2017-2018 Üretİm sezonu sofralik zeytİn ve zeytİnyaĞi...

2017-2018 ÜRETİM SEZONU

SOFRALIK ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTESİ ULUSAL

RESMİ TESPİT HEYETİ RAPORU

29 EYLÜL 2017-İZMİR

ÇALIŞMANIN AMACI VE GEREKÇESİ

T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğünün 04.08.2017 tarih

ve 92061122-105-06-E.1944871 sayılı yazılarında; Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin

(UZZK) koordinatörlüğünde, ülkemiz zeytin ve zeytinyağı üretim sezonuna ilişkin sağlıklı ve

güvenilir verileri sağlamak amacıyla 2009/2010 sezonundan itibaren olduğu gibi “Zeytin ve

Zeytinyağı Rekoltesi Ulusal Resmi Tespit Heyeti “ tarafından tüm zeytin yetiştirilen bölgelerde

zeytin ve zeytinyağı işletmeleri, ilgili kurum, kuruluş ve kişilerle görüşülerek gerçekleştirilen ulusal

ürün rekoltesi tespit çalışmalarına bu yıl da 2017/2018 üretim sezonu için Eylül ayında çalışılması

görevi verilmiştir.

Bu çerçevede Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyimizce bir çalışma planı oluşturmak üzere,

15.08.2017 tarihli bir yazı ile söz konusu toplantıya davet edilen Bornova Zeytincilik Araştırma

Enstitüsü, Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği, İzmir İl Tarım Müdürlüğü,

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçılar Birliği, İzmir Ticaret Borsası, Antakya Ticaret ve Sanayi

Odası, Türkiye Ziraat Odaları Birliği, Aydın İl Tarım Müdürlüğü, Denizli İl Tarım Müdürlüğü, Ege

Orman Vakfı, Akhisar Ziraat Odası, Ticaret ve Sanayi Kontuarı T.A.Ş ve Ana Gıda A.Ş, katılarak

çalışmalara katılım ve destek sağlamışlar ve aşağıda adı ve/veya yetkili temsilcisi bulunan kurum ve

kuruluşların katılımı ile “Zeytin ve Zeytinyağı Rekoltesi Ulusal Resmi Tespit Heyetleri” ile

“Zeytin ve Zeytinyağı Rekoltesi Ulusal Resmi Tespit Heyeti ve Çalışma Programı”

oluşturulmuştur.

2017/2018 SEZONU TÜRKİYE “ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTESİ

ULUSAL RESMİ TESPİT HEYETİ VE ÇALIŞMA PROGRAMI”

ÇALIŞMA YÖNTEMİ

Zeytin ve Zeytinyağı Rekoltesi Ulusal Resmi Tespit Heyetleri, yaklaşan üretim sezonuna en kısa

sürede en sağlıklı sonuçları vermek üzere, 18 Eylül 2017-24 Eylül 2017 tarihleri arasında eş

zamanlı olarak dört ayrı yörede, dört farklı uzman grubu ile çalışmalarını yürütmüş ve aşağıdaki

tespitlerde bulunmuştur.

Dört ana bölgede görev yapan Heyetlerimiz, ülkemizin en büyük 16 il, ilçe, köy ve beldelerinde

mevcut zeytinliklerde teknik incelemeler yapmış, Zeytin yetiştiricileri, Zeytin yetiştiricileri

birlikleri, zeytin ve zeytin yağ işletmeleri, Prina sanayicisi, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl ve İlçe

Müdürlükleri, Zeytin ve Zeytinyağı Kooperatifleri ile bire-bir görüşmeler gerçekleştirmişlerdir.

Buna göre;

Türkiye toplam ağaç varlığının yaklaşık %97’ sini teşkil eden İzmir, Balıkesir, Çanakkale, Bursa,

Manisa, Aydın, Muğla, Adana, Antalya, Gaziantep, Hatay, Kilis, Mersin, Osmaniye,

Kahramanmaraş ve Antalya illeri ile bu illerin ilçe ve köylerinde yer alan ve yörenin çoğunluğuna

örnek teşkil edebilecek zeytinliklerinden, tesadüfi olarak seçilen zeytin ağaçlarında; ağaç başına

toplam zeytin miktarı, bu miktar içinde sofralık ve yağlık zeytin miktarı ile danede ki yağ randımanı

ve kalitesi konusunda ayrı ayrı tespitlerde bulunarak ağaç ve/veya zeytinlik bazından tüme varım

yöntemi ile toplam ağaçların verim bulgularına ulaşılmıştır. Bu bulgular; yörede yaşayan ve zeytin

ve zeytinyağı konusunda deneyimli olduğu kabul edilen üretici, tüccar, sanayici, kooperatif

yetkilisi, Gıda Tarım ve Hayvancılık il ve ilçe Müdürlükleri teknik elemanları, Ziraat Odaları,

üretici birlik veya dernekleri, odalar, borsalar, dernekler gibi kuruluşların uzman temsilcilerinin

çapraz sorgulamalarına dayalı bulguları ile karşılaştırılmak suretiyle, heyetin üzerinde oy birliği ile

mutabık kaldığı rekolte tespit rakamları olarak raporumuzda yer almıştır. Çalışma programına dahil

edilemeyen yörelere ait veriler ile zeytin ağacı varlığımız, T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık

Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü, İl ve İlçe Tarım Müdürlüklerinin resmi beyanlarından

yararlanmak suretiyle raporumuza ilave edilmiştir. İncelemelerimiz sonucunda aşağıdaki bulgulara

ulaşılmıştır:

İZLENİM, TESPİT VE ÖNERİLER:

• Yeni fidanların her geçen yıl ürüne yatmalarına rağmen iklim koşullarında global iklim

değişikliğinin etkisi ile genel olarak zeytin bahçelerinde ağaçların gelişiminin yer yer değişiklik

göstermekle birlikte geçtiğimiz yıllara göre çok daha iyi olduğu gözlenmiştir. Bunun sonucu

olarak geçtiğimiz yıl yaygın olarak görünen halkalı leke hastalığının bu yıl çok azaldığı tespit

edilmiştir. Bu durum yaklaşık 10-15 sene ürün vermeyen ağaçların verime yatmasına sebep

olmuştur. Yine de gelecek yıl ürün verecek veya ağaçların gelişmesini sağlayacak sürgün ve

filizlerin kırılmamasına özen gösterilmeli ve uygun hasat yöntemleri (elle veya mekanik hasat)

uygulanmalıdır. Bu konuda Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızca uygulanmakta olan

kırsal kalkınma yatırımlarının desteklenmesi kapsamında zeytin hasat makinelerine verilmekte

olan desteklerin olumlu etkilerinin bu çalışmalarda da görülmesi nedeniyle artarak devam

ettirilmesinin uygun olacağı belirlenmiştir.

• İlkbahar yağışlarının çiçek öncesi ve meyve tutumu sonrası görülmesi ürün gelişimini olumlu

etkilemesine rağmen; yazın kurak geçen ve taban suyunun fazla yüksek olmadığı bölgelerde su

stresine bağlı dane buruşukluklarının oluştuğu gözlemlenmiştir.

• Yeni tesislerde dikimi gerçekleştirilecek fidanların öncelikle hangi amaçla dikileceği, bölgeye

adaptasyon yeteneği vb. gibi hususlara dikkat edilmediği tespit edilmiştir. Son zamanlarda iri

daneli sofralık zeytin ile ilgili yurt dışı taleplerinin artması nedeniyle sofralık zeytin

yetiştiriciliğine uygun sulanabilir alanlarda iri daneli zeytin çeşitleri tercih edilmesi gerektiği ve

çeşitlerin bölgelere adaptasyonuna göre her yörede kendi çeşitlerin ön plana çıkartılması

önemli görülmüştür.

• Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 17 Eylül 2017 tarih ve 30183 sayılı resmi gazetede

yayınlanan Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğ’de zeytin

üreticisine, ÇKS kayıtlarında belirtilen alan dikkate alınarak 13 TL/da mazot ve gübre ödemesi

desteği, 50 TL/da İyi Tarım Uygulaması (İTU) desteği, 70 TL/da Organik Tarım Desteği, 80

krş/kg Zeytinyağı fark ödemesi desteği olarak belirlenmiştir. Zeytin ve zeytinyağı sektöründe

desteklemeler, çeşitli kalemlerde verilmekte ancak küçük aile işletmeciliğinin yoğun olması

nedeniyle verilen desteklerin çok küçük bir kısmı üreticinin faydasına sunulmaktadır. Bunun

yanı sıra özellikle zeytinyağı primi ödemelerinde yeterli talep olmadığı ya da müstahsil

makbuzu düzenlemelerinde usulsüzlükler de tespit edilmektedir.

Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi olarak önerimiz, bu destekleme modelinden vazgeçilerek,

toplam zeytin danesine desteklemenin yapılmasıdır. Böylelikle, küçük ya da büyük ölçekli tüm

üreticilerimizin faydalanabileceği, çok daha etkili olacağı, sektörün kayıt dışı sorununa çözüm

sağlayacağı, üreticinin maliyetlerine katkı yapacağı düşünülmektedir.

• Yine aynı tebliğde Geleneksel Zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu desteği yayınlanmıştır. Buna

göre geleneksel zeytin bahçesi alanının en az 1/5’inde gençleştirme budaması yapacağını tespit

ettiren ve 27/10/2017 ve Mayıs/2018 tarihleri arasında gençleştirme budaması yapan çiftçilere

budanan alan üzerinden 100 TL/da destekleme ödemesi yapacağı belirtilmiştir. Gençleştirme

desteği için çiftçiler bu desteğin nasıl uygulanacağına dair bilgileri İl ve İlçe Gıda Tarım ve

Hayvancılık Müdürlükleri’ne başvurdukları bilgileri alınmıştır.

• Bölgesel raporlarda ayrıntılarının görüleceği gibi çok az da olsa bazı yörelerde aşırı soğuklar ve

don etkisi sebebiyle ürün tutumunun gerçekleşmediği görülmüştür.

• Yağışların ilkbahar döneminde çiçeklenme öncesi ve meyve tutumu sonrası olması ağaç başına

zeytin veriminin daha iyi olmasına sebep olmuştur. Geçtiğimiz yıllarda ürün olmayan

bahçelerde, kış zararının fazla etkilemediği bölgelerde özellikle sulanan zeytinliklerde, suyunu

koruyan su tutma kapasitesi iyi topraklarda daha iyi meyve tutumu iri kalibreli sofralık

zeytinlerin olabileceği beklenmektedir.

• Zeytin Sineği zararlısı mevsim normalleri üzerinde giden sıcaklıklar sebebiyle görülmediği;

Özellikle organik tarım alanlarında Zeytin Sineği mücadelesinde biyoteknik mücadelenin

(Kitlesel Tuzaklama) yaygınlaştığı gözlemlenmiştir. Zeytin sineği zararlısına karşı havadan

toplu ilaçlama programdan kaldırılmış, bunun yerine ya havadan organik ilaçlama ya da

üreticilerin ferdi kısmi ağaç ilaçlaması veya tuzaklama yöntemleri için alt yapı hazırlıklarına

devam edilememiştir. Sayımlarda genellikle Zeytin Sineği yoğunluğu tespit edilememiş ancak

özellikle Kuzey Ege ve Güney Ege’ de gerek ferdi gerekse toplu ilaçlama bakımından yeterli

bir girişimde bulunulamamıştır. Ancak geçtiğimiz yıl yaşanan ani sinek vuruğu olasılığı bu yıl

da beklenmektedir. Bu nedenle tedbirli olunması ve kalite, miktar kayıplarının önlenmesinin

sağlanması gerekecektir.

• Sulama düz taban arazilerde ve yeni dikilen zeytinliklerde yapılmaktadır. Her geçen yıl

kullanım oranı artmaktadır. Salma, çanak veya yağmurlama sulama görülmekle birlikte yeni

tesislerde damlama sulama öne çıkmaktadır. Bu yıl taban arazilerde damlama sulama yapılan

arazilerde verimin ve dane kalitesinin daha iyi olduğu gözlemlenmiştir. Sulamanın

yaygınlaşması ile özellikle sofralık zeytin üretim ve kalitesinde iyileşmeler görülmektedir.

• Geçtiğimiz yıllarda zeytinliklerde yayılım gösteren Zeytin Solgunluğu (Verticillum dahliae)’ na

yer yer yine rastlanılmış ancak geçtiğimiz yıllara nazaran yoğunluğunda ve üretici

şikayetlerinde azalmalar görülmüştür.

• Güney Bölgelerinde Gemlik çeşidi olan ağaçlardan her yıl düzenli verim alınırken, diğer

çeşitlerde istikrar olmadığı tespit edilmiştir.

