การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหา และจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทได รบการจดประสบการณ ดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5 E

โดย

นางสาวกนกวรรณ พทยะภทร

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

ภาควชาหลกสตรและวธสอน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2556

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาและจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวย

ทไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5 E

โดย

นางสาวกนกวรรณ พทยะภทร

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

ภาควชาหลกสตรและวธสอน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2556

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

THE DEVELOPMENT OF PROBLEM SOLVING ABILITY AND SCIENTIFIC MIND

OF EARLY CHILDHOOD STUDENT TAUGHT BY INQUIRY METHOD PROVISION

OF EXPERIENCES 5 E

By

Miss Kanokwan Pitthayaphat

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree

Master of Education Program in Curriculum and Supervision

Department of Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2013

Copyright of Graduate School, Silpakorn University

สำนกหอ

สมดกลาง

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธ เ รอง “ การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาและจตวทยาศาสตรของเ ดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ” เสนอโดย นางสาวกนกวรรณ พทยะภ ทร เ ปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

................................................................. (รองศาสตราจารย ดร . ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย วนท....เดอน.............................พ.ศ...........

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. อาจารย ดร. ศรวรรณ วณชวฒนวรชย 2. ผชวยศาสตราจารย ดร. กรภสสร อนทรบารง 3. อาจารย ดร. มนตชย พงศกรนฤวงษ คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ .........................................................ประธานกรรมการ ( อาจารย ดร. อบลวรรณ สงเสรม ) ........ / ........................ / ............. .........................................................กรรมการ .........................................................กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร. พชรา พมพชาต ) (อาจารย ดร. ศรวรรณ วณชวฒนวรชย) ........ / ........................ / ............. ........ / ........................ / ............. .........................................................กรรมการ .........................................................กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร. กรภสสร อนทรบารง) (อาจารย ดร. มนตชย พงศกรนฤวงษ) ........ / ........................ / ............. ........ / ........................ / .............

สำนกหอ

สมดกลาง

ง

54253401 : สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ คาสาคญ : ความสามารถในการคดแกปญหา / กระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E กนกวรรณ พทยะภทร : การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาและจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E. อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : อ.ดร. ศรวรรณ วณชวฒนวรชย , ผศ. ดร. กรภสสร อนทรบารง และ อ.ดร. มนตชย พงศกรนฤวงษ. 280 หนา.

การวจยครงน วตถประสงค 1) เพอศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E 2) เพอศกษาจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E กลมตวอยางทใชในการวจยคอเดกปฐมวย จานวน 23 คน ทกาลงศกษาภาคเ รยนท 2 ปการศกษา 2556 โรงเ รยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1) แผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E จานวน 8 แผน 2) แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวย 3) แบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร วเคราะหขอมลโดยใช สถต คารอยละ(%) คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และทดสอบคาท One – Sample t - test

ผลการวจย พบวา 1. ความสามารถในการ คดแกปญหาของเ ดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 หลงการจด

ประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E มคาเฉลยเทากบ 22.13 ซงมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยมคะแนนเฉลยความสามารถในการคดแกปญหาของ ผอนสงกวาปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน

2. จตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยหลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ภาพรวม มคะแนนเฉลยอยในระดบด เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานความซอสตยมคาเฉลยมากทสด

ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ลายมอชอนกศกษา................................................ ปการศกษา 2556

ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. .......................... 2. ............................ 3. ..........................

สำนกหอ

สมดกลาง

จ

54253401: MAJOR : CURRICULUM AND SUPERVISION

KEY WORDS : PROBLEM SOLVING ABILITY / SCIENTIFIC MIND / INQUIRY METHOD

PROVISION OF EXPERIENCES : 5E

KANOKWAN PITTHAYAPHAT : THE DEVELOPENT OF PROBLEM SOLVING

ABILITY AND SCIENTIFIC MIND OF EARLY CHILDHOOD STUDENTS TAUGHT BY

INQUIRY METHOD PROVISION OF EXPERIENCES 5E. THESIS ADVISOR : SIRIWAN

VANICHWATANAVORACHAI,Ph.D.,ASST.PROF.KORNPHASSORN INTARABUMRUNG,

Ph.D., AND MONCHAI PONGSAKORNNARUWONG, Ph.D. 280 pp.

The purpose of this research were 1) to study the problem solving ability of early

childhood students after learning taught by inquiry method provision of experiences: 5E 2) To

study the scientific minds of early childhood students after learning with inquiry method

provision of experiences: 5E.

The research samples were 23 early childhood students at Banladyaisamakki School,

Samutsongkhram Primary Educational Service Area Office who were studying in the second

semester academic year 2013.

The instruments of this research were : experiential plan taught by inquiry method

provision of experiences : 5E , a problem solving ability test , an observation form with scientific

minds. The data were analyzed by percentage ( % ) , mean ( ) , standard deviation ( S.D. ) and

One – Sample t - test

The results on findings were as follow : 1) The problem solving ability of early childhood students after learning taught by

inquiry method provision of experiences: 5E was 22.13 statistically significant at .05 level

2) The scientific mind of early childhood students after learning with inquiry method

provision of experiences: 5E as a whole was at good level. Considering each aspect mean of

honest was the highest mean.

Department of curriculum and Instruction Graduate School, Silpakorn University

Student’s signature……………………… Academic 2013

Thesis Advisors’s signature 1………………..……. 2.…..…...…………. 3………….….……….

สำนกหอ

สมดกลาง

ฉ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนสาเรจไดดวยด ดวยความรก ความเมตตา ความกรณา และความเอาใจ

ใสจากทานอาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก อาจารย ดร. ศรวรรณ วณชวฒนวรช ย ทใหคาปรกษา คาแนะนา ขอคดและตรวจแกไขขอบกพรองดวยความเมตตา เอาใจใสเ ปนอยางดมาโดยตลอด ผวจยซาบซงในความเมตตา กรณา จงขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงไว ณ โอกาสน

ขอกราบขอบพระคณในความเมตตา ความกรณาของทานอาจารยทปรกษาวทยานพนธรวมผชวยศาสตราจารย ดร . กรภ สสร อนทรบารง และ อาจารย ดร . มนตช ย พงศกรนฤวงษ

ผสรางความร ความเขาใจ ความกรณา ใหขอเสนอแนะเพมเตม

ขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร. พชรา พมพชาต ผ ทรงคณวฒ และ อาจารย ดร. อบลวรรณ สงเสรม ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ ทกรณาสละเวลาอานวทยานพนธ ใหคาแนะนา กาลงใจ และ ปรบปรงวทยานพนธใหมความสมบรณยงขน

กราบขอบพระคณผเชยวชาญอาจารย ดร . เทพกญญา พรหมขตแกว ,อาจารยแน งนอย แจงศรกล , อาจารย ดร . กน ตฌพชญ อยอาไพ , อาจารย ดร .ปฤนต นจนฤตย และ อาจาร ย ดร. นนทชนนปภพ ปาลนทร ทกรณาสละเวลาใหคาแนะนา แกไขขอบกพรองตาง ๆ ในการสรางเครองมอในการวจยครงน ขอขอบพระคณผบ รหารโรงเ รยนบานลาดใหญสามคค นายทวา เ ครอภ ทใหความอนเคราะหสถานทเพอใชการทดลอง เกบขอมล นอกจากนขอขอบพระคณคณะครทกทาน ทคอยชวยเหลอใหกาลงใจ และเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 ทน ารกทกคนทใหความรวมมอกบการวจยครงน

ขอขอบคณเพอน ๆ พนอง ชาวหลกสตรและการนเทศทใหความชวยเหลอและเปนทปรกษาทดเสมอมา ทายทสดขอขอบคณพอ แม นอง ๆ ครอบครวพทยะภ ทร ทใหความรก ความหวงใย ความปรารถนาด กาลงใจและสตปญญา เสมอมา ทาใหผ วจยสามารถศกษาในระดบมหาบณฑตจนจบการศกษา โดยผวจยมความตงใจทจะนาความรและประสบการณตาง ๆ ไปปรบใช ในการสรางลกศษยทนารกตอไป

สำนกหอ

สมดกลาง

ช

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย..........................................................................................................................ง บทคดยอภาษาองกฤษ.....................................................................................................................จ กตตกรรมประกาศ..........................................................................................................................ฉ สารบญตาราง..................................................................................................................................ญ สารบญแผนภม...............................................................................................................................ฎ สารบญภาพ.....................................................................................................................................ฏ บทท 1 บทนา ความเปนมาและความสาคญของปญหา.........................................................................1 กรอบแนวคดการวจย.....................................................................................................6 วตถประสงคของการวจย...............................................................................................9 คาถามการวจย................................................................................................................9

สมมตฐานการวจย..........................................................................................................9 ขอบเขตการวจย............................................................................................................9 นยามศพทเฉพาะ..........................................................................................................10 2 วรรณกรรมทเกยวของ หลกสตรการศกษาปฐมวย หลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช 2546......................................................12 หลกสตรสถานศกษาการศกษาปฐมวยโรงเรยนบานลาดใหญสามคค................19 แนวคดเกยวกบการจดประสบการณเดกปฐมวย ความหมายของการจดประสบการณเดกปฐมวย...............................................21 หลกการจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวย.....................................................22 แนวทางการจดประสบการณแกสถานศกษา.....................................................23 สาระการเรยนรและการจดประสบการณ...........................................................24 การคดแกปญหา...........................................................................................................27 ความหมายของการคดแกปญหา.........................................................................27 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบการแกปญหา...................................................28 ประเภทของการแกปญหา...................................................................................31

สำนกหอ

สมดกลาง

ซ

บทท หนา ขนตอนในการแกปญหา.....................................................................................32 การสงเสรมความสามารถในการคดแกปญหาระดบปฐมวย..............................35 การประเมนความสามารถทางการคดแกปญหา................................................38 การจดการเรยนรดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E...................................................42 ความเปนมาของรปแบบการสบเสาะหาความร..................................................42 ความหมายของการจดการเรยนรดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E..................47 ทฤษฎทสนบสนนรปแบบการสบเสาะหาความรแบบ 5E...................................47 ประเภทของรปแบบการสบเสาะหาความรแบบ 5E............................................50 บทบาทครและเดกในการเรยนการสอนแบบวฏจกรการสบเสาะหาความร........52 แนวทางการจดประสบการณการเรยนรวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย.............56 จตวทยาศาสตร.............................................................................................................59 เจตคตทางวทยาศาสตร........................................................................................59 จตตนสยเชงวทยาศาสตร.....................................................................................69 จตวทยาศาสตร....................................................................................................72 งานวจยทเกยวของ.......................................................................................................78 งานวจยในประเทศ...............................................................................................78 งานวจยตางประเทศ..............................................................................................82 3 วธดาเนนการวจย ประชากร.....................................................................................................................86 กลมตวอยาง.................................................................................................................86 ระยะเวลาทใชในการวจย.............................................................................................86 เครองมอทใชในการวจย..............................................................................................86 การสรางและหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย........................................................88 แบบแผนการวจย..........................................................................................................99 การเกบรวบรวมขอมล..................................................................................................99 การวเคราะหขอมล.....................................................................................................100

สำนกหอ

สมดกลาง

ฌ

บทท หนา 4 การวเคราะหขอมล ตอนท 1 ผลการศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวย

ชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E..........101 ตอนท 2 ผลการศกษาจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ...........................103

5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ สรปผลการวจย..........................................................................................................110 อภปรายผล.................................................................................................................110

ขอเสนอแนะ..............................................................................................................117 รายการอางอง..............................................................................................................................119 ภาคผนวก....................................................................................................................................126

ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญเปนผตรวจเครองมอทใชในการวจย.........................127 ภาคผนวก ข การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ.....................................................134 ภาคผนวก ค ผลการวเคราะหสมมตฐาน...................................................................148 ภาคผนวก ง เครองมอทใชในการวจย.......................................................................159 ภาคผนวก จ ตวอยางภาพกจกรรมการจดประสบการณการสบเสาะหาความร แบบ 5E ตามขนตอน................................................................................................277

ประวตผวจย................................................................................................................................280

สำนกหอ

สมดกลาง

ญ

สารบญตาราง

ตารางท หนา

1 กจกรรมประจาวน..............................................................................................................19 2 แนวทางการวเคราะหพฒนาการดานตาง ๆ ของเดกปฐมวย...............................................38 3 บทบาทครและบทบาทเดกตามรปแบบการเรยนการสอนวฎจกรการสบเสาะหาความร....52 4 พฤตกรรมทบงบอกลกษณะของบคคลทมเจตคตทางวทยาศาสตร.....................................66 5 การสงเคราะหจตวทยาศาสตร.............................................................................................75 6 หนวยการจดประสบการณ..................................................................................................89 7 เกณฑการแปลความหมายของระดบคะแนนความสามารถในการคดแกปญหา..................95 8 เกณฑการใหคะแนนจตวทยาศาสตร...................................................................................97 9 เกณฑการแปลความหมายของระดบคะแนนจตวทยาศาสตร..............................................97 10 แบบแผนการวจย................................................................................................................99 11 ผลการศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2

หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E..................................101 12 ผลการศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2

หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ ......................................103 13 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของจตวทยาศาสตร...................................................104 14 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง

ของแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E .........................135 15 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง

ของแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา...........................................143 16 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง

ของแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะจตวทยาศาสตร....................................145 17 คะแนนหลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E................................149 18 คะแนนการสงเกตพฤตกรรมจตวทยาศาสตรแตละดาน....................................................151 19 หนวยการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E..........................................164

สำนกหอ

สมดกลาง

ฎ

สารบญแผนภม

แผนภมท หนา

1 กรอบแนวคดการวจย............................................................................................................8 2 วฏจกรกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E...................................................................46 3 การสรางแผนการจดประสบการณ......................................................................................93 4 การสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา...............................................96 5 การสรางแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร..................................99 6 จตวทยาศาสตรดานความซอสตย......................................................................................105 7 จตวทยาศาสตรดานความรบผดชอบ.................................................................................106 8 จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร..................................................................................107 9 สรปรวมจตวทยาศาสตรทง 3 ดาน....................................................................................108

สำนกหอ

สมดกลาง

ฏ

สารบญภาพ ภาพท หนา

1 วฏจกรการสบเสาะหาความรของ Karplus..........................................................................42 2 วฏจกรการสบเสาะหาความรของ Martin and other..........................................................42 3 วฏจกรการสบเสาะหาความร 5E.........................................................................................44 4 การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ขนท 1 ขนสรางความสนใจ......278 5 การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ขนท 2 ขนสารวจและคนหา....278 6 การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ขนท 3 ขนอธบาย

และลงขอสรป........................................................................................................278 7 การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ขนท 4 ขนขยายความร............279 8 การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ขนท 5 ขนประเมนผล.............279

สำนกหอ

สมดกลาง

1

บทท 1 บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา

ความคดเปนเรองสาคญและจาเปนอยางยงสาหรบการดารงชวตในสงคมทซบซอน สงคมของแตละประเทศพฒนากาวหนาไดตอเมอทรพยากรมนษยของประเทศนนมการพ ฒนาทางดานสตปญญาและมกระบวนการคด รจกคดกวาง คดไกล มเหตมผล สามารถแสวงหาความรไดดวยตนเอง มไหวพรบในการแกปญหาเฉพาะหนาได และ สามารถปรบตวใหทนตอกระแสการเปลยนแปลงตาง ๆ ทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ดงพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวรชกาลปจจบน กลาวถงความสาคญของการคดวา “ ความคดนนสาคญมากถอไดวาเ ปนแมบทใหญของคาพดและการกระทาทงปวง กลาวคอ ถาคนเราคดด คดถกตองทาตามหลกวชาและคณธรรม คาพดและการกระทา กเปนไปในทางทดทเจรญแตถาคดไมดไมถกตอง คาพ ดและการกระทากอาจกอใหเกดความเสอมเสยหายทงแกสวนรวมและตนเองได ” การศกษาจงจาเ ปนตองเตรยมผเรยนใหเปนผมความสามารถในการคด และประเวศ วะส (2539 : 1-50) กลาววา การสอนเพอพฒนาความสามารถดานการคดเปนการคนพบทางการศกษาทยงใหญในทศวรรษท 21 เพราะเปนการสอนทพฒนาผเรยนใหเปนผคดเปน ทาเปน แกปญหาดวยตนเองและในระบบกลม เพราะในการปรบตวตอไปของชวตของผเ รยน ตองพบกบ การเปลยนแปลงของสงคม สงแวดลอม เทคโนโลยตาง ๆ เขามาเกยวของมากมาย สงทผเรยนไดรบการถายทอดจากครนนอาจจะเปนสงทลาหลงใชการไมได แตการเ รยนเพอพ ฒนาความสามารถดานการคด สงทตดตวนกเ รยนไปคอวธการคด กระบวนการคด กระบวนการแสวงหาความร ความสามารถในการกลาคดกล าทา ซงดความสมพนธเหลานกลายเปนลกษณะนสยของผเ รยนในการนาไปสการพฒนาตนเองสงคมประเทศชาตตอไป

พระราชบญญตการศกษาแหงช าต พทธศกราช 2542 และทแกไขเพมเ ตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 (ฉบบท 3) พ.ศ. 2553 มาตรา 22 และมาตรา 24 (กระทรวงศกษาธการ , 2548 : 2) กาหนดแนวทางการจดการศกษาทสอดคลองกบการพฒนาการคด ไววา การศกษาตองยดหลกวา ผ เ รยนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได มงปลกฝงดานปญญา พฒนาการคดของผเ รยนใหมความสามารถในการคดสรางสรรค คดอยางมวจารณญาณ ปลกฝงใหผ เ รยนเหนคณคาของตนเอง เขาใจอนาคตและ เหนอกเหน ใจผอน การ ฝกทกษะกระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณและการประยกตความรมาใช เพอปองกนและแกไขปญหา และหลกสตรการศกษา

