2553 - silpakorn university · 2012. 2. 15. ·...

ชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาท

โดย นายปรชญา กล านาค

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาเครองเคลอบดนเผา ภาควชาเครองเคลอบดนเผา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2553

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

SEASONING FOR THE BLIND

By Prachya Klamnark

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree MASTER OF FINE ARTS Department of Ceramics

Graduate School SILPAKORN UNIVERSITY

2010

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “ชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาท” เสนอโดย นายปรชญา กล านาค เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาเครองเคลอบดนเผา ……....................................................... (ผชวยศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย วนท..........เดอน.................... พ.ศ........... อาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. ผชวยศาสตราจารย ดร.สภาว ศรนคราภรณ 2. ศาสตราจารย เกยรตคณเสรมศกด นาคบว 3. ผชวยศาสตราจารยสบพงศ เผาไทย คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ .................................................... ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารยศภกา ปาลเปรม) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (อาจารยวศนบร สพานชวรภาชน) ( ผชวยศาสตราจารย ดร.สภาว ศรนคราภรณ) ............/......................../.............. ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (ศาสตราจารย เกยรตคณเสรมศกด นาคบว) (ผชวยศาสตราจารยสบพงศ เผาไทย) ............/......................../.............. ............/......................../..............

ง

50153307 : สาขาวชาเครองเคลอบดนเผา ค าส าคญ : ชดเครองปรงส าหรบผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท ปรชญา กล านาค : ชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาท. อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : ผศ.ดร.สภาว ศรนคราภรณ , ศ.เกยรตคณ เสรมศกด นาค บว และ ผศ.สบพงศ เผาไทย. 116 หนา. โครงการออกแบบชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาทน มวตถประสงคเพอลดขนตอนในการปรงอาหารเนองจากในการปรงอาหารแตละครงของผมความบกพรองทางดานจกษประสาทตอ งดม ชม และสมผส เพอแยกแยะเครองปรงแตละชนดกอนปรงอาหาร และมเครองปรงบางสวนทเหลอจาการปรงอาหารตองทงเนองจากไมมภาชนะเฉพาะส าหรบบรรจท าใหสนเปลองวตถดบเปนอยางมาก การออกแบบชดเครองปรงนจะชวยจ าแนกชนดของเครองปรงไดงายขนจากสญลกษณและอกษรเบรลลแมภาชนะถกเปดฝาทงไว ระหวางปรงอาหาร กไมสรางความสบสนวาภาชนะนบรรจเครองปรงอะไร และไมสามารถสลบฝากบภาชนะบรรจได โดยใชสญลกษณเปนตวควบคมในการแยกชนดของเครองนนๆ อกทงการออกแบบยงค านงถงหลกการทางการยศาสตร (Ergonomics) มาเปนอกองคประกอบหนงส าหรบการออกแบบ นนคอเนนการหยบจบใชงานงายและเหมาะมอ โครงการออกแบบชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาทประกอบดวย ชดเครองปรงในหองครว 2 รปแบบ และ ชดเครองปรงบนโตะอาหาร 2 รปแบบ โดยการขนรปแบบหลอ ใชเนอดนดนพอรซเลนชนดหลอแบบ ส าหรบเคลอบทใชในการตกแตงเปนเคลอบมน และกงมนกงดานท าการเผาชนงานทอณหภม 1,200°c ในบรรยากาศแบบสนดาปสมบรณ (Oxidation)

ผลของการวจยและออกแบบ ชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบก พรองทางดานจกษประสาท สามารถชวยในการจ าแนกชนดของเครองปรงไดงายขนจงประหยดเวลา และหยบจบมขนาดเหมาะมอ ท าใหผมความบกพรองทางดานจกษประสาทมความสะดวกและปรงอาหารไดงายมากขน

ภาควชาเครองเคลอบดนเผา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2553 ลายมอชอนกศกษา........................................ ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. ....................... 2. ....................... 3. .......................

จ

50153307 : MAJOR : CERAMICS KEY WORD : SEASONING FOR THE BLIND PRACHYA KLAMNARK : SEASONING FOR THE BLIND. THESIS ADVISORS : ASST.PROF.SUPAVEE SIRIN-K-RAPORN,Ph.D., PROF. EMERITUS SERMSAK NARKBUA, AND ASST.PROF. SUABPONG POWTHAI. 116 pp.

The purpose of this research is to design for the ceramic seasoning containers to reduce the process and time of cooking. The set of containers marked in symbol and Braille will help distinguish types of seasoning easier. These sets also help avoid confusing or switching the lids and their containers. Moreover the design takes account of the principles of ergonomics focused on easy holding for both the blind and the normal people. The project on designing the ceramic seasoning containers for the disability from the eyes of the defect consists of two sets of the seasoning containers in the kitchen and the other two sets on the table. Formed by slip casting ,the hollow or drain casting. The clay body is porcelain. The type of glaze is clear and semi-matt. Firing at 1,200 ° c in an oxidising atmosphere. The results of this research and design revealed that the sets of seasoning containers could helped distinguish the types of seasoning and be held easily. The time for cooking could be saved.

Department of Ceramics Graduate School, Silpakorn University Academic Year 2010 Student's signature .................................................... Thesis Advisors' signature 1. ............................. 2. ............................... 3. ...............................

ฉ

กตตกรรมประกาศ โครงการออกแบบชดเครองปรงสาหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาท ซงไดรบแรงบนดานใจมาจาก นกศกษาทานหนงทมความบกพรองทางดานจกษประสาทปรงอาหารประเภทกวยเตยว ซงจากการสงเกตของขาพเจาไดเหนวาการปรงอาหารของผทมความบกพรองทางจกษประสาทนนมความยงยากและทาไดชากวาคนทปกต เลยมความสนใจทจะวจยและศกษาคนหาวธทจะลดขนตอนของการปรงอาหารใหกบผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท จงทาใหโคงการนเกดขน จงขอขอบคณนกศกษาทมความบกพรองทางดานจกษประสาท ทานนมากทเปนจดเรมตนของโครงการนทงหมด ขอขอบคณ บดา มารดา ทเปนผสนนสนนหลกในเรองของเงนทนทขาดหายไป และเปนกาลงใจทสงมาทโทรศพทของขาพเจาทกเยน ขอบคณอาจารยทปรกษา อาจารยในภาควชาทกทานทชวยเหลอในเรองวชาความรและสนบสนนโครงการนใหเกดขน ขอบคณ กลมคนทมความบกพรองทางดานจกษประสาททใหความรวมมอ และแสดงความคดเหนตอรปแบบผลงานทาใหเกดการพฒนารปแบบผลงานทสมบรณโดยเฉพาะ นายเจน ชยเดช , นางสาวสปราณ ศรสวสด ทชวยดแลเรองรปแบบของชนงานและดแลเรองอกษรเบรลล ขอบคณบคลากรและเจาหนาท วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล ทใหความอนเคราะหและความรวมมอในการดาเนนงาน ขอบคณเจาหนาท สเทพ มากงเหลอม ทชวยเหลอโดยตลอด ขอบคณนางสาวพรรณธภา ธรรมวณทา ทชวยเหลอเรองเอกสารทางวชาการ และทกๆทานทไมไดกลาวถงในทนทใหความชวยเหลอ ความรวมมอ รวมถงรวมแรงททาใหโครงการครงนสาเรจ

ช

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ........................................................................................................................... ง บทคดยอภาษาองกฤษ ..................................................................................................................... จ กตตกรรมประกาศ .......................................................................................................................... ฉ สารบญภาพ ...................................................................................................................................... ฎ บทท

1 บทน า ............................................................................................................................... 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา .......................................................................... 1 จดมงหมายและวตถประสงคของการศกษา ..................................................................... 2 สมมตฐานของการศกษา .................................................................................................. 2 ขอบเขตของการศกษา ...................................................................................................... 2 ขนตอนการศกษา ............................................................................................................. 3 วธการศกษา...................................................................................................................... 4 แหลงขอมล ...................................................................................................................... 4 อปกรณทใชในการคนควา ............................................................................................... 4 คาใชจายทงหมดในการวจย ............................................................................................. 5 การเสนอผลงาน ............................................................................................................... 5 2 เอกสารหรองานวจยทเกยวของ ....................................................................................... 6 ขอมลในการออกแบบ ...................................................................................................... 7 ขอมลทวไป ขอบเขต ค านยาม และสาเหตความพการ .......................................... 8 การจดเตรยมสงอ านวยความสะดวกใหแกคนตาบอด ........................................... 8 อกษรเบรลล ........................................................................................................... 10 อกษรเบรลลภาษาไทย ........................................................................................... 11 การยศาสตร (Ergonomics) .................................................................................... 13 มอและขอมอ .......................................................................................................... 14 ผลตภณฑเครองปรงรส ......................................................................................... 18 วตถดบทใชในการออกแบบ ............................................................................................ 19

ซ

บทท หนา

เนอดนพอรชเลน (Porcelain) ................................................................................. 19 น าเคลอบ ................................................................................................................ 20 ปนปลาสเตอร ........................................................................................................ 20 ขอมลทางดานกระบวนการการผลต ................................................................................ 21 วธการท าตนแบบ ................................................................................................... 21 การท าแมพมพ........................................................................................................ 21 การหลอน าดนและการตกแตงชนงาน ................................................................... 21 การเผา .................................................................................................................... 21

3 วธการด าเนนงาน ............................................................................................................. 22 ศกษาขอมล สมภาษณและสงเกตเกยวกบพฤตกรรมในการปรงอาหารของผ

ทมความบกพรองทางดานจกษประสาท .......................................................................... 22

การวดระดบของเหลวของผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท................... 22 วเคราะหพฤตกรรมของผมความบกพรองทางดานจกษประสาท .................................... 27 การจ าแนกชนดของเครองปรง .............................................................................. 27 การวดปรมาณเครองปรงในขณะเทจากบรรจภณฑลงภาชนะ .............................. 28 เครองปรงประเภทของเหลวตองเทใสภาชนะกอนเมอเหลอตองเททง ................. 28 การวางและจดจ าต าแหนงของเครองปรง .............................................................. 29 การตวงปรมาณของเครองปรง ............................................................................... 29 ขนตอนการผลตทางเครองเคลอบดนเผา ......................................................................... 30 การสรางตนแบบ .................................................................................................... 30 การท าแบบพมพ..................................................................................................... 31 การขนรปผลตภณฑ ............................................................................................... 31 การเผาผลตภณฑ .................................................................................................... 32 วเคราะหและประเมนผลการออกแบบ ............................................................................ 33 4 การด าเนนงาน.................................................................................................................. 36 แนวทางการออกแบบ ...................................................................................................... 37 แนวทางการออกแบบชวงท 1 ............................................................................. 37 แนวทางการออกแบบชวงท 2 ............................................................................... 38

ฌ

แนวทางการออกแบบชวงท 3 ............................................................................... 40 แนวทางการออกแบบชวงท 4 ............................................................................... 42 แนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลว(แบบแท)

ชวงท 1 .........................................................................................................

44 แนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลว(แบบแท)

ชวงท 2 .........................................................................................................

46 แนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลว(แบบแท)

ชวงท 3 .........................................................................................................

48 สรปแนวทางการออกแบบชดเครองปรงส าหรบผทมความบกพรองทาง

จกษประสาท ................................................................................................

49 การสรางตนแบบ .............................................................................................................. 52 ชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 1 ................................................................... 52 ชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 2 ..................................................................... 55 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 1 ................................................................ 58 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 2 ................................................................ 60 การสรางแมพมพ .............................................................................................................. 63 การขนรปผลตภณฑดวยวธการหลอน าดน ...................................................................... 64 การเผาดบ ......................................................................................................................... 65 การเคลอบ ........................................................................................................................ 65 การเผาเคลอบ ................................................................................................................... 66 ผลงานส าเรจ..................................................................................................................... 67 อภปรายผลการออกแบบ .................................................................................................. 92 5 สรปผลการออกแบบ ....................................................................................................... 93 สรปผลการออกแบบ ........................................................................................................ 93 ขอเสนอแนะ .................................................................................................................... 94 ดานการออกแบบ ................................................................................................... 94 ดานการผลต ........................................................................................................... 94

บรรณานกรม ..................................................................................................................................... 95

ญ

หนา

ภาคผนวก ......................................................................................................................................... 97 ภาคผนวก ก ขอมลดานวตถดบ และ ขอมลทางดานกระบวนการการผลต.................... 98 ภาคผนวก ข เขยนแบบ ................................................................................................... 109 ประวตผวจย ...................................................................................................................................... 116

ฎ

สารบญภาพ

ภาพท หนา

1 ทางเดนทงทเปนพนผวเพอบอกท ศทาง (Guiding Block) และพนผวเพอ เตอน ใหระมดระวง (Warning Block) ..................................................................

9

2 สญลกษอกษรเบรลลทปมชน และเสยงไวในลฟท ......................................................... 10 3 สญลกษอกษรเบรลลภายในอาคารราชสดาเพออ านวยความสะดวกตางๆใหกบ

ผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท ............................................................ 10

4 หลยส เบรลล หรอ ลย ไบรย (Louis Braille) .................................................................. 11 5 แสดงลกษณะการเขยนอกษรเบรลล ............................................................................... 12 6 อกษรเบรลลภาษาไทย ..................................................................................................... 13 7 ลกษณะการวางมอแบบ neutral....................................................................................... 15 8 ขนาดมอแสดงระยะหางระหวางนวและองมอในทาทางการจบแบบตางๆ .................... 16 9 ลกษณะการเคลอนไหวของมอและขอมอทควรหลกเลยง .............................................. 17 10 ต าแหนงและการเคลอนไหวของมอและขอมอทควรเกดขนนอยครง ............................ 17 11 ขนาดมอแสดงระยะหางระหวางขอนวและองมอในทาทางการจบแบบตางๆ ............... 18 12 แสดงการวดระดบของแหลวจากภาชนะตวงของผมความบกพรองทางดาน

จกษประสาท ......................................................................................................... 22

13 การจ าแนกเครองปรงจากการดม ชม และสมผส ............................................................ 27 14 การแยกแยะเครองปรงจากการดม ชม และสมผสกอนการปรง ..................................... 27 15 การวดปรมาณเครองปรงในขณะเทจากบรรจภณฑลงภาชนะ........................................ 28 16 เครองปรงประเภทของเหลวตองเทใสภาชนะกอนเมอเหลอตองเททง .......................... 28 17 การวางและจดจ าต าแหนงของเครองปรง ....................................................................... 29 18 การตวงปรมาณของเครองปรง ........................................................................................ 29 19 การปรงอาหารดวยเครองปรงประเภทของเหลว ............................................................. 30 20 การสรางตนแบบดวยวธกลง ........................................................................................... 30 21 การท าแบบแมพมพน าดนหลอ ....................................................................................... 31 22 การขนรปผลตภณฑดวยน าดนหลอ ................................................................................ 31 23 การเผาผลตภณฑ ............................................................................................................. 32

ฏ


24 Sketch 2 มต ชวงท 1 ....................................................................................................... 37 25 Sketch 3 มต ชวงท 1 ....................................................................................................... 37 26 วเคราะหSketch ชวงท 2 จากผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท ........................ 38 27 Sketch 2 มต ชวงท 2 ....................................................................................................... 39 28 Sketch 3 มต ชวงท 2 ....................................................................................................... 39 29 วเคราะหSketch ชวงท 2จากผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท ......................... 40 30 Sketch 2 มต ชวงท3 ........................................................................................................ 41 31 Sketch 3 มต ชวงท 3 ....................................................................................................... 41 32 วเคราะหSketch ชวงท 3 จากผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท ........................ 42 33 Sketch 2 มต ชวงท 4 ....................................................................................................... 43 34 Sketch 3 มต ชวงท 4 ....................................................................................................... 43 35 วเคราะหSketch ชวงท 3 จากผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท ........................ 44 36 แบบรางการออกแบบการเทเครองปรงทเปนของเหลว 1 ............................................... 45 37 การออกแบบการเทเครองปรงทเปนของเหลว 1 ............................................................. 47 38 แบบรางการออกแบบการเทเครองปรงทเปนของเหลว 2 ............................................... 47 39 แบบรางการออกแบบการเทเครองปรงทเปนของเหลว 2 ............................................... 47 40 การออกแบบการเทเครองปรงทเปนของเหลว 2 ............................................................. 48 41 การออกแบบการเทเครองปรงทเปนของเหลว 3 ............................................................. 49 42 สญลกษณของเครองปรงแตละชนด ............................................................................... 50 43 ชดเครองปรงทใชในหองครวรปแบบท 1 ....................................................................... 53 44 ตนแบบภาชนะบรรจน าตาลทรายในหองครว รปแบบท 1............................................. 53 45 ตนแบบภาชนะบรรจเกลอในหองครว รปแบบท 1 ........................................................ 53 46 ตนแบบภาชนะบรรจพรกปนในหองครว รปแบบท 1.................................................... 54 47 ตนแบบภาชนะบรรจพรกไทยในหองครว รปแบบท 1 .................................................. 54 48 ตนแบบภาชนะบรรจน าปลาในหองครว รปแบบท 1 ..................................................... 54 49 ตนแบบภาชนะบรรจน าสมสายชในหองครว รปแบบท 1.............................................. 55 50 ชดเครองปรงทใชในหองครวรปแบบท 1 ....................................................................... 55 51 ตนแบบภาชนะบรรจน าตาลทรายในหองครว รปแบบท 2............................................. 56

ฐ


52 ตนแบบภาชนะบรรจเกลอในหองครว รปแบบท 2 ........................................................ 56 53 ตนแบบภาชนะบรรจพรกปนในหองครว รปแบบท 2.................................................... 56 54 ตนแบบภาชนะบรรจพรกไทยในหองครว รปแบบท 2 .................................................. 57 55 ตนแบบภาชนะบรรจน าปลาในหองครว รปแบบท 2 ..................................................... 57 56 ตนแบบภาชนะบรรจน าสมสายชในหองครว รปแบบท 2.............................................. 57 57 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 1 ........................................................................................ 58 58 ตนแบบภาชนะบรรจน าตาลทรายบนโตะอาหาร รปแบบท 1 ........................................ 59 59 ตนแบบภาชนะบรรจพรกปนโตะอาหาร รปแบบท 1 .................................................... 59 60 ตนแบบภาชนะบรรจน าปลาบนโตะอาหาร รปแบบท 1 ................................................ 59 61 ตนแบบภาชนะบรรจน าสมสายชบนโตะอาหาร รปแบบท 1 ......................................... 60 62 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 1 ......................................................................... 61 63 ตนแบบภาชนะบรรจน าตาลทรายบนโตะอาหาร รปแบบท 2 ........................................ 61 64 ตนแบบภาชนะบรรจพรกปนบนโตะอาหาร รปแบบท 2 ............................................... 62 65 ตนแบบภาชนะบรรจน าปลาบนโตะอาหาร รปแบบท 2 ................................................ 62 66 ตนแบบภาชนะบรรจน าสมสายชบนโตะอาหาร รปแบบท 2 ......................................... 63 67 การท าแมพมพ ................................................................................................................. 63 68 แสดงการแกะ Key Lock บนแมพมพ ............................................................................. 64 69 การขนรปผลตภณฑดวยวธการหลอน าดน ..................................................................... 64 70 การตกแตงผลตภณฑ ....................................................................................................... 65 71 การเผาดบ ........................................................................................................................ 65 72 การชบเคลอบ .................................................................................................................. 66 73 การเผาเคลอบ .................................................................................................................. 66 74 ผลงานส าเรจชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 1 ......................................................... 68 75 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าตาลทรายในหองครวรปแบบท 1 ...................................... 69 76 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจเกลอในหองครวรปแบบท 1 ................................................. 70 77 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกปนในหองครวรปแบบท 1............................................. 71 78 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกไทยในหองครวรปแบบท 1 ........................................... 72 79 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าปลาในหองครวรปแบบท 1 .............................................. 73

