22_khonthai report 2012_final 310113.pdf

มลนธเพอ “คนไทย” ไดถกจดตงขนใหคนไทยทกคนไดเกดความตระหนก เขาใจ

และทสำาคญ มสวนรวมในการลงมอทำาเพอแกไขปญหา และเสรมสรางปจจยทมผล

ในการสรางความอยดมสขใหสงคมไทย

การทำางานของมลนธเพอ “คนไทย” เนนถงการสรางกลไกหลก

เพอใหเกดการทำางานรวมกนอยางเปนระบบ ดงตอไปน

โครงการวจย “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง งานสำารวจระดบชาตทใหญทสดโครงการหนง โดยรวบรวมขอมลจากคนไทย 100,000 คน ใน 77 จงหวด ครอบคลมพนททงในและนอกเขตเทศบาล โดยมวตถประสงคหลกเพอสะทอนเสยงทแทจรงและโปรงใสของประชาชน วดระดบความเปลยนแปลงของคณภาพชวต และสะทอนภาพรวมของการพฒนาและขบเคลอนประเทศไทยในระยะยาว

ทงหมดน มลนธเพอ “คนไทย” มความมงมนและเชอวาประเทศไทยทดกวาตองเปนจรงได

เรมจากการทเราหนมา ฟง คนไทยดวยกน พด กบคนไทยดวยกน คด และลงมอ ทำ� เพอพฒนาและสรางสงคมอยดมสข อยางเปนระบบ

2.1 โครงก�รสอหวรถจกร โครงการสรางความรวมมอกบสอมวลชนในแขนงตางๆ ในการ

เผยแพรบทบาท และตวอยางการทำางานของคนไทยในภาคสวนตาง ๆ รวมถงกระตนสงคมใหมสวนรวมในการพฒนาประเทศ

2.2 โครงก�ร “คนไทย” ขอมอหนอยคนละไมคนละมอ เพอสงคมน�อย

เทศกาลการรวมตวของคนลงมอทำางานดานสงคมในหลากหลาย รปแบบ อาทเชน งานจตอาสา/อาสาสมครมลนธ CSR ขององคกรธรกจสายงานบนเทง นกเรยน นกศกษา และอน ๆ โดยงานเทศกาลนจะถกจดขนทกป โดยมงหวงทจะใหเกดการรบร และสนบสนนอยางกวางขวางจากประชาชนคนไทยทกคนทเขารวมงาน โดยผานการลงแรงลงเงน และลงความคดรวมถงเปนงานททำาใหคนทำางานดานสงคมไดมารวมตวกน เพอแลกเปลยนความรและประสบการณในการทำางานและเชอมตองานเพอขยายผล

1 2

กลไกก�รรบฟงเสยงของประช�ชนคนไทยอย�งเปนระบบและทวถง

กลไกก�รเชอมตอสก�รลงมอทำ�ลงมอแกไขปญห�และขย�ยผลง�นด�นสงคมในทกด�น โดยม 2 โครงก�รหลกทกำ�ลงดำ�เนนก�รอย

4 “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลงKhon Thai Monitor

ดวย “กลมคนไทย” ซงเกดจากการรวมตวกนของหนวยงานจากภาคสวนตางๆ ทงภาคเอกชน ภาคประชาสงคม

ภาคการศกษา และภาคสอสารมวลชน โดยมเจตนารมณทตองการเหนประเทศไทยพฒนาไปในทางทดขน รวม

ถงการยกระดบคณภาพชวตของคนไทย “กลมคนไทย” จงไดรเรมโครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลงขน

ในป 2554 เพอรบฟงความคดเหนของคนไทยทวประเทศเพอนำาผลทไดรบจากการสำารวจไปชวยในการกำาหนด

แผนงานเพอยกระดบคณภาพชวตของคนไทยและผลกดนการพฒนาประเทศใหกาวหนาตอไป และในป 2555

น โครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง ไดจดขนเปนครงท 2 หลงจากทโครงการฯ ในป 2554 ประสบ

ความสำาเรจ และไดรบความสนใจจากภาคสวนตาง ๆ ในการนำาผลการสำารวจไปรวมกนขยายผล

เปนหนงในกจกรรมของ “กลมคนไทย” โดยการรบฟงความคดเหนและ

สรางการมสวนรวมของคนไทยในการใหขอมลทเปนประโยชนตอการ

พฒนาประเทศและสงคม จากคนไทยทวประเทศจำานวน 100,000 คน

ครอบคลมทง 77 จงหวดในพนททงในและนอกเขตเทศบาล โดยยดถอ

หลกเกณฑการสมตวอยางตามสดสวนของประชาชนชาวไทยจรง เพอให

ไดมาซงตวแทนความคดเหนของคนไทยทวประเทศ

วตถประสงคหลกของโครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง มดงตอไปน

1. เพอนำาเสนอตวชวดในดานคณภาพชวตความเปนอยของคนไทย เพอสะทอนถงภาพรวมของการพฒนาและขบเคลอน

ประเทศในระยะยาว

2. เพอวดระดบและตดตามความเปลยนแปลงของคณภาพชวตความเปนอยของคนไทย ตลอดจนการพฒนาของประเทศไทย

โดยใชตวชวดทชดเจน

3. เพอสะทอนถงเสยงทแทจรงและโปรงใสของประชาชน

4. เพอใหประชาชนมสวนรวมในการพฒนาประเทศและแกไขปญหาตาง ๆ รวมกน

บทนำ�

5“คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลงKhon Thai Monitor

โครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง มเปาประสงคเพอเปนชองทางใหคนไทยไดสะทอนความคดและความรสกตอสภาวะ

ความอยดมสขในดานตางๆ โดยครอบคลมมตสำาคญ 4 ดาน ไดแก คณภาพชวตและความเปนอย ทศนคตและความเชอมน

การพฒนาประเทศและทองถนทอยอาศย และปญหาดานสงคมและความเปนอยทประสบอย

ในการดำาเนนการรบฟงความคดเหนและเปดรบมมมองมตใหมจากคนไทยทวประเทศดงกลาวดำาเนนการจากความรวมมอกน

ของบรษทวจยการตลาดชนนำาซงเปนสมาชกของสมาคมวจยการตลาดแหงประเทศไทย ไดแก

บรษท จเอฟเค มารเกตไวส จำากด บรษท อนไซด เอเชย มารเกต รเสรท จำากด

บรษท ซ.เอส.เอน. แอนด แอสโซซเอท จำากด บรษท อนเทจ (ประเทศไทย) จำากด

บรษท เซนซอร รเสรช กรป จำากด บรษท อนโฟรเสรช จำากด

บรษท ฟอรไซท รเสรช จำากด

โครงการนไดดำาเนนการศกษาตามระเบยบวธการมาตรฐานสากลของสมาคมวจยการตลาดโลก (ESOMAR - European Society

for Opinion and Marketing Research) ในทกขนตอน ซงบรษทวจยการตลาดขางตนทกบรษทเปนสมาชกอย โดย ESOMAR

เปนองคกรทสนบสนนโครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง ในดานการดำาเนนการทอยบนพนฐานของมาตรฐาน และ

จรรยาบรรณของวชาชพวจยการตลาด อกทงยงเปนโครงการทดำาเนนการเพอใหไดมาซงขอมลทมความแมนยำาและถกตองใน

การขยายผลเพอใชเปนประโยชนแกสาธารณะตอไป

เนองจากเนอหาของการสำารวจไดครอบคลมประเดนสำาคญทเกยวของกบคณภาพชวตและความเปนอยของคนไทย ดงนน

รายงานผลการสำารวจในป 2555 น โครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง ไดทำาการขอความอนเคราะหจากผทรงคณวฒ

ในการสงเคราะหและตความผลการสำารวจตามความเชยวชาญของแตละทาน และหยบยกประเดนสำาคญซงเปนมมมองตอ

ประเทศไทยในมตตาง ๆ ตลอดจนใหขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการพฒนาประเทศ โดยรายนามผทรงคณวฒ ไดแก


น�ยธ�นนทรผะเอม

รองเลขาธการคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

และกรรมการสภาวจยแหงชาต สาขารฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตร

นำาเสนอมมมองดานเศรษฐกจ

และการปกครอง

ศ.ดร.สภ�งคจนทว�นช

ศาสตราจารยกตตคณ คณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย นำาเสนอมมมองดานสงคม

และการสอสารสาธารณะ

รศ.ดร.วร�กรณส�มโกเศศ

อธการบดมหาวทยาลยธรกจบณฑตย

และประธานกรรมการบรหารมลนธสงเคราะหเดกยากจน ซ. ซ. เอฟฯ

ในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

นำาเสนอมมมองดานการศกษา

และการพฒนาเยาวชน

นพ.สมศกดชณหรศม

เลขาธการมลนธสาธารณสขแหงชาต กรรมการสภาวจย

และกรรมการสาขาวทยาศาสตรการแพทย และกรรมการทปรกษา

การวจยองคการอนามยโลก

นำาเสนอมมมองดานสาธารณสข

และสงแวดลอม

น�งด�รณเจรญรชตภ�คย

ประธานสมาคมวจยโลก ESOMAR (ประเทศไทย)

และทปรกษากตตมศกดสมาคมวจยการตลาดแหงประเทศไทย

นำาเสนอมมมองดานการดำาเนนธรกจ

โดยผลการสำารวจทงหมดของโครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง ไดถกวเคราะหและนำาเสนออยางเปนระบบเพอบงช

สถานการณในปจจบนของประเทศ และเพอกระตนใหคนไทยเลงเหนถงประเดนตาง ๆ ทสำาคญ ทควรรวมกน ขยายผล เพอการ

พฒนาทยงยนของคนไทยและประเทศไทย และถอเปนการสำารวจระดบชาตทใหญทสดโครงการหนง ทจะนำาเสนอขอมลสถต

ทเชอถอไดสำาหรบแตละจงหวดทง 77 จงหวด เพอนำาไปขยายผลในการกำาหนดยทธศาสตรการพฒนารายภมภาคและจงหวด

และมเปาหมายทจะดำาเนนการอยางตอเนองเพอวตถประสงคในการพฒนาและตดตามความเปลยนแปลงของคณภาพชวต

ความเปนอยของคนไทย อกทงยงเปนการสรางการมสวนรวมและกระตนความตนตวของประชาชน รวมถงเปดโอกาสใหเปน

ชองทางทประชาชนสามารถรวมกนพฒนาประเทศ


ส�รบญบทท1:บทสรปประเดนสำ�คญจ�กเสยงคนไทย

บทท2:ระเบยบวธก�รและลกษณะของกลมตวอย�ง

บทท3:ผลก�รสำ�รวจ

3.1 คณภาพชวตและความเปนอยของคนไทย

3.2 ทศนคตและความเชอมนของคนไทย

3.3 การพฒนาประเทศและทองถนทอยอาศย

3.4 ปญหาทคนไทยประสบ

3.5 พฤตกรรมการเปดรบสอ

บทท4:มมมองตอประเทศไทยในมตต�งๆและขอเสนอแนะ

4.1 มมมองดานเศรษฐกจและการปกครอง

4.2 มมมองดานสงคมและการสอสารสาธารณะ

4.3 มมมองดานการศกษาและการพฒนาเยาวชน

4.4 มมมองดานสาธารณสขและสงแวดลอม

4.5 มมมองดานการดำาเนนธรกจ

ภ�คผนวก

1 เกณฑการแปลผล

2 เกณฑการจดระดบรายไดตามพนท

3 ระดบความพงพอใจรายจงหวด

4 ทรพยสนในครอบครองของแตละครวเรอน

บรรณ�นกรม

13

21

29

30

59

63

72

89

93

94

104

117

122

132

144

144

145

146

150

153


ส�รบญแผนภมภ�พ

บทท1:บทสรปประเดนสำ�คญจ�กเสยงคนไทย

แผนภมภาพท 1 เปรยบเทยบตวชวดทสงผลตอคณภาพชวตและความเปนอยของคนไทยระหวางป 2554 และป 2555


แผนภมภาพท 2 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทย จำาแนกตามเพศ

แผนภมภาพท 3 ปจจยดานบวกทเปนสาเหตทำาใหประชาชนชาวไทยรสกพงพอใจกบชวตความเปนอย

แผนภมภาพท 4 ปจจยดานลบทเปนสาเหตทำาใหประชาชนชาวไทยรสกไมพงพอใจกบชวตความเปนอย

แผนภมภาพท 5 ปจจยดานบวกทเปนสาเหตอนดบท 1 ททำาใหประชาชนชาวไทยรสกพงพอใจกบชวตความเปนอย

แผนภมภาพท 6 ปจจยดานลบทเปนสาเหตอนดบท 1 ททำาใหประชาชนชาวไทยรสกไมพงพอใจกบชวตความเปนอย





แผนภมภาพท 11 ความสมพนธระหวางปจจยหลกในแตละระดบกบความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยรวม

แผนภมภาพท 12 ระดบความรสกทางดานจตใจของประชาชนชาวไทยกบการใชชวตในปจจบน

แผนภมภาพท 13 เหตผลทมตอความคดเหนเกยวกบชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนา

แผนภมภาพท 14 คณลกษณะดานบวกและดานลบของคนไทย

แผนภมภาพท 15 คณลกษณะทควรสงเสรม 3 อนดบแรกของคนไทย

แผนภมภาพท 16 ผลกระทบของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต

15

31

36

37

38

39

40

41

42

43

49

52

58

59

60

85


ส�รบญต�ร�ง

บทท2:ระเบยบวธก�รและลกษณะของกลมตวอย�ง

ตารางท 1 ประเดนคำาถามและลกษณะของคำาถามทใชตารางท 2 ลกษณะประชากรศาสตรของกลมตวอยางตารางท 3 ระดบรายไดเฉลยตอเดอน จำาแนกตามพนททพกอาศย


ตารางท 4 เปรยบเทยบระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยระหวางป 2554 และ 2555ตารางท 5 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยจำาแนกตามชวงอายตารางท 6 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยจำาแนกตามระดบรายไดตารางท 7 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยจำาแนกตามระดบการศกษาตารางท 8 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยจำาแนกตามอาชพตารางท 9 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยจำาแนกตามภมภาคตารางท 10 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยความพงพอใจตอชวตความเปนอยในแตละระดบของประชาชนชาวไทย ระหวางป 2554 และ 2555ตารางท 11 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยความพงพอใจตอชวตความเปนอยในแตละประเดนของประชาชนชาวไทย ระหวางป 2554 และ 2555ตารางท 12 ปจจยทมความสำาคญในการยกระดบชวตความเปนอยโดยรวมของคนไทยในอนาคตตารางท 13 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในปจจบนของประชาชนชาวไทยตารางท 14 เปรยบเทยบระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทยตารางท 15 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทยจำาแนกตามเพศตารางท 16 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทยจำาแนกตามชวงอายตารางท 17 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทยจำาแนกตามระดบรายไดตารางท 18 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทยจำาแนกตามระดบการศกษาตารางท 19 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทยจำาแนกตามอาชพตารางท 20 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทยจำาแนกตามภมภาคตารางท 21 คณลกษณะทควรสงเสรมตารางท 22 คานยมทควรปลกฝงใหแกเดกและเยาวชนตารางท 23 เปรยบเทยบระดบความเหมาะสมในการพฒนาประเทศตารางท 24 เปรยบเทยบประเดนการเปลยนแปลงทประชาชนชาวไทยตองการใหเกดขนตารางท 25 เปรยบเทยบสงทอยากทำาเพอการเปลยนแปลงตารางท 26 กจกรรมททำาใน 1 ปทผานมาตารางท 27 ลกษณะของกจกรรมทเขารวมตารางท 28 เปรยบเทยบความคดเหนทมตอการพฒนาในระดบพนทตารางท 29 ความคดเหนทมตอการพฒนาในระดบพนท จำาแนกตามภมภาคตารางท 30 ความคดเหนทมตอการพฒนาในระดบพนท จำาแนกตามเขตเทศบาลตารางท 31 ปจจยเชงบวกทเปนปจจยผลกดนทสำาคญในการพฒนาระดบพนทตารางท 32 ปจจยเชงลบทเปนปจจยผลกดนทสำาคญในการพฒนาระดบพนท

232527

30323234343544

45

505353545455565657616263646566676768696970


ตารางท 33 บทบาทในการชวยพฒนาชมชนของจงหวด/องคกรการปกครองทองถนตารางท 34 บทบาทในการชวยพฒนาชมชนของจงหวด/องคกรการปกครองทองถนจำาแนกตามภมภาคตารางท 35 เปรยบเทยบปญหาและความรนแรงของปญหาทประสบตารางท 36 เปรยบเทยบระดบความรนแรงของปญหาทประสบตารางท 37 ระดบความรนแรงของปญหาทประสบ จำาแนกตามภมภาคตารางท 38 ระดบความรนแรงของปญหาทประสบ จำาแนกตามชวงอายตารางท 39 ระดบความรนแรงของปญหาทประสบ จำาแนกตามระดบรายไดตารางท 40 ระดบความรนแรงของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาตจำาแนกตามภมภาคตารางท 41 ระดบความรนแรงของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาตจำาแนกตามชวงอายตารางท 42 ระดบความรนแรงของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาตจำาแนกตามระดบรายไดตารางท 43 ระดบความรนแรงของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาตจำาแนกตามอาชพตารางท 44 ผลกระทบของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามภมภาคตารางท 45 ผลกระทบของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามชวงอายตารางท 46 ผลกระทบของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามระดบรายไดตารางท 47 ประเภทสอทพบเหนในชวตประจำาวน และประเภทสอทสามารถเขาถงไดดทสดตารางท 48 เปรยบเทยบประเภทสอทสามารถเขาถงไดดทสดระหวางประชาชนชาวไทยในกรงเทพฯ และตางจงหวดตารางท 49 เปรยบเทยบประเภทสอทสามารถเขาถงไดดทสดระหวางประชาชนชาวไทยจำาแนกตามชวงอาย

ภ�คผนวก

ตารางท 50 เกณฑทใชในการแปลผลระดบความพงพอใจ 7 Point Scaleตารางท 51 เกณฑทใชในการแปลผลระดบผลกระทบจากปญหา 7 Point Scaleตารางท 52 เกณฑทใชในการแปลผลระดบความเหมาะสมในการพฒนา 5 Point Scale ตารางท 53 เกณฑทใชในการแปลผลระดบบทบาทของจงหวด/องคกรการปกครองสวนทองถนในการพฒนา 5 Point Scaleตารางท 54 ระดบรายไดเฉลยตอเดอนในเขตพนทตางๆตารางท 55 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยในกรงเทพฯตารางท 56 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคเหนอตารางท 57 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคตะวนออกเฉยงเหนอตารางท 58 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคกลางตารางท 59 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคตะวนออกตารางท 60 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคตะวนตกตารางท 61 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคใตตารางท 62 เปรยบเทยบประเภทของทรพยสนทครอบครองระหวางประชาชนชาวไทยในกรงเทพฯ และตางจงหวดตารางท 63 ประเภทอปกรณคอมพวเตอรและจำานวนทครอบครองตารางท 64 ประเภทโทรทศนและจำานวนทครอบครองตารางท 65 ประเภทอปกรณสอสารและจำานวนทครอบครองตารางท 66 ประเภทอสงหารมทรพยและจำานวนทครอบครองตารางท 67 ประเภทรถยนตและจำานวนทครอบครองตารางท 68 ประเภทเครองใชไฟฟาและจำานวนทครอบครอง

7071727476788183838484868788899091

144144144144145146146147147148149149150150151151151152152


บทสรปประเดนสำาคญจากเสยงคนไทย

“คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลงKhon Thai Monitor

บทท

ความเปนอยของคนไทยไดมการเปลยนแปลง

ตามยคตามสมย ตามสภาพแวดลอมและกาลเวลา

ทงนคณภาพชวตเปนตวแปรสำาคญทแสดงใหเหนถง

การพฒนาทางเศรษฐกจ และสงคมของประเทศ

โครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง

จดทำาโดย “กลมคนไทย” เปนอกหนงโครงการ

ทมงหวงจะสะทอนความเปนจรงของคนไทยในประเทศ

เพอนำาไปสการพฒนาประเทศใหไปในทศทางทดขน

พรอมทงยกระดบคณภาพชวตของคนไทย

1


ความเปนอยของคนไทยไดมการเปลยนแปลงตามยคตามสมย ตามสภาพแวดลอมและ

กาลเวลา ทงนคณภาพชวตเปนตวแปรสำาคญทแสดงใหเหนถงการพฒนาทางเศรษฐกจ

และสงคมของประเทศ โครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง จดทำาโดย “กลม

คนไทย” เปนอกหนงโครงการทมงหวงจะสะทอนความเปนจรงของคนไทยในประเทศ

เพอนำาไปสการพฒนาประเทศใหไปในทศทางทดขน พรอมทงยกระดบคณภาพชวตของ

คนไทย ผลจากการสำารวจคนไทยทวประเทศปละ 100,000 คน ครอบคลม 77 จงหวด

ในป 2554 และ ป 2555 ทำาใหคณะผจดทำาสามารถนำาเสนอตวชวดทจะเปนปจจยใน

การกำาหนดคณภาพชวตและความเปนอยของคนไทยในประเทศไดดงน

บทสรปประเดนสำาคญจากเสยงคนไทย


แผนภมภาพท 1 เปรยบเทยบตวชวดทสงผลตอคณภาพชวตและความเปนอยของคนไทยระหวางป 2554 และป 2555

ผลจากการสำารวจแสดงใหเหนวา ปจจยทสงผลตอคณภาพชวตและความเปนอยของคนไทยมทงหมด 11 ปจจย โดยสามารถแบง

ปจจยทสงผลตอคณภาพชวตและความเปนอยออกเปน 3 กลมจำาแนกตามระดบความสำาคญ ไดแก ปจจยทมความสำาคญในระดบ

มาก ระดบคอนขางมาก และระดบปานกลาง ปจจยทสงผลตอคณภาพชวตความเปนอยในระดบมาก และคอนขางมาก คอ ปจจย

สวนบคคล ในดาน รายได การทำางาน และสขภาพ การศกษา ไลฟสไตล และครอบครว ตามลำาดบ ทงนปจจยทสงผลตอคณภาพ

ชวตความเปนอยในระดบปานกลาง ไดแก ปจจยสงคม ในดาน สทธและความเทาเทยมกนในสงคม สงแวดลอม รฐบาลและการ

ปกครอง บทบาทของสอ และบทบาทของภาคธรกจตอประเทศ ตามลำาดบ


จ�กก�รเปรยบเทยบระดบคว�มพงพอใจของคนไทยทมตอปจจยทสงผลตอคณภ�พชวตและคว�มเปนอยพบก�ร

เปลยนแปลงทเกดขนระหว�งป2554กบป2555ดงน

1. คนไทยมความพงพอใจเพมขนตอคณภาพชวตและความเปนอย 4 ปจจย ไดแก ปจจยดานรฐบาลและการปกครอง การศกษา

บทบาทของภาคธรกจตอประเทศ และรายได ตามลำาดบ ทงนเปนทใหสงเกตวา คนไทยมความพงพอใจตอการทำางานของ

รฐบาลและการปกครองเพมขนจากปกอนถงรอยละ 6

2. ในขณะทคนไทยมความพงพอใจลดลงตอคณภาพชวตและความเปนอย 6 ปจจย ไดแก ปจจยดานครอบครว สงแวดลอม

ไลฟสไตล การทำางาน สขภาพ และสทธและความเทาเทยมกนในสงคม ตามลำาดบ โดยทคนไทยมความพงพอใจลดลงในดาน

ครอบครว และสงแวดลอม รอยละ 1.71

3. อยางไรกตาม ยงมอก 1 ปจจยทไมสามารถแสดงการเปลยนแปลงในครงน อนเนองจากเปนปจจยทนำามาเพมในการสำารวจป

2555 คอ ปจจยดานบทบาทของสอ ซงเปนปจจยทสงผลตอคณภาพชวตและความเปนอยในระดบปานกลาง

จาก 11 ปจจยขางตนน ชใหเหนวา คนไทยมากกวารอยละ 60 มความพงพอใจตอคณภาพชวตและความเปนอย เมอนำามา

แจกแจงแตละปจจยพบวา คนไทยมความพงพอใจตอปจจยดานครอบครวมากทสด สงถงรอยละ 82.86 รองลงมา คอ ปจจย

ดานสขภาพ รอยละ 78.43 ปจจยดานไลฟสไตล รอยละ 77.00 ปจจยดานการทำางาน รอยละ 75.86 ปจจยดานบทบาทของสอ

รอยละ 71.57 ปจจยดานการศกษา รอยละ 70.86 ปจจยดานสทธและความเทาเทยมกนในสงคม รอยละ 69.00 ปจจยดาน

รายได และสงแวดลอม รอยละ 68.29 ปจจยดานบทบาทของภาคธรกจตอประเทศ รอยละ 65.71 และปจจยดานรฐบาลและ

การปกครอง รอยละ 64.43 ตามลำาดบ

ก�รนำ�เสนอผลก�รสำ�รวจในครงนนอกจ�กเปนก�รนำ�เสนอตวชวดทจะเปนปจจยในก�รกำ�หนดคณภ�พชวตและคว�ม

เปนอยของคนไทยในประเทศแลวผลจ�กก�รสำ�รวจโครงก�ร“คนไทย”มอนเตอรเสยงนมพลงในครงท2นยงแสดง

ใหเหนถงก�รเปลยนแปลงในด�นคว�มคดทศนคตและคว�มเชอมนรวมทงคว�มรนแรงของปญห�ในระดบบคคล

ระดบครอบครวระดบชมชนและระดบประเทศทคนไทยกำ�ลงประสบผลจ�กก�รสำ�รวจพบประเดนสำ�คญรวมทง

ก�รเปลยนแปลงดงน

1. ในภาพรวม คนไทยสวนใหญถงรอยละ 81 คอนขางพงพอใจตอคณภาพชวตและความเปนอย แตเมอเปรยบเทยบกบป

2554 พบวา ภาพรวมของความพงพอใจนนไดลดลง เมอจำาแนกตามลกษณะของคนไทย พบวา ในป 2555 คนไทยทเปน

เพศชาย มอาย 15-17 ป ระดบรายไดอยในชวง 50,000 บาทขนไปทอาศยในกรงเทพมหานคร ระดบรายไดอยในชวง 33,001

บาทขนไปทอาศยในเขตเทศบาล และระดบรายไดอยในชวง 24,001 บาทขนไปทอาศยนอกเขตเทศบาล มการศกษาระดบ

ปรญญาตรขนไป ประกอบอาชพนกเรยน/นกศกษา อาศยอยภาคเหนอ จะเปนกลมทมความพงพอใจตอคณภาพชวตและ

ความเปนอยมากกวากลมอนๆ

2. ปจจยหลกททำาใหคนไทยรสกพงพอใจกบคณภาพชวตและความเปนอย ไดแก การมสขภาพทดและแขงแรง คนในครอบครว

รกใครและมความสมพนธทด รวมทงมบานทอยอาศยทด เปนของตวเอง และเปนหลกแหลง ซงจากปจจยขางตนน ชใหเหน

วา หากตนเองและครอบครวมความสข คนไทยกมกทจะพงพอใจกบคณภาพชวตและความเปนอย


3. เมอแจกแจงความพงพอใจของคนไทยทมตอคณภาพชวตและความเปนอยในแตละระดบ พบวา ความพงพอใจทมตอคณภาพ

ชวตและความเปนอย ในระดบประเทศ/สงคม และระดบบคคล เพมขนตามลำาดบ แตในระดบครอบครว และระดบชมชนทพก

อาศย กลบลดลง เมอเปรยบเทยบกบการสำารวจในป 2554

4. คนไทยสวนใหญกวารอยละ 50 มความคดเหนวา ในปจจบนตนเองมชวตความเปนอยทคอนขางด แตเมอถามถงความคดเหน

ทมตอชวตความเปนอยใน 1 ปขางหนา พบวา ความคดเหนในป 2555 มคาเฉลยนอยกวาป 2554 ทงนคนไทยกยงมความคด

เหนวาชวตความเปนอยใน 1 ปขางหนาคอนขางทจะดขน เหตผลทเปนปจจยสนบสนนความคดเหนน คอ การทเศรษฐกจดขน

คนไทยมรายไดเพมมากขน การทมความกาวหนาในอาชพการงาน และมการขยายกจการธรกจ

5. ความคดเหนทมตอระดบความเหมาะสมของการพฒนาประเทศ พบวา คนไทยสวนใหญมความคดเหนวาในป 2555 การพฒนา

ประเทศมความเหมาะสมมากยงขน มากกวารอยละ 60 คดวาการพฒนาประเทศเปนไปในทศทางทคอนขางเหมาะสม

6. เมอเปรยบเทยบประเดนการเปลยนแปลงทคนไทยตองการใหเกดขนในป 2554 และ ป 2555 พบวา ทศทางของประดนท

ตองการยงคงเดม คอประเดนเรองเศรษฐกจ และความปรองดองในสงคม เพยงแตนำาหนกทใหในแตละประเดนแตกตาง

กน ในป 2554 คนไทยสวนใหญตองการใหเศรษฐกจดขน รองลงมา คนไทยมความสามคคกน ไมแบงพรรคแบงพวก และ

ตองการคาครองชพทตำาลง สนคามราคาถก ตามลำาดบ สวนในป 2555 คนไทยสวนใหญยงคงตองการใหเศรษฐกจดขน

รองลงมาคาครองชพทตำาลง สนคามราคาถก

7. สำาหรบระดบความรนแรงของปญหาทคนไทยประสบในป 2554 และป 2555 พบวาปญหาระดบประเทศ/สงคม มความรนแรง

เพมมากขน อาท ปญหามลภาวะเปนพษ ภยธรรมชาต และปญหาการทจรตในรปแบบตางๆ ตามดวยปญหาระดบชมชน ทม

เรองเกยวกบยาเสพตด อาชญากรรม อบายมข และการตกอยใตอำานาจของกลมอทธพลมากขน ในสวนของปญหาระดบบคคล

และครอบครว ระดบความรนแรงของปญหาไดลดลงจากปกอน

สำ�หรบผลก�รวจยในป2555คณะผจดทำ�มงหวงทจะนำ�เสนอ10เสยงสะทอนทแทจรงของคนไทยเพอก�รพฒน�

คณภ�พชวตและคว�มเปนอยอย�งยงยนเสยงสะทอนดงกล�วทไดจ�กก�รวจยคอ

1. ถงแมวาคนไทยจะมความพงพอใจเพมขนตอการทำางานของรฐบาลและการปกครอง แตทวาปญหาการคอรปชน ยงคงเปน

ปญหาทมความรนแรง และสงผลกระทบตอคนไทยอยางเนอง ซงระดบความรนแรงไดเพมขนจากป 2554 ทงในสวนของ

การทจรต คอรปชนของขาราชการและนกการเมอง การถกเลอกปฏบต และไดรบการปฏบตจากเจาหนาทรฐทไมเปนธรรม

รวมทงการจำาเปนตองตดสนบนกบเจาหนาทรฐ

2. คนไทยสวนใหญสงถงรอยละ 71 มสวนชวยในการพฒนาสงคมและประเทศ โดยเขาไปมสวนรวมในกจกรรมตางๆ ซง

กจกรรมทเขารวมเนนกจกรรมทสามารถพฒนาไดดวยตนเอง อาท การไปใชสทธเลอกตง ไมสรางปญหาใหแกสงคมและ

ประพฤตตนใหถกตองเหมาะสม และยดถอในศลธรรม จรยธรรมและคณงามความด เปนตน แสดงใหเหนวา คนไทยเรม

เปนพลเมองทตนตวและมสวนรวมในการพฒนาสงคมและประเทศมากยงขน


3. ถงแมวาคนไทยสวนใหญจะมความพงพอใจตอชวตความเปนอยในระดบครอบครวมากทสด แตระดบความพงพอใจตอ

ครอบครวนนกลบลดลงในป 2555 โดยเฉพาะอยางยงความสมพนธกบสมาชกในครอบครว เนองจากคนไทยตกอยในระบบ

เศรษฐกจเสรนยมใหม รายไดยงคงไมเพยงพอกบคาใชจาย หนสนพอกพน ภาระรบผดชอบเหลานทำาใหการมเวลาไดอย

ใกลชดกบคนในครอบครว ความสมพนธกบบพการ คครอง และบตรหลานลดนอยลง

4. เทคโนโลยเรมเขามามบทบาทในชวตประจำาวนของคนไทยมากยงขน โดยเฉพาะสงคมออนไลนทเขาถงกลมเยาวชนอยาง

รวดเรว จนทำาใหเกดปญหาในระดบครอบครวทลกหลานตดเกมส และสงคมออนไลน ในทางกลบกนกลมผสงอายยงขาด

ทกษะในการใชเทคโนโลย รวมทงโอกาสในการเรยนรเพอพฒนาตนเอง

5. คณลกษณะทโดดเดน และคงความเปนเอกลกษณของคนไทย คอ คนไทยมนำาใจ ใจกวาง และชอบชวยเหลอผอน ซง

คณลกษณะดงกลาวเปนคณลกษณะทคนไทยเหนวาควรทจะสงเสรมใหกบเยาวชนรนหลง แตทวาความขดแยงในบคลกภาพ

เกดขน เนองจากคณลกษณะดานลบของคนไทยถกมองวา เปนคนเหนแกประโยชนสวนตน และพวกพอง ขาดความสามคค

ไมซอตรง และมนสยเอาตวรอด ความขดแยงในบคลกภาพดงกลาวกอใหเกดความเครยดและปญหาสขภาพจต

6. คานยมทควรปลกฝงใหแกเดกและเยาวชนคนไทยทแทจรงคอ การศกษา ซงการศกษาทกลาวถงนครอบคลมถงกระบวนการ

เรยนรเกยวกบการดำารงชวต การรจกคาของเงน และการประหยด อดออม รวมทงพทธศกษาทมงเนนการเรยนรเกยวกบ

ศลธรรม จรยธรรม และความซอสตยสจรต

7. คนไทยสวนใหญยงมองวาปญหายาเสพตด ปญหาการตกอยในอำานาจของกลมอทธพลในชมชน และปญหาอาชญากรรม

เปนปญหาระดบชมชน 3 อนดบแรก ทสงผลกระทบตอชวตความเปนอยของคนไทย โดยในป 2555 ระดบความรนแรงของ

ปญหากไดเพมมากขน

8. การพฒนาในระดบพนท คนไทยเหนวาการพฒนาเปนไปในทศทางทคอนขางเหมาะสม โดยเฉพาะคนไทยทอาศยอยใน

ภมภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคเหนอ ซงปจจยเชงบวกทเปนปจจยผลกดนทสำาคญในการพฒนาระดบพนททคนไทย

สามารถเหนไดเดนชด คอ ชมชน จงหวด ไดรบการพฒนาดานสาธารณปโภค และสงอำานวยความสะดวก

9. คนไทยสงถงรอยละ 65 มความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาวา ชวตความเปนอยคอนขางจะดขน

แตทวาคนไทยทมรายไดในระดบ D และ E อกรอยละ 40 มความคดเหนวาชวตความเปนอยของตนเองจะเหมอนเดม

หรอแยลง

10. ความขดแยงทางการเมองของคนในชาต ทำาใหคนไทยรอยละ 12 รสกเบอและไมอยากยงเกยวกบเรองการเมอง นอกจาก

นคนไทยยงรสกวาความขดแยงทางการเมองทำาใหประเทศหยดการพฒนา หรอพฒนาชากวาทควรจะเปน และทำาใหไม

สามารถพดคย หรอแลกเปลยนความคดเหนในเรองตาง ๆ ไดอยางอสระ


ดงนนในการนำาเสนอผลการสำารวจในครงน จงไดทำาการวเคราะหขอมลทมาจากคนไทยทวประเทศถง 100,000 คน ครอบคลม

พนททง 77 จงหวด และสงเคราะหผลการสำารวจจากผทรงคณวฒในแขนงตาง ๆ เพอสะทอนใหเหนถงความอยดมสขของคน

ไทยอยางแทจรง โดยผลการสำารวจโครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง ไดแบงการนำาเสนอออกเปน 4 บท ดงน

บททหนง

บทสรปประเดนส�ำคญจำกเสยงคนไทย

บทนเปนการนำาเสนอตวชวดทมตอคณภาพชวตความเปนอยของคนไทย และความเปลยนแปลงของคณภาพชวตความเปนอย

ของคนไทยทไดจากผลสำารวจในป 2554 และป 2555 รวมทงการนำาเสนอ 10 เสยงสะทอนของคนไทยทไดจากการสำารวจในครงน

บททสอง

ระเบยบวธกำรและลกษณะของกลมตวอยำง

บทนเปนการสรปวธการสำารวจขอมลโครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง และขอมลลกษณะของคนไทยทเปนกลมตวอยาง

เบองตนจำานวน 100,000 คน จำาแนกตาม เพศ อาย ภมภาคทอาศย พนทพกอาศย สถานภาพสมรส ระดบรายไดเฉลย/เดอน

ระดบการศกษา และอาชพ รวมทงการนำาเสนอการเปรยบเทยบระดบรายไดเฉลยตอเดอนของคนในแตละพนท

บททสำม

กำรรำยงำนเนอหำหลกจำกผลกำรส�ำรวจ

บทนสะทอนใหเหนถงสถานการณปจจบนทเกดขน ความพงพอใจ ความคดเหน และผลกระทบในดานตาง ๆ ทคนไทยกำาลง

เผชญอย โดยนำาเสนอในหวขอตาง ๆ ดงน คณภาพชวตและความเปนอยของคนไทย ทศนคตและความเชอมนของคนไทย การ

พฒนาประเทศและทองถนทอยอาศย ปญหาทคนไทยประสบ และพฤตกรรมการรบสอ

บททส

มมมองตอประเทศในมตตำง ๆ และขอเสนอแนะ

บทนนำาเสนอผลการสงเคราะหขอมลทไดจากการสำารวจ โดยการสงเคราะหแบงเปนมมมองในแตละดาน ไดแก มมมองดาน

เศรษฐกจและการปกครอง มมมองดานสงคมและสอสาธารณะ มมมองดานการศกษาและการพฒนาเยาวชน มมมองดาน

สาธารณสขและสงแวดลอม และมมมองดานการดำาเนนธรกจ นอกจากนในแตละมมมองยงไดมการนำาเสนอขอเสนอแนะใน

ดานตาง ๆ ใหผมสวนเกยวของ ไมวาจะเปน หนวยงานภาครฐ ภาคชมชนทองถน ภาคเอกชน ภาคสอมวลชน และภาคประชาคม

ไดมบทบาทเขามาเปนสวนหนงในการพฒนาคณภาพชวตของคนไทย


ระเบยบวธการและลกษณะของกลมตวอยาง


การดำาเนนงานสำารวจ

โครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง

เปนความรวมมอกนระหวาง 7 บรษทวจยการตลาด

ในการเกบขอมลเชงลกจากประชาชนชาวไทย

เพอใหไดขอมลในการสะทอนถงคณภาพชวต

และความเปนอยของคนไทยอยางแทจรง

การสำารวจในครงนเปนการสมภาษณแบบตวตอตว

โดยมผใหสมภาษณทงหมด 100,000 คน

ครอบคลมทง 77 จงหวด

ซงถอไดวาเปนหนงในการสำารวจทมผเขารวม

ในการใหขอมลเปนจำานวนมากดงนน

ขอมลทไดจากการสำารวจนจะเปนตวแทน

ของคนไทยไดอยางแทจรง

2

บทท


2.1 ระเบยบวธการ

โครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง ครงท 1 ไดทำาการสำารวจผทถอสญชาตไทย มอายตงแต 18 ปบรบรณถง 70 ป และ

เปนผทพำานกอาศยอยในพนท/จงหวดทตนเองอาศยอยเปนเวลาอยางนอย 6 เดอน อนงเพอเปนการสำารวจความคดเหน และ

รวบรวมขอมลใหครอบคลมประชาชนชาวไทยใหมากยงขน โครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง ครงท 2 จงไดขยาย

การสำารวจไปยงประชาชนชาวไทยทมอายตงแต 15 ปบรบรณถง 70 ป การครอบคลมกลมประชาชนชาวไทยทมอาย 15-17 ป

เนองจากประชาชนชาวไทยกลมนจะเปนกำาลงสำาคญในการพฒนา และผลกดนประเทศตอไปในอนาคต

การสมภาษณไดอาศยหลกเกณฑการสมตวอยางอยางเปนระบบตามสดสวนประชาชนชาวไทยจรงทงในสวนของเพศ อาย

พนทพกอาศยของแตละจงหวดในระหวางวนท 27 กรกฎาคม ถงวนท 7 กนยายน 2555 โดยประชาชนไดแสดงความคดเหน

และตอบคำาถามในรปแบบของคำาถามปลายปด คำาถามปลายเปด และการใหคะแนนในรปแบบสเกลของระดบตาง ๆ อาท

เชน ระดบความพงพอใจ ระดบผลกระทบจากปญหา และระดบความเหมาะสมในการพฒนา โดยคะแนนในรปแบบสเกลม

ทง 5 ระดบ และ 7 ระดบ

การดำาเนนงานสำารวจโครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง เปนความรวมมอกน

ระหวาง 7 บรษทวจยการตลาดในการเกบขอมลเชงลกจากประชาชนชาวไทย เพอใหได

ขอมลในการสะทอนถงคณภาพชวตและความเปนอยของคนไทยอยางแทจรง การสำารวจ

ในครงนเปนการสมภาษณแบบตวตอตว โดยมผใหสมภาษณทงหมด 100,000 คน

ครอบคลมทง 77 จงหวด ซงถอไดวาเปนหนงในการสำารวจทมผเขารวมในการใหขอมล

เปนจำานวนมากดงนนขอมลทไดจากการสำารวจนจะเปนตวแทนของคนไทยไดอยางแทจรง


ประเดนทใชในก�รสอบถ�มในก�รสำ�รวจครงนประกอบดวย5สวนไดแก

1) คณภาพชวตและความเปนอย ซงครอบคลมในทกมต อาทเชน สขภาพ การศกษา ครอบครว ชมชนทอยอาศย และ

สงแวดลอม เปนตน

2) ทศนคตและความเชอทมตอชวตความเปนอยในปจจบน และอนาคต คณลกษณะดานบวกและดานลบของคนไทย

3) การพฒนาประเทศและทองถนทอยอาศย

4) ปญหาดานสงคมและความเปนอยทประสบ ในระดบบคคล ระดบครอบครว ระดบชมชน และระดบประเทศ

5) ขอมลสวนบคคลและพฤตกรรมการรบสอของกลมตวอยาง

โดยลกษณะของคำาถามทใชในการสำารวจแบงออกเปน 3 ประเภทหลก ไดแก 1) คำาถามปลายปดโดยการใหคะแนนใน

รปแบบสเกล 2) คำาถามปลายปดโดยการแนะตวเลอก และ 3) คำาถามปลายเปดโดยใหผตอบสามารถตอบเองอยางอสระ

ซงลกษณะของคำาถามทใชเปนไปตามความเหมาะสมกบประเดนทสำารวจ ดงน

ตารางท 1 ประเดนคำาถามและลกษณะของคำาถามทใช

ประเดนทส�ำรวจ ลกษณะค�ำถำมทใช

1. คณภาพชวตและความเปนอย

1.1 ระดบความพงพอใจกบชวตความเปนอยโดยรวม คำาถามปลายปดโดยการใหคะแนนในรปแบบสเกล 7 ระดบ

1.2 ปจจยดานบวกและลบทเปนสาเหตทำาใหประชาชนชาวไทยรสกพงพอใจ/ไมพงพอใจกบชวตความเปนอย

คำาถามปลายเปดโดยใหผตอบสามารถตอบเองอยางอสระ

1.3 ระดบความพงพอใจกบชวตความเปนอยในดานตางๆ คำาถามปลายปดโดยการใหคะแนนในรปแบบสเกล 7 ระดบ

1.4 ระดบความรสกทางดานจตใจ คำาถามปลายปดโดยการใหคะแนนในรปแบบสเกล 7 ระดบ

2. ทศนคตและความเชอทมตอชวตความเปนอยในปจจบน และอนาคต

2.1 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนา

คำาถามปลายปดโดยการใหคะแนนในรปแบบสเกล 7 ระดบ

2.2 เหตผลทมตอความคดเหนเกยวกบชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนา

คำาถามปลายเปดโดยใหผตอบสามารถตอบเองอยางอสระ

2.3 คณลกษณะดานบวกและดานลบของคนไทย คำาถามปลายเปดโดยใหผตอบสามารถตอบเองอยางอสระ

2.4 คณลกษณะทควรสงเสรมของคนไทย คำาถามปลายเปดโดยใหผตอบสามารถตอบเองอยางอสระ

2.5 คานยมทควรปลกฝงใหแกเดกและเยาวชน คำาถามปลายเปดโดยใหผตอบสามารถตอบเองอยางอสระ


(ตอ)

ประเดนทส�ำรวจ ลกษณะค�ำถำมทใช

3. การพฒนาประเทศและทองถนทอยอาศย

3.1 ความคดเหนตอการการพฒนาประเทศ คำาถามปลายปดโดยการใหคะแนนในรปแบบสเกล 5 ระดบ

3.2 ความเปลยนแปลงทตองการใหเกดขนในประเทศไทย คำาถามปลายเปดโดยใหผตอบสามารถตอบเองอยางอสระ

3.3 สงทอยากทำาเพอการเปลยนแปลงประเทศไทย คำาถามปลายเปดโดยใหผตอบสามารถตอบเองอยางอสระ

3.4 ความต นตวและบทบาทในการพฒนาประเทศไทย คำาถามปลายเปดโดยใหผตอบสามารถตอบเองอยางอสระ

3.5 ความคดเหนตอการพฒนาในระดบพนท คำาถามปลายปดโดยการใหคะแนนในรปแบบสเกล 5 ระดบ

3.6 บทบาทในการชวยพฒนาชมชนของจงหวด/องคกรการปกครองทองถน

คำาถามปลายปดโดยการใหคะแนนในรปแบบสเกล 5 ระดบ

4. ปญหาดานสงคมและความเปนอยทประสบ

4.1 ปญหาทประสบในปจจบน คำาถามปลายปดโดยการแนะตวเลอก

4.2 ระดบความรนแรงของปญหาทประสบ คำาถามปลายปดโดยการใหคะแนนในรปแบบสเกล 7 ระดบ

5. ขอมลสวนบคคลและพฤตกรรมการรบสอ

5.1 ลกษณะทางประชากรศาสตร คำาถามปลายปดโดยการแนะตวเลอก

5.2 พฤตกรรมการรบสอ คำาถามปลายปดโดยการแนะตวเลอก

5.3 ทรพยสนของแตละครวเรอน คำาถามปลายปดโดยการแนะตวเลอก

ในการนำาผลการสำารวจโครงการ “คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง ไปตความ/ใชประโยชนมขอควรคำานงถง ดงน

1) สำาหรบประเดนทสำารวจโดยใชคำาถามปลายปดโดยการใหคะแนนในรปแบบสเกล ผตอบแตละคนอาจมมาตรฐาน

ในการใหคะแนนทแตกตางกนออกไปแลวแตความคดเหนและประสบการณทแตละคนมเกยวกบประเดนทสำารวจ

ดงนนผลการสำารวจทไดจงเปนผลการประเมนตามการรบรของบคคล


2) ควรมความระมดระวงในการตความตวเลขคาเฉลยของประเดนตาง ๆ ทสำารวจโดยใชคำาถามปลายปดโดยการ

ใหคะแนนในรปแบบสเกล เนองจากอาจมการเบยงเบนของคำาตอบของผตอบแตละคน (standard deviation)

มาก ดงน จงควรพจารณาคาตวเลขทางสถตอน ๆ รวมดวย อาท คารอยละของผตอบคะแนนในแตละระดบ และ

Top 3 Box (สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7, 6 และ 5 คะแนน) ซงไดนำาเสนอไวในรายงานผลการสำารวจนแลว

3) ในการเปรยบเทยบผลการสำารวจระหวางป 2554 และ ป 2555 ในรายงานผลการสำารวจน เปนการนำาเสนอผลการ

สำารวจจากขอมลโดยรวมของผตอบทอาย 18-70 ป ในป 2554 เปรยบเทยบกบผลการสำารวจจากขอมลโดยรวมของ

ผตอบทอาย 15-70 ป ในป 2555 โดยไดมการทดสอบทางสถตแลววาการขยายชวงอายการสำารวจไปยงผตอบทอาย

15-70 ป ในป 2555 น ไมไดทำาใหผลการสำารวจมความแตกตางอยางมนยสำาคญทางสถตกบผลการสำารวจผตอบ

ทอาย 18-70 ป ในปเดยวกน

2.2 ลกษณะของกลมตวอยาง

ผลจากการสำารวจลกษณะของกลมตวอยางจำานวน 100,000 คน ในทกภมภาคทวประเทศครอบคลมทง 77 จงหวด

จำาแนกตามเพศ อาย และพนทพกอาศยซงกำาหนดจำานวนตามสดสวนจรงของประชากร รวมทงลกษณะขอมลเบองตน

อน ๆ ของกลมตวอยาง สามารถสรปไดดงน

ตารางท 2 ลกษณะประชากรศาสตรของกลมตวอยาง

ป 2554 ป 2555

เพศ ชาย 49% 49%หญง 51% 51%

อาย (ป)

15-17 - 6%18-29 26% 24%30-39 24% 22%40-49 23% 22%50-70 27% 26%

ภมภาค กรงเทพฯ 9% 9%ตางจงหวด 91% 91%

พนทพกอาศย ในเขตเทศบาล 34% 34%นอกเขตเทศบาล 66% 66%

สถานภาพสมรสโสด 24% 27%สมรส/อยดวยกน 70% 67%หยา/หมาย/เลกรา 7% 6%


(ตอ)

ป 2554 ป 2555

ระดบรายไดเฉลย/เดอน*

A+ 1% 1%A 2% 3%B 4% 7%C+ 6% 9%C 15% 22%C- 26% 26%D 32% 23%E 12% 7%

ระดบการศกษา

ไมไดรบการศกษาอยางเปนทางการ 4% 3%ประถมศกษา (ป.1 – ป.6) 42% 40%มธยมตน (ม.1 – ม.3) 17% 20%มธยมปลาย (ม.4 – ม.6) 15% 17%อนปรญญา/ปวช./ปวส.หรอเทยบเทา 11% 11%ปรญญาตร 11% 9%ปรญญาโท 1% 1%ปรญญาเอก - -

อาชพ

คร/อาจารย/นกวชาการ 1% -ขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ 5% 4%พนกงานบรษทเอกชน 6% 6%เจาของกจการ 7% 6%คาขาย/หาบเร/แผงลอย 15% 13%เกษตรกร 28% 28%ลกจาง/รบจาง 17% 16%แมบาน/พอบาน 10% 11%เกษยณ/วางงาน 4% 4%นกเรยน/นกศกษา 6% 10%อน ๆ - 1%

(ฐาน : 100,000)

* ดภาคผนวกสำาหรบความหมายของแตละระดบรายได

โดยกลมตวอยาง 100,000 คน เปนเพศชายมสดสวนนอยกวาเพศหญง คดเปน รอยละ 49 และ 51 ตามลำาดบ โดยกลม

ตวอยางสวนใหญเปนผทมอาย 50-70 ป คดเปนรอยละ 26 รองลงมาคอผทมชวงอาย 18-29 ป คดเปนรอยละ 24 และ ชวง

อาย 30-39 ป และ ชวงอาย 40-49 ปเทากน คดเปน รอยละ 22 สดสวนภมภาคไดแก กลมตวอยางจากพนทกรงเทพมหานคร

คดเปนรอยละ 9 ของตวอยางประชากรทถกสำารวจทงหมดและตางจงหวดคดเปนรอยละ 91 แบงเปนภาคกลาง รอยละ

22 ภาคเหนอ รอยละ 10 ภาคตะวนออก รอยละ 7 ภาคตะวนตก รอยละ 5 ภาคใต รอยละ 14 และภาคตะวนออกเฉยง

เหนอ รอยละ 34 กลมตวอยางทอยในเขตเทศบาลคดเปนรอยละ 34 และอยนอกเขตเทศบาลคดเปนรอยละ 66


ผลการสำารวจกลมตวอยางประชาชนชาวไทยตามขอมลทางสถตอน ๆ พบวา กลมตวอยางประชาชนชาวไทยทยงไมแตงงาน

หรอโสด คดเปนรอยละ 27 สมรสหรออยดวยกน คดเปนรอยละ 67 และหยา/หมาย/เลกรา คดเปนรอยละ 6 กลมตวอยาง

ประชาชนชาวไทยสวนใหญมรายไดทระดบ C- คดเปนรอยละ 26 รองลงมาตามมาดวยระดบ D คดเปนรอยละ 23 ระดบ

C คดเปนรอยละ 22 ระดบ C+ คดเปนรอยละ 9 ระดบ B และ E เทากน คดเปนรอยละ 7 ระดบ A คดเปนรอยละ 3 และ

ระดบ A+ คดเปนรอยละ 1 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญสำาเรจการศกษาในระดบประถมศกษา คดเปนรอยละ 40 รอง

ลงมาระดบมธยมตน รอยละ 20 มธยมปลาย รอยละ 17 อนปรญญา/ปวช./ปวส./ประกาศนยบตรหรอเทยบเทา รอยละ 11

ปรญญาตรหรอสงกวา รอยละ 10 และมสดสวนของผทไมไดรบการศกษาอยางเปนทางการเพยงรอยละ 3 สำาหรบอาชพ

ของกลมตวอยาง เกษตรกรเปนอาชพทมสดสวนมากทสดคดเปนรอยละ 28 รองลงมา ลกจาง/รบจาง รอยละ 16 คาขาย/

หาบเร/แผงลอย รอยละ 13 แมบาน/พอบาน รอยละ 11 นกเรยน/นกศกษา รอยละ 10 พนกงานบรษทเอกชนและเจาของ

กจการมจำานวนเทากน คดเปนรอยละ 6 และ ขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ และบคคลวางงาน/เกษยณ รอยละ 4 เทากน

หากเปรยบเทยบลกษณะของกลมตวอยางประชาชนชาวไทย พบวา ในป 2555 กลมตวอยางประชาชนชาวไทยมระดบ

รายไดทดขน รอยละ 56 เปนผทมรายไดในระดบ C- ลงไป ซงในปทผานมากลมตวอยางกลมนมสงถงรอยละ 70 อก

ทงกลมตวอยางประชาชนชาวไทยเปนผทมสภานภาพโสดเพมขน รอยละ 3 จาก 24% เปน 27%

ตารางท 3 ระดบรายไดเฉลยตอเดอน จำาแนกตามพนททพกอาศย

ระดบรำยไดเฉลย/เดอน* กรงเทพฯ ตำงจงหวด ในเขตเทศบำล นอกเขตเทศบำล

A+ 1% 1% 2% 1%

A 3% 3% 3% 3%

B 8% 7% 8% 6%

C+ 17% 8% 14% 6%

C 25% 21% 21% 22%

C- 21% 26% 22% 28%

D 21% 23% 22% 23%

E 3% 8% 6% 8%

(ฐาน) (8,860) (91,140) (33,634) (66,366) * ดภาคผนวกสำาหรบความหมายของแตละระดบรายได

