[ ] thng 07 nm 2013 / Kha hc Tam o 2012 / aFD104

(Ni dung g bng)

Khng cn phi l ngi chuyn nghin cu v bin mi c th hiu c tm quan trng ca nhng thch thc v bin trn th gii hin nay. i dng l phm tr ca nhng ci nht. i dng bao ph ti ba phn t din tch b mt tri t, su trung bnh khong 3000 m, cha 1,5 t km3 nc, bao gm hn 40 thnh phn gm c cc cht kim loi v phi kim. y l ngun ti nguyn thin nhin ln nht c bit n cho n nay. c tnh, i dng cha 300 t tn thc vt, ch yu l cc loi to n bo v 75 t tn ng vt. Mi ch c 200 triu tn hi sn c khai thc cho nhu cu tiu th ca con ngi. Cc sn phm cng nghip, mc d c tm quan trng rt ln, song cha c nh gi ng mc v phn ln l cha c bit n.

Cc hot ng nh bt mi ch dng con s khong 80 triu tn, hu ht c khai thc cc khu vc thm lc a, do vy hin y ang l khu vc b nh bt qu mc. Trn b mt, khong 40-50 000 con tu ln qua li mi ngy, chim 80 %-90 % cc hot ng thng mi hng hi trn th gii. Tm quan trng chin lc ca cc con ng bin cng nh cc eo bin khin cc quc gia khng ngng xy dng cc hi i

kim sot nhng con ng ny. 30 % lng du khai thc trn th gii hin nay c ly t y i dng, y l ngun nhin liu c bn cho sn xut nng lng trn th gii. Gn nh ton b lng ct bin (ct hoc si xy dng) c khai thc t i dng.

Mt iu ng bun l mi nm, mt triu tn du b c tnh ra bin, v him thy quc gia no phn ng trc tnh trng ny. 80 % ngun nhim bin l n t t lin, ch yu l nhim ha cht v nhiu quc gia khng chu c bin php x l. Do , cc hnh vi ph hoi, lng ph ti nguyn, ph hoi mi trng sng ca cc loi sinh vt bin, tnh trng qu ti dn s cc vng ven bin - ni sinh sng ca 50% dn s th gii, ang tng ngy e da tng lai ca i dng v chim ti mt phn ba nhng thch thc i vi tng lai x hi loi ngi. Lut bin ra i qun l bin v i dng lun t l thun vi s pht trin cc k thut cho php con ngi phiu lu trn bin v trong lng bin pht trin kinh t v sc mnh ca mnh. Nu nh cch y ba th k, lut bin ch hn ch nguyn tc l ci l thuc v k mnh, th t ngy c cc thng l v hip c c k kt, chng ta thy c s hnh thnh dn dn mt ch php l trn nn tng nguyn tc t do bin v cng nhn

1.4. Nhng thch thc v bin trn th gii

Jean-Pierre Beurier, i hc Nantes

[ ]thng 07 nm 2013 / Kha hc Tam o 2012 / aFD 105

mt di t gn lin vi lnh th quc gia : vng lnh hi. y l vng thuc ch quyn ca cc quc gia ven bin. Lut bin hin i ra i vo th k XX l kt qu ca vic m rng kh nng ca con ngi trc bin nh vo nhng tin b ca ngnh hi dng hc t c ch yu t nhng nm 1960.

Con ngi cng c nhiu hot ng trn bin th cng phi c lut trnh xung t v hn ch tnh tham lam ca h trc bin. Minh chng c th l s ra i ca vng c quyn kinh t hoc vng bin quc t. Trc khi i vo phn tch bng cc v d c th, chng ta hy cng tm hiu cc vng khc nhau ca i dng.

S ny tm tt cch phn vng i dng v xc nh ch php l cho tng khng gian bin. Chng ta hy chn mt vng duyn hi bt k vi ng b bin t nhiu t gy, mt khu vnh bin, mt vng ca sng hoc o. tng phn gii hn cho di vng ven bin c gi l vng lnh hi thuc ch quyn quc gia ny l y gii hn pha ngoi ca vng duyn hi ra 12 hi l tnh t ven bin. Do b bin c cc khu vc

li lm nn s khng th qun l c nu ng vin b bin khng c xc nh bng cch n gin ha. Chnh v vy, ng c s c xc nh, y s l im mc cho mi tnh ton gii hn cho cc khng gian bin. ng c s n gin ha ng vin b bin, theo , khng tnh lm vo ca mt vng vnh hay vng ca sng, m ni thng vng ven bin ti mt o gn , hoc t o ny sang o khc, v.v. Pha

cc khng gian bin

Ngun : tc gi.

