รายงานการศกษาสวนบคคล(Individual Study)

แนวทางการใชกลไกยตขอพพาทในกรอบขององคการการคาโลก

จดทาโดย นายบณฑต หลมสกลรหส 1040

หลกสตรนกบรหาร 1สถาบนการตางประเทศเทวะวงศวโรปการ กระทรวงการตางประเทศ

ประจาป 2552สถาบนกระทรวงการตางประเทศ

2.5

รายงานการศกษาสวนบคคล(Individual Study)

แนวทางการใชกลไกยตขอพพาทในกรอบขององคการการคาโลก

จดทาโดย นายบณฑต หลมสกลรหส 1040

1สถาบนการตางประเทศเทวะวงศวโรปการ กระทรวงการตางประเทศ

ประจาป 2552

ง

บทสรปสาหรบผบรหาร

ในภาวะวกฤต เศรษฐกจโลกกาลงถดถอย จะหนมาใชละเอกชนของไทยคง

และสงผลกระทบตอเศรษฐกจไทย

ไขปญหา การเจรจา เปนความพยายามในการยตขอพพาท อยางไรกตาม คคาสวนใหญตางเปนสมาชกของ

WTO การแกปญหามาตรการกดกนทางการคา ตอสนคาสงออกของไทยในบรบทของการคาพหภาคในกรอบของ WTO จงนาจะถกนามา ของไทยกบประเทศคคาเจรจาตอรองมากกวาโดยเปรยบเทยบเปนการตอรองทางเศรษฐกจหรอความสมพนธระหวางประเทศเพยงมตเดยว จะสงผลใหประสบความสาเรจไดยาก การอาศยความชอบธรรมภายใตกรอบของกฎหมายเศรษฐกจระหวางประเทศ

เสรมอานาจในการเจรจาในง WTO ไทยไดดาเนนการฟองรองดาเนนคดกบประเทศคคาเพยง

13บราซล (ฟอง 24 คด) เมกซโก (ฟอง 20 คด) หรออนเดย (ฟอง 18 คด) จงเหนไดวาประเทศ

การใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทในกรอบของ WTO และ

รายงานการศกษาสวนบคคลฉบบ ไดสรปขอจากดและปญหาของประเทศกาลงพฒนาในการใชประโยชนจาก DSU

1. กลไกยตขอพพาทของ WTOใหเกดความไดเปรยบหรอเสยเปรยบระหวางประเทศกาลงพฒนากบมหาอานาจทางเศรษฐกจ

ประเทศกาลงพฒนาจงพพาทของ WTO วมมอระหวางภาครฐ

จ

และเอกชนในการใชประโยชนจากเจรจาตอรองทางการคา

2. ปญหาขอจากดดานงบประมาณของประเทศกาลงพฒนาในการวาจางทนายความ

3. การบงคบใชกฎหมายระหวPanel และ Appellate Body (self enforcing agreement)สงผลใหประเทศผรองเรยนตองรบภาระในการคอยตดตาม

4. อานาจเศรษฐกจและการเมองระหวางประเทศนอกกรอบ WTO มสวน

WTO5. WTO

สาขากฎหมายระหวางประเทศและกฎหมายธรกจระหวางประเทศ

6.พพาทของ WTO

WTO ในการแกไขความขดแยงทางการคา วาเปนแนวคดสรางสรรคในการยตขอพพาทในระดบทวภาคและปองกนมใหขอพพาทดงกลาวลกลามจนไปทาลายควสนบสนนใหประเทศพฒนาแลวสามารถพฒนาบคลากรของตนใหมศกยภาพทางกฎหมาย

WTO มาใชเสรมอานาจในการเจรจาระหวาง

รายงานการศกษาสวนบคคลฉบบ ไดเสนอแนะการจดทารปแบบความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (Model of Public-Private Partnerships (PPP) in WTO Litigation) ใน 5

(1)(2) การเตรยมความพรอมดานบคลากร(3) การเตรยมความพรอมดานเงนทน(4) การเตรยมความพรอมดานขอมลขาวสาร และ(5)

WTO

ฉ

กตตกรรมประกาศ

การจดทารายงานการศกษาสวนบคคล (Individual Study: IS)ดาเนนการจนสาเรจอยางสมบรณได หากไมไดรบความอนเคราะห

1. ดร. สมเกยรต อรยปรชญา2. ศาสตราจารย ดร.3. รองศาสตราจารย ดร. พลภทร บราคม

กรณาชวย แกผจดทารายงานการศกษาฯ

และสถาบนการตางประเทศเทวะวงศวโรปการ นกบรหารการทต ตลอดจนกรณาอนมตใหผจดทารายงานการศกษาฯ มโอกาส

เขารวมอบรมหลกสตรนกบรหารการทต

ช

สารบญ

บทสรปสาหรบผบรหาร งกตตกรรมประกาศ ฉสารบญ ชสารบญตาราง ญสารบญแผนภม ฎคาอธบายคายอ ฏ

1 บทนา 11.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา 11.2 วตถประสงค 41.3 ขอบเขตการศกษา 41.4 4

2 งานวจยและ 52.1 กวาจะเปนองคการการคาโลก 52.2 WTO 62.3 กลไกระงบขอพพาทของ WTO (Disputes Settlement

Understanding: DSU) 82.4 ขอจากดของประเทศกาลงพฒนาในการใชประโยชนจาก

กลไกยตขอพพาทของ WTO 112.5

ในการใชประโยชนจาก DSU 122.5.1 “Developing Countries and General

Agreement on Tariffs and Trade/World TradeOrganization Dispute Settlement” 12

2.5.2 WTO Dispute Settlementand the Missing Developing Country Cases: Engagingthe Private Sector 13

2.5.3 “Developing countries use of the WTO

ซ

dispute settlement system: why it matters,the barriers posed” 15

2.5.4 งานวจยจากหนงสอ Defending Interests: Public-PrivatePartnerships in WTO Litigation 18

2.6 สรปขอจากดและปญหาของประเทศกาลงพฒนาในการใชประโยชนจาก DSU 22

3 กลไกระงบขอพพาทขององคการการคาโลก 243.1 บนทกความเขาใจวาดวยกฎเกณฑและวธพจารณา

การระงบขอพพาท (DSU) 243.2 (Dispute Settlement

Body: DSB) 253.3 การปรกษาหารอ 263.4 (Panel) 263.5 การรบรองรายงานคาวนจฉย (Adoption of Panel Report) 293.6

Appellate Body (AB) 293.7 การกากบดแลการปฏบตตามขอมตของ DSB

(Surveillance of Implementation) 324 ผลการศกษา: การจดทายทธศาสตรความรวมมอระหวางภาครฐ

และเอกชน (PPP) 364.1 WTO 364.2 384.3 XXII และ

XXIII ของแกตต 394.4

โดย Panel และ AB 404.5 41

5 สรปและขอเสนอแนะ 425.1 สรปผลการศกษา 425.2 ขอเสนอแนะ 42

ฌ

5.2.1 นทศนะคตในการใชประโยชนจากการยตขอพพาทพหภาค 43

5.2.2 การเตรยมความพรอมดานบคลากร 445.2.3 การเตรยมความพรอมดานเงนทน 445.2.4 การเตรยมความพรอมดานขอมลขาวสาร 455.2.5 ระงบ

ขอพพาทใน WTO 45บรรณานกรม 48ประวตผเขยน 50

ญ

สารบญตาราง

ตาราง 1 การเปรยบเทยบการใชกลไกยตขอพพาทของ WTO 3ตาราง 2 การ

ภายใตกรอบ WTO 10ตาราง 3 WTO 13 - 14

ฎ

สารบญแผนภม

แผนภม 1 แผนภมแสดงกลไกยตขอพพาทของ WTO 27แผนภม 2 แผนภม WTO 30แผนภม 3 แผนภมแสดงการระงบการใหสทธประโยชนหรองดการปฏบตตามพนธกรณ

ภายใตความตกลงของ WTO (การใชมาตรการตอบโตทางการคา) 34แผนภม 4 แผนภมแสดงยทธศาสตรความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (PPP) 37แผนภม 5 แผนภม

การระงบขอพพาทใน WTO 47

ฏ

คาอธบายคายอ

CONTRACTING PARTIESDSB (Dispute Settlement Body) องคกรระงบขอพพาทของ WTODSU (Disputes Settlement Understanding) เปนคายอของบนทกความเขาใจวาดวย

พพาท (Understanding on Rules andProcedures governing the Settlement ofDisputes)

FTA (Free Trade Area) เขตการคาเสรGSP (Generalized System of Preferences)MFN (Most-favoured Nation Treatment)

หมายถงการปฏบตตอสนคาจากประเทศสมาชกอยางเทาเทยมกน

NT (National Treatment)Panel ของ WTOPPP Model of Public-Private Partnerships in WTO

LitigationRTA (Regional Trade Arrangement) การรวมตวเปนเขตการคาเสรในระดบภมภาคRPT (reasonable period of time)

ตดสนของ Panel และ ABS&D (special and differential treatment) การใหสทธพเศษแกประเทศกาลงพฒนาในการ

ปฏบตตามพนธกรณ

1บทนา

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ตอยางมประสทธผลแลว ความสาเรจ

จดทาความตกลงระหวางประเทศ นกกฎหมายระหวางประเทศและนกวชาการดานรฐศาสตรการทตจงใหความสาคญตอการนาความตกลงระหวางประเทศมาบงคบใชใหมผลในทางปฏบต

ะหวางประเทศและอาจ

1

ในบรบทของความสมพนธทางเศรษฐกจและการคาระหวางประเทศภายใตกรอบของแกตต (GATT: General Agreement on Tariffs and Trade) และองคการการคาโลก (World TradeOrganization: WTO)

การละเมดหรอไมยอมปฏบตตามพนธกรณภายใตความตกลง กมนยสาคญไมดอยไปกวา

วกฤต เศรษฐกจโลกกาลงถดถอยประสบปญหาการชลอตวหรอภาวะถดถอยทางเศรษฐกจจะหนมาใชมาตรการกดกนทางการคาใน

ฑทางการคาระหวางประเทศกตาม2 ดง

1 โปรดด Gary, Christine d., Judicial remedies in international law, 1987, Oxford: Clarendon Pressโดยเฉพาะในขอ (i) “Remedies available under international law” pp. 11 - 202 8 มถนายน 2552 “อนาคตเศรษฐกจโลกภายหลงวกฤตเศรษฐกจ”, หลกสตรนกบรหารการทต (นบท.) 1 ประจาป 2552

2

สหรฐฯ ไดผานกฎหมาย “ ค.ศ. 2009”หรอ American Recovery and Reinvestment Act 2009 Barack Obama

17 กมภาพนธ ค.ศ. 2009 ฯ โดยไดบญญตขอบทวาดวย “ ” (Buy American Provision) ไวในมาตรา 16053

กอใหเกดการวพากษวจารณจากประเทศคคาสาคญของสหรฐฯ โดยเฉพาะแคนาดาและสหภาพยโรปวา อาจสงผลใหมการตอบโตทางการคาและนาไปสมาตรการการปกปองตลาดของประเทศตางๆ เปนปฏกรยาลกโซ จงทาใหหลายฝายวตกวาการปกปองตลาดภายในของ

ลกษณะมาตรการกดกนทางการคากลบมาใช.ศ. 1929 (The Great Depression)

การคาระหวางประเทศมนยสาคญตออตราการเจรญเตบโตของเศรษฐกจไทยเปนอยางมากดงจะเหนไดจากสดสวนของการสงออกและการนาเขาสนคาตอผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ(GDP) ในป ค.ศ. 2008 มสดสวนถงรอยละ 72.1 และ 56.6 มาตรการกดกนการสงออก สงผลใหเกดปญหาการชลอตวการสงออกของไทยไปดานการบรโภคภายในประเทศ การลงทน และการจางงาน อกชนของไทย

4

การเจรจา (negotiation)(consultation) (exchange of views) ถอวาเปนวธปรกตใน

กระชบความสมพนธระหวางประเทศ จงไดรบการยอมรบวา การเจรจา เปนในการยตขอพพาท อยางไรกตาม ค

ความสาคญทางเศรษฐกจตอไทยลวนเปนสมาชกของ WTO การแกปญหามาตรการกดกนทางการคาตอสนคาสงออกของไทยในบรบทของการคาพหภาคในกรอบของ WTO จงนาจะถกนามา ของไทยกบประเทศคคา

กวาโดยเปรยบเทยบการตอรองทางเศรษฐกจหรอความสมพนธ

ระหวางประเทศเพยงมตเดยว จะสงผลใหประสบความสาเรจไดยาก การอาศยความชอบธรรมภายใตกรอบของกฎหมายเศรษฐกจระหวางประเทศ เสรมอานาจในการเจรจาใน จง

3 Faiola, Anthony, “Buy American Rider Sparks Trade Debate Proviso Limits Steel, Iron From Abroad”,Washington Post Staff Writer, Thursday, January 29, 2009; Page A014 บณฑต หลมสกล, “การใชทนทางปญญาพฒนาศกยภาพการผลต”, หนงสอพมพกรงเทพธรกจ, 4มนาคม 2552