ประชาชนชาวไทยทอาศยอยในกรงเทพมหานครมรายไดทระดบ C คดเปนรอยละ 25 ตามดวยกลมทมรายไดระดบ

C- และ D คดเปนรอยละ 21 เทากน สวนประชาชนชาวไทยทอาศยอยในพนทตางจงหวด รอยละ 26 เปนผทมรายได

อยระดบ C- รองลงมาคอกลมทมรายไดระดบ D คดเปนรอยละ 23 และกลมทมรายไดระดบ C คดเปนรอยละ 21 ซงผท

อยในเขตพนทเทศบาล รอยละ 22 เปนผทมรายไดระดบ C- และ D สวนผทอยนอกเขตพนทเทศบาลสวนใหญเปนกลม

ทมรายไดระดบ C- คดเปนรอยละ 28


ผลการสำารวจ


โครงการ

“คนไทย” มอนเตอร เสยงนมพลง

เปนการสำารวจระดบชาตทใหญทสดโครงการหนง

ซงจะนำาเสนอขอมลทมความนาเชอถอทางสถต

และบทวเคราะหขอมลทเปนประโยชนในการขบเคลอน

และวางแผนนโยบายในดานตาง ๆ ของประเทศ

โดยโครงการมเปาหมายทจะดำาเนนการอยางตอเนอง

เพอวตถประสงคในการพฒนาชวตความเปนอย

ของคนไทย อกทงยงเปนการสรางการมสวนรวมและ

กระตนความตนตวของประชาชน รวมถงเปดโอกาส

ใหเปนชองทางทประชาชนสามารถรวมกน

พฒนาประเทศได

3

บทท


การวเคราะหคณภาพชวตและความเปนอยของคนไทย พจารณาจากระดบความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอย

ของคนไทย และจำาแนกตามลกษณะของกลมตวอยางประชาชนชาวไทย ดงน

3.1.1 ดชนคว�มพงพอใจโดยรวมตอชวตคว�มเปนอยของคนไทย

จากการสำารวจคณภาพชวตและความเปนอยของประชาชนชาวไทยกลมตวอยาง 100,000 ราย ทวประเทศ โดยประชาชน

ชาวไทยไดใหคะแนนระดบความพงพอใจ จาก 1 ถง 7 โดย 1 หมายถง ไมพงพอใจอยางมาก และ 7 หมายถง พงพอใจ

มาก ผลการสำารวจมดงน

ตารางท 4 เปรยบเทยบระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยระหวางป 2554 และ ป 2555

ควำมพงพอใจโดยรวม ป 2554 ป 2555

ไมพงพอใจอยางมาก - -

ไมพงพอใจ 1% 3%

คอนขางไมพงพอใจ 3% 9%

เฉยๆ 9% 8%

คอนขางพงพอใจ 28% 30%

พงพอใจ 52% 44%

พงพอใจมาก 7% 7%

คาเฉลย 5.47 5.23*

Top 3 Box 87% 80%

(ฐาน) (100,000) (100,000)

คาเฉลย : 7 คะแนน = พงพอใจมาก และ 1 คะแนน = ไมพงพอใจอยางมาก Top 3 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7, 6 และ 5 คะแนน

* มความแตกตางกบคาเฉลยในป 2554 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95%

3.1 คณภาพชวตและความเปนอยของคนไทย


จากการสำารวจระดบความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยของกลมตวอยางประชาชนชาวไทยในป 2555 พบวา ประชาชน

ชาวไทยคอนขางพงพอใจกบชวตความเปนอย โดยมคาเฉลยเทากบ 5.23 ซงรอยละ 80 ของประชาชนชาวไทยคอนขางพอใจ

ตอชวตความเปนอย อยางไรกตามยงมประชาชนชาวไทยอกรอยละ 20 ทเฉย ๆ จนถงไมพงพอใจกบชวตความเปนอย เมอ

เปรยบเทยบระดบความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยของประชาชนชาวไทยในป 2554 พบวา ระดบความพงพอใจ

โดยรวมมคาเฉลยลดลง จาก 5.47 เปน 5.23 ซงมความแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95%

จากการวเคราะหระดบความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอย จำาแนกตามลกษณะของกลมตวอยางประชาชนชาว

ไทย ไดแก เพศ อาย ระดบรายไดเฉลยตอเดอน ระดบการศกษา อาชพ และภมภาคพบขอสรปดงน

แผนภมภาพท 2 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทย จำาแนกตามเพศ

Top 3 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7, 6 และ 5 คะแนน Top 2 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7 และ 6 คะแนน

Bottom 3 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 1, 2 และ 3 คะแนน

ประชาชนชาวไทยเพศชาย และเพศหญงมความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยในระดบคอนขางพงพอใจ โดย

มคาเฉลยเทากบ 5.24 และ 5.22 ตามลำาดบ โดยรอยละ 80 ของประชาชนชาวไทยทงเพศชาย และเพศหญงคอนขาง

พงพอใจตอชวตความเปนอย


ตารางท 5 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทย จำาแนกตามชวงอาย

ควำมพงพอใจโดยรวม 15-17 ป 18-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50-70 ป

คาเฉลย 5.63 5.36 5.18 5.15 5.13

Top 3 Box 90% 84% 79% 78% 77%

Top 2 Box 65% 55% 48% 48% 48%

Bottom 3 Box 4% 8% 12% 13% 14%

(ฐาน) (6,113) (23,963) (22,113) (21,854) (25,957)

Top 3 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7, 6 และ 5 คะแนน Top 2 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7 และ 6 คะแนน Bottom 3 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 1, 2 และ 3 คะแนน

ประชาชนชาวไทยทมชวงอายระหวาง 15-17 ปมความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยในระดบพงพอใจ โดยมคา

เฉลยเทากบ 5.63 และรอยละ 65 พงพอใจตอชวตความเปนอย สวนประชาชนชาวไทยทมอายมากกวา 50 ปขนไปม

ความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยในระดบคอนขางพงพอใจ โดยมคาเฉลยเทากบ 5.13 และรอยละ 77 คอน

ขางพงพอใจตอชวตความเปนอย ซงชใหเหนวาความพงพอใจตอชวตความเปนอยจะเพมขนตามชวงอายของประชาชน

ชาวไทย อายมากขน ความพงพอใจจะสงขนตามลำาดบ

ตารางท 6 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทย จำาแนกตามระดบรายได

ควำมพงพอใจโดยรวม E D C- C/C+ B/A/A+

คาเฉลย 4.98 5.07 5.19 5.35 5.51

Top 3 Box 72% 75% 79% 84% 88%

Top 2 Box 45% 46% 48% 54% 60%

Bottom 3 Box 18% 15% 12% 9% 6%

(ฐาน) (7,490) (22,974) (25,952) (30,184) (11,492)



ประชาชนชาวไทยทมรายไดระดบ C ขนไปมความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยในระดบพงพอใจ โดยผทมราย

ไดระดบ B ขนไปมคาเฉลยเทากบ 5.51 ซงรอยละ 88 ของผทมรายไดระดบ B ขนไปพงพอใจตอชวตความเปนอย รอง

ลงมาประชาชนชาวไทยทมรายไดระดบ C, C+ คาเฉลยเทากบ 5.35 ซงรอยละ 84 ของผทมรายไดระดบนพงพอใจ

ตอชวตความเปนอย ในขณะเดยวกนประชาชนชาวไทยทมรายไดระดบ E มความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอย

ในระดบคอนขางพงพอใจ โดยมคาเฉลยเทากบ 4.98 แสดงวาหากประชาชนชาวไทยมรายไดในระดบทสงขน

ความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยจะสงขนดวยเชนกน


ตารางท 7 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทย จำาแนกตามระดบการศกษา

ควำมพงพอใจโดยรวมไมไดรบกำร

ศกษำอยำงเปนทำงกำร

ประถมศกษำ มธยมตน มธยมปลำยอนปรญญำ หรอเทยบเทำ

ตงแตปรญญำตร

ขนไป

คาเฉลย 4.82 5.11 5.28 5.35 5.36 5.43

Top 3 Box 67% 76% 82% 84% 84% 86%

Top 2 Box 40% 47% 52% 54% 54% 56%

Bottom 3 Box 22% 15% 10% 9% 8% 7%

(ฐาน) (2,868) (40,208) (19,516) (16,643) (10,630) (9,742)


ประชาชนชาวไทยทมการศกษาระดบปรญญาตรขนไปมความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยในระดบพงพอใจ

โดยมคาเฉลยเทากบ 5.43 ซงรอยละ 86 ของประชาชนชาวไทยพงพอใจตอชวตความเปนอย รองลงมาประชาชนชาว

ไทยทมการศกษาระดบอนปรญญาหรอเทยบเทามความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยในระดบพงพอใจ โดยม

คาเฉลยเทากบ 5.36 ซงรอยละ 84 ของประชาชนชาวไทยกลมนพงพอใจตอชวตความเปนอย สวนประชาชนชาวไทย

ทไมไดรบการศกษาอยางเปนทางการมความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยในระดบคอนขางพงพอใจ โดยมคา

เฉลยเทากบ 4.82 แสดงใหเหนวาประชาชนชาวไทยผทระดบการศกษาสงขนจะมระดบความพงพอใจโดยรวมตอชวต

ความเปนอยสงขน

ตารางท 8 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทย จำาแนกตามอาชพ

ควำมพงพอใจ

โดยรวม

คร/

อำจำรย/

นกวชำกำร

ขำรำชกำร/

พนกงำน

รฐวสำหกจ

พนกงำน

บรษท

เอกชน

เจำของ

กจกำร

คำขำย/

หำบเร/

แผงลอย

เกษตรกรลกจำง/

รบจำง

แมบำน/พอ

บำน

เกษยณ/

วำงงำน

นกเรยน/

นกศกษำอนๆ

คาเฉลย 5.42 5.50 5.28 5.37 5.19 5.15 5.08 5.19 5.06 5.65 5.22

Top 3 Box 85% 87% 84% 84% 79% 79% 75% 79% 72% 91% 80%

Top 2 Box 54% 59% 49% 56% 49% 48% 46% 50% 46% 65% 48%

Bottom 3 Box 7% 7% 9% 9% 12% 13% 15% 13% 15% 3% 11%

(ฐาน) (410) (3,994) (6,442) (5,741) (13,493) (28,089) (16,348) (10,746) (3,779) (9,791) (904)



เมอพจารณาจากอาชพ พบวา ประชาชนชาวไทยทมอาชพนกเรยน/นกศกษามความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปน

อยในระดบพงพอใจ โดยมคาเฉลยเทากบ 5.65 ซงรอยละ 91 ของประชาชนชาวไทยทเปนนกเรยน/นกศกษาพอใจตอ

ชวตความเปนอย รองลงมากลมขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจมความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยในระดบ

พงพอใจ โดยมคาเฉลยเทากบ 5.50 ซงรอยละ 87 ของประชาชนชาวไทยกลมนพงพอใจตอชวตความเปนอย ในขณะท

ประชาชนชาวไทยทเกษยณหรอวางงานมความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยในระดบคอนขางพงพอใจ โดยม

คาเฉลยเทากบ 5.06

ตารางท 9 คะแนนเฉลยระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทย จำาแนกตามภมภาค

ควำมพงพอใจโดยรวม กทม. เหนอ ตอ.ฉน. กลำง ออก ตก ใต

คาเฉลย 5.18 5.36 5.21 5.33 5.24 5.28 5.06

Top 3 Box 81% 84% 80% 82% 82% 81% 73%

Top 2 Box 45% 55% 49% 54% 53% 56% 47%

Bottom 3 Box 11% 10% 11% 9% 14% 11% 17%

(ฐาน) (8,860) (9,572) (33,688) (22,020) (6,880) (4,980) (14,000)


ผลจากการสำารวจความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยแยกตามภมภาค พบวา ประชาชนชาวไทยทพกอาศยอย

ในกรงเทพมหานครมความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยในระดบคอนขางพงพอใจ โดยมคาเฉลยเทากบ 5.18

ซงมระดบความพงพอใจนอยกวาประชาชนชาวไทยทพกอาศยอยในภมภาคอน ๆ ยกเวนภาคใต

จากการวเคราะหระดบความพงพอใจโดยรวมตอชวตความเปนอยของประชาชนชาวไทยในภมภาคอน ๆ พบวา ประชาชน

ชาวไทยทพกอาศยในภมภาคเหนอ และภาคกลางมความพงพอใจตอชวตความเปนอยในระดบมาก ซงประชาชนชาว

ไทยทพกอาศยอยทง 2 ภมภาคนมความพงพอใจมากกวาคนทอยในภมภาคอน ๆ โดยมคาเฉลยเทากบ 5.36 และ 5.33

ตามลำาดบ

การวเคราะหปจจยทเปนสาเหตหลก 3 สาเหตสำาคญสำาหรบชวตความเปนอยทดและไมดของประชาชนชาวไทย สามารถ

แบงเปนปจจยดานบวกและปจจยดานลบ ดงน


แผนภมภาพท 3 ปจจยดานบวกทเปนสาเหตทำาใหประชาชนชาวไทยรสกพงพอใจกบชวตความเปนอย

มสขภาพกายทด/แขงแรง 35%

คนในครอบครวรกใคร/มความสมพนธทด 28%

มบาน/ทพกอาศยทด/เปนของตวเอง/เปนหลกแหลง 27%

ไดอยกบครอบครว/ใชเวลารวมกบคนในครอบครว 19%

มรายไดเพยงพอกบคาใชจาย/การเงนคลองตว 16%

มอาชพทำา/มอาชพทมนคง 14%

มสขภาพจตทด/สบายใจ/ไมมอะไรเครยด/กงวล 14%

มรายไดเปนของตนเอง/มรายไดมนคง/เพมขน/เศรษฐกจดขน 12%

มบาน/ทพกอาศยอยในสภาพแวดลอมทด 9%

มทดนทำากนเปนของตนเอง 8%

ไมมภาระหนสน 8%

มลกทเชอฟงพอแม 6%

มเพอนบาน/คนในชมชนทด/สามคค/ชวยเหลอเกอกลกน 6%

ไดเรยนในโรงเรยน/มหาวทยาลยทตองการ 4%

มสงอำานวยความสะดวกใชภายในบานเพยงพอ 4%

ไดสำาเรจการศกษา/มผลการเรยนด/ตามทตงใจ 4%

มเงนเกบ/เงนออม 3%

มสาธารณปโภคทสะดวก/ใกลบาน/ทพกอาศย 3%

มโอกาสไดเขาสงคม/พบปะเพอนฝงอยบอยๆ 3%

มเพอนฝงด/ชวยเหลอเกอกลกน 3%

มสาม/ภรรยาทรกเดยวใจเดยว/ซอสตย 3%

ไดพกผอน/ทองเทยว/ทำากจกรรมตางๆ เพอความบนเทง 2%

มกจการเปนของตนเอง 2%

มลกทตงใจเรยน/เรยนเกง/มการศกษาทด 2%

อยในตำาแหนง/หนาทการงานทด/มความกาวหนา 2%

มสภาพแวดลอมการทำางาน/เพอนรวมงานทด 2%

(ฐาน : 100,000)


ปจจยดานบวกทเปนสาเหตหลกททำาใหประชาชนชาวไทยพงพอใจกบชวตความเปนอย 3 ปจจย ไดแก ปจจยดานสขภาพ

ปจจยดานครอบครว และปจจยดานรายได/ทรพยสน/หนสน โดยสาเหตหลก 5 อนดบแรก มาจากมสขภาพกายทด/แขง

แรง คดเปนรอยละ 35 รองลงมาคนในครอบครวรกใคร/มความสมพนธทด คดเปนรอยละ 28 มบาน/ทพกอาศยทด/เปน

ของตวเอง/เปนหลกแหลง คดเปนรอยละ 27 ไดอยกบครอบครว/ใชเวลารวมกบคนในครอบครว คดเปนรอยละ19 และ

มรายไดเพยงพอกบคาใชจาย/การเงนคลองตว คดเปนรอยละ 16

แผนภมภาพท 4 ปจจยดานลบทเปนสาเหตทำาใหประชาชนชาวไทยรสกไมพงพอใจกบชวตความเปนอย

รายไดไมเพยงพอกบคาใชจาย 11%

คาครองชพทเพมสงขน 9%

ไมมรายได/รายไดไมด/รายไดลดลง/เศรษฐกจไมด 7%

ยงมภาระหนสน/มจำานวนมาก 4%

มสขภาพกายไมด/ไมแขงแรง 4%

ไมมอาชพ/อาชพการงานไมมนคง 2%

มสขภาพจตไมด/มความเครยด/วตกกงวล 1%

ประสบกบปญหาภยธรรมชาต 1%

ยงไมมบาน/ทอยอาศยเปนของตนเอง 1%

ตองทำางานหนกเกนไป 1%

มบาน/ทพกอาศยอยในสภาพแวดลอมทไมด 1%

ยงไมมทดนทำากนเปนของตนเอง 1%

ยงไมสำาเรจการศกษา/มผลการเรยนไมด 1%

(ฐาน : 100,000)

ปจจยดานลบทเปนสาเหตหลกททำาใหประชาชนชาวไทยไมพงพอใจกบชวตความเปนอย 3 ปจจย ไดแก ปจจยดาน

รายได/ทรพยสน/หนสน ปจจยดานสขภาพ และปจจยดานอาชพ/การงาน โดยสาเหตหลก 5 อนดบแรก มาจากรายได

ไมเพยงพอกบคาใชจาย คดเปนรอยละ 11 รองลงมาคาครองชพทเพมสงขน คดเปนรอยละ 9 ไมมรายได/รายไดไมด/

รายไดลดลง/เศรษฐกจไมด คดเปนรอยละ 7 และยงมภาระหนสน/มจำานวนมาก และมสขภาพกายไมด/ไมแขงแรง

คดเปนรอยละ 4 เทากน





มบาน/ทพกอาศยทด/เปนของตวเอง/เปนหลกแหลง 9%











ไดสำาเรจการศกษา/มผลการเรยนด/ตามทตงใจไว 1%








(ฐาน : 100,000)

ปจจยดานบวกทเปนสาเหตอนดบท 1 ททำาใหประชาชนชาวไทยพงพอใจกบชวตความเปนอย ไดแก การมสขภาพกาย

ทด/แขงแรง คดเปนรอยละ 22 รองลงมาคนในครอบครวรกใคร/มความสมพนธทด คดเปนรอยละ 10 มบาน/ทพกอาศย

ทด/เปนของตวเอง/เปนหลกแหลง คดเปนรอยละ 9 ไดอยกบครอบครว/ใชเวลารวมกบคนในครอบครว คดเปนรอยละ 6

และมรายไดเพยงพอกบคาใชจาย/การเงนคลองตว มรายไดเปนของตนเอง/มรายไดมนคง/เพมขน/เศรษฐกจดขน มอาชพ

ทำา/มอาชพทมนคง และมสขภาพจตทด/สบายใจ/ไมมอะไรเครยด/กงวล คดเปนรอยละ 5 เทากนทง 4 สาเหต




ไมมรายได/รายไดไมด/รายไดลดลง/เศรษฐกจแยลง 4%




(ฐาน : 100,000)

ปจจยดานลบทเปนสาเหตอนดบท 1 ททำาใหประชาชนชาวไทยไมพงพอใจกบชวตความเปนอย ไดแก รายไดไมเพยง

พอกบคาใชจาย คดเปนรอยละ 6 รองลงมาไมมรายได/รายไดไมด/รายไดลดลง/เศรษฐกจแยลงคดเปนรอยละ 4

คาครองชพทเพมสงขน และมสขภาพกายไมด/ไมแขงแรง คดเปนรอยละ 2 เทากน และยงมภาระหนสน/มจำานวน

มาก คดเปนรอยละ 1



มบาน/ทพกอาศยทด/เปนของตวเอง/เปนหลกเปนแหลง 11%
















ไดสำาเรจการศกษา/มผลการเรยนด/ตามทตงใจไว 1%






ไดพกผอน/ทองเทยว/ทำากจกรรมตางๆ เพอความบนเทงอยเสมอ 1%




(ฐาน : 100,000)


ปจจยดานบวกทเปนสาเหตอนดบท 2 ททำาใหประชาชนชาวไทยพงพอใจกบชวตความเปนอย ไดแก มบาน/ทพกอาศย

ทด/เปนของตวเอง/เปนหลกเปนแหลง คดเปนรอยละ 11 รองลงมาคนในครอบครวรกใคร/มความสมพนธทด คดเปน

รอยละ 9 มสขภาพกายทด/แขงแรง และไดอยกบครอบครว/ใชเวลารวมกบคนในครอบครว คดเปนรอยละ 7 เทากน

สขภาพจตทด/สบายใจ/ไมมอะไรเครยด/กงวล และมรายไดเพยงพอกบคาใชจาย/การเงนคลองตว คดเปนรอยละ 6 เทากน








มสขภาพจตไมด/มความเครยด/วตกกงวล 1%

(ฐาน : 100,000)

ปจจยดานลบทเปนสาเหตอนดบท 2 ททำาใหประชาชนชาวไทยไมพงพอใจกบชวตความเปนอย ไดแก รายไดไมเพยงพอ

กบคาใชจาย และคาครองชพทเพมสงขน คดเปนรอยละ 4 เทากน รองลงมาไมมรายได/รายไดไมด/รายไดลดลง/เศรษฐกจ

แยลง คดเปนรอยละ 2 และยงมภาระหนสน/มจำานวนมาก ไมมอาชพ/อาชพการงานไมมนคง มสขภาพกายไมด/

ไมแขงแรง และมสขภาพจตไมด/มความเครยด/วตกกงวล คดเปนรอยละ 1 เทากน




มบาน/ทพกอาศยทด/เปนของตวเอง/เปนหลกเปนแหลง 8%








มรายไดเปนของตนเอง/มรายไดมนคง/เพมขน 3%








ไดพกผอน/ทองเทยว/ทำากจกรรมตางๆ เพอความบนเทงอยเสมอ 1%




ไดสำาเรจการศกษา/มผลการเรยนด/ตามทตงใจ 1%





(ฐาน : 100,000)


ปจจยดานบวกทเปนสาเหตอนดบท 3 ททำาใหประชาชนชาวไทยพงพอใจกบชวตความเปนอย ไดแก คนในครอบครว

รกใคร/มความสมพนธทด คดเปนรอยละ 9 รองลงมามบาน/ทพกอาศยทด/เปนของตวเอง/เปนหลกเปนแหลง คดเปน

รอยละ 8 ไดอยกบครอบครว/ใชเวลารวมกบคนในครอบครว และมสขภาพกายทด/แขงแรง คดเปนรอยละ 7 เทากน

มบาน/ทพกอาศยอยในสภาพแวดลอมทด และมอาชพทำา/มอาชพทมนคง คดเปนรอยละ 5 เทากน








ประสบกบปญหาภยธรรมชาต 1%

(ฐาน : 100,000)

ปจจยดานลบทเปนสาเหตอนดบท 3 ททำาใหประชาชนชาวไทยไมพงพอใจกบชวตความเปนอย ไดแก คาครองชพทเพม

สงขน คดเปนรอยละ 3 รองลงมาไมมรายได/รายไดไมด/รายไดลดลง/เศรษฐกจแยลง รายไดไมเพยงพอกบคาใชจาย

และยงมภาระหนสน/มจำานวนมาก คดเปนรอยละ 2 เทากน และไมมอาชพ/อาชพการงานไมมนคง มสขภาพกายไมด/

ไมแขงแรง และประสบกบปญหาภยธรรมชาต คดเปนรอยละ 1 เทากน


3.1.2 ดชนคว�มพงพอใจตอชวตคว�มเปนอยในระดบต�งๆ

ความพงพอใจตอชวตความเปนอย แบงเปนออกเปน 4 ระดบ ไดแก ระดบบคคล ระดบครอบครว ระดบชมชนทพก

อาศย และ ระดบประเทศ/สงคม ซงระดบบคคล ประกอบดวยประเดนดานสขภาพ รายได/หนสน การศกษา การทำางาน

ไลฟสไตล และ ความปลอดภย ระดบชมชนทพกอาศย ประกอบดวยประเดนดานการพฒนาชมชน และบทบาท

ของภาคธรกจ ระดบประเทศ/สงคม ประกอบดวยประเดนดานสงแวดลอม รฐบาลและการปกครอง สทธและความ

เทาเทยมกนในสงคม บทบาทของภาคธรกจตอประเทศไทย และบทบาทของสอ

ตารางท 10 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยความพงพอใจตอชวตความเปนอยในแตละระดบของประชาชนชาวไทยระหวาง

ป 2554 และ ป 2555

ควำมพงพอใจตอชวตควำมเปนอย ป 2554 ป 2555

ระดบบคคลโดยรวม 5.05 5.08*

สขภาพ 5.52 5.49*

รายได/หนสน 4.76 4.78*

การศกษา 4.89 4.96*

การทำางาน** 5.35 5.31*

ไลฟสไตล 5.50 5.39*

ความปลอดภย** - 5.42

ระดบครอบครวโดยรวม ** 5.92 5.80*

ระดบชมชนทพกอาศยโดยรวม 5.24 5.13*

การพฒนาชมชน** 5.37 5.32*

บทบาทของภาคธรกจ** 4.02 4.28*

ระดบประเทศ/สงคมโดยรวม 4.59 4.79*

สงแวดลอม** 4.90 4.78*

รฐบาลและการปกครอง** 4.09 4.51*

สทธและความเทาเทยมกนในสงคม** 4.85 4.83*

บทบาทของภาคธรกจตอประเทศไทย** 4.43 4.60*

บทบาทของสอ** - 5.04

(ฐาน : 100,000)

** ประเดนทมฐานไมครบ 100,000 เนองจากผใหสมภาษณไมสามารถทจะใหขอมลในประเดนนน ๆ ได * มความแตกตางกบคาเฉลยในป 2554 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95%

จากการวเคราะหความพงพอใจตอชวตความเปนอยในระดบตาง ๆ ไดแก ระดบบคคล ระดบครอบครว ระดบชมชนทพก

อาศย และระดบประเทศ/สงคมของกลมตวอยางประชาชนชาวไทยในป 2555 พบวา ประชาชนชาวไทยพงพอใจกบชวต


ความเปนอยในระดบครอบครวมากทสด โดยมคาเฉลยเทากบ 5.80 รองลงมาระดบชมชนทพกอาศย โดยมคาเฉลยเทากบ

5.13 ระดบบคคล โดยมคาเฉลยเทากบ 5.08 และระดบประเทศ/สงคม โดยมคาเฉลยเทากบ 4.79

เมอเปรยบเทยบความพงพอใจตอชวตความเปนอยของประชาชนชาวไทยในป 2554 พบวา ในป 2555 คาเฉลยความพง

พอใจระดบครอบครว และระดบชมชนทพกอาศย มคาเฉลยลดลง แตความพงพอใจระดบบคคล และระดบประเทศ/สงคม

มคาเฉลยเพมขน ซงเมอพจารณาประเดน พบวา ประชาชนชาวไทยมความพงพอใจตอสขภาพมากทสด ดวยคาเฉลย 5.49

และพอใจตอบทบาทของภาคธรกจในการพฒนาชมชนนอยทสด ดวยคาเฉลย 4.28 ซงคะแนนเฉลยระดบความพงพอใจ

ระหวางป 2554 และ ป 2555 มความแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95% ในทก ๆ ระดบ

ตารางท 11 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยความพงพอใจตอชวตความเปนอยในแตละประเดนของประชาชนชาวไทย

ระหวาง ป 2554 และ ป 2555

ควำมพงพอใจตอชวตควำมเปนอย ป 2554 ป 2555

ระดบบคคลโดยรวม 5.05 5.08*

สขภาพโดยรวม 5.52 5.49*

สขภาพกาย 5.43 5.39*

สขภาพจต 5.61 5.59*

รายได/หนสนโดยรวม 4.76 4.78*

ระดบรายไดของตนเอง 4.50 4.64*

มทอยอาศยทเหมาะสมสำาหรบตนเอง 5.47 5.35*

มขาวของเครองใชในบานทเพยงพอ 5.40 5.26*

จำานวนเงนเกบ/เงนออม 4.17 4.26*

ภาระหนสนของตนเอง** 4.29 4.35*

สามารถหาแหลงเงนกในอตราดอกเบยทเหมาะสมได** 4.50 4.49*

การศกษาโดยรวม 4.89 4.96*

ตวคณเองไดสำาเรจการศกษา (ในหลกสตรปกต ระดบอนบาล-มหาวทยาลย) ตามทตงใจไว

4.58 4.61*

ตวคณเองมโอกาสไดเรยนร/พฒนาตนเองอยเสมอ เชน หาความร เพมเตม พฒนาความรในอาชพของตน

4.76 4.54*

ตวคณเองมความรและความสามารถในการใชเทคโนโลย เชน โทรศพทมอถอ คอมพวเตอร อนเทอรเนต

4.65 4.39*

โอกาสในการศกษาของลก/หลาน** 5.28 5.31*

คณภาพการสอนของคร/อาจารยในปจจบน** 5.16 5.30*

คณภาพของหลกสตรการเรยนการสอนในปจจบน** - 5.34

คณภาพของโรงเรยน/สถานศกษา/อปกรณการศกษาในปจจบน** - 5.39


(ตอ)ควำมพงพอใจตอชวตควำมเปนอย ป 2554 ป 2555

การทำางานโดยรวม 5.35 5.31*

การไดทำาอาชพ/งานทตวเองรก** 5.37 5.35*

ความมนคงและความกาวหนาในอาชพ/กจการ** - 5.22

สภาพแวดลอมและบรรยากาศในการทำางาน** 5.40 5.37*

สวสดการจากนายจาง (กรณมนายจาง)** 5.21 5.24*

ไลฟสไตลโดยรวม 5.50 5.39*

มเวลาวางทเพยงพอ 5.52 5.40*

การไดทำากจกรรมตาง ๆ เพอความผอนคลาย 5.48 5.38*

ความปลอดภยโดยรวม - 5.42

สามารถใชชวตประจำาวนอยางปลอดภยในชวตและทรพยสน** - 5.42

ระดบครอบครวรวม 5.92 5.80*

ความใกลชดและการใชเวลารวมกนในครอบครว** 5.83 5.79*

ความสมพนธกบพอ/แม (ของตนเอง)** 5.94 5.79*

ความสมพนธกบสาม/ภรรยา(ถามเฉพาะผทแตงงาน/อยดวยกน)** 5.97 5.84*

ความสมพนธกบลก (รวมบตรบญธรรม/ลกตด)(ถามเฉพาะผทมบตร)** 6.03 5.87*

ความสามารถในการเลยงดลกใหเปนคนดของสงคม** - 5.83

การมเวลา/ความสามารถในการดแลผสงอายในครอบครว** - 5.67

ระดบชมชนทพกอาศยโดยรวม 5.24 5.13*

การพฒนาชมชนโดยรวม 5.37 5.32*

ความพรอมของสาธารณปโภคพนฐาน เชน นำา ไฟฟา** 5.46 5.42*

ระบบขนสงมวลชน/การเดนทางทสะดวก** 5.42 5.35*

บรการสงคมอน ๆ ทเพยงพอ เชน โรงเรยน สวนสาธารณะ สถานทออกกำาลงกาย เปนตน**

5.37 5.31*

มโรงพยาบาล/สถานอนามยใกล ๆ บาน/สามารถหาหมอ ไดสะดวก**

5.49 5.42*

มธนาคารใกล ๆ บาน/ไปไดสะดวก** 5.35 5.10*

คนในชมชนมงานทำา/ไดทำางานใกลบาน** 5.14 5.17*

สภาพแวดลอมและความนาอยของชมชน** 5.41 5.39*

ความไวเนอเชอใจและการชวยเหลอกนของคนในชมชน** 5.33 5.40*

บทบาทของภาคธรกจโดยรวม 4.02 4.28*

ชมชนไดรบการชวยเหลอ/พฒนาสงแวดลอมจากภาคธรกจ (บรษท/หางรานตาง ๆ)**

4.02 4.27*

ชมชน/คนในชมชนไดรบประโยชนจากกจกรรมตาง ๆ ทภาคธรกจ จดอยางแทจรง**

- 4.28


(ตอ)ควำมพงพอใจตอชวตควำมเปนอย ป 2554 ป 2555

ระดบประเทศ/สงคมโดยรวม 4.59 4.79*

สงแวดลอมโดยรวม 4.90 4.78*

สภาพแวดลอมและธรรมชาตโดยรวมของประเทศ** 4.96 4.79*

รฐบาลมการปองกนและชวยเหลอประชาชนจากภยธรรมชาต** 4.85 4.78*

รฐบาลและการปกครองโดยรวม 4.09 4.51*

ความพยายามในการแกปญหาการทจรต/คอรปชน** 4.02 4.35*

ความซอสตย/โปรงใสและเปนธรรมในการปฏบตงานของรฐบาล** 4.12 4.39*

ผลงานโดยรวมของรฐบาล** 4.12 4.55* ความไววางใจไดของระบบศาลยตธรรม** - 4.70

การใชกฎระเบยบตาง ๆ อยางเหมาะสมและเปนธรรมของ เจาหนาทรฐ**

- 4.56

สทธและความเทาเทยมกนในสงคมโดยรวม 4.85 4.83*

โอกาสทเทาเทยมกนของคนในสงคม** 4.68 4.60*

สวสดการพนฐานจากภาครฐทเหมาะสม** 5.10 5.17*

ความตนตวของคนในสงคมในเรองการรกษาสทธของตนเอง** 4.84 4.85*

ความเคารพในสทธของผอน** 4.88 4.77*

ความไวเนอเชอใจกนของคนในสงคม** 4.78 4.78

บทบาทของภาคธรกจตอประเทศไทยโดยรวม 4.43 4.60*

การดำาเนนธรกจโดยยดถอความซอสตย สจรตและความ โปรงใสเปนทตง**

4.35 4.52*

บทบาท/ความตนตวในการชวยเหลอสงคมไทย** 4.55 4.68*

ความจรงใจในการชวยเหลอสงคมไทย** 4.39 4.60*

บทบาทของสอโดยรวม - 5.04

การนำาเสนอขาวสารทเปนกลาง เปดเผย ไมบดเบอน/ปดบง** - 4.89

นำาเสนอขาวสารทเปนประโยชนตอประชาชน** - 5.14

นำาเสนอขาวสารทหลากหลาย** - 5.15

บทบาทของสอในการชวยเหลอ/แกไขปญหาใหกบประชาชน** - 5.05

บทบาทของสอในการตรวจสอบการทำางานของภาครฐ** - 4.81

บทบาทของสอในการปลกฝง/สรางสรรคคณคาทดในสงคม** - 5.04

ตวคณเองสามารถเขาถงขาวสารผานชองทางตาง ๆ ไดสะดวก** - 5.23

(ฐาน : 100,000)

** ประเดนทมฐานไมครบ 100,000 เนองจากผใหสมภาษณไมสามารถทจะใหขอมลในประเดนนน ๆ ได * มความแตกตางกบคาเฉลยในป 2554 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95%


จากการวเคราะหความพงพอใจตอชวตความเปนอยในประเดนยอยตาง ๆ

ทงหมด 60 ประเดน พบวา ประชาชนชาวไทยมความพงพอใจในระดบ

พงพอใจทงหมด 24 ประเดน มความพงพอใจในระดบคอนขางพงพอใจ

ทงหมด 29 ประเดน และมความพงพอใจในระดบปานกลาง 7 ประเดน

เมอจดกลมรวมแตละประเดน พบวา ประชาชนชาวไทยมความพงพอใจ

ในระดบพงพอใจตอประเดนดานสขภาพ ทงจต และกาย ตามลำาดบ สวน

ของประเดนรายได/หนสน ในเรองของมทอยอาศยทเหมาะสมสำาหรบ

ประชำชนชำวไทยมควำมพงพอใจ

ในระดบพงพอใจทงหมด 24 ประเดน

มควำมพงพอใจในระดบคอนขำง

พงพอใจทงหมด 29 ประเดน

และมควำมพงพอใจในระดบ

ปำนกลำง 7 ประเดน

ตนเอง ประเดนดานการศกษา ในเรองของคณภาพของโรงเรยน/สถานศกษา/อปกรณการศกษาในปจจบน ตามดวย

คณภาพของหลกสตรการเรยนการสอนในปจจบน โอกาสในการศกษาของลก/หลาน และคณภาพการสอนของคร/อาจารย

ในปจจบน ประเดนดานการทำางาน/อาชพ ในเรองสภาพแวดลอมและบรรยากาศในการทำางาน และการไดทำาอาชพ/

งานทตวเองรก ประเดนดานไลฟสไตล ในเรองการมเวลาวางทเพยงพอ และการไดทำากจกรรมตาง ๆ เพอความผอนคลาย

ประเดนดานความปลอดภย ในเรองความสามารถใชชวตประจำาวนอยางปลอดภยในชวตและทรพยสน

ประเดนดานครอบครว ในเรองความสมพนธกบลก รองลงมาความสมพนธกบสาม/ภรรยา ความสามารถในการเลยง

ดลกใหเปนคนดของสงคม ความใกลชดและการใชเวลารวมกนในครอบครว ความสมพนธกบพอ/แม และการมเวลา/

ความสามารถในการดแลผสงอายในครอบครว ตามลำาดบ

ประเดนดานการพฒนาชมชน ในเรอง ความพรอมของสาธารณปโภคพนฐาน เชน นำา ไฟฟา และการมโรงพยาบาล/

สถานอนามยใกล ๆ บาน/สามารถหาหมอไดสะดวก รองลงมาความไวเนอเชอใจและการชวยเหลอกนของคนในชมชน

สภาพแวดลอมและความนาอยของชมชน ระบบขนสงมวลชน/การเดนทางทสะดวก และบรการสงคมอน ๆ ทเพยงพอ

เชน โรงเรยน สวนสาธารณะ สถานทออกกำาลงกาย เปนตน

ในสวนประเดนยอยทประชาชนชาวไทยมความพงพอใจในระดบปานกลาง 7 ประเดนดงน ประเดนดานรายได/หนสน ใน

เรองของภาระหนสนของตนเอง และจำานวนเงนเกบ/เงนออม ประเดนดานการศกษา ในเรองความรและความสามารถ

ในการใชเทคโนโลย เชน โทรศพทมอถอ คอมพวเตอร อนเทอรเนต ประเดนดานบทบาทของธรกจ ในเรองชมชน/คนใน

ชมชนไดรบประโยชนจากกจกรรมตาง ๆ ทภาคธรกจจด และชมชนไดรบการชวยเหลอ/พฒนาสงแวดลอมจากภาคธรกจ

และประเดนดานรฐบาลและการปกครอง ในเรองความซอสตย/โปรงใสและเปนธรรมในการปฏบตงานของรฐบาล และ

ความพยายามในการแกปญหาการทจรต/คอรปชน ตามลำาดบ

เมอเปรยบเทยบความพงพอใจตอชวตความเปนอยของประชาชนชาวไทยในป 2554 และในป 2555 พบวา คะแนนเฉลย

ความพงพอใจของประเดนตาง ๆ ทอยในระดบบคคล ระดบครอบครว ระดบชมชนทพกอาศย และระดบประเทศ/สงคม

แตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95% ยกเวนประเดนดานความปลอดภย


แผนภมภาพท 11 ความสมพนธระหวางปจจยหลกในแตละระดบกบความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยรวม

ความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยรวม


ตารางท 12 ปจจยทมความสำาคญในการยกระดบชวตความเปนอยโดยรวมของคนไทยในอนาคต

การวเคราะหปจจยหลกทมความสำาคญในการยกระดบชวตความเปนอยโดยรวมของคนไทยในอนาคต พบวา

Unstandardized CoefficientsStandardized Coefficients t - Test Value Significant

B Std. Error Beta

(Constant) .647 .033 19.733 0.000

ระดบบคคล .844 .006 .469 135.683 0.000

ระดบครอบครว .023 .005 .015 4.714 0.000

ระดบประเทศ/สงคม .032 .005 .020 6.379 0.000

ประเดนUnstandardized

CoefficientsStandardized Coefficients

ระดบบคคล สขภาพ สขภาพจต .127 .110

รายได/หนสน ระดบรายไดของตนเอง .232 .253

มทอยอาศยทเหมาะสมสำาหรบตนเอง .082 .078

มขาวของเครองใชในบานทเพยงพอ .049 .044

จำานวนเงนเกบ/เงนออม .052 .060

ภาระหนสนของตนเอง .038 .044

การศกษา ตวคณเองมโอกาสไดเรยนร/พฒนาตนเองอยเสมอ

.028 .030

คณภาพของโรงเรยน/สถานศกษา/อปกรณการศกษาในปจจบน

-.032 -.029

การทำางาน/อาชพ ความมนคงและความกาวหนาในอาชพ/กจการ

.033 .032

สภาพแวดลอมและบรรยากาศในการทำางาน

.062 .055

ระดบครอบครว ครอบครว ความใกลชดและการใชเวลารวมกนในครอบครว

.043 0.35

ระดบชมชนทพกอาศย การพฒนาชมชน บรการสงคมอน ๆ ทเพยงพอ -.027 -.026

ระดบประเทศ/สงคม รฐบาลและการปกครอง ความพยายามในการแกปญหาการทจรต/คอรปชน

.040 .046

สทธและความทดเทยมกน ของคนในสงคม

สวสดการพนฐานจากภาครฐทเหมาะสม

.027 .027

บทบาทของสอ บทบาทของสอในการชวยเหลอ/แกไขปญหาใหกบประชาชน

-.028 -.026

บทบาทของสอในการปลกฝง/สรางสรรคคณคาทดในสงคม

.049 0.45

(ฐาน : 100,000)


จากการวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยหลกในแตละระดบกบความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยรวมของ

ประชาชนชาวไทย พบวา ปจจยทกระดบมความสมพนธในทศทางเดยวกนกบความพงพอใจตอชวตความเปนอย

โดยรวม ซงสามารถเรยงลำาดบระดบความสมพนธจากมากไปนอยดงน ปจจยระดบบคคล ตามดวยระดบครอบครว ระดบ

ชมชนทพกอาศย และระดบประเทศ/สงคม

เมอพจารณาถงปจจยทมอทธพลตอความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยรวม พบวาม 3 ปจจยทสงผลโดยตรงตอ

ความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยรวม ซงปจจยทมอทธพลเปนอนดบแรก ไดแก ปจจยระดบบคคล รองลงมา ระดบ

ประเทศ/สงคม และระดบครอบครว ตามลำาดบ

หากจำาแนกในแตละระดบ พบวา ปจจยระดบบคคลในประเดนเรอง รายได/หนสน สขภาพ การทำางาน และไลฟสไตล

มอทธพลตอความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยรวมในทศทางเดยวกน ยกเวน การศกษามอทธพลตอความพงพอใจ

ตอชวตความเปนอยโดยรวมในทศทางตรงกนขาม ซงหมายความวา ระดบความพงพอใจตอการศกษาสงขน

ความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยรวมจะลดลง

ปจจยระดบครอบครว

มอทธพลในดำนบวก

ตอควำมพงพอใจตอชวต

ควำมเปนอยโดยรวม

ปจจยระดบครอบครว มอทธพลในดานบวกตอความพงพอใจตอชวตความ

เปนอยโดยรวม

ปจจยระดบประเทศ/สงคมในประเดนเรองรฐบาลและการปกครอง

สงแวดลอม และสทธและความเทาเทยมกนในสงคมมอทธพลตอ

ความพงพอใจตอชวตความเปนอย โดยรวมในทศทางเดยวกน แต

บทบาทของสอ และบทบาทของภาคธรกจตอประเทศไทยมอทธพลตอ

ความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยรวมในทศทางตรงกนขาม ซง

หมายความวา หากประชาชนชาวไทยพอใจตอบทบาทของสอ และ

ภาคธรกจมากขน ความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยรวมจะลดลง

เมอพจารณาประเดนยอย พบวา มทงหมด 16 ประเดนยอยทมอทธพลตอความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยรวม

ของประชาชนชาวไทย เรยงลำาดบจากประเดนทมอทธพลมากไปหานอยดงน ระดบรายไดของตนเอง สขภาพจต มท

อยอาศยทเหมาะสมสำาหรบตนเอง จำานวนเงนเกบ/เงนออม มขาวของเครองใชในบานทเพยงพอ บทบาทของสอในการ

ปลกฝง/สรางสรรคคณคาทดในสงคม ความใกลชดและการใชเวลารวมกนในครอบครว ความพยายามในการแกปญหา

การทจรต/คอรปชน ภาระหนสนของตนเอง ความมนคงและความกาวหนาในอาชพ/กจการ คณภาพของโรงเรยน/

สถานศกษา/อปกรณการศกษาในปจจบน ตวคณเองมโอกาสไดเรยนร/พฒนาตนเองอยเสมอ บทบาทของสอในการ

ชวยเหลอ/แกไขปญหาใหกบประชาชน สวสดการพนฐานจากภาครฐทเหมาะสม และบรการสงคมอนๆ ทเพยงพอ

ซงประเดนยอยทงหมดมอทธพลในเชงบวกตอความพงพอใจตอชวตความเปนอย ยกเวน คณภาพของโรงเรยน/

สถานศกษา/อปกรณการศกษาในปจจบน บทบาทของสอในการชวยเหลอ/แกไขปญหาใหกบประชาชน และบรการ

สงคมอนๆ ทเพยงพอ มอทธพลในเชงลบตอความพงพอใจตอชวตความเปนอย


3.1.3 ดชนคว�มรสกท�งด�นจตใจของคนไทย

ผลจากการสำารวจความรสกของกลมตวอยางประชาชนชาวไทยทมในการใชชวตประจำาวน สรปไดดงน

แผนภมภาพท 12 ระดบความรสกทางดานจตใจของประชาชนชาวไทยกบการใชชวตในปจจบน

(ฐาน : 100,000)

คาเฉลย : 7 คะแนน = มเยอะมาก และ 1 คะแนน = ไมมเลย Top 3 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7, 6 และ 5 คะแนน

ผลจากการสำารวจพบวา ประชาชนชาวไทยมความรสกทางดานจตใจในดานตาง ๆ ตามลำาดบตอไปน มความรสก

คอนขางมากในดานความสข ความหวง/กำาลงใจ และสนกสนาน โดยมคาเฉลยเทากบ 5.15, 5.13 และ 5.04 ตามลำาดบ

และมความรสกนอยในดาน มความทกข/เศรา เครยด/วตกกงวล และทอแท โดยมคาเฉลยเทากบ 2.59, 2.46 และ 2.04

ตามลำาดบ จากผลแสดงใหเหนวา เมอเทยบระหวางคาเฉลยความรสก ประชาชนชาวไทยมความรสกในดานบวกมากกวา

ดานลบ

นอกจากนยงเหนไดวา มากกวารอยละ 65 ของประชาชนชาวไทยมความสข สนกสนาน และมความหวง/กำาลงใจอยางไร

กตามจะเหนไดวายงมประชาชนอกประมาณรอยละ 30 ทมความรสกทางดานจตใจดานบวกทคอนขางนอย หรอไมม

ความรสกดานบวกเลย


3.1.4 ดชนคว�มค�ดหวงตอชวตและคว�มเปนอยทดขนในอน�คตของคนไทย

ผลการวเคราะหความคดเหนตอชวตความเปนอยในปจจบน และระดบความคาดหวงตอชวตความเปนอยในอนาคต

1 ปขางหนา ดงน

ตารางท 13 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในปจจบนของประชาชนชาวไทย

คำเฉลย Top 3 Box

ชวตความเปนอยในปจจบน 4.50 52%

(ฐาน : 100,000)

คาเฉลย : 7 คะแนน = ดขนมาก และ 1 คะแนน = แยลงอยางมาก Top 3 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7, 6 และ 5 คะแนน

ประชาชนชาวไทยคดวาชวตความเปนอยในปจจบนของตนเองเมอเปรยบเทยบกบในชวง 1 ปทผานมา ตนเองมชวตความ

เปนอยทคอนขางดขน โดยมคาเฉลยเทากบ 4.50 ซงรอยละ 52 คดวาตนเองมชวตความเปนอยทคอนขางดขน อยางไร

กตามยงมอก รอยละ 48 ของกลมตวอยางประชาชนชาวไทยทคดวา ชวตความเปนอยในปจจบนของตนเองเมอเปรยบ

เทยบกบในชวง 1 ปทผานมาเหมอนเดม หรอแยลงกวาเดม

ตารางท 14 เปรยบเทยบระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทย

ชวตควำมเปนอยในอนำคต ป 2554 ป 2555

คาเฉลย 4.95 4.93*

Top 3 Box 64% 65%

Top 2 Box 39% 34%

Bottom 3 Box 7% 7%

(ฐาน : 100,000)

คาเฉลย : 7 คะแนน = ดขนมาก และ 1 คะแนน = แยลงอยางมาก Top 3 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7, 6 และ 5 คะแนน Top 2 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7 และ 6 คะแนน Bottom 3 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 1, 2 และ 3 คะแนน



จากการวเคราะหเปรยบเทยบความคดเหนทมตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนา ของประชาชนชาวไทยระหวาง

ป 2554 และ ป 2555 พบวา ประชาชนชาวไทยมความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเอง

คอนขางดขนทง 2 ป โดยในป 2554 มคาเฉลยเทากบ 4.95 และ ในป 2555 มคาเฉลยเทากบ 4.93 ซงนอยลงกวาปท

ผานมา และมากกวา 60% ของประชาชนชาวไทยมความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเอง

คอนขางจะดขน ซงคะแนนเฉลยความคดเหนทมตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของผทใหขอมลในป 2554

กบ ป 2555 แตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95%

เมอวเคราะหความคดเหนทมตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนา จำาแนกตามลกษณะของกลมตวอยางประชาชน

ชาวไทย ไดแก เพศ อาย ระดบรายไดโดยเฉลยตอเดอน ระดบการศกษา อาชพ และภมภาคพบขอสรปดงน

ตารางท 15 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทย จำาแนกตามเพศ

ควำมคดเหนทมตอชวตควำมเปนอยในอนำคต 1 ปขำงหนำ ชำย หญง

คาเฉลย 4.94 4.91

Top 3 Box 66% 65%

Top 2 Box 35% 34%

Bottom 3 Box 7% 7%

(ฐาน) (49,204) (50,796)


ประชาชนชาวไทยทงเพศชาย และเพศหญงมความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเอง

คอนขางจะดขน โดยมคาเฉลยเทากบ 4.94 และ 4.91 ตามลำาดบ และมากกวารอยละ 65 ของประชาชนชาวไทยม

ความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเองคอนขางจะดขน


ตารางท 16 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทย จำาแนกตามชวงอาย

ควำมคดเหนทมตอชวตควำมเปนอยในอนำคต 1 ปขำงหนำ 15-17 ป 18-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50-70 ป

คาเฉลย 5.22 5.14 4.96 4.85 4.70

Top 3 Box 77% 75% 68% 63% 54%

Top 2 Box 44% 42% 35% 32% 26%

Bottom 3 Box 3% 5% 7% 8% 9%

(ฐาน) (6,113) (23,963) (22,113) (21,854) (25,957)


ประชาชนชาวไทยทกชวงอายมความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเองคอนขางจะดขน โดย

ประชาชนชาวไทยทมชวงอายระหวาง 15-17 ปมคาเฉลยความคดเหนมากทสด อยท 5.22 รองลงมาชวงอายระหวาง

18-29 ป, 30-39 ป, 40-49 ป และ 50-70 ป โดยมคาเฉลยเทากบ 5.14, 4.96, 4.85 และ 4.70 ตามลำาดบ ซงแสดงวา

ประชาชนชาวไทยทมชวงอายนอย จะมความคดเหนวา ความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาจะดขนมากกวาประชาชน

ชาวไทยทมชวงอายมาก และเกอบรอยละ 50 ของประชาชนชาวไทยทมชวงอายระหวาง 50-70 ป คดวา ชวตความเปน

อยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเองจะเหมอนเดม หรอแยลง

ตารางท 17 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทย

จำาแนกตามระดบรายได

ควำมคดเหนทมตอชวตควำม

เปนอยในอนำคต 1 ปขำงหนำE D C- C/C+ B/A/A+

คาเฉลย 4.71 4.80 4.90 5.01 5.19

Top 3 Box 55% 60% 65% 69% 75%

Top 2 Box 28% 29% 32% 37% 46%

Bottom 3 Box 10% 8% 7% 6% 5%

(ฐาน) (7,490) (22,974) (25,952) (30,184) (11,492)



ประชาชนชาวไทยทกระดบรายไดมความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเองคอนขางจะด

ขน โดยประชาชนชาวไทยทมระดบรายไดสงจะมความคดเหนวา ความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาจะดขนมากกวา

ประชาชนชาวไทยทมระดบรายไดนอย สามารถเรยงลำาดบคาเฉลยดงน 5.19, 5.01, 4.90, 4.80 และ 4.71 ตามลำาดบ

ในสวนของประชาชนชาวไทยทมรายไดระดบ E รอยละ 45 ของคนกลมน คดวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนา

ของตนเองจะเหมอนเดม หรอแยลง

ตารางท 18 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทย

จำาแนกตามระดบการศกษา


เปนอยในอนำคต 1 ปขำงหนำ

ไมไดรบกำร

ศกษำอยำง

เปนทำงกำร

ประถม มธยมตน มธยมปลำยอนปรญญำ

หรอเทยบเทำ

ตงแต

ปรญญำตร

ขนไป

คาเฉลย 4.49 4.76 4.99 5.06 5.11 5.18

Top 3 Box 47% 58% 69% 72% 74% 76%

Top 2 Box 21% 28% 36% 39% 41% 44%

Bottom 3 Box 13% 8% 7% 6% 6% 5%

(ฐาน) (2,868) (40,208) (19,516) (16,643) (10,630) (9,742)


ประชาชนชาวไทยทกระดบการศกษามความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเองคอนขางจะด

ขน โดยประชาชนชาวไทยทมระดบการศกษาสงจะมความคดเหนวา ความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาจะดขนมากกวา

ประชาชนชาวไทยทมระดบการศกษาทนอยกวา สามารถเรยงลำาดบคาเฉลยดงน 5.18, 5.11, 5.06, 4.99, 4.76 และ 4.49

ตามลำาดบ


ตารางท 19 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทย จำาแนกตามอาชพ

ควำมคดเหนทมตอ

ชวตควำมเปนอยใน

อนำคต 1 ปขำงหนำ

คร/

อำจำรย/



พนกงำน


พนกงำน

บรษท

เอกชน

เจำของ

กจกำร

คำขำย/

หำบเร/

แผงลอย


รบจำง

แมบำน/

พอบำน

เกษยณ/

วำงงำน

นกเรยน/


คาเฉลย 5.16 5.19 5.14 5.03 4.87 4.82 4.85 4.81 4.84 5.25 4.97

Top 3 Box 74% 75% 76% 69% 64% 62% 62% 59% 61% 79% 67%

Top 2 Box 43% 45% 39% 40% 33% 31% 31% 30% 31% 45% 35%

Bottom 3 Box 5% 4% 4% 7% 8% 9% 8% 7% 7% 3% 8%

(ฐาน) (410) (3,994) (6,442) (5,741) (13,493) (28,089) (16,348) (10,746) (3,779) (9,791) (904)


เมอพจารณาจากอาชพ พบวา ประชาชนชาวไทยทกอาชพมความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของ

