206 kapital 14 01 2011

NA ZATVORAWE, ETVRTOK, 13.01.2011, 13.00~.

MBI 10 1,42%MBID 1,70%OMB 0,05%

EVRO/DENAR 61,50DOLAR/DENAR 47,41 EVRO/DOLAR 1,30

NAFTA BRENT 98,30EURORIBOR 1,51%

2.282

2.292

2.302

2.312

2.322

2.332

2.342

2.352

2.362

2.372

2.382

05.1 07.1 09.1 11.1 13.1

MBI 10

INDEKS NA MAKEDONSKA BERZA (13.01)

...samo idejata e kapital, sè drugo e pari... ~len na grupacijata KAPITAL MEDIA GROUP

petok / weekend

VOVEDNIKKATERINA SINADINOVSKA

PRO[IRENA I NADGRADENA ADMINI-STRACIJA� STRANA 2

vike

nd |

peto

k-14

| sa

bota

-15

| ned

ela

-16.

janu

ar

i. 2

011

| br

oj 2

06 |

godi

na 1

| ce

na 2

0 de

n. |

tel.

2 5

5 14

41

| fa

ks. 2

58

14 4

0

CRNOTO ZLATO JA UBIVA SVETSKATA EKONOMIJA VO POIM

KOLUMNADAN^O MARKOVSKI,AMBASADOR NA MAKED-ONIJA VO HRVATSKA

DUHOT NA BIZNISOT� STRANA 14

NIKOLA GRUEVSKI

Vo 2011 celosno }e se posvetime na reforma na administracijata� STRANA 6

KOI SE NAJMO]NITE LU\E VO SRBIJA?

Pink mu go donese prvoto mesto na @eqko Mitrovi}� STRANA 16

� STRANA 19

100 $

147 $

40 $

99 $

0 $

20 $

40 $

60 $

80 $

100 $

120 $

140 $

160 $

januari 2008 juli 2008 april 2009 januari 2011

DVI@EWE NA CENA NA SUROVA NAFTA PO BAREL

NIKOLA

Vo 201}e se na ref

CENATA NA NAFTATA SE PRIBLI@UVA DO 100 $ ZA BAREL!

NAMESTO TUTUNARITE, POLITIKATA GO NI@E TUTUNOT

]E IMA LI SUBVENCII I ZA NEZAKONSKI PROIZVEDENIOT TUTUN?!� STRANA 9

00

44

9

� ]E DOSTIGNAT LI REKORD CENITE NA BENZINITE VO MAKEDONIJA VO PONEDELNIK?!

Berzanskiot promet padna za 13,2%, indeksot MBI-10 izgubi 17% vo 2010 � STRANA 11

Dejan Kalenikov si dade ostavka vo ONE� STRANA 11

[EST DR@AVNI INSTITUCII SO MESECI SE OBEZGLAVENI

GRUEVSKI KUBURI SO DIREKTORSKI KADAR!?� STRANA 7

GRADE@NICI OD REGIONOT ZDRU@NO ]E RABOTAT VO LIBIJA I AL@IR

MAKEDONSKITE GRADE@NI KOMPANII SAMI ]E SE BORAT NA PAZAROT?!KAPITAL DOZNAVA DEKA VO MAKEDONIJA POSTOI INICIJATIVA ZA ZDRU@UVAWE NA DOMA[NITE GRADE@NI KOMPANII SO SRPSKITE FIRMI, NO SÈ U[TE NE BILO DOGOVORENO NI[TO KONKRETNO. POSTOELA INICIJATIVA I ZA RABOTA VO LIBIJA, NO USLOVITE NALO@UVALE DA SE OTVORI FIRMA VO TAA ZEMJA � STRANA 2-3

Navigator2 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

Milijardi evra dostignal platniot promet vo zemjava vo dekemvri minatata godina, {to pretstavuva porast od pove}e od 10% vo sporedba so istiot period vo 2009 godina. Platniot promet vo dekemvri e pogolem duri i vo sporedba so prethodniot mesec, {to verojatno se dolì i na prednovogodi{niot period, koga voobi~aeno pove}e se tro{i. Zgolemuvaweto na pla}awata vo zemjava e signal deka ekonomijata po~nuva da zaìvuva, no, istovremeno, dodeka plat-niot promet raste, se zgolemuva i brojot na blokirani smetki na kompaniite. Spored oficijalnite brojki od NBM, vo posledniot mesec od minatata godina bile blokirani vkupno 89.232 smetki ili nad 2 iljadi pove}e otkolku vo noemvri.5,46

GLAVEN I ODGOVOREN UREDNIKQup~o Zikov

ZAMENICI NA GLAVNIOT UREDNIKSpasijka Jovanova, Verica Jordanova, Biqana Zdravkovska Stoj~evska

POMO[NICI NA GLAVNIOT UREDNIKIgor Petrovski, Maja Bajalska Georgievska, Aleksandra Spasevska

GRAFI^KI I IT DIREKTORNikolaj Toma{evski

GRAFI^KI PRELOM I WEB ADMINISTRACIJANade Toma{evska, Igor Toma{evski

FOTOGRAFIJAAleksandar Ivanovski

Izdava: KAPITAL MEDIA GROUP doo Skopje, ul: Romanija bb (fabrika Gazela) 1000 Skopje, p.fah: 503, Republika Makedonija; PRETSEDATEL NA ODBOROT NA SODRU@NICI: Qup~o ZikovIZVR[EN DIREKTOR: Gordana Mihajlovska

OFFICE MANAGER I FINANSII: Aleksandra Nikolova: ++389 2 2551 441/ lok:[email protected]

PRETPLATA NA DNEVNIOT VESNIK KAPITAL I NA MAGAZINOT KAPITAL:Sawa Savovska: ++ 389 2 551441 /lok: [email protected]

REKLAMAAleksandra Stojmenova: ++389 2 2551441/ lok:[email protected]; [email protected]

OGLASIDijana Gulakova: ++389 2 2551441/ lok: [email protected]

SPECIJALNI PRILOZI:Jasmina Savovska Tro{anovski: ++389 2 2551 441/ lok: 102, [email protected]

Prviot broj na dnevniot vesnik Kapital se pojavi na 17 mart 2010telefon: ++ 389 2 2551 441; faks: ++ 389 2 2581 440; e-mail: [email protected]

Pe~ati: Grafi~ki Centar SkopjeSpored misleweto na Ministerstvoto za kultura za dnevniot vesnik “Kapital” se pla}a povlastena dano~na stapka. Tekstovite i fotografiite ne se vra}aat. Site objaveni tekstovi, fotografii i druga grafi~ka oprema se avtorski za{titetni i moàt da bidat preobjaveni, ili na drug na~in koristeni samo so dozvola na izdava~ot.Dano~en broj: MK 4030999366644; @iro smetki: Eurostandard banka: 370011100019555

Grade`nite kompanii od balkanskite zemji agresivno se podgotvuvaat povtorno da gi osvojat pazarite od Dale~niot Istok. Strategi-jata ovoj pat im e zaedno da nastapat za sigurno da do-

bijat rabota. Za razlika od niv, makedonskite grade`ni kompanii s$ u{te se dvou-mat dali e isplatlivo da se raboti vo dràvi kako Libija i Alìr. Vo Stopanskata komora na Makedonija velat deka e mnogu te{ko da ubedat golemi kompanii kako Granit i Beton da se zdruàt so stran-ski firmi i zaedni~ki da rabotat na odreden proekt. “Kapital” doznava deka vo Makedonija postoi inici-jativa za zdruùvawe na doma{nite grade`ni kom-panii so srpskite firmi, no s$ u{te ne bilo dogo-

voreno ni{to konkretno. Postoela inicijativa i za rabota vo Libija, no us-lovite naloùvale da se otvori firma vo taa zemja. Grade`nite kompanii se povlekle od idejata, bidej}i prethodno nemale obezbedeno rabota i zatoa {to smetale deka Libija e politi~ki nestabilna dràva. No, vo Stopanskata komora na Makedonija velat deka kaj makedonskite grade`ni kompanii voop{to ne postoi interes za zdruùvawe i zaedni~ki nastap na treti pazari. Pretsedatelot na Zdruènieto na grade`nici

“Kapital” doznava deka vo Makedonija postoi inicijativa za zdruùvawe na doma{nite gra-de`ni kompanii so srpskite firmi, no s$ u{te ne bilo dogovoreno ni{to konkretno. Postoela inicijativa i za rabota vo Libija, no uslovite naloùvale da se otvori firma vo taa zemja

GSOWA JOVANOVA

[email protected]

GRADE@NICITE OD BALKANOT ZDRU@ENI ]E RA

KATERINA [email protected] SINADINOVSKA

@ [email protected]

Zaludni se najavite na premierot Nikola Gruevski deka 2011 }e bide klu~na godina za reformirawe na glomaznata makedonska administracija, koga ~eko-rite {to realno se pra-vat govorat ne{to sosema drugo.Vo realnosta, zborovite na premierot se pobivaat so sekojdnevnoto polnewe na dràvnata uprava so novi ramkovni vrabotuvawa. Dodeka Gruevski zboruva edno, vicepremierot vo negovata Vlada, Abdula}im Ademi, ne prestanuva so novi ramkovni vrabotuva-wa, a vtoriot vicepremier, Vasko Naumovski, veli deka ovie vrabotuvawa ne samo {to nema da zaprat, tuku i }e prodolàt vo tekot na celata 2011 godina (re-formski klu~nata godina!), s$ dodeka ne se popolni potrebnata kvota Albanci vo site dràvni institucii. Pritoa, vlasta se povikuva na toa deka Ramkovniot dogovor e del od Ustavot i deka nedozvoleni se kritikite protiv vrabotu-vawata, koga tie se ustavna odredba.I taka e! Dobro e {to Vladata odlu~ila da vni-mava na ustavnite odredbi! Dogovorot od 2001 godina, me|u drugoto, ni naloì da ja promenime struktu-rata na vrabotenite vo javnata administracija! Gi bivalo, ne gi bivalo, imalo li biro za niv, nemalo, doa|aat li na rabota ili sedat doma, na 25% mora da im se dadat plati! No, vo dogovorot, soglasno toa, i vo Ustavot, ama nikade ne pi{uva deka ovoj proces na

PRO[IRENA I NADGRADENA

ADMINISTRACIJA!

PETOK 14 JANUARI 2011PRVIOT BROJ NA DNEVNIOT VESNIK KAPITAL IZLEZE NA 17 MART 2010 g.

vrabotuvawe treba da trae beskone~no! Kade e logikata 10 godini po potpi{uvaweto na dogovorot da falat kadri na “malcinstvata” vo broj-ni institucii, koga s$ {to slu{ame “novi 300, novi 500, novi 600” ramkovni vrabotu-vawa sekoj mesec. Kade odat ovie novovraboteni? Po s$ izgleda, ne na rabota! A platata si te~e!No, ova ne e s$! Vo ce-liot zanes za toa kako }e ja prerodime upravata ovaa godina, novope~eniot minister za informati~ko op{testvo, em za administracija, Ivo Ivanovski, go otkri i na~inot na koj }e reformira Vladata! ]e se zafatat so krupna akcija – do juli }e brojat! Zna~i, idejata za reforma vo klu~nata 2011 godina se sos-toela vo toa da se potro{at celi sedum meseci na utvr-duvawe na to~niot broj na lu|eto na koi im se delat plati od narodnite pari. Neverojatno! Nebare samiot Gruevski }e izleze na teren i eden po eden }e gi broi buxetarite! Ovoj sme{en plan na najdobar na~in ja otslikuva i serioznosta na Vladata da napravi vistinska reforma. Do tolku pove}e {to portparolite na negovite ministerstva mu pora~aa na premierot deka dodeka toj broi, tie se podgotveni samo za eden ~as da mu izgotvat spisoci so broj na vrabo-teni! Zna~i, samo Gruevski ne ja znae to~nata brojka na buxetari! I sedum godini da broi{, ne moè{ da izbroi{ ne{to {to ne saka{ da go vidi{! Ili, moèbi, Gruevski o~ekuva da poveruvame deka otkako }e dobroi, od juli }e po~ne da otpu{ta administrativci (bez kratewe, reforma na administracijata ne moè da ima)!? Pa, taka, so otpu{tawa }e prodolì do pred izbori, ne pla{ej}i se za svojot rejting!? Vidovme nie, 20 godini gledame kako sekoja

vlada vaka hrabro se fa}a vo kostec so predizvikot na javnata administracija! Pa, nejzinata reforma e tolku nepopularna merka, {to i opozicijata ne se osmeluva da zboruva na taa tema! A bidej}i na{ite politi~ari se tolku hrabri lideri koi ne mislat na rejtingot, tuku na problemot, {to }e n$ bankrotira kaj i da e, nie dojdovme na derexe koga edinstvenite vrabotuvawa so koi realno moème da se pofalime ni se tokmu vo dràvnite institucii. So novite zakani za dràvni slu`benici i za uprava, koi ovozmoùvaat polnewe na administracijata so partiski kadar, planot za sedummese~no broewe stana nekako i logi~en. Tolku vreme verojatno }e bide potrebno da se dopolnat instituciite! Po Ramkoven ili po partiska kni{ka, seedno! A, Makedonija, namesto so reformirana, }e si os-tane so edna nadgradena i pro{irena administracija. Liderot {to realno }e go promeni ova }e zasluì orden za naroden heroj! I spomenik, sigurno!

MAKEDONSKITE GSAMI ]E SE BORA

Z

Navigator 3��NE IM BE[E DENOT�LIDERI �POBEDNIK

KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

SEKOJ GOLEM NAPREDOK PROIZLEGOL OD GOLEMA SMELOST

XON DJUIAMERIKANSKI FILOZOF I SOCIJALEN KRITIÂR

�

Pretsedatelot na Make-donija, \orge Ivanov, se fati za rabota. U{te na po~etokot od novata godina re{i vedna{ da se obide da go podobri politi~kiot dijalog vo zemjata, koj na golemo be{e kritikuvan izminata-ta godina i podolgo vreme e ve}e zamren. Ivanov gi svika na sredba liderite na najgolemite politi~ki partii vo zemjava.Iako liderskata sredba pove}e e inicirana kako sredba za odbeleùvawe na 20 godini nezavis-nost na Makedonija i 10 godini od Ramkovniot dogovor, sepak, na masata se o~ekuva da stane zbor i za klu~nite pra{awa za Makedonija, kako na vnatre{en, taka i na nadvore{en plan.

fali, namesto da gi po~ituva evropskite institucii i da gi ostavi da si ja rabotat svojata rabota, go obvinuva Marti za tendenciozno dezinformirawe. Ne e nikakov problem toj da so~uvstvuva so Ta~i, duri i vo uslovi koga istiot e obvinet od edna krajno seriozna in-stanca za isklu~itelno te{ko zlostorstvo. No, negovata institucionalna polo`ba na vicepremier vo makedonskata Vlada ne dozvoluva toj da zastapuva interesi na druga dràva so pogolem àr od interesite na svojata. Ne postoi ~len na DUI koj, na primer, potpi{al peticija poradi zgrozenost od dis-kriminatorskata politika na Grcija kon Makedonija. Zatoa, posoodveten na~in da mu iz-razi poddr{ka na kosovskiot premier, Ademi trebalo da najde vo privaten telefonski razgovor so Pri{tina.

Iako e zamenik-premier vo makedonskata Vlada, Abdula}im Ademi, zaedno so duzina dràvni funkcioneri na DUI, se odnesuva kako ~len na Vla-data na Kosovo. Vo mig koga albanskata vladeja~ka partija se soo~uva so takvi problemi {to Ali Ahmeti probuva da gi ublaì so sekojdnevni sredbi so s$ ponezadovolnite glasa~i, Ademi, ostanatite ministri, pratenici, gradona~alnici od redovite na DUI, pobrzaa da se potpi{at na peticijata pro-tiv izve{tajot na Dik Marti, pratenikot na Parlamentarnoto sobranie na Sovetot na Evropa, za vme{anosta na kosovskiot premier, Ha{im Ta~i, vo trgovija so ~oveki organi. Ademi, koj vo makedonskata Vlada gi pretstavuva etni~kite Albanci od zemjava, so ~ija masovna poddr{ka za evroin-tegraciite DUI mnogupati se

P

� GUBITNIK

I

� MISLA NA DENOT

BARAK OBAMA

Mu porasna rejtingot na amerikanskiot pretse-

datel na 50%, prvpat po juni minatata godina, blagodare-nie na podobrata ekonomska situacija

FRANSOA FIJON

Rabotata dojde dotamu Velika Britanija da ja

spasuva evrozonata, iako ne e ~lenka na evropskata mon-etarna unija, a idejata ja smisli Francija

ROBERT DE NIRO

Amerikanskiot akter godinava }e bide

glaven vo ìri-komisijata na Me|unarodniot filmski festival vo Kan

FATMIR BESIMI

Ne uspea da gi natera pratenicite i od vlasta

i od opozicijata da diskuti-raat za predlog-zakonot za energetika, iako stanuva zbor za su{tinski va`ni pra{awa

VICEPREMIER OVDE, A SO SRCETO NA KOSOVO

LIDERSKA SREDBA

ABOTAT VO LIBIJA I VO AL@IR

\ORGE IVANOVIvanov mnogupati dosega be{e kritikuvan deka e neaktiven na politi~kata scena vo zemjava i deka politi~arite ne mu go slu{aat mnogu glasot. No, ne moàt da mu zabeleàt za aùrnosta vedna{ da gi sedne na ista masa, pa makar i na pove}e formalna sredba. A, i ne treba da ja propu{tat {ansata da go nadomestat izgubenoto vreme za Makedonija. Pretsedatelot Ivanov im ja dade taa {ansa.

pri komorata, Nikola Vel-kovski, veli deka e podgotven da im izleze vo presret na grade`nite kompanii, dokolku pobaraat, i da pregovara so srpskata i hrvatskata komora za i make-donski firmi da u~estvuvaat vo zdruùvaweto. Toj tvrdi deka procesot bi bil les-en i ednostaven dokolku ima interes od makedonska strana.“Na mnogu sostanoci sme razgovarale, me|utoa, bez uspeh. Mnogu e dobra ide-jata za zdruùvawe na grade`nite firmi od sosedst-voto, me|utoa, na{ite firmi se pla{at od takov potfat. Najverojatno poradi toa {to se tolku rascepkani, pa mis-lat deka nemaat kapacitet za takva rabota. Zainteresira-ni se edinstveno Granit i Beton, no tie samostojno si baraat rabota. Nie kako komora sme podgotveni da im pomogneme vo realiz-iraweto na pregovorite”, veli Velkovski.

DALE^NIOT ISTOK, SEPAK, E ATRAKTIVEN

Deka zemjite od Dale~niot Istok, sepak, se aktuelni za makedonskite grade`ni kompanii pokaùva i faktot {to pred nekolku meseci Be-ton najavuva{e potencijalen vlez vo Libija preku u~estvo na tenderi za izgradba na pati{ta, èlezni~ki prugi i celi naselbi. Vlezot na libiskiot pazar Beton go najavi samostojno, no s$ u{te nema odgovor za konkretna zdelka. Upatenite vo grade`niot biznis velat deka postojat dva tipa sorabotka me|u grade`nite firmi koga rabotat na odredeni proekti. Prviot e koga se zdruùvaat za da u~estvuvaat na odreden tender na koj se baraat us-lovi koi naj~esto edna od kompaniite ne moè da gi ispolni, a vtorata varijanta e koga se zdruùvaat vo konzorcium so cel nastap vo treti zemji. Makedonskite grade`ni kom-panii retko ja primenuvaat vtorata varijanta, iako e poznato deka najgolem problem pri nastapot na stranskite pazari im pret-stavuva obezbeduvaweto bankarski garancii, a do-polnitelno mora da vloàt vo obezbeduvawe pogolem broj rabotnici, oprema i mehanizacija, koja treba da se prenese na dale~nite pazari dokolku obezbedat konkretna zdelka. Me|utoa,

pretsedatelot na Klubot na firmi za sorabotka so zemjite od Bliskiot Istok i MAGREB veli deka ima re{enie i za ovoj problem, no nemalo dovolno volja kaj dràvata.“Nie re~isi deset godi-ni ja nudime idejata za formirawe konzorcium koj }e funkcionira na princip na javno-privatno partner-stvo, odnosno vo nego }e u~estvuvaat Javnoto pretpri-jatie za stanben i deloven

prostor, Fondot za pati{ta i drugi javni pretprijatija, no i Makedonskata banka za poddr{ka na razvojot i site firmi koi sakaat i imaat finansiski kapacitet da u~estvuvaat na stranski pazari. Taka, na prviot bran tenderi nie }e bideme podgotveni da nastapime i da im konkurirame na stranskite kompanii, zatoa {to sekoj vo konzorciumot }e ima dovolno kapacitet da izdava garancii za pogolemi

proekti”, objasnuva Vasko Kojstoj~inoski, pretsedatel na Klubot na firmi za sorabotka so zemjite od Bliskiot Istok i MAGREB. Kostoj~inovski objasnuva deka ovaa ideja so godini bila pozitivno prifatena od site ministri za trans-port, no nikoj seriozno ne se zafatil da ja realizira. Spored nego, bez formirawe konzorcium doma{nite grade`ni kompanii nemaat golemi {ansi za rabota na pozna~ajni proekti vo ovie dràvi. “Nie imavme nekoi inici-jativi za rabota vo Katar, me|utoa, bankarskata garan-cija za proektot iznesuva{e 15 milioni funti. E, takvo ne{to doma{nite kompanii sami ne moàt da obezbedat. A interesno e toa {to na na{ite firmi kako da im e odli~no da rabotat doma. Vo momentov se angaìrani na proekti na doma{en teren i ne se zainteresirani da izlezat nadvor”, dodava Kostoj~inovski.

ZAEDNI^KI NASTAP NA HRVATSKI I SRPSKI KOMPANII

Na 20 fevruari vo Bel-grad }e se sostanat oko-lu 30 najgolemi srpski i hrvatski kompanii so cel da formiraat zaedni~ki konzorcium za rabota na odredeni proekti vo prvata polovina od godinava vo Libija i vo Alìr.“Ako s$ trgne kako {to treba, ubeden sum deka samo vo Sr-bija }e ima rabota za u{te 50 seriozni pretprijatija i okolu 10.000 lu|e”, veli Goran Rodi}, sekretar za grade`ni{tvo pri Stopan-skata komora na Srbija. Spored Rodi}, grade`nicite planiraat da prezemat zdelki vredni 1,5 milijardi dolari vo Libija i vo Alìr, koi se mnogu povolen pazar vo momentov, zatoa {to samo li-biskiot pretsedatel, Moamer al Gadafi, planira da vloì okolu 50 milijardi dolari vo izgradba na stanovi i infrastruktura. Po dobrite iskustva so grade`nicite od porane{na Jugoslavija, Libija ve}e podolgo vreme na Srbija & nudi grade`ni raboti {to bi moèle da ja izvle~at grade`nata in-dustrija od kriza. Me|utoa, srpskite kompanii imaat problemi so bankarskite garancii, pri~ina {to gi pottiknala da se zdruàt so hrvatskite.

ILIR META

e ve}e zamrensvika na sredna najgolemitepartii vo zemIako liderskapove}e e inicsredba za odbna 20 godini nost na Maked10 godini od dogovor, sepakse o~ekuva dai za klu~nite za Makedonija

pri komorata, Nikola Vel-kovski, veli deka e podgotven da im izleze vo presret

k

proekti”, objasnuva Vasko Kojstoj~inoski, pretsedatel na Klubot na firmi za

b k

GRADE@NI KOMPANII AT NA PAZAROT?!

SLABA TRGOVSKA RAZMENA SO ZEMJITE OD MAGREBTrgovskata razmena na Makedonija so zemjite od MAGREB za deset meseci lani iznesuva{e 41,7 milioni dolari. Izvozot iznesuva 11,3 milioni dolari, a uvozot e vo vrednost od 30,4 milioni dolari. Nedovolno razvienata trgovska razmena so zemjite od MAGREB (Alìr, Obedineti Arapski Emirati, Bahrein, Egipet, Irak, Iran, Maroko, Kuvajt, Libija, Oman, Ka-tar, Sirija, Jordan, Saudiska Arabija) se dolì pred s$ na nezaokruènata pravna ramka i toa {to so ovie zemji nemame preferencijalna ili slobodna trgovija. Vo Stopanskata komora velat deka za uspe{no probivawe na ovie pazari neophodna e sistemska poddr{ka i podgotovka na kompaniite.

NIKOLA VELKOVSKIPRETSEDATEL NA ZDRU@ENIETO NA GRADE@NICI PRI STOPANSKATA KOMORA NA MAKEDONIJA“Na mnogu sostanoci sme razgovarale na ovaa tema, me|utoa, bez uspeh. Mnogu e dobra idejata za zdru-ùvawe na grade`nite firmi vo regionot, no na-{ite firmi se pla{at od takov potfat, najverojatno poradi toa {to se tolku rascepkani, pa mislat deka nemaat kapacitet za takva rabota. Zainteresirani se edinstveno Granit i Beton, no tie samostojno si ba-raat rabota, a nie kako komora sme podgotveni da im pomogneme vo realizi-raweto na pregovorite.”

SEAD KOÂNPRETSEDATEL NA KOMORATA ZA GRADE@NI[TVO PRI SOJUZOT NA STOPANSKI KOMORI“Ne razmisluvame za zdruùvawe so grade`nite kompanii od sosedstvoto, zatoa {to na{ite ~lenki se mali i sredni kom-panii i nemaat finan-siski kapacitet za takvo ne{to. Me|utoa, vo posledno vreme se vodat razgovori za spojuvawe so avstriski grade`ni kompanii, odnosno so nivnite pretstavni{tva vo sosedstvoto, pa vo idnina o~ekuvame da se ostvarat nekoi konkretni zdelki.”

\ORGE IVANOV

IKIK

ILLIRIR META

Navigator4 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

Namesto seriozna debata za predlog-zakonot za ener-getika, koj e pred donesuvawe, prate-

nicite vo Sobranieto v~era se dokaùvaa koj e vo pravo, dali se naru{il delovnikot za rabota, koj zel zbor, a koj ne, za problemite na tutunarite, kravite koi vo Bitolsko “gledaat” televiz-ija, kako i toa koja vlada bila podobra. Debatata na sobraniskata Komisija za ekonomski pra{awa za ener-getskite problemi na Make-donija ostana vo senka na òl~nata dnevno-politi~ka kavga.