• Birçok yörede zeytinyağlarının kısa sürede bozulmasının esas sebebinin bilimsel saklama

şartlarına uyulmaması olduğu belirlenmiştir.

• Tüm yörelerimizde üretilen zeytin ve zeytinyağlarının ambalajlanması konusunda yeterli

yatırımların yapılmamış olması sebebiyle, pazarlama en büyük handikap olarak kabul

edilmektedir. Bölgede kaliteli mal temininde sıkıntılar bulunmakla birlikte, yeni fidan dikimi,

yetiştiricilik, budama, hasat, damla sulama vb. gibi konularda da önemli eksiklikler tespit

edilmiştir.

• Güney ve diğer bölgelerimizde yeni tesisler ve geleneksel zeytin ağaçlarından elde edilen

salamura zeytinlerin yatırım teşvikleri ile desteklenmesinin gerektiği belirtilmektedir.

• Ülkemizde iklim koşulları ve eşsiz toprak yapısı ile çok kaliteli zeytinyağları üretebilecek

potansiyele sahip olunduğu ve üretilebildiği halde zeytinyağların saç, galvaniz tank veya

plastik kaplarda muhafazası önemli kalite kayıplarına yol açmaktadır. Stoklama kapasitesi ve

kalitesinin arttırılması bakımından lisanslı depoculuk veya özel depoculuk sistemi teşvik

edilerek zeytinyağların modern paslanmaz çelik hijyenik kaplarda muhafazasının sağlanması

sektörün tamamının beklentisi ve talebi olmaktadır. Sektör temsilcileri bu yönlü destekleri

beklemektedir.

• Sektörümüzün en önemli sorunu taklit, tağşiş ve kayıt dışılık sorunudur. Özellikle son yıllarda

taklit ve tağşişle mücadelede Bakanlığımız denetmenlerince sıkı denetimlere gerek

duyulmaktadır. Cezaların ve denetimlerin yetersiz olması, yol kenarlarında markasız, uygun

olmayan ambalajlarda ve kayıt dışı satışların denetlenmesinden başlayarak, taşımayı

gerçekleştiren tankerler ve depolar bazında kontrollerin yapılması gerektiği belirlenmiştir.

Taklit ve tağşiş, haksız rekabetin artması ile kayıt dışılığın önlenememesi, hem kalite artışını ve

hem de sektörün büyümesinin önündeki çok önemli faktördür.

• Sektör temsilcilerince, bölgeler arası zeytin ve yağ ticareti ve sevkinde yeni düzenlemelere ve

kontrollere ihtiyaç olduğu, yerel çeşitlerin ülkesel ve uluslararası alanlarda tanınırlığının

sağlanması için “coğrafi işaret tescil” “mahreç veya menşe” çalışmalarına ağırlık verilmeli ve

teşvik edilmesi beklenmektedir. Markalaşma ve kaliteye destek verilmesi sağlanmalıdır.

• Çevre Bakanlığının Zeytin Vejetasyon Suyu ya da Karasu konusundaki çalışmaları ve çözüm

önerilerini, UZZK Koordinasyonunda sektör temsilcilerinin görüşleri doğrultusunda hazırladığı

rapora göre planladığı, hazırlanan raporun karasu sorununda 2 Faz dönüşüm projesinin ve diğer

uygulamaların 3 yıllık bir sürece yayılması ve konu ile muhatap zeytin sıkım tesisi, prina tesisi

ve diğer ilgilileri destekler uygulamalara gidilmesi neticesinde, karasuyunda bazı yörelerimizde

fabrika sahiplerine ciddi para cezaları uyguladıkları bu durum da fabrika sahiplerini üretimden

vazgeçme noktasına getirdiği hatta kapattıkları gözlenmiştir. İlk kez 1984 yılında başlatılan

modern kontinü zeytin sıkma tesisi kurulu kapasitesi bir çok yörede ihtiyacın üzerindedir.

Ülkemizde 1187 adet zeytin sıkma tesisi mevcut olup ortalama 70.000 ton/gün gibi bir

kapasiteye ulaşılmaktadır. Bu nedenle yeni tesislere teşvik yerine, tesislerin modernizasyonun

teşvik verilmesi uygun görülmektedir. Mevcut zeytin ve zeytinyağı işletmelerinin en önemli

sorunu olan karasuyun ekonomiye kazandırılması olarak gözlenmiştir.

• Yeni tesis kurulumunda yapılan desteklemeler ; 17.09.2017 tarih ve 30183 sayılı Resmi

Gazetede yayınlanan “Bitkisel Üretime Desteleme Ödemesi yapılmasına dair Tebliğ” de

280TL/dekar belirtilmiştir. Bu uygulama mevcut eski ve genellikle meyilli alanlarda bulunan

geleneksel zeytinliklere de uygulanması gerekmekte, dekara düşen ağaç sayısının olması

gerekenden daha az olduğu yapılacak desteklemelerle ağaç sayısında artış ve mevcut ağaçların

bakımında yeni destekleme araçlarının etkin olarak kullanılmasının, kısa sürede verim ve

kalitenin yükselmesinde önemli rol oynayabileceği dikkate alınmalıdır.

• Bu yıl ağaç başına verimlilik hedefimize ulaşılmış görülmektedir. Bunu çiçeklenme öncesi ve

meyve tutumu sonrası yağan yağışların olumlu etkisi ve önceki yıl sonbahar aylarında

gerçekleşen kuraklık, kış aylarında gerçekleşen soğuk ve kar yağışı gibi iklim koşullarının

Halkalı Leke Hastalığı gelişimini olumsuz etkilenmesi ve buna bağlı olarak sonbahar, kış ve

ilkbahar dönemlerinde bitki gelişimi ve meyve tutumunu olumsuz etkileyecek seviyede bu

hastalık kaynaklı yaprak dökümünün görülmemesi olarak tespit edilmiştir.

• Piyasa fiyatlarının bölgelere göre değişmekle birlikte kampanya başında düzenli olarak

düşmeye başlamış ve bu düşme kampanya kadar devam ettiği gözlenmiştir. Ancak özellikle

ilkbahar ve yaz aylarındaki terör saldırıları, bölgemizin içinde bulunduğu ateş çemberi tüketimi

de olumsuz etkilemiş ve arzın talepten yüksek olmasının da etkisiyle fiyatlarda gevşeme ve

gerileme başlamıştır. İçinde bulunduğumuz günlerde piyasa fiyatlarının geçtiğimiz yılın aynı

dönemi ile kıyaslandığında yaklaşık %20 gerileme olduğu gözlemlenmektedir. Ancak sektörde

fiyat dalgalanmalarının üretici ve tüketici üzerinde negatif etki yaptığı, markalı, ambalajlı

market satışlarının %25-30’lara varan oranlarda düştüğü buna karşın merdiven altı satışlarda

patlama olduğu, taklit ve tağşişin tavan yaptığı da yaşanan bir gerçektir. Tüm bu gerçekler göz

önünde bulundurularak piyasa hareketlerinin dengeli gitmesi, hem üretici ve hem de tüketicinin

korunması sektörümüzün sürdürülebilirliği açısından son derece önemlidir. Bu bakımdan AB’de

olduğu gibi piyasa müdahale sisteminin kurulması, vadeli işlemler borsasına benzer veya

lisanslı depoculuk gibi sistemlerin çalışmasının sağlanması gerekmektedir.

• Zeytinlerin işletmeye nakilleri sırasında kullanılan ve zeytinyağı kalite kayıplarına yol açan

naylon torba veya çuvalların yerine kasalarda taşınması ve bu tür araçlara destek verilmesi

gerektiği ifade edilmektedir.

• Zeytinciliğe yatırım yapmak isteyen iş adamlarının olduğu, bu sektöre yapacakları yatırımların,

bir takım kredi ve muafiyetler ile özendirilmesi ifade edilmektedir.

• Üreticilerin “Pazar” sorununa çözüm bulunması talebinde kararlı oldukları yerinde gözlenmiştir.

Bunun için büyük salamura üretim ve paketleme tesislerinin kurulması konusunda yapılan

projelere T.C. Ziraat Bankası’nca düşük faizli Tarımsal Kredi desteği sağlanması

beklenmektedir.

• Girdi maliyetlerinin azaltılması konusundaki talepler çok yoğun olarak dile getirilmektedir.

Üretici ve Tarım teşkilatları ile yapılan görüşmelerde üretici maliyetlerinin 1kg zeytin için 2,5-

3,5 arasında olduğu ifade edilmiştir.

• T.C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın zeytinde “mikoriza” uygulamalarını dikkatle

takip etmesi ve bu konudaki başarılı çalışmaları desteklemesi beklentiler arasındadır.

Bu izlenim ve saptamalar doğrultusunda tespit edilen sorunlar ve çözüm önerileri ana başlıklar

halinde aşağıdaki gibidir:

SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

1- Sektörle ilgili istatistiki veriler güncel değildir. Rekolte tahmin çalışmaları uzmanların sadece

tecrübeleri ve gözlemlerine dayanarak yapılmaktadır. Uzaktan algılama sistemleri kullanılarak,

bir coğrafi bilgi sistemi ve güvenilir veri tabanı oluşturulmalıdır. Başta ağaç sayısı olmak üzere,

sektördeki verilerin güncelleştirilmesi gerekmektedir. Bunun için oluşturulacak projeye AB,

Bakanlığımız ve Sektör Temsilcilerince destek sağlanması,

2- Yeni dikim alanları için global iklim değişikliği dikkate alınarak bu tür tehditlere karşı daha

dayanıklı olabilecek rakım, konum ve toprak yapısındaki alanların belirlenmesi, Havza bazlı

destek modelinde AB’ de daha az kayırılmış alanlar denen ve ülkemizde geleneksel meyilli

alanlarda mukim zeytinlikler için ilave desteklerin verilmesi,

3- Düzenli ve yüksek verimli, ihracata uygun zeytin çeşitleri tercih edilmeli ve “sert çekirdekli”

meyveler ile karışık dikimler önlenmelidir.

4- Stratejik bir ürün olması nedeniyle zeytinyağının prim sisteminin zeytinyağına değil ham dane

zeytine 50 Krş ya da zeytinyağına 1-1,5 TL seviyelerine çıkarılması,

5- Zeytin alanlarında maden aramalarına imkan tanıması için Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerin

Aşılattırılmasına dair Kanun’da yapılmak istenilen değişiklik taleplerinin ardı arkasının

kesilmemekte ve sürekli olarak daha başka değişik çıkar grupları tarafından gündeme

getirilmektedir. Bu saldırıların sonucunda hazırlanan yasa değişikliği teklifleri, 7 kez Türkiye

Büyük Millet Meclisi tarafından reddedilmiştir. Ancak tüm bu saldırılar göstermiştir ki

Sektörümüzün en önemli teminatı olan bu yasanın gerçekten zeytin ağaçlarımızı koruyacak,

yeni plantasyonların oluşmasının önünü açacak bir revizyona ihtiyacı olduğu bir gerçektir. Bu

noktada en kısa zamanda, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımızla birlikte yasanın

düzenlenmesi sektörümüzce sağlanması.

6- Zeytinde hastalık ve zararlılarla mücadelede yeni yaklaşım ve yöntemlerin geliştirilmesi geniş

spektrumlu ilaç tüketiminin minimize edilmesi,

7- Fidan üretiminde bölgesel adaptasyon önemli olup, coğrafi yöre ile özdeşleşmiş çeşitlerin kendi

bölgelerine dikiminin teşvik edilmesi, bölgesel bir “Envanter Projesi” hazırlanarak kayıt dışı

ağaçlar tespit edilerek, dikime uygun zeytin alanları sür’atle ağaçlandırılmalıdır.

8- Bölgelerde bulunan “deliceler” aşılanmalı ve 300-400 m. rakımlı, bozuk orman arazilerinde

“zeytinlik” tesisine izin verilmelidir.