ตนเองคอนขางจะดขน โดยนกเรยน/นกศกษามความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเองคอนขางจะ

ดขนมากทสด โดยมคาเฉลยเทากบ 5.25 ซงรอยละ 79 ของประชาชนชาวไทยทเปนนกเรยน/นกศกษามความคดเหนวา ชวต

ความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเองคอน ขางจะดขน รองลงมากลมขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ โดยมคาเฉลย

เทากบ 5.19 ซงรอยละ 75 ของประชาชนชาวไทยกลมนมความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเอง

คอนขางจะดขนเชนกน ในขณะทประชาชนชาวไทยทเปนแมบาน/พอบาน มคาเฉลยความคดเหนนอยทสด เทากบ 4.81

ตารางท 20 ระดบความคดเหนตอชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทย จำาแนกตามภมภาค


เปนอยในอนำคต 1 ปขำงหนำกทม. เหนอ ตอ.ฉน. กลำง ออก ตก ใต

คาเฉลย 4.95 5.17 4.94 5.00 5.03 4.96 4.53

Top 3 Box 69% 74% 66% 68% 69% 62% 51%

Top 2 Box 32% 44% 33% 37% 38% 38% 24%

Bottom 3 Box 6% 4% 6% 5% 6% 7% 17%

(ฐาน) (8,860) (9,572) (33,688) (22,020) (6,880) (4,980) (14,000)



ผลจากการสำารวจความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทยแยกตามภมภาค พบ

วา ประชาชนชาวไทยมความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเองคอนขางจะดขน โดยผทอาศย

อยในภาคเหนอมความคดเหนวา ชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของตนเองคอนขางจะดขนมากทสด คาเฉลย

เทากบ 5.17 ตามดวยผทอาศยอยในภาคตะวนออก และภาคกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 5.03 และ 5.00 ตามลำาดบ

การวเคราะหปจจยสนบสนน และปจจยยบยงททำาใหเกดความหวงในชวตความเปนอยทดขนในอนาคต สรปไดดงน

แผนภมภาพท 13 เหตผลทมตอความคดเหนเกยวกบชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนา

(ฐาน : 100,000)

จากการวเคราะหเหตผลทมตอความคดเหนเกยวกบชวตความเปนอยในอนาคต 1 ปขางหนาของประชาชนชาวไทย สรป

ไดวา รอยละ 66 ของประชาชนชาวไทยคดวาอนาคต 1 ปขางหนาจะดขน เนองมาจากเศรษฐกจดขน/มรายไดเพมมาก

ขน มความกาวหนาในอาชพการงาน/มการขยายกจ และตงใจจะพฒนาตนเองใหดขนกวา รอยละ 27 ของประชาชนชาว

ไทยคดวาอนาคต 1 ปขางหนาจะเหมอนเดม เนองมาจากใชชวตทกอยางเหมอนเดม มรายไดเทาเดม และเศรษฐกจไม

ดขน สวนทเหลอคดเปนรอยละ 7 ของประชาชนชาวไทยคดวาอนาคต 1 ปขางหนาจะแยลง เพราะ เศรษฐกจแยลง/ขาว

ของแพงขน/คาครองชพสง มปญหาภยพบต/ภยธรรมชาตตาง ๆ และรสกไมปลอดภยในชวตและทรพยสน ตามลำาดบ


ผลจากการสำารวจทศนคตและความเชอมนของคนไทย จะนำาเสนอในสวนของ คณลกษณะดานบวก และดานลบทเปน

ลกษณะทเดนของประชาชนชาวไทย พรอมทงคานยมทควรปลกฝงใหแกเยาวชนรนหลง

3.2.1 ทศนคตตอคณลกษณะของคนไทย

การสำารวจความคดเหนของประชาชนชาวไทยเกยวกบคณลกษณะทเดนของประชาชนชาวไทย แบงเปนคณลกษณะ

ดานบวก และ ดานลบของคนไทย 3 อนดบแรก ดงน

แผนภมภาพท 14 คณลกษณะดานบวกและดานลบของคนไทย

คณลกษณะดำนบวก คณลกษณะดำนลบ

มนำาใจ/ใจกวาง/มจตใจชอบชวยเหลอผอนและเหนอกเหนใจผอน

54% เหนแกประโยชนสวนตน/พวกพอง ไมลงเลทจะตกตวงผลประโยชนตนเอง/พวกพอง

44%

ยมงาย/ยมเกง 35% ขาดความสามคค 35%

มความอบอนและเปนมตร 28% มกทจรต/ไมซอตรง 33%

รกความสนกสนาน 19% ไมมวนยและไมเคารพกฎระเบยบ 26%

ออนนอมถอมตน 19% มนสยเอาตวรอด 19%

มความสามคค 19% มกหวงพงโชคชะตา 18%

มความพอเพยง 18% ไมสนใจกบสงรอบขาง 13%

มไมตรจตและมจตใจในการใหบรการ 16% ทำาอะไรเพอใหตนเองมหนามตาในสงคม 13%

มความจรงใจ 14% ขเกยจ 12%

มความคดรเรม/สรางสรรค 11% ชอบตามกระแส 12%

ใหอภย 9% ไมจรงใจ 10%

มความสามารถปรบตวกบสถานการณตาง ๆ 9% ชอบเชอในพธกรรม/มความเชองมงาย 10%

ยอมรบในความแตกตาง 8% ไมรบฟงผอน/ยดมนถอมนในความคดเดม ๆ 8%

รกสงบ 7% ไมกระตอรอรน/เฉอยชา 6%

เสยสละ/เหนแกประโยชนสวนรวม 5% ไมชอบเรยนร 3%

(ฐาน : 100,000)

3.2 ทศนคตและความเชอมนของคนไทย


ผลจากการสำารวจพบวา ความคดเหนของประชาชนชาวไทยเกยวกบคณลกษณะดานบวกทดทสดของคนไทย 3 อนดบ

แรก ไดแก มนำาใจ/ใจกวาง/มจตใจชอบชวยเหลอผอนและเหนอกเหนใจผอน ยมงาย/ยมเกง และมความอบอนและ

เปนมตร คดเปนรอยละ 54, 35 และ 28 ตามลำาดบ สวนคณลกษณะดานลบทแยทสดของคนไทย 3 อนดบแรก ไดแก

เหนแกประโยชนสวนตน/พวกพอง ไมลงเลทจะตกตวงผลประโยชนตนเอง/พวกพอง ขาดความสามคค และมกทจรต/

ไมซอตรง คดเปนรอยละ 44, 35 และ 33 ตามลำาดบ

การสำารวจความคดเหนของประชาชนชาวไทยเกยวกบคณลกษณะทควรสงเสรมของประชาชนชาวไทย 3 อนดบแรก

ดงน

แผนภมภาพท 15 คณลกษณะทควรสงเสรม 3 อนดบแรกของคนไทย

คณลกษณะทควรสงเสรม 3 อนดบแรก


ตารางท 21 คณลกษณะทควรสงเสรม

คณลกษณะทควรสงเสรม

มนำาใจ/ใจกวาง/มจตใจชอบชวยเหลอผอนและเหนอกเหนใจผอน 45%

มความสามคค 40%

เสยสละ/เหนแกประโยชนสวนรวม 26%

ซอสตย/ซอตรง 20%

ใหอภย 18%

มความพอเพยง 17%

มวนย/เคารพกฎระเบยบ 15%

มความอบอนและเปนมตร 11%

มความจรงใจ 10%

มไมตรจตและมจตใจในการใหบรการ 9%

รกสงบ 9%

มความคดรเรม/สรางสรรค 9%

รกความสนกสนาน 7%

ขยน/กระตอรอรน 6%

พงพาตนเอง 5%

ใฝร 5%

ยมงาย/ยมเกง 5%

ออนนอมถอมตน 4%

ยอมรบในความแตกตาง 3%

มความสามารถในการปรบตวกบสถานการณตางๆ 3%

รบฟงผอน 3%

(ฐาน : 100,000)

ผลจากการสำารวจพบวา ความคดเหนของประชาชนชาวไทยเกยวกบคณลกษณะทควรสงเสรม หรอทคนไทยควรใหความ

สำาคญมากทสด 3 อนดบแรก ไดแก มนำาใจ/ใจกวาง/มจตใจชอบชวยเหลอผอนและเหนอกเหนใจผอน คดเปนรอยละ 45

มความสามคค คดเปนรอยละ 40 และเสยสละ/เหนแกประโยชนสวนรวม คดเปนรอยละ 26


3.2.2 ค�นยมทควรปลกฝงใหแกเดกและเย�วชน

กลมตวอยางประชาชนชาวไทยมความคดเหนวา คานยมทควรปลกฝงใหแกเดกและเยาวชน เรยงลำาดบจากคานยมท

ควรสงเสรมมากไปนอย มดงน

ตารางท 22 คานยมทควรปลกฝงใหแกเดกและเยาวชน

คำนยมทควรปลกฝงใหแกเดกและเยำวชน

การหางไกลจากยาเสพตด 46%

การรกการเรยน 39%

คณธรรม/ศลธรรม/จรยธรรม 24%

การประหยด/อดออม/รจกคาของเงน 20%

ความซอสตย/สจรต 18%

ความเปนชาตนยม/ความรกชาต 14%

ความมนำาใจ/เมตตา/เผอแผ/ชอบชวยเหลอ 12%

การมสมมาคารวะ/กาลเทศะ 15%

การมระเบยบวนย/การรกษากฎระเบยบ 13%

ความสามคค 6%

คณคาของวฒนธรรมไทย 11%

ความขยน/ตงใจทำาสงตางๆ 10%

การไมคดโกง/คอรปชน 8%

การรกการอาน 8%

การรกนวลสงวนตว 8%

การอนรกษสงแวดลอม 7%

ความกลาแสดงออก/เปนตวของตวเอง 3%

ความรเรองเพศศกษา 2%

การมสวนรวมทางการเมอง/ประชาธปไตย 1%

(ฐาน : 100,000)

เมอพจารณาถงคานยมทควรปลกฝงใหแกเดกและเยาวชน 5 อนดบแรก พบวา รอยละ 46 ของประชากรชาวไทย คดวา

ควรปลกฝงในเรองการหางไกลจากยาเสพตด รองลงมา การรกการเรยน คดเปนรอยละ 39 คณธรรม/ศลธรรม/จรยธรรม

คดเปนรอยละ 24 การประหยด/อดออม/รจกคาของเงน คดเปนรอยละ 20 และความซอสตย/สจรต คดเปนรอยละ 18


ผลจากการสำารวจในสวนของการพฒนาประเทศและทองถนทอยอาศย จะนำาเสนอความคดเหนของกลมตวอยาง

ประชาชนชาวไทยทมตอการพฒนาประเทศในปจจบน ความคาดหวงตอการเปลยนแปลงประเทศ รวมถงบทบาทของ

ประชาชนชาวไทยในการพฒนาประเทศ และทองถน

3.3.1 คว�มคดเหนตอก�รพฒน�ในระดบประเทศ

ผลการวเคราะหเปรยบเทยบความเหมาะสมในการพฒนาประเทศใน ป 2554 และ ป 2555 สรปไดดงน

ตารางท 23 เปรยบเทยบระดบความเหมาะสมในการพฒนาประเทศ

ควำมเหมำะสมในกำรพฒนำประเทศ ป 2554 ป 2555

พฒนาไปในทศทางทไมเหมาะสมอยางยง 1% 1%

พฒนาไปในทศทางทคอนขางไมเหมาะสม 14% 7%

ไมพฒนา/อยกบท 30% 24%

พฒนาไปในทศทางทคอนขางเหมาะสม 54% 61%

พฒนาไปในทศทางทเหมาะสมอยางยง 1% 8%

คาเฉลย 3.39 3.69*

Top 2 Box 55% 69%

(ฐาน) (99,390) (99,071)

คาเฉลย : 5 คะแนน = พฒนาเหมาะสมอยางยง และ 1 คะแนน = พฒนาไมเหมาะสมอยางยง Top 2 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 5 และ 4 คะแนน * มความแตกตางกบคาเฉลยในป 2554 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95%

ผลจากการสำารวจความคดเหนตอการพฒนาประเทศ พบวา ในป 2555 ประชาชนชาวไทยมความคดเหนวา ประเทศม

การพฒนาไปในทศทางทคอนขางเหมาะสม โดยมคาเฉลยเทากบ 3.69 และมากกวา 60% ของประชาชนชาวไทยมความ

คดเหนวาประเทศมการพฒนาไปในทศทางทคอนขางเหมาะสม ซงเมอเปรยบเทยบกบความคดเหนในป 2544 ทคาเฉลย

เทากบ 3.39 และ 55% ของประชาชนชาวไทยมความคดเหนวาประเทศมการพฒนาไปในทศทางทคอนขางเหมาะสม

ดงนนจะเหนไดวาในป 2555 ประชาชนชาวไทยมความคดเหนตอความเหมาะสมในการพฒนาประเทศวาเหมาะสมขน

โดยคาเฉลยความคดเหนตอการพฒนาประเทศในป 2554 และ ป 2555 มความแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถต

ทระดบความเชอมน 95%

3.3 การพฒนาประเทศและทองถนทอยอาศย


3.3.2 ทศนคตและคว�มค�ดหวงตอก�รเปลยนแปลงของประเทศไทยในอน�คต

ผลการสำารวจความคดเหนตอการเปลยนแปลงทประชาชนชาวไทยตองการใหเกดขนในประเทศ รวมทงความคดเหนตอ

สงทอยากจะทำาเพอเปลยนแปลงประเทศใหเปนไปในทศทางทดขน มดงน

ตารางท 24 เปรยบเทยบประเดนการเปลยนแปลงทประชาชนชาวไทยตองการใหเกดขน

กำรเปลยนแปลงทตองกำร ป 2554 ป 2555

เศรษฐกจดขน/ประชาชนมรายไดมากขน 68% 60%*

คาครองชพตำาลง/สนคาราคาถกลง 31% 34%*

คนไทยมความสามคคกน/ไมแบงพรรคแบงพวก 35% 26%*

ประชาชนมความกนดอยดมากขน 28% 30%*

มการจางงานมากขน/ประชาชนมอาชพทมนคง 22% 25%*

บานเมองสงบ/ไมมการกอการราย 23% 15%*

ไมมการคอรปชน/รฐบาลตงใจทำางานอยางซอสตย 13% 14%*

การเมองมเสถยรภาพ/มนคงมากขน 13% 11%*

มการพฒนาสาธารณปโภค/สงอำานวยความสะดวก 10% 11%*

คนไทยมนำาใจชวยเหลอซงกนและกน 9% 7%*

มความปลอดภยในชวตและทรพยสน/ปลอดจากยาเสพตด 8% 9%*

มการพฒนาดานการศกษาใหแกประชาชนอยางเทาเทยม 8% 8%

คนไทยยดถอศลธรรม/จรยธรรม 7% 5%*

มการพฒนาดานเทคโนโลย/การตดตอสอสาร 6% 5%*

คนไทยดำาเนนชวตตามหลกเศรษฐกจพอเพยง 6% 5%*

มธรรมชาตและสภาพแวดลอมทอดมสมบรณ 5% 5%

ปราศจากภยพบตและภยธรรมชาตตางๆ 5% 5%

มการกระจายอาชพและรายไดในทกจงหวดอยางเหมาะสม - 5%

มการจางงาน/ใหคาแรงทยตธรรม - 3%

(ฐาน) (100,000) (100,000)



จากการสำารวจพบวา ประชาชนชาวไทยมความคาดหวงใหประเทศไทยมการเปลยนแปลง ในเรองภาวะเศรษฐกจ และ

ความปรองดองของประชาชนในประเทศเปนหลก โดยประชาชนชาวไทยมความคาดหวง 5 อนดบแรกดงน เศรษฐกจด

ขน/ประชาชนมรายไดมากขน คดเปนรอยละ 60 คาครองชพตำาลง/สนคาราคาถกลง คดเปนรอยละ 34 ประชาชนมความ

กนดอยดมากขน คดเปนรอยละ 30 คนไทยมความสามคคกน/ไมแบงพรรคแบงพวก คดเปนรอยละ 26 และมการจาง

งานมากขน/ประชาชนมอาชพทมนคง คดเปนรอยละ 25

เมอเปรยบเทยบกบความคดเหนในป 2544 กบป 2555 พบวา ทศทางในสงทประชาชนชาวไทยตองการคงเดม ซงยง

เปนเรองของภาวะเศรษฐกจ และ ความปรองดองของประชาชนในประเทศเปนหลก เพยงแตประชาชนมความคาดหวง

มากขนตอ คาครองชพตำาลง/สนคาราคาถกลง ประชาชนมความกนดอยดมากขน และมการจางงานมากขน/ประชาชน

มอาชพทมนคง ซงความคดเหนในป 2544 กบป 2555 มความแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความ

เชอมน 95% ยกเวนเรอง มธรรมชาตและสภาพแวดลอมทอดมสมบรณ และปราศจากภยพบตและภยธรรมชาตตาง ๆ

ซงสดสวนความคดเหนคงเดม

ตารางท 25 เปรยบเทยบสงทอยากทำาเพอการเปลยนแปลง

สงทอยำกท�ำเพอกำรเปลยนแปลง ป 2554 ป 2555

ไปใชสทธเลอกตง 33% 26%*

ไมสรางปญหาใหแกสงคม/ประพฤตตนใหถกตองเหมาะสม 28% 25%*

ยดถอในศลธรรม/จรยธรรม/คณงามความด 26% 24%*

ประหยด/อยอยางพอเพยง 22% 19%*

ปฏบตตามกฏหมาย/กฏระเบยบบานเมอง 20% 18%*

ใหความรวมมอในกจกรรมการพฒนาชมชน/สงคม 16% 16%*

ตงใจทำางาน 14% 13%*

สรางความสามคคในชมชน/สงคม 15% 11%*

ชวยรกษาสงแวดลอม/ปลกตนไม/ลดการใชถงพลาสตก 10% 9%*

เสยภาษ 11% 8%*

อบรมเยาวชน/คนรนหลง ใหประพฤตปฏบตในสงทด 9% 9%

ชวยประหยดพลงงาน 9% 8%*

ตงใจศกษาเลาเรยน 6% 8%*

ใหความชวยเหลอ/บรจาคชวยเหลอเพอนมนษย 8% 6%*

พยายามเปนกระบอกเสยง/เปนหเปนตาใหกบประเทศ 5% 4%*

ไมอยากทำา/ไมสามารถทำาอะไรได 1% 2%*

(ฐาน) (100,000) (100,000)



ในขณะเดยวกนจากการสำารวจพบวา ประชาชนชาวไทยมความประสงคทจะปฏบตเพอใหเกดการเปลยนแปลง

ประเทศไทยในททางทดขน ดงตอไปน ไปใชสทธเลอกตง คดเปนรอยละ 26 ไมสรางปญหาใหแกสงคม/ประพฤตตนให

ถกตองเหมาะสม คดเปนรอยละ 25 ยดถอในศลธรรม/จรยธรรม/คณงามความด คดเปนรอยละ 24 ประหยด/อยอยาง

พอเพยง คดเปนรอยละ 19 และปฏบตตามกฏหมาย/กฏระเบยบบานเมอง คดเปนรอยละ 18 ในขณะเดยวกน รอยละ 2

มความคดเหนวา ไมอยากทำาอะไร หรอไมสามารถทำาอะไรไดในการเปลยนแปลงประเทศ

จากการเปรยบเทยบสงทอยากทำาเพอการเปลยนแปลงในป 2544 กบป 2555 พบวา ความประสงคทจะปฏบตเพอ

ใหเกดการเปลยนแปลงประเทศไทยในทศทางทดขนยงคงเปนประเดนเดม แตทกประเดนมสดสวนทลดลง ซงม

ความแตกตางอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95% ในทกประเดน

3.3.3 คว�มตนตวและบทบ�ทในก�รพฒน�ประเทศไทย

ผลการสำารวจความตนตวและบทบาทในการพฒนาประเทศไทย โดยพจารณาจาก กจกรรมททำาใน 1 ปทผานมา และ

ลกษณะของกจกรรมทไดเคยเขารวม ดงน

ตารางท 26 กจกรรมททำาใน 1 ปทผานมา

กจกรรมทท�ำใน 1 ปทผำนมำ

บรจาคเงน/สงของใหกบมลนธ/หนวยงานเพอสงคมตาง ๆ 43%

เขารวมกจกรรมพฒนาชมชน 37%

เปนอาสาสมคร 14%

เขารวมแสดงความคดเหน/ระดมความคดในกจกรรมเพอการพฒนาสงคม/ประเทศ 4%

แจงเบาะแส/เหตการณไมปกต ใหกบหนวยงานทเกยวของ 4%

เปนหเปนตาคอยใหขอมลเพอตรวจสอบการทำางานของขาราชการ/รฐบาล/นกการเมอง 3%

เขารวมแสดงพลงเพอผลกดนทศทางการเมอง/กฏหมาย/ประชาธปไตย 2%

ไมม 29% (ฐาน : 100,000)

จากการสำารวจพบวา กจกรรม 3 อนดบแรกทประชาชนชาวไทยไดทำาเพอมสวนชวยในการพฒนาสงคมและประเทศใน

ชวงท 1 ปทผานมา ไดแก บรจาคเงน/สงของใหกบมลนธ/หนวยงานเพอสงคมตาง ๆ คดเปนรอยละ 43 เขารวมกจกรรม

พฒนาชมชน คดเปนรอยละ 37 และเปนอาสาสมคร คดเปนรอยละ 14 อยางไรกตามมประชาชนชาวไทยถงรอยละ 29

ทไมไดเขารวมกจกรรมใด ๆ


ตารางท 27 ลกษณะของกจกรรมทเขารวม

ลกษณะของกจกรรมทเขำรวม

การพฒนาชมชน/สภาพแวดลอมในชมชน 50%

บรรเทาภยภบตทางธรรมชาต 30%

เดก/เยาวชน 29%

การศกษา 20%

สงแวดลอม 12%

การกฬา 11%

บรรเทาสาธารณะภย/ความปลอดภยในชวตและทรพยสน 10%

ผสงอาย 9%

คนพการ 8%

การพฒนาอาชพ 7%

ลดการทจรต/คอรปชน 3%

สตว 2% (ฐาน : 71,095)

จากประชาชนชาวไทยทไดทำากจกรรมเพอมสวนชวยในการพฒนาสงคมและประเทศ รอยละ 50 ของกจกรรมทเขารวม

สวนใหญจะมลกษณะเปนกจกรรมทเกยวของกบการพฒนาชมชน/สภาพแวดลอมในชมชน รองลงมา เปนกจกรรมท

เกยวของกบการบรรเทาภยภบตทางธรรมชาต คดเปนรอยละ 30 และ กจกรรมเพอเดก/เยาวชน คดเปนรอยละ 29

3.3.4 คว�มคดเหนตอก�รพฒน�ในระดบพนท

ผลสำารวจความคดเหนตอการพฒนาในระดบพนท เปนการวเคราะหเปรยบเทยบความเปลยนแปลงระหวาง ป 2554 กบ ป 2555

พรอมทงวเคราะหการพฒนาจำาแนกตามภมภาค และความแตกตางของการพฒนาระหวางในเขต และนอกเขตเทศบาล ดงน

ตารางท 28 เปรยบเทยบความคดเหนทมตอการพฒนาในระดบพนท

ควำมเหมำะสมในกำรพฒนำในระดบพนท ป 2554 ป 2555

พฒนาไปในทศทางทไมเหมาะสมอยางยง 1% -





คาเฉลย 3.60 3.73*

Top 2 Box 67% 73%

(ฐาน) (99,756) (99,719)

Top 2 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 5 และ 4 คะแนน * มความแตกตางกบคาเฉลยในป 2554 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95%


ผลจากการสำารวจความคดเหนตอการพฒนาในระดบพนท พบ

วา ในป 2555 ประชาชนชาวไทยมความคดเหนวา ประเทศมการ

พฒนาในระดบชมชนไปในทศทางทคอนขางเหมาะสม โดยม

คาเฉลยเทากบ 3.73 และมากกวา 65% ของประชาชนชาวไทยม

ความคดเหนวาประเทศมการพฒนาในระดบชมชนไปในทศทาง

ทคอนขางเหมาะสม ซงเมอเปรยบเทยบกบความคดเหนในป

2544 ทคาเฉลยเทากบ 3.60 และ 64% ของประชาชนชาวไทยม

ความคดเหนวาประเทศมการพฒนาในระดบชมชนไปในทศทาง

ทคอนขางเหมาะสม ดงนนจะเหนไดวาในป 2555 ประชาชนชาว

ไทยมความคดเหนตอความเหมาะสมในการพฒนาประเทศใน

ระดบชมชนวาเหมาะสมขน ซงคาเฉลยของความคดเหนมความ

แตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95%

ตารางท 29 ความคดเหนทมตอการพฒนาในระดบพนท จำาแนกตามภมภาค

กำรพฒนำในระดบพนท (ชมชน/จงหวด) กทม. เหนอ ตอ.ฉน. กลำง ออก ตก ใต

พฒนาไปในทศทางทไมเหมาะสมอยางยง 0.4% 0.1% 0.2% 0.4% 1% 0.5% 1%

พฒนาไปในทศทางทคอนขางไมเหมาะสม 6% 5% 4% 7% 7% 6% 9%

ไมพฒนา/อยกบท 30% 17% 16% 21% 22% 25% 28%

พฒนาไปในทศทางทคอนขางเหมาะสม 59% 69% 72% 66% 65% 61% 54%

พฒนาไปในทศทางทเหมาะสมอยางยง 5% 8% 8% 6% 6% 7% 8%

คาเฉลย 3.61 3.81 3.83 3.70 3.69 3.67 3.59

Top 2 Box 64% 78% 80% 72% 71% 68% 62%

(ฐาน) (8,838) (9,571) (33,620) (21,870) (6,869) (4,977) (13,974)

Top 2 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 5 และ 4 คะแนน

ผลจากการสำารวจความคดเหนตอการพฒนาในระดบพนท จำาแนกตามภมภาค พบวา ประชาชนชาวไทยทอาศยอยใน

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคเหนอมความคดเหนวา ประเทศมการพฒนาในระดบชมชนไปในทศทางทคอนขาง

เหมาะสม โดยมคาเฉลยเทากบ 3.83 และ 3.81 ตามลำาดบ สวนประชาชนชาวไทยทอาศยอยในภาคใตมความคดเหน

วาประเทศมการพฒนาในระดบชมชนไปในทศทางทคอนขางเหมาะสมนอยทสด โดยมคาเฉลย 3.59

มำกกวำ 65%

ของประชำชนชำวไทย

มควำมคดเหนวำประเทศ

มกำรพฒนำในระดบชมชน

ไปในทศทำงทคอนขำงเหมำะสม

ซงเทยบกบควำมคดเหน

ในป 2544 ทคำเฉลย 64%


ตารางท 30 ความคดเหนทมตอการพฒนาในระดบพนท จำาแนกตามเขตเทศบาล

กำรพฒนำในระดบพนท (ชมชน/จงหวด) ในเขตเทศบำล นอกเขตเทศบำล

พฒนาไปในทศทางทไมเหมาะสมอยางยง - -





คาเฉลย 3.68 3.76

Top 2 Box 69% 75%

(ฐาน) (33,506) (66,213)


นอกจากนจากการสำารวจความคดเหนตอการพฒนาในระดบพนท จำาแนกตามเขตเทศบาลจะเหนไดวาประชาชนชาวไทยทอาศยอยนอกเขตเทศบาลมความคดเหนวาประเทศมการพฒนาในระดบชมชนไปในทศทางทคอนขางเหมาะสมมากกวาประชาชนชาวไทยทอาศยอยในเขตเทศบาล

ตารางท 31 ปจจยเชงบวกทเปนปจจยผลกดนทสำาคญในการพฒนาระดบพนท

ปจจยผลกดนกำรพฒนำในระดบพนท

ดำนบวก 74%

ชมชน/จงหวดไดรบการพฒนาดานสาธารณปโภค/สงอำานวยความสะดวก 50%

มการรกษาสภาพแวดลอมในชมชนดขน/บานเรอนสะอาด 20%

ชมชน/จงหวดไดรบการพฒนาดานการแพทยและสาธารณสข 12%

ชมชน/จงหวดไดรบการพฒนาดานการศกษา 12%

มการแกไขปญหายาเสพตด/แหลงมวสม/อาชญากรรม 11%

คนในชมชน/จงหวดชวยเหลอกน/มความสามคคกนมากขน 11%

ชมชน/จงหวดไดรบการพฒนาดานเทคโนโลย 10%

คนในชมชน/จงหวดมสวนรวมในกจกรรมการพฒนาชมชน 9%

มผนำาทด 5%

มการวางแผนพฒนา/ระบบบรหารจดการชมชน/จงหวดทด 5%

มการพฒนาแหลงทองเทยว/มนกทองเทยวมากขน 2%

นอกจากนนจากการสำารวจยงพบวาปจจยดานบวกทจะชวยผลกดนใหประเทศเกดการพฒนาในระดบชมชน 3 ปจจย

แรกไดแก ชมชน/จงหวดไดรบการพฒนาดานสาธารณปโภค/สงอำานวยความสะดวก คดเปนรอยละ 50 รองลงมา มการ

รกษาสภาพแวดลอมในชมชนดขน/บานเรอสะอาด/มการปลกตนไม/มลพษลดลง คดเปนรอยละ 20 และชมชน/จงหวด

ไดรบการพฒนาดานการแพทยและสาธารณสข พรอมทงการพฒนาดานการศกษา คดเปนรอยละ 12 เทากน


ตารางท 32 ปจจยเชงลบทเปนปจจยผลกดนทสำาคญในการพฒนาระดบพนท

ปจจยผลกดนกำรพฒนำในระดบพนท

ดำนลบ 27%

ทกอยางเหมอนเดม/ไมมการพฒนา 12%

ชมชนไมไดรบการพฒนา/เอาใจใสจากภาครฐ/ผทเกยวของ 8%

มปญหายาเสพตด/แกงเดกวยรน/แหลงมวสม 5%

ขาดการวางแผนพฒนา/ระบบบรหารจดการชมชน 4%

มปญหาการคอรปชน/ทจรตของนกการเมอง 3%

ขาดผนำาทด 3%

มปญหาการเลนพวกพอง/เสนสาย/มผมอทธพลครอบงำาชมชน 3%

มปญหาความวนวายทางการเมอง/คนไมสามคค 2%

มปญหาการซอสทธขายเสยง 2%

คนในชมชน/จงหวดขาดการมสวนรวมในกจกรรมการพฒนาชมชน 2%

มปญหาสภาพแวดลอม/ชมชนสกปรก 2% (ฐาน : 100,000)

สวนปจจยดานลบทจะเปนอปสรรคในการผลกดนใหประเทศเกดการพฒนาในระดบชมชน 3 ปจจยแรกไดแก ทกอยาง

เหมอนเดม/ไมมการพฒนา ชมชนไมไดรบการพฒนา/เอาใจใสจากภาครฐ/ผทเกยวของ และมปญหายาเสพตด/แกงเดก

วยรน/แหลงมวสม คดเปนรอยละ 12, 8 และรอยละ 5

ผลการสำารวจบทบาทของจงหวด/องคกรการปกครองทองถนทมสวนชวยในการพฒนาในระดบพนทในภาพรวม

และจำาแนกตามภมภาค ดงน

ตารางท 33 บทบาทในการชวยพฒนาชมชนของจงหวด/องคกรการปกครองทองถน

บทบำทของจงหวด/องคกรกำรปกครองทองถน

ไมมบทบาทเลย 4%

มบทบาทเพยงเลกนอย 15%

มบทบาทปานกลาง 36%

มบทบาทคอนขางมาก 37%

มบทบาทมาก 8%

คาเฉลย 3.31

Top 2 Box 45% (ฐาน : 98,509)



ผลจากการสำารวจความคดเหนของประชาชนชาวไทยทมตอบทบาทในการชวยพฒนาชมชนของ จงหวด/องคกรการ

ปกครองทองถน พบวา หนวยงานของจงหวด/องคกรการปกครองทองถนมบทบาทในระดบปานกลางตอการพฒนาชมชน

โดยมคาเฉลยเทากบ 3.31 ซงรอยละ 45 ของประชาชนชาวไทยคดวา หนวยงานของจงหวด/องคกรการปกครองทองถนม

บทบาทในระดบคอนขางมาก แตสงถงรอยละ 51 ของประชาชนชาวไทยคดวา หนวยงานของจงหวด/องคกรการปกครอง

ทองถนมบทบาทในระดบปานกลาง หรอเพยงเลกนอย ซงรอยละ 4 คดวา หนวยงานของจงหวด/องคกรการปกครองทอง

ถนไมมบทบาทในการพฒนาในระดบพนท

ตารางท 34 บทบาทในการชวยพฒนาชมชนของจงหวด/องคกรการปกครองทองถน จำาแนกตามภมภาค

บทบำทของจงหวด/

องคกรกำรปกครองทองถนกทม. เหนอ ตอ.ฉน. กลำง ออก ตก ใต

ไมมบทบาทเลย 6% 2% 3% 4% 6% 7% 4%

มบทบาทเพยงเลกนอย 18% 14% 12% 16% 18% 17% 17%

มบทบาทปานกลาง 37% 37% 35% 35% 41% 32% 37%

มบทบาทคอนขางมาก 34% 38% 40% 37% 30% 36% 34%

มบทบาทมาก 5% 9% 10% 9% 5% 8% 9%

คาเฉลย 3.12 3.38 3.41 3.30 3.10 3.21 3.27

Top 2 Box 38% 47% 50% 45% 35% 44% 43%

Bottom 2 Box 25% 16% 15% 20% 24% 24% 21%

(ฐาน) (8,565) (9,492) (33,407) (21,497) (6,757) (4,957) (13,834)


จากการวเคราะหแยกตามภมภาคพบวา ประชาชนชาวไทยทอาศยอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคเหนอม

ความคดเหนวา หนวยงานของจงหวด/องคกรการปกครองทองถนในภาคดงกลาวมบทบาทในระดบปานกลางตอการ

พฒนาในระดบชมชน โดยมคาเฉลยเทากบ 3.41 และ 3.38 สวนประชาชนชาวไทยทอาศยอยในภาคตะวนออกม

ความคดเหนวา หนวยงานของจงหวด/องคกรการปกครองทองถนในภาคของตนมบทบาทนอยทสด


ผลการสำารวจปญหาทประชาชนชาวไทยประสบ จำาแนกตามลกษณะของปญหา โดยแยกเปนปญหา 4 ระดบ ไดแก

ปญหาระดบบคคล ปญหาระดบครอบครว ปญหาระดบชมชน และ ปญหาระดบประเทศ/สงคม

3.4.1 ปญห�และคว�มรนแรงของปญห�ทประสบ

ผลการสำารวจปญหาทเกดขน เปรยบเทยบระหวางปญหาทเกดขนในป 2554 และ ในป 2555 มดงน

ตารางท 35 เปรยบเทยบปญหาและความรนแรงของปญหาทประสบ

ปญหำทประสบ ป 2554 ป 2555

คาครองชพ/ราคาสนคาทสงขน 77% 64%*

ยาเสพตด 38% 44%*

รายไดไมเพยงพอกบคาใชจาย 55% 42%*

ภาวะโลกรอน - 31%

ราคาพชผล/สนคาเกษตรตกตำา 30% 29%*

ความแหงแลง 22% 27%*

ภยนำาทวม - 24%

อบายมข เชน การเลนหวย การพนน 27% 24%*

การตดเหลา/ดมเครองดมมนเมา 23% 19%*

ความขดแยงทางการเมองของคนในชาต - 18%

ความเครยด/ความกดดนจากการทำางาน - 17%

อาชญากรรม 13% 16%*

มลพษในอากาศ 19% 15%*

ความเครยด/ความกดดนจากครอบครว - 10%

การทจรต/คอรปชนของขาราชการ/นกการเมอง 14% 10%*

การชมนมทางการเมอง 17% 10%*

การใชพลงงานสนเปลอง - 9%

ความเครยด/ความกดดนจากการเมอง - 8%

มลพษทางเสยง 11% 8%*

มลพษทางนำา 11% 7%*

ความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน - 7%

การถกเลอกปฏบต/ไดรบการปฏบตจากเจาหนาทไมเปนธรรม 9% 7%*

3.4 ปญหาทประชาชนชาวไทยประสบ


(ตอ)

ปญหำทประสบ ป 2554 ป 2555

การทลก/หลานตดเกมส/Social Network - 7%

การวางงาน/หางานยาก 10% 6%*

ความขดแยงของคนภายในชมชน - 6%

การไมมเวลาใหลก/ครอบครว 6% 6%

สภาพแวดลอม/สขอนามยทไมดในชมชน - 6%

การเปนหนนอกระบบ 10% 6%*

การขาดแคลนทดนทำากน 11% 5%*

การไมชวยเหลอเกอกลกนในชมชน - 5%

การไมมเวลา/ความสามารถเพยงพอในการดแล - 4%

การจำาเปนตองตดสนบนกบเจาหนาทรฐ 6% 4%*

การตกอยใตอำานาจของกลมอทธพลในชมชน 4% 4%

การไมมเวลา/ความสามารถในการเลยงดลก - 3%

การทลก/หลานไมมโอกาสไดเรยน 3% 3%

การใชความรนแรงในครอบครว 3% 2%*

การนอกใจของสาม/ภรรยา 2% 2%

(ฐาน : 100,000) หมายเหต : ประเดนทไมไดมตวเลขปรากฏ คอ ประเดนปญหาทไมไดถกนำามาสอบถามในป 2554 * มความแตกตางกบคาเฉลยในป 2554 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95%

ผลจากการสำารวจปญหาในป 2555 ทสงผลกระทบตอความเปนอยของประชาชนชาวไทย สวนใหญจะเปนปญหาเกยวของ

กบ เศรษฐกจ สงแวดลอม และสงคม โดยรอยละ 64 ของประชาชนชาวไทยประสบปญหาคาครองชพ/ราคาสนคาทสง

ขน รองลงมาปญหายาเสพตด คดเปนรอยละ 44 รายไดไมเพยงพอกบคาใชจาย คดเปนรอยละ 42 ราคาพชผล/สนคา

เกษตรตกตำา คดเปนรอยละ 29 ความแหงแลง คดเปนรอยละ 27 ภยนำาทวมและอบายมข เชน การเลนหวย การพนน

คดเปนรอยละ 24 เทากน

เมอเปรยบเทยบปญหาทเกดขนระหวางป 2554 กบ ป 2555 จะพบวา ม 14 ประเดนปญหาทไดสำารวจเพมเตม โดย

สามารถเรยงลำาดบจากสดสวนของปญหาทประสบดงตอไปน ภยนำาทวม คดเปนรอยละ 24 ความขดแยงทางการเมอง

ของคนในชาต คดเปนรอยละ 18 ความเครยด/ความกดดนจากการทำางาน คดเปนรอยละ 17 ความเครยด/ความกดดน

จากครอบครว คดเปนรอยละ 10 การใชพลงงานสนเปลอง คดเปนรอยละ 9 ความเครยด/ความกดดนจากการเมอง คด

เปนรอยละ 8 ความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน และการทลก/หลานตดเกมส/Social Network คดเปนรอยละ 7

เทากน ความขดแยงของคนภายในชมชน และสภาพแวดลอม/สขอนามยทไมดในชมชน คดเปนรอยละ 6 เทากน การ

ไมชวยเหลอเกอกลกนในชมชน คดเปนรอยละ 5 การไมมเวลา/ความสามารถเพยงพอในการดแล คดเปนรอยละ 4 และ

การไมมเวลา/ความสามารถในการเลยงดลก คดเปนรอยละ 3


ผลการวเคราะหเปรยบเทยบระดบความรนแรงของปญหาทเกดขน ระหวางป 2554 และ ป 2555 มดงน

ตารางท 36 เปรยบเทยบระดบความรนแรงของปญหาทประสบ

ประเดนปญหำ ป 2554 ป 2555

ปญหาระดบบคคล 4.48 4.28*

ความเครยด/ความกดดนจากการทำางาน - 3.32

ความเครยด/ความกดดนจากครอบครว - 3.11

ความเครยด/ความกดดนจากการเมอง - 3.72

รายไดไมเพยงพอกบคาใชจาย 4.10 4.22*

ราคาพชผล/สนคาเกษตรตกตำา 4.62 4.67*

คาครองชพ/ราคาสนคาทสงขน 4.88 4.63*

การเปนหนนอกระบบ 4.12 4.05*

การวางงาน/หางานยาก 4.45 4.24*

การขาดแคลนทดนทำากน 4.56 4.30*

ความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน - 3.90

ปญหาระดบครอบครว 3.60 3.60

การไมมเวลาใหลก/ครอบครว 3.42 3.32*

การไมมเวลา/ความสามารถเพยงพอในการดแลผสงอายในครอบครว - 3.37

การไมมเวลา/ความสามารถในการเลยงดลกใหเปนคนดของสงคม - 3.43

การทลก/หลานไมมโอกาสไดเรยน 3.90 3.71*

การทลก/หลานตดเกมส/Social Network - 3.76

การนอกใจของสาม/ภรรยา 3.75 3.64*

การใชความรนแรงในครอบครว 3.30 3.26*

ปญหาระดบชมชนโดยรวม 3.80 3.92*

ยาเสพตด 4.06 4.18*

อาชญากรรม 3.73 3.83*

อบายมข เชน การเลนหวย การพนน 3.71 3.72*

การตดเหลา/ดมเครองดมมนเมา 3.69 3.75*

การตกอยใตอำานาจของกลมอทธพลในชมชน 3.78 3.90*

สภาพแวดลอม/สขอนามยทไมดในชมชน - 3.75

ความขดแยงของคนภายในชมชน - 3.49

การไมชวยเหลอเกอกลกนในชมชน - 3.60


(ตอ)

ประเดนปญหำ ป 2554 ป 2555

ปญหาระดบประเทศ/สงคม 4.13 4.55*

มลพษในอากาศ 3.95 3.97*

มลพษทางเสยง 3.79 3.86*

มลพษทางนำา 4.02 4.05*

ความแหงแลง 4.21 4.90*

ภยนำาทวม - 4.63

การใชพลงงานสนเปลอง - 4.31

การถกเลอกปฏบต/ไดรบการปฏบตจากเจาหนาทรฐทไมเปนธรรม 4.04 4.35*

การจำาเปนตองตดสนบนกบเจาหนาทรฐ 4.05 4.23*

การทจรต/คอรปชนของขาราชการ/นกการเมอง 4.60 4.69*

การชมนมทางการเมอง 4.49 4.46*

ความขดแยงทางการเมองของคนในชาต - 4.62

คาเฉลย : 7 คะแนน = รนแรงมาก และ 1 คะแนน = ไมมความรนแรงเลย หมายเหต : ฐานในการแสดงผลจะแตกตางกนในแตละขอ ขนอยกบจำานวนผทไดรบผลกระทบจากปญหา * มความแตกตางกบคาเฉลยในป 2554 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบความเชอมน 95%

จากการพจารณาปญหาในแตละระดบในป 2555 พบวา ประชาชนชาวไทยเผชญกบปญหาระดบครอบครวนอยทสด

โดยระดบปญหาอยในระดบปานกลาง ดวยคาเฉลยเทากบ 3.60 สวนปญหาระดบชมชน และปญหาระดบบคคล อยใน

ระดบปานกลางเชนกน ดวยคาเฉลยเทากบ 3.92 และ 4.28 และปญหาระดบประเทศ/สงคม อยในระดบคอนขางรนแรง

โดยมคาเฉลยเทากบ 4.55

เมอเปรยบเทยบปญหาทเกดขนระหวางป 2554 กบป 2555 พบวา มการเพมขนของปญหาระดบประเทศ/สงคม จาก

ระดบปานกลาง ดวยคาเฉลย 4.13 เปนระดบคอนขางรนแรง ดวยคาเฉลย 4.55 และปญหาระดบชมชน มการเพมขน

ของคาเฉลยจาก 3.80 เปน 3.92 ยกเวนปญหาระดบบคคล มการลดลงของปญหา จากระดบคอนขางรนแรง ดวยคาเฉลย

4.48 เปนระดบปานกลาง ดวยคาเฉลย 4.28 ในสวนของปญหาระดบครอบครวไมมการเปลยนแปลงเมอเทยบระหวางป

2554 กบป 2555 ซงระดบปญหาอยในระดบปานกลาง

โดยคาเฉลยระดบรนแรงของปญหาระหวางป 2554 กบป 2555 มความแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ

ความเชอมน 95% ในประเดนปญหาระดบบคคล ปญหาระดบชมชน และปญหาระดบประเทศ/สงคม


ตารางท 37 ระดบความรนแรงของปญหาทประสบ จำาแนกตามภมภาค

ประเดนปญหำ กทม. เหนอ ตอ.ฉน. กลำง ออก ตก ใต

ปญหาระดบบคคลโดยรวม 3.89 3.93 4.54 4.19 3.82 4.21 4.56

ความเครยด/ความกดดนจากการทำางาน 3.32 3.13 3.55 3.33 2.89 3.05 3.56

ความเครยด/ความกดดนจากครอบครว 3.18 3.08 3.11 3.20 2.73 2.75 3.29

ความเครยด/ความกดดนจากการเมอง 3.94 3.57 3.82 3.68 3.30 3.27 3.81

รายไดไมเพยงพอกบคาใชจาย 3.81 3.80 4.53 4.17 3.77 4.15 4.38

ราคาพชผล/สนคาเกษตรตกตำา 3.70 4.20 4.84 4.42 4.38 4.49 4.98

คาครองชพ/ราคาสนคาทสงขน 4.23 4.43 4.86 4.53 4.27 4.58 4.95

การเปนหนนอกระบบ 3.73 4.18 4.48 4.01 3.67 3.45 3.74

การวางงาน/หางานยาก 4.28 4.35 4.35 4.28 4.06 3.85 4.05

การขาดแคลนทดนทำากน 4.40 4.49 4.42 4.44 4.36 4.34 3.87

ความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน 3.95 3.78 3.79 4.00 3.83 3.77 3.91

ปญหาระดบครอบครวโดยรวม 3.54 3.81 3.70 3.58 3.23 3.39 3.51

การไมมเวลาใหลก/ครอบครว 3.39 3.41 3.22 3.35 3.26 2.75 3.38

การไมมเวลา/ความสามารถเพยงพอในการดแลผสงอายในครอบครว

3.68 3.46 3.30 3.05 3.23 3.28 3.39

การไมมเวลา/ความสามารถในการเลยงดลกใหเปนคนดของสงคม

3.89 3.49 3.40 3.25 3.39 3.59 3.37

การทลก/หลานไมมโอกาสไดเรยน 3.98 4.26 3.71 3.53 3.53 3.93 3.51

การทลก/หลานตดเกมส/Social Network 3.33 4.12 4.11 3.71 3.02 3.67 3.56

การนอกใจของสาม/ภรรยา 4.07 3.82 3.64 4.00 4.36 3.68 3.31

การใชความรนแรงในครอบครว 3.42 3.51 3.35 3.37 3.76 3.14 3.04

ปญหาระดบชมชนโดยรวม 3.68 3.50 4.09 3.83 3.34 3.75 4.39

ยาเสพตด 3.82 3.80 4.29 4.06 3.60 4.31 4.64

อาชญากรรม 3.82 3.46 4.25 3.78 2.90 3.60 4.14

อบายมข เชน การเลนหวย การพนน 3.61 3.31 4.00 3.32 3.30 3.57 4.21

การตดเหลา/ดมเครองดมมนเมา 3.55 3.63 4.03 3.30 3.27 3.42 4.26

การตกอยใตอำานาจของกลมอทธพลในชมชน

3.95 3.72 3.77 3.97 3.77 4.40 3.95

สภาพแวดลอม/สขอนามยทไมดในชมชน 3.88 3.64 3.74 3.84 3.47 3.73 3.71

ความขดแยงของคนภายในชมชน 3.49 3.44 3.52 3.38 3.22 3.71 3.59

การไมชวยเหลอเกอกลกนในชมชน 3.63 3.49 3.57 3.59 3.39 3.83 3.65


(ตอ)

ประเดนปญหำ กทม. เหนอ ตอ.ฉน. กลำง ออก ตก ใต

ปญหาระดบประเทศ/สงคมโดยรวม 4.17 4.03 5.01 4.60 3.76 4.06 4.55

มลพษในอากาศ 4.06 3.84 4.22 3.98 3.82 3.34 4.11

มลพษทางเสยง 3.96 3.60 3.89 3.99 3.73 3.32 3.95

มลพษทางนำา 4.25 3.68 4.13 4.01 3.64 3.86 4.18

ความแหงแลง 3.95 3.91 5.30 4.63 2.88 4.15 4.59

ภยนำาทวม 4.40 3.95 4.72 5.09 3.67 3.92 4.56

การใชพลงงานสนเปลอง 4.47 4.23 4.57 4.16 3.37 3.61 4.42

การถกเลอกปฏบต/ไดรบการปฏบตจากเจาหนาทรฐทไมเปนธรรม

4.41 4.04 4.24 4.45 3.72 4.92 4.42

การจำาเปนตองตดสนบนกบเจาหนาทรฐ 4.36 3.90 4.32 4.16 4.13 4.70 4.18

การทจรต/คอรปชนของขาราชการ/นกการเมอง

4.85 4.41 4.60 4.84 4.36 5.00 4.69

การชมนมทางการเมอง 4.66 4.25 4.63 4.32 3.95 4.30 4.43

ความขดแยงทางการเมองของคนในชาต 4.72 4.48 4.68 4.52 4.32 4.47 4.77

ผลจากการสำารวจปญหาในแตละระดบ จำาแนกตามภมภาค พบวา ประชาชนชาวไทยทอาศยในภาคใตประสบปญหา

ระดบบคคลมากทสด ดวยคาเฉลย 4.56 ซงปญหาระดบบคคลทเผชญอย อยในระดบคอนขางรนแรง ตามดวยผทอาศย

อยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคตะวนตก ดวยคาเฉลยเทากบ 4.54 และ 4.21 ตามลำาดบ เมอพจารณาปญหา

รายขอ พบวา ผทอาศยอยในภาคเหนอ และกรงเทพเผชญกบปญหาระดบบคคลทคอนขางรนแรง ไดแก การขาดแคลน

ทดนทำากน โดยมคาเฉลยเทากบ 4.49 และ 4.40 ตามลำาดบ ผทอาศยอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคตะวนตก และ

ภาคกลาง เผชญกบปญหาคาครองชพ/ราคาสนคาทสงขน โดยมคาเฉลยเทากบ 4.86, 4.58 และ 4.53 ตามลำาดบ ใน

สวนภาคใต และภาคตะวนออก ผทอาศยอยใน 2 ภาคน ประสบกบปญหาราคาพชผล/สนคาเกษตรตกตำา โดยมคาเฉลย

เทากบ 4.98 และ 4.38 ตามลำาดบ

ปญหาระดบครอบครว พบวา ประชาชนชาวไทยทอาศยในภาคเหนอประสบปญหาระดบครอบครวมากทสด ดวยคาเฉลย

3.81 ซงปญหาระดบครอบครวทเผชญอย อยในระดบปานกลาง ตามดวยผทอาศยอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และ

ภาคกลาง ดวยคาเฉลยเทากบ 3.70 และ 3.58 ตามลำาดบ เมอพจารณาปญหารายขอ พบวา ผทอาศยอยในภาค

ตะวนออก กรงเทพ และภาคกลาง เผชญกบปญหาระดบครอบครวในระดบปานกลาง ไดแก การนอกใจของสาม/ภรรยา

โดยมคาเฉลยเทากบ 4.36, 4.07 และ 4.00 ตามลำาดบ ผทอาศยอยในภาคเหนอ และภาคตะวนตก เผชญกบปญหา

การทลก/หลานไมมโอกาสไดเรยน ดวยคาเฉลยเทากบ 4.26 และ 3.93 ตามลำาดบ ในสวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และ

ภาคใต พบปญหาเกยวกบการทลก/หลานตดเกมส/Social Network โดยมคาเฉลยเทากบ 4.11 และ 3.56 ตามลำาดบ


ปญหาระดบชมชน พบวา ประชาชนชาวไทยทอาศยในภาคใตประสบปญหาระดบชมชนมากทสด ดวยคาเฉลย 4.39 ซง

ปญหาระดบชมชนทเผชญอย อยในระดบปานกลาง ตามดวยผทอาศยอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคกลาง

ดวยคาเฉลยเทากบ 4.09 และ 3.83 ตามลำาดบ เมอพจารณาปญหารายขอ พบวา ผทอาศยอยในภาคใตเผชญกบปญหา

เกยวกบยาเสพตดในระดบคอนขางรนแรง ดวยคาเฉลยเทากบ 4.64 สวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลาง และภาค

เหนอ เผชญกบปญหายาเสพตดเชนกน แตอยในระดบปานกลาง ดวยคาเฉลยเทากบ 4.29, 4.06 และ 3.80 ตามลำาดบ

ในสวนผทอาศยอยในภาคตะวนตก กรงเทพ และภาคตะวนออก เผชญปญหาเกยวกบการตกอยใตอำานาจของกลม

อทธพลในชมชนในระดบปานกลาง โดยคาเฉลยเทากบ 4.40, 3.95 และ 3.77 ตามลำาดบ

ปญหาระดบประเทศ/สงคม พบวา ประชาชนชาวไทยทอาศำยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอประสบปญหาระดบประเทศ/

สงคม มากทสด ดวยคาเฉลย 5.01 ซงปญหาระดบประเทศ/สงคมทเผชญอย อยในระดบคอนขางรนแรง ตามดวยผทอาศย

อยในภาคกลาง และภาคใต ดวยคาเฉลยเทากบ 4.60 และ 4.55 ตามลำาดบ เมอพจารณาปญหารายขอ พบวา ผทอาศย

อยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอเผชญกบปญหาความแหงแลงในระดบรนแรง ดวยคาเฉลยเทากบ 5.30 สวนภาคกลางพบ

กบปญหาภยนำาทวมในระดบคอนขางรนแรง โดยมคาเฉลยเทากบ 5.09 ในสวนผทอาศยอยในภาคตะวนตก กรงเทพ และ

ภาคตะวนออก เผชญปญหาการทจรต/คอรปชนของขาราชการ/นกการเมอง โดยคาเฉลยเทากบ 5.00, 4.85 และ 4.36 ตาม

ลำาดบ ภาคใตพบกบปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาตในระดบคอนขางรนแรง โดยคาเฉลยเทากบ 4.77

เมอพจารณาแตละภมภาค พบวา ผทอาศยอยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลาง กรงเทพมหานคร ภาคเหนอ และ

ภาคตะวนออก ประสบปญหาระดบประเทศ/สงคมมากทสด โดยเรยงลำาดบคาเฉลยดงน 5.01, 4.60, 4.17, 4.03 และ 3.76

ตามลำาดบ และผทอาศยอยในภาคใต และภาคตะวนตก ประสบปญหาระดบบคคลมากทสด ดวยคาเฉลย 4.56 และ 4.21

ตารางท 38 ระดบความรนแรงของปญหาทประสบ จำาแนกตามชวงอาย

ประเดนปญหำ 15-17 ป 18-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50-70 ป

