22.09.2014

1

ÖĞRETİM KURAMLARIPIAGET ÖĞRENME KURAMI

KONUNUN ANA HATLARI

Öğrenme-Öğretme KavramlarıÖğrenme KuramlarıPiaget’nin Bilişsel Gelişim KuramıBilişsel Gelişim Kuramıyla İlgili Temel

KavramlarBilişsel Gelişimi Etkileyen İlkelerPiaget’ye Göre Bilişsel Gelişim

Dönemleri

ÖĞRENME• Bireyin kendisi, başkaları ve çevresiyle etkileşimleri sonucundaki yaşantıların bireyde oluşturduğu şeylerdir.• Öğrenme, pekiştirmenin bir sonucu olarak davranış ya da potansiyel davranışta sürekli bir değişme meydana gelmesidir•Özetle öğrenme; davranıştaki nispeten kalıcı izli değişmedir.

22.09.2014

2

Öğretme ise, bireyin öğrenmesini sağlama işidir.

Bireyin öğrenmesi onun davranışında nispeten kalıcı bir değişme olması anlamına geldiğine göre,öğretme; bireyin davranışında böyle bir değişiklik meydana getirme işidir.

Bazı eğitim bilimcileri öğrenme kuramlarını 4 ana başlık altında toplamaktadır. Bunlar;

•Davranışçı kuramlar•Duyuşsal kuramlar•Beyin temelli kuramlar ve•Bilişsel kuramlardır.

• Öğrenmenin, uyarıcı ile davranış arasında bir bağ kurarak geliştiğini ve pekiştirme yoluyla davranış değiştirmenin gerçekleştiğini kabul ederler.• Yaparak öğrenme esastır.• Öğrenmede pekiştirme önemli yer tutar.

22.09.2014

3

•Duyuşsal kuramlar öğrenmenin benlik ve ahlak gelişimi gibi sonuçlarıyla ilgilenirler.•Öz saygı kişinin zihin sağlığı ile ilgilidir.•Eğitim, benlik tasarımının oluşumunda öğrenciye destek sağlamalıdır.•Akademik başarısızlık çocuğun kişiliğine saldırma gerekçesi olmamalıdır.•Öğretmen, anne ve babalar sözleriyle değil davranışlarıyla birer ahlak modeli olmalıdırlar.

•Beyindeki fizyolojik değişmeleri araştırır.•Etkili öğretim stres yöntemi, beslenme, egzersiz ve sağlıkla ilgili diğer konuları da işlemelidir.•Öğrenme zihni zorlayan etkinliklerle artar, tehtidile azalır.

Bilişsel gelişim,bebeklikten yetişkinliğe kadar bireyin çevreyi, dünyayı anlama yollarının daha kompleks ve etkili hale gelmesi sürecidir. Piaget, bilişsel gelişimi, biyolojik ilkelerle açıklamıştır.

Piaget’e göre gelişim, kalıtım ve çevrenin etkileşiminin bir sonucudur.

Bilişsel Gelişimi İnceleyen Bilim Adamları;

1. Piaget2. Bruner3. Vygotsky

22.09.2014

4

•Gelişim psikolojisi alanındaki çalışmalarıyla tanınmış İsviçreli yapısalcı bilgin ve düşünür. •Biyolog ve psikologdur. •Piaget sınıfta yapılan aktivitelerin öğrenme açısından önemini vurgulayan ilk araştırmacıdır.

•Çok sayıda çocuk üzerinde yaptığı gözlemler sonucunda, çocukların dünyalarının, yetişkinlerinkinden çok farklı olduğunu keşfetmiştir.•Piaget’ye göre çocukların tamamen kendilerine has zihinsel işleyişleri ve bakış açıları vardır.

PİAGET’NİN BİLİŞSEL GELİŞİM KURAMIYLA İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

•Değişen her koşula en iyi biçimde uyum sağlama yeteneğidir. •Gerek organizma, gerekse çevre sürekli olarak değiştiğinden, bu ikisi arasındaki zekice etkileşimler de değişmektedir. •“Zekice etkinlik” , var olan her durumda organizmanın en iyi koşullarda yaşamasını sağlamaya yöneliktir.•Piaget, zekanın birtakım test maddeleriyle belirlenmesine karşıdır. •Diğer bir deyişle zeka, organizmanın çevreye etkin bir şekilde uyum sağlamasına yardım eder.

22.09.2014

5

•Şema, bireyin çevresindeki dünyayı anlamak için geliştirdiği bir bilgisayar programı gibidir. •Şema yeni gelen bilginin yerleştirileceği bir çerçevedir.•Bilişsel yapılar ya da şema yoluyla birey çevresine uyum sağlar.

•Olgunlaşma•Yaşantı •Uyum•Örgütleme•Dengeleme

Beynin ve diğer bedensel organların büyüyüp,kendilerinden beklenen işlevleri yapar hale gelmesidir.