ฑ


80 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าสมสายชในหองครวรปแบบท 1 ....................................... 74 81 ชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 2 .............................................................................. 75 82 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าตาลทรายในหองครวรปแบบท 2 ...................................... 76 83 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจเกลอหองครวรปแบบท 2 ...................................................... 77 84 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกปนในหองครวรปแบบท 2............................................. 78 85 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกไทยในหองครวรปแบบท 2 ........................................... 79 86 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าปลาในหองครวรปแบบท 2 .............................................. 80 87 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าสมสายชในหองครวรปแบบท 2 ....................................... 81 88 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 1 ......................................................................... 82 89 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าสมสายชบนโตะอาหารรปแบบท 1 .................................. 83 90 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกปนบนโตะอาหารรปแบบท 1 ........................................ 84 91 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าปลาโตะอาหารรปแบบท 1 ............................................... 85 92 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าสมสายชบนโตะอาหารรปแบบท 1 .................................. 86 93 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 2 ......................................................................... 87 94 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าตาลทราบบนโตะอาหารรปแบบท 2 ................................ 88 95 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกปนโตะอาหารรปแบบท 2.............................................. 89 96 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าปลาโตะอาหารรปแบบท 2 ............................................... 90 97 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าสมสายชบนโตะอาหารรปแบบท 2 .................................. 91 98 ทดลองใชงานจรงชดเครองปรงในหองครว รปแบบท 2 ................................................ 92 99 ทดลองใชงานจรงชดเครองปรงบนโตะอาหาร รปแบบท 1 ........................................... 92 100 ชดเครองปรงอาหารในหองครวรปแบบท1 .................................................................... 110 101 ชดเครองปรงอาหารในหองครวรปแบบท 2 ................................................................... 111 102 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท1 .......................................................................... 112 103 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท1 แบบเท .............................................................. 113 104 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท2 .......................................................................... 114 105 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท2 แบบเท .............................................................. 115

1

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ในปจจบนมรปแบบของชดเครองปรงบนโตะอาหารม นาตาล พรกไทย นาปลา นาสมสายช พรกปน เกลอ ออกมาหลากหลายรปแบบ และวสดทใชในการผลตมหลายชนดทงทเปน แกว พลาสตก หรอ เมลามน ซงตวภ าชนะมลกษณะการใชทเอออานวยกบคนปกต ทสามารถมองเหนและหยบจบไดถกชนดไดจากการมองเหน ดงนนการอออกแบบชดเครองปรงสาหรบผบกพรองทางดานจกษประสาทกสาคญเชนกน ซงการใชชวตประจาวนของผบกพรองทางดานจกษประสาท นนกเหมอนกบคนปกตเพ ยงแตเสยการมองเหน การใชสงของ หรอการทากจกรรมตางๆอาจจะตองใช การสมผส เพอกาหนดภาพสงของ หรอสถานทขนมาเพอจดจาสาหรบการใชชวตประจาวน ผศกษามความสนใจทจะทาการศกษาพฤตกรรมของผบกพรองทางดานจกษประสาทในการดาเนนชวตประจาวนเกยวก บการรบประทานอาหาร และนามาวเคราะหเพอออกแบบชดเครองปรงบนโตะอาหาร และ ชดเครองปรงในหองครวสาหรบผบกพรองทางดานจกษประสาท เพอชวยเหลอใหบคคลกลมนสามารถเขาใจไดวาเครองปรงแตละชนดคออะไร โดยใช สญลกษณ ควบคกบอกษรเบรลลซงเปนตวหนงสอสาหรบผบกพรองทางดานจกษประสาท รปทรงเรขาคณตทตางกนเพอชวยในการจดจาและชวยใหจบถนดมอตามหลกการของ Ergonomics ซงเปนศาสตรทวาดวยการออกแบบเครองใชหรออปกรณทเหมาะสมกบสภาพการใชงานและสรระของผใช ในการออกแบบตามหลกของ Ergonomics เพอทาใหการปฏบตงานสะดวกสบายและมประสทธภาพเพมขนอกทงยงลดความเสยงในการเกดอบตเหตและปญหาทางดานสขภาพอนามยของผใชอกดวย ทาใหเกดรปแบบทหลากหลายขนและสามารถผลตในระบบอตสาหกรรมได ในการศกษาโครงการชนนเปนแนวทางในก ารพฒนาการออกแบบสาหรบผบกพรองทางดานจกษประสาทเพออานวยความสะดวกในชวตประจาวนของเกยวกบการรบประทานอาหารของผบกพรองทางดานจกษประสาทใหสามารถปรงรสชาตของอาหารไดอยางสะดวกมากขน รวมถงผคนทวไปทปกตสามารถใชงานไดเชนกน

2

จดมงหมายและวตถประสงคของการศกษา 1. เพอใหรปแบบเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทางกายภาพของกลมผใช 2. เพอใหประโยชนใชสอยมความสอดรบกบกายภาพของผใชมากขน 3. ทาใหผบกพรองทางดานจกษประสาทนนสะดวกตอการใชงานมากขน 4. เปนแนวทางในการศกษาแนวทางพฒนารปแบบของผลตภณฑทมการนาหลกการออกแบบมาใช โดยมการศกษากลมผใชทเปนกรณพเศษสาหรบผบกพรองทางดานจกษประสาท สมมตฐานของการศกษา โครงการออกแบบชดเครองปรงอาหารสาหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาทสามารถชวยอานวยความสะดวก และเพมคณภาพชวตในการดารงชวตประจาวนในการปรงอาหารใหสามารถทาไดงายขน เนองจากการศกษาของโครงการนมงเนนออกแบบผลตภณฑใหสามารถใชงานงายไมยงยาก จบถนดมอ ผลตภณฑจะชวยลดขนตอนและเวลาในการประกอบอาหารใหนอยลงทาใหการประกอบอาหารสามารถทาไดไมยงยาก ผทาการศกษาคาดวา ชดเครองปรงบนโตะอาหาร และ ชดเครองปรงในหองครว สาหรบผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทนนมประโยชนเหมาะสมกบการใชงานในชวตประจาวน โดยใชวสดภายในประเทศ และสามารถผลต เพอตอบสนองตามความตองการเกยวกบพฤตกรรมการประกอบอาหารไดอกดวย ขอบเขตของการศกษา 1. ศกษาชดเครองปรง นาตาล นาปลา นาสมสายช พรกปน พรกไทย เกลอทมอยใน ปจจบนภายในทพกอาศยทงบนโตะอาหาร และในหองครว 2. ศกษาอกษรเบรลลเพอนามาใชออกแบบเพอจาแนกชนดของเครองปรงในชนงาน 3. ศกษาพฤตกรรมของผบกพรองทางดานจกษประสาททวไป โดยศกษาจากการปรง อาหารเปนหลหเพอนามาวเคราะหาไหรชรบการออกแบบเนนการใชงานไดสะดวก 4. ศกษาการออกแบบตามหลกของ การยศาสตร (Ergonomics) เพอใหจบไดถนดมอ 5. ศกษารปแบบรปทรงเรขาคณตเพอนามาออกแบบ 6. ขนรปดวยพมพหลอนาดน 7. ผลตชนงาน จานวน 8 ชด 7.1 ชดเครองปรงบนโตะอาหาร ประกอบดวย นาตาล นาปลา นาสมสายช พรกปน ขนาดประมาณ 200 มลลลตร 2 รปแบบ รปแบบละ 2 ชด

3

7.2 ชดเครองปรงในครว ประกอบดวย นาตาล นาปลา นาสมสายช พรกปน พรกไทย เกลอ ขนาดประมาณ 400 มลลลตร 2 รปแบบ รปแบบละ 2 ชด

8. สถานทปฏบตงาน และทาการทดลองออกแบบชนงาน อาคารปฏบตงานเครองเคลอบดนเผา คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร จงหวดนครปฐม ขนตอนการศกษา 1. ศกษาปญหาและกาหนดขอบเขตของปญหา 2. ศกษาคนควาและรวบรวมขอมลพนฐานในการออกแบบ 2.1 รวบรวมขอมลทเกยวของกบชดเครองปรงในปจจบน 2.2 ขอมลพฤตกรรมทวไปของผบกพรองทางดานจกษประสาท รวมทงพฤตกรรมในการปรงอาหาร 2.3 รวบรวมขอมล หองครวสาหรบผบกพรองทางดานจกษประสาท 2.4 ศกษา อปกรณชวยและเทคโนโลยสารสนเทศเพอผบกพรองทางดานจกษประสาททางการมองเหน 2.5 เอกสารและขอมลทเกยวกบกระบวนการผลตและวตถดบตางๆทใชในการผลตเครองเคลอบดนเผา

3. วเคราะหขอมลและแนวความคดเพอหารปแบบทตองการ สาหรบใชเปนแนวทางใน การออกแบบ 4. ดาเนนการออกแบบผลงานโดยนาขอมลทรวบรวมไดมาวเคราะห เพอเปนแนวทางในการสรางสรรคผลงานตามขนตอน 4.1 รางลายเสน 2 มต เพอหารปแบบตามวตถประสงค 4.2 นาลายเสน 2 มต มาเขยนแบบเพอสรางเปนรปทรง 3 มต ขนาดเทาจรง 4.3 นารปแบบ 3 มต ใหผบกพรองทางดานจกษประสาทไดสมผส เพอวเคราะห 5. หาขอสรปในการพฒนารปแบบในครงตอไป 5.1 สรปรปแบบของชนงาน 5.2 ทาตนแบบ 3 มต ตามแบบทกาหนดไวเพอนามาผลตชนงานจรงตอไป 6. ทดลองเนอดน วธการตกแตง สรปผลแลวเลอกนามาใช

7. ดาเนนการผลตตามกระบวนการผลตเครองเคลอบดนเผา 8. ปรบแกผลงานทเกดปญหา

4

9. วเคราะหผลการออกแบบ การทดลองและการผลต 10. สรปผลการศกษา และอภปลายผลตามขนตอนทงหมด 11. จดเสนอผลงานสาเรจ ผลการทดลองทงหมดพรอมเอกสารประกอบการศกษา มการประเมนผลการออกแบบโดยผเชยวชาญ จานวนไมนอยกวา 3 ทาน วธการศกษา 1. เกบรวบรวมขอมลทเกยวของในการออกแบบ นามาวเคราะห และเรยบเรยงเพอทาการออกแบบ

2. ใชอปกรณเครองมอและวตถดบทางเครองเคลอบดนเผา ทาการออกแบบทดลองและ ดาเนนการผลต ชดเครองปรงบนโตะอาหารสาหรบผบกพรองทางดานจกษประสาททาจากเครองปนดนเผา 3. จดบนทกผลการดาเนนงานทกขนตอน 4. บนทกดวยภาพและขอมล ผลงานการออกแบบและกระบวนการผลต 5. สรปผลการดาเนนงานทงหมดออกมาเปนงานเอกสาร พรอมทงจดแสดงผลงานเพอทาการประเมน แหลงขอมล ในขนตอนการรวบรวมขอมลจะทาการรวบรวมขอมลทเกยวของทกแขนง เชน เอกสารจากหองสมด วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล รวมถงเขารวมสงเกตการณในระหวางผบกพรองทางดานจกษประสาทปรงอาหารเอง อปกรณทใชในการคนควา 1. อปกรณทใชในการเกบขอมลไดแก 1.1 คอมพวเตอร สาหรบจดเตรยมงานเอกสารตางๆใหเรยบรอย 1.2 กลองถายรป สาหรบบนทกขอมลทเปนภาพถาย 1.3 กลองวดทศน สาหรบบนทกขอมลภาพเคลอนไหว 2. อปกรณทใชในการผลตชนงานในกระบวนการทางอตสาหกรรมเครองเคลอบดนเผา เครองมอปนรปแบบตางๆ

http://www.rs.mahidol.ac.th/thai/index.html

5

คาใชจายทงหมดในการวจย คาใชจายทงหมดในการวจยประมาน 60,000 บาท การเสนอผลงาน 1. จดทาการเสนอรปแบบของชนงานทสมบรณ โดยการจดแสดงผลงาน พรอมทงผลการทดลองตามลาดบ 2. ถายทาวดทศนเกยวกบการใชงานผลตภณฑชดเครองปรงบนโตะอาหาร และ ชดเครองปรงในครวของผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท 3. เอกสารทางการศกษา 4. มการประเมนผลการศกษาและออกแบบโดยผเชยวชาญ จานวน 5 ทาน

6

บทท 2

เอกสารหรองานวจยทเกยวของ

เอกสารทเกยวของในโครงการออกแบบชดเครองปรงส าหรบผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทประกอบดวยรายละเอยดดงตอไปน 1. ขอมลในการออกแบบ

1.1 ขอมลทวไป ขอบเขต ค านยาม และสาเหตความพการ 1.2 การจดเตรยมสงอ านวยความสะดวกใหแกคนตาบอด 1.3 อกษรเบรลล 1.4 อกษรเบรลลภาษาไทย 1.5 การยศาสตร (Ergonomics) 1.6 มอและขอมอ 1.7 ผลตภณฑเครองปรงรส

2. ขอมลทางดานวตถดบ 2.1 เนอดนพอรชเลน (Porcelain) 2.2 น าเคลอบ 2.3 ปนปลาสเตอร

3. ขอมลทางดานกระบวนการการผลต 3.1 วธการท าตนแบบ 3.2 การท าพมพ 3.3 การหลอน าดนและการตกแตงชนงาน 3.4 การเผา

7

1. ขอมลในการออกแบบ ส าหรบการพฒนาคณภาพชวตคนตาบอดในฐานะประชากรกลมหนงของประเทศนน จากสภาพปญหาและขอจ ากดหลายประการใ นการด าเนนงานเปนเหตใหคนตาบอดทวประเทศจ านวนเกอบรอยละ 90 ไมสามารถเขาถงโอกาสในการพฒนาคณภาพชวตหรอแมแตการไดรบความชวยเหลอบรรเทาทกขดวยการสงเคราะหขนพนฐาน ชวตไรความหวงตองเปนภาระของผอนไปตลอด มคณภาพชวตทต ากวาระดบมาตรฐาน เดกตาบอดในวยเรยนจ านวนกวารอยละ 80 ขาดโอกาสทางการศกษาและคนตาบอดในวยท างานจ านวนกวารอยละ 95 ไมมงานท า และไมพรอมทจะประกอบอาชพเนองจากไมเคยไดรบการฝกทกษะใด ๆ มากอน ส าหรบกลมคนตาบอดเพยงจ านวนนอยซงพอจะไดรบโอกาสอยบางหรอสามารถชวยเหลอตนเองไดในระดบหนงกตองประสบกบปญหาและอปสรรคนานาประการในการด ารงชวต เชน การเขาไมถงและไมสามารถใชประโยชนไดจรงจากบรก ารสาธารณะตาง ๆ การไดรบการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมจากกฎหมายและนโยบายของรฐ (สมาคมตาบอดแหงประเทศไทย 2543 : 1-8) การด าเนนงา นจากภาคเอกชนแมจะไดผล อยางเปนรปธรรม แตดวยขอจ ากดดานทรพยากรและขอบเขตรบผดชอบจงท าใหการด าเนนงานครอบคลมประเดนส าคญเพยงบางประเดนหรอกอใหเกดประโยชนตอคนตาบอดเพยงกลมเลก ๆ และมกจะขาดความตอเนองยงยน ขณะท การด าเนนงานดานคนพการของภาครฐ แมจะเปนประเดนทมกฎหมายหรอนโยบายรองรบในระดบหลกการแตจากขอจ ากดและความไมพรอมทมกเกดขนในระดบกลไกปฏบต ท าใหการด าเนนงานเหลานนเปนไปอยางดอยประสทธภาพหรออาจเปนอปสรรคในการด ารงชวต นอกจากนจากการทการด าเนนงานดานคนพการของรฐมกยดหลกการด าเนนการรวมส าหรบคนพการทกประเภทตงแตระดบนโยบายจนถงระดบปฏบต จงปรากฏวาหลายประเดนไมสามารถตอบสนองตอสภาพปญหาและความตองการทแทจรงของคนตาบอด ดงนน จงกลาวไดวางานดานการพฒนาคณภาพชวตคนตาบอดในประเทศไทยขาดทงหลกประกนในปจจบนและขาดทศทางทพอจะคาดหวงไดถงการด าเนนงานทมประสทธภาพในอนาคตประชาคมคนตาบอดอนประกอบดวยคนตาบอด องคกรดานคนตาบอด ญาตและบคคลทเกยวของ บคลากรจากหนวยงานและองคกรทงภาครฐและเอกชนทด าเนนงานเกยวของกบคนตาบอดรวมทงผทสนใจในงานดานการ พฒนาคณภาพชว ตคนตาบอดจงเหนพองตองกนในการก าหนดใหมแผนพฒนาคณภาพชวตคนตาบอดแหงชาตขนเพอใหทกฝายใชเปนเครองมอประกอบการด าเนนการผลกดน ขบเคลอน และรวมกนพฒนางานดานคนตาบอดตอไป (สมาคมตาบอดแหงประเทศไทย 2543 : 1-8)

8

1.1 ขอมลทวไป ขอบเขต ค านยาม และสาเหตความพการ ตวเลขคาดประมาณจ านวนผพการทางการเหนขององคการอนามยโลก ซงระบวาประเทศก าลงพฒนาทงหลายจะมจ านวนผพการประเภทนราวรอยละ 1 ของจ านวนประชากรทงประเทศ ดงนนประเทศไทยจงนาจะมผพการทางการเหนอยไมนอยกวา 600,000 คน (กตพงศ สทธ 2550 : 3-5) ปจจยส าคญประการหนงทท าใหตวเลขจ านวนคนตาบอดจากแหลงขอมลตาง ๆ แตกตางกนกคอ วธการทใชในการส ารวจและการใหค าจ ากดความของความของค าวา “คนตาบอด” ทแตกตางกนออกไป อยางไรกตามในการใหค านยายเพอก าหนดขอบเขตกล มเปาหมายของการใหบรการนนหนวยงานตาง ๆ มกดงค าจ ากดความทระบไวตามกฎหมายมาใชอางอง ไดแกค าจ ากดความในกฎกระทรวงซงออกตามความในพระราชบญญตการฟนฟสมรรถภาพคนพการ พ.ศ. 2534 ซงก าหนดไววาคนพการทางการมองเหน ไดแก (ก) คนทมสายตาขางทดก วาเมอใชแวนสายตาธรรมดาแลวมองเหนนอยกวา 6/18 หรอ 20/70 ลงไปจนมองไมเหนแมแตแสงสวาง หรอ (ข) คนทมลานสายตาแคบกวา 30 องศา ค าจ ากดความขางตนท าใหแบงคนพการทางการเหนออกไดเปน 2 กลมใหญ ๆไดแก คนตาบอดสนทคอผทมองไมเหนเลยไปจนถงผทมองเหนเฉพาะแสงและเงากบคนสายตาเลอนรางซงจะสามารถใชสายตาในการท ากจกรรมตาง ๆ ไดคลายกบคนสายตาปกต แตอาจตองมการปรบขนาดของวตถเพอใหมองเหนไดชดเจนขน เชน การอานหนงสอตวพมพขยายใหญ (Large Print) รศ. นพ. อภชาต สงคาลวณช ประธานราชวทยา ลยจกษแพทยแหงประเทศไทย ไดกลาวถงสาเหตส าคญ ๆ ทท าใหเกดความพการทางตาไวในหนงสอ “ความพการปองกนไดถารวธ ” วา เกดจากความผดปกตของสายตา เชน สายตาสน สายตายาว หรอสายตาเอยงมาก ๆ เกดจากสวนประกอบของนยนตาผดปกต เชน กระจกตาด า ฝาขาว เลนสตาขน หรอเกดจากมโรคของประสาทตา เชนประสาทตาเสอม ความผดปกตทางตาทเกดขนในชวงวยตาง ๆ ไดแก ในเดกแรกเกดอาจมโรคทเกดจากความผดปกตทางกรรมพนธ หรอเกดจากการตดเชอ เชน มารดาเปนหดเยอรมน ในขณะตงครรภหรอเดกทคลอดกอนก าหนด ในวยท างานสวนใหญเกดจากอบตเหต ส าหรบในวยสงอาย โรคทพบบอยคอ ตอกระจก ตอหน และการเสอมของจอประ สาทตาบรเวณจดศนยกลางการรบภาพ (กตพงศ สทธ 2550 : 3-5) 1.2 การจดเตรยมสงอ านวยความสะดวกใหแกคนตาบอด กระแสการรณรงคและการตอบสนองดานสงอ านวยค วามสะดวกส าหรบคนพการของประเทศไทย เนนประเดนของสงอ านวยความสะดวกทางกายภาพ หรอทางสถาปตยกรรมและสงแวดลอม สงอ านวยความสะดวกส าหรบคนตาบอด ซงอยในกลมน ไดแก การจดท าพนผวตาง