S 4

[ ] thng 07 nm 2013 / Kha hc Tam o 2012 / aFD106

trong ng c s ny l vng ni thy, y khng nn nhm ln vi khu vc nc lc a hoc nc ngt v khng lin quan n nc vng bin. Trong vng ni thy, quc gia ven bin c ch quyn hon ton v tuyt i, v c la chn chp nhn hoc khng chp nhn cho tu nc ngoi i li trong vng ny. Pha bn ngoi ng c s s l vng lnh hi, gii hn m cc quc gia chu u tng quy nh cho vng ny l ba hi l[1], v hin nay m rng ra 12 hi l. Quc gia cng c quyn thc hin ch quyn trong vng ny, nhng khc vi vng ni thy, quc gia ch quyn bt buc phi h tr cho vic i li ca tu nc ngoi. Tu nc ngoi chy qua vng lnh hi m khng gy hi n li ch ca quc gia ch quyn th c th i li v quc gia khng c gy tr ngi. Pha ngoi vng lnh hi, l mt vng tip theo cng c gii hn 12 hi l, c gi l vng tip gip lnh hi. i vi vng ny, quc gia c ch quyn c th thc hin quyn ti phn, chng hn nh kim tra hi quan hoc kim sot nhp c. Trc khi c cng c Lin Hip Quc v lut bin k ngy mng 10 thng 12 nm 1982, c gi chung l Cng c Montgo Bay (CMB) c hiu lc t nm 1994, th pha ngoi vng lnh hi l i dng. Trong vng bin quc t ny, vng tri, mt nc, y bin, lng t di y bin l vng c t do tip cn vi tt c cc quc gia d c bin hay khng c bin. Cc quc gia c th tin hnh hot ng kinh t, qun s, gii tr, vi iu kin khng lm nh hng n quyn t do tng t ca cc quc gia khc. Cng c CMB ra i lm o ln tnh hnh v nhng l do kinh t. y bin, lng t di y bin, thm lc a (phn ra ca cc lc a) vn cha rt nhiu ti nguyn, l iu chng ta bit t th k 19.

Ngay t nm 1945, cc quc gia tha thun quy nh cc ngun ti nguyn nm phm vi thm lc a s thuc v quc gia no c khu vc thm lc a l phn ko di t nhin ca lnh th t lin. Nh vy, iu khon bo lu ny cho php quc gia ven bin c c quyn khai thc cc ngun ti nguyn khong sn v ha thch. Tuy nhin, cc hot ng nh bt vn c t do trong vng ny, v quc gia khng thc hin ch quyn khu vc thm lc a. V vy, bt u t nhng nm 1960, cc quc gia ven bin tm cch m rng thm quyn ca h hn ch cc hot ng khai thc ca bn th ba bng cch thit lp cc vng ng trng dnh ring. Tuy nhin, lut php quc t cha bao gi cng nhn gii hn ca cc vng ny ngoi phm vi 12 hi l. Tnh hnh ny dn n rt nhiu xung t trn th gii. Phi i n nhng nm 1970 mi xut hin tng l khng phi m rng vng lnh hi, tc l ch quyn ca quc gia c bin, m hnh thnh mt vng 200 hi l tnh t ng c s, c gi l vng c quyn kinh t (vit tt ting Anh l EEZ). Trong phm vi vng ny, quc gia khng c ngn cn hot ng ca bn th ba, nhng c quyn thm d v khai thc cc ngun ti nguyn sinh vt hoc khong sn bit hoc cha c bit n. tng quan trng ny lm o ln bn cc i dng. phm vi 188 hi l tnh t vng lnh hi, quc gia c thm quyn qun l cc ngun ti nguyn bin ty theo mun v trch nhim ring, m bo t do i li c trn bin v trn khng, cng nh cc hot ng phi kinh t khc. Vng bin quc t khng phi nm ngoi gii hn 200 hi l, bi v thi im cn ang m phn v cng c CMB, cc qung a kim mi c pht hin di y

[1] 1 hi l = 1852 mt.

