20191126 circulair minifest - pioneering circulair minifest.pdf · circulair & industrie 4.0...
TRANSCRIPT
Grensoverschrijdend Fieldlab Circulaire Bouw en Infra Twente
26 november 2019 – Spinnerij Oosterveld
Circulair Minifest
Agenda
Filmpje 23 september 2019 – Vloggers 26 november 2019
14.00 uur Opening en terugkoppeling projecten 23 september 2019
14.20 uur Oproep Waterschap Vechtstromen
14.30 uur Circulair & Industrie 4.0
14.45 uur Uitleg workshops – Thee & koffie
15.00 uur Workshops 4 x 15 min. + 15 min. voorbereiding terugkoppeling
16.15 uur Terugkoppeling workshops
16.30 uur Pitches Grow Green – 3 bedrijven
16.45 uur Vloggers en Netwerkborrel
Agenda
1. Terugkoppeling Fieldlab 23 september
2. Pitches Grow Green
3. Industrie 4.0: Circulair en duurzaamheid,
energie en industrie 4.0 processen
4. Workshop: Circulariteit mens/product wat
betekent dat voor de organisatie en de
relatie tussen processen en systemen?
Agenda van Twente
CIRCULAIR ONTWERPEN EN BOUWEN
Herwin vd Vegte – Witzand
Norbert Duijvelshoff – Sto Isoned
Jan Schuttenbeld – Twee R Recycling
Tim Hafkamp – Saxion
Gerard Middelesch – Saxion
Joke Bults - Pioneering
Hoe kunnen materialen in de bouw
circulair worden toegepast in de
komende jaren?
1. Welke materialen worden tot op
heden al hergebruikt in de bouw?
2. Welke materialen worden tot op
heden nog niet hergebruikt in de
bouw?
3.Waarom worden sommige
materialen nog niet hergebruikt in
de bouw? Op welke manier zou dit
wel kunnen?
METEN VAN CIRCULARITEIT
1. Welke voorbeelden zijn er
al voor het meetbaar
maken van circulariteit en
hoe zijn deze gekoppeld
aan energiegebruik
2. Vergelijken van circulaire
projecten
Ruud van der Koelen – Van der Jeugd Architecten
Esther Bleumink – BCT architecten
Dik Roetert Steenbruggen – De Woonplaats
Gerd Klunder – Raab Karcher
Marc Harmsen – Architectenlab
Antonie ter Harmsel – Hodes Huisvesting
Eric Kouters – Pioneering
PRODUCT AS A SERVICE
Waar en hoe kunnen
servicemodellen de circulariteit
in de bouw versnellen.
Onderhoudsmodel
Servicemodel
WAARDECREATIE EN FINANCIERING
Wat is de meervoudige waardecreatie
(sociale, financiële en ecologische
waarde) in de sociale circulaire
woningbouw?
1. Huidige situatie circulaire
woningbouw?
2. Waarde van materialenstromen in
circulaire woningbouw?
3. Gevolgen van waardering van de
materiaalstomen voor de
restwaarde?
Bert Schipper – Welbions
Mark de Lat – Eshuis
Roor de Gans – Reinbouw
Bart Breedijk – Heijmans
Sebastiaan Klemm – Saxion
Marcel Brockhoff – Saxion
Niels Coops – Saxion
Martijn Schiphorst – Saxion
Joke Bults – Pioneering
KETENTRANSFORMATIE
1. Een doorlopende (MBO–HBO) leerlijn
‘circulair bouwen’ ontwerpen die kan
worden toegepast bij de Bouw en Infra
opleiding van het ROC van Twente en bij de
Bouwkunde, Bouwtechnische bedrijfskunde
en Civiele Techniek opleidingen van Saxion
2. Een handreiking ‘ontwerp leerlijn circulair
bouwen’ opstellen voor andere
(Overijsselse) onderwijsinstellingen die
circulair bouwen willen versterken in hun
curriculum.
Kristoff Derveaux – Saxion
Tim Neuring – ROC
Robby van den Broek – Roelofs
Daan Reugebrink - UT
Joke Bults – Pioneering
SpeeddatesVraag/onderwerp
Hoe kun je bouwmaterialen as a service vermarkten. Financierbaarheid?
Hoe gaan we het betaalbaar maken en houden?