ปญหาระดบบคคลโดยรวม 4.10 4.23 4.28 4.31 4.32

ความเครยด/ความกดดนจากการทำางาน 3.40 3.31 3.30 3.31 3.36

ความเครยด/ความกดดนจากครอบครว 3.28 3.09 3.10 3.05 3.14

ความเครยด/ความกดดนจากการเมอง 3.65 3.67 3.75 3.70 3.78

รายไดไมเพยงพอกบคาใชจาย 4.07 4.15 4.23 4.24 4.27

ราคาพชผล/สนคาเกษตรตกตำา 4.42 4.62 4.68 4.73 4.69

คาครองชพ/ราคาสนคาทสงขน 4.39 4.57 4.64 4.69 4.66

การเปนหนนอกระบบ 4.29 3.99 4.02 4.07 4.07

การวางงาน/หางานยาก 4.40 4.33 4.21 4.18 4.15

การขาดแคลนทดนทำากน 4.02 4.10 4.26 4.38 4.44

ความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน 3.89 3.89 3.90 3.91 3.91


(ตอ)

ประเดนปญหำ 15-17 ป 18-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50-70 ป

ปญหาระดบครอบครวโดยรวม 3.69 3.60 3.61 3.59 3.56

การไมมเวลาใหลก/ครอบครว 3.39 3.31 3.33 3.31 3.29


3.42 3.31 3.38 3.36 3.46


3.71 3.41 3.46 3.28 3.54

การทลก/หลานไมมโอกาสไดเรยน 4.05 3.69 3.79 3.60 3.70

การทลก/หลานตดเกมส/Social Network 3.93 3.86 3.78 3.71 3.64

การนอกใจของสาม/ภรรยา 3.99 3.64 3.78 3.58 3.47

การใชความรนแรงในครอบครว 3.44 3.24 3.38 3.15 3.22

ปญหาระดบชมชนโดยรวม 3.92 3.96 3.95 3.91 3.87

ยาเสพตด 4.11 4.21 4.22 4.18 4.14

อาชญากรรม 3.90 3.87 3.83 3.79 3.79

อบายมข เชน การเลนหวย การพนน 3.74 3.80 3.75 3.70 3.62

การตดเหลา/ดมเครองดมมนเมา 3.84 3.86 3.76 3.70 3.65

การตกอยใตอำานาจของกลมอทธพลในชมชน 4.01 3.90 3.96 3.90 3.83

สภาพแวดลอม/สขอนามยทไมดในชมชน 3.68 3.74 3.79 3.78 3.71

ความขดแยงของคนภายในชมชน 3.45 3.52 3.53 3.51 3.41

การไมชวยเหลอเกอกลกนในชมชน 3.54 3.62 3.64 3.59 3.57

ปญหาระดบประเทศ/สงคมโดยรวม 4.44 4.50 4.56 4.58 4.57

มลพษในอากาศ 3.92 3.97 4.01 3.97 3.95

มลพษทางเสยง 3.81 3.85 3.94 3.82 3.85

มลพษทางนำา 4.00 4.06 4.08 4.01 4.05

ความแหงแลง 4.65 4.80 4.91 4.96 4.95

ภยนำาทวม 4.64 4.60 4.65 4.62 4.65

การใชพลงงานสนเปลอง 4.33 4.33 4.34 4.30 4.26


4.29 4.35 4.37 4.35 4.34

การจำาเปนตองตดสนบนกบเจาหนาทรฐ 3.94 4.26 4.31 4.18 4.22

การทจรต/คอรปชนของขาราชการ/นกการเมอง 4.67 4.73 4.67 4.69 4.69

การชมนมทางการเมอง 4.42 4.50 4.48 4.42 4.45

ความขดแยงทางการเมองของคนในชาต 4.62 4.61 4.63 4.61 4.61


การวเคราะหปญหาในแตละระดบ จำาแนกตามชวงอาย พบวา ประชาชนชาวไทยทอาย 50-70 ปประสบปญหาระดบ

บคคลมากทสด ดวยคาเฉลย 4.32 ซงปญหาระดบบคคลทเผชญอย อยในระดบปานกลาง ตามดวยผทอาย 40-49 ป

และอาย 30-39 ป ดวยคาเฉลยเทากบ 4.31 และ 4.28 ตามลำาดบ เมอพจารณาปญหารายขอ พบวา ประชาชนชาว

ไทยทกชวงอายเผชญกบปญหาระดบบคคลทคอนขางรนแรง ไดแก ราคาพชผล/สนคาเกษตรตกตำา และ คาครองชพ/

ราคาสนคาทสงขน

ปญหาระดบครอบครว พบวา ประชาชนชาวไทยทอาย 15-17 ป ประสบปญหาระดบครอบครวมากทสด ดวยคาเฉลย

3.69 ซงปญหาระดบครอบครวทเผชญอย อยในระดบปานกลาง ตามดวยผทอาย 30-39 ป และอาย 18-29 ป ดวยคา

เฉลยเทากบ 3.61 และ 3.60 ตามลำาดบ เมอพจารณาปญหารายขอ พบวา ผทอาย 15-17 ป, 30-39 ป และ 50-70 ป

เผชญกบปญหาระดบครอบครวในระดบปานกลาง ไดแก การทลก/หลานไมมโอกาสไดเรยน โดยมคาเฉลยเทากบ 4.05,

3.79 และ 3.70 ตามลำาดบ ในขณะเดยวกน ผทอาย 18-29 ป และ 40-49 ป เผชญกบปญหาการทลก/หลานตดเกมส/

Social Network ในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยเทากบ 3.86 และ 3.71 ตามลำาดบ

ปญหาระดบชมชน พบวา ประชาชนชาวไทยทอาย 18-29 ป ประสบปญหาระดบชมชนมากทสด ดวยคาเฉลย 3.96 ซง

ปญหาระดบชมชนทเผชญอย อยในระดบปานกลาง ตามดวยผทอาย 30-39 ป และอาย 15-17 ป ดวยคาเฉลยเทากบ

3.95 และ 3.92 ตามลำาดบ เมอพจารณาปญหารายขอ พบวา ประชาชนชาวไทยทกชวงอายประสบปญหาเกยวกบ

ยาเสพตดเปนอนดบแรก ตามดวยการตกอยใตอำานาจของกลมอทธพลในชมชน แตอยในระดบปานกลาง

ปญหาระดบประเทศ/สงคม พบวา ประชาชนชาวไทยทอาย 40-49 ป

ประสบปญหาระดบประเทศ/สงคมมากทสด ดวยคาเฉลย 4.58 ซง

ปญหาระดบประเทศ/สงคมทเผชญอย อยในระดบคอนขางรนแรง

ตามดวยผทอาย 50-70 ป และอาย 30-39 ป ดวยคาเฉลยเทากบ 4.57

และ 4.56 ตามลำาดบเมอพจารณาปญหารายขอ พบวา ผทอาย 30 ป

ขนไปเผชญกบปญหาความแหงแลงในระดบคอนขางรนแรง สวนผท

อาย 15-29 ป เผชญปญหาการทจรต/คอรปชนของขาราชการ/นกการ

เมองในระดบคอนขางรนแรงเชนกน

เมอพจารณาแตละชวงอาย พบวา ปญหาระดบประเทศ/สงคม เปน

ปญหาทประชาชนคนไทยทกชวงอายประสบมากทสด

เมอพจำรณำ

แตละชวงอำย พบวำ

ปญหำระดบประเทศ/สงคม

เปนปญหำทประชำชนคนไทย

ทกชวงอำยประสบมำกทสด


ตารางท 39 ระดบความรนแรงของปญหาทประสบ จำาแนกตามระดบรายได

ประเดนปญหำ E D C- C/C+ B/A/A+

ปญหาระดบบคคลโดยรวม 4.61 4.40 4.27 4.19 4.09

ความเครยด/ความกดดนจากการทำางาน 3.62 3.44 3.31 3.25 3.16

ความเครยด/ความกดดนจากครอบครว 3.51 3.23 3.06 3.00 2.90

ความเครยด/ความกดดนจากการเมอง 3.79 3.69 3.63 3.75 3.82

รายไดไมเพยงพอกบคาใชจาย 4.64 4.35 4.19 4.05 3.98

ราคาพชผล/สนคาเกษตรตกตำา 4.73 4.66 4.63 4.72 4.67

คาครองชพ/ราคาสนคาทสงขน 4.96 4.74 4.60 4.56 4.46

การเปนหนนอกระบบ 4.40 4.13 4.07 3.89 3.93

การวางงาน/หางานยาก 4.69 4.25 4.14 4.13 4.12

การขาดแคลนทดนทำากน 4.75 4.38 4.22 4.09 3.93

ความไมปลอดภยในชวตและทรพยสน 4.10 3.95 3.83 3.92 3.89

ปญหาระดบครอบครวโดยรวม 3.80 3.65 3.58 3.54 3.59

การไมมเวลาใหลก/ครอบครว 3.50 3.36 3.24 3.30 3.30


3.59 3.36 3.34 3.39 3.32


3.75 3.38 3.41 3.44 3.36

การทลก/หลานไมมโอกาสไดเรยน 4.05 3.77 3.63 3.66 3.54

การทลก/หลานตดเกมส/Social Network 4.08 3.90 3.67 3.66 3.76

การนอกใจของสาม/ภรรยา 3.98 3.65 3.61 3.50 3.68

การใชความรนแรงในครอบครว 3.52 3.18 3.25 3.27 3.53

ปญหาระดบชมชนโดยรวม 4.16 3.97 3.88 3.86 3.93

ยาเสพตด 4.36 4.26 4.14 4.12 4.17

อาชญากรรม 4.03 3.88 3.71 3.79 3.96

อบายมข เชน การเลนหวย การพนน 4.12 3.73 3.59 3.68 3.80

การตดเหลา/ดมเครองดมมนเมา 4.12 3.76 3.66 3.68 3.83

การตกอยใตอำานาจของกลมอทธพลในชมชน 3.98 3.78 3.93 3.88 4.12

สภาพแวดลอม/สขอนามยทไมดในชมชน 3.87 3.68 3.68 3.77 3.84

ความขดแยงของคนภายในชมชน 3.63 3.44 3.49 3.45 3.55


(ตอ)

ประเดนปญหำ E D C- C/C+ B/A/A+

ปญหาระดบประเทศ/สงคมโดยรวม 4.93 4.71 4.52 4.39 4.44

มลพษในอากาศ 3.99 3.94 3.89 3.98 4.10

มลพษทางเสยง 3.78 3.88 3.73 3.88 4.00

มลพษทางนำา 4.25 4.08 3.93 4.03 4.17

ความแหงแลง 5.26 5.09 4.83 4.64 4.56

ภยนำาทวม 4.84 4.63 4.56 4.61 4.75

การใชพลงงานสนเปลอง 4.49 4.41 4.21 4.26 4.29


4.45 4.34 4.39 4.33 4.32

การจำาเปนตองตดสนบนกบเจาหนาทรฐ 4.42 4.14 4.24 4.26 4.21

การทจรต/คอรปชนของขาราชการ/นกการเมอง 4.80 4.62 4.66 4.73 4.72

การชมนมทางการเมอง 4.82 4.47 4.41 4.38 4.50

ความขดแยงทางการเมองของคนในชาต 4.93 4.64 4.56 4.56 4.61

การวเคราะหปญหาในแตละระดบ จำาแนกตามระดบรายได พบวา ประชาชนชาวไทยทมรายไดระดบ E ประสบปญหา

ระดบบคคลมากทสด ดวยคาเฉลย 4.61 ซงปญหาระดบบคคลทเผชญอย อยในระดบคอนขางรนแรง ตามดวยผทม

รายไดระดบ D และระดบ C- ดวยคาเฉลยเทากบ 4.40 และ 4.27 ตามลำาดบ เมอพจารณาปญหารายขอ พบวา ประชาชน

ชาวไทยทมรายไดระดบ C- ขนไป เผชญกบปญหาราคาพชผล/สนคาเกษตรตกตำาในระดบคอนขางรนแรง และผทม

รายไดระดบ D และ E เผชญกบปญหาคาครองชพ/ราคาสนคาทสงขนในระดบคอนขางรนแรงเชนกน

ปญหาระดบครอบครว พบวา ประชาชนชาวไทยทมรายไดระดบ E ประสบ

ปญหาระดบครอบครวมากทสด ดวยคาเฉลย 3.80 ซงปญหาระดบครอบครว

ทเผชญอย อยในระดบปานกลาง ตามดวยผทมรายไดระดบ D และระดบ B

ขนไป ดวยคาเฉลยเทากบ 3.65 และ 3.59 ตามลำาดบ โดยประชาชนชาวไทย

ทกระดบรายได เผชญกบปญหาการทลก/หลานตดเกมส/Social Network ใน

ระดบปานกลาง

ปญหาระดบชมชน พบวา ประชาชนชาวไทยทมรายไดระดบ E ประสบปญหา

ระดบชมชนมากทสด ดวยคาเฉลย 4.16 ซงปญหาระดบครอบครวทเผชญอย

อยในระดบปานกลาง ตามดวยผทมรายไดระดบ D และระดบ B ขนไป ดวย

คาเฉลยเทากบ 3.97 และ 3.93 ตามลำาดบ โดยประชาชนชาวไทยทกระดบ

รายได เผชญกบปญหายาเสพตดในระดบปานกลาง ซงผมรายไดในระดบตำา

จะเผชญปญหายาเสพตดมากกวากลมอน

เมอพจำรณำ

แตละระดบรำยได

พบวำ ปญหำระดบ

ประเทศ/สงคมเปนปญหำ

ทประชำชนชำวไทย

ทกระดบรำยได

ประสบมำกทสด


ปญหาระดบประเทศ/สงคม พบวา ประชาชนชาวไทยทมรายไดระดบ E ประสบปญหาระดบประเทศ/สงคมมากทสด ดวย

คาเฉลย 4.93 ซงปญหาระดบครอบครวทเผชญอย อยในระดบคอนขางรนแรง ตามดวยผทมรายไดระดบ D และระดบ

C- ดวยคาเฉลยเทากบ 4.71และ 4.52 ตามลำาดบ

เมอพจารณาแตละระดบรายได พบวา ปญหาระดบประเทศ/สงคม เปนปญหาทประชาชนชาวไทยทกระดบรายไดประสบ

มากทสด

3.4.2 ผลกระทบจ�กคว�มขดแยงของคนในช�ต

ผลการสำารวจระดบความรนแรงของผลกระทบทเกดจากความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามภมภาค

ชวงอาย ระดบรายได และ อาชพ ดงน

ตารางท 40 ระดบความรนแรงของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามภมภาค

ควำมรนแรงของปญหำควำมขดแยงทำงกำรเมอง กทม. เหนอ ตอ.ฉน. กลำง ออก ตก ใต

คาเฉลย 4.72 4.48 4.68 4.52 4.32 4.47 4.77

Top 3 Box 58% 47% 61% 49% 44% 51% 58%

Top 1 Box 10% 9% 8% 14% 9% 4% 14%

(ฐาน) (2,648) (1,760) (5,456) (2,503) (1,304) (1,443) (2,826)

คาเฉลย : 7 คะแนน = มความรนแรงมาก และ 1 คะแนน = ไมมความรนแรงเลย Top 3 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7, 6 และ 5 คะแนน Top 1 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7 คะแนน

จากผลสำารวจระดบปญหาทเกดจากความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามภมภาคของประชาชนชาวไทย

พบวา ผทอาศยอยในทกภมภาคประสบปญหาจากความขดแยงทางการเมองในระดบคอนขางรนแรง ยกเวนผทอาศยอย

ในภาคตะวนออก ประสบปญหาในระดบปานกลาง โดยมากกวารอยละ 10 ของผทอาศยในกรงเทพมหานคร ภาคกลาง

และภาคใตไดรบผลกระทบในระดบรนแรงมากจากความขดแยงทางการเมอง

ตารางท 41 ระดบความรนแรงของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามชวงอาย

ควำมรนแรงของปญหำควำมขดแยงทำงกำรเมอง 15-17 ป 18-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50-70 ป

คาเฉลย 4.62 4.61 4.63 4.61 4.61

Top 3 Box 56% 55% 55% 55% 55%

Top 1 Box 10% 10% 10% 10% 9%

(ฐาน) (769) (4,197) (4,306) (4,268) (4,400)



เมอวเคราะหระดบปญหาทเกดจากความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามชวงอาย และระดบรายได

พบวา ทกชวงอาย ไดประสบปญหาจากความขดแยงทางการเมองในระดบคอนขางรนแรง โดยมมากกวารอยละ 50

ของประชาชนชาวไทยประสบปญหาจากความขดแยงทางการเมองในระดบคอนขางรนแรง แตมากกวารอยละ 9 ของ

ประชาชนชาวไทยไดรบผลกระทบในระดบรนแรงมากจากความขดแยงทางการเมอง

ตารางท 42 ระดบความรนแรงของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามระดบรายได

ควำมรนแรงของปญหำควำมขดแยงทำงกำรเมอง E D C- C/C+ B/A/A+

คาเฉลย 4.93 4.64 4.56 4.56 4.61

Top 3 Box 69% 56% 53% 52% 54%

Top 1 Box 9% 9% 9% 10% 11%

(ฐาน) (1,324) (3,417) (4,199) (5,917) (2,645)


เมอวเคราะหระดบปญหาทเกดจากความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามระดบรายได พบวา ทกระดบ

รายไดประสบปญหาจากความขดแยงทางการเมองในระดบคอนขางรนแรง และมากกวารอยละ 50 ของประชาชนชาว

ไทยประสบปญหาจากความขดแยงทางการเมองในระดบคอนขางรนแรง แตมากกวารอยละ 9 ของประชาชนชาวไทย

ไดรบผลกระทบในระดบรนแรงมากจากความขดแยงทางการเมอง

ตารางท 43 ระดบความรนแรงของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามอาชพ

ควำมรนแรงของ

ปญหำควำมขดแยง

ทำงกำรเมอง

คร/

อำจำรย/



พนกงำน


พนกงำน

บรษท

เอกชน

เจำของ

กจกำร

คำขำย/

หำบเร/

แผงลอย


รบจำง

แมบำน/

พอบำน

เกษยณ/

วำงงำน

นกเรยน/


คาเฉลย 4.60 4.73 4.66 4.74 4.52 4.63 4.56 4.52 4.77 4.61 4.84

Top 3 Box 53% 56% 56% 57% 51% 57% 53% 52% 60% 56% 59%

Top 2 Box 10% 12% 11% 13% 9% 8% 10% 7% 12% 9% 15%

(ฐาน) (125) (1,034) (1,428) (1,289) (2,482) (4,580) (2,802) (1,602) (687) (1,601) (255)

คาเฉลย : 7 คะแนน = รนแรงมาก และ 1 คะแนน = ไมมความรนแรงเลย Top 3 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7, 6 และ 5 คะแนน Top 2 Box : สดสวนผใหสมภาษณทตอบ 7 คะแนน


เมอจำาแนกตามอาชพของคนในชาต พบวา คนทกอาชพเผชญปญหาจากความขดแยงทางการเมองในระดบคอนขาง

รนแรง และมากกวารอยละ 50 ของประชาชนชาวไทยประสบปญหาจากความขดแยงทางการเมองในระดบคอนขาง

รนแรง โดยผทประกอบอาชพอนๆ ประสบปญหาจากความขดแยงทางการเมองมากทสด ดวยคาเฉลยเทากบ 4.84 รอง

ลงมา ผทเกษยณ/วางงาน เจาของกจการ และขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ โดยมคาเฉลยเทากบ 4.77, 4.74 และ

4.73 ตามลำาดบ

แผนภมภาพท 16 ผลกระทบของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต

(ฐาน : 17,940)

จากผลการสำารวจประชาชนชาวไทยถงผลกระทบจากความขดแยงของคนในชาต พบวา ประชาชนชาวไทยรสกเบอและ

ไมอยากยงเกยวกบเรองการเมอง คดเปนรอยละ 70 รองลงมาความขดแยงทำาใหประเทศหยดการพฒนา/พฒนาชากวาท

ควรจะเปน คดเปนรอยละ 33 และทำาใหไมสามารถพดคย/แลกเปลยนความคดเหนในเรองตาง ๆ กบคนอนไดอยางอสระ

คดเปนรอยละ 26


ตารางท 44 ผลกระทบของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามภมภาค

ผลกระทบของปญหำควำมขดแยง

ทำงกำรเมองของคนในชำตกทม. เหนอ ตอ.ฉน. กลำง ออก ตก ใต

ทำาใหรสกเบอและไมอยากยงเกยวกบเรองการเมอง

60% 66% 69% 66% 76% 85% 73%

ทำาใหประเทศหยดการพฒนา/พฒนาชากวาทควรจะเปน

28% 35% 31% 31% 33% 51% 32%

ทำาใหไมสามารถพดคย/แลกเปลยนความคดเหนในเรองตาง ๆ กบคนอนไดอยางอสระ

30% 20% 23% 26% 24% 27% 30%

ทำาใหภาพลกษณของประเทศไมด สงผลใหเสยโอกาสในการลงทนจากตางประเทศ

17% 13% 20% 20% 16% 35% 21%

ทำาใหรสก/ตองอยอยางไมปลอดภย เพราะอาจมความรนแรงเกดขน

18% 6% 17% 15% 9% 5% 22%

ทำาใหเกดการเลนพวกพอง/การจำากดโอกาสของฝายตรงกนขาม

13% 12% 19% 13% 10% 5% 15%

ทำาใหเดนทางลำาบาก/การจราจรตดขดเพราะมการปดถนนชมนม

33% 5% 7% 10% 4% 5% 10%

ทำาใหรสกอาย/ลดความภาคภมใจในความเปนคนไทย

8% 4% 13% 11% 6% 7% 13%

(ฐาน) (2,648) (1,760) (5,456) (2,503) (1,304) (1,443) (2,826)


เมอจำาแนกผลกระทบจากความขดแยงตามภมภาค พบวา ผลกระทบจากความขดแยง 3 อนดบแรกไดแก ทำาใหรสกเบอ

และไมอยากยงเกยวกบเรองการเมอง ทำาใหประเทศหยดการพฒนา/พฒนาชากวาทควรจะเปน และทำาใหไมสามารถ

พดคย/แลกเปลยนความคดเหนในเรองตาง ๆ กบคนอนไดอยางอสระ ตามลำาดบ ยกเวนผทอาศยอยในกรงเทพมหานคร

พบวา ผลกระทบ 3 อนดบแรกไดแก ทำาใหรสกเบอและไมอยากยงเกยวกบเรองการเมอง ทำาใหเดนทางลำาบาก/การ

จราจรตดขดเพราะมการปดถนนชมนม และทำาใหไมสามารถพดคย/แลกเปลยนความคดเหนในเรองตาง ๆ กบคนอนได

อยางอสระ

ตารางท 45 ผลกระทบของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามชวงอาย

ผลกระทบของปญหำควำมขดแยงทำงกำรเมองของคนในชำต 15-17 ป 18-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50-70 ป

ทำาใหรสกเบอและไมอยากยงเกยวกบเรองการเมอง 66% 69% 71% 70% 69%

ทำาใหประเทศหยดการพฒนา/พฒนาชากวาทควรจะเปน 28% 34% 35% 33% 31%


22% 24% 26% 26% 26%


20% 20% 22% 20% 18%


16% 17% 15% 15% 13%


14% 14% 15% 14% 13%


12% 12% 12% 11% 10%

ทำาใหรสกอาย/ลดความภาคภมใจในความเปนคนไทย 11% 10% 9% 11% 11%

(ฐาน) (769) (4,197) (4,306) (4,268) (4,400)

การวเคราะหจำาแนกตามชวงอาย พบวา ผลกระทบจากความขดแยง 3 อนดบแรก ไดแก ทำาใหรสกเบอและไมอยากยง

เกยวกบเรองการเมอง มจำานวนมากกวารอยละ 65 ทำาใหประเทศหยดการพฒนา/พฒนาชากวาทควรจะเปน มจำานวน

มากกวารอยละ 28 และทำาใหไมสามารถพดคย/แลกเปลยนความคดเหนในเรองตาง ๆ กบคนอนไดอยางอสระ มจำานวน

มากกวารอยละ 20 ตามลำาดบ


ตารางท 46 ผลกระทบของปญหาความขดแยงทางการเมองของคนในชาต จำาแนกตามระดบรายได

ผลกระทบของปญหำควำมขดแยง

ทำงกำรเมองของคนในชำตE D C- C/C+ B/A/A+

ทำาใหรสกเบอและไมอยากยงเกยวกบเรองการเมอง 70% 70% 71% 69% 67%

ทำาใหประเทศหยดการพฒนา/พฒนาชากวาทควรจะเปน 25% 31% 34% 34% 36%


23% 25% 26% 26% 25%


15% 18% 20% 21% 23%


22% 16% 14% 13% 13%


21% 15% 13% 13% 14%


11% 11% 9% 12% 13%

ทำาใหรสกอาย/ลดความภาคภมใจในความเปนคนไทย 16% 11% 10% 8% 10%

(ฐาน) (1,324) (3,417) (4,199) (5,917) (2,645)

การวเคราะหจำาแนกตามระดบรายได พบวา ผลกระทบจากความขดแยง 3 อนดบแรก ไดแก ทำาใหรสกเบอและไมอยาก

ยงเกยวกบเรองการเมอง มจำานวนมากกวารอยละ 65 ทำาใหประเทศหยดการพฒนา/พฒนาชากวาทควรจะเปน มจำานวน

มากกวารอยละ 25 และทำาใหไมสามารถพดคย/แลกเปลยนความคดเหนในเรองตาง ๆ กบคนอนไดอยางอสระ มจำานวน

มากกวารอยละ 20 ตามลำาดบ


จากผลการสำารวจพฤตกรรมการรบสอ จำาแนกเปนประเภทสอทพบเหนในชวตประจำาวน และประเภทสอทสามารถ

เขาถงไดดทสด โดยกลมตวอยางประชาชนชาวไทยสามารถตอบไดสงสด 3 สอ สรปไดดงน

ตารางท 47 ประเภทสอทพบเหนในชวตประจำาวน และประเภทสอทสามารถเขาถงไดดทสด

ประเภทสอสอทพบเหน

ในชวตประจ�ำวนสอทเขำถงไดทสด

โทรทศน 99% 96%

หนงสอพมพทวไป 44% 19%

วทยทวไป 44% 18%

วทยทองถน 24% 9%

ปายบลบอรด/ปายโฆษณาขนาดใหญ 18% 3%

ปายผา/ผาใบบงแดด 18% 2%

เวบไซต 16% 8%

Social Network (เชน Facebook, Twitter, Blog เปนตน) 15% 9%

โบรชวร/แผนพบ 15% 1%

รถแห 13% 1%

SMS (ขอความผานโทรศพทมอถอ) 11% 2%

นตยสาร 10% 2%

โฆษณาทชนวางผลตภณฑในราน/หางสรรพสนคา 7% -

โฆษณาบนรถประจำาทาง/รถตกตก 6% -

โฆษณาบนจอทวในหางสรรพสนคา 6% -

หนงสอพมพทองถน 6% -

จดหมายสงตรงถงบาน/ไดเรกเมล 4% -

โฆษณาในโรงภาพยนตร 3% -

โฆษณาในลฟท/ในหองนำา 2% -

โฆษณาในรถไฟฟา/บนตวรถไฟฟา (BTS/MRT) 1% -

จดหมายอเลคทรอนคส/ไดเรกอเมล 1% -

(ฐาน : 100,000)

3.5 พฤตกรรมการเปดรบสอ


ผลการสำารวจพฤตกรรมการรบสอของประชาชนชาวไทย พบวา ประเภทสอทพบเหนในชวตประจำาวน 5 อนดบแรก ไดแก

โทรทศน คดเปนรอยละ 99 รองลงมา หนงสอพมพทวไป และวทยทวไป คดเปนรอย 44 วทยทองถน คดเปนรอย 24 ปาย

บลบอรด/ปายโฆษณาขนาดใหญ และปายผา/ผาใบบงแดด คดเปนรอยละ 18 ในขณะเดยวกนประชาชนชาวไทยม

ความคดเหนวา สอทสามารถเขาถงมากทสด 5 อนดบแรกเปน Mass Media และ Social Media ไดแก โทรทศน คดเปน

รอยละ 96 รองลงมา หนงสอพมพทวไป คดเปนรอยละ 19 วทยทวไป คดเปนรอยละ 18 วทยทองถน คดเปนรอยละ

9 และ Social Network (เชน Facebook, Twitter, Blog เปนตน) คดเปนรอย 9 เชนกน

นอกจากนนผลการวเคราะห ประเภทสอทสามารถเขาถงไดดทสด จำาแนกตามภมภาค ระหวางกรงเทพฯ และ ตางจงหวด

สรปไดดงน

ตารางท 48 เปรยบเทยบประเภทสอทสามารถเขาถงไดดทสดระหวางประชาชนชาวไทยในกรงเทพฯ และตางจงหวด

ประเภทสอทเขำถงไดทสด กรงเทพฯ ตำงจงหวด

โทรทศน 91% 97%

หนงสอพมพทวไป 31% 17%

วทยทวไป 17% 18%

วทยทองถน 1% 10%

Social Network (เชน Facebook, Twitter, Blog เปนตน) 14% 8%

เวบไซต 11% 8%

ปายบลบอรด/ปายโฆษณาขนาดใหญ 8% 2%

SMS (ขอความผานโทรศพทมอถอ) 4% 2%

ปายผา/ผาใบบงแดด 2% 2%

นตยสาร 3% 2%

รถแห 1% 2%

โบรชวร/แผนพบ 4% 1%

หนงสอพมพทองถน - 1%

โฆษณาทชนวางผลตภณฑในราน/หางสรรพสนคา 2% -

โฆษณาบนรถประจำาทาง/รถตกตก 2% -

โฆษณาบนจอทวในหางสรรพสนคา 1% -

จดหมายสงตรงถงบาน/ไดเรกเมล 1% -

โฆษณาในรถไฟฟา/บนตวรถไฟฟา (BTS/MRT) 1% -

(ฐาน : 100,000)

จากการวเคราะหขอมลสอทสามารถเขาถงประชาชนชาวไทย จำาแนกตามพนทอาศย พบวา โทรทศน หนงสอพมพทวไป

วทยทวไป Social Network (เชน Facebook, Twitter, Blog เปนตน) และเวบไซต เปนสอทสามารถเขาถงผทอาศยทงใน

กรงเทพมหานคร และตางจงหวด ยกเวน วทยทองถนทเปนอกหนงสอทสามารถเขาถงผทอาศยอยตางจงหวดไดเชนกน


ผลการวเคราะหประเภทสอทสามารถเขาถงไดดทสด จำาแนกตาม 5 ชวงอาย สรปไดดงน

ตารางท 49 เปรยบเทยบประเภทสอทสามารถเขาถงไดดทสดระหวางประชาชนชาวไทย จำาแนกตามชวงอาย

ประเภทสอทสำมำรถเขำถงไดทสด 15-17 ป 18-29 ป 30-39 ป 40-49 ป 50-70 ป

โทรทศน 93% 95% 96% 97% 97%

หนงสอพมพทวไป 12% 17% 21% 22% 17%

วทยทวไป 12% 16% 18% 19% 21%

วทยทองถน 4% 7% 9% 11% 12%

Social network (เชน facebook, twitter, Blog เปนตน) 29% 18% 7% 3% 2%

เวบไซต 24% 17% 8% 3% 1%

ปายบลบอรด/ปายโฆษณาขนาดใหญ 2% 2% 3% 3% 3%

SMS (ขอความผานโทรศพทมอถอ) 4% 3% 2% 2% 1%

ปายผา/ผาใบบงแดด 1% 2% 2% 2% 3%

นตยสาร 4% 3% 2% 2% 1%

รถแห 1% 1% 1% 2% 2%

โบรชวร/แผนพบ 1% 1% 1% 2% 2%

หนงสอพมพทองถน 1% 1% 1% 1% 1%

(ฐาน) (6,113) (23,963) (22,113) (21,854) (25,957)

จากการวเคราะหขอมลสอทสามารถเขาถงประชาชนชาวไทย จำาแนกตามชวงอาย พบวา โทรทศน ยงเปนสอหลกท

สามารถเขาถงประชาชนชาวไทยไดอยางทวถง โดยมากกวารอยละ 90 คดวา โทรทศนคอสอทเขาถงไดดทสด ในสวน

ผทอาย 15-29 ป Social Media จะสามารถเขาถงไดรองจากโทรทศน แตสำาหรบผทอาย 30-70 ป สอประเภท หนงสอพมพ

และ วทยทวไป เปนสอทสามารถเขาถงไดปนอนดบ 2 และ 3 ตามลำาดบ


มมมองตอประเทศไทยในมตตาง ๆ และ

ขอเสนอแนะ


4

บทท


4.1 มมมองดานเศรษฐกจและการปกครอง

การสงเคราะหและตความประเดนสำาคญดานเศรษฐกจ

1. คว�มพงพอใจในชวตคว�มเปนอยของคนไทยมคว�มสมพนธกบคว�มมนคงท�งเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

ความพงพอใจในชวตความเปนอยของประชาชนนน มความเชอมโยงกบความมนคงทางเศรษฐกจและสงคมในระดบสง

โดยผลการสำารวจพบวาระดบความพงพอใจในชวตความเปนอยโดยรวมของคนไทยมความสมพนธไปในทศทางเดยวกนกบ

ปจจยทางดานอาชพ รายได และการศกษา เปนขอบงชใหเหนวา การทคนไทยมอาชพการงานทเปนหลกแหลง และมรายได

ทมนคงไดนำามาซงความพงพอใจในชวตความเปนอยทสงขน โดยมขอสงเกตในกรณของขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจ

ทมระดบความพงพอใจสงเมอเปรยบเทยบกบกลมคนอาชพอน (ขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจมคาเฉลยความพงพอใจ

ท 5.50 (จากคะแนนเตม 7) เมอเทยบกบคาเฉลยของพนกงานบรษทเอกชนท 5.28 เกษตรกรท 5.15 และลกจาง/รบจาง

ท 5.08) ซงเปนนยยะทแสดงใหเหนถงความพงพอใจระดบสงทมตอความมนคงทางรายไดในอาชพขาราชการ/พนกงาน

รฐวสาหกจ แมวาระดบรายไดทเปนตวเงนจะไมสงเทาผทประกอบอาชพอนกตาม แตผททำางานในภาครฐจะไมมความ

เสยงและความไมแนนอนในชวตดงเชนผประกอบการภาคธรกจเอกชน ความมนคงในอาชพและรายไดจงเปนสาเหตสำาคญ

ประการหนงททำาใหขาราชการ/พนกงานรฐวสาหกจมระดบความพงพอใจในชวตความเปนอยสงเกอบทสดในทกกลมอาชพ

ประเดนทนาสนใจประการหนงทพบจากการสำารวจ คอ กรณของนกเรยน/นกศกษาซงเปนคนร นใหม (Young

Generation) ทจะเปนกำาลงสำาคญของประเทศในอนาคต โดยพบวาเปนกลมคนทมความพงพอใจในระดบสงทสดโดย

เปรยบเทยบ (คาเฉลยท 5.63) สะทอนใหเหนถงความเชอมนของนกเรยน/นกศกษาทมตอทศทางการพฒนาของประเทศและ

รฐบำลจงควรตระหนกถง

ควำมส�ำคญตอกำรเปดโอกำส

ใหทกพนท ทองถน ชมชน ไดมโอกำส

ในกำรพฒนำศกยภำพของตน

โดยค�ำนงถงควำมเชอมโยงและ

กรอบกำรพฒนำประเทศ

ธานนทร ผะเอมรองเลขาธการคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และกรรมการสภาวจยแหงชาต สาขารฐศาสตรและรฐประศาสนศาสตร


การกาวเดนของสงคมไทย ทงน อาจมสาเหตหลกจากระบบเศรษฐกจไทยทมเสถยรภาพและมอตราการขยายตวของ

รายไดประชาชาตอยในระดบทนาพอใจ อตราการวางงานอยในระดบตำา ตลอดจนอตราเงนเฟออยในระดบทไมสงมากนก

แมวาระบบเศรษฐกจโลกจะมความผนผวนสงในปจจบนกตาม โดยเฉพาะวกฤตเศรษฐกจทเกดขนในกลมประเทศยโรป

(European Union: EU) และความไมแนนอนของระบบเศรษฐกจของสหรฐอเมรกา แตระบบเศรษฐกจไทยไมไดรบผล

กระทบทชดเจนจากวกฤตการณดงกลาว ซงสวนหนงอาจเปนผลมาจากการทประเทศไทยมความเชอมโยงกบกลมประเทศ

เพอนบานโดยรอบและอาเซยน รวมทงกบศนยกลางเศรษฐกจใหมทงจนและอนเดย

ในมตของพนท ความพงพอใจในชวตความเปนอยของคนไทยในทกพนทมระดบทไมแตกตางกนมากนก โดยคนไทยในภาคเหนอ

และภาคกลางมความพงพอใจสงทสด (คาเฉลยท 5.36 และ 5.33 ตามลำาดบ) ในขณะทคนไทยในภาคใตและกรงเทพมหานคร

มความพงพอใจในระดบตำาสด (คาเฉลยท 5.06 และ 5.18 ตามลำาดบ) ชใหเหนถงความไมแตกตางในระดบความพงพอใจ

และความคาดหวงของคนไทยโดยรวม ประเดนทควรพจารณาตอไปคอสาเหตหลกของความแตกตางในระดบความพงพอใจ

ดงกลาว ซงแตกตางกนระหวางพนท โดยอาจไมไดมาจากปญหาทางเศรษฐกจโดยตรง แตเกดจากปญหาความขดแยงและ

ความรนแรงทางการเมองซงเปนลกษณะรวมของทงพนททงสอง โดยในสวนของกรงเทพมหานครเปนความขดแยงของแนวคด

และพลงทางการเมองในระดบชาตทใชเมองหลวงเปนพนทแสดงออก ในขณะท ปญหา 3 จงหวดชายแดนภาคใตเปนพนท

ทกอใหเกดความกงวลระดบชาต และเปนสถานการณทกอใหเกดความไมสบายใจใหกบคนในประเทศเปนอยางยง

ทงน เมอพจารณาปจจยเศรษฐกจทงในเชงบวกและเชงลบ เหนไดวาปจจยดานรายได ทรพยสน และหนสน มความสำาคญ

อยในระดบสง โดยอยในอนดบสามของปจจยบวกและอยในอนดบแรกของปจจยเชงลบ รวมทงปจจยดานอาชพ การงาน

และคาครองชพ กมนยสำาคญตอการกำาหนดระดบความพงพอใจของคนไทยเชนกน ซงสะทอนถงความเกยวของอยาง

ใกลชดกบปจจยดานเศรษฐกจทมผลตอความพงพอใจโดยรวม

เมอพจารณาลกลงไปในระดบชมชนและครอบครว พบวา ขอมลไดสะทอนถงความพงพอใจทเปลยนแปลงไปในทศทาง

ทดขน มผลกระทบเชงบวกตอบทบาทของภาคธรกจ แมวาไมใชระดบความพงพอใจทสงนก แตบงชวาทงในระดบ

ชมชนและครอบครวมการยอมรบในการปรบบทบาทของภาคธรกจมากขนอยางเหนไดชด ดงทเหนไดจากคะแนน

ความพงพอใจตอบทบาทของภาคธรกจเพมขนจากคะแนน 4.02 ในป 2554 เปน 4.28 ในป 2555 โดยเฉพาะในดาน

ความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม (Corporate Social Responsibility: CSR) เมอเปรยบเทยบกบผลสำารวจของ

ป 2554 ทงน เกดจากกระแสการเปลยนแปลงทเรยกรองใหภาคเอกชนไดคำานงถงความยงยนของการทำาธรกจทตอง

ดำาเนนควบคไปกบผลกระทบทสงคมโดยรวมจะไดรบ มใชเพยงแตการมงแสวงหากำาไรแตเพยงอยางเดยว

สาเหตสำาคญประการหนงทภาคเอกชนเรมเขามามสวนรวมรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอมมากขน คอ ขอบงคบทาง

กฎหมาย โดยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยทงฉบบป 2540 และป 2550 ไดกำาหนดใหมการคมครองสทธของชมชน

(มาตราท 67 และ 68 ในรฐธรรมนญป 2550) ทงยงไดกำาหนดใหโครงการพฒนาหรอการลงทนขนาดใหญจะตองผานการ

ประเมนทางดานสงแวดลอม (Environmental Impact Assessment: EIA) และดานสขภาพ (Health Impact Assessment:

HIA) รวมทงตองไดรบการยอมรบจากองคกรกลางทไมใชกลไกของรฐอกดวย


นอกจากนน กระแสการสงเสรมใหภาคธรกจเอกชนปฏบตตามหลกธรรมาภบาลและการรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม

เปนไปอยางเขมขนในปจจบน ทำาใหเปนคานยมในการดำาเนนธรกจในทกขนตอน ซงจะเปนการปลกฝงลงไปในธรรมเนยม

ปฏบตขององคกร รวมทงยงไดเกดกลไกและกระบวนการสนบสนนใหเกดองคกรธรกจเพอสงคม (Social Enterprise) ในหลาย

ประเทศ เชน สหราชอาณาจกรมกฎหมายและมาตรการทสนบสนนใหภาคเอกชนทำาธรกจเพอสงคมควบคไปกบการทำากำาไร

2. ก�รพฒน�ประเทศพนทและทองถนชมชนภ�ยใตบรบทของก�รมสวนรวมของภ�คทกภ�คสวน

ในปจจบน การพฒนาประเทศมประเดนทมความหลากหลายและซบซอนมากขน ความพยายามในการกระตนความ

รบผดชอบและจดสรรทรพยากรในการพฒนาใหเหมาะสมกบทองถนและชมชนเปนไปอยางลาชา โดยทภาครฐในสวนกลาง

มขอจำากดมากในการทำางานผานกลไกและกระบวนการตาง ๆ ทตองยดกฎระเบยบทขาดความออนตว ไมยดหยน และไม

สามารถตอบสนองตอการแกไขปญหาและพฒนาศกยภาพของพนทและทองถนชมชนไดอยางเหมาะสม ภาคเอกชนได

เลงเหนถงชองวางของการพฒนาดงกลาว จงเขามาทดแทนเพอเสรมในสวนของการขาดแคลนทกษะในการทำางานและ

ทรพยากรทเพยงพอของทองถน/ชมชน เนองจากความอดอาดลาชาของระบบราชการสวนกลาง และการขาดความเขาใจ

และเขาถงลกษณะเฉพาะของปญหาและศกยภาพของทองถนและชมชน

แมวาโดยทวไป ประชาชนยงมความคลางแคลงใจตอบทบาทและทาทของภาคธรกจเอกชน แตกลาวไดวาความคลางแคลง

ใจไดปรบเปนความพงพอใจทสงขนกวาป 2554 (คะแนนความพงพอใจดานบทบาทของภาคธรกจตอประเทศไทยเพมขน

จาก 4.43 ในป 2554 เปน 4.60 ในป 2555) ซงไดชใหเหนถงแนวโนมทดขนของบทบาทภาคธรกจเอกชนทมตอการพฒนา

ประเทศและเปนทยอมรบของสงคมมากขน

ในป 2555 ประชากรไทยประมาณรอยละ 69 เหนวาประเทศมการพฒนาไปในทศทางทคอนขางเหมาะสมหรอเหมาะสม

อยางยง (เพมขนจากรอยละ 55 ในป 2554) ซงนาจะเปนแรงกระตนใหรฐบาลใชเปนโอกาสในการผลกดนกระบวนการ

ขบเคลอนการพฒนาประเทศอยางตอเนอง อนจะเปนประโยชนอยางยงตอสงคมไทย โดยใหภาคทกภาคสวนและทกพนท

ทำาความเขาใจในทศทางการพฒนาเดยวกน ซงประเทศไทยไดพยายามเปดพนทเชอมโยงและพฒนาศกยภาพของแตละ

พนท ซงมจงหวดทตงอยบรเวณชายแดนเชอมโยงกบประเทศเพอนบานโดยรอบถง 33 จงหวด โดยมงเนนใหเกดความ

เชอมโยงทางกายภาพ (Physical Connectivity) ทงระหวางพนทภายในดวยกนกบพนทภายนอกประเทศ โดยเฉพาะ

การใหความสำาคญในการเตรยมความพรอมในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community:

AEC) ในป 2558 ซงตองคำานงถงความเชอมโยงในมตดานสงคมและวฒนธรรม รวมทงการเมองและความมนคงดวย

อาท การสงเสรมการเรยนรวฒนธรรมและภาษาอาเซยน เพอใหสามารถเขาใจประเทศเพอนบานและหนสวนทเปนภาค

การพฒนาในกรอบความรวมมอและพนธกรณตางๆ เพอใชประโยชนจากโอกาสทเปดกวางขน และสรางความเขาใจถง

จดออนของคนไทยและสงคมไทย ทงในดานประวตศาสตรและความแตกตางทางโครงสรางเศรษฐกจ สงคม และการเมอง

การปกครองทมอย


3. ก�รตนตวในก�รเข�มสวนรวมในก�รพฒน�

การมสวนรวมในการพฒนาประเทศไดรบการระบวาเปนคณลกษณะของคนไทยทพงปรารถนา ตวอยางเชน การบรจาค

ทเปนพฤตกรรมของคนไทยทถอเปนธรรมเนยมปฏบตเมอเกดการรณรงคสำาหรบกจกรรมพเศษ ซงอยในอนดบแรกของ

กจกรรมททำาในรอบ 1 ปทผานมา เชน บรจาคสมทบทนเพอสรางโรงพยาบาลหรอบรจาคทรพยสนเมอเกดภาวะนำาทวม

ประเทศ เปนตน โดยในประเดนทมการระบถงการบรจาคเงนสงของใหกบมลนธและหนวยงานเพอสงคม ภาครฐบาลควร

ตระหนกถงบทบาทและการใหความสำาคญขององคกรการพฒนาตาง ๆ ทไดรบความเชอถอจากประชาชน และควรดง

เขามาเปนเครอขายเชอมโยงกบหนวยงานภาครฐและภาคธรกจเอกชนอยางเปนภาคการพฒนาทงในระดบชาต จงหวด

ทองถน และชมชน โดยตองพจารณาทงในภาพรวม (macro) และภาพยอย (micro) เชน การปรบบทบาทของกรมปองกน

และบรรเทาสาธารณภยและจงหวด หรอองคกรการปกครองสวนทองถนใหยดหยนในการทำางานรวมกบภาคเอกชน และ

สถาบนอน ๆ ทมวตถประสงคเดยวกนหรอใกลเคยงกน

สำาหรบการพฒนาในภาพรวม อาท การปฏรประบบการศกษา ควรเปดโอกาสใหองคกรการพฒนา ภาคธรกจเอกชน และ

ภาคประชาสงคมเขามามสวนรวมและมบทบาทสำาคญในการจดการศกษาอยางมความรบผดชอบ (Accountability) โดย

เฉพาะอยางยงในการจดสรรทรพยากรทระดมมาจากแหลงตาง ๆ ใหเปนไปในทศทางทตอบสนองตอการแกไขปญหาและ

พฒนาศกยภาพของเยาวชนและคนไทยในการเรยนรอยางตอเนอง เชน กองทนพฒนาหลกสตรหรอยกระดบคร เปนตน

นอกจากน จำาเปนตองใหความสำาคญตอการจดการศกษาทคำานงถงบรบทและภมสงคมทมความแตกตางกนดวย

สำาหรบการพฒนาในภาพยอย ผลการสำารวจไดชใหเหนวา คนไทยมความตนตวในการเขารวมกจกรรมและมความตองการ

ทจะเขาไปมบทบาทในการพฒนาชมชน เชน การใหความชวยเหลอในการบรรเทาสาธารณภย การดำาเนนกจกรรมตาง ๆ ท

เกยวของกบการพฒนาเดก เยาวชน การศกษา การกฬา และสงแวดลอม เปนตน ซงรฐบาลควรตระหนกถงการสรางความ

เขมแขงของกลไกในระดบจงหวด ทองถน และชมชน ซงมความคลองตวในการดำาเนนการมากกวาหนวยงานสวนกลาง

ในมตดานการพฒนาระดบพนท ทองถน และชมชน พบวา คนไทยมากกวารอยละ 70 (ซงมคาสงกวาป 2554 อยางม

นยสำาคญ) เหนวาทศทางการพฒนาเปนไปในระดบความพงพอใจคอนขางสงถงสงอยางยง ซงนบเปนขอบงชวา การพฒนา

ประเทศนนควรตองตระหนกถงความสำาคญตอการพฒนาเชงพนท (Area approach) ดวย นอกเหนอจากการพฒนาทมอง

เฉพาะภาพรวมระดบประเทศ และออกแบบโดยหนวยงานสวนกลางเปนใหญ ซงมกมขอจำากดในการมองเหนปญหาทม

ลกษณะเฉพาะและศกยภาพทมอยในพนท

ในดานการพฒนาพนทรายภาค นบเปนโอกาสอนดทเกดจากการขยายตวของความเชอมโยงกบประเทศอน ๆ ในภมภาค

โดยภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคเหนอจะมความพงพอใจตอทศทางการเปลยนแปลงและการพฒนาทเกดขนอยาง

เหนไดชด โดยผลการสำารวจแสดงใหเหนถงความพงพอใจในระดบทคอนขางเหมาะสมและเหมาะสมอยางยง อยในระดบ

ทรอยละ 80 และ 78 ตามลำาดบ ในขณะท กรงเทพมหานครและภาคใตมความเหนดวยตอการเปลยนแปลงในระดบทรอง

ลงมา โดยอยทรอยละ 64 และ 62 ตามลำาดบ โดยภาคใตมสดสวนของผทเหนดวยอยางยงสงกวากรงเทพมหานครเลกนอย

ซงจะสะทอนใหเหนถงการมขอจำากดจากกระแสการเปดเชอมโยงในเชงพนทและในมตอน ๆ


ความพงพอใจตอการพฒนาในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล ทมระดบความแตกตางทไมหางกนมากนก (รอยละ 68

ตอรอยละ 75) ไดสะทอนถงการกระจายการพฒนาทใหความสำาคญตอพนทนอกเขตเมองมากกวาพนทในเขตเทศบาลหรอ

เขตเมอง โดยกระบวนการพฒนานนจะตองกระจายผลประโยชนใหทวถงทกพนท มงเนนใหเกดเสถยรภาพทางการเมอง

และเศรษฐกจ ไมเกดการแบงแยกความแตกตาง ตลอดจนตองอาศยการพฒนาคนทมความสามารถในการปกครองโดย

ใชองคความรและเทคโนโลยมากขน และมความยงยนของระบบนเวศน สงแวดลอม ตลอดจนความสามารถทจะบรรเทา

ผลกระทบทเกดจากภยพบตทางธรรมชาตทอาจจะเกดขนได ดงเชนในกรณนำาทวมในชวงปลายป 2554 และตนป 2555

4. ก�รใชศกยภ�พจ�กคณลกษณะด�นบวกของคนไทย

ความมนำาใจ ใจกวาง ชอบชวยเหลอผอน ยมงาย ยมเกง อบอนเปนมตร มไมตรจต มจตใจใหบรการ ความคดรเรมสรางสรรค

ใหอภย มความสามารถปรบตวใหเขากบสถานการณ เปนคณลกษณะทเหมาะสมกบการพฒนาธรกจทองเทยวและบรการ

ซงคณลกษณะดงกลาวเปนททราบและยอมรบกนโดยทวไปอยแลว เพยงแตยงตองพฒนาศกยภาพใหสามารถสรางสรรค

มลคาและคณคาทางเศรษฐกจและธรกจเพมขน ทงน ยงตองสงเสรมการพฒนากลไกและกระบวนการสนบสนนเพอให

ประเทศสามารถยกระดบธรกจบรการและการทองเทยวใหมคณภาพสง (Quality Destination and Product) อยางเปน

ระบบ เชน การพฒนามคคเทศกทมคณภาพ การสรางธรกจบรการทมศกยภาพใหเชอมโยงกบแนวคดการพฒนาเศรษฐกจ

สรางสรรค (Creative Economy) ซงคนไทยมศกยภาพในการออกแบบและสรางสรรคผลงานอยเปนทนเดม เปนตน ดงนน

รฐบาลจงควรใหความสำาคญและจดสรรทรพยากรใหเหมาะสมมากขน เพอใหธรกจบรการสรางสรรคและการทองเทยวเปน

แรงผลกดนทสำาคญประการหนงของการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศไดอยางสำาคญ

จากผลการสำารวจคณลกษณะดานบวกของคนไทย พบวา คนไทยรอยละ 9 เหนวา คนไทยมความสามารถในการปรบตว

ในสถานการณตาง ๆ ซงคณสมบตดงกลาวนาจะเปนคณสมบตสำาคญประการหนงทเสรมสรางใหสงคมไทยมภมคมกน

(Resilience) ทแสดงออกมาใหเหนทกครงทประเทศจะตองเผชญกบวกฤต ดงเชนในกรณของวกฤตการณตมยำากงในป

2540 ซงประเทศไทยตองยอมรบความชวยเหลอทมเงอนไขกระทบตอความเปนอสระในการบรหารนโยบายดานเศรษฐกจ

และสงคมของประเทศจากกองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) แตสามารถปลดเปลองภาระหนทางการเงนใหหลดพนจาก

เงอนไขขอผกพนดงกลาวไดภายในเวลา 6 ป (ชวง พ.ศ.2540-2546) แทนทจะใชเวลาถง 10 ปตามการประเมนในเบองตน

โดยผสนทดกรณ ซงนบวาคอนขางรวดเรวเมอเปรยบเทยบกบประเทศอน ๆ ซงไดรบความเสยหายทเกดขนจากวกฤตในครง

นนเชนเดยวกน

อยางไรกตาม เมอพจารณาในอกดานหนง คณลกษณะดานลบของคนไทยบางประการไดมผลตอการพฒนาทางดาน

เศรษฐกจ สงคม และการเมองการปกครองเชนกน ซงเปนเรองทจะตองไดรบการใหความสำาคญเพอนำาไปสการปรบลด

คณลกษณะในสวนน


การสงเคราะหและตความประเดนสำาคญ

ดานการปกครองและการบรหารจดการภาครฐ

1. ภ�พรวมของคว�มรสกพงพอใจด�นก�รปกครอง

เมอพจารณาถงประเดนหลกในดานการปกครองซงสงผลถงการบรหารจดการของภาครฐ พบวา ความรสกของคนไทยทมตอ

สวสดการของภาครฐและการดำาเนนธรกจโดยยดถอคณธรรม การชวยเหลอ และความจรงใจ ไดปรบตวดขน สำาหรบความไว

เนอเชอใจและการตนตวในการรกษาสทธ ยงคงอยในระดบเดม ในขณะทความรสกตอความเทาเทยมกนและการเคารพสทธ

ผอนอยในระดบทลดลง ปจจยเหลานสะทอนใหเหนถงทศทางของการปรบปรงการบรหารจดการภาครฐทยงขาดความชดเจน

ในขณะน รฐบาลพยายามปรบปรงระบบสวสดการทใหแกคนไทยสวนใหญ เพอสรางความมนคงทางเศรษฐกจและสงคม

ใหเกดขน พรอมไปกบภาคธรกจทแสดงออกถงความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอมทไดรบการยอมรบมากขน แต

ความรสกพงพอใจตอการไดรบการปฏบตอยางเทาเทยมกนไดสะทอนใหเหนถงการขาดประสทธภาพในการการบรหาร