3

กรอบของกฎหมายเศรษฐกจระหวางประเทศภายใต WTO มนยสาคญตอการปฎบตภาครฐและเอกชน ในบรบทของเศรษฐกจและ

การคาระหวางประเทศ WTOและเอกชนสามารถใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของ WTO ในการแกปญหาการกดกนการคาของสนคาไทยจงมสวน ชวยเสรมอานาจการเจรจาตอรองในการแกปญหามาตรการกดกน

พฒนารปแบบของความรวมมอระหวางภาครฐดวยกนเอง ( หลายหนวยราชการ) และระหวางภาครฐกบเอกชน ในการ

ฟองรองคดทางการคาWTO 1 มกราคม ค.ศ. 1995 ไทยไดดาเนนการ

ฟองรองดาเนนคดกบประเทศคคาเพยง 13(ฟอง 24 คด) เมกซโก (ฟอง 20 คด) หรออนเดย (ฟอง 18

คด) ประเทศกาลงพฒนาหลายประเทศผลประโยชนในทางการคาระหวางประเทศมากกลไกยตขอพพาทในกรอบของ WTO และอนเดย จะ

เสรมหรอ ทางการคาควรพจารณาแนวทางในการ และความเอกชน ใหสามารถใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทได นอกจากจะเปนการชวยเสรมสรางอานาจในการตอรองทางการคาแลว ยงเปน ปกปองสทธประโยชนใหกบการสงออกของไทยจากการถกใชมาตรการกดกน

ประเทศบราซล

24/14 คดDS4, DS69, DS70, DS71, DS112, DS154, DS190,DS208, DS209, DS216, DS217, DS218, DS219,DS222, DS224, DS239, DS241, DS250, DS259,DS266, DS267, DS269, DS365, DS382

DS22, DS30, DS46, DS51, DS52, DS65,DS81, DS116, DS183, DS197, DS199,DS229, DS332, DS355

อนเดย18/20 คด

DS19, DS32, DS33, DS34, DS58, DS134, DS140,DS141, DS168, DS206, DS217, DS229, DS233,DS243, DS246, DS313, DS345, DS385

DS50, DS79, DS90, DS91, DS92, DS93,DS94, DS96, DS120, DS146, DS149,DS150, DS175, DS279, DS304, DS306,DS318, DS352, DS360, DS380

ไทย13/ 38 คด

DS17, DS35, DS47, DS58, DS181, DS205,DS217, DS242, DS283, DS286, DS324, DS343,DS383

DS122, DS370, DS371

ตาราง 1: การเปรยบเทยบการใชกลไกยตขอพพาทของ WTO1.2 วตถประสงคของการศกษา

1.2.1 วเคราะหกลไกยตขอพพาทของ WTO

4

1.2.2 นคดในกรอบของ WTO

1.2.3 (public - privatepartnership: PPP) การใชกลไกยตขอพพาทในกรอบของ WTO ในการแกปญหาสนคาไทยถกกดกนโดยมาตรการทางการคา1.3 ขอบเขตการศกษา

มงเนนการวจยปญหาและอปสรรคในการนากลไกยตขอพพาทของ WTOการแกปญหามาตรการกดกนทางการคาในบรบทของการคาพหภาค

เปนมาตรการเสรมอานาจตอรองของไทยกบประเทศคคาสาคญ สวนใหญเปนประเทศมหาอานาจจงไมสามารถอาศยอานาจการ

ตอรองทางเศรษฐกจหรอความสมพนธระหวางประเทศแตเพยงมตเดยว หากตองอาศยความชอบธรรมภายใตกรอบของกฎหมายเศรษฐกจระหวางประเทศ นๆโดยจะเนนการศกษากระบวนการยตขอพพาทของ WTOรวมมอระหวางหนวยงานตางๆ ของภาครฐ และกาหนดยทธศาสตรความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนในการดาเนนคดในกรอบของ WTO1.4 จากการศกษา

1.4.1 สรางความเขาใจปญหาและอปสรรคในการใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของ WTO แกปญหามาตรการกดกนทางการคา

1.4.2 สรางทางานรวมกนและความรวมมอระหวางหนวยงานตางๆ ของภาครฐ และความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนในการดาเนนคดในกรอบของ WTO

1.4.3 พจารณาความเปนไปไดในการนากลไกยตขอพพาทในกรอบของ WTO มาใชเปน

1.4.4 จดทาตวแบบความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (Public-Private Partnership:PPP) ในการดาเนนคดในกรอบของ WTO กลไกยตขอพพาทของWTO ไดอยางมประสทธผล

1.4.5หารอทวภาคภาคภายใตมาตรา XXII และ XXIII ของความตกลงแกตตพจารณาและยตขอพพาท (WTO Panel) (Appellate Body) และการบงคบใหคาตดสนมผลบงคบใชในทางปฏบต โดยเฉพาะความเปนไปไดในการตอบโตทางการคา

2

2.1 กวาจะเปนองคการการคาโลกองคการการคาโลก (WTO) มววฒนาการมาจากแกตต (GATT)

21

แสวงหาแนวท(IMF)

การเงน และธนาคารโลก (IBRD/WB)การคาระหวางประเทศ (International Trade Organization: ITO)

ระเบยบการคาของโลก โดยไดยกราง “กฎบตรฮาวานา” (Havana Charter)ITO ITO

ไมประสบผลสาเร ฯ ไมยอมผานความเหนชอบการใหสตยาบน สงผลใหกฎบตรฮาวานาขาดรฐมหาอานาจอยางสหรฐฯ เขารวมเปนภาคสมาชก จงเปนเหตใหประเทศ

2

ยคหลงสงครามเยน จงมเพยงแกตต (GATT)ชองโหว

1 มกราคม ค.ศ. 1948การคาในรปแบบตางๆ มากมาย “แกตตเปนเพยง ฟน”3

47 ประเทศภาค1 มกราคม ค.ศ. 1995 ปน

4 จนทาใหมการกลาวอางวากฎหมายเศรษฐกจระหวางประเทศ (international economic law)

ระหวาง

1 Hudec, Bob, The GATT Legal System and World Trade Diplomacy, Thames –Trade Research Institute,(1975, 2nd edn, 1990)2 Jackson, John H., World Trade and The Law of GATT, Indianapolis: Bobbs-Merrill. (1969)3 Montaña i Mora, Miquel, “A GATT with teeth: law wins over politics in the resolution of international tradedisputes”, Columbia Journal of Transnational Law, 1993, Vol. 31, No. 1, pp. 103-1804 โปรดดเอกสารเผยแพรของ WTO What is the WTO? โดยคนไดจาก homepage ของ WTO

6

(a more legalized international trading system)ประกอบกบในการเจรจาการคารอบอรกวย ประเทศ

โดยได50 ป ใหมความกระชบรดกมและมความทนสมย

สอดคลองตอภาวะการคาโลกแลว ยง ไดถอ

ปฏบตเปนมาตรฐานเดยวกน อาท5

2.2 WTOWTO แลวกตาม แตความสมพนธระหวางประเทศสมาชก WTO ยงคงวาง

สงผลให ของ WTOประกอบดวยหลกสาคญ

2.2.1 ประเทศสมาชกตองใชมาตรการทางการคาโดยเสมอภาคอยางไมเลอกประตบต(Non-Discrimination) คอปฏบตตอสนคาจากประเทศสมาชกอยางเทาเทยมกน (Most-favouredNation Treatment: MFN)6 โดยแตละประเทศจะตองเรยกเกบภาษศลกากร หรอคาธรรมเนยม หรอใชมาตรการทางการคา อยางเทาเทยมกนทกประเทศโดยไมเลอกประตบต และตองปฏบตตอสนคา นาเขาอยางเทาเทยมกบสนคา ภายในประเทศ

(National Treatment: NT)7 ไมวาจะเปนการเกบภาษภายใน หรอการบงคบใชกฎระเบยบตางๆ

อยางไรกตาม WTO ไดกาหนดใหมขอยกเวนหลก MFA ไดในบางกรณ อาท ขอตกลงวาดวย าเสร (Free Trade Area: FTARegional Trade Arrangement: RTA) สามารถยกเวนไมตองขยาย างภาคสมาชกของเขตการคาเสรใหรวมถงประเทศ ( งจะไดกลาวตอไปในขอ 6)ประเทศกาลงพฒนาและประเทศดอยพฒนาไดรบสทธพเศษทางภาษศลกากร (Generalized Systemof Preferences: GSP)

5 บณฑต หลมสกล, “การคมครองทรพยสนทางปญญากบปญหาการคาระหวางประเทศ” , วารสารเศรษฐศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย , Vol. 4, No. 1, ( April 1992) และ บณฑต หลมสกล, ขอบเขตการคมครองโปรแกรม

, โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย พ.ศ. 25476 Article I ของความตกลง The General Agreement on Tariffs and Trade ( GATT) 1947 วาดวย General Most-Favoured-Nation Treatment MFN7 Article III วาดวย National Treatment on Internal Taxation and Regulation NT

7

2.2.2 การกาหนดและบงคบใชมาตรการทางการคาจะตองมความโปรงใส (transparency)โดยประเทศสมาชและตองผประกอบการคาระหวางประเทศ8

2.2.3 หลก (tariff-only protection)เพราะโดยหลกการแลว WTO หามใชมาตรการจากดการนาเขาและสงออก9 ยกเวนสอดคลองกบบทบญญตวาดวยขอยกเวนของ WTOเกษตร10

2.2.4 ในกรณฉกเฉนและจาเปน (necessary exceptions and emergency action) ประเทศสมาชก WTO มการนาเขามากผดปกต และ

วตถประสงคในการแกไขการขาดดลการชาระเงนระหวางประเทศรวมถง

11

2.2.5 (fair competition) ประเทศสมาชกWTO สามารถเกบภาษตอบโตการทมตลาด12 และการอดหนนจากสนคานาเขาได13 หากมการไตสวนตามกฎเกณฑของ WTO แลวพบวาประเทศผสงออกมการทมตลาดหรอใหการอดหนนจรงโดยการอดหนนดงกลาวประเทศสมาชก WTO อดหนนการผลตภายใน และการอดหนนสงออกจนบดเบอนกลไกตลาด

2.2.6 อนญาต ศ(trade creation, not trade diversion) โดยสมาชก

WTO และไดรบการยกเวนไมตองขยายตกลงกนระหวางภาคสมาชก FTA ใหรวมถงประเทศ (MFN Exemption)

8 Article II วาดวย Schedules of Concessions และ Article X วาดวย Publication and Administration of TradeRegulations9 Article XI วาดวย General Elimination of Quantitative Restrictions10 Agreement On Agriculture (AoA) และ Agreement on the Application of Sanitary and PhytosanitaryMeasures (SPS Agreement)11 Article XIX วาดวย Emergency Action on Imports of Particular Products ; Article XX วาดวย GeneralExceptions และ Article XXI วาดวย Security Exceptions12 Article VI วาดวย Anti-dumping and Countervailing Duties และ Agreement on Implementation of Article VIof the General Agreement on Tariffs and Trade 199413 Article XVI วาดวย Subsidies และ Agreement on Subsidies and Countervailing Measures

8

(no tradeblocs) 14

2.2.7 ในกรณ มขอขดแยงทางการคาและไมสามารถหาประนประนอมได WTO ไดกาหนดใหมกระบวนการยตขอพพาททางการคา (trade dispute settlement mechanism)15 ใชหารอและหาทางยตขอพพาทดงกลาว โดยสมาชกสามารถของ WTO (DSB: dispute settlement body) ขอคณะผพจารณา (Panel) ไตสวนขอพพาทดงกลาวอทธรณตอองคกรอทธรณ (Appellate Body)บงคบใหเปนไปตามผลการไตสวนของคณะผพจารณา และหากไมปฏบตตามคาตดสนดงกลาวประเทศผเสยหายสามารถตอบโตทางการคาได ( 3)

2.2.8 ใหสทธพเศษแกประเทศกาลงพฒนาในการปฏบตตามพนธกรณ (special anddifferential treatment : S&D) โดยผอนผนใหประเทศกาลงพฒนามระยะเวลาในการปฏบตตาม

จากดการรกษาเสถยรภาพของดลการชาระเงน

ใหโอกาสประเทศพฒนาแลวใหสทธพเศษทางศลกากร (GSP) แกประเทศกาลงพฒนาไดแมจะขดกบหลก MFN กตาม16

2.3 กลไกระงบขอพพาทของ WTO (Disputes Settlement Understanding: DSU)นอกจาก WTO

ในการเจรจารอบอรกวย ภาคแกตตยงมฉนทามตใหความเหนชอบบนทก(Understanding on Rules

and Procedures governing the Settlement of Disputes หรอเรยกยอๆ วา DSU: Disputes SettlementUnderstanding)องคกรระหวางประเทศใดๆ ประสบสาเรจมากอน

14 PART III Article XXIV วาดวย Territorial Application - Frontier Traffic - Customs Unions and Free-tradeAreas และ Understanding on The Interpretation of Article XXIV of the General Agreement on Tariffs andTrade 199415 Article XXIIวาดวย Consultation และ Article XXIII วาดวย Nullification or Impairmentแกไขการยตขอพ ANNEX 2: Understanding On Rules AndProcedures Governing The Settlement Of Disputes16 PART IV: Trade And Development และ Hoekman, Bernard, “Trade Preferences and Differential Treatmentof Developing Countries : A Selective Survey”เอกสารจาก homepage ของ The World Bank Group’s

9

DSU เปนการประมวลกฎเกณฑของการระงบขอพพาทจากแนวปฏบตตามจารตประเพณ

“บนทกความเขาใจวาดวย ...”