9

สมผสไวบนทาง เดนทงทเปนพนผวเพอบอกทศทาง (Guiding Block) และพ นผวเพอเตอนใหระมดระวง (Warning Block) ในอาคารและสถานทในสมาคมคนตาบอดแหงประเทศไทย

ภาพท 1 ทางเดนทงทเปนพนผวเพอบอกทศทาง (Guiding Block) และพนผวเพอเตอน ให

ระมดระวง (Warning Block) ทมา : วรงครอง ศรสวสด, ทางเดนคนตาบอด [ออนไลน], เขาถงเมอ 29 มนาคม 2553. เขาถงไดจาก http://gotoknow.org/file/swirongr/list?page=3 : วรงครอง ศรสวสด, ทางเดนคนตาบอด [ออนไลน], เขาถงเมอวนท 29 มนาคม 2553. เขาถงไดจาก http://gotoknow.org/file/swirongr/view/65710 : ไบรท25[นามแฝง], ทางเดนในอาคาร [ออนไลน], เขาถงเมอ 29 มนาคม 2553. เขาถงไดจาก http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=bite25&month=24-03-2011&group=27&gblog=41 สวนการจดเตรยมสงอ านวยความสะดวกดานการใหหรอการอ านวยความสะดวกใหคนตาบอดเขาถงนนมกเปนเพยงการตดปายอกษรเบรลลไวทประตหองน าหรอทแผงควบคมการท างานของลฟท รวมทงการตดตงระบบแสดงผลดวยเสยงไวในลฟท

http://gotoknow.org/profiles/users/swirongr

http://gotoknow.org/file/tag/%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B8%B4%E0%B8%99%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%9A%E0%B8%AD%E0%B8%94

http://gotoknow.org/file/swirongr/list?page=3%20เขาถงเมอวนท




http://gotoknow.org/file/swirongr/view/65710

%20เขาถงเมอ

10

ภาพท 2 สญลกษอกษรเบรลลทปมชน และเสยงไวในลฟท

ภาพท 3 สญลกษอกษรเบรลลภายในอาคารราชสดาเพออ านวยความสะดวกตางๆใหกบผทมความ

บกพรองทางดานจกษประสาท 1.3 อกษรเบรลล หลยส เบรลล หรอ ลย ไบรย (Louis Braille) (เกด 4 มกราคม พ.ศ. 2352 (ค.ศ. 1809) ทเมอง Coupvray ประเทศฝรงเศส) ครตาบอดชาวฝรงเศส โดยเมอป พ.ศ. 2372 ส านกงานส ามะโนประชากรฝรงเศสขนบญชชอของเขา เปนผไมรหนงสอแตในปนนเขาเพงจะตพมพผลงานวาดวยเรอง "ภาษาใหม" ผประดษฐอกษรเบรลลส าหรบคนตาบอดอาน โดยใชนวมอสมผส เขาไดความคดมาจากการสงขาวสารทางทหาร ในเวลากลางคนของกปตนชารลส บารบเอร ซงใชกระดาษแขงปมเปนรหสจด-ขด โดยพฒนามาเปนระบบ 6 จด ซงสามารถจดกลมของจดไดถง 63 แบบ ใชแทนอกษรตาด (วกพเดย 2554)

http://th.wikipedia.org/wiki/4_%E0%B8%A1%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2352

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%84.%E0%B8%A8._1809

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%9D%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%AA

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9D%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B9%88%E0%B8%87%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%AA

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2372

http://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AD%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%A5%E0%B8%A5%E0%B9%8C

http://th.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B9%89%E0%B8%A7%E0%B8%A1%E0%B8%B7%E0%B8%AD&action=edit&redlink=1

11

ภาพท 4 หลยส เบรลล หรอ ลย ไบรย (Louis Braille) ทมา : janiey200786 [pseud], Louis Braille[Online], accessed 29 March 2010. Available from http://gsiscommunity.net/janiey200786/2009/11/10/louis-braille/

1.4 อกษรเบรลลภาษาไทย อกษรเบรลลภาษาไทย เปนอกษรเบรลลทถกคดขนเมอป พ.ศ. 2479 โดยสตรตาบอดชาวอเมรกน ชอมสเจนวฟ คลอฟลด (Miss Genevieve Caufield) โดยปรบปรงมาจากภาษาองกฤษและมการปรบปรงใหเหมาะสมกน ทงสระ พยญชนะ และ วรรณยกตไทย โดยทตวพยญชนะบางตวมมากกวา 1 ชอง ทงนเพราะพยญชนะของไทยมมากกวาพยญชนะในภาษาองกฤษ นนเอง ดงตวอยางภาพ โดยมจดสด าแสดงจดนนของอกษรเบรล การเขยนอกษร เบรลลภาษาไทยมลกษณะการเขยนคลายอกษรใสมยพอขนรามค าแหง คอ พยญชนะ สระวรรณยกตเรยงอยในบรรทดเดยวกนหมดและจากการทการเขยนอกษรเบรลลเขยนไดชากวาอกษรปกตจงนยมใหสระผสมแทนการเขยนดวยสระเดยวของค นปกต เพอจะไดประหยดเวลาในการเขยนและประหยดกระดาษดวย เชน นกเรยน เขยนเปน น ไมหนอากาศ ก ร สระเอย น เปลยน เขยนเปน ป ล สระเอย ไมเอก น การวางต าแหนงของสระ พยญชนะ หรอวรรณยกต ตองวางใหถกต าแหนง เพราะถาหากวางผดต าแหนงจะท าใหคนตาบอดอานผดได ซงแตกตางจากคนปกตทสามารถเขยนเพมเตมทหลงไดโดยเฉพาะวรรณยกต แตเนองจากการเขยนอกษรเบรลลตองเขยนเปนจด ๆนนขนมาส าหรบการอานโดยใชอปกรณการเขยนซงเรยกวา สเลท (Slate) ลกษณะเปนแผนกระดาน 2 แผน ประกบกบแผนบนจะมเปนชองๆ และแตละชองจะมขอบต าแหนงของจดดานขางแผนลางม 6 ร ในแตละชองส าหรบเขยน โดยการน ากระดาษสอดเขาไปในระหวางสเลท ทมแผนบนและแผนลางประกบกน

http://gsiscommunity.net/janiey200786/

http://gsiscommunity.net/janiey200786/2009/11/10/louis-braille/


12

และใชอปกรณส าหรบเขยนทเรยกวา สไตลส (Stylus) ลกษณะเปนเหลกแหลมตรงปลาย เขยนจดโดยแทงปลายเขมลงไปในชองซ งมต าแหนงของจดทง 6 จด ตวอกษรจะนนดานลางของกระดาษ ในการอานจงตองพลกกระดาษออกมาอาน ดงนนการเขยนอกษรเบรลลตองเขยนจากทางขวาไปทางซายและตวอกษรจะตองเขยนกลบโดยต าแหนงจดท 1 จะอยทางมมบนขวาดงภาพตอไปน

ต าแหนงจดท 4 อยมมซายบน ต าแหนงจดท 1 อยมมขวาบน

ต าแหนงจดท 5 อยกลางซาย ต าแหนงจดท 2 อยกลางขวา ต าแหนงจดท 6 อยมมลางซาย ต าแหนงจดท 3 อยมมลางขวา

ภาพท 5 แสดงลกษณะการเขยนอกษรเบรลล อกษรเบรลลถกก าหนดใหอานจากซายไปขวา ดวยมอทงสองขาง แตเดกตาบอดบางคนอาจอานดวยปลายนวชขางขวาขางเดยว ซงแลวแตความถนดของแตละคน แตไมวาจะอานดวยวธใดกตามคนตาบอดสวนใหญจะอานหนงสอชากวาคนปกตเน องจากความจ ากดในการเขยนและอานดงกลาวขางตน อกษรเบรลลเปนอกษรนนซงประกอบดวย จด 6 จดในแตละชองการเขยนค าแตละค าตองใชเวลานานกวาคนปกตมาก จงมการคดตวยอแทนค าหรอสวนของค าในภาษาองกฤษ เปนการประหยดทงเวลาและกระดาษในการเขยน ซงตวยอเหลานใชกนสากลทวโลก โดยการแบงเปนระดบ 1 และระดบ 2 ดงทกลาวขางตนแลว ในประเทศไทยคนตาบอดเขยนตวยอใชมานาน โดยการก าหนดตวยอของตนเองไมมรปแบบแนนอน วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดลไดมการประชมคณะกรรมการรางภาษาไทยระดบ 2(ตวอยางทงค าและสวนประกอบของค า) และไดทดลองใชในโรงเรยนหรอหนวยงานทเกยวของกบคนตาบอด แตยงไมไดประกาศใชเปนทางการ ซงอาจตองใชเวลานานจนกวาคนตาบอดจะเกดความเคยชนแสดงประสทธภาพ แสดงประสทธผล และเหนประโยชน

4 ● ● 1 5 ● ● 2 6 ● ● 3

13

ภาพท 6 อกษรเบรลลภาษาไทย ทมา : รงเรอง พฒนากล และคนอน ,ๆ ตวแสดงผลอกษรเบรลล[ออนไลน], เขาถงเมอ 15 มกราคม 2553. เขาถงไดจาก http://www.slri.or.th/th/index.php?option=com_content&view=article&id =361%3A2011-02-27-09-33-06&catid=58%3Abl6-dxl&Itemid=91

1.5 การยศาสตร (Ergonomics) ค าวา การยศาสตร (Ergonomics) มาจากการน าภ าษากรก 2 ค ามารวมกน คอ ค าวา Ergon(งาน) + nomos (กฎธรรมชาต ) International Ergonomics Association ไดใหนยามของวชานไวสรปไดวาเปนวชาทเกยวกบการศกษากายวภาค (Anatomy) สรรศาสตร (Physiology) และจตศาสตร (Psychology) ของคนในสภาพแวดลอมการท างาน วชานจงเกยวของกบการศกษาคนควาเพอท าใหประสทธภาพ สขภาพความปลอดภย และความสะดวกสบาย มผลดทสดแกคนในสถานทท างาน ทบาน และสนามกฬา เพอใหบรรลเปาหมายดงกลาวขางตน การศกษาเกยวกบการท างานรวมกนของคน เครองจกร และสภาพแวดลอมจงเป นสงจ าเปนทจะน าไปส การออกแบบระบบการท างานทเหมาะสมกบผปฏบตงาน ส าหรบชอภาษาไทยของค า Ergonomics นน พจนานกรมฉบบราชบณฑตฯ ไดใหชอภาษาไทยคอ "การยศาสตร"

14

การยศาสตร (Ergonomics) อาจถกกลาวถงเปนค าอนเชน ' Human Factors' และจะมประโยชนกบบคคลหลายสาขาอาชพเชน นกกายวภาค (anatomists) สถาปนก (architects) นกออกแบบอตสาหกรรม (industrial) วศวกร (engineers) แพทย(physicians) นกกายภาพบ าบด (physiotherapists) นกจตวทยาบ าบด (psychologists) และนกอนามยอตสาหกรรม (industrial hygienists) การน าหลกการของวชานไปใชงานนน อาจเปนการออกแบบระบบงานใหมหรอปรบปรงงานตาง ๆ ในสวนของ hardware ไดแก เครองมอตาง ๆ โตะปฏบตงาน ชานชลา เกาอ เครองจบชนงาน การควบคมการแสดงผล ชองทางเดน ประตและหนาตาง เปนตน นอกจากทกลาวมาแลว ยงอาจมการออกแบบสภาพแวดลอมในการท างานดวย เพราะการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมในการท างาน และอาศยหลกการของวชา การยศาสตร อาจท าใหมการเปลยนแปลงระบบการท างาน เชน การก าหนดความถของการพก การเลอกกะงาน และการเพมจ านวนชนดของงาน การยศาสตรเกยวของกบการออกแบบ software เนองจากในปจจบนนงานตาง ๆ จ านวนมากจะเกยวของกบคอมพวเตอร การแสดงขอมลและผลการค านวณบนจอของคอมพวเตอร จะตองมความสมพนธกบความสามารถรบขาวสารของคนดวย การยศาสตร มสวนส าคญในการท าใหมการปรบปรงสขภาพและความปลอดภยใน สถานทท างาน เชน การออกแบบระบบของกลามเนอและกระดก ( musculoskeletal injuries ) การออกแบบสถานงานเกยวกบ visual display unit ( VDU ) เพอลดความไมสะดวกในการมอง และทาของการท างาน ( postures ) การออกแบบเครองมอ (hand tools) เพอลดความเมอยลาในการท างานการออกแบบเครองมอและการวางต าแหนงของจดควบคม เพอท าใหมขอมลเพยงพอทจะท างานไดอยางรวดเรว และลดความเสยงทจะเกดจากความผดพลาด การจดใหมสภาพแวดลอมในการท างานทดเพอใหการท างานมประสทธภาพสงและหลกเลยงความเสยงตอสขภาพ 1.6 มอและขอมอ 1.6.1 ลกษณะโครงสรางของรางกายในชวงแขนและมอประกอบดวย 2 สวนส าคญคอ สวนของกลามและกระดก และสวนของระบบประสาท 1.6.2 ต าแหนงและการเคลอนไหว ลกษณะการวางมอตามปกตธรรมชาตควรจะอยในแนวราบเปนเสนตรง เรยกวาอยในต าแหนงแบบ neutral ดงแสดงในภาพท ลกษณะการจดวางมอใชงานใหอยในทาดงกลาวถอวาเปนทาปกตทควรด ารงรกษาไวตลอดเวลา

15

ภาพท 7 ลกษณะการวางมอแบบ neutral ทมา : กต อนทรานนท, การยศาสตร Ergonomics (กรงเทพฯ : ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548), 14. 1.6.3 ขนาดของมอ มอเปนอวยวะทเกยวของในการใชยดจบขณะเคลอนไหวรางกาย ตลอดจนใชในการจบ และกดปมควบคมของอปกรณ เพอการออกแบบสวนรายละเอยดของอาคารหรออปกรณใหรองรบการใชงานของมอไดอยางถกตองเหมาะสม เชน มอจบทเหมาะมอตามลกษณะวธการจบขณะใชงาน

16

ภาพท 8 ขนาดมอแสดงระยะหางระหวางนวและองมอในทาทางการจบแบบตางๆ ทมา : กต อนทรานนท, การยศาสตร Ergonomics (กรงเทพฯ : ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548), 15. ต าแหนงและการเคล อนไหวของมอและขอมอในขณะใชงาน 4 ทาตอไปนไมควรเกดขนบอยครงจนท าใหเกดภาวะเครยดและเกรงลา อนไดแก

1. การงอมอและนวยอนกลบมาดานหลงของมอ (Extension) 2. การงอมอและนวหอยลงดานหนา (Flexion) 3. การหกขอมอใหเบยงออกไปทางดานหวแมมอ (Radial deviation ) 4. การหกขอมอใหเบยงออกไปทางดานนวกอย (Ulnar deviation )

17

ภาพท 9 ลกษณะการเคลอนไหวของมอและขอมอทควรหลกเลยง ทมา : กต อนทรานนท, การยศาสตร Ergonomics (กรงเทพฯ : ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548),17.

การเคลอนไหวของทอนแขนและขอมอ ซงเปนลกษณะการออกแรงด าเนนการบางอยางรวดเรว 2 ทาตอไปนควรจะเกดขนนอยครงทสดในขณะท างาน ไดแก 1. การหมนมอและแขนแบบหมนออกทางดานนวกอย (Pronation) 2. การหมนมอและแขนแบบหมนเขาทางดานนวกอย (Supination)

ภาพท 10 ต าแหนงและการเคลอนไหวของมอและขอมอทควรเกดขนนอยครง ทมา: กต อนทรานนท, การยศาสตร Ergonomics (กรงเทพฯ : ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548), 18.

18

ภาพท 11 ขนาดมอแสดงระยะหางระหวางขอนวและองมอในทาทางการจบแบบตางๆ ทมา : กต อนทรานนท, การยศาสตร Ergonomics (กรงเทพฯ : ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548),19. 1.7 ผลตภณฑเครองปรงรส

ผลตภณฑอาหารทนยมบรโภคกนอย พอจะแบงไดเปน 2 กลมคอ กลมอาหารคาว และกลมอาหารหวาน ในทนจะขอกลาวถงอาหารคาวซงนอกจากจะตองมเคร องปรงรสทมกลนรสเอรดอรอยแลว ยงตองมสวนกระตนใหเกดความอยากบรโภคดวย ความจรงผลตภณฑเครองปรงรสมไดจดเปนอาหารทน ามาบรโภคโดยตรง แตเปนผลตภณฑทสามารถเตรยมไว เพอใชปรงแตงอาหารใหมเอกลกษณตามทผบรโภคตองการจะเลอกบรโภค จงท าใหผลตภณฑเครองปรงรสมบทบาทส าคญตอวงการธรกจอาหารในหลายระดบ ตงแตการผลตขนาดเลกเพอขายปลก ใหกบแมบานน าไปใชในครวเรอน หรอผลตใหกบรานอาหาร ภตตาคาร แมแตโรงงานอตสาหกรรม

19

อาหารส าเรจรปโดยทวไป เพออ านวยความสะดวกรวดเรวในการหงตมอ าหารและมรสชาตสม าเสมอตามความนยมของผบรโภค

รปแบบของผลตภณฑเครองปรงรสอาหารไทย ถาส ารวจตลาดจะพบวาผลตภณฑเครองปรงรสอาหารไทยทจ าหนายอย เมอพจารณาตามลกษณะทางกายภาพของผลตภณฑจะแบงได 3 รปแบบ คอ 1. เครองปรงรสในรปผง จะมตงแตการบดเครองเทศเพยงชนดเดยว บรรจซองหรอขวดหรอกลอง ไดแก พรกปน พรกไทยปน และชนดทผสมเครองเทศหลายชนดและสวนประกอบอน เชน ผงกะหร (Curry powder) มหลายสตร ผงพะโล และผงปรงรสทใหกลนไก กลนหม และกลนเนอ เปนตน 2. เครองปรงรสในรปขนเหนยวหนด (paste) ไดแก น าพรกแกงตาง ๆ ทจดจ าหนายในตลาดสดทวไป หรออาจจะอยในรปคอนขางแหงอดเปนกอน บางชนดอาจมการผดน ามนแลวบรรจขวดหรอซองพลาสตกในการจ าหนาย 3. เครองปรงรสทเปนของเหลวซงมระดบความขนหนดทแตกตางกนไป เชน ซอสหอยนางรม ซอว น าปลา น าสมสายช ซอสมะเขอเทศ ซอสพรก ซอสผดเอนกประสงค รวมถงประเภทน าจมตาง ๆ เชน น าจมไก น าจมสกยาก น าจมบวยเจย ซอสปรงรส

2. วตถดบทใชในการออกแบบ เนองจากโครงการนเปนโครงออกแบบชดเครองปรงส าหรบผพ การทางสายตา จงจ าเปนตองทราบประเภทและชนดของปนปลาสเตอร เนอดน เคลอบ ตลอดจนคณสมบตตาง ๆ 2.1 เนอดนพอรชเลน (Porcelain) ค าวา “ พอรชเลน ” เขาใจวามาจากภาษาโปรตเกส เรมผลตในจนราวศตวรรษท 9 แบงเปนประเภทใหญ ๆ ได 2 ประเภทตามอณหภมในการเผา คอ 1. พอรชเลนอณหภมต า (Soft Porcelain) เปนผลตภณฑเนอสขาวโปรงแสงทเผาในอณหภมระหวาง 1,200 – 1,280๐c 2. พอรชเลนอณหภมสง (Hard Porcelain) เปนผลตภณฑเนอขาวโปรงแสงเผาในอณหภมสง 1,300 – 1,460๐c เนอดนพอรซเลนเปนเนอดนทเตรยมขนเปนพเศษ มวตถดบทส าคญไดแก ดนขาว หนเขยวหนมาน หนฟนมา และดนขาวเหนยว เนอดนพอรซเลนทเตรยมไดมกจะมความเหนยวนอยจงตองน าไปขนรปดวยวธการหลอน าดน และขนรปดวยใบมด เพราะเนอดนพอรซเลนตองม

