20140520 - voorstelling onderzoek apestaartjaren 5

35

Click here to load reader

Upload: apestaartjaren

Post on 16-Apr-2017

10.589 views

Category:

Social Media


1 download

TRANSCRIPT

PowerPoint-presentatie

(wachtslide)

1

HOE DIGITAAL ZIJN VLAAMSE JONGEREN?

Goedemorgen,

We starten deze studiedag traditiegetrouw met de voorstelling van het grote Apestaartjaren onderzoek. Voor we aan de cijfertjeskermis beginnen, willen we jullie even in de sfeer laten komen met een kort filmpje.

Onze stagiairs Lien, Kenneth en Joyce hebben in beeld gebracht hoe een multimediale dag van een doorsnee jongere eruit ziet.

2

GOEDEMORGEN!

SANDRIJN VAN WAEGLINC vzw@sandrijnvanwaegKRISTOF DHANENSMediaraven vzw@kristofdhanensTweet it, like it, share it: #ASJ5

Goedemorgen,

We starten deze studiedag traditiegetrouw met de voorstelling van het grote Apestaartjaren onderzoek. Voor we aan de cijfertjeskermis beginnen, willen we jullie even in de sfeer laten komen met een kort filmpje.

Onze stagiairs Lien, Kenneth en Joyce hebben in beeld gebracht hoe een multimediale dag van een doorsnee jongere eruit ziet.

3

EEN DAG IN HET LEVEN VAN EEN JONGERE

Vierde onderzoek sinds 2008Focus op 7 themasTwee onderzoekenKinderen (4e-6e jaar lagere school)Jongeren (1e-6e jaar middelbaar)

METHODOLOGIE

Sinds 2008 stellen we op de Apestaartjaren studiedag een eigen onderzoek voor. Dat is ook dit jaar niet anders.

KLIK

Nieuw is dat we dit keer 7 themas naar voren hebben geschoven die we een voor een aan jullie zullen voorstellen.

KLIK

De onderzoeksresultaten in deze voorstelling en in het onderzoeksrapport zijn eigenlijk afkomstig van 2 onderzoeken: een online enqute afgenomen in klasverband in alle leerjaren en opleidingen in de middelbare school, en een papieren enqute die afgenomen werd in 13 klasjes in het 4e-5e-6e leerjaar van de lagere school. We behandelen de resultaten telkens samen. Maar we zullen wel telkens consequent spreken van kinderen en jongeren om het onderscheid te maken. 5

1477 leerlingen uit middelbaar (ASO-TSO-BSO)Na weging opgetrokken tot 1731Bevraagd via online enquteVerwerkt door onderzoeksgroep MICT van Ugent64 face-to-face interviews door studenten

ONDERZOEK MIDDELBARE SCHOOL

Het onderzoek uit de middelbare school werd afgenomen bij 1477 jongeren uit 6 middelbare scholen uit heel Vlaanderen. De scholen waren zowel stadsscholen als scholen uit de periferie. De onderzoeksresultaten werden verwerkt door de onderzoeksgroep MICT van de UGent. Na weging werd dit aantal opgetrokken naar 1731 jongeren om zo de verhoudingen BSO/TSO/ASO te respecteren.

Voor het kwalitatieve luik van het onderzoek namen studenten uit de 3e Bachelor Communicatiewetenschappen aan de Ugent 64 face-to-face interviews af van jongeren die deelnamen aan de enqute.

6

255 kinderen uit 4e-5e-6e leerjaarBevraagd met papieren enquteDoor France Van Nieuwenborgh (stagiaire UGent)Verwerkt in SPSS5 focusgroepen (in klas en jeugdbeweging)

ONDERZOEK LAGERE SCHOOL

Voor de lagere school nam masterstudente journalistiek France Van Nieuwenborghe als stagiaire 255 enqutes af van kinderen in het 4e, 5e en 6e leerjaar van de lagere school. Ook hier hebben we een variatie aan scholen opgenomen in de steekproef, met stedelijke en landelijke scholen uit het katholiek, gesubsidieerd en gemeenschapsonderwijs. Onder begeleiding van MICT verwerkte France de resultaten in SPSS. Ze is ook dieper ingegaan op de resultaten van deze enqutes tijdens 5 focusgroepen.