“ ” หรอ “ ” เพราะยงตองกา ใชมาในสมยของแกตต และแมวาภายหลงผลการ

ในดานสารตถะจนเปนการ “ยก”

สบตอจากแกตตมายง WTO 3 วรรค 1 ของ DSUระบวา

สมาชก WTOXXII และมาตรา XXIII ของความตกลงแกตต 1947แ 17

หลกการในมาตรา 3 วรรค 1 ของ DSU XVI วรรค 1ของความ(Marrakesh Agreement Establishing the World

Trade Organization)และความตกลงการคาพหภาค องคการการคา

การยดถอปฎบตตามโดยภาคแกตต 199418

WTO เปนการระงบขอพพาททางการคาระหวางสงผลใหแนวคาตดสนของ GATT Panel มผล

ตอการพจารณาขอพพาทใน WTO ดวยDSU (Appellate Body)

วนจฉยของ Panel DSU

17 Article 3 General Provisions1. Members affirm their adherence to the principles for the management of disputes heretofore applied underArticles XXII and XXIII of GATT 1947, and the rules and procedures as further elaborated and modifiedherein.18 Article XVI วรรค 1 ของ AGREEMENT ESTABLISHING THE WORLD TRADE ORGANIZATIONกาหนดวา “Except as otherwise provided under this Agreement or the Multilateral Trade Agreements, the WTOshall be guided by the decisions, procedures and customary practices followed by the CONTRACTINGPARTIES to GATT 1947 and the bodies established in the framework of GATT 1947.”

10

ระยะเวลาในการดาเนนการและ

“ ”ตโนมต (quasi-automaticity)

ยตขอพพาทของ WTOองคกรระงบขอพพาท (Dispute Settlement Body: DSB) ไมวาจะเปนสทธในการขอปรกษาหารอ

(Panel) และการจดทารายงานขอวนจฉย (Panel Report)สทธในการอทธรณ และการรบรองรายงานขอวนจฉย (Adoption of Report) รวมถงการอนญาตให

พพาทของ WTO จงมความสมบรณมากWTO มประสทธภาพและความชดเจน

(enforcerights and obligations)แกตต 1947 ดงจะเหนวาภายในระยะเวลา 14 WTO ( .ศ. 1995 – 2008)ประเทศสมาชกไดใชกระบวนการระงบขอพพาทของ WTO

นประมาณ 393.ศ. 1948-1994

หรอในชวงระยะเวลาเกอบ 50 196 19

ตาราง 2 การแ WTO

19 Davey, William J., “The WTO Dispute Settlement System: The First Ten Years”, Journal of InternationalEconomic Law, 2005, Volume 8, Number 1, March 2005, pp.17-50

จานวนคารองภายใตกระบวนการระงบขอพพาทภายใตกรอบ WTOคารองปรกต จานวน 393 คารอง คารองภายใตมาตรา 21.5 จานวน 40 คารอง

(Panel) 255 คณะองคคณะอทธรณขององคการการคาโลก

149 ฉบบ คาพจารณาขององคคณะอทธรณ จานวน 94

ค.ศ. 2009 จานวน 2 ฉบบ ค.ศ. 2008 จานวน 8 ฉบบ ค.ศ. 2007 จานวน 5 ฉบบ ค.ศ. 2006 จานวน 6 ฉบบค.ศ. 2005 จานวน 9 ฉบบ ค.ศ. 2004 จานวน 5 ฉบบ ค.ศ. 2003 จานวน 6 ฉบบ ค.ศ. 2002 จานวน 9 ฉบบค.ศ. 2001 จานวน 9 ฉบบ ค.ศ. 2000 จานวน 10 ฉบบ ค.ศ. 1999 จานวน 10 ฉบบ

ค.ศ. 1998 จานวน 7 ฉบบ ค.ศ. 1997 จานวน 6 ฉบบ ค.ศ. 1996 จานวน 2 ฉบบ

ขอมลจาก WorldTradeLaw.net's Dispute Settlement Commentary, “Facts and Figures on WTO DisputeSettlement”

11

2.4 ขอจากดของประเทศกาลงพฒนาในการใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของ WTOWTO และการ “ ” กลไกยตขอพพาท ไดรบการยอมรบและยกยองจากอาท ศาสตราจารย John Jackson

ความสาเรจของกลไกยตขอพพาทในกรอบ WTOเปน paradigm shift ของกฎหมายเศรษฐกจระหวางประเทศ20

อานาจอธปไตยของรฐ

การคาใหมภายใต DSUAntigua and

Barbudaในคดการเลนการพนนทางระบบอนเตอรเนต21

แกตตอยางไรกตาม “..... การเปดเสรทางการคาภายใต WTO มไดโรยดวยกลบกหลาบหรอเปน

คาตอบสดทาย เพราะการคาเสรเปนเพย… แมทกประเทศจะมสทธตามกฎหมายระหวางประเทศเทากน แต

มไดหมายความวาทกประเทศจะไดผลประโยชนจากการเปดเสรทางการคาภายใตกรอบ WTOเทากนแบบบญญตไตรยางศ..... ”22 ดวยเหต WTO จะมความเปนธรรมมาก

WTO

20 Jackson, John H., “The Changing Fundamentals of International Law and Ten Years of the WTO”, Journalof International Economic Law, 2005, Vol. 8, pp. 3-15

Prof. Steger ไดระบวา Prof. JacksonWTO Jackson,

Restructuring the GATT System, Chatham House Papers. London 1990, p. 94 โปรดด Steger,Debra P., “A Tribute to John Jackson”, Michigan Journal of International Law , 1999, Vol.20, p. 165 และTrachtman, Joel P., “John Jackson and the Founding of the WTO: Empiricism, Theory and InstitutionalImagination”, Michigan Journal of International Law , 1999, Vol.20, p. 175-18121 United States: Measures Affecting the Cross-Border Supply of Gambling and Betting Services (DS285)22 บณฑต หลมสกล, “10 ป WTO: ”,จฬาลงกรณวารสาร, 17, 67, เมษายน - มถนายน 2548, หนา 5 - 20

12

สามารถแสวงหาประโยชนจากการใชความไดเปรยบทางกฎหมายและนากลไกยตขอพพาทของWTO

ประโยชนจาก WTOWTO และกลไกยตขอ

พพาทของ WTOใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของ WTO ยวกบขอจากดและปญหาของประเทศกาลงพฒนาในการใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของ WTO ยงมเพยง

WTO กวา 14 ปแลวกตามสงผลใหประเทศกาลงพฒนาเขาไปมสวนรวม (participation) และใชประโยชนจากกลไกยตขอ

กลายเปนผใชประโยชนรายใหญ (major users and major players) ผ รองเรยน (ภาษาของWTO ) รายใหญรวมกนประมาณรอยละ 44 ของการฟอง

ประมาณรอยละ 432.5 DSU

กาลงพฒนาในการใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของ WTOปรบปรงการใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของ WTO

2.5.1 “Developing Countries and General Agreement on Tariffs andTrade/World Trade Organization Dispute Settlement” ของศาสตราจารย Marc L. Buschจาก Queen’s University, Canada และศาสตราจารย Eric Reinhardt จาก Emory University

WTO จะมความชดเจนและมลกษณะแหงหลกนตธรรม (rule of law หรอ rights over might) แตกลบมไดชวยใหประเทศกาลงพฒนาเขามาใชประโยชนจากการยตขอพพาทของ WTO

13

กลไกยตขอพพาทของ WTO ยงมความ23

2.5.2 งานวจยของธนาคารโลกโดยศาสตราจารย Chad P. Bown (Brandeis University &The Brookings Institution) และศาสตราจารย Bernard M. Hoekman (World Bank &CEPR) WTO Dispute Settlement and the Missing Developing Country Cases:Engaging the Private Sector (May 2005)

กลไกยตขอพพาทของ WTOกฎหมายใ

แยกจากสาขากฎหมายระหวางประเทศและกฎหมายธรกจ

WTOSidley,

Austin Brown & Wood homepage ของตนวาเปนทนวาความแกรฐบาลและบรษทตางๆ ในการทาคด

ใน WTO ไมนอยกวา 175

สานกงานทนายความ

ลกคา

King & Spalding Guatemala — Anti-dumping Investigation on Imports of Portland Cement fromMexico (DS60) เปนผแทนให GuatemalaKorea – Definitive Safeguard Measure on Imports of Certain Dairy Products (DS98)เปนผแทนให KoreaThailand - Anti-dumping Duties on Angles, Shapes and Sections of Iron and Non-AlloySteel and H-Beams from Poland (DS122) เปนผแทนให ThailandGuatemala – Definitive Anti-dumping Measure Regarding Grey Portland Cement fromMexico (DS 156) เปนผแทนให Guatemala

O'Melveny &Myers

Brazil — Measures Affecting Desiccated Coconut (DS22) เปนผแทนให Brazil

23 Busch, Marc L., and Reinhardt, Eric, “Developing countries and GATT/WTO dispute settlement”, Journal ofWorld Trade, 2003, Vol. 37, No. 4, pp. 719–735

14

Willkie Farr &Gallagher

Japan - Measures Affecting Consumer Photographic Film and Paper (DS44) เปนผแทนให JapanUnited States - Safeguard Measures on Imports of Fresh, Chilled or Frozen LambMeat from Australia (DS178) เปนผแทนให AustraliaUnited States - Definitive Safeguard Measures on Imports of Certain Steel Products(DS259) เปนผแทนให BrazilUnited States - Countervailing Duty Measures Concerning Dynamic Random AccessMemory (DRAM) Semiconductors from Korea (DS296) เปนผแทนให Korea

Wilmer CutlerPickering Haleand Dorr

Korea — Taxes on Alcoholic Beverages (DS75) เปนผแทนให KoreaChile — Taxes on Alcoholic Beverages (DS87) เปนผแทนให ChileEuropean Communities — Conditions for the Granting of Tariff Preferences toDeveloping Countries (DS246) เปนผแทนให Andean CommunityCanada — Measures Relating to Exports of Wheat and Treatment of Imported Grain(DS276) เปนผแทนให Canada

ตาราง 3 WTOกบขอมลในป ค.ศ. 2001 ศาสตราจารย Bown และ

ศาสตราจารย Hoekman US $ 500 – 1,500Tussie และ Delich ไดอางในงานวจย The political economy of dispute

settlement: a case from Argentina (2004) วาในการคด Chile- Price Band and safeguardmeasures relating to agricultural products (DS207)นารตองจายเงนถง US $ 400,000ฝายของบราซลตองจายเงนค คด US — Subsidies on UplandCotton (DS267) ถง US $ 2,000,000กฎหมายถง US $ 1,000,000

ระหวางสหรฐฯ กบสหภาพยโรปในคด US — Measures Affecting Trade in Large Civil Aircraft(DS317) Boeing และบรษท Airbusกวา US $ 20,000,000

WTO

กฎหมายของ WTO (self enforcing agreement) สงผลใหประเทศผรองเรยนตองรบภาระในการคอยตดตามวาผแพคดไดปฏบตตามคาตดสนของ Panel และAppellate Body WTO

WTO มประสทธภาพ

15

ในการแกไขขอขดแยงในทางการคาระหวางประเทศ แตในความเปนจรงหากมการไมยอมปฎบต

ประเทศผแพยอมปฏบตตามคาตดสนของ Panel และ Appellate Bodyถกตดสนโดย GATT Panel ในกรณพพาท Thailand - Restrictions on Importation of and InternalTaxes on Cigarettes (DS10/R - 37S/200) วามาตรการหามนา

ตามตามคาตดสนทนทโดยไมมการถวงเวลา แตหากเปนในกรณของประเทศ Antigua and Barbudaสามารถเอาชนะสหรฐฯ ในคดการเลนการพนนทางระบบอนเตอรเนตไดกตาม แตในทาง

ความเปนจรง AntiguaAntigua ในการสงออกหรอทากจกรรมใดๆ ในทางธรกจเลย และ

ตดสนของ Panel และAppellate Body แตเพยงในนาม โดยไมมผลในทางปฏบต ทาให Antiguaไมไดรบผลประโยชนทางธรกจ สงผลใหหลกนตธรรมของ WTO เปนฝนในทางทฤษฏมากกวา