9- Ülkemizin yerli zeytin gen kaynaklarının korunması ve çeşitli yollarla fidan ithalat rejiminin

engellenmesi,

10- Zeytincilik sektöründe ürün ve üretim maliyetinin düşürülmesinde mutlak gerekli görülen

ve zeytincilikte kullanılan girdilerden başta akaryakıt ve enerjinin ucuzlatılması, Ar-Ge

çalışmalarının desteklenmesi,

11- Firesiz ve hızlı zeytin toplama için mekanik hasadın özendirilmesi ve yardımcı

malzemelerin temini ve üretimini kolaylaştıracak önlemlerin alınması, zeytin hasat makineleri

küçük ve orta üreticilerin alımını kolaylaştırmak üzere fiyatlarının kontrolden geçirilmesi,

ayrıca gövde sarsıcı gibi büyük makinaların da teşvik kapsamına alınması,

12- Kalite kayıplarının önlenmesi için zeytinyağlarımızın, azot korumalı paslanmaz çelik

tanklarda depolanabilmesinin desteklenmesi, bu kapsamda Lisanslı Depoculuğun teşvik

edilmesi, “modern laboratuvarların kurulması böylece her yıl iç piyasa ve ihracata uygun,

kaliteli ve düzenli bir zeytinyağı arzının sağlanması,

13- AB’ de olduğu gibi piyasayı düzenleyici fiyat ve destek modellerinin uygulanması,

14- Zeytinyağının önden gelen sorunlarından birisi de taklit ve tağşiştir. Yasal Mevzuatımız

AB ile uyumlu hale gelmiştir. Konseyimizce piyasa takip edilmekte, kalite kontrol programı

uygulanmaktadır. Bu analizlerin yapılabilmesi için Bakanlığımız bünyesinde de Ankara, İzmir

ve Bursa’da Kontrol Laboratuvarları faaliyet göstermektedir. Bu laboratuvarların sayılarının

arttırılması sağlanması, başta tanker ve depo bazında kontrollere ağırlık verilmesi, Tağşişli

yağlarla ilgili kamu denetimlerinin attırılması, etkin ve caydırıcı ceza sisteminin devreye

girmesi,

15- Eskiden pazarlarda veya yol kenarlarında yapılan taklit ve tağşişli ürünler G.T.H.

Bakanlığının verilerine göre yaygınlaşarak büyük markalı Sanayicilere de yayılmış, hatta büyük

hipermarket zinciri markalarında TGK. Zeytinyağı Tebliğine uygun olmayan ürünlerin var

olduğu saptanmıştır. Bu problemin çözümünde zaman geçirilmeden etkin ve caydırıcı cezai

yaptırımların gerçekleştirilmesi için yasa değişikliğinin yapılması, müteselsil sorumluluğun

oluşturulması,

16- Kayıt dışı olarak, uygun olmayan koşullarda satışın yoğun olduğu görülmektedir. Üretici

adı altında satılan pet ambalajlarda veya beyaz tenekelerdeki bu zeytinyağlarının kontrol

edilmesi, kayıt altına alınmasına yönelik yeni düzenlemelerin getirilmesi, küçük üreticilerin

butik üretimlerinin teşvik edilmesi firma kurma ve markalaşma çalışmalarının teşvik edilmesi,

sağlıklı ve standart ürünleri pazarlayabilmeleri için Gıda Kodeksinde bu üreticiler için

faaliyetlerini kolaylaştırıcı yeni denetleme ve pazarlama düzenlemelerine geçilmesinin gerektiği

ifade edilmekte ve bu sorunların bir an önce çözüme kavuşmalarının sağlanması

beklenmektedir. “Kalite değerleri” yükseltilmeli, “paketleme” tesislerinin kurulması ve

zeytinyağı üretiminin ihracata yönelik olması için günün koşullarına uygun, uluslararası rekabet

yapılabilecek şekilde destekleme modeline geçilmesi, “Kaliteli Türk Zeytin ve Zeytinyağı”

konsepti ile devlet tarafından hedef pazarlarda etkili tanıtım faaliyetlerinin başlatılması,

17- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Genelgesinde zeytinyağı tesislerinde oluşan atık suların

bertarafına yönelik olarak,

- Sürekli (kontinü) santrifüj yöntemiyle zeytinyağı üreten işletmelerin iki fazlı dekantasyon

sistemine geçiş yapması ve bu yöntemle pirina içerisinde kalan zeytin karasuyunun pirina

tesislerine gönderilmesi,

- Üç fazlı dekantasyon sistemiyle devam edecek işletmelerde oluşan zeytin karasuyunun sızdırmaz

lagünlerde biriktirilerek buharlaştırılması, talep edilmektedir.

Bu bağlamda, üç fazlı çalışan işletmeler için merkezi lagünlerin oluşturulması ve pirina

sanayinin depolama, taşıma ve işleme gibi altyapı eksikliklerinin tamamlanması açısından,

sektöre gerekli desteklerin verilmesi, 18- Ülkemizin en önemli sorunu, kayıt dışılık ve tüketimin düşük olmasıdır. Sürdürülebilir tarım,

sürdürülebilir ticaret kısacası sürdürülebilir sektör için değer zinciri içinde tüm halkaların eşit

olarak yer alması ve haksız rekabetin önlenmesi büyük önem arz etmektedir. Bu kapsamda hem

üreticimiz maliyetlerini düşürücü tedbirlerin alınması, hem ihracatçımızın uluslararası pazarda

rekabet edebilmesi ve hem de tüketicimizin ulaşılabilir fiyatlardan ürünü tüketmesinin

sağlanması gerekmektedir. Bu bakımdan bütüncül bir yaklaşımla tüm sorunlar ele alınmalı,

analiz edilmeli ve çözüm yolları uygulanmalıdır.

SONUÇ:

Bu izlenim tespit ve önerilerimiz doğrultusunda sonuç olarak; 2017/2018 sezonunda Türkiye

genelinde zeytin ağaç sayısı, üretilecek toplam zeytin ile bundan sofralığa ve yağlığa ayrılacak

miktar ile elde edilecek zeytinyağı rekoltelerini gösterir veriler Ek: Tablo’da sunulmuştur.

Buna göre, İzmir, Balıkesir, Çanakkale, Bursa, Manisa, Aydın, Muğla, Adana, Antalya, Gaziantep,

Hatay, Kilis, Mersin, Osmaniye, Kahramanmaraş ve Şanlıurfa illerine dört farklı Uzmanlar Heyeti

oluşturularak tahmin çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Rekolte tespit heyetlerince gidilemeyen ancak

Bakanlığımız il ve/veya ilçe Tarım Müdürlüklerinden temin edinilen bilgilere göre diğer illerle

birlikte Türkiye Genelinde Toplam 151.347.628 adet meyve veren (geçen yıla göre +6.962.962

adet yani +% 4.8 artış), 26.583.103 adet meyve vermeyen (geçen yıla göre – 312.633 adet yani -

%1,1 azalma) ağaç mevcut olup, ağaç başına ortalama 13.4 Kg zeytin verimi (geçen yıla göre ağaç

başına 11 kg olduğundan, 2.4 kg yani +%21.8 verim artışı) ile 2.031.244 ton zeytin danesi

alınacağı (geçen yıla göre +496.189 ton yani +%32 artış), bunun 455.772 ton’ unun sofralık

zeytine (geçen yıla göre 22.805 ton, yani +%5,2 artış), 1.593.698 ton’ unun yağlığa (geçen yıla

göre +491.618 ton yani +%44,6 artış) ayrılacağı bundan da ortalama 1/5.6 randıman ile 287.041

ton (geçen yıla göre +109.676 ton yani +%61,8 artış) ton zeytinyağı elde edileceği, tahmin

edilmiştir.

2017-2018 İŞ YILI

REKOLTE TAHMİN HEYETİ

ÇALIŞMA PROGRAMI

Rekolte tahmin çalışması: (18-24) Eylül 2017

1.BÖLGE: KUZEY EGE VE MARMARA

Katılanlar:

1.Dr. Mustafa TAN-UZZK

2. Oktay Sezgin - Zeytincilik Araştırma Enstitüsü

3. Firuze Topaklı - Zeytincilik Araştırma Enstitüsü

4. İsmail Çırak-Tariş

5. Barış Öztürk - Ana Gıda

6. Erdal Atasever – Ege İhracatçı Birlikleri

7. Süleyman Dönmez- Bandırma Ziraat Odası

Çalışma Programı:

Tarih Gidilecek Yerler

18.09.2017 İzmir, Bergama, Dikili, Ayvalık (Pazartesi Konaklama)

19.09. 2017 Ayvalık, Gömeç, Burhaniye, Havran, Edremit (Salı Konaklama)

20.09. 2017 Edremit, Altınoluk, Küçükkuyu, Ayvacık, (Çarşamba Konaklama)

21.09. 2017 Bayramiç, Ezine, Çanakkale (Perşembe Konaklama)

22.09. 2017 Edincik, Erdek, Mudanya (Cuma Konaklama)

23.09. 2017 İznik, Orhangazi, Gemlik, İzmir (Cumartesi Dönüş)

24.09. 2017 Gerek görülürse bölgeler genişletilecektir.

2.BÖLGE: İZMİR VE ÇEVRESİ

Katılanlar:

1. İsmet Uçar – UZZK

2. Uğur Güloğlu - Zeytincilik Araştırma Enstitüsü

3. Songül Acar – Zeytincilik Araştırma Enstitüsü

4. Özgür Tuzlu -Tariş

5. Aytekin Değirmenci - Akhisar Ziraat Odası



18.09.2017 İzmir, Manisa, Saruhanlı, Akhisar

19.09.2017 Akhisar, Kırkağaç, Soma

20.09.2017 Gölmarmara, Salihli, Ahmetli, Turgutlu, Kemalpaşa,

21.09.2017 Torbalı, Tire, Ödemiş, Bayındır, Selçuk,

22.09.2017 Mordoğan, Karaburun, Urla

23.09.2017 Merkez, Menderes, Seferihisar,

24.09. 2017 Gerek görülürse bölgeler genişletilecektir.

3.BÖLGE: GÜNEY EGE

Katılanlar:

1. Dr. Cahit Tunç-UZZK

2. Halil Köktürk - Zeytincilik Araştırma Enstitüsü

3. Kenan Keskinkılıç - İzmir Ticaret Borsası

4. Abidin Sezer - Ticaret ve Sanayi Kontuvarı

5. Utku Saygılı –Aydın Ziraat Odası



18.09.2017 İzmir, Germencik, İncirliova, Koçarlı,

19.09.2017 Aydın, Buharkent, Kuyucak, Bozdoğan Yenipazar, Dalama,

20.09.2017 Köşk, Sultanhisar, Nazilli, Karpuzlu, Çine

21.09.2017 Çine, Menteş, Yatağan, Bodrum

22.09.2017 Milas, Fethiye Datça, Dalaman

23.09.2017 Seydikemer, Didim Söke

24.09.2017 Kuşadası ve dönüş

4.BÖLGE: AKDENİZ VE GÜNEYDOĞU

Katılanlar:

1. Nejat Özduran - UZZK

2. Mehmet Hakan - Zeytincilik Araştırma Enstitüsü

3. Mehmet Ulaş - Zeytincilik Araştırma Enstitüsü

4. Mert Murat -Tariş

5. Ahmet Sarıkaya -Ticaret ve Sanayi Kontuvarı

6. Yusuf İshakoğlu -Antakya Ticaret ve Sanayi Odası

7. Selim Kamacı – Hatay Samandağ Ziraat Odası

8. Emre Yiğit – Gaziantep Ticaret Borsası



18.09.2017 Adana, Erzin, Dörtyol, Kırıkhan, Reyhanlı, Altınözü, Hatay

19.09.2017 Hatay, Hassa, Akbez, Musabeyli, Elbeyli, Kilis

20.09.2017 Kilis, Oğuzeli, Nizip, Gaziantep, Osmaniye

21.09.2017 Osmaniye, Kadirli, Kozan, İmamoğlu, Sarıçam, Adana

22.09.2017 Adana, Tarsus, Mersin, Silifke, Mut, Manavgat

23.09.2017 Manavgat, Serik, Döşemealtı, Antalya

24.09.2017 İzmir Dönüş

1) 2017-2018 SEZONU KUZEY EGE – MARMARA BÖLGESİ

ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTESİ TAHMİN HEYETİ RAPORU

2017–2018 sezonu Kuzey Ege ve Marmara Bölgesi zeytin ve zeytinyağı rekoltesini tespit etmek

amacıyla görevlendirilen heyetimiz çalışmalarını Ege Bölgesinin kuzeyinde, yani İzmir’in kuzey

ilçeleri, Balıkesir, Çanakkale ve Bursa illerine bağlı zeytin yetiştirilen bölgelerde 18-23 Eylül 2017

tarihleri arasında tamamlamıştır.

• Çalışmalarımızda heyetimiz İzmir'in kuzey ilçeleri ile Balıkesir, Çanakkale ve Bursa illerinin

ilçe, köy ve beldelerinde bulunan zeytinliklerde teknik incelemeler yapmış, Gıda Tarım ve

Hayvancılık Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlükleri, Tarım Satış Kooperatifleri, üreticiler, zeytin ve

zeytinyağı işletmeleriyle görüşmeler gerçekleştirmiştir.