Uit de focusgroepen en de diepte-interviews hebben we ook de uitspraken gelicht die jullie regelmatig in het onderzoeksrapport tegenkomen.7

MEDIABEZIT EN GEBRUIK BIJ KINDERENTELEVISIE OP DE KAMER

Laat ons beginnen bij de kinderen uit de lagere school. Die hebben bijna allemaal een televisie en een computer in huis. Het aandeel kinderen dat een televisie op de kamer heeft of een eigen computer is ook nauwelijks gestegen of gedaald. We merken wel een grote sprong op bij de spelconsoles. Bijna 94% van de kinderen heeft er nu een in huis.

De tablet werd dit keer voor het eerst bevraagd en wat blijkt? Bij maar liefst 82,4% van de kinderen is er thuis een tablet aanwezig.8

MEDIABEZIT EN GEBRUIK BIJ JONGEREN

Ook bij de jongeren in het middelbaar maakt de tablet thuis een serieuze opmars. In 2012 had 21% een tablet in huis, nu is dat al 69%. In bijna 27% van de gevallen hoeven de jongeren die tablet ook niet te delen met anderen. Wat bezit een doorsnee jongere nog allemaal? 86% bezit een gsm of smartphone, 64,5% heeft een eigen mp3 speler en bijna 54% een eigen laptop.

Dat zijn allemaal mobiele toestellen, die overal in huis - en ook daarbuiten - gebruikt kunnen worden. Jongeren kunnen ze dus gebruiken buiten het zicht van de ouders. Dat is een groot verschil met de gedeelde desktop die vroeger centraal in de woonkamer stond.9

HOEVEEL SMSEN PER DAG? 2010: 39 smsjes per dag

2012: 71 smsjes per dag

2014: 58 smsjes per dag

Een klassieker intussen: hoeveel smsjes sturen jongeren gemiddeld per dag?

In ons onderzoek uit 2010 lag het gemiddelde op 39 stuks. (klik) In 2012 steeg dat tot 71 smsjes. (klik)En in 2014? Iemand een gokje?

(klik)

58 stuks. Het gemiddeld aantal smsjes bij jongeren is dus gedaald. En dat ligt helemaal in de lijn van een wereldwijde trend die volop bezig is: de teloorgang van de sms. Met nieuwjaar hebben we met zijn allen bijvoorbeeld ook voor het eerst minder nieuwjaarssmsjes gestuurd dan het jaar ervoor. Onze jongeren volgen dus deze trend.

10

OVER AND OUT VOOR SMS?

Dat betekent daarom niet dat jongeren minder communiceren met elkaar dan vroeger. Naast de sms zien we dat er heel wat zogenaamde mobiele bel- en berichtendiensten furore maken, waarbij je tekst- of fotoberichtjes naar een vriend of een groepje vrienden stuurt.

(klik)

Facebook Messenger spant hier de kroon: maar liefst 86% van de bevraagde jongeren gebruikt het minstens 1x per week. Snapchat wordt door bijna de helft van de jongeren gebruikt. Skype is intussen al een klassieker, en ook WhatsApp is al bij 25% van de jongeren ingeburgerd. Dat is net iets meer dan de berichtendienst van Apple, namelijk iMessage.11

WAT DOEN KINDEREN MET HUN GSM?59,7% van de kinderen heeft gsm (+5%)Kinderen gebruiken meer functies van hun gsmOf kan hun gsm gewoon meer?80% Fotos nemen (+5%)75% Spelletjes spelen (+8%)47% Filmpjes kijken (+12%)41% Radio luisteren (+12%)Weinig internetgebruik op gsm

We zagen eerder al dat bijna 60% van de 9-12 jarigen een gsm heeft. Dat is ruim 5% meer dan in 2012. (klik)

Wat doen ze allemaal met hun gsm? We vergelijken onze cijfers even met die uit 2012. (klik)

En eigenlijk moeten we vooral vaststellen dat kinderen vooral meer functies van hun gsm zijn gaan gebruiken. (klik)

Of is het zo dat hun smartphone nu gewoon meer kan dan 2 jaar geleden? (klik)

Behalve muziek luisteren stijgt het gebruik van de gsm voor elke functionaliteit, en niet in zijn minst voor de meer ontspannende activiteiten: fotos nemen, spelletjes spelen, filmpjes bekijken, radio luisteren,

Internet gebruiken op hun gsm of smartphone doen kinderen nog niet zo heel vaak. (klik) Minder dan een derde van de kinderen bekijkt websites, e-mailt, chat en updatet zijn profielpagina met de gsm.