จดการของภาครฐ ซงไมสามารถทำาใหประชาชนรบรถงความเทาเทยมในโอกาสและการเขาถงบรการของหนวยงานรฐ รวม

ทงการเคารพสทธพนฐานของคนสวนใหญ ซงเปนผลกระทบจากกจกรรมทางการเมองในระดบประเทศและในพนทตาง ๆ

เชน การชมนมปดถนนเพอแสดงพลงทางการเมองทเกดขนเกนขอบเขตทเหมาะสม ทสรางความเดอดรอนใหกบผอนทไมม

สวนเกยวของในวงกวาง ซงทำาใหภาพรวมของการบรหารจดการภาครฐเปนไปอยางขาดหลกการความเสมอภาคตามกรอบ

กฎหมายในการทำาหนาทโดยไมเลอกปฏบตและบงคบใชกฎหมายอยางเครงครด เพอรกษาระเบยบและผลประโยชนของ

คนสวนใหญ อาจเปนสาเหตหลกททำาใหประชาชนขาดความเชอถอในประสทธภาพการบรหารงานของภาครฐ

ขอสงเกตทสำาคญประการหนงทไดจากการสำารวจ ไดแก ปจจยหลกทางดานเศรษฐกจ เชน ภาวะเศรษฐกจโดยรวม คาครองชพ

ความมนคงกาวหนาในอาชพ รวมทงการทจรตคอรปชนของนกการเมอง จะมผลแทรกอยในความพงพอใจในมตตาง ๆ

ซงสงผลกระทบทงเชงบวกและเชงลบตอความพงพอใจและความเชอมนในระบบการปกครองและการบรหารจดการของ

ภาครฐ ทรฐบาลควรใหความสำาคญตอการบรหารจดการทมประสทธภาพและการสรางเสถยรภาพบนหลกธรรมาภบาล

2. ทศนคตและคว�มค�ดหวงตอก�รเปลยนแปลงในอน�คต

ความคาดหวงของคนไทยทมตอประเทศไทยในอนาคตผานมมมองจากกลมรายได กลมการศกษา และกลมอาชพโดยรวม

นน ชใหเหนวาคนไทยมความคาดหวงทจะมชวตทดขน ซงไดสะทอนใหเหนถงภาพความตองการใหเกดการเปลยนแปลง

ขนทงในดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม และการเมองการปกครอง ตลอดจนใหมการพฒนาทพงปรารถนา สอดคลอง

กบทศทางการพฒนาประเทศทถกกำาหนดไวตามกรอบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555 –

2559) ทตองการใหสงคมไทยอยเยนเปนสขรวมกน ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ลดความเหลอมลำา และสราง

ความเปนธรรมใหเกดขนในสงคมไทย


ทงน ในภาวะทสงคมไทยไดประสบกบการเปลยนแปลงทงจากเงอนไขภายในและภายนอก ทงทเปนโอกาสและความ

ทาทาย ซงหากขาดการบรหารจดการทด อาจกลายเปนขอจำากดหรอภยคกคามได ไมวาจะเปนความขดแยงทางการเมอง

ภายในประเทศ ภาวะภยพบตทเกดขนอยางตอเนอง ทงในกรณของนำาทวมและฝนแลง รวมทงการเปดประเทศเชอมโยงกบ

ภายนอก ดงนน หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงซงขนอยกบคณภาพของคนทตองมองคความรและความเพยรสจรต จะ

สามารถนำาไปปรบใชเพอใหเกดความพอด มเหตผล และมภมคมกนไดอยางเหมาะสม ทามกลางภาวะการณเปลยนแปลง

ทเกดขนอยางรวดเรว และอาจสงผลกระทบอยางรนแรงทงตอประเทศโดยรวม พนท ทองถนชมชน และปจเจกบคคล ปจจย

เรองคนจงเปนปจจยทสำาคญทสดสำาหรบการพฒนาในระยะตอไป โดยคงตองฝากความหวงทจะปลกฝงคณลกษณะทพง

ปรารถนาใหเกดกบคนรนใหมของสงคมไทย

3. ก�รปรบเปลยนทศนคตและวธคดของคนไทยใหเออตอก�รปกครองระบอบประช�ธปไตยและ ก�รพฒน�ทยงยน

แมวาคณลกษณะของคนไทยทางดานอธยาศยและการมจตใจใหบรการจะมความโดดเดน เปนทนยม และเออตอการนำา

มาใชดำาเนนธรกจดานการทองเทยวและบรการดงทไดกลาวมาแลวนน อยางไรกด กยงมคณลกษณะทไมเออตอการพฒนา

เศรษฐกจและสงคมทยงยน รวมทงการปกครองแบบประชาธปไตยทเคารพในศกดศรความเปนมนษย (Human Dignity)

ซงมความหมายทมากกวาระบบรฐสภาทยดตดอยกบระบบการเลอกตง อยางทคนสวนใหญเขาใจกนและนำามาใชกลาว

อาง โดยทคณลกษณะดานลบทมผลตอการพฒนาทยงยนและการปกครองทอยบนหลกธรรมาภบาล ไดแก การเหนแก

ประโยชนสวนตนและพวกพอง ความไมลงเลใจทจะตกตวงผลประโยชนใหแกตนเองและพวกพอง การขาดความสามคค

การมงแตจะเอาตวรอด การทไมสามารถทำางานเปนทมได พฤตกรรมทจรต คดโกง พงโชคชะตา และชอบความมหนามตา

ในสงคม ทำาใหขาดความลกซงในความคดทจะสรางประโยชนใหกบสวนรวมและการพฒนาประเทศในระยะยาว มแนว

โนมทจะทำาอะไรไมตอเนอง และขาดประสทธภาพในการดำาเนนงาน

กำรประยกตปรชญำของเศรษฐกจพอเพยง

มผลในทำงปฏบตทหยงลกลงไปในชวตประจ�ำวน

ธรรมเนยมปฏบตของชมชน และวฒนธรรมขององคกร

ซงจะสงผลในกำรสรำงภมคมกน ใหกบสงคมไทย

และควำมยงยนของกำรพฒนำในระยะยำว

ทงน หากสงคมไทยไมสามารถปรบลดคณลกษณะ

ดานลบของคนไทยสวนใหญใหอยในขอบเขตท

จำากดและสามารถควบคมไดโดยการกำาหนดกตกา

และการปลกฝงดานจรยธรรมของสงคม ระบบการ

พฒนาทคาดหวงกจะไมสามารถเกดขนไดหรอเปน

ไปในทศทางทพงปรารถนาอยางแนนอน

4. คว�มค�ดหวงตอคนไทยรนใหม

ผลการสำารวจสะทอนใหเหนถงขอกงวลในระดบสงของปญหายาเสพตดในหมเยาวชน และผลกระทบทอาจเกดตอหม

คนไทยในวงกวาง ในขณะทคานยมทควรปลกฝงใหแกเดกและเยาวชนไดบงชใหเหนถงภาพโดยรวมของคนรนใหมทพง

ปรารถนา โดยคานยมทคนสวนใหญเหนวาสำาคญและควรเรงปลกฝงแกเดกและเยาวชน ไดแก การรกการเรยน (สะทอน

ถงคานยมทมตอการศกษา โดยคาดหวงใหมการเรยนการสอนในระบบมากกวาการเรยนรทตองกระทำาตอเนองตลอดชวต)


ความซอสตยสจรต ไมคดโกง ไมคอรปชน และความมระเบยบวนย ทงน คนไทยสวนใหญกยงตองการใหมการปลกฝง

คณลกษณะทเปนบวกอยแลวใหแกลกหลานตวเองอยางตอเนองดวย เชน ความมนำาใจ ความเมตตากรณา ความเออเฟอ

เผอแผ และการชอบชวยเหลอผอน เปนตน ซงประเดนนจะตองมการพจารณาระบบการศกษาและคานยมของคนไทยสวน

ใหญทยดตดกบปรญญาบตรมากกวาองคความรและทกษะ รวมทงคณสมบตเรองความมวนย อตสาหะ และสจรต

5. ผลกระทบจ�กคว�มขดแยงของคนในช�ต

ภาพของความรสกขดแยงทางการเมองจะคอนขางรนแรงในภาคใต (คาเฉลยท 4.77 จากคะแนนเตม 7) กรงเทพมหานคร

(คาเฉลยท 4.72) และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (คาเฉลยท 4.68) ซงสะทอนใหเหนถงการมความคดเหนทแตกตางกนของคนใน

ชาตทปรากฏอยในแตละเขตพนทดงกลาว โดยกรงเทพมหานครนน จะเปนเวทของการแสดงออกของความขดแยงทางการ

เมองในระดบชาต และประชากรทอาศยอยในพนทไดรบผลกระทบจากความขดแยงและความรนแรงโดยตรง สำาหรบภาคใต

มประเดนของความรนแรงทางการเมองซงเกดจากสาเหตความแตกตางทางประวตศาสตร สงคม และวฒนธรรม และไดสง

ผลเสยหายตอชวตและทรพยสน และความมนคงทางจตใจกบคนในพนท 4 จงหวดชายภาคใต ไดแก ปตตาน ยะลา นราธวาส

และสงขลา และอาจมผลกระทบทางจตวทยาตอคนในพนทจงหวดอนในภาคใตและขยายตอเนองไปถงคนในชาตโดยรวมดวย

ทงน มขอสงเกตวา พนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอและภาคใต ประชาชนคอนขางจะมความคดเหนทสนบสนนพรรคการเมอง

ทอยคนละขว แตในกรณของกรงเทพมหานคร ผลการเลอกตงเปนไปในลกษณะผสมผสานกนไป ไมไดใหความสนบสนน

พรรคการเมองใดพรรคการเมองหนงอยางชดเจน

ความขดแยงทางความคดความเชอดงกลาว ซงเกดจากการแบงแยกแตกตางทไมไดเกดจากพนฐานทางอดมการณ และ

มกเกดขนจากการใชขอมลคนละชด โดยใหความสำาคญนอยมากกบขอเทจจรง (Fact) ทเกดขน ไดสงผลกระทบทำาใหคน

ไทยสวนใหญระมดระวงหรอระแวงทจะแสดงออกทางการเมองอยางเปดเผย แมกระทงหยบยกขนมาพดคยกน เนองจาก

เกรงวาอาจนำาไปสความขดแยงระหวางตนเองกบผอน ผลกระทบทสำาคญอกประการหนงกคอ ความขดแยงไดสงผลให

เกดความไมเสถยร (Stable) ตอการดำาเนนนโยบายและเปนอปสรรคทำาใหการบรหารกจการบานเมองและการพฒนาไม

อาจดำาเนนไปไดอยางราบรนและมประสทธภาพ และสงผลตอภาพลกษณของประเทศในสายตาชาวโลก

ขอเสนอแนะเกยวกบทศทางในการ

พฒนาประเทศไทย

1. ก�รเชอมโยงก�รพฒน�โดยรวมกบก�รพฒน�ระดบพนทเข�ดวยกน

การพฒนาประเทศจำาเปนทจะตองพจารณาความเชอมโยงระหวางภาพรวมกบพนททกสวนของประเทศ และยงตองคำานง

ถงความเชอมโยงกบภายนอกประเทศดวย โดยประเทศไทยมการเปดประเทศและสรางความผกพนกบเศรษฐกจภายนอก


มากขนทกขณะ โดยเฉพาะอยางยง ในชวงทสงครามเยนยตลง ภายหลงการลมสลายของสหภาพโซเวยตและการพงทลาย

ของกำาแพงเบอรลน ซงทำาใหกลมประเทศอนไดเปดประเทศและพฒนาประเทศตามกระแสหลกของการพฒนา ประเทศไทย

กไดพฒนาความสมพนธทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และการเมองกบกลมประเทศเหลาน อนนำามาซงความรวมมอ

ในแผนงานการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจในอนภมภาคลมแมนำาโขง 6 ประเทศ (Greater Mekong Sub-region

Economic Cooperation Program: GMS) นอกจากนน ประเทศไทยยงไดมความรวมมอกบอนโดนเซยและมาเลเซย

ตามกรอบความรวมมอสามเหลยมความเจรญกบประเทศเพอนบานตอนใต หรอทรจกกนภายใตชอแผนงานการพฒนา

เขตเศรษฐกจสามฝาย อนโดนเซย-มาเลเซย-ไทย (Indonesia-Malaysia-Thailand Growth Triangle: IMT-GT) รวมทงม

ความสมพนธทเชอมโยงกบประเทศเพอนบานดานตะวนตกกลมเอเชยใตในกรอบความรเรมแหงอาวเบงกอล ซงครอบคลม

ถงบงคลาเทศ อนเดย เนปาล ภฎาน เมยนมาร และศรลงกา (Bay of Bengal Initiative Multi-Sectoral Technical and

Economic Cooperation: BIMSTEC) ทำาใหทกพนทของประเทศไดรบโอกาสทจะใชศกยภาพใหเปนประโยชน ไมวาจงหวด

เหลานนจะมพนทเขตชายแดนตดตอกบประเทศเพอนบานโดยตรงหรอไมกตาม โดยทประเทศไทยมจงหวดทมพนทตดตอกบ

ประเทศเพอนบานโดยรอบอยถง 33 จงหวด เชน กรณของจงหวดพษณโลกซงตงอยในพนทตอนใน แตกเปนจดตดระหวาง

แนวระเบยงเศรษฐกจเหนอ-ใต (North-South Economic Corridor) เชอมระหวางจนตอนใตผานไทยลงไปยงกลมประเทศ

อาเซยนในทะเลกบแนวระเบยงเศรษฐกจตะวนออก-ตะวนตก (East-West Economic Corridor) ทเชอมระหวางเวยดนาม

กบเมยนมาร ทำาใหพษณโลกและจงหวดทอยในแนวระเบยงเศรษฐกจไดรบประโยชนจากการเคลอนยายสนคา เงนทน และ

คนเปนอยางมาก ซงจะเปนโอกาสในการกระจายการพฒนาสพนทและกลมคนตาง ๆ ไดอยางครอบคลมและทวถง

นอกจากน การเขาสประชาคมอาเซยนในแตละดาน (เศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรม และการเมองและความมนคง) ได

มการกำาหนดแผนของความรวมมอไวอยางชดเจน โดยเฉพาะอยางยง ในดานเศรษฐกจทจะมผลอยางสมบรณในป 2558

ดงนน การเตรยมตวของภาคสวนตาง ๆ จงมความสำาคญ ไมวาจะเปนการเตรยมความพรอมดานกำาลงคน ระบบและ

ความเชอมโยงของโครงขายคมนาคม การปรบปรงและพฒนากฎหมายและกฎระเบยบตาง ๆ เพอใหพนท ทองถน และ

ชมชนสามารถใชศกยภาพของตนเองไดอยางเตมท รฐบาลจงควรตระหนกถงความสำาคญตอการเปดโอกาสใหทกพนท

ทองถน ชมชน ไดมโอกาสในการพฒนาศกยภาพของตนโดยคำานงถงความเชอมโยงและกรอบการพฒนาประเทศ

2. สงคมไทยตองประยกตใชปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยงในระดบทลกขน

แนวโนมทระบบเศรษฐกจและสงคมไทยจะมความเชอมโยงกบโลกภายนอกมมากขน นบเปนโอกาสทจะใชศกยภาพทม

อยใหเปนประโยชน ในขณะเดยวกนกตองระมดระวงผลกระทบเชงลบทเกดขนจากความผนผวนของเศรษฐกจโลก และ

กระแสการหลงไหลของวฒนธรรมทอาจจะบนทอนหรอทำาลายคานยมทดของสงคมไทยไดงาย ดงนน ความสามารถทจะ

เรยนรเปนปจจยหลกทจะชวยเพมความสามารถในการปรบตนเองใหทนตอการเปลยนแปลงทเกดขนโดยตองไมลมราก

ทางวฒนธรรมทดของตน และเปนความภาคภมใจในอตลกษณซงเปนสงทสำาคญในการพฒนาทสามารถใชจดแขงทมอย

สามารถสรางคณคาในการพฒนาบนวถของตนเองไดอยางยงยน


ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวไดพระราชทานใหตงแตเมอครงเกดวกฤตการณตมยำากงในป

2540 ไดมการขบเคลอนเพอนำามาสการปฏบตในวงกวางมากขนทกขณะ ไดรบการยอมรบปรบใชจากคนไทยกลมตาง ๆ

ในภาวะทโลกมความเปลยนแปลงอยางรวดเรวและสงผลกระทบอยางรนแรงมากขนตอการดำาเนนชวตของคนไทยโดยรวม

แนวโนมดงกลาวนถอปนสญญาณทดและกลาวไดวาเปนบทเรยนนสามารถสรปไดจากวกฤตการณทางการเงนดงกลาวใน

ป 2540 และวกฤตการณแฮมเบอรเกอรในชวงป 2551–2552 ทประเทศไทยสามารถปรบตวโดยเนนการพงพาตนเองมาก

ขน ทำาใหสามารถรอดพนจากวกฤตการณทผานเขามาไดเปนอยางด

รฐบาลจงควรสรางกระบวนการตลอดจนมาตรการทสามารถเชอมตอเพอใหความสนบสนนกลไกทมอยแลวของภาคการ

พฒนาทกภาคสวน ทงภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาสงคม เพอใหการประยกตปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมผล

ในทางปฏบตทหยงลกลงไปในชวตประจำาวน ธรรมเนยมปฏบตของชมชน และวฒนธรรมขององคกร ซงจะสงผลในการ

สรางภมคมกนใหกบสงคมไทยและความยงยนของการพฒนาในระยะยาว

3. ก�รใหคว�มสำ�คญตอก�รบมเพ�ะคนรนใหม

สงคมไทยตองการคนไทยรนใหมทมคานยม (Core Value) ทเหมาะสมกบการพฒนาทนำาไปสการแบงปนผลประโยชนท

งอกเงยจากผลทไดรบจากการพฒนาในทกระดบ ตงแตระดบชมชน ทองถน และประเทศชาตโดยรวม โดยคณลกษณะท

สำาคญทคนรนตอไปควรจะตองม ไดแก ความเสยสละ การเหนแกประโยชนสวนรวม ความซอสตย การทำางานเปนทม การ

ใชองคความรมากพอกบความศรทธา การมวนยและเคารพในกฎกตกาทางสงคม

การปฏรปการศกษานบเปนภารกจสำาคญทจะตองผนกกำาลงจากภาคสวนตาง ๆ เพอขบเคลอนใหเกดผลสมฤทธ มากกวา

ทจะปลอยใหเปนภาระหนาทของภาครฐเพยงลำาพง

โดยทกภาคสวนตองตระหนกถงความสำาคญของการศกษาในฐานะทเปนรากฐานของการพฒนา อยางไรกตาม การบมเพาะ

เยาวชนและคนรนใหมยงตองการกระบวนการสงเสรมการเรยนรตลอดชวต ซงทกภาคสวนของสงคมตองใหการสนบสนน

และประสานความรวมมอไปในทศทางเดยวกน โดยตองทำาใหสภาพแวดลอมและสอการเรยนรทกรปแบบเอออำานวยใหคน

ไทยรกทจะเรยนรอยางตอเนอง นอกจากน ยงจำาเปนทจะตองปลกฝงคานยมใหคนไทยมความรบผดชอบตอสงคมดวย ซง

เปนคณลกษณะสำาคญประการหนงทจะทำาใหสงคมพฒนาตอไปอยางมคณภาพ ในการสรางคนรนใหมท “รจรง ทำาเปน”

โดยมจรยธรรมเปนเครองกำากบ


4.2 มมมองดานสงคมและการสอสารสาธารณะ


ดานสงคมและการสอสารสาธารณะ

ผลการสำารวจโครงการ “คนไทย” มอนเตอรในป 2555 ไดพบวาผตอบมความพงพอใจในชวตความเปนอยของตนนอยลง

ดงคาเฉลยความพงพอใจลดจาก 5.47 ในป 2554 เหลอ 5.23 ในป 2555 เมอพจารณาประเดนดานสงคมทเกยวของกบ

ความพงพอใจในการสำารวจครงน อาจอภปรายประเดนสำาคญได 6 ประเดนไดแก อะไรทำาใหคนไทยพงพอใจมาก-นอย?

คณลกษณะดานบวกและลบของคนไทยสะทอนใหเหนอะไร? คนไทยมองปญหาและความขดแยงสำาคญอยางไร? บทบาท

ของสอในสงคมไทยเปนอยางไร? ปญหาคอรปชน และสถาบนครอบครวกบเพอนชวยจรรโลงความพงพอใจใหคนไทยได

มากนอยแคไหน?

1. อะไรทำ�ใหคนไทยพงพอใจม�ก-นอย?

ความพงพอใจของคนไทยยงคงกระจกตวอยทปจจยทางเศรษฐกจเปนหลก ดงพบวาปจจยทสมพนธกบความพงพอใจสง

ไดแก รายได เงนออม ทอยอาศย ขาวของเครองใชในบาน ภาระหนสน และความกาวหนาในอาชพ มเพยงเรองสขภาพจต

หรอความเครยดทมความสมพนธสงเปนลำาดบ 4 ในทางตรงกนขาม ปจจยทสมพนธกบความพงพอใจตำา (คาสหสมพนธ

สงเสรมใหมสอเสร

และเวทสำธำรณะใหกวำงขวำง

เพมสวสดกำรใหประชำชน

ทไมเนนแตปจจยเชงวตถ

ของปจเจกบคคลเปนหลก

แตเนนปจจยดำนกำร

เสรมสรำงสงคม ชมชน

และครอบครวทเขมแขง

ศ. ดร. สภางค จนทวานชศาสตราจารยกตตคณคณะรฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย


0.10 – 0.15) ประกอบดวยปจจยดานสงคมและการเมองเปนหลก ปจจยเหลานมทงเรองทเกยวกบบทบาทภาครฐในการ

ชวยเหลอดแลประชาชน (ภยธรรมชาต สวสดการ ระบบศาลยตธรรม) การตรวจสอบการทำางานของภาครฐ (บทบาทของ

สอในการตรวจสอบการทำางานของภาครฐ ความพยายามแกปญหาทจรตคอรปชน ความซอสตยโปรงใสและเปนธรรมใน

การปฏบตงาน การใชกฎระเบยบอยางเหมาะสมและเปนธรรมของเจาหนาท) ความสมพนธทางสงคม (ความไวเนอเชอใจ

ของคนในสงคม ความเคารพในสทธของผอน ความตนตวและความจรงใจในการชวยเหลอสงคมไทย) บทบาทของสอ (การ

ตรวจสอบการทำางานของรฐ การปลกฝงสรางสรรคคณคาทดตอสงคม นำาเสนอขาวสารทหลากหลาย เปนกลาง เปดเผย ไม

บดเบอน ไมปดบง) ฯลฯ การทคนไทยมความพงพอใจตอชวตความเปนอยโดยเนนปจจยทางเศรษฐกจเปนหลกสะทอนให

เหนวา คนไทยยดถอปจจยทางวตถมากขน ใหความสำาคญกบมตดานสงคม วฒนธรรมและการเมองนอยมากจนถงระดบ

ไมใหความสำาคญเลย ดงจะพบวาไมมปจจยทางวฒนธรรมหรอจตวญญาณถกระบโดยผตอบ และปจจยทางสงคมและ

การเมองทมความสมพนธกบความพงพอใจตำามากกเปนปจจยสำาคญสำาหรบสงคมประชาธปไตยทงสน เชน ความเคารพ

สทธของผอน ความพยายามแกปญหาทจรตคอรปชน ความซอสตยโปรงใสและเปนธรรมในการปฏบตงานของรฐ ฯลฯ

ขอมลนไดรบการยนยนจากคำาตอบในหวขออน เชนในหวขอปญหาของคนไทย ผตอบกระบความรนแรงของปญหาทจรต

คอรปชนโดยขาราชการและนกการเมองทระดบ 4.69 ซงแปลไดวารนแรงไมมาก (จากคะแนนเตม 7)

การใหความสำาคญกบปจจยทางเศรษฐกจสง และละเลยปจจยดานอน ๆ นมความหมายวาอยางไร? อาจสรปไดวาคน

ไทย (ทเปนผตอบคำาถามในการสำารวจครงน) เปนมนษยเศรษฐกจ เนนชวตความเปนอยทดบนฐานของการมเงนและ

ทรพยากรเชงวตถเปนหลก มนษยเศรษฐกจนเรยกไดวาเปน “มนษยมตเดยว” (One Dimensional Man) ตามทเฮอรเบรต

มาคส (Herbert Marcuse, 1964) นกสงคมวทยาเยอรมนไดอธบายไววา มนษยมตเดยว คอมนษยทสญเสยความเปน

ปจเจก หมกมนอยในเรองบางเรองทถกทนนยมมอมเมาเมนเฉยตอความทกขยากของเพอนมนษยดวยกน ไมสามารถ

ตานทานระบบทนนยมอตสาหกรรมได ถกสยบอยภายใตการปกครองแบบรวมศนยอำานาจหรอเผดจการของรฐ การทคน

ไทยจะกลายเปนมนษยมตเดยวคอนกถงแตเรองวตถของตนเองนไมใชสงทเกดขนเองโดยอตโนมต แตเกดขนไดเพราะม

การวางแผนไวอยางแยบยล มาคสระบวา มนษยมตเดยวเปนผลของความรวมมอระหวางภาครฐและภาคทน/ตลาด ท

จะมอมเมาประชาชนใหหมกมนอยกบเรองของโลกไดแก ความสนใจเรองเพศ กฬา และสอ โดยอาศยสอและเทคโนโลย

เปนเครองมอในกระบวนการน ประชาชนทถกมอมเมาจะหมดสภาพของมนษยทมความคดทางจตวญญาณ ขาดมตเชง

ลก เหลอเพยงระนาบเดยวคอระนาบของวตถ หมดความสนใจตอสงตาง ๆ ทเกดขนรอบตว ไมคดตงคำาถามหรอเรยกรอง

อะไร กลายเปนประชาชนทเมนเฉยตอเพอนมนษยดวยกน ไมเรยกรองสงทประชาชนพงมและพงไดจากรฐ ซงตรงกบความ

ตองการของรฐ แนวคดของมาคสนอาจสดโตงเมอนำามาวเคราะหคนไทยในปจจบน แตกมประโยชนทจะชวยเตอนสตให

สงคมไทยไมปลอยใหคนในสงคมเพลดเพลนไปกบปจจยดานวตถตาง ๆ แลวละเลยความเปนมนษยเตมรปแบบ ตลอดจน

รจกคดทจะเลอกวาภาครฐและภาคทนมหนาททจะใหอะไรกบสงคมบางนอกจากวตถและความพงพอใจตอวตถเทานน

นโยบายประชานยมทมงตอบสนองความตองการเชงวตถของประชาชนไดกอใหเกดผลบวกตอรฐบาลในแงคะแนนนยม

และตอภาคธรกจในแงผลกำาไร แตไมไดเกดผลบวกตอประชาชนในระยะยาว คนไทยสวนหนงอาจตระหนกในความจรง

ขอน ความพงพอใจตอชวตของเขาจงลดลงจากป 2554 อนงในกลมทมความพงพอใจนอย ซงไดแก คนจน ผสงอาย ผไม

ไดรบการศกษาเปนทางการและคนวางงานแลว ในป 2555 นมกลมผทมอยในจงหวดภาคใตเพมเขามาดวย แสดงใหเหน


วาปญหาความรนแรงในภาคใตไดสงผลใหคณภาพชวตของคนทงภาค (14 จงหวด) พลอยลดลงไป นอกจากนนคนกลมน

ยงเปนกลมทไดรบประโยชนจากนโยบายประชานยมนอยกวาภาคอน ๆ ดวย การละเลยภาคใตโดยไมยกระดบการพฒนา

ทก ๆ ดานใหเทากบภมภาคอน ๆ จะสรางปญหาเรอรงรนแรงใหแกสงคมไทยในอนาคต

2. คณลกษณะด�นบวกและลบของคนไทย

อะไรคอคณลกษณะดานบวกทคนไทยเหนวาดทสด? มนำาใจ ยมงาย อบอน เปนมตร และอะไรเปนคณลกษณะดานลบทแย

ทสด? เหนแกประโยชนสวนตนและพวกพอง ขาดความสามคค ทจรต สงนบอกอะไรกบเรา? คนไทย (ยงคง) เปนคนรกชวต

สบาย ๆ ไมอยากเหนความขดแยง ไมชอบคนโกงและคนเหนแกตว ชอบความเปนมตรมนำาใจ ไมเครยด แตเราตองมองยอน

กลบไปอกดาน คณลกษณะดานบวกทคนไทยใหลำาดบความสำาคญตำาไดแก การใหอภย การปรบตวกบสถานการณตาง ๆ และ

การยอมรบในความแตกตาง เราจะพบคณลกษณะทไมไดรบความสำาคญทบงชวาคนไทยใจไมกวางนก การยอมรบความ

แตกตางและการใหอภยจงมความสำาคญนอย นอกจากนน คนไทยยงไมเนนการปรบตวใหเขากบสถานการณตาง ๆ อกดวย

คณลกษณะทางลบทคนไทยเหนวาแยทสดคอความเหนแกตว การทจรต แตคณลกษณะทางลบทไดรบลำาดบความสำาคญ

ตำาคอ การไมรบฟงผอนหรอยดมนถอมนในความคดเดม ๆ ความเชอในพธกรรมและความเชองมงาย และความไมจรงใจ

สงนเมอพจารณาความเปนลบสองชนกตความไดวา การไมรบฟงผอน/ยดมนถอมน ความเชอในพธกรรมและความงมงาย

ตลอดจนความไมจรงใจเปนคณลกษณะทคนไทยรบได เมอตรวจสอบกบคณลกษณะทางบวกทไดกลาวไปแลว กสรปได

วาคนไทยใจไมกวางจรง ๆ ยงคงไมอยากรบฟงความคดเหนแตกตางแตยดมนในความคดเดม ๆ แมจะมจตใจด มนำาใจ

แตกไมเนนความจรงใจมากนก อกทงยงยอมรบในเรองพธกรรมและความเชองมงายได ความคดทคนไทยประเมนคนไทย

ดวยกนเองนจงชวยสะทอนลกษณะนสยของคนไทยไดชดเจนพอควร ภาพสะทอนไมมอะไรแปลกใหม เปนเรองทรกนอย

แลว ประเดนในเรองนจงอยทวา คณลกษณะเหลานกอใหเกดความขดแยงในบคลกของคนไทยหรอไม และควรไดมการ

พจารณาปรบเปลยนคณลกษณะทไมพงประสงค เชน ความเหนแกประโยชนสวนตนหรอพวกพอง ความไมซอ ความไม

สามคค ความไมมวนย ความมนสยเอาตวรอด ฯลฯ ใหลดนอยลงหรอหมดไปไดอยางไร ในแงของความขดแยง เชน ม

นำาใจ ใจกวาง ยมงาย แตไมคอยใหอภยหรอยอมรบความแตกตางหรอไมรบฟงผอน มความอบอนเปนมตรแตไมจรงใจ

ความขดแยงในบคลกภาพเหลานนำาไปสความเครยดและปญหาสขภาพจตไดอยางไรบาง

3. ปญห�ทคนไทยประสบและคว�มขดแยงท�งก�รเมอง

คนไทยยงระบปญหาเดมเหมอนปทแลว ไดแก คาครองชพสง รายไดไมพอรายจาย ยาเสพตด ภยแลง ราคาพชผลตกตำา และ

อบายมข (หวย การพนน เหลา) ระดบความรนแรงของปญหาอาจสลบลำาดบทบาง เชน ป 2554 ปญหาคาครองชพเปนแชมป

ตามมาดวยราคาพชผลตกตำาและการทจรตคอรปชน ป 2555 ปญหาภยแลงเปนแชมป ตามมาดวยการทจรตคอรปชน และ

ราคาพชผลตกตำา ความหวงกงวลของคนไทยจงยงอยในเรองเดม ๆ เปนหลก สงทนาสนใจคอปญหาทผตอบสวนใหญรสก

วาตนไดรบผลกระทบและระบวาเปนปญหาทมความรนแรงปานกลาง-มาก เปนปญหาสวนบคคลเปนสวนใหญ มปญหา


ระดบประเทศหรอสงคมเปนสวนนอย และปญหาทประสบระดบสงคมมกเปนเรองสงแวดลอมหรอภยธรรมชาต (นำาทวม

ภาวะโลกรอน) มากกวาเรองสงคมและการเมอง (ความขดแยงทางการเมองของคนในชาต ความเครยด/ความกดดนจาก

การทำางาน) สงนสะทอนวาคนไทยยงคงสนใจเรองของตวเองมากกวาเรองของสวนรวม แมประเดนปญหาดานสงคมและ

การเมองจะเปนปญหาทคณะวจยเพมเตมขนจากรายการปญหาเดมของป 2554 ผตอบกยงคงคดวาปญหาเหลานมผล

กระทบกบตนนอยกวาปญหาปากทองและปญหาภยธรรมชาต (ทเปนปญหาเพมขนใหมเชนกน) เมอนำาขอมลเรองปญหาทคน

ไทยประสบไปเทยบกบขอมลเรองสงทคนไทยจะทำาเพอพฒนาประเทศ กพบความสอดคลองกน กลาวคอ คนไทยคดวาสง

ทตนจะทำาเพอพฒนาประเทศเปนการเนนการพฒนาเพอตนเอง (more individually driven and passive) มากกวาจะทำา

เพอพฒนาสงคมโดยรวม (more societally driven and proactive/participatory) โดยรวมแลวคนไทยจงยงเปนคนมวสย

ทศนคอนขางคบแคบเนนตวเองเปนทตงมากกวาสงคม แตกคดวาตนเองเปนคนใจกวางและมนำาใจชอบชวยเหลอผอน ซงด

ขดแยงอยในท อาจเปนไดวาโดยผวเผนแลวใจกวางมนำาใจ แตลก ๆ แลวเหนแกตวเองมากกวาผอน เมอวเคราะหขอมลโดย

ละเอยดจะพบวา ในปญหาทคนไทยประสบน คนในภาคใตไดรบผลกระทบในระดบรนแรงกวาภาคอน ๆ โดยเฉพาะปญหา

เรองราคาสนคาเกษตรตกตำา (คาเฉลยท 4.98 จากคะแนนเตม 7) ปญหาระดบบคคล ชมชนและปญหาระดบประเทศกอย

ในระดบสงกวาภาคอน ๆ ทงสน คนในแตละชวงอายพบความรนแรงของปญหาไมตางกนไมวาวยรน ผใหญ วยกลางคน

หรอผสงอาย แตจะตางกนตามระดบรายได กลาวคอ คนจนไดรบผลกระทบมากกวาคนรวย โดยเฉพาะในระดบบคคลและ

ระดบประเทศ การแกปญหาทคนไทยประสบในป 2555 จงควรมยทธศาสตรทเนนคนภาคใตและคนจนเปนลำาดบสำาคญ

ความขดแยงทางการเมองในชวงสามปทผานมา ไดสงผลกระทบตอคนไทยสวนหนง ดงปรากฏวารอยละ 13 ของผตอบระบวา

ไดรบผลกระทบคอนขางรนแรง (คดเปนจำานวนเทากบ 13,000 คน จากกลมตวอยางทงหมด) ในจำานวนนรอยละ 30 เปนคน

ในกทม. (เทากบ 5,400 คน) และอกรอยละ 17 เปนคนตางจงหวด โดยเฉพาะคนในภาคใต ผลกระทบจากความขดแยงทาง

การเมองทำาใหผตอบสวนใหญรสกเบอและไมอยากยงเกยวกบการเมอง แตความรสกเบอนเกดกบคนกทม. นอยทสด และเกด

กบคนภาคตะวนตกกบภาคใตมากทสด ยงมผลกระทบอน ๆ ทผตอบระบ เชนทำาใหประเทศหยดการพฒนา ทำาใหภาพลกษณ

ของประเทศไมด ทำาใหรสกอาย ฯลฯ ผลกระทบทผตอบระบมานคอนขางลบกบพฒนาการทางการเมองของสงคมไทย เพราะ

ผตอบมองผลกระทบแตในแงลบ ไมเลงเหนวาความขดแยงทางการเมองเปนขนตอนของกระบวนการประชาธปไตยทกลม

ผลประโยชนตาง ๆ ในสงคมตองตอสซงกนและกนเพอใหเกดประโยชนสงสดกบคนจำานวนมาก ผตอบดจะคาดหวง

ประชาธปไตยแบบเบดเสรจทไมตองมการตอสหรอตอรองอะไรอกแลว การระบผลกระทบวาเปนเรองเสยหายตอภาพลกษณ

และทำาใหรสกอาย สอใหเหนวาผตอบ (ซงยนยนวาตนไดรบผลกระทบจากปญหาความขดแยงทางการเมอง) ไมไดคดวาตน

จะตองเปนสวนหนงของกระบวนการพฒนาประชาธปไตย ความขดแยงทเกดเกดจากผอนและตนเปนเพยงผรบผลกระทบ

นอกจากนนยงมองผลกระทบในทางลบตอประเทศไทยและตอตนเอง ความคดเหลานไมไดสอดคลองกบวาทกรรมเรยกรอง

ประชาธปไตยและลดความเหลอมลำาทางสงคมทแนวรวมประชาชนเพอประชาธปไตย (นปช.) กลาวอางวาประชาชนทเขา

มารวมการเรยกรองนนเปนผมารกษาผลประโยชนของตนและเปนกลไกสำาคญของกระบวนการพฒนาประชาธปไตย ขอมล

ชชดวาผมอาชพเกษตรกร หาบเรแผงลอยคาขาย และลกจาง/รบจางเปนกลมทระบวาไดรบผลกระทบจากความขดแยงนอย

กวาขาราชการ/พนกงาน เจาของกจการ หรอผเกษยณอาย/วางงาน ขอคนพบสำาคญสองประการจากการสำารวจทยอนแยง

วาทกรรมกลาวอางขางตนคอ ประชาชนสวนใหญ (รอยละ 82) ไมคดวาตนไดรบผลกระทบจากความขดแยงทางการเมอง


และประชาชนทคดวาตนไดรบผลกระทบนนยงคดเพยงวาความขดแยงนทำาใหประเทศหยดการพฒนา ทำาใหภาพลกษณ

ของประเทศไมด ทำาใหเบอและไมอยากยงกบการเมอง ทำาใหการจราจรตดขด และทำาใหอาย ไมมผทระบวาความขดแยงทาง

การเมองนเปนสวนหนงของกระบวนการเรยกรองประชาธปไตย ลดความเหลอมลำาทางสงคมแตอยางใด

ประเดนสำาคญทเหนอไปกวาการจบไดวามผใชความขดแยงทางการเมองเพอสรางความชอบธรรมใหแกกลมของตนในการ

แยงชงผลประโยชนคอความออนดอยของความรหรอสำานกทางการเมองในระบอบประชาธปไตยของประชาชนสวนใหญ ท

มองวาความขดแยงเปนสงไมพงประสงค และตองการประชาธปไตยสำาเรจรป ทงนควรไดมการปฏรประบบรฐสภาและยก

ระดบคณภาพของนกการเมอง ใหรฐสภาเปนพนทของการแสดงความคดเหนทแตกตางและมการลงมตของสมาชกรฐสภา

ทคำานงถงผลประโยชนของประชาชนสวนใหญ มากกวาการแสดงโวหารและลงมตดวยเสยงขางมากโดยไมสนใจความเหน

อน ๆ เมอประชาชนไดเหนตวแบบของการแสดงความคดทแตกตางมากเพยงพอกจะเกดความรความเขาใจในกระบวนการ

ประชาธปไตยและไมพจารณาวาความขดแยงทางการเมองเปนเรองนาอายหรอนาเบอหนายอยางทเปนอย หากแตเลงเหน

วาตนเองกเปนสวนหนงของกระบวนการนเชนกนและเขาใจวาความสมพนธของตนกบผแทนราษฎรคอการรวมกนผลกดน

กฎหมายทปกปองผลประโยชนของประชาชน ไมใชความสมพนธเชงอปถมภและแบงปนทรพยากร

4. บทบ�ทของสอในสงคมประช�ธปไตย:สอเสร

ในการสำารวจครงนไดเพมขอคำาถามเกยวกบเรองสอสารมวลชน และไดพบคำาตอบทนาสนใจหลายประการ

ประการแรก โทรทศน หนงสอพมพทวไป และวทยทวไปยงคงเปนสอทมความสำาคญทสดในสงคมไทย โดย

เฉพาะโทรทศนทมผเขาถงไดมากถง รอยละ 91-97

ประการทสอง สอในรปแบบใหมทเรยกวา Social Media โดยเฉพาะ Facebook, Twitter, Blog และเวบไซต

มบทบาทในชวตประจำาวนมากขนโดยเฉพาะสำาหรบกลมผทอาย 15-29 ป อยางชดเจน

ประการทสาม มสอทมศกยภาพสงในการเขาถงคนไทยบางกลม ไดแก วทยทองถน รถแห แผนพบ ปาย

โฆษณาขนาดใหญ ผาใบบงแดด และ SMS

ขอมลระบวาคนกรงเทพฯ กบคนตางจงหวด มแบบแผนการใชสอไมเหมอนกน คนกรงเทพฯ ดโทรทศนนอยกวา แตอาน

หนงสอพมพและใช Social media มากกวาคนตางจงหวดเทาตว อานปายโฆษณาและใช SMS มากกวา และยงอาน

แผนพบและเวบไซตมากกวา คนตางจงหวดฟงวทยทองถนมากกวาคนกรงเทพฯ 10 เทา รบสอจากรถแหมากกวา และใช

Social media ถงรอยละ 8 ซงนบวาไมนอยเมอเทยบกบคนกรงเทพฯ ทใชรอยละ 14

ในแงชวงอาย ผสงอายรบสอโทรทศน วทยทวไปและวทยทองถนมากกวากลมอน สำาหรบหนงสอพมพทวไปเปนผใหญวย

กลางคน วยรนใช Social Media มากถงรอยละ 29 และเวบไซต รอยละ 24 นอกจากนนยงอานนอยและใช SMS มากกวา

กลมอน แตไมคอยฟงวทยทองถน ผสงอายเขาถงสอจากรถแหมากกวากลมอน


อยางไรกตาม เรายงไมทราบขอมลวาคนไทยเขาถงเนอหาอะไรบางจากสอเหลาน จากพฤตกรรมการรบสอของคนแตละ

พนทและคนละชวงอายเราพอจะมองเหนไดวาสอใดสามารถมอทธพลตอคนกลมใดไดมากเปนพเศษ เพราะมการเขาถง

อยางแพรหลาย ขอคนพบไมนาแปลกใจทวยรนใชสอสมยใหมมากกวาผใหญและผสงอาย สงทอาจวเคราะหเพมเตมได

คอเชอมโยงขอมลชดนกบความคาดหวงของคนไทยเกยวกบสอ

คนไทยคอนขางพงพอใจถาสอนำาเสนอขาวสารทหลากหลาย เปนประโยชนตอประชาชน สอชวยเหลอหรอแกไขปญหาให

กบประชาชน ปลกฝง/สรางสรรคคณคาทดในสงคม เสนอขาวทเปนกลางไมบดเบอน และชวยตรวจสอบการทำางานของ

ภาครฐ/หนวยงานตาง ๆ เพอแกไขปญหาคอรปชน สอถอเปนสวนหนงของชวตความเปนอยทด เมอดคะแนนเฉลยของ

ความพงพอใจตอชวตทด สอมคาเฉลยสงท 5.03 จากการทผวจยใสขอคำาถามเรองบทบาทของสอ 6 ขอ ทไมไดถามในป

2554 จงยนยนไดวาคนไทยเหนความสำาคญของสอ แตยงพงพอใจในระดบคอนขางพอใจเทานน ขอทพงพอใจสงกวาขอ

อน ๆ คอ การเขาถงขาวสารผานชองทางตาง ๆ ไดสะดวก การเสนอขาวทหลากหลายและการนำาเสนอขาวทเปนประโยชน

ตอประชาชน ขอทพงพอใจตำากวา คอ บทบาทในการตรวจสอบการทำางานของภาครฐ

ความพงพอใจตำาเกยวกบบทบาทตรวจสอบการทำางานของภาครฐและองคกรทองถนยนยนวาคนไทยตองการใหสอทำา

บทบาทนมากขน ในปจจบนสอกระแสหลกในสงคมมกทำาเพยงรายงานขาวมากกวาตดตามตรวจสอบขอมลทเรยกวาการ

ทำาขาวเชงสบสวน (investigative journalism) ไดมกลมสอทตองการทำาขาวเชงสบสวนรวมตวกนตงเปนศนยขอมลและขาว

สบสวนเพอสทธพลเมอง (Thailand Information Center for Civil Rights and Investigative Journalism หรอ TCIJ) ขน

ตงแตป 2554 โดยไดรบการสนบสนนจากสำานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ศนยนตองการเสนอ

ขาวสารในระบบสอสารสาธารณะทโปรงใส ตองการใหขอเทจจรงและขอมลขาวสารทถกซกซอนไวไดปรากฏ และถกรบร

โดยประชาชนตามสทธพลเมอง (rights to know) เปนหนงสอพมพขาวสบสวนออนไลน (www.tcijthai.com) แมศนยขอมล

และขาวสบสวนฯ จะนำาเสนอขอมลทงทเปนขาวสบสวน ขาวพลเมอง และฐานขอมลและดำาเนนงานมากกวาหนงปแลว คน

ไทยสวนใหญกอาจยงไมรจกหรอไมไดใชประโยชนจากขอมลและขางเชงสบสวนจากศนยน นอกจากนน TCIJ ยงไดเสนอ

แนวทางการทำาใหเกดการเสนอขาวเชงสบสวนในสอหนงสอพมพอกดวย เพอใหสอทำาหนาทตรวจสอบการทำางานของภาค

รฐไดตามทคนไทยตองการ องคกร TCIJ ควรแนะนำาใหคนไทยโดยทวไปไดรจกแนวทางการสงเสรมขาวเชงสบสวนอยาง

แพรหลายมากขน การเกดขนของสอใหม (New media) เปนอกเหตการณหนงทตองใหความสำาคญ การสำารวจพบวาคน

หนมสาววย 15-29 ป ใชสอใหมมากอยางชดเจน สงทตองวเคราะหเพมเตมคอการทสอใหมเหลานเปนสอไรพรมแดนจงได

เปดพนทสาธารณะ (public sphere) ทำาใหประเดนสาธารณะตาง ๆ ไดถกนำามาพดคยถกเถยงกน ดงท เจอรเกน ฮาเบอรมาส

(Jurgen Habermas, 1989) นกคดชาวเยอรมนอกคนหนงไดเสนอไววาพนทสาธารณะเปนปจจยเกอหนนสำาคญของ

กระบวนการประชาธปไตย พนทนทำาใหการแสดงความคดเหนในประเดนสาธารณะไมถกผกขาดอยแตในรฐสภาโดยสมาชก

ของรฐสภาเทานน แตพลเมองทกคนกสามารถมสทธแสดงความคดเหนในประเดนสาธารณะได พนทสาธารณะทสอใหม

สรางขน เชน social media อนเตอรเนต เคเบลทวจะชวยสรางพลเมองทตนร ไมมองวาการถกเถยงทางการเมองในประเดน

สาธารณะเปนเรองนาเบอหนาย หรอความขดแยงทางการเมองเปนเรองนาอาย ทำาใหเสยภาพลกษณของประเทศไทย พนท

สาธารณะสามารถสรางบรรยากาศแหงการแลกเปลยนเรยนร ถาสอผสรางพนทมใจทเปดกวาง ไมมงครอบงำาประชาชนให


มนงงหรอมวเมาอยกบเรองบานๆ เชน เรองเพศและกฬา ดงทมาคสกลาวไว พนทนจะทำาใหประชาชนไดเรยนรวาคนอนคด

อะไร และทำาไมเขาคดอยางนน โอกาสทจะรบฟงกนจะเกดขนได โดยปกตสงคมไทยไมชอบการเผชญหนา มองวาเปนความ

กาวราว ไมเกรงใจกน แตทจรงแลวเรามหลกธรรมทนำามาใชในการแลกเปลยนเรยนรกนได เชน ธรรมะชอ กลยาณธรรม 7

ประการ ธรรมะขอนระบวาคณสมบตของกลยาณมตร ไดแก (1) เปนผทชวนใหเขาใกลปรกษาไตถาม นมนวล ชมเยน มกาย

วาจาและใจสะอาด (2) นาเคารพอดมดวยปญญา รด-ชว ไมหวนไหวตอสงยวยวนกดดน รกความยตธรรม เมตตากรณา

(3) ฉลาดปราดเปรอง (4) ฉลาดพดแนะนำาตกเตอน (5) อดทนตอถอยคำา พรอมรบฟงและอดทน รกษาอารมณใหเยอก

เยนอยเสมอ (6) อธบายเรองทลกลำาใหเขาใจไดงาย และ(7) ไมชกนำาไปในสงทเสอม หากการแลกเปลยนพนทสาธารณะ

ผานสอสาธารณะเกดขนในบรรยากาศของกลยาณธรรมเชนน โดยเฉพาะขอ 4, 5, 6 และ 7 จะเกดการเรยนรซงกนและ

กนไดมากและเกดการยอมรบความคดของกนและกนในสงคมไทย ดวยเหตทสอใหมนเปนสอทเขาถงไดดวยตนทนนอย

มอสมครเลนทไมใชมออาชพกผลตเองได เกบและรบขอมลไดไมจำากดและเรยกใชไดตลอดเวลา แพรกระจายไดในแนวราบ

ของคนทสนใจเหมอนๆ กน อกทงยงไมมพรมแดนจำากด สอใหมจงเปนสอเสร (free media) หรอสอทางเลอก (Alternative

Media) (สชาดา จกรพสทธ, 2551) จงควรสงเสรมใหประชาชนไทยไดบรโภคและรวมกนผลตใหมากขน ประเทศตาง ๆ ใน

เอเชยกลวนมสอในลกษณะนทงนน

ประเดนสำาคญอกประการหนงทสอเสรมความสำาคญมากสำาหรบสงคมไทยคอ การทธรกจการเมองพยายามเขาไปผกขาด

ขอมลขาวสารดวยการซอสอกระแสหลกหรอเขาแทรกแซงดวยวธการตางๆ ไดแก การแทรกแซงเชงโครงสรางดวยการเขา

ซอหนในกจการสอ โดยเครอขายธรกจทโยงใยกบรฐบาลและเขาชนำาแนวทางการเสนอขาว อกวธหนงคอการแทรกแซงเชง

เนอหา ดวยการกำาหนดทศทางของขาว การกดดนดวยผลประโยชนทางธรกจโฆษณา การกดดนใหปลดผสอขาวบางคน

(วสาสน พพธกล, 2546) สงคมประชาธปไตยจะตองไมมการผกขาดขอมลขาวสารและใหสทธประชาชนทจะรบรขอมล ใน

สวนของผรบสอคอประชาชนทวไป กควรไดรบการปฐมนเทศวาขาวคออะไร? สงทเปนขาวไมไดมเฉพาะเรองอาชญากรรม

ทจรต หรอประหลาดพสดาร แตรวมถงประเดนทเกยวของกบชวตของคนในสงคม เชน เรองสารพษ การผกขาดยา คาแรง

ขนตำา สทธผปวย ฯลฯ เพอเปดวสยทศนในการรบสอใหกวางขน เหนประโยชนของการเสนอขาวเชงสบสวนของสอเสรและ

บรโภคแพรหลายขน

5. ปญห�ก�รทจรตคอรปชน

คนไทยยงคงมองการทจรตคอรปชนของขาราชการและนกการเมองเปนปญหาสำาคญ มความรนแรงเปนลำาดบสามรอง

จากเรองทางเศรษฐกจ (คาครองชพและราคาพชผล) แตรอยละของผตอบทระบวาไดรบผลกระทบจากปญหานลดจากรอย

ละ 14 เปนรอยละ 10 เทากบประมาณหมนคน ตำากวาปญหาอน ๆ ทมผไดรบผลกระทบสงถงรอยละ 15-64 อย 14 ลำาดบ

เพราะปญหานอยในลำาดบท 15 ปญหาการทจรตนยงถกมองวาเปน ปญหาสำาคญตอการพฒนาชวตความเปนอยของ

คนไทยมากกวาป 2554 นอกจากนนในแงการพฒนาประเทศ ปญหาคอรปชนของนกการเมองและผนำาชมชนถกระบเปน

ปจจยดานลบของการพฒนา ควบคกบปญหาการเลนพวกพอง/เสนสายและการมผมอทธพลครอบงำาชมชน แตเมอถกถาม

วาคนไทยจะทำาอะไรเพอพฒนาประเทศกลบไมมผเลอกปญหาคอรปชน ขนมาเปนประเดนทตนจะแกไขเลย แตคนไทยก


ยงตองการปลกฝงคานยมด ๆ ไดแก ไมทจรต ไมเหนแกประโยชนสวนตนและพวกพองใหแกเยาวชน และคาดหวงใหสอม

บทบาทตรวจสอบการทำางานของหนวยงานภาครฐเพอแกไขปญหาคอรปชน

สภาพนจงสะทอนใหเหนวาคนไทยรบวาปญหาคอรปชนเปนปญหาสำาคญแตไมคดวาตนจะทำาอะไรได จงฝากความหวงใน

การตรวจสอบการทจรตในปจจบนไวทสอ (แตกหวงไมมากเพราะมความพงพอใจตำาตอบทบาทของสอในเรองน และมอง

วาความสมพนธของปจจยคอรปชนมผลตอความพงพอใจในชวตความเปนอยนอย) และการหลกเลยงไมประพฤตทจรตใน

อนาคตไวทเยาวชน นบเปนผลการสำารวจทมความทาทายมากเกยวกบบทบาทของคนไทยทว ๆ ไป ในการชวยกำาจดปญหา

คอรปชน ผตอบมองวาเปนปญหาใกลตวและตนไมมบทบาทหรออำานาจอะไรทจะเขาไปยงเกยวโดยตรง ไมเปนสงทจะชวย

ทำาเพอพฒนาประเทศไทยได นบเปนการมองแนวทางการพฒนาทเนนตนเองและเปนเชงรบอยางมาก อาจเปนดวยเหตน

ในการจดลำาดบความโปรงใสลาสดขององคกรโปรงใสระหวางประเทศ ประเทศไทยจงถกเพมลำาดบจากลำาดบท 84 เปน

ลำาดบท 88 ในป 2555 ดสวนทางกบการรบรวาเปนปญหาสำาคญทรนแรงเปนลำาดบสามของประเทศ

ในแงนโยบายของรฐทผานมารฐบาลไดมการประกาศใหการปองกนและปราบปรามทจรตคอรปชนเปนนโยบายเรงดวน

(ส.ค. 2554-2555) นโยบายดงกลาวไดถกขบเคลอนในยทธศาสตรและแผนปฏบตเพอขบเคลอนแผนพฒนาเศรษฐกจ

และสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (2555-2559) ภายใตยทธศาสตรการบรหารจดการประเทศเพอสรางความเปนธรรม

มวตถประสงคขอ 2.3.1 (3) ทระบวา “ดชนภาพลกษณการคอรปชนไมตำากวา 5.0 คะแนน ตวชวดประกอบดวย ดชน

ภาพลกษณการคอรปชน” อยภายใต “ยทธศาสตรเพอเสรมสรางสงคมทเปนธรรมและเปนสนตสข” (น. 5) และเปนประเดน