• Rekolte heyetlerinin çalışma programında yer alan ilçelerde üretim miktarları ile üretimin

sofralık ve yağlık olarak dağılımı; heyet üyelerinin arazi gözlemi, sektör ve Gıda Tarım ve

Hayvancılık İl/İlçe Müdürlükleri ile görüşmeleri sonucunda tahmin edilmiştir. Heyetimizin

arazi programında yer almayan ilçelerdeki ürün tahminleri, arazi programındaki illerdeki

üretim ortalamaları dikkate alınarak tabloya yansıtılmıştır.

Sonuç olarak; Kuzey Ege ve Marmara Bölgesi 2017/2018 sezonunda zeytin ağaç sayısı, üretilecek

zeytinden sofralığa ve yağlığa ayrılacak miktar ile elde edilecek zeytinyağı miktarını gösterir

veriler ilişikteki tabloda sunulmuştur.

BALIKESİR

2017–2018 Sezonu zeytin ve zeytinyağı rekoltesi tahmin heyeti olarak Balıkesir İli Ayvalık,

Gömeç, Burhaniye, Havran, Edremit, Erdek, Bandırma İlçeleri ve köylerinde bulunan zeytinliklerde

gerekli incelemeler yapıldı.

Zeytincilikte önemli bir yere sahip olan bu ilde üreticiler, kooperatifler, sanayiciler ile Gıda Tarım

ve Hayvancılık İlçe Müdürlükleri’nde ilgili teknik personellerle yapılan görüşmeler sonucunda

2017/2018 zeytin ve zeytinyağı sezonu ile ilgili bilgiler edinilmiştir.

Ayvalık, Gömeç, Burhaniye, Havran ve Edremit ilçelerinin sulanmayan yerlerinde kuraklığa bağlı

olarak tanelerde buruşmalar gözlenmiştir.

Ayvalık ilçesinde, sulama yapılan yerlerde sofralığa ayrılan zeytin miktarının artması

beklenmektedir.

Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğünden edinilen bilgiye göre Zeytin Sineği Zararlısı,

mevsim normallerinin üstünde seyreden sıcaklıklar sebebiyle henüz görülmemiştir.

Gömeç sahil bandında yoğun halkalı leke hastalığı ve dal kanseri görülmüştür.

Edremit’in Güre mahallesinde dolu zararı zeytinde tahribat yaratmıştır.

Erdek ilçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü 21 Haziran 2017 yılında zeytin yetiştiricilerine

zeytin güvesi (sap kurdu) ilaçlama ilanı yapmıştır.

Balıkesir ilçelerine ait 2017 yılı zeytin ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve yağlığa

ayrılacak miktarlar ile elde edilecek zeytinyağı miktarını gösterir veriler ilişikteki tabloda

belirtilmiştir. Buna göre, toplam 11.024.813 adet meyve veren, 497.990 adet meyve vermeyen

ağaç mevcut olup, ağaç başına ortalama 22,3 kg. zeytin verimi ile 245.391 ton zeytin tanesi

alınacağı, bunun 40.688 tonunun sofralığa, 204.704 tonunun yağlığa ayrılacağı, bundan da

ortalama 1/5,9 randıman ile 34.579 ton zeytinyağı elde edileceği tahmin edilmiştir.

BALIKESİRİLİ2017/2018SEZONUZEYTİNVEZEYTİNYAĞIREKOLTETAHMİNİ

İLÇELER

AĞAÇSAYISI AğaçBaşınaZeytinDanesi(Kg.)

EldeEdilecekZeytin(Ton)

YemekliğeAyrılacakZeytin(Ton)

YağlığaAyrılacakZeytin(Ton)

EldeEdilecekZeytinyağı(Ton)

1Kg.ZeytinyağıİçinZeytinDanesi(Kg)

MeyveVeren

MeyveVermeyen

AYVALIK 1.781.485 129.000 24,0 42.756 2.138 40.618 6.770 6,0

GÖMEÇ 1.399.500 30.000 24,8 34.738 1.737 33.001 5.211 6,3

BURHANİYE 2.081.400 44.700 25,0 52.003 5.200 46.803 8.840 5,3

HAVRAN 1.100.170 36.570 23,0 25.283 6.321 18.962 3.034 6,3

EDREMİT 2.915.509 25.000 23,0 67.058 10.059 56.999 9.545 6,0

BANDIRMA 254.309 4.000 32,2 8.197 5.738 2.459 328 7,5

ERDEK 1.000.436 40.000 10,7 10.683 5.876 4.807 641 7,5KARESİ 1.450 2.260 9,7 14,0 14,0 0,0 0,0 5,0ALTIEYLÜL 1.630 1.440 17,0 27,7 27,7 0,0 0,0 5,0BALYA 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 5,0

BİGADİÇ 49.570 3.640 15,0 743,6 673,4 70,2 14,0 5,0

GÖNEN 98.625 49.100 10,9 1.075,5 981,2 94,3 18,9 5,0KEPSUT 8.550 2.000 6,0 51,3 51,3 0,0 0,0 5,0MANYAS 110.569 68.325 4,2 461,0 333,0 128,0 25,6 5,0SAVAŞTEPE 44.860 35.425 5,0 224,0 12,0 212,0 42,4 5,0SUSURLUK 11.250 4.080 8,0 90,0 67,4 22,6 4,5 5,0MARMARA 164.700 21.500 12,0 1.976,4 1.460,4 516,0 103,2 5,0DURSUNBEY 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 5,0İVRİNDİ 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 5,0SINDIRGI 800 950 15,0 12,0 0,0 12,0 2,4 5,0TOPLAM 11.024.813 497.990 22,3 245.391 40.688 204.704 34.579 5,9

ÇANAKKALE

Çanakkale ilinde Merkez, Ayvacık, Ezine, Bayramiç ilçelerine bağlı köy ve beldelerde bulunan

zeytinliklerde gerekli incelemelerde bulunulmuştur.

İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri, Tarım Satış Kooperatifleri, zeytinyağı işletmecileri

ve üreticiler ile görüşmeler sonucunda 2017-18 sezonuyla ilgili bilgiler alınmıştır.

Bu sezon Çanakkale ilinde zeytin yetiştiriciliği yapılan bölgelerde iklimsel koşulların zeytin

yetiştiriciliği için uygun olduğu yapılan görüşmelerde tespit edilmiştir.

Çanakkale ilçelerine ait 2017-2018 sezonunda zeytin ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve

yağlığa ayrılacak miktarlar ile elde edilecek zeytinyağı miktarını gösterir veriler ilişikteki tabloda

sunulmuştur. Buna göre, toplam 4.940.456 adet meyve veren, 510.440 adet meyve vermeyen ağaç

mevcut olup, ağaç başına ortalama 13,6 kg zeytin verimi ile 66.975 ton zeytin tanesi alınacağı,

bunun 7.212 tonunun sofralığa, 59.763 tonunun yağlığa ayrılacağı, bundan da ortalama 1/5,0

randıman ile 12.018 ton zeytinyağı elde edileceği tahmin edilmiştir.

ÇANAKKALE İLİ 2017/2018 SEZONU ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTE TAHMİNİ

İLÇELER

AĞAÇ SAYISI Ağaç Başına

Zeytin Danesi (Kg.)

Elde Edilecek Zeytin (Ton)

Yemekliğe Ayrılacak

Zeytin (Ton)

Yağlığa Ayrılacak

Zeytin (Ton)

Elde Edilecek

Zeytinyağı (Ton)

1 Kg. Z. yağı İçin

Zeytin Danesi (Kg)

Meyve Veren

Meyve Vermeyen

AYVACIK 1.813.800 18.700 7,5 13.611,8 680,6 12.931,2 3.232,8 4,0

BAYRAMİÇ 486.800 108.600 12,0 5.841,6 292,1 5.549,5 1.109,9 5,0

EZİNE 1.474.000 227.600 22,0 32.428,0 1.621,4 30.806,6 5.512,8 5,6

MERKEZ 271.700 71.200 11,9 3.239,8 162,0 3.077,8 615,6 5,0

ECEABAT 498.506 15.430 8,0 3.988,0 963,7 3.024,4 672,1 4,5

BİGA 41.250 23.640 32,1 1.325,6 1.140,8 184,8 37,0 5,0

BOZCAADA 33.300 19.630 22,0 732,6 260,7 471,9 94,4 5,0

GELİBOLU 80.100 2.640 18,9 1.514,1 800,1 714,0 142,8 5,0

GÖKÇEADA 154.200 1.800 15,7 2.420,0 708,0 1.712,0 342,4 5,0

LAPSEKİ 86.800 21.200 21,6 1.873,7 582,7 1.291,0 258,2 5,0

TOPLAM 4.940.456 510.440 13,6 66.975 7.212 59.763 12.018 5,0

BURSA Bursa ilinde, Mudanya, Gemlik, Orhangazi ve İznik ilçelerine bağlı zeytin üretimi yapılan

köylerdeki zeytinlik alanlarında gözlemler yapılmış, İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri,

Tarım Satış Kooperatifleri, sofralık zeytin ve zeytinyağı işletmecileri ve üreticiler ile görüşmeler

sonucunda 2017-18 sezonuyla ilgili bilgiler alınmıştır.

Bursa bölgesinde sap kurdu zararına bağlı olarak ağaç diplerinde meyve dökümleri tespit edilmiştir.

Bölge genelinde zeytin güvesi (sap kurdu)’ne bağlı olarak dökülmeler olduğu görüldü.

İznik’te 21.09.2017 tarihinde gerçekleşen dolu zararına bağlı olarak meyve dökümü ve dal

üzerinde meyve kalitesinde kayıplara neden olduğu görülmüştür.

Nilüfer ilçesi ve Mudanya’nın bir kısmında geçmiş yıllardaki don zararına maruz kalan ağaçlarda

bu yılda ürün bulunmamaktadır.

Bursa ilçelerine ait 2017-2018 sezonunda zeytin ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve


sunulmuştur. Buna göre, toplam 11.146.095 adet meyve veren, 687.312 adet meyve vermeyen

ağaç mevcut olup, ağaç başına ortalama 7,8 kg. zeytin verimi ile 86.827 ton zeytin tanesi


ortalama 1/6,1 randıman ile 3.340 ton zeytinyağı elde edileceği tahmin edilmiştir.

BURSA İLİ 2017/2018 SEZONU ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTE TAHMİNİ

İLÇELER AĞAÇ SAYISI Ağaç Başına

Zeytin Danesi (Kg.)



Zeytin (Ton)


Zeytin (Ton)

Elde Edilecek

Zeytinyağı (Ton)

1 Kg. Z.yağı İçin

Zeytin Danesi (Kg)

Meyve Veren

Meyve Vermeyen

GEMLİK 2.254.000 0 8,0 18.032 12.622 5.410 902 6,0

MUDANYA 2.800.000 300.000 6,0 16.800 13.440 3.360 480 7,0

İZNİK 1.987.500 5.000 7,2 14.375 10.781 3.594 719 5,0

ORHANGAZİ 2.229.922 6.005 9,1 20.292 14.205 6.088 1.015 6,0

OSMANGAZİ 625.987 10.920 7,7 4.804 3.843 961 120 8,0

NİLÜFER 577.474 13.350 7,3 4.222 3.378 844 106 8,0

YILDIRIM 993 0 5,0 5,0 5,0 0,0 0,0 5,0

GÜRSU 29.200 0 13,0 379,6 379,6 0,0 0,0 5,0

KARACABEY 354.985 282.160 14,7 5.201,0 5.201,0 0,0 0,0 5,0

KESTEL 73.000 7.500 10,0 730,0 730,0 0,0 0,0 5,0

M.KEMALPAŞA 193.464 26.497 9,7 1.869,4 1.869,4 0,0 0,0 5,0

KELES 2.000 1.000 2,5 5,0 5,0 0,0 0,0 5,0

ORHANELİ 1.120 870 3,3 3,7 3,7 0,0 0,0 5,0

YENİŞEHİR 16.450 34.010 6,6 108,0 108,0 0,0 0,0 5,0

TOPLAM 11.146.095 687.312 7,8 86.827 66.571 20.256 3.340 6,1

2-) 2017-2018 SEZONU ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTESİ MANİSA, İZMİR

KÜÇÜK MENDERES HAVZASI, İZMİR YARIMADA BÖLGESİ RESMİ TAHMİN

HEYETİ RAPORU:

Heyet çalışmalarına 18.09.2017 tarihinde başlamış ve sırasıyla Manisa-Merkez, Saruhanlı, Akhisar,

Kırkağaç, Soma, Gölmarmara, Salihli, Ahmetli, Turgutlu, Kemalpaşa, İzmir, Torbalı, Bayındır,Tire,

Ödemiş, Menderes, Selçuk, Seferihisar, Urla, Karaburun, İl, ilçe ve zeytin yörelerinde incelemeler

ve tespitlerde bulunmuş 23.09.2017 tarihinde çalışmalarını tamamlamıştır.