12

IS FACEBOOK NOG HIP?

We snijden het volgende hoofdstuk aan: mediaconsumptie bij jongeren. In 2012 was Facebook met voorsprong de meest bezochte website bij jongeren Bij kinderen stond het sociale netwerk op nummer 2. Is dat anno 2014 nog altijd zo? Of heeft het heel wat van zijn pluimen verloren?

(klik)

Niet dus. Facebook is meer dan ooit de meest bezochte website bij jongeren en verstevigt zelfs nog haar positie. Concurrent Netlog, die van 2008 tot 2012 hoge ogen gooide, is nu helemaal verdwenen uit de top van de meest bezochte sites bij jongeren. YouTube houdt stand op plaats 2. Op 3 vinden we de elektronische leeromgevingen. Aangezien die verschillen per school, hebben we alle verwijzingen naar online leerplatformen samengenomen.

Opvallend: Zowel Hotmail als Gmail staan in de top 10. Gebruiken jongeren toch meer e-mail dan wel eens wordt gedacht? We komen er later in deze voorstelling op terug. Twitter en Tumblr worden vaker bezocht dan twee jaar geleden, maar dat betekent niet dat jongeren ook massaal berichten posten op die 2 sites. Het sociale netwerk Instagram is nieuw op plaats 6. HLN blijft de populairste krantensite bij jongeren. En ook spelletjessite spele.nl of .be is nog steeds populair.

Belangrijkste conclusie? Dat er eigenlijk niet zo heel veel veranderd is in vergelijking met 2 jaar terug. 16 van de 20 websites stonden toen ook al in de top 20.

(klik)

Bij de kinderen uit de lagere school merken we meer verschuivingen. De sociale media YouTube, Ketnet en Facebook maken er de top 3 uit en voor de rest treffen we vooral spelletjessites aan in hun top 10.

We vragen ons trouwens af hoe we deze vraag in 2016 best aanpakken. Het onderscheid tussen een programma, een app en een website is voor de jongeren immers steeds minder duidelijk. In de antwoorden doken namelijk ook heel wat games op en apps als Snapchat en Whatsapp. 13

ITS A FREE WORLD?

Wanneer we de jongeren vragen op welke manier ze tot bepaalde media toegang krijgen, blijkt dat downloaden zonder betalen voor zowat alle types media de meest gebruikte manier is om eraan te geraken. Bij series zien we dat gratis streamen populairder is dan gratis downloaden.

Fysieke dragers als CDs, DVDs en games worden nog door minder dan 1/5e van de jongeren aangekocht.

Muziek is het populairste medium om te streamen.14

MUZIEK LUISTEREN ANNO 2014

Bij de streamingdiensten voor muziek is Spotify afgetekend de meest populaire met 28,5%. Rdio en Deezer volgen op enige afstand en flirten met de 5%. Achteraf bekeken hadden we in het keuzelijstje ook beter YouTube gezet. We merken dat veel jongeren deze videodienst ook als muziekstreaming dienst gebruiken, maar hebben hier jammer genoeg geen concrete cijfers over. 15

WELKE GAMES ZIJN POPULAIR?Jongeren gamen gemiddeld 10u / week1/3 kinderen gamet samen met de ouders

Jongeren spelen graag en veel. Zowel offline als online. Jongeren gamen gemiddeld 10 uur per week. Jongens besteden gemiddeld twee keer zoveel tijd aan gamen dan meisjes.

(klik)

Wij waren benieuwd naar de populairste games bij de jongeren, ongeacht het type game, toestel of netwerk. Eenvoudige flash games staan in deze lijst dus naast games voor de Wii of de Playstation. Het populairste game bij de jongeren is Grand Theft Auto. Jongens en meisjesverkiezen wel andere games, wat niemand zal verbazen. Actiegames als Call of Duty en Assassins Creed scoren goed bij jongens, maar bij meisjes komen dit soort games helemaal niet voor in de top 5.