Pratenicite od VMRO-DPMNE i pretstavni-ci na Minis-

terstvoto za ekonomija, pred da po~ne debatata za zakonot, me|usebno se dogovaraa koi amandmani da se prifatat, a koi ne, bez pritoa da gi slu{nat argumentite zo{to del od pratenicite baraat izmeni i dopolnuvawa na predlog-zakonot za energeti-ka. Predloènite amandmani na SDSM, za koi edinstveno debatiraa pratenicite, min-isterot za ekonomija, Fatmir Besimi, gi otfrli. Gi pri-fati samo amandmanite od VMRO-DPMNE.Pratenicite od SDSM ba-raa socijalnite energetski vau~eri, namesto 600 denari, da bidat 1.000 denari, da vaàt za pogolema kategorija gra|ani i seto toa da se regulira vo zakonskiot tekst, bez pritoa da obrazloàt na {to gi temelat vakvite predlozi. Pratenikot Jani Makraduli

pobara parite, namesto za reklami, dràvnite kom-panii ELEM i MEPSO da gi vloàt vo izrabotka na formulari, koi zaedno so neinformiranite korisnici na socijalna za{tita }e gi popolnuvaat na lice mesto i }e im gi napravat dostapni 10-te evra dràvna mese~na subvencija za elektri~na energija. “Ne zboruvam za vkusovi, no, spored mene, EVN ima glupava reklama za za{teda

na elektri~na energija, a ELEM e “beter” so tavata so prèni jajca. So tie pari, vi tvrdam, se pravat i kampawa i formulari za socijalno zagrozenite semejstva. EVN e privatna kompanija. Neka pravi {to saka so parite, no dràvnata ELEM neka zeme edno kombe, neka odi vo [uto Orizari i neka im gi popolni formularite na lu|eto. Eve, ministerot za ekonomija neka & naredi na ELEM parite {to gi tro{i za

gluposti da gi prenaso~i vo izrabotka na formulari za socijalno zagrozenite seme-jstva. Eve, SDSM se nudi da napravi besplaten softver i da im pomogneme na lu|eto”, veli Makraduli.Ministerot za ekonomija, Besimi, otfrli ovaa izme-na da ja vnese vo zakonot, obrazloùvaj}i deka formata ne e va`na za uspe{nosta na proektot.“Uspe{nosta ne se sostoi vo formata na re{enieto. Mis-lam deka nie nudime poflek-sibilno re{enie. Iskustvoto pokaùva deka nitu edna zemja od regionot ne go regu-lira ova pra{awe so pose-ben zakon. EU ostava sekoja dràva sama da odlu~i kako }e go regulira ova pra{awe. Iznosot na subvencijata e rezultat na procenka i ako vo ramkite na buxetot imame pove}e sredstva, sekako deka

pogolemite sumi }e imaat svoe opravduvawe”, objasnuva Besimi.Pratenicite i ministerot sporea i za toa kolku se potro{ile od predvidenite 150 milioni denari za en-ergetski vau~eri za minatata godina, ako, namesto 58.000 socijalno zagrozeni semejstva, vau~eri iskoristile 16.532 semejstva. Prateni~kata od SDSM, Vesna Bendevska, pra{a, no ne dobi odgovor kade se potro{ile predv-idenite pari za energetski vau~eri.Radmila [e}erinska od SDSM obvini deka JP Make-donski {umi ne izdava smet-ki za svoite uslugi, poradi {to socijalnite semejstva ne moàt da gi iskoristat tie 600 denari subvencija za potro{enata energija.

JANI MAKRADULIPRATENIK NA SDSMNe zboruvam za vkusovi, no, spored me-ne, EVN ima glupava reklama za za{-teda na struja, a ELEM e “beter” so tavata so prèni jajca. So tie pari, vi tvrdam, se pravat i kampawa i formulari za socijalno zagrozen-ite semejstva. EVN e privatna kompanija, no ELEM ne.

�� 3 FAKTI ZA... PROCENKI...

19.941 BARAWA ZA AZIL BILE PODNESENI VO BELGIJA VO TEKOT NA 2010 GODINA

KOSOVSKI AZILANTI DOBROVOLNO SE VRATILE OD BELGIJA MINATATA GODINA257

197MAKEDONSKI AZILAN-TI VO BELGIJA DOBRO-VOLNO SE VRATILE VO DR@AVATA, SOOP[TI BELGISKOTO MINIS-TERSTVO ZA SOCIJAL-NA INTEGRACIJA

NEODGOVORNI PRATENICI

KATERINA [email protected]

ULI^NATA POLITIKA POINTERESNA OD ZAKONOT ZA ENERGETIKA

� REGION 0-24 �

...RABOTNA POSETA?!Osmani “sraboti” nov pokriv i fasada

Postaven e celosno nov pokriv i fasada na poliklinikata Jane Sandanski, vo koja se ispolneti site uslovi za edna

kvalitetna zdravstvena za{tita, izjavi ministerot za zdravstvo, Bujar Osmani, vo negovata redovna poseta.

...KRIZNA, NO USPE[NA GODINAMuzejot na Makedonija zadovolen od postignatoto

Muzejot na Makedonija ima{e krizna, no i uspe{na 2010 godina, oceni denes direktorot na institucijata, Meri

Anicin-Pejovska, na tradicionalnoto ~estvuvawe na praznikot Vasilica.

...KRAJ!HTV prestanuva da ja emitira “Latinica”

Informativnata programa na Hrvatskata radio-televizija vo ponedelnik, 17 januari, }e ja emituva poslednata emisija

“Latinica”, zaradi istekuvawe na nejziniot “ìvoten vek” i nov predizvik na voditelot Denis Latin.

QUPÔ ZIKOV

...POGLED NA DENOT...

POÎTUVANI ÎTATELI, POVTORNO SE ÎTAME OD SREDA, 19 JANUARI 2011

Pratenicite v~era sednicata za noviot zakon za energetika ja potro{ija za da raspravaat za tutunarite, kravite i izvr{itelite

��

@ � EQKO ROHATINSKIguverner na Hrvatska narodna banka

NE SAKAM DA SUM PREMIER, ]E ODAM VO BIZNISOT

rvatskiot guverner e deciden, nema da vleguva vo politikata. Pove}e go privlekuvala rabotata vo privatniot sektor.“Da, me vikaat vo svoite izborni timovi i sakaat da me vidat kako premier, no od toa ni{to. Po

zavr{uvaweto na mandatot kako guverner }e imam re~isi 60 godini, a cel ìvot ìveam samo od svojata plata. Nemam kapitalni prihodi, nitu za{tedi, zatoa sakam da odam vo privatniot sektor, kade mora ne{to da zarabotam za star-ite denovi”, odlu~en e hrvatskiot guverner, @eqko Rohatinski. Ova e negovata reakcija po {pekulaciite deka plani-ra da velze vo politikata, sekako, so prezemawe na premierskata funkcija.

FATMIR BESIMI MINISTER ZA EKONOMIJA

Mislam deka nie nudime poflek-sibilno re{enie. EU ostava sekoja dràva sama da odlu~i kako }e go regulira ova pra{awe. Iznosot na subvencijata e rezultat na procenka i ako vo buxetot imame pove}e pari, pogolemite sumi }e imaat i svoe opravduvawe.

H

Politika / Pari / Dràva6 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

TRANSPARENTNOST MAKEDONIJA OBVINI ZA SEDUM SLUÂI NA KORUPCIJA VO DEKEMVRI

Vo dekemvriskiot izve{taj na Transparentnost Makedonija za sostojbite so korupcijata i krimi-nalot vo Makedonija, predupreduvaat za korupcija

vo sedum slu~ai. Razre{uvaweto na sudijata Violeta Duma, spored Transparentnost Makedonija e neumesen i aroganten pritisok vrz nezavisnosta na sudstvoto od strana na ministerot Mihajlo Manevski. Ottamu predupreduvaat i za korupcija vo posledniot izbor na sudii napraven vo dekemvri. Velat deka nitu eden od izbranite sudii ne gi ispolnuva kriteriumite na noviot Zakon za sudovi, ~ija implementacija }e po~ne vo 2012 godina.Deluvaweto, pak, na Dràvnata komisija za spre~uvawe na korupcija tie go ocenija kako nedosledno i selek-tivno. Ova osobeno se odnesuva na slu~ajot so direktorot na Upravata za bezbednost i kontrarazuznavawe, Sa{o Mijalkov i neispolnuvaweto na obvrskata za neprijavuvawe na imotot vo zakonskiot rok, tuku so golemo zadocnuvawe, poso~i izvr{niot direk-tor na Transparentnost, Ana Janeva-Deleva. Transparentnost Makedonija vo dekemvriskiot izve{taj za ko-ruptivni gi poso~i i slu~aite so Media print Makedonija, slu~ajot so honorarite na ministerkata za kultura Elizabeta Kan~eska–Mi-levska, izmenite na Za-konot za dràvna admin-istracija, kako i pre-sudata za prateni~kata Vesna Bendevska, po tu`bata na ministerot za odbrana, Zoran Kowanovski.

PREGLED VESTI�CRVENKOVSKI: NAUMOVSKI OTKRI DEKA GRUEVSKI NE SAKA KOMPRO-MIS SO GRCIJA!

Liderot na SDSM, Branko Crvenkovski ja oceni kako katastrofalna izjavata na vicepremierot za evrointegracii Vasko Naumovski, vo koja toj veli

deka dràvniot vrv ima usoglasen stav za sporot za imeto i deka toj stav e "Republika Make-donija", a re{enieto zaviselo samo od voljata na Atina da popu{ti."Dràvniot vrv zamislete posle dolgi napori uspeal da postigne konsenzus i toa bilo deka imeto na dràvata e Republika Makedonija. Kraj! Katastrofa! [to da razgovarame ponatamu!? ako dràvniot vrv, pre-tsedatelot na dràvata, premierot, pretsedatelot na Sobranieto, ministerot za nadvore{ni raboti, tolku vreme se dogovarale {to e imeto na dràvata, i ako so vakov stav odime na pregovori i na sredba so medijatorot Metju Nimic, jasno e deka ne postoi nitu volja, nitu znaewe ili strategija i podgot-venost za kompromis" veli Crvenkovski.

Po ekspertite za bez-bednost i za NATO-integracii, i penzi-oniranite generali

na ARM so stav deka posto-janoto namaluvawe na bux-etot za odbranata negativno se odrazuva vrz armijata i vrz celokupniot odbranben sistem na dràvata. Na sredbata, organizirana na nivno barawe, tie v~era se sretnaa so pretsedatelot na dràvata, \or|e Ivanov, vo negovoto svojstvo na vrhoven komandant na vooruènite sili na ARM i direktno mu gi kaàa svoite zabele{ki. Pretsedatelot na Zdruènieto

PENZIONIRANITE GENERALI MU PORA AA NA IVANOV

KRATEWETO NA BUXETOT NA ARMIJATA NE E REFORMA!

na veteranite i rezervistite, porane{niot general-major Ilija Nikolovski, istakna deka inicirale sredba so Ivanov, za vrhovniot koman-dant da gi zapoznae iskus-nite armiski stare{ini so dostignuvawata na ARM i so tekot na evroatlanskite integracii, no i za tie da mu gi upatat svoite zabele{ki, koi, glavno, se povrzani so kontinuiranoto kratewe na buxetot za odbrana."Na{ite zabele{ki se odne-suvaat na finansiraweto na odbranata. Sredstvata za armijata se namaluvaat sekoja godina i se nedo-volni za nejzino moderno opremuvawe. Iako ARM, kako segment od dràvata, najm-nogu napreduva{e vo re-

formite i denes pretstavuva visokoobu~ena profesionalna armija, ekonomskiot standard na nejzinite pripadnici e pod potrebnoto nivo", istakna Nikolovski. Toj smeta deka namaluvaweto na brojnata sostojba na ar-miskite sili pretstavuva i bezbednosen problem vo uslovi koga Makedonija s$ u{te ne e ~lenka na NATO i ne moè da se potpre na bezbednosniot sistem na Alijansata."Ne sme zadovolni od struktu-rata na armiskite sili, ~ija brojna sostojba vo mirnovre-menskiot i vo voeniot sostav e pod potrebnata. Makedonija s$ u{te ne e vo NATO, a e ~lenka samo na Partnerstvoto za mir. Toa zna~i deka nikoj

ne odgovara za bezbednosta na dràvata. Pod reformi ne treba da se podrazbira samo skratuvawe na brojnata sostojba, tuku i opremuvawe so sovremena oprema na ARM. Od edna strana, se skratuva voeniot del, a od druga strana, vo MO se zgol-emuva civilniot del", izjavi Nikolovski.Penzioniranite generali pozitivno go ocenija proek-tot "ARM moj vistinski dom” i vo taa nasoka pora~uvaa deka planiranoto treba da se realizira, {to bi zna~elo re{avawe na stanbenoto pra{awe za mnogu pripad-nici na armijata.Pretsedatelot Ivanov v~era ostana bez komentar na ovie zabele{ki.

IVANOV SVIKA LIDERSKA SREDBA ZA IMETO ZA 21 JANUARI

Pretsedatelot \orge Ivanov gi pokani liderite na najgolemite parlamentarni politi~ki partii, Nikola Gruevski, Branko Crvenkovski, Ali Ahmeti,

Menduh Ta~i i Imer Selmani, na sredba {to }e se odrì vo Jasen na 21 januari.Na liderskata sredba, kako {to informira kabine-tot na Ivanov, }e se diskutira za odbeleùvaweto na dvata va`ni jubilei godinava - 20 godini od naza-

visnosta i 10 godini od Ramkovniot dogovor; za realizacija na vrvnite strate{ki celi na Makedonija - integracijata vo NATO i EU; za obvrskite i pra{awata proi-zlezeni od posledniot izve{taj na EK i za pretstojniot popis, {to }e se odrì vo april godinava.Celta za svikuvawe na lid-erskata sredba, poso~uvaat od pretsedatelskiot kabinet, e prodolènie na redovnite kon-

sultacii na {efot na dràvata so najrelevantnite politi~ki

subjekti za podobra re-alizacija na ovie zna~ajni nastani za zemjava.

2011 godina }e bide klu~na za refor-mite na javnata administracija i na sudstvoto, koi zaedno so ekonomi-

jata i problemot so imeto se najva`ni vo na{iot fokus na rabota. Vo javnata adminis-tracija celi 20 godini ne e posveteno vnimanie, nitu e sprovedena nekoja su{tinska reforma. Sega nie po~nuvame so seopfaten paket reformi vo ovoj pravec. Moàm da najavam deka slednata godina }e bide godina vo koja ce-

PREMIEROT NIKOLA GRUEVSKI VO INTERVJU ZA MIA

VO 2011 CELOSNO ]E SE POSVETIME NA REFORMA NA ADMINISTRACIJATA

losno i jas i Vladata }e bideme fokusirani na ova pra{awe, sli~no kako {to ovaa godina bevme fokusira-ni na sudskite reformi, veli premierot Nikola Gruevski vo prviot del od megainter-vjuto koe dràvnata agencija MIA planira da go objavuva narednive denovi.Gruevski veli deka napravile zna~ajni analizi i konsult-acii so doma{ni i stranski eksperti i go angaìrale Gregor Virand, kako stru~no lice za javna administracija vo slovene~kata Vlada, koga tie pravele reformi, a isto taka imale i zna~ajni konsul-tacii so Brisel za modalite-tite na ovie reformi. “Pred nekolku sedmici ja donesovme Strategijata za reforma na javnata adminis-tracija, koja e temelen doku-ment koj gi definira pravcite na akcija, a na edna od poslednite vladini sednici donesovme i Akciski plan za realizacija na strategijata i sega moème da vlezeme vo konkretna reforma. ]e odime na reforma na sistemot koj gi opfa}a rabotite od ovoj delokrug i zatoa site organi sega se integrirani vo Min-isterstvoto za informati~ko op{testvo i javna adminis-tracija. Paralelno, predvi-dovme i kriteriumi preku koi }e se obezbeduva pogolema efikasnost, efektivnost i produktivnost na rabotata na slu`benicite, odnosno vo obezbeduvaweto na brz servis za potrebite na gra|anite i kvalitetna usluga. Posebno }e se naso~ime kon kreirawe mo`nosti za dobivawe na najzna~ajnite uslugi koi im se potrebni na gra|anite po pat na elektronska komunikacija

me|u gra|aninot i instituci-jata”, objasnuva Gruevski.Zboruvaj}i za javnata ad-ministracija, Gruevski ne kaùva zo{to }e mu bidat potrebni celi sedum meseci za utvrduvawe na to~niot broj administrativci, nitu kako planira da ja izvede reformata bez otpu{tawa.

SILNI REFORMI VO SUDSTVOTO(!?)

“Na reformite vo sudstvoto rabotevme pove}e od 3 go-dini i vo niv bea vklu~eni doma{ni i eksperti od str-anstvo, lica od felata, su-dii, obviniteli, advokati. Izvr{eni se dlaboki analizi na site aspekti koi imaa vlijanie na ovoj proces, a bea koristeni i najdobrite praktiki od SAD, Holandija... Licata koi se zapi{uvaat na Akademijata za sudii i ob-viniteli, koja ja formiravme, isto kako i sudiite, }e mora vo idnina da imaat povisok prosek na studiite, da poz-navaat dva stranski jazici, od koi eden e angliskiot i, pokraj stru~en, da polagaat i test na integritetot, so {to }e se obezbedi nov kvalitet vo nivnite performansi”, veli Gruevski i ocenuva deka e zadovolen od postignatoto vo ovaa oblast.Toj veli i deka planira zgolemuvawe na buxetot za sudstvoto.“Sega{niot procent od 0,4% od BDP, koj se odvojuva za sudstvoto, }e po~ne da se zgolemuva od buxetskata 2012 godina i vo narednite nekolku godini namerata e da se dostigne 0,8% od BDP, a znaeme deka stabilniot izvor za finansirawe na sudskata vlast e eden od najzna~ajnite indikatori za merewe na

MAKSIM [email protected]

Dodeka Gruevski najavuva silna reforma na dràvnata uprava �za godinata {to sleduva, paralelno so toa planira celi sedum meseci da gi broi dràvnite slu`benici. Negoviot vicepremeir Abdulakim Ademi ne sopira so novi ramkovni vrabotuvawa, a opozicijata tvrdi deka najavata za reforma e laga!

CRVENKOVSKI: GRUEVSKI JA PARTIZIRA ADMINIS-TRACIJATADodeka premierot se fali so reformata na administracijata, li-derot na opozicijata, Branko Crvenkovski, veli deka tokmu ovaa vlast gi koristi novite zakoni za vrabotuvawe partiski kadar vo site institucii:“Gruevski i ovaa Vlada go naru{ija principot na depolitizacija na javniot sektor. Ova e period koga site normi i standardi na vrabotu-vawe i unapreduvawe vo administracijata se naru{eni na eden grub na~in”, veli liderot na SDSM.

KATERINA [email protected]

nezavisnosta i samostojnosta na sudstvoto.”Vo odnos na kritikite od opozicijata za Zakonot za legalizacija na divogradbite, deka cenata od edno evro za kvadrat e preniska, Gruevski veli deka SDSM ne moè da ja sokrie zavista, gnevot i nervozata, pa po sekoja cena go napa|aat proektot za koj i samite se ubedeni deka e korisen i odli~en.

Politika / Pari / Dràva 7

PREGLED VESTI�


êtiri meseci nekolku dràvni pret- �prijatija i ustanovi funkcioniraat bez najvisokite rakovodni funkcioneri. Iako mediumite {pekuliraat deka pre-mierot Nikola Gruevski se podgotvuva za rekonstrukcija na Vladata, iz-vori za "Kapital" brifiraat deka ova e rezultat na ost-sustvoto na kompromis me|u VMRO-DPMNE i DUI, koja partija vo koja instituci-ja da postavi svoj ~ovek.oznava~ite, pak, vo ova gledaat strategija na Vladata za celosna partizacija na adminis-tracijata

TRI NOVI RAZRE[UVAWA I IMENUVAWA!Na poslednata vladina sednica se razre{eni u{te trojca direktori ili ~lenovi na uprav-ni odbori na dràvni institucii i pret-prijatija. Razre{en e direktorot na zatvorot vo Tetovo, Asim Bajra-mi, a na negovo mesto doa|a Murat Ramadani. Razre{en e i direk-torot na Dràvniot sanitaren i zdravstven inspektorat, [enei Musa. Na negovo mesto doa|a Xevxed [a}iri. Isto taka razre{en e i ~len na upravniot odbor na Javnoto pretprijatie za ulici i pati{ta.

DELAVEKURAS: NE OÊKUVAME DRAMATI^NI PROMENI PO SREDBATA SO NIMIC!

Grcija ne o~ekuva dramati~ni promeni po sredbata na Nimic so pregovara~ite. Tokmu zatoa, oficijalna Atina sredbata ja smeta za naformalna. Ova go izjavi

v~era portparolot na gr~koto MNR, Grigoris Delavekuras."Se nadevame i predviduvame konstruktivna sredba, bidej}i ima pominato mnogu vreme od prethodnata i }e bide mo`nost dvete strani da napravat pregled kade se nao|ame vo sporot za imeto. Poradi ova, ne o~ekuvame nekakov dramati~en razvoj na nastanite. Zatoa, bi moèl da ja karakteriziram kako neformalna sredba", re~e Delavekuras. Deka ne se o~ekuva ni{to od sredbata so Nimic i deka nema nikakov su{tinski napredok od sredbite na Gruevski i Papandreu se veli i vo gr~kite pi{ani mediumi. Grcija i ponatamu ostanuva na svoite crveni linii, prenesuva gr~kiot vesnik "Elefterotipija". Na sostanokot na Nacio-nalniot sovet za nadvore{na politika, odràn vo Atina, bilo zaklu~eno deka bez zaedni~ko prifatlivo re{enie za imeto Grcija nema da dozvoli vlez na severniot sosed vo EU i NATO, pi{uva vesnikot.

MILO[OSKI: NEMA DA SE OTKA@EME OD AMBICIJATA ZA PRIBLI@UVAWE DO EU

Svesni sme deka gr~kata strana ima pozicija koja go popre~uva napredokot na Republika Makedonija, za àl, no, vo sekoj slu~aj, nie nema da se otkaàme

nitu od na{ata ambicija za {to pogolemo pribliùvawe do EU, nitu od na{ata re{enost za {to povidlivi i pokonkretni reformi povrzani so kriteriumite za ~lenstvo i sekako }e prodolìme da go davame na{iot konstruktiven vlog za prodolùvawe na makedonsko-gr~kiot dijalog. Ova v~era go izjavi ministerot za nadvore{ni raboti, Antonio Milo{oski, koj e vo dvodnevna poseta na Budimpe{ta, kako u~esnik na neformalniot ministerski sovet na EU. "Sostanokot vo Budimpe{ta ja pokaùva posvetenosta na Ungarija za edna poneformalna i pointenzivna komunikacija na zemjite-~lenki na Evropskata unija, pretsedava~ot Ungarija i zemjite-kandidati za ~lenstvo vo EU", re~e v~era Milo{oski i dodade deka krajniot rezultat od ovaa intenzivna komunikacija treba da bide ocenkata koja{to }e sleduva na krajot na ungarskoto pre-tsedatelstvo.Za vreme na prestojot vo Budimpe{ta, Milo{oski }e ima bilateralna sredba so doma}inot, ministerot za nadvore{ni raboti na Ungarija, Jano{ Martowi, a predv-idena e sredba i so turskiot minister za evrointegracii, Egemen Bagi{. Na marginite, mo`ni se sredbi i so drugi kolegi prisutni na ovaa neformalna ministerska sredba vo Budimpe{ta. Iako na istiot sostanok u~estvuva i min-isterot za nadvore{ni na Grcija, Dimitris Drucas, zasega ne postojat najavi za eventualna sredba.

Fondot za zdravst-vo, MEPSO, Agen-cijata za nafteni derivati, Biro-to za lekovi i

Direkcijata za slobodni zoni ~etiri meseci se bez rakovodnite funkcionieri. Isklu~ok e Agencijata za dràvni slu`benici, koja samo nepoln mesec nema direktor, otkako na 24 de-kemvri minatata godina mu iste~e mandatot na Aleksan-dar Ge{takovski. Po branot razre{uvawa i razmestuvawe na pove}e od desetina direktori na vlijatelni dràvni pretpri-jatija i ustanovi vo septem-vri, vo nekolku navrati vo javnosta se {pekulira{e za mo`na rekonstrukcija na Vladata, no osven tivki premini od edna institucija vo druga, rekonstrukcija ne se slu~i.Izvori bliski do Vladata za "Kapital" otkrivaat deka problemot {to dosega s$ u{te ne se nazna~eni novi direktori na ovie insti-tucii e toa {to koalicion-ite partneri, vo prv red VMRO-DPMNE i DUI, s$ u{te ne moàt da se dogo-vorat kako da gi podelat direktorskite mesta vo ovie institucii.Poznava~ite, pak, velat deka so ova Vladata na Gruevski poleka, no sigurno pravi celosna partizacija na ad-ministracijata, a najva`nite dràvni institucii i pret-prijatija gi ~uva za svoite najzaslu`ni sopartijci.

KOI INSTITUCII I ZO[TO OSTANAA BEZ DIREKTORI?

Fondot za zdravstvo i Up-ravata za zadolìtelni rezervi na nafta ostanaa bez direktorite, otkako Janez Jelnikar i Marjan Jovanov si podnesoa ostavka. Jovanov, inaku, vo septemvri od direk-torskoto mesto na Direkci-jata za slobodni ekonomski

[EST DR@AVNI INSTITUCII SO MESECI SE OBEZGLAVENI

GRUEVSKI KUBURI SO DIREKTORSKI KADAR!?

GABRIELA [email protected]

zoni be{e razre{en tokmu za da dojde na direktor-skata pozicija na Upravata. Direkcijata za slobodni ekonomski zoni po negovoto zaminuvawe, isto taka, os-tana bez prv ~ovek.Vo septemvri ostavka si podnese i direktorot na dràvnata kompanija MEPSO. Ottoga{ ova pretprijatie ~etiri meseci e so v.d direk-torot, Vesna Jovanovska. Zdravev si podnese ostavka otkako Antikorupciskata komisija go obvini za sudir na interesi, a negovata partija, VMRO-DPMNE, poba-ra od svoite direktori da se odlu~at za samo edna javna funkcija. Zdravev so meseci istovremeno izvr{uva{e dve funkcii. Be{e direk-tor na MEPSO i pretseda-tel na Sovetot na op{tina Centar.Isto vo septemvri Vladata go razre{i Il~o Zahariev od Biroto za lekovi i Van~o [ehtanski od Upravata za konfiskacija. Biroto za lek-ovi do denes s$ u{te funk-cionira bez direktor, dodeka na mestoto na [ehtanski vo Upravata za konfiskacija dojde Irena Brazanova. Za razre{uvaweto na [ehtan-ski mnogumina smetaat deka ima politi~ka pozadina, odnosno negovoto ~lenstvo vo VMRO-NP.Toga{niot komentar na Vla-data za vakvite promeni vo tretiot e{alon be{e oprav-dano so toa deka na del od direktorite im istekoa mandatite, a deka del od niv se razre{eni poradi neza-

dovolstvo od dosega{niot niven pridones vo insti-tuciite {to gi vodea. Vakvite promeni vo sep-temvri minatata godina se tolkuvaa kako eden vid vtora rekonstrukcija na Vladata, otkako izminatite ~etiri godini, kolku {to e Gruevski na vlast, samo edna{ ja rekonstruira{e Vladata, koga ostavki si podnesoa Ivica Bocevski, Pero Sto-janovski i Aco Spasenovski, a Trajko Slaveski be{e razre{en. Vo ministerskiot sostav na DUI, pak, voop{to ne e intervenirano vo pos-lednite dve godini.

Politika / Pari / Dràva8

PREGLED VESTI�


OBVINITELSTVOTO ]E ISPITUVA IMA LI LEKARSKA GRE[KA ZA SMRTTA NA 8-GODI[NATA MARIJA

Vo prviot izve{taj od stru~nata komisija se tvrdi deka devoj~eto imalo grip i po~inalo od sepsa, {to e kontradiktorno so tvrdeweto na infektiv-

nata klinika, koja javno soop{ti deka virusolo{kite i bakteriolo{kite rezultati od Marija se negativni. Koj ja kaùva vistinata, ili se pravi obid vo otsustvo na obdukcija da se izbegne obvinuvaweto za lekarska gre{ka. "Neka ne kaùva direktorot Milenkovi} deka toa dete imalo grip, koga samiot kaà deka nema virusolo{ki, nitu bakteriolo{ki zaboluvawa. Dràvniot sani-taren inspektorat neka ne izjavuva deka mojata }erka bila vedna{ stavena na ve{ta~ka ventilacija, koga vo prilogot od umrenicata pi{uva deka taa e stavena vo ve~ernite ~asovi”, veli Zoran \or|ievski, tatko na po~inatata Marija \or|ievska Ministerot Osmani ubeduva deka vtoriot stru~en nad-zor }e ja obelodeni vistinata. "Konstatacijata na prviot izve{taj e deka bez ob-dukcija ne moè da se konstatira pri~inata za smrtta na devoj~eto. Za da ne ostavam kakva bilo dilema, formiravme vtora komisija. Imame najiskren pristap kon ova pra{awe, bidej}i so~uvstvuvame so bolkata na semejstvoto", veli Bujar Osmani, minister za zdravstvo.