MANİSA

Genel olarak yapılan gözlemlerde; yaz döneminin çok sıcak ve kurak geçmesi sebebiyle özellikle

sulanmayan bahçelerde küçük dane oluşumunun ve meyvelerde buruşukluğun arttığı

gözlemlenmiştir. Bu olumsuz koşulların devam etmesi durumunda, sofralığa ayrılabilecek ürün

miktarının azalmasına yol açacağı düşünülmektedir.

Ocak ayındaki soğukların (-8 ºC, -10 ºC) Manisa genelinde özellikle taban arazilerde verim

düşüklüğüne sebep olduğu belirtilmiştir. Özellikle ‘Uslu’ zeytin çeşidinin bu durumdan etkilendiği

bildirilmiştir. Yamaç arazilerde ise verimin geçmiş yıllara göre daha yüksek olduğu gözlenmiştir.

Elle toplamada işçi yevmiyelerinin kadınlar için 50-60 TL, erkekler için 65-70 TL civarında olacağı

öngörülmüştür. Manisa ili genelinde bugüne kadar tuzak takipleri devam etmiş ve gerek

duyulduğunda ilanlar verilmiştir.

Manisa ili genelinde bu yıl Zeytin Halkalı Leke hastalığının yaygın olarak görülmediği ve bu

konuda şikayetlerin azaldığı; ancak koruyucu ilaçlamalara devam edildiği belirtilmiştir.

Manisa ili genelinde yeni bahçe tesislerinin, önceki yıllara göre hızını kaybetse de halen devam

ettiği tespit edilmiştir. Özellikle Gördes İlçesinde yeni bahçelerin oluşturulduğu bildirilmiştir.

Manisa Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü tarafından üzüm rekolte çalışmasında olduğu gibi

her ilçede rekolte tahmin heyeti oluşturulması önerilmiştir.

Üreticilerle yapılan görüşmelerde zeytin hasat makilerinin tarımsal destek kapsamına alınması talep

edilmiştir.

Manisa ili genelinde meyve veren 19.546.500, meyve vermeyen 3.124.404 adet zeytin ağacı

olduğu; ağaç başına ortalama 13,0 kg zeytin hesabıyla toplam 254.878 ton zeytin danesi elde

edileceği, bunun 126.516 ton’unun yemekliğe, 128.362 ton’unun yağlığa ayrılacağı, ortalama

1/6,2 randıman ile 20.869 ton zeytinyağı elde edileceği öngörülmüştür. Gidilemeyen ilçeler için

verilen değer, İVA verilerinden, geçen yılki değerlendirmelerden, kişi ve kurumlarla yapılan

görüşmelerden faydalanılmıştır.

Şehzadeler ve Yunus Emre (Manisa-Merkez):

İlçe Müdürlüklerince, zeytin alanların her yıl git gide arttığı, ağırlıklı çeşidin gemlik olduğu ve

bunu domat ve uslunun takip ettiği belirtilmiştir. Ayrıca zeytin sineğine bir kez uyarının yapıldığı

bildirilmiştir. Heyet olarak kuraklıktan dolayı danelerdeki buruşmanın ileri düzeyde olduğu

görülmüştür.

Saruhanlı:

İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nce, bugüne kadar zeytin sineği için 1 kez uyarı

verildiği bildirilmiştir. Sulanan bahçelerde verimde herhangi bir sıkıntının olmadığı; sulanmayan

bölgelerde ise kuraklığın devam etmesi halinde verimin düşeceği, özellikle gemlik ve uslu çeşidinde

verimde düşüş beklendiği; ayvalık ve domat çeşitlerinde verimin iyi olduğu bildirilmiştir. Zeytin dal

kanserinde yer yer artış olduğu, halkalı leke hastalığında ise düşüş olduğu gözlenmiştir.

Gölmarmara:

İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nce zeytin güvesine, kabuklu ve pamuklu bite ilaçlama

uyarısı verilmiştir. Kurulan tuzaklarda zeytin sineği görülmemesi sebebiyle uyarı verilmemiştir.

Ağaçlarda susuzluk stresine bağlı olarak danelerde buruşukluk gözlemlenmiştir.

Akhisar:

İlçe Gıda,Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile yapılan görüşmede taban arazilerde verimin daha

iyi olduğu, yüksek kesimlere gittikçe verimin azaldığı, ayrıca uslu çeşidinin Ocak ayındaki

soğuklardan zarar gördüğü bildirilmiştir. Halkalı leke, zeytin güvesi meyve nesli, zeytin kabuklu

bit, pamuklu bit için uyarı verildiği ve zeytin sineği için yüksek arazilerde lokal olarak 9-12

Eylül’de bir uyarı verildiği öğrenilmiştir. Dal kanserinin yer yer görüldüğü ve Uslu çeşidinde daha

etkili olduğu belirtilmiştir.

Kırkağaç:

İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile yapılan görüşmede halkalı leke, zeytin güvesi,

kabuklu bit için bir uyarı verilmiş, zeytin sineğine karşı 20-25 Eylül tarihinde uyarı verileceği

belirtilmiştir. Kuraklığın devam etmesi halinde sulanmayan alanlarda önemli düzeyde verim

düşüklüğüne neden olacağı öngörülmektedir.

Soma:

Ayvalık çeşidinde verimin yüksek olduğu, Gemlik çeşidinde bir miktar azalma olduğu belirtilmiştir.

Halkalı leke ilan verildiği ve ayrıca hastalıkla ilgili gerekli eğitimlerin yapıldığı; zeytin sineğine 12-

15 Eylül tarihlerinde 1. uyarının verildiği; 2. uyarının eyylül ayı sonunda verilebileceği

bildirilmiştir. Zeytin dal kanserinin ilçede yoğun olarak yayıldığı belirtilmiştir.

Salihli:

Verimin genellikle iyi olduğu; sulanmayan bahçelerde kuraklık sebebiyle danelerde buruşukluk

olduğu gözlenmiştir. İlçede Ayvalık çeşidi zeytinlerde verimin iyi olduğu belirtilmiştir. İlçe Gıda,

Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nden, zeytin sineği için 13-15 Eylül tarihleri için ilan verildiği

bildirilmiştir. Zeytin güvesi meyve nesli için 13-14 haziran tarihlerinde ilan verildiği belirtilmiştir.

Ahmetli:

İlçede kabuklu bit için bir, zeytin sineği için bir kez ilan verilmiştir. Halkalı leke sorununun devam

etmediği gözlemlenmiştir.

Turgutlu:

İlçe Gıda,Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü’nce çoğunlukla Ayvalık çeşidinin olduğu; zeytin sineği

ve halkalı leke için birer kez ilan verilmiştir. Gemlik çeşidinde verimin iyi olduğu ama tanelerin

küçük olduğu gözlemlenmiştir.

MANİSA İLİ 2017/2018 SEZONU ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTE TAHMİNİ

İLÇELER

AĞAÇ SAYISI Ağaç Başına Zeytin Danesi (Kg.)



Zeytin (Ton)


Zeytin (Ton)

Elde Edilecek

Zeytinyağı (Ton)

1 Kg. Zeytinyağı İçin Zeytin Danesi (Kg)

Meyve Veren

Meyve Vermeyen

AHMETLİ 135.537 110.824 8,0 1.084,3 271,1 813,2 162,6 5,0

AKHİSAR 10.862.000 93.000 12,0 130.344,0 84.723,6 45.620,4 9.124,1 5,0

GÖLMARMARA 342.100 90.500 14,0 4.789,4 957,9 3.831,5 574,7 6,7

KIRKAĞAÇ 1.907.180 225.000 14,5 27.654,1 4.148,1 23.506,0 2.765,4 8,5

SALİHLİ 1.711.640 213.500 20,0 34.232,8 17.116,4 17.116,4 2.396,0 7,1

SARUHANLI 1.628.534 231.253 13,0 21.170,9 8.468,4 12.702,6 1.693,7 7,5

SOMA 740.652 375.848 9,0 6.665,9 333,3 6.332,6 999,9 6,3

ŞEHZADELER 440.000 70.000 12,0 5.280,0 2.112,0 3.168,0 384,0 8,3

TURGUTLU 250.480 41.500 8,5 2.129,1 425,8 1.703,3 319,4 5,3

YUNUSEMRE 155.500 112.000 12,0 1.866,0 746,4 1.119,6 135,7 8,3

KÖPRÜBAŞI 627.991 419.317 14,0 8.791,9 879,2 7.912,7 1.406,7 5,6

ALAŞEHİR 109.751 199.630 16,9 1.850,4 1.034,0 816,4 163,3 5,5

DEMİRCİ 113.165 324.350 15,7 1.776,1 1.402,5 373,6 74,7 5,5

KULA 74.750 67.750 11,5 861,5 367,5 494,0 98,8 5,5

SARIGÖL 121.320 189.530 20,0 2.426,4 1.213,2 1.213,2 242,6 5,5

SELENDİ 35.300 40.902 13,3 468,3 336,7 131,6 26,3 5,0

GÖRDES 290.600 319.500 12,0 3.487,2 1.980,0 1.507,2 301,4 5,0

TOPLAM 19.546.500 3.124.404 13,0 254.878 126.516 128.362 20.869 6,2

İZMİR

2017 yılında İl genelinde kuraklığın yüksek düzeyde etkili olduğu, danelerin tam irileşemediği,

büzüştüğü gözlenmiş ve kuraklığın gelecek yıllarda devam etmesi halinde zeytin tarımını büyük

oranda etkileyeceği öngörülmüştür.

İzmir ili genelinde meyve veren 16.661.123 adet, meyve vermeyen 2.923.030 adet zeytin ağacı


edileceği, bunun 23.168 ton’un yemekliğe, 178.025 ton’un yağlığa ayrılacağı, ortalama 1/5,1

randıman ile 34.770 ton zeytinyağı elde edileceği öngörülmüştür. Gidilemeyen ilçeler için, İVA

verilerinden, geçen yılki değerlendirmelerden, kişi ve kurumlarla yapılan görüşmelerden

faydalanılmıştır.

Kemalpaşa:

İlçe Gıda,Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü personelinden bugüne kadar halkalı lekeye karşı bir kez

uyarı verildiği öğrenilmiştir. Zeytin sineği için ilan verilmemiştir. Ova kesiminde bir kaç yıldır

süregelen verimsizliğin sona erdiği gözlenmiştir. İlçede ağırlıklı olarak Memecik çeşidinin

bulunduğu, az miktarda Domat çeşidinin olduğu ve yeni dikimlerin genellikle Gemlik ve Ayvalık

çeşitleri ile yapıldığı belirtilmiştir.

Torbalı:

Halkalı leke, zeytin güvesi ve zeytin sineğine karşı uyarı yapılmıştır. Geçen yılın aksine bu yıl taban

arazilerde daha çok zeytin olduğu; dağlık bölgelerde ise daha az ürün olduğu gözlenmiştir. İlçe

genelinde geçen yıla göre rekoltenin daha düşük olduğu tahmin edilmiştir.

Bayındır:

Zeytin sineğine tuzaklarda rastlanmadığı için uyarı verilmemiştir. İlçe genelinde geçen yıla göre

verimin çok büyük ölçüde arttığı, özellikle taban arazilerde yüksek verim gözlenmiştir. İlçede

organik tarımın gittikçe geliştiği ve 300’ün üzerinde kayıtlı organik üretici olduğu belirtilmiştir.

Ancak oganik zeytinyağının satışında normal üretime göre herhangi bir ücret farkının olmadığı

sorun olarak bildirilmiştir.

Ödemiş:

İlçede verimin yüksek olduğu, uzun yıllardır az olan rekoltenin bu yıl arttığı gözlenmiştir. Dağlık

kesimde sıcak ve susuzluk stresinden dolayı küçük, buruşuk dane gözlenmiştir. Halkalı leke ve

zeytin sineğine uyarının İlçe Müdürlüğünce verilmediği bildirilmiştir.

Tire:

İlçe Müdürlüğünce zeytin güvesine ilan verildiği, zeytin sineğine ilan verilmediği belirtilmiştir.

Özellikle ovalık alanlarda ürünün bol, dağ kesiminde ise daha az olduğu; ayrıca rekoltenin geçen yıl

gibi yüksek olduğu belirlenmiştir. Yüksek kesimlerde arazi eğimli olduğu için ilaçlamanın

yapılamamasından dolayı halkalı leke hastalığının daha yaygın olduğu bildirilmiştir.