สำนกหอ

สมดกลาง

2

ปฐมวย พทธศกราช 2546 ซงใหความสาคญกบการพฒนาคณภาพชวตของคน โดยจดการศกษาใหสอดคลองกบความตองการของผเ รยน สง เสรมใหผ เ รยนไดแสวงหาความรจากการปฏบตจรง การคดวเคราะหการแกปญหา โดยใหสามารถพฒนาตนเองไดตามธรรมชาตอยางเ ตมศกยภาพและสามารถดาเนนชวตอยในสงคมไดอยางมความสข มความพรอมในการพฒนาการดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญาทเหมาะสมกบวยใหมคณลกษณะทพงประสงค 12 ประการดวยกนและคณลกษณะทพงประสงค ขอท 10 ระบวามความสามารถในการคดและแกปญหาใหเหมาะสมกบวย (กรมวชาการ,2546 : 25) และพฒนาการเกยวกบกระบวนการคดของเ ดกในแตละวยคอ เดกอาย 3 ป สรางผลงานตามความคดของตนเองอยางง าย ๆ เ ดกอาย 4 ป พยายามแกปญหาดวยตนเองหลงจากไดรบคาชแนะ เ ดกอาย 5 ป พยายามแกปญหาดวยตนเอง ครปฐมวยและผเกยวของตองพจารณาในการจดประสบการณ เพอสงเสรมการสอนการคดใหเหมาะกบเ ดกแตละวย โดยนาสาระการเ รยนรเ ปนสอกลางในการจดการกจกรรมใหกบเ ดก ในลกษณะบรณาการ ไมเนนเนอหา การทองจา ใหฝกทกษะทสาคญและจาเปนสาหรบเดก ไดแก ทกษะการเคลอนไหว ทกษะการคด ทกษะการใชภาษา คณตศาสตร และวทยาศาสตร เปนตน

ดงนนการจดประสบการณใหกบเ ดกปฐมวยควรยดหลกพ ฒนาการและการเ รยนร ทสอดคลองกบความตองการของเดกในแตละวยเ ปนสาคญเ ดกมโอกาศพฒนาตนเอง ตามลาดบขนของพฒนาการทกดานอยางสมดลและเตมตามศกยภาพของเ ดกทเกดขนจากการเ รยนรทผานการเลน เ ดกไดเ รยนรจากประสบการณตรง เ กดการ เ ร ยน ร ทกษะ คณธรรม จรยธรรม และประสบการณสาคญทควรสงเสรมประกอบดวย การสงเกต การฟง การคด การแกปญหาและภาษา เดกควรไดรบการชแนะใหรจกคณลกษณะหรอคณสมบตของสงตาง ๆ รอบตว เ ดกไดมโอกาส สารวจ คนควาหาคาตอบ ทดลองวตถสงของทเปนของจรง สงทเ ลยนแบบของจรงและสงของทไม มรปแบบชดเจน ตลอดจนฝกใหเดกไดคดวางแผน คดตดสนใจหรอคดแกปญหาใ นเ รองง าย ๆ ดวยตนเอง แสดงจนตนาการความคดสรางสรรคตาง ๆ ออกมาเปนภาพวาดหรอบอกเลาเ รองราวตามความสามารถของวย (สานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน,2546 : 3)

การคดแกปญหาเปนทกษะทมความสาคญตอการพฒนาดานสตปญญาของเดกปฐมวย ซงเปนคณลกษณะทพงประสงคของเดกไทย และเปนเปาหมายสาคญของการจดการศกษา แตในปจจบน การจดการเ ร ยนการสอนทเ นนเพอพ ฒนาทกษะการคดแก ปญหายงมนอยและจ ากผลการวจยของ นตอนงค ทดบวขา (2540 : บทคดยอ) ทศกษาบทบาทของครในการพฒนาทกษะการแกปญหาของเดกอนบาล พบวา ครขาดความรความเขาใจเกยวกบการพฒนาทกษะการคดแกปญหาและไมเปดโอกาสทใหเดกไดคดแกปญหาตาง ๆ จงทาใหเ ดกขาดทกษะการคดแกปญหา ซงสงผลตอพฒนาการของเดกตอไป นอกจากนยงพบขอมล เมอป พ .ศ. 2550 ของ กรมสขภาพจต

สำนกหอ

สมดกลาง

3

กระทรวงสาธารณสข ไดดาเนนโครงการสารวจสถานการณระดบสตปญญาเดกไทยระดบอนบาล 1-3 พบวา ม IQ สวนใหญอยในระดบฉลาดและฉลาดมาก รองลงมาไดแก มระดบปานกลาง และมระดบปญญาออน ระดบกลางถงทบเลกนอย (สานกงานเลขาธการสภาการศกษา 2552 : 48-49) และในป พ.ศ. 2551 ไดมรายงานประเมนผลการพฒนาคณภาพเดกปฐมวย 3 ป โดยสานกงานเลขาธการสภาการศกษา พบวา พฒนาการทตาและตองไดรบการพฒนามากทสด ไดแก ดานสตปญญา และดานอารมณ (สานกงานเลขาธการสภาการศกษา 2552 : 67-70) จากผลการสารวจดงกลาวไดแสดงถงดานสตปญญาของเดกปฐมวยทตองการสงเสรมใหมพฒนาการทางสตปญญาใหดขนและเปนไปตามเกณฑ ดงนนการจดกจกรรมเพอพฒนาการทางดานสตปญญาโดยเฉพาะความสามารถทางดานการคดแกปญหานน ครควรใหความสาคญและคานงถงธรรมชาตของเ ดกทงในดานพฒนาการเรยนร และความแตกตางระหวางบคคลโดยจดกจกรรมทหลากหลายใหเ ดกพ ฒนา โดยผานรปแบบกจกรรมทเดกไดลงมอกระทาและปฏบตจรงดวยตนเอง ดงท ดวอ(Dewey) เพยเจท(Piaget) และ บรเนอร(Bruner) มความเหนสอดคลองกนวา กระบวนการพฒนาทางสตปญญานนควรใหเ ดกไดเรยนรโดยการกระทา (Learning by Doing) ปฏสมพ นธกบสงแวดลอมและคนพบองคความรดวยตนเอง ซงวธการเรยนรดวยวธการดงกลาว นาไปสการพฒนาความสามารถในการ คดแกปญหาของเดกปฐมวยไดในทสด สาหรบการจดประสบการณเพอพ ฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยสามารถทาไดหลายวธ วธหนงคอการจดประสบการณดวยกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E ซงสามารถพฒนาการคดแกปญหาของเดกปฐมวยได

การสงเสรมความสามารถในการคดแกปญหาควรเรมฝกฝนตงแตระดบปฐมวย เพราะเปนวยทมความสาคญทสดในการสงเสรมพฒนาการทกดาน ประสบการณและการเ รยนรทเ ดกไดรบในชวงนมอทธพลตอพฒนาการในทก ๆ ดาน โดยเฉพาะสมองของวยเ ดกมพ ฒนาการกวารอยละ 90 ของวยผใหญ ดงนนหากเดกไดรบการเสรมสรางทถกตอง ยอมเปนการชวยใหพ ฒนาการทกดานรวมทงสตปญญาเปนไปอยางเตมศกยภาพ (กลยา ตนตผลาชวะ, 2547 : 31)

การจดการเรยนรดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E เ ปนรปแบบการจดการเ รยนร ทเนนการสบเสาะไดพฒนาขนมาจากกจกรรมการสอนวทยาศาสตร เ ปนการจดการเ รยนรทฝกใหผ เ รยนรจกคนควาหาความร โดยใชกระบวนการทางความคดหาเหตผล ทาใหคนพบความร หรอแนวทางแกปญหาดวยตนเอง กระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E ประกอบดวย 5 ขนตอน (Bybee 1990,

citing Lawson,1995 : 164 – 164) คอ 1) การสรางความสนใจ (Engagement) 2) การสารวจและคนหา(Exploration) 3) การอธบายและลงขอสรป (Explanation) 4) การขยายความร (Elaboration)

และ 5) การประเมน(Evaluation) จากลาดบขนตอนดงกลาวผเ รยนสามารถสรางความรโดยผานกระบวนการคดดวยตนเองมการกาหนดประเดนปญหาหรอตงสมมตฐานขนตามวธการทาง

สำนกหอ

สมดกลาง

4

วทยาศาสตร และทดลองตรวจสอบหรอสบคนหาคาตอบตามสมมตฐานนน ซงจากความหมายและลาดบขนตอนขางตนกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E ซงผ เ รยนสามารถเปนศนยกลางของการเรยนร ไดใชกระบวนการคดอยางเปนระบบ มเหตผล มงใหผเรยน รจกคดวเคราะห สง เคราะห

แสวงหาความจรงจากการสบเสาะหาขอมล รจกการแกปญหาดวยตวเอง รวมทง รจกทางานรวมกนเปนหมคณะ นาไปสการเสรมสรางพลงความสามารถของแตละบคคลใหเ ตมขดความสามารถ โดยประยกตใชหลกการเรยนรดวยการแสวงหาความรดวยตวเองเนนบรรยากาศในการเ รยนการสอนใหผเรยนมอสระในการคด ชวยใหผเรยนไดพฒนาผลสมฤทธทางการเ รยน สามารถใช เหตผลในการคด และพฒนาความสามารถในการคดวทยาศาสตรมองคประกอบสาคญสองสวน คอ องคความรวทยาศาสตร และวธการทางวทยาศาสตร เ นองจากองคความรวทยาศาสตรมการเปลยนแปลงไปตามสภาวการณของโลกอยตลอดเวลา การเรยนรจงไมควรจากดอยเฉพาะการสะสมความรทมอย เทานน ผเรยนควรไดรบการพฒนาในดานจตพสย (Affective Domain) โดยมง ทพ ฒนาคณลกษณะ (Attribute) ตาง ๆ ในดานความรสกและอารมณเชน ความสนใจ เจตคตทตองการ คานยมทพงปรารถนา ความซาบซง การอทศตนเพอสงใดสงหนงอยางเหนยวแน น (Commitment) ตลอดจนสรางเปนนสยทดงาม นสยทดงามในตวผเรยนนเองทเปนพลวตรผลกดนใหเกดการเสาะแสวงหาใหไดมาซงความร นสยของจตใจททาใหบคคลมคณลกษณะของความเปนนกวทยาศาสตรมความเกยวของทงสวนของความร ความคด และความเชอ โดยความรสกและคานยมนาไปสพลงแหงการเรยนร(Bently, Ebert and Ebert ,2000 : 53) ดงนน การจดการเ รยนรดวยกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E เปนแนวทางทสอดคลองกบการพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเ ดกปฐมวยเนองจากเปนการจดการเรยนรทเ ปดโอกาสใหเ ดกพ ฒนาการคดอยางเ ตมท เพราะเ ดกไดคนควาดวยตนเอง เดกมโอกาสไดฝกความคด ฝกการกระทา ทาใหเ ดกไดฝกการจดระบบการคดและวธแสวงหาความรดวยตนเอง โดยครเปนผกาหนดสถานการณใหเ ดกเกดความสงสย ตองการคนหาคาตอบ เพอจะอธบายปญหานนตามขนตอนการสงเกต การอธบาย และการลงขอสรป โดยครใชคาถามกระตนใหเดกคดในขณะเดยวกนกฝกใหเดกรจกตงคาถาม เพอแสวงหาคาตอบดวย ซงวธการนจะชวยใหเดกรจกการคดแกปญหาดวยตนเองได

จตวทยาศาสตรเปนสงหนงทมบทบาทสาคญยงตอความสาเ รจในการเ รยนรวทยาศาสตร และความสามารถแกปญหาทางวทยาศาสตรไดอยางมประสทธภาพของผเ รยน ในการจดการศกษาวทยาศาสตรของไทยไดกาหนดเปาหมายขอหนงไววา ควรพฒนาใหผ เ รยนมจตวทยาศาสตร มคณธรรม จรยธรรม และคานยมในการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางสรางสรรค สถาบนสง เส รมการสอนวทยาศาสตรและเ ทคโนโลย (สสวท . 2551)ไดกาหนดแนวทางการจดประสบการณการเรยนรวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยไวทงสน 8 สาระ 10 มาตรฐานการเ รยนร

สำนกหอ

สมดกลาง

5

วทยาศาสตรสอดคลองกบแผนการศกษาชาต ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555 – 2559) โดยเนนกระบวนการทนกเรยนเปนผคดและลงมอปฏบต ศกษาคนควาอยางมระบบดวยกจกรรมทหลากห ลาย ซงการเ รยนรของผเ รยน เกดขนระหวางการมสวนรวมในการทากจกรรมการเ รยนการสอนทาให มความสามารถในการสบเสาะหาความรและแกปญหาดวยวธการทางวทยาศาสตรได มการพฒนาดานกระบวนการคดขนสง มคณธรรม จรยธรรม รวมถงเจตคตและคานยมทดตอวทยาศาสตร จนเกดเปนคณลกษณะของผมจตวทยาศาสตร สงผลทาใหบคคลสามารถทาหนาทไดสมบรณครบถวนในสถานการณทไมสามารถคาดเดาไดและเปนสงทสงเสรมใหบคคลนน ๆ รถงสงทไดมาซงความรทถกตอง (Visser, 2000 ; Rowland, 2005) การจดประสบการณวทยาศาสตรใหกบเ ดกปฐมวย จง มง ใหเ ดกมความคดรวบยอดพน ฐานทางวทยาศาสตรอนเ กดจากการใ ช ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรและการมจตวทยาศาสตรในการสบเสาะหาความร ดงนนมความจาเปนอยางมากเพราะเดกปฐมวยมความอยากรอยากเหน อยากเขาใจสงตาง ๆ รอบตว และเปนพนฐานสาหรบการเรยนวทยาศาสตรในระดบสงขนไป

ผลการประเมนคณภาพภายนอกของสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน : การศกษาปฐมวย รอบ 3 (พ.ศ. 2555) ตวบงชท 6 ผลการประเมนอยในระดบด นอกจากน สานกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (สมศ.) ไดเสนอแนะเพอการพฒนาวาเ ดกปฐมวยควรไดรบการพฒนาสงเสรมพฒนาการดานสตปญญา ในเ รองการจดกจกรรมแบบบรณาการทเ ดกไดเลนและลงมอกระทาเพอพฒนาการคดแกปญหาทเหมาะสมกบบรบททางสงคมและวฒนธรรมของเดก โดยครเนนการจดกจกรรมเพอสงเสรมใหเดกมพฒนาการดานสตปญญาดานการคดแกปญหา ดงนนในฐานะครผสอนระดบปฐมวยจงควรมการพ ฒนาดานการคดแกปญหาใหมมาตรฐานในระดบสงขน

จากความสาคญและสภาพปญหาดงกลาวขางตน เ ดกปฐมวยของโรงเ รยนบานลาดใหญ สามคคควรไดรบการพฒนาใหมความสามารถในการคดแกปญหา ผานการจดกจกรรมตาง ๆ ซงสงผลใหเดกปฐมวยมพ ฒนาการดานสตปญญาใหมคณภาพสงขนตามมาตรฐานคณลกษณะท พงประสงคของหลกสตรการศกษาปฐมวย (2546 : 26) สาหรบเดกอาย 3-5 ป เกยวกบเ รองการคดในขอท 10 วา “ มความสามารถในการคดและการแกปญหาไดเหมาะสมกบวย ” ดงนนสถานศกษาและครผสอนจาเปนอยางยงทตองมการพฒนากระบวนการจดการเรยนรทเนนใหเ ดกไดเ รยนรจากประสบการณจรง ฝกการปฏบต คดเปนทาเปน ดงท ศภวรรณ เ ลกวไล (2545 : คานา) กลาวไววา ผสอนมบทบาทสาคญอยางยงทจะตองคดคน แสวงหาวธการ รปแบบ เทคนค วธตางๆทชวยสงเสรมใหผเรยนเกดการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยน ซงมความแตกตางระห วางบคคล ทงในดานความถนด ความสนใจ ผ สอนตองปรบเปลยนบทบาทตน จากผบอกความร ใหความร มาเปนผ

สำนกหอ

สมดกลาง

6

อานวยความสะดวกในการสง เสรมเพอใหผ เ รยนเกดการเ รยนร ดงนนการศกษาระดบปฐมวย นบเปนการจดการศกษาทมความสาคญยง เพราะเ ดกทอยในวยน เ ปนวยแหงการวางรากฐานของชวตทตองจดกจกรรมและสงเสรมพฒนาการทง 4 ดาน คอ ดานรางกาย ดานอารมณ ดานสงคม และดานสตปญญาอยางตอเนองและเหมาะสม ดงท เพยเจท (Piaget) มความเชอวาการจดกจกรรมและประสบการณตางๆใหเดกไดเกดการเรยนรอยางเหมาะสม เ ปนพนฐานของการคดอนนาไปสการแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ โดยเฉพาะอยางยงในเดกปฐมวยซง เ ปนวยทมการพ ฒนาทางดานสตปญญาไดอยางรวดเรว

จากขอมลดงกลาวผวจยจงสนใจทศกษาวธการพ ฒนาความสามารถในการคดแกปญหาระดบปฐมวย โดยการจดประสบการณดวยกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E มาจดใหแกเ ดกปฐมวยเพอพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาใหมคณภาพตอไป และศกษาจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทปรากฏในเปาหมายการศกษาวทยาศาสตรและมาตรฐานการเ รยนรการศกษาและเปนคณลกษณะทางดานจตพสยทสาคญเปรยบเหมอนแหลงพลงกระตนใหผเรยนสบเสาะหาความรจนเปนผทรเ รองทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย (Scientific and Technological Literacy) ซง เ ปนเปาหมายทางการศกษาวทยาศาสตร และทาใหเดกเกดการเรยนรอยางสนกสนาน มความสขตอการทากจกรรม ไดศกษาและลงมอปฏบต สบเสาะแสวงหาความร กอใหเกดทกษะการคดแกปญหา