OLGUNLAŞMA

Bebeğin kendi bedeniyle ve çevresiyle etkileşimi sonucunda zihinde ortaya çıkan izdir.

YAŞANTI:

22.09.2014

6

UYUM:

Bireyin çevresiyle etkileşim sürecinde çevresindeki değişikliklere uygun davranışlar göstermesidir. Özümleme ve düzenleme süreçlerine dayanır.

ÖRGÜTLEME:

Zihindeki ilişkilendirme ve bütünleştirme sürecidir.

Bireyin yeni karşılaştığı bir durumla kendisinde önceden var olan bilgi ve deneyimleri arasında denge kurmak için yaptığı zihinsel işlemdir.

DENGELEME:

1. Duyusal – Motor Dönem (0-2 YAŞ)2. İşlem öncesi dönem (2-7 Yaş)3. Somut işlemler dönemi (7-11 Yaş)4. Soyut işlemler dönemi (11 Yaş ve Üstü)

22.09.2014

7

• 1 ya da 2 ay sonra, kendini dış dünyadan ve nesnelerden ayırt etmeye başlar.

• 2 aylık kadar olduktan sonra refleksler yerini amaçlı-öğrenilmiş davranışlara bırakır.(Düşünmenin başladığını anlarız.)

• 8. Aydan 24. Aya kadar nesne devamlılığını kazanır.

Bu dönem 2’ye ayrılır;

1. Sembolik İşlem Dönemi(2-4 yaş)

Sembolik işlem döneminde;

• Korunum ilkesi kazanılmamıştır.•Dil hızla gelişir.•Sembolik oyunlar oynar.•Ben merkezci düşünce egemendir.•Animizm egemendir.•Nesneleri tek bir özelliğine göre sınıflandırabilir.•Monolog tarzı konuşma görülür.

2. Sezgisel İşlem Dönemi(4-7 yaş)

22.09.2014

8

Bu dönemde çocuklar;•Akıl yürütmeye başlar.•Üst düzey sınıflamalar yapamaz.•Bütün ile parça arasındaki ilişkiyi kuramaz.•Korunum gelişmemiştir.•İşlemleri tersine çeviremezler.•Hayal dünyaları çok geniştir.•Tek yönlü mantık yürütürler.•Merkeziyetçi düşünürler.

• Mantıklı düşünce gelişir.• Korunum ve çoklu

sınıflandırma yetenekleri gelişmiştir.

• Soyut algılama gelişmemiştir.

• 9 yaşlarındaki çocuklar toplama ve çıkarmanın bir arada kullanıldığı matematiksel işlemleri zihinsel olarak yapabilirler.

• En üst düzeyde bilişsel gelişim dönemidir, düşünmenin yetişkinler düzeyine ulaştığı dönemdir.

• Göreceli düşünce gelişerek bir sorun değişik biçimlerde ele alınabilir.

• Mantık oyunlarıyla uğraşmaktan hoşlanırlar.

Piaget’nin zihinsel gelişim dönemleri fen öğretimini nasıl etkilemiştir?

22.09.2014

9

KPSS SORULARI

(KPSS-2002 ): İlköğretimin ilk sınıflarında, bir derste gerçekleştirilecek öğretme-öğrenme etkinliklerinin sıra ve düzeni belirlenirken aşağıdakilerden hangisinin göz önünde tutulması doğru olmaz?A) Bütünden parçaya ve sonra tekrar bütüne gitmeB) Yakın çevreden uzağa doğru gitmeC) Soyut kavramlara öncelik vermeD) Bugünden geçmişe doğru gitmeE) Basitten karmaşığa doğru ilerleme

(KPSS – 2002):İlköğretim birinci sınıfında olan Ali ile lisenin birinci sınıfında olan ablasının bilişsel gelişim açısından hangi dönemlerde olması beklenir?

ALİ - ALİ’NİN ABLASIA) Somut İşlemler- Soyut işlemlerB) Duyusal devinim- Soyut İşlemlerC) Soyut İşlemler -İşlem öncesiD) İşlem Öncesi -Soyut İşlemlerE) İşlem Öncesi -Somut İşlemler

(KPSS-2003) :Dört yaşındaki Jale, işyerinde bulunan babasıyla telefonda konuşurken elinde tuttuğu resmi sallayarak "Baba bak ev resmi yaptım." der.Jale'nin, yaptığı resmi kendisi gördüğü için babasının da gördüğünü sanmasının nedeni aşağıdakilerden hangisine bağlanabilir?

A) Kendini çevresindeki nesnelerden ayıramamasınaB) Somut işlemler döneminde bulunmasınaC) Soyut işlemler döneminin başlangıcında bulunmasınaD) Nesne devamlılığı kazanmamış olmasına E) Benmerkezci düşünme biçiminin etkisinde olmasına

22.09.2014

10

(KPSS-2003): Oğlunun tabağına bir dilim börek koyan bir

anne oğlum ''Böreğini yiyebilmen için dört parçaya mı

yoksa altı parçaya mı böleyim?" diye sormuş ve "Dört

parçaya böl parça çok olur, yiyemem." yanıtını almıştır. Çocuğun bu yanıtı, bilişsel gelişiminde hangi aşamada

olduğunu göstermektedir?