Om echt stappen te zetten met circulair bouwen moeten we in het fieldlab ook
ruimte krijgen/maken om af en toe af te wijken van wet- en regelgeving
Hoe behoudt ik waarde van grondstoffen bij sloop en hergebruik zonder dat dit
direct verrekend wordt in de huur. = Hoe maak ik hiervan een rendabele BC
Kan je door de hele scoop van materialen, energie en sociale omgeving een woning
300% in waarde laten stijgen?
Gebruiker ervaart geen financiele meerwaarde omdat hij/zij de sloop niet mee
maakt. Hoe maak je circulair voor de gebruiker van een woning toch interessant?
Cross-over Bouw/infra. Hoe krijgen we circulariteit vanuit de bouw toegepast in de
infra en VV. Hoe kun je meerwaarde creëren. ?
Hergebruik van materialen toepassen. Wat voor waarde kennen we hieraan toe en
hoe financieren we dit?
Wat is de waarde voor de consument?
Vraag/onderwerp
Ken je kannibaal (concurrenten, toekomstige trends). Nagaan wat
trends zijn door regelmatig brainstormsessie te houden.
Hoe gaan we een volledige circulaire bouw waarmaken
Hoe kan circulair ontwerpen en bouwen toegepast worden op de
verbouwing van een bestaande locatie
Wat zijn de kritische bouwstoffen in 2030
Hoe zorg ik er voor dat je op minimaal component niveau blijft en
niet op productniveau (demontabel?)
Hoe brengen we sloop en bouw bij elkaar
Hoe kunnen we in en om huizen allerlei kringlopen sluiten. Bv
afvalwater zelf te zuiveren
Vraag/onderwerp
Uitwisseling onderwijs. Wat wordt er gevraagd voor de
toekomstige medewerker op het gebied van circulariteit
Welke basale kennis is vereist bij CE, dan wel wordt gevraagd van
een net afgestudeerde student
In welke mate moet circulaire basiskennis onderdeel zijn van juist
afgestudeerden
Hoe ga je circulariteit toepassen en realistisch maken bij de
gemiddelde inwoner
Hoe krijgen we iedereen in onze organisatie mee (naast enkel de
ambassadeurs)
Hoe creëren we flexibiliteit in aanbestedingen. Hoe wegen we
het. Van specificatie naar prestatie
Ketentransformatie: hoe gaat onderwijs daarbij helpen of op
inspelen
Hoe kunnen lokale overheden CE in bouw steunen en stimuleren
Levensbestendig wonen in modulair of immobiel.
Onderwijs anders inrichten tot 1 leven lang leren
Vertrouwen in bouwen en in elkaar.
Producent ism conceptaanbieder
Hoe kunnen we informatie en data inzetten om
ketentransformatie te bewerkstelligen
Wat is de rol van bouwstofleverancier in een circulaire markt
(fysieke componenten + digitale informatie)
Wat heeft de student nodig voor circulair bouwen (technische,
sociaal, procesinnovatie)
Circulair inkopen en controles achteraf
Verschillende samen brengen naar praktijk: snelle processen
Circulariteit in Beginfase
Hoe kunnen we de cultuurverandering tot stand brengen die
nodig is voor een circulaire supply chain
Grensoverschrijdend Fieldlab Circulaire Bouw en Infra Twente
Waterschap Vechtstromen
Jan-Hermen Kat
Circulair Minifest
Circulaire Economie
Pioneering 26 november 2019
Jan Hermen Kat
Zorgen voor:
• Schoon water
• Voldoende water
• (Water)veiligheid
Wat doet het waterschap?
Waterkwaliteit
Voldoende
• Landbouw
• Natuur
• Wonen
• Werken
Waterkwantiteit
Waterveiligheid
Kengetallen
Oppervlakte: 225.000 hectare
Inwoners: 800.000
Gemeenten: 23
Provincies: Drenthe, Overijssel, Gelderland
Watergangen: ruim 3.700 kilometer
Zuiveringen: 24 installaties
Stuwen: 1.300
Gemalen: circa 200
Personeel: circa 500 medewerkers
Investeringen: € 55 miljoen per jaar
Exploitatie-omzet: € 130 miljoen per jaar
Beheergebied
Activiteiten infra
• 100% circulair in 2050
• 100% circulair uitvragen in 2023
• 100 % circulair aanbesteden in 2030
KengetallenDuurzaam GGW Greendeal
Voorbeeld:
Terugwinnen uit baggerspecie (geowall)
Terugwinnen uit afvalwater
• Kaumera uit korrelslib
• Fosfaat
• Eiwitten (pilot)
• Cellulose (pilot)
• Water (NWT)
• Aanbestedingsregels
• Verantwoorden
• Onbekend
• Wiel uitvinden
• Goede voorbeelden
• Meedenken
• Wat kunnen wij voor u
betekenen?