(klik)

Ook kinderen spelen graag en vaak games en 1/3 van hen gamet ook samen met papa of mama.16

VEEL NIEUWS ONDER DE ZON?Vooral via klassieke kanalen61% dagelijks via tv58% dagelijks via radioConcurrentie nieuwe kanalen!55% via sociale media25% haalt dagelijks nieuws uit de krantOnline kanalen:23,6% Nieuwswebsites24,4% Mobiele nieuwsapps

Nieuws bereikt jongeren nog steeds vooral via de klassieke kanalen.(klik)61% van de jongeren geeft aan dagelijks via tv het nieuws te horen en radio volgt met 58,1%. (klik)Deze kanalen worden aangevuld met sociale media 55%. Dit zijn toch wel veeleer passieve kanalen, (klik) jongeren zijn duidelijk minder geneigd om de extra inspanning te doen om via nieuwsapps of -websites. En voor wie het zich zou afvragen:(klik) 1 op de 4 jongeren haalt dagelijks nieuws uit een papieren krant.17

DE POPULAIRSTE NETWERKEN BIJ KINDERENOp welk van deze websites heb je een account (login en wachtwoord) - kinderen

Sociale media. We like? In de komende slides bekijken we hoe kinderen en jongeren met sociale media omgaan.

Wettelijk gezien mag je maar op Facebook, YouTube, Twitter en co vanaf 13 jaar. Maar het is erg gemakkelijk om een valse geboortedatum in te geven en toch al in de lagere school lid te zijn van sociale netwerken. Welk netwerk is het populairst? Facebook? YouTube?

(klik)

Niks van: het sociale netwerk van Ketnet, dat in 2012 gelanceerd werd, haalt het nipt voor YouTube en Facebook. Ketnet is Belgisch en dus niet gebonden aan de Amerikaanse 13jaar-regel. Ketnet heeft er de voorbije 2 jaar wel zwaar op ingezet om een veilige online omgeving voor kinderen uit te bouwen. En blijkbaar met succes.

En dan wat te denken van Google+? Uit deze cijfers lijkt het alsof het bijna even populair is als Facebook, maar dat moeten we nuanceren. Uit de focusgroepen met de kinderen bleek dat ze die account vooral hebben omdat ze Gmail of de Play Store van Google gebruiken. Maar dat ze daar voor de rest niet zo heel veel mee doen.

Het gaat hier voor alle duidelijkheid over inloggen op dit netwerk, niet over de website bezoeken. De cijfers zeggen ook niks over de frequentie van gebruik of wat ze precies op deze websites doen. Maar ze geven wel een indicatie van de populariteit van sociale media bij kinderen. 18

DE POPULAIRSTE NETWERKEN BIJ JONGEREN

Actieve gebruikers (minstens 1x per maand op ingelogd)

Bij jongeren hanteren we de courante definitie van actieve gebruikers, namelijk Ben je de afgelopen maand nog op dit netwerk ingelogd.

En wat zien we dan? Facebook wordt meer dan ooit gebruikt! Ter vergelijking: in 2012 stond Facebook ook bovenaan, maar met 80% actieve gebruikers. In 2014 is dat gestegen tot bijna 90%. 86% logt bovendien dagelijks in op Facebook.

YouTube heeft 62% actieve gebruikers onder jongeren. Instagram en Spotify deden in 2012 nog niet mee, maar scoren nu wel al vlotjes rond de 30%. Ook hier duikt Google+ op op de 4e plaats. Uit de 64 face-to-face interviews die we voerden konden we evenwel niet afleiden wat ze ermee doen. Vaak was het netwerk niet gekend, of gaven ze toe er niks mee te doen. Ook hier is de verklaring wellicht dat je ingelogd bent op Google+ als je inlogt op Gmail, YouTube, de Play Store, 19

FACEBOOK BIJ JONGEREN

17% jongeren denkt dat hun naam enkel voor vrienden te zien is

40% jongeren weet niet dat je 13 jaar moet zijn om op FB te mogen

33% jongeren maakt een relatie binnen de week bekend op FB

55% weet niet dat FB je profiel kan verwijderen als je valse info verstrekt

29% heeft meer dan 500 vrienden op Facebook

Wat kunnen we nog meer vertellen over Facebook bij jongeren? (klik)

29% van de jongeren heeft meer dan 500 facebookvrienden (klik)