20

ความขาว วตถดบท ใชตองมความบรสทธสง ดงนนดนเหนยวขาวจงตองใชนอยทสดในสตรสวนผสม 2.2 น าเคลอบ น าเคลอบ คอสารประกอบอะลมนาซลเกต (Alumina silicate) และสารทชวยใหละลายในกระบวนการความรอนทถกความรอนแลวหลอมละลายเปนเนอเดยวกน มลกษณะใสคลายแกว ฉาบบนผลตภณฑ มลกษณะโปรงใส แขงแกรง สามารถทนตอกรดและดางไดเปนอยางด การน าชนงานไปเคลอบท าใหผลงานมคณคาเพมมากยงขน มสมบตทนตอกรดและดาง เคลอบทน ามาใชในการออกแบบ การใชเคลอบในงานอตสาหกรรมนยมใชเคลอบส าเรจรปเพราะสามารถควบคมความสม าเสมอของเคลอบไดงายและสะดวกตอการใชงานเคลอบ จงเลอกเคลอบส าเรจรปของ บรษท อมรนทรเซรามกสคอรปอเรชน จ ากด มาใชในการออกแบบซงมอย 2ลกษณะ 1. เคลอบใส (รหส DG 465) 2. เคลอบดาน (รหส DG 480) 2.3 ปนปลาสเตอร ปนปาสเตอรคอ วสดทมลกษณะเปนผงสขาวละเอยด ไดจากการเผาแรยปซมหรอเกลอจด เมอผสมกบน าจะมสภาพเปนของเหลว แลวจะกลายเปนกอนแขงทมความพรนตวสง ปน ปาสเตอรมหลายชนด ละถกน ามาใชงานตาง ๆ มากมาย ปนปลาสเตอรเปนวตถส าคญตวหนงในกระบว นการผลต เครองเคลอบดนเผา เชน สามารถน ามาใชท า Model, Prototype และ Working Mold ปนปลาสเตอรไดมาจากยปซม(Gypsum) และเกลอจด(Calcium Sulphate) 1. สตรทางเคมของ Gypsum คอ CaSO4 . 2 H2O 2. ชอทางเคม Calcium Sulphate Dehydrate 3. สารประกอบ Calcium Sulphate 4. น าหนกโมเลกล Molecular Weight 172.8 สวนประกอบแยกสวน CaSO4 = 79 % H2O = 20 %

ยปซมเมออณภม Calcine 120-180 °c จะเหลอ CaSO4 . 2 H2O น าเมอถก Calcine จะเหลอ 3 ใน 4 สภาพนเรยกปนปลาสเตอร

21

3. ขอมลทางดานกระบวนการการผลต 3.1 วธการท าตนแบบ การท าตนแบบทางกระบวนการอตสาหกรรมทางเครองเคลอบดนเผานนจะตองสรางตนแบบใหมขนาดทใหญกวาขนาดผลตภณฑทตองการโดยตองอาศยการค านวนจากอตราการหดตวของเนอดนทใชผลต สรางตนแบบจากปนปลาสเตอรโดยการหลอปนปลาสเตอรใหไดขนาดตามทตองการแลวใชเครองมอตกแตงใหเกดเปนรปทรงของผลตภณฑตามทตองการ 3.2 การท าแมพมพ เมอไดชนงานตนแบบมาจงน ามาสรางแบบพมพปนปาสเตอร โดยเรมจากการแบงพมพใหเหมาะสมกบชนงาน จากนนวางต าแหนงส าหรบชองเทน าด นโดยตองค านงถงระยะของพมพและการไหลตวของน าดนดวย เนองจากถาน าดนไหลไปไมทวจะท าใหชนงานไมเตม หรอถารส าหรบเทน าดนมขนาดเลกเกนไปจะท าใหดนไหลไปไมเตมทสงผลใหงานมต าหนชนงานทหลอออกมามผวไมเรยบสม าเสมอนนเอง 3.3 การหลอน าดนและการตกแตงชนงาน การขนรปโดยการหลอน าสลป ม 2 แบบ คอ การหลอตน (Solid Casting) หรอ การหลอกลวง (Drain Casting) นนขนอยกบรปแบบของผลตภณฑทตองการผลต สามารถหลอไดหลายครงในหนงวนขนอยกบขนาดของชนงาน และคณภาพของน าดน หากใชน าด นทมคณภาพสามารถหลอไดมากถง 10 ครงหรอมากกวาตอวน แตทงนกตองขนอยกบความหนาของชนงานดวย โครงการการออกแบบครงนใชวธขนรปดวยการหลอกลวงโดยการน าน าดน (Slip) ทเตรยมไวเทลงในแมพมพปนปลาสเตอรทงไวจนกระทงปนปลาสเตอรดดน า ดนใหเนอดนมความหนาทตองการแลวจงเทออก ทงไวสกครใหเนอดนหมาดและทรงตวไดรปแลวจงน าชนงานออกจากแมพมพปนปลาสเตอร ผงใหแหงแลวขดแตงและเชดน าตกแตงชนงานใหเรยบรอย 3.4 การเผา เมอชนงานทขนรปเสรจแลวมสภาพแหงสนท จ ากนนกน าไปเขาเตาเผาเพอท าการเผาดบทอณหภม 800 องศาเซลเซยส และเผาเคลอบทอณหภม 1,200 ๐c บรรยากาศสนดาปสมบรณ (Oxidation Atmosphere)

22

บทท 3

วธการด าเนนงาน

โครงการออกแบบชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาท (Seasoning for the blind) วจยเกยวกบพฤตกรรมในการปรงอาหารของผบกพรองทางดานจกษประสาทและบรรจภณฑเครองปรงอาหารทมอยในทองตลาด แลวน ามาออกแบบและพฒนารปแบบของผลตภณฑเครองเคลอบดนเผาชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาทซงใชหลกการของการยศาสตร (Ergonomic) และความตองการของผบรโภคเปนพนฐานในการออกแบบรปทรงของผลตภณฑ ดงขนตอนตอไปน 1. ศกษาขอมล สมภาษณและสงเกตเกยวกบพฤตกรรมในการปรงอาหารของผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท 2. วเคราะหพฤตกรรมของผมความบกพรองทางดานจกษประสาท 3. ขนตอนการผลตทางเครองเคลอบดนเผา 4. วเคราะหและประเมนผลการออกแบบ

1. ศกษาขอมล สมภาษณและสงเกตเกยวกบพฤตกรรมในการปรงอาหารของผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท 1.1 การวดระดบของเหลวของผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท

ผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทเมอตองมการเทของเหลวออกจากภาชนะหนงไปอกภาชนะหนงโดยการเอานวชทาบลงในภาชนะทตองการเทใสวาตองการปรมาณมาก-นอยเพยงใดจากความสง-ต าจากระดบปากภาชนะ เมอของเหลวทเทมระดบสมผสปลายนวแสดงวาไดปรมาณทตองการแลวจงหยดเท

ภาพท 12 แสดงการวดระดบของแหลวจากภาชนะตวงของผมความบกพรองทางดานจกษประสาท

23

ตารางท 1 แสดงการสมภาษณผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท

บคคลหรอกลมบคคลทใหสมภาษณ

ค าถาม วเคราะหค าตอบ

กลมท 1 ผขายสลากกนแบงรฐบาล เพศชาย อาย 40 – 60 ป

ชดเครองปรงทใชอยเปนเชนไร

เครองปรงประเภทของเหลวจะอยในบรรจขวดเดม สวนเครองปรงประเภทของแหงจะแยกออกมาใสภาชนะชนดใหมโดยท เครองปรงแตละชนดนนจะถกสรางสญลกษณขนมา เชน เอาหนงยางรด สตกเกอรอกษรเบรลล และต าแหนงการวางเพอการจดจ า

วเคราะหจากบทสมภาษณ 1. ถาภาชนะทบรรจเครองปรงแตละยหอมความแตกตางกนหรอมการเปลยนแปลงจะท าใหเกดความสบสน 2. การสรางสญลกษณจะตองไมหลด และไมเปนแหลงเพาะเชอโรค

กลมท 2 นกศกษา เพศหญง อาย 18 – 25 ป

ชดเครองปรงทใชอยเปนเชนไร

เคยใชชดเครองปรงทวไปกบคนปกตโดยใชสมผสจากชอน หรอการดม หรอการชม พวกทเปน เครองปรงประเภทของเหลวจะอยในบรรจขวดเดม กจะใชขวดเดมเพอการจดจ า

วเคราะหจากบทสมภาษณ ถาภาชนะทบรรจเครองปรงแตละยหอมความแตกตางกนหรอมการเปลยนแปลงจะท าใหเกดความสบสน

24

ตารางท 1 (ตอ)



กลมท 3 นกศกษา เพศชาย อาย 18 – 25 ป

ชดเครองปรงทใชอยเปน เชนไร

เครองปรงประเภทของเหลวจะอยในบรรจขวดเดม แตจะตองรวาปากขวดหรอร ใหญ-เลกแคไหน สวนเครองปรงประเภทของแหงจะแยกออกมาใสภาชนะชนดใหมโดยท เครองปรงแตละชนดนนจะถกสรางสญลกษณขนมา เชน ตวยอ และต าแหนงการวางเพอการจดจ า

กลมท 3 นกศกษา เพศชาย อาย 18 – 25 ป

วเคราะหจากบทสมภาษณ 1. ถาภาชนะทบรรจเครองปรงแตละยหอมความแตกตางกนหรอมการเปลยนแปลงจะท าใหเกดความสบสน 2. การสรางสญลกษณจะตองไมหลด และไมเปนแหลงเพาะเชอโรคขนาดของปากขวดหรอร ตองใหขนาดทเหมาะสม

25




กลมท 3 นกศกษา เพศชาย อาย 25-30 ป


เครองปรงประเภทของเหลวจะอยในบรรจขวดเดม สวนเครองปรงประเภทของแหงจะแยกออกมาใสภาชนะชนดใหมโดยท เครองปรงแตละชนดนนจะถกสรางสญลกษณขนมา เชน เอาหนงยางรด สตกเกอรอกษรเบรลล และต าแหนงการวางเพอการจดจ า

วเคราะหจากบทสมภาษณ - ถาภาชนะทบรรจเครองปรงแตละยหอมความแตกตางกนหรอมการเปลยนแปลงจะท าใหเกดความสบสน - การสรางสญลกษณจะตองไมหลด และไมเปนแหลงเพาะเชอโรค

กลมท 5 พเลยงคนตาบอด เพศหญง อาย 25 – 30 ป

พเลยงมสวนชวยเหลอผมความบกพรองทางดานจกษประสาท ในการปรงอาหารอยางไร

จะใชวธการบอกต าแหนงของเครองปรง คอบอกเปน นาฬกา เชน 12 นาฬกา คอ ดานหนา 6 นาฬกา คอดานหลง

วเคราะหจากบทสมภาษณ 1. การวางภาชนะทบรรจเครองปรงจะเปนไปตามต าแหนงของเขมนาฬกา 2. เมอวางเครองปรงไวต าแหนงใดแลวตองไมมการเปลยนแปลง ท าใหเกดความสบสน

26




กลมท 6 นกวชาการการศกษา เพศชาย ชอ นายเจน ชยเดช อาย 35 ป


เครองปรงประเภทของเหลวจะอยในบรรจขวดเดม แตจะตองรวาขนาดรแคไหน สวนเครองปรงประเภทของแหงจะแยกออกมาใสภาชนะชนดใหมโดยท เครองปรงแตละชนดนนจะถกสรางสญลกษณขนมา สตกเกอรตวยออกษรเบรลล และต าแหนงการวางเพอการจดจ า

วเคราะหจากบทสมภาษณ 1. ถาภาชนะทบรรจเครองปรงแตละยหอมความแตกตางกนหรอมการเปลยนแปลงจะท าใหเกดความสบสน 2. เมอวางเครองปรงไวต าแหนงใดแลวตองไมมการเปลยนแปลง ท าใหเกดความสบสน

ปญหาทพบ

1. บรรจภณฑของเครองปร งหลายชนดมความคลายคลงกนท าใหตองใชเวลาในการจ าแนกชนดของเครองปรงประเภทตางๆ 2. การจดเกบเครองปรงหลงจากปรงอาหารเสรจแลวตองมการสรางสญลกษณส าหรบจดจ าเครองปรงแตละชนดใหมความแตกตางกน 3. เมอมการเปลยนแปลงต าแหนงของเครองปรงจ ะท าใหเกดความสบสนและยงยากในการปรงอาหารครงตอไป 4. เครองปรงประเภทของเหลวทเหลอจากการปรงรสแลวตองเททงเพราะไมสามารถเกบไวใชอกได

27

2. วเคราะหพฤตกรรมของผมความบกพรองทางดานจกษประสาท

จากการสมภาษณและการสงเกตพฤตกรรมของผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทสามารถวเคราะหถงพฤตกรรมเกยวกบการปรงอาหารเพอใชในการออกแบบได ดงตอไปน 2.1 การจ าแนกชนดของเครองปรง จ าแนกจากการดม ชม และสมผสทงในขณะทเครองปรงยงอย ในบรรจภณฑและเมออยในภาชนะขณะปรงอาหาร ท าใหใชเวลาในการปรงอาหารนานเนองจากตองคอยดม ชม และสมผส เพอแยกแยะประเภทของเครองปรงนนๆ

ภาพท 13 การจ าแนกเครองปรงจากการดม ชม และสมผส

การปรงอาหารแตละครงนนกอนปรงรสตองมการแยกชนดของเครองปรงอกครงเพอความแนใจวาเครองปรงทใชนนถกตองท าใหในการปรงอาหารแตละครงตองใชเวลาและขนตอนในการท าทมากขนกวาปกตเปนอยางมาก

ภาพท 14 การแยกแยะเครองปรงจากการดม ชม และสมผสกอนการปรง

28

2.2 การวดปรมาณเครองปรงในขณะเทจากบรรจภณฑลงภาชนะ การปรงอาหารเครองปรงทเปนของเหลวจะตองเทออกจากบรรจภณฑทบรรจออกใสในภาชนะเพอจะสามารถใชชอนตกในการตวงปรมาณได โดยในการเทเครองปรงนนตองใชนวมอทาบและประมาณปรมาณจากความสงจากกนภาชนะขนมาอยในระดบท ตองการแลวจงเท เออกใสภาชนะจนกระทงสมผสกบปลายนวมอแสดงวาไดปรมาณทตองการแลวจงหยดเท

ภาพท 15 การวดปรมาณเครองปรงในขณะเทจากบรรจภณฑลงภาชนะ

2.3 เครองปรงประเภทของเหลวตองเทใสภาชนะกอนเมอเหลอตองเททง เมอปรงอาหารเสรจแลวเครองปรงประเภทของเหลวทเหลอตองเททงท าใหสนเปลองเนองจากถกสมผสจากมอของผปรงอาหารแลวท าใหไมสามารถเกบไวปรงในครงตอไปไดอก

ภาพท 16 เครองปรงประเภทของเหลวตองเทใสภาชนะกอนเมอเหลอตองเททง

29

2.4 การวางและจดจ าต าแหนงของเครองปรง เมอปรงอาหารผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทจะวางต าแหนงของเครองปรงตามลกษณะของเขมนาฬกาเพอชวยในการจดจ า หากมการเปลยนแปลงต าแหนงของเครองปรงจะกอใหเกดความผดพลาดในการปรงรส หรอท าใหตองใชเวลาในการแยกแยะเครองปรงอกครง

ภาพท 17 การวางและจดจ าต าแหนงของเครองปรง

2.5 การตวงปรมาณของเครองปรง 2.5.1 เครองปรงประเภทของแหง ใชชอนตกออกจากบรรจภณฑหรอภาชนะโดยใชมอสมผสในการก าหนดปรมาณของเครองปรงทใช

ภาพท 18 การตวงปรมาณของเครองปรง

30

2.5.2 เครองปรงประเภทของเหลว ตองเทเครองปรงออกจากบรรจภณฑใสภาชนะกอนแลวใชชอนในการตวงปรมาณของเครองปรงอกครง

ภาพท 19 การปรงอาหารดวยเครองปรงประเภทของเหลว

3. ขนตอนการผลตทางเครองเคลอบดนเผา 3.1 การสรางตนแบบ ตนแบบทงหมดสรางจากปนปาสเตอร โดยเรมจากการกลงปนใหไดขนาดทค านวณการหดตวไวแลว โดยใชอตราการหดตวของเนอดน ใชเครองมอขดแตงใหเปนรปทรงทตองการแลวจงถอดแมพมพส าหรบตนแบบชนอนเพอใหมขนาดและรปทรงเดยวกนแตมสญลกษณทแตกตางกนออกไป

ภาพท 20 การสรางตนแบบดวยวธกลง

31

3.2 การท าแบบพมพ เมอไดชนงานตนแบบมา จงน ามาสรางแบบพมพปนปาสเตอร โดยเรมจากการแบงพมพใหเหมาะสมกบชนงาน จากนนวางต าแหนงส าหรบชองเทน าดนโดยตองค านงถงระยะของพมพและการไหลตวของน าดนดวย เนองจากถาน าดนไหลไปไมทวจะท าใหชนงานไมเตม หรอถารส าหรบเทน าดนมขนาดเลกเกนไปจะท าใหดนไหลไปไมเตมทสงผลใหงานมต าหนชนงานทหลอออกมามผวไมเรยบสม าเสมอนนเอง

ภาพท 21 การท าแบบแมพมพน าดนหลอ

3.3 การขนรปผลตภณฑ ขนรปผลตภณฑดวยการหลอน าดน (Slip Casting) แบบหลอกลวงโดยการน าน าดน (Slip) ทเตรยมไวเทลงในแมพมพปนปลาสเตอรทงไวจนกระทงปนปลาสเตอรดดน าดนใหเนอดนมความหนาทตองการแลวจงเทออก ทงไวสกครใหเนอดนหมาดและทรงตวไดรปแลวจงน าชนงานออกจากแมพมพปนปลาสเตอร ผงใหแหงแลวขดแตงและเชดน าตกแตงชนงานใหเรยบรอย

ภาพท 22 การขนรปผลตภณฑดวยน าดนหลอ

32

3.4 การเผาผลตภณฑ เมอชนงานทขนรปเสรจแลวมสภาพแหงสนท จากนนกน าไปเขาเตาเผาเพอท าการเผาดบทอณหภม 800 องศาเซลเซยส และเผาเคลอบทอณหภม 1,200 ๐c บรรยากาศสนดาปสมบรณ (Oxidation Atmosphere)

ภาพท 23 การเผาผลตภณฑ

33

ท าตนแบบ (Prototype)

ท าแมพมพ (Cast Mold and Working Mold)

ตากแมพมพปนปลาสเตอรใหแหง

เตรยมน าดนหลอ

หลอน าดน (Slip Casting)

ตกแตงชนงานกอนเผาดบ(ขดตะเขบและเชดน า)

เผาดบอณหภม 800 ๐c

เคลอบชนงาน

เผาเคลอบชนงานอณหภม 1,200 ๐c

บรรยากาศสนดาปสมบรณ (Oxidation Atmosphere)

ผลตภณฑส าเรจ

แผนภมท 1 แผนภมแสดงขนตอนทางอตสาหกรรมเครองเคลอบดนเผา

4. วเคราะหและประเมนผลการออกแบบ

การออกแบบนชวยลดขนตอนการปรงอาหารของ ผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท ทจะตอง ชม ดม และสมผสเครองปรงกอนทจะปรงอาหารทกครงเสมอ โดยการ ผลตภาชนะเครองเคลอบดนเผาบรรจเครองปรง แตละชนดโดยมสญลกษณ ก ากบบนฝาและตวภาชนะเปนลกษณะเดยวกนเพอ ปองกนการสลบฝากบภาชนะใบอ นมอกษรเบรลลเพอการจดจ า ท าใหสามารถจ าแนกชนดเครองปรงไดงายมากขนเมอสมผสกบสญลกษณและอกษรเบรลลแลวทราบวา