กรอบแนวคดการวจย จากแนวคดของเพยเจท (Piaget) มความเชอวาการจดกจกรรมและประสบการณตางๆใหเดกไดเกดการเรยนรอยางเหมาะสม และเปนพนฐานของการคดนาไปสการแกปญหาไดอยางมประสทธภาพ โดยเฉพาะเดกปฐมวยซงเปนวยทมการพฒนาทางดานสตปญญาไดอยางรวดเ รว

นอกจากนน กด (Good, 1973) กลาววา การแกปญหาทางวทยาศาสตรเ ปนวธการทดทสด เ ปนวธการทเกยวกบการรวบรวมขอเทจจรง การตงสมมตฐานเพอหาขอยตปญหาของแตละคนอาจไม เหมอนกน และวธการใหเหตผลกตางกน ซงขนอยกบขอเ ทจจรงทรวบรวมมาได หรอขนอยกบประสบการณทตนมอย แนวคดดงกลาวสอดคลองกบการพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาดวยกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E ซง เ ปนวธการทพสจนไดสอดคลองกบแนวคดทางวทยาศาสตร (ทศนา เเขมมณ,2544 : 143) การฝกใหผเรยนพฒนาความสามารถในการคด โดยครเปนผแนะนา จนผเรยนสามารถแกปญหาไดดวยตนเอง เปนกระบวนการทน าเชอถอเพราะเ ดกไดคดอยางมเหตผล สาหรบขนตอนการจดการสบเสาะหาความรแบบ 5E นน บบ และคณะ (Bybee 1990

citing Lawson ,1995: 164 – 164) ไดเสนอรปแบบของวงจรการเรยนรแบบ 5E ซงม 5 ขนตอน ดงน

สำนกหอ

สมดกลาง

7

1) การสรางความสนใจ (Engagement) 2) การสารวจและคนหา (Exploration ) 3)การอธบายและลงขอสรป (Explanation) 4) การขยายความร (Elaboration ) และ 5) การประเมนผล ( Evaluation) นอกจากน สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2546: 44 – 45) ไดดาเ นนการพฒนาหลกสตรการเรยนการสอน โดยใชพฒนากระบวนการเ รยนรการจดการเ รยนรวทยาศาสตร สาหรบหลกสตรการศกษาขนพนฐานซงประกอบดวย 5 ขนตอน เชนเ ดยวกน ซงสอดคลองกบงานวจยของ จราวรรณ จนทะศร (2553 : 6) โดยจดประสบการณใหเดกปฐมวยตามขนตอน ดงน 1) การสรางความสนใจ (Engagement) 2) การสารวจและคนหา (Exploration ) 3) การอธบายและลงขอสรป ( Explanation) 4) การขยายความร (Elaboration) และ 5) การประเ มนผล ( Evaluation)

ผลการวจยพบวา เดกปฐมวยมทกษะการคดแกปญหาโดยรวมและรายดานสงกวาเกณฑ มทกษะกระบวนการวทยาศาสตรสงขนอยางตอเ นอง มคณลกษณะดานจตพสยอยในระดบด และมความสามารถในการคดบวกในระดบทสงขน จากการศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยเกยวกบการจดประสบการณ เพอพ ฒนาความสามารถในการคดแกปญหาและการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ผ วจยจงนาขนตอนการจดประสบการณมาสงเคราะหเปนกรอบแนวคดการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E พฒนามาจากสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2546: 44 – 45) ประกอบดวย 5 ขนตอน โดยปรบปรงและพฒนาใหเหมาะกบเดกปฐมวย ดงน 1) ขนสรางความสนใจ (Engagement) ขนนครสรางความสนใจโดยทบทวนประสบการณเ ดมของเ ดก การใช คาถาม เพอมากระตนใหเดกเกดความสนใจ อยากรอยากเหน อยากคดแกปญหาโดยครใช คาถามปลายเปดถามเดก 2) ขนสารวจและคนหา (Exploration) ขนนครจดประสบการณใหเ ดกปฐมวยไดคนหาคาตอบจากทสงสยและหาวธการแกปญหาโดยใช วธการทหลากหลายเชน สารวจ สง เกต จากแหลงการเรยนรทงภายในและภายนอกหองเ รยน เชญวทยากรใหความร ทากจกรรมการทดลองเนนการลงมอปฏบต 3) ขนอธบายและลงขอสรป (Explaination) ขนนครจะนาขอมลทไดจากการสารวจ ทดลอง มาสรปผลและนาเสนอผลในรปแบบตาง ๆ เชนการวาดภาพ ทาแผนภมความคด โดยมการลงขอสรปทถกตองเชอถอได 4) ขนขยายความร (Elaboration) ขนนครเ ปดโอกาสใหเดกปฐมวยนาความรทไดไปเชอมโยงหรอขยายความคดใหกวางขนหรอเชอมโยงความรเดมสความรใหมแลวนาไปศกษา คนควา ทดลอง เพมเตม และ 5) ขนประเมนผล (Evaluation) ขนนครประเมนองคความรของเดกตามสภาพจรง ดจากผลงาน สง เกตพฤตกรรมขณะรวมกจกรรม และการตอบคาถามเพอใหทราบวาเดกมความรอะไร อยางไร สามารถสรปไดดงแผนภมท 1 ดงน

สำนกหอ

สมดกลาง

8

การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E 1. ขนสรางความสนใจ (Engagement) ทบทวนประสบการณเดมของเดกและกระตนใหเดกเกดความสนใจ อยากรอยากเหนในความรใหม นาไปสการกาหนดปญหา

ทตองการศกษา

2. ขนสารวจและคนหา (Exploration)

เดกวางแผนและออกแบบการสารวจ รวบรวมขอมลและลงมอปฏบต ดวยตนเองเชนทาการทดลอง ทากจกรรมภาคสนาม และบนทกผลการทดลอง เพอใหไดขอมลอยางเพยงพอ

3. ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) นาขอมลทไดจากการสารวจ ทดลอง มาสรปผลและนาเสนอผล

ในรปแบบตาง ๆ เชนการวาดภาพ ทาแผนภมความคด โดยมการลงขอสรปทถกตองเชอถอได 4. ขนขยายความร (Elaboration) นาความรทไดไปเชอมโยงหรอขยายความคดใหกวางขน

หรอเชอมโยงความรเดมสความรใหมแลวนาไปศกษา คนควา ทดลอง เพมเตม

5. ขนประเมนผล (Evaluation)

ประเมนองคความรของเดกตามสภาพจรง ดจากผลงาน สงเกตพฤตกรรมขณะรวมกจกรรม และการตอบคาถามเพอให ทราบวาเดกมความรอะไร อยางไร แผนภมท 1 กรอบแนวคดการวจย

1. ความสามารถในการคดแกปญหา

2. จตวทยาศาสตร

ความสนใจใฝร

ความรบผดชอบ ความซอสตย

9

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2

หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

2. เพอศกษาจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

คาถามการวจย 1. ความสามารถในการคดแกปญหาเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณ

ดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E สงกวาเกณฑเมอเทยบกบคะแนนเฉลยรอยละ 80 หรอไม 2. เดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 มจตวทยาศาสตรหลงไดรบการจดประสบการณดวยการ

สบเสาะหาความรแบบ 5E อยในระดบใด

สมมตฐานของการวจย 1. เดกปฐมวยมความสามารถในการคดแกปญหาสงกวาเกณฑเมอเ ทยบกบคะแนนเฉลย

รอยละ 80

2. เดกปฐมวยมจตวทยาศาสตรหลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E อยในระดบด ขอบเขตการวจย 1. ประชากรและกลมตวอยาง 1.1 ประชากร ไดแก เดกปฐมวยชาย – หญง อายระหวาง 5-6 ป ทกาลงศกษาอย ชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ของโรงเ รยนในกลมเครอขายลาดใหญ จานวน 10 โรงเรยน สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม จานวน 200 คน

1.2 กลมตวอยาง ไดแก เดกปฐมวยชาย – หญง อายระหวาง 5-6 ป ทกาลงศกษาอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 โรงเ รยนบานลาดใหญสามคค ซงไดจากการสมอยางง าย (Simple Random Sampling)โดยวธการจบสลากหองเรยนไดหองอนบาลปท 2 จานวน 23 คน

10

2. ตวแปรทศกษา 2.1 ตวแปรอสระ ไดแก การจดประสบการณดวยกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E

2.2 ตวแปรตาม ไดแก

2.2.1 ความสามารถในการคดแกปญหา 2.2.2 จตวทยาศาสตร 3 ดาน ดงน ความสนใจใฝร

ความรบผดชอบ ความซอสตย 3. ขอบเขตเนอหา หวขอเรองทนามาสรางแผนการจดประสบการณสาระทควรเ รยนรดานเรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก ไดแก หนวยการจดประสบการณ ช นอนบาลปท 2 จานวน 8 หนวย คอ หนวยดอนหอยหลอด หนวยดอกไมในอทยานรชกาลท 2 หนวยแมนา แมกลอง หนวยนาเกลอ หนวยปลาทแมกลอง หนวยปาชายเลน หนวยมะพราว และหนวยนาตาลมะพราว 4. ระยะเวลา ใชเวลาในการดาเนนการจดประสบการณ 8 สปดาห สปดาหละ 5 วน คอ วนจนทรถงวนศกร ในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ วนละ 45 นาท เ รมตงแตวนท 4 พฤศจกายน พ.ศ. 2556 ถง วนท 27 ธนวาคม พ.ศ. 2556

นยามศพทเฉพาะ เพอใหเกดความเขาใจตรงกน ผวจยไดใหนยามศพทเฉพาะสาหรบการวจย ดงน

1. การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E หมายถง กจกรรมทจดใหเ ดกปฐมวยโดยใชวธการสบเสาะหาความร ทตองอาศยทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร ไดแก ทกษะการจาแนกประเภท ทกษะการตงสมมตฐาน ทกษะการทดลอง ทกษะการลงความเหนจากขอมล และ ทกษะการสงเกตในการคนพบความรหรอประสบการณการเ รยนรอยางมความหมายดวยตนเองประกอบดวยขนตอนตาง ๆ 5 ขน ไดแก 1) ขนสรางความสนใจ (Engagement) 2) ขนการสารวจคนหา (Exploration) 3) ขนอธบาย(Explanation) 4) ขนขยายความร (Elaboration) และ 5) ขนประเมนผล (Evaluation)

2. ความสามารถในการคดแกปญหา หมายถง การเขาใจปญหา สามารถมองเหนสาเหตของปญหาโดยใชประสบการณทผานการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E และใชกระบวนการของสมองหาวธการตางๆ มาใชในการแกปญหาใหเหมาะสมกบสถานการณปญหา

11

ทเกดขนไดอยางมเหตผล สามารถวดไดโดยแบบทดสอบวดความสามารถ.oการคดแกปญหาของเดกปฐมวย ทผวจยสรางขน 3. จตวทยาศาสตร หมายถง พฤตกรรมของเดกปฐมวยทเกดขนขณะทครจดประสบการณโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตร ซงสามารถวดไดจากแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตรทผวจยสรางขน ดงตอไปน

3.1 ความสนใจใฝร หมายถง พฤตกรรมของเดกปฐมวยทมความพยายามสบเสาะหาความรใหม ๆ ดวยวธการสงเกต การสารวจและการแสวงหาขอมลในสงทสนใจ ผานการใชประสาทสมผสและอปกรณตาง ๆ ทเหมาะสมกบสถานการณ เพอใหไดความร

3.2 ความรบผดชอบ หมายถง พฤตกรรมของเดกปฐมวยทสามารถทากจกรรมทไดรบมอบหมายใหสาเรจดวยความเพยรพยายามของตนเองโดยไมยอทอตออปสรรค และยอมรบผลทเกดขนจากการกระทาของตนเอง

3.3 ความซอสตย หมายถง พฤตกรรมของเดกปฐมวยทแสดงขอมลดวยความถกตอง บนทกขอมลตามความเปนจรง เ ห นคณคาของการนาเสนอขอมลตามความเปนจรง

นาเสนอขอมลทเปนจรงของตนเองแมจะเปนผลทแตกตางจากคนอนกตาม 4. เดกปฐมวย หมายถง นกเรยนชาย – หญง อาย 5-6 ป ทกาลงศกษาอยช นอนบาลปท 2

ภาคเ รยนท 2 ปการศกษา 2556 จานวน 23 คน โรงเ รยนบานลาดใหญสามคค อาเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

12

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ

การศกษาวรรณกรรมทเกยวของกบงานวจย เ รอง การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ผ วจยไดศกษาสาระทเกยวของดงน

1. หลกสตรการศกษาปฐมวยปพ.ศ. 2546 และหลกสตรสถานศกษาโรงเ รยนบานลาดใหญ สามคค

2. แนวคดเกยวกบการจดประสบการณเดกปฐมวย 3. การคดแกปญหา 4. การจดการเรยนรดวยกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E

5. จตวทยาศาสตร 6. งานวจยทเกยวของ

หลกสตรการศกษาปฐมวย หลกสตรการศกษาปฐมวยสาหรบเดกอาย 3-5 ป เปนการจดการศกษา ในลกษณะของการ

อบรมเลยงดและใหการศกษา เ ดกจะไดรบการพ ฒนาทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ตามวยและความสามารถของแตละบคคล

หลกการ เดกทกคนมสทธทจะไดรบการอบรมเลยงดและสง เสรมพฒนาการ ตลอดจนการเ รยนรอยางเหมาะสม ดวยปฏสมพนธทดระหวางเ ดกกบพอแม เ ดกกบผ เ ลยงด หรอบคลากรทมความร ความสามารถในการอบรมเลยงด และใหการศกษาปฐมวย เพอใหเ ดกมโอกาสพฒนาตนเองตามลาดบขนตอนของพฒนาการทกดานอยางสมดล และเตมตามศกยภาพโดยกาหนดหลกการ ดงน

1. สงเสรมกระบวนการเรยนร และพฒนาการทครอบคลมเดกปฐมวยทกดาน

2. ยดหลกการอบรมเลยงดและใหการศกษาทเนนเดกเปนสาคญ โดยคานงถงความแตกตางระหวางบคคล และวถชวตของเดกตามบรบทของชมชน สงคมและวฒนธรรม

3. พฒนาเดกโดยองครวมผานการเลนและกจกรรมทเหมาะสมกบวย จดประสบการณเรยนรใหสามารถดารงชวตประจาวนไดอยางมคณภาพและมคววามสข

4. ประสานความรวมมอระหวางครอบครว ชมชน และสถานศกษาในการพฒนาเดก

13

จดหมาย

หลกสตรการศกษาปฐมวยสาหรบเดกอาย 3-5 ป มงใหเ ดกมพ ฒนาการ ดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และ สตปญญา ทเหมาะสมกบวย ความสามารถและความแตกตางระหวางบคคล จงกาหนดจดหมายซงถอเปนมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค ดงน

1. รางกายเจรญเตบโตตามวย และมสขนสยทด

2. กลามเนอใหญและกลามเนอเลกแขงแรง ใชไดอยางคลองแคลวและประสานสมพนธกน

3. มสขภาพจตด และมความสข

4. มคณธรรม จรยธรรม และมจตใจทดงาม

5. ชนชมและแสดงออกทางศลปะ ดนตร การเคลอนไหว และรกการออกกาลงกาย

6. ชวยเหลอตนเองไดเหมาะสมกบวย

7. รกธรรมชาต สงแวดลอม วฒนธรรม และความเปนไทย

8. อยรวมกบผอนไดอยางมความสขและปฏบตตนเปนสมาชกทดของสงคม

9. ในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

10. ใชภาษาสอสารไดเหมาะสมกบวย

11. มความสามารถในการคดและการแกปญหาไดเหมาะสมกบวย

12. มจนตนาการและความคดสรางสรรค

13. มเจตคตทดตอการเรยนร และมทกษะในการแสวงหาความร

จากหลกการและจดหมายของหลกสตรมง เนนใหเ ดกปฐมวยมความสามารถ ในการคดแกปญหาไดเหมาะสมกบวย ดงนนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความร 5E ทผ วจยจดทาขน จงเปนการจดประสบการณทใหเ ดกปฐมวยเกดคณลกษณะตามหลกการและจดหมายของหลกสตรการศกษาปฐมวย พ.ศ.2546

สาระการเรยนรสาระการเรยนรใชเปนสอกลางในการจดกจกรรมใหกบเดก เพอสงเสรมพฒนาการทกดาน

ทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ซงจาเ ปนตอการพฒนาเ ดกใหเ ปนมนษย ทสมบรณ ทงนสาระการเรยนรประกอบดวย องคความร ทกษะหรอกระบวนการ และคณลกษณะหรอคานยม คณธรรม จรยธรรม ความรสาหรบเดกอาย 3-5 ปจะเปนเ รองราวทเกยวของกบตวเ ดกบคคลและสถานททแวดลอมเดก ธรรมชาต รอบตว และสงตางๆ รอบตวเ ดกทเ ดกมโอกาสใกลชดหรอมปฏสมพนธในชวตประจาวนและเปนสงทเดกสนใจจะไมเนนเนอหา การทองจาในสวนท

14

เกยวของกบทกษะหรอกระบวนการจาเปนตองบรณาการทกษะทสาคญและจาเ ปนสาหรบเดก เชนทกษะการเคลอนไหว ทกษะทางสงคม ทกษะการคด ทกษะการใช ภาษา คณตศาสตรและวทยาศาสตร เปนตน ขณะเดยวกนควรปลกฝงใหเ ดกเกดเจตคตทด มคานยมทพงประสงค เชนความรสกทดตอตนเองและผอน รกการเ รยนร รกธรรมชาต สงแวดลอม และ มคณธรรมจรยธรรมทเหมาะสมกบวย เ ปนตน ผ สอนหรอผจดการศกษา อาจนาสาระการเ รยนรมาจดในลกษณะหนวย การสอนแบบบรณาการหรอเลอกใชวธการทสอดคลองกบปรชญาและหลกการจดการศกษาปฐมวย สาระการเรยนรกาหนดเปน 2 สวน ดงน