การพฒนาสำาคญทตองผลกดนในระยะแผนพฒนาฉบบท 11 ดงน

“5.9 การบรหารจดการประเทศเพอสรางความเปนธรรมในสงคม พฒนาระบบราชการและขาราชการโดยยดหลก

ธรรมาภบาล เพมประสทธภาพการกระจายอำานาจใหแกองคกรปกครองทองถนพฒนาระบบและกลไกการปองกนและ

ปราบปรามการทจรตและประพฤตมชอบอยางมสวนรวม สงเสรมใหประชนชนทกระดบมโอกาสเขาถงกระบวนการยตธรรม

อยางเทาเทยม และสรางความเปนธรรมในการเขาถงทรพยากร ควบคไปกบปลกฝงจตสำานก คานยมประชาธปไตยและ

ธรรมาภบาลแกประชาชนทกกลม”

ในยทธศาสตรท 1 การสรางความเปนธรรมในสงคม กไดระบไวตอนทายวา“เสรมสรางการบรหารราชการแผนดนทม

ประสทธภาพ โปรงใส และมระบบการตรวจสอบและการรบผดชอบทรดกม” (น.6)

สำาหรบการเชอมโยงนโยบายสการปฏบต กไดระบวา “ปราบปรามการทจรตประพฤตมชอบในภาครฐ อาท ปลกจตสำานก

และคานยมของสงคมใหยดมนในความซอสตยสจรตและถกตอง อาท จดตงศนยปฏบตการตอตานการทจรตคอรรปชน

โดยมสายดวน 1206 รบเรอง 24 ชวโมง โครงการ “1 กรม 1 ปองกนโกง” เรงขบเคลอนรางพระราชบญญตปองกนและ

ปราบปรามการฟอกเงน จดตงคณะกรรมการอำานวยการตรวจสอบเพอปองกนการทจรตในการรบจำานำาขาวพรอมทงสง

เสรมและใหความสำาคญกบการมสวนรวมกบภาคสวนตาง ๆ ในการปราบปรามทจรต”


จะเหนไดวาในภาครฐ นโยบายเรงดวนเพอปราบปรามคอรปชนกมแลว หนวยงานราชการคอสำานกคณะกรรมการพฒนา

เศรษฐกจและสงคมแหงชาตกไดทำานโยบายมาเชอมโยงกบแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 แลว ยทธศาสตรไดกำาหนดแลว แต

เมอถงการปฏบตคงยงมปญหาวาใครเปนเจาภาพ? จากการลองโทรศพทเขาสายดวน 1206 รบเรอง 24 ชวโมง ไดพบวา

เปนการรบสายโดยอตโนมตใหฝากขอความเทานน

นอกจากนนการตดตามผลการดำาเนนงานตามนโยบายเรงดวนของรฐและยทธศาสตรการสรางความเปนธรรมในสงคม ก

ยงไมปรากฏรปธรรมทชดเจน อกทงรฐบาลโดยนายกรฐมนตรเองกลบถกอภปรายไมไววางใจจากฝายคานในกรณละเลย

ปลอยใหมการทจรตคอรปชนจำานำาขาวในป 2555 นอกจากนนผลจากความคดเหนของเอแบคโพลลเมอวนท 9 ธ.ค. 2555

กระบวาผตอบรบไมไดกบการโกง การผลกดนนโยบายตอตานคอรปชนโดยรฐบาลจงมขอจำากด เพราะรฐบาลเปนผถกกลาว

หาวาทจรตคอรปชนเสยเอง

ในสวนของภาคประชาชน ไดมการจดตงภาคเครอขายตอตานคอรปชนของชาตขนตงแตป 2554 เปนการรวมตวขององคกร

ภาคประชาชนเพอตอตานและตรวจสอบการทจรตและการประพฤตมชอบ มพลเอกจรล กลละวณชย เปนประธาน ภาคยงคง

ดำาเนนการตอเนองมาจนปจจบน ในขณะเดยวกนภาคธรกจเอกชน กไดจดตงภาคเครอขายตอตานคอรปชนขนจากการรวมตว

ของภาคเอกชน โดยการนำาของหอการคาและสภาหอการคาไทย ตงแตป 2553 ปจจบนมนายประมณฑ สธวงศ เปนประธาน

ภาคฯ มจดยนตอตานการคอรปชนทกรปแบบ ระดมภาคเอกชนทไมเหนดวยกบการทจรต ประกาศหยดจายเงนใตโตะเพอตด

ปญหาการคอรปชนจากฝงผให จดตงโครงการหมาเฝาบานใหภาคประชาสงคมเขามามสวนรวมตรวจสอบสรางความโปรงใส

และจบตานโยบายตาง ๆ ของภาครฐ ทมความเสยงในการเกดคอรปชน ภาคฯ หวงใหสงคมรบรเรองการทจรตตาง ๆ และเปนผ

ตดสนเองวาอะไรถกหรอไมถก อยางไรกตามสงคมไทยปจจบนยงไมพรอมทจะแสดงจดยนตอตานการทจรตอยางเปดเผย แตก

มคนทกลาทำามากขน ภาคฯ มแผนขบเคลอนตอตานคอรปชนโดยการปองกน ปลกฝงและปราบปราม ขยายผลให “ชดเจนขน”

ขยายเครอขายใหกวางขน ตวอยางเชนการจดซอจดจางขอภาครฐ ภาคฯ เรยกรองใหมการเปดเผยขอมล แสดงวธคดราคากลาง

การออกทโออาร เพอใหตรวจสอบไดงายขน ในแงโครงสรางภาคฯ คาดหวงใหมการปรบแกกฎหมายใหกระบวนการยตธรรมใน

ปญหาทจรต เรงรดใหคดเสรจสนภายใน 2-3 ป แทนทจะเปนสบปเชนปจจบน เพอใหผทจรตมความเกรงกลวเพราะโทษมาเรว

และการขบเคลอนจะประสบความสำาเรจกตองมเจตจำานงทางการเมองของผนำารฐบาลทจะปราบปรามคอรปชนอยางจรงจง

เพอเรยนรตวอยางการปราบปรามทจรตของประเทศอน ๆ ในระดบนานาชาต องคกรเพอความโปรงใสนานาชาต กำาหนดดชนการ

รบรหรอภาพลกษณการคอรปชน (Corruption Perceptions Index: CPI) ของแตละประเทศซงคำานวณจากขอมลของสถาบน

ทมชอเสยงระดบนานาชาต 13 แหง มทงภาคธรกจ สอ องคกรวเคราะหความเสยง หนวยงานหนงใน 13 แหงทคนไทยอาจคน

ชอ คอ Economic Intelligence Unit: EIU) ผผลตนตยสาร The Economist นอกจากนน TI ยงแบงประเภทคอรปชนแยกยอย

เปน 7 ประเภท ไดแก การคอรปชนขนาดใหญ (Grand Corruption) การคอรปชนขนาดเลก (Petty Corruption) การตดสนบน

(Bribery) การยกยอก (Embezzlement) การอปถมภ (Patronage) การเลอกทรกมกทชง (Nepotism) และผลประโยชนทบ

ซอน (Conflict of interest) พรอมทงใหคำานยามของแตละประเภทดวย การแบงประเภทนนาจะเปนประโยชนสำาหรบใชในการ

ตรวจสอบและวเคราะหลกษณะของความทจรตทเกดในสงคมไทยทแบงเปนประเภทแบบไทย เชน “กนตามนำา” “กนทวนนำา”

“กนรวบ” “กนแบง” ซงลวนเปนการกนหรอทจรตทงสน แตบงบอกลกษณะทแตกตางไปจากประเภทของ TI


จากสถตคะแนน CPI ของไทย ปทไดอนดบตำาสด (อนดบท 59) (คอมการทจรตนอย) คอปพ.ศ. 2548 เพยงสองปใหหลง

ซงเปนชวงสดทายของรฐบาลจากการเลอกตง อนดบของไทยกพงขนไปเปนอนดบท 84 ในป 2550 สำาหรบชวงกอนหนา

นน ประเทศไทยเคยไดอนดบท 70 ในป 2546 ในสมยรฐบาลของพรรคไทยรกไทย อนดบทผนผวนนสมพนธกบความ

เปลยนแปลงทางการเมองในประเทศอยางชดเจน

บทเรยนจากประเทศทมดชนการรบรคอรปชนสง (คอมการทจรตนอย) เชน นวซแลนด เดนมารค และฟนแลนด ลวนม

ระบบการเขาถงขอมลทมประสทธภาพ มกลไกการตรวจสอบภาครฐทเขมแขง มการบงคบใชกฎหมายทมประสทธภาพ

โดยมการวางรากฐานตอสกบปญหาคอรปชนมายาวนาน มสอทมเสรภาพในการแสดงความคดเหนสง ใหความสำาคญ

กบประเดนทางสทธมนษยชน โดยเฉพาะเสรภาพของขอมลขาวสาร มสวนรวมจากภาคประชาสงคม และมความเหลอม

ลำาทางรายไดตำา อาจสรปไดวาการรณรงคตอตานและปราบปรามการทจรตในสงคมไทยตองมการปรบปรงหรอยกระดบ

ใหใกลเคยงกบแนวปฏบตทเปนอยในประเทศประชาธปไตยเหลานจงจะเกดขนไดจรง

รายละเอยดของขอมลเชงคณภาพ จากการสมภาษณแบบเจาะลกกลมขาราชการของเอแบคโพลลเมอ 7 ก.ย. 2555 นน

ระบวา ขาราชการเกอบรอยละ 60 รบไดถารฐบาลทจรตคอรปชนและตนไดประโยชนดวย ผตอบสวนใหญนกถงการไดผล

ตอบแทนจากรฐในเรองตำาแหนงหนาทการงาน การโยกยาย ใหอยในตำาแหนงทสงขนหรอไดดแลพนททมประโยชนทาง

ธรกจ เรยกกนวา “กนตามนำา” หรอไมกทำาเปนไมรไมเหนใหอยรอด สวนนกเรยนนกศกษาระบวาไดพบความไมซอสตย

ความทจรตในทกแหงรวมทงในครอบครว พอแมไมซอสตยตอกน ไปรานคากเจอแมคาโกง นงรถไปกบพอแมเจอเจาหนาท

รดไถ เขาหองเรยนเจอเพอนลอกการบาน ลอกขอสอบ ปญหาการทจรตหยงรากลกเขาไปทกทของสงคมไทย

เมอวนท 9 เดอนธนวาคม 2555 สวนดสตโพลลไดสำารวจความคดเหนของประชาชนตอกรณทองคกรความโปรงใสระหวาง

ประเทศจดอนดบปญหาคอรปชนใน 176 ประเทศทวโลก ไทยไดอนดบท 88 มคะแนนความโปรงใสเพยงรอยละ 37 ซงแสดง

วามการคอรปชนมาก นาสนใจวาผตอบสวนใหญ (รอยละ 33.25) ยงคดถงเรองการเสอมเสยภาพลกษณของประเทศ เปน

เรองนาอาย (เหมอนกบทตอบในหวขอความขดแยงทางการเมองในการสำารวจของ “คนไทย” มอนเตอร) แตกมอก รอยละ

28 ทคดวาเปนปญหาสำาคญเรงดวนตองแกไข และอกรอยละ 15.7 เหนวาบทลงโทษตาง ๆ ยงไมเดดขาดพอ เจาหนาทท

เกยวของกละเลยตอการปฏบตหนาท คำาตอบเหลานแตกตางจากคำาตอบของเอแบคโพลลเมอเดอนกนยายน เพราะยนยน

วาผตอบรบไมไดกบการทจรต เมอถามวาวธแกปญหาคอรปชนทดทสดและเปนรปธรรมมากทสดคออะไร คำาตอบมทงการ

ปลกฝงอบรมสงสอนเดกๆ ไมใหทจรตและไมยอมรบการทจรต (รอยละ 43) การมบทลงโทษทางกฎหมายทเดดขาดและ

เจาหนาทรฐเขมงวดกวดขนจรงจง (รอยละ 29.2) การชวยกนเปนหเปนตา ถาพบการทจรตไมควรนงเฉยละเลย ตองรบแจง

(รอยละ 15.6) และวธสดทายคอใหทกภาคสวนในสงคมชวยกนรณรงคใหคนไทยหยดทจรตคอรปชนและสรางแบบอยางทด

ในชวงเดอนเดยวกน เอแบคโพลลไดสำารวจความเหนของประชาชนอกครง ในประเดนการทจรตในโครงการรบจำานำาขาว

ผตอบรอยละ 65.9 ระบวาเปนเรองจบยาก และรอยละ 59.2 ระบวา รฐบาลจะอยยากถาปลอยปละละเลยปญหาทจรต

คอรปชน สรปไดวา ผตอบเกนครงรบไมไดกบการทจรตในโครงการรบจำานำาขาว และเหนวาปญหานเปนความรบผดชอบ

ทรฐบาลจะตองแกไข


โดยสรปแลว ปญหาคอรปชนจงเปนปญหาใหญททาทายและกดกรอนสงคมไทยไปพรอม ๆ กน การดำาเนนการของภาครฐ

ยงไมเพยงพอ ลาชา ทำาไมจรงจง ความพยายามของภาคธรกจเอกชนมศกยภาพทจะมพลงมากขนหากไดมเครอขายชดเจน

กบสอเสรและประชาสงคมกลมอน ๆ ความพยายามของภาคประชาชนยงตองการการเสรมพลง โดยเฉพาะการสรางความ

ตระหนกรวาการทจรตคอรปชนเปนเรองใกลตวทกคนและประชาชนตองเปนสวนหนงของพลงขบเคลอนเพอแกปญหานดวย

ตนเองในขณะน ไมใชปดภาระหนาทไปใหสอหรอเยาวชน แนวปฏบตของประเทศประชาธปไตยเชนนวซแลนด เดนมารค

และฟนแลนด เปนตวอยางทดทสงคมไทยควรพจารณาเพอนำามาใชบาง เชนระบบการเขาถงขอมลทมประสทธภาพ โดย

ใชประโยชนจากสอใหมหรอสอออนไลน อยางไรกตามตวอยางของประเทศทมการทจรตคอรปชนตำามกเปนประเทศเลก

ทมประชากรนอย และมความเหลอมลำาทางรายไดตำา บรบทดงกลาวตางจากของสงคมไทยทมประชากรมากและมความ

เหลอมลำาทางรายไดสง (คนรวยมรายไดสงกวาคนจน 120 เทา) การแกปญหาคอรปชนจงจำาเปนตองแกทสาเหตตนตอวา

ดวยความเหลอมลำาทางเศรษฐกจดวย แตวธตงสมมตฐานเพอเขาถงสาเหตกมความสำาคญ ไมใชวาเพราะมคนจนมากจง

มการทจรตมาก แตเปนวาทำาอยางไรคนรวยมากจะไมตองทจรตเพอรกษาความรำารวยใหยงยน มาตรการลดชองวางทาง

รายไดดานภาษอาจเปนวธการหนงทตอบสมมตฐานขางตน นนคอ คณ (คนรวย) จะไมสามารถรวยไปกวานหรอรกษา

ความรวยมากเอาไวไดในสงคมไทย เพราะสงคมไมอนญาตใหคณรวยอยฝายเดยว

6. ครอบครว

แมครอบครวจะเปนสถาบนทคนไทยผกพนและมความพงพอใจมากทสดโดยเฉพาะในแงของความใกลชดและความ

สมพนธระหวางสมาชกในครอบครว แตระดบความพงพอใจในความสมพนธของป 2555 กลดลงจากป 2554 (จากคาเฉลย

5.83 ลดลงเหลอ 5.79) คำาถามจงอยทวาทำาไมความพงพอใจจงลดลง? และความพงพอใจนขนอยกบปจจยอะไร?

ลองตอบคำาถามทสองกอนดวยการอางถงขอมลปจจยทมความสมพนธกบความพงพอใจชวตความเปนอยของคนไทย ดง

ไดกลาวแลววาปจจยหลก ๆ ทมความสมพนธสงมกเปนปจจยดานเศรษฐกจ (รายได เงนเกบ ทอยอาศย ขาวของเครองใช

หนสน) ความพงพอใจของผตอบทเกยวกบครอบครวจงอยภายใตกรอบของปจจยเหลาน นนคอ ผตอบมความพงพอใจตอ

ชวตความเปนอยในครอบครวทมรายไดด มเงนออม มทอยอาศยทเหมาะสม มขาวของเครองใชทเพยงพอ ความสมพนธ

และความใกลชดในครอบครวทเปนความพงพอใจกอยในกรอบปจจยเหลาน นอกจากเรองเศรษฐกจมปจจยสขภาพจตก

เปนอกสวนหนงททำาใหคนไทยพงพอใจชวตความเปนอยในครอบครว โดยรวมแลวปจจยทสมพนธสงกคอ ปจจยสทตอบ

สนองความตองการพนฐานของมนษยนนเอง และคนไทยยงใหความสำาคญตอมตดานจตใจเพมขนอกดวยจากปจจย

สขภาพจต ขอทควรสงเกตในประเดนนอาจอยทวา คนไทยเปนมนษยเศรษฐกจมตเดยวเทานนหรอ? คาสหสมพนธของ

ปจจยดานความใกลชดและการใชเวลาอยรวมกนในครอบครว (พอ แม ลก) ทผตอบอางวาทำาใหตนมความสข กลบอย

เพยงระดบปานกลางถงระดบตำา (0.18-0.22) และทกปจจยลดลงอยางมนยสำาคญเมอเทยบกบป 2554 การไดอยรวมกน

จงมความสำาคญนอยกวาการไดมฐานะทางเศรษฐกจทพอใจ

ตอคำาถามทวาทำาไมความพงพอใจจงลดลง? ในหมผตอบทมความพงพอใจกบชวตนอยกวากลมอนๆ เราจะพบกลมผม

รายไดของครอบครวระดบ E (รายไดนอย) ประกอบดวยคนใน กทม. รอยละ 3 และตางจงหวด รอยละ 8 รวมแลวประมาณ

7,560 คน คนกลมนอาจเปนผทไมสามารถสรางความเปนปกแผนทางเศรษฐกจใหครอบครวของตนไดนนคอรายไดนอยไม


พอใช ไมมเงนออม ไมมทอยอาศยทเหมาะสมและไมมขาวของเครองใชอยางเพยงพอ จงทำาใหความพงพอใจตอชวตใน

ครอบครวลดลง แมกลมคนจนจะมสดสวนเพยง รอยละ 11 ของกลมตวอยางทงหมด แตเปนกลมทควรไดรบความสนใจ

เปนพเศษทงในแงระเบยบวธวจยและในแงนโยบาย เพราะคนกลมนเปนกลมชายขอบ (margin) ทสามารถสะทอนสภาพ

ปญหาไดชดกวากลมอน ขอมลจากการสำารวจพบวา หากคนไทยทเปนผมรายไดนอยมระดบรายไดทสงขน เขาจะมความ

พงพอใจตอชวตความเปนอยสงขน ในทางกลบกนถาเขาไมมทดนทำากนเปนของตนเองและไมมบานในสภาพแวดลอมท

ด ความพงพอใจของเขากจะลดลง นอกจากนนยงมการระบถงปจจยใหมอก 2 ขอ คอ การไมมเวลา/ความสามารถเลยงด

ลกใหเปนคนด และเลยงดผสงอายในครอบครว ทเปนปจจยดานลบระดบครอบครว ปจจยเหลานรวมแลวจงทำาใหความ

พงพอใจลดลงโดยเฉพาะสำาหรบผมรายไดนอย

ในรอบปทผานมา รฐบาลไดดำาเนนนโยบายเพอชวยเหลอผมรายไดนอยและเกษตรกรหลายอยาง เชน การกำาหนดคาแรง

ขนตำา 300 บาท การรบจำานำาขาวและประกนราคาพชผลอน ๆ การขยายโอกาสในการเขาถงระบบประกนสงคมของรฐ

นโยบายเหลานนาจะชวยทำาใหผทอยชายขอบไดแกผมรายไดนอยและประชาชนกลมอน ๆ ไดรบผลทางบวก มชวตความ

เปนอยทดขน มความพงพอใจกบชวตมากขน แตผลการสำารวจกลบออกมาตรงกนขาม คนไทยมความพงพอใจกบชวตใน

ครอบครวนอยลง ปจจยทมความสมพนธกบระดบความพงพอใจ โดยเฉพาะปจจยดานเศรษฐกจไมไดเตบโตไปในทศทางท

จะทำาใหเกดความเปนปกแผนในครอบครว รายไดยงคงไมเพยงพอกบคาใชจาย ไมมทอยอาศยทเหมาะสม หนสนพอกพน

แถมยงมภารกจททำาไมได เชน การเลยงลกใหเปนคนด การดแลผสงอายในครอบครว คนไทยจงตกอยในระบบเศรษฐกจ

เสรนยมใหม ทภาระรบผดชอบทงหลายตกอยบนบาของประชาชน โดยรฐอางวาไดชวยเหลอแลว สภาพการณเชนนไมตาง

จากสมยทนายกรฐมนตรมากาเรต แธทเชอร ขององกฤษใชนโยบายเศรษฐกจเสรนยมใหม ประชาชนทอยภายใตนโยบาย

เชนนจะรสกวาประเทศชาตดมงคงขน แตผคนกลบจนลง เพราะรฐผองถายภาระรบผดชอบตาง ๆ มาใหครอบครวดแลตว

เอง ยงไปกวานนผตอบยงเหนวาผลงานของรฐบาลเปนปจจยทมความสมพนธกบคณภาพชวตของตนนอยมาก แสดงวา

ประชาชนยงไมมความตระหนกเกยวกบนโยบายและปฏบตการของรฐทจะสงผลตอชวตของตน หรอประชาชนไมคาดหวง

วารฐบาลจะทำาอะไรเพอชวยตนได ผลการสำารวจครงนไดสะทอนเสยงทแทจรงของประชาชนออกมาใหเหนไดรบทราบเกยว

กบความคดของคนไทยตอรฐบาลอยางตรงไปตรงมาทเดยว

ขอเสนอแนะเกยวกบทศทางการพฒนาประเทศไทย

1. นโยบายทางสงคมของรฐทจะชวยจรรโลงใหสถาบนครอบครวโดยเฉพาะกลมคนไทยผมรายไดนอยและคนไทยโดยทวไป

มความพงพอใจตอคณภาพชวตสงขนควรกำาหนดกลมเปาหมายทเฉพาะเจาะจงมากขน (targeting) แทนการเหวยงแห

(blanketing) ใหทก ๆ กลมเหมอนกน มาตรการชวยคนจนทไดดำาเนนการแบบเหวยงแหมกมปญหา เชน ครอบครวคนจน

ในเมองไมไดประโยชนจากนโยบายใหใชนำาไฟฟร เพราะสวนใหญเชาบานและตองจายคานำาคาไฟอตราสงใหผใหเชา

โดยตรง คาแรงขนตำาสำาหรบแรงงานควรมหลายอตราใหสอดคลองกบทกษะการทำางานทแตกตางและความตองการใน

ตลาดแรงงานทหลากหลาย ประชาชนในภาคใตทไมไดรบประโยชนจากนโยบายการพฒนาอยางเพยงพอ เชน ไมมทดน

ทำากนของตนเอง การเขาถงบรการศกษาจำากดเพราะความรนแรงทางการเมอง


2. สำาหรบครอบครวผมรายไดนอย มความตองการการชวยเหลอเรองทอยอาศยมากกวาเรองยานพาหนะของครอบครว และอาจ

ไมสามารถเคลอนยายไปอยในบรเวณทรฐจดสวสดการ (บานเอออาทร) ไดโดยงาย เพราะขอจำากดดานอาชพและการคมนาคม

ในปจจบนชมชนชานเมองทจดโดยการเคหะแหงชาตบางแหงยงไมมรถประจำาทางเขาถง มาตรการเรองทอยอาศยจงตองมทาง

เลอกอนนอกจากบานเอออาทรหรอชมชนการเคหะ เชนการรบงานไปทำาทบานโดยไดรบการคมครองสทธแรงงาน

3. เพอใหการเลยงดบตรและผสงอายเปนไปดวยด ควรมมาตรการดานการยกเวนหรอลดภาษตลอดจนการใหเงนชวยเหลอ

เพมนอกจากเบยผสงอาย มมาตรการดานสวสดการทไมใชตวเงน เชน การขอหยดงานเพอเลยงดบตรและผสงอายโดยได

รบคาจาง การพฒนานโยบายเรองมารดาวยรนทงทางรางกาย จตใจ และกฎหมาย เพราะมจำานวนเพมขนเปนเรอนแสน

และสวนใหญมาจากครอบครวทมรายไดนอย

4. รฐจดหาตลาดทงใน/ตางประเทศใหเกษตรกรทเลอกใชวธวนเกษตรหรอเกษตรอนทรยอยางเปนระบบ เพอรกษาเกษตรกร

สวนหนงไวไมใหเขาสระบบเกษตรพนธะสญญาและสงเสรมใหครอบครวเกษตรกรสามารถมสมาชกในครอบครวอยพรอม

หนากนโดยไมตองยายถนเพอการทำางาน

5. รฐและภาคประชาสงคมรวมกนสงเสรมใหมสอเสรและเวทสาธารณะใหกวางขวางแทนการเลอกบรโภคสอเฉพาะทถกใจ

ผรบสอ เพอใหเกดกระบวนการแลกเปลยนเนอหาทางความคดอยางแทจรง ไมใชเพยงแลกเปลยนเชงรปแบบเพอลดความ

ขดแยงทางการเมองปองกนไมใหมการแทรกแซงหรอผกขาดสอ

6. รฐ ภาคธรกจเอกชนและองคกรภาคประชาชนรวมกนพฒนาแผนงานปราบปรามการทจรตคอรปชน กำาหนดกรอบเวลาและ

มาตรการทชดเจนโดยศกษาแนวปฏบตทดของประเทศทมการทจรตนอย เนนการสรางระบบการเขาถงขอมลขาวสาร ทม

ประสทธภาพ เพมบทบาทของสอเสรในการใหขอมลและตดตามการทำางานของรฐบาล ระดมกำาลงจากภาคธรกจเอกชน

และภาคประชาชนเปนภาคระดบชาต รกษากลไกการตรวจสอบขององคกรอสระไวใหมนคง (ไมมการแกไขในรฐธรรมนญ)

และสงเสรมโครงการหมาเฝาบานและสายดวนทบรหารจดการโดยประชาสงคม

7. รฐและองคกรการปกครองทองถนควรเพมสวสดการใหประชาชนทไมเนนแตปจจยเชงวตถของปจเจกบคคลเปนหลก แต

เนนปจจยดานการเสรมสรางสงคม ชมชนและครอบครวทเขมแขง มภมคมกนตออบายมขตาง ๆ ปจจยดานวฒนธรรมเพอ

ความมอตลกษณรวมกนและความเปนปกแผนของกลมสงคม และปจจยดานศาสนาจตวญญาณเพอใหเกดพลงยดเหนยว

ทงนอาจพจารณาใชพลงจากบคลากรทางศาสนาเปนพลงเพอการเปลยนแปลงและพฒนา


4.3 มมมองดานการศกษาและการพฒนาเยาวชน


ดานการศกษาและพฒนาเยาวชน

1. คว�มเข�ใจของคนไทยยงขดแยงกบคว�มเปนจรงในด�นก�รศกษ�

จากผลการสำารวจพบวาคนไทยโดยเฉพาะพอแมยงพอใจในโอกาสการศกษาของลก/หลาน (คาเฉลยท 5.31 จากคะแนน

เตม 7) และยงพอใจคณภาพการสอนของคร/อาจารยในปจจบน (คาเฉลยท 5.30) คณภาพของหลกสตรการเรยนการสอน

ในปจจบน (คาเฉลยท 5.34) ตลอดจนคณภาพของโรงเรยนและอปกรณการศกษาในโรงเรยน (คาเฉลยท 5.39)

สวนเยาวชนอาย 15-17 ป กมความพงพอใจตอคณภาพการศกษาทคาเฉลยท 5.52 ในขณะทชวงอายอน ๆ มความ

พงพอใจในระดบตำากวาทคาเฉลย 5.20-5.30 และเมอพจารณาเขตพนทของผตอบความพงพอใจกใกลเคยงกนระหวาง

ในเขตเทศบาล (คาเฉลยท 5.25) และนอกเขตเทศบาล (คาเฉลยท 5.33) และความพงพอใจในระดบ 5 ขนไปนกเปนจรง

ในทกชนรายไดและอาชพเชนเดยวกน

ความรสกดงกลาวถอไดวาตรงขามกบความเปนจรงของคณภาพการศกษาไทยในปจจบน ตวเลขจากการสำารวจเชนนม

นยยะวาคนไทยมความเขาใจทไมถกตองกบสภาพความเปนจรง ความเชอทปรากฏนอาจเปนผลมาจากการประชาสมพนธ

ควำมเขมแขงของครอบครว

เปนปจจยส�ำคญของกำรสรำงควำมสขหรอ

ควำมพงพอใจกบชวตควำมเปนอยโดยรวม

และควำมเขมแขงนเปนฐำนของกำรพฒนำ

เยำวชนทส�ำคญยง

รศ. ดร. วรากรณ สามโกเศศจบการศกษาดานเศรษฐศาสตรปจจบนเปนอธการบดมหาวทยาลยธรกจบณฑตยและประธานกรรมการบรหารมลนธสงเคราะหเดกยากจน ซ. ซ. เอฟฯในพระราชปถมภ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมารในอดตเคยเปนคณบดคณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตรและรฐมนตรชวยวาการกระทรวงศกษาธการ


ของภาครฐ (การแจก Tablet หนงสอเรยนและอปกรณการเรยน) หรอจากความไมรไมใสใจของพอแมผปกครอง ตลอด

จนตวนกเรยนเอง ความไมรวาตนเองไมร (ignorance) เชนนเปนเรองนาเปนหวงอยางยง เพราะจกไมมแรงกดดนในทก

ระดบเพอใหคณภาพของการศกษาดขน

2. ก�รเข�ใจเรองก�รศกษ�ของคนไทยอ�จแตกต�งจ�กนกวช�ก�ร

คนไทยโดยทวไปอาจเหนวาการศกษาหมายถงการอานออกเขยนได การเขาถงและการเรยนในโรงเรยนการมชดนกเรยน

และอปกรณการศกษา ซงตางไปจากความเขาใจของนกวชาการจนทำาใหเหนวาความพอใจกบคณภาพของการศกษาใน

ปจจบนของคนไทยขดแยงกบความเปนจรงทเหนกนในสงคม

เมอถามถงโอกาสในการศกษาของลกหลาน คนไทยมไดมองไปถงการเรยนในชนมธยมปลายหรออดมศกษาหากมอง

เพยงโอกาสในการเขาเรยนขนพนฐานในโรงเรยน ซงสวนใหญสามารถเขาถงไดดอยแลว ดงนนจงตอบวาพอใจทคาเฉลย

5.31 เมอลกอานออกเขยนไดกหมายความวาครมคณภาพ (ความพงพอใจทคาเฉลย 5.30) โรงเรยนกมอปกรณการศกษา

(ความพงพอใจทคาเฉลย 5.39) ดงนนหลกสตรการเรยนการสอนในปจจบน (หากสามารถเขาใจไดและตรงกนวาคออะไร)

กยอมอยในระดบนาพอใจ (ความพงพอใจทคาเฉลย 5.34) เชนกน

ความเขาใจทไมตรงกนในเรองความหมายของการศกษา ทำาใหคนไทยตอบวาพอใจในเรองการศกษาโดยทวไปในระดบ

5-6 อกทงคณภาพการศกษากมไดปรากฏเปนปจจยททำาใหมความพอใจในชวตความเปนอยในดานลบแตอยางใด

3. คนไทยเรยนรและพฒน�ตนเองนอยลงเชนเดยวกบทกษะไอท

คนไทยมความรสกวาตนเองมโอกาสไดเรยนรพฒนาตนเองนอยลงเมอเทยบกบป 2554 (คาเฉลยท 4.76 ในป 2554

ลดลงเปน 4.54 ในป 2555) และรสกอยางเดยวกนในเรองความรความสามารถในการใชเทคโนโลยไอท (คาเฉลยท 4.65

ในป 2554 ลดลงเปน 4.39 ในป 2555)

ในโลกทองคความรแตกตวควบคไปกบการเปลยนแปลงของเทคโนโลยไอทอยางรวดเรวยอมทำาใหคนไทยรสกวาโอกาส

เรยนรพฒนาตนเองและมความรความสามารถในการใชไอทลดนอยลงไปเปนธรรมดา โดยประเมนอยในชวงระดบ 4-5 ซง

ถอไดวาตำาเมอเปรยบเทยบกบความพอใจในเรองอน ๆ ทเกยวกบการศกษา เชน ในเรองคณภาพการศกษาของคร/อาจารย

โอกาสในการศกษาของลก/หลาน คณภาพของหลกสตรการเรยนการสอนและคณภาพของโรงเรยน ซงลวนอยในระดบ

ความพอใจทคาเฉลย 5.20 ขนไปทงสน แตยงไมถงระดบ 6

ความรสกเชนนอาจโยงใยกบปจจยดานลบในเรองความพงพอใจกบชวตเปนอยในเรอง “รายไดไมเพยงพอคาใชจาย”

“คาครองชพทเพมสงขน” “ไมมรายได/รายไดไมม /รายไดลดลง/เศรษฐกจไมด” กลาวคอสถานการณดานรายไดและราย

จายไมสอดคลองกนทำาใหขาดมรรค (means) หรอเงนทจะพฒนาตนเองหรอไมมเวลาเพยงพอสำาหรบการพฒนาตนเอง

เนองจากตองใชเวลาไปกบการทำางานหาเลยงชพ


เหตผลของการเหนได “ชดเจน” ในเรองเทคโนโลยแตเหนไดไม “ชดเจน” ในเรองการศกษาอาจเปนดวยวาเทคโนโลยไอท

นนเปนสงซงสามารถวดผลไดเหนชดเจน และเปน “รปธรรม” กวาการศกษาซงเปนเรองของระยะเวลายาว และไมเหนเปน

“รปธรรม” เทากบการใชคอมพวเตอรและอนเตอรเนตเปน

4. คนไทยหว�ดกลวย�เสพตดม�ก

จากผลการสำารวจพบวา 5 อนดบแรกของสงทคนไทยตองการปลกฝงใหกบเดกและเยาวชนมากทสด ในทงสองป คอ

ป 2554 และ 2555 ยงคงเหมอนเดมและอยในอนดบใกลเคยงอกดวย (แตกตางกนเฉพาะอนดบ 1) โดยเรยงลำาดบดงน

1) การหางไกลจากยาเสพตด 2) การรกการเรยน 3) คณธรรม/ศลธรรม/จรยธรรม 4) การประหยด/อดออม/รจกคาของเงน

และ 5) ความซอสตยสจรต

ปลกฝงพฤตกรรม

รงเกยจยำเสพตดไวใน

ตวเดกและเยำวชน

4 ใน 5 อนดบขางตนเปนเรองสากลไมนาตางจากสงคมอน ยกเวนเรองการหางไกลยา

เสพตด ประเดนทนาสงเกตวา อนดบ 1 ของป 2555 คอ การปลกฝงใหเยาวชนหางไกล

ยาเสพตดนน คนไทยใหนำาหนกมากเมอเทยบกบอนดบ 2 คอ การรกการเรยน

ความเหนขางตนของคนไทยเกยวกบยาเสพตดสะทอนใหเหนความรนแรงของปญหายาเสพตดและความหวาดกลว

ยาเสพตดในประเทศไทยในปจจบน จนตองการปลกฝงพฤตกรรมรงเกยจยาเสพตดไวในตวเดกและเยาวชนเปนอยางมาก

5. คนไทยมสงแวดลอมครอบครวทดในก�รพฒน�เย�วชน

คนไทยรสกวาการทมความพงพอใจกบชวตความเปนอยโดยรวมสง (ทคาเฉลย 5.79) นน ปจจยทมสวนรวม คอ ครอบครว

โดยคนไทยพงพอใจเรองความสมพนธกบลกทด (พงพอใจระดบ 5, 6 และ 7 ถงรอยละ 94 และมคาเฉลยท 5.87) มความ

สามารถเลยงดลกใหเปนคนดของสงคม (พงพอใจระดบ 5, 6 และ 7 ทรอยละ 94 และมคาเฉลยท 5.83) การใชเวลา

รวมกนในครอบครว (พงพอใจระดบ 5, 6 และ 7 ทรอยละ 93 และมคาเฉลยท 5.79) ความสมพนธกบพอแม (พงพอใจ

ระดบ 5, 6 และ 7 ทรอยละ 92 และมคาเฉลยท 5.79) ความสมพนธกบสาม/ภรรยา (พงพอใจระดบ 5, 6 และ 7 ท

รอยละ 93 และมคาเฉลยท 5.84) และการมเวลา/ความสามารถในการดแลผสงอายในครอบครว (พงพอใจระดบ 5, 6 และ 7

ทรอยละ 90 และมคาเฉลยท 5.67)

เปนทชดเจนวาคนไทยรสกวาความเขมแขงของครอบครวเปนปจจยสำาคญของการสรางความสขหรอความพงพอใจกบ

ชวตความเปนอยโดยรวมและความเขมแขงนเปนฐานของการพฒนาเยาวชนทสำาคญยง นอกจากนสงแวดลอมอกประการ

สำาหรบการพฒนาเยาวชนกคอ ความสามารถในการใชชวตประจำาวนอยางปลอดภยในชวตและทรพยสน คนไทยเหนวาสง

นมบทบาทสำาคญในการสรางความพงพอใจในชวต โดยความพงพอใจในการใชชวตประจำาวนอยางปลอดภยของคนไทย

ทระดบ 5, 6 และ 7 อยทรอยละ 86 และมคาเฉลยท 5.42

กลาวโดยสรป คนไทยเหนวาสงคมไทยมสงแวดลอมทางครอบครวและสงคมทดซงจะชวยใหการพฒนาเยาวชนเปนไปดง

ประสงคได


ขอเสนอแนะเกยวกบ

ทศทางในการพฒนาประเทศไทย

1. ก�รละเลยไมเข�ใจเรองคณภ�พก�รศกษ�ของคนไทย

คนไทยยงมความเขาใจเรองคณภาพการศกษาทยงคลาดเคลอนอยมาก มกเขาใจวาอาคารโรงเรยน (และปายโรงเรยน)

เทคโนโลยใหมทใชในการศกษา การไดรบเครองแบบและอปกรณการศกษาฟร ฯลฯ คอสงสะทอนคณภาพการศกษา การ

ละเลยไมใสใจอยางลกซงในเรองคณภาพการศกษาของคนไทย ทำาใหขาดพลงผลกดนอยางตอเนองในการพฒนาคณภาพ

การศกษาอยางเปนระบบ และเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล ดงนน การพฒนาคณภาพการศกษาของชาต

ทไมยดโยงกบการเปลยนแปลงทางการเมอง โดยดำาเนนไปอยางมงมนและมเปาหมายเปนหวใจสำาคญของการพฒนาการ

ศกษาของไทย

2 ก�รไมคำ�นงถงคณภ�พของก�รเจรญเตบโตของเศรษฐกจซงก�รกนดอยดของประช�ชนอ�จมไดขนอยกบก�รขย�ยตวของเศรษฐกจเสมอไป

การเจรญเตบโตของเศรษฐกจในรปแบบ inclusive หมายถงการขยายตวเพมขนของรายไดโดยรวมของประเทศทมาจาก

หลายภาคสวนของเศรษฐกจ และมนยยะวาเปนประโยชนตอคนสวนใหญ บอยครงทสงคมคำานงถงแตตวเลขการเจรญ

เตบโตทางเศรษฐกจ (economic growth) โดยมไดตระหนกวาตวเลขนนขาดคณภาพ กลาวคอถงแมประเทศมรายไดโดย

รวมจากการผลตเพมขน แตกอาจกอใหเกดผลเสยตอสงแวดลอม ตอสงคม หรอตอวฒนธรรม จนเมอคำานวณโดยรวมแลว

ประเทศอาจไดผลสทธตดลบกเปนได

การขยายตวของเศรษฐกจหรออกนยหนงการขยายตวของ GDP ตามคำาจำากดความของ GDP นน GDP มไดรวมรายได

อนเกดจากผลผลตทมไดมการซอขายผานตลาด มลคาผลผลตการเกษตรทครอบครวผลตและบรโภคเองมไดถกรวมไวใน

GDP ดงนนถงแม GDP ขยายตวตำา แตถาหากกจกรรมทางเศรษฐกจทผดกฎหมายและกจกรรมทผลผลตไมผานตลาดเหลา

นขยายตวสง กมความเปนไปไดวาในความเปนจรงสงคมโดยรวมอาจมรายไดรวมกนสงภายใตความสญเสยทางสงคม

3. ผลตภ�พ(Productivity)คอหวใจของ“เศรษฐกจดขน/ประช�กรมร�ยไดม�กขน”

คนไทยคาดหวงเรองเศรษฐกจดขนและมรายไดดขนอยางทวมทนและในขณะเดยวกนกมองโลกในแงดโดยมความเชอมนวา

สงเหลานจะเกดขนในอนาคต โดยดจะไมคำานงถงวามนเกดขนไดเพราะความสามารถในการผลตของตนเอง (productivity)

เพมขนเปนสำาคญ เมอถกถามวากจกรรมทไดกระทำาไปเพอพฒนาสงคมและประเทศในชวงปทผานมานนสนบสนนการ

พฒนาดานใด คำาตอบทงหมดครอบคลมหลายดานอยางกวางขวางแตไมมทเกยวพนกบการพฒนาดานเศรษฐกจแตอยาง

ใด ใกลเคยงทสดทเกยวพนกบการพฒนาตนเอง (เพมพนผลตภาพ) กคอการศกษา


คนไทยดจะเขาใจวาการทเศรษฐกจดขนจนตนเองมรายไดดขนนนเปนเรองทเกดขนจากภายนอกตนเองโดยรฐบาลเปนผ

บนดาลใหเกดขนหรอเปนผแกไข และ/หรอสงแวดลอมภายนอกประเทศ เปนตวบนดาลใหเกดโอกาสขน และตราบใดท

ประชาชนไทยไมตระหนกวาสงคมมงคงไดดวยความสามารถในการผลตของแตละคนในสงคมและความสามารถในการ

ผลตของปจจยตาง ๆ แลว พฤตกรรมของคนไทยกจะไมโนมเอยงสการเรยนรเพอพฒนาตนเอง

ทศนคตในการทำางานโดยมงพฒนาตนเองมากกวาเนนการไดรบผลตอบแทน เปนปจจยสำาคญทปพนไปสการมผลตภาพ

เพมขนอยางตอเนองของสงคมไทย หรอการม “เศรษฐกจดขน/รายไดสงขน” อยางไมหยดยงสมดงทคนไทยคาดหวง

4. ก�รเข�ใจสภ�วะก�รทจรตคอรปชนทแทจรง

คนไทยเหนวาความพยายามในการแกไขปญหาทจรตคอรปชนของภาครฐอยในระดบคาเฉลยตำากวา 4.40 ซงถอไดวา

ตำาเมอเทยบกบการใหคะแนนในเรองอน ๆ ตลอดจนความซอสตย/โปรงใส และเปนธรรมในการปฏบตงานของรฐบาลก

อยในเกณฑตำาเชนเดยวกน อยางไรกดเมอเปรยบเทยบกบป 2554 คนไทยเหนวาสองเรองขางตนนนมระดบทสงขน กลาว

คอความพยายามในการแกไขปญหาทจรต (เพมขนจากคาเฉลย 4.02 เปน 4.35) ความซอสตย (เพมขนจากคาเฉลย 4.12

เปน 4.39)

ในกรณนคลายคลงกบกรณของการศกษา กลาวคอหลกฐานและขอเทจจรงขดแยงกบความรสกของคนไทยทสำารวจ คงจะ

ไมผดถาจะกลาววาทงสองเรองนอยางรายทสดกไมมสงใดเปลยนแปลง แตอยางไรกดคนไทยจากผลสำารวจกลบเหนวาด

ขนทงสองประเดนอทธพลของสอ โดยเฉพาะโทรทศนผานความสามารถในการสอสารของภาครฐ ทำาใหคนไทยเหนไปใน

ทศทางตรงขามกบความเปนจรง ซงเปนเรองทอนตรายตอการเขาใจสภาวะการทจรตคอรปชนทแทจรงของไทย และการ

สรางนโยบายทเหมาะสมมาแกไขปญหา


4.4 มมมองดานสาธารณสขและสงแวดลอม

คนไทยอยำกเหน

กำรพฒนำดำนสำธำรณปโภค

และโครงสรำงเครอขำย

ดำนสขภำพในทองถน

ใหมำกขนในอนำคต


ดานสาธารณสขและสงแวดลอม

รายงาน “คนไทย” มอนเตอร ททำาตดตอกนมา 2 ครงใน 2 ชวงเวลา ยนยนขอเทจจรงวาสขภาพเปนมตสำาคญของการมคณภาพ

ชวตทด อยางนอยกในมมของการรบรของประชาชนทใหคะแนนความพงพอใจสงกวาเหตผลดานอน ๆ แมผลการวเคราะหทาง

สถตอาจทำาใหเหนนำาหนกของมตดานรายไดและเศรษฐกจมากกวา ซงเปนธรรมดาของการสำารวจโดยใชความเหนของประชาชน

แทนการวเคราะหจากขอมลทมการวดเชงปรมาณโดยเครองมอทมมาตรฐาน เชน การตรวจรางกายเพอดภาวะสขภาพหรอการ

ประเมนรายไดอยางละเอยด

แมขอมลภาวะสขภาพ ในการสำารวจ “คนไทย” มอนเตอร จะไมไดมาจากการตรวจรางกายหรอการตรวจทางหองปฏบตการ

(เจาะเลอด เอกซเรย หรอเขาเครองตรวจสารพดประเภท) เหมอนการสำารวจภาวะสขภาพ โดยการตรวจรางกายทมการทำาตอ

เนองมากวา 15 ป (สำานกงานสำารวจสขภาพประชาชนไทย) เพอประเมนวา คนไทย ม “ภาวะสขภาพ” ดมากนอยเพยงไร แตก

ทำาใหเหนประเดนสำาคญทงในแงการรบรเกยวกบ ความพงพอใจในชวตความเปนอย กบ เรองสขภาพ และเนองจากมการเกบ

ขอมลโดยละเอยด เกยวกบปจจยพนฐาน เชน อาชพ ทอย อาย ฯลฯ รวมทงถามมมมองและประสบการณจรงทสะทอน ภาพใน

ระดบชมชน และระดบสงคมใหญ ในการสำารวจทง 2 รอบ ทำาใหสามารถเชอมโยงสประเดนเชงระบบไดอยางนาสนใจ

นพ. สมศกด ชณหรศม เลขาธการมลนธสาธารณสขแหงชาตกรรมการสภาวจยและกรรมการสาขาวทยาศาสตรการแพทยและกรรมการทปรกษาการวจยองคการอนามยโลก


1. คว�มพงพอใจ(คว�มสข)กบสขภ�พ

แมผลการสำารวจในป 2555 โดยรวมจะพบวา ระดบ ความพงพอใจในชวตความเปนอยโดยรวมลดลง เมอเทยบกบการ

สำารวจปทผานมา แตเมอถามคนไทยวาปจจยดานบวกอะไรททำาใหมความพงพอใจตอชวต ผลปรากฏออกมาเหมอนกน

ในทง 2 รอบ (โดยผใหคำาตอบไมไดเปนกลมเดม) คอ ปจจยดานสขภาพ โดยมคนทรสกวาสขภาพเปนปจจยทำาใหคณภาพ

ชวตดอยางนอยรอยละ 35 เมอเทยบกบคนทใหเหตผลวามความพอใจกบชวตเนองจากมรายไดด เงนคลองตว ทรอยละ 16

ในทางตรงขาม การสำารวจพบวามคนไทยประมาณรอยละ 20 ทใหคะแนน เขาขายไมพอใจในคณภาพชวต และสาเหต

สวนใหญมาจากปจจยดานเศรษฐกจสงถงรอยละ 11 (และกวารอยละ 95 ของคนทไมพอใจ มาจากปจจยดานเศรษฐกจ/

รายได) ในขณะทปจจยดาน สขภาพเปนสาเหตของการไมพงพอใจในคณภาพชวตประมาณรอยละ 4 ของประชากร โดยม

คนไทยราวรอยละ 1 ทไมมความพงพอใจเพราะปญหาสขภาพจต (สอดคลองกบผลการสำารวจภาวะสขภาพจตของคนไทย

ททำาโดยกรมสขภาพจตทพบวา คนไทยมปญหาความเครยดประมาณรอยละ 1 ของประชากร (กรมสขภาพจต, 2546) แม

จะเปนความสอดคลองทไมอาจอางไดวาเปนความถกตองชดเจนเพราะใชเครองมอในการประเมนแตกตางกน)

การหาความหมายจาก คำาตอบของคนไทยทไดจากการสำารวจในครงน นาจะมนยยะ หลายประการทนาสนใจ

ในประการแรก เรองสขภาพ (ทงกายและจต) ไมไดเปนปญหาสำาคญททำาใหคนไทยขาดคณภาพชวตทด ในทางตรงขาม คน

ไทยกลบสามารถมภาวะสขภาพทดจนกลายมาเปนปจจยสงสดททำาใหมความพงพอใจกบคณภาพชวต ทนาสนใจกวานนคอ

หากมองถงคะแนนความพงพอใจทคนไทยใหกบสภาวะสขภาพจต (ของตนเอง) เทยบกบคะแนนทใหกบภาวะสขภาพกาย

จะพบวาสงกวากน (ทคาเฉลย 5.59 เทยบกบคาเฉลย 5.39 จากคะแนนเตม 7) ซงจะไดขยายความเพมเตมในขอตอไป

แมผลการสำารวจจะพบวา เรองสขภาพกปรากฏเปนปจจยของความไมพอใจในคณภาพชวตดวยเชนกน ทงสขภาพกาย

และสขภาพจต (สขภาพกายรอยละ 4 มากกวา สขภาพจตทมราวรอยละ 1) แตหากมองโดยรวมอาจกลาวไดวา สขภาพ

(ทงกายและจต) เปนปจจยสำาคญททำาใหคนไทยมความสขแมจะยงเปนปญหาทตองหาทางชวยกนแกไขใหกบคนไทยบาง

กลมซงนาจะเปนเรองปกตทไมอาจเหนคนไทยทไมมปญหาสขภาพจนถงขนทำาลายความสขในชวต และเปนภาระทระบบ

บรการสาธารณสขจะตองคนใหพบและเขาใหความชวยเหลอ

ประการทสอง นอกเหนอจากการเขาใหถงกลมทไมมความสขโดยรวมอนเนองจากปจจยดานสขภาพ ขอมลวาดวยภาพรวม

ของคะแนนทคนไทยใหกบปจจยดานสขภาพกนาสนใจ เมอแยกแยะตามพนฐานทแตกตางกนเพอเจาะกลมเปาหมาย

เฉพาะภายใตความจรงทปจจยดานสขภาพดจะอยในสภาวะทไมเปนปญหามาก ซงเมอวเคราะหเจาะลก กชดเจนวา ระดบ

ความพงพอใจในภาวะสขภาพของคนไทยลดลงตามวยทสงขน โดยสงสดในกลมวยรน (กลมอายนอยสดในการสำารวจครงน)

ทคาเฉลย 5.83 และลดลงตำาสดทคาเฉลย 4.96 หรอหากมองแยกพนทกจะพบวาคนใน กรงเทพฯ มความพงพอใจในปจจยดาน

สขภาพตำากวาในพนทอน ๆ (หากมองคกบ ปจจยอนๆ ทระดบความพงพอใจของคนกรงเทพฯ จะตำากวาทอน โดยมคนในภาค

เหนอทใหคะแนนความพงพอใจสงกวาภาคอน อาจสรปวาคนกรงเทพฯ เปนกลมทมความคาดหวงสงกวาภาคอนกเปนได)


หากตความตามขอมลทปรากฏ แปลวา เปาหมายการทำาใหคนไทยมสขภาพดนาจะอยทผสงอายและคนใน กรงเทพฯ ท

ใหคะแนนความพอใจอยในระดบพงพอใจทคอนไปทางตำา และการมองแยกเปนในเขตเทศบาล (เขตเมอง) กบนอกเขต

เทศบาล (เขตชนบท) อยางทมกจะมองกอาจจะไมไดเปนวธการแบงหรอเจาะกลมเปาหมายทไดผลอยางทเคยเชอกน

มา เมอมองจากคะแนนแยกในเขตเทศบาลกบนอกเขตเทศบาล ทใหกบปจจยดานสขภาพใกลเคยงกน (ทคาเฉลย 5.36

สำาหรบในเขตเทศบาล กบ คาเฉลย 5.41 สำาหรบนอกเขตเทศบาล) แตหากจะแยกการเนนหนกกนาจะชดเจนวาตองเพม

การพฒนาระบบการดแลในเขตเมองมากกวาในเขตชนบท ซงอาจหมายถงการตองหนมามองบทบาทขององคกรปกครอง

สวนทองถนใหจรงจงมากกวาทผานมา

ประการทสาม ทอาจเปนเรองนาสนใจและอาจมผลเกยวเนองถงนโยบายและแนวทางการพฒนาประเทศ คอ ความสำาคญ

ระหวางปจจยดานสขภาพกบปจจยดานเศรษฐกจในความรสกของคนไทย เพราะผลการสำารวจทพบวา ปจจยดานบวกของ

ความพงพอใจในชวต มาจากเรองสขภาพมากกวาเรองเศรษฐกจ แตในขณะเดยวกนคนทไมพงพอใจในชวตกลบมผลมา

จากปจจยดานเศรษฐกจมากกวาปจจยดานสขภาพ

มองอยางตรงไปตรงมา ผลการสำารวจ (ทออกมาสอดคลองกนทงสองครง) บอกวาการพฒนาประเทศทมงใหคนมความ

พงพอใจในชวตควรใหความสำาคญกบการทำาใหคนไทยมสขภาพทด เพราะคนทมความพอใจเหนความสำาคญของสขภาพมากกวา

รายไดหรอมตเศรษฐกจ แตหากตองการทำาใหคนไทยยงมความสขนอย มความสขมากขน ตองเนนไปทการพฒนาเศรษฐกจ

หากทำาแตเพยงเรองสขภาพ โดยอาศยตวเลข “สวนใหญ” กอาจพลาดโอกาส ในการทำาใหคนไทยมความสขถวนหนาได

แนนอนวา มมมองอกดานหนงอาจออกมาทำานองวา เนองจากระดบรายไดและเศรษฐกจของคนไทยยงไมสงมาก ปจจยดาน

เศรษฐกจจงไมไดเปนปจจยหลกททำาใหคนไทยมความพงพอใจเมอเทยบกบปจจยดานสขภาพทประเทศไทยประสบความ

สำาเรจ จนไดรบการยอมรบวาเปนประเทศหนงในไมกประเทศทประชาชนมสขภาพดเมอเทยบกบระดบการพฒนาเศรษฐกจ

และอาจเปนถงขนระบบสขภาพทพงประสงคสำาหรบประเทศทมระดบพฒนาการทางเศรษฐกจสงกวา (Balabanova

D. et al, 2011)

ดงนน จงควรมงพฒนาเศรษฐกจของประเทศใหมรายไดเพมขนมากกวามาลงทนดานสขภาพ (ซงไดรบการสนบสนนดวย