ศาสตราจารย Bown และศาสตราจารย Hoekman ไดยกประเดนของอานาจเศรษฐกจและการเมองระหวางประเทศนอกกรอบ WTO

WTOกดกนทางก WTO

ชวยเหลอในการพ (Generalized System ofPreferences: GSP) ศาสตราจารย Bown และศาสตราจารย Hoekman

2.5.3 งานวจยของศาสตราจารย Gregory Shaffer จาก University of Wisconsin, atMadison “Developing countries use of the WTO dispute settlement system: why itmatters, the barriers posed” ลงพมพใน University of Minnesota Law School: legalstudies research paper series No. 08/05ศาสตราจารย Shaffer

พฒนาในการเขามาใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของ WTO เปนเพราะความไมพรอมของ

16

WTOสาขากฎหมายระหวางประเทศและกฎหมายธรกจระหวาง

ประเทศนอกจากนกกฎหมายแลว ประเทศกาลงพฒนายงม

WTOคดการใชมาตรการตอบโตการทมตลาด (Anti-dumping duties: AD) และมาตรการตอตานการอดหนนโดยรฐ (Countervailing duties: CVD) สาคญอยางมากตอการเปนผเแพ/ชนะคด สงผลใหปญหาบคลากรกลายเปนอปสรรคหลกของประเทศกาลงพฒนา

ศาสตราจารย Shaffer ไดวเคราะหความซบซอนของระบบกฎหมาย WTO วานอกจาก26,000 หนา เพราะความ

ตกลงในความหมายของ WTO นอกจากจะหมายถงความตกลง 25 ฉบบแลว ยงหมายรวมถงprotocol of accession และ schedules of concession

Panel และ Appellate BodyGATT Panel ในอดตมความหนาเพยงคดละ 80 – 100 หนา

คาตดสนของ WTO Panel และ Appellate Body 500 –1,000 WTO (โปรดด

WTO ในหนา 10) จนนกกฎหมายของประเทศกาลงพฒนาไมสามารถศกษาตาตดสนของ WTO Panel และ AB ไดทน จง

ตดสนเหลา (WTO Jurisprudence) สงผล

ศาสตราจารย Shafferเปนผใชประโยชนรายใหญ (major users and major players) โดยศาสตราจารย Shaffer ไดนาแนวคดวาดวย “ ” หรอ repeat players ศาสตราจารย Marc Galanter เปนผ

.ศ. 197424

24 Galanter, Marc, “Why the ‘haves’ come out ahead: speculation on the limits of legal change”, Law andsociety review, 1974, Vol. 9, pp. 95 - 160

17

ผรองเรยนรายใหญหลายคดพรอมๆ กน ทาใหบคลากรของสหรฐฯ และสหภาพยโรปมความพรอมในการวาความในWTO

(access)WTO

จาก secondary sources มไดมสวนชวยสรางศกยภาพแกกฎหมายของประเทศกาลงพฒนาเทาใดนกศาสตราจารย Shaffer

พาททางการคาระหวางประเทศ โดยเหนวาทศนะคตดงกลาวเปน

กนทางการคา เพราะหากประเทศกาลงพฒนากลาใชยทธวธในการ “บก” ในทางกฎหมาย แทนการใตมาตรา XXII และมาตรา XXIII ของแกตตเปนฝายเปด

เกมสในการเจรจาตอรอง จะทาใหประเทศกาลงพฒนามความไดเปรยบมากกวาแทนการขอเจรจา

เปนการผลกใหประเทศกาลงพฒนากลายเปนผ

ออนแอกวา จงไมสามารถรบภาระไดนานหากจาเปนตองรอเวลาการเจรจาในระดบทวภาค (เรยกวา )

ยทธวธในการถ

มาตรา XXII และมาตรา XXIII

Thailand - Restrictionson Importation of and Internal Taxes on Cigarettes (DS10/R - 37S/200) ในทางตรงขามหากเปน

สทธบตรยา (compulsory licensing)รองเรยนในกรอบของ WTO TRIPS อยางถกตองทกอยาง แตหนมาอาศยมาตรการทวภาคภายใตมาตรา 301

18

WTO ในการแกไขความขดแยงทางการคา ศาสตราจารย Shaffer ไดยกตวอยางกรณขอพพาทระหวางสหรฐฯ

NAFTAWTO John Weeks อดตเอกอคคราชทต

ววาคาตดสนของ WTOกลไกทวภาคไมสามารถหาขอยตไดปฎบตตามคาตดสนของ Panel และ Appellate Body แมจะถกตดสนใหแพในคด United States —Tax Treatment for “Foreign Sales Corporations” (DS108) กตาม WTO Panel และAppellate Body ไดตดสนใหสหรฐฯ ตองชดใชเงนจานวน US$ 4.043 billion dollars ตอป ใน

foreignsale cooperation tax ของตน

WTO

ภาคและปองกนมใหขอพพาทดงกลาวลกลามจนไปทาลายความสมพนธระหวางประเท

WTO มาใชเสรมอานาจใน

2.5.4 งานวจยของศาสตราจารย Gregory Shaffer จาก University of Wisconsin, atMadison จากหนงสอ Defending Interests: Public-Private Partnerships inWTO Litigation (2003, Brookings Institution Press)

ศาสตราจารย Shaffer ไดทาการศกษาเปรยบเทยบความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนนการดาเนนคดภายใต WTO โดยใชกรณมาตรา 301 ของสหรฐฯ และ

กฎหมาย New Commercial Policy Instruments (NCPI)ไดนา Model of Public-Private Partnerships (PPP) in WTO Litigation มาใชเปนแนวทางในการจดทาขอเสนอในกรณของไทย 4 5 ตอไป

ภาครฐและเอกชนมประสบการณของการรวมมอในการทางานTrade Act of 1974

The Omnibus Trade and Competitiveness Act of 1988 โดยภาครฐและเอกชนสหรฐฯ ไดใชมาตรา301 สหรฐฯ อางวาขดกบพนธกรณ

19

ระหวางประเทศจจบน25

สาหรบในกรณของ WTO กจกรรมและนต

รฐสทธและพนธ WTOของ WTO

ระหวางประเทศเปน รฐมาตรา XXII และมาตรา XXIII ของแกตตในการฟองรองดาเนนคดกบ รฐ หรอ ภาคเอกชนของ

รฐรฐ

สทธผานรฐในการรองเรยนตามมาตรา XXII และมาตรา XXIII ของแกตตภาครฐและเอกชนในการทางานดานการคา

ระหวางประเทศภายใตรฐบญญต Trade Act of 1974 จงมนยสาคญและถกศาสตราจารย Shafferนามาใชเปนตวแบบในการศกษา PPP Model

Trade Act of 1974 และการแกไขรฐ

ทางเศรษฐกจขรองรบผลประโยชนของสหรฐฯ ไดทนทวงท โดยรฐสภาสหรฐฯ พจารณาเหนวาผลประโยชนทางเศรษฐกจของสหรฐฯ ในชวงทศวรรษ 1980 – 1990ผลประโยชนดานการเมอง

มตทางการคา

25 ดวยความไรประสทธภาพของกลไกยตขอพพาทของแกตตสงผลใหรฐสภาสหรฐฯ แกไขมาตรา 301 ของกฎหมาย Trade Act of 1979 (Enforcemet of U.S. rights under trade agreements and response to certain foreignpractices) (United Stated Trade Representative: USTR) มอานาจในการตรวจสอบ

หรอมผลจากดการทาการคาของสหรฐฯ ไมวามาตรการหรอผลกระมาตรา 301 อางเปนเหตผลในการใชเปนมาตรการตอบโตการอดหนนและการไมยอมเปดตลาดสนคา

ร และกดดนการปราบปรามการละเมดสนคาทรพยสนทางปญญาในประเทศกาลงพฒนา

โปรดด บณฑตหลมสกล, “อะไรคอกฎหมาย Special 301”, วารสารนตศาสตรธรรมศาสตร, 21, 1 , มนาคม 2534, หนา 80 - 93

20

ผลประโยชนทางเศรษฐกจ เปนเปาหมายหลก โดยเฉพาะการเปดตลาดการคาสนคา บรการ และการคมครองทรพยสนทางปญญา

(USTrade Representative: USTR) .ศ. 1962 และตอมาไดยกระดบ USTR ใหมฐานะ

จรจาการคาระหวางประเทศและรบผดชอบงานดาน WTO

ใหความสาคญตอมตดานความสมพนธระหวางประเทศมากเกนไปจนไมสนใจผลประโยชนดาน(จนมการกลาวลอเลยนวากระทรวงการตางประเทศของ

)ประสบการณของการรวมมอระหวาง USTR กบเอกชนสหรฐฯ ในการทางานดานการคา

ระหวางประเทศภายใตรฐบญญต Trade Act of 1974 ไดกลายมาเปสองภาคสวนในกรอบของ WTO จนมการกลาวลอเลยนวา USTR “ไมมนโยบายการคา มแตลกคา”โดย USTR ไดฟองสหภาพยโรปในกรณพพาท E. C. - Regime for the Importation, Sale andDistribution of Bananas (DS27) บรษท Chiquita

Japan — Measures Affecting Consumer PhotographicFilm and Paper (DS44) บรษท Kodak ไดฟองอนเดยในคด India — PatentProtection for Pharmaceutical and Agricultural Chemical Products (DS50)บรษท Pfizer เปนตน

แมวาการรวมมอแบบ PPP Model(ad hoc and hybrid PPP)

เปนแนวทางในการจดทาตวแบบความรวมมอ

(1) ความรวมมอดานขอมลภายใตบรบทของสงคมในยคโลกาภ

ภายใตกระบวนการยตขอพพาทของ WTOในกรณพพาท E.C. - Regime for the

Importation, Sale and Distribution of Bananas (DS27) USTR

21

ตกลงวาดวยการอดหนน การคาสนคาเกษตร และการคาบรการ ในการดาเนนคดจงจาเปนตองอาศยกรณพพาท Japan — Taxes

on Alcoholic Beverages (DS11) และ Korea - Taxes on Alcoholic Beverages (DS75) DISCUSหรอ Distilled Spirits Trade Association ของภาคเอกชนสหรฐฯ ตองไป

USTR นามาใชประกอบในการดาเนนคดความรวมมอดานขอมล

“ตา” ใหกบ USTR ดสอง (monitor) วาประเทศใดใชมาตรการกดกนทางWTO ควร

กอน

(2) ความรวมมอดานบคลากรแม USTR จะไดรบการยอมรบจากภาครฐ ภาคเอกชนและรฐสภาสหรฐฯ แตกาลงและ

งบประมาณของ USTRประเทศของสหรฐฯ ในบรบทขอของ WTO

USTR จงตองอาศยความรวมมอดานบคลากรและเงนสนบสนนจากภาคเอกชนในรปของความชวยเหลอผานสมาคมของภาคเอกชน

USTR ในกรอบของ WTO อยางมาก(3) ความรวมมอในการฟองรองดาเนนคด

WTO(more factually and legally complex)WTO

Panel และ Appellate Body

USTR

ขอจากดของ USTRนอก USTR ตองอาศยความรวมมอ

(NGOs) หรอนกวชาการ โดยเฉพาะ

22

นกวชาการ หรอ NGOs ของสหรฐฯ ใหความสนใจและมความชานาญเปนพเศษ อาท กรณสหรฐฯในกรณพพาท

United States — Import Prohibition of Certain Shrimp and Shrimp Products (DS58) หรอกรณพพาทกบสหภาพ GMOs ในกรณพพาท European Communities — MeasuresAffecting the Approval and Marketing of Biotech Products (DS291) เปนตน2.6 สรปขอจากดและปญหาของประเทศกาลงพฒนาในการใชประโยชนจาก DSU

จากงานวจยขางตนสามารถสรปขอจากดและปญหาของประเทศกาลงพฒนาในการใชประโยชนจาก DSU

2.6.1 กลไกยตขอพพาทของ WTO

เคราะหWTO

2.6.2 ปญหาขอจากดดานงบประมาณของประเทศกาลงพฒนาในการวาจางทนายความ

2.6.3Panel และ Appellate Body (selfenforcing agreement) สงผลใหประเทศผรองเรยนตองรบภาระในการคอยตดตาม

2.6.4 อานาจเศรษฐกจและการเมองระหวางประเทศนอกกรอบ WTO

WTO

สหภาพยโรปจะยกสทธประโยชนทางการคา (GSP) หรอความสมพนธทวภาคมา

2.6.5 WTOสาขากฎหมาย

ระหวางประเทศและกฎหมายธรกจระหวางประเทศ และยงตองมความรทางธรกจ

ตอสคด

23

2.6.6พพาทของ WTO ในการแกไขความขดแยงทางการคา

WTO ในการแกไขความขดแยงทางการคา วาเปนแนวคดสรางสรรคในการยตขอพพาทในระดบทวภาคและปองกนมใหขอพพาทดงกลาวลกลามจนไปทาลาย