1.ประสบการณสาคญประสบการณสาคญเปนสงจาเปนอยางยงสาหรบการพฒนาเ ดกทางดานรางกาย อารมณ

จตใจสงคม และ สตปญญาชวยใหเดกเกดทกษะทสาคญสาหรบการสราง องคความร โดยใหเ ดกไดมปฏสมพนธกบวตถ สงของ บคคลตางๆทอยรอบตว รวมทงปลกฝงคณธรรม จรยธรรมไปพรอมกนดวยประสบการณสาคญ มดงน ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานรางกาย ไดแก

การทรงตวและการประสานสมพนธของกลามเนอใหญ

การเคลอนไหวอยกบทและการเคลอนไหวเคลอนท

การเคลอนไหวพรอมวสดอปกรณ

การเลนเครองเลนสนาม

การประสานสมพนธของกลามเนอเลก

การเลนเครองเลนสมผส

การเขยนภาพและการเลนกบส การปนและประดษฐสงตางๆดวยดนเหนยว ดนนามน แทงไม เศษวสด ฯลฯ

การตอของ บรรจ เท และแยกชนสวน

การรกษาสขภาพ

การปฏบตตนตามสขอนามย

การรกษาความปลอดภย

การรกษาความปลอดภยของตนเองและผอนในกจวตรประจาวน

ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานอารมณและจตใจ ไดแก

ดนตร

การแสดงปฏกรยาโตตอบเสยงดนตร

การเลนเครองดนตรงาย ๆ เชน เครองดนตรประเภทเคาะ ประเภทต ฯลฯ

15

การรองเพลง

สนทรยภาพ

การชนชมและสรางสรรคสงสวยงาม

การแสดงออกอยางสนกสนานกบเ รองตลก ขาขน และเ รองราว/เหตการณทสนกสนานตางๆ

การเลน

การเลนอสระ

การเลนรายบคคล การเลนเปนกลม

การเลนในหองเรยนและนอกหองเรยน

คณธรรม จรยธรรม

ปฏบตตนตามหลกศาสนาทนบถอ ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานสงคม ไดแก

การเรยนรทางสงคม

การปฏบตกจวตรประจาวนของตนเอง

การเลนและการทางานรวมกบผอน

การวางแผน ตดสนใจเลอก และลงมอปฏบต

การมโอกาสไดรบรความรสก ความสนใจ และความตองการของตนเองและผอน

การแลกเปลยนความคดเหนและเคารพความคดเหนของผอน

การแกปญหาในการเลน

การปฏบตตามวฒนธรรมทองถนทอาศยอยและความเปนไทย

ประสบการณสาคญทสงเสรมพฒนาการดานสตปญญา ไดแก การคด

การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง สมผส ชมรส และดมกลน

การเลยนแบบการกระทาและเสยงตาง ๆ

การเชอมโยงภาพ ภาพถาย และรปแบบตาง ๆ กบสงของหรอสถานทจรง

การรบร และแสดงความรสกผานสอ วสด ของเลน และผลงาน

การแสดงความคดสรางสรรคผานสอ วสด ตาง ๆ

การใชภาษา การแสดงความรสกดวยคาพด

การพดกบผอนเกยวกบประสบการณของตนเอง หรอเลาเรองราวเกยวกบตนเอง

16

การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธของสงตาง ๆ

การฟงเรองราวนทาน คาคลองจอง คากลอน

การเขยนในหลายรปแบบผานประสบการณทสอความหมายตอเ ดก เ ขยนภาพ

เขยนขดเขย เขยนคลายตวอกษร เขยนเหมอนสญลกษณ เขยนชอตนเอง

การอานในหลายรปแบบ ผานประสบการณทสอความหมายตอเ ดกอานภาพหรอสญลกษณจากหนงสอนทาน/เรองราวทสนใจ

การสงเกต การจาแนก และการเปรยบเทยบ

การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ

การจบค การจาแนก และการจดกลม

การเปรยบเทยบ เชน ยาว /สน ขรขระ / เรยบ ฯลฯ

การเรยงลาดบสงตาง ๆ

การคาดคะเนสงตางๆ

การตงสมมตฐาน

การทดลองสงตางๆ

การสบคนขอมล

การใชหรออธบายสงตางๆ ดวยวธการทหลากหลาย จานวน

การเปรยบเทยบจานวน มากกวา นอยกวา เทากน

การนบสงตาง ๆ

การจบคหนงตอหนง

การเพมขนหรอลดลงของจานวนหรอปรมาณ

มตสมพนธ (พนท / ระยะ)

การตอเขาดวยกน การแยกออก การบรรจและการเทออก

การสงเกตสงตาง ๆ และสถานทจากมมมองทตาง ๆ กน

การอธบายในเรองตาแหนงของสงตางๆทสมพนธกน

การอธบายในเรองทศทางการเคลอนทของคนและสงตางๆ

การสอความหมายของมตสมพนธดวยภาพวาด ภาพถาย และรปภาพ

เวลา การเรมตนและการหยดการกระทาโดยสญญาณ

การเปรยบเทยบเวลา เชน ตอนเชา ตอนเยน เมอวานน พรงน ฯลฯ

17

การเรยงลาดบเหตการณตาง ๆ

การสงเกตความเปลยนแปลงของฤด

2.สาระทควรเรยนร

สาระทควรเรยนร เปนเรองราวรอบตวเดกทนามาเปนสอในการจดกจกรรม ใหเ ดกเกดการเรยนร ไมเนนการทองจาเนอหา ผสอนสามารถกาหนดรายละเอยดขนเองใหสอดคลองกบวย ความตองการ และความสนใจของเดก โดยใหเดกไดเรยนรผาน ประสบการณสาคญทระบไวขางตนทงนอาจยดหยนเนอหาได โดยคานงถงประสบการณและสงแวดลอมในชวตจรงของเดก สาระทเ ดกอาย

3-5 ป เรยนร มดงน

1. เรองราวเกยวกบตวเดก เดกควรรจกชอ นามสกล รปราง หนาตา รจกอวยวะตาง ๆ วธระวงรกษารางกายใหสะอาด ปลอดภย เรยนรทจะเลนและทาสงตาง ๆ ดวยตนเองคนเดยว หรอกบผอน ตลอดจนเรยนรทจะแสดงความคดเหน ความรสก และแสดงมารยาททด

2. เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก เ ดกควรไดมโอกาสรจกและรบรเรองราวเกยวกบครอบครว สถานศกษา ชมชน รวมทงบคคลตางๆทเ ดกตองเกยวของ หรอมโอกาสใกลชดและมปฏสมพนธในชวตประจาวน

3. ธรรมชาตรอบตว เดกควรจะไดเรยนรสงมชวต สงไมมชวต รวมทงความเปลยนแปลงของโลกทแวดลอมเดกตามธรรมชาต เชน ฤดกาล กลางวน กลางคน ฯลฯ

4. สงตาง ๆ รอบตวเดก เดกควรจะไดรจก ส ขนาด รปราง รปทรง นาหนก ผวสมผสของสงตาง ๆ รอบตว สงของเครองใช ยานพาหนะ และการสอสารตาง ๆ ทใชอยในชวตประจาวน

จากสาระการเรยนรของหลกสตรการศกษาปฐมวย พ .ศ.2546 เปดโอกาสใหครผสอน

จดประสบการณตาง ๆ ใหสอดคลองกบบรบท ช มชน แวดลอมรอบตวเดก และสอดแทรกลกษณะ

เฉพาะของแตละชมชน โดยจดประสบการณเนนเดกเปนสาคญ โดยอาศยความรวมมอจากผปกครอง ชมชนในการพฒนาเดกปฐมวยใหมประสทธภาพ

คณลกษณะตามวย

คณลกษณะตามวยเปนความสามารถตามวยหรอพฒนาการตามธรรมชาตเมอเ ดกมอายถงวยนน ๆ ผสอนจาเปนตองทาความเขาใจคณลกษณะตามวยของเดกอาย 3-5 ป เพอนาไปพจารณาจดประสบการณใหเดกแตละวยไดอยางถกตองเหมาะสม ขณะเดยวกนจะตองสงเกตเดกแตละคนซงมความแตกตางระหวางบคคล เพอนาขอมลไปชวยในการพฒนาเ ดกใหเ ตมตามความสามารถและศกยภาพ พฒนาการเดกในแตละชวงอายอาจเ รวหรอช ากวาเกณฑทกาหนดไวและการพฒนาจะเปนไปอยางตอเ นอง ถาสง เกตพบวาเ ดกไมมความกาวหนาอยางช ดเจนตองพาเ ดกไปปรกษา

18

ผเชยวชาญหรอแพทยเพอชวยเหลอและแกไขไดทนทวงทคณลกษณะตามวยทสาคญของเ ดกอาย 5 ป มดงน

1. พฒนาการดานรางกาย กระโดดขาเดยวไปขางหนาอยางตอเนองได

รบลกบอลทกระดอนขนจากพนไดดวยมอทงสอง

เดนขน ลงบนไดสลบเทาไดอยางคลองแคลว

เขยนรปสามเหลยมตามแบบได

ตดกระดาษตามแนวเสนโคงทกาหนด

ใชกลามเนอเลกไดด เชน ตดกระดม ผกเชอกรองเทา ฯลฯ

ยดตว คลองแคลว

2. พฒนาการดานอารมณและจตใจ แสดงอารมณไดสอดคลองกบสถานการณอยางเหมาะสม

ชนชมความสามารถและผลงานของตนเองและผอน

ยดตนเองเปนศนยกลางนอยลง 3. พฒนาการดานสงคม ปฏบตกจวตรประจาวนไดดวยตนเอง

เลนหรอทางานโดยมจดมงหมายรวมกบผอนได

พบผใหญ รจกไหว ทาความเคารพ

รจกขอบคณ เมอรบของจากผใหญ

รบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย 4. พฒนาการดานสตปญญา บอกความแตกตางของกลน ส เสยง รส รปราง จาแนก และจดหมวดหมสงของได

บอกชอ นามสกล และอายของตนเองได

พยายามหาวธแกปญหาดวยตนเอง

สนทนาโตตอบ / เลาเปนเรองราวได

สรางผลงานตามความคดของตนเอง โดยมรายละเอยดเพมขนและ แปลกใหม

รจกใชคาถาม “ ทาไม” “ อยางไร ”

เรมเขาใจสงทเปนนามธรรม

นบปากเปลาไดถง 20

19

คณลกษณะตามวยของเดกปฐมวยอาย 5 ป ทกลาวมาขางตน เปนสงทครผสอนควรตระหนก

และใหความสาคญ เพราะเดกในแตละชวงอายมลกษณะ ความสนใจ ทแตกตางกนออกไป ครผสอน

ตองเขาใจจดประสบการณเพอใหเดกเกดการพฒนาไดตรงตามคณลกษณะตามวย

หลกสตรสถานศกษาการศกษาปฐมวย โรงเรยนบานลาดใหญสามคค โรงเรยนบานลาดใหญสามคคไดจดทาหลกสตรสถานศกษาปฐมวยโดยกาหนดปรชญา วสยทศน จดมงหมาย สาระทควรเรยนร ระยะเวลาเรยน กจกรรมการจดประสบการณ สอดคลอง

กบหลกสตรการศกษาปฐมวยพทธศกราช 2546 และไดจดทาหน วยการเรยนรและกจกรรมประจาวน

เปนของสถานศกษาดงตอไปน

การจดหนวยการเรยนร โรงเรยนบานลาดใหญสามคค ไดกาหนดการจดการเ รยนรในระดบการศกษาปฐมวยช นอนบาลปท 1 และอนบาลปท 2โดยบรณาการสาระทควรรตามมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงคมากาหนดหนวยการเรยนรซงครผสอนอาจยดหยนรายละเ อยดสาระทควรเ รยนรไดโดยคานงถงประสบการณละสงแวดลอมในชวตจรงของเดกตลอดจนความตองการและความสนใจของเ ดกแต ละหองเรยน หนวยการเรยนรทกาหนด ตารางท 1 กจกรรมประจาวน

รายการกจกรรม ระยะเวลา ขอเสนอแนะ ชนอนบาลปท 1 ชนอนบาลปท 2

1. การรบเดกและการสนทนา

2. การเขาแถว เคารพธงชาต สวดมนต

3. กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ

4. กจกรรมสรางสรรค 5. กจกรรมเสร

6. กจกรรมเสรมประสบการณ

7. กจกรรมเลนกลางแจง

8. การรบประทานอาหาร

9. การนอนพกผอน

10. กจกรรมเกมการศกษา

11. กจกรรมภาษาพาสนก

30 นาท

30 นาท

20 นาท

60 นาท 20 นาท

30 นาท

45 นาท

120 นาท 15 นาท

15 นาท

30 นาท

30 นาท

30 นาท

60 นาท

30 นาท

30 นาท

45 นาท

60 – 90 นาท

20 นาท

20 นาท

กจกรรมประจาวนสามารถปรบใชใหเหมาะสมกบเวลา เหตการณ สถานการณ การเรยนรและความสนใจของเดก แตทงนทกหนวยการเรยนรตองจดใหครบทกกจกรรม

20

การจดทาแผนการจดประสบการณ โรงเรยนบานลาดใหญสามคค ไดกาหนดแนวทางการจดทาแผนการจดประสบการณโดยคานงถงหลกการรปแบบการจดทาแผนการจดประสบการณตามคมอหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 และหลกเกณฑการจดทาผลงานทางวชาการ ตลอดจนนวตกรรมทางการพฒนารปแบบการเขยนแผนการจดประสบการณของหนวยงานตาง ๆ และความตองการของครผ สอน จงไดกาหนดแนวทางการจดทาแผนการจดประสบการณชนอนบาลปท 1 และอนบาลปท 2 ดงน

1. ศกษาทาความเขาใจองคประกอบและโครงสรางหลกสตรสถานศกษาทโรงเรยนกาหนด

2. ประชมรวมกนพจารณาวเคราะหสาระ การเ รยนรและหนวยการเ รยนรของหลกสตรสถานศกษา เพอจดทากาหนดการจดการเรยนรตลอดป ใหครอบคลมหนวยการเ รยนร ทกาหนดไว ในหลกสตรสถานศกษาและยดหยนเรองทควรรและชวงเวลาในเ รองทเ ดกสนใจโดยกาหนดเปนหนวย ทงนครผสอนสามารถยดหยนชวงเวลาและสาระการเรยนรไดตามความสนใจของเ ดกแตละหองเรยน

3. รวมกนพจารณาวเคราะหสาระการเรยนรของหลกสตร และสภาพทพงประสงค เพอจดทาแผนการจดประสบการณระยะยาวตลอดป ใหสอดคลองกบหนวยการเรยนทกาหนด โดยกาหนดองคประกอบแผนการจดประสบการณระยะยาว ดงน

3.1 จดประสงคการเรยนร

3.2 สาระการเรยนร

3.3 กจกรรมการเรยนรทเนนเดกเปนสาคญ

3.4 สอ / แหลงเรยนร

3.5 การประเมนผล

4. จดทาแผนการจดประสบการณรายวน โดยใช รปแบบบรณาการทงสาระการเ รยนรและกจกรรมหลก ทงนคานงถงพฒนาการทกดานของเ ดก โดยกาหนดองคประกอบของแผนการจดประสบการณ ดงน

4.1 สวนปก ประกอบดวย ชอหนวย /โครงการ ระยะเวลา และระดบชนทจดประสบการณ

4.2 สาระสาคญและจดประสงคการเรยนร

4.3 ประสบการณสาคญ

4.4 การระดมความคด ประกอบดวย เรองทเดกรแลว เรองทเดกอยากรและเรองทเดกควรร ทงนครผสอนสามารถยดหยนเวลาไดตามความเหมาะสม

21

4.5 การวางแผนกจกรรมตามกจกรรมหลกทกาหนดไวในตารางกจกรรประจาวนไดแก กจกรรมเ คลอนไหวและจง หวะ กจกรรมสรางสรรค กจกรรมเลนเส ร กจกรรมเสรมประสบการณ กจกรรมเลนกลางแจง และกจกรรมเกมการศกษา โดยสรปการจดประสบการณใหกบเ ดกปฐมวยนนตองเ ปนประสบการณทเ ดกมสวนรวมในกจกรรมการเรยนร ผานการเลน สอ วธการตาง ๆ ทหลากหลายและเดกไดลงมอปฏบตดวยตนเอง เชน การทดลอง ทศนศกษา เปนตน เพอสงเสรมใหเดกรจกทแสวงหาความรและสรางองคความรดวยตนเอง โดยการจดประสบการณดวยกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E เพอพ ฒนาความสามารถในการคดแกปญหา ผวจยไดจดประสบการณใหเดกปฐมวยไดทากจกรรมในชวงของกจกรรมเสรมประสบการณตงแตวนจนทรถงวนศกร

แนวคดเกยวกบการจดประสบการณเดกปฐมวย การจดประสบการณเดกปฐมวยเนนการทากจกรรมตางๆ เพอใหเกดประสบการณตรง และพฒนาทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญา การจดประสบการณทสอดคลองกบพฒนาการ และวยของเดกแตละคน เพอใหเกดประโยชนกบการพฒนาการคดแกปญหาของเดกปฐมวย ดงน