A) Soyut işlemler döneminde

B) Benmerkezci düşünme biçiminin baskın olduğu bir dönemde

C) Miktar korunumunun kazanılmadığı bir dönemde

D) Özümseme {asimilasyon) yapamadığı bir dönemde

E) Duyuşsal devinim döneminde

(KPSS-2005): Bir çocuk okula gittiği yoldan eve dönebilmektedir.Piaget’ye göre bu çocuk hangi dönemdedir?

A) İşlem öncesiB) Somut işlemlerC) Soyut işlemlerD) Duyusal motorE) İşlem sonrası

(KPSS-2005): Çevresel etkilere maruz kalmadan türe özgüorganizmadaki biyolojik gelişim sürecine ne denir?

A) Doğuştan donanımB) OlgunlaşmaC) HazırbulunuslukD) GelişmeE) Gelişim

(KPSS-2005): Aşağıdakilerden hangisi işlem öncesi dönemdekiçocuğun ben merkezci olduğunu gösterir?

A) Arkadaşlarıyla oynamasıB) Kendisinin sevdiği yemeği arkadaşının dasevdiğini düşünmesiC) Nesneleri işlevleri dışında kullanmasıD) Bebeği düştüğünde canının acıdığını düşünmesiE) Tek yönlü sınıflama yapabilmesi

22.09.2014

11

(KPSS-2006): Bir hemşirenin kendisine iğne yapmasından sonra hemşirelerin kötü olduğuna inanan bir çocuk, yanağının başka bir hemşire tarafından okşanmasını canını yakmaya yönelik bir davranış olarak yorumlar. Çocuğun, yanağının okşanmasını bu şekilde yorumlaması Piaget'nin bilişsel gelişim kuramına göre aşağıdakilerden hangisine örnek olabilir?

A) GenellemeB) BenmerkezcilikC) Uyum kurma (akomodasyon)D) Psikolojik stresE) Özümleme (asimilasyon)

(KPSS-2008) : Betül annesine "Anne, kendini öldürenler hapishaneye mi gömülür?" diye sorar.Piaget'nin bilişsel gelişim kuramına göre, "Betül'ün bu çıkarımda bulunmasının nedeni" ile "içinde bulunduğu bilişsel gelişim dönemi" aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Deneme - yanılma yoluyla öğrendiğinden işlem öncesi dönemB) Sezgisel olarak ayırt edebildiğinden işlem öncesi dönemC) Tümevarımsal düşünmeye başladığından somut işlemler dönemiD) Esnek düşünme geliştiğinden somut işlemler dönemiE) Varsayımlara dayalı düşündüğünden soyut işlemler dönemi

KAYNAKÇALAR

1. http://www.fizikciyiz.com/s79-j-piaget-ogrenme-kurami.html

2. http://w3.gazi.edu.tr/~burak/U3.pdf3.http://www.hskizilcik.com/fizik/egitim/Piaget.pdf4. http://tr.wikipedia.org/wiki/Piaget_Teorisi5.http://yasamrehberlik.blogspot.com/2009/01/bilisel-

geliim-kurami-piaget-konunun.html6. http://e-psikoloji.com/forum/showthread.php?4883-

Piaget-nin-Bili%FEsel-Geli%FEim-Kuram%FD

7. Senemoğlu, N. (2007). Gelişim Öğrenme Ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya, Ankara: Gönül Yayıncılık

8. Senemoğlu, N.(2003), Gelişim, Öğrenme ve Öğretim, Gazi Kitabevi, Ankara

9. Özden, Y. (2003), Öğrenme ve Öğretme, Önder Matbaacılık, Ankara

10. Özçelik, D. A.,(1992), Eğitim Programları ve Öğretim (Genel Öğretim Yönetimi), ÖSYM Yayınları, Ankara

11. Ayas, A. (1995) Fen Bilimlerinde Program Geliştirme ve Uygulama Teknikleri ÜzerineBir Çalışma: İki Çağdaş Yaklaşımın Değerlendirilmesi, Hacettepe

Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

22.09.2014

12

12. http://www.kpssrehber.com/dersnotu-68-piagete-gore-bilissel-gelisim.html

13. Eğitim Psikolojisi - Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr. K. Bahar Aydın

14. http://egitimbilimleri.net/gelisim-psikolojisi/piagetye-gore-bilissel-gelisim-donemleri/593-egitimbilimleri.html

15. http://kpsskonu.kpsskonu.netdna-cdn.com/wp-content/uploads/2013/06/korunum-kazanma.jpg

HAZIRLAYANLAR

1111201098 Seda MUTLU

1111201139 Hülya KARTAL

1011201125 Demet MİREŞ