[ ]thng 07 nm 2013 / Kha hc Tam o 2012 / aFD 107

bin su khong 3000-6000 m. Khi , ngi ta ngh rng tm thy min t ha v ti nguyn cho tng lai, tng nh vy cng khng hn l sai hon ton. V vy cc quc gia cho rng khng th cho t do thm d v khai thc cc ngun ti nguyn ny m phi phc v cho li ch chung ca nhn loi. Chnh v vy, mt khi nim mi c a thm vo Cng c CMB, l khi nim vng y i dng, bao gm y v lng t di y bin nm ngoi phm vi quyn ti phn quc gia, tc l nm ngoi gii hn 200 hi l. y bin v lng t di y bin tr thnh ti sn chung ca nhn loi cng nh cc ngun ti nguyn thm d c khu vc ny. Mt c quan c thm quyn quc t v t chc khai thc vng y i dng c thnh lp, c tr s t ti Jamaica.

Mt iu tr tru ca lch s l ti nguyn qung a kim ngy nay li ang khng c khai thc. Tt c cc khong sn hin c u c th tm thy trn t lin v khai thc t tn km hn rt nhiu. Kh nng bt u khai thc cc ngun ti nguyn khong sn trong lng i dng c th thnh hin thc vo nm 2030. Vn i vi khai thc cc ngun ti nguyn sinh vt, ngun gien cng xut hin, trong khi trc khng ai tnh n kh nng ny. Thc t l hin nay, ngnh vi sinh vt hc pht trin gip pht hin trong lng bin v di y i dng c nhiu sinh vt n bo vi b gien cha nhng kh nng k diu c th tr thnh mi quan tm ca ngnh dc phm cng nh ngnh cng nghip v tng lai ca chng ta. Cc ngun gien qu bu ny c th s dng c trc tip, ngay t by gi v khng tn km trong khai thc. Th nhng, iu 135 Cng c CMB quy nh rt r l cc ngun ti nguyn khong sn, rn, lng hay kh u l

ti sn chung ca nhn loi. V nh vy, cc ngun ti nguyn v gien ny hin cng ang ng v c t do tip cn. C quan c thm quyn quc t v t chc khai thc vng y i dng hot ng cn hn ch, v cha c yu cu khai thc cc ngun khong a kim loi c gi n c quan ny. Tt nhin, cc cng quc v bin yu cu thm d nhng khi qung, nht l khu vc y Thi Bnh Dng, ni c tr lng ln, tuy nhin h cha ngh n vic khai thc cc ngun ti nguyn ny, ngay c hin ti hoc trong tng lai gn.

By gi chng ta s xem xt trn s ny v rt ra mt vi im thay i ln gn y ca lut bin. Trc ht chng ta hy xem xt vn lin quan n ng bin gii cui cng.

1.4.1. ng bin gii cui cng

Cng c Lin Hip Quc v lut bin ngy 10 thng 12 nm 1982 (CMB) cho php thit lp vng c quyn kinh t (EEZ) ng thi m rng vng thm lc a ra ngoi gii hn 200 hi l. Khi nim quan trng ny ha vi khi nim vng c quyn kinh t, bao trm mi nhu cu kinh t ca cc quc gia ven bin c ch quyn, v cho php h gi c cc ngun ti nguyn sinh vt v khong sn. Trong trng hp thm lc a thc s ko di ra ngoi phm vi 200 hi l, cng c ny cng nhn thm quyn tuyt i ca quc gia c ch quyn i vi cc loi ti nguyn sinh vt tnh v mt vi ngun ti nguyn khong sn nu quc gia chng minh c rng vng tuyn b ch quyn chnh l phn ko di t nhin ca lnh th t lin quc gia : vic xc nh loi ng vai tr chnh yu. y, cn p dng iu 74 ca Cng c CMB : quc gia i ch quyn phi chng minh c l phn ko di t nhin ca lnh th t lin quc gia trc