ประเทศพฒนาแลวสามารถพฒนาบคลากรของตนใหมศกยภาพทางกฎหมายWTO มาใชเสรมอานาจในการ

2.6.7 ขอเสนอแนะของศาสตราจารย Shaffer ในการจดทา Model of Public-PrivatePartnerships (PPP) in WTO Litigation(1) ความรวมมอดานขอมล(2) ความรวมมอดานบคลากร(3) ความรวมมอในการฟองรองดาเนนคด(4) ความรวมมอ NGOs

หรอนกวชาการ

3กลไกระงบขอพพาทขององคการการคาโลก

3.1 (DSU)2 ผลจากการเจรจาการคาหลายฝายรอบอรกวย ภาคแกตตไดม

ฉนทามตใหความเหนชอบบนทกความเขาใจวาดวยกฎเกพพาท (Understanding on Rules and Procedures governing the Settlement of Disputes หรอเรยกยอๆ วา DSU: Disputes Settlement Understanding)

งคกรระหวางประเทศใดๆ ประสบสาเรจมากอน โดยDSU เปนการประมวลกฎเกณฑของการระงบขอพพาทจากแนวปฏบตตามจารตประเพณของแกตต

จงมได ยตขอพพาทในลกษณะของการ “ ” หรอ “ ” ดวยเหต

WTOพฒนามาจากการระงบขอพพาทของแกตต

การเจรจารอบแกไขกลไกยตข (Appellate Body: AB)

การตความคณภาพของรายงานขอวนจฉยของ Panel DSU ไดกาหนดระยะเวลาในการดาเนนการ

เจรจารอบอรกวย ภาค(quasi-automaticity) WTO ม

สามารถกระทาการผานองคกรระงบขอพพาท (Dispute Settlement Body: DSB) ไมวาจะเปนสทธในการขอปรกษาหารอ สทธในการ

(Panel) และการจดทารายงานขอวนจฉย (Panel Report) สทธในการอทธรณ และการรบรองรายงานขอวนจฉย (adoption of report) รวมถงการอนญาตใหใชมาตรการ

ยอมWTO

25

กลไกยตขอพพาทของ WTO ออกเปน 6 ประเดน กอปรดวย (1) องคกรระงบขอพพาท(2) กระบวนการปรกษาหารอ (3) (4) การรบรองรายงานคาวนจฉย (5) Appellate Body (AB) และ(6) การกากบดแลการปฏบตตามขอมตของ DSB3.2 องคกรระงบขอพพาท (Dispute Settlement Body: DSB)

ภายใตมาตรา 2 ของ DSU องคกรระงบขอพพาท (DSB)WTO DSB ทา

(political institution) และมPanel

การรบรองรายงานขอวนจฉยของ Panel และ ABตามรายงานขอวนจฉย1

DSB(CONTRACTING PARTIES)

ไดเคยใชเปนองคกรในการแกไขยตขอพพาท สงผลให DSBเขารวมประชมจะมความรเฉพาะดานทางกฎหมายระหวางประเทศและกฎหมายการคา จงแตกตาง

CONTRACTING PARTIES ในยคของแกตตมกเปนผแทนระดบเอกอครราชทตหรอหวหนาคณะผแทนของภาคแกตต สงผลใหการประชม

และเจรจาตอรองในกรอบของ DSB มลกษณะเปนการโตเถยงทางวชาการมากกวาการประชมของWTO

DSBการประชม CONTRACTING PARTIES ในยคของแกตต โดยมาตรา 2DSU กาหนดใหองคกรระงบขอพพาท (DSB) ทาการตดสนใจโดยฉนทามต โดยไดขยายความคาวา“ฉนทามต” 1 วา “ใหถอวา DSBไดทาการตดสนใจโดยฉนทามต หากไมมสมาชก

”DSB จงอาศยหลกฉนทามตตามแนวประเพณปฎบตของแกตต อยางไร

1 Article 2: Administration1. The Dispute Settlement Body is hereby established to administer these rules and procedures and, except asotherwise provided in a covered agreement, the consultation and dispute settlement provisions of the coveredagreements. Accordingly, the DSB shall have the authority to establish panels, adopt panel and Appellate Bodyreports, maintain surveillance of implementation of rulings and recommendations, and authorize suspension ofconcessions and other obligations under the covered agreements. …

26

(1) การขอปรกษาหารอ (2) (3)การรบรองรายงานและขอวนจฉย และ (4)

DSU ไดกาห(quasi-automaticity) โดย DSB ตองมฉนทามตเปนเอกฉนท

Panel และคดคานคาตดสนของ Panel และ AB ( reverse consensus)กระบวนการตดสนใจของ DSB

WTO มประสทธผลในทาง

และโปรงใส จงเปนการชวยสรางประเทศ อนเปนปจจย3.3 การปรกษาหารอ

2 ขางของกระบวนการระงบขอ เพราะในบรบทของการยตขอพพาทภายใต

สมครใจของคกรณ อยางไรกตามความตกลงแกตตและ WTO ไดกาหนดเปนจะตองให โดยถอเปน

WTO จะไมสามารถรองเรยนมาตรการทางการคาของภาคและ

การเจรจาและการปรกษาหารPanel และ AB ถอ

2

สมาชก WTO จงมสทธ สมาชกตอการดาเนนการของความตกลงในกรอบของ WTO เปนการสะทอนใหเหนวาการปรกษาหารอ

3.4 (Panel)หากการหารอขางตนไมสามารถแกไขขอพพาทภายใน 60 วน สมาชก WTO สามารถขอใช

สทธตามมาตรา 4 วรรคเจดของ DSU (Panel) 3 คาขอ2 Schuchhardt, Christiane, “Consultations”, จากหนงสอ Macrory, Patrick F. J.; Appleton, Arthur E.; andPlummer, Michael G., (Editors) The World Trade Organization: Legal, Economic and Political Analysis,Volume I, Heidelberg: Springer Verlag, 2005, pp. 1197-12323 Article 4: Consultations7. If the consultations fail to settle a dispute within 60 days after the date of receipt of the request for

27

Panel เปนลายลกษณอกษรตอ DSB และตองระบขอเทจจรงและขอกฎหมายของประเดนแหงขอพพาท4 Panel ตองสอดคลองกบคาขอหารอขางตนดวย

การระงบขอพพาทใหมของ WTO

แผนภม 1 แผนภมแสดงกลไกยตขอพพาทของ WTO

consultations, the complaining party may request the establishment of a panel. The complaining party mayrequest a panel during the 60-day period if the consulting parties jointly consider that consultations have failedto settle the dispute.4 Article 6: Establishment of Panels2. The request for the establishment of a panel shall be made in writing. It shall indicate whether consultationswere held, identify the specific measures at issue and provide a brief summary of the legal basis of thecomplaint sufficient to present the problem clearly. In case the applicant requests the establishment of a panelwith other than standard terms of reference, the written request shall include the proposed text of special termsof reference.

WTO 6.2 ของ DSU อยางไรกตามPanel และ AB ไมเหนพองกบขอโตแยงของไทย Thailand – Anti-Dumping Duties on Angles, Shapes AndSections of Iron or Non-Alloy Steel and H-Beams from Poland (AB-2000-12)

Panel จงตองพจารณาขอกฎหมายอยางรอบคอบ เปนโมฆะได

การหารอภายใตมาตรา XII การยตขอพพาทภายใตมาตรา XXIII

คกรณกระบวนการไตสวนภายใตมาตรา 23

ขอหารอภายใตมาตรา XXIII

คกรณขอให DSB ง Panel

DSB พจารณาใหความเหนชอบรายงานของ Panel และ AB

กลไกยตขอพพาทของ WTO

คกรณสามารถตกลงกน

คกรณสามารถตกลงกน

ประเทศผถกกลาวหายอมปฎบตตามคาตดสนของ Panel

DSBยอมปฎบตตามคาตดสนของ Panel และ AB

กระบวนการไตสวนของ Panel

อทธรณใหสงรายงานของ Panelให DSB พจารณา

คกรณอทธรณ

ธรณ (AB)กระบวนการ

ไตสวนของ AB

(RPT) Panel

60 วน

3 หรอ 6เดอน

3 เดอน

60 วน

30 วน

90 วน

28

Panel DSB จะพจารณาคารองดงกลาว แตหากไมได

สมาชก Panelและสคด DSB Panel

DSB (negative consensus)รองขอจะไมยอมใหความเหนชอบ ดง(reverse consensus) Panel WTO

Panel ของ WTO (ad hoc body) มไดเปนองคกรประจาเหมอนAppellate Body โดยมาตรา 8 ของ DSU กาหนดรายละเอยดและคณสมบตของ Panel โดยในแตละกรณพพาทจะม Panel จานวน 3 คน เวนแตคพพาทจะตกลงใหม 5 คน DSU ไดบญญตขอบทในการปองกนการถวงเวลาและมใหกระบวนการเลอก Panel โดย DSU กาหนดวาหาก

panelist ไดภายใน 20 วน กอาจขอใหผอานวยการใหญ WTO คดเลอกให ( third parties)

ระหวางประเทศกาลงพฒนาและประเทศพฒนาแลว ประเทศกาลงพฒนาอาจรองขอใหมผแทนจากประเทศกาลงพฒนา 1 คนรวมเปน panelist ดวยกได

หลงการจด Panel คพพาทและ Panel จะรวมกนกาหนดขอบเขตการพจารณา (terms ofreference) Panel 20 วนDSU กาหนดใหใช terms of reference ตามมาตรฐานของ DSU Panelพจารณาไตสวน โดยใหคพพาทและ third parties (writtensubmission) และเปดรบฟงการไตสวนดวยวาจา (oral hearings)กฎหมายจากคพพาทและ third parties 13.1 และ 13.2 ของ DSU และ Appendix4 ไดใหอานาจ Panel

(Expert Review Group) ในขอเทจจรงทางวทยาศาสตรหรอทางเทคนก

Panel สมาชก WTO(substantial interest)5 สามารถขอเขารวมกระบวนการไตสวนของ Panel

ในฐานะ third parties โดยคกรณไมมสทธคดคานเหมอนการขอเปน third parties ในชวงการหารอ

5 การเขารวมของ third parties Panelsystemic interest

29

3.5 การรบรองรายงานคาวนจฉย (Adoption of Panel Report)15 ของ DSU กาหนดให Panel จดทารางรายงานคา

วนจฉย (Draft Report) กอน(Interim Report)

Panel อาจพจารณานาขอคดเหนและขอสงเกตด (FinalReport) DSB โดย Panel ตองดาเนนการไตสวนและจดทารายงานฉบบสมบรณใหแลวเสรจภายใน 6 เดอนหลงการเลอก Panel แลวเสรจภายในกาหนดดงกลาว Panel จะตองรายงานตอ DSB อยางไรกตามระยะเวลาในการดาเนน ตองไมเกน 9 เดอน 16 วรรค 3 ของDSU DSB จะตองรบรองรายงานดงกลาวภายใน 60 วนนบแต DSB ไดเวยนรายงานฉบบสมบรณใหสมาชกพจารณา เวนแต DSB จะมมตเปนเอกฉนทไมรบรองหรอมการอทธรณคาตดสนของ Panel ( reverse concensus)3.6 Appellate Body (AB)

ดงไดกลาวขางตน ในการเจรจารอบอรกวยPanel ไดในประเดนขอกฎหมายหากคพพาทไมเหนดวยกบ

คาตดสนของ Panel (StandingAppellate Body: AB)

AB จงเปนกลไกใหมในบรบทของกฎหมายเศรษฐกจระหวางประเทศInternational Court of

Justice (ICJ) ICJAB จะจากดเฉพาะประเดนขอกฏหมาย

6 อยางไรกตามการแยกความแตกตางระหวางขอเทจจรงและขอกฎหมายในทางปฎบตเปนปญหาอยางมาก7 8

6 Article 17: Appellate Review6. An appeal shall be limited to issues of law covered in the panel report and legal interpretations developed bythe panel. และ13. The Appellate Body may uphold, modify or reverse the legal findings and conclusions of the panel.7 Bilder, Richard B., “The Fact/Law Distinction in International Adjudication” จากหนงสอ Lillich, Richard B.,Fact-Finding Before International Tribunals, Transnational 1991, p. 958 เชน คด EC-- Measures concerning meat and meat products (Hormones Case) (DS26)

30

แผนภม 2 แผนภม WTOมาตรา 17 วรรคสอง ของ DSU DSU AB

กาหนดให AB มสถานภาพเปนองคกรประจา (standing Appellate Body) จงแตกตางกบ Panel(ad hoc) โดย AB ประกอบดวยสมาชก 7 คน

ICJ (15 คน) International CriminalCourt หรอ ICC (18 คน) และ International Tribunal for the Law of the Sea หรอ TILoS (21 คน)

WTO

AB 17 วรรคสาม ของ DSUกาหนดให ABภายใตความตกลงของ WTO อเปรยบเทยบกบ

17

คณะอทธรณกาหนดตารางเวลาในการอทธรณ

25 วน*

15 วน*

องคคณะอทธรณจดใหมการ (Oral Hearing)

