vergilerin maliyet bedeline
eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı
300.0006 Türk lirasını aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu
tutarlara isabet eden kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir. Dolayısıyla özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisi dahil ilk iktisap bedeli 236.000 TL olan ve 2020 için belirlenen 300.000 TLlik haddin altında
kalan söz konusu binek otomobil için herhangi bir amortisman gideri kısıtlaması söz konusu
olmayacaktır.
5 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenen tutar 6 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenen tutar
20.01.2020/39-10
Mükellef kurumun 31.03.2020 de 1’İnci geçici vergi dönemi itibariyle yapacağı amortisman kaydı ise
aşağıdaki gibi olacaktır. Kıst amortisman uygulanmasına dikkat edilmelidir. (236.000 * %20 /12 =
3.933,33)
31.03.2020 Borç Alacak
770- Genel Yönetim Giderleri 3.933,33
257-Birikmiş Amortismanalar (-) 3.933,33
(X) Gıda Sanayi A.Ş.’nin 1.03.2020 tarihinde genel müdürün kullanımı için net satış fiyatı 125.000 TL olan
bir binek oto yerine 170.000 TL olan bir binek otomobili satın alması durumunda ise yapılması gereken
kayıtlar ve vergisel durum farklılık arz etmektedir. Mükellef kurumun net satış fiyatı 170.000 TL olan araç
için 102.000 TL ÖTV, 48.960 TL’de KDV ödemiş olduğunu ve KDV ve ÖTV ödemelerini maliyet olarak
kayıtlarına intikal ettirdiğini kabul edelim.
1.3.2020 Borç Alacak
254-Taşıtlar 320.960
102-Bankalar 320.960
7194 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik uyarınca ticari kazancın tespitinde özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 160.0007 Türk lirasını, söz konusu vergilerin maliyet bedeline
eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı
300.0008 Türk lirasını aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu
tutarlara isabet eden kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir. Dolayısıyla özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisi dahil ilk iktisap bedeli olan 320.960 TL 2020 yılı için belirlenen 300.000 TL’lik haddi
aştığından aşan kısma isabet eden amortisman giderinin KKEG olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Buna göre; 2020 yılı 1’inci geçici vergilendirme döneminde ayrılabilecek amortisman tutarı olan (320.960
* %20 / 12=) 5.349,33 TL’nin (300.000 / 320.960 * 5.349,33 =) 4.999,99 TL’si Genel Yönetim Giderleri
hesabına aktarılacak, kalan tutar olan 349,33 TL ise KKEG olarak dikkate alınacaktır. Binek otomobiller
için kıst amortisman uygulanması gerektiği unutulmamalıdır.
7 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenen tutar 8 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenen tutar
20.01.2020/39-11
Mükellef kurumun 31.03.2020 de 1’inci geçici vergi dönemi itibariyle yapacağı amortisman kaydı ise
aşağıdaki gibi olacaktır.
31.03.2020 Borç Alacak
770- Genel Yönetim Giderleri 4.999,99
770- Genel Yönetim Giderleri (KKEG) 349,34
257-Birikmiş Amortismanalar (-) 5.349,33
950-KKEG Hesabı 349,34
951-KKEG Hesabı 349,34
V-) İkinci el olarak iktisap edilen binek otomobiller ile ilgili dikkat edilmesi gereken
vergisel hususlar ve muhasebe uygulaması
(X) Gıda Sanayi A.Ş. 1.3.2020 tarihinde genel müdürün kullanımı için (Y) Bilgisayarcılık Sanayi Ltd.Şti.’den
KDV hariç satış tutarı 130.000 TL olan bir binek otomobili satın almıştır. (Y) Bilgisayarcılık Sanayi Ltd.Şti.
%1 oranında KDV ye tabi araç satışı için KDV dahil 131.300 TL’lik bir fatura kesmiş, (X) Gıda Sanayi A.Ş.
toplam tutarı aynı gün ödemiştir. (X) Gıda Sanayi A.Ş. ödemiş olduğu 1.300 TL’lik KDV tutarını gider
olarak kayıtlarına intikal ettirmiştir.
7194 sayılı Kanun ile GVK 40’ıncı maddesinde yapılan değişiklik uyarınca binek otomobillerinin iktisabına
ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla 140.0009 Türk lirasına kadarlık
kısmı ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir. Buna göre (X) Gıda Sanayi A.Ş.’nin
binek otomobil alımına ilişkin ödediği KDV tutarı olan 1.300 TL’nin 2020 için belirlenen 140.000 TL’lik
haddin altında kalması dolayısıyla tamamının gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
01.03.2020 Borç Alacak
770- Genel Yönetim Giderleri 1.300
254-Taşıtlar 130.000
102-Bankalar 131.300
7194 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik uyarınca ticari kazancın tespitinde özel tüketim vergisi ve katma
değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 160.00010 Türk lirasını, söz konusu vergilerin maliyet bedeline
9 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenen tutar 10 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenen tutar
20.01.2020/39-12
eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı
300.00011 Türk lirasını aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu
tutarlara isabet eden kısmı gider olarak dikkate alınabilecektir. Dolayısıyla katma değer vergisi hariç ilk
iktisap bedeli 130.000 TL olan ve 2020 için belirlenen 160.000 TL’lik haddin altında kalan söz konusu
binek otomobil için herhangi bir amortisman gideri kısıtlaması söz konusu olmayacaktır.
Buna göre normal amortisman usulüne göre kıst amortisman ayrılmasına da dikkate edilmek suretiyle
mükellef kurumun 31.03.2020 de 1’İnci geçici vergi dönemi itibariyle yapacağı amortisman kaydı
aşağıdaki gibi olacaktır. (130.000 TL * %20 / 12 =2.166,66)
31.03.2020 Borç Alacak
770- Genel Yönetim Giderleri 2.166,66
257-Birikmiş Amortismanalar (-) 2.166,66
Mükellef kurumun ödemiş olduğu KDV’yi maliyet olarak kayıtlarına intikal ettirdiği durumda ise taşıtın
iktisabında yapacağı muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
01.03.2020 Borç Alacak
254-Taşıtlar 131.300
102-Bankalar 131.300
11 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenen tutar
20.01.2020/39-13
7194 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik uyarınca KDV’nin maliyet bedeline eklendiği veya binek
otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı 300.00012 Türk lirasını aşan
binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gider
olarak dikkate alınabilecektir. Dolayısıyla katma değer vergisi dahil ilk iktisap bedeli 131.300 TL olan ve
2020 için belirlenen 300.000 TL’lik haddin altında kalan söz konusu binek otomobil için herhangi bir
amortisman gideri kısıtlaması söz konusu olmayacaktır. 1’inci geçici vergilendirme dönemi sonunda
ayrılacak amortismana ilişkin muhasebe kaydı aşağıdaki gibidir.
31.03.2020 Borç Alacak
770- Genel Yönetim Giderleri 2.188,33
257-Birikmiş Amortismanalar (-) 2.188,33
Saygılarımızla…
“7194 Sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” tam metni…>>>
12 310 seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği uyarınca 1.1.2020 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere belirlenen tutar