34

บรรจเครองปรงชนดใดอยถงแมในการใชงานในการปรงอาหารมการ เปดฝาภาชนะของเครองปรงหลายชนดพรอมกนกสามารถทราบไดถงเครองปรงทบรรจอยขางในไดโดยไมตอง ชม ดม และสมผสอกครง รปแบบทมา น ามาออกแบบนนคอรปทรงเร ขาคณต เพราะเปนรปทรงพนฐานท ผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทเขาใจงายทสด และรปทรงกระบอกกเปนรปทรงทหยบจบงายตามหลกการยศาสตร (Ergonomics) เนองจากผวสมผสทโคงรบกบองมอในการหยบจบไดเปนอยางด ภาชนะทบรรจของเหลวนนสามารถก าหนดไดโดยออกแบบใหมระบบการตวง ปรมาณเหลวทเทออกมาไดครงละ 1 ชอนชาซอนไวภายในตวภาชนะช ดเครองปรงบนโตะอาหาร ชวยให ผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทนนสามารถปรงอาหราไดรวดเรวขนและทราบถงปรมาณของเครองปรงทเทออกมาวามปรมาณมาก-นอยเพยงใด การออกแบบชดเครองปรงส าหรบผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทนสามารถชวยใหการประกอบอาหารท าไดงาย สะดวก และใชเวลานอยลง เนองจากลดขนตอนและเวลาในการชม ดม และสมผสเพอจ าแนกชนดของเครองปรง ซงเปนความตองการของผใชผลตภณฑทผด าเนนการไดตอบสนองเพอใหเกดประโยชนจากการออกแบบน

35

พบเหนปญหาการปรงอาหารของ ผทมความบกพรองทางจกษประสาท

รวบรวมขอมลและวเคราะหปญหา

ภาชนะมความคลายคลงกน ใชเวลาในการจ าแนก

เครองปรง

เครองปรงทเหลอจากการใชตองถกทง

วเคราะหและรวบรวมขอมลในการออกแบบ

ออกแบบและพฒนาชนงาน ในรปแบบ 2 มต และ 3 มต

น ารปแบบ 3 มตใหผทบกพรองทางจกษประสาททดลองสมผสและสอบถาม

สรปรปแบบของผลตภณฑ

ผลตในขนตอนทางอตสาหกรรม

เครองเคลอบดนเผา

ผลงานส าเรจ

น าผลงานส าเรจใหผทมความบกพรองทางจกษประสาททดลองใช

หยบจบไดถนดมอ จ าแนกชนดของ

เครองปรงและจดเกบงาย

แผนภมท 2 แผนภมแสดงความส าคญของผลตภณฑตอการออกแบบ(Significance of Designing

Diagram)

36

บทท 4

การด าเนนงาน โครงการออกแบบชดเครองปรงส าหรบผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทด าเนนงานออกแบบจากการวเคราะหขอมลเกยวกบการปรงอาหารของกลมบคคลดงกลาวขางตนตามขนตอนทางการออกแบบและขนตอนทางอตสาหกรรมเครองเคลอบดนเผา โดยมภาพประกอบพรอมค าบรรยาย ดงตอไปน 1. แนวทางการออกแบบ 1.1 แนวทางการออกแบบชวงท 1

1.2 แนวทางการออกแบบชวงท 2 1.3 แนวทางการออกแบบชวงท 3 1.4 แนวทางการออกแบบชวงท 4 1.5 แนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลว(แบบแท) ชวงท 1 1.6 แนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลว(แบบแท) ชวงท 2 1.7 แนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลว(แบบแท)ชวงท 3 1.8 สรปแนวทางการออกแบบส าหรบผทมความบกพรองทางจกษประสาท

2. การสรางตนแบบ 2.1 ชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 1 2.2 ชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 2 2.3 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 1 2.4 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 2

3. การสรางแมพมพ 4. การขนรปผลตภณฑดวยวธการหลอน าดน 5. การเผาดบ 6. การเคลอบ 7. การเผาเคลอบ 8. ผลงานส าเรจ 9. อภปรายผลการออกแบบ

37

1. แนวทางการออกแบบ จากการวเคราะหขอมลทเกยวกบการออกแบบ การออกแบชดเครองปรงบนโตะอาหารจงน ารปทรงเรขาคณต และหลกการยศาสตร(Ergonomics) มาออกแบบรวมกน 1.1 แนวทางการออกแบบชวงท 1 การออกแบบโดยใชรปทรงกระบอกมาปรบรปแบบเพอการจบทถนดม อ และท าสญลกษณใหกบภาชนะเพอการจดจ าทงตวภาชนะและฝา โดยมการแบงรปแบบของสญลกษณจากลกษณะของเครองปรง คอ ใหลกษณะของเครองปรงชนดของเหลวใชเสนโคงมน และลกษณะของเครองปรงชนดแหงใชเสนหยกมเหลยมมม วางอกษรเบรลลในหลายต าแหนงเพอหาจดทเหมาะสม

ภาพท 24 Sketch 2 มต ชวงท 1


38

ภาพท 26 วเคราะหSketch ชวงท 2 จากผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท วเคราะหแนวทางการออกแบบชวงท 1 จากการทดลองสมผสชดเครองปรงแบบตก รปทรงทใชมความโคงมนรบกบการจบแตมชวงของการจบทยงกวางควรปรบใหแคบลง สญลกษณเพอก าหนดชนดเครองปรงควรอยดานบนสดของฝาเพอเวลาไดสมผสจะไดเจอสญลกษณกอนเปนอนดบแรก ถดมาเปนอกษรเบรลลควรวางเปนเสนตรงมากทสด และปรบรปทรงใหจบถนดมอมากขน 1.2 แนวทางการออกแบบชวงท 2 น าแนวทางการออกแบบ ชวงท 1 มาพฒนาโดยการปรบรปทรงใหมความกวางใหพอดกบระยะการจบของมอและท าใหตวภาชนะเวาเขามาขางในเพอใหมบาของภาชนะกนตกเวลาจบ ท าใหเกดเปนดานกวางและยาว จงมการก าหนดใหสญลกษณ อยดานหนาของฝาภานะ และน าอกษรเบรลลมาวางไวถดจากสญลกษณใหเปนเสนตรงในแนวเดยวกน

39



40

ภาพท 29 วเคราะหSketch ชวงท 2จากผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท วเคราะหแนวทางการออกแบบชวงท 2

จากการสมผสแลวมค าแนะน าจากคนตาบอดวา รปทรงทมการปรบนนจบไดถนดมอและมขนาดทเหมาะสม นอกจากการน าสญลกษณไวดานหนาแลว การบอกต าแหนงหนา-หลงจากความสง- ต าของภาชนะจะเปนสงทชวยใหการจบแลวสมผสหาท า ไดงายมากขนวาดานหนา-ดานหลง ท าใหหาสญลกษณเจอไดงายมากขน ปรบลกษณะสญลกษณ ทเมอสมผสแลวคลายคลงกบสญลกษณ ใหมความแตกตางกนมากขน 1.3 แนวทางการออกแบบชวงท 3

จากแนวทางการออกแบบชวงท 2 น าขอเสนอแนะมาปรบเกยวกบรปแบบของรองมอทใชจบบนตวภาชนะ (สวนทเวาเขาไปในตวภาชนะ ) รปแบบของภาชนะมลกษณะสง- ต า และ มความกวางของดานหนาและดานหลงภาชนะทมขนาดทแตกตางกนเพอใหคนตาบอดสามารถสมผสแลวทราบถงต าแหนงของภาชนะไดอยางชดเจนวาเปนดานใดของภาชนะ

รปแบบของสญลกษณนนมการปรบสญลกษณทมความคลายคลงกนใหมแตกตางกนมากขน เชน สญลกษณ เพมระยะหางของหยกโคงมากขนเปนเพอใหมความแตกตางกนมากขน ปรบลกษณะสญลกษณ ทเมอสมผสแลวคลายคลงกบสญลกษณ ใหเปน เมอสมผสแลวสามารถจ าแนกไดชดเจนกวา

41

ภาพท 30 Sketch 2 มต ชวงท3


42

ภาพท 32 วเคราะหSketch ชวงท 3 จากผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท วเคราะหแนวทางการออกแบบชวงท 3 รปทรงของภาชนะมลกษณะสง-ต า และมขนาดความกวางของดานหนาและดานหลงชดเจนเมอสมผสแลวสามารถทราบถงต าแหนงของภาชนะไดงาย นนคอทราบวาเมอสมผสดานทสงกวาและกวางกวาจะเปนดานหนาของภาชนะและมสญลกษณของเครองปรงแตละชนดบนฝาของภาชนะและตวของภาชนะเปนแบบเดยวกนเพอปองกนการสลบกน ตอจากสญลกษณแลวเปนอกษรเบรลลซงมลกษณะเปนเสนตรงและอยในแนวเดยวกบสญลกษณ นนๆ รองมอทใชจบบนตวภาชนะ(สวนทเวาเขาไปในตวภาชนะ) สามารถชวยในเรองการลนหลนไดเนองจากบรเวณบาสวนบนของรองมอทยนออกมานนสมผสกบสวนบนของมอทจบท าใหไมลนหลนไดงาย 1.4 แนวทางการออกแบบชวงท 4 ใชรปทรงเรขาคณตทง ทรงเหลยม และ ทรงกระบอก น ามาปรบเปลยนโดยยงใชแนวทางการออกแบบชวงท 3 นนคอ การออกแบบให มรองมอส าหรบจบและกนลนหลนของภาชนะ ในสวนทเปนสญลกษณไดปรบใหมสวนทเปนแนวสนสงขนบนฝาของภาชนะเพอท าใหทราบวาบรเวณนนเปนสวนของสญลกษณ

43



44

ภาพท 35 วเคราะหSketch ชวงท 3 จากผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท วเคราะหแนวทางการออกแบบชวงท 4 รปทรงเหลยมจบไดไมถนดมอ รปทรงกระบอก เพราะจบไดถนดมอมากกวา มความเหมาะสมในดานการใชงานมากกวา มรองมอทสามารถบอกไดวาดานไหนคอดานหนาหรอดานหลงภาชนะ บรเวณของสญลกษณทเปนแนวสนขนมาอ ยทางดานหนาของภาชนะท าใหสามารถสมผสเจอไดงายมากขน 1.5 แนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลว(แบบแท)ชวงท 1 ออกแบบวธการใชชดเครองปรงบนโตะอาหารทเปนของเหลวทสามารถเทเครองปรงแลวสามารถตวงปรมาณของเครองปรงไดดวย โดยคนหาวธจาก แบบราง 2 มต หาแนวทางการตวงของเหลวดวยวธการเทในรปแบบตางๆ คอทภาชนะตองมชองหรอรเพอกกเกบ เครองปรงชนดของเหลวแลวท าการเทของเหลวออกอกชองทางหนง

45

ภาพท 36 แบบรางการออกแบบการเทเครองปรงทเปนของเหลว 1

46

ภาพท 37 การออกแบบการเทเครองปรงทเปนของเหลว 1 วเคราะหแนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลว(แบบแท)ชวงท 1 ภาชนะมชองกกตวงทตดตงอยภายนอก นนไมสามารภกกตวงของเหลวได คอเมอเอยงภาชนะไปทางซาย 1 ครงเพอท าการตวงนนของเหลวไดไหลออกมาไมสามารถตวงป รมาณไดเนองจากปากของดานทใชเทออกนนสนและมความสงใกลเคยงกบรทเครองปรงไหลออกจากตวภาชนะออกมาในชองกกเกบ 1.6 แนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลว(แบบแท) ชวงท 2 ไดพฒนาจากชวงท 1 คอท าการออกแบบเพอซอนชองกกตวงไวดานขางและทางเดนของเหลวไวทางดานหนาภายในของภาชนะเพอปองกนของเหลวทบรรจอยในภาชนะไหล ออกมาหลงจากการเอยงทางดานขางเพอกกตวงปรมาณเอาไวแลวเทออกทางดานหนาเพมสญลกษรปแบบเดยวกบชดเครองปรงในหองครว ในเครองปรงชนดเดยวกน เพอการจดจ าชนดเคร องปรงดานบนภาชนะ

47



48

ภาพท 40 การออกแบบการเทเครองปรงทเปนของเหลว 2 วเคราะหแนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลวชวงท 2 จากการออกแบบทใหชองกกตวงเครองปรงอยทางดานขางและทอทางเดนของเหลวอยดานหนาภายในของภาชนะท าใหสามารถจบถนดมอมากกวาการออกแบบในชวงท 1 เนองจากไมมสวนทยนออกมาจากตวภาชนะ อกทงการวางระบบการตวงเชนนยงปองกนการไหลออกม าของเครองปรงหลงจากการเอยงดานขางเพอตวงปรมาณเครองปรงแลวเอยงไปดานหนาเพอเทใหเครองปรงทอยในสวนทกกตวงไวปรมาณประมาณ 1 ชอนชาไหลออกมาจนหยดไหลเมอเครองปรงทอยในชองกกตวงไหลออกมาหมดแลว 1.7 แนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลว(แบบแท)ชวงท 3 น ารปแบบของรปทรงชดเครองปรงในหองครวมาออกแบบเพอใหมความสอดคลองกนแตมขนาดทเลกกวา เพมชองทางเดนของน าจากชวงท 2 ทมเพยงดานเดยวเปนสามารถเอยงไดทง 2 ทางส าหรบผทมความถนดในการเอยงไมเหมอนกน แต ระบบการวางต าแหนงของชองกกตวงและทางเดนของน า รวมถงต าแหนงของสญลกษณเปนดงเชนแนวทางการออกแบบชวงท 2

49

ภาพท 41 การออกแบบการเทเครองปรงทเปนของเหลว 3 วเคราะหแนวทางการออกแบบส าหรบเครองปรงชนดของเหลว(แบบแท)ชวงท 3 รปทรงของภาชนะท มความเชอมโยงกนกบชดเครองปรงในหองครวท าใหผใชสามารถเขาใจและจ าแนกชนดของเครองปรงไดงายมากขนเนองจากมสญลกษณในเครองปรงชนดเดยวกนเหมอนกนอกทงลกษณะในการออกแบบทเพมทางเดนน าใหสามารถเอยงไดทง 2 ดานซายและขวาท าใหผทมความถนดซาย-ขวากสามารถใชงานไดงาย 1.8 สรปแนวทางการออกแบบชดเครองปรงส าหรบผทมความบกพรองทางจกษประสาท การออกแบบค านงถงการใชงานทใชงานไดงาย สะดวก และจบไดถนดมอ โดยหลกการออกแบบทเหมอนกนคอใหมรองมอส าหรบกนการลนหลนและจ บไดถนดมอมากขนบรเวณดานขางของภาชนะ ลกษณะของภาชนะทมความสง-ต าทตางกนท าใหทราบต าแหนงวาดานทสงกวาเปนดานหนาซงจะมสญลกษณของเครองปรงแตละชนดอยทต าแหนงน ต าแหนงของสญลกษณจะอยบรเวณดานหนาบนฝาภาชนะและปากภาชนะเปนสญล กษณเดยวกนปองกนการสลบกนของเครองปรงแลวท าใหเกดความสบสนส าหรบผใชจงเปนการชวยประหยดเวลาในการจ าแนกชนดของเครองปรงและทราบไดจากสญลกษณและอกษรเบรลลทก ากบอยบนภาชนะโดยไมตองชม ดม และสมผสกอนท าใหประหยดเวลาในการประกอบอาหาร

50

จากทกลาวมาขางตนสามารถสรปแนวทางการออกแบบชดเครองปรงส าหรบผทมความบกพรองทางจกษประสาท ดงตอไปน 1. สญลกษณของเครองปรงแตละชนด สญลกษณของเครองปรงแตละชนดนนจะมลกษณะทแตกตางกน ซงจะอยบนฝาของภาชนะและปากภาชนะเปนสญลกษณเ ดยวกนปองกนการสลบ สามารถแบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1.1 เครองปรงประเภทของแหง จะใชสญลกษณทมลกษณะเปนหยกเหลยม มมมหกงอทชดเจน 1.2 เครองปรงประเภทของเหลว จะใชสญลกษณทมลกษณะทเปนเสนโคงมน เปนคลน

ภาพท 42 สญลกษณของเครองปรงแตละชนด 2. ลกษณะการใชงานของชดเครองปรง เนองจากเครองปรงมทงของแหงและของเหลว ซงในการตวงปรมาณมความแตกตางกนตามลกษณะของเครองปรง และสถานทในการใชงาน แบงออกเปน 2.1 ชดเครองปรงแบบตก ออกแบบส าหรบบรรจ เครองปรงประเภทของแหง และชดเครองปรงทอยในหองครวทกชนด เนองจากสา มารถตวงไดปรมาณมากตามทตองการไดงายและสะดวกส าหรบผใช ซงสามารถใชชอนตกเครองปรงจากภาชนะไดเลยในการการประกอบอาหารแตละครง 2.2 ชดเครองปรงแบบเท ออกแบบส าหร บชดเครองปรงบนโตะอาหารทใชบรรจของเหลว (น าปลา และน าสมสายช) โดยใหการเท 1 ครง มปรมาณ 1 ชอนชา ซงออกแบบให

51

มระบบการกกตวงปรมาณของเครองปรงซอนไวภายในตวภาชนะ ท าใหไมตองเทเครองปรงชนดของเหลวจากบรรจภณฑออกใสภาชนะอนในปรมาณทมากเกนความจ าเปนเมอเหลอแลวตองเททง ขนตอนการเท 1 ครง ม 2 ขนตอนนนคอ 2.2.1 เอยงทางดานขางกอนซายหรอขวากไดเพอใหเครองปรงไหลออกจากตวภาชนะเขาสสวนกกตวงแลวตงภาชนะใหตรงเพอใหเครองปรงสวนทมปรมาณเกนจากการตวงไหลยอนกลบเขาไปในตวภาชนะ 2.2.2 เอยงไปดานหนาเพอเทใหเครองปรงทอยในสวนทกกตวงไวปรมาณประมาณ 1 ชอนชาไหลออกมาจนหมด

3. การออกแบบตามสภาพและสถานทการใชงาน ในการออกแบบครงนผด าเนนโครงการไดออกแบบจากพฤตกรรมในการประกอบอาหารของผทมความบกพรองทางจกษประสาท สามารถแบงออกเปน 3.1 ชดเครองปรงทใชในหองครว มขนาดปรมาณบรรจประมาณ 400 มลลลตร ประกอบดวย น าตาลทราย เกลอ พรกปน พรกไทย น าปลา และน าสมสายช เนองจากในการประกอบอาหารในหองครวมการปรงอาหารปรมาณมากท าใหในการปรงรสชาดตองใชปรมาณของเครองปรงมากตามปรมาณของอาหารจงออกแบบใหชดเครองปรงในหองครวนใชวธในการตวงวดปรมาณของเครองปรงโดยการตกจากภาชนะบรรจไดเลย ออกแบบโดยใชรปทรงทางเรขาคณตซงเปนรปทรงผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทคนชนและสามารถจ าแนกไดงายจากการสมผสน ามาปรบใหมสวนทเปนรองมอบรเวณกลางภาชนะเพอชวยใหจบไดถนดมอและกนลนหลนไดงายเนองจากสวนบาของภาชนะทเกดจากการเวาเขาไปของรองจบจะสมผสกบบรเวณสวนบนของนวชและนวโปงในการจบถอภาชนะกนไมใหภาชนะล นลงดานลางได มสญลกษณและอกษณเบรลลก ากบดานหนาบนฝาภาชนะเปนแนวเสนตรงเดยวกนคอเมอสมผสดานหนาของภาชนะจะเจอสญลกษณถดจากนนเปนอกษรเบรลล สญลกษณบนฝาและปากภาชนะเปนสญลกษณเดยวกนเพอปองกนการสลบกนของเครองปรงตางชนดกน 3.2 ชดเครองปรงบนโตะอาหาร มขนาดปรมาณบรรจประมาณ 200 มลลลตร ประกอบดวย น าตาลทราย พรกปน น าปลา และน าสมสายช ออกแบบใหมความสอดคลองกนกบชดเครองปรงในหองครวแตมขนาดทเลกกวาเนองจากบนโตะอาหารการใชงานนนจะปรงรสเพมเตมใหกบอาหารทถกปรงมาแลวใหมรสชาดตามความชอบของผทจะรบประทานจงใชปรมาณในการปรงทนอยการบรรจเลยมปรมาณทนอยกวา ออกแบบโดยใชรปทรงทางเรขาคณตซงเปนรปทรงผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทคนชนและสามารถจ าแนกไดงายจากการสมผส