ความหมายของการจดประสบการณเดกปฐมวย เดกปฐมวยตองไดรบการจดประสบการณใหสอดคลองกบความตองการของเดกในแตละวยเปนสาคญเดกมโอกาศพฒนาตนเองตามลาดบขนของพฒนาการทกดานอยางสมดลและเตมตามศกยภาพของเดกทเกดขนจากการเรยนร นกการศกษาและหนวยงานตาง ๆ ไดเสนอแนวคดเกยวกบการจดประสบการณ ดงน การจดประสบการณ หมายถง การมปฏสมพนธระหวางผเรยนกบกจกรรมทผสอนเลอกทดและเหมาะสม ทสงผลตอพฤตกรรมของผเรยนใหเปลยนแปลงไปจนเกดการเ รยนรตามวตถประสงคและนอกเหนอจากวตถประสงค (ธารง บวศร, 2542 : 241-243) การจดประสบการณ หมายถง การจดกจกรรมบรณาการผานการเลน เพอใหเ ดกเ รยนรจากประสบการณตรง เกดความร ทกษะ คณธรรม จรยธรรม รวมทง เกดพ ฒนาการทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญา (กระทรวงศกษาธการ, 2546 : 34-35) การจดประสบการณ หมายถง การนากจกรรมทสอดคลองกบพ ฒนาการและการเ รยนรของเดกปฐมวย มาใหเดกไดเรยนรผานประสบการณตรงอยางหลากหลาย โดยใหเ ดกมอสระในการเลอกและลงมอปฏบต ทาใหเ ดกไดเกดการเ รยนร การจดประสบการณเ ดกปฐมวยมรปแบบและ

22

วธการทหลากหลาย จาเปนตองพจารณาถงพฒนาการ ความสนใจ และสภาพแวดลอมของเ ดกเปนสาคญ (พชรา พมพชาต, 2552 : 43) สรปการประสบการณของเดกปฐมวยเปนสงทสาคญมากทครผ สอนตองจดประสบการณใหเ ดกปฐมวยทง ภายนอกและภายในเ พอใ หเ ดกปฐมว ยไดมโอกาสสมผสและสมพนธก บสงแวดลอม การลงมอปฏบตจรงดวยตนเองจากประสาทสมผสทง 5 เพอพ ฒนาใหครบทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา โดยคานงถงความสามารถของเดกเปนหลก

หลกการจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวย

นกทฤษฎการศกษาไดกลาวถงความสาคญของการจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวย

ดงตอไปน เพยเจต (Piaget) กลาววาการจดประสบการณใหเดกนน เดกไดมโอกาสปฏสมพ นธกบโลก

ภายนอกหรอสงแวดลอมใหอยในภาวะสมดล ฝกทากจกรรมตามลาพ งและการรวมกลม เ ดกจงไดเรยนรจากกนและกน ซงการเรยนรในลกษณะนนาจะทาใหเกดความเขาใจกนไดดกวาการเ รยนรจากคร เดกไดมประสบการณตรง มอสระทางความคด การแสดงออกและการสนทนาระหวางเ ดกดวยกนจะทาใหเดกสามารถเขาใจกนไดเรวกวาครเปนผอธบายหรอเลาใหฟง

จอหน ดวอ (John Dewey) กลาววา การจดประสบการณใหกบเ ดกปฐมวยมความสาคญมากในการฝกใหเ ดกไดคดแกปญหา การแสดงออกอยางอสระ และสามารถนาความรทไดรบจากประสบการณนนๆ มาใช ในการแกปญหารวมดวย เ นองจากเ ดกปฐมวยกาลงมพ ฒนาการอยางรวดเรวทงทางรางกาย อารมณ จตใจ และสตปญญา เ ดกจะเ รยนรไดดเมอมการเ รยนการสอน และประสบการณทจดใหเดกเปนประสบการณตรง เดกลงมอปฏบตเอง การจดประสบการณโดยยดเ ดกเปนศนยกลางจงสาคญมาก

อรคสน (Erikson) เชอวาวยเดกเปนวยแหงการเ รยนรและการไดรบประสบการณ การจดสงแวดลอมทดชวยใหเดกเกดความมนใจในตนเอง มองโลกในแง ดและรจกไวเ นอเชอใจผอน ในชวงวยกอนเรยน หรอวยเลน (อาย 4-7 ป) ซง เ ปนขนของความคดรเ รมและการตดสนใจ หรอความรสกผด เชอวาเดกวยนสามารถชวยเหลอตนเองไดดและมความสามารถในการทาสงตางๆ โดยผใหญมหนาทสนบสนนใหเดกไดพยายามแสดงความสามารถใหม ๆ ในดานสงคมเดกเ รยนรในการเขาสงคมจากการเลนกบเพอน มปฏสมพนธกบผ อน และเลยนแบบผอนเชนพอแม หรอบคคลใกลชด ซงพอแมและผใหญตองเปนตนแบบทดกบเดก เพอใหเดกเรยนรทกษะทางสงคม มลกษณะนสยทด รวมทงรสงทถกและผด การปลกฝงจรยธรรมโดยมพอแมผใหญเปนตนแบบทด จะทาใหเดกมอปนสยทด ในดานสตปญญาเดกวยนอยากเรยนรสงใหม ๆ รอบตว มความคดรเ รมทาสงใหม ๆ

23

และชอบถามในสงทตนเองสงสยใครร ผใหญตองใหโอกาสใน การพดกระทาสงตางๆ จะทาใหเ ดกมความคดรเรมสรางสรรค และจนตนาการ เดกจะสนกในการเรยนรสงใหม ๆ กลาแสดงออก

จากแนวคดการจดประสบการณใหกบเ ดกนนเปนสงทสาคญเพราะการทเ ดกเ รยนรจากประสบการณจะทาใหเดกไดความรและความเขาใจขนภายในตวของเ ดก ดวยการใหโอกาสลงมอกระทา เพอให เกดการเ รยน รดวยตวเอง ดวยว ธ การปฏ สมพนธกบเพอ ไดคดแกปญหา เกดประสบการณตรง ทาใหเดกไดเขาใจในสงทเ รยนรและวธการทางานรวมกบผอนไดดยงขน และสามารถน าความรท เกดจากประสบการณการปฏบตหรอปญญาท เกดขนภายในน ไปใช เพ อประโยชนของตนเองและผอนไดในสถานการณทตางออกไปนอกชนเรยน

แนวทางการจดประสบการณแกสถานศกษา แนวทางการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546ไดให แนวทางการจดประสบการณ ดงน (กระทรวงศกษาธการ 2547 : 52-53) 1. จดประสบการณใหสอดคลองกบจตวทยาพฒนาการ คอ เหมาะสมกบอาย วฒภาวะและระดบพฒนาการ เพอใหเดกทกคนไดพฒนาเตมศกยภาพ

2. จดประสบการณใหสอดคลองกบจดประสบการณลกษระการเ รยนรของเ ดกวยน คอ เ ดกไดลงมอกระทา เรยนรผานประสาทสมผสทงหา ไดเคลอนไหว สารวจ เลน สง เกต สบคน ทดลอง และคดแกปญหาดวยตนเอง

3. จดประสบการณในรปแบบบรณาการ คอ บรณาการทงทกษะและสาระการเรยนร

4. จดประสบการณใหเดกไดรเรม คด วางแผน ตดสนใจ ลงมอกระทา และนาเสนอความคด โดยผสอนเปนผสนบสนน อานวยความสะดวก และเรยนรรวมกบเดก

5. จดประสบการณใหเดกมปฏสมพนธกบเดกอน กบผใหญ ภายใตสภาพแวดลอมทเ ออตอการเรยนรในบรรยากาศทอบอน มความสข และเรยนรการทากจกรรม แบบรวมมอในลกษณะตาง ๆ กน

6. จดประสบการณใหเดกมปฏสมพนธกบสอและแหลงเ รยนรทหลากหลายและอยในวถชวตของเดก

7. จดประสบการณทสง เสรมลกษณะนสยทดและทกษะการใช ชวตประจาวนตลอดจนสอดแทรกคณธรรมจรยธรรมใหเ ปนสวนหนงของการจดประสบการณการเ รยนรอยางตอเ นองสมาเสมอ

8. จดประสบการณทงในลกษณะทมการวางแผนไวลวงหนาและประสบการณทเกดขนในสภาพจรงโดยไมไดคาดการณไว

24

9. ใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการจดประสบการณทงการวางแผน การสนบสนนสอการสอน การเขารวมกจกรรม และการประเมนพฒนาการ

10. จดทาสารนทศนดวยการรวบรวมขอมลเกยวกบพ ฒนาการและกาเรรยนรของเ ดกเปนรายบคคล นาขอมลทไดมาไตรตรองและใชใหเปนประโยชนตอการพฒนาเ ดกและการวจยในช นเรยน

ดงนนแนวการจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวย ผ สอนตองยดเ ดกเ ปนสาคญและจดประสบการณใหสอดคลองกบอาย วฒภาวะและระดบพฒนาการ จดประสบการณใหเ ดกไดลงมอปฏบตจรงดววยตนเอง ผานประสาทสมผสทงหา เพอใหเ ดกนาประสบการณเหลานนมาใช ในชวตประจาวนไดอยางมความสข

สาระการเรยนรและการจดประสบการณ เนอหาสาระและประสบการณการเรยนรเปนสวนประกอบทจาเ ปน เ นองจากเ นอหาสาระ

และประสบการณการเรยนรเปนสอกลางทจะพาผเรยนไปสจดมงหมายทกาหนดไว ซง เนอหาสาระทจะชวยใหผเรยนเกดการเรยนรตามจดมงหมายนนควรครอบคลมขอเ ทจจรง ความคดรวบยอดการคด การแกปญหา ความคดสรางสรรค ทกษะตางๆ รวมทง เจตคตและคานยม ในการนาเอาเ นอหาสาระมาบรรจไวในหลกสตรจาเปนตองคานงถงธรรมชาตของวชาความรกบหลกการเ รยนรของเ ดกประกอบกน ซงอาจทาไดโดยอาศยแนวทางการปฏบต ดงน (พฒนา ชชพงศ, 2530 : 138-139)

1. แนวทางการจดเ นอหาสาระใ นแตละวชาหรอแตละกจกรรม การจดในลกษณะ นจาเปนตองจดตามลาดบขนตอน ความยากงาย และความตอเนอง ซงควรคานงถงสงตอไปน

1.1 จดเรยงลาดบจากเนอหาสาระทงายไปหายากหรอจากสงทไมซบซอนไปสสงทมความสลบ ซบซอนมากยงขน

1.2 จดใหเรยนสวนรวมกอนสวนยอย

1.3 จดใหเรยนในสงทเปนรปธรรมกอนนามธรรม

1.4 จดใหเรยนในสงทเปนความรพนฐานกอนสงทเปนความรขนสง

1.5 จดใหเรยนตามลาดบเวลาใหเหนความตอเนองกน

2. แนวทางการจดเนอหาสาระระหวางวชาหรอระหวางกจกรรม การจดในลกษณะนเนอหาสาระของวชาตางๆ ทนามาบรรจไวตองมความสมพนธกน โดยการจดในลกษณะการบรณาการ คอในแตละกจกรรมเดกไดฝกฝนทกษะพนฐานของวชา อกทงยงนยมจดหลกสตรในลกษณะของใยแมงมม คอคอยๆ ขยายเนอหาออกไปกวางขนเรอยๆ กจกรรมมรายละเอยดยงขน

25

การจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวยมหลากหลายรปแบบทนยมในการจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวยคอหนวยการจดประสบการณผสอนสามารถกาหนดหนวยการจดประสบการณเปนรายสปดาหโดยกาหนดหวเรองเปนแกนกลางในการจดประสบการณใหกบเ ดกทสามารถทาได 3 วธคอ (พฒนา ชชพงศ, 2530 : 24)

1. เดกเปนผกาหนด

2. ผสอนและเดกกาหนดรวมกน

3. ผสอนเปนผกาหนด

การจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวยไมเนนเพยงเรองความรหรอเนอหาวชา แตเนนการเตรยมความพรอมเพอใหเดกมพฒนาการทเหมาะสมกบวย ไดแกพ ฒนาการดานรางกาย อารมณสงคม และสตปญญา ดงนนการจดการเ รยนการสอนจงเนนการเ รยนรจากการทากจกรรมตางๆ เพอใหเกดประสบการณตรง และเกดพ ฒนาการ 4 ดาน จง เ รยกวา “การจดประสบการณ” ทมลกษณะเปนการบรณาการอยางเ ตมรปแบบ เพราะไมมขอจากดเ รองความลมลกในกา รถายทอดเนอหาวชาตางๆ ใหแกเดก เหมอนการสอนรายวชาโดยมขนตอนการบรณาการเพอสรางหลกสตรดงน

ขนท 1 เลอกหวขอทจะเรยน

ขนท 2 ระดมความคดจากเดกเพอสรางหลกสตร บรณาการเนอหากบกจกรรมหลก 6 กจกรรม และพฒนาการ 4 ดาน

ขนท 3 วางแผนการจดกจกรรมแบบบรณาการ ระหวางเ นอหากบกจกรรมหลก 6 กจกรรม และพฒนาการ 4 ดาน

ขนท 4 บรณาการกจกรรมและเนอหาตามพฒนาการแตละดาน

ขนท 5 จดกจกรรม เนอหา และพฒนาการ 4 ดาน ทบรณาการแลว เพอใช ทาการสอน โดยมกระบวนการเรยนร 4 ขนตอน ดงน

1. ขนประสบการณ (ทากจกรรม) ใหนกเ รยนทากจกรรม ( ซงอาจจะลองผดลองถก) เพอใหเกดประสบการณตรงในเรองทจะเรยน ดวยความเชอทวาวธการเ รยนรทดทสดคอการใหผเรยนลงมอทาในสงนน (Learning by Doing)

2. ขนสะทอนความคด (สรางความร) ใหนกเ รยนสรางความรจากประสบการณ โดยคดทบทวนวาเดกไดเรยนรอะไรบางจากสงททา

3. ขนทฤษฎ (สรปความรเปนความคดรวบยอด) ใหนกเ รยนสรปความรทคนพบจากการทากจกรรม เปนความคดรวบยอด (Concept) เปรยบเทยบกบทฤษฎในบทเรยน ใหนกเ รยนสรปทฤษฎเองจากประสบการณ

26

4. ขนนาไปใช ใหนกเรยนนาความรและประสบการณทไดไปใช ในการแกปญหาในสถานการณจาลองหรอในชวตจรง

การจดประสบการณการ เ ร ยน รท เน นเ ดกเ ปน สาคญ มหลกความเช อทวา การจดประสบการณเรยนรทกครงตองคานงถงประโยชนทเ ดกไดรบเปนหลก และมวธการทเ ดกเ ปนผกระทา มสวนรวม โดยยดหลกการ ดงน

1. จดประสบการณการเลนและการเรยนรเพอพฒนาเดกโดยองครวมอยางตอเนอง

2. เนนเดกเปนสาคญ สนองความตองการ ความสนใจ ความแตกตางระหวางบคคลและบรบทสงคมทเดกอาศยอย

3. จดใหมความสมดล มทงกจกรรมทเ ดกรเ รมครรเ รม กจกรรมในหองเ รยน และนอกหองเรยน กจกรรมทใชกลามเนอใหญและกลามเนอเลก กจกรรมทตองเคลอนไหวและตองสงบกจกรรมรายบคคล กลมยอย และกลมใหญ

4. จดใหเดกไดรบการพฒนาโดยใหความสาคญทงกระบวนการและผลผลต

5. จดการประเมนพฒนาเดกอยางเปนกระบวนการตอเนอง และเปนสวนหนงของการจดประสบการณ

6. ใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการพฒนาเดก

การทเดกไดเรยนรผานการทากจกรรมทหลากหลายชวยใหเกดการตกผลกทางความคด และสรางองคความรดวยตนเอง ความรทไดไมลบเลอนไปโดยง าย การนาสาระการเ รยนรและทกษะตางๆ ทตองการใหเ ดกฝกฝนมาเชอมโยงไวในการสอน การใช แหลง เ รยนรรอบตว สอมความหลากหลายมความเพยงพอกบความตองการของเดก และการจดกจกรรมทมความยดหยนและปรบเปลยนใหเหมาะกบกลมเ ดกและสภาพแวดลอม โดยมงใหเกดประโยชนแกเ ดกมากทสด (พฒนา ชชพงศ, 2530 : 140 - 142)

แนวคดดงกลาวขางตนแสดงใหเหนวา การจดประสบการณระดบปฐมวยควรยดหลกทวา หนงแนวคดเดกสามารถเรยนรไดหลายกจกรรม หนงกจกรรมสามารถเ รยนรไดหลายทกษะและหลายประสบการณสาคญ กจกรรมควรให เ ดกไดฝกคด วางแผน ปฏบตจรง และสรางความรดวยตนเอง มโอกาสไดปฏสมพนธและเรยนรจากบคคลอน

27

การคดแกปญหา

การคดแกปญหาเปนพฤตกรรมของความสามารถทางสตปญญาทมความสาคญตอการดารงชวตของมนษย เพราะผทมความสามารถในการคดแกปญหาไดดสามารถปรบตนเองใหอยในสงคมได การศกษาเกยวกบการคดแกปญหาครอบคลมถงความหมายของการคดแกปญหา ทฤษฎและแนวคดทเกยวของกบการแกปญหา ประเภทของการแกปญหา ระดบการคดแกปญหาของเดกปฐมวย การสงเสรมความสามารถในการคดแกปญหาระดบปฐมวยและการวดและประเมนผลความสามารถทางการคดแกปญหาของเดกปฐมวย ซงมรายละเอยดดงน

ความหมายของการคดแกปญหา นกการศกษาหลายทานไดใหความหมายของการคดแกปญหาไวดงน

ทอแรนซ (Torrance,1962) มความเชอวา การศกษามงใหผ เ รยนรจกการยอมรบฟงความคดเหนของผอน กลาคด กลาแสดงออกคดคนวธนาความรและแสวงหาความร และนาความรไปใชในการแกปญหาตางๆ ในการดารงชวตได