ดมาโดยตลอดจากงบประมาณทเพมขนอยางตอเนอง) และเมอคนไทยมรายไดดกวาทเปนอยประกอบกบอยในประเทศ

ทมระบบดแลสขภาพทด จำานวนคนไทยทมความสขกจะเพมขนและการสำารวจในอนาคต อาจพบวา ปจจยสำาคญททำาให

คนไทยมความสขจะมาจากปจจยดานเศรษฐกจมากกวาปจจยดานสขภาพกเปนได

อยางไรกตามปฏเสธไมไดวา การทำาใหคนไทยมสขภาพดเปนนโยบายสำาคญทจะทำาใหคนไทยมความสข ตองใหความ

สำาคญอยางจรงจงและตอเนอง รวมทงการสรางระบบใหเขาถงประชาชนบางกลมทยงเปนกลมเสยง (ดรายละเอยดเพม

เตมในขอ 5) สวนการพฒนาเศรษฐกจใหดยงขนกมความสำาคญไมแพกน โดยเฉพาะการกระจายรายได (วลกนสน รชารด,

2555 และ Joseph E.Stiglitz, 2012) เพอลดจำานวนคนไทยทมความไมพอใจในคณภาพชวตทสวนใหญมาจากปจจยทาง

ดานเศรษฐกจ


2. สขภ�พกบคว�มเครยด

แมเรองสขภาพจะเปนปจจยสำาคญททำาใหคนไทยมความพงพอใจกบชวตในปจจบน และคะแนนทใหกบภาวะสขภาพจต

จะสงกวาสขภาพกาย แตหากดคกบมมมองทคนไทยสะทอนเกยวกบปญหาทคนไทยประสบ ซงมาจากประสบการณจรง ๆ

ของผใหคำาตอบกอาจมองเหนความเสยงตอสขภาพจตทแฝงในรปของความเครยดแบบตาง ๆ ไมวาจะเปนความเครยดท

บอกมาตรง ๆ (ความกดดนจากททำางาน (รอยละ 17) ความเครยดจากครอบครว (รอยละ 10) ความเครยดจากการเมอง

(รอยละ 8) หรอ ปญหาอน ๆ ทมผลสะสมตอสขภาพจต เชน ยาเสพตด (รอยละ 44) การตดเหลาและเครองดมมนเมา

(รอยละ 19) ภยนำาทวม (รอยละ 24) ความไมปลอดภยในชวตทรพยสน (รอยละ 7) ลกหลานตดเกมส (รอยละ 7) การถก

เลอกปฏบตจากเจาหนาทบานเมอง (รอยละ 7) ไมนบปญหาเกยวกบรายได คาใชจายและการทำามาหากน ซงมไมนอย

กวารอยละ 70 ของประชากรทพดถงปญหากลมน

การวเคราะหจากขอมลผทมปญหาสขภาพจต (โดยเฉพาะความเครยดทนำาไปสภาวะซมเศรา) พบวา แนวโนมทวโลกจะ

พบผมปญหากลมนเพมขนซงผลการสำารวจและการวเคราะหขอมลในประเทศไทยกพบแนวโนมใกลเคยงกน

หากนำาขอมลทง 3 สวน (คำาตอบตอคำาถาม ความพงพอใจตอสขภาพจตของคนไทย คำาตอบตอปญหาทคนไทยเผชญอย

ในปจจบนในโครงการ “คนไทย” มอนเตอร และการวเคราะหแนวโนมผมภาวะซมเศรา) นาจะสรปไดวา แมคนไทยจะยง

ใหคะแนนสขภาพจตอยในระดบทนาพอใจแตความเสยงและแนวโนมของการขยายตวของปญหาสขภาพจตเปนสงสำาคญ

ทจะตองเฝาระวงกนอยางจรงจง

และหากใชแนวคดเดยวกบการทำางานดานสขภาพกาย โดยมสมมตฐานวา ปญหาสขภาพจตไมใชปญหาใหญ (อยางนอย

กตามคำาตอบทคนไทยใหในการสำารวจทงสองครง) แตกจำาเปนตองเจาะหากลมเปาหมายทเฉพาะเจาะจงมากขนกอาจตอง

มองแยกกลมคนไทยตามพนฐานทแตกตางกน ซงปรากฏชดเจนวา ความพอใจในภาวะสขภาพจต ลดลงตามกลมอาย (แม

จะยงอยในระดบทพอใจในกลมผสงอาย ทคาเฉลย 5.4 สงกวา ทใหกบภาวะสขภาพกายทสงเพยง 4.96) และเชนเดยวกน

ทผหญงใหคะแนนตำากวาผชาย (หากพจารณาจากธรรมชาตทผหญงมกมความสามารถในการจดการกบความเครยดไดด

กวา นาจะแปลวาปรมาณความเครยดของผหญงมมากกวาผชายอยางชดเจน) หรอหากมองจากพนทเฉพาะกรงเทพฯ ก

เปนพนทสำาคญของการดแลดานสขภาพจต (คะแนนโดยเฉลยเทากบในกลมผสงอาย) ในขณะทการแยกเปนในเขตและ

นอกเขตเทศบาล มองไมเหนความแตกตางทชดเจนมากนก (ทคาเฉลย 5.55 เทยบกบ 5.61 โดยคนไทยนอกเขตเทศบาล

ใหคะแนนสงกวาคนไทยในเขตเทศบาล)

นอกหนอจากคำาตอบทไดโดยตรง หากพจารณาถงธรรมชาตของปญหาทคนไทยระบในการสอบถามทงสองรอบ นาจะ

สรปไดวา คนไทยกำาลงเผชญกบปจจยเสยงสารพดดานทมผลสะสมตอความเครยดหรอภาวะสขภาพจตอยางชดเจน ซง

หากมองในแงด กอาจจะบอกวาการทคนไทยยงมความพงพอใจในสขภาพจตของตนเองทงทเผชญปญหารอบดานทมผล

โดยตรงและโดยออมตอสขภาพจต กแปลวา คนไทยมความยดหยนสงมความสามารถในการปรบมมมองตอชวต ซงสงผล

โดยตรงตอภาวะสขภาพจตในทางบวก


คำาตอบตอคำาถามอก 2 ขอ ในการสำารวจอาจยนยนความสามารถในการมองโลกแงบวกของคนไทยไดเปนอยางด เพราะ

คำาตอบตอคำาถามวาดวยความรสกดานจตใจทมตอการใชชวตประจำาวน บอกวา มคนไทยถงรอยละ 70 ทมความสขด

(คาเฉลย 5.15) หรอมถงรอยละ 66 ทบอกวา สนกสนานกบชวตด (ทคาเฉลย 5.04) และคนทมความหวงอยในระดบด

(คาเฉลย 5.13) มถง รอยละ 71 คนทบอกวา ทอแท เครยด มความทกข มอยระหวางรอยละ 4-6

และเมอถามถง คะแนนทใหกบชวตปจจบนและชวตในอนาคต จะพบวา คนไทยใหคะแนนกบชวตในอนาคตสงกวาใน

ปจจบน (คาเฉลย 4.9 เทยบกบ 4.5) และทงหมดนมาจากคนกลมเดยวกบทระบถงปญหาสารพดประเภททเผชญอยและ

ลวนมผลสะสมตอสขภาพจตของคนไทยอยางไมตองสงสย

แตหากมองวา ความพงพอใจตอสขภาพจตของคนไทยทตอบในครงน เปนผลมาจากสงแวดลอมในชวตทผานมาแลว (ซง

ไมมการสำารวจไวอยางชดเจนวา คนไทยกอนหนานเผชญปญหาอะไรบาง) และปญหาทเผชญในปจจบนจะสงผลตอสขภาพ

จตในอนาคต ซงนาจะเหมาะสมถกตองกวาเพราะสขภาพจตเปนผลสะสมของประสบการณชวตมากกวาปญหาทเผชญ

ในปจจบนกอาจตองเฝาระวงปญหาสขภาพจตในอนาคตอยางจรงจง แมคนรนใหม (อาย 15-17 ป) จะใหคะแนนสขภาพ

จตตวเองสงถงคาเฉลยท 5.9 กอาจสะทอนเพยงความรสกพงพอใจเพราะยงมความรบผดชอบไมมากและไมไดเผชญกบ

ปญหาสวนใหญทถกระบมาเปนสวนใหญ

3. สงแวดลอมทเปนมตรตอสขภ�พ(ปจจยเสยงและสงแวดลอมทปลอดภย)

เชนเดยวกบ การมองปญหาสขภาพจต หากมองเรองสขภาพจากมมของความเสยงขอมลจากการสำารวจในโครงการแมจะ

ไมไดเจาะถามเรองปจจยเสยงตอสขภาพ เนองจากไมใชการสำารวจทมงสำารวจเรองสขภาพกใหขอมลทนาสนใจเกยวกบมม

มองของคนไทยและสถานการณความเสยงดานสขภาพ ทคนไทยกำาลงเผชญอยไดอยางนาสนใจ โดยเฉพาะประเดนเรอง

สงแวดลอมกบความเสยงดานสขภาพ

เรมตนจากสงแวดลอมใกลตว คอครอบครว ผลการสำารวจบอกเราวา คนไทยอยในครอบครวทนาพอใจมากกวาสงแวดลอม

ในระดบอน ๆ ไมวาจะเปนระดบชมชนหรอระดบประเทศ โดยคะแนนความพอใจทใหกบสภาวะตาง ๆ ในระดบครอบครวได

คะแนนโดยรวมสงกวาสภาวะในระดบอน ๆ รวมทงสภาวะระดบบคคล (พอใจกบ สงแวดลอมในครอบครวมากกวา สภาวะ

สวนตว) โดยสงแวดลอมระดบครอบครวดงกลาวไมไดรวมสภาพแวดลอมทางกายภาพ แตหมายถงความสมพนธของ

สมาชกในครอบครว จนอาจสรปไดวา คนไทยมความสขกบครอบครว (ความใกลชด ความสมพนธระหวางรน การทะเลาะ

กนในครอบครว) มากกวา ความสขจากเรองสวนตว (สขภาพ หนสน รายได ไลฟสไตล ความปลอดภย)

สำาหรบความพอใจโดยรวมตอ สงแวดลอมในระดบชมชนและสงคมกยงพบวา คนไทยมความพอใจกบสงแวดลอมในระดบ

ชมชน (สงแวดลอมทางกายภาพ และความไววางใจ รวมมอกน ฯลฯ) มากกวาระดบประเทศ (ความโปรงใส ความตนตว

การเสนอขาวสาร การมสวนรวม ฯลฯ) แมจะดเหมอนหางไกลจากชวตประจำาวนแตมผลการวจยชดเจนวาความโปรงใส

ของกลไกสาธารณะ ความไววางใจในระดบชมชนและสงคมโดยรวม ตลอดจนถงการมสวนรวม เปนปจจยสำาคญเชงระบบ

ทกำาหนดความสขของผคนในสงคมไมแพปจจยในระดบบคคลและปจจยในระดบครอบครว


นอกเหนอจากสงแวดลอมในครอบครว ชมชน และสงคมใหญ ประเดนเรองสงแวดลอมใหญทใหความรสกปลอดภยเปน

อกประเดนทถกพดถงในลกษณะตางๆกนในการสำารวจครงน

• เรมจากปญหายาเสพตด ทถกระบวาเปนปญหาทกำาลงเผชญอยในคนไทยประมาณรอยละ 44 และดจะเปนปญหา

เดยวทมสดสวนสงกวาการสำารวจเมอครงทแลวทมคนไทยราวรอยละ 38 บอกวาเปนปญหาทกำาลงเผชญอย

• มลพษในอากาศ มลพษทางนำา มลพษทางเสยง เปนปญหาทคนไทยราวรอยละ 7-15 ประสบอย

• สวนปญหาภยทางธรรมชาต (โลกรอน นำาทวม แหงแลง) พบในราวรอยละ 25-30

• ความปลอดภยในชวตและทรพยสน มอยราวรอยละ 7

ในขณะทสงแวดลอมททำาใหคนไทย บาดเจบ เสยชวต มากทสด และชดเจนทสด นนคอ ความปลอดภยในการเดนทาง ซง

ไมไดถกสำารวจในการศกษาน ทงทปญหาอบตเหตจราจรเปนสาเหตการตายใน 2 อนดบแรก (สลบกนขนลง) มาเปนเวลา

กวา 15 ปทผานมา ทำาใหสญเสยทางเศรษฐกจโดยรวมอนเปนผลจากการเสยชวต เกดความพการ เสยคาใชจายดานการ

ดแล และเสยโอกาสในการทำาการผลตทางเศรษฐกจปละไมตำากวา 2-3 แสนลานบาท (สงกวา งบประมาณเพอการประกน

สขภาพทใชอยทกปประมาณเทาตว) (มลนธไทยโรดส และศนยวจยอบตเหตแหงประเทศไทย, 2553) ในขณะทปญหาโลก

รอน ทนาจะมความหมายทไมชดเจน หรอเปนเรองไกลตวเอามาก ๆ กลบมผระบวาเปนปญหาสงถงรอยละ 31 และหาก

เชอมไปถงคำาตอบทคนไทยใหเกยวกบสงทอยากทำาเพอการเปลยนแปลงในอนาคตซงสวนใหญเปนเรองพฤตกรรมสวนตว

กจะพบวา มพฤตกรรมวาดวยการรวมอนรกษสงแวดลอม เชน ปลกตนไม งดใชถงพลาสตค ซงเปนเรองมาตรฐานทมการ

รณงคอยทวไป แสดงใหเหนถงอทธพลและประสทธผลของการรณรงคเรองโลกรอนไดเปนอยางด

หากจะตความวา ประเดนสงแวดลอม (ทไมปลอดภย) เปนผลจากการรบรและตความผานประสบการณจรง คขนานไปกบการ

ไดรบขอมลขาวสารในสงคมวงกวาง กอาจมขอสรปสำาคญสามประการวาดวยสงแวดลอมทปลอดภยกบสขภาพของคนไทย

ในประการแรก ปญหายาเสพตดทนำาไปสความรสกไมปลอดภยทงกบตวเอง (อาชญากรรม และการทำาลายชวต) และ

กบลกหลาน (การตดยาจนเสยสขภาพ และอนาคต) เปนเรองทใกลตวจรง (ครอบครวทประสบปญหา โดยตรงหรออยใน

ชมชนทมปญหา) คกบผลจากการสอสารในสงคม เพราะในขณะทคนไทยบอกวาเผชญกบปญหานมากขน กบอกดวยวา

พอใจกบการทำางานของภาครฐในการปราบปรามปญหายาเสพตดมากขนไปพรอมกน แตไมวาจะมาจากสาเหตใด การ

ลงมอปราบปรามและปองกนปญหายาเสพตดเปนการสรางสงแวดลอมเพอสขภาพทสำาคญสำาหรบ สงคมไทยอยางไมม

คำาถาม และหากแยกขอมลจากการสำารวจตามพนทกอาจเหนไดวา กรงเทพฯ ภาคใต ภาคตะวนตก และภาคตะวนออก

เปน 4 พนทสำาคญทมปญหามากกวาพนทอน

ประการทสอง ปญหาอบตเหตจากการจราจรหรอการสรางสงแวดลอมทปลอดภยในการเดนทางไมวาจะสำาหรบผทเดน

ทางหรอสำาหรบคนเดนถนนหรอผอยอาศยสองขางทาง เปนเรองสำาคญทตองสรางการรบรในหมคนไทย อยางจรงจง ซง

ความรบรดงกลาวไมไดจำากดเฉพาะการใหขอมลวาดวยขนาดของปญหาหรอความรนแรงของปญหา เพราะหากตดตาม

ขาวในสอมวลชน กจะพบวามการเสนอขาวมากขนโดยเฉพาะอบตเหตขนาดใหญหรอทสะเทอนความรสกของผคน ซง


อาจเกยวของกบคานยมตอปญหาอบตเหตจราจร ไมวาจะในมมของการเชอวาเปนเรองของดวง (บญกรรมแตปางกอน)

หรอความรบผดชอบของภาครฐทจะตองดแลใหเกดสงแวดลอมในการเดนทางทปลอดภย (อยากใหรฐบาลปราบยาเสพตด

แตไมเรยกรองใหลงโทษคนเมาทขบรถอยางจรงจง หรอมองไมเหนวาหากมการสรางระบบขนสงมวลชนทดจะเพมทงความ

สะดวกในการเดนทาง ลดคาใชจาย และยงเพมความปลอดภยในการเดนทาง) (The United Nations, 2011)

ประการทสาม ความสนใจวาดวยสงแวดลอมทางกายภาพ เรมมมากขนแตดเหมอนเรองทมการประชาสมพนธ แตไกลตว

จะมผรสกวาเปนปญหามากกวาเรองใกลตว แตไมมคนพดถงมากในวงกวางหรอใหความสนใจตดตามสถานการณอยาง

จรงจง หากตความวาคนไทยประมาณรอยละ 7-15 พดถงปญหามลภาวะทางนำาไปจนถงในอากาศทสามารถรบรได โดยไมม

การประชาสมพนธอยางจรงจงในวงกวาง แตมคนไทยถงรอยละ 31 พดถงปญหาโลกรอน (ทชดเจนวามการประชาสมพนธ

อยางจรงจง ในสอตาง ๆ และโดยกลไกภาครฐ) หากมการศกษาดวยการตรวจวดปญหามลภาวะดาน ตาง ๆ ในระดบชมชน

รวมทงการเฝาระวงปญหาสขภาพจากมลภาวะอยางจรงจง (OECD, 2008) และมการสอสารใหชวยกนสรางสงแวดลอม

ทสะอาดปลอดภยกวาทเปนอย การสำารวจในรอบตอไป อาจพบคนไทยพดถงปญหามลภาวะมากขนเหมอนทพบเกยวกบ

ปญหาโลกรอนในการสำารวจครงน

4. อ�ห�รก�รบรโภคกบสขภ�พ

อกมตหนงเกยวกบสขภาพ ทมความสำาคญมากขนในฐานะปจจยเสยงตอสขภาพและเปนสาเหตสำาคญของการเกดโรคสมย

ใหมซงสวนใหญเปนโรคเรอรง เชน เบาหวาน ความดนโลหตสง โรคหวใจ หรอแมกระทงโรคมะเรง และมผลมาจากการบรโภค

อาหาร ทไมเหมาะสม รวมทงการมวถชวตทเสยงตอการเปนโรคเพราะมการออกกำาลงนอยกวาทควรหรอบรโภคอาหารสมย

ใหมทมกเปนอาหารสำาเรจรปและมสวนประกอบทไมสมดลยกบความตองการ ไมรวมถงปญหาสารตกคางในอาหารทนบวน

จะมผลกระทบตอสขภาพของคนไทยมากขนเรอย ๆ (World Health Organization, 2008-2013) แตคนไทยไมไดพดถงเลย

ไมวาใน 3 สวนหลกทเปดโอกาสใหคนไทยเสนอ หรอสะทอนประสบการณไดเอง อนไดแก ปจจยดานลบตอความพงพอใจใน

ชวต (ความมนคงและปลอดภยทางอาหาร) เรองทอยากปลกฝงสำาหรบคนรนตอไป (นสยการบรโภค) หรอ ประเดนทจะตอง

พฒนาไมวาจะในระดบ ชมชน หรอระดบประเทศ (มาตรการปองกนหรอควบคม) ซงนาจะมความหมายอยางนอยใน 2 นยยะ

นยยะแรกสะทอนความไมร ปญหาเรองอาหารการกนทไมมคณภาพจนมผลตอสขภาพในระยะยาว (ไมวาจะในแงกนอาหาร

ไมไดสดสวนอาหารทปนเปอนหรอการตกเปนเหยอของการโฆษณาเพอเชญชวนใหบรโภคอาหารสำาเรจรป สารพดประเภท)

ยงไมอยในการรบรของคนไทย ทงทขอมลภาพรวมบงชชดวา คนไทยเปนโรคเรอรงทมอาหารและพฤตกรรมการบรโภคเปน

สาเหตสำาคญเพมขนเรอย ๆ มการเคลอนไหวในระดบสากลดำาเนนการในองคกรระหวางประเทศ (องคการอนามยโลกหรอ

องคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาต) หรอความเคลอนไหวในวงการธรกจอาหารเอง (การออกกฏเกณฑเพอ

ควบคมกำากบกนเองใหผลตอาหารทเปนมตรตอสขภาพ) (Lisa L. Sharma, et al., 2010)

ซงนาจะเขาใจไดวาแมในหลกวชาการจะเปนปจจยเสยงสำาคญมากขนเรอย ๆ แตในการรบรหรอความสนใจในชวตประจำา

วนยากทคนไทยจะเหนวา การบรโภคอาหารกำาลงกลายเปนความเสยงสำาคญทกอผลเสยตอสขภาพ


อกนยยะหนงนาจะสะทอนความเชอทนาเปนหวง สองประการ ความอดมสมบรณของแหลงอาหารทำาใหคนไทยสวนใหญ

ไมไดคดวาอาหารจะเปนปญหาสำาคญทจะกระทบตอคณภาพชวตตนเอง ไมวาจะในแงการมอาหารพอเพยงหรอการม

อาหารทปลอดภย อกประการหนงอาจเปนความเชอผด ๆ วาอาหารทผานกระบวนการอตสาหกรรม เปนอาหารทสะอาด

ปลอดภยเทยบกบอาหารทปรงเอง

หากคนไทยยงไมเหนอาหารเปนปจจยเสยงสำาคญตอการมสขภาพทดนาจะแปลความไดวา ความเสยงตอสขภาพของคน

ไทยกำาลงเพมขน และอาจทำาใหความพอใจกบสขภาพในผลการสำารวจในอก 10 ปขางหนาเปลยนไปจากในปจจบน เมอ

คนไทยเปนโรคเรอรงมากขนกวาทเปนอย (ปจจบนคนเปนโรคเรอรงกเพมขนจากทเปนมาในอดตอยางตอเนอง)

5. คว�มเสยงด�นสขภ�พของคนรนหลง

แมจะไมใชประเดน หรอความตงใจของการสำารวจทจะมองถงความเสยงทางสขภาพของคนรนใหม แตคำาตอบทมตอคำาถาม

วาดวยสงทตองการปลกฝงใหคนรนใหมของคนไทย กลบชใหเหนความเสยงทางสขภาพของคนรนใหม อยางนอยสองเรอง

คอ การตดยาเสพตด (มผเหนวาเปนเรองสำาคญสำาหรบคนรนใหมสงทสดถงรอยละ 46 สงกวาเรองการเรยน) กบปญหา

สขภาพทางเพศ (หากรวมความอยากใหคนรนใหม รกนวลสงวนตว กบ การไดความรเรองเพศศกษากจะอยทประมาณ

รอยละ 10) และทนาสนใจคอตวเลขทปรากฏไมแตกตางกนมาก แมในระหวางกลมอาย รวมทงกลม 15-17 ปดวย

แนนอนวา ทงสองเรองน คนไทยไมไดมองวาเปนปญหาเพราะจะมผลเสยตอสขภาพของคนรนใหมหากแตมองจากความ

เปนหวงทกวางกวามาก โดยเฉพาะคอ ปญหาดานเศรษฐกจ สงคม รวมไปถงคานยมดงเดมบางประการ

ในสวนของเรองยาเสพตด นาจะเปนสวนผสมของความรสกไมปลอดภย (อาชญากรรมอนเกดจากการคายา) ผลกระทบ

ตอคาใชจาย (หากลกหลานตดยา) ผลกระทบตอความสมพนธในครอบครว (การทะเลาะเบาะแวง) แลวจงไปถงผล

กระทบตอสขภาพ (ยงไงกหายไดหรอไมหายกไมถงตาย)

ในสวนของเรองเพศศกษา หากมองคกบเรองรกนวลสงวนตวกอาจตความวา ความเปนหวงพฤตกรรมทางเพศของคนรน

ใหมนาจะอยทปญหาการตงครรภแตวยรน (ซงกำาลงเปนปญหาทพบมากขนในสงคมไทย ทงในเมองและชนบท) แตไม

อาจแยกไดจากความตองการอยากเหนการยดจารตวาดวยความสมพนธทางเพศ และการแตงงาน แบบดงเดม ในขณะ

ทคานยมและมมมองของคนรนใหมแตกตางไปไมนอย

เปนไปไดมากวา ความตองการอยากใหคนรนใหมมความรเรองเพศ ไมไดมาจากความรสกวาพฤตกรรมทางเพศเปนความเสยง

ดานสขภาพ แมขอมลจากการวเคราะหภาระโรคของประเทศไทย จะบงชชดเจนวาภาระโรคของคนไทยมาจากพฤตกรรมทาง

เพศทไมเหมาะสมสงทสด อนเนองมาจากความเจบปวยและการสญเสยทางเศรษฐกจจากการตดเชอเอชไอว และการเปนโรค

เอดส รวมไปถงปญหาสงคมและสขภาพ (ทเกดกบทารกและแมวยรน) อนเนองมาจากการตงครรภในวยรน


การตความหมายทสะทอนจากคำาตอบของคนไทยทพดถงคนรนใหม โดยเฉพาะในแงของสงทควรทำาหรอแนวทาง/

เปาหมายของการดำาเนนงาน จำาเปนตองมการมองจากมมกวางมากกวาการตความเพยงวาเราตองชวยกนทำาใหคนรนใหม

เกลยดยาเสพตด หรอมความสำารวมทางเพศซงตความหมายไดกวางขวาง

แนนอนวา การมองจากมมของความเสยงตอสขภาพ ทำาใหไมอาจปฏเสธไดวาระบบบรการสาธารณสขหรอ บคลากร

สาธารณสข คงเปนกลไกสำาคญสวนหนงของการสรางคานยมสำาหรบคนรนใหมและอาจเปนสวนสำาคญทจะทำาใหการสง

ตอความรและสรางคานยมในทงสองสวนนมความหมายทกวางขน และสงผลทงตอคนรนใหมพรอม ๆ กบคนรนปจจบนท

สะทอนมมมองถงคนรนใหม

ขอเสนอแนะเกยวกบ


โดยสรปผลก�รสำ�รวจคว�มพงพอใจตอชวตคว�มเปนอยของคนไทยในครงนทำ�ใหเหนชดเจนว�

1. สขภาพ เปนปจจยสำาคญททำาใหคนไทยสวนใหญมความพอใจกบชวต สำาคญกวาเรองรายไดเงนทอง แตในทางกลบกน รายได

และเศรษฐกจเปนปจจยสำาคญทตองแกไขสำาหรบคนทไมมความพอใจในชวตโดยมปญหาสขภาพเปนปจจยทสำาคญไมแพกน

2. ในขณะทสขภาพเปนปจจยทำาใหคนไทยมความพอใจในชวต ไมไดหมายความวาระบบสขภาพจะสามารถนงนอนใจวา

สขภาพของคนไทยจะยงดตอไปและเปนปจจยทำาใหคนไทยมความสขความพอใจในชวต เพราะคนไทยดจะมความร ความ

เขาใจ หรอมองเหนความเสยงตอสขภาพทมผลทงตอสขภาพในวนน และในอนาคต นอยกวาทควร ไมวาจะเปนความเครยด

ในชวต (จากสงทเกดขนในททำางาน ในครอบครว ในชมชนและในระดบประเทศ) สงแวดลอมทไมปลอดภย ตลอดไปจนถง

เรองอาหารการกน

ขอสรปสองขอสำาคญดงกลาว นาจะนำาไปสการปรบปรงการดำาเนนงานทางสขภาพ ทงในแงของการปรบบทบาท และวธ

ทำางานของภาคสาธารณสขเอง ไปจนถงการสรางการรบรและความรวมมอจากภาคสวนตาง ๆ และคนไทยในวงกวางอยาง

นอย 5 ประการ ดงน

1. หากตองการเหน คนไทยมความสขความพอใจในชวต อยางตอเนองและเพมมากขน จำาเปนตองสรางความเขมแขง

ของระบบบรการสขภาพอยางจรงจงและตอเนอง ทงเพอใหเขาถงกลมประชากรทยงตองการการดแล อยางจรงจง

(ความเปนธรรมทางดานสขภาพ) (คณะกรรมการผสงอายแหงชาต, 2553) คขนานกบการจดการกบปจจยเสยง

ดานสขภาพทเปลยนแปลงตลอดเวลา (ทงจากการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ โครงสรางประชากร การเปลยนแปลง

ทางการเมอง) (World Health Organization, 2008) รวมทงจดระบบใหสามารถใชประโยชนจากเทคโนโลยสมยใหม

ไดอยางเหมาะสม


2. องคประกอบสำาคญทตองเรงทำาใหเกดขนในระบบสขภาพ คอ ความสามารถในการเขาถงกลมประชากรและพนทท

ควรใหความสนใจเปนพเศษ เพราะผลการสำารวจชชดวา แมคนไทยสวนใหญจะพอใจกบภาวะสขภาพ ยงมคนไทยอก

ไมนอยทไมพอใจเนองจากปญหาสขภาพ ทงสขภาพกายและสขภาพจต และโดยทโครงสรางระบบบรการสาธารณสข

ของไทยคอนขางครอบคลมพนทไดอยางทวถง การมองหาและดแลสขภาพของกลมประชากรทยากจนหรอมปญหา

เปนพเศษ เชน ผสงอายทยากไรหรอชวยตวเองไมไดในแตละพนท จดเปนภาระกจสำาคญทตองเกดขนอยางจรงจง

เพอเพมคนไทยทมความสขความพอใจในชวตใหมากกวาทเปนอย (คณะกรรมการสมชชาปฏรป, 2555)

3. บทบาทของทองถน มผลการสำารวจอกสวนหนงถามคนไทยถงบทบาทของชมชนทองถนและสะทอนชดเจนวา คน

ไทยอยากเหนการพฒนาดานสาธารณปโภคและโครงสรางเครอขายดานสขภาพในทองถนใหมากขนในอนาคต แต

ศกยภาพและระบบการสนบสนนทจรงจงอาจยงไมเกดขน (อเนก เหลาธรรมทศน, 2555) และระบบบรการสาธารณสข

ปจจบนทยงอยในการกำากบดแลของสวนกลาง อาจตองเขาไปทำางานใกลชดกบชมชนทองถนใหมากกวาทผานมา ทง

เพอจดใหมบรการทดขน รวมไปถงการจดการกบปจจยเสยงดานสขภาพ ไมวาจะเปนความปลอดภยในการเดนทาง

มลพษในสงแวดลอม ตลอดไปจนถงความปลอดภยดานอาหาร

4. ลกษณะโรคทเกดกบคนไทยทเปลยนจากโรคเฉยบพลนทมกมาจากโรคตดเชอ มาเปนโรคเรอรงทมาจาก ปจจยเสยง

ดานสขภาพสารพดดานทเปลยนแปลงอยางรวดเรว (สงแวดลอมทปลอดภย การเสพตด อาหาร สขภาพจตกบปจจย

ดานเศรษฐกจ และสงคม) ประกอบกบขอเทจจรงทพบวา คนไทยยงมองไมเหนความสำาคญของปจจยเสยงเหลาน

(Christopher J. L., 1997) ความพอใจในภาวะสขภาพทพบในการสำารวจอาจสะทอนความประมาท หรอความรเทา

ไมถงการณของคนไทย และเปนหนาทสำาคญของระบบบรการและบคลากรสาธารณสขทจะตองหาทางแสดงบทบาท

ไมใชดวยการใหความรโดยตรง (ซงทผานมากทำาอยไมนอย แตดเหมอนจะยงไมอยในความคดความสนใจเทาทควร)

แตเปนการทำางานรวมกบกลไกและภาคสวนตาง ๆ ทงในระดบพนทและระดบประเทศ เพอลดความเสยงดานสขภาพ

ลงใหมากกวาทเปนอย

5. สงคมทปลอดภย เปนธรรม โปรงใส และมสวนรวมชวยเพมความสขใหกบคนไทยไดอยางไมตองสงสย (Bruno S. Frey

and Alois Stutzer, 2000) หากมองจากเสยงสะทอนของคนไทยในการสำารวจครงน แมระดบความพอใจในสขภาพ

จตของคนไทยจะอยในระดบสงนาพอใจ แตกมาจากสภาวะในระดบครอบครวเปนหลก หากสามารถเพมความพอใจ

ทมตอระดบสงคม ดวยการปรบปรงใหเกดสงคมทปลอดภย เปนธรรม โปรงใส และเปดกวาง (4 ป) กนาจะเพมความ

สขและรกษาภาวะสขภาพจตของคนไทยใหอยในระดบสงเพมขนเรอย ๆ


4.5 มมมองดานการดำาเนนธรกจ


ดานการดำาเนนธรกจ

เปนทรบรกนอยางแพรหลายวาการพฒนาประเทศในปจจบนไมไดมาจากบทบาทของภาครฐเพยงอยางเดยว หากแตภาคเอกชน

เองกมบทบาทสำาคญในการผลกดนการเตบโตทางเศรษฐกจ การจางงาน การลงทน การจดหาแหลงเงนทน การสรางขดความ

สามารถใหกบประเทศ ตลอดจนการสงเสรมความสามารถของบคลากร ซงบทบาทของภาคเอกชนดงกลาวอาจอยในรปแบบ

ของการประสานความรวมมอกบภาครฐหรอประชาสงคม เพอการใชทรพยากร (ทงในรปแบบของเงนทนและอน ๆ) นวตกรรม

และองคความรในการบรหารจดการทมอยรวมกน อนจะสงผลไปสการพฒนาประเทศอยางบรณาการมากขน ในขณะเดยวกน

ภาคเอกชนเองกมความตระหนกถงประโยชนทสำาคญจากการเขามามสวนรวมในการพฒนาประเทศ

โดยในปจจบน ไดมแนวทางใหม ๆ ในการประสานความรวมมอกนระหวางภาคเอกชนและภาคสวนอน ๆ เพอใหการพฒนา

ประเทศอยางยงยนเกดขน ซงนอกเหนอไปจากบทบาทหลกในการเยยวยาความยากจนของประชาชนในประเทศแลว ภาค

เอกชนยงมบทบาทสำาคญในการสรางสรรคแนวคดใหม ๆ เพอแกไขปญหาทมอย โดยการนำาเอาศกยภาพและความเชยวชาญ

เฉพาะดานมาใชเพอการพฒนาสงคมในดานตาง ๆ อาทเชน ภาคการศกษา สาธารณสข และสงแวดลอม เปนตน

ปลกฝงคณลกษณะ

คำนยมในกำรเปนคนด

ของสงคมทงในดำนจตใจ

และกำรกระท�ำตลอดจกำร

เปนพลเมองทมควำมตนตว

(Active Citizen)

ดารณ เจรญรชตภาคยประธานสมาคมวจยโลก ESOMAR (ประเทศไทย)กรรมการผจดการของบรษท จเอฟเค มารเกตไวส จำากดและทปรกษากตตมศกดสมาคมวจยการตลาดแหงประเทศไทย


ในขณะเดยวกนภาคเอกชนเองสามารถผลกดนใหเกดการจางงาน รายได และโอกาสตาง ๆ อาท การลงทนในโครงการพฒนา

สาธารณปโภค การวจยพฒนาผลตภณฑและเทคโนโลย การเผยแพรองคความร การจางงานและพฒนาบคลากร การจดหา

เงนลงทนจากตางประเทศ การมสวนรวม/ใหการสนบสนนในกจกรรมเพอสงคม ตลอดจนการชวยระดมทนผานทางมลนธตาง ๆ

เปนตน นอกจากน สำาหรบประเทศไทยทการลงโทษตามบทกฎหมายยงไมเขมแขง ภาคเอกชนควรอยางยงทจะมบทบาทสำาคญ

ในการดแลและปกปองสทธมนษยชน การจางงานอยางเปนธรรม การรกษาสงแวดลอม ตลอดจนการตอตานคอรปชน

กลาวโดยสรป ภาคเอกชนสามารถเขามามบทบาทในการพฒนาประเทศเพอบรรลผลสำาเรจใน 2 ดาน ไดแก 1) ใชบทบาท

จากการดำาเนนธรกจเพอสรางโอกาสในการแกปญหาความยากจนของประชาชนในประเทศ และ 2) บทบาทในการสรางสรรค

แนวคดใหม ๆ ในการพฒนาสงคม

โครงการ “คนไทย” มอนเตอร เปนหนงตวอยางของเครองมอทผลกดนบทบาทของภาคเอกชนในการรวมพฒนาประเทศอยาง

สรางสรรค เนองจากเปนโครงการทมเปาหมายเพอสนบสนนขอมลทสำาคญสำาหรบประเทศและภาคสวนตาง ๆ จากการรบฟง

เสยงสะทอนจากประชาชนคนไทยทวประเทศทง 77 จงหวดอยางเปนระบบ ผานทางตวชวดคณภาพชวตและความเปนอย

ทสำาคญทครอบคลมทงระดบบคคล ครอบครว ชมชน/ทพกอาศย และประเทศ/สงคม อาท สขภาพ รายได/หนสน การศกษา

และการเรยนร การทำางาน/อาชพ ไลฟสไตล/การใชชวต ความปลอดภย ความสมพนธกบบคคลในครอบครว การพฒนาชมชน

สงแวดลอม รฐบาลและการปกครอง สทธและความเทาเทยมกนของคนในสงคม บทบาทของภาคเอกชนในการพฒนาชมชน

และประเทศ ตลอดจนบทบาทของสอ โดยโครงการนมงประโยชนใหภาคสวนตาง ๆ ไดมบทบาทในการนำาขอคนพบจากเสยง

ของคนไทย และขอเสนอแนะตาง ๆ ไปใชประโยชนเพอการพฒนาประเทศรวมกน

โดยจากขอคนพบมากมายทไดรบจากการสำารวจโครงการ “คนไทย” มอนเตอร ในป 2555 พบประเดนทมความสำาคญตอคณภาพ

ชวตของคนไทยซงภาคเอกชนเปนกลไกลสำาคญทจะเขามามบทบาทในการผลกดนการพฒนา ดงน

1. คณภ�พชวตคว�มเปนอยของคนไทยดนอยลงจ�กปทแลว

จากผลการสำารวจพบระดบความพงพอใจของประชาชนตอชวตความเปนอยของตนเองลดลงจากปทแลวอยางมนยสำาคญ

ทางสถต จากคาเฉลย 5.47 (คะแนนเตม 7) ในป 2554 มคนไทยถงรอยละ 87 พงพอใจตอชวตความเปนอยของตน เปน

คาเฉลย 5.23 ในป 2555 ซงมคนไทยรอยละ 80 พงพอใจตอชวตความเปนอยของตน อนเปนผลมาจากปจจยดานเศรษฐกจสวน

บคคลหรอรายไดไมพอกบรายจายทเพมสงขน ความสมพนธกบคนในครอบครวทลดลง และรปแบบการใชชวตทเปลยนแปลง

ไป เรงรบและไมเวลาพกผอน/ทำากจกรรมเพอการพกผอนอยางเพยงพอ ซงปจจยดงกลาวลวนสงผลในทางลบตอคณภาพชวต

ความเปนอยของประชาชนทงทางรางกายและจตใจ ถงแมวาระดบความพงพอใจตอรายไดของประชาชนจะเพมสงขนอยาง

มนยสำาคญทางสถตจากคาเฉลย 4.50 ในป 2554 เปนคาเฉลย 4.64 ในป 2555 ตลอดจนความพงพอใจตอระดบเงนเกบ/

เงนออมและระดบหนสนกเพมสงขนเชนกนจากคาเฉลย 4.17 และ 4.29 ในป 2554 เปนคาเฉลย 4.26 และ 4.35 ในป 2555

ตามลำาดบ แตกลบพบความพงพอใจตอการมเวลาวางทเพยงพอและการไดทำากจกรรมตาง ๆ เพอความผอนคลายลดลง จาก

5.52 และ 5.48 ในป 2554 เปนคาเฉลย 5.40 และ 5.38 ในป 2555 ตามลำาดบ นอกจากนนยงพบประเดนทมความสำาคญมาก


ในเรองความสมพนธกบสมาชกในครอบครวของประชาชนโดยรวมลดลงจาก 5.92 ในป 2554 เปนคาเฉลย 5.80 ในป 2555

เชนกน ซงเมอพจารณารายละเอยดของลกษณะความสมพนธ พบวา ความสมพนธกบพอ/แม ความสมพนธกบสาม/ภรรยา

และความสมพนธกบลก ลดลงจากคาเฉลย 5.94 5.97 และ 6.03 ในป 2554 เปน 5.79 5.84 และ 5.87 ในป 2555 ตามลำาดบ

โดยหากวเคราะหจากภาวะของประเทศไทยในปจจบนทยงคงเนนการพฒนาเชงเศรษฐกจ ทำาใหประชาชนบางสวน

ตองทำางานในปรมาณและเวลาทเกนกวาทกำาหนด เปนผลใหประชาชนยงตองมงเนนการทำางานและภาระหนาทความ

รบผดชอบตาง ๆ ในชวตเปนสำาคญ จงทำาใหโอกาสในการใชเวลารวมกบครอบครว การเขารวมกจกรรมเพอสงคม การสราง

ความสมพนธกบผอนรวมไปถงการใชเวลาในการทำากจกรรมตาง ๆ เพอความผอนคลายลดนอยลงในทสด ซงสอดคลองกบ

ผลการศกษาอน ๆ ทมขอคนพบวาความถในการปฏสมพนธกบผอนและการสรางเครอขายทางสงคมมความสมพนธโดยตรง

กบการสรางคณภาพชวตทด และยงเปนตวแปรสำาคญในการสรางขวญและกำาลงใจในการดำาเนนชวตอกดวย

หากประชาชนคนไทยยงถกสภาวะแวดลอมบบบงคบใหตองวงตามการเตบโตของเศรษฐกจและการสรางความมงคงโดย

ไมคำานงถงความสมดลยในการใชชวตแลว อนาคตประชาชนในประเทศเราคงตองพบกบคณภาพชวตทแยลง ดงนน ภาค

เอกชนจงควรเขามามบทบาทสำาคญในการพฒนาบคลากรในองคกรดานตาง ๆ เพอสงเสรมศกยภาพในการทำางานและการ

ใชเวลาอยางมประสทธภาพมากยงขน โดยมขอเสนอแนะเพอพจารณา ดงน

• ใหความสำาคญกบแนวทางในการทำางานทมงแนนความสมดลยในชวต (Work-life balance)

• จดใหเวลาทำางานมความยดหยนมากขน (เชน การใหวนหยดชดเชยการทำางานลวงเวลา/เสาร-อาทตย)

• การประชม/ทำางานผานระบบการสอสารโทรคมนาคม

• สงเสรมความสมพนธทดของบคคลากรในองคกร ความสมพนธในครอบครว และชมชน/สงคม

• จดหาบรการดแลเดก/ผสงอาย หรอจดสถานทเลยงเดกในททำางาน/โรงงาน

• จดใหมโครงการพฒนาคณภาพชวต/สงแวดลอมในการทำางาน

• สงเสรมการพฒนาความรความสามารถในดานตาง ๆ (เชน การเปนพอ/แมทด แนวทางในการสรางความสมดลยใน

ชวต การจดลำาดบความสำาคญของเรองตาง ๆ ในชวต การใชชวตโดยใสใจสขภาพ การบรหารจดการดานการเงนสวน

บคคล เปนตน)

• ปลกฝงพทธศาสนา/ธรรมะเปนเครองยดเหนยวจตใจ

• สงเสรมความพอเพยงและการใชชวตโดยยดหลกทางสายกลาง

• เปนองคกรแหงการเรยนร/สนบสนนโอกาสในการเรยนรของบคลากรอยางตอเนอง

2. ประช�ชนพงพอใจกบผลง�นโดยรวมของภ�ครฐและภ�คเอกชนม�กขนแตยงไมพงพอใจกบคว�มมงมนและคว�มพย�ย�มในก�รตอต�นคอรปชน

หากพจารณาจากผลการสำารวจเปรยบเทยบระหวาง ป 2554 กบป 2555 จะเหนไดวาคนไทยมความเชอมนและพงพอใจตอการ

ดำาเนนงานและบทบาทของภาคเอกชนเพมขน ไมวาจะเปนประเดนดานการดำาเนนงานดวยความซอสตย สจรต และมความ


โปรงใส โดยระดบความพงพอใจเพมขนจากคาเฉลย 4.35 เปน 4.52 (คะแนนเตม 7) ความพงพอใจทมตอการทชมชนไดรบ

การชวยเหลอ/พฒนาสงแวดลอมจากภาคธรกจ โดยเพมขนจากคาเฉลย 4.02 เปน 4.27 แตทวาความพงพอใจตอการดำาเนน

งานและบทบาทของภาคเอกชนกยงไมสงมากนก นอกจากน ในทางเดยวกนในขณะทคนไทยมความพงพอใจตอผลงานโดย

รวมของรฐบาลเพมขนจากคาเฉลย 4.12 เปน 4.55 และความซอสตย/โปรงใสและเปนธรรมในการปฏบตงานของรฐบาลเพม

ขนจากคาเฉลย 4.12 เปน 4.39 ตลอดจนความพยายามในการแกปญหาการทจรต/คอรปชนเพมขนเชนกนจากคาเฉลย 4.02

เปน 4.35 แตระดบความพงพอใจทมตอการดำาเนนงานและบทบาทของภาครฐกยงถอวาอยในระดบทคอนขางตำา

ในขณะทคนไทยเผชญปญหาหลายดานอยในปจจบน อาท ปญหาภยแลง ปญหานำาทวม แตกลบพบวาปญหาทสงผล

กระทบในระดบรนแรงแกคนไทย คอ ปญหาการทจรตและคอรปชนของขาราชการและนกการเมองซงระดบความรนแรง

ของผลกระทบเพมขนจากคาเฉลย 4.60 (คะแนนเตม 7) ในป 2554 เปน 4.69 ในป 2555 เชนเดยวกบปญหาความจำาเปน

ทตองตดสนบนกบเจาหนาทรฐ ทมระดบความรนแรงของผลกระทบเพมขนจากคาเฉลย 4.05 เปน 4.23 และปญหาดาน

การถกเลอกปฏบต/ไดรบการปฏบตจากเจาหนาทรฐทไมเปนธรรม ทมระดบความรนแรงของผลกระทบเพมขนจากคาเฉลย

4.04 ในป 2554 เปน 4.35 ในป 2555

ดงนนหนวยงานภาคเอกชนควรสงเสรมการดำาเนนงานดวยความโปรงใสและมธรรมาภบาล ซงไมเพยงแตการแสดง

เจตจำานงในการยดถอ แตเปนการลงมอปฏบตโดยเรมตนจากการเปนตนแบบทดใหกบสงคมในการรเรมมาตรการตาง ๆ

ในการตอตานการทจรตคอรปชน โดยถงแมวาความพยายามในการตอตานการทจรตคอรปชนในประเทศไทยมความเปน

รปธรรมมากขน แตปญหาการทจรตคอรปชนนกยงไมหมดไปจากสงคม

จากดชนชวดการรบรเกยวกบการคอรปชนขององคกรเพอความโปรงใสนานาชาต (Corruption Perceptions Index : CPI)

ไดจดใหประเทศไทยอยในลำาดบท 88 จาก 176 ประเทศ ซงเปนลำาดบเดยวกบประเทศมาลาว ประเทศสวาซแลนด และ

ประเทศแซมเบย โดยประเทศไทยเคยถกจดใหอยในอนดบท 80 และลดลงเปนอนดบท 88 ในป 2555 และถงแมวาความ

แตกตางของระเบยบวธวจยทใชในการกำาหนดดชนดงกลาวอาจจะสงผลทำาใหการจดลำาดบของประเทศไทยลดลง แตความ

เปนจรงแลวการทจรตคอรปชนยงคงมอยในสงคมไทยอยางเหนไดเดนชด ซงสอดคลองกบผลงานวจยหลาย ๆ โครงการท

เกยวของกบเรองน โดยการทจรตคอรปชนกลายเปนสงทคนยอมรบมากขนวาเปนเรองปกตทหลกเลยงไมไดในการดำาเนน

ธรกจในประเทศไทย และหากประเทศไทยยงไมมแนวทางทชดเจนในการแกไขปญหาดงกลาวและยงปลอยใหทศนคตเชน

นเพมมากขนในสงคม ประเทศไทยจะสญเสยขดความสามารถในการแขงขนกบนานาประเทศ และลดความเชอมนในการ

ลงทน ตลอดจนทำาใหไทยเปนประเทศทไมนาอยอกตอไป

ถงแมวาจากการสำารวจในครงนพบวา ระดบความรนแรงของผลกระทบจากการทจรตคอรปชนของขาราชการ/นกการเมอง

คอนขางสง แตอยางไรกด หนวยงานภาคเอกชนกถอเปนสวนสำาคญททำาใหการคอรปชนยงคงมอยเชนกน โดยจากผลการ

ศกษาเรองการคอรปชนในประเทศไทย (โดยสมาคมสงเสรมสถาบนกรรมการบรษท ในป 2555) โดยมผนำาความคดและ

ผบรหารองคกรภาคเอกชนบางสวนไดกลาวถงบทบาทของภาคเอกชนในเรองของการคอรปชน ซงยงเปนทรบรในดาน

ลบถงการเปนผทมบทบาททำาใหเกดการคอรปชน แตบทบาทในทางตรงขาม การเปนกลมพลงทมอทธพลในการชวย


ตอตานการคอรปชนนนยงมนอย ดงนนภาคเอกชนโดยภาพรวม จงควรเขามามสวนรวมในการเปนผทบทบาทสำาคญเพอ

ขบเคลอนการตอตานการคอรปชนตอไป โดยหากพจารณาถงสาเหตททำาใหเกดการคอรปชนประการหนงมาจากการทภาค

เอกชนยนยอมทจะจาย (เชน การฮวการประมล การขอใบอนญาต คานยมในการจายเพอใหไดผลประโยชน) แตหากไมมผ

ยนยอมทจะจายแลว ยอมทำาใหปญหาการคอรปชนลดลงไดในทสด โดยถงแมวาภาคเอกชนรายใหญและหนวยงานอสระ

จะมการรณรงค และศกษาอยางตอเนองแตยงคงไมสามารถนำาไปสการวางแผนและดำาเนนการแกไขไดอยางเปนรปธรรม

การตอตานการคอรปชนจงเปนสงทจำาเปนทตองผลกดนรวมกนจากหลายภาคสวน

รปแบบของการคอรปชนนนมอยหลากหลาย ภาคเอกชนและหนวยงานอสระตาง ๆ ตระหนกถงความสำาคญของปญหา

การคอรปชนเปนอยางด ตลอดจนมการศกษาในหลาย ๆ ครงแตยงไมสามารถนำาไปสการวางแผนและดำาเนนการอยางเปน

รปธรรม ทงน ผใหสมภาษณจากผลการศกษาเรองการคอรปชนในประเทศไทย (โดยแนวรวมปฏบตของภาคเอกชนไทย

ในการตอตานการทจรต ในป 2555) กลาววาการคอรปชนนนเกดขนไดในทก ๆ ขนตอนของกระบวนการทมการตดตอกบ

เจาหนาทของราชการ โดยสามารถจดรปแบบของการคอรปชนออกเปนประเภทหลก ๆ ไดดงน

ก�รคอรปชนในรปของบคคลและสถ�บน

• การใหและการรบสนบน การขเขญบงคบและการใหสง

ลอใจ

• การยอมรบของขวญทไมถกตอง เชน เชคของขวญมลคาสง

และสนบนมลคาสง

• ไมกระทำาการตามหนาทแบบตรงไปตรงมา แตใชอทธพล

ของพรรคพวกแทน เชน การจดฮวประมล

• ใชอำานาจของตำารวจ ทหาร และขาราชการในทางทผด เชน

ขมข คกคามและทำารายใหเกดความเกรงกลวในการชมนม

ประทวงนโยบายรฐบาลและในการเลอกตง

• ทจรตการเลอกตง ทงการซอเสยงและการทจรตดวยวธการ

ตาง ๆ

• การมผลประโยชนทบซอน สถานการณทเจาหนาทของรฐ

มผลไดผลเสยสวนตว เชน การกำาหนดสเปคงานทเออตอ

บรษทใดบรษทหนง

• การบรจาคเพอชวยเหลอการรณรงคทผดกฎหมาย เชน

บรจาคใหแกนกการเมองและพรรคการเมองรฐบาล เพอท

จะมอทธพลตอการกำาหนดนโยบายและการออกกฎหมาย

ของรฐบาล

ก�รคอรปชนในรปของนโยบ�ย

• การใชนโยบาย กฏหมาย กฎเกณฑ ขอบงคบตาง ๆ

อยางมอคตและลำาเอยง ทำาใหขาราชการระดบสงไดรบ

ผลประโยชน มอทธพลมากขน

• การใชนโยบายประชานยมของผบรหารประเทศ เชน

นกการเมองใหเงนทอง หรอสงของของรฐ และหา

ผลประโยชนจากนโยบายดงกลาว

• การนำาเสนอชองทาง/โครงการทมงบประมาณสงมากขน

• การแปรรปเปนรฐวสาหกจ เพอใหผทมผลประโยชนได

เขาควบคมและใชอทธพลในการหาผลประโยชน และม

อทธพลทบซอน

• การใชทรพยากรของรฐไปในทางมชอบ การปลอมแปลง

เอกสาร การฉอฉล การใชกองทนของรฐ ไปเพอ

ผลประโยชนทางการเมอง เชน การใชธนาคารของรฐ

ในโครงการประชานยม

• การใชอทธพลทางการเมองหาผลประโยชนจาก

ตลาดหลกทรพย

• การฉกฉวยทรพยากรของรฐมาเปนของครอบครว


เมอพจารณาผลการสำารวจ “คนไทย” มอนเตอร ประกอบกบผลการศกษาเรองการคอรปชนในประเทศไทย มหลายประเดน

ทมความนาสนใจและเปนประโยชนในการวางแนวทางเพอขบเคลอนการตอตานการคอรปชนโดยภาคเอกชน ดงน

• การสรางคานยมของการไมคอรปชนทงในสงคมวงกวางและภายในองคกร และชใหเหนวาการคอรปชนเปนสงทไม

สามารถยอมรบไดและเปนความละอายตอสงคม โดยผานพลงของสอมวลชนและการสอสารในรปแบบตาง ๆ

• การจดตงหนวยงานกลางซงมาจากการประสานความรวมมอกนระหวางภาครฐและเอกชนในการตอตานการทจรต

คอรปชน โดยมบทบาทเปนหเปนตาในการตรวจสอบและรบแจงขอมลจากประชาชน

• ใหการตอตานการคอรปชนเปนหนงในนโยบายทสำาคญของบรษท/องคกร และใหคำาปฏญาณรวมกน

• สรางการรบรและความเขาใจทถกตองเกยวกบความหมายและพฤตกรรมทถอวาเปนการคอรปชนใหกบบคลากรในองคกร

• การจดทำาแนวทางการตรวจสอบการทจรตคอรปชนในองคกร

• กำาหนดมาตรการลงโทษทรนแรงหากเกดการทจรตคอรปชนในองคกร

• การสนบสนนความโปรงใสในทก ๆ กจกรรมของการดำาเนนงาน ไมวาจะเปนการจดซอในโครงการใหญ ๆ ไปจนถงเรอง

เลก ๆ ในการทำางานแตละวน

• ปลกฝงคานยมในการยดถอคณธรรมและจรยธรรมในการดำาเนนชวตใหกบพนกงาน

3. คนไทยมสวนรวมในก�รชวยเหลอสงคมแตยงอยในบรบทของกจกรรมทกระทำ�ไดดวยตนเอง

ในปทผานมา มจำานวนคนไทยสงถงรอยละ 43 ทไดรวมบรจาคเงน สงของ และอกรอยละ 37 ไดมสวนรวมในการพฒนา