17% van de bevraagde jongeren denkt dat hun naam enkel voor hun vrienden te zien is. Terwijl voor alle duidelijkheid je naam een van de weinige dingen is op Facebook die je niet met een privacy setting kunt afschermen. (klik)

40% wist niet dat je 13 jaar moet zijn om op Facebook te mogen (klik)

55% wist niet dat Facebook je profiel kan verwijderen als je valse info verstrekt. (klik)

En nog een weetje: 33% van de jongeren maakt een nieuwe relatie binnen de week Facebook official

20

TWITTER BIJ JONGEREN Met wie heb je contact?53,3% vrienden30,6% celebrities0,9% organisaties Meest gevolgde accounts

Volgers: gemiddeld 57Volgend: gemiddeld 90

Ook voor het gebruik van Twitter gingen we bij de jongeren uit het middelbaar wat dieper graven: Twitter staat op 5 bij de meest bezocht sites bij jongeren. Maar anderzijds stellen we vast dat slechts 25% een account heeft op Twitter. Het gaat hier dus vooral om tweets lezen, eerder dan zelf tweets de wereld in sturen.

(klik)

Twitterende jongeren hebben opvallend veel contact op Twitter met vriendjes uit hun naaste omgeving. 30% gaat in interactie met celebrities. En slechts 0,9% converseert met organisaties via Twitter. Al ligt dat misschien ook vaak aan die organisaties, die Twitter vaak beschouwen als een nieuwskanaal in plaats van een interactiekanaal.

(klik)

Gemiddeld hebben ze 57 volgers op Twitter en volgen ze zelf 90 accounts.

(klik)

De meest gevolgde accounts onder jongeren zijn die van Justin Bieber, One Direction en hun frontman Harry Styles.

21

DE SMARTPHONE REGEERT86% gsmbezitters kan op internet met toestel78% betaalt zelf niets van de kosten37% kocht het toestel helemaal zelf44% heeft gsm/smartphone gekregenBij meer dan 4 op 5 wordt keuze deels of volledig door ouders bepaald

Hoe zit het met de mobiele toestellen? We kunnen wel zeggen dat de smartphone regeert.

KlikVan de jongeren die hebben aangegeven dat ze beschikken over een gsm/smartphone die alleen door hen gebruikt wordt, geeft 86% aan dat hun toestel op internet kan. Dit is de definitie die we voor Apestaartjaren hanteren voor een smartphone. Een lichte stijging t.o.v. 2012 (81%).

Als de smartphone koning is, dan wordt de schatkist wel beheerd door de ouders.

KlikMeer dan driekwart van de gsm/smartphonebezitters geeft aan dat iemand anders alle kosten (abonnement/herlaadkaart) betaalt.

KlikDe ouders hebben dan ook veel controle over de provider- en tariefkeuze. In 40% van de gevallen hebben zij de keuze gemaakt, in 43% gebeurde de keuze in overleg met de ouders. Het verbaast dan ook niet dat driekwart van de jongeren dezelfde provider gebruikt als hun ouders.

KlikMaar ook als het op de aanschaf van het toestel zelf komt, blijkt dat 37,4% de gsm/smartphone helemaal zelf heeft gekocht, 18,5% heeft een deel betaald en 44,1% heeft het toestel gekregen.

22

MOBIEL TOESTEL, MOBIEL INTERNET?

Hoewel de smartphone blijkbaar goed is ingeburgerd, kunnen we dit toch nog niet automatisch zeggen over mobiel internet.

KLIK

De jongeren gebruiken Wifi op alle mobiele toestellen en dan voornamelijk thuis. Met de smartphone en MP3-speler doen ze dit ook wel via hotspots en homespots.Van de jongeren die de voorbije maand online gingen met een smartphone, deed 37% dat met een data-abonnement. Dat is 14% meer dan in 2012, maar nog steeds een goed derde van de jongeren.

23

APPS APPS APPS!54,3% heeft niet meer dan 20 apps op toestel65% heeft nog nooit voor een app betaald

We hebben het hoofdstuk niet voor niets app-jaren genoemd. Op een smartphone kan je je natuurlijk helemaal uitleven met allerlei apps. Welke apps gebruiken jongeren en waar vinden ze deze?