SDSM: OLESNETOTO DOBIVAWE GRADE@NI DOZVOLI E MANIPULACIJA

Skratenite rokovi i proceduri za dobivawe grade`ni dozvoli, koi gi predlaga Vladata, za opoziciskata SDSM pretstavuvaat manipulacija so

gra|anite. Spored SDSM, tajmingot za donesuvawe na ovie merki, koj e pomesten na krajot od mandatot na Vladata, dokaùva deka vlasta dosega ja preferirala dolgata i sloèna procedura od sopstven biznis-in-teres. "Ovaa Vlada ima{e re~isi 5 godini da gi skrati rokovite i procedurite za dobivawe grade`na dozvola. Na {teta na gra|anite, VMRO-DPMNE duri vo pettata godina od svoeto vladeewe najavi nekakva reforma. [to pravea dosega? Dali namerno i zaradi li~ni i biznis-interesi ja odolùvaa procedurata za izdavawe grade`ni dozvoli?", se veli vo soop{tenieto na SDSM.Vo odgovorot od VMRO-DPMNE pi{uva deka celta na opoziciskata partija i na gradona~alnikot od nejzinite redovi, Stev~o Jakimovski, e diskreditacija na vladinite reformi."Jakimovski ima za cel da ja diskreditira najavenata reforma na Vladata, so koja se predviduva izmena na set od desetina zakoni, so cel postapkata za dobivawe odobrenie za gradewe da se skrati od dosega{nite 21 ~ekori na {est do osum ~ekori, ili postapkata da se skrati na samo 40 do 60 dena", soop{ti pres-centarot na VMRO-DPMNE.

FRIDOM HAUS: MAKEDONIJA DELUMNO SLOBODNA

Sproveduvaweto na demokratijata vo Makedonija e delum-

no slobodno, pokaùva najnoviot izve{taj na nevladinata organizacija Fridom haus za "Slobo-data na svetot vo 2011". Spored indeksot na politi~ka sloboda, Makedonija ima indeks 3, na skalata od 1 do 7. Gra|anskite slobodi se isto taka oceneti so 3. Od zemjite vo regionot, samo Kosovo e oceneto kako delumno slobodna zemja so polo{i in-deksni poeni od Makedonija, dodeka Crna Gora, Srbija, Hrvatska i Slovenija se oceneti kako slobodni. Vo izve{tajot, {to se objavuva petta godina po red i ja ocenuva situacijata vo 194 zemji i 14 teritorii, Fridom haus zabeleùva zna~itelno vlo{uvawe vo po~ituvaweto na politi~kite prava i gra|anskite slobo-di {irum svetot.Spored izve{tajot, brojot na delumno slobodni zemji se poka~il na 60 ili vkupno 22% od zemjite se so delumno slobodno demokratsko ureduvawe. Fridom haus ocenuva deka samo 11 zemji ostvarile napredok vo po~ituvaweto na demokratijata. Makedonija i lani be{e rangirana me|u zemjite koi se “delumno slobodni”.

TODOROV ZA IZMENITE NA ZAKONOT ZA VISOKO OBRAZOVANIE

“NE SE OTKA@UVAM OD IDEJATA, IAKO MO@E DA SE ZAGROZI MOJATA FUNKCIJA”

solidarnost."Ovaa bitka }e bide mnogu te{ka. Solidar-nosta na akademskata javnost moè silno da ja zagrozi mojata funkcija. Jas ne tvrdam deka najm-nogu znam, no gi sledam iskustvata na ostanatite vo regionot i Evropa. Moèbi ova izgleda surovo kon akademskata javnost, koja ne treba da se tretira vaka, no mora da go zgolemime kvalitetot na visokoto obrazovanie", istakna toj.Dosega{noto podnesuvawe izve{tai od strana na rektorite, koi, spored ministerot, se netrans-parentni i oskudni so relevantni podatoci, po stapuvaweto na zakon-skite izmeni }e se zameni

so izve{tai so strogo propi{ana forma i sodrìna.Novite zakonski odredbi nalagaat i univer-zitetskite profesori re-dovno da dràt predava-wa; da se vovede funkci-jata pretsedatel na Sena-tot, koj }e poseduva golem del od nadle`nostite na rektorot; da se definira standard za efektiven nastavnik; barem dve studiski programi na nivo na univerzitet da se polagaat na nekoj od svetskite jazici. Se voveduvaat i porigorozni kriteriumi za izbirawe docent, vonreden i re-doven profesor. Za tie koi nema da go po~ituvaat Zakonot, propi{ani se dva tipa

kazni. Dokolku profesor raboti neregularno, de-kanot e dolèn da izre~e disciplinska kazna ili da mu go prekine rabot-niot odnos. Ako, pak, De-kanot go premol~i vakvoto odnesuvawe, univerzitetot moè da plati globa i do 30.000 evra. Kaznite za profesorite se dviàt od 1.000 do 1.500 evra. Todorov priznava deka sostojbite vo visokoto obrazovanie kaj nas se porazitelni vo sporedba so tie vo regionot i vo Evropa i deka Makedonija mora da se bori za da se pomesti od poslednite pozicii na regionalnite rang-listi. Vo momentov, zad nea se samo Kosovo, Albanija i Bosna i Her-cegovina.

Ministerot za obrazovanie, Nikola Todorov, veli deka ne otstapuva od

namerata da gi sprovede {estite po red izmeni vo Zakonot za visoko obra-zovanie, iako, kako {to tvrdi, o~ekuva poradi niv da mu se “strese” fotel-jata. Sakaj}i da demon-strira hrabrost, toj kaà deka vo idnina }e bara detalen ot~et za rabotata i finansiskite aktivnosti od profesorite, dekanite i rektorite, so {to naglasi deka }e vlezel vo silna "borba" so profesorskata

Na edna od snimkite me ima mene kako pijam kafe vo Plej so advokatot, moja kole{ka, Luiza Stai}, i voop{to ne moàm da raz-beram kako moi privatni sredbi vo kafule }e & posluàt na istragata", veli advokatot na Velija Ramkovski, Miroslav Vuji}.Na snimkite moè da se zabeleì kako osomni~enite odat na lov i ribolov, igraat tenis, posetuvaat doktor i sli~no, komentiraat advokatite.Advokatite reagiraa zo{to, iako uredno po-vikana, obvinitelot koj go vodi slu~ajot, Gordana Ge{kovska, ne prisustvu-vala na pregleduvaweto na materijalite za da im objasni kako delovi od privatniot ìvot na osomni~enite }e pridone-sat za dokaùvawe na deloto koe im se stava na tovar. Portparolot na obvin-itelot Ge{kovska za "Kapital" veli deka nejzi-

noto prisustvo ne bilo zadolìtelno. Ge{kovska gi pregledala materijalite i vo tekot na postapkata se o~ekuva da napravi procenka kolku }e bide vreden na sud snimeniot materijal. "Kako vo sekoja krivi~na postapka, taka i vo ovaa, prvo se sobiraat site dokazi, detalno se analiz-iraat, se nao|a nivnata korelacija i duri pri izgotvuvaweto na obvin-itelniot akt moè da se znae koj dokaz kolku vredi. Na{a obvrska e da gi so-bereme site mo`ni dokazi koi moàt da pomognat vo istragata", komentiraat od kabinetot na Ge{kovska. Ostanuvaat na stavot deka imale dovolno dokazi za postoewe na osno-vano somnenie za storeno krivi~no delo. Pretsedatelot na Krivi~niot sud, Lidija Nedelkova, pak, mu odrà lekcija po pravo na ad-vokatskiot tim na Ramkovs-ki. Toa se klasificirani

informacii za koi samo sudot moè da oceni do koj stepen }e bidat javno prezentirani. "Advokatite najdobro e da se zanimavaat so pravoto, a ne so {pekulacii. Da vnimavaa malku, }e znaeja deka iznesuvaweto poda-toci od doverliv materi-jal pretstavuva krivi~no delo", veli Nedelkova. Taa povtoruva deka vo ovaa faza s$ u{te se sobiraat dokazi koi gi predlaga obvinitelstvoto i se ~eka na nivna odluka za koi svedoci }e bidat sledni povikani vo post-apkata. Potoa }e sleduva ve{ta~ewe, so koe }e se utvrdi dali baraweto za istraga e potkrepeno so dokazi. Nedelkova dodava deka iako ne e praktika na Sudot, bidej}i obvinitel-stvoto go ima pokrenato slu~ajot po slu`bena dol`nost, Sudot e otvo-ren za primawe dokazi predloèni od strana na odbranata.

RAMKOVSKI BIL TAJNO SNIMAN PET MESECI!

OSOMNIÊNITE VO SLUÂJOT "PAJA@INA" 5 ÂSA GLEDAA DVD

MARIJA [email protected]

êtirinaesette osomni~eni vo slu~ajot "Pajaìna", na ~elo so sopst-venikot na A1

televizija, Velija Ramk-ovski, v~era povtorno bea izvedeni pred istraèn sudija, kade {to vo prisus-tvo na advokatite 5 ~asa bea pregleduvani materi-jalite nabaveni so posebni istra`ni merki. Bez pogolema pompa, so nekolku policiski kom-biwa, pritvorenite bea vneseni vo Krivi~niot sud vo Skopje. Nekolku novi-nari, rodnini i prijateli ne uspeaja da gi vidat pritvorenite, koi ve}e tri nedeli ja izdrùvaat mer-kata pritvor. Osomni~enite od Pero Nakov bb bile nabqudu-vani od istra`nite organi vo periodot od avgust do dekemvri minatata godina. Na snimkite moèlo da se zabeleì sodrìnata sni-mena od vlezot vo objektot na Pero Nakov bb, kade {to, pokraj televizijata i vesnicite, se nao|aat sedi{tata i na ostanatite firmi koi se pod istraga, no i snimki od privatnite aktivnosti na osomni~enite.Spored advokatite na osomni~enite vo slu~ajot #Pajaìna#, mreàta koja im ja plete policijata i istra`nite organi brzo }e se skine. Spored niv, materijalot nabaven so posebnite istra`ni merki, zapi{an na 15 DVD, ne vredel ni{to i voop{to ne bil inkriminira~ki. "Materijalot e samo video, toj nema audiosnimka. Pos-tojat i transkripti od tele-fonski razgovori koi gi vodele osomni~enite, koi s$ u{te ne sme gi pogledale.

VIKTORIJA [email protected]

Kompanii / Pazari / Finansii 9

PREGLED VESTI�


ZA 9% PORASNAA CENITE NA INDUSTRISKITE PROIZVODI

Proda`nite ceni na proizvoditelite na in-dustriski proizvodi na doma{niot pazar vo dekemvri minatata godina porasnale za 9%,

sporedeno so istiot period prethodnata godina, ob-javi Dràvniot zavod za statistika.Spored izve{tajot od Zavodot za statistika, zgolemu-vaweto na cenite e kako rezultat na povisokite ceni na proizvodite vo grupata energija za 15,5%, potoa vo grupata intermedijarni proizvodi, osven energija, za 5,9%. Cenata na kapitalnite proizvodi porasnala za 3,2%, kaj trajnite proizvodi za {iroka potro{uva~ka za 8,6% i netrajnite proizvodi za {iroka potro{uva~ka za 4,6%. Vo grupata elementi i materijali za vgraduvawe vo grade`ni{tvoto indeksot na proda`nite ceni e povi-sok za 5,4%. Povisok indeks za 3% e zabeleàn kaj sektorot vadewe rudi i kamen, za 9,3% kaj prerabotuva~kata industrija, a vo sektorot snabduvawe so elektri~na energija, gas, parea i topla voda indeksot e povisok za 7,8%.

SVETSKA BANKA PROGNOZIRA RAST NA EKONOMIJATA OD 3%

Makedonskata ekonomija do krajot na 2011 godina }e porasne za 3%, dodeka, pak, idnata godina moè da se o~ekuva porast na BDP od 4,5%,

predviduva Svetskata banka vo svojot najnov izve{taj. Globalnata ekonomija po~nuva da zaìvuva, no bavno. Sepak, se o~ekuva soliden ekonomski rast do krajot na godinata. Svetskata banka procenuva deka globalniot BDP (meren spored pazarnite ceni i deviznite kursevi od 2005 godina), koj vo 2010 godina dostigna rast od 3,9%, godinava }e zabavi so stapka od 3,3%, a sled-nata godina moè da dostigne najmnogu 3,6%. Najdobri rezultati od 2010 godina se o~ekuvaat od zemjite vo razvoj, ~ii ekonomii najverojatno porasnale za 7%. Godinava rastot kaj ovie zemji }e dostigne 6% i 6,1% vo 2012 godina. Tie }e prodolàt da go kompenziraat poniskiot rast kaj visokorazvienite zemji, koj za godi-nava e proektiran da dostigne 2,4%, a idnata godina 2,7%. Stranskite direktni investicii vo zemjite vo razvoj se zgolemija za skromni 16% vo 2010 godina, dostignuvaj}i 410 milijardi dolari otkako padnaa za 40% vo 2009 godina.

CENITE NA ZEMJODELSKITE PROIZVODI POVISOKI ZA 3,7%

Indeksot na cenite vo zemjodelstvoto vo dekem-vri 2010 godina, vo odnos na istiot mesec od prethodnata godina, kaj inputot e zgolemen

za 12,3%, a kaj autputot e zgolemen za 3,7%, objavi Dràvniot zavod za statistika.Spored podatocite, vo dekemvri 2010 godina, vo sporedba so dekemvri 2009 godina, indeksot na cenite na inputot za tekovno potro{eni sredstva vo zemjodelstvoto e zgolemen za 12,5%, dodeka, pak, in-deksot na cenite na inputot na sredstva nameneti za investicii vo zemjodelstvoto porasnal za 5,2%.Vo delot autput, vo dekemvri 2010 godina, vo spored-ba so dekemvri 2009 godina, indeksot na cenite na proizvodite od rastitelno proizvodstvo porasnal

za 3,8%, dodeka, pak, indeksot na cenite na proizvodite od dobito~no proizvod-

stvo porasnale za 3,1%.

GAVRIL SIRAÊVSKI

I Ministerstvoto za zemjodelst-vo i tutunskite pretprijatija i tutunarite p r i z n a v a a t

deka minatata godina e proizveden tutun za koj ne e sklu~en dogovor za otkup, kako {to predviduva Za-konot, no site go ignoriraat ovoj moment, iako toj e klu~en za aktuelnata kriza vo ot-kupot na tutun. Zakonot ne dozvoluva proizvodstvo na tutun dokolku prethodno zem-jodelecot ne sklu~i dogovor so nekoe od devette otkupni pretprijatija vo zemjava. Toa zna~i deka za ovie koli~ini ne smeat da bidat isplateni i subvencii od dràvata, koi godinava iznesuvaat 60 denari za kilogram.Nikoj od nadle`nite ne dava odgovor zo{to se ignorira ovaa situacija, iako pre-dizvikuva ogromna {teta za tutunarite, za otkupuva~ite i za dràvnata kasa. Vo Ministerstvoto za zem-jodelstvo velat deka nem-aat uvid i ne se nadle`ni da proverat dali site tu-tunari koi protestiraat imaa sklu~eno dogovor so otkupnite kombinati. Bez da se proveri toj podatok, dràvata im dozvolila da gi obrabotuvaat nivite na koi ima tutun, otkako nadle`nite komisii procenile deka obrabotkata se odviva so-glasno zakonskite normi.No, vo Zakonot za tutun pi{uva deka Ministerstvoto za zemjodelstvo treba da vodi evidencija za planira-noto i dogovorenoto proiz-

vodstvo na tutun za tekovnata godina. Spored ovoj Zakon, otkupuva~ite se dol`ni da vodat posebna evidencija za otkupnite koli~estva tutun po vidovi i taa evidencija treba da ja prijavat vo Ministerst-voto. Zakonot predviduva da se izora sekoja niva na koja ima tutun za koj nema dogovor za otkup.Ministerot za zemjodelstvo, Qup~o Dimovski, na poslednata pres-konferencija pora~a deka Vladata ne e odgovorna za aktuelnata situacija so otkupot na tutunot.Zemjodelcite velat deka nikoj ne im kaàl kolku treba da sa-dat i vinata ja prefrlaat vrz otkupnite kompanii. Otkup na tutun vr{at devet pretprijatija Sokotab, Alijansa, Strumica ta-bak, Tutunski kombinat-Prilep, Orbita, Dalija Del~evo, Centro tabak, Tomato Sveti Nikole i tutunskiot trgovec Pa{oski. Najgolem del od proizvodstvoto, odnosno 9.000 toni }e otkupi Sokotab, a okolu 6.000 toni Strumica tabak i Alijansa. “Godinava proizvedov tri toni tutun, od koi 1,5 ton treba da gi otkupi Strumica tabak, a za eden ton imam dogovor

so Alijansa. Navistina imam proizvedeno pove}e tutun od lani, no ima i takvi koi dosega ne sadele tutun, a lani vloìle tolku trud koj nema da im bide zasluèno platen, bidej}i otkupnite kompanii ne si stojat na zborot i postojano ja menuvaat kvotata za potreb-nata otkupna koli~ina”, veli Spase Boìnovski, tutunar od Bitola. Od otkupnata kompanija Stru-mica tabak velat deka go po~ituvaat Zakonot, so toa {to otkupuvaat tolku koli~ini kolku {to im treba i na toj na~in gi pravat dogovorite za otkup.Od Tutunskiot kombinat vo Prilep potvrduvaat deka ima proizvoditeli koi nemaat sklu~eno nikakov dogovor so otkupnite firmi i sega pro-testiraat, bidej}i bez dogovor te{ko }e moàt da ja postignat posakuvanata cena. Tutunskiot kombinat od Prilep ovaa godina }e otkupi samo 2.500 toni tutun.Predvodnikot na protestite na tutunarite vo Bitola, Kiro Nedelkovski, veli deka kom-paniite za otkup kaùvaat edno, a pravat drugo. Zatoa,

tutunarite }e prodolèle so protestite.Spored porane{niot minister za zemjodelstvo Kiro Doku-zovski, problemot leì i vo konjunkturata na tutunot kako berzanski proizvod. Vo nekoi godini mnogu se bara, no pos-lednava godina definitivno ne e edna od tie.“Zakonot za tutun e obvrska i na dràvata i na tutunarite, koi Vladata lo{o gi vospituva, pa, sega, za da ja opravda svo-jata lo{o sprovedena politika, }e udri po xebot na obi~nite gra|ani za da gi zadovoli tutunarite. No, i toa nema da bide dovolno, pa }e ostanat nezadovoleni i tutunarite i drugite gra|ani. Celata taa situacija samo go potvrduva faktot deka nie sme daleku od evropskiot pazar, bidej}i tamu se znae kolku koli~ini tutun se potrebni i kolku zakonski e dozvoleno da se sadi”, ob-jasnuva Dokuzovski.Toj potsetuva deka vo 1997 i 1998 godina nemalo subvencii i protesti, a se proizvele 32.000 toni tutun, nasprema 25.000 toni godinava.

Lani e proizveden tutun za koj ne e sklu~en dogovor za otkup, kako {to �predviduva Zakonot, i site go ignoriraat ovoj moment, iako toa zna~i deka za ovie koli~ini ne smeat da bidat isplateni subvencii od dràvata

]E IMA LI SUBVENCII I ZA NEZAKONSKI PROIZVEDENIOT TUTUN?!

NAMESTO TUTUNARITE, POLITIKATA GO NI@E TUTUNOT

REKOLTA

OTKUPNA KOLIÎNA

VO TONI PROSE^NA CENA -

DEN/KGRSUBVENCIJA VO DEN/KGR

1998 20.880 130,50 0,001999 32.398 117,00 0,002000 28.212 102,50 0,002001 20.097 115,20 15,002002 21.401 123,20 0,002003 23.000 78,40 0,002004 19.839 137,00 0,002005 23.206 125,40 15,002006 19.839 118,10 15,002007 16.290 140,60 30,002008 16.126 167,40 45,002009 23.222 191,96 60,002010 25.000 60,00

Kompanii / Pazari / Finansii10 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

BERZANSKI INFORMACII

2.272

2.292

2.312

2.332

2.352

2.372

2.392

05/01/11 07/01/11 09/01/11 11/01/11 13/01/11

MBI 10

2.475

2.495

2.515

2.535

2.555

2.575

05/01/11 07/01/11 09/01/11 11/01/11 13/01/11

MBID

116,18

116,20

116,22

116,24

116,26

116,28

116,30

116,32

05/01/1106/01/1107/01/1108/01/1109/01/11 10/01/11 11/01/11 12/01/11 13/01/11

OMB

ПОКАЗАТЕЛИ ЗА КОМПАНИИ - ЕЛЕМЕНТИ НА ИНДЕКСОТ МБИ10 13.01.2011

ALK (2009) 1.431.353 4.040,85 390,18 10,36 0,92

BESK (2009) 54.562 6.804,29 341,43 19,93 0,20

GRNT (2009) 3.071.377 552,09 105,83 5,22 0,55

KMB (2009) 2.014.067 3.399,31 533,81 6,37 0,98

MPT (2009) 112.382 24.926,92 / / 0,69

REPL (2009) 25.920 39.655,00 5.625,12 7,05 0,79

SBT (2009) 389.779 3.004,85 211,39 14,21 0,68

STIL (2009) 14.622.943 175,87 0,11 1.590,44 2,46

TPLF (2009) 450.000 3.300,87 61,42 53,75 0,97

ZPKO (2009) 271.602 2.110,00 / / 0,28

P/BВкупно

издадени акции Просечна ценаНето добивка

по акција P/EХВ

ПРОМЕТ ПО ПАЗАРНИ СЕГМЕНТИ 13.01.2011

Промет во ЕВРА

Број на трансакции

% на промена

обврзници 52.533 6 -48,78

обични акции 267.671 127 97,32

Вкупно Официјален пазар 320.204 133 34,42

обични акции 19.805 24 192,90

Вкупно Редовен пазар 19.805 24 192,90

13.01.2011

Име на компанијатаПросечна

цена (МКД)%

Износ (МКД)

Тетекс Тетово 500,00 14,42 20.000

Стопанска банка Скопје 220,00 10 132.000

КЈУБИ Македонија Скопје 470,00 3,3 47.000

Реплек Скопје 39.655,00 3 79.310

Макстил Скопје 175,87 2,76 723.698

Универзална Инвестициона Банка 490 -10,75 251.860

Прилепска Пиварница Прилеп 10000 -2,91 100.000

Топлификација Скопје 3.300,87 -0,73 8.651.579

0 0,00 0,00 0

0 0,00 0,00 0

Име на компанијатаПросечна

цена (МКД)%

Износ (МКД)

Топлификација Скопје 3300,87 -0,73 8.651.579

Алкалоид Скопје 4040,85 1,05 3.539.783

Комерцијална банка Скопје 3.399,31 1,74 1.155.765

Гранит Скопје 552,09 1,82 1.112.458

Макстил Скопје 175,87 2,76 723.698

АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМ ПОРАСТ

13.01.2011АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМ ПРОМЕТ

13.01.2011АКЦИИ СО НАЈГОЛЕМ ПАД

Име на компанијата

Просечна цена (МКД)

%Износ (МКД)

ПРИНОС НА ОТВОРЕН ИНВЕСТИЦИСКИ ФОНД

Отворен инвестициски фондНето-имот на

фонд (ден.) 1М 3М 6М YTD 1YПодатоците се однесуваат за

ILIRIKA JIE 28.622.512,12 6,08% 9,46% 4,14% 2,63% 2,65% 27.12.2010

ILIRIKA GRP 37.165.641,65 1,46% 5,47% 8,08% 12,54% 13,06% 27.12.2010

Иново Статус Акции 18.027.998,25 1,16% 2,25% -3,86% 1,25% -14,62% 12.01.2011

KD Brik 33.449.653,03 4,41% 8,41% 11,49% 3,28% 15,96% 12.01.2011

KD Nova EU 27.020.222,09 3,17% 5,16% 4,29% 0,67% -3,93% 12.01.2011

КБ Публикум балансиран 23.105.643,33 1,92% 3,62% 4,25% 1,46% 1,09% 12.01.2011

13.01.2011

Carinskata uprava mina-tata godina pribrala za 10% pomalku sredstva od

naplata na carini vo sporedba so 2009 godina. Direktorot na Carinskata Uprava, Van~o Kargov, sumiraj}i go srabote-noto od minatata godina, istakna deka lani uspeale da naplatat carini vo vrednost od pribli`no pet milijardi denari, dodeka pribranite sredstva po odnos na akcizi se vo vrednost od 13,5 milijardi denari. Kargov objasnuva deka pri~inata za na-maluvaweto na sredstvata glavno se dolèlo na namaluvaweto na carin-skite stapki za golem broj proizvodi, pred s$ na {e}erot. Naplatata na DDV bila pogolema od 2009 godina, {to, pak, od druga strana zna~elo deka e zgolemen obemot na uvozot. “Za godinava povtorno imame namaluvawe na carinskite stapki. Za nekoi proizvodi tie pad-naa na nula, {to zna~i }e ima namaleni pri-hodi i po taa osnova. No, sepak, o~ekuvawata se deka }e ima zgolemeni

ZA 10% POMALA NAPLATA NA CARINA

CARINSKATA UPRAVA GI SUMIRA[E REZULTATITE OD MINATATA GODINA

Vo Carinata i godinava o~ekuvaat pomala naplata po osnova na carini, najmnogu poradi namaluvaweto na carinskite stapki na golem broj proiz-vodi i poradi toa {to industriskite proizvodi od godinava se uvezuvaat so nula carinska stapka

(Podatocite vo tabelite i graficite gi obezbeduva Makedonskata berza za hartii od vrednost. Vrednostite koi gi gledate deneska, se od posledniot den na trguvawe, ~etvrtok - 13.01.2011)

SOWA [email protected] 25%

od izvozot makedonskite kompanii lani go sprov-

ele so lokalno carinewe

1.700vozila bile odzemeni

minatata godina poradi carinski, dano~ni i ak-

cizni prekr{oci

MBID E SOSTAVEN OD 15 NAJLIKVIDNI AKCII NA KOMPANII �KOTIRANI NA PAZAROT NA JAVNO POSEDUVANI DRU[TVA

MBI 10 E SOSTAVEN OD 10 NAJLIKVIDNI AKCII NA KOMPANII KOTIRANI �NA OFICIJALNIOT PAZAR NA MAKEDONSKA BERZA

OMB E SOSTAVEN OD NAJLIKVIDNITE OBVRZNICI �KOTIRANI NA MAKEDONSKA BERZA

MAKEDONSKA BERZA

AKCIJATA NA TOPLIFIKACIJA GO “PODGREA” BERZAN-SKIOT PROMETPo cena poniska za 0,7%

vo odnos na prethodniot den, v~era bea istrgu-

vani 2.621 akcija od Topli-fikacija, pri {to be{e ost-varen promet od 8,6 milioni denari. So toa, duri 41% od vkupniot berzanski promet od 20,9 milioni denari se dolì na trguvaweto so ovaa akcija i zabeleà rast od duri 39% vo odnos na 15 milioni den-ari realizirani vo sredata. Akcijata na Toplifikacija v~era se trguva{e po prose~na cena od 3.300,8 denari od akcija, za razlika od sredata, koga po cena od 3.325 denari be{e ostvaren promet od 1,3 milioni denari.Akciite i na ostanatite kom-panii, za razlika od pre-thodnite denovi, dominiraa vo ramkite na berzanskoto trguvawe. So akcijata na Alka-loid be{e ostvaren promet od 3,5 milioni denari, pri {to bea istrguvani 876 akcii po prose~na cena od 4.040,8 den-ari za akcija. Promet od 1,1 milioni denari be{e ostvaren i so akciite na Komercijalna banka i Granit.Obvrznicite, pak, trguvawe-to go zavr{ija so daleku pomal promet vo odnos na

ovogodi{niot prosek. So ob-vrznici be{e ostvaren promet od 3,2 milioni denari. Najba-rana povtorno be{e devettata emisija na obvrznici za dena-cionalizacija koja trguvaweto go zavr{i so promet od 2,8 milioni denari.Zelenata boja i ponatamu dominira kaj berzanskite indeksi. Povtorno rast zabeleàa i trite indeksi. Najgolem rast od 1,7% ima{e indeksot na javnoposeduvanite dru{tva MBID, koj trguvaweto go zavr{i na 2.565,55 indeks-ni poeni. Osnovniot indeks MBI10 ima{e rast od 1,42% na vrednost od 2.375,69%, a indeksot na obvrznicite OMB porasna za 0,05% na 116,31 indeksni poeni.Trguvaweto so rast na cenata go zavr{ija duri 18 hartii od vrednost. Najgolem rast od 14,4% ima{e akcijata na Teteks od Tetovo. Pad na cenata ima{e kaj tri hartii od vrednost. Najgolem pad od 10,7% ima{e akcijata na Uni banka, akcijata na Prilepska pivarnica od 2,9%, a najtrguva-nata akcija na Toplifikacija ima{e pad od 0,7%. Kaj ~etiri hartii od vrednost nema{e promena na cenata.

ekonomski aktivnosti, a so toa i zgolemeni prihodi”, dodava Kargov.Prviot carinik veli deka za cela 2010 godina bile uvezeni pove}e od 50.000 koristeni vozila, a samo 10.000 novi vozila. Vo poslednite tri meseci od lani prose~no se uv-ezuvale po okolu 2.500 polovni vozila, {to bilo pozitiven rezultat ako se zemelo predvid deka za cela 2009 godina se uvezle samo 3.000 koris-teni vozila. Zakonot koj dozvoli vlez na post-ari vozila vo zemjava zna~e{e i zadolìtelno preregistrirawe na vozilata so stranski registarski tabli~ki, koi vo golem broj se vozea niz Makedonija, naj~esto so bugarski registarski tabli~ki. Iako minatata

godina Carinata odzela 1.700 vozila zaradi carinski, dano~ni i ak-cizni prekr{oci, Kar-gov veli deka celta na ovozmoùvaweto olesneti uslovi za uvoz na koris-teni vozila bila najprvin da se vovede red, a ne da se kaznuvaat voza~ite. Toj se poàli i deka imale problemi so proda`bata na zaplenetata stoka, {to se vr{ela po pat na aukcii.“Vo carinskite depoa ima najmnogu zaplenet tekstil, obuvki i tehni~ka stoka, no ima i mnogu hemika-lii koi se zapleneti pred 2000 godina. Tie se pose-ben problem, zatoa {to nivnoto uni{tuvawe ne e ednostavno i ~ini mnogu

pari“, veli Kargov. Tokmu od ovie pri~ini Kargov za godinava najavi kampawa koja }e gi educira decata od predu~ili{na vozrast za {tetnite posledici od falsifikuvanata roba. Za godinava Carinata najavi deka }e go menuva Zakonot za akcizi, koj bil donesen u{te vo vremeto koga ak-cizite gi napla}ala Upra-vata za javni prihodi, koj moralo da se usoglasi so evropskite direktivi. Godinava }e se formiral i Komitet za kontrola i bezbednost, Komitet za upravuvawe so rizici, a od mart }e po~nele so izrabotka na softver za postignuvawe na interop-erabilnost na podatocite so zemjite-~lenki na EU.