[ ] thng 07 nm 2013 / Kha hc Tam o 2012 / aFD108

y ban ranh gii thm lc a ca Lin Hip Quc; c mt s nc thc hin iu ny nh Ac-hen-ti-na, Ca-na-a, c, Php hoc Vit Nam. Th tc chng minh rt phc tp, y ban gm cc thnh vin l chuyn gia ch a ra kin, nhng phi c nhiu lp lun chng minh v a cht th quc gia i ch quyn mi c th phn i li kin ca y

ban trc tt c cc quc gia tham gia Cng c. trnh tnh trng cc quc gia m rng thm quyn hon ton ca h mt cch qu mc, trong yu cu ch quyn ca mnh, cc quc gia khng c a ra yu cu vt qu 350 hi l tnh t ng c s hoc 100 hi l tnh t ng ng su 2500 m.

y l mt cuc chy ua v thm d a cht. Cm thy c vn , Lin Hip Quc thnh lp mt y ban ranh gii thm lc a gm 90 thnh vin, y ban ny tip nhn yu cu ca cc quc gia cho rng vng thm lc a ca h ko di ra ngoi phm vi 200 hi l. Cc quc gia c 10 nm sau khi Cng c CMB c hiu lc trnh yu cu ca mnh. Cu tr li s sm c a ra, song n s khng lm hi lng tt c cc quc gia c bin, nht l cc quc gia khng th i hi cng mt ch . Hin ti, c khong

400 v tranh chp trn th gii lin quan n gii hn vng c quyn kinh t EEZ. Cn lin quan n cc vng thm lc a, ngoi nhng tranh chp khc, c kh nng s c tranh chp gia Ca-na-a v Php lin quan n o Saint-Pierre-et-Miquelon.

1.4.2. khai thc ti nguyn

Ch php l i vi hot ng nh bt hi sn hin nay ang vp phi tr ngi, v s khng th vt qua tr ngi nu vn

cc ranh gii bin

Ngun : tc gi. Bn : C.Lambert, L. Pourinet CNRS-LETG UMR 6554 Golittomer.

5S

[ ]thng 07 nm 2013 / Kha hc Tam o 2012 / aFD 109

gi nhng nguyn tc c bn ca vic t do nh bt trong vng bin quc t. Vic khai thc qu mc rt ph bin, ch c 10% cc ngun li l c khai thc mt cch bn vng. Thc t ny lin quan n c cc hot ng nh bt xa b, nh bt gn b v nh bt trn vng bin quc t cng nh cc hot ng nh bt nh l, th s ca ng dn. V vy cn phi xem xt li ton b h thng, chm dt tnh trng lm dng, vn nh bt tri php cho n nay vn cha c bin php kim sot v iu chnh. Vic nh bt ba bi phi c thay th bng phng thc qun l c iu khin t trn v kim sot tht cht ch di c s. Chc chn phi chm dt tnh trng khai thc nh bt t do trn vng bin quc t, hoc t nht l chm dt tnh trng khai thc trn cc vng bin ny theo quy nh ca Cng c quc t v lut bin CMB. Thc ra l c cc phng php kim sot, song vn nm ch cc quc gia khng c chnh sch r rng p dng nhng phng php ny. Nm 1993, t chc Nng Lng ca Lin hip Quc ngh cc nc thnh vin k mt bn tha thun nhm yu cu cc nc ny tn trng cc cng c lin quan ti vic khai thc cc ngun c bin : nh vy y l mt cng c c k kt tn trng mt cng c khc.

Hot ng nui trng hi sn cng c nhiu bc tin ng k v to ra nhiu vic lm, c bit khu vc Thi Bnh Dng. ng bun thay, s thnh cng v k thut v kinh t ny phi tr gi bng vic t nhn ha mt phn din tch cc vng ven bin, v tnh trng nhim nghim trng, k c nhim ha cht v nhim hu c.

i vi cc ngun ti nguyn phi sinh vt khc, vic khai khong v khai thc ct bin mi ch dng li vng lnh hi, cha pht trin nhiu cc vng thm lc a, song vi

khi lng khai thc ti hng triu mt khi phc v cho xy dng th dn n vic ph hoi nghim trng mi trng sng ca cc loi sinh vt bin.