Menderes:

İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile yapılan görüşmelerde, zeytin sineğine karşı zarar

tespit edilen alanlar için lokal uyarı verilmiştir. Ayrıca bazı bahçelerde gövde kurdunun yoğun

zarar verdiği tespit edilmiştir. Bölgede yoğun yetiştiriciliği yapılan Gemlik çeşidinin büyük oranda

yağlık olarak değerlendirildiği saptanmıştır.

Seferihisar:

Zeytin sineği ve halkalı leke hastalığı için uyarılar verildiği belirtilmiştir. Zeytinde gövde kurdunun

ilçede zarara neden olduğu bildirilmiştir. Geçen yıla göre ürün miktarında büyük artış gözlenmiştir.

Selçuk:

Zeytin sineğine ilan verileceği belirtilmiştir. Verimin geçen yılki gibi iyi olduğu gözlenmiştir.

İlçede zeytin tarımına ilginin arttığı ve yeni bahçelerin Gemlik çeşidiyle kurulduğu bildirilmiştir.

Uzun yıllardır ürün alınamayan alanlarda da verimin olduğu belirtilmiştir.

Urla:

İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü ile yapılan görüşmelerde, bugüne kadar halkalı leke ve

zeytin güvesi ve zeytin sineği için uyarı verildiği bildirilmiştir. Geçen yıla göre rekoltenin çok daha

yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Karaburun:

İlaçlama, gübreleme, budama ve sulama gibi bakım işlerinin oldukça sınırlı düzeyde yapıldığı

belirlenmiştir. Bugüne kadar zeytin sineği için uyarı verildiği İlçe Gıda,Tarım ve Hayvancılık

Müdürlüğü’nce belirtilmiştir.

Bergama, Dikili ve Aliağa

İzmir ilinde, Bergama, Dikili ve Aliağa ilçelerine bağlı zeytin üretimi yapılan bölgelerdeki zeytinlik

alanlarında gözlemler yapılmış, İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri, Tarım Satış

Kooperatifleri, zeytinyağı işletmecileri ve üreticiler ile görüşmeler sonucunda 2017-2018 sezonuyla

ilgili bilgiler alınmıştır.

Aliağa, Bergama ve Dikili ilçelerinde halkalı leke hastalığından dolayı yoğun yaprak dökümlerine

rastlanmış olup ayrıca kışın meydana gelen aşırı soğuklar verimi olumsuz yönde etkilemiştir.

İZMİR İLİ 2017/2018 SEZONU ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTE TAHMİNİ

İLÇELER




Zeytin (Ton)


Zeytin (Ton)

Elde Edilecek

Zeytinyağı (Ton)


Zeytin Danesi (Kg)

Meyve Veren

Meyve Vermeyen

BERGAMA 1.423.500,0 204.000,0 4,3 6.056,0 556,0 5.500,0 1.000,0 5,5

DİKİLİ 917.810,0 122.250,0 9,9 9.083,0 833,0 8.250,0 1.500,0 5,5

ALİAĞA 670.200,0 89.000,0 4,5 3.028,0 278,0 2.750,0 500,0 5,5

KEMALPAŞA 1.304.276,0 189.800,0 13,1 17.042,5 3.130,3 13.912,3 2.782,5 5,0

TORBALI 1.638.255,0 173.575,0 7,2 11.713,5 1.064,9 10.648,7 2.129,7 5,0

SELÇUK 967.100,0 25.120,0 17,9 17.313,5 2.393,6 14.919,9 2.712,7 5,5

TİRE 860.000,0 266.000,0 19,8 17.028,0 1.548,0 15.480,0 3.096,0 5,0

ÖDEMİŞ 765.500,0 120.500,0 16,3 12.503,2 2.296,5 10.206,7 2.041,3 5,0

BAYINDIR 3.316.300,0 534.800,0 9,9 32.831,4 2.984,7 29.846,7 5.969,3 5,0

MENDERES 976.200,0 130.500,0 16,4 15.960,9 1.464,3 14.496,6 2.635,7 5,5

SEFERİHİSAR 823.720,0 28.779,0 13,2 10.873,1 988,5 9.884,6 1.976,9 5,0

URLA 503.400,0 331.555,0 19,8 9.967,3 906,1 9.061,2 1.812,2 5,0

KARABURUN 606.400,0 120.511,0 12,3 7.428,4 606,4 6.822,0 1.364,4 5,0

MERKEZ* 275.262,0 96.335,0 20,0 5.505,2 550,5 4.954,7 990,9 5,0

MENEMEN* 184.000,0 185.000,0 23,6 4.340,0 1.085,0 3.255,0 651,0 5,0

ÇEŞME* 185.850,0 29.430,0 10,0 1.858,5 185,9 1.672,7 334,5 5,0

KİRAZ* 432.500,0 29.100,0 11,7 5.057,5 758,6 4.298,9 859,8 5,0

KINIK* 164.400,0 36.355,0 10,8 1.783,0 356,6 1.426,4 285,3 5,0

FOÇA* 357.450,0 67.570,0 16,6 5.947,5 594,7 5.352,7 1.070,5 5,0

BEYDAĞ* 289.000,0 142.850,0 20,3 5.874,3 587,4 5.286,9 1.057,4 5,0

TOPLAM 16.661.123,0 2.923.030,0 11,0 183.027,8 23.168,9 178.025,8 34.770,3 5,1

3-)2017-2018 SEZONU ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTESİ AYDIN, MUĞLA BÖLGESİ RESMİ TAHMİN HEYETİ RAPORU: Heyet çalışmalarına 18.09.2017 tarihinde başlamış ve sırasıyla Germencik, İncirliova, Koçarlı,

Aydın, Köşk, Sultanhisar, Nazilli, Karacasu, Kuyucak, Buharkent, Karpuzlu, Çine, Muğla, Yatağan,

Bodrum, Milas, Söke, Kuşadası, Fethiye, Seydikemer, Dalama, Köyceğiz, Datça, Marmaris ve Ula

il, ilçe ve zeytin yörelerinde incelemeler ve tespitlerde bulunarak 24.09.2017 tarihinde çalışmalarını

tamamlamıştır. Buna göre;

Aydın il ve ilçelerindeki zeytinliklerde yer alan ağaçlarda ortalama ürün miktarı 33,9 kg/ağaç

(Kuşadası) ve 12,5 kg/ağaç (Sultanhisar) arasında değiştiği gözlenmiştir.

Bir önceki üretim sezonu tahmini verileri ile karşılaştırıldığında tüm ilçelerde artış olacağı tahmin

edilmiştir.

Bu yıl, bölge genelinde ürün rekoltesinin bahçeler ve yöreler bazında farklılık gösterdiği ve rekolte

verilerine esas ürünün genellikle vadi içi ve taban alanlardaki zeytinliklerde yoğunlaştığı

gözlenmiştir.

Meyilli ve yüksek rakımlı zeytin alanlarında ağaçlarda meyve veriminin daha az olması yanı sıra

sürgün, yaprak ve meyvelerin genel olarak buruştukları görülmüştür. Bu alanlardaki zeytinliklerde

karşıdan bakıldığında yaprak ve meyvelerin fark edilemeyecek derecede aynı renkte (soluk yeşil

veya sarımsı yeşil) oldukları gözlenmiştir. Bu zeytinliklerdeki ağaçlardan sürgünlerinde eğilme

oluşturacak miktarda meyveye sahip (ortalama 4 ve daha fazla meyve)) olanlara karşıdan

bakıldığında sürgünlerin eğildiği fark edilerek ürün olduğuna karar verilebildiği saptanmıştır.

Ağaçların sürgünlerinde eğilme oluşturmayacak miktarda (1-2 adet meyve/sürgün) meyve olması

veya hiç meyve olmaması durumunda ise, karşıdan bakıldığında ağaçlar aynı görünüş ve renkte

görüldükleri için ürün olup olmadığının anlaşılamadığı görülmüş ve bu durumun rekolte tahmininde

yanılma riski oluşturabileceği tespit edilmiştir.

Bölgedeki ürün rekoltesi artışında etkili olan faktörlerin;

• Önceki yıl sonbahar aylarında gerçekleşen kuraklık, kış aylarında gerçekleşen soğuk ve kar

yağışı gibi iklim koşullarının Halkalı Leke Hastalığı gelişimini olumsuz etkilenmesi ve buna

bağlı olarak sonbahar, kış ve ilkbahar dönemlerinde bitki gelişimi ve meyve tutumunu

olumsuz etkileyecek seviyede bu hastalık kaynaklı yaprak dökümünün görülmemesi,

• Çiçeklenme öncesi ve meyve tutumu sonrası gerçekleşen yağışların çiçek oluşumu ve meyve

gelişimini olumlu etkilemesi,

• Meyve gelişimi ve olgunlaşma döneminde etkili olan Zeytin Sineği zararlısının yaz

aylarındaki yüksek sıcaklık koşullarında mücadele gerektirecek zarar oluşturamaması

olduğu tespit edilmiştir.

Ürünün az olduğu veya hiç olmadığı ağaçlarda daha belirgin olmak üzere, gelecek yıl ürün

alınacağına işaret eden sürgün gelişimi olduğu gözlenmiştir.

Bölgede organik ve iyi tarım üretiminin yaygınlaştığı tespit edilmiştir.

Aydın ili dahilindeki zeytin alanlarında yapılan bahçe kontrollerinde Zeytin Sineği ve Zeytin

Güvesi zararlısı nedeniyle kayda değer ölçüde meyve dökümü olmadığı görülmüştür.

Bölgede hastalık ve zararlıların kontrolünde sofralık zeytin üretim bölgeleri ile tabandaki bazı

zeytinlikler dışında kimyasal mücadele uygulanmadığı öğrenilmiştir. Özellikle organik tarım

alanlarında Zeytin Sineği mücadelesinde biyoteknik mücadelenin (Kitlesel Tuzaklama)

yaygınlaştığı gözlenmiştir. Bu kapsamda Zeytin Sineğine karşı ruhsatlı olarak önerilen tuzaklar

satın alınarak kullanılmaktadır. Çine ilçesindeki bazı üreticilerin ise, literatürde Olipe ismiyle

belirtilen kendilerinin marketlerde satılan pet su şişelerinden imal ettikleri tuzağı kullandıkları

görülmüştür. Literatürde bu pet şişe tuzağı ile ilgili olumlu bulunan araştırma sonuçları da olduğu

öğrenilmiştir. Halkalı Leke Hastalığı' nın ise, sonbahar, kış ve ilkbahar döneminde ortaya çıkan ve

gelişimini olumsuz etkileyen koşullar (iklim koşulları (kuraklık, soğuk ve kar yağışı), budama, ilaçlı

mücadele vs.) nedeniyle özellikle çok etkili olduğu tabandaki ve vadi içlerindeki alanlarda

etkisinde azalma gözlendiği ve bu doğrultuda rekolteyi olumsuz etkileyen yaprak dökümünde

azalma olduğu öğrenilmiştir. Ayrıca, ağaçlarda Vertisilyum Solgunluğu hastalığı kaynaklı

kurumaların ise devam ettiği üreticiler tarafından ifade edilmiştir.

Bölgedeki zeytinlerin sofralık olarak değerlendirilmesini olumsuz etkileyen zararlılar olan Zeytin

Sineği ve Kızılkurt'un henüz yüksek seviyede zarar oluşturmadıkları tespit edilmiştir.

Üreticilerin pet su şişelerinden kendilerinin imal ettikleri pet şişe tuzağı kullanmaları durumunda

biyoteknik mücadele desteğinden yararlanamadıkları öğrenilmiştir.

Bölgedeki ürün hasadında yaygın şekilde sırtta ve omuzda taşınabilir özellikteki hasat makinesi

kullandığı öğrenilmiştir.

Bölgede üreticilerin, ürettikleri zeytinyağını zorunlu haller dışında toptan satmama eğiliminde

oldukları ve stokta bekleterek küçük partiler halinde, markasız ambalajlı olarak satmaya çalıştıkları

öğrenilmiştir. Buna göre, Aydın ili genelinde üreticilerin elindeki tahmini stok zeytinyağı

miktarının 10.000 ton olduğu tahmin edilmiştir.

Ayrıca, bölge genelinde zeytin işletmeleri tarafından yeşil sofralık zeytin alımına henüz

başlanmadığı öğrenilmiştir. Bölgede ortalama olarak hasat makinası + kullanıcı yevmiyesinin

120TL/gün, erkek yevmiyesinin 60TL/gün, kadın yevmiyesinin ise 40 TL/gün olduğu öğrenilmiştir.

Bu üretim sezonunda meyve vermeyen çağdaki zeytin ağaçlarından yeni zeytinlik tesisleri

kurulması, mevcut tesislerdeki boş alanlara yeni fidan dikilmesi sonucu il geneli toplam ağaç

sayısında 609.197 adet artış olmuştur.