52

น ามาปรบใหมสวนทเปนรองมอบรเวณกลางภาชนะเพอชวยใหจบไดถนดมอและกนลนหลนไดงายเนองจากสวนบาของภาชนะทเกดจากการเวาเขาไปของรองจบจะสมผสกบบรเวณสวนบนของนวชและนวโปงในการจบถอภาชนะกนไมใหภาชนะลนลงดานลางได ใหสญลกษณของเครองปรงแตละชนดเหมอนกบชดเครองปรงทใชในหองครว ลกษณะการใชงานเปนแบบตกส าหรบเครองปรงประเภทแหง (น าตาลทราย และพรกปน ) และแบบเทส าหรบเครองปรงประเภทของเหลว (น าปลา และน าสมสายช)

3.2.1แบบตกส าหรบเครองปรงประเภทแหง (น าตาลทราย และพรกปน ) มสญลกษณและอกษณเบรลลก ากบดานหนาบนฝาภาชนะเปนแนวเสนตรงเดยวกนคอเมอสมผสดานหนาของภาชนะจะเจอสญลกษณถดจากนนเปนอกษรเบรลล สญลกษณบนฝาและปากภาชนะเปนสญลกษณเดยวกนเพอปองกนการสลบกนของเครองปรงตางชนดกน

3.2.2 แบบเทส าหรบเครองปรงประเภทของเหลว (น าปลา และน าสมสายช ) โดยใหการเท 1 ครง มปรมาณ 1 ชอนชา ระบบการตวงจะถกซอนไวภายในภาชนะท าใหภาชนะนนมรปทรงทมความกลมกลนไปดวยกนทงชนซงภายในมชองกกตวงและชองทางเดนของเหลว ซงยงคงเอาสญลกษณไวดานบนของภาชนะเพอการสมผสหาเจอไดงายและใชในการจ าแนกชนดของเครองปรง 2. การสรางตนแบบ 2.1 ชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 1 ปรมาณบรรจ 400 มลลลตร น ารปทรงกระบอกตดดานขางทงซายและขวาออก ใหดานบนของภาชนะมความกวางมากกวาดานลางภาชนะ ดานหนามความกวางและความสงมากกวาดานหลงของภาชนะ ต าแหนงในการวางสญลกษณอยดานหนาและดานบนทงฝาและตวภาชนะเพอปองกนการสลบกนของเครองปรงแตละชนด เนองจากสญลกษณทใชในเครองปรงแตละชนดมความแตกตางกน บนฝามอกษรเบรลลเปนแนวเสนตรงก ากบตอจากสญลกษณบอกชนดของเครองปรง มรองมอส าหรบจบภาชนะไดถนดมอและกนลนหลน

53

ภาพท 43 ชดเครองปรงทใชในหองครวรปแบบท 1

ภาพท 44 ตนแบบภาชนะบรรจน าตาลทรายในหองครว รปแบบท 1

ภาพท 45 ตนแบบภาชนะบรรจเกลอในหองครว รปแบบท 1

54

ภาพท 46 ตนแบบภาชนะบรรจพรกปนในหองครว รปแบบท 1

ภาพท 47 ตนแบบภาชนะบรรจพรกไทยในหองครว รปแบบท 1

ภาพท 48 ตนแบบภาชนะบรรจน าปลาในหองครว รปแบบท 1

55

ภาพท 49 ตนแบบภาชนะบรรจน าสมสายชในหองครว รปแบบท 1 2.2 ชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 2 ปรมาณบรรจ 400 มลลลตร ออกแบบรปทรงจากทรงกระบอกมการปรบใหตรงกลางคอดและมรองมอส าหรบจบเพอถอไดถนดมอไมลนหลนไดงายโดยสนขอบบนของรองมอจะปองกนและท าใหทราบถงต าแหนงของการจบบนตวภาชนะ บนฝาภาชนะมแนวสนขอบของสญลกษณทสงขนมาเพอใหสามารถสมผสกบสญลกษณไดงายขนและทราบวาต าแหนงนเปนบรเวณดานหนาของภาชนะ และมอกษรเบรลลเปนแนวเสนตรงแนวเดยวกบสญลกษณบอกชนดของเครองปรง สญลกษณของชนดเครองปรงเหมอนกนกบชดในหองครวรปแบบท 1

ภาพท 50 ชดเครองปรงทใชในหองครวรปแบบท 1

56

ภาพท 51 ตนแบบภาชนะบรรจน าตาลทรายในหองครว รปแบบท 2

ภาพท 52 ตนแบบภาชนะบรรจเกลอในหองครว รปแบบท 2

ภาพท 53 ตนแบบภาชนะบรรจพรกปนในหองครว รปแบบท 2

57

ภาพท 54 ตนแบบภาชนะบรรจพรกไทยในหองครว รปแบบท 2

ภาพท 55 ตนแบบภาชนะบรรจน าปลาในหองครว รปแบบท 2

ภาพท 56 ตนแบบภาชนะบรรจน าสมสายชในหองครว รปแบบท 2

58

2.3 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 1 2.3.1 แบบตกส าหรบเครองปรงประเภทแหง (น าตาลทราย และพรกปน ) ปรมาณบรรจ 200 มลลลตร ออกแบบใหมความสอดคลองกบชดเครองปรงทใชในหองครวรปแบบท 1 เพอในการใชงานมความสมพนธกนในหองครวและบนโตะอาหาร สญลกษณของชนดเครองปรงเหมอนกนกบชดในหองครวรปแบบท 1

น ารปทรงกระบอกปรบโดยตดดานขางทงซายและขวาออก ใหดานบนของภาชนะมความกวางมากกวาดานลางภาชนะ ดานหนามความกวางและความสง มากกวาดานหลงของภาชนะ ต าแหนงในการวางสญลกษณอยดานหนาและดานบนทงฝาและตวภาชนะเพอปองกนการสลบกนของเครองปรงแตละชนด เนองจากสญลกษณทใชในเครองปรงแตละชนดมความแตกตางกน บนฝามอกษรเบรลลเปนแนวเสนตรงก ากบตอจากสญลกษณบอกชนดข องเครองปรง มรองมอส าหรบจบภาชนะไดถนดมอและกนลนหลน 2.3.2 แบบเทส าหรบเครองปรงประเภทของเหลว (น าปลา และน าสมสายช) ปรมาณบรรจ 200 มลลลตร ออกแบบใหมความสอดคลองกบชดเครองปรงทใชในหองครวรปแบบท 1 มรปทรงภายนอกคลายกนแตเพมระบบการกกตวงไว เพอในการใชงานมความสมพนธกนในหองครวและบนโตะอาหาร สญลกษณของชนดเครองปรงเหมอนกนกบชดในหองครวรปแบบท 1

สามารถตวงของเหลวไดคอ เมอเทของเหลวจะไหลออกมา 1 ชอนชา ตอการเท 1 ครง ระบบการตวงจะถกซอนไวภายในภาชนะท าใหภาชนะนนมรปทรงทมความกลมกลนไปดวยกนทงชดซงภายในมชองกกตวงและชองทางเดนของเหลว ซงยงคงเอาสญลกษณไวดานบนของภาชนะเพอการสมผสหาเจอไดงายและใชในการจ าแนกชนดของเครองปรง

ภาพท 57 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 1

59

ภาพท 58 ตนแบบภาชนะบรรจน าตาลทรายบนโตะอาหาร รปแบบท 1

ภาพท 59 ตนแบบภาชนะบรรจพรกปนโตะอาหาร รปแบบท 1

ภาพท 60 ตนแบบภาชนะบรรจน าปลาบนโตะอาหาร รปแบบท 1

60

ภาพท 61 ตนแบบภาชนะบรรจน าสมสายชบนโตะอาหาร รปแบบท 1 2.4 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 2 2.4.1 แบบตกส าหรบเครองปรงประเภทแหง (น าตาลทราย และพรกปน ) ปรมาณบรรจ 200 มลลลตร ออกแบบใหมความสอดคลองกบชดเครองปรงทใชในหองครวรปแบบท 2 เพอในการใชงานมความสมพนธกนในหองครวและบนโตะอาหาร

ออกแบบรปทรงจาก ทรงกระบอกมการปรบใหตรงกลางคอดและมรองมอส าหรบจบเพอถอไดถนดมอไมลนหลนไดงายโดยสนขอบบนของรองมอจะปองกนและท าใหทราบถงต าแหนงของการจบบนตวภาชนะ บนฝาภาชนะมแนวสนขอบของสญลกษณทสงขนมาเพอใหสามารถสมผสกบสญลกษณไดงายขนและทราบวาต าแหนงนเปนบรเวณดานหนาของภาชนะ และมอกษรเบรลลเปนแนวเสนตรงแนวเดยวกบสญลกษณบอกชนดของเครองปรง สญลกษณของชนดเครองปรงเหมอนกนกบชดในหองครวรปแบบท 1 2.4.2 แบบเทส าหรบเครองปรงประเภทของเหลว (น าปลา และน าสมสายช) ปรมาณบรรจ 200 มลลลตร ออกแบบใหมความสอดคลองกบชดเครองปรงทใชในหองครวรปแบบท 2 มรปทรงภายนอกคลายกนแตเพมระบบการกกตวงไว เพอในการใชงานมความสมพนธกนในหองครวและบนโตะอาหาร สญลกษณของชนดเครองปรงเหมอนกนกบชดในหองครวรปแบบท 1

61

สามารถตวงของเหลวไดคอ เมอเทของเหลวจะไหลออกมา 1 ชอนชา ตอการเท 1 ครง ระบบการตวงจะถกซอนไวภายในภาชนะท าใหภาชนะนนมรปทรงทมความกลมกลนไปดวยกนทงชดซงภายในมชองกกตวงและชองทางเดนของเหลว ซงยงคงเอาสญลกษณไวดานบนของภาชนะเพอการสมผสหาเจอไดงายและใชในการจ าแนกชนดของเครองปรง

ภาพท 62 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 1

ภาพท 63 ตนแบบภาชนะบรรจน าตาลทรายบนโตะอาหาร รปแบบท 2

62

ภาพท 64 ตนแบบภาชนะบรรจพรกปนบนโตะอาหาร รปแบบท 2

ภาพท 65 ตนแบบภาชนะบรรจน าปลาบนโตะอาหาร รปแบบท 2

63

ภาพท 66 ตนแบบภาชนะบรรจน าสมสายชบนโตะอาหาร รปแบบท 2 3. การสรางแมพมพ เมอไดตนแบบทเปนปนปลาสเตอรแลว น าตนแบบทาน าสบเพอกนไมใหปนทใชเปนแมพมพตดกบตนแบบในขณะทท าแมพมพ แลวแบงตนแบบเปนส วนตามรปแบบของผลตภณฑและมรส าหรบเทน าดน

ภาพท 67 การท าแมพมพ

64

ภาพท 68 แสดงการแกะ Key Lock บนแมพมพ 4. การขนรปผลตภณฑดวยวธการหลอน าดน เทน าดนลงในแมพมพปนปลาสเตอรทงไวใหไดความหนาทตองการแลวเทน าดนสวนทเหลอออก

ภาพท 69 การขนรปผลตภณฑดวยวธการหลอน าดน การตกแตงผลตภณฑ เมอชนงานหมาดใชเครองมอในการขดแตงชนงานใหเรยบรอยและเชดน าใหสะอาด

65

ภาพท 70 การตกแตงผลตภณฑ 5. การเผาดบ เผาดบดวยอณหภม 800 ๐c

ภาพท 71 การเผาดบ 6. การเคลอบ ใชวธการชบเคลอบ เคลอบทใชเคลอบส าเรจรปเคลอบใส รหส DG 465 และเคลอบดานรหส DG 480 ของบรษท อมรนทรเซรามกสคอรปอเรชน จ ากด

66

ภาพท 72 การชบเคลอบ 7. การเผาเคลอบ เผาเคลอบดวยอณหภม 1,200 ๐c ในบรรยากาศสนดาปสมบรณ (Oxidation Atmosphere)

ภาพท 73 การเผาเคลอบ

67

8. ผลงานส าเรจ จากการสรางสรรคผลงานชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาทเนองจากผลตภณฑเครองเคลอบดนเผามคณสมบตทสามารถทนตอความเปนกรดและดางเมอน ามาบรรจเครองปรงจงมความปลอดภยตอผใช โครงการออกแบบชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาทสามารถชวยอ านวยความสะดวก และเพมคณภาพชวตในการด ารงชวตประจ าวนในการปรงอาหารใหสามารถท าไดงายขน เนองจากการศกษาของโครงการนมงเนนออกแบบผลตภณฑใหสา มารถใชงานงายไมยงยากและจบถนดมอ เครองปรงแตละชนดจ าแนกไดโดยสญลกษณทมอยดานบนของฝาภาชนะและมอกษรเบรลลก ากบเพอระบชนดของเครองปรง ฝาของภาชนะและตวภาชนะมสญลกษณทแตกตางกนของเครองปรงแตละชนดเพอปองกนการสลบกนเมอฝาภาชน ะและตวภาชนะไมใชชนดเดยวกนกไมสามารถปดฝาไดสนทเมอเปดฝาภาชนะพรอมกนจงไมเปนปญหา อกทงยงสามารถน าชอนตวงตกเครองปรงจากภาชนะไดโดยตรงท าใหสะดวกและไมตองทงเครองปรงสวนทเหลอ ท าใหการประกอบอาหารและการปรงรสอาหารของผทมความบกพรอ งทางดานจกษประสาทไมเปนเรองทยงยากอกตอไ ป เนองจากลดขนตอนในการจ าแนกชนดของเครองปรงกอนปรงโดยตองชม ดม และสมผสเครองปรงกอนทกครงทมการปรงรสท าใหตองใชเวลาในการประกอบอาหารนานกวาบคคลโดยทวไป ผลงานส าเรจชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 1

68

ภาพท 74 ผลงานส าเรจชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 1 เนอดน : พอรชเลน (Porcelain) อณหภมในการเผา : 1,200๐c บรรยากาศ : สนดาปสมบรณ (Oxidation Atmosphere) เทคนค : หลอน าดน (Slip Casting) ทมาของภาพ : นายปรชญา กล านาค

69

ภาพท 75 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าตาลทรายในหองครวรปแบบท 1

70

ภาพท 76 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจเกลอในหองครวรปแบบท 1

71

ภาพท 77 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกปนในหองครวรปแบบท 1

72

ภาพท 78 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกไทยในหองครวรปแบบท 1

73

ภาพท 79 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าปลาในหองครวรปแบบท 1

74

ภาพท 80 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าสมสายชในหองครวรปแบบท 1

75

ผลงานส าเรจชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 2

ภาพท 81 ชดเครองปรงในหองครวรปแบบท 2 เนอดน : พอรชเลน (Porcelain) อณหภมในการเผา : 1,200๐c บรรยากาศ : สนดาปสมบรณ (Oxidation Atmosphere) เทคนค : หลอน าดน (Slip Casting) ทมา : นายปรชญา กล านาค

76

ภาพท 82 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าตาลทรายในหองครวรปแบบท 2

77

ภาพท 83 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจเกลอหองครวรปแบบท 2

78

ภาพท 84 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกปนในหองครวรปแบบท 2

79

ภาพท 85 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกไทยในหองครวรปแบบท 2

80

ภาพท 86 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าปลาในหองครวรปแบบท 2

81

ภาพท 87 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าสมสายชในหองครวรปแบบท 2

82

ผลงานส าเรจชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 1

ภาพท 88 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 1 เนอดน : พอรชเลน (Porcelain) อณหภมในการเผา : 1,200๐c บรรยากาศ : สนดาปสมบรณ (Oxidation Atmosphere) เทคนค : หลอน าดน (Slip Casting) ทมาของภาพ : นายปรชญา กล านาค

83

ภาพท 89 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าสมสายชบนโตะอาหารรปแบบท 1

84

ภาพท 90 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกปนบนโตะอาหารรปแบบท 1

85

ภาพท 91 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าปลาโตะอาหารรปแบบท 1

86


87

ผลงานส าเรจชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 2

ภาพท 93 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท 2 เนอดน : พอรชเลน (Porcelain) อณหภมในการเผา : 1,200๐c บรรยากาศ : สนดาปสมบรณ (Oxidation Atmosphere) เทคนค : หลอน าดน (Slip Casting) ทมาของภาพ : นายปรชญา กล านาค

88

ภาพท 94 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าตาลทราบบนโตะอาหารรปแบบท 2

89

ภาพท 95 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจพรกปนโตะอาหารรปแบบท 2

90

ภาพท 96 ผลงานส าเรจภาชนะบรรจน าปลาโตะอาหารรปแบบท 2

91


92

9. อภปรายผลการออกแบบ จากการสรางสรรคผลงานชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาทเนองจากผลตภณฑเครองเคลอบดนเผามคณสมบตทสามารถทนตอความเปนกรดและดางเมอน ามาบรรจเครองปรงจงมความปลอดภยตอผใช และดวยการออกแบบตามหลกการของการยศาสตร(Ergonomics) ชวยใหจบไดถนดมอและใชงานงายเนองจากกลมผใชไมสามารถมองเหนไดรปทรงของการออกแ บบจงมสวนชวยในเรองของการใชงานเปนอยางมาก ผลตภณฑมอกษรเบรลลควบคกบสญลกษณทแตกตางกนไปในเครองปรงแตละชนด ฝาภาชนะและตวภาชนะบรรจไมสามารถสลบฝากนไดในเครองปรงตางชนดกนเพราะสญลกษณทน ามาใชจะชวยจ าแนกชนดของเครองปรงใหมความแตกตางกน

ภาพท 98 ทดลองใชงานจรงชดเครองปรงในหองครว รปแบบท 2

ภาพท 99 ทดลองใชงานจรงชดเครองปรงบนโตะอาหาร รปแบบท 1

93

บทท 5

สรปผลการออกแบบ

โครงการออกแบบชดเครองปรงส าหรบผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท ด าเนนการทางการออกแบบและด าเนนตามกระบวนการทางอตสาหกรรมเครองเคลอบดนเผาแลวสามารถประเมนผลการด าเนนงานไดดงน 1. สรปผลการออกแบบ 2. ขอเสนอแนะ โดยในแตละหวขอไดอธบายไวดงตอไปน 1. สรปผลการออกแบบ โครงการออกแบบชดเครองปรงอาหารส าหรบผมความบกพรองทางดานจกษประสาทสามารถชวยอ านวยความสะดวก และเพมคณภาพชวตในการด ารงชวตประจ าวนในการปรงอาหารใหสามารถท าไดงายขน เนองจากการศกษาของโครง การนมงเนนออกแบบผลตภณฑใหสามารถใชงานงายไมยงยากและจบถนดมอ ตามหลกการของการยศาสตร (Ergonomics) ผใชผลตภณฑสามารถจ าแนกชนดของเครองปรงไดจากการสมผสสญลกษณและอกษรเบรลล ทบอกชนดของเครองปรงนน จงลดขนตอนทตอง ดม ชม และสมผ สเพอจ าแนกชนดของเครองปรงกอนและระหวางการปรงอาหาร ทงนท าใหใชเวลาในการปรงอาหารทนอยลงจากเดมมาก ท าใหการประกอบอาหารและการปรงรสอาหารของผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทไมเปนเรองทยงยากอกตอไป ออกแบบรปทรงของภาชนะโดยใชรปทรงเรข าคณตซงเปนรปทรงพนฐานและเปนทรจกคนชนส าหรบผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท เครองปรงแตละชนดจ าแนกไดโดยสญลกษณทมอยดานบนของฝาภาชนะและมอกษรเบรลลก ากบเพอระบชนดของเครองปรง ฝาของภาชนะและตวภาชนะมสญลกษณทแตกตางกนข องเครองปรงแตละชนดเพอปองกนการสลบกนเมอฝาภาชนะและตวภาชนะไมใชชนดเดยวกนกไมสามารถปดฝาไดสนทเมอเปดฝาภาชนะพรอมกนจงไมเปนปญหา อกทงยงสามารถน าชอนตวงตกเครองปรงจากภาชนะไดโดยตรงท าใหสะดวกและไมตองทงเครองปรงสวนทเหลอ

94

ท าใหเกด จดเรมตนผลตภณฑ ในครวเรอนทสงเสรมคณคาตอชวตผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทในรปแบบของประสบกา รณใหม ทด และมความเปนอยในสงคมอยางมความสข ซงท าใหเหนชดเจนวาผลตภณฑทผลตมาเพอเอออ านวยความสะดวกตอผมความบกพรองทางดานจกษประสาท หรอจะเปนผทมความบกพรองทางรางกายอนๆ นนมความส าคญทจะน าไปคดตอยอดหรอคดคนผลตภณฑ ใหมทชวยสงเสรมคณภาพชวตตอผมความบอกพรองทางรางกายและจตใจ อกทงยงสงเสรมคณคาความคดตอผวจยอกดวย 2. ขอเสนอแนะ 2.1 ดานการออกแบบ เมอด าเนนโครงการถงขนตอนการท ารปแบบของแบบราง 3 มตหลงจากนนตองน ารปแบบทไดใหผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทไดสมผสและขอเสนอแนะในการออกแบบมาปรบปรงรปแบบใหมความเหมาะสมทสดตอการใชงาน เนองจากผลตภณฑเปนภาชน ะเครองเคลอบดนเผาทมขอจ ากดของวสดจงเปนอกหนงปจจยในการออกแบบทตองค านงถงและสอดคลองกบความตองการของผทมความบกพรองทางดานจกษประสาท 2.2 ดานการผลต ในการด าเนนงานชดเครองปรงอาหารส าหรบผทมความบกพรองทางดานจกษประสาทในรปแบบชนงานทเปนเหลยมมมมกเกดปญหาในการโกงงอของเสนและระนาบทเกดการยบตว หรอดงตวของเนอดนอาจท าใหชนงานเกดการฉกขาดได วธการแกปญหาคอการปรบเสนใหมความโคงและระนาบใหมพนทนอยทสด หรอเพมความนนของระนาบใหกบชนงาน

95

บรรณานกรม

กต อนทรานนท. การยศาสตร:Ergonomics. กรงเทพฯ : ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2548. กตพงศ สทธ.กรอบเนอหาแผนพฒนาคณภาพชวตคนตาบอดแหงชาต พ.ศ. 2550 -2554[ออนไลน].