17.03.2010 11

Kompanii / Pazari / Finansii 11KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

Рочности преку ноќ 1 нед. 1 мес. 3 мес.

Благајнички записи 4,00% СКИБОР 2,73% 3,57% 4,34% 5,30%

Ломбарден кредит 5,50% МКДОНИА

Извор: НБРМ

КУРСНА ЛИСТА Банка

Среден курс 3м 6м 12м 24м 36м

во денари Стопанска 5,50% 6,25% 6,50% 9,15% 9,65%

ЕМУ евро 61,5055 Комерцијална 5,50% 6,50% 6,80% 9,60% 10,00%

САД долар 47,4104 НЛБ Тутунска 5,00% 6,30% 6,70% 9,50% 9,70%

В.Британија фунта 73,9649

Швајцарија франк 48,7288

Канада долар 48,1113 EUR USD GBP CHF

Австралија долар 46,9579 61,65 47,2 74,2 48,5Извор: НБРМ

ДЕВИЗЕН КУРС ВО МЕНУВАЧНИЦИ

МЕЃУБАНКАРСКИ КАМАТНИ СТАПКИ

Држава Валута

РочностКАМАТНИ СТАПКИ НА ДЕНАРСКИ ДЕПОЗИТИ КАЈ ДЕЛОВНИ БАНКИ

ОСНОВНИ КАМАТНИ СТАПКИ НА НБ

Makedonskata berza mina-tata godina ja zavr{i so pad na prometot od

13,2% vo odnos na 2009 godina. Osnovniot ber-zanski indeks MBI-10 na investitorite koi vloùvaa vo akcii na kompaniite od ovoj indeks im donese prose~na zaguba od 17%. Pad od 1,4% beleì i pazarnata kapitalizacija na Makedonskata berza. Na po~etokot od minatata godina taa iznesuva{e 2,2 milijardi evra, a na kra-jot od godinata se spu{ti na 2,1 milijarda evra.Vkupniot berzanski promet vo 2010 godina iznesuva{e 94,9 milioni evra, {to vo prosek zna~i okolu osum milioni evra mese~no, za razlika od 2009 godina, koga iznesuva{e 109,4 milioni evra, odnosno okolu devet milioni evra mese~no. Pove}e od 46%, odnosno 44 milioni evra od prometot se ostvareni na oficijalniot pazar. Na redovniot pazar se realizira{e promet vo visina od devet milioni evra (9,5%), a preku blok-transakcii 41,1 milioni evra (43,3%). Na javnite berzanski aukcii im otpad-naa 0,7%, odnosno 662.000 evra. Na mese~no nivo, najgolem promet od 37,6 milioni evra (39,65%) od vkupniot godi{en berzanski pro-met e ostvaren vo avgust, a najmal na po~etokot od godinata, odnosno vo janu-ari, koga iznesuva{e 3,3 milioni evra, {to e 3,5% od vkupniot promet.

PROMETOT PADNA ZA 13,2%, INDEKSOT MBI-10 IZGUBI 17%

KAKO POMINA TRGUVAWETO NA MAKEDONSKA BERZA VO 2010

Najgolemi igra~i na Makedonskata berza minatata godina bea doma{nite investitori. Nivnoto prose~no u~estvo na stranata na proda`bata iznesuva{e 72%, a na kupovnata strana 77%

METODI [email protected] 17%

iznesuva padot na MBI-10 vo 2010 vo odnos na 2009

godina

1,5milijardi evra izgu-bija investitorite na

Qubqanskata berza lani, kade {to prose~niot pad

na cenite na akciite iznesuva{e 13,5%

DOMA[NITE INVESTI-TORI BEA GLAVNI

Najgolemi igra~i na Makedonskata berza bea doma{nite investitori. Nivnoto prose~no u~estvo na stranata na proda`bata iznesuva{e 72%, a na kupovnata strana 77%. Strancite prose~no u~estvuvaat so 25,5% vo trguvaweto i na kupovnata i na proda`nata strana. Najaktivni bea vo oktom-vri, koga nivnoto prose~no u~estvo vo berzanskoto trguvawe iznesuva{e 50%. Osnovniot berzanski indeks MBI-10, koj ima{e pad od 17%, godinata ja zavr{i na vrednost od 2.278,92 indeksni poeni, za razlika od 2.751,88 indeksni poeni na krajot od 2009 godina. Akciite na kompaniite od ovoj indeks bea najinteres-ni za investitorite. Predvodnik e Komercijalna banka, so ostvaren pro-met od 11,2 milioni evra. Nejzinata akcija be{e najtrguvana me|u tie {to go ~inat MBI-10, no i vo odnos na drugite akcii, ako se izzeme prometot od okolu 35 milioni evra realiziran so blok-

DEJAN KALENIKOV SI DADE OSTAVKA VO ONE

Dejan Kalenikov, glavniot operativen direktor vo operatorot ONE, dade ostavka od svojata funkcija. Kako {to soop{tuvaat od kompani-

jata, Kalenikov od direktorskata funkcija zaminuva poradi li~ni pri~ini.“Osobena ~est i zadovolstvo mi be{e {to vo izminative 19 meseci bev del od manaxerskiot tim na ONE i ja imav mo`nosta da sorabotuvam so isklu~itelni profesonalci. Voedno, im se zablago-daruvam na vrabotenite vo ONE i vo grupacijata na Telekom Slovenija za dosega{nata uspe{na sorabot-ka”, se veli vo obra}aweto na Kalenikov.Vo juli 2002 godina Kalenikov ja prezede funkcijata glaven operativen direktor na Kosmofon, vedna{ otkako kompanijata se spoi so On net. Po prezem-aweto na Kosmofon od Telekom Slovenija toj ostana

na direktorskata funkcija vo operatorot, koj pod-ocna se rebrendira{e vo ONE.Zasega, od ONE ne soop{tuvaat koj }e go zameni Kalenikov na direktorskoto mestoEden den prethodno, Telekom Slovenija, sopstvenikot na operatorot ONE, ja dokapitalizira{e svojata firma vo Makedonija. Spored objavata vo Central-niot registar na Makedonija, telekomunikaciskiot operator ONE ja zgolemi osnovnata glavnina za 156 milioni denari, odnosno za 2,5 milioni evra, a dokapitalizacijata ja izvr{ila Telekom Slovenija, koja od 2009 godina godina e sopstvenik na ONE, odnosno toga{en Kosmofon.Telekom Slovenija minatata nedela, vo infor-macija na Qubqanska berza, objavi deka vrednosta na makedonskata kompanija Kosmofon (sega ONE)

bila preceneta pri kupuvaweto. Slovene~kiot Telekom kon krajot na mart 2009 godina na gr~ki Kosmote mu plati 190 milioni evra za kupuvaweto na Kosmofon i za proda`niot sinxir Germanos. Vo soop{tenieto Upravniot odbor na Telekom Slovenija najavuva i restrukturirawe na ONE, {to vklu~uva namaluvawe na tro{ocite i toa ne samo vo Makedonija, tuku i vo Ko-sovo, kade {to go poseduva operatorot Ipko, a so cel ispolnuvawe na zacrtan-ite celi vo ovaa godina - planirana dobivka od 28 milioni evra.

transakcija na akcii od Stopanska banka. Akciite na Komercijalna banka i na R@ Ekonomika se edin-stvenite na Makedonskata berza ~ii ceni porasnaa minatata godina. Cenata na akcijata na Komercijalna se zgolemi za 15,7%, od 2.800 na 3.239,9 denari, a na R@ Ekonomika za 9,5%, od 63 na 69 denari za akcija. Najgolem cenoven pad beleì akcijata na Tu-tunski kombinat od Prilep i toa za 70%, od 500 na 150 denari za akcija.“Generalno, investitorite izgubija minatata godina. Ova se odnesuva na tie koi kupuvaa i prodavaa vo 2010 godina. Toa go pokaùva i dvièweto na indeksite. Se razbira, ima i investitori koi dobija. Dali nekoj trguval

so zaguba ili dobivka najmnogu zavisi od toa vo koj period se steknal so akcii. Ako nekoj kupil akcii, da re~eme, vo 2004 godina i gi prodal minatata godina, sigurno deka ostvaril dobivka”, veli Marjan Pop-ovski, direktor na broker-skata ku}a Novi Triglav.

PORASNA SAMO INDEK-SOT NA OBVRZNICI

Indeksot na javnoposedu-vanite dru{tva MBID isto taka zabeleà pad od 19%, spu{taj}i se na vrednost od 2.458,58 indeksni poeni na krajot od minatata godina. Indeksot na obvrznici OMB be{e edinstveniot koj godinata ja zavr{i so rast na svojata vrednost od 5,5% na 116,13 indeksni poeni.

“Glavna pri~ina za rastot na ovoj indeks e sigurnosta na obvrznicite. Naj~esto, koga cenite na akciite pa|aat, inves-titorite odlu~uvaat da investiraat vo posigurni instrumenti, kako {to se obvrznicite. Ottuka, sosema e normalno {to indeksot na obvrznici beleì rast. Sepak, ova ne e nekoe pi{ano pravilo, pa mo`ni

se i isklu~oci od vakvoto dvièwe”, veli Popovski.Na klasi~noto trguvawe na Makedonska berza be{e ostvaren promet od 53,1 milioni evra, od koj 36% e ostvaren so obvrznici. Vkupno se istrguvani obvrznici vo vrednost od 19 milioni evra. Vo 2009 godina vkupniot promet so obvrznici iznesuva{e 9,3 milioni evra.

BROKERITE NA STOPANSKA BANKA SO NAJGOLEM PROMETDirekcijata za hartii od vrednost na Stopanska banka 2010 godina ja zavr{i so najgolem promet od 73,5 mil-ioni evra blagodarenie na blok-transakcijata so akcii na bankata. Od drugite brokerski ku}i, najgolem promet od 26,5 milioni evra ostvari Ilirika investments, a sleduva Direkcijata za hartii od vrednost na Komer-cijalna banka so promet od 23 milioni evra.

NAJTRGUVANI 5 AKCII OD MBI10 VO 2010 GODINA

Prose~na cena 2010

Prose~na cena 2009

% na promena

Promet 2010 vo mil.

evra

Promet 2009 vo mil.

evra

% na promena

Komercijalna Banka 3.239,93 2.800,00 15,71 11,20 11,30 -0,88

Alkaloid 3.912,93 4.740,70 -17,46 4,90 6,40 -23,44

Granit 530,00 744,12 -28,77 2,80 3,80 -26,32

Makpetrol 23.833,30 37.000,00 -35,59 1,60 2,90 -44,83

Toplifikacija 3.296,29 4.700,00 -29,87 1,50 2,10 -28,57

Fokus12 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

�� Porane{niot direktor na bavarskata banka BaernLB, Gerard Gribkovski, e obvinet za somnitelni transakcii od 50 milioni dolari, laìrawe na finansiski podatoci i potcenuvawe na berzanskata vrednost na del od akciite na Formula 1

VASE [email protected]

GERMANIJA NA UDAR NA ME\UNARODNITE OBVINITELI

500 milioni evra godi{no tro{at Tojota i Ferari za F1 trkite

Iako globalno poz-nata kako ekonom-ski motor na Ev-ropa, a voedno i po kvalitetot na svoite proizvodi, vo Germanija bi-

znis-sektorot se soo~i i so ne taka rozova slika. Izminatite nekolku godini, Germanija ja tresat niza skandali, a sekoj od niv e povrzan so nekoj svetski poznat industriski ili finansiski gigant. Iako denes se smeta deka korupcijata vo Germanija e na minimalno nivo, sepak, poslednite aferi go rasipuvaat vpe~atokot. Germanija e na 14 mesto od 180 zemji vo izve{tajot na Transpar-ency International za indeksot na percepcii za korupcija. Borbata na Germanija protiv globalnata korupcija po~na vo 1999 godina so ratifikacija na dogovorot protiv korupcija na Organizacijata za ekonomska sorabotka i razvoj (OECD). Pred toa, germanskite kompanii ~esto pati moèa da tvrdat deka pot-kupot na stranskite oficijalni pretstavnici pretstavuva samo dano~no odbivawe. Se ~ini deka korupcijata e krimi-nal koga vklu~uva iljadnici evra, samo biznis koga vklu~uva mili-jardi evra, a dobra delovna prak-tika koga germanskite kompanii gi pla}aat svoite kazni otkako }e bidat fateni na delo. Sepak, edno e sigurno - skandalot so elektronskiot i inènerskiot konglomerat Simens od pred tri godini, koj ostavi najgolema traga vo biznis-istorijata na ovaa zemja, ne e edinstven, bidej}i tuka se i skandalite koi posledovatelno nas-tanaa vo Doj~e bank, Doj~e telekom i germanskata filijala na Hjulit pakard. “Ponezabeleìtelni” se aferite vo Folksvagen, Dajmler, Infineon, Opel...

DOJÊ TELEKOM I SOMNE@ITE ZA PODMITUVAWE

Poslednata vest od ovie skandali e deka germanskoto obvinitelstvo ja sopre istragata protiv ~elnikot na Doj~e telekom, Rene Oberman, so obrazloènie deka “ne se

VASE CELESKAceleska@kapital com mk

MITO I KORUPCIJA JA NAGRDUVAAT SLIKATA ZA GERMANSKITE BIZNIS -GIGANTI

Porane{niot ~len na up-ravniot odbor i direk-tor na bavarskata banka BaernLB, Gerard Gribkovs-ki, minatata sreda be{e

uapsen od germanskata policija po-radi zatajuvawe danok i somnitelni finansiski transakcii vredni pove}e od 50 milioni dolari. Vo celiot slu~aj e vme{an i porane{niot sopstvenik na avtomobilskite trki na Formula 1, Berni Eklston. Ger-manskoto Javno obvinitelstvo go tovari Gribkovski i za proda`bata na akciite na F1 vo 2005 godina, koi bea vo sopstvenost na mediumskiot magnat Leo Kirh. Spored Obvinitelstvoto i brojni analiti~ari, Gribkovski gi prodal akciite na F1 za mnogu pomalku pari od vistinskata berzanska vrednost. Aferata se odnesuva na somnitelna transakcija vredna 50

ISTRAGA "TE[KA" 50 MILIONI DOLARI

I “KRALOT” NA FORMULA 1 “VLETA” VO KORUPCISKI SKANDAL VO GERMANIJA

BORO MIRÊSKI

milioni dolari, koi bile pre-frleni na smetkata na avstriskata fondacija Zonen{ajn, ~ij sopstve-nik e Gribkovski. Preku banka od britanskite Devstveni Ostrovi e prefrlen eden del od parite, a ostatokot e prefrlen od banka vo Mavricius. [to e toa {to go vklu~uva i liderot na Formula 1 vo korup-

ciskiot skandal? Gribkovski dolgo vreme bil na ~elo na bankata, koja stana glaven akcioner vo Formula 1. Vo me|uvreme, bankata mu dodeli zaemi od milijardi dolari na Leo Kirh za kupuvawe akcii vo F1, no toj za brzo vreme uspea da bankrotira. Poradi toa, vo 2005 godina Gribkovski be{e primoran da gi prodade akciite

na Kirh. CVC kapital partner, britanska finansiska grupacija, stana noviot sopstvenik na akcii vo F1. Gribkovski ja odbra ovaa kompanija poradi vrskite koi kompanijata gi ima{e so Berni Eklston, so {to mu se zagarantira negovoto direktorsko mesto na F1. Vo isto vreme, Eklston prodade 75% od SLEK, marketing-kompanijata na

F1, so {to uspea da zaraboti 2,7 milijardi dolari.Obvinenieto za zatajuvawe danok e posledica na laìranite finansis-ki podatoci za delovnoto rabotewe na BaernLB i prikrivaweto na somnitelnata transakcija od 50 mil-ioni dolari. Dokolku transakcijata bila prijavena, Gribkovski trebalo da plati danok vo Germanija i vo

sega zavr{i”, velat od bankata.Od 2002 godina germanskata banka nastojuva “striktno da gi primenuva zakonite i da raboti na zajaknuvawe na eti~kite kriteriumi”. Spored dogovorot napraven so amerikan-skite obviniteli i Dano~nata upra-va, germanskata banka nema da bide tuèna za u~estvo vo sozdavawe na 15 dano~ni zasolni{ta, vo koi bile vklu~eni pove}e od 2.100 klienti, vklu~uvaj}i gi i tie napraveni vo smetkovodstveniot oddel na KPMG i sega ve}e nepostoe~kata advokatska firma Xenkens i Gilhrist (Jenkens & Gilchrist).Spored soop{tenieto, klientite na bankata gi upotrebuvale tran-sakciite za da generiraat pove}e od 29 milijardi dolari preku la`ni dano~ni beneficii, naj~esto prikaùvaj}i zagubi. Sumata od 553,6 milioni dolari gi vklu~uva vkupnite nadomestoci koi bankata gi sobrala za ovoj period, danocite i kamatite koi Dano~nata uprava na SAD ne bila vo mo`nost da gi naplati, kako i gra|anskata kazna od pove}e od 149 milioni dolari. Doj~e bank naglasi deka prethodno donela “soodvetni odredbi” za ispla}awe na celiot iznos na kaznata i deka

potvrdeni po~etnite somneì za podmituvawe na Balkanot”.Germanskoto obvinitelstvo vo Bon ja sopre istragata poradi nedostig od dokazi vo istragata protiv izvr{niot direktor Oberman. Obvinitelstvoto pokrena istraga protiv osum lu|e, vklu~uvaj}i go i Oberman, na barawe na ameri-kanskata vlast, koja gi ispituva{e slu~aite za podmituvawe vo Make-donija i vo Crna Gora. Vo ramkite na istragata, vo avgust be{e pretresen domot na Ober-man i bea konfiskuvani golem broj dokumenti. Glavniot direktor na Doj~e telekom, Manfred Balc, vo septemvri izjavi deka ovoj slu~aj se temeli na somneìte za podmituvawe na politi~ari i slu`benici vo Makedonija i Crna Gora. Oberman be{e obvinet deka na sostanok so izvr{niot direktor na Maktel vo 2005 godina odobril

isplata na dividenda pod uslov na ostanatite kompanii da im se blokira pristapot na makedonskiot telekomunikaciski pazar, pojasnija od Doj~e telekom. Kancelarijata na dràvnoto ob-vinitelstvo vo Bon toa go povrzuva so navodnoto pla}awe mito, {to go pravele treti strani. Glavniot advokat na Doj~e telekom potvrdi deka dvajcata direktori se sret-nale vo 2005 godina i deka niv-nata sredba bila neformalna.

DOJÊ BANK PLATI ZA GRE[KA OD PRED OSUM GODINI

Najmo}nata germanska banka, Doj~e bank, minatiot mesec se soglasi da & plati 553,6 milioni dolari na amerikanskata Dano~na uprava za taa da se otkaè od tu`bata protiv bankata za nejzina navodna vme{anost vo finansiska izmama vo periodot me|u 1996 i 2002 godina. Preku istragata, ameri-

� Najmo}nata germanska banka, Doj~e bank, minatiot mesec se soglasi da & plati 553,6 milioni dolari na amerikanskata Dano~na uprava za taa da otstapi od tu`bata poradi navodna vme{anost na bankata vo finansiska izmama vo periodot me|u 1996 i 2002 godina.

kanskoto pravosudstvo nastojuva{e da dokaè vo koja mera Doj~e bank u~estvuvala vo razmenata na transakcii od fiskalna priroda, ostvareni vo korist na klientite, soop{ti germanskata banka.Vo seto toa bila zame{ana fili-jalata na Doj~e bank vo SAD, Bankers Trust, koja germanskata grupacija pov-torno ja kupi vo 1999 godina. Bankers Trust vo slu~ajov im pomagala na klientite vo finansiskite izmami.“Doj~e bank e zadovolna {to ovaa istraga, koja se odnesuva na tran-sakciite izvr{eni pred osum godini,

SIMENS SO NAJGOLEMA KORPORATIVNA KORUPCIJA Moè da se kaè deka koruptivniot skandal na Simens, koj pred tri godini ja zatrese Germanija, ostavi najgolem pe~at vo germanskata biznis-zae-dnica, a se prelea od Grcija do Nigerija. Skan-dalot se slu~i poradi somnitelni transakcii vo iznos od 1,3 milijardi evra, koi glavno sluèle za mito na nadvore{nite pazari. Germanskoto obvinitelstvo sprovede istraga pro-tiv okolu 300 osomni~eni, me|u koi bea i ~etiri porane{ni ~lenovi na upravata na Simens.

� Germanskoto obvinitel-stvo ja sopre istragata protiv ~el-nikot na Doj~e telekom, Rene Oberman, so obrazloènie deka ne se potvrdeni po~etnite somneì za podmituvawe na Balkanot.

TOP 10 DIREKTORSKI SKANDALIKTORSKI SKANDALI

no.2 13KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

BERNARD EBERS: NEKOGA[ BIZNIS - ELITA, DENES DEL OD ZATVORSKATA EKIPA�� Izvr{niot direktor na nekoga{niot teleko-

munikaciski gigant Vorldkom, Bernard Ebers, poradi pronevera na 11 milijardi dolari }e ostane "zad re{etki" do 2031 godina. Od vtora na listata so najdobri kompanii vo Amerika, Ebers ja uni{ti Vorldkom vo 2002 godina, proglasuvaj}i bankrot

Se ~ini deka korupcijata e kriminal koga vklu~uva iljadnici evra, samo biznis koga vklu~uva milijardi evra, a dobra delovna praktika koga germanskite kompanii gi pla}aat svoite kazni otkako }e bidat fateni na delo. Sepak, edno e sigurno - skandalot so elektron-skiot i inènerskiot konglomerat Simens od pred tri godini, koj ostavi najgolema traga vo bi-znis-istorijata na ovaa zemja, ne e edinstven, bidej}i tuka se i skandalite koi posledovatelno nasta-naa vo Doj~e bank, Doj~e telekom i germanskata filijala na Hjulit pak-ard. “Ponezabeleìtelni” se aferite vo Folksva-gen, Dajmler, Infineon, Opel...

��

Dene{nata divizija na na-jgolemata amerikanska telekomunikaciska kom-panija Verizon, MCI, be{e

edna od retkite kompanii koja pomina niz site fazi na eden cikli~en ekonomski proces. Od nejzinoto osnovawe vo 1983 godina, pa s$ do 2002 godina, kompanijata uspea da se pro{iri, da ostvari milijarderski profiti, da doìvee "skandal" od ogromni razmeri, da bankrotira, za na kraj povtorno da se vrati na vrvot na amerikan-skiot telekomunikaciski pazar. Vorldkom se osnova vo 1983 godina pod imeto Long distans diskaunt servis (LDDS), za vo 1995 godina da se preimenuva. Pove}e od 15 godini so nea rakovode{e Bernard Ebers, koj uspea da go "izgori" bogatstvoto koe kompanijata go stekna za svo-eto 19-godi{no rabotewe. Za prv pat, Vorldkom se pojavuva na berzata vo 1989 godina, a na-jgolemite profiti gi ostvaruva vo vtorata polovina od 90-te godini od minatiot vek. Koga ja po~na svojata direktorska kariera, Ebers ja menaxira{e kompanijata so edna glavna ideja - da ostvari rast preku akvizicija na pomalite konkurenti. Za vreme na razvojot kompanijata kupi okolu 70 pomali kompanii. Sekoja akvizicija be{e finansirana od porastot na akciite vo kompani-jata, predizvikan od prethodnata akvizicija.Na po~etokot na noviot milenium li~noto bogatstvo na izvr{niot direktor Ebers dostigna 1,4 mili-jardi dolari, a kompanijata uspea da "natrupa" okolu 30 milijardi dolari dolgovi. Ova be{e edna od glavnite pri~ini poradi koja vo 2002 godina amerikanskoto Javno obvinitelstvo povede is-traga za finansiskoto rabotewe na Vorldkom. Izmamata na Ebers uspea da ja bankrotira kompani-jata u{te vo 2002 godina, koga za prv pat be{e objaven skandalot. Samo nekolku meseci pred obe-lodenuvaweto na skandalot Ebers podnese ostavka od funkcijata izvr{en direktor na Vorldkom. Vo 2000 godina toj po~na da gi na-maluva finansiite za odrùvawe i razvoj na telekomunikaciskite uslugi i prestana da investira vo modernizacija na opremata. Za da gi namali tro{ocite otpu{ti pove}e od 400 rabotnici. Poradi toa, Javnoto obvinitelstvo go obvini i za namerno planirawe

na finansiskata izmama i bank-rotiraweto na telekomunika-ciskiot gigant. Obvinenieto be{e dopolneto so laìraweto na li~nata finansiska sostojba, koja glavno se sostoela od akciite na Vorldkom koi gi poseduval Ebers, kako i zaemot od 400 milioni evra koj sam si go dodelil od kompaniskite pari. Glaven vinovnik za donesuvaweto na kone~nata presuda vo obvine-nieto na Ebers be{e svedo~eweto na kratkotrajniot direktor na Vorldkom, Salivan, koj go nasledi Ebers. Iako Javnoto obvinitelstvo podnese krivi~na prijava i pro-tiv nego, finansiskiot direktor na kompanijata, Skot Salivan, odlu~i da svedo~i protiv Ebers, so nade` deka }e uspee da ja namali sopstvenata kazna zatvor koja mu se zakanuva{e. Po pove}e od dve godini ispitu-vawa, Obvinitelstvoto go otkri najgolemiot "korporativen skan-dal" vo SAD, "teòk" pove}e od 11 milijardi amerikanski dolari. Obvinet za smetkovodstvena iz-mama, zagovor, izmama so hartii od vrednost i laìrawe na ban-karskite podatoci, Ebers zaraboti 25 godini kazna zatvor."Ova e ogromen pridones za vladinata kampawa protiv kor-porativnite izmami", izjavi Orin Snajder,toga{niot amerikanski javen obvinitel.Presudata za izmamata vo Vorld-kom se donese samo dva dena pred po~etokot na sudskiot slu~aj za prethodnoto obvinenie, koe investitorite go podnele do wujor{kiot sud protiv nekolku investiciski banki. No, slu~ajot be{e zatvoren za brzo vreme, bidej}i investitorite i bankite postignaa spogodba vredna ~etiri milijardi dolari. Me|u obvinetite banki se najdoa i dobropoznatite Amerikanska banka, Sitigrup i Doj~e bank. Ona {to e pozitivno vo celata "prikazna" e faktot deka po samo dve godini od objavuvaweto na bankrotot na Vorldkom vo 2002 godina, preimenuvana vo MCI, kompanijata povtorno uspea da ja zgolemi svojata berzanska vrednost. Denes taa e sostaven del od amerikanskiot lider vo telekomu-nikaciski uslugi Verizon, koja ja kupi nekoga{nata vtoroplasirana kompanija vo Amerika, MCI, za samo 7,6 milijardi dolari.

prodolùva

��

toa nema da vlijae vrz sega{niot neto-prihod.