AB ตอง จดทารายงานคาวนจฉย (Appellate BodyReport) และเวยนรายงานดงกลาวใหสมาชก WTO

DSB จะตองรบรองรายงานของ AB ภายใน 30วน*หลงเวยนรายงานใหสมาชก WTO พจารณา

DSB มอบหมายใหABคณะในการไตสวน 3 คน (Members of the Division)

*** การนบวน นบ

องอทธรณภายในเวลา 10 วน*

third partiesแกตางคาอทธรณภายในเวลา 25 วน*

นตอนการอทธรณของ WTO

31

9 โดยสมาชก WTOโดยให DSB เปนผคดเลอกและมวาระการดารงตาแหนง 4 ป10

9 AB ตองเปนกลางและไมมฐานะเปน

สาหรบกระบวนวธการทางาน AB 17 วรรคเกาของ DSU ไดใหอานาจ AB ใน

DSU ไดใหความเหนชอบในการคดเลอกองคคณะ AB7 .ศ. 1995 AB ในเดอนกมภาพนธ ค.ศ. 1996 คอการยกรางวธพจารณาคาอทธรณ (Working Procedures for Appellate Review)พจารณาการอธรณไวอยางละเอย AB มความชดเจนและโปรงใสแลว ยงทาใหการพจารณาคาอทธรณมลกษณะเปนวธพจารณาทางศาลมากกวาคณะลกขนหรออนญาโตตลาการตามแนวปฎบตของแกตตในอดต โดย AB ไดมโอกาสพจารณาคาอทธรณระหวางสหรฐฯ กบบราซลและเวเนซเอลาในคด United States - Standards for Reformulated andConventional Gasoline (DS2) WTO 11

ในการไตสวนคาอทธรณ AB จะมอบหมายใหองคคณะอทธรณ องคคณะ3 คน (Members of the Division) เลอกจากสมาชกของ AB 7 คนใหเปนผดาเนนการองคคณะอทธรณแมจะทางานเปนอสระแตใหมการหารอกบ ABเปนองค (collegiality)12 รายงานคาวนจฉยของ AB จงเปนคา

9 the Statute of the ICJ ICJ “persons ofhigh moral character, who possess the qualifications required in their respective countries forappointment to the highest judicial offices, or are jurisconsults of recognized competence in internationallaw.” กรณของ ICC “persons of high moral character,impartiality and integrity who possess the qualifications required in their respective States forappointment to the highest judicial offices.” กรณของ ITLoS“persons enjoying the highest reputation for fairness and integrity and of recognized competence in thefield of the law of the sea.”10 องคกรอทธรณคณะแรกประกอบดวย James Bacchus (US), Christopher Beeby (New Zealand), Claus-DieterEhlermann (Germany), Said El Naggar (Egypt), Florentino Feliciano (the Philippines), Julio Lacarte Muro(Uruguay) และ Mitsuo Matsushita (Japan)11 Bossche, Peter Van den, “From afterthought to centerpiece: the WTO appellate body and its rise toprominence in the world trading system”, Maastricht Faculty of Law Working Paper, 2005/1, p. 1012 Appellate Body - Working Procedures for Appellate Review4. Collegiality (1) To ensure consistency and coherence in decision-making, and to draw on the individualand collective expertise of the Members, the Members shall convene on a regular basis to discuss matters ofpolicy, practice and procedure. และ

32

วนจฉยในฐานะขององคกรมากกวาของตวบคคล13

WTO โดยรวมและมสวนชวยเสรมสรางคณภาพของคาวนจฉยของ AB (security and predictability) จนเปนบรรทดฐานในของตดสนในขอพพาทของ WTO ตอๆ ไปในฐานะ source of law 14

มาตรา 17 วรรคหาของ DSU กาหนดระยะเวลาการดาเนนงานของ AB ไวคอนขางจากดโดย AB ตองดาเนนการไตสวน ตองจดทารายงานคาวนจฉยของ AB (Appellate Body Report) และเวยนรายงานดงกลาวใหสมาชก WTO พจารณาใหแลวเสรจในเวลาไมเกน 60 แจงการอทธรณ และกาหนดให DSB จะตองรบรองรายงานของ AB ภายใน 30 วนนบแต AB ไดเวยนรายงานของตนใหสมาชกพจารณา DSB แลว รายงานดงกลาวจงมผลผกพนทางกฎหมายตอคพพาท

หลงการไตสวน มาตรา 17 DSU กาหนดให DSB จะตองรบรองรายงานของ AB ภายใน 30 วน หากไมมฉนทามตจาก DSB3.7 การกากบดแลการปฏบตตามขอมตของ DSB (Surveillance of Implementation)

DSB ใหความเหนชอบรายงานของ Panel และ ABสมาชก ถกรองเรยนและแพคดจะตองปฏบตตามคาตดสนของ Panel และ AB ทนท อยางไรกตามมาตรา 21 วรรค 3 ไดกาหนดใหมความยดหยนในการปฏบตตามปฎบตตามสามารถเสนอ ตองปฎบตตามได (reasonable period of time

RPT) โดยกาหนดให RPT มาจาก (1) DSBหรอ (2) (3) 15 โดยมแนวทางวาไมควรมระยะเวลาเกน 15 เดอน 16

(3) In accordance with the objectives set out in paragraph 1, the division responsible for deciding each appealshall exchange views with the other Members before the division finalizes the appellate report for circulation tothe WTO Members. This paragraph is subject to paragraphs 2 and 3 of Rule 11.13 “Woulda, Coulda, Shoulda: The Consolations of WTO Dispute Settlement”, Address by James Bacchus,Chairman of Appellate Body, to the International Bar Association, Geneva, Switzerland, March 20, 200314 Weiss, Wolfgang, “Security and predictability under WTO law”, World Trade Review, July 2003, Vol. 2Issue 2, pp. 183-21915 ในคด Korea – Alcoholic Beverages (DS75) AB ไดตดสนวา “My mandate in this arbitration relatesexclusively to determining the reasonable period of time for implementation under Article 21.3(c) of the DSU. Itis not within my mandate to suggest ways and means to implement the recommendations and rulings of theDSB. Choosing the means of implementation is, and should be, the prerogative of the implementing Member, aslong as the means chosen are consistent with the recommendations and rulings of the DSB and the provisions ofthe covered agreements.”16 Article 21: Surveillance of Implementation of Recommendations and Rulings

33

RPT แลว หากยงไมสามารถปฏบตตามคาตดสนได DSU กาหนดให22 เปดโอกาสใหสมาชก

สามารถขอ ตกลงใหมการชดใช (compensation) ไมสามารถตกลงกนไดภายใน 20 วน DSB พจารณาอนญาตใหใชมาตรการระงบการใหสทธประโยชน (suspend of concessions) หรองดการปฏบตตามพนธกรณภายใตความตกลงของWTO อนญาตใหระงบสทธประโยชน การตอบโตทางการคา

เวนแต DSB มฉนทามตไมอนญาตตามคาขอตามหลกnegative consensus 17

แมสมาชก ไมมสทธคดคานการตอบโต แตหากสมาชก ไมเหนดวยกบปรมาณหรอระดบของการตอบโต กอาจใชสทธตามมาตรา 22

พจารณาขอขดแยงดงกลาวไดภายในเวลา 60 วน หากเปนไปไดกควรเปนPanelWTO และถอใหคาตดสนเป

22 กาหนดแนวสทธประโยชนในสนคาหมวดเดยวกนกอน หากไมสามารถปฎบตได

กสามารถเลอกระงบการใหสทธ ไมอยการใหสทธประโยชนหรองด

หรอ cross retaliation 18

แยงวาไดดาเนนการแกไขกฎหมายใหเปนไปตามคาตดสนของAB และ Panel มาตรา 21 วรรคหา ของ DSU กาหนดใหคกรณสามารถขอใชกระบวนการยตขอ

พจารณาขอขดแยงดงกลาวไดภายในเวลา 90 วนวาไดมการ

1. Prompt compliance with recommendations or rulings of the DSB is essential in order to ensure effectiveresolution of disputes to the benefit of all Members.3. …. If it is impracticable to comply immediately with the recommendations and rulings, the Memberconcerned shall have a reasonable period of time in which to do so.

Canada – Pharmaceutical Patents AB ไดตดสนวา “The 15-month period is a ‘guideline’,and not an average, or usual, period. It is expressed also as a maximum period, subject only to any ‘particularcircumstances’ mentioned in the second sentence.”17 Monnier, Pierre, “The Time to Comply with an Adverse WTO Ruling—Promptness within Reason”, Journal ofWorld Trade, (2001) Vol. 35, No.5, pp. 825-84518 ตวอยางเชนในคด E C — Regime for the Importation, Sale and Distribution of Bananas (DS27)ยอๆ วา EC – Bananas III cross retaliation โดยเสนอจะระงบการปฎบตตามพนธกรณในความตกลง TRIPs โดยจะไมคมครองทรพยสนทางปญญาของสหภาพยโรปเปนการตอบโต

34

ปฏบตตามคาตดสนของ Panel และ AB หากเปนไปไดกควรเปน Panel

แผนภม 3 แผนภมแสดงการระงบการใหสทธประโยชนหรองดการปฏบตตามพนธกรณภายใตความตกลงของ WTO (การใชมาตรการตอบโตทางการคา)

แม DSU จะมขอบทวาดวยการใชมาตรการทางการคาตอบโตหากไมมยอมปฎบตตามคาตดสนของ Panel และ AB อยางไรกตาม DSU ไมสนบสนนใหใชมาตรการตอบโตทางการคา หรอ

3วรรคสาม ของ DSU

22 “การชดใชคาเสยหายหรอการระงบสทธประโยชนหรอตามพนธกรณของความตกลง WTO” และในวรรคแปดของมาตราเดยวกนระบวา “(มาตรการตอบ

ปฏบตตามคาตดสนทนท

RPT

ไมสามารถตกลงไดวามการปฏบตตามคาตดสนหรอไม

ปฏบตตามคาตดสนภายใน RPT

RPT1.2. ขออนญาต DSB

DSB รบรองรายงานของ AB และ Panel

Panelปฏบตตามคาตดสนหรอไม

ระดบของการระงบสทธทางการคา

การระงบการใหสทธประโยชนหรองดการปฏบตตามพนธกรณภายใตความตกลงของ WTO(การใชมาตรการตอบโตทางการคา)

DSB อนญาตการระงบสทธทางการคา

ไมสามารถปฏบตตามคาตดสนไดทนท

มการโตแยงปรมาณหรอระดบของการระงบสทธ

DSB อนญาตการระงบสทธทางการคา

ใน

ไมมขอโตแยงใดๆ

ภายใน 60วน

ภายใน 90 วน

ปญหา sequencing ความขดแยงของความสมพนธระหวางมาตรา 22 วรรค 6กบมาตรา 21 วรรคหา

ปญหา sequencing เปนความขดแยงของสมพนธระหวางมาตรา 22 วรรค6 กบมาตรา 21 วรรคหา

35

โตทางการคาดงกลาว)พนธกรณของความตกลง WTO” “ระดบของ(มาตรการตอบโตทางการคาดงกลาว) ตองเทสทธ” WTO

ภายใตกลไกยตขอพพาทของ WTO สมาชก ตองปฏบตตามคาตดสนของ Panelและ/หรอ AB ทนท (RPT)วาเปนการลงโทษหรอมขอบทวาดวยการชดใชคาเสยหายยอนหลง เหมอนมาตรการเยยวยาระหวางประเทศ 19

19 McGivern, Brendan P. and Walles, Cherise M., “The Right to Retaliate under the WTO Agreement”, Journalof World Trade, 2000, Vol. 34, No. 2, pp. 63-84

4ผลการศกษา: การจดทายทธศาสตรความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (PPP)

4.1 ของ WTOจากการศกษากลไกยตขอพพาทของ WTO 3

แบงกระบวนการยตขอพพาทออกไดเปน 3 วย (1) การขอปรกษาหารอหรอการรองเรยน (2) (Panel) การไตสวนและการพจารณาคาอทธรณโดยAppellate Body และ (3) กา การใชมาตรการตอบโตในกรณ

อยางไรกตามงานกอน ขอปรกษาหารอ รฐบาลไทยจะกลาวหา

ในทางกฎหมายระหวางประเทศหรอจะขอหารอกบสมาชก WTOองไทยจะตองทราบกอนวามการนามาตรการกดกนทางการคามาใชใน

ลกษณะ WTO รฐบาลไทยจาเปนตองมระบบตรวจสอบมาตรการ

ไทยจนกอใหเกดความเสยหายหรอWTO หรอขด/ไมสอดคลองกบ

พนธกรณภายใต WTO Schedule of concessionหรอเกบภาษทมตลาดสนคาไทย (AD) Anti-dumpingAgreement

zeroing calculation มาใชในการคานวณ เปนตนความรวมมอดานขอมล หภาคเอกชนตองทาการบาน โดยตองทา