เขาถงเมอ 29 มนาคม 2553. เขาถงไดจาก tddf.or.th/tddf/library/files/doc/library-2007-11-08-339.doc.

ดวงสมร นลวฒนวนาพนธ . “อปกรณชวยและเทคโนโลยสารสนเทศเพอคนพการทางการมองเหน.” รายงานวชา รสบพ .507 ความรเกยวกบงานบรการฟนฟสมรรถภาพคนพการ วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล, 2545. (อดส าเนา)

ทว พรหมพฤกษ. วชาเครองเคลอบดนเผาเบองตน. กรงเทพมหานคร : โอเดยนสโตร, 2523. . เตาและการเผา. กรงเทพมหานคร : จงเจรญการพมพ, 2535. ธวชชานนท สปปภากล. การยศาสตรและกายวภาคเชงกล:ERGONOMICS. กรงเทพมหานคร :

ส านกพมพวาดศลป, 2548. นวลนอย บญวงษ และ นนทน เนยมทรพย. การออกแบบภายในอาคารเพอคนพการ. กรงเทพมหานคร :

ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2545 ไบรท25[นามแฝง]. ทางเดนในอาคาร [ออนไลน]. เขาถงเมอ 29 มนาคม 2553. เขาถงไดจาก

http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=bite25&month=24-03-2011&group= 27&gblog=41

ไพจตร องศรวฒน. เนอดนเซรามก. กรงเทพมหานคร : ส านกพมพโอเดยนสโตร, 2541 . รวมสตรเคลอบเซรามกส. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพโอเดยนสโตร,

2547. รงเรอง พฒนากล และคนอน .ๆ ตวแสดงผลอกษรเบรลล [ออนไลน]. เขาถงเมอ 15 มกราคม 2553.

เขาถงไดจาก http://www.slri.or.th/th/index.php?option=com_content&view =article&id =361%3A2011-02-27-09-33-06&catid=58%3Abl6-dxl&Itemid=91

วกพเดย. อกษรเบรลล [ออนไลน]. เขาถงเมอ 24 กมภาพนธ 2554. เขาถงไดจาก http://th.wikipedia.org/wiki/อกษรเบรลล.

วรงครอง ศรสวสด. ทางเดนคนตาบอด [ออนไลน]. เขาถงเมอ 29 มนาคม 2553. เขาถงไดจาก http://gotoknow.org/file/swirongr/list?page=3

. ทางเดนคนตาบอด [ออนไลน]. เขาถงเมอวนท 29 มนาคม 2553. เขาถงไดจาก http://gotoknow.org/file/swirongr/view/65710

%20เขาถงเมอ






http://gotoknow.org/file/swirongr/view/65710

96

สมาคมคนตาบอดแหงประเทศไทย. คมออาสาสมครรวมพฒนาคณภาพชวตคนตาบอด. กรงเทพมหานคร : สมาคมคนตาบอดแหงประเทศไทย, 2543.

ส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ . ลกษณะพนในอาคารในสมาคมคนตาบอด[ออนไลน]. เขาถงเมอ 29 มนาคม 2553. เขาถงไดจากhttp://gotoknow.org/file/swirongr/list?page=3

janiey200786 [pseud]. Louis Braille[Online]. Accessed 29 March 2010. Available from http://gsiscommunity.net/janiey200786/2009/11/10/louis-braille/

http://gotoknow.org/file/swirongr/list?page=3

http://gsiscommunity.net/janiey200786/



ภาคผนวก

ภาคผนวก ก ขอมลดานวตถดบ

และ ขอมลทางดานกระบวนการการผลต

99

ขอมลดานวตถดบ

เนอดน เนอดนนมอยดวยกนหลายชนด และแตละชนดกมคณสมบตและความเหมาะสมในดานลกษณะการใชงานทแตกตางกน มคณสมบตทโดเดนไมเหมอนกน ซงรายละเอยดของขอมลดงกลาวมดงตอไปน เนอดนพอรชเลน (Porcelain) ค าวา “ พอรชเลน ” เขาใจวามาจากภาษาโปรตเกส เรมผลตในจนราวศตวรรษท 9 แบงเปนประเภทใหญ ๆ ได 2 ประเภทคอ Soft Porcelain และ Hard Porcelain เนอดนพอรซเลนเปนเนอดนทเตรยมขนเปนพเศษ มวตถดบทส าคญไดแก ดนขาว หนเขยวหนมาน หนฟนมา และดนขาวเหนยว เนอดนพอรซเลนทเตรยมไดมกจะมความเหนยวนอยจงตองน าไปขนรปดวยวธการหลอน าดน และขนรปดวยใบมด เพราะเนอดนพอรซเลนตองมความขาว วตถดบทใชตองมความบรสทธสง ดงนนดนเหนยวขาวจงตองใชนอยทสดในสตรสวนผสม คณสมบตของดนพอรเลน คอ เปนเนอดนทเผาถงจดสกตวแลวหลอมละลายกลายเปนแกว มความแขงแกรง น าและของเหลวไมสามารถซมผานได มความขาว บาง และ โปรงแสงได โดยใชอณหภมในการเผาผลตภณฑนทอณหภมประมาณ 1,250 – 1,450 องศาเซลเซยส และมอตราการดดซมน า 0 – 1.0 เปอรเซนต สวนใหญเคลอบผวมนใสและเปนเคลอบอณหภมสง ผลตภณฑจะมเนอบางกวาดนสโตนแวร หากชนกระทบกนจะไมแตกราวงายเวลาลาง ลกษณะโดยทวไป 1. ผลตภณฑมเนอขาวละเอยด 2. โปรงแสงมากหรอนอยขนอยกบสวนผสมทแตกตางกนออกไปไดมากมาย ปนปลาสเตอร ปนปาสเตอรคอ วสดทมลกษณะเปนผงสขาวละเอยด ไดจากการเผาแรยปซมหรอเกลอจด เมอผสมกบน าจะมสภาพเปนของเหลว แลวจะกลายเปนกอนแขงทมความพรนตวสง ปนปาสเตอรมหลายชนด ละถกน ามาใชงานตาง ๆ มากมาย ปนปาสเตอรสามารถแบงออกตามลกษณะของผลกทางเคม ไดดงตอไปน 1. แอลฟาปาสเตอร เปนปนปาสเตอรทเกดจากการเผาแรยปซมในบรรยากาศทมความชนหรอมแรงดนไอน า ทอณหภมสงกวา 115 องศาเซลเซยส เปนปนปาสเตอรทเราใชกนอยทวไป มส

100

เขยว และฟา มราคาทคอนขางจะสง มความแขงแรงมากและมการดดซมน าต า เนองจากปน ปาสเตอรชนดนตองการน าในการผสมนอยกวาเบตาปาสเตอรประมาณ 2-3 เทา 2. เบตาปาสเตอร เปนปนปาสเตอรทเกดจากการเผาแรยปซ มในบรรยากาศทแหงห รอบรรยากาศปกต ทอณหภม 150-160 องศาเซลเซยส มสขาว ราคาถก เปนปนปาสเตอรทมคณสมบตรองลงมาจากแอลฟาปาสเตอร เนองจากเมอแขงตวจะมความพรนตวสง ดดซมน าไดด เหมาะส าหรบน ามาท าพมพปาสเตอรทใชส าหรบขนรปผลตภณฑ ซงเปนชนดทผท าการวจยน ามาใชในการสรางแมแบบ และพมพ ในการท าโครงการการออกแบบครงน ปนปลาสเตอรใชในประเทศไทย ม 3 ชนด 1. ปนปลาสเตอรยปซม (Gypsum Plaster) ท าจากแรยปซม ไดจากธรรมชาตคอนขางขาวบรสทธ แขงตวเรว สขาว มความแขง แกรง พรน ตวสง ดดซมน าไดด นยมใชในวงการเครองเคลอบดนเผาเพอท าพมพ 2. ปนปลาสเตอรธรรมดา (Plaster) ท าจากเกลอจด เกดจากสารประกอบแคลเซยมซลเฟต จากนาเกลอ สงเกตได เรยกปนปลาสเตอรธรรมดาเปนสเทาออนแขงตวชากวาทท าจากยปซม 3. ปนปลาสเตอร (Plaster Cement) หรอเรยกวาปนปลาสเตอรนอก มคณสมบตกอตวชากวาปนปลาสเตอรธรรมดา เมอผสมน าแลวมเวลาพอทจ าน าไปใชโดยไมตองเรงมากนกเมอแหงแลวแขงกวาปนปลาสเตอรยปซมมาก มน าหนกและมเนอละเอยด ทนความรอนไดมากกวา 400°C หรอ 752 องศาฟาเรนไฮน ราคาแพงกวาปนปลาสเตอรยปซม 7-8 เทา ปนปลาสเตอรหนมความเปราะในระยะแรก ควรทงไวประมาณ 12 ชวโมง จงจะแกรงด เหมาะส าหรบท า Master Mold Cast Mold และตนแบบ คณสมบตของปนปลาสเตอรทด คณสมบตของปนปลาสเตอรเปนปจจยส าคญทมผลตอคณภาพของผลตภณฑ ดงนนการใชปนปลาสเตอรจงควรมคณสมบตดงตอไปน 1. ปนปลาสเตอรทดตองใชน าในการผสมนอย แตไดปนทเปนของเหลวทมการไหลต วทด และผสมกนงาย 2. มระยะเวลาในขณะทเปนของเหลวทมการไหลตวดกอนการแขงตว นานพบทจะท างานเสรจโดยทไมตองรบรอน 3. ขณะแขงตวควรมการขยายตวนอยและคงท 4. เนอปลาสเตอรมคณสมบตสม าเสมอ โดยไมท าใหแมแบบและพมพทผลตขนในเวลาทตางกน มคณสมบตแตกตางกน 5. สามารถรกษารายละเอยดตาง ๆ ของตนแบบ แมแบบ และพมพไวไดด 6. แมแบบและพมพทผลตขนตองมผวเรยบ คงทน และสม าเสมอ

101

7. แมแบบและพมพทผลตขนตองมการสกหรออยางสม าเสมอ และเปนไปอยางชา ๆ 8. เมอทดสอบโดยการใชมอก าปนปลาสเตอร จะตองมลกษณะเปนผงละเอยดไมจบตวกนเปนกอน เพราะถาจบตวกนเปนกอนแสดงวาปนปลาสเตอรเรมเสอมคณภาพ 9. เมอผสมปนปลาสเตอรกบน าจะตองมความรอนเกดขนในขณะทกอตว โดยไมควรกอตวชาเกนไป ปกตจะใชเวลากอตวประมาณ 5-10 นาท และจะตองแขงตวขนเรอย ๆซงถาขณะทกอตวไมมความรอนเกดขน และใช เวลาในการกอตวนาน แสดงวาปนปลาส เตอรคณภาพไมดหรอเสอม ทงนขนอยกบชนดของปนปลาสเตอรดวนเชนกน การผสมปนปลาสเตอร การผสมปนปลาสเตอรเพอใชในงานอตสาหกรรมเซรามค เปนสงจ าเปนและมความส าคญเปนอยางยง เนองจากในโรงงานอตสาหกรรมสวนใหญขนรปผลตภณฑโดยอาศยพมพหรอแบบพมพทท าจากปนปลาสเตอร การผสมปนปลาสเตอรเปนปจจยส าคญทมผลตอคณภาพของพมพทใชและยงสงผลตอคณภาพของผลตภณฑทไดอกดวย การผสมปนปลาส เตอร สามารถแบงโดยอาศยหลกการดงตอไปน 1. การแบงตามเครองมอทใชกวนปนปลาสเตอร แบงออกเปน 3 แบง ดงน 1.1 การผสมปนปลาส เตอรดวยมอ เปนวธการผสมปนปลาส เตอรทนยมใชในหองปฏบตการและชนเรยนเหมาะส าหรบการกวนปนปลาสเตอรทมน าหนกไมเกน 4 กโลกรม หากมปรมาณมาก ๆ การใชมอกวนจะไมทวถงและท าใหไดเนอปนทไมสม าเสมอ 1.2 การผสมปนปลาสเตอรดวยเครองสวางตดใบพด เปนวธการผสมปนปลาส เตอรทเรวกวาการผสมดวยมอ เครองมอชนดนมการผลตเพอจ าหนายในตางประเทศ โดยมการดดแปลงใหมความเรวรอบต า เพอไมใหเกดฟองอากาศมากเวลากวนดวยเครอง และนยมน าไปใชในการกวนเคลอบและน าดนดวย แตถ าท าเองโดยใชสวานไฟฟาทวไปมาตดแกนใบพด จะตองระวงความเรวรอบทมากเกนไป และท าใหเกดฟองอากาศเวลากวนดวยเครอง จงอาจใชกวนในเฉพาะชวงแรก แลวตองกวนตอดวยมอเพอไลฟองอากาศออกกอนน าไปใช 1.3 การผสมปนปลาสเตอรดวยเครองกวนระบบสญญากาศ เปนการผสมปนปลาสเตอรทดทสด นยมใชในโรงงานอตสาหกรรมเครองปนดนเผาทตองก ารใชพมพเปนจ านวนมาก น าปนปลาสเตอรทไดจากการผสมดวยเครองนจะมคณภาพดสม าเสมอและไมมฟองอากาศเนองจากมระบบดดไลอากาศขณะกวน 2. การแบงตามวธการผสมปนปลาสเตอร แบงไดดงน 2.1 การผสมปนปลาสเตอรโดยการชงน าหนก เปนวธทละเอยดแนนอนและม คณภาพมากทสด แตจะเสยเวลาในการชงอตราสวนผสมของปนปลาสเตอรกบน า เปนวธทนยมใชในระบบโรงงานอตสาหกรรม เพราะสามารถควบคมคณภาพของชนงานหรอพมพปลาสเตอรใหมคณสมบต

102

ดานการดดซมน าและความแขงแรงทสม าเสมอตามตองการได เนองจากอตราสวนผสมระหวางปนปลาสเตอรกบน า มผลตออตราการดดซมน าและความแขงแรงของแมแบบและพมพปลาสเตอรทได ดงนนหากมการควบคมอตราสวนผสมระหวางปนปลาสเตอรกบน าทใชในการท าพมพปลาส เตอรใหเทาเดมทกครง ยอมท าใหไดพมพปลาสเตอรทมคณสมบตสม าเสมอเทากนทกชน โดยมาตรฐานทนยมใชจะมสดสวนคอ ปนรอยละ 58 ตอน ารอยละ 42 2.2 การผสมปนปลาสเตอรโดยการกะประมาณ เปนวธทใชก ารกะหรอการประมาณปรมาณของปนปลาสเตอรและน าทใชผสมท าชนงาน โดยการโรยปนปลาสเตอรลงไปในน าจนกระทงสงเกตเหนวาปนปลาสเตอรอยในระดบเดยวกนกบผวน าจงหยด แลวจงกวนผสมปนปลาสเตอรใหเขากบน า การผสมปนปลาส เตอรแบบนเปนวธการทสะดวกในการท างาน แตไ มสามารถควบคมคณภาพของแบบปนปลาสเตอรใหมคณสมบตตามตองการ มกใชในการท าพมพปลาส เตอรเพยงชดเดยว หรอใชท าชนงานทไมค าน งถงคณภาพของชนงานหรอพมพปลาสเตอรวาจะตองมคณสมบตสม าเสมอเทากนทกชน 2.3 การผสมปนปลาสเตอรโดยการตวงปรมาตร เปนวธการทใชกบงานททราบปรมาณของปนปลาสเตอรกบน าทจะใชท าชนงานแนนอนแลว เชน งานหลอท าพมพปลาสเตอรจ านวนมาก ๆ ทตองหลอจากแมแบบส าหรบผลตแบบพมพเดยวกน ซงตองใชปนปลาสเตอรเทากนและใชน าเทาเดมทกครง การผสมปนปลาส เตอรวธนจะท าใ หพมพปลาส เตอรทไดมสวนผสมถกตองแนนอน และแบบพมพมความแขงแรงเทากน เคลอบ น าเคลอบ คอสารประกอบอะลมนาซลเกต(Alumina silicate) ทถกความรอนแลวหลอมละลายเปนเนอเดยวกนฉาบบนผลตภณฑ มลกษณะโปรงใส แขงแกรง สามารถทนตอกรดและดางไดเปนอยางด การน าชนงานไปเคลอบท าใหผลงานมคณคาเพมมากยงขน มสมบตทนตอกรดและดาง การจ าแนกชนดของน าเคลอบ น าเคลอบทใชเคลอบเครองปนดนเผาสามารถจ าแนกออกไดดงน คอ จ าแนกตามวตถดบทใชตามลกษณะการมองเหน หรอตามลกษณะของการเคลอบ ตามประเภทของเครองปนดนเผาตามกรรมวธการผลต และเคลอบทางวทยาศาสตร การเคลอบแบงตามประเภทเครองปนดนเผา การเคลอบประเภทนยดอณหภมการเผาเปนหลกดงน 1. เคลอบอณหภมสง (High Temperature Glazes ) หมายถง เคลอบทเผาอณหภมระหวาง 1,230-1,370องศาเซลเซยส ไดแก การเคลอบสโตนแวร พอรซเลน โบนไซนา