Aydın ili genelinde meyve veren 22.811.443, meyve vermeyen 2.292.496 adet zeytin ağacı

olduğu; ağaç başına ortalama 19.3 kg zeytin hesabıyla toplam 440.796 ton zeytin danesi elde

edileceği, bunun 77.676 ton’unun yemekliğe, 363.120 ton’unun yağlığa ayrılacağı, ortalama 1/5,3

randıman ile 68.650 ton zeytinyağı elde edileceği öngörülmüştür.

AYDIN İLİ 2017/2018 SEZONU ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTE TAHMİNİ - İVA

İLÇELER




Zeytin (Ton)


Zeytin (Ton)

Elde Edilecek

Zeytinyağı (Ton)

1 Kg. Zeytinyağı İçin Zeytin Danesi (Kg)

Meyve Veren

Meyve Vermeyen

GERMENCİK 1.472.970,0 50.150,0 18,8 27.778,0 1.388,9 26.389,1 5.000,0 5,3

İNCİRLİOVA 646.449,0 30.000,0 17,2 11.111,0 555,6 10.555,5 2.000,0 5,3

KOÇARLI 2.423.771,0 60.600,0 12,6 30.556,0 1.527,8 29.028,2 5.500,0 5,3

KÖŞK 1.030.500,0 26.500,0 27,0 27.778,0 1.388,9 26.389,1 5.000,0 5,3

KUYUCAK 1.035.300,0 98.780,0 28,9 30.000,0 21.000,0 9.000,0 1.500,0 6,0

SULTANHİSAR 1.457.000,0 13.000,0 11,4 16.667,0 833,4 15.833,7 3.000,0 5,3

BUHARKENT 119.350,0 4.585,0 20,9 2.500,0 2.125,0 375,0 50,0 7,5

NAZİLLİ 939.697,0 75.370,0 17,7 16.667,0 833,4 15.833,7 3.000,0 5,3

YENİPAZAR 679.000,0 132.000,0 29,5 20.000,0 1.000,0 19.000,0 3.800,0 5,0

KARACASU 1.770.000,0 455.000,0 16,0 28.286,0 7.071,5 21.214,5 4.400,0 4,8

BOZDOĞAN 2.054.500,0 572.000,0 24,3 50.000,0 12.500,0 37.500,0 6.000,0 6,3

KARPUZLU 1.378.530,0 45.856,0 13,4 18.421,0 921,1 17.500,0 3.500,0 5,0

ÇİNE 2.517.158,0 54.715,0 17,2 43.333,0 2.166,7 41.166,4 7.800,0 5,3

KUŞADASI 427.900,0 4.000,0 30,9 13.235,0 1.323,5 11.911,5 2.500,0 4,8

SÖKE 1.760.240,0 141.265,0 18,4 32.353,0 3.235,3 29.117,7 5.500,0 5,3

EFELER 2.402.578,0 125.375,0 15,0 36.111,0 1.805,6 34.305,5 6.500,0 5,3

DİDİM 696.500,0 403.300,0 51,7 36.000,0 18.000,0 18.000,0 3.600,0 5,0

TOPLAM 22.811.443 2.292.496 19,3 440.796 77.676 363.120 68.650 5,3

Muğla İli dahilindeki Seydikemer, Fethiye, Dalaman, Ortaca, Köyceğiz, Datça, Marmaris, Ula,

Kavaklıdere, Menteşe, Yatağan, Bodrum ve Milas ilçelerinde;

Geçen yıl ile karşılaştırıldığında; 2017-2018 üretim sezonunda Muğla ilinin tüm ilçelerin zeytin ve

zeytinyağı rekoltesinde artış olacağı tahmin edilmiştir. Toplam dane zeytin rekoltesini oluşturan

ağaçlardaki ürün miktarının ise en düşük Bodrum ilçesinde (10,5 kg/ağaç) ve en yüksek Datça

ilçesinde (35,6 kg/ağaç) olmak üzere ilçeler bazında farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Bölgede uzun süredir mahsul alınamayan bahçelerden bu yıl tatminkar ürün beklenmektedir. Aydın

ili içinde bahsedilen iklim şartları Muğla ilimizde’ de ürün üzerinde pozitif etki oluşturarak ürün

artısındaki ana etkendir.

İl genelinde en büyük üretim potansiyeline sahip ilçesi olan Milas’ta yaklaşık 10-15 yıldır mahsul

alınamayan bahçelerden bu yıl mahsul alınabilecek durumdadır. Aynı durumda olan Menteş

ilçesinden de tatminkar mahsul beklenmektedir. Bu ilimizde de kurak geçen iklim sebebiyle

meyvelerde buruşma ve ağaçlarda su stresi görülmektedir. Sonbaharda yağacak olan yağışlar bölge

üretimi üzerinde pozitif etki yapacaktır. Bölge genelinde henüz Zeytin Sineği zararı ve Zeytin

Güvesi kaynaklı meyve dökümü olmadığı tespit edilmiştir. Zeytin danelerinde genel olarak su

stresine dayalı buruşma olduğu, ürünün az olduğu veya hiç olmadığı ağaçlarda gelecek yıl ürün

verecek sürgün gelişmesi olduğu gözlenmiştir. Bölgede organik tarımın geliştirilmesine yönelik

çalışmaların yapıldığı ve üreticilerin de organik tarım ve iyi tarım uygulamalarına ilgisinin arttığı

öğrenilmiştir.

Muğla ili genelinde meyve veren 16.372.023, meyve vermeyen 1.175.514 adet zeytin ağacı


edileceği, bunun 14.910 ton’unun yemekliğe, 190.640 ton’unun yağlığa ayrılacağı, ortalama 1/5,5

randıman ile 34.850 ton zeytinyağı elde edileceği öngörülmüştür.

MUĞLA İLİ 2017/2018 SEZONU ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTE TAHMİNİ

İLÇELER




Zeytin (Ton)


Zeytin (Ton)

Elde Edilecek

Zeytinyağı (Ton)

1 Kg. Z.yağı İçin Zeytin Danesi (Kg)

Meyve Veren

Meyve Vermeyen

MENTEŞE 1.121.400 95.000 12,7 14.286 1.429 12.857 2.000 6,4

BODRUM 1.158.810 343.320 9,6 11.111 556 10.555 2.000 5,3

MİLAS 8.629.700 235.000 11,4 98.611 4.931 93.680 17.500 5,4

YATAĞAN 1.623.985 138.869 13,0 21.053 1.053 20.000 4.000 5,0

DALAMAN 1.100.380 20.000 11,1 12.222 611 11.611 2.000 5,8

DATÇA 162.100 900 32,5 5.263 263 5.000 1.000 5,0

FETHİYE 1.076.500 81.080 14,5 15.625 1.563 14.063 2.500 5,6

KAVAKLIDERE 83.340 18.065 13,3 1.111 111 1.000 200 5,0

KÖYCEĞİZ 266.250 16.343 12,9 3.429 514 2.915 600 4,9

MARMARİS 93.800 2.500 11,0 1.031 206 825 150 5,5

ORTACA 88.130 4.117 18,9 1.667 167 1.500 300 5,0

ULA 226.228 5.670 15,4 3.474 174 3.300 600 5,5

SEYDİKEMER 741.400 214.650 22,5 16.667 3.333 13.334 2.000 6,7

TOPLAM 16.372.023 1.175.514 12,6 205.550 14.911 190.640 34.850 5,5

4) 2017-2018 SEZONU DOĞU AKDENİZ – GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTESİ TAHMİN HEYETİ RAPORU 2017–2018 sezonu Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi zeytin ve zeytinyağı rekoltesini

tespit etmek amacıyla görevlendirilen heyetimiz çalışmalarını 18-24 Eylül 2017 tarihleri arasında,

Hatay, Kilis, Gaziantep, Kahramanmaraş, Osmaniye, Adana, Mersin ve Antalya İllerine bağlı ilçe

ve köylerde yürütmüştür.

• Çalışmalarımızda heyetimiz Adana, Hatay, Kilis, Gaziantep, Kahramanmaraş, Antalya,

Osmaniye, Mersin illerinin ilçe, köy ve beldelerinde mevcut zeytinliklerde teknik incelemeler

yapmış, Zeytin yetiştiricileri, Zeytin yetiştiricileri birlikleri, zeytin ve zeytin yağ işletmeleri,

Prina sanayicisi, Gıda Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlükleri, Zeytin ve Zeytinyağı

Kooperatifleri ile bire-bir görüşmeler gerçekleştirmiştir.

• Rekolte heyetlerinin çalışma programında yer alan ilçelerde üretim miktarları ile üretimin

sofralık ve yağlık olarak dağılımı; heyet üyelerinin arazi gözlemi, sektör ve Gıda Tarım ve

Hayvancılık İl/İlçe Müdürlükleri ile görüşmeleri sonucunda tahmin edilmiştir.

• Yapılan genel saha çalışmaları neticesinde, meyve tutumunun bölgelere göre değişiklik

gösterdiği, lokal olarak Halkalı leke (Spilocaea oleaginea) hastalığı ve Gemlik

plantasyonlarında Ağaç Sarı Kurdu (Zeuzera pyrina) zararı tespit edilmiştir. Dönem içersinde

yapılan Ağaç Sarı Kurdu’na karşı yapılan kimyasal mücadelerin olumlu sonuçlar verildiği

heyetimizce tespit edilmiştir.

• Çiçek döneminde bazı bölgelerde yaşanan soğuk ve lokal dolu zararı olduğu öğrenilmiştir.

• Bölge genelinde zeytine olan yoğun ilgi nedeniyle, kültürel işlemlerin yapılmasına gayret

edildiği gözlemlenmiştir.

• Kuraklık nedeniyle küçük ve buruşuk meyvelerin varlığı görülmüştür.

• Sofralık zeytin ve zeytinyağı işletmecileri, üretici birlikleri, ticaret odası ve üreticiler ile

görüşmeler sonucunda; Hatay ve Osmaniye zeytin ağacı varlığının daha yüksek olduğunu ve

rakamların güncellenmesi gerektiğini rekolte heyetimize bildirmişlerdir.

Sonuç olarak; Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde 2017-2018 sezonunda zeytin

ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve yağlığa ayrılacak miktar ile elde edilecek zeytinyağı

miktarını gösterir veriler ilişikteki tabloda sunulmuştur. Buna göre, toplam 43.234.949 adet meyve

veren, 12.418.483 adet meyve vermeyen ağaç mevcut olup, ağaç başına ortalama 11,7 kg. zeytin

verimi ile 485.500 ton zeytin tanesi alınacağı, bunun 59.050 tonunun sofralığa, 426.450

tonunun yağlığa ayrılacağı, bundan da ortalama 1/5.7 randıman ile 73.500 ton zeytinyağı elde

edileceği tahmin edilmiştir.

2017-2018 SEZONU DOĞU AKDENİZ – GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ

İLLER




Zeytin (Ton)


Zeytin (Ton)

Elde Edilecek

Zeytinyağ(Ton)


Zeytin Danesi (Kg)

Meyve Veren

Meyve Vermeyen

MERSİN 7.495.439 5.295.098 18,3 137.500 35.000 102.500 15.000 6,8

KİLİS 3.826.837 752.367 3,4 13.000,0 500,0 12.500,0 2.500,0 5,0 KAHRAMAN MARAŞ 1.428.270 1.070.930 7,7 11.000,0 550,0 10.450,0 2.000,0 5,2

GAZİANTEP 8.929.332 445.500 1,8 16.500,0 1.500,0 15.000,0 3.000,0 5,0

ANTALYA 3.490.615 982.648 20,6 72.000,0 3.600,0 68.400,0 12.000,0 5,7

ADANA 2.596.634 151.680 11,6 30.000,0 4.500,0 25.500,0 4.000,0 6,4

HATAY 12.098.596 3.189.532 11,8 143.000,0 7.150,0 135.850,0 26.000,0 5,2

OSMANİYE 3.369.226 530.728 18,6 62.500,0 6.250,0 56.250,0 9.000,0 6,3

TOPLAM 43.234.949 12.418.483 11,7 485.500,0 59.050 426.450 73.500 5,6

HATAY

Hatay ilinde Kırıkhan, Altınözü, Antakya, Hassa, Belen, Aktepe ilçelerine bağlı köy ve beldelerde

bulunan zeytinliklerde gerekli incelemelerde bulunulmuştur. Sofralık zeytin ve zeytinyağı

işletmecileri, üretici birlikleri, ziraat odası, ticaret odası ve üreticiler ile görüşmeler sonucunda

2017-18 sezonuyla ilgili bilgiler alınmıştır. Hatay’ın zeytin ağacı varlığının daha yüksek olduğunu

ve rakamların güncellenmesi gerektiğini, kış mevsiminde yaşanan kar yağışının verime olumlu

etkisi olduğunu bunun akabinde dal kırılmalarını rekolte heyetimize bildirmişlerdir.