“ตา” ใหกบภาครฐบาลในการสอดสองตรวจตา (monitor)WTO

วมมอและประสานงานกนอยางใกลชดกอน

น 4(1) (2) การกลาวหา (3) การตอสทางกฎหมายใน

37

การไตสวนโดยคณะผพจารณาขอพพาท (Panel) และ Appellate Body และ (4)ประเมนการปฏบตตามคาวนจฉย โดยมรายละเอยดตามแผนผงดง

แผนภม 4 แผนภมแสดงยทธศาสตรความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (PPP)

รฐ

การหารอภายใตมาตรา XXII หรอขอใชการยตขอพพาทภายใตมาตรา XXIII

ขอหารอภายใตมาตรา XXIII

คกรณขอให DSBPanel ขอพพาท

DSB พจารณาใหความเหนชอบรายงานของ Panel และ AB

กลไกยตขอพพาทของ WTO

คกรณตกลงได

ประเทศผถกลาวหายอมปฎบตตามคาตดสนของPanel และ AB

DSB ใหความเหนชอบการตอบโตทางการคา ในกรณไมยอมปฎบตตามคาตดสนของ Panel และ AB

กระบวนการไตสวนของ Panelและกระบวนการไตสวนของ AB

(RPT)ตองปฎบตตามคาตดสนของ Panel และ AB

การคาโดยภาคเอกชน หรอภาครฐ

กดกนทางการคาใหเปนไปตามคาตดสน

1

2

3

4

การตดตามเฝาระวง

การกลาวหา

การตอสทางกฎหมายในการไตสวนโดย Panelและ AB

การปฏบตตามคาวนจฉย

38

ในความดแลของ WTO

4.2 ตอนในการตดตามเฝาระวงเปน

ตดตามเฝาระวง (monitoring) วามการใชWTO หรอไม อยางไรกตามคงตอง

ยอมรบความจรงวาแมหนวยงาน ของภาครฐจะพยายามสอดสองอยางดเพยงใดกตาม แตในทางปฎบตการรบรถงมาตรการกดกนทางการคาของภาครฐเปรยบเทยบ เพราะกวาหนวยงานของรฐจะรบร ความเสยหายกเกดกบภาคเอกชนแลว หากมการจดทากลไกความรวมมอดานขอมลระหวางภาครฐกบภาคเอกชน กจะชวยใหสามารถจดการกบมาตรการ

จดทากรอบความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (public - privatepartnership: PPP)เปน “ตา” ในการสอดสองตรวจตา (monitor)

WTO าตรการกดกนดงกลาว สาหรบในกรณของ SMEsสงออกคงจะตองรวมมออยางใกลชดกบผนาเขาในตางประเทศ โดยจะตองพยายามสรางเครอขาย

( ) ดวยอ

มาตรการกดกนทางการคามาใชหรอไม

กฎหมาย WTO ดกบพนธกรณหรอขดขอบทใดในความตกลงของ WTOWTO ทวภาค

39

กดดน แตหากเปนการขดความตกลง WTO ทวภาค และ พหภาคในกรอบของ WTO พรอมกน4.3 ในการกลาวหาทางกฎหมายภายใตมาตรา XXII และ XXIII ของแกตต

ศาสตราจารย B. Hoeckman และศาสตราจารย M. Kostecki เรยก วาเปนการ“naming and blaming” /หรอเอกชนพจารณาเหนวามการ

WTO รฐกสามารถใชสทธภายใตมาตรา XXIIและ XXIII ของความตกลงแกตต ารกดกนทางการคาได1 ตามนย

3 ไทยควรพจารณาหาพนธมตรทางกฎหมาย

ดงกลาวในลกษณะเดยวกนหรอไม และไทยควรพจารณาประสานงานกบประเทศเ

ในทางธรกจกบไทยกจรง แตในทางการดาเนนคดในกรอบของ WTO การรวมมอทางกฎหมาย

EC — ExportSubsidies on Sugar (DS283) เขาไกหมกเกลอในคด EC — Customs Classification of Frozen Boneless Chicken Cuts (DS286) และ

zeroing ในคด US — Measures Relating to Shrimp from Thailand (DS343) เปนตน

แตในบรบทของ WTO WTO มลกษณะเปน publicgoods WTO (แมจะไมเทาเทยมกนกตาม) ภายใตหลก most-favoured nation treatment (MFN) 2แมคแขงทางธรกจจะมไดรวมฟอง แตหากไทยตอสตามลาพงจนไดรบชยชนะ คแขงทางธรกจ

อานสงส องปรกตใน WTO

ตอรอง

1 Hoeckman B. and M. Kostecki, The Political Economy of the World Trading System: the WTO andBeyond, 2nd edition, Oxford University Press, 2001, pp. 94 - 95

40

4.4 ในการตอสทางกฎหมายภายใตกระบวนการไตสวนโดย Panel และ AB

ดา

WTOบ 2

WTO ณ Advisory Centre on WTO Law (ACWL) ในการดาเนนคดใหไทยมาโดยตลอด แมภาคเอกชนและภาครฐบางหนวยงานจะเคยเสนอใหวาจางสานกงานกฎหมายของสหรฐฯ และสหภาพยโรปแทน แตคณะผแทนไทยประจา WTO ยงคงยนยน

ACWLACWL กไดชวยใหไทยประสบชยชนะมาโดยตลอด

ACWLชวยเหลอประเทศกาลงพฒนาในการตอสคดหรอปกปองสทธประโยชนทางการคาภายใต WTO

WTO (WTO Ministerial Meeting) Seattle2

มสมาชก WTO 29 15กรกฎาคม ค.ศ. 2001 เปนตนมา ปจจบน ACWL มนกกฎหมาย 7 คนภายใตการนาของผอานวยการ

ศาสตราจารย Frieder Roessler (อดตเปนผอานวยการฝายกฎหมายของแกตต) ACWL ไดแเบงสมาชกออกเปน 3 ประเภทโดยจะเรยกเกบคาบรการในการเปนตวแทนใน

WTO3 ACWL ยงสามารถขอคาปรกษาในทาง

อยางไรกตาม ACWL เปนผดาเนนคดใหไทยมไดหมายความวา

รวมกนอย ACWL(liaisons) กบ ACWL

และขอกฎหมาย เพราะแม ACWL จะมความชานาญในประเดนขอกฎหมาย แต ACWL จะขาด2 ACWL, “Welcome to the Advisory Centre on WTO Law”, www.acwl.ch3 $200 for category A countries, $150 for category B countries and $100 for category C countries. Leastdeveloped countries hourly rates are set at $25 ( )

41

4.5ห ปฏบตตามคาตดสน

ของ Panel และ ABมการปฏบตตามคาตดสน รคาใหสอดคลองพนธกรณของ WTO แลว

ในการปฎบตตามคาตดสน (reasonable periodof time: RPT) ดวย

จะขอใหมการใชมาตรการระงบการใหสทธประโยชน (suspend of concessions) หรองดการปฏบตตามพนธกรณภายใตความตกลงของ WTO การตอบโตทางการคา

บตตามคาตดสน การลงทนฟองรองขอใหมการ

พจารณาปรมาณหรอระดบของการตอบโต ตามมาตรา 22 วรรคหก ของDSU

ขอใชสทธตอบโตทางการคาจะเปนการตอบโตทางการคา (1) ในสนคาหมวดเดยวกน (2) สนคาตางหมวดแตอยภายใตความตกลงเดยวกน หรอ (3) การระงบการใหสทธประโยชนหรองดการปฏบตตามพนธกรณขามความตกลงคนละฉบบ (cross retaliation) ลวนจะสรางปญหาในทางปฎบ 2

3

ใชสทธตอบโตทางการคา 2 หรอ 31

ผฟองรองจะเปนผไดประโยชน แตสดทายประเทศไทยโดยรวมอาจเปนฝายเสยประโยชนหากยงคง

หมวดเดยวกนกตาม

5สรปและขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการศกษาแมการเจรจาแกตตรอบอรกวยจะทาใหกลไกยตขอพพาทของ WTO มความชดเจนและม

ลกษณะแหงหลกนตธรรม (rule of law หรอ perseveres over might) แต กลไกยตขอพพาทของ WTO ประกอบกบประเทศไทยยงคงขาด

บคลากร และนกเศรษฐศาสตร ในการดาเนนกการ จงทาใหเกดความเสยเปรยบในการตอสทางกฎหมาย นและสงผลใหไทยไมสามารถใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของ WTO ไดอยางมประสทธผล1

ไทยแนวทางใน ของไทยในการแกไขขอพพาททางการคาระหวางประเทศ โดยเฉพาะการแกปญหามาตรการกดกนทางการคาตอสนคาสงออกของไทยในบรบทของการคาพหภาคในกรอบของ WTO ทาใหความพยายามในการสงเสรมใหมการพฒนาบคลากรดานกฎหมายเศรษฐกจระหวางประเทศ

จงสรปวาหาก ใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของ WTO ในการเสรมอานาจการเจรจาตอรองระหวางประเทศทางดานการคาไดอยางมประสทธผลของภาครฐและเอกชนใหมศกยภาพและสามาร WTOอยางมประสทธภาพได ควบคไปกบการกระชบความรวมมอกบภาคเอกชน

5.2 ขอเสนอแนะจากการนา ระบวนการยตขอพพาท 4

4 มาวเคราะหอยางละเอยด จะเหนไดวา ไทยจะสามารถใชกลไกยตขอพพาทของWTO อยางมประสทธผลจรงจง นอกจากจะจาเปนรปแบบของความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน (public - private partnership: PPP Model) ใหสอด

1 บณฑต หลมสกล, “ชยชนะของไทย ใน WTO”, กรงเทพธรกจ, ฉบบวน 3 ตลาคม พ.ศ. 2548

43

ตาม 4 แลวจะตองพจารณาดาเนนการใน ของ

ในดานกฎหมายระหวางประเทศและกฎหมายของWTO ตอง ในดานตางๆ อยางเปนระบบและ

ครบวงจร โดยมรายละเอยด5.2.1 ในกรอบพหภาคทศนะคตเชงลบและความมอคตของสงคมไทย

ประเทศในประเทศกาลงพฒนาโดยรวมและประเทศไทยเปนการเฉพาะ อยางไรกตามผลจากการเปดเสรทางเศรษฐกจม

และคนเคยกบฟองรองดาเนนคด แกไขความขดแยงทางธรกจ แตในขณะเดยวกนกยงคงสามารถทารวมมอหรอการเปนพนธมตรทางธรกจในภาพรวมในอนาคต

อยางไรกตามการเปดกวางทางทศนะคตในการใชประโยชนจากการยตขอพพาทขางตนยงม

WTOตางประเทศ รฐบาจะ ษาอบรมและประชาสมพนธถงผลดของการยตขอพพาท

จาเปน และกระบวนทศน (paradigm shift)มาตลอด

ของหนวยงานรฐ มาเปตรวจตรา คอยระแวดระวงผลประโยชนระหวางประเทศในเชงรก (pro-active)โดยเฉพาะบทบาทของสภาหอการคาและสภาอตสาหกรรม ควรเขามาเผยแพรและรวมจดกจกรรมทางวชาการใหกบสมาช WTO

(ownership) ในกจกรรม WTOใหกบภาคเอกชนจงมนยสาคญอยางมาก เพราะการตระหนกรดงกลาวจะชวยใหขยายฐานผเขารวมในการ “เปนหตา”

44

5.2.2 การเตรยมความพรอมดานบคลากรปญหาการขาดแคลนบคลากร

และ WTOสอ

จะตองมการประสานงานอยางใกลชดกบสถาบนการศกษาพจารณาความเปนไปไดในการ

การคาWTO MBA และ

นตศาสตรมหาบณฑต WTO และมWTO

WTO แกประชาสงคมในวงกวางแลว ภาครฐและเอกชนควรพจารณาแนวทางในการสราง demand WTOการขนาดยอม (SMEs) WTO ไดดวยงบของบรษท งานบรการประเภท

หมายในการสงออกใหกบ SMEs แลว ยงเปนการชวยสรางโอกาสและสราง demand ใหกบนกกฎหมาย ดาน WTO ดวย

5.2.3 การเตรยมความพรอมดานเงนทนแมไทยในฐานะสมาชก ACWL จะสามารถใชบรการทางกฎหมายในราคาสมาชก ถกกวา

การวาจางสานกงานกฎหมายยโรปและสหรฐฯ กตาม แตเงนวาจาง ACWL ทาคดใหเรากระบวนความมมลคาไมนอยกวาสองแสนสวสฟรงค ( )เปรยบเทยบกบรายไดของภาคเอกชนรายยอย (SMEs) เฉพาะบรษทขนาดใหญของไทย จะไดรบผลประโยชนโดยตรงหากไทยเปนฝายชนะคด เปนผรบภาระคาใชจายในการดาเนนคด

“ใครใชใครจาย” แตใน

WTO แตเทากบเปนการปดโอกาส SMEs มทนทรพยนอยจนไมสามารถจะใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของ WTO ไดเลย SMEs และ

45

มไดรบผลกระทบจากจงจาเปนตองมการพจารณาความเปนไปไดในการ

SMEs 5.2.5องใชมาตรการตอบโต

ดวยเหต 0.01% จากยอดสงออกสนคาทกชนด จะทาใหรฐมเงนทนในการดาเนนคด และสรางความยดหยนในการหกกลบลบ

น5.2.4 การเตรยมความพรอมดานขอมลขาวสาร

2 ถงนยสาคญของ ขอมลขาวสาร ร

ถกตอง ครบถวน และ รวดเรวทนเวลา จงจาเปนตองมระบบในการจดการขอสนเทศดงกลาวอยาง ครบวงจร

5.2.5 WTOใน WTO จะอยภายใตอานาจ

การตดสนใจของหนวยงานรฐ ารนโยบายเศรษฐกจระหวางประเทศ (กนศ.)