KORUPCIJATA NA HJULIT PAKARD SE KONCENTRIRA VO GERMANIJA

Istragata za korupcija {to ja sprovedoa amerikanskite regulatori vo Hjulit pakard (HP) pokaà deka celiot skandal po~nal vo german-skata filijala na ovoj amerikanski gigant, a potoa se ra{irila niz drugite evropski zemji. Od Hjulit pakard soop{tija deka ja prodolùvaat sorabotkata so ameri-kanskite obviniteli i germanskata vlast gi razgleduva tvrdewata deka vrabotenite vo podru`nicata na HP platile mito za da go dobijat dogo-vorot za obezbeduvawe kompjuterski sistem na Ruskata vladina agencija vo periodot me|u 2001 i 2006 godina. Momentalno, istraga se sproveduva vo filijalite na HP vo Avstrija, Srbija, Holandija i vo Rusija. Po istragata na germanskata vlast, amerikanskoto Ministerstvo za pravda i Komisijata za hartii od vrednost po~naa svoja istraga za toa dali HP go prekr{ila zakonot vo SAD, koj im zabranuva na ameri-kanskite kompanii da pravat biznis vo stranstvo.

SKANDALI VO GERMANSKATA AVTOMOBILSKA INDUSTRIJA

Na listata moè da se vklu~at i “ponezabeleànite” skandali vo Ford, Folksvagen, Dajmler, Infin-eon, Doj~e ban (Deutche Bahn), Opel, Linde i Ratiofarm. Ovie kompanii vo poslednite nekolku godini bea pod istraga zaradi “somnitelni praktiki”, vo koi menaxmentot ili celosno u~estvuval ili ni{to ne znael. Vo april minatata godina Dajmler se soglasi da isplati 185 mil-

ioni dolari poradi korupciski skandal. Kompanijata, koja e sopstvenik i na Mercedes benc, prizna pred amerikanskiot sud deka platila desetici milioni dolari za mito na stranski vla-dini pretstavnici vo najmalku 22 zemji. Po ovoj skandal, vo Dajmler se slu~i celosna smena vo rakovodstvoto, a gigantot veti pred sudot deka }e go promeni na~inot na rabota.Ne moè, a da ne se spomene i skandalot vo germanskata podru`nica na Ford. Minatiot mesec stotina policajci upadnaa vo kancelariite na Ford motor-Germanija, vo fabrikata vo Keln i vo nekolku sosedni gradovi. Spored obvinitelot Kristina Polen, stanuva zbor za

korupciska {ema vo koja bile vme{ani individualni rabot-nici, dostavuva~i, koi zaedno naizmeni~no primale i davale mito. Ovaa istraga s$ u{te e vo tek. Dokolku ovie vraboteni samo davale potkup, a ne primale, s$ }e be{e vo red do pred desetina godini, bidej}i do 1997 godina mitoto vo Germanija, plateno duri i na stranski funkcioneri od germanski firmi, be{e oslo-bodeno od danok. Ne{to sli~no mu se slu~i i na avtomobilskiot proizvoditel Folksvagen, kade {to neodamna poradi mito bea osudeni dvajca top-menaxeri od Germanija, kako i eden sindikalen lider, koi voedno bea vme{ani i vo seks-skandal.

VO F1 RAZOÂRANINajgolemite avtomobilski proizvoditeli bea razo~arani od nekolku potezi na Eklston vo istorijata na F1. Tie po-baraa pogolema transparent-nost pri delovnoto rabotewe na F1. Besni od faktot deka i pokraj proda`bata na akciite na drugi kompanii, Eklston ostana na ~elo na F1, nekolku kompanii grupno go prekinaa u~estvoto vo trkata. Poradi toa, F1 dobi konkurencija i tie ja osnovaa Grand pri vorld ~empion{ip.

Avstrija. Nitu direktorot na banka-ta, nitu negovata odbrana davaat kakva bilo izjava za obvinenijata za mito i korupcija. Vo 2006 godina bavarskata banka prijavila edna milijarda dolari za proda`ba na akciite na Kirh i zgolemuvawe na godi{niot prihod od 328 milioni dolari, kako pos-ledica na ostvareniot dogovor. Ova se edinstvenite podatoci koi moàt

da & pomognat na odbranata na Grib-kovski na pretstojnoto sudewe. Spored obvinitelite, korupciskiot skandal moè za mnogu brzo vreme da "procveta". Tie podnesoa u{te edno obvinenie protiv nekolku direktori na BaernLB. Tie se ob-vineti deka isplatile premnogu pari za kupuvawe na nivniot konkurent, Hipo alpe adria. Glaven osomni~en vo ovoj slu~aj e porane{niot direk-

tor na BaernLB, Verner [mit. Edinstvenata li~nost koja Javnoto obvinitelstvo ja odmina vo ovoj slu~aj e liderot na F1, Eklston. Gribkovski, pak, e vo pritvor vo germanskiot zatvor [tadelhajm.

� Bavarskata banka BaernLB, ~ij direktor e glavniot osomni~en vo korupciskiot skandal

� Dajmler, koj e sopstvenik i na Mercedes benc, pred amerikanskiot sud prizna deka platil desetici mil-ioni dolari za mito na stranski vladini pretstavni-ci vo najmalku 22 zemji.

Komentari / Analizi14 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

K O M E R C I J A L E N O G L A SK O M E R C I J A L E N O G L A S

DUHOT NA BIZNISOT

Osnovna cel na Vladata na Republika Makedonija poslednite dve godini

be{e preku revidirawe na fiskalnata politika i protivkriznite merki da gi olesni posledicite od svetskata ekonomska kriza. Aktivnostite vo sledniov period }e bidat naso~eni kon odrùvawe na strate{kite prior-iteti, koi se odnesuvaat na ekonomskiot rast i konkurentnosta, zgol-emuvawe na stapkata na vrabotenost i ìvotniot standard. Prioritetno e i podobru-vawe na biznis-klimata, kako i zgolemuvawe na investiciskata i ener-getskata efikasnost.2011 moème da ja nare~eme godina na poste-pen razvoj i pridviùvawe na investiciite. Osnovata za toa e predvidena vo buxetot preku proekciite za rast na kapitalnite investicii od duri 29%. Unapreduvaweto na biznis-klimata i otstranuvaweto na administrativnite

pre~ki se merki {to se vo fokusot na vladinata politika za da se krei-raat ednakvi mo`nosti za ekonomski rast.Poslednava finansiska kriza ukaùva na potreba-ta za kontinuirana pri-mena na vnimatelni merki, naso~eni kon srednoro~ni proekti. Krizata be{e test koj treba{e da pokaè dali Makedonija e podgot-vena da se odnesuva dis-ciplinirano, so primena na mudra makroekonom-ska politika. Brzata i pravovremena reakcija vo tekot na krizata i uspe{noto odrùvawe na monetarnite celi pokaùvaat deka uspe{no go pominavme testot. Dokaz za ovoj zaklu~ok e i Forbsovoto rangirawe na Makedonija na 36 mesto vo konkurencija na 100 zemji i toa vrz osnova na uslo-vite za vodewe biznis. ]e ja prenesam nivnata ocenka, koja to~no ja objasnuva finansiskata situacija vo poslednite dve godini: “Na po~etokot od svetskata ekonom-ska kriza Makedonija se soo~i so namaluvawe na

stranskite investicii i kreditiraweto, kako i so pad na trgovskata razmena. Finansiskiot sistem ostana stabilen. Makroekonomskata stabil-nost be{e odrùvana so dobroplaniranata mak-roekonomska politika, koja vlijae{e na odrùvaweto na doma{nata valuta”.So cel da se podobrat direktnite stranski inves-ticii, ekonomskata progra-ma na Vladata na Republi-ka Makedonija opfa}a niza olesnuvawa na dano~niot sistem, edno{alterski sistem na uslugi, pa s$ do t.n. ekonomski promotori i ekonomska diplomatija. Ulogata na promotorite, vo smisla na prezentacija na li~nata finansiska karta na Republika Makedonija, kako {to se isklu~itelno niski danoci, mali proiz-vodni tro{oci, evtina i kompetentna rabotna sila, kako i intenzivna pro-mocija na dràvata vo stranstvo, }e pridonesat za pogolem interes na stranskite investitori koi baraat novi investiciski destinacii.Republika Makedonija,

kako zemja-kandidat za ~lenstvo vo Evropskata unija, e korisni~ka na pretpristapnite programi na EU od prvata gener-acija, pa s$ do najnovata pretpristapna programa IPA. Mo`nosta za isko-ristuvawe na okolu 622 milioni evra od sredst-vata na IPA fondovite do 2015 godina & dava {ansa na na{ata ekonomija da stane pokompetitivna na evropskiot pazar i da izgradi podobra biznis-klima za investicii. Toa {to mora da se napravi e da se podigne efikasnosta na iskoristuvawe na tie sredstva, a ulogata na dràvata vo toa, sekako, e mnogu va`na.So voveduvawe na pret-pristapnite programi za pomo{, vovedeni se i evropski pravila za upravuvawe so javnite fi-nansii, problem {to be{e prisuten vo izminatiot pe-riod. Koga stanuva zbor za bilateralnata ekonomska sorabotka me|u Makedonija i Hrvatska, osven toa {to nivnite odnosi dogovorno se me|u najsredenite vo regionot, s$ u{te ne e

postignato posakuvanoto nivo. Osnovniot problem vo ponatamo{noto un-apreduvawe na sorabot-kata treba da go barame vo nedostigot od sorabotka me|u instituciite na siste-mot, osobeno me|u lokal-nite samoupravi na dvete zemji. Tie ne go sledat duhot na biznis-interesot na svoite kompanii, a nedostiga i sorabotka me|u konkurentnite podra~ja–regioni. Na ova treba da go dodademe i faktot deka me|u dvete dràvi s$ u{te postojat kvoti za odredeni proizvodi, {to e spro-tivno na duhot na CEFTA dogovorot, ~ii potpisnici se i Hrvatska i Make-donija.Fakt e deka izminatite nekolku godini e ostvaren zna~aen ~ekor vo povrzu-vawe na okolu 60 mali i sredni kompanii, otvorawe stopanski pretstavni{tva i proizvodni pogoni, {to e pozitivno. Me|utoa, se nametnuva neophodnosta od barawe novi oblici na

sorabotka, koi podrazbi-raat zaedni~ki pristap na treti pazari. Koga stanuva zbor za regionot, razvo-jot na ekonomskata sorabotka }e zavisi od ponatamo{noto podo-bruvawe na politi~kite odnosi, prakticirawe na evropskite na~ela na vladeewe na pravoto i odlu~na borba protiv site oblici na korupcija. Pritoa, me|usebnoto pov-rzuvawe vo podra~jata od zaedni~ki interes }e bide od isklu~itelna korist, imaj}i ja predvid kompatibilnosta na in-dustriskiot potencijal na dvete dràvi.Od isklu~itelna va`nost e da se napravi napor za povtorno vra}awe na kompaniite na pazarot na koj nekoga{ bile prisutni. Ekonomskiot razvoj moè da bide odr`liv ako se zasnova na ednakvi us-lovi i za stranskite i za doma{nite investitori.

DANÔ MARKOVSKI,ambasador na Republika Makedonija vo Republika Hrvatska

Koga stanuva zbor za bilateralnata ekonomska sorabotka me|u Makedonija i Hrvatska, osven toa {to nivnite odnosi dogovorno se me|u najsredenite vo regionot, s$ u{te ne e postignato posakuvanoto nivo. Na ova treba da go dodademe i faktot deka me|u dvete dràvi s$ u{te postojat kvoti za odredeni proizvodi, {to e sprotivno so duhot na CEFTA dogovorot, ~ii potpisnici se i Hrvatska i Makedonija

��

Javete se na: 02/2551441 lok. 105 ili kontaktirajte ne na: e-mail: [email protected]

PO PROMOTIVNI CENI!

SAMO VO

OBJAVETE GI VA[ITE OGLASI ЗА:RABOTATENDERIREVIZORSKI I DRUGI FINANSISKI IZVEШTAI SOOPШTENIJA

�

�

�

�

4 FEVRUARI 2011 - SPECIJALEN PRILOG

BIZNIS KONSALTING

ZA SITE INFORMACII I PRA[AWA OKOLU OGLASUVAWETO OBRATETE SE DO MARKETING SEKTOROT NA E-MAIL: [email protected]; TEL: 02 2551 441;LICE ZA KONTAKT: JASMINA SAVOVSKA TRO[ANOVSKI

KAPITAL MEDIA GROUP DOOP-FAH 503 1000 SKOPJETEL. 02 2551 441; FAKS. 02 2581 440

� MAKEDONSKITE KONSULTANTI ZA SU[TINATA NA INOVATIVNOSTA KAKO NOV KONCEPT VO DELOVNOTO RAZMISLUVAWE I DELUVAWE

� KAKO EFIKASNO DA GO INTEGRIRATE MARKETINGOT I SOCIJALNITE MEDIUMI VO RABOTEWETO VO NASOKA NA ZGOLEMENA PRODA@BA I POGOLEMA PREPOZNATLIVOST NA VA[ATA KOMPANIJA?

� KOLKU ^INI IMPLEMENATCIJATA NA ODREDEN STANDARD?

� JAVNO - PRIVATNO PARTNERSTVO - POTENCIJALI, MO@NOSTI ZA KOMPANIITE, ZAKONSKA RAMKA, SOVETI

ZA OVIE I ZA DRUGI TEMI ^ITAJTE VO SPECIJAL-NIOT PRILOG BIZNIS KONSALTING KOJ KE IZLEZE NA 4 FEVRUARI 2011 VO NEDELNIKOT KAPITAL.


Balkan / Biznis / Politika16 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

ALEKSANDAR TIJANI]Direktorot na srpskiot javen servis dobi u{te eden mandat i }e prodolì i pona-tamu za svojata mediums-ka ku}ada proizveduva najgledani doma{ni TV-serii i da ima najgledan TV-dnevnik. Gi pre-brodi site politi~ki obidi da bide smenet od mestoto direktor na RTS. Iako mnogumina se obiduvaat da gi osporat negovata rabota i efikasnost, toj, od propadnat i raspadnat sistem, defini-tivno sozdade nacionalna televizija koja uspeva da pridobie gleda~i, pri {to mnogu va`na uloga odigra uramnoteènata ureduva~ka politika.

Germanskiot proizveduva~ na sedi{ta za vozila,

Gramer, planira da investira 1,07 milioni evra i da vraboti novi 211 rabotnici vo Alek-sinac, Srbija.Kako {to najavi srpsko-to Ministerstvo za ekonomija, ovoj proekt na pro{iruvawe na fabrikata vo Aleksinac,

Vladata na Srbija }e go poddrì so 844.000 evra, odnosno 4.000 evra za otvoreno rabotno mesto.Proektot opfa}a adapt-acija na objektot, mo-dernizacija na in-frastrukturata i kupu-vawe oprema za zgole-muvawe na proizvodst-voto i skladirawe na materijali i delovi koi

}e se vgraduvaat vo novi modeli na avtomo-bili.Ova e vtorata faza od investiraweto na ger-manskata kompanija Gramer vo Srbija, velat od Ministerstvoto.Gramer, inaku, gi opre-muva vozilata "audi", "BMV", "folksvagen", "seat", "{koda", "opel", "saba", "ford" i "tojota".

GERMANSKI GRAMER INVESTIRA MILION EVRA VO SRBIJA

Prometot na pat-nici na hrvatskite aerodromi vo 2010

godina porasnal za 5,78% vo odnos na 2009 godina i zabeleàni se 5,18 mil-ioni patnici, pokaùvaat podatocite na Agencijata za civilno vozduhoplovstvo.Najgolem porast na pre-vezeni patnici zabeleùva zadarskiot aerodrom, za 30,36%. Na aerodromot vo

Dubrovnik, brojot na pat-nici e zgolemen za 13,32%, na 1,25 milioni, a preku splitskiot aerodrom pomi-nale 1,18 milioni patnici, {to e porast za 9,98% na godi{no nivo. Najgolemiot hrvatski aerodrom, zagrep-skiot, lani zabeleàl 2,06 milioni patnici, {to e za samo 0,55% pove}e od 2009 godina.Vo tekot na minatata

godina, pet aerodromi vo Hrvatska u~estvuvale vo avionski prevoz na stoka. Najmnogu tovar e prevezen preku zagrepskiot aero-drom, 8.156 toni, so pad od 18,97% vo odnos na 2009 godina. Pad vo prevozot na stoka beleàt i aerodro-mite vo Split za 12,6%, Du-brovnik za 21,27%, Pula za 23,12%, a Zadar za 97,1%, na 9,7 toni.

ZGOLEMEN PROMETOT NA PATNICI NA HRVATSKITE AERODROMI

Ubedlivo i bez konkurencija, na prvoto mesto se nao|a @eqko Mitrovi}, ~ovek koj go poseduva TV-carstvoto Pink, kako i izdava~ki ku}i, fabriki, aviokompanija...

��

Inflacijata vo Romanija vo 2010 godina be{e 7,96%,

re~isi dvojno povisoka od 2009 godina, soop{ti romanskiot Nacionalen institut za statistika (INS).Rastot na inflacijata se objasnuva so poska-puvaweto na odredeni proizvodi, koe glavno be{e predizvikano od

zgolemuvaweto na dano-kot na dodadena vrednost od 19% na 24%. Najmnogu poskapea tutunskite proizvodi, za 26,34%, gorivoto za 15,38%, cenite na usl-ugite okolu 15%, dodeka cenata na transportot so èleznicata porasna za 14%.Cenata na sveì i konzervirani ovo{je

i zelen~uk, kako i na masloto za jadewe poras-naa me|u 10% i 22,48%.Platite na vrabotenite vo javniot sektor vo Romanija od prvi juli 2010 godina se namaleni za 25%, a ukinati se i nekoi nadomestoci za vrabotenite, kako del od merkite za {tedewe {to gi vovede Vladata na premierot Emil Bok.

INFLACIJATA VO ROMANIJA LANI DOSTIGNA 7,96%

Lokalnite izbori {to }e se odràt na osmi maj godinava vo

Albanija }e bidat najskapi dosega, poskapi duri i od poslednite parlamentarni izbori, odràni vo juni 2009 godina. Spored vesnikot "Gazeta {}iptare”, vo odlukata na Centralnata izborna komisija (CIK) se veli deka istite }e ~inat 745,6

milioni leka (okolu 5,4 milioni evra), {to e za 30 milioni leka pove}e od poslednite par-lamentarni izbori. Za prvpat na parlamentar-nite izbori be{e primenet sistemot na prebrojuvawe na glasovi so kameri.Vo obrazloènieto od Komisijata za pogolemiot buxet se naveduvaat ~etiri argumenti: zgolemuvawe na

nadomestot za ~lenovite na komisiite i izbira~kite odbori, nabavka na novi glasa~ki kutii, nabavka na dodatni delovi za kamerite, kako i rekonstrukcija na magacinite na CIK.

NA ALBANIJA I PRETSTOJAT NAJSKAPITE IZBORI DOSEGA

ELENA JOVANOVSKA

PINK MU GO DONESE PRVOTO MESTO NA @EQKO MITROVI]

KOI SE NAJMO]NITE LU\E VO SRBIJA?

VESELIN SIMONOVI]Mediumski strateg, koj kako glaven urednik na “Blic” ve}e 14 godini postavuva novi standardi vo novinarskiot biznis. Od neo-damna, kako glaven urednik na “Blic”, be-splatniot dneven vesnik “24 sata” i in-ternet-izdanijata, toj napravi u{te eden is~ekor pred konkurencijata. îtatelite ve}e so godini ja prepoznavaat glavnata ideja na “Blic” – da nema zabraneti temi, nitu za{titeni lica, bez ogled na koja pozicija se nao|aat. “Blic” so godini e na prvo mesto po ~itanost i tira`, a na prvata pozicija se nao|a i negovoto internet-izdanie.

r r jobien

ii

-

zveduva najgledani

DRAGAN \ILASGradona~alnik na Belgrad, potpretsedatel na Demokratskata stranka (DS) i blizok sorabotnik na pretsedatelot na Srbija, Boris Tadi}, kosopstvenik na kompani-jata Multikom, vo ~ija sopstvenost e Dajrekt medija, naj-golemoto pretprijatie za marketin{ki uslugi vo Srbija. Kako gradona~alnik ja stekna naklonetosta na belgra|anite zatoa {to se fati za raboti {to negovite prethod-nici gi izbegnuvaa, a kako deloven ~ovek stekna mo} da im se sprotivstavi na pritisocite za nezavisno odlu~uvawe.

{to negovite prethod-

SR\AN [APERToj e os-nova~ i generalen direktor na Mek-ken grupa, vode~ka kompanija za davawe uslugi vo oblasta na komunikaciite vo regionot. [aper e eden od sovetnicite na pretsedatelot Tadi}. Vo svetot na marketingot se nao|a pove}e od 25 godini. Vo ramkite na grupata denes rabotat 15 agencii vo pet zemji od Jugoisto~na Evropa. Be{e vklu~en vo kreirawe na brojni politi~ki kampawi. ^len e na pretsedatelstvoto na DS.

JELENA DRAKULI]-PETROVI] Generalen direktor na najgolemata mediumska ku}a vo Srbija Ringier Axel Springer, koja gi izdava dnevnite vesnici “Blic”, “24 sata” i “Alo!”, tira`nite nedelnici “Blic èna” i “Puls”, kako i politi~kiot nedelnik "NIN". Vo samiot vrv na srp-skiot mediumski prostor se i ostanatite izdanija {to gi vodi ovaa kompanija.

I] na a a

oja gievnite vesnici “Blic”

MINOS KIRJAKU Otkako sopstvenikot na gr~kata televiziska stanica Antena ja kupi televizijata Foks za eden dolar i se obvrza da go prezeme dolgot od 5,6 milioni evra, ovaa TV-ku}a go smeni imeto vo Prva i zna~itelno ja podigna gledanosta na svojata programa. Prva po~nuva da se nametnuva kako eden od liderite vo t.n. lesni sodrìni i filmska programa. Od druga strana, naglata promena na medi-umskata orientacija rezultira{e so raspu{tawe na pogolemiot del na informativnata redakcija. Kirjaku, zasega neoficijalno, se spomenuva i kako kupec na RTV B92.

a promena na medi-

DRAGAN [OLAK Direktor na SBB, najgolemiot kabelski operator vo Srbija, koj gi pokriva najgle-danite sportski nastani, filmovi, serii... Od 2007 godina kompanijata e vo mnoz-inska sopstvenost na evropskiot fond Mid Evropa so sedi{te vo London i Evropskata banka za obnova i razvoj (EBRD). Vo sorabotka so Telemah od Slovenija, so koja ima isti mnozinski sopstvenici i pretsedatel na upravata, go so~inuva edinstveniot telekomunikaciski sistem na teritorijata na porane{nata dràva. Pred anga`manot vo SBB, [olak vode{e nekolku mediumski kompanii vo Centralna i Isto~na Evropa.

stvenici i pretsedatel

MANOJLO VUKOTI] Na generaleniot direktor i glaven urednik na site iz-danija na kompanijata Novosti vo tekot na izminatite godini mu predviduvaa definitivno zaminuvawe od momental-nata pozicija, prvenstveno poradi nejasnata uloga vo tekot na privatizacijata na ovoj vesnik, no Vu-koti} se pokaà dovolno vlijatelen i sposoben da se zadrì na ~elo na eden od najstarite dnevni vesnici vo zemjata.

i

voj vesnik, no Vu-b

j u

ROBERT ÔBAN Sopstvenik na izdava~kata ku}a Kolor pres grup, koja vo Srbija objavuva pove}e od 90 magazini. Na po{irokata publika me|u najprepoznatlivite im e tabloidot “Svet”, koj stekna golem tira` i slava so objavuvawe na skokotlivi tekstovi i fo-tografii na li~nosti od estradata. Mediumskata ku}a {to ja vodi ôban e edna od retkite koi vo Srbija uspevaat da rabotat so profit, poradi {to povremeno na pazarot, i pokraj fi-nansiskata kriza, isfrla i novi izdanija. ôban, koj karierata ja po~-na kako dopisnik, denes gi nadgleduva magazinite “Skandal”, “Nelo”, “Ubavina i zdravje”, “Xoj”, “CKM”, “Bravo”, “Moe bebe”...

ma

9 10

87

6

3

2

4

1

5

Srpskiot dneven vesnik “Blic” objavi lista so najmo}nite lu|e vo mediumskiot prostor vo Srbija. Kriteriumite po koi se vodele vo sostavu-

vaweto na listata se lesnotijata na ostvaruvawe na celite, prepoznatli-vosta vo javnosta, finansiskoto i politi~koto vlijanie, li~niot avtoritet i renometo na mediumot koj go pret-stavuva i li~nata harizma. Ubedlivo, na prvo mesto, bez konkurencija, e @eqko Mitrovi}, ~ovek koj go poseduva TV-carstvoto Pink, kako i izdava~ki ku}i, fabriki, aviokompanija...

@EQKO MITROVI] Svoeto TV-carst-vo Mitrovi} minatata godina go pro{iri vo Slovenija i Makedonija, a pos-vetenosta na rabota-ta mu na{teti na zdravjeto i go dovede do aplasti~na anemija, pa, momentalno zazdravuva na klinika vo Germanija. Toj e sopstvenik na najgolemata medi-umska korporacija vo regionot, koja gi opfa}a televiziite Pink, Pink Montenegro, Pink BH... Mitrovi} e sopstvenik na izdava~kite ku}i Siti rekords, na fabrika za pe~atewe CD i DVD izdanija, na filmskiot grad PFI studios vo [imanov-ci, a poseduva i aviokompanija i akcii vo fabrikata za voda Iva i vo fabrikata za gumi za xvakawe Stars.