KLIK

Van wie apps kan installeren op zijn toestel, heeft een meerderheid er toch niet meer dan 20 apps op staan. Dit zou kunnen liggen aan beperkte ruimte op goedkopere smartphones, of misschien worden jongeren niet erg gestimuleerd om nieuwe apps te ontdekken.

KLIK

Nieuwe apps ontdekken ze vooral via vrienden of de play of app store. In elk geval geven ze de voorkeur aan gratis apps. Klik65,5% heeft bijvoorbeeld nog nooit betaald voor een app.

24

APPS APPS APPS!

En welke apps staan er dan op de smartphone en op de tablet?

KLIK

Facebook staat met stip op 1 op beide toestellen. De top 5 wordt voor beide toestellen aangevuld met dezelfde apps: Snapchat, YouTube, Instagram en Twitter, alleen in een andere volgorde.Op de tablet worden meer spelletjes gespeeld, waardoor er meer games die in de top 10 voorkomenMet de smartphone wordt meer genetwerkt.

25

MEDIA OP SCHOOL

Inhaalbeweging, maar onvoldoende6 scholen die voor media openstaan?

Nieuwe media in het onderwijs is een van de themas die we in het onderzoek en op deze studiedag naar voren schuiven.

Hoe speelt het onderwijs in op Smartphones, tablets en sociale media? We legden de leerlingen van de middelbare school in de online enqute dezelfde situaties voor als 2 jaar terug. (klik)

En we kunnen daaruit voorzichtig vaststellen dat leerkrachten nu vaker Facebook, Twitter en YouTube gebruiken in functie van de les. Leerlingen krijgen ook opvallend meer les over de privacy settings op school.

(klik)

We moeten hier onze cijfers wel duidelijk nuanceren: de 1477 leerlingen die we bevraagd hebben kwamen uit 6 verschillende scholen. De antwoorden op deze vragen kunnen dus benvloed worden door het beleid en de visie van deze scholen. Je zou zelfs kunnen argumenteren dat scholen die meer openstaan voor media, sneller geneigd zijn om aan het onderzoek mee te werken. Maar net dan zijn de cijfers misschien zelfs nog aan de lage kant? 26

MEER MEDIA IN DE LES?Leerkrachten moeten meer media gebruiken in de les75% (helemaal) akkoordIk zou het gemakkelijker vinden mocht ik een tablet gebruiken in plaats van een handboek63% (helemaal) akkoordWe krijgen op school aangeleerd hoe we goed naar bronnen kunnen zoeken op internet65% (helemaal) akkoord

We legden de jongeren uit het middelbaar ook een reeks stellingen voor die ze moesten beoordelen van helemaal niet akkoord tot helemaal akkoord (klik)

Maar liefst driekwart van de jongeren vindt dat leerkrachten meer media zouden moeten gebruiken in de les. 63% zou liever een tablet dan een handboek gebruiken. (klik)

65%geeft wel aan dat ze op school aangeleerd krijgen hoe ze goed naar bronnen kunnen zoeken op internet. Dat is positief, maar dat betekent ook dat 1/3e van de leerlingen dat niet aangeleerd krijgt.

We kunnen dus stellen dat het onderwijs een inhaalbeweging maakt, maar dat er ook nog wel een lange weg te gaan is. 27

OVERLEGGEN OVER HUISWERK78% 76% 46% 22%

27% aanvaardt vriendschapsverzoeken van leerkrachten12% nodigt zelf leerkrachten uit om vriend te worden

Leerlingen van hun kant zetten wel volop digitale media in voor school. Bijvoorbeeld om te overleggen over huiswerk.

(klik)

78% gebruikt Facebook om te overleggen, vaak via Facebookgroepen. 76% stuurt smsen en 46% belt. Slechts 22% gebruikt het elektronische leerplatform om hierover te overleggen. Ook hier zien we dus opnieuw dat Facebook ingezet wordt voor persoonlijke communicatie tussen een paar klasgenoten veeleer dan voor massacommunicatie naar alle vrienden.

(klik)

Maar hoe persoonlijk kan of mag het worden? Worden leerkrachten en leerlingen op Facebook ook bevriend op Facebook bijvoorbeeld? 27% van de jongeren aanvaardt vriendschapsverzoeken van leerkrachten, en 12% nodigt ze zelf uit. 28

HOE OP DE HOOGTE BLIJVEN VAN EVENEMENTEN?