การประสานงานภายใต กนศ. กลบไมมผลในทางปฏบตเปนผลมาจากในบางรฐบาลไมมการเรยกประชมคณะกรรมการ กนศ. หรอแมจะมการเรยกประชมแต

46

ไมมการตดสประธานแทน สงผลใหขาดการประสานงานระหวางหนวยงานรฐอยางจรงจง

WTO สงผลใหภาคเอกชนไมมโอกาสเขารวม (engagement) ในการกาหนดทศทาง ทาใหขาดความรสกรวมในความเปนเจาของ (ownership) และทาใหขาดความสนใจจากภาคเอกชน

พอเพยงในการชวยต เทากบเปนการลอบแพ SMEs ใหตอสโดยลาพงไปตามยถากรรม

WTO เปนรองเรยนมาตรการปกปอง (safeguard measures) กระจกของฟลปปนสควบคไปกบการ

เจรจาทวภาค Safeguard จนเวลาผานไปกวาหาปฟลปปนสจงไดประกาศยกเลกมาตรการ safeguard เอง ความไมกลาตดสนใจใชกลไกยตขอพพาทของ WTO

ตองเสยโอกาสในการสงออกและตองเผชญหนากบแขงขนอยางไมเปนธรรมกบอตสาหกรรมกระจกของฟลปปนส

ทศนะคตในการใชประโยชนจากการยตขอพพาทในกรอบพหภาค จนไมยอมเลอกใชมาตรการทางกฎหมายเปน

แตกตางจากทศนะคตของรฐบาลฟลปปนสฟองรองไทยใน WTO ไดทกเวลาหากเหนวาตนเปนฝายไดเปรยบ (โดยการสนบสนนของบรษทมารโบโลของสหรฐฯ) ไดผลกดนให

WTO ไดใหความเหนชอบ (Panel) คดThailand - Customs and Fiscal Measures on Cigarettes from the Philippines (DS371) ใน

จากตวอยางขางตนสะทอนใหปญหาของไทยในการใชประโยชนจากกลไกยตขอพพาทของWTO

ทศนะคตของภาครฐและเอกชนในการใชประโยชนจากการยตขอพพาทพหภาคตลอดจนปญหาใน อาศย ถกตองและความแมนยาในขอกฎหมาย

ผวจยเหนวาถงเวลาแล ตอง หนวยงานอสระคลองตวในการบรหารจดการความขดแยงทางการคาในลกษณะครบวงจรอยางเรงดวน โดยการทางานของหนวยงานอสระดงกลาวจะตองไมถกจากดดวยกฎระเบยบทางราชการมาผกมดรปแบบการทางาน

47

มากเกนไป ผวจยจงขอเสนอให การระงบขอพพาทของ WTO ในลกษณะขององคกรมหาชนโดยใชงบประมาณจากเงนกองทนในขอ 5.2.3

5 WTOองคกรมหาชน การบรหารจดการกลไกระงบขอพพาทของ WTO

ผแทนจากสภาหอการคา สภาอตสาหกรรมและสมาคมธนาคาร ตลอดจนกฎหมาย WTO และภาคประชาสงคม การบรหารจดการองคกรมหาชน

นอกจากการ บรหารจดการ ดาเนนการฟองรองใน WTO แลว องคกรมหาชนนยง

ใชประโยชนจากการยตขอพพาทใน WTO 5.2.1 – 5.2.4ของภาครฐและเอกชน การเตรยมความ

พรอมดานขอมลขาวสาร การพฒนาบคลากรใหมความรดาน WTOความรบผดชอบของหลายหนวยงานจงไมมหนวยงานใดเปนผรบผดชอบโดยตรง การมอบหมายใหองคกรมหาชนเปนผรบผดชอบในการดาเนนงานจงมความคลองตวมากกวา

การระงบขอพพาทใน WTOหนวยงานภาครฐ

คณะผแทนไทยประจา WTOณ นครเจนวา

หนวยงานภาคเอกชนและสมาคม

การตอสทางกฎหมายภายใตกระบวนการยตขอพพาทของ WTO ACWL

48

บรรณานกรม

กตตรตน ณ ระนอง. “อนาคตเศรษฐกจโลกภายหลงวกฤตเศรษฐกจ.” คาบรรยายหลกสตรนกบรหารการทต (นบท.) 1 ประจาป 2552 8 มถนายน 2552

บณฑต หลมสกล. 2552. “การใชทนทางปญญาพฒนาศกยภาพการผลต.” กรงเทพธรกจ, (4 มนาคม)บณฑต หลมสกล. 2548. “ชยชนะของไทย ใน WTO.” กรงเทพธรกจ, (3 ตลาคม)บณฑต หลมสกล. 2548. “10 ป WTO:

พรมแดน.” จฬาลงกรณวารสาร 17, 67: เมษายน – มถนายน: 5 – 20.บณฑต หลมสกล. 2547. ขอบเขตการคมครองโปร .

กรงเทพมหานคร: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.บณฑต หลมสกล. 1992. “การคมครองทรพยสนทางปญญากบปญหาการคาระหวางประเทศ.” วารสาร

เศรษฐศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย 4, 1: 85.บณฑตหลมสกล. 2534. “อะไรคอกฎหมาย Special 301.” วารสารนตศาสตรธรรมศาสตร 21, 1: 80 –

93.ACWL, “Welcome to the Advisory Centre on WTO Law.” 2009. [Online] Available: http://

www.acwl.chBacchus, James. 2003. “Woulda, Coulda, Shoulda: The Consolations of WTO Dispute Settlement”,

Address by Chairman of Appellate Body, to the International Bar Association, Geneva,Switzerland.

Bilder, Richard B.1991. “The Fact/Law Distinction in International Adjudication.” In Lillich, RichardB. Fact-finding before International Tribunals 95. USA: Transnational Press.

Bossche, Peter Van den. 2005. “From afterthought to centerpiece: the WTO appellate body and itsrise to prominence in the world trading system.” Maastricht Faculty of Law Working Paper,2005/1.

Busch, Marc L., and Reinhardt, Eric. 2003. “Developing countries and GATT/WTO disputesettlement.” Journal of World Trade 37, 4: 719–735.

Davey, William J. 2005. “The WTO Dispute Settlement System: The First Ten Years.” Journal ofInternational Economic Law 8, 1: 17-50.

49

Faiola, Anthony. 2009. “Buy American Rider Sparks Trade Debate Proviso Limits Steel, Iron FromAbroad.” Washington Post Staff Writer (29 January): A01

Galanter, Marc. 1974. “Why the ‘haves’ come out ahead: speculation on the limits of legal change”,Law and society review 9, 1: 95 – 160.

Gray, Christine D. 1987. Judicial remedies in international law. Oxford: Clarendon Press.Hoeckman B. and M. Kostecki. 2001. The Political Economy of the World Trading System: the WTO

and Beyond. (2nd edition) Oxford University Press.Hudec, Bob. 1990. The GATT Legal System and World Trade Diplomacy. (2nd edition) Thames:

Trade Research Institute.Jackson, John H. 1969. World Trade and the Law of GATT. Indianapolis: Bobbs-Merrill.Jackson, John H. 1992. Restructuring the GATT System. London: Chatham House Paper.Jackson, John H. 2005. “The Changing Fundamentals of International Law and Ten Years of the

WTO.” Journal of International Economic Law 8, 1: 3-15.McGivern, Brendan P. and Walles, Cherise M. 2000. “The Right to Retaliate under the WTO

Agreement.” Journal of World Trade 34, 2: 63-84.Montaña i Mora, Miquel. 1993. “A GATT with teeth: law wins over politics in the resolution of

international trade disputes.” Columbia Journal of Transnational Law 31, 1: 103-180.Monnier, Pierre. 2001. “The Time to Comply with an Adverse WTO Ruling—Promptness within

Reason.”, Journal of World Trade 35, 5: 825-845Schuchhardt, Christiane. 2005. “Consultations.”, In Macrory, Patrick F. J.; Appleton, Arthur E.; and

Plummer, Michael G., (Editors) The World Trade Organization: Legal, Economic andPolitical Analysis, Volume I, 1197-1232. Heidelberg: Springer Verlag.

Steger, Debra P. 1999. “A Tribute to John Jackson.” Michigan Journal of International Law 20,4: 165.

Trachtman, Joel P. 1999. “John Jackson and the Founding of the WTO: Empiricism, Theory andInstitutional Imagination.” Michigan Journal of International Law 20, 4: 175-181.

Weiss, Wolfgang. 2003. “Security and predictability under WTO law.” World Trade Review 2,2: 183-219

WTO, “What is the WTO?” 2009. [Online] Available: http://www.wto.org

50

ประวตผเขยนนายบณฑต หลมสกล

วฒการศกษาปรญญาตร (รบ เกยรตนยมทนภมพล) รฐศาสตรการทต เกยรตนยมทนภมพล

มหาวทยาลยธรรมศาสตรปรญญาโท (MA) International Political Economy, University of Wisconsin, Madisonปรญญาโท (LLM) Economic Law, King’s College, University of London

(ทนรฐบาลสหราชอาณาจกรภายใต Colombo Plan)ประวตการทางานเลขานการเอก คณะผแทนไทยประจาองคการสหประชาชาต ณ นครนวยอรกอคค แทนไทยประจาองคการการคาโลก ณ นครเจนวานกการทตชานาญการพเศษ กรมเศรษฐกจระหวางประเทศ

WTO

European Communities — Customs Classification of Frozen Boneless Chicken Cuts (DS286)European Communities — Export Subsidies on Sugar (DS283)United States — Measures Relating to Shrimp from Thailand (DS343)

Customs and Fiscal Measures on Cigarettes from the Philippines (DS371)Customs Valuation of Certain Products from the European Communities (DS370)ทนวจย- “ซอฟตแวรของประเทศไทย” , 2536- “ .ศ.2521: ขอเสนอแนะในการแกไขปรบปรงกฎหมาย”, ทนวจยรชดาภเษกสมโภช,2536- “การศกษาสถานภาพการสงเสรมและการจดการทรพยสนทางปญญาในประเทศไทย” รายงานการวจยการศกษาการจดการทรพยสนทางปญญาในประเทศไทย, ทนจากจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2538

51

- “ : Legaldevelopment of electronic commerce in Thailand”, ทนจากสานกงานเลขานการคณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต, ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาตสานกงานพฒนาวทยาศาสตร และเทคโนโลยแหงชาต, 2541

(เฉพาะบางสวน)หนงสอ- ขอบเขตการคมครองโปรแกรมคอมพวเตอรภายใตกฎหมายลขสท สานกพมพแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2547- , 2538วารสาร- “ ”, วารสาร

นตศาสตร, (ธรรมศาสตร) ม.ย. 2549- “สบป WTO ความทาทา ”,

จฬาลงกรณวารสาร, เม.ย.-ม.ย. 2548- “ขอตกลงแกตตดานทรพยสนทางปญญาลทางการปรบศกยภาพการคาเชงรก”, จฬาลงกรณ

วารสาร, เม.ย.-ม.ย. 2538- “แนวทางของประชาคมยโรปในการคมครองโปรแกรมคอมพวเตอรภ :

ขอกาหนดวาดวยการอนญาตใหทา reverse engineering”, ดลพาห, ก.ค.-ก.ย. 2538- “ผลกระทบตอกฎหมายธรกจและการคาระหวางประเทศ ในการนาเทคโนโลยสารสนเทศมา

ใช” วารสารกฎหมาย (จฬาลงกรณ) พ.ย. 2539- “อะไรคอกฎหมาย Special 301”, วารสารนตศาสตร (ธรรมศาสตร) ม.ค. 2534- “ Window และ Look &

Feel” วารสารนตศาสตร (ธรรมศาสตร) ธ.ค. 2539- “ :

ขอกาหนดวาดวยการอนญาตใหทา reverse engineering” ดลพาห ก.ค.-ก.ย. 2538- “การคมครองทรพยสนทางปญญากบปญหาการคาระหวางประเทศ”, Chulalongkorn Journal

of Economics, April 1992, Volume 4, Number 1