จอหน ดวอ (John Dewey) ผเปนตนคดวธสอนแบบแกปญหา และเปนผเสนอแนวคดวาการเรยนร (Cognitive Strategies) เปนกระบวนการทมนษยใช ในการชวยใหตนไดรบขอมลและจดการกระทากบขอมล จนเกดการเรยนรตามทตนตองการ

เบญจวรรณ อวมมณ (2549 : 49) กลาววาการคดแกปญหาเปนกระบวนการทใช ปญหากระตนใหผเรยนแสวงหาคาตอบ มงเนนการทางานเปนกลม และสรางทกษะการแกปญหามากกวาความรทคนพบ

ศรนาถ บวคล (2549 : 29) กลาววา การแกปญหาเปนกระบวนการทผเ รยนคนพบการรวมกนของกฏและหลกการทไดเรยนรไปแลววาสามารถนาไปประยกตใช เพอแกไขสถานการณทเปนปญหา

ณฎฐนช สะมะจตร (2551 : 51) กลาววา ความสามารถของสมองทคดพจารณา ไตรตรอง ขอสงสย หรอขอขดแยงทาง ความคด (Conceptual Connflict) อย าง พน จพเ คราะ ห โดยใ ช กระบวนการหาคาตอบหรอเชอถอไดเพอใหเกดทฤษฎ หลกการ แน วทางการปฏบต และตอบคาถามทตองการเรยนรได

จากความหมายดงกลาวขางตน สรปความหมายของการคดแกปญหา หมายถง การเขาใจปญหา สามารถมองเหนสาเหตของปญหาและใชกระบวนการของสมองหาวธการตางๆ มาแกไขปญหาใหเหมาะสมกบสถานการณปญหาทเกดขนไดอยางมเหตผล

28

แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบการแกปญหา การแกปญหานนเปนกระบวนการทเกยวของกบสตปญญาและการคด ดงนนการศกษาดาน

การแกปญหาจงมความเขาใจการพฒนาการทางสตปญญา ทฤษฎพ ฒนาการทางสตปญญาทเกยวของกบการคดแกปญหาทกลาวมดงน

ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจท ( Piaget’s Theory of Cognitive

Development ) เพยเจทไดศกษาพฒนาการทางดานสตปญญาของเดกตงแตแรกเกดจนถงวยทมพ ฒนาการ

ทางสตปญญาทสมบรณ โดยเชอวา เดกเรยนรสงตาง ๆ รอบตว โดยอาศยขบวนการทางานทสาคญของโครงสรางทางสตปญญา คอ ขบวนการปรบเขาส โครงสราง (Assimmilation) ทาหนาทรบขอมลเขามาตความหมายเทาทระดบสตปญญารบรได โดยนาสงใหมมาปรบใหเขากบความรเ ดมทมอย ถาขอมลใหมทรบเขามานนแตกตางจากขอมลเ ดมมากไมสามารถเขาใจขอมลใหมไดหมด จงตองปรบขอมลกอนรบเ ขาไปใ นโครงสรา งทางความคด สวนการปรบขยายโครงสร า ง

(Accommodation) เปนการปรบโครงสรางทมอยแลวภายในใหเขากบสงแวดลอมได โดยปรบโครงสรางทางความคดใหเหมาะกบประสบการณทรบเขาไป (วยภา จตรสงห ,2534: 8) นอกจากน

ลาดบขนของพฒนาการทางสมองของเ ดกไมวาอยในสภาพของวฒนธรรมใดกตาม เ ปนอยางเดยวกนและพฒนาการทางความคดของบคคลจากวยเ ดกถงวยทมพ ฒนาการทางสตปญญาทสมบรณ มการพฒนาเปนลาดบขน (Stage) ตามวฒภาวะและมความตอเ นองกน สภาพแวดลอมมสวนชวยในการกระตนเดกใหคนพบความรใหมทนาเดกไปสขนตอนตาง ๆไดอยางสมบรณ

ขนพฒนาการทางสตปญญาหรอการคด ซงแตละระยะของพฒนาการแตละระยะดงน ระยะท 1 ขนประสาทสมผสและการเคลอนไหว (Sensorimotor Stage) พฒนาการขนนเ รม

ตงแตแรกเกดถง 2 ป เดกเกดการเรยนรจากประสาทสมผสทางปาก ห และตา ตอสภาพแวดลอมรอบ ๆ ตว เ ดกมกหยบจบวตถมาลบคลา หรอเคาะ ฯลฯ ในขนนความคดความเขาใจของเ ดกกาวหนาอยางรวดเรว เชน สามารถประสานงานระหวางกลามเนอมอและสายตา สามารถรวาสสารไมหายไปจากโลก สามารถคนหาวตถทเปลยนทไป ตลอดจนสามารถสอสารโดยใช ภาษาได เ ดกวยนชอบทาอะไรบอย ๆ ซา ๆ เปนการเ ลยนแบบ พยายามแกปญหาแบบลองผดลองถก เมอสนสดระยะนเดกมการแสดงออกของพฤตกรรมอยางมจดมงหมายและสามารถแกปญหาโดยเปลยนวธการตาง ๆ เพอใหไดสงทตองการ แตความสามารถในการวางแผนของเดกยงอยในขดจากด

ระยะท 2 ขนการแกปญหาดวยการรบรและยงไมรจกใช เหตผล (Proportional Stage) ระยะนอยในชวงอายประมาณ2-7 ป ซงแบงออกเปนขนยอย ๆ อก 2 ขน คอ ในชวงอาย 2- 4 ป เ ปนชวงทเดกเรมมเหตผลเบองตน สามารถโยงความสมพนธระหวาง 2 เหตการณหรอมากกวา มาเปนเหตผล

29

เกยวโยงซงกนและกนได แตเหตผลของเ ดกวยนยงมขอบเขตจากด เพราะเ ดกยง ยดตนเองเปนศนยกลาง คอยดความคดของตนเองเปนใหญ และมองไมเหนเหตผลของคนอน ความคดและเหตผลของเดกวยนจงไมคอยถกตองกบหลกความเปนจรง เ ดกในชวงอายประมาณ 4-7 ป จะมความคดรวบยอดเกยวกบสงตาง ๆ รอบตวดขน รจกแยกแยะชนสวนของวตถ เ รมมการพ ฒนาการเกยวกบการอนรกษ แตยงไมแจมชด รจกแบงพวก แตยงคดหรอตดสนผลของการกระทาตาง ๆ จากสงทเหนภายนอกเทานน

ระยะท 3 ขนการแกปญหาดวยเหตผลกบสงทเ ปนรปธรรม (Concrete - Operation Stage)

อยในชวงอาย 7-11 ป เปนระยะทเ ดกเขาใจความคดของผอนไดด เพราะเ ดกเ รมลดความคดยดตนเองเปนศนยกลาง โดยเรมนาเอาเหตผลรอบ ๆ ตวมาคดประกอบในการตดสนใจหรอแกปญหาในชวตประจาวน เดกวยนสามารถคดทบทวนกลบได นอกจากนความสามารถในการจาของเ ดกในชวงอายนมประสทธภาพมากขน สามารถจดกลมหรอจดพวกไดอยางสมบรณสามารถสนทนากบบคคลอนและเขาใจความคดของผอนไดด

ระยะท 4 ขนการแกปญหาดวยเหตผลกบสงทเ ปนนามธรรม (Formal - Operation) อย ในชวงอาย 11 ปขนไป ขนนเปนขนสดทายของการพฒนาทางสตปญญาของเ ดก เพยเจทเชอวาความคดความเขาใจของเ ดกในขนน เ ปนขนทสมบรณทสด คอเ ดกสามารถคดไดแมสงนนไม ปรากฏใหเหน สามารถตงสมมตฐานและพสจนได สามารถแกปญหาตาง ๆ โดยมการคดกอนแกปญหานน ๆ สามารถเขาใจสตรหรอกฎเกณฑตาง ๆ ไดด พฒนาการทางสตปญญาของเดกวยนจะเจรญเตบโตเตมทเชนเดยวกบผใหญ แตอาจมการตดสนใจแกปญหาตางจากผใหญอยบาง เพราะมประสบการณนอยกวา

ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของบรเนอร ( Bruner ’s Theory of Cognitive

Development ) ทฤษฎของบรเนอรมสวนคลายคลงกบทฤษฎของเพยเจทคอนขางมาก โดยบรเนอรเนนท

ความสาคญของสงแวดลอมและวฒนธรรมวามอทธพลตอการพฒนาสตปญญาและความคดของเดก และไดเสนอแนวคดใหม ๆ ไดแก หลกสตรแบบเกลยว (Spiral Curriculum) และการเ รยนรจากการคนพบดวยตนเอง (Discovery Learning) เปนตน

30

บรเนอร ไดแบงการพฒนาทางสตปญญาออกเปน 3 ขน คอ

1.ขน Enactive Stage ขนนเปรยบไดกบขนประสาทสมผสและการเคลอนไหว(Sensorimotor Stage) ของเพยเจท เ ปนขนทเดกเรยนรจากการกระทา (Learning by Doing) มากทสด

2. ขน Iconic Stage ขนนเปรยบไดกบขนกอนปฏบตการคด (Preoperational Stage) ซงครอบคลมขนกอนปฏบตการคด (Preconceptual Thought) และขนนกออกเองโดยไมตองใชเหตผล ในวยนเดกเกยวของกบความจรงมากขน โดยเกดจากความคดการรบรเปนสวนใหญ อาจจะมจนตนาการบาง แตยงไมสามารถคดไดลกซงเหมอนขนปฏบตการคดรปธรรมของเพยเจท

3. ขน Symbolic Stage เปนพฒนาการขนสงสดของบรเนอร เปรยบไดกบขนปฏบตการคดดวยรปธรรม (Concrete Opertion) ของเพยเจท ขนนเดกสามารถเขาใจความสมพนธของสงของ สามารถคดรวบยอด ในสงตาง ๆ ทซบซอนไดมากขน

บรเนอรมความคดเหนตรงขามกบเพยเจท โดยกลาววา พฒนาการดานการคดอยางมเหตผลของเดก โดยเฉพาะอยางยงการคดเพอแกปญหา ความคงทในเชงปรมาณของสสารนนยอมขนอย กบอทธพลของภาษาทเปนถอยคาหรอประสบการณทางภาษาประเภทนของเ ดกเปนสาคญ บรเนอรยนยนวา การพฒนากระบวนการคดอยางมเหตผลและสตปญญานนขนอยกบองคประกอบทงภายในและภายนอก สาหรบองคประกอบภายในนนหมายถง กระบวนการคดอยางมเหตผลของเ ดกขนอยกบปฏสมพนธระหวางเดกกบผอน และขนอยกบความตองการทเ ดกพ ฒนาหรอเปลยนแปลงพฤตกรรมทว ๆไปของ เดกดวย ในสวนทเกยวกบกระบวนการอนเน องมาจากองคประกอบภายนอก ขนอยกบอทธพลของสอมวลชนหรอความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยทเ ดกเหลานนมประสบการณตรง นอกจากนกระบวนการในการคดและสตปญญาของเดกยงขนอยกบเทคนคตาง ๆ หลายอยาง ซงเทคนคแตละอยางนนตองอาศยทกษะโดยใช ภาษาทเ ปนถอยคาและวฒนธรรมเปนสอกลาง

ทฤษฎพฒนาการทางดานสตปญญาของไวกอตสก ( Vysotsky’s Theory of Cognitive

Development ) ไวกอตสก (วฒนา มคคสมน , 2544 : 12) ไดกลาววาเ ดกเกดการเ รยนรพ ฒนาการทาง

สตปญญาและทศนคตขนเมอมการเกดปฏสมพนธและทางานรวมกบคนอน ๆ เชน ผ ใหญ คร เพอน บคคลเหลานใหขอมลสนบสนนใหเดกเกดขนใน Zone of Proximal Development หมายถง สภาวะทเดกเผชญกบปญหาททาทายแตไมสามารถคดแกปญหาไดโดยลาพ ง เมอไดรบการชวยเหลอและแนะนาจากผใหญ หรอจากการทางานรวมกบเพอนทมประสบการณมากกวาเ ดกสามารถแกปญหา

31

นนไดและเกดการเรยนรขนการใหการชวยเหลอแนะนาในการแกปญหาและการเ รยนรของเ ดก (Assisted Learning) เปนการใหการชวยเหลอแกเดกเมอเ ดกแกปญหาโดยลาพ งไมไดเ ปนการชวยอยางเหมาะสม เพอใหเดกแกปญหาไดดวยตวเอง วธการทครเขาไปมปฏสมพนธกบเ ดกเพอใหการชวยเหลอเดก เรยกวา การชวยเสรมศกยภาพทางการเรยน เปนการแนะนาชวยเหลอใหเ ดกแกปญหาดวยตวเอง โดยใหการแนะนา (Clue) การชวยเ ตอนความจา (Remainders) การกระตนใหคด (Encouragement) การแบงปญหาทสลบซบซอนใหง ายลง (Breaking the Problem down into step)

การใหตวอยาง (Providing an Example) หรอสงอน ๆ ทชวยเดกแกปญหาและเรยนรดวยตนเอง การใหการชวยเหลอ (Scaffolding) ทมประสทธภาพตองมองคประกอบและเปาหมาย 5 ประการ ดงน 1) เปนกจกรรมการรวมกนแกปญหา 2) เขาใจปญหาและมวตถประสงคทตรงกน 3) บรรยากาศทอบอน และการตอบสนองทตรงกบความตองการ 4) มการจดสภาพแวดลอม กจกรรม และบทบาทของผใหญใหเหมาะสมกบความสามารถและความตองการ 5) สนบสนนใหเ ดกควบคมตนเองในการแกปญหา

ครมหนาทในการจดเตรยมสภาพแวดลอม ใหเ ดกเกดการเ รยนรดวยตนเองและใ หคาแนะนาดวยการอธบาย และใหเดกมโอกาสทางานรวมกบผอนแลวใหโอกาสเดกแสดงออกตามวธการตาง ๆของเดกเองเพอครไดรวาเดกตองการทาอะไร (สจตรา เคยงรมย, 2551 : 23-24)

จากการศกษาทฤษฎของเพยเจท บรเนอร และไวกอตสก สรปไดวา การแกปญหากบพฒนาการทางดานสตปญญาของเดกปฐมวย เพราะเปนวยทมพ ฒนาการทางสตปญญาเจรญสงสด และเปนความสามารถทางการคดของสมองทเกดจากการเรยนรผานการกระทาก บวตถและเกดการคดแกปญหาดวยตนเอง ผใหญสามารถใหคาแนะนาและชวยเหลอไดเมอเดกแกปญหานนโดยลาพ งไมได ทกษะการแกปญหาสามารถสงเสรมไดโดยการจดประสบการณหรอกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกไดลงมอทาดวยตนเอง และกจกรรมควรมความหลากหลายสอดคลองกบธรรมช าตการเ รยนรของเดกเพอกระตนใหเดกคดแกปญหาและเกดการเรยนร คนพบดวยตนเอง

ประเภทของการแกปญหา ในการแกปญหาเพอใหบรรลตรงตามผลสาเ รจไดนน บคคลจะตองเปลยนแปลงพฤตกรรมหรอการกระทาโดยพจารณาถงลกษณะหรอชนดของการแกปญหานน ๆ ดงน

เฟรดเดอรคเซน (Frederiksen, 1984 : 363-367) ไดแบงการแกปญหาออกเปน 2 ประเภทคอ

1. ปญหาทมโครงสรางสมบรณ(Well-Structured Problem) คอ ปญหาทกาหนดรายละเอยดไวชดเจนครบถวน สาหรบใหผเรยนแกปญหาไดแก โจทยคณตศาสตร แบบฝกหดวทยาศาสตร

32

2. ปญหาทมโครงสรางไมสมบรณ (Ill-Structured Problem) คอ ตวคาถามไมกระจางช ด อาจเพราะมความซบซอน ไมระบรายละเอยดซงจาเปนตองใชในการพจารณา หรอไมมแนวทางในการหาคาตอบ เ ปนปญหาทผตอบตองใช ความพยายามในการหาความสมพนธ และแยกแยะประเดนของปญหา โดยตองอาศยความรดานการคดและความจาเ ปนทเกยวกบกฎเกณฑตาง ๆ เขามาชวยกอนทจะดาเนนการคดตามขนตอนของการแกปญหาได

สรปไดวา วธการแกปญหาคอตองรปญหาทตองการแกปญหาแลวทาความเขาใจกบปญหาทเกดขน หาวธการแกปญหาทเหมาะสม ดงนนครควรคานงถงพ ฒนาการของเ ดกแตละคน การทากจกรรมควรเนนใหเดกไดลงมอปฏบตกจกรรมตางๆ ดวยตนเอง เ ปดโอกาสใหเ ดกไดกลาคด กลาทา ซงกจกรรมเหลานสง เสรมความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยไดอยางถกตองและเหมาะสม

ขนตอนในการแกปญหา

การแกปญหาเพอใหบรรลจดมงหมายนน ควรคานงถงขนตอนในการแกปญหาดวย โดยนกการศกษาหลายทานไดแบงขนตอนในการแกปญหาไว ซงเปนประโยชนสาคญในการนามาใช ในกระบวนการคดและแกปญหา ไดแก

ทศนา แขมมณ (2544 : 149) กลาวถงการแกปญหาทสามารถชวยใหบคลากรดาเ นนการไดอยางมระเบยบ ไมสบสน และสามารถแกปญหาอยางไดผล มขนตอนดงน