We zouden bijna de indruk krijgen dat jongeren in hun vrije tijd alleen maar met hun computer, smartphone en tablet bezig zijn. Maar niks is minder waar: 56% van de jongeren die we bevraagden voor dit onderzoek islid van een sportclub. 24% zit in een jeugdbeweging en 13% gaat naar de kunst- of muziekacademie. Lid zijn van een fanclub, het speelplein, jeugdhuis, natuurvereniging of eenpolitieke vereniging scoort een pak minder.

(klik)

Hoe blijven ze liefst op de hoogte van de activiteiten die die verenigingen organiseren? Het valt op dat jongeren ook hier in de eerste plaats zeer persoonlijke communicatiemiddelen aangeven. Bijna overal scoort sms het best. Enkel bij jeugdhuizen verkiezen de jongeren nog net iets vaker een uitnodiging voor een event via sociale media. Tweets en statusupdates scoren hier dus eigenlijk een pak lager dan we op voorhand vermoedden.

Merk ook op dat e-mail eigenlijk nog relatief hoog scoort. Bij academies, sportclubs, fanclubs en speelpleinen is het de tweede keuze. Jongeren sturen zelf nauwelijks e-mails. Gemiddeld 0,58 per dag, blijkt uit ons onderzoek. Maar e-mails lezen doen ze blijkbaar wel liever en vaker dan gedacht. Dat verklaart ongetwijfeld waarom Gmail en Hotmail/Outlook zo hoog in de top van meest bezochte websites staat.29

Like dit als je vindt dat dit erg is. Dat vind ik fout. je moedigt wel mensen aan, maar wat doe je er mee? Ook al liken we met 10 miljard tegen armoede, er blijft nog altijd armoede. Kristof, 13 jaar, ASO

SHARING = CARING?Het is natuurlijk wel goed om te discussiren want daarmee bereik je wel iets, maar door online te discussiren ga je geen veranderingen in de wereld gaan aanbrengen Dennis, 17 jaar, ASO

En dan het laatste thema dat doorheen deze dag in 3 sessies aan bod komt: digitaal engagement. We hebben de voorbije jaren gezien hoe sociale media een cruciale rol speelden in de Arabische lente, de occupybeweging, en noem maar op. Maar hoe zien de Vlaamse jongeren dat?

Uit de face-to-face interviews bleek eigenlijk vooral dat jongeren digitaal engagement zien als een engagement dat niet zo veel uithaalt.30

ONLINE VS. OFFLINE ENGAGEMENT

Anderzijds vertaalt zich dat niet in een groter offline maatschappelijk engagement. Een papieren enqute ondertekenen scoort nog het hoogst met 20%. 1 op de 10 jongeren nam het afgelopen jaar minstens 1x deel aan een betoging of manifestatie.

Online engagement als online petities tekenen, lid worden van protestgroepen en paginas op Facebook, scoren dan nog altijd een pak hoger. 31

AANBEVELINGENAAN JEUGDWERKERSIntegreer digitale media in je externe communicatiemixExperimenteer eerst persoonlijk, daarna pas voor je verenigingGa ook online persoonlijk netwerken met jongerenAAN LEERKRACHTENDurf experimenteren, probeer nieuwe tools uitInspireer leerlingen om nieuwe tools/apps uit te proberenHelp hen een kritische houding aannemen tov online info

We zijn bijna aan het einde van deze presentatie gekomen. Tijd om al deze cijfers om te zetten in een reeks concrete aanbevelingen.

(klik)

Aan de jeugdwerkers in de zaal willen we het volgende meegeven: Denk niet te veel in online en offline, maar zorg ervoor dat sociale media, websites en apps klassiek kanalen als affiches, e-mail en brochures aanvullen in een gentegreerde communicatiestragie. Voor je die nieuwe media inzet voor je vereniging, test je die best zelf eerst eens uit voor persoonlijke doeleinden. Zodat je weet waar de klepel hangt en wat de mogelijkheden zijn als je ze voor je vereniging inzet.Netwerk met de animatoren, vrijwilligers en de jongeren uit je dorp. Je doet het elke week offline op vergaderingen, vrijwilligersweekends en aan de toog. Dus waarom zou je het niet doen via nieuwe media met een succes-op-kamp-smsje, een whatsapp-bericht of een happy birthday post op hun facebook wall?