Vic khai thc cc vng su lng i dng trn cc vng bin quc t vn cn ang giai on d dm, C quan qun l vng bin quc t ca Lin hip Quc ban hnh mt b quy tc v khai thc khong bin a kim loi. Tuy nhin, tt nht, vic khai thc khng nn tin hnh trc nm 2030. C quan qun l quc t hin vn ang tm kim bin php phn lung cc hot ng thm d hin nay, c bit chiu theo iu 145 ca Cng c CMB quy nh ngha v bo v mi trng bin trn khu vc bin quc t.

i vi cc ngun ti nguyn ha thch, cc hot ng thm d du kh ang c tin hnh ngy cng nhiu, cng ngy cng xa b v su ngy cng ln. su khai thc ph bin hin nay l hn 2000 m nc v 4000 m trong cc lp nn y bin. H thng php l do cc quc gia ven bin lp ra hin u c bit n : ch cp php thm d s gip to iu kin cho cc n v thm d v giy php khai thc s cho php n v thm d khai thc cc ging du kh tm ra. Ch sn xut c khc nhau gia cc quc gia, tuy nhin, gia cc quc gia thng c k kt cc hp ng chia s sn xut, hp ng chia s ri ro hoc chia s dch v.

1.4.3. Mi trng bin lm nguy

Cch y 60 nm, quy nh lut php cha iu chnh vn bo v mi trng bin, ngoi tr mt s quc gia c a ra cc quy nh php lut p dng trong phm vi vng bin thuc ch quyn ca mnh. Dn dn, trc sc p ca cng lun, cc quc gia buc phi a mt h thng quy nh php

[ ] thng 07 nm 2013 / Kha hc Tam o 2012 / aFD110

l phc tp chng tnh trng c tnh du ra bin. Tuy nhin, c mt iu lin quan n c mi trng t lin v mi trng bin m chng ta cng cn phi nm c, l cc quc gia ch hnh ng mc hn ch ti thiu v sau khi s ri. Ch khi no c thin tai xy ra th cc quc gia mi c nhng phn ng v hnh ng trc sc p ca d lun, song h lun hnh ng sao t gy phin nht cho cc tc nhn kinh t. V d, cng c Lun n 1954 chng tnh trng c tnh du gy nhim bin ch p dng vi nhng tu ch du trng ti hn 500 tn, cc khoang ch du (khng tnh hm tu), vi phm vi p dng l 50 hi l ngoi khi mt s quc gia. Dn dn cc cng c php l s dng cng c pht trin v tr nn phc tp hn. Cc bin php chng tnh trng trn du, rc thi cng nghip, chng li tt c cc hnh thc gy nhim t cc tu thuyn qua li trn bin cng nh nhim t chim ti 80 % cc trng hp nhim c tng cng. Cc quc gia cng b buc phi trang b cc cng c v bin php tng th chng cc hnh thc nhim. Cui cng, di sc p ca Chng trnh mi trng Lin hip Quc (UNEP), cc quc gia chp thun mt h thng hiu qu hn cho cuc chin chng nhim kt hp hai cp ton cu-khu vc, bo v nhiu h sinh thi bin khc nhau. Cch quy nh nh vy t ra hiu qu v mm do v n da trn mt cng c khung ti thiu c tnh cht bt buc (a ra cc iu khon chung), v km theo cc ngh nh th c th (ngh nh th quy nh v chng nhim du, khai thc thm lc a, bo v a dng sinh thi, v.v.), cc quc gia c th tham gia vo cc ngh nh th ny cc cp khc nhau, ty theo kh nng v chnh tr v kinh t ca mnh. Chnh h thng Barcelona nm 1976 dn ti vic

dn thnh lp 12 vng bin khu vc , cc iu khon ca cc cng c u c gi tr p dng bt buc nhng a ti nhiu quan h hp tc Bc-Nam. Cc khun kh php l hin nay c phm vi iu chnh i vi hu ht tt c cc vng bin, y l mt bc tin ng k. Bn thn cc quc gia ven bin cng tng cng trch nhim ca mnh.