Balkan / Biznis / Politika 17KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

IT-KOMPANIJATA INSIG 2 SKLUÎ BIZNIS SO NATO

HRVATSKA PO^NA DA GI ÛVSTVUVA BENEFITITE OD ^LENSTVOTO VO ALIJANSATA

Malata zagrepska kompanija e prva koja sklu~uva dogovor so agencija na NATO, dodeka golemite u{te ja ~ekaat svojata {ansa. INsig 2 }e ispora~a informati~ka oprma za bazata na NATO vo Na-poli, a vrednosta na dogovorot e okolu 300.000 evra

��

Informati~kata kompanija IN-sig 2 e prvata hrvatska kom-panija koja

potpi{ala dogovor so NATO. Ova e prv dogo-vor {to go ima sklu~eno hrvatska kompanija so agencija koja e del od Alijansata. Dogovorot e potpi{an vo noemvri 2010 godina so NCSA, edna od agenciite na NATO, a stanuva zbor za ispo-raka i konfiguracija na informati~ka oprema vo bazata vo Napoli. Od kompanijata ne otkrivaat kolkava e vrednosta na dogovorot, no, spored {pekulaciite na hrvatskite mediumi, stanuva zbor za suma od 300.000 evra. “Bevme iznenadeni koga dobivme izvestuvawe deka sme pobedile na tenderot. Se prijavivme kolku da nau~ime ne{to”, izjavi Goran Oparnica, direk-tor na kompanijata IN-sig 2, dodavaj}i deka od golema pomo{ da uspeat na tenderot bila konferenci-jata na NATO vo Praga, na koja u~estvuvale i na koja Alijansata gi informira pretpriema~ite od zemjite-~lenki kako da rabotat so nivnite agencii.

“Na po~etokot mislevme deka zaminuvaweto na taa konferencija bila gre{ka, bidej}i u~estvuvaa pret-stavnici na golemi multi-nacionalni kompanii so pove}e od 10.000 vraboteni. No, sega znam deka toa mnogu ni pomogna vo podgo-tovkata za ovoj tender”, izjavi Oparnica.Toj veli deka bide edin-stvena hrvatska kompanija koja imala svoj u~esnik na konferencijata.“Osnovna karakteristika na raboteweto so NATO e

toa {to ne kupuva proizvodi ili uslugi, tuku celosen aran`man. Toj {to }e uspee da ponudi komplet-na ponuda, toj }e go dobie tenderot”, smeta Oparnica.Na stranicite na agenci-ite na NATO se objavuvaat samo del od tenderite, dodeka pove}eto nemaat javen karakter. Takov bil i slu~ajot na koj pobedi IN-sig 2, a informacijata im pristignala od hrvatskata Stopanska komora (HGK), vo koja e formiran oddel za NATO tokmu za pomo{ na

pretpriema~ite.“]e bidat sklu~eni u{te mnogu dogovori, bidej}i naskoro }e po~neme da vodime registar na kom-panii koi imaat bezbed-nosni sertifikati”, izjavi Zoja Crne~ki, direktor na sektorot za industrija na HGK, koja vo Komorata koordinira aktivnosti pov-rzani so tenderi za NATO.Iako Hrvatska ve}e dve godini e polnopravna

~lenka na Sojuzot, duri sega edna mala kompanija uspea da sklu~i dogovor so NATO, dodeka golemite proizveduva~i na oru`je i voena oprema s$ u{te nemaat uspeh.

NASKORO SKLUÛVAWE NOVI DOGOVORI!?

Od hrvatskata Stopan-ska komora velat deka sklu~uvawe-to dogovor so nekoja agenci-ja od NATO im e najednostavno na kompanite za informati~ka tehnologija, bidej}i tie se najkonkurentni. "O~igledno, pole-

sno e da se dobie rabota za izrabotka na softver za nekoja zemja, otkolku za grade`ni raboti”, izjavi Crne~ki, dodavaj}i deka vo idnina najverojatno }e ima pove}e sklu~eni dogovori, bidej}i mnogu kompanii izvr{ile komplicirana i dolgotrajna procedura za dobivawe na bezbednosen sertifikat.HS Produkt, najgolem hrvatski proizvoditel na oru`je, s$ u{te nema potpi{ano nieden dogovor so NATO ili nekoja zemja-

~lenka preku tenderite na agenciite na NATO, no direktorot @eqko Pavlin ne e voop{to voznemiren poradi toa.“Raboteweto so zemjite-~lenki e proces, a nie sega se nao|ame vo proces na dobivawe na site potrebni sertifikati. Osven {to se za~lenivme vo agenci-jata NAMSA (Agencija za oddrùvawe i nabavki) i dobivme kodni broevi, zasega nemame konkretni rezultati”, izjavi Pavlin. Toj smeta deka vlezot na Hrvatska vo NATO e pozi-tivna rabota i za Hrvatska i za negovata kompanija.“Nema somne` deka ~lenstvoto vo NATO dava garancija za raboteweto”, istakna Pavlin.Zadovolen e i Alojz [es-tan, direktor na kompani-jata [estan-Bu{ od Pre-log, koja se zanimava so proizvodstvo na za{titni {lemovi.“So vlezot vo NATO ne doìveavme nekoja golema promena, no sega barem moème da se natpre-varuvame na site pazari”, izjavi [estan.Grcija neodamna raspi{a tender na koj uredno se prijavi i kompanijata [estan–Bu{. Iako nemaat dobieno nieden tender na NAMSA, [estan e zadovo-len od raboteweto.

Srpskoto Minister-stvo za finansii i Svetskata banka

dogovorija proekt koj na Srbija }e & ovozmoì vo idnina da koristi garan-cija kako unapreden instru-ment na ovaa banka, {to na dràvata }e & ovozmoì zna~itelno povolen pristap na finansiskite pazari.Ovoj vid sorabotka na Sr-bija treba da & ovozmoì

pobrz i polesen pristap na komercijalnite finansiski pazari, vo vreme koga in-teresiraweto na stranskite investitori e namaleno, soop{tija od srpskoto Min-isterstvo za finansii.Vo soop{tenieto se dodava deka toa }e zna~i deka Srbija vo idnina }e moè da obezbedi 400 mil-ioni dolari komercijalni krediti na me|unarodniot

pazar, so zna~itelno poni-ska kamata i podolg rok na otplata.Srbija e treta dràva vo svetot so koja Svetska banka dogovorila vakov vid garancija.

SRBIJA ]E KORISTI GARANCIJA OD SVETSKA BANKA

Slovene~kata kompani-ja Pivovarna La{ko podnese tu`ba protiv

svojot porane{en direk-tor, Bo{ko [rot, izvestija slovene~kite mediumi.Navodno, [rot ja o{tetil kompanijata za 13 milioni evra.Se o~ekuvaat i tu`bi od ostanatite pretprijatija od grupata na Pivovarna La{ko, prvenstveno od

Pivovarna Union i Radenska, kade {to, navodno, e proceneta {teta pogolema vo odnos na mati~nata kom-panija.Osnova na tu`bata be{e posebnata revizija koja se sprovede za rabotewe-to na Pivovarna La{ko vo mart minatata godina.

Revizorite go ispituvaa raboteweto so akciite na Infond holding i gi proveruvaa zaemite so Istrabenz.

PIVOVARNA LA[KO GO TU@I PORANE[NIOT DIREKTOR

VESNA [email protected]

to ne kupuva vodi ili uslugi, tuku en aran`man. Toj {to

k pretpriema~ite

OhSsveskto nekoja oe najna koza inftehnolobidej}i najkonku"O~igled

sno e da serabota za izrabosoftver za nekojak k

Svet / Biznis / Politika18 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

�SVET 0-24 �

...NOVI NEMIRI Tunis go “tresat” socijalni nemiri

Socijalni nemiri go tresat Tunis ve}e cela nedela, otkako po~naa protestite protiv korupcijata i visokata nevrabo-

tenost. Vo glavniot grad policijata so solzavec gi rastera protestantite, a dve lica zaginaa.

...BRAZIL POD VODAVo poplavi i odroni zaginaa pove}e od 127 lica

Poplavite koi nastanaa zaradi obilnite do`dovi, koi predizvikaa i svle~i{ta, vo Brazil gi pogodija gradovite

vo planinskoto podra~je okolu Rio de @aneiro, kade {to zaginaa najmalku 127 lica.

...SOSTANOK VO BERLINMerkel i Berluskoni “vedro” za evroto

Germanskiot kancelar, Angela Merkel i italijanskiot premier, Silvio Berluskoni, ja poddràa Agendata 2020

na Evropskata komisija za zgolemuvawe na vrabotenosta i ekonomskiot rast, kako sprotivstavuvawe na krizata.

Francuskiot premier, Fransoa Fijon, v~era pobara od Ve-

lika Britanija da pomogne vo spasuvaweto na evroto, iako zemjata ne e ~lenka na evrozonata.Vo intervju za vesnikot "Tajms", Fijon istakna deka EU se nao|a pred istoriska presvrtnica, insistiraj}i deka za zaìvuvaweto na evroto neophodna e pogolema integracija na zemjite od zonata na zaedni~kata

evropska valuta. Spored objasnuvaweto na fran-cuskiot premier, potrebno e postepeno usoglasuvawe na ekonomskata, fiskal-nata i socijalnata poli-tika na dràvite {to go koristat evroto.“Velika Britanija ne e vo evrozonata, no takvite merki }e bidat zna~ajni i za nea”, smeta Fijon, koj & pora~a na britan-skata Vlada da ne dozvoli zemjata da zaostanuva zad vakvite promeni.

“Propa|aweto na evroto, vo sekoj slu~aj, }e pret-stavuva katastrofa i za Velika Britanija, zatoa {to taa e sega silno povr-zana so vnatre{niot pazar na celata EU”, predupredi francuskiot premier vo intervjuto za "Tajms".Fijon v~era prestojuva{e vo London, kade {to se sretna so britanskiot premier, Dejvid Kameron. Glavna tema na razgovor-ite vo Dauning strit 10 bea evropskite sostojbi.

FRANCIJA BARA OD VELIKA BRITANIJA DA POMOGNE OKOLU EVROTO

Rusija se najde vo grupata 10 najrizi~-ni dràvi za inve-

stirawe me|u 196 drà-vi, pokaùva ovogodi-ne{noto istraùvawe na britanskata kom-panija za procenka na politi~kiot rizik, Mapelkroft. Spored analizata, Rusija e desettata najrizi~na dràva za investito-rite vo svetot, zaedno vo grupata so Pakistan i Centralnoafrikanskata

Republika, so {to padna za 15 mesta podolu od minatogodi{nata lista.Listata na Mapelkroft pokaùva deka Brazil, Indija i Kina, koi zaedno so Rusija ja so~inuvaat grupata na dràvite BRIK, so brz rast na svetskiot pazar se pozi-cioniraa mnogu podobro od Rusija. Mapelkroft, koj pri iz-rabotkata na ovaa lista gi procenuva faktorite kako politi~ki konflikti,

terorizam, vladeewe na pravoto, regulatorni politiki i biznis-klima, 11 dràvi od svetot, vklu~uvaj}i ja i Rusija, gi oceni kako najrizi~ni dràvi za investirawe. Rusija se kvalifikuva{e vo ovaa grupa poradi visokata izloènost na postojani teroristi~ki "ispadi" i korporativno-to rabotewe, koe ima ogromno vlijanie i kontrola od dràvniot aparat.

RUSIJA E EKSTREMNO RIZI^NA ZA INVESTITORITE

Panikata koja vladee vo Portugalija po-radi dol`ni~kata kriza malku stivna vo sredata. Lisa-

bon uspea da sobere 1,25 milijardi evra so proda`ba na dràvni obvrznici. Agencijata za javen dolg ob-javi deka Portugalija prodade trigodi{ni obvrznici vo vrednost od 650 milioni evra i devetgodi{ni obvrznici vo vrednost od 599 milioni evra. Ovaa aukcija pretstavuva do-volen dokaz deka Portugalija moè da sobere dvojno pove-}e finansiski sredstva od tie {to bea ponudeni preku dràvnite obvrznici, istaknu-vaat od Agencijata.Iako Evropskata centralna banka (ECB) uspea da go na-mali pritisokot od Francija i Germanija vrz Portugalija za iznao|awe na brzo i dolgotrajno re{enie na fi-nansiskata kriza, golem broj eksperti smetaat deka ova e daleku od trajno re{avawe na krizata. Portugalija do-prva treba da se soo~i so isplatata na 6,7% kamatna stapka od proda`bata na hartiite od vrednost, koja treba da im ja isplati na investitorite. "So postignuvawe na ovie rezultati, Portugalija nemanikakva potreba od nadvo-re{na pomo{. Uspehot koj denes go postignavme i so-bravme tolku mnogu pari, dokaà deka Portugalija e

podgotvena sama da ja pre-brodi krizata", izjavi minis-terot za finansii, Fernando Teikseira dos Santos, vedna{ po zavr{uvaweto na aukci-jata na obvrznicite. Ve}e nekolku meseci, poli-ti~kite eliti i ekonomskite analiti~ari debatiraat za finansiskata sostojba na Portugalija. Za da se izvle~e od dol`ni~kata kriza, do krajot na ovaa godina Por-tugalija mora da sobere 20 milijardi evra od proda`ba na dràvni obvrznici so desetgodi{en rok na dosta-suvawe i kamatna stapka od 6% do 7%. Poradi toa, pove}eto analiti~ari predviduvaat deka evropskata finansiska kriza }e uspee da ja "potopi" Portugalija, oti dolgovite }eja nadminat granicata na odr`livost i }e ja naru{at makroekonomskata stabilnost na regionot."Portugalija }e bide pri-morana da podigne finan-sii od krizniot fond vre-

den 750 milijardi evra, koi Evropskata unija (EU) i Me|unarodniot monetaren fond (MMF) go usvoija pred edna godina. @alno bi bilo da propu{ti vakva mo`nost", izjavi Kolin Meklin, bri-tanski analiti~ar od Aset Menaxment. Samo edna godina prethodno, Grcija i Irska se najdoa prvi na dol`ni~kata lista na evropski dràvi koi po-baraa pomo{ od EU i MMF. Nesomneno, ovie dràvi go pominaa istiot pat koj Por-tugalija go "odi" vo momentov. Prodavaa dràvni dolgovi, baraa stranski investitori, a koga dojde denot da po~nat da ja ispla}aat kamatata od obvrznicite na investitorite, "tropnaa" na vratata na EU i MMF. Portugalskata vlast poten-cira deka nivnata sostojba e mnogu porazli~na od onaa na Grcija i Irska, koi po-dignaa zaemi od 145, odnosno 110 milijardi dolari od EU

i MMF. "Portugalskiot deficit i dràvniot dolg se mnogu pomali otkolku na ovie dve dràvi, a bankarskiot sektor i pazarot na nedvi`nosti ni se stabilni na dolg rok. Kako mnogu drugi dràvi, vovedovme ogromni buxetski namaluvawa na platite na javnata administracija i minimalno ja zgolemivme i vrednosta na danocite i tak-stite. Uspeavme da odrìme stabilnost na cenite i vospostavivme balans me|u ponudata i pobaruva~kata na stoki i uslugi", re~e portugalskiot premier, Hose Sokrates. Poradi finansiskata kriza koja "besnee" niz cela Evropa, @an-Klod Tri{e, pretsedate-lot na Evropskata central-na banka, pobara pogolemo regulirawe na pazarot na kapitalni investicii. "Centralnite banki mora vni-matelno da go nadgleduvaat prilivot i odlivot na kapi-tal. Prilivot na kapitalni investicii ne e postojana ekonomska merka. Taa e privremena i moè mnogu {tetno da vlijae vrz ekonomi-ite, osobeno na dràvite vo razvoj", izjavi Tri{e na sostanokot na svetskite lideri na centralnite banki, koj se odrà minatiot vikend vo [vajcarija.Nitu EU ne ostana indifer-entna na vakvata sostojba vo Evropa. Evropskata komisija donese strategija za razvoj na evropskata ekonomija do 2020 godina.

Iako Lisabon uspea da sobere 1,25 milijardi evra od proda`ba na dràvnite obvrznici so pet i 10-godi{en rok na dostasuvawe, ekspertite smetaat deka ova e daleku od trajno re{avawe na krizata vo Portugalija

��

PREDUPREDUVAWE

KOGA-TOGA[, PORTUGALIJA ]E GO POBARA "KESETO" OD EU I MMF

“Kina e dràvata, koja e najseriozniot cenzor vo svetot i e glavniot tehnolo{ki neprijatel na Vikiliks. Ovaa zemja raspolaga so agresivna i sloèna teh-nologija za presretnuvawe, koja stoi me|u sekoj ~itatel vo Kina i sekoj informati~ki izvor nadvor od Kina.”

XULIJAN ASAN@osnova~ na Vikiliks

� DVA, TRI ZBORA“Dodeka Vladata na Netanjahu ne ja promeni politikata, taa ne moè da o~ekuva od nas da ja promenime svojata. Turcija nema interes da obnovi nitu eden od dogovorite so Iz-rael, no }e go razgleda podobruvaweto na odnosite koga izraelskata strana }e gi ispolni nejzinite ba-rawa.”

REXET TAIP ERDOGANpremier na Turcija

“Ovaa godina e od klu~no zna~ewe za Nabuko, so ogled na toa deka odlukite koi treba da bidat doneseni zna~itelno }e vlijaat vrz idninata na isporakata na energensi vo Evropa, poradi {to EU treba da razviva odnosi so potenci-jalnite zemji-ispora~ateli na resursi za Nabuko, kako {to se Azerbejxan i Turk-menistan.”

KRISTIJAN DOLE@ALoficijalen pretstavnik na konzorciumot Nabuko

BORO MIRÊSKI

Svet / Biznis / Politika 19KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

Cenata na naftata na svetskite berzi vo sredata se zatvori na re~isi 100 dolari za barel. Za eden den porasna za eden dolar, na 98,8 dolari za barel, i go dostigna najvisokoto nivo vo poslednite dve godini

��

CRNOTO ZLATO JA UBIVA SVETSKATA EKONOMIJA VO POIM

CENATA NA NAFTATA SE PRIBLI@UVA DO 100 DOLARI ZA BAREL!

Rastot na cenata na naftata na berzite ja ubiva svetskata ekonomija vo poim. Site pro gnozi i

nadeì za izlez od krizata se dovedeni vo pra{awe poradi negativniot cenoven efekt od naftata. No, se ostvaruvaat prognozite na analiti~arite za 2011 go-dina, deka cenata na naftata }e dostigne duri 150 dolari za barel.Vo sredata berzite zatvorija so cena na naftata od re~isi 100 dolari za barel. Za eden den taa porasna za eden dolar, na 98,8 dolari za barel, i go dostigna na-jvisokoto nivo vo poslednite dve godini, od oktomvri 2008 godina.Kratkoro~ni faktori koi pridonesoa za zgolemuvawe na cenata na naftata ovojpat se studenoto vreme vo nekoi delovi od SAD, poradi {to se namalija zalihite na surova nafta, kako i mina-tonedelnoto zatvorawe na golemiot gasovod za trans-port na nafta od Aljaska, {to moè da se kaè deka e glavnata pri~ina za skokot na cenata na surovata nafta "brent" na 98,8 dolari za barel vo London, kako i za rastot na cenata na lesnata surova nafta na berzata vo Wujork za pove}e od 1%, na 91,99 dolari.Sepak, rastot na cenata na naftata, od svojata najniska to~ka od 2009 godina, e re-zultat i na zakrepnuvawe-to na svetskata ekonomi-ja, so {to se zgolemuva i pobaruva~kata za energensi. Analiti~arite velat deka e samo pra{awe na vreme koga cenata na naftata }e gi nadmine kriti~nite 100 dolari za barel, ako raspoloènieto na ekonomi-jata ostane pozitivno, duri i dokolku se zgolemi po-nudata. Kako pri~ina za zgolemu-vawe na cenata na naftata

ovojpat se pojavuva i faktot {to najgolemiot norve{ki proizvoditel na nafta i gas, Statoil, be{e prisilen da go sopre proizvodstvoto vo naftenite poliwa Snore i Vigris, kade {to dnevno se proizveduvaat okolu 157.000 bareli surova nafta. Statoil ne precizira{e koga }eprodolì so proizvodstvo, {to gi zagriì investito-rite, bidej}i naskoro moè

da se pojavi problem so dostavuvaweto nafta vo Atlantskiot basen, Bliskiot Istok, kako i na azisko-pacifi~kite pazari.Za prvpat cenata na naf-tata iznesuva{e pove}e od 100 dolari vo januari 2008 godina, a dostigna maksimum od 147 dolari vo letoto 2008 godina, pred finansiskata kriza da gi zafati SAD i svetot.

S e o ~ e k u v a s v e t s k a t a pobaruva~ka na nafta ovaa godina da dostigne rekordni 88,6 milioni bareli na den. Pokraj vlijanieto od pazarnite o~ekuvawa za id-nata pobaruva~ka, vrz cenata na naftata vlijae i rela-tivnata slabost na ameri-kanskiot dolar, poso~uvaat trgovcite od SAD, koi se najgolem potro{uva~ na nafta vo svetot.

Amerikanskoto Minister-stvo za energetika objavi neo~ekuvan pad na rezervite na nafta, koi minatata nedela bea namaleni za 2,2 milioni bareli, vo vreme od godinata koga zalihite voobi~aeno se obnovuvaat. Isto taka, postoe{e i o~ekuvawe deka sne`nite buri koi go zaf-atija severoisto~niot del na SAD }e povle~at pogolema potro{uva~ka na nafta za greewe, so {to i ponatamu }e se iscedat zalihite. Gasovodot Trans-Aljaska na Briti{ Petroleum, koj obezbeduva okolu 10% od dnevnite potrebi na nafta vo SAD, prestana da raboti minatata sabota otkako be{e otkrien mal procep, od koj nastana protekuvawe.

SLEDUVA I CENOVEN [OK OD HRANATA?!

Porastot na cenata na naf-tata e del od eden po{irok

rast na cenite na osnovnite surovini. V~era vo SAD, cenata na p~enkata, po-radi siroma{nata etva na ìtoto godinava, dostigna dvegodi{en maksimum. I cenite na pamukot go dostig-naa svojot maksimum po poplavite vo Avstralija, pa sega se na najvisokoto nivo od Gra|anskata vojna vo SAD. Sepak, raste~kata cena na naftata najmnogu gi zagriùva ekonomistite, zaedno so pritisokot koj go imaat zemjite-~lenki na OPEK (grupacijata na zemji-izvozni~ki na nafta) da go zgolemat proizvodstvoto, koe go namalija vo 2009 godina poradi globalnata kriza. Me|unarodnata agencija za energetika minatata nedela soop{ti deka zgolemuvawe-to na cenata na naftata sega pretstavuva zakana za globalnoto ekonomsko zazdravuvawe. Najgolemi potro{uva~i na nafta }e bidat dràvite vo razvoj, osobeno Kina i Indija. Svetskata trgovija zajakna so podobruvawe na cenite na pogolem del od proizvodite. Prose~nata svetska cena na surovata nafta iznesuva{e okolu 78 dolari za barel vo 2010 godina, {to ja nadmina prose~nata cena od 2009 godina, koja iznesuva{e samo 62 dolari.

VASE [email protected] 62

dolari za barel iznesuva{e prose~nata

cena na naftata vo 2009 godina

100 $

147 $

40 $

99 $

0 $

20 $

40 $

60 $

80 $

100 $

120 $

140 $

160 $

januari 2008 juli 2008 april 2009 januari 2011

DVI@EWE NA CENA NA SUROVA NAFTA PO BAREL

78 dolari za barel

iznesuva{e prose~nata cena na naftata vo 2010 godina

]E DOSTIGNAT LI REKORD BENZINITE VO MAKEDONIJA V PONEDELNIK?! Regulatornata komisija za energetika za dva dena }e odlu~uva za kolku }e poskapat benzinite vo zemjava, ako se zeme predvid deka naftata na svetskite berzi ve}e se prodava za 98,8 dolari za barel. Rastot na cenata na naftata na svetkite berzi kontinuirano gi poskapuva i ben-zinite vo zemjava. Vo izminatite tri meseci najkoristeniot benzin, eurosuper 98, porasna za celi 5,5 denari, od 71 denar za litar vo noemvri, do 76,5 denari ovoj mesec. Koga cenata na naftata na svetskite berzi porasna od 85,9 na 90,7 dolari za barel, Regulatornata komisija gi poskape benzinite za 2,5 denar. S$ u{te e neizves-no dali v ponedelnik benzinite }e poskapat za okolu dva denari, so {to }e dostig-nat rekordna cena dosega, od re~isi 80 denari za litar?!

Feqton20 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

1414

Nastanite od tipot “rasproda`ba na zalihi od luksu-znite brendovi” se cenet ritual

za urbanite qubiteli na modata. Samite modni ku-}i organiziraat vakvi nastani, kade {to naj~esto moè da se u~estvuva samo so pokana i gi prodavaat site modni par~iwa od izminatata sezona po na-maleni ceni. Proda`bite sekoga{ se finalni, pa {oping-vqubenicite za 600 dolari moàt da stanat sopstvenici i na fustan od 3.000 dolari. No, vo 21 vek Internetot im dade nov ìvot na rasproda`bite na luksu-znite zalihi. “Tatkoto” na vakvite internet-luksuzni zdelki, kako {to magazi-not “Forbs” ja narekuva internet-stranicata ven-tee-privee.com, vo tekot na ovie godini pribra pove}e milioni ~lenovi od Evropa. Pred okolu tri godini, Aleksis Mejbenk i Aleksandra Vilkis Vilson, osnova~kite na Gilt Groupe, ja donesoa idejata vo SAD, kade {to “evtiniot luksuz” ve}e ne e oksimoron. Niv-nata kompanija gi zema zalihite od luksuznite brendovi i preku pokani po imejl gi prodava samo na ~lenovi na nejzinata internet-stranica i toa po mnogu pristapni ceni. Kompanijata e dobro fin-ansirana i ima menaxerski tim so golemo iskustvo vo industrijata, a dokolku se zeme predvid faktot deka deka elektronskata proda`ba }e prodolì da graba del od pazarot vo SAD, za internet-kom-panii kako Gilt Groupe, idninata vetuva golema uspe{nost. O~ekuvawata za minatogodi{niot prihod na ovaa internet-kompanija se pove}e od 500 milioni dolari, {to pretstavuva soliden rast na ostvaru-vaweto od 2009 godina,

PETAR [email protected]

POKANA ZA LUKSUZ NAJGOLEMITE INTERNET-KOMPANII VO SVETOT: GILT GROUPE

PRIKAZNI OD WALL STREET

Proizvoditelot na avioni Airbus ja dobi najgolemata pora~ka na avioni vo istorijata na

komercijalnata avijacija, vredna okolu 15 milijardi dolari. Avionite koi }e treba da bidat proizvedeni i ispora~ani se nameneti za indiskata kompanija za evtini letovi IndiGo Airlines. Vakvata nova situacija }e ja primora kompani-jata Airbus da napravi novo podobruvawe na motorite

na nivniot avion od tipot “A320”.Spored preliminarniot dogovor }e treba da bidat ispora~ani 180 avioni od koi 150 }e mora da sodràt modernizirani motori vo modelot “A320”. Od Airbus o~ekuvaat oficijalnata pora~ka od strana na In-dijcite da pristigne vo na-rednite dva meseci, po {to }e se po~ne so oficijalno vgraduvawe na motorite, koi kompanijata, so sedi{te vo Tuluz, Francija, ve}e pod-

olgo vreme gi testira.Proda`bata na avioni sekoga{ e kriti~en ~ekor vo razvojot ne samo na Airbus, tuku i na negoviot najgolem konkurent Boeing. Vetuvaweto na Airbus deka do 2016 godi-na }e po~ne so vgraduvawe novi motori vo svojata flota, napravi dopolnitelen pritisok vrz rivalot Boeing, so sedi{te vo îkago, i toj da razmisluva za podobru-vawe na svojot najbaran model “737”.“Navistina sme svedoci na

silen po~etok na godinata kaj avionskata industrija. Toa }e pridonese i za silen pritisok vrz Boeing vo pogled na zajaknuvawe na svojata flota. Verbata na kompanijata vo odrùvawe na sega{niot kurs na razvoj preku modelot “737” }e bide vidliv u{te najmnogu {est do 12 meseci”, veli Ri~ard Abulafia potpretsedatel na Fairfax od Virxinija.Mati~nata kompanija na Airbus zabeleà ovie denovi rast na akcijata od 4,9%

koe iznesuva{e okolu 170 milioni dolari. Vo Silikon-skata Dolina procenkata na ovaa internet-kompanija e 750 milioni dolari.