103

2. เคลอบอณหภมกลาง (Medium Temperature Glazes) หมายถงเคลอบทเผาอณหภมระหวาง 1,120-1,186องศาเซลเซยส ไดแก เคลอบเอทรเทนแวร 3. เคลอบอณหภมต า (Low Temperature Glazes) เปนเคลอบทเผาอณหภมระหวาง 792-1,120 องศาเซลเซยส การเคลอบแบงตามลกษณะเคลอบ 1. เคลอบใส (Transparent Glaze) เปนเคลอบธรรมดาทท าขนจะเปนเคลอบใสเหมอนแกวทงสน นยมใชเคลอบทบภาชนะทเขยนสใตเคลอบ และเปนเคลอบพนฐานทสามารถผสมออกไซดและสสะเตน ใหเกดสในตวเคลอบขนได นอกจากนนยงสามารถผสมสารชนดอนใ หเกดความทบหรอเกดเคลอบราน 2.เคลอบทบ (Opaque Glaze) เปนเคลอบทปดบงเนอดนปนทมสไมเหนสภายในออกมาตองเตมตวทบทบ (Opacifier) ไดแก ทนออกไซด (Tin Oxide), เซอรโคเนยมซลเกต (Zirconium Silicate),ซงกออกไซด (Zinc Oxide),ไทเทเนยมไดออกไซด (Titanium Dioxide) 3. เคลอบส (Color Glaze) เปนเคลอบทตองการใหเปนสตางๆ นอกเหนอจากสขาวธรรมดา เมอน ามาเตมตวใหเกดส (Coloring agent) ลงไปท าใหเคลอบมสเกดขน ตวใหสมกเปนสารประกอบโลหะออกไซดชนดตางๆ และเคลอบสบางชนดอาจเตมตว ใหเกดสหลายรอยตวในรอยละสวนผสมทตางๆกน (สขมาล เลกสวสด 2548:201-210) วตถประสงคในการเคลอบ การเคลอบมวตถประสงคในการท าใหผลตภณฑมคณลกษณะทดและดมครคามากขน โดยการเพมคณสมบตตาง ๆ ใหกบผลตภณฑดงน 1. เพอปองกนผลตภณฑไมใหของเหลวและกาซไหลผานได 2. เพอปองกนผลตภณฑใหมความแขงแกรงทนตอการกดกรอนตาง ๆ 3. เพอใหผลตภณฑเกลยงเกลางายตอการรกษาความสะอาด 4. เพอใหผลตภณฑสวยงามนาใชและปดบงผวดน 5. การเคลอบเพอใหเกดความตานทานตอการกระแทกและเสยดสไดด

104

ขอมลทางดานกระบวนการการผลต

วธการทานาสลป เตมน าในถงกวนสลปตามปรมาณทค านวณไว เตมสารเคมทชวยใหน าดนกระจายตว (Deflocculant) กวนใหเขากน จากนนจงเตมดนกวนใหเขากนทงไว 1 คน จากนนน ามาผานตะแกรงความละเอยด 100 เมช หมกไว 3-5 วนกอนน าไปใชเพอใหน าสลปมคณสมบตคงทและสารเคมทใสมการกระจายตวทวกน การท าน าสลปนนสามารถเตรยมไดจากทงดนแหงและดนเปยก ในการท าการวจยครงน ผท าการวจยใชดนเปยกซงเปนดนส าเรจรป ในการสรางสรรคผลงาน โดยมการค านวณดงน ดนส าเรจรปจ าหนายเปนถง ๆ ละ 50 กโลกรม ในดนจะมปรมาณน าอย 20% เพราะฉะนนในการเตรยมน าสลปนจะใชปรมาณน านอยกวาการเตรยมน าสลปจากดนแหง และมการเตม Deflocculant ซงในทนจะใช โซเดยมซลเกต ตองใส 0.2% ของน าหนกดน วธการเตรยมน าสลปจากดนเปยก

ดนส าเรจรป 1 ถง หรอดนเปยก 50 กโลกรม ใชน าประมาณ 5-6 กโลกรม เตมลงในถงกวนน าสลป เตมโซเดยมซลเกต 80 กรม กวนใหเขากน ตดดนเหนยวใหเปนชนเลก ๆ กวนตอจนกระทงด นละลายเขากบน าและน ายา การผสมแบบเปยกไมจ าเปนตองกรองน าสลป เพราะดนส าเรจรปผานการกรองและบดมาจาทางโรงงานแลว ตรวจคณภาพน าสลปใหมคาความถวงจ าเพาะตามทตองการ หมกน าดนไวกอนทจะน าไปใช น าดนทเตรยมส าหรบการหลอตนควรมคาความถวงจ าเพาะ ไม ต ากวา 1.78-1.80 แลวแตขนาดของผลตภณฑ ถามขนาดใหญควรมคาความถวงจ าเพาะสงเกน 1.80 และควรมความละเอยดและความเหนยวมากกวาดนหลอกลวง คณสมบตของน าดนหลอ 1. มดนมากแตตองมอตราสวนของน าใหนอยทสดเทาทจะสามารถท าได เพอใหเนอดนหดตวนอยถอดแบบไดเรว 2. น าดนตองไหลตวดไหลเปนสายไดไมขาดตอนเพอการเทดนออกจากแบบพมพ ภายในกนภาชนะเรยบไมมต าหนของน าดนเปนกอน และเกบรายละเอยดของแบบพมพไดด 3. เมอทงไวนานน าดนตองไมตกตะกอน หรอแขงตวเปนวนในแบบพมพ ท าใหเทดนทเหลอออกจากแบบพมพไมได 4. น าดนหลอทดจะตองไมเปราะแตกงายเมอผลตภณฑหลอเสรจแลว หลง การเผาตองไมบดเบยวยบตวเสยรปทรง

105

การหลอนาสลป การขนรปโดยการหลอน าสลป การหลอตน (Solid Casting) หรอ การหลอกลวง (Drain Casting) นนขนอยกบรปแบบของผลตภณฑทตองการผลต ซงการผลตชนงานในครงนจะใชการหลอกลวง การหลอชนงานสามารถหลอไดหลายครงในหนงวนขนอยกบขนาดของชนงาน และคณภาพของน าดน หากใชน าดนทมคณภาพสามารถหลอไดมากถง 10 ครงหรอมากกวา ตอวน แตทงนกตองขนอยกบความหนาของชนงานดวย การตกแตงผลตภณฑ ท าการตกแตงผลตภณฑดวยการเคลอบ เคลอบ (Glaze) หมายถงชนของแกวซงหลอมละลายฉาบตดอยบนภาชนะเครองปนดนเผาเพอเพมความสวยงาม และความมคณคาใหแกภาชนะดนเผา อกทงยงเปนเหมอนเกราะปองกนทชวยปกปองและเพมความแขงแกรงใหกบผวของภาชนะไดดกวาภาชนะทไมเคลอบ ภาชนะทมการเคลอบจะมผวทละเอยด เรยบ ดานหรอเปนมน ท าใหงายตอการลางท าความสะอาด การเคลอบชวยปกปองการซมผานของ ของเหลวและกาซได นอกจากนยงชวยปกปองการกดกรอนของกรดและดางดวย จงสามารถใชบรรจสงของทมคณสมบตเปนกรดหรอดาง เชน น าสมสายช ผลไมดอง และเกลอ เปนตน การเผา การเผาในทางเซรามก คอ การเพมอณหภมใหแกผลตภณฑเซรามกในเตา ภายใตบรรยากาศทเหมาะสมเพอเปลยนสภาพดน ใหเปนถาวรวตถ มความ แขงแกรงเหมอนหน ชวยใหผลตภณฑเกดความคงทนถาวร และสวยงาม บรรยากาศทใชในการเผาเตาโดยทวไป 1. บรรยากาศออกซเดชน (Oxidation Firing) เปนการเผาทมการเผาไหม อยางสมบรณและใชออกซเจนมากเกนพอ ซงเมอเกดการเผาไหมแลว จะมออกซเจนเหลออย 2. บรรยากาศรดกชน (Reduction Firing) เปนการเผาทมการเผาไหมอยางสมบรณ เตาเผามออกซเจน ไมเพยงพอ ซงเมอเกดการเผาไหมแลว จะมคารบอนมอนอกไซด (CO) เหลออย การเผาเซรามก การเผาผลตภณฑเซรามกม 3 ขนตอนดงน 1. การเผาดบ (Biscuit Firing) ชนงานทผานการเผาแลว ยงคงมความชน และสารอนทรย อยในชนงาน การเผาไลความชน และสารอนทรย กอนน าไปชบเคลอบ เปนสงท จ าเปน เนองจากชวยลดปรมาณน า ใน

106

ชนงาน ซงเปนตวการ ท าใหเกดแรงดน จนชนงานอาจระเบด ในการเผาเคลอบ ถาชนงานถกเผาดบมากอน การเผาในชวงแรก เรงไฟเรวขนได การชบเคลอบ จะชบไดงายกวา ชนงานทยงไมไดเผาดบ การเผาดบ คอการเผาครงทหนง โดยยงไมไดชบน าเคลอบ สามารถทจะเผาในอณหภมต า หรออณหภมสงกได ผลตภณฑทผานการเผาดบแลว จะมความพรนตวสง เ นองจากการเผาดบเผาในอณหภมต า 750-800องศาเซลเซยส ท าใหผลตภณฑ สามารถดดซมน าเคลอบไดด เหมาะส าหรบผไมช านาญในการชบเคลอบ เมอชบเสย สามารถน าผลตภณฑ ไปลางเคลอบออก ผงใหแหงแลวน ามาเคลอบใหม วงจรการเผาดบผลตภณฑ ประเภทถวยชาม แจกน ทมขนาดสงไมเกน 30 เซนตเมตร ใชวงจรการเผาดบธรรมดา แตถาเปนงานประตมากรรม หรองานทมความหนาเกน 1 นว ตองเผาใหชาลงกวาธรรมดา ควรแยกเผาคนละเตา สรป การเผาดบ จะตองเผาแบบสนดาปสมบรณ (Fully Oxidation) ตงแตตนจนจบ 24-750องศาเซลเซยส ใชเวลาป ระมาณ 6-7 ชงโมง และระวงไมใหเกดเขมา หรอควนสด าจบผลตภณฑ และเตาเผา ถาเปนผลตภณฑขนาดใหญ ควรอนทอณหภม 60-80องศาเซลเซยส เปนเวลา 2-4 ชวโมง ผงในแสงแดดรอนจด อณหภมประมาณ 50 องศาเซลเซยส ถาอณหภมส .เกนไป ผลตภณฑอาจแตกได เผาเส รจแลว ทงใหเตาเยนลง เทากนเวลาทท าการเผา หามเปดเตากอนอณหภม 150 องศาเซลเซย ส ผลตภณฑกระทบอากาศเยนนอกเตา จะแตกได (ไพจตร องศรวฒน2541: 288-290) 2. การเผาเคลอบ (Glaze Firing) การเผาเคลอบผลตภณฑในกระบวนการผลตเซรามกมการเผาอย 2 ลกษณะ คอ การเผาผลตภณฑชนดนตองมความระมดระวงมากและระยะเวลาในการเผาชาเพราะระหวางการเผาจะเกดปฏกรยาการเปลยนแปลงทางฟสกสและทางเคมของเนอดนทเกดขนในอณหภมตางๆ ดงน 2.1 การเผาผลตภณฑทไมผานการเผาดบกอนท าการเคลอบ การเผาผลต ภณฑชนดนตอง มความระมดระวงมากและระยะเวลาในการเผาชาเพราะระหวางการเผาจะเกดปฏกรยาการเปลยนแปลงทางฟสกสและทางเคมของเนอดนทเกดขนในอณหภมตางๆดงน การเผาในชวงแรก(Dehydration) หมายถงขนทน าระเหยตวออกจากเนอดน ซงมอย 2 ระยะ ชวงแรกเรยกวาMechanical Water จะเรมตงแตอณหภม 20 ถง 150องศาเซลเซยส จะเกดน าทผสมในดนจะระเหยออกมา บางทจะสงเกตเหนเปนควนลอยขนมา จนกวาดนจะแหงสนทไมมน าดงกลาวเหลออก ดนจะมสภาพแขงกวาเดม ชวงระยะทสอง (Chemical Dehydration Period) หมายถงเรมในอณหภม 150-600องศาเซลเซยส ความรอนทใหในชวงนโมเลกลของดนจะแยกตวสวนทเปนน าของโมเลกลจะระเหยออกไปท าใหดนแขง และไมมความเหนยวอกตอไป

107

การเผาในชวงหลง (Oxidation Period) เปนการเผาชวงทส าคญจะเรมในอณหภม 350-950องศาเซลเซยส จะท าใหอนทรยสาร เศษไม ใบไม จะถกเผาไหมหมดไป คารบอเนต ซลเฟล (Carbonate of Sulphate) จะแยกตวออกคณสมบตทางฟสกสของดนจะเปลยนไปท าใหเกดการแตกไดงาย ถาไมระมดระวง อณหภมชวง 100-400 องศาเซลเซยส น าสวนตางๆ ทอยในเนอดน จะระเหยออกดงนนถาเผาอยางรวดเรวจะท าใหผลตภณฑแตก หรอ ไอน าจากดนดนใหผวเคลอบหลดลอนไดในการเผาชวงนจะใชเวลาประมาณ 5 ถง 8 ชวโมง อณหภม 400 ถง 600 องศาเซลเซยส เปนชวงอณหภมทควอตซในเนอดนเปลยนสภาพโครงสรางดงนควรใชระยะเวลา 2 ถง 3ชวโมงอณหภมชวง 600 ถง 1,200 องศาเซลเซยส เปนชวงทเกดการแตกตวของแกสตางๆ อนจะท าใหเกดต าหน เชน รเขมบนผวเคลอบดงนนควรเผาอยางชาๆ ซงใชระยะเวลาประมาณ 3 ถง 4 ชวโมง อณหภม 1,200 องศาเซลเซยส เปนชวงการหลอมละลายของเคลอบควรเ ผาในระยะเวลาการขนของอณหภม 60 องศาเซลเซยสตอชวโมง เมอเผาอณหภมไดความตองการควรรกษาระดบของอณหภมหรอเผายนไฟ (Soaking Time) ประมาณ 15 นาทถง 1 ชวโมง จะท าใหระดบของอณหภมแตละชนภายในเตาใกลเคยงกน และเปนการเพมระยะเวลาการหลอมของเคล อบนานขนท าใหผวเคลอบเรยบ 2.2 การเผาเคลอบผลตภณฑทผานการเผาดบแลว ในการเผาเคลอบผลตภณฑประเภทนสามารถลดระยะการเผาในชวงแรกลงได โดยใชระยะเวลาในการประมาณ 8 ถง 10 ชวโมง ชนงานทเผาดบถกน ามาชบเคลอบแลวเผา เพอใหเคลอบหลอมเปนแกว ตด แนนอยบนผวชนงาน การเผาเคลอบ จะเผาทอณหภมและบรรยากาศทแตกตางกนขนอยกบชนดของผลตภณฑ เชน การเผาผลตภณฑพอรซเลนในบรรยากาศสนดาปสมบรณ(ออกซเดชน) อณหภมระหวาง 1,250 – 1,450 ๐c ภาชนะทชบเคลอบแลวทกชน ตองเชดกนผลตภณฑใหหมดเคลอบ เพอปองกนการหลอมละลายของเคลอบตดบนแผนรองเตาเผา ผลตภณฑทกชนจะตองวางหางกนเลกนอย ไมใหน าเคลอบสมผสกน เพราะเคลอบจะหลอมตดกน เมอเผาทอณหภมสง ผลตภณฑในเตาแกส ควรวางหางจาก บรเวณหวพนเลกนอย ถาผลตภณฑโดนเปลวไฟเลย เคลอบจะดาน ในเตาไฟฟา อยาวางผลตภณฑชดขดลวดมากเกนไป เคลอบจะไหล ตดขดลวดเสยหายได ผลตภณฑชนใหญ ควรวางไวกลางๆ เตา ใหไดรบความรอนสม าเสมอ ลดความบดเบยวหลงการเผา วงจรในการเผาเคลอบ ชวงท1 อณหภมหอง 24-950 ๐cใชเวลา 5-6 ชวโมง

108

ชวงท 2 อณหภม 950-1,250 ๐c OFใชเวลา 3-4 ชวโมง หรอ 950-1,250 ๐c RF ใชเวลา 4-5 ชวโมง ชวงท 3 เผาแชอณหภมคงท (Soaking) 1,250 องศาเซลเซยส 15 นาท การเผาในบรรยากาศสนดาปไมสมบรณ ตองใชเวลาในการเผานานกวาเตาไฟฟาเลกนอย ทงนขนอยกบความจของเตาเผา เตามขนาดใหญ จะตองใชเวลาในการเผานานขน และแชอณหภมคงทไวนาน 20-30 นาท โดยปกตเตาเผาทกเตา บรเวณชนบน จะรอนกวาดานลาง 20-30 องศาเซลเซยส ผใชเตาควรสงเกตผลการเผาทกครง เพอใหทราบความแตกตาง ของเตาเผาแตละเตา

3. การเผาตกแตง (Decoration Firing) ชนงานทเผาเคลอบแลว นยมตกแตงดวยส หรอตดรปลอก (Decal) ทท าขนส าหรบตกแตงสโดยเฉพาะตดลงไปบนภาชนะทเคลอบ แลวน าไปเผา เพอใหสงตกแตง ตดทนกบชนงาน เรยวกวา การตกแตงบนเคลอบ (Over glaze Firing) อณหภมทใชเผาตกแตงบนเคลอบ ประมาณ 650-850๐c ขนอยกบชนดส (Pigment) หรอประเภทวตถดบทน ามาท าสสกทอณหภมใด การเผาสตกแตงรปลอก และสเงน สทอง จะตองเผาในบรรยากาศสนดาปสมบรณ ตลอดการเผา จากอณหภมหองถง 750 ๐c ในเตาเผาไมควรมความชนอย ถาเตาเผามความชนจากการเผาดบ เมอน าสทอง เผาตอจากเตาเผาดบ สทองจะหมอง เพราะไมชอบความชน สเขยนกจะพอง เพราะมความชนในเตาเผามากเกนไป ดงนน ถงแมวาอณหภมในการเผาดบท 750๐c ใกลเคยงกบการเผาสตกแตงกไมควรเอาชนงานเขยนส และตดรปลอกเข าเตาเผาในการเผาดบ เพราะชนงานทออกมา จะมต าหนไมไดมาตรฐาน สหมองคล า หรอเปลยนแปลงไปจากเดม (ไพจตร องศรวตน 2541:291-292)

ภาคผนวก ข

เขยนแบบ

110

ภาพท 100 ชดเครองปรงอาหารในหองครวรปแบบท1

111

ภาพท 101 ชดเครองปรงอาหารในหองครวรปแบบท 2

112

ภาพท 102 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท1

113

ภาพท 103 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท1 แบบเท

114

ภาพท 104 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท2

115

ภาพท 105 ชดเครองปรงบนโตะอาหารรปแบบท2 แบบเท

116

ประวตผวจย

ชอ-นามสกล นายปรชญา กลานาค ทอยปจจบน 61 ถ.ราษฎรอทศ ต.วดสงห อ.วดสงห จ.ชยนาท มอถอ 083-694-1452 E-Mail [email protected]

ประวตการศกษา พ.ศ. 2546 ศลปะบณฑต (ศ.บ.) สาขา อตสาหกรรมศลป

คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร พ.ศ. 2553 ภาควชาเครองเคลอบดนเผา สาขาวชาเครองเคลอบดนเผา

คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร

ประสบการณการทางาน พ.ศ. 2547-2548 นกออกแบบเครองเคลอบดนเผา (Ceramic Designer) หางหนสวน เถาฮงไถ ราชบร

เกยรตประวต พ.ศ. 2542 รางวลท 2 สาขาวชาออกแบบตกแตง ระดบ ศ.ปวส. นทรรศการ ศลปกรรมโดยนกเรยน – นกศกษา วทยาลยชางศลปสพรรณบร

รวมกบ สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต ณ หองนทรรศการหมนเวยน ศนยวฒนธรรมแหงประเทศไทย

พ.ศ. 2547 “เซรามก”ทมากกวาจาน ชาม และแกว คอลมภ ชมศลป โดย สวรรณา เปรมโสตร หนงสอพมพ โพสต TODAY หนา C3 Off COURSE DESIGN EXHIBITION @siamcenter นทรรศการศลปะนพนธครงท 34 คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร

พ.ศ. 2549 สาเรจการศกษาวชา “Computer Art & Graphic Design” หลกสตร 32 ชวโมง โรงเรยน อนเตอรเนตและการออกแบบ ดนแดน กรงเทพฯ ในความควบคมของกระทรวงศกษาธการ

2553 - silpakorn university · 2012. 2. 15. ·...

Documents