1.4.4. tu bun v thy th: kt cc ca chuyn phiu lu

Thy th vin dng l mt con ngi t do, la chn con tu mnh s phc v v hi trnh, thuyn trng l ngi quyt nh duy nht v l ngi chu trch nhim duy nht v chuyn hi hnh. Ngi ng tu, t ho v con tu ca mnh, mong mun n phi l con tu tt nht. Mt th gii nh vy mt phn thuc v qu kh v giao thng ng bin tr thnh mi quan tm ca cc nh ti phit. L c cm trn cc con tu bin trc y l biu tng ca ch quyn quc gia nay tr thnh mt biu tng kinh doanh thu gn. Khng hong kinh t sau 30 nm huy hong dn n tnh trng mnh ai ny chy trong lnh vc hot ng ca cc tu bun, cc ch tu tm cch chy ua gim chi ph bng mi gi thu c li nhun tc thi v cho chy cc con tu khng t tiu chun rt nguy him. Mt s cng ng k t do chp nhn cp ng k cho cc con tu khng tiu chun m khng c kim sot v rt nhiu cng bin quc gia cng lm tng t i vi tu ca cng dn nc mnh vi mc ch duy nht l ph gi dch v vn ti ng bin.

Kt cc ca con ng i xung a ngc ny thy ngay c t nhng nm 1980 : c mi ngy trn th gii li c mt v tu m, s hnh khch v thy th t nn rt

[ ]thng 07 nm 2013 / Kha hc Tam o 2012 / aFD 111

ln, cc m du trn gy nhim, dch v vn ti xung cp, thit hi cho cc cng ty bo him. Trc s l l ca mt s quc gia, cc nc ven bin phn ng bng cch khng chp nhn vng bin ca nc mnh b nhim - nht l Php. Cc nc ny a ra khi nim quc gia ven bin v quc gia c cng trung chuyn. Cc nc ny yu cu phi c cng nhn mt s thm quyn mi da trn ch quyn i vi vng ni thy v vng lnh hi. Qua , h p t c lut ring ca nc mnh trn c s p dng cc cng c quc t hin hnh i vi cc tu mang quc tch ca cc nc khng ph chun cc cng c ca T chc hng hi quc t (OMI). Kt qu l c nhiu trng hp kim sot ngu nhin, bt gi tu, thm ch ban hnh lnh cm i vi cc tu ti phm nh vo cc tha thun k kt (MoU) ti Paris nm 1982. Hin cn c by tha thun MoU khc gip chn cc tu khng tiu chun i li trn cc vng bin c nhiu hot ng hng hi thng mi.

Hin nay ngi ta ang chng kin s i ln chm chp t a ngc ca cc tu hng: s ci thin ny khng phi l do thc ca cc ch tu l cc nh ti phit m ch yu l do cc cng ty bo him t chi bo him ri ro cho cc con tu khng tiu chun. Cc bin php kim tra, d cha hon ho, nhng ngy cng cht ch hn v cng ng quc t nay c trang b mt lot cc cng c v an ton ng bin v OMI a ra mt lot cc k thut gim st kim sot vn ti ng bin, nh vo bt k thi im no ngi ta cng c th bit tu ang vng bin no v i theo hnh trnh no. ng tic l lng tham ca mt s ngi lm mt i ngha phiu lu v s k v m i dng mang n cho cc chuyn hi hnh.

Xin cm n s ch ca cc bn!

tho lun

Jean-pascal torrton

Tc gi nhc n cc trng hp nhim hu c v nhim ha cht lin quan n hot ng nui trng hi sn. Mt kiu nhim khc cng xut hin chu u, nht l nhim ngun gien, c lin quan n vic khai thc cc ngun gien c nhc ti trong bi trnh by. Liu c cng c hay quy nh php l no iu chnh vn ny ? V d i vi vic khai thc c hi cc vng bin Bc u, hin nay ngun li hi sn ny ang b suy thoi v gien do lng c hi nui (s a dng v gien km hn) ang nhiu hn tr lng c hi t nhin.

hc vin

Lin hip Quc c vai tr g trong cc vn tranh chp ch quyn khu vc chu ?

Jean-pierre Beurier

Ti ng vi anh vn v bo v ngun gien c hi Bc u. Lin quan ti tnh trng suy thoi ngun gien i vi c hi nui, hin khng c mt gii php no, k c trong cc cng c hay lut quc gia, tr mt vi gii php nh cc im nui trng tp trung ny gim bt mt nui trng, kim sot vic s dng cc loi khng sinh, chng nhim bin, v.v. Ngc li, hin ang xut hin mt vn khc lin quan n ngun gien, l vn lin quan n cc loi thc phm bin i gien cng nh vic gim st v kim tra nui trng cc loi c hi bin i gien.