POZNANSTVOTO OD HARVARD [TO RODI USPE[EN BIZNIS

Kako dolgogodi{ni prijatelki koi se zapoznale na ~asot po portugalski jazik na Biznis-{kolata vo Harvard, Alek-sis i Aleksandra otsekoga{ znaele deka zaedno }e napra-vat ne{to mnogu inovativno. Aleksis doa|a od zapadot na SAD i ve}e se dokaà vo Si-

likonskata Dolina kako del od osnova~ite na Ibej, dodeka Aleksandra, koja doa|a od drugiot kraj, isto~niot breg, bleska{e na Pettata avenija kako direktor na proda`ba vo Bulgari i Luj Viton. Kako i da e, duri vo letoto 2007 godina nivnite planovi se so-edinija, yvezdite se podredija i se rodi Gilt Groupe. Spoju-vaweto na silite, interesite i oblastite na ekspertiza se pokaàa kako perfektna kombinacija. Za biznis-modelot da bide uspe{en vo osnova~kiot tim

tie go vklu~ija i momental-niot izvr{en direktor na kompanijata, a porane{en na Doubleclick, Kevin Rajan, od kogo Mejbenk pozajmila nekoj dolar za po~etok. Nekolku nedeli potoa, Matrix Partners stavija 5 milioni dolari vo kapitalot na kompanijata. Toga{ i osnova~ite dodale edno francusko “e” vo imeto na kompanijata, pa taa stana Gilt Groupe. Za da vospostavat korekten odnos so luksuznite bren-dovi, osnova~ite osmislile proda`bata da bide samo po

pokana za tie koi }e stanat ~lenovi na internet-stran-icata, me|utoa, se sloìle deka i za~lenuvaweto ne treba da pretstavuva nekoja golema te{kotija. Taka, duri vo noemvri 2007 godina kom-panijata po~na so proda`ba i toa prvo na enska obleka i dodatoci. Ma{kite luksuzni kolekcii stanaa dostapni vo april slednata godina. Kako {to se zgolemuva{e prepoznatlivosta na gilt.com, vo 2009 godina kom-panijata otvori svoe sedi{te vo Japonija, a istata godina

AIRBUS PRODADE 180 AVIO

Pred okolu tri godini, Aleksis Mejbenk i Aleksandra Vilkis Vilson, osnova~kite na Gilt Groupe, ja donesoa francuskata ideja na vente-privee vo SAD, kade {to “evtiniot luksuz” ve}e ne e oksimoron. Nivnata kompanija gi zema zalihite od luksuznite brendovi i preku pokani po imejl gi prodava samo na ~lenovi na nejzinata internet-stranica

�� Vetuvaweto na Airbus deka do 2016 godina }e zapo~ne so vgradu-vawe novi motori vo svojata flota, napravi dopolnitelen priti-sok vrz rivalot Boeing i toj da razmisluva za podobruvawe na svojot najbaran model “737”

ja lansira{e i internet-stranicata Jetsetter, koj ovozmoùva turisti~ki aran`mani za pove}e od 200 luksuzni mesta koi gi poseduva kompanijata niz 20 dràvi. Ne mnogu odamna, Gilt Groupe eksperimentira{e so prodaèn model poina-kov od nivniot originalen metod na “brza proda`ba”. Lani vo april tie ja po-nudija letnata kolekcija na Helmut Lang po celosna cena. Dopolnitelno, za ra-zlika od brzata proda`ba vo tekot na 36 ili 48 ~asa, ekskluzivnite modeli na Helmut Lang se prodavaa cela edna nedela. Dosega, od svoite inves-titori kompanijata sobra vkupno 48 milioni dolari. Kompanijata e moèn kan-didat za inicijalna javna ponuda vo 2013 godina.

PO WUJOR[KI TERKGilt Groupe vaì za wujor{ka kompanija, {to istovremeno pokaùva deka se raboti za kompanija so visoki standardi, bidej}i samata e locirana vo glavniot grad na svetot. Taa obezbeduva stoka direktno od modnite ku}i, namesto da kupuva od trgovcite na golemo, kako {to pravat pove}eto prodava~i koi nudat nama-leni ceni. Nedelno se vr{at najmalku tri proda`bi, a Gilt Groupe najmuva i sop-stveni modeli i fotografi za da ja pretstavi oblekata direktno pred objektivot. Dosega, internet-stranicata hostirala proda`bi na 31 dizajner na obleka i nakit, vklu~itelno Zak Posen, Xidit Ripka, Rej~el Poj i Aleksandro DelAkva. Sepak, najva`no od s$ e deka posetitelite na gilt.com mora da bidat ~lenovi dokolku sakaat da ja vidat proda`bata. ^lenstvoto moè da se pobara na samata internet-stranica ili, pak, dokolku se do-bie pokana. Sekoja nova proda`ba po~nuva na pladne, trae od 36 do 48 ~asa i nudi eden ili mala grupa od nekolku brendovi po ceni namaleni od 50%

� XON LEJHIXON LEJHI, glaven menaxer za , glaven menaxer za proda`ba na proda`ba na Airbus:Airbus: “Indija e “Indija e eden od klu~nite raste~ki pazari eden od klu~nite raste~ki pazari za avionskata industrija vo za avionskata industrija vo svetot.svetot.

Feqton 21KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

do 70% od cenite po koi tie voobi~aeno se prodavaat. Imejl vo koj se soop{tuva startot na proda`bata se ispra}a do site ~lenovi kratko pred taa da po~ne. Nara~kite koi se primaat se nosat direktno od skladi{tata na kompanijata, locirani vo Bruklin, Andover i Luisvil. Ottamu, stokata se nosi vo crni kutii.Dokolku kupuva~ite ne se zado-volni so oblekata, tie moàt da ja vratat vo rok od 14 dena, me|utoa, luksuznite doda-toci - ne se vra}aat. Spored zborovite na Mejbenk, eden

na vrednost od 21 evro za akcija. Od Boeing, pak, velat deka i tie imaat opcija da ponudat novi poekonomi~ni motori za nivniot model “737”, no, sepak, s$ u{te ne se odlu~eni na ovoj ~ekor, bidej}i ne se sigurni kakov }e bide krajniot deloven re-zultat. Novata flota na in-diskata kompanija IndiGo }e im pomogne za u{te pogolem razvoj na svojot biznis vo vtorata, po golemina, najnaselena zemja vo svetot. Ovoj avioprevoznik ve}e ima napraveno pora~ka od 100 pomali modeli na Airbus, a ve}e koristi 32 avioni od ovoj vid vo svo-jata flota. Tie, pokraj av-ioprevoz, vo svoeto biznis-portfolio rakovodat i so

hoteli, tehnolo{ki uslugi, no i proda`ba na mlazni avioni. “Pobaruva~kata za avionskite patuvawa e vo postojan porast. Prazninata me|u vakvata pobaruva~ka i zadovoluvaweto na istata so neophodnite kapaciteti i sredstva e vo s$ pogolem rast. Novite avioni }e ja dopolnat ovaa praznina po 2015 godina, koga treba da pristignat prethodno pora~anite 100 avioni”, veli Aditja Go{, pretsedate-lot na indiskata kompanija.So svojot rast od 8,9% vo tretiot kvartal od minatata godina, Indija se najde na vtoroto mesto vo svetot po rastot na svojata ekonomi-ja. Celta na vladiniot establi{ment na Indija e

tokmu toa- da odrùvaat rast na svojata ekonomija od 9% na godi{no nivo. Analiti~arite smetaat deka koristeweto na avioprevo-zot vo ramkite na samata dràva }e dostigne brojka od 180 milioni patnici na godi{no nivo do 2020 godina.“Indija e eden od klu~nite raste~ki pazari za avionskata industrija vo svetot. Sekoja avionska kompanija koja doa|a vo In-dija moè da bide sigurna deka }e uspee”, veli Xon Lejhi, glavniot menaxer za proda`ba na Airbus.Istite analizi pokaùvaat deka za okolu 20 godini na Indija }e & se potrebni pove}e od 1.030 novi komer-cijalni avioni.

vakov nastan donesuval okolu 70 iljadi dolari bruto, so proda`ba na pribli`no 92% od stokata. “Profitot e tajna”, veli Mejbenk, pojasnu-

vaj}i deka, sepak, biznisot e profitabilen.I dodeka Aleksandra se za-nimava so parite, rabotata na Aleksis e da gi privle~e

modnite imiwa da prodavaat kaj niv. Inaku, toa ne e edin-stvenata privle~na rabota vo Gilt Groupe, bidej}i, kako {to soop{tuvaat vo kompanijata, okolu 104 rabotni mesta vo kompanijata s$ u{te ~ekale

da bidat popolneti, a od baranite profili prednost imaat modnite stilisti i fotografite.Kompanijata mnogu brzo gi usvoi mobilnite aplikacii za da im ovozmoì na ko-

risnicite da kupuvaat preku nivnite mobilni telefoni. Vo septemvri 2010 godina be{e lansirana nivnata aplikacija za iPhone. Pre-thodno, vo april kompanijata soop{ti deka stanala prvata kompanija koja lansirala aplikacija za iPad. Taka, site korisnici na iPad do-bivaat besplatno ~lenstvo na internet-stranicata, a be{e ponuden i kredit od 10 dolari za prvite 10 iljadi korisnici koi }e ja simnat aplikacijata. Spored presmetkite na porane{niot izvr{en direk-tor na kompanijata, Suzan Lin, re~isi sekoja godina brojot na korisnicite na internet-stranicata dvojno se zgolemuva blagodarenie na principot “pokani pri-jatel”. Kako {to objasnuva Lin, za nekoi korisnici na Internet, kupuvaweto preku Gilt Groupe preminuvalo vo zavisnost. Na nivo na mesec, internet-stranicata imala pove}e milioni poseti. Na Globalniot samit za luksuz, odràn vo Wujork, porane{niot direktor po-jasni deka inicijalna javna ponuda za kompanijata ne bila ekstremno potrebna za niv vo ovie momenti. “Kako privatna kompanija, Gilt Groupe e pove}e flek-sibilna za investicii, kako {to i samata izbra, so {to polesno i se upravuva”, re~e Lin. Sepak, direktorot, koj sega e pretsedatel na bordot vo kompanijata, be{e vozdràn po pra{aweto za postavu-vawe na reklami na nivnata internet-stranica, poradi stravuvaweto deka toa }e ja ote`ni vizuelnata prezent-acija na luksuznite modni par~iwa. Inaku, Lin be{e pretsedatel na ABC Entertainment, a nejzin proizvod se kaj nas mnogu popularnite serii “O~ajni doma}inki” i “Voved vo anatomija”. Vo eden komentar koj se provea po amerikan-skite mediumi, i klientite na Gilt Groupe bea simboli~no nare~eni “o~ajni doma}inki”. A dali se?

Vo naredniot broj na “Kapital” }e doznaete za kompanijata koja go odbi predlogot za kupuvawe od strana na Jahu vo 2008 godina, Demand Media

ONI NA INDISKA AVIOKOMPANIJA

�� Posetitelite na *gilt.com mora da bidat ~le-novi dokolku sakaat da ja vi-dat proda`bata. ^lenstvoto moè da se pobara na samata internet-stranica ili, pak, dokolku se dobie po-kana. Sekoja nova proda`ba po~nuva nap-ladne, trae od 36 do 48 ~asa i nudi eden ili mala grupa nekolku brendovi za 70% namaleni ceni od tie po koi voobi~aeno se prodavaat

Po~ituvani ~itateli,Feqton vo Kapital: Najgolemite internet kompanii vo svetot. Doznajte za toa kako Fejsbuk, Gugl, Amazon i ostanatite, od pretpriema~ki potfati bazirani na inovativnosta i kreativnosta na svoite osnova~i, za samo nekolku godini stanaa globalni kom-panii {to “teàt” desetici milijardi dolari.

KEVIN RAJANKevin P. Rajan e os-nova~ i izvr{en direk-tor na Gilt Groupe . Toj be{e na funkcijata pretsedatel na bor-dot do septemvri 2010 godina, koga be{e pre-imenuvan vo direktor. Toj e eden od vode~kite internet-pretpriema~i vo SAD i e zasluèn za lansiraweto na nekolku internet-kompanii i internet-stranici, kako Business Insider i ShopWiki. Od 1996 do 2005 godina toj pomaga{e vo izgradba-ta na DoubleClick, kade {to be{e pretsedatel, a podocna i izvr{en direktor. Vsu{nost, toj e zasluèn za rastot na taa kompanija koja pri negovoto doa|awe ima{e samo 20, a blagodarenie na nego porasna na 1.500 vraboteni.Momentalno toj e vo bordot na Human Rights Watch, kako i ~len vo Ministerstvoto za nadvore{ni raboti na SAD. Zavr{il na Univerzite-tot Jejl, a magistriral vo biznis-{kolata INSEAD.

INVESTITORIDOSEGA KOMPANIJATA SOBRALA 83 MILIONI DOLA-RI OD INVESTICII NA :

GENERAL ATLANTIC I � MATRIX PARTNERS �

� Novata flota na indiskata kompanija Novata flota na indiskata kompanija IndiGoIndiGo }e & pomogne za u{te pogolem razvoj na biznisot }e & pomogne za u{te pogolem razvoj na biznisot

� Poznani~kite od Harvard koi gi Poznani~kite od Harvard koi gi dobliìja luksuznite brendovi do dobliìja luksuznite brendovi do amerikanskite qubiteli na moda-amerikanskite qubiteli na moda-ta, ta, ALEKSIS I ALEKSANDRAALEKSIS I ALEKSANDRA.

� SUZAN LINSUZAN LIN, pretsedatel na bor-, pretsedatel na bor-dot na kompanijatadot na kompanijata

� DENIS RIÂRDSDENIS RIÂRDS na moden nastan na moden nastan organiziran od organiziran od Gilt GroupeGilt Groupe

FunBusiness22 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

-

Me|unarodnata manifestacija ”Roden-den na umetnosta” v ponedelnik (17 januari) za prv pat ja vklu~uva i Makedonija vo mreàta zemji koi

}e ja praznuvaat umetnosta preku bezbroj koncerti, art-performansi i instalacii, programi za deca... Sekoj 17 januari pove}eto evropski zemji, no i SAD, Japonija i Ju`na Amerika, preku globalen radioprenos se povrzuvaat vo edna celodnevna programska aktivnost.Mladinskiot kulturen centar za ovoj den podgotvi programa koja sodrì nastani pov-

rzani so site ànrovi na umetnosta. Vo gal-erijata na MKC posetitelite }e moàt da ja poglednat zaedni~kata izlo`ba na Kaliopi Ilievska i Mila Ivanovska. Ciklusot sliki na Mila Ivanovska nosi naslov “Razgo-vor so mojata du{a (moeto ogledalo)”, a na Kaliopi Ilievska e nasloven kako “Li~na legenda”. Izlo`bata }e bide prosledena so proekcija na videomaterijal, snimen za vreme na sozdavaweto na delata.So po~etok vo 19 ~asot Dejan Velkovski }e go promovira kratkiot roman “Prikazni za avgust”. Toa e kratok prikaz na qubovta, videna niz o~ite na eden sonuva~. Ova e zbirka na raskazi vo ciklusi, povrzani so sonuvanata qubovna prikazna.Vo 20 ~asot }e bide prikaàn slovene~kiot

Na tradicionalnata rodendenska proslava na umetnosta, na 17 januari, za prv pat i Makedonija e me|u zemjite koi }e gi slavat site ànrovi

Mo`nostite za “zimski ludorii” se golemi, bidej}i vo zemjava, no i vo pobliskoto opkruùvawe postojat nekolku zimski resorti, koi navistina moàt da odgovorat na se~ij vkus i da bidat adekvatni za se~ij xeb��

MANIFESTACIJA

SVETSKI RODENDE

Mo`nostite za “zimski ludorii” se golemi, bidej}i vo zemjava, no i vo pobliskoto opkruùvawe postojat nekolku zimskiresorti, koi navistina moàt da odgovorat na se~ij vkus i da bidat adekvatni za se~ij xeb

ud r , d j j , ru uud r , d j j , ru u��

DESTINACII VO BELOmoteli i vili, koi se dobro zagreani i nudat dobro meni od lokalnite proizvoditeli na meso i suvomesni proizvodi, koi, pak, se nadaleku poznati. [to se odnesuva do zabavata, Kopaonik so golemiot broj diskoteki, klubovi i kafuliwa vo docnite ~asovi mnogu pove}e nalikuva na nekoe primorsko odmarali{te otkolku na ski-centar. Bilet za vozrasni za ednonedelno koristewe na ski-liftovite ~ini okolu 120 evra, dodeka za deca e dvojno poevtino. Snegot ne e sekoga{ vo posakuvanite koli~ini, no, zatoa, na ova mesto postoi odli~na mreà sne`ni topovi, so ~ija pomo{ pravovremeno se nadomestuva nedostigot od priroden sneg.

KOLA[INMaloto crnogorsko grad~e Kola{in i bliskiot ski-centar koj poslednite dve do tri godini doìvuva ekspanzija e najnovata zimska desti-nacija vo na{iot region. O~igledno deka ruskite milioni, investirani vo krajbre`jeto na Crna Gora, svojot pat go pronajdoa i vo vnatre{nosta na ovaa zemja. Ski-patekite se od koren renovi-rani i nudat mnogu dobri mo`nosti za skijawe. Glavnite smestuva~ki kapaciteti se nao|aat vo samiot grad, kade {to ima nekolku hoteli, no i golema ponuda od ku}i, vili i stanovi za iznajmuvawe. Golema pridobivka za Kola{in e deka od samiot grad po~nuva ì~arnicata, koja vodi do samite pateki. Ovoj centar e vo zabrzan razvoj i moèbi tokmu ovaa zima e poslednata mo`nost za malku pari da se dobie kvaliteten odmor.

ADRIJANA [email protected]

Makedonija nikoga{ ne bila zemja na vrvni skija~i. Za toa postojat pove}e teorii i objasnuvawa, so koi {to se obiduva da se pronajde odgovor na pra{aweto - kako vo zemjata kade

{to ima nekolku zimski centri ne se pojavi barem eden skija~? Za volja na vistinata i najdobrata alpska skija~ka, Hrvatkata Janica Kosteli}, zaedno so svojot brat Ivica, voved-nite tajni na “beliot sport” gi ima nau~eno na padinite na Pelister, vo vreme koga nejziniot tatko Ante s$ u{te bil fudbalski trener, i toa na istoimeniot klub od Bitola. Da, Makedonija, no i regionot e ispolnet so ski-centri i ako ve}e ne n$ biva za vrvni rezultati, toga{ ne e lo{o da prodolìme so rekreativnoto skijawe. Mo`nostite za “zimski ludorii” se golemi, bidej}i vo zemjava, no i vo pobliskoto opkruùvawe postojat nekolku zimski resorti, koi navistina moàt da odgovorat na se~ij vkus i da bidat adekvatni za se~ij xeb.

MAVROVOVe}e nekolku godini sosema uspe{no funk-cionira sportsko-rekreativniot centar Zare Lazarevski, kade {to se obedineti glavnite ski-pateki na Mavrovo. Patekite se relativno moderni, so pristojni ski-liftovi i d o bra pridru`na infrastruktra, kako i organizirana obrabotka na

sne`nite nanosi. Mavrovo slobodno moè da se proglasi za najposakuvanata zimska destinacija na prose~niot Makedonec, iako na ova mesto ugostitelsko-hotelskata ponuda e daleku od razvi-ena i e limitirana na tri poluluksuzni hoteli, nekolku motel-restorani i edna diskoteka. Na ova treba da se dodade i mo`nosta za privatno smestuvawe vo edna od iljadnicite privatni vikendi~ki, rasprskani vo neposredna blizina na ski-centarot. Negativnata strana na Mavrovo e i golemata oddale~enost od urbanite centri, po {to snabduvaweto so produkti e ili oteàno ili, pak, e premnogu skapo. Sepak, glavniot problem na ovaa prirodna “ubavica” nastapuva vo godi-nite so malku sneg, bidej}i skija~kite pateki se na pomalku od 2.000 metri, {to moè da zna~i i potpolno proma{ena sezona.

POPOVA [APKAZa razlika od Mavrovo, Popova [apka re~isi sekoga{ ima sneg, a moè da se gordee i so najdobrite ski-pateki vo dràvava. Legendar-nata Cerepa{ina e edna od retkite prirodni spust-pateki vo Evropa i kako takva ima poseben tretman kaj skija~ite. Vo poslednite godini mnogu se investira{e i vo ostanatite pateki, a pro-funkcionira i mo`nosta za no}no skijawe, {to na ovoj ski-centar mu dava poseben {mek. No, ako konstatiravme deka Mavrovo ima problemi so hotelite i restoranite, toga{ za Popova [apka toa e ogromen problem. Nema nitu eden ugostitelski objekt, koj bi moèl da odgovori na minimum standardi od, da re~eme, visoka B klasa,

a poradi mnogu pomaliot broj vikendi~ki otkolku {to e slu~aj so Mavrovo, privatnoto smestuvawe ne e prepora~liva opcija. Vo istata konotacija e i otsustvoto na kakva bilo mo`nost za zabava vo no}nite ~asovi, so tradicionalnite zimski pijalaci, kako rum, greano vino itn..

BANSKOBugarija ima nekolku ski-centri, no vistinski adut na na{iot isto~en sosed e Bansko. Izmi-native dve decenii pove}e stotici milioni evra bea investirani vo Bansko, po {to ovoj zimski resort mnogu se dobliì do poznatite odmorali{ta vo Evropa.Vo ovoj zimski centar ima stotici mali i golemi hoteli, restorani, tradicionalni “mehani”, ka-fuliwa, diskoteki, spa-centri, supermarketi, so {to izborot na smestuvawe, hrana i zabava e mnogu dostapen. Na ova treba da se dodade i blizinata na gradot Bansko, {to e u{te eden plus za ugostitelskata ponuda. To~no e deka Bansko od godina vo godina s$ pove}e se dobliùva do ski-centrite od Avstrija, [vajcarija i Germanija, no, barem zasega, e daleku poevtin i nudi retka mo`nost za posetiteli za pomala suma pari da dobijat pove}e luksuz. Toa {to e odli~no za Bansko e i deka skija~kata sezona po~nuva na 15 dekemvri, a trae do 15 maj.

KOPAONIKSli~no kako vo Bansko i najpoznatiot ski-centar na Srbija, Kopaonik, izobiluva so bogata ugos-titelska ponuda. Moè da se pronajde sosema zadovolitelno smestuvawe vo stotici hoteli,

SR\AN IVANOVI][email protected]

KITANOVSKI � so nastap vo MKC na 17 januari

REGIONALNI SKI-CENTRI

POPOVA [APKA � gi poseduva najdobrite ski-pateki vo regionot, no turisti~kata ponuda e premnogu mala za da privlekuva stranski turisti.

MAVROVO � e makedonska top turisti~ka destinacija, za vreme na zimskiot period

e|unarodnden na umjanuari) zMakedonij

}e ja praznuvaat umkoncerti, art-perfoprogrami za deca..evropski zemji, no Amerika, preku glopovrzuvaat vo ednaaktivnost.Mladinskiot kultur

Na tradina 17 jan

r dr

koi }e gij

MANIFES

moderni, so pristojni ski-liftovi i d o bra pridru`na infrastruktra, kako i organizirana obrabotka na

[apka toa e ogromen problem. Nema nitu edenugostitelski objekt, koj bi moèl da odgovori na minimum standardi od, da re~eme, visoka B klasa,

na Srbija, Kopaonititelska ponuda. Mzadovolitelno sme

FunBusiness 23KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

Po sedum godini vo guvernerskata palata, “naj e{kata” i najnaselena amerikanska dràva, Kalifornija, denovive mu pora~a “asta la vista” na svojot guverner - amerikanskiot

akter so avstrisko poteklo, Arnold [varce-neger - koj be{e 38 guverner na Kalifornija. Nepobedliviot Terminator mora{e da ja napu{ti guvernerskata fotelja, bidej}i spored zakonot dozvoleni se samo dva man-data. No, te{ko deka }e moè{e povtorno da gi osvoi glasovite na narodot so ogled na rekordno niska-ta popularnost {to ja ima{e pred pov-lekuvaweto – ima{e podr{ka samo od 22% od gra|anite. Ova se dolì i na prili~no nepovolnata situacija vo “zlatnata dràva”, kade {to nevrabote-nosta e mnogu visoka i iznesuva 12,4%, a deficitot duri 28 milijardi dolari. Privrznicite na Arni }e re~at deka se pogodi da bide na vlast vo pogre{no vreme, koga sostojbata vo Kalifornija be{e bukvalno nadvor od negova kontrola. Zem-jata be{e pogodena od te{ka su{a, a ne ostana imun i na globalnata recesija, koja, pak, najmnogu se odrazi na glavnite izvori na prihodi vo zemjata – turizmot i danokot na imot. Sepak, ne be{e mo}en da se spravi so politi~kite nesoglasuvawa koi dovedoa do }or-sokak vo zakonodavnite tela i gi odloìja naporite da izleze od ekonomskata kriza.“Saka{e s$ – infrastruktura, obrazovanie, za{tita na okolinata... No, ne be{e podgotven da go odvrze keseto”, se veli vo dnevnikot "Sakramento bi" (Sacramento Bee), ~ij naslov potencira deka [varceneger imal golemi soni{ta, no sam si iskopal dupka.[varceneger vo neodamne{noto intervju za "Los Anxeles tajms" (Los Angeles Times) ja brane{e svojata politika, no prizna i nekoi gre{ki. Me|u niv ja prizna i svojata nesposobnost da “ja prese~e dràvnata kred-itna karti~ka i da ja sopre ludata javna potro{uva~ka”. “Da znaev deka }e dojde do vakva recesija, nema{e da pozajmam 15 milijardi dolari vo prvata godina od mandatot, tuku gra|anite bi gi soo~il so problemot”, poso~il akterot. [varceneger e primer za ostvaruvawe na amerikanskiot son, i toa vo dvete najte{ki kategorii – {ou-biznisot i politikata. Po~nuvaj}i na 15-godi{na vozrast so aktivno trenirawe, kako 20-godi{nik ve}e ja dobiva titulata Mister Univerzum, a potoa sedum

pati ja osvojuva titulata Mister Olimpija. Posvetuvaj}i se na bodibildingot, pi{uvaj}i nekolku knigi i izdavaj}i mnogubrojni statii, toj ostava zna~aen beleg vo ovoj sport i se smeta za edna od najzna~ajnite li~nosti vo istorijata na bodibilding. Negovoto prisustvo e zabeleìtelno i po penzioniraweto – pred s$ poradi poseduvawto nekolku fitnes-sali i fitnes-spisanija. Mnogu godini ima pi{uvano mese~ni kolumni za spisanijata za bodibild-ing "Muskuli i fitnes" (Muscle and Fitness) i

"Fleks" (Flex), a kratko po izborot za guvern-er toj be{e nazna~en za izvr{en urednik na dvete spisanija. Spisanieto MuscleMag International mese~no mu posvet uva dve stranici, poso~uvaj}i go kako “kralot”. Iako najprvin smetan samo za “brdo musku-li”, koj denes ne gi prepoznava negovite likovi od filmovite? Negovata figura i karakteristi~nata poja-va, posebniot avstris-ki akcent, izborot na akcioni ulogi koi mu dadoa prepoznatliv {mek, zasekoga{ go obeleàa [varce-neger. Po~nuvaj}i so

“Herkules vo Wujork”, pa pravej}i go svojot vistinski probiv kaj publikata so “Konan Varvarinot” na kultniot avtor Xon Milius, preku “Vistinski lagi”, “Kolateralna {teta”, “[estiot den”, pa s$ do trilogijata na moèbi najpoznatiot “Terminator”, koj go napravi najprepoznatliv i na koj moè da se prepi{e seta slava. Vo site filmski ostvaruvawa, toj ima sorabotuvano so mnogu akteri, vrvni imiwa vo filmskata industrija, kako Kirk Daglas, Deni de Vito, Xejmi Li Kertis, Xeki ên, a negovoto posledno ostvaruvawe e filmskiot hit The Expendables, vo koj voedno se sretnaa pove}e filmski poznati imiwa: Silvester Stalone, Brus Vilis, Miki Rurk, Xejson Stratam, Erik Roberts i Xet Li.Podocne{niot vlez na “Terminatorot” vo politikata za mnogumina be{e o~ekuvan poteg “a la Ronald Regan” (porane{en akter i pre-tsedatel na SAD od 1980 do 1988 godina), za zetot na najpoznatiot semeen politi~ki klan Kenedievi, od kade {to poteknuva negovata sopruga Marija [rajver. S$ u{te ne se znaat negovite planovi za vo idnina, bidej}i toj ne dal nikakvi konkretni odgovori. No, sepak, najavi deka negovoto eventualno vra}awe na golemoto platno bi zaviselo od scenarioto koe }e mu bide ponudeno. Vpro~em, negovata najpoznata rep-lika od “Terminator”, “Asta la vista, bejbi!”, bukvalno zna~i “Do slednoto viduvawe”...

film “Pejza` 2”(2008 godina) vo reìja na Vinko Moderndorfer. Glavnite ulogi gi tolkuvaat Marko Mandi}, Petar Musevski i Janez Ho~evar. Filmot raskaùva za Sergej i Poli, sitni kradci koi sakaat da go ukradat umetni~koto delo od rezidencijata na penzioniran komunisti~ki general, koj, pak, e naviknat problemite da gi re{ava po kratka postapka. Na pomo{ }e bide po-vikan misteriozen ~ovek, no eden doverliv dokument }e zavr{i vo racete na krad-cite... Za krajot na manifestacijata vo ki-noto Frosina }e moè da se prosledi nas-tapot na gitaristot Toni Kitanovski, zaedno so perkusionistot Izet Kizil od Turcija i kontrabasistot Kostas Teodoridu od Grcija. Sorabotkata kako trio na ovie muzi~ari im se javila kako neminovnost generirana od me|usebnata doverba, radost i strast kon toa {to moè da se nare~e muzi~ka smisla i kreativna izvedba na scena. Ovoj “balkanski bend vo malo” za prv pat

ima nastapeno zaedno vo 2003 godina vo Bon, Germanija, kako ~lenovi na bendot na nivniot zaedni~ki prijatel Teodosij Spasov. Toa {to tie }e go prikaàt e sublimat na individualnite istraùvawa na tradi-cionalnite muzi~ki stilovi od razli~nite kraevi na svetot, me|utoa, smesten vo eden sovremen improvizatorki koncept.”Rodendenot na umetnosta” e osnovan vo dale~nata 1963 godina od strana na fran-cuskiot umetnik Robert Filiu. Spored nego, umetnosta ne postoela 1.000.000 godini, me|utoa, istata se rodila na eden 17 janu-ari. Toj predloìl ovoj datum da se slavi kako nacionalen praznik, so toa {to }e se slavi prisutnosta na umetnosta vo na{ite sekojdnevni ìvoti. Od godina vo godina idejata regrutirala s$ pogolem broj umet-nici i nivni prijateli koi se vklu~uvaat preku organizacijata Western Front, kade {to se razmenuvaat idei i umetnost preku razli~nite komunikaciski alatki.