ชมชนโดยเขารวมกจกรรมเพอสงคมตาง ๆ ทไดจดขนในเขตพนทชมชน ถงแมวาตวเลขทางสถตไดแสดงใหเหนวาสดสวน

ของคนไทยทมบทบาทในการชวยเหลอสงคมคอนขางสง ทงนอาจจะเนองมาจากภาวะอทกภยครงยงใหญในปทผานมา

ทำาใหคนไทยบางสวนทไมไดรบผลกระทบจากภยธรรมชาตหนมาใหความสนใจและใสใจกบผประสบภยและรวมกนบรจาค

พรอมทงหยบยนความชวยเหลอในรปแบบตาง ๆ ใหกบเพอนมนษยดวยกน

จากการทคนไทยไดเขามามบทบาทและมสวนรวมในการพฒนาประเทศนน ผลสำารวจในครงนยงพบวาคนไทยสวนใหญ

ชวยพฒนาประเทศโดยเนนกจกรรมทสามารถพฒนาไดดวยตนเอง (more individually driven and passive) สงถง

รอยละ 82 กจกรรมเหลานนไดแก ไปใชสทธเลอกตง ไมสรางปญหาใหแกสงคม ประพฤตตนใหถกตองเหมาะสม ยดถอ

ในศลธรรม จรยธรรม คณงามความด ประหยด อยอยางพอเพยง และปฏบตตามกฏหมาย/กฏระเบยบบานเมอง เปนตน

ซงเมอพจารณาจากการพฒนาประเทศโดยอาศยความรวมมอจากผอน (more societally driven and proactive/

participatory) ผลสำารวจแสดงใหเหนวา มเพยงรอยละ 46 ทเขารวมกจกรรมดงกลาว อาทเชน ใหความรวมมอในกจกรรม

การพฒนาชมชนและสงคม สรางความสามคคในชมชนและสงคม ชวยรกษาสงแวดลอม ปลกตนไม ลดการใชถงพลาสตก

และอบรมเยาวชนคนรนหลง ใหประพฤตปฏบตในสงทดถกตองเหมาะสม เปนตน อยางไรกตามเมอเปรยบเทยบกบจำานวน

ประชากรชาวไทยทงประเทศ จำานวนของการเปนพลเมองทตนตวของคนไทยยงมสดสวนทคอนขางนอย


จากการสำารวจยงพบอกวา คนไทยไดรบผลกระทบจากความขดแยงทางการเมองในระดบคอนขางรนแรง จากตวเลขท

คอนขางสงถงคาเฉลย 4.62 (คะแนนเตม 7) ซงผลกระทบจากประเดนปญหานทำาใหคนไทยประมาณรอยละ 13 รสกเบอ

และไมอยากยงเกยวกบเรองการเมอง นอกจากนนคนไทยยงมความคดเหนวาผลกระทบจากความขดแยงทางการเมองทำาให

ประเทศหยดการพฒนา พฒนาชากวาทควรจะเปน ทำาใหไมสามารถพดคยแลกเปลยนความคดเหนในเรองตาง ๆ กบคนอน

ไดอยางอสระ ทำาใหภาพลกษณของประเทศไมด สงผลใหเสยโอกาสในการลงทนจากตางประเทศ และทำาใหรสกอยอยางไม

ปลอดภย เพราะอาจมความรนแรงเกดขน ผลจากความคดเหนเกยวกบความขดแยงดงกลาวอาจจะนำาไปสการถดถอยใน

คณภาพชวตของคนในสงคม เนองจากคนในประเทศจะเพกเฉย และไมอยากทจะเขารวมหรอมบทบาทในการพฒนาประเทศ

ดงนนภาคเอกชนควรทจะใหการตระหนกและหนมาเรมใสใจกบประชาชน และชวตความเปนอยของคนในชมชนทพกอาศย

อยบรเวณเขตธรกจนน ๆ นอกจากน ภาคเอกชนควรทจะมโครงการทสนบสนนและสงเสรมพนกงานขององคกรในการเขา

รวมเปนอาสาสมคร และทำาประโยชนใหแกชมชนและสงคมโดยรวม ทงนหนวยงานควรทจะตองใหการสนบสนนพนกงาน

อยางแทจรง ไมวาจะเปนในรปแบบของการสนบสนนทางดานเวลา การเงน และสงของเหลอใชของหนวยงาน การม

นโยบายทชดเจนเกยวกบการเปนอาสาสมครจะทำาใหพนกงานเกดความอยากทจะเขารวมโครงการตาง ๆ ดวยความจรงใจ

และเตมใจ อาทเชน การมนโยบายใหพนกงานสามารถหยดงานได 3 วนตอปเพอเขารวมโครงการอาสาเพอสงคมตาง ๆ

ยงไปกวานนแผนกทรพยากรมนษยควรจะเปนจดในการประสานงาน และอำานวยความสะดวกในการจดหา แลกเปลยน

ขอมลของโครงการเพอสงคมตาง ๆ หรอจดโครงการตาง ๆ เพอใหพนกงานทสนใจไดมโอกาสเขารวม ประโยชนทไดรบจาก

การทคนในสงคมเขารวมงานอาสาสมคร ไมเพยงแตเปนเพอเปนการพฒนาชมชนและสงคมใหนาอยยงขน ผลจากการ

สำารวจยงชใหเหนวา การเขารวมงานอาสาสมครจะทำาใหรางกายและจตใจของคนในสงคมเขมแขง มพลง และมความ

สามคคกนยงขน ซงทายทสดกจะสงผลดตอประเทศชาตโดยรวม

และดวยในปจจบนหนวยงานภาคเอกชนทงหลายไดจดทำาโครงการตาง ๆ เพอดแล และแสดงความรบผดชอบกบชวตคนใน

ชมชนมากมายหลายโครงการ ดงจะเหนไดวาภาคเอกชนมศกยภาพทจะผลกดนและเปนแบบอยางในการสงเสรมการเปน

พลเมองทตนตวของคนในสงคมไดโดยเรมจากบคลากรของหนวยงาน เนองจากภาคเอกชนมบคลากรจำานวนมากทมการศกษา

และความสามารถ ดงนนบคลากรเหลานนจะมความสามารถในการรวบรวมกำาลงในการสรางสรรสงใหมๆ และเปนตวอยาง

ทดของการเปนพลเมองทตนตวในการมสวนรวมและชวยพฒนาชมชน/สงคมใหนาอยยงขน นอกเหนอไปจากนนพวกเขา

ทงหลายสามารถทจะเปนผนำาในการสรางแรงบนดาลใจหรอชกชวนคนในชมชน/สงคมใหมสวนรวมในกจกรรมเพอสงคมตาง ๆ

สำาหรบการชวยเหลอสงคม ภาคเอกชนหนมาใหความสำาคญตอการแสดงความรบผดชอบตอสงคม (Corporate Social

Responsibility) โดยหนวยงานมการสดสรรงบประมาณประจำาปทใหกบการทำากจกรรมเพอสงคม ตวอยางของกจกรรม

กจกรรมเพอสงคมไดแก การบรจาคหนงสอ การปลกตนไม ซงกจกรรมดงกลาวกไดถกมองวาเปนกจกรรมทหนวยงานได

แสดงความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอมอยางแทจรง และสามารถสรางประโยชนใหกบสงคมไดในระดบหนง แต

กจกรรมเพอสงคมบางกจกรรมถกมองวาเปนกจกรรมทไดจดขนเพอเปนการประชาสมพนธ และสรางภาพลกษณองคกร

เทานน ซงจากการสำารวจ The Thailand Corporate Excellence Survey 2011 ทไดจดทำาขนโดยความรวมมอของสมาคม

การจดการธรกจแหงประเทศไทย และสถาบนบณฑตบรหารธรกจ ศศนทร พบวา ในมมมองของผบรหารระดบสงของ


หนวยงานภาคเอกชนสงถงรอยละ 75 คดเหนวา ความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอมขององคกรเปนเพยงแคการ

ประชาสมพนธองคกรเทานน และรอยละ 44 คดวาการมกจกรรมตางๆ เพอแสดงความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอม

จะเปนสวนหนงในการดำาเนนธรกจในอนาคต ซงปจจบนภาคเอกชนไดมโครงการหลากหลายเพอชมชน อาทเชน โครงการ

ทเนนการสงเสรมการศกษา โครงการบรณะซอมแซมสขาทเสอมโทรมเพอเสรมสรางสขอนามยทยงยนใหแกชมชน และ

โครงการบรหารจดการทรพยากรนำาบาดาลเพอใหชมชนมนำาดมสะอาด เปนตน

จากผลการสำารวจโครงการ “คนไทย” มอนเตอร ในปน ชใหเหนวา คนไทยสวนใหญมความพงพอใจตอบทบาทของภาค

เอกชนในการใหความชวยเหลอชมชน และพฒนาสงแวดลอมมากขน โดยมคาเฉลยเพมขนจาก 4.02 (คะแนนเตม 7) ใน

ป 2554 เปน 4.27 ในป 2555 และพอใจกบประโยชนจากกจกรรมตาง ๆ ทภาคเอกชนจดทำาขน โดยมคาเฉลยเทากบ 4.28

แตกยงถอวาพงพอใจในระดบทไมสงมาก

ประกอบกบผลการสำารวจโครงการ “คนไทย” มอนเตอร ในปน พบวา ปญหาทคนไทยสวนใหญเผชญไดแก ปญหาความ

แหงแลง โดยมคาเฉลย 4.90 (คะแนนเตม 7) ปญหาราคาพชผล/สนคาเกษตรตกตำา โดยมคาเฉลย 4.67 ปญหาภยนำาทวม

โดยมคาเฉลย 4.63 และการขาดแคลนทดนทำากน โดยมคาเฉลย 4.30 จากประเดนปญหาทเกดขนนจะเปนแนวทางในการ

จดทำากจกรรมเพอสงคมในรปแบบตาง ๆ ใหกบหนวยงานภาคเอกชน เพอใหชวยบรรเทาปญหาทคนไทยกำาลงประสบ และ

กอใหเกดการพฒนาคณภาพชวตของคนไทยในทายทสด

โดยขอเสนอแนะสำ�หรบภ�คเอกชนเกยวกบบทบ�ทในก�รดแลสงคมมดงน

• การสงเสรมกจกรรมเพอสงคม ทสรางการมสวนรวม/เปดโอกาสใหประชาชนทวไปไดเขารวม เพอปลกฝงและสราง

การรบรเกยวกบบทบาทของพลเมองทมความตนตว

• กำาหนดตวชวดความสำาเรจของกจกรรมเพอสงคมบนพนฐานของการพฒนาทแทจรงในชมชน/ประเทศ ไมใชเพยง

เปาหมายเพอสรางการรบรตอกจกรรมและความรสกทดตอภาพลกษณขององคกร

• พฒนากจกรรมเพอสงคมโดยทสอดคลองกบปญหาตาง ๆ ทคนไทยกำาลงประสบอย เพอชวยหาแนวทางในการแกไข

อยางยงยน เชน ปญหาความแหงแลง ปญหาราคาพชผล/สนคาเกษตรตกตำา ปญหาภยอทกภย และปญหาการ

ขาดแคลนทดนทำากน เปนตน

4. อน�คตของประเทศไทยสยคดจตอล

กลมเยาวชนไทยทเขารวมในการสำารวจครงนมชวงอายระหวาง 15-17 ป ซงเปนชวงอายทนอยทสด จากการสำารวจ พบ

วา เยาวชนไทยทมชวงอาย 15-17 ป และ 18-29 ป มการเขาใชสงคมออนไลนรอยละ 29 และรอยละ 18 ตามลำาดบ และ

มการใชเวบไซตอยางตอเนองถงรอยละ 24 และรอยละ 17 ตามลำาดบ ซงเมอพจารณาจากกลมผทมอาย 30 ปขนไป จะ

พบวา อตราการเขาใชสงคมออนไลนและเวบไซตจะนอยลง โดยกลมผทมอาย 30-39 ป มการเขาใชสงคมออนไลนและ

เวบไซต นอยกวารอยละ 10 และกลมผทมอาย 40 ปขนไป มการเขาใชสงคมออนไลนและเวบไซต นอยกวารอยละ 5

ดงนนสอดจตอลเหลานจะเปนสอหลกทสามารถเขาถงเยาวชนรนใหมไดอยางมประสทธภาพ หากเปรยบเทยบกบคนไทยท


มอายตงแต 30 ปขนไปจะพบวากระแสความนยมในสอยคใหมทเรยกวา สอดจตอลยงมคนใหความสนใจไมมากเทาทควร

ประกอบกบระดบความพงพอใจทนอยลงของคนไทยทมตอความรความสามารถในการใชเทคโนโลย เชน โทรศพท

มอถอ คอมพวเตอร และอนเตอรเนต เปนตน จากคาเฉลย 4.65 ในป 2554 ลดลงเหลอ 4.39 ในป 2555 รวมทงระดบความ

พงพอใจทมตอโอกาสในการเรยนรและพฒนาตนเองลดลงจากปทผานมา

อยางไรกตาม ตองยอมรบวาเทคโนโลยไดเขามามบทบาทในชวตประจำาวนของคนในสงคม ไมเพยงแตเปนเครองมอท

ใชในการสรางการรบรเกยวกบประเดนตาง ๆ แตเทคโนโลยไดเขามามบทบาทในการดำารงชวตมากยงขน และเปนสวน

ชวยอำานวยความสะดวกรวมทงพฒนาคณภาพชวตของคนในสงคมเชนกน หากแตวาการเขามาของเทคโนโลยอาจทำาให

ผสงอายหรอผทไมคนเคยรสกอดอดและตอตานเทคโนโลย ปจจบนเทคโนโลยนนกลายเปนชองทางทมอทธพลตอพฤตกรรม

และทศนคตของคนบางกลม โดยเฉพาะเทคโนโลยกลายเปนหนงในชองทางการตลาดทนกการตลาดหรอผมอทธพลทาง

ความคดใชในการสอสารกบกลมเปาหมายผานสอดจตอล

ดงนนหนวยงานภาคเอกชนควรทจะใชสอดจตอลในทางทเหมาะสม เชน นำามาเปนเครองมอชวยเพมประสทธภาพในการ

ทำางาน รวมถงสนบสนนการสรางโอกาสในการเรยนรและเขาถงขอมลตาง ๆ ทเปนประโยชนตอบคลากรทมในรปของสอ

ดจตอลมากขน ตลอดจนใหความใสใจในรายละเอยด และกลนกรองเนอหาทจะสอสารผานสอดจตอล โดยเฉพาะเนอหาท

มกลมเปาหมายเปนเยาวชน เพอใมใหเยาวชนเกดการมอมเมาตอขอมลขาวสาร และนำาขาวสารไปใชในทางทผด นอกจาก

นนหนวยงานภาคเอกชนควรจะสงเสรมและปลกฝงคานยมทพงประสงคใหกบเยาวชน โดยสอดแทรกเนอหาดงกลาวผาน

ชองทางสอดจตอล ซงชองทางสงคมออนไลนเปนชองทางหลกในการสอสารกบกลมเยาวชน ในปจจบนมอปกรณสอสาร

หลากหลายประเภททสามารถเชอมตออนเตอรเนต และสงคมออนไลนไดอยางสะดวก ทำาใหในประเทศไทยมผใชเฟสบค

มากกวา 17 ลานคน และฐานผใชจะขยายเพมขนตอไปในอนาคต จากสถตจำาแนกรายประเทศของเฟสบคเปดเผยวา ใน

ป 2555 จำานวนผใชเฟสบคในประเทศไทยจดอยในอนดบท 14 และสอดจตอลอนๆ อาทเชน Skype, Instant Messaging,

SMS มผใชเพมมากขนอยางตอเนอง ในทางกลบกนการมปฏสมพนธกบคนรอบขางแบบตวตอตวกลบลดลง เนองจาก

คนในสงคมปจจบนหนมาใชชองทางสอดจตอลในการสอสารกนมากขน

จากผลการสำารวจโครงการ “คนไทย” มอนเตอร ปนแสดงใหเหนวาการสรางความสมพนธกบคนรอบขางโดยเฉพาะอยางยง

สมาชกในครอบครว เปนสงสำาคญในการพฒนาคณภาพชวตและเปนสงทชวยใหคณภาพชวตของคนในสงคมดขน แตทวา

การเขามามบทบาทของสอดจตอล และสงคมออนไลนทำาใหประชาชนโดยเฉพาะเยาวชนหนมาใหความสนใจและใช

เวลากบสงเหลานมากเกนความจำาเปน ซงทำาใหความสมพนธกบสมาชกในครอบครวลดนอยลง เนองจากสญเสยเวลา

ไปกบการเขาสงคมออนไลน จากผลการศกษาทรวบรวมเกยวกบผลกระทบของสงคมออนไลน เผยวา คนทใชเวลาอย

กบเทคโนโลยและมปฏสมพนธอยางสมำาเสมอในสงคมออนไลนจะเปนผทมความวตกกงวลและเหนอยลาเนองจากตอง

ตดตามกบกระแสทเกดขน ซงผลจากหลายการศกษา แสดงใหเหนวา การทเทคโนโลย สอดจตอล และสงคมออนไลนเขา

มามบทบาทในชวตประจำาวนของเยาวชนมากขน จะทำาใหเยาวชนยคใหมทเตบโตขนมากบการใชอปกรณสอสารแบบ

ไรสายไมวาจะเปน โทรศพทมอถอ แทบเลต หรอเทคโนโลยอน ๆ เปนกลมทมเกราะปองกนกบสงรอบขางทนอยกวา และ

เปนผทขาดทกษะการเขาสงคม ซงอาจสงผลกระทบตอการมปฏสมพนธรวมกบผอน


นอกจากนผลการสำารวจโครงการ “คนไทย” มอนเตอร ปน ยงพบวา คนไทยมความพงพอใจตอบทบาทของสอในการ

ปลกฝง/สรางสรรคคณคาทดในสงคม โดยมคาเฉลย 5.04 แสดงวาสอสามารถเปนแหลงขอมลขาวสารทคนใหความเชอถอ

และไววางใจ ดงนนสอมวลชนกควรทจะเปนหนงหนวยงานในการกลนกรองขอมล เนอหา หรอประเดนตาง ๆ ทจะสอสาร

ไปสกลมเยาวชน

5. คนไทยเปนคนทมคว�มเปนมตรมมนษยสมพนธทดรกคว�มสนกสน�นและมใจรกก�รใหบรก�รแตในขณะเดยวกนคนไทยกมคว�มเหนแกตวไมสมครสม�นส�มคคไมมระเบยบวนยในตวเองและมคว�มไมซอสตยสจรตซอนเรนอย

Kapil Java นกวจยทมชอเสยงจากอนเดย ไดกลาววา ความมนคงของประเทศชาตทแทจรง มาจากคณลกษณะเฉพาะของ

คนในประเทศนน ๆ ดงนนหากประเทศใดกตามทมความประสงคทจะเพมความมนคงของประเทศชาต จงเปนสงจำาเปนอยาง

ยงทจะตองเพมคณลกษณะมวลรวมประชาชาต (Gross National Character) ควบคกบผลตภณฑมวลรวมประชาชาต

(Gross National Product) นอกจากน Kapil Java ยงไดกลาวตอไปอกวา วตถประสงคหลกของการพฒนาประเทศ คอ

การสรางสงแวดลอมใหเปนเมองทนาอย เพอใหคนในประเทศมสขภาพทแขงแรงสมบรณ และมชวตทสงบสขเรยบงาย ซง

หลกการงาย ๆ นมกจะถกละเลย และบดบงจากการททกคนหนไปใหความสำาคญกบความมนคงทางวตถ และทางการเงน

บคคลแตละคนมลกษณะเฉพาะตนทแตกตางกน หากแตเมอกลาวถงอตลกษณของคนในประเทศนน ๆ คนในประเทศก

จะมคณลกษณะเดนทสามารถแสดงใหเหนถงความเปนประชาชนของประเทศดงกลาว ซงลกษณะประจำาชาต หมายถง

คานยม บรรทดฐาน ธรรมเนยมปฏบต ทคนในชาตมรวมกน การศกษาเกยวกบคณลกษณะของความเปนไทยของคนใน

ประเทศ มหลกฐานแสดงใหเหนวาตงแตอดตจนถงปจจบน คนไทยเปนผทรกความสนกสนาน

จากการสำารวจความคดเหนของประชาชนชาวไทยทมตอคณลกษณะทเดนของคนไทย พบวา คณลกษณะดานบวกทเปน

จดเดนของคนไทยไดแก ความมนำาใจและชอบชวยเหลอเหนใจผอน ยมงาย มความอบอนและเปนมตร มไมตรจตและ

มจตใจในการใหบรการ รกความสนกสนาน ออนนอมถอมตน และมความสามคค สวนคณลกษณะดานลบทประชากร

ชาวไทยสวนใหญนกถง ไดแก ความเหนแกประโยชนสวนตนและพวกพอง ไมลงเลทจะตกตวงผลประโยชนตนเองและ

พวกพอง มกทจรตและไมจรงใจ ขาดความสามคค ไมมวนยและไมเคารพกฎระเบยบ มกหวงพงโชคชะตา ชอบเชอใน

พธกรรมและมความเชองมงาย ไมสนใจกบสงรอบขาง ทำาอะไรเพอใหตนเองมหนามตาในสงคม และชอบตามกระแส

นอกจากนนจากการสำารวจยงพบวา คณลกษณะทควรสงเสรมใหกบเยาวชนรนหลง มไดแตกตางจากคณลกษณะทเดน

ของคนไทย ซงไดแก ความมนำาใจ ชอบชวยเหลอผอน และเหนอกเหนใจผอน มความอบอนและเปนมตร มไมตรจตและ

มจตใจในการใหบรการ มความสามคค เสยสละและเหนแกประโยชนสวนรวม ซอสตยและมความจรงใจ รจกการใหอภย

มความพอเพยง และมวนยพรอมทงเคารพกฎระเบยบ


ถงแมวาจะมการตระหนกถงความแตกตางของคนแตละบคคลและคนในสงคม แตความคดทวาคนไทยมคณลกษณะท

โดดเดนซงบงบอกถงเอกลกษณความเปนไทยเรมชดเจนและเปนทยอมรบกนอยางแพรหลาย ซงคณลกษณะดงกลาวจะ

สามารถนำามาใชเปนแนวทางในการสงเสรมสภาพแวดลอมในการทำางาน การสรางวฒนธรรมองคกรโดยยดคณลกษณะ

ดงกลาวเปนรปแบบและแนวทางในการสงเสรมใหอยคกบคนไทยตอไป

ภาคเอกชนควรตนตวในการสงเสรมและเปนหนงในแรงผลกดนใหคนไทยนำาคณลกษณะทดมาใชใหเปนประโยชนในการ

สรางความสมพนธระหวางสมาชกในครอบครว เพอนรวมงาน และชาวตางชาต ซงการสงเสรมคณลกษณะดงกลาวจะเปน

หนงในปจจยททำาใหเกดการพฒนาคณภาพชวตของคนในประเทศ พรอมทงยงเปนการพฒนาศกยภาพของทรพยากรมนษย

หรอบคลากรของประเทศตอไปในอนาคต การทคนไทยมอธยาศยทด มความอบอนและเปนมตร รวมทงการมไมตรจต สง

เหลานจะหนงในปจจยสำาคญทจะชวยสรางรากฐานและสงมอบบรการทดใหกบธรกจตาง ๆ อาทเชน ธรกจทองเทยว ธรกจ

โรงแรม หรอธรกจบรการ เปนตน ซงการพฒนาคณลกษณะของบคลากร เปนสงสำาคญของผนำาธรกจในการพฒนาเศรษฐกจ

สนบสนนนโยบำย

กำรท�ำงำนทมงเนน

ควำมสมดลยในชวต

(Work-life balance)

ผนำาภาคเอกชนควรจะสงเสรมคานยมตางๆ ทเปนคณสมบตทดของคนไทย โดย

เรมจากการปลกฝงคานยมเหลานใหกบสงคมทำางาน ไมวาจะเปนผบรหารระดบ

ตางๆ พนกงานระดบปฏบต เจาหนาทในองคกร หากคานยมเหลานถกซมซบ และ

องคกรมการนำาคานยมเหลานมาใชอยางแพรหลาย อนงการทจะปลกฝงคานยม

ดงกลาวใหกบทกคนในองคกร ผนำาภาคเอกชนตองเลงเหนถงความสำาคญ และ

เขาใจถงเอกลกษณความเปนไทย จงจะสามารถถายถอดคานยมทดตางๆ สคน

รอบขาง ในทางกลบกนจากการสำารวจในครงนพบวา คนไทยยงมคณลกษณะท

ไมสดนกหลายประเดนทควรตองนำามาขดเกลา และพฒนาใหดขน คณลกษณะแงลบเหลานไมควรจะถกเพกเฉยแตอยาง

เดยว ทงนองคกรภาคเอกชนควรจะใหความสำาคญและพยายามหาวธการในการแกไขปรบปรงคณลกษณะดงกลาวใหดขน

อาท การสรางวฒนธรรมองคกรใหม ๆ พรอมทงสอดแทรกคณลกษณะทพงประสงคของคนไทยใหอยควบคองคกร หรอการ

อบรมใหพนกงานรบรถงคณสมบตทดและทควรตองปรบปรง โดยแนวทางในการสงเสรมคณลกษณะของคนไทย มดงน

• ปลกฝงคานยมและคณลกษณะทดตาง ๆ ของคนไทยไปสรนตอไปและปลกฝงใหกบบคลากรในองคกร

• การสรางความไววางใจและความนาเชอถอทมตอผนำาองคกรรวมถงพนกงาน

• สงเสรมความซอสตย โปรงใส และความรบผดชอบในการทำางาน รวมถงความสามคค/การทำางานรวมกบผอน เพอ

ลดคณลกษณะแงลบในดานตางๆ เชน ความเหนแกประโยชนสวนตนและพวกพอง มกทจรตและไมจรงใจ ขาดความ

สามคค และไมสนใจกบสงรอบขาง

• สงเสรมการทำางาน/ดำาเนนชวตบนพนฐานของความร/อาศยขอมลมากขน เพอลดคณลกษณะแงลบในดานการพงพา

โชคชะตาและการมความเชองมงาย


ขอเสนอแนะสำาหรบภาคเอกชนเกยวกบ


1. จดตงหนวยงานกลางดาน CSR ซงมาจากการประสานความรวมมอกนของภาคสวนตาง ๆ โดยมบทบาทเปนผรวบรวมขอมล

เกยวกบกจกรรม CSR ทภาคเอกชนดำาเนนการอยในปจจบน เพอเปนแหลงความรและใหแนวทางกบหนวยงานภาคเอกชนท

กำาลงรเรมงานดแลสงคม รวมถงเพอเปนหนวยงานทชวยบรหารจดการโครงการ CSR ทมในประเทศไทยใหไมเกดการทบซอน

และมความครอบคลมปญหาตาง ๆ ในสงคม ทงน เพอใหการดำาเนนโครงการ CSR ของภาคเอกชนมประสทธภาพยงขน

2. ใหความสำาคญกบการดำาเนนธรกจดวยความโปรงใสและมธรรมาภบาลมากขน ผลตสนคาและบรการทดชวยยกระดบ

สงคมและชวตความเปนอยของประชาชน รวมถงการทำาการตลาดดวยความรบผดชอบตอสงคม (Societal Marketing)

3. ยกระดบการพฒนาบคลากรจากเรองของประสทธภาพในการทำางานเพยงอยางเดยว มาเปนการปลกฝงคณลกษณะ

คานยมในการเปนคนดของสงคมทงในดานจตใจและการกระทำา ตลอดจนการเปนพลเมองทมความตนตว (Active Citizen)

4. สนบสนนนโยบายการทำางานทมงเนนความสมดลยในชวต (Work-life balance) ซงมาพรอมกบมาตรการตาง ๆ ในทาง

ปฏบตอยางเปนรปธรรม

5. ในการเขามามบทบาทในการพฒนาคณภาพชวตของคนในสงคมนน ภาคเอกชนควรทำาบนพนฐานของขอมลเชงลกและ

ทำางานรวมกนกบหนวยงานทเกยวของในเรองนน ๆ เพอใหเกดประสทธภาพและการพฒนาอยางยงยน โดยภาคเอกชน

อาจประสานความรวมมอกบภาคแนวรวมทงภาครฐและภาคประชาสงคม เชน NGO ภาคตอตานการคอรปชน เปนตน


1. เกณฑก�รแปลผล

การสมภาษณในครงน กลมตวอยางประชาชนชาวไทยไดแสดงความคดเหน และตอบคำาถามในรปแบบของคำาถาม

ปลายปด คำาถามปลายเปด และการใหคะแนนในรปแบบสเกลของระดบตาง ๆ อาทเชน ระดบความพงพอใจ ระดบ

ผลกระทบจากปญหา และระดบความเหมาะสมในการพฒนา โดยคะแนนในรปแบบสเกลมทง 5 ระดบ และ 7 ระดบ

ซงเกณฑในการแปลผลมดงตอไปน

ตารางท 50

เกณฑทใชในการแปลผลระดบความพงพอใจ

7 Point Scale


เกณฑทใชในการแปลผลระดบผลกระทบจากปญหา

7 Point Scale

ระดบคะแนน แปลผล ระดบคะแนน แปลผล

1.00 - 1.85 ไมพงพอใจอยางมาก 1.00 - 1.85 ไมมความรนแรงเลย

1.86 - 2.71 ไมพงพอใจ 1.86 - 2.71 ไมรนแรง

2.72 - 3.57 คอนขางไมพงพอใจ 2.72 - 3.57 คอนขางไมรนแรง

3.58 - 4.43 พงพอใจในระดบปานกลาง 3.58 - 4.43 รนแรงระดบปานกลาง

4.44 - 5.29 คอนขางพงพอใจ 4.44 - 5.29 คอนขางรนแรง

5.30 - 6.15 พงพอใจ 5.30 - 6.15 รนแรง

6.16 - 7.00 พงพอใจอยางมาก 6.16 - 7.00 รนแรงมาก


เกณฑทใชในการแปลผลระดบความเหมาะสมในการพฒนา

5 Point Scale


เกณฑทใชในการแปลผลระดบบทบาทของจงหวด/องคกร

การปกครองสวนทองถนในการพฒนา 5 Point Scale

ระดบคะแนน แปลผล ระดบคะแนน แปลผล

1.00 - 1.80 พฒนาในทศทางทไมเหมาะสม 1.00 - 1.80 ไมมบทบาทเลย

1.81 - 2.61 พฒนาในทศทางทคอนขางไมเหมาะสม 1.81 - 2.61 มบทบาทเพยงเลกนอย

2.62 – 3.42 ไมพฒนา 2.62 – 3.42 มบทบาทปานกลาง

3.43 – 4.23 พฒนาในทศทางทคอนขางเหมาะสม 3.43 – 4.23 มบทบาทคอนขางมาก

4.24 - 5.00 พฒนาในทศทางทเหมาะสม 4.24 - 5.00 มบทบาทมาก

ภาคผนวก



2. เกณฑก�รจดระดบร�ยไดต�มพนท

ในสวนของชวงรายไดนน เนองจากประชาชนชาวไทยในแตละพนทมระดบรายไดทไมเทากน ผลสำารวจนจงใชเกณฑ

อางองการจดระดบรายไดตามพนทของสมาคมวจยการตลาดแหงประเทศไทย ดงน

ตารางท 54 ระดบรายไดเฉลยตอเดอนในเขตพนทตางๆ

เขตกรงเทพ

ระดบ รายไดเฉลยตอเดอนในเขตกรงเทพ

ระดบ A+ มากกวา 160,000 บาท

ระดบ A 85,001 – 160,000 บาท

ระดบ B 50,001 – 85,000 บาท

ระดบ C+ 35,001 – 50,000 บาท

ระดบ C 24,001 – 35,000 บาท

ระดบ C- 18,001 – 24,000 บาท

ระดบ D 7,501 – 18,000 บาท

ระดบ E 0 – 7,500 บาท

เขตเทศบาล

ระดบ รายไดเฉลยตอเดอนในเขตเทศบาล


ระดบ A 55,001 – 85,000 บาท

ระดบ B 33,001 – 55,000 บาท

ระดบ C+ 22,501 – 33,000 บาท

ระดบ C 15,001 – 22,500 บาท

ระดบ C- 10,001 – 15,000 บาท

ระดบ D 5,001 – 10,000 บาท


นอกเขตเทศบาล

ระดบ รายไดเฉลยตอเดอนนอกเขตเทศบาล


ระดบ A 35,001 – 58,000 บาท

ระดบ B 24,001 – 35,000 บาท

ระดบ C+ 20,001 – 24,000 บาท

ระดบ C 11,001 – 20,000 บาท

ระดบ C- 6,501 – 11,000 บาท

ระดบ D 3,201 – 6,500 บาท



3. ระดบคว�มพงพอใจร�ยจงหวด

ระดบความพงพอใจรวมตอชวตความเปนอยของประชาชนชาวไทยในแตละพนทสามารถแจกแจงเปนระดบความ

พงพอใจรายจงหวด ดงน

ตารางท 55 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยในกรงเทพ

ควำมพงพอใจโดยรวม กทม.

ไมพงพอใจอยางมาก -

ไมพงพอใจ 2%

คอนขางไมพงพอใจ 9%

เฉย ๆ 9%

คอนขางพงพอใจ 35%

พงพอใจ 40%

พงพอใจมาก 5%

คาเฉลย 5.18

Top 2 Box 45%

(ฐาน) (8,860)

ตารางท 56 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคเหนอ

ควำมพงพอใจโดยรวม เชยงรำย เชยงใหม นำน พะเยำ แพร แมฮอง ล�ำปำง ล�ำพน อตรดตถ

ไมพงพอใจอยางมาก - - - - - สอน - - -

ไมพงพอใจ 2% 1% 4% 3% 2% - 1% 2% 1%

คอนขางไมพงพอใจ 6% 13% 8% 8% 6% 1% 4% 4% 7%

เฉย ๆ 8% 3% 4% 6% 9% 7% 8% 6% 7%

คอนขางพงพอใจ 31% 36% 28% 31% 22% 8% 24% 30% 21%

พงพอใจ 43% 41% 47% 46% 50% 21% 54% 48% 53%

พงพอใจมาก 10% 5% 10% 6% 10% 52% 9% 10% 11%

คาเฉลย 5.35 5.19 5.36 5.27 5.43 12% 5.54 5.49 5.51

Top 2 Box 53% 46% 56% 52% 60% 5.53 64% 58% 64%

(ฐาน) (1,871) (2,569) (744) (759) (716) 64% (1,182) (630) (720)




ตารางท 57 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

ควำมพงพอใจโดยรวม กำฬสนธ ขอนแกน ชยภม นครพนมนคร

รำชสมำบงกำฬ บรรมย

มหำสำรคำม

มกดำหำร ยโสธร

ไมพงพอใจอยางมาก - - - - - - 1% - - -

ไมพงพอใจ 1% 2% 2% 3% 1% 2% 8% % 1% 1%

คอนขางไมพงพอใจ 4% 4% 7% 7% 8% 10% 15% 10% 10% 5%

เฉย ๆ 11% 4% 5% 6% 4% 2% 11% 5% 7% 2%

คอนขางพงพอใจ 33% 30% 17% 18% 46% 39% 31% 26% 53% 29%

พงพอใจ 43% 54% 62% 59% 37% 44% 28% 51% 21% 49%

พงพอใจมาก 9% 6% 7% 7% 4% 4% 5% 7% 8% 13%

คาเฉลย 5.38 5.48 5.49 5.44 5.20 5.24 4.68 5.37 5.06 5.60

Top 2 Box 52% 60% 68% 66% 40% 48% 34% 58% 29% 62%

(ฐาน) (1,532) (2,756) (1,760) (1,100) (4,035) (636) (2,433) (1,467) (532) (841)

(ตอ)

ควำมพงพอใจโดยรวม รอยเอด เลย สกลนคร สรนทร ศรสะเกษหนองคำย

หนองบวล�ำภ

อดรธำนอบลรำช

ธำนอ�ำนำจเจรญ

ไมพงพอใจอยางมาก - - - - - - - 1% 1% -

ไมพงพอใจ 1% 3% 1% 3% 3% 1% 9% 6% 2% 2%

คอนขางไมพงพอใจ 12% 11% 4% 10% 9% 4% 10% 9% 8% 5%

เฉย ๆ 13% 5% 8% 19% 9% 10% 2% 9% 15% 4%

คอนขางพงพอใจ 38% 28% 21% 32% 43% 26% 13% 26% 25% 37%

พงพอใจ 28% 51% 55% 32% 34% 41% 62% 44% 42% 40%

พงพอใจมาก 7% 2% 10% 2% 3% 18% 3% 5% 8% 12%

คาเฉลย 5.02 5.18 5.54 4.86 5.05 5.58 5.19 5.04 5.19 5.43

Top 2 Box 35% 53% 65% 35% 37% 60% 66% 49% 50% 52%

(ฐาน) (2,037) (975) (1,753) (2,154) (2,266) (796) (784) (2,416) (2,834) (581)

ตารางท 58 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคกลาง

ควำมพงพอใจโดยรวม ก�ำแพงเพชร ชยนำท นครนำยก นครปฐม นครสวรรค นนทบร ปทมธำน

ไมพงพอใจอยางมาก - 1% - - - - 1%

ไมพงพอใจ 2% 1% 4% 2% 1% 3% 3%

คอนขางไมพงพอใจ 5% 3% 10% 6% 4% 8% 12%

เฉย ๆ 15% 13% 2% 6% 10% 12% 12%

คอนขางพงพอใจ 28% 23% 25% 31% 26% 30% 37%

พงพอใจ 40% 46% 54% 49% 49% 39% 30%

พงพอใจมาก 10% 12% 5% 4% 10% 9% 5%

คาเฉลย 5.30 5.44 5.29 5.31 5.50 5.20 4.93

Top 2 Box 50% 58% 59% 54% 59% 48% 35%

(ฐาน) (1,133) (520) (396) (1,352) (1,673) (1,752) (1,578)


(ตอ)

ควำมพงพอใจโดยรวมพระนคร

ศรอยธยำพจตร พษณโลก เพชรบรณ ลพบร สมทรปรำกำร สมทรสงครำม

ไมพงพอใจอยางมาก - - - - 1% - -

ไมพงพอใจ 2% 1% 2% 1% 9% 2% 3%

คอนขางไมพงพอใจ 6% 5% 4% 9% 6% 6% 16%

เฉย ๆ 9% 14% 9% 8% 4% 11% 8%

คอนขางพงพอใจ 25% 19% 25% 40% 24% 26% 22%

พงพอใจ 51% 49% 53% 39% 42% 46% 36%

พงพอใจมาก 7% 11% 7% 4% 14% 9% 15%

คาเฉลย 5.40 5.44 5.44 5.20 5.24 5.33 5.17

Top 2 Box 58% 61% 60% 43% 56% 54% 51%

(ฐาน) (1,229) (858) (1,329) (1,546) (1,180) (1,878) (303)

(ตอ)

ควำมพงพอใจโดยรวม สมทรสำคร สงหบร สโขทย สพรรณบร สระบร อำงทอง อทยธำน

ไมพงพอใจอยางมาก - - - - - - -

ไมพงพอใจ 4% - - 1% 2% 1% -

คอนขางไมพงพอใจ 9% 4% 1% 5% 8% 4% 3%

เฉย ๆ 7% 6% 5% 7% 11% 12% 8%

คอนขางพงพอใจ 24% 32% 24% 30% 27% 23% 23%

พงพอใจ 45% 47% 55% 46% 44% 51% 54%

พงพอใจมาก 12% 11% 14% 10% 7% 9% 12%

คาเฉลย 5.33 5.54 5.73 5.44 5.23 5.44 5.60

Top 2 Box 57% 58% 69% 56% 51% 60% 65%

(ฐาน) (779) (333) (939) (1,319) (968) (443) (512)

ตารางท 59 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคตะวนออก

ควำมพงพอใจโดยรวม จนทบร ฉะเชงเทรำ ชลบร ตรำด ปรำจนบร ระยอง สระแกว

ไมพงพอใจอยางมาก - - - - - 1% -

ไมพงพอใจ 2% 2% 3% 1% 3% 7% 5%

คอนขางไมพงพอใจ 15% 7% 11% 14% 7% 14% 7%

เฉย ๆ 8% 5% 1% 13% 4% 6% 4%

คอนขางพงพอใจ 25% 28% 32% 27% 23% 28% 27%

พงพอใจ 40% 49% 50% 35% 55% 37% 46%

พงพอใจมาก 10% 9% 4% 10% 8% 6% 11%

คาเฉลย 5.15 5.42 5.26 5.13 5.45 4.87 5.34

Top 2 Box 50% 58% 54% 46% 63% 43% 57%

(ฐาน) (807) (1,060) (2,088) (346) (733) (995) (851)



ตารางท 60 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคตะวนตก

ควำมพงพอใจโดยรวม กำญจนบร ตำก ประจวบครขนธ เพชรบร รำชบร

ไมพงพอใจอยางมาก - - 2% 1% -

ไมพงพอใจ 4% 4% 7% 3% 3%

คอนขางไมพงพอใจ 7% 6% 8% 7% 7%

เฉย ๆ 7% 8% 7% 6% 9%

คอนขางพงพอใจ 19% 28% 29% 29% 25%

พงพอใจ 55% 50% 40% 45% 49%

พงพอใจมาก 8% 4% 7% 10% 7%

คาเฉลย 5.40 5.23 5.02 5.33 5.31

Top 2 Box 64% 54% 47% 54% 56%

(ฐาน) (1,309) (829) (800) (727) (1,315)

ตารางท 61 ระดบความพงพอใจโดยรวมของประชาชนชาวไทยทอาศยอยภาคใต

ควำมพงพอใจโดยรวม กระบ ชมพร ตรงนครศร

ธรรมรำชนรำธวำส ปตตำน พงงำ

ไมพงพอใจอยางมาก 1% - - - % 1% -

ไมพงพอใจ 3% 3% 2% 5% 3% 4% 2%

คอนขางไมพงพอใจ 4% 8% 9% 10% 21% 17% 5%

เฉย ๆ 2% 9% 8% 12% 13% 11% 12%

คอนขางพงพอใจ 51% 16% 23% 29% 30% 32% 20%

พงพอใจ 39% 54% 49% 39% 27% 32% 44%

พงพอใจมาก 1% 10% 10% 5% 5% 4% 17%

คาเฉลย 5.18 5.41 5.37 5.00 4.72 4.82 5.50

Top 2 Box 40% 64% 59% 44% 33% 36% 61%

(ฐาน) (684) (768) (978) (2,381) (1,166) (1,035) (398)

(ตอ)

ควำมพงพอใจโดยรวม พทลง ภเกต ระนอง สตล สงขลำ สรำษฎรธำน ยะลำ

ไมพงพอใจอยางมาก - - - - - 1% -

ไมพงพอใจ 3% 5% 3% 1% 2% 8% 4%

คอนขางไมพงพอใจ 10% 12% 10% 5% 10% 17% 28%

เฉย ๆ 4% 17% 10% 4% 9% 11% 15%

คอนขางพงพอใจ 21% 36% 21% 18% 23% 20% 30%

พงพอใจ 51% 27% 43% 62% 48% 39% 22%

พงพอใจมาก 11% 2% 13% 11% 7% 4% 1%

คาเฉลย 5.39 4.73 5.30 5.69 5.27 4.75 4.41

Top 2 Box 62% 29% 56% 73% 56% 43% 23%

(ฐาน) (798) (552) (287) (470) (2,133) (1,579) (771)



4. ทรพยสนในครอบครองของแตละครวเรอน

ผลการสำารวจสงของ/ทรพยสนทกลมตวอยางประชาชนชาวไทย และสมาชกในครอบครวมไวในครอบครอง จำาแนกตาม

ประเภทของทรพยสน สรปไดดงน

ตารางท 62 เปรยบเทยบประเภทของทรพยสนทครอบครองระหวางประชากรชาวไทยในกรงเทพฯ และตางจงหวด

ประเภทของทรพยสน รวม กรงเทพฯ ตำงจงหวด

โทรทศน 98% 99% 98%

โทรศพทมอถอ 95% 97% 95%

ตเยน 93% 94% 93%

อสงหารมทรพย 92% 77% 94%

มอเตอรไซค 90% 75% 92%

เครองซกผา 69% 73% 68%

เครองเลน วซด ดวด บลเรย 56% 70% 55%

จกรยาน 55% 50% 56%

รถยนต 40% 44% 40%

คอมพวเตอร 38% 63% 36%

เครองเสยง 34% 45% 33%

ไมโครเวฟ 19% 44% 16%

กลองดจตอล 15% 27% 14%

เครองปรบอากาศ 15% 37% 12%

(ฐาน) (100,000) (8,860) (91,140)

ตารางท 63 ประเภทอปกรณคอมพวเตอรและจำานวนทครอบครอง

จ�ำนวนคอมพวเตอร

โนตบค(Notebook)

คอมพวเตอร Tablet

เชน IPad, Galaxy Tab

คอมพวเตอร แบบตงโตะ (Desktop)

กลองคอมแพค/โปรซเมอร

(กลองดจตอลธรรมดำ)

กลอง DSLR (กลองดจตอลแบบทสำมำรถเปลยนเลนสได)

1 ชน 92% 92% 95% 91% 93%

2 ชน 6% 7% 4% 6% 6%

3 ชน 1% 1% 1% 1% 1%

4 ชน - - - 2% -

คาเฉลย 1.11 1.12 1.08 2.59 1.15

(ฐาน) (20,857) (2,615) (25,016) (14,196) (1,659)




ตารางท 64 ประเภทโทรทศนและจำานวนทครอบครอง

จ�ำนวนTV โทรทศนจอแกวแบบโคง

TV โทรทศนจอแกวแบบจอแบน

TV แอลซดทว (LCD)

TV พลำสมำทวTV แอลอดทว

(LED)

1 ชน 72% 68% 82% 85% 76%

2 ชน 22% 24% 14% 11% 16%

3 ชน 5% 6% 3% 2% 5%

4 ชน 1% 1% 1% 1% 3%

5 ชน - 1% - 1% 1%

คาเฉลย 1.38 1.42 1.24 1.21 1.39

(ฐาน) (58,975) (43,435) (7,785) (724) (1,085)

ตารางท 65 ประเภทอปกรณสอสารและจำานวนทครอบครอง

จ�ำนวน มอถอ โทรศพทมอถอธรรมดำ มอถอ โทรศพทมอถอสมำรทโฟน

1 ชน 37% 59%

2 ชน 33% 27%

3 ชน 17% 9%

4 ชน 9% 3%

5 ชน 5% 2%

คาเฉลย 2.15 1.63

(ฐาน) (92,618) (15,391)

ตารางท 66 ประเภทอสงหารมทรพยและจำานวนทครอบครอง

จ�ำนวน บำนเดยว ทำวนเฮำส ตกแถว/อำคำรพำณชย คอนโดมเนยม

1 ชน 99% 98% 98% 98%

2 ชน 1% 2% 2% 2%

คาเฉลย 1.01 1.03 1.04 1.03

(ฐาน) (83,922) (3,609) (4,556) (829)


ตารางท 67 ประเภทรถยนตและจำานวนทครอบครอง

จ�ำนวนรถเกงขนำดใหญ (2400 ซซขนไป)

รถเกงขนำดกลำง

(1800-2400 ซซ)

รถเกงขนำดเลก(นอยกวำ 1800 ซซ)

รถกระบะ4 ประต

รถกระบะ 2 ประต ม

แคบ

รถกระบะ 2 ประต ไมม

แคบ

รถเอนกประสงค

(เชน CRV, MU7)/รถต

มอเตอรไซค จกรยำน

1 คน 91% 92% 92% 96% 94% 95% 83% 55% 75%

2 คน 7% 6% 6% 3% 5% 4% 13% 32% 18%

3 คน 1% 1% 1% - - 1% 3% 9% 5%

4 คน 1% - - - - - 1% 3% 1%

5 คน 1% - - - - - - 1% 1%

คาเฉลย 1.14 1.11 1.10 1.06 1.06 1.06 1.24 1.63 1.34

(ฐาน) (939) (3,355) (7,957) (4,395) (22,809) (6,024) (2,044) (90,469) (55,314)

ตารางท 68 ประเภทเครองใชไฟฟาและจำานวนทครอบครอง

จ�ำนวน ไมโครเวฟ

เครองเลน

วซด ดวด

บลเรย

เครองเสยง/

Stereo/Home

Theater

เครองซกผำเครองปรบ

อำกำศ (แอร)ตเยน

1 ชน 97% 92% 96% 96% 77% 92%

2 ชน 3% 6% 3% 3% 16% 7%

3 ชน - 1% 1% 1% 5% 1%

4 ชน - - - - 2% -

คาเฉลย 1.04 1.10 1.05 1.05 1.35 1.10

(ฐาน) (18,617) (56,227) (33,630) (33,630) (14,611) (92,763)



บรรณานกรม

ภ�ษ�ไทย

กรมสขภาพจต. 2546. การส�ารวจระบาดวทยาสขภาพจต: การศกษาระดบประเทศ ป 2546. กรงเทพฯ: วงศกมล.

กรมสขภาพจต. 2546. ความเครยดของคนไทย: การศกษาระดบชาต ป 2546. กรงเทพฯ: บยอนด พบลสชง.

คณะกรรมการผสงอายแหงชาต. 2553. แผนพฒนาผสงอายแหงชาต ฉบบท 2 (พ.ศ.2545-2564)

ฉบบปรบปรงครงท 1 พ.ศ. 2552. กรงเทพฯ: โรงพมพเทพเพญวานสย.

คณะกรรมการสมชชาปฏรป. 2555. เอกสารหลกและมตสมชชาปฏรประดบชาต ครงท 2 พ.ศ. 2555. กรงเทพฯ: ท คว พ.

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 พ.ศ. 2555 – 2559. 2554. ราชกจจานเบกษา. เลม 128 ตอนพเศษ 152 ง. หนา 1-183.

พรหมคณาภรณ (ปมตตโต). 2551. พจนานกรมพทธศาสน ฉบบประมวลศพท. ฉบบพมพครงท 11 (ชำาระ-เพมเตมชวงท1)

มลนธไทยโรดส และศนยวจยอบตเหตแหงประเทศไทย. 2554. รายงานสถานการณอบตเหตทางถนนของประเทศไทย

ป พ.ศ. 2553. กรงเทพฯ: มลนธสาธารณสขแหงชาต.

รองศาสตราจารย ดร.ไชยรตน เจรญสนโอฬาร. สนทรยศาสตรกบการเมองภาคประชาชน.

โครงการจดพมพและเผยแพรผลงานวจย คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร ลำาดบท 3

วลาสน พพธกล. 2547. รายงานสถานการณดานสทธเสรภาพของสอมวลชนในรอบป 2546.

สมาคมนกขาวนกหนงสอพมพแหงประเทศไทย รวมกบ Southeast Asian Press Alliance.

วลกนสน รชารด. 2555. ความ (ไม) เทาเทยม = The Spirit Level: Why Equality is Better for Everyone.

แปลโดย สฤณ อาชวานนทกล. กรงเทพฯ: Openworlds.

สมาคมการจดการธรกจแหงประเทศไทย และสถาบนบณฑตบรหารธรกจศศนทรแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. 2555.

The Thailand Corporate Excellence Survey 2011. กรงเทพมหานคร.

สมาคมสงเสรมสถาบนกรรมการบรษท. 2555. การศกษาเรองการคอรปชนในประเทศไทย. กรงเทพมหานคร.

สชาดา จกรพสทธ. 2551. รายงานวจยฉบบสมบรณเรอง แนวทางการท�าใหเกดการเสนอขาวเชงสบสวน (Investigative Report)

ในสอหนงสอพมพ. สำานกงานกองทนสนบสนนการวจย.

สำานกงานคณะกรรมการการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. 2553. โครงการการศกษาการขบเคลอนยทธศาสตรการพฒนา

ประเทศผานแผนพฒนาจงหวดและกลมจงหวด. กรงเทพมหานคร

สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. 2555. คมอการแปลงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท 11 สการปฏบต ส�าหรบระดมความคดเหนรวมกบภาคการพฒนา (ราง). กรงเทพมหานคร. (อดสำาเนา)

สำานกงานคณะกรรมการการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, สำานกพฒนาฐานขอมลและตวชวดภาวะสงคม. 2554.

สถานการณความยากจน และความเหลอมลำาของประเทศไทย ป 2553. กรงเทพมหานคร

สำานกงานสำารวจสขภาพประชาชนไทย. 2554. รายงานการส�ารวจสขภาพประชาชนไทย โดยการตรวจรางกายครงท 4

พ.ศ. 2551 – 2: สขภาพเดก. นนทบร : เดอะ กราฟโก ซสเตมส.

อเนก เหลาธรรมทศน. 2555. การกระจายอ�านาจ = การคนอ�านาจ สการจดการตนเองของชมชน ทองถน และสงคม.

นนทบร: สำานกงานปฏรป.


บรรณานกรม

ภ�ษ�องกฤษ

Balabanova D., McKee M. and Mills A. 2011. ‘Good Health at Low Cost’ 25 years on. Whatmakes a

Successful Health System? London: London School of Hygiene & Tropical Medicine.

Bruno S. Frey and Alois Stutzer. 2000. Happiness, Economy and Institutions. CESifo Working Paper

Series, January, 246.

Christopher J. L. Murray and Alan D. Lopez. 1997. Alternative Projections of Mortality and

Disability by Cause 1990–2020: Global Burden of Disease Study. Lancet, 349 : 1498-1504.

Habermas, Jurgen. 1989. The Structural Transformation of the Public Sphere: An Inquiry into a

Category of Bourgeois Society. Cambridge, Mass.:MIT Press.

Joseph E.Stiglitz. 2012. The Price of Inequality: How Today’s Devided Society Endangers Our

Future. New York: W.W.norton & Company.

Lisa L. Sharma, Stephen P. Teret, and Kelly D. Brownell. 2010. The Food Industry and Self -Regulation:

Standards to Promote Success to Avoid Public Health Failures. American Journal of Public Health. February,

100 (2): 240-246.

Marcuse, Herbert. 1964. One Dimensional Man: Studies in the Ideology of Advanced Industrial Society.

Boston: Beacon Press.

OECD. 2008. Policy Brief: Health and the Environment.

The United Nations. 2011. UN Decade of Action for Road Safety 2011-2020.

William and Debra Miller. 2004. Spiritual Based Leadership: Increasing our Gross National Character.

Times of London 2004

World Health Organization. 2008-2013 Action Plan for the Global Strategy for the Prevention and Control of

Noncommunicable Diseases. World Health Assembly Document, 2008-2013.

World Health Organization. 2008. Final Report of the Commission on Social Determinants of Health.

Closing the gap in a generation: Health Equity through Action on the Social Determinants of Health. Geneva.


สอบถ�มขอมลเพมเตมไดท:

มลนธเพอ “คนไทย”เลขท 1 ซอยพรเมยร 2 ถนนศรนครนทรหนองบอน ประเวศ กรงเทพฯ 10250 โทร 0-2301-1000 ตอ 1056โทรสาร 0-2301-1020 www.khonthaifoundation.orge-mail : [email protected]

22_khonthai report 2012_final 310113.pdf

Documents