Lin quan n vai tr ca Lin hip Quc trong vic thc thi cng c v gii quyt tranh chp, phn 13 ca cng c CMB lin quan ti ta n quc t v lut bin c tr s ti Hambourg. Ta n quc t v lut bin nhiu ln ln ting gim cng thng trong

[ ] thng 07 nm 2013 / Kha hc Tam o 2012 / aFD112

cc tranh chp lin quan n cc quy nh ca cng c, hin nay ta n ny ang a ra phn quyt s 9 ca mnh. Tuy nhin, Lin hip Quc khng c thm quyn siu quc gia, cc quc gia thnh vin cha bao gi trao cho Lin hip Quc thm quyn ny. Do vy, cc tranh chp v ch quyn khng th gii quyt c gia hai bn tranh chp. Lin hip Quc c th xut h thng cc bin php gii quyt tranh chp ring ca mnh, cng vi s can thip ca Ta n Cng l Quc t, tuy nhin, mt s quc gia khng cng nhn quyn ti phn ca ta n ny. Ngoi ra, rt nhiu nc khng mun a vn tranh chp ra Ta n Cng l Quc t, h mun s dng bin php trng ti hoc ha gii, y cng l mt trong cc bin php gii quyt tranh chp bng con ng ha bnh.

Cc tranh chp ch quyn lin quan n khng gian bin nhn chung ang c chiu hng gim. Nh ti ni, hin nay trn th gii c khong 400 khu vc c kh khn trong vic xc nh gii hn cho vng c quyn kinh t EEZ. Tuy nhin, phn ln cc trng hp ny u lin quan n nhng kh khn v t lin, nh trng hp tranh chp gia Salvador, Nicaragua v Honduras i vi vnh Fonseca, v tranh chp ny c gii quyt trc Ta n Cng l Quc t vo nm 1992. Kh khn trong vic xc nh ranh gii cc khu vc m ly, rng rm th mang tnh k thut v php l nhiu hn l mang tnh chnh tr.

Yves perraudeau

C l cc vn lin quan n iu kin nui nht c cp trong cc vn bn quy nh v vic nui ng vt trong iu kin nhn vn, nhiu hn l trong cc vn bn quy nh v vn bo v ngun gien.

hc vin

C ch chia s li nhun t vic khai thc cc ngun li, vn l ti sn chung ca nhn loi c thc hin nh th no ?

Jean-pierre Beurier

V vic chia s li nhun, cc va khong a kim loi khng phi c khai thc trong vng y bin su thuc vng bin quc t. Ngc li, cc khong sn sulfure v cobalt hin c khai thc cc dng hi lu nng su khong 2500-4500 mt. Nu khu vc khai thc nm trong vng c quyn kinh t EEZ, quc gia ven bin c quyn khai thc c quyn v chu trch nhim v vic khai thc. Ngc li, nu nm ngoi phm vi 200 hi l, tc l nm trong vng y bin quc t, cc ngun li thuc ti sn chung ca nhn loi, cng c CMB quy nh mt phn li nhun thu c t khai thc cc ngun li ny, vn ch c th trong kh nng khai thc ca mt vi cng quc v bin trn th gii (khong 10 nc trn th gii) s phi c chia s cho cc quc gia ngho nht trn hnh tinh.

Lin quan n vic chia s cc ngun li sinh vt bin, hin trn th gii c mt h thng cc cng c dn n vic thnh lp cc y ban quc t v nh bt hi sn. Cc quc gia c t do gia nhp cc c quan ny. Cc y ban quc t ny t chc hp thng xuyn, t nht hai nm mt ln, v nhiu quyt nh c a ra quy nh v khi lng nh bt v cc nc thnh vin ca y ban s phn chia nhau khi lng nh bt do y ban quy nh. Vn l c nhng nc khng phi l thnh vin ca cc c quan quc t ny v mt s ch tu quyt nh la chn treo c ca cc nc khng phi l thnh vin cho tu ca mnh. y l mt h thng hay nhng c nhiu im

[ ]thng 07 nm 2013 / Kha hc Tam o 2012 / aFD 113

yu, bi v y ban khng c thm quyn bt buc. Ch khi thc c nng ln chng ta

mi c th hy vng cc nc tun th hn ngch quy nh v lng c nh bt.