1. ระบปญหา 2. วเคราะหหาสาเหตของปญหา

3. แสวงหาทางแกปญ หาทดทสด

4. เลอกทางแกปญหาทดทสด

5. ลงมอดาเนนการแกปญหาตามวธการทเลอกไว

6. รวบรวมขอมล

7. ประเมนผล

พระธรรมปฎก (ประยทธ ปยตโต, 2537 : 56-59) และสาโรช บวศร (องถงในสวทย มลคา , 2551) ไดเสนอวธแกปญหาตามหลกอรยสจส ซงมหลกการและสาระสาคญสรปไดดงน

ขนท 1 ขนทกข คอ สภาพปญหา ความคบของ ความบบคนทชวต หนาทของบคคลทมตอทกข เทยบไดกบการกาหนดปญหา เขาใจและกาหนดขอบเขตใหชด

ขนท 2 ขนสมทย คอ เหตแหงทกข หรอสาเหตของปญหาซงตองคนใหพบแลวทาหนาทกาจดหรอละเสย เทยบไดกบขนตงสมมตฐาน

33

ขนท 3 ขนนโรธ คอ ความดบทกข ความพนทกข ภาวะปราศจากปญหาทบคคลมหนาททาใหเปนจรง ทาใหสาเรจโดยตองกาหนดไววาจดหมายทตองการเลอกคออะไร การทปฏบตอยทเพออะไร เปรยบไดกบขนทดลองและเกบขอมล

ขนท 4 มรรค คอ ทางดบทกข ขอปฏบตใหถงความดบทกข หรอวธแกปญหาจาก การปฏบตสงตาง ๆ ดวยตนเอง แลวสรปผลดวย เปรยบไดกบขนการวเคราะหขอมลและการสรปผล

เวยร (Weir, 1974 : 16-18) ไดเสนอขนตอนในการแกปญหาไว 4 ขนตอน ซงนกวชาการสวนใหญใหการยอมรบ และใชเปนแนวทางในการแกปญหาในการปฏบตททาใหสามารถกาหนดระยะเวลาและวธการทางานทแนนอนไดด ดงน

1. ขนตงปญหาหรอวเคราะหปญหา หมายถง ความสามารถในการบอกปญหาภายในขอบเขตทกาหนด

2. ขนนยามสาเหตของปญหาโดยแยกแยะจากลกษณะทสาคญ หมายถง ความสามารถในการบอกสาเหตทแทจรงหรอสาเหตทเปนไปไดของปญหาจากสถานการณทกาหนด

3. ขนคนหาแนวทางแกปญหาและตงสมมตฐาน หมายถง ความสามารถในการหาวธ การแกปญหาใหตรงกบสาเหตของปญหา

4. ขนพสจนคาตอบหรอผลลพธทไดจากการแก ปญหา หมายถง ความสามารถใ น การอภปรายผลทเกดขนหลงจากใชวธการแกปญหาวาผลทเกดขนเปนอยางไร

นอกจากน เวยร ยงไดกลาวถงหลกการแกปญหา (Perception for Problem Solution) ไว 6 ประการ ดงน

1. เรมตนการวเคราะหปญหาวาคออะไร ทบทวนสงทเกยวของกบปญหาหลาย ๆ ครง จนกระทงไดรปแบบทครอบคลมเรองทงหมดตอไป คอ การแยกแยะปญหาทแทจรงสงทปรากฏชดเจนเหนไดงาย จากนนนาไปโยงกบปญหาใกล ๆ ตวเขากบปญหาทงหมดซงบางครงอาจเปนสวนหนงเทานนทแฝงอยในปญหา หลกการในขอนคอหาความสมพนธของเหตการณยอย ๆ และความเหมาะสมของเหตการณนน ๆ

2. การตดสนใจในการนยามปญหา ซงหลกการขอนชวยคลคลายขอสงสยทตดอยในใจ ลกษณะปญหาสวนใหญ คอ เ รองของการใหความหมายของคา (Semantic) บอยครงทใช เวลามากกวาครงหนงของการแกปญหา คอ การใหความหมายทคานงถงความเหมาะสมของขอความมากกวา ความเปนจรงสามารถหลกเลยงปญหานได

3. การเรยบเรยงเหตการณตาง ๆ ของปญหา ผศกษาอาจพบวามความยงยากในการตดสนใจในความสมพนธของปญหา เชน ปญหา B และ C วาอะไรมความสมพนธสงกวากน เมอไดรบ

34

ขอมล A นอยกวา B และขอมล A มากกวา C เหนวาความยงยากเกดขนเพยงเ ลกนอยเทานนหากนาปญหานน ๆ จดใหอยในแบบของตรรกศาสตร ซงเทยบไดเทากบ B มากกวา A และ A มากกวา C

4. ถาพบวาไมมทางหาคาตอบจากวธการเดมใหหาวธการใหม โดยการไตรตรองหนทางทเปนไปไดและกาหนดตวเลอกจากหนทางทเปนสวนใหญ ๆ ของปญหาทงหมด ถามตวเ ลอกมากสามารถหาหนทางแกไขปญหาใหดขนได

5. ใหหยดพกเมอตดขดหรอพบอปสรรค วธการแกปญหาซงบอยครงปญหาวง เขามาหาโดยทไมไดไปเกยวของกบเรองนน ๆ เลย ความคดใหมเกดขนในขณะทกาลงอาบนา หรอโกนหนวด ซงมกพ ดเสมอถงเ รอง 3 Bs ซงไดแก Bus, Bath และ Bed เ ปนสถานการณทคนพบสงทยงใหญดวยวธการทางวทยาศาสตรได

6. ปรกษาปญหากบผอน ควรมการอภปรายกบบคคลอน ๆ ซงทาใหเกดแง คดตาง ๆ ทอาจมองขามไป ซงการอภปรายปญหาตลอดจนวธการตาง ๆ นชวยในการแกปญหาไดสาเ รจเ ปนอยางมากโดยทวไปหลกการเหลานสามารถลดลงเหลอเพยง 2 ประการ คอ พจารณากอนทลงมอปฏบต และทดลองดวยวธการอน ถาพบวากาลงตดอยในอปสรรคทแกไขไมได เพอปรบปรงชองทางในการแกปญหา ควรเปดใจกวางเพอรบความคดใหมและอย าเ สยเวลากบการทาอะไรซา ๆ เมอสงเหลานนมองไมเหนทางสาเรจ

กลฟอรด ( Guiford, 1971 อางถงใน สวท ย มลคา 2550 : 26) ไดกาหนดขนตอนของกระบวนการแกปญหาไว 5 ขนตอนดงน

1. ขนเตรยมการ เปนขนของการตงปญหาหรอคนปญหา

2. ขนวเคราะหปญหา เปนขนของการวเคราะหหาสาเหตของปญหา

3. ขนเสนอแนวทางในการแกปญหา เปนการหาวธแกปญหา

4. ขนตรวจสอบผล เปนการเสนอกฎเกณฑเพอตรวจสอบผลลพธ

5. ขนการนาไปประยกตใหม เปนการนาวธการทถกตองไปใชในโอกาสขางหนา

จอหน ดวอ (John Dewey, 1970 : 130) ไดเสนอขนตอนในการแกปญหาไวดงตอไปน

1. ขนเตรยมการ (Preparation) หมายถง ขนการตงปญหา หรอคนหาวาปญหาทแทจรงของเหตการณคออะไร หรอคนหาขอมลทแทจรงของปญหานน ๆ

2. ขนวเคราะหปญหา (Analysis) หมายถง ขนในการพจารณาดวามสงใดบางทเ ปนสาเหตของปญหาหรอมสงใดบางทไมใชสาเหตสาคญของปญหา

3. ขนในการเสนอแนวทางการแกปญหา (Production) หมายถง การหาวธการแกปญหาใหตรงกบสาเหตของปญหาแลวเสนอออกมาในรปของวธการ ในทสดไดผลลพธออกมา

35

4. ขนตรวจสอบผล (Verification) หมายถง ขนในการนาเสนอเกณฑเพอตรวจสอบผลลพธทไดจากการเสนอวธการแกปญหาถาผลลพธไมถกตอง ตองมการเสนอวธการแกปญหาใหมจนกวาจะไดวธการทดหรอถกตองทสด

5. ขนการนาไปประยกตใหม (Re - Application) หมายถงการนาวธการแกปญหาทถกตองไปใชในโอกาสขางหนาเมอพบเหตการณคลายกบเหตการณทเคยพบมาแลว

บลม (Bloom, 1956 : 122) ไดเสนอขนตอนของการแกปญหาไว 6 ขน ดงน

ขนท 1 เมอนกเรยนไดพบปญหา นกเรยนคดคนสงทเคยพบเหนและเกยวของกบปญหา

ขนท 2 นกเรยนใชประโยชนจากขนท 1 มาสรางรปแบบปญหาขนใหม

ขนท 3 การแยกแยะของปญหา

ขนท 4 การเลอกใชทฤษฎ หลกการ ความคด และวธการทเหมาะสมกบปญหา

ขนท 5 การใชขอสรปของวธการมาแกปญหา

ขนท 6 ผลทไดจากการแกปญหา

จากการศกษาขนตอนการแกปญหา พบวา นกการศกษามขนตอนการแกปญหาทใกลเ คยงกน แตอาจมความละเอยดแตกตางกนตามแตละบคคล ผวจยไดทาการสงเคราะหวธการทสอดคลองกบงานวจยน สรปไดวาวธการแกปญหา ม 5 ขนตอน คอ ขนระบปญหา ขนเสนอวธการแกปญหา ขนเลอกวธการแกปญหทดทสด ขนตรวจสอบผล และขนการนาไปประยกตใหม ซงสามารถใช เปนแนวทางในการแกปญหาสถานการณทกาหนด

การสงเสรมความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวย มนษยตองประสบกบปญหาหลากหลายแตกตางกนไป ตองใช กระบวนการตางๆ ในการ

แกปญหาตามสถานการณของแตละบคคล การคดจงมความสาคญตอบคคลและสงคมเปนอยางยงความสามารถในการคดทาใหมนษยแกปญหาไดดวยตนเองไดสามารถสรางสรรคสงประดษฐใหม ๆ สามารถนาสงทมอยในธรรมชาตมาใชประโยชนไดมากและสามารถดารงชวตสบเผาพ นธไดอยางมนคงจนถงปจจบนน แตละคนมความคดเปนของตนเอง การคด (Thinking) เ ปนตวกาหนดสงทร (Knowing) ความรทไดจากการคดนนเปนตวกาหนดความเปนตวเรา (Being) คดอยางไร รอะไร เปนเชนนนและความเปนตวเราเ ปนตวกาหนดวถชวตของตนเอง (Ling) ซงทาใหแสดงออก (Manifesting)ทงคาพดและการกระทาโดยอาจถายทอดเปนการเ ขยน (Writing) การพด (Speaking) การกระทา( Doing) และ การแสดงอาก ปกรย าต าง ๆ ( Behaving) กระบวนการน เ รยกวา กระบวนการกาหนดการแสดงออกของมนษย การคดเปนพนฐานของสตปญญาและความเขาใจซงความคดชวยใหสามารถปรบปรงสงเดมทมอยใหดขนและหากไดทาลายสงหลายอยางพรอมกนไป

36

จะเกดความคดทหลากหลายมากมายได ทงยงนาความรทมอยเ ดมมาเชอมโยงกบประสบการณใหม จนเกดเ ปนความคดใหมไดอก ( เกรยงศกด เจรญวงศศกด, 2545 : 67 – 76 , อางถงใน อญชล ไสยวรรณ 2548 : 13) กลาววา ในการพจารณาจดประสบการณแกเ ดกปฐมวยตามแนวคดของ เฟดเดอรค โฟรเบล (Friedrich Froebel )บดาของการอนบาลศกษาและมาเ รย มอนเตสเซอร (Maria

Montessori) อางถงใน เยาวพา เดชะคปต (2542 : 79) เนนวา “ การจดประสบการณสาหรบเดกปฐมวย ควรจดใหเดกไดสงเกต คนควา ทดลอง กระทาสงตางๆ ดวยตนเอง มสวนรวมในการคดแกปญหา ” และจอหน ดวอ (Jhon Dewey) กลาววา พฒนาการดานสตปญญาตองฝกใหคดอยางมระบบตามลาดบขนตอน รวมทงทฤษฎพ ฒนาการทาบคลกภาพของซกมนต ฟรอยด (Sigmund

Freud) กลาวถง พฒนาการของเดกจะพฒนาไปตามลาดบขนของพฒนาการหากพฒนาการในแต ละขนพฒนาดวยด ผเรยนมพนฐานในการแกปญหาและพฒนาการทดพรอมทเรยนรผ สอนสามารถกระตนหรอสอนใหเดกคดไดงาย ๆ ดงน

1. ใหคดผานการเลนตางๆ ขณะเลนสมองพยายามพลกแพลงใหการเลนสนกขน ซบซอนขน คดกระบวนการและวธแกปญหา

2. ใหคดจากเ หตการณใกลตวทด ทสดคอเปน เหตการณทน าตนเ ตน นาประหลาด นาสนใจสาหรบเดก เดกเพงไดพบและสมผสโดยตรง

3. ใหคดจากความสมพนธระหวางตนเอง เพอน และโรงเ รยน ครจาเ ปนตองแนะนา ชวนคย พดถงความรสกของตนเองใหเดกนกคดตาม เชนเพอนทรกมากทสด มมทชอบทสดในโรงเ รยน เปนตน

4. ใหคดผานอปกรณและเครองมอ การใชอปกรณทาใหสนใจเ รองรปราง จานวนนาหนก ส กลน เพราะลกษณะและความนาสนใจของอปกรณเปนตวชนาใหเดกคดได จาแนกได จดกลมไดคดถงประโยชนได

5. ใหคดผานธรรมชาตและปรากฎการณ เชน ฝนตก มพาย มลก เหบ ความรอน แหงแลง แดดจา ความเยน ความหนาวเหนบ สงเหลาน เ ปนความรสกทเ ดกสมผสได ทาใหคดตอเ นองโยงไปสประสบการณขอมลทมอยเดมไดงาย เปนตน ลโอนารด เดอรแมนและไมล ( Leonard Derman and Miles ,1963 อางถงในเปลว ปรสาร 2543 : 27)ไดกลาวถง การจดประสบการณเพอสงเสรมการแกปญหาของเ ดกปฐมวย มจดมงหมายทสาคญ 6 ประการ คอ 1) เพอใหมทนคตทด 2) เพอใหมพฤตกรรมทเหมาะสม 3) เพอใหแสดงออกดานการตดสนใจแกปญหา 4) เพอใหสามารถเขาใจสงตาง ๆ รอบตวและชนชมในสงเหลานน 5) เพอใหมอสระในการคดแกปญหา และ 6) เพอใหความรความเขาใจในความรทกษะตาง ๆในระดบปฐมวย จดหมายของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 กลาวถง มาตรฐาน

37

คณลกษณะทพงประสงคขอ 10. ผเรยนควรมความสามารถในการคดแกปญหาไดเหมาะสมกบวย ศรนาถ บวคล (2549 : 36-37) กลาววา การแกปญหามความสาคญตอมนษยเราเพราะปจจบนสงคมเกดการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ซงงตองเกยวของปญหาทงสน ฉะนนการพฒนาและสง เสรมความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวย ควรคานงถงจดมงหมาย ดงน

1. การใหความรกและความอบอน สนองความตองการของเดกอยางมเหตผลทาใหเ ดกรสกปลอดภย มความสข มความเชอมนในตนเองและมองโลกในแงด

2. การชวยเหลอพงพาตนเอง การสงเสรมใหเดกชวยตนเองโดยเหมาะสมกบวย ชวยใหเ ดกพฒนาความเชอมน เกดความเชอมนในตนเอง ซง เ ปนพนฐานในการพฒนาบคลกภาพของเดกตอไป

3. การซกถามของเดกและการตอบคาถามของผใหญ ควรไดรบความสนใจและตอบคาถามของเดก สนทนาทางดานความจา การคดหาเหตผล เพอใหเดกไดแสดงออกและฝกการคดเนองจากเดกปฐมวยมความกระตอรอรน อยากรอยากเหน และชางซกชางถามผใหญไมควรดหรอแสดงความไมพอใจ

4. การฝกใหเปนคนชางสงเกต ควรจดหาอปกรณหรอสงเราใหเดกพฒนาการสงเกตโดยใช ประสาทการรบรทกดาน การตงคาถาม หรอชแนะโดยผใหญชวยใหเ ดกเกดความสนใจและหาความจรงจากการสงเกต

5. การแสดงความคดเหน เปดโอกาสใหเดกไดเสนอความคดเหนและตดสนใจเ รองใดรองหนงตามความพอใจ ชวยใหเดกกลาแสดงออกและมความเชอมนในการแสดงความคดเหน

6. การใหรางวล ควรใหรางวลเมอเดกทาสงทดงามในโอกาสอนเหมาะสม แสดงความชนชมและกลาวยาใหเกดความมนใจวาเดกทาในสงทด นาสนใจ ทาใหเ ดกมความรสกทดตอตนเองและมกาลงใจททาสงดงาม

7. การจดสงแวดลอมทเ ออตอการพ ฒนาความคดของเ ดกและมบรรยากาศทเ ปนอสระ ไมเครงเครยด ชวยใหเดกรสกสบายใจ มความรสกทด ซงเปนพนฐานสาคญของการพฒนาทกษะการคดแกปญหา สรปไดวาการสงเสรมใหเดกปฐมวยมความสามารถในการคดแกปญหาควรเ รมจากสงทอย ใกลตวเดกไปสเรองทไกลตว ซงสถานการณปญหาทเ ดกไดพบผานการเลน การมปฏสมพนธกบเพอน และธรรมชาตใกลตวเดก ฝกใหเปนคนชางสงเกต ชางถามคาถามตาง ๆ โดยคดคนหาวธการตางๆ มาแกปญหาทเกดอยางมเหตผล ครผสอนมบทบาทสาคญกบเ ดกมากทสดในการชวยแนะนาวธการแกปญหาทดทสดใหกบ และการสรางบรรยากาศทเ ออตอการคดจะทาใหเ ดกกลาแสดงความคดมากขน