• Wat kunt u voor ons
betekenen?
• Afzetmarkt grondstoffen
• ????
Vragen?
Grensoverschrijdend Fieldlab Circulaire Bouw en Infra Twente
Circulair & Industrie 4.0
Jan Kamphuis
Circulair Minifest
Circulair & Industrie 4.0
IoT and smart devices
1.Knowledge of the location of the asset
2.Knowledge of the condition of the asset
3.Knowledge of the availability of the asset
Sensoring, IoT
GPS, BIM, Holohelmet
Twins, Predictive Maintenance
Parametrisch ontwerpen
Remote maintenance, Step by step Instructions
Filmpje Oasen
Circulair & Industrie 4.0
Circulair & Industrie 4.0
Organisatie data stromen tbv ‘treintjes’ - Big data , block chain
Organisatie Mass Customisation Configuratie – BIM / VR/MR
Geautomatiseerde ketenintegratie - digitalisation
Parametrische vertaling van klant configuratie naar productie configuratie
---- inclusief design for circularity - AI, Machine Learning
Automated , robotised production en realization - Sensoring, MES, Digitisation
Product and production optization – Simulation and Virtualisation
Realization – Mixed Reality (Holohelmet)
Filmpje Holohelmet
Circulair & Industrie 4.0
PaaS, “product-as-a-service” business
modelretain ownership of the products -
while gathering data about their usage
to further optimize design and production
processes.
Blockchain?
Bim, AR/VR, Twins
Big data, algorithms
Simulation, Twins, AI
Grensoverschrijdend Fieldlab Circulaire Bouw en Infra Twente
Circulair & Industrie 4.0 - Workshops
Circulair Minifest
Workshops
Workshop: Circulariteit mens/product wat betekent dat voor de
organisatie en de relatie tussen processen en systemen
mens product
systemen en processen
Tafel 1 inleiding ontwerpen en bouwen (1)
Tafel 1 inleiding ontwerpen en bouwen (2)
Tafel 1 - Vragen ontwerpen en bouwen
• Wat zijn de consequenties voor jouw proces
• In hoeverre zijn de huidige informatie
systemen daarvoor geschikt?
• In hoeverre zijn gedigitaliseerde systemen
relevant om deze nieuwe business te
organiseren en te exploiteren?
Tafel 2 – Inleiding meten (1)
Tafel 2 inleiding meten (2)
Tafel 2 inleiding meten (3)
Tafel 2 – Vragen meten
• Wat zijn de consequenties voor jouw proces
• In hoeverre zijn de huidige informatie
systemen daarvoor geschikt?
• In hoeverre zijn gedigitaliseerde systemen
relevant om deze nieuwe business te
organiseren en te exploiteren?
Tafel 3 inleiding informatie en data (1)
Tafel 3 inleiding informatie en data (2)
Tafel 3 inleiding informatie en data (2)
Tafel 3 inleiding informatie en data (3)
Tafel 3 inleiding informatie en data (4)
Tafel 3 – Vragen informatie en data
• Wat zijn de consequenties voor jouw proces
• In hoeverre zijn de huidige informatie
systemen daarvoor geschikt?
• In hoeverre zijn gedigitaliseerde systemen
relevant om deze nieuwe business te
organiseren en te exploiteren?
Tafel 4 inleiding waardecreatie en financieren (1)
Tafel 4 inleiding waardecreatie en financieren (2)
Tafel 4 inleiding waardecreatieen financieren (3)
Tafel 4 – Vragen waardecreatie en financieren
• Wat zijn de consequenties voor jouw proces
• In hoeverre zijn de huidige informatie
systemen daarvoor geschikt?
• In hoeverre zijn gedigitaliseerde systemen
relevant om deze nieuwe business te
organiseren en te exploiteren?
Grensoverschrijdend Fieldlab Circulaire Bouw en Infra Twente
Terugkoppeling workshops
Circulair Minifest
Grensoverschrijdend Fieldlab Circulaire Bouw en Infra Twente
Grow Green - Pitches
Circulair Minifest
Bart Breedijk
Heijmans
Henk Lankamp
Roelofs
Timber Haaker
Saxion
Grensoverschrijdend Fieldlab Circulaire Bouw en Infra Twente
Vloggers
Circulair Minifest