(klik)

Ook aan leerkrachten willen we een belangrijke boodschap meegeven: nieuwe media bijten niet. Probeer ze uit in de les en op school. Op die manier maak je je lessen niet alleen interactiever, maar wie weet inspireer je je leerlingen ook wel om een nieuwe app te gaan gebruiken? Blijf deze Google- en Wikipediageneratie bovendien helpen om een kritische houding aan te nemen bij die tonnen info die ze online allemaal kunnen vinden.

32

AANBEVELINGENAAN DE VLAAMSE OVERHEID EN ONDERWIJSKOEPELSBlijvend inzetten op digitale inclusieFinancieel en logistiek ondersteunen van wifi in scholen, openbare plaatsen, Mediawijsheid op school stimuleren in alle vakkenPermanente vorming en workshops om bij te blijven

AAN DIRECTIES VAN SCHOLENOndersteun leerkrachten technisch en didactischLeer van je collegas en van andere scholen Maak afspraken over gebruik van media en wifi op school

De directies van de scholen spelen hierin een cruciale rol. Ondersteun je leerkrachten. Niet alleen door technisch materiaal aan te bieden, maar ook door voldoende vormings- en uitwisselingsmomenten te voorzien. Leren van elkaar binnen de schoolmuren is immers cruciaal. Over de schoolmuur kijken is nog belangrijker. Zorg bovendien voor een beleid over media en internet dat gestoeld is op goede afspraken maken, liever dan verbieden, straffen en controleren.

(klik)

Met de verkiezingen voor de deur hebben we uiteraard nog een wishlist voor de volgende ministers van welzijn, media, onderwijs en jeugd.

We vragen een mediabeleid dat vertrekt vanuit de kansen en positieve stimulansen die nieuwe media bieden. We hebben gezien dat smartphones, tablets, sociale media en wifi hotspots, voor jongeren de poort zijn tot persoonlijke online communicatie met vrienden, de school n vrijetijdsorganisaties. Het is daarom belangrijk dat de overheid blijvende inspanningen doet om elke jongere de kans te bieden om van deze technologien gebruik te maken om zo ten volle hun plaats in de maatschappij te vinden.

Onze cijfers schurken geregeld tegen de 100% aan, maar we mogen er niet van uitgaan dat elke jongere een smartphone, laptop of data-abonnement heeft. De kostprijs van digitale toestellen en de toegang tot gratis internet is voor veel jongeren - vaak net diegenen uit een kwetsbare omgeving - een struikelblok. De prijzen zijn mede door ingrijpen van de federale overheid, ook dat moet gezegd de voorbije jaren gedaald. Maar het kan nog beter, bijvoorbeeld door zowel financieel als logistiek de toegang tot gratis internet in scholen en andere openbare plaatsen te ondersteunen.

We vragen aan de Vlaamse overheid om een ondersteunende rol op te nemen in dit verhaal. Enerzijds door voldoende stimuleringsmaatregelen te voorzien voor leernetwerken op alle niveaus en domeinen om kennis te delen: tips rond goede apps en andere tools, lespakketten, goede praktijkvoorbeelden, samenaankopen,

Hiernaast is het belangrijk dat de nieuwe regering investeert in de permanente vorming van de huidige n toekomstige leerkrachten, pedagogen, sociaal werkers, CLBs, ... zodat zij meer en beter op de hoogte zijn van de mogelijkheden en risicos van digitale media. Op die manier kunnen ze jongeren beter begeleiden en hen op hun beurt stimuleren om media op een nieuwe, uitdagende en veilige manier in te zetten. En kunnen ze gepast ingrijpen wanneer het mis gaat.33

NOG EVEN ALLES SAMENGEVAT

Dat waren heel wat cijfertjes

Voor de kenners, zijn de did you know filmpjes op YouTube al jaren een welgekomen inspiratiebron voor interessante weetjes over digitale media. Dat moeten wij ook kunnen, dachten wij. En dus knutselden we ook zon filmpje in mekaar. Met dank aan onze stagiaire Joyce Kaes voor de montage!

(klik)34

VRAGEN?

35