FORMULA: ARNOLD [VARCENEGER, GLUMEC I POLITIÂR

DO SLEDNOTO VIDUVAWE SO TERMINATOROT

N NA UMETNOSTA

KRVAVECZaedno so Krawska Gora, ski-centarot Krvavec redovno se spomenuva kako top-destinacija na Slovenija. Ova e najbliskata lokacija od Make-donija do edno alpsko odmorali{te. Vozmo`no e, a i sosema bezbedno da se dopatuva do Krvavec so avtomobil, a na pogolemiot del od patot da se vozi po avtopat. Nekoga{niot avtopat Bratstvo i edinstvo, preku Belgrad i Zagreb, ve nosi pravo vo Qubqana, od kade {to e potrebno da se zavrti vo pravec na Brnik i Cerkqe. Ovoj resort raspolaga so relativno dobri ski-pateki i nekolku navistina odli~ni hoteli. Nekolku restorani se izdvoeni kako vistinski kulinarski {ampioni, kade {to pokraj ~aj so rum, moè da se dobie i ~a{a dobro vino.Snegot nikoga{ ne e problem, a edinstvena maana na Krvavec e apsolutno nikakva ponuda na no}en ivot, po {to ovaa destinacija nikako ne smee da bide prepora~ana na mladi lu|e, èlni za zabava.

NASFELDAko vi se dopadnal Krvavec, toga{ sigurno }e

Arnold [varceneger e primer za ostvaruvawe na amerikanskiot son i toa vo dvete najte{ki kategorii – {ou-biznisot i politikata

��


“TERMINATOR” – � filmot po koj site go znaat bidete zadovolni i od avstriskiot brat-bliznak

na slovene~kiot ski-centar, Nasfeld. Avstrija e zemja so najmnogu i najpoznati zimski centri vo Evropa i svetot. No, dobrite poznava~i na prilikite vo zimskite sportovi, Nasfeld dlaboko go prepora~uvaat na rekreativcite, koi cel den sakaat da go minat na staza. Ima golem broj pateki za skijawe i poradi odli~nata organiziranost na ski-liftovite re~isi nikoga{ ne moè da ve fati gu`va. Patekite ne se voop{to naporni, po {to Nasfeld se prepora~uva i za po~etnicite vo zimskite sportovi. Hotelskoto smestuvawe e edinstvenata opcija, bidej}i nema nitu eden grad ili selo vo blizina. Hotelite se glavno vo odli~na sostojba, a poskapite nudat i spa-centri, sali za ve`bawe, masaèri, finski bawi itn.. Snegot e sekoga{ na potrebnoto nivo, a eden Makedonec nikoga{ }e nema problemi so snao|aweto, bidej}i na ova mesto redovno zimuvaat iljadnici turisti od porane{na Jugoslavija. Edinstveniot problem na Nasfild e povtorno no}niot ìvot. Zabava nema nitu za lek.

KOPAONIK � raspolaga so izvonredna infrastruktura za proizvodstvo na ve{ta~ki sneg, po {to sezonata e sekoga{ obezbedena.

� KOLA[IN e edna od des-tinaciite od koi mnogu se o~ekuva vo bliska idnina

24 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOKRabota / Osiguruvawe / Smetkovodstvo

PRAVO I OP[TESTVENI NAUKIIzvor: Ve~er 04.01.2011Objaveno: 04.01.2011Vladata na Republika Makedonija na sednicata odràna na 21 dekemvri 2010 godina donese odluka za raspi{uvawe Oglas za imenuvawe dràvni pravobraniteli vo Dràvnoto pravobranitelstvo na Republika Makedonija za podra~jata na: Skopje, Bitola,Tetovo, [tip, Kavadarci i Prilep. Prijavite so potrebnite dokumenti vo original ili kopija zaverena na notar, da gi podnesat do Vladata na Republika Makedonija vo rok od 15 dena od denot na objavuvaweto vo „Slu`ben Vesnik na Republika Makedonija” i vo dnevniot pe~at.

SMETKOVODSTVO I REVIZIJAIzvor: DnevnikObjaveno: 11.01.2011ELEKTROELEMENT – doma{na kompanija za trgovija so elektromaterijali i oprema, grade`ni materijali, hemiski proizvodi i proizvodi od crna i oboena metalurgija, objavuva oglas za popolnuvawe na slednive rabotni mesta: 1. RAKOVODITEL NA SMETKOVODSTVO Uslovi: - Zadolìtelno VSP (Ekonom-ski fakultet VII/1) - Minimum 10 godini rabotno iskustvo vo smetkovodstvo - Poznavawe na MSFI - Zadolìtelno poznavawe na rabota so kompju-teri (MS Office) - Voza~ka dozvola B- kategorija 2. FINANSOV ANALITIÂR Uslovi: - Zadolìtelno VSP (Ekonomski fakultet VII/1) - Minimum 5 godini rabotno iskustvo - Zadolìtelno poznavawe na rabota so kompjuteri (MS Office) - Voza~ka dozvola B- kategorija Prijavite so CV da se dostavat na adresa: Elektroelement, ul. Pero Nakov, bb, 1000 Skopje ili na elektronska po{ta: [email protected]. Kraen rok za prijavuvawe e 17.01.2011 godina. Ve molime bez telefonski javuvawa.

DELOVNO SOVETUVAWE/KONSULTANSTVOIzvor: DnevnikObjaveno: 11.01.2011Proektot na USAID za razvoj i unapreduvawe na investiraweto i izvozot ( IDEAS ) ima potreba od EKSPERT ZA ODNOSI SO JAVNOST, MONITORING, EVALUACIJA I MARKETING. Site zainteresirani kandidati koi, me|udrugoto imaat univerzitetsko obrazovanie i minimum 3 godi{no iskustvo vo relevantnite oblasti moàt da apliciraat preku ispra}awe na kratko motivaciono pismo i rezime na angliski jazik, na e-mail adresata: [email protected] zaklu~no so 19 Januari 2011 godina i zadolìtelni da navedat za koja pozicija apliciraat. Ve molime bez telefonski javuvawa. Detalnite informacii se navedeni vo oglasot objaven vo Dnevnik od 11.01.2011 godina.

TRANSPORT, NABAVKI I LOGISTIKAIzvor: DnevnikObjaveno: 11.01.2011Cementarnica USJE AD Skopje bara da vraboti REFERENT ZA NABAVKI. Vrabotuvaweto e za neopredeleno rabotno vreme, so probna rabota od 6 meseci, so polno rabotno vreme. Izbraniot kandidat }e bide zadolèn za nabavka na materi-jali i uslugi od lokalniot i me|unarodnite pazari, istraùvawe na pazarot i identifikuvawe na po-tencijalni novi dobavuva~i, izrabotka na pora~ki za nabavki, poddr{ka i koordinacija na planovite za sproveduvawe na uslovite vo dogovorite za nabavki, sledewe na trendovite na pazarot, identifikacija i koordinirawe na razli~ni transporti na lokalniot i me|unarodniot pazar za potrebite na kompanijata. 1. Potrebni kvalifikacii: - VSS/VII stepen, ekonom-ski, ma{inski, elektro ili tehnolo{ki fakultet - So ili bez rabotno iskustvo. Prethodno rabotno iskustvo vo oblasta na nabavki/ logistika }e se smeta za prednost - Odli~no poznavawe na angliski jazik - Odli~no ponavawe na Microsoft aplikacii Kandidatite treba da gi ispolnuvaat i op{tite uslovi predvideni so zakon. Kandidatite treba da ja priloàt i slednava dokumentacija: 1. Pismo za aplicirawe na oglasot 2. Biografija na angliski jazik (CV ) 3. Dokaz za zavr{eno obrazovanie 4. Dokaz za poznavawe na Angliski jazik. Oglasot trae 10 (deset) dena od denot na objavuvaweto. Dokument-acijata treba da se dostavi najdocna do 26.01.2011 godina na adresa: Cementarnica USJE AD Skopje, ul. Prvomajska bb, 1000 Skopje – Slu`ba za ~ove~ki resursi i kadrovs-ki raboti, ili na e-mail: [email protected]. Izborot na kandidatot za vrabotuvawe }e se izvr{i najdocna do 28.02.2011 god. Site aplikacii }e se smetaat za strogo doverlivi.

Izbor na aktuelni oglasi

25KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK Obuki / Finansii i smetkovodstvo

PRIMEKO nudi kvalitetno PROFESIONALNO OBRAZOVANIE, so ponuda na kursevi koi se aktuelni i neophodni za raboteweto na kompaniite od oblastite na finansiskiot menaxment, korporativnite finansii, smetkovodstvo i dr., vo zavisnost od barawata na klientite.

1. Finansiski menaxment (cel kurs) 45 ~asa / cena 16.000 den + DDV.

Kursot po Finansiski menaxmenmt e namenet na biznis sektorot za unapreduvawe na korporativniot menaxment i korporativnite finansii. Finansiskiot menaxment nudi odgovori na pogolem broj na pra{awa povrzani so raboteweto i fiinansiraweto na pretprijatijata. Celokupnata aktivnost na pretprijatieto mo`e da se pretstavi kako zbir na investicioni, finansiski i operativni aktivnosti i to~no determinirani sredstva i izvori za nivno izvr{uvawe. Povrzuvaweto na aktivnostite i donesuvawe na pravilni odluki za postignuvawe na optimum, pretstavuva glavna zada~a na finansiskiot menaxer.

2. Analiza na finansiski izve{tai i relativno vrednuvawe na kompaniite 8 ~asa / cena 4.900 den+DDV

Celta na ovoj kurs e da se obezbedi podobro razbirawe na finansiskite izve{tai od korisnicite na finansiskite izve{tai, so cel da se olesni podobruvaweto na proce-sot na odlu~uvawe. Kursot se fokusira na vlijanieto na razli~nata primena na smetkovodstvenite metodi i procen-ite na finansiskite izve{tai, so posebno naglasuvawe na efektot od smetkovodstvenite izbori vrz objavenite dobivki, akcionerskata glavnina, izve{tajot na pari~ni tekovi i razli~nite merewa na raboteweto na kompanijata (vklu~uvaj}i gi, no i ne ograni~uvaj}i se na finansiskite koeficienti).

3. Interna revizija 8 ~asa/ cena 12.000 den+DDV Soglasno izmenite na Zakonot za trgovski dru{tva i novite

~lenovi od 415-a, b, v i g (Slu`ben vesnik na RM, br. 47 od 09.04.2010 godina), opredelena e obvrskata za organizirawe na slu`ba za vnatre{na revizija, so to~no determinirani obvrski i nadle`nosti. Kursot e namenet za akcionerskite dru{tva koe se golemi trgovci, kako i na dru{tva ~ii akcii kotiraat na berza, odnosno dru{tva koi soglasno so Zakonot za hartii od vrednost se so posebni obvrski za izvestuvawe, i se dol`ni da organiziraat slu`ba za vnatre{na revizija, kako nezavisna organizaciska edinica vo dru{tvoto.

Kursot e dizajniran za po~etnici – za zdobivawe na kvalifikacija i prekvalifikacija odnosno celosno osposobuvawe za rabota vo finansiskoto smetkovodstvo.Kursevite se nameneti za kandidati so SSS I VSS.Nastavata se realizira vo mali grupi od eksperti od dadenite oblasti sledena so soodveten raboten materijal.

Upisot e vo tek.Informacii sekoj raboten den od 09 – 20 ~asot.Ruzveltova 6, 1000 Skopjetel/ faks 02/ 3213-409 , 02/ 3215-026 e-mail: [email protected]; [email protected] www.kds.com.mk

KURS ZA FINASISKO SMETKOVODSTVO

(72 ^ASA)

26 KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK

PRETPLATETE SE NA

Pove}e informacii na 02/ 2551441 ili pretplata@kapital.

com.mk

Obuki / Menaxment / HR / EU

Po {esnaesetgodi{no iskustvo za obuka na profilot sekretar KDS go nudi Kursot za Offi ce Manager spored Programata koja gi sledi svetskite standardi, a voedno prilagodena na makedonskite delovni i drugi subjekti. Kursot e namenet za kandidati so SSS I VSS. Nastavata se realizira vo mali grupi od eksperti od dadenite oblasti sledena so soodvete

KURS ZA OFFICE MANAGER (96 ÂSA)

Kursot gi opfa}a slednite oblasti :Funkcija na sekretarot vo organizacijata; Koordinacija i orga-nizacija na rabotata; Komunikaciski ve{tini; Rabotna i delovna etika; Osnovi na arhivskoto, administrativnoto i pravnoto rabo-tewe; Osnovi na komerircijalnoto i finansisko rabotewe; Delovna pismena komunikacija i kultura na govor; Delovna korespodencija na angliski jazik; Primena na informaciona tehnologija vo kancela-riskoto rabotewe; Protokol i bonton vo sekretarskata profesija.

Upisot e vo tek.Informacii sekoj raboten den od 09 – 20 ~asot.

Ruzveltova 6, 1000 Skopjetel/ faks 02/ 3213-409 02/ 3215-026 e-mail: [email protected]; [email protected] www.kds.com.mk

OBUKA: MENAXIRAWE NA EU PROEKTI (EU PROJECT MANAGEMENT)

Vremetraewe: 2 meseci/ 2 pati nedelno h 2 ~asa (vkupno 32 ~asa) Sleden termin: 1 fevruari 2011OBUKATA E NAMENETA ZA MLADI LU\E SO ILI BEZ RABOTNO ISKUSTVO KOI IMAAT INTERES ZA RABOTA NA EVROPSKI PROEKTI VO NEPROFITNIOT,PROFITNIOT, ILI VO JAVNIOT SEKTOR. OBUKATA OPFAЌA:

Оsnovi na proekten menaxment, {to e proekt, {to zna~i terminot proekten �menaxment, menaxirawe so proekti nasproti menaxirawe na organizacii, Фazi vo proektniot ciklus, voved vo osnovnite fazi i komponenti na proektniot �ciklus, Аnalizi na potrebi, problemi, rizici, efektivnost, � cost-benefit, zainteresirani strani (stakeholders), Фormulirawe na celi i aktivnosti, � inputs, outputs, outcomes, deliverables; definirawe na analiza na konceptite na effectiveness, efficiency, impact; Voved vo vremensko planirawe �Voved vo analiza na logikata na proektot ( � logical framework analysis)Menaxirawe na timovi, menaxirawe na vreme, menaxirawe na tro{oci, menax- �irawe na rizici, itn.Voved vo evropskite fondovi i programi �Evropski programi otvoreni za Makedonija i regionot � (IPA, FP7, TEMPUS, Europe for Citizens, Culture, CIP, IPARD, Cross-Border Cooperation, itn.); tekovno sledewe na mo`nostite vo ramkite na EU programite, razliki pome|u EU i drugi progami, razliki pome|u razli~ni evropski programi, itn. Podgotvuvawe na proekti, identifikacija i selektirawe na partneri, �dogovarawe i pregovarawe na partnerstva, osnovni nasoki za sproveduvawe na proekti, menaxirawe na odnosi so donatori, gradewe na odnosi so donatori, analiza na donatoriski principi i praktiki, itn. Buxetirawe, buxetsko planirwe, finansisko rakovodewe so proekti �Analiza na vistinski, odobreni i sprovedeni EU proekti, prakti~na rabota so �EU formati i instrumenti koi se koristat vo EU proekti, itn.

CENA:Cena za eden u~esnik e 4,000 den (+DDV). Mo`no e pla}awe na rati. Na krajot na obukata sekoj u~esni dobiva sertifikat.

NAÎN NA PRIJAVUVAWE: Prijavete go va{eto u~estvo na telefonite: 02 3 103 673 / 02 5 296 589,ili elektronski na [email protected]

Direktor na obukata e Dr. Risto Karajkov. Dr. Karajkov ima doktorat po me|unaroden razvoj od Univerzitetot vo Bolowa, Italija. Negovite istraùva~ki sorabotki vklu~uvaat i prestoj pri presti`niot Center for Civil Society Studies na Johns Hopkins University, vo SAD, kako i na UNU WIDER vo Helsinki. Dr. Karajkov ima pove}e od 10-godi{no iskustvo vo NVO sektorot vo Makedonija, regionot, i po{iroko.

ZABELE[KA: PO@ELNO E (NO NE NEOPHODNO) UÊSNICITE NA OBUKITE DA IMAAT OSNOVNI POZNAVAWA NA ANGLISKI JAZIK I RABOTEWE SO KOMPJUTER.

IZVESTUVAWE Vrz osnova na Dogovor za koristewe na kratkoro~en revolving krediten limit sklu~en pome|u Toplifikacija AD Skopje i [parkase Banka Makedonija AD Skopje, na iznos od EUR 2.500.000, zasnovan e zalog nad pari~ni pobaruvawa po osnov na koristewe na toplinska energija i zalog nad 10 (deset) obi~ni akcii izdadeni od TE-TO AD Skopje, sopstvenost na zalo`niot dol`nik Toplifikacija AD Skopje.

27KAPITAL / 14.01.2011 / PETOK Tenderi / Konferencii i saemi

Analiza na finansiski izve{tai i relativno vrednuvawe na kompaniitJanuari 2011Primeko Business & Personal Coaching Januari 2011Ksantika, Agencija za komunikaciiFinansiska edukacija za kreditni òngleriJanuari 2011

Sinergija PlusKurs za ofis menaxerJanuari 2011KDSInterna revizija Januari 2011PrimekoObuka za odnosi so javnostJanuari 2011ITC Konsalting

Relaxed Management (Tailor Made Training)Januari 2011 Ksantika,Agencija za komunikaciiEfektivna komunikacija pri proda`ba17.01 - 18.01.11CS GlobalRe{enie za va{ata finansiska idnina

Sekoj PonedelnikSinergija PlusChoose your perfect job. Start creating your future today!!!Improve your employability skills!!!17.01.11CS GlobalInternet marketingJanuari 2011ITC Konsalting

Podgotovka za barawe na rabota i planirawe na kariera19.01 - 20.01.11CS GlobalCreative communication (Tailor Made Training)Januari 2011 Ksantika,Agencija za komunikaciiPravila i stilovi na menaxirawe20.01.2011

Clear ViewKurs za Offi ce20.01.11ESPKursevi za Angliski jazik20.01.11ESP

Za pove}e informacii odete na www.no.net.mk

Vodi~ za neformalno obrazovanie - Aktuelni obuki

OGLAS ZA DODELUVAWE NA DOGOVOR ZA JAVNA NABAVKA

DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. JP Komunalno Struga

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAUslugi od mobilni operatori �Link: � https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementInt-egration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=3c1eee0c-d13c-42ae-b050-9-bdd9d0a7d9b&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: Op{tina Centar1.

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAKonkurs za izbor na idejni re{enija �za skulpturi postaveni na arhitektonski spomenik Kolonada.Link � : https://e-nabavki.gov.mk/eProcure-mentIntegration/PublicAccess/Dossie/dosieSIS.aspx?EntityId=b53977c3-e45a-440e-9003-19a32c4be798&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. Ministerstvo za kultura

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAObezbeduvawe na hotelski uslugi za potrebite �na Ministerstvoto za kultura vo gradot Skopje za period do 1 (edna) godina.Link: https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementInt- �egration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=b64ed205-5bfe-401f-87ce-81-cea5e7e76b&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. JZU Op{ta bolnica „Kumanovo„

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAKonsultanski uslugi za javni dogovori. �

Link: https://e-nabavki.gov.mk/eProcure- �mentIntegration/PublicAccess/Dossie/dosi-eRPP.aspx?EntityId=5c06bd0f-0922-4b5b-bb21-aec8e4360e68&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. Dràven zavod za statistika

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAPove}efunkciski uredi SE VO EDNO �(pe~ata~, kopir, skener i faks).Link: � https://e-nabavki.gov.mk/eProcure-mentIntegration/PublicAccess/Dossie/dosieRPP.aspx?EntityId=f68bddfc-df57-45ce-a078-280943-ed608e&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. AD Elektrani na Makedonija - Skopje

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKANabavka na elektro alat, REK Bitola. �Link: � https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementInt-egration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=151cf991-89c7-420b-93c3-6-ca01fa11b40&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. JZU Klini~ka bolnica Bitola

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKAKompjuterska oprema. �

Link: https://e-nabavki.gov.mk/eProcure- �mentIntegration/PublicAccess/Dossie/dosieRPP.aspx?EntityId=990c8bf4-4f67-4971-bd4a-6-ca1d1c19c85&Level=2


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. Makedonska informativna agencija - MIA

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKATelekomunikaciski uslugi, �uslugi za mobilna telefonija.Link: � https://e-nabavki.gov.mk/eProcurementInt-egration/PublicAccess/Dossie/dosieACPP.aspx?EntityId=56bda0fa-aa93-4163-947f-9-e1e2e44dfc2&Level=2

KAPITAL TENDERI


DOGOVOREN ORGANNaziv na dogovorniot organ: 1. Ministerstvo za ekonomija

PREDMET NA DOGOVOROT ZA JAVNA NABAVKANabavka na gumi za motorni vozila. �Link: � https://e-nabavki.gov.mk/eProcure-mentIntegration/PublicAccess/Dossie/dosi-eRPP.aspx?EntityId=0de4694a-f6f4-4bed-afb4-c2eb71c9f9b9&Level=2

Na 22 i 23 mart 2011 godina Me|unaroden kongres za ishrana i zdravstvo vo Francija

BIZNIS-FORUM VO DI@ONZa vreme na 6. Me|unaroden kongres za ishrana i zdravstvo vo Diòn, }e se odrì binzis-forum (brokerski nastan) na koj{to }e moàt da se razmenat iskustva so drugi u~esnici za vreme na kongresot.

Ovoj nastan gi targetira industriite za prehranbeni proizvodi, laboratoriite, �tehni~ki centri koi se zanimavaat so hrana i ishrana. Poentata na ovoj nastan vo sporedba so drugi nastani so sli~ni temi e senzorskiot pristap (vkus, aroma, struktura/sostav....).

Sekoja organizacija (industrija, javna ili privatna istraùva~ka laboratorija, �tehni~ki centar), koja ima tehnolo{ka ili know-how ponuda ili barawe ili koja bara partneri e dobredojdena za da se priklu~i vo delovnite sredbi so kompanii od cela Evropa.

Brokerskiot nastan se organizira vo ramkite na 6. Me|unaroden kongres za ishra- �na i zdravstvo vo Diòn. Nad 370 sredbi me|u kompaniite se organizirani za vreme na posledniot Kongres vo 2010 godina.

Site informacii i registracija ( pred registracija na brokerskiot nastan) moè da se najdat na www.taste-nutrition-health.com ili na linkot na gorenavedeniot kongres.

On-line Registracijahttp://b2match.eu/taste-nutrition-health2011/participants/new

EEN Proekt www.een.mk

SOFÊ JOVANOVSKA [email protected], Tel: +389 (02) 3244060

LAZO ANGELEVSKI [email protected] Tel: +389 (02) 3244090

TOP 100

VO FEVRUARI 2011 ^ITAJTE VOSPECIJALNI PRILOZI

ZA SITE INFORMACII JAVETE SE NA:TEL. 02 2551 441 LOK 102 LICE ZA KONTAKT: JASMINA SAVOVSKA TRO[ANOVSKIILI ISPRATETE E-MAIL NA: [email protected] KAPITAL MEDIA GROUP DOOP-FAH 503 1000 SKOPJETEL. 02 2551 441; FAKS. 02 2581 440

TELEKOMUNIKACII KONSALTING ZDRAVI I AKTIVNI TRANSPORT I LOGISTIKA

28 JANUARI 2011 - SPECIJALEN PRILOG

TELEKOMUNIKACII

ZA SITE INFORMACII I PRA[AWA OKOLU OGLASUVAWETO OBRATETE SE DO MARKETING SEKTOROT NA E-MAIL: [email protected]; TEL: 02 2551 441;LICE ZA KONTAKT: JASMINA SAVOVSKA TRO[ANOVSKI

KAPITAL MEDIA GROUP DOOP-FAH 503 1000 SKOPJETEL. 02 2551 441; FAKS. 02 2581 440

� PAMETNI TELEFONI - KOI MO@NOSTI GI NUDAT I KAKO DA SE STAVAT VO FUNKCIJA NA BIZNISOT

� MOBILNITE UREDI - KANAL ZA DISTRIBUCIJA NA INFORMACII,PONUDI I PREDNOSTI

� NOVIOT SVET NA MOBILNI APLIKACII

� ZAJAKNUVA VRSKATA ME\U FINANSISKITE INSTITUCII I MOBILNITE OPERATORI- [TO E SLEDNO?

ZA OVIE I ZA DRUGI TEMI ^ITAJTE VO SPECIJAL-NIOT PRILOG TELEKOMUNIKACII KOJ KE IZLEZE NA 28 JANUARI 2011 VO NEDELNIKOT KAPITAL.

206 kapital 14 01 2011

Documents