2008-2009 YAZ YARIYILI İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ İNM 405 TEMELLER ARASINAV 13.07.2009 SORU 1 (15p). a) Koni Penetrasyon Deneyinin (CPT) nasıl yapıldığını kısaca anlatınız. b) Deney sırasında

hangi değerlerin doğrudan ölçüldüğünü belirtiniz. c) Deneyin yapılabileceği zemin türlerini ve deneyin

yapılamayacağı / deneyin durdurulması gereken durumları belirtiniz.

SORU 2 (10p). “Zemin emniyet gerilmesi” terimini tüm zeminlerde kullanabilir miyiz? Açıklayınız.

PROBLEM 3 (20p). Aşağıdaki kesitte yapılan standart penetrasyon deneyinde elde edilen darbe sayıları

verilmiştir. Buna göre 2 m’ye oturacak ve 2000 kN taşıyacak bir temeli 40 mm oturmaya müsaade edecek

şekilde boyutlandırınız (Kazılan zemin aynı boşluk oranında geri doldurulacaktır, temel ağırlığından doğan

ek gerilme ihmal edilecektir, YASS düzeltmesini dikkate alınız).

Darbe sayıları Derinlik

(m) 0-15 cm 15-30 cm 30-45 cm

1.50 6 6 8

3.00 7 9 10

4.50 10 11 9

6.00 8 12 12

7.50 10 9 12

9.00 12 12 12

10.50 9 8 10

12.00 10 11 11

13.50 11 12 14

SP

SM

SP

SW

2 m

4 m

3 m

5 m

YASS

ρn: 17 kN/m3

ρn: 18 kN/m3

ρd: 19 kN/m3

ρd: 19.5 kN/m3

55 s (mm)1 0.33 (B 1.2 m)

0.05 25

f

em

DN

Bσ

= + ⋅ ≤

2

55 0.3 s (mm) 1 0.33 (B 1.2 m)

0.08 25

f

em

DN B

B Bσ

+ = ⋅ + ⋅ >

= + ⋅+w

wf

DC 0.5 0.5

D B

PROBLEM 4 (15p). Kumda inşa edilen çelik çerçeveli bir yapıda yükler 21 tekil temelle zemine

aktarılmaktadır. Yapıda oluşan oturmalar gözlenmiş ve ölçülen oturmalar (mm) aşağıda gösterilmiştir.

Maksimum toplam oturma, maksimum farklı oturma ve iki yön için ayrı ayrı maksimum kaykılmayı

hesaplayıp, bulunan değerlerin izin verilen sınırlar içinde olup olmadığını yorumlayarak yapıdaki

hasar durumunu tahmin ediniz.

PROBLEM 5 (20p). Dolguda yapılan sondajdan elde edilen numuneler üzerinde yapılan deney

sonuçları verilmiş ancak sondaj yapılan parselde zeminin farklı özellikler gösterebileceği uyarısı

yapılmıştır. Bu bilgiyi de göz önüne alarak aşağıda verilen yükleri 3 güvenlik sayısı ile taşıyacak bir

temel boyutlandırınız.

1 2

1

2′= + +d c w f q wq cN C D N C BNγρ ρ

1 2(1 0.2 ) (0.5 0.1 )′= + + + −d c w f q w

B Bq cN C D N C BN

L Lγρ ρ

1 21.3 0.3′= + +d c w f q wq cN C D N C BNγρ ρ 1 21.3 0.4′= + +d c w f q wq cN C D N C BNγρ ρ

−

=

φ = φ

'adj

' 1adj

c 0.67c '

tan (0.67 tan ')

PROBLEM 6 (20p). 25 m * 30 m boyutlarındaki bir yayılı temel üst yapıdan dolayı toplam 130

MN’luk yük taşıyacaktır. Taşıma gücüne göre güvenlik sayısının 3 olması için gerekli gömme

derinliğini hesaplayınız (ρn: 17 kN/m3, qu,ort: 66 kPa).

( )

0.1955.14 1 1 0.4

= + +

net u

fDBc

L Bσ

Süre: 120 dakika Başarılar dilerim.

Yrd. Doç. Dr. Sedat SERT