Verim açısından Kırıkhan, Belen, Aktepe, Hassa, Altınözü ve Samandağ ilçelerinde verim diğer

ilçelere göre yüksek olduğu tespit edilirken Hatay genelinde geçen yıla oranla verimin yüksek

olduğu gözlenirken, elde edilen meyvenin büyük bir kısmının yağlık olarak değerlendirilebileceği

öngörülmektedir. Kuraklığa bağlı küçük ve buruşuk meyve oluşumları gözlenmiştir.

Hatay iline ait 2017-2018 sezonunda toplam zeytin ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve


sunulmuştur. Buna göre, toplam 12.098.596 adet meyve veren, 3.189.532 adet meyve vermeyen

ağaç mevcut olup, ağaç başına ortalama 11.8 kg. zeytin verimi ile 143.000 ton zeytin tanesi


ortalama 1/5.2 randıman ile 26.000 ton zeytinyağı elde edileceği tahmin edilmiştir.

KİLİS

Kilis ilinde, Musabeyli, Merkez ilçelerine bağlı zeytin üretimi yapılan köylerdeki zeytinlik

alanlarında gözlemler yapılmış, sofralık zeytin ve zeytinyağı işletmecileri ve üreticiler ile

görüşmeler sonucunda 2017-18 sezonuyla ilgili bilgiler alınmıştır. Bölge genelinde verim düşük

gözlenmiştir. Bahar mevsimindeki şiddetli yağışların ve soğuk zararının, çiçeklenme döneminde,

meyve tutumunu olumsuz etkilediğini rekolte heyetimize bildirmişlerdir.

Kilis iline ait 2017-2018 sezonunda zeytin ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve yağlığa



mevcut olup, ağaç başına ortalama 3.4 kg. zeytin verimi ile 13.000 ton zeytin tanesi alınacağı,

bunun 500 tonunun sofralığa, 12.500 tonunun yağlığa ayrılacağı, bundan da ortalama 1/5.0


GAZİANTEP

Gaziantep ilinde, Oğuzeli, Nizip, Uluyatır, Şahinbey, ilçelerine bağlı zeytin üretimi yapılan

bölgelerdeki zeytinlik alanlarında gözlemler yapılmış, sofralık zeytin ve zeytinyağı işletmecileri,

prina sanayicileri ve üreticiler ile görüşmeler sonucunda 2017-2018 sezonuyla ilgili bilgiler

alınmıştır. Kuraklık sorunun yaşandığı bölgede düşük verim beklenmektedir.

Gaziantep iline ait 2017-2018 sezonunda zeytin ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve

yağlığa ayrılacak miktarlar ile elde edilecek zeytinyağı miktarını gösterir tablo ilişikte sunulmuştur.

Buna göre, toplam 8.929.332 adet meyve veren, 445.500 adet meyve vermeyen ağaç mevcut

olup, ağaç başına ortalama 1.8 kg. zeytin verimi ile 16.500 ton zeytin tanesi alınacağı, bunun

1.500 tonunun sofralığa, 15.000 tonunun yağlığa ayrılacağı, bundan da ortalama 1/5.0


KAHRAMANMARAŞ

2017–2018 Sezonu zeytin ve zeytinyağı rekoltesi tahmin heyeti olarak Kahramanmaraş İli,

Dulkadiroğlu, Türkoğlu ve Oniki Şubat İlçeleri ve köylerinde bulunan zeytinliklerde gerekli

incelemelerde bulunulmuştur.

Bölgede çiçeklenmenin güzel olduğu fakat meyve tutumunun istenen ölçüde olmadığı, dal kanseri

hastalığının artış gösterdiği, Verticilium solgunluğu (Verticilium dahliae) hastalığının lokal olarak

kurumalara neden olduğu heyetimize bildirilmiştir. Ayrıca kuraklığın verim ve kaliteyi olumsuz

etkilediği gözlemlenmiştir.

Kahramanmaraş iline ait 2017-2018 yılı zeytin ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve yağlığa


belirtilmiştir. Buna göre, toplam 1.428.270 adet meyve veren, 1.070.930 adet meyve vermeyen




OSMANİYE

Osmaniye ilinde, Kadirli, Düziçi, Toprakkale, Merkez ilçelerine bağlı zeytin üretimi yapılan

köylerdeki zeytinlik alanlarında gözlemler yapılmış, sofralık zeytin ve zeytinyağı işletmecileri ve

üreticiler ile görüşmeler sonucunda 2017-18 sezonuyla ilgili bilgiler alınmıştır. Sofralık zeytin ve

zeytinyağı işletmecileri, üretici birlikleri, ticaret odası ve üreticiler ile görüşmeler sonucunda 2017-

18 sezonuyla ilgili bilgiler alınmıştır. Osmaniye, zeytin ağacı varlığının daha yüksek olduğunu ve

rakamların güncellenmesi gerektiğini rekolte heyetimize bildirmişlerdir.

Osmaniye iline ait 2017-2018 sezonunda zeytin ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve




bunun 6.250 tonunun sofralığa, 56.250 tonunun yağlığa ayrılacağı, bundan da ortalama 1/6.3


ADANA

2017–2018 Sezonu zeytin ve zeytinyağı rekoltesi tahmin heyeti olarak Adana İli Seyhan, Çukurova,

Ceyhan ve İmamoğlu İlçeleri ve köylerinde bulunan zeytinliklerde gerekli incelemelerde

bulunulmuştur.

Adana iline ait 2017-2018 yılı zeytin ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve yağlığa ayrılacak

miktarlar ile elde edilecek zeytinyağı miktarını gösterir veriler ilişikteki tabloda belirtilmiştir. Buna

göre, toplam 2.596.634 adet meyve veren, 151.680 adet meyve vermeyen ağaç mevcut olup, ağaç

başına ortalama 11.6 kg. zeytin verimi ile 30.000 ton zeytin tanesi alınacağı, bunun 4.500

tonunun sofralığa, 25.500 tonunun yağlığa ayrılacağı, bundan da ortalama 1/6.4 randıman ile

4.000 ton zeytinyağı elde edileceği tahmin edilmiştir.

MERSİN

Mersin ilinde, Tarsus, Silifke, Mut, Merkez ilçelerine bağlı zeytin üretimi yapılan köylerdeki

zeytinlik alanlarında gözlemler yapılmış, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl/İlçe Müdürlükleri sofralık

zeytin ve zeytinyağı işletmecileri ve üreticiler ile görüşmeler sonucunda 2017-18 sezonuyla ilgili

bilgiler alınmıştır.

Mersin iline ait 2017-2018 sezonunda zeytin ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve yağlığa


sunulmuştur. Buna göre, toplam 7.495.439 adet meyve veren, 5.295.098 adet meyve vermeyen




ANTALYA

Antalya ilinde, Alanya, Manavgat, Serik ve Merkez ilçelerine bağlı zeytin üretimi yapılan

köylerdeki zeytinlik alanlarında gözlemler yapılmış, Sofralık zeytin ve zeytinyağı işletmecileri ve

üreticiler ile görüşmeler sonucunda 2017-18 sezonuyla ilgili bilgiler alınmıştır. Bölge genelinde

geçen sezona göre daha yüksek bir beklenmektedir.

Antalya iline ait 2016-2017 sezonunda zeytin ağaç sayısı, üretilecek zeytinden sofralığa ve yağlığa




bunun 3.600 tonunun sofralığa, 68.400 tonunun yağlığa ayrılacağı, bundan da ortalama 1/5.7


2017/2018 SEZONU TÜRKİYE ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI REKOLTE TAHMİNİ

İLLER




Zeytin (Ton)


Zeytin (Ton)

Elde Edilecek

Zeytinyağı (Ton)


Zeytin Danesi (Kg)

Meyve Veren

Meyve Vermeyen

BALIKESİR 11.024.813 497.990 22,3 245.391,5 40.687,8 204.703,7 34.579,0 5,9

ÇANAKKALE 4.940.456 510.440 13,6 66.975,2 7.212,0 59.763,1 12.017,8 5,0

MANİSA 19.546.500 3.124.404 13,0 254.878,3 126.516,0 128.362,2 20.869,4 6,2

İZMİR 16.661.123 2.923.030 11,0 183.027,8 23.168,9 178.025,8 34.770,3 5,1

AYDIN 22.811.443 2.292.496 19,3 440.796 77.676 363.120 68.650 5,3

MUĞLA 16.372.023 1.175.514 12,6 205.549,5 14.910,5 190.640,0 34.850,0 5,5

BURSA 11.146.095 687.312 7,8 86.827,2 66.570,9 20.256,3 3.340,6 6,1

MERSİN 7.495.439 5.295.098 18,3 137.500 35.000 102.500 15.000 6,8

KİLİS 3.826.837 752.367 3,4 13.000,0 500,0 12.500,0 2.500,0 5,0 KAHRAMAN MARAŞ 1.428.270 1.070.930 7,7 11.000,0 550,0 10.450,0 2.000,0 5,2

GAZİANTEP 8.929.332 445.500 1,8 16.500,0 1.500,0 15.000,0 3.000,0 5,0

ANTALYA 3.490.615 982.648 20,6 72.000,0 3.600,0 68.400,0 12.000,0 5,7

ADANA 2.596.634 151.680 11,6 30.000,0 4.500,0 25.500,0 4.000,0 6,4

HATAY 12.098.596 3.189.532 11,8 143.000,0 7.150,0 135.850,0 26.000,0 5,2

OSMANİYE 3.369.226 530.728 18,6 62.500,0 6.250,0 56.250,0 9.000,0 6,3

ADIYAMAN 299.476 409.539 13,8 4.135,3 794,5 3.340,8 668,2 5,0

ARTVİN 32.099 3.997 6,6 210,4 210,4 0,0 0,0 5,0

BARTIN 310 2.308 6,0 1,9 1,9 0,0 0,0 5,0

BİLECİK 270.487 52.520 9,8 2.661,5 2.661,5 0,0 0,0 5,0

BURDUR 52.165 11.335 5,0 260,3 65,6 194,7 38,9 5,0

DENİZLİ 1.115.858 410.626 15,1 16.901,5 8.399,3 8.502,2 1.700,4 5,0

DİYARBAKIR 4.600 2.850 6,7 31,0 0,0 89,0 6,2 5,0

ESKİŞEHİR 33.250 37.500 7,6 252,1 252,1 0,0 0,0 5,0

ISPARTA 16.185 13.950 4,6 73,8 44,1 29,7 5,9 5,0

KARAMAN 248.554 147.837 22,6 5.615,0 4.433,5 1.181,5 236,3 5,0

KASTAMONU 7.600 1.027 3,9 29,4 29,4 0,0 0,0 0,0

KOCAELİ 34.345 5.220 11,9 408,4 400,1 8,3 1,7 5,0

MARDİN 288.668 149.664 8,8 2.548,4 2.146,8 401,6 80,3 5,0

ORDU 1.200 600 2,5 3,0 3,0 0,0 0,0 5,0

RİZE 0 0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

SAKARYA 340.446 39.050 13,5 4.594,8 2.197,1 2.397,7 479,5 5,0

SAMSUN 17.063 6.016 4,4 75,7 75,7 0,0 0,0 5,0

SİNOP 34.157 6.000 9,1 310,8 310,8 0,0 0,0 5,0

ŞANLIURFA 960.829 615.111 14,3 5.552,0 770,0 4.782,0 956,4 5,0

ŞIRNAK 52.245 132.670 3,9 204,5 203,3 1,2 0,2 5,0

TEKİRDAĞ 943.326 112.444 12,0 11.321,4 9.905,4 1.416,0 283,2 5,0

TOKAT 1.250 1.875 4,0 5,0 5,0 0,0 0,0 5,0

TRABZON 61.029 14.107 19,7 1.202,8 1.202,8 0,0 0,0 5,0

UŞAK 2.450 21.145 8,4 20,5 12,8 7,8 1,6 5,0

YALOVA 792.366 82.150 7,4 5.878,9 5.853,9 25,0 5,0 5,0

ZONGULDAK 268 0 3,0 0,8 0,8 0,0 0,0 5,0

TOPLAM 151.347.628 26.583.103 13,4 2.031.244 455.772 1.593.698 287.041 5,6

2017-2018 Üretİm sezonu sofralik zeytİn ve zeytİnyaĞi...

Documents