38

การประเมนความสามารถทางการคดแกปญหาของเดกปฐมวย

เพยเจท (Piaget) กลาววา ความสามารถในการคดของเ ดกปฐมวย เกดขนในขนความคดกอน เกดปฏบตการ( Intuitive or Preoperational) เ ดกในว ยน จะเ ร ยน รภาษาพด สญลกษณ เครองหมาย ทาทาง ในการ สอความหมาย รจกส งทเ ปนตวแทน (Representation)โครงสรา งสตปญญาแบบงาย ๆ สามารถหาเหตผลอางองได มความเชอในความคดของตนอยางมาก ยดตวเองเปนศนยกลาง (Egocentric) และมพฤตกรรมเลยนแบบพฤตกรรมผใหญ สรมา ภญโญอนนตพงษ (2547 : 5-6) กลาววาการทางานของการคดเปนการผสมผสานของการรบรขอมล การจา การใหเหตผล การจดโครงสราง การเชอมโยงสมพนธ และการทางานของสมองไปสพ ฒนาการดานสตปญญา สะทอนใหเหนความสามารถและการเ รยนรของเ ดกในการทากจกรรม หากครผ สอนควรตระหนกถงความสาคญดานอนอก อาทเชน

1. เดกปฐมวยตองการความปลอดภยและมนคง

2. ตองการไดรบความรกและเปนผใหความรก

3. ตองการไดรบการยอมรบในกลมเพอน

4. ตองการไดรบการยกยองเปนคนมความสามารถ

5. ตองการความเปนอสระในบางครง ดงนน การฝกใหรบผดชอบงานทไดรบมอบหมาย

6. ตองการประสบการณแปลกใหม

สรปไดวา ความตองการดงกลาวขางตน สงผลใหการวดและประเมนผลตามแนวทางของหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 ผ เ รยนมคณภาพตามมาตรฐาน คณลกษณะทพงประสง ค สอดคลองก บความตองการของ ช มชน สงคมและสร างความเชอมนใหก บพอแม ผปกครอง สามารถวเคราะหพฒนาการดานสตปญญาทเดกปฐมวยควรไดรบดงตารางท 2 ดงน

ตารางท 2 แนวทางการวเคราะหพฒนาการดานสตปญญาของเดกปฐมวย

พฒนาการ รายละเอยดของพฒนาการ กจกรรมททา พฒนาการดานสตปญญา

การใชมอกบตาใหสมพนธกนการคด การทบทวนประสบการณ การคดสรางสรรค การคดหาเหตผล

การจบสเ ทยนขดเขยนไปมา

การคดกอนลงมอวาด การคดขณะตกแตงภาพใหสมบรณ การเลอกใชส

การคดทาสงตางๆ ตามความคดของตนเอง การคดเรว การคดหลากหลาย

ภาพควรตองมอะไรบางทเกยวของ เชน วาดภาพนกกาลงบนไปหาหนอน เพอเปนอาหาร กจะมภาพหนอนเพมเขาไปดวย

39

ตารางท 2 แนวทางการวเคราะหพฒนาการดานสตปญญาของเดกปฐมวย (ตอ) พฒนาการ รายละเอยดของพฒนาการ กจกรรมททา

พฒนาการดานสตปญญา

การเรยนรทฤษฎส การใชภาษา

เมอใชสเทยนตางๆ ลากทบกนไปมา เดกพบปรากฎการณหนง คอ จะเกดสใหม

การอธบายภาพวาดใหครฟง

การสงเกตการเขยน ชอภาพและชอตนเองบนแผนภาพทวาด ฯลฯ

ทมา : สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน , คมอประเมนพฒนาการระดบกอนประถมศกษา (กรงเทพฯ: โรงพมพครสภา,2551),125.

สรปไดวาการวดและประเมนผลความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยควรเนนทผเรยนเปนสาคญ เนนทการลงมอปฏบตและความเปนการประเมนตามสภาพจรงของผเ รยน ในการทากจกรรมตาง ๆ การวดและประเมนผลความสามารถในการคดของเดกปฐมวยนบวาเ ปนเ รองยาก นกวชาการดานการคดไดคดเครองมอทวดระดบความคดของมนษย จาแนกได 2 ประเภท ดงน

1. การประเมนผลดวยการใชแบบทดสอบ เปนแนวทางการประเมนผลทางการศกษาและจตวทยา โดยใชการศกษาและวดคณลกษณะภายในของมนษย เรมจากการศกษาและวดระดบเชาวปญญา ศกษาเกยวกบสมอง ซงมลกษณะขององคประกอบและความสามารถจดเ ปนกลมได 2

ประเภท คอ

1.1 การใช แบบทดสอบมาตรฐาน เ ปน แบบทดสอบทมผ ส ราง ไวแลว โดยนกวชาการหรอผเชยาญ พรอมทงหาคาความเชอมนของแบบทดสอบไวแลว จนเปนแบบทดสอบมาตรฐานทนยมใชกนอยางทวโลก มทงแบบทดสอบการคดทวไป และแบบทดสอบการคดเฉพาะดาน เชน แบบทดสอบสตปญญา แบบทดสอบความถนด และแบบทดสอบวดบคลกภาพและสงคม ซงในการสรางแบบทดสอบมาตรฐานสาหรบเดกปฐมวยทมใช กนในประเทสไทย สวนใหญเปนการแปลจากแบบทดสอบของตางประเทศ ในการสรางแบบทดสอบมาตรฐานนน ควรประกอบดวยกลมทมความชานาญ อาท นกวดผล นกจตวทยา นกการศกษาทมขนตอนการสรางแบบทดสอบมาตรฐานสาหรบเดกปฐมวย ดงน

1.1.1 กา รพ จ า รณ าส รา ง ใ ห ค รอ บคล มจด มง ห มา ยขอ ง กา รจ ดประสบการณในระดบปฐมวยเหมาะกบบรบทของสงคมและวฒนธรรมไทยทวประเทศควรกาหนด

40

จดประสงคประชากรและกรอบแนวทางการจดประสบการณ การสมตวอยา ง แผนการจดประสบการณ คมอครหลกสตร ตลอดจนขอคดเหนของผเชยวชาญเฉพาะสาขาวชารวมทงนกวดผล

1.1.2 ศกษาลกษณะสาคญของแบบทดสอบมาตรฐานซงควรประกอบดวยลกษณะดงน

มจดประสงคการวดและประเมนผลอยางเดนชด

การสรางตองอาศยเทคนคและวช าการจากผเชยวชาญในการเขยนการตรวจสอบและการพมพ ขอสอบแตละขอตองผานการทดลองและวเคราะหคณภาพรายขอและนามาปรบปรงหลายครงกอนทรวมเปนฉบบ

ตรวจสอบคณภาพหวฉบบใหมความเทยงตรงและความเช อมนสงและหาคะแนนปทสฐานชาต (National Norm) นามาวดและประเมนความกาวหนาของนกเรยนได

1.2 การสรางแบบวดและประเมนความสามารถการคดทครสรางขนเอง เ นองจากแบบทดสอบมาตรฐานทใชวด โดยทว ๆ ไป นนไมสอดคลองกบวตถประสงคและความตองการจงตองสรางและจดทาวธวดและประเมนผลทตรงเปาหมายและวตถประสงค โดยทวไปจะกาหนดจดมงหมายของการวดและประเ มนครอบคลมของเขตดานสตปญญา (Cognitive Domain) มขนตอนการสรางแบบทดสอบโดยคร ดงน

1.2.1 ทาความเขาใจจดมงหมายของแบบทดสอบของคร (Teacher Made

Test) 1.2.2 ศกษาลกษณะสาคญซงมลกษณะสาคญดงน

ขอสอบทครส รา ง ขนตอง กาหนดจดประสง คและเ นอห าเฉพาะเจาะจง ตรงกบประสบการณทเดกไดรบตามชนหรอโรงเรยนทครใชเทานน

สามารถเขยนขอสอบ มภาพทชดเจน คาสง คาถาม ไดครอบคลมทกสมรรถภาพ และทกษะในแตละขอและเขยนไดมากขอ

การสรางครผสอนควรขอความชวยเหลอจากผเชยวชาญหรอนกวดผล

ขอสอบแตละขอตองผานการทดลองวเคราะหคณภ าพรายขอและนามาปรบปรงกอนทรวมเปนฉบบ

ตรวจสอบคณภาพทงฉบบเพอตองการความเทยงตรงและความเชอมนสง

41

ขอบเขตการใชอางองเฉพาะกลมนกเรยนในโรงเรยนหรอเฉพาะหองเรยนเทานน

สามารถบอกเพยงแตวาเดกรอบรในหนวยการสอนนนหรอไม

ใชหลกเ บองตนทจาแนกความสามารถของนกเ รยน วาเ ดกมความสามารถดานสตปญญา ดานความรสกและดานทกษะระดบไหนตองปรบหรอไม อยางไร

1.2.3 สรา งแบบทดสอบทมการกาหน ดจดมง หมาย เ ขยนขอความ รวบรวมขอสอบ และดาเนนการสอบผเรยน

2. การวดและประเมนผลจากการประเมนสภาพจรง แนวทางนเนนทการปฏบตจรงในชวตเปนการใชวจารณญาณในการตดสน ดงนนผสอนตองมการกาหนดเกณฑใหช ดเจนเพอความเทยงตรงของการวดและประเมนผล สรมา ภญโญอนนตพงษ (2547 : 211) ใหความหมายการประเมนสภาพจรงเดกปฐมวย หมายถง การประเมนวาเดกรอะไร และสามารถทาอะไรไดบาง โดยการใหเดกลงมอทางานทมความหมายตอเดกในอนาคต หรอสอดคลองกบความเปนจรงจากชนงานทมความหมายตอเดก และอาศยการประเมนทางตรงมากทสดเทาทจะทาได การประเมนสภาพจรงประกอบดวยสวนสาคญสองสวน คอ 1) ชนงานหรอกจกรรมประเมน 2)กฎเกณฑการใหคะแนน ชนงานหรอกจกรรม (Scoring Rubic) เพอประ เมนดความสามารถของเดกหลากหลายดาน ไมประเมนดานสตปญญาเพยงอยางเดยว แตการประเมนพฒนาการเดกโดยรอบดานทงทางรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญา รวมทงไมจากดการประเมนเ ดกเฉพาะในหองเทานนแต สามารถประเมนเดกนอกหองเรยน

สรปไดวา การทเลอกวธการวดและประเมนผลนนตองขนอยกบวตถประสงค ขอบขายการวดและประเมนผล การวดและประเมนผลพฒนาการทง 4 ดานของเดกปฐมวยเปนเรองสาคญมากเพราะสามารถบอกพฒนาการความสามารถและการเรยนของเดกปฐมวย ผลการประเมนมผลตอเดกและสามารถพฒนาใหมศกยภาพมากยงขน ดงนน ครผสอน ผ ปกครองและผทกยวของกบเดกปฐมวยควรใหความสาคญกบการวดและประเมนผลเพอใหเกดประโยชนในการพฒนาเดกใหเตมตามศกยภาพครบพฒนาการทง 4 ดาน ไดแก ดานรางกาย ดานอารมณ จตใจ ดานสงคมและดานสตปญญา

42

การจดการเรยนรดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ความเปนมาของรปแบบการสบเสาะหาความร วฏจกรการสบเสาะหาความรพ ฒนาขนจากแนวคดของ Herbart, Dewey and Heiss, Oboun

and Hoffman (Biological Science Curriculum Study (BSCS) , 2006 ) โดยการพฒนาวฏจกรการสบเสาะในระยะแรกนน Atkin and Karplus (1960, cited in BSCS 2006) เปนผพ ฒนาขนเพอใช ในโครงการพฒนาหลกสตรวทยาศาสตร (Science Curriculum Improvement Study Program :

SCIS) ประกอบดวยวฏจกรการสบเสาะหาความร 3 ขนตอน คอ 1) ขน สารวจ ( Exploration) 2) ขนสราง (Invention) และ 3) ขนคนพบ (Discovery) ดงแสดงในภาพท 1

ขนสารวจ

ขนคนพบ ขนสราง

ภาพท 1 วฏจกรการสบเสาะหาความรของ Atkin and Karplus (1960, cited in BSCS 2006) Barman (1989 cited in Abruscato 1982) ไดปรบปรงพฒนาวฏจกรการสบเสาะหา

ความรเ ปน 4 ขน ไดแก 1) ขนสารวจ (Exploration Phase) 2) ขน แนะนามโนทศน ( Concept

Introduction Phase) 3) ขนประยกตใช มโนทศน (Concept Application Phase) 4) ขนประเมนผลและอภปราย (Evaluation and Discussion Phase) Martin and other (1994) ไดทาการปรบปรงพฒนาวฏจกรการสบเสาะหาความรของ Barman ม 4 ขนตอน 1) ขนสารวจ (Exploration Phase) 2) ขนอธบาย (Explanation Phase) 3) ขนขยายมโนทศน (Expansion Phase) 4) ขนประเมนผล (Evaluation Phase) ดงแสดงในภาพท 2

ขนสารวจ

ขนประเมนผล

ขนขยายมโนทศน ขนอธบาย

ภาพท 2 วฏจกรการสบเสาะหาความรของ Martin and other (1994)

43

ตอมากลมนกพฒนาหลกสตร BSCS โดยผนาทมคอ Bybee ไดทาการพฒนาวฏจกรการสบเสาะหาความรของ Atkin and Karplus จาก 3 ขนตอนเปนวฏจกรการสบเสาะหาความร 5

ขนตอน หรอ 5E ประ กอบดวย 1) ขนสรา งความสนใจ ( Engagement) 2) ขนส ารวจคนห า (Exploration) 3) ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation) 4) ขนขยายความร (Elaboration) และ 5) ขนประเมนผล (Evaluation) (BSCS 2006 : 2) โดยมขนตอนของวฏจกรการสบเสาะหาความร 5E มดงน (BSCS 2006 และ พมพนธ เดชะคปต 2550) 1. ขนสรางความสนใจ เปนการนาเขาสบทเรยนหรอเรองทเดกสนใจ อาจเกดขนเองจากตวเดกหรอเกดจากการอภปรายภายในกลม เรองทนาสนใจอาจมาจากเ หตการณทกาลง เกดขนอยในชวงเวลานน หรอเปนเ รองทเชอมโยงกบประสบการณเ ดมทพ ง เ รยนมารมาแลวนามาใช เ ปนตวกระตนใหเดกสรางคาถาม กาหนดประเดนทศกษา ในกรณทยงไมมประเ ดนใดน าสนใจ ครจดกจกรรมหรอสถานการณเพอกระตน ยวย หรอทาทายใหเ ดกตนเตน สงสย ใครร อยากรอยากเหน หรอขดแยง เพอนาไปสการแกปญหา การศกษาคนควา หรอการทดลอง แตไมควรบงคบใหเ ดกยอมรบประเดนหรอปญหาทครกาลงสนใจเปนเรองทศกษา 2. ขนสารวจและคนหา เปนขนตงสมมตฐานจากปญหาทตองการศกษาเ ดกไดวางแผนการสารวจหรอออกแบบการทดลอง ดาเ นนการสารวจ ทดลอง คนหา และรวบรวมขอมล ลงมอปฏบต เชน สงเกต วด ทดลอง รวบรวมขอมล หรอปรากฎการณตาง ๆ

3. ขนอธบายและขอสรป เปนขนวเคราะหและสอความหมายขอมลในรปแบบตาง ๆ โดย เดกนาขอมลทไดจากการสารวจและคนหามาวเคราะห แปลผลสรปและอภปราย พรอมทงนาเสนอผลงานในรปแบบตางๆ ซงอาจเปนรปวาด ตาราง แผนผง โดยมการอางองความรประกอบการใหเหตผล ทสมเหตสมผล มการลงขอสรปถกตอง นาเชอถอได มหลกฐานช ดเจนร วมไปถงการวเคราะหผลงานวา สนบสนนสมมตฐานหรอโตแยงกบสมมตฐานทตงไวหรอไม

4. ขนขยายความร เ ปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเ ดมโดยครจดกจกรรมหรอสถานการณ เพอใหเ ดกมความรลกซงขน หรอขยายกรอบแนวคดกวางขนหรอนาไปสการศกษาคนควา ทดลอง เพมขน เชน ตงประเดนเพอใหเ ดกรวมอภปรายแสดงความคดเหนเพมเตมใหชดเจนยงขน ซกถามใหเดกชดเจนหรอกระจางในความรทได

5. ขนประเมน เ ปนขนการประเมนการเ รยนรตามสภาพจรงโดยครจดกจกรรมหรอสถานการณทเปดโอกาสใหเดกระบสงทเดกไดเรยนร รวมไปถงตรวจสอบความถกตองของความรทได เชน การแลกเปลยนความรซงกนและกน การอภปราย การเปรยบเทยบผลกบสมมตฐาน การเปรยบเทยบความรใหมกบความรเดมสามารถแสดงไดดงภาพท 3

44

สรางความสนใจ

( engagement)

ประเมน สารวจและคนหา ( evaluation ) ( exploration )

วฏจกรการสบเสาะหาความร

( Inquiry Cycle )

ขยายความร อธบายและลงขอสรป

( elaboration ) ( explanation )

ภาพท 3 วฏจกรการสบเสาะหาความร 5E ( BSCS 2006 ) จากนนสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) (2546: 44 – 45) ได

ดาเนนการพฒนาหลกสตรการเ รยนการสอน โดยพฒนากระบวนการเ รยนรมาตามลาดบ ในระยะแรกเนนการใชกระบวนการสบเสาะหาความร แตกาหนดแนวการทากจกรรมคอนขางมาก ใหนกเรยนไดมโอกาสฝกคดตาม ระยะตอมาพฒนาใหมปญหาปลายเปด ใหนกเ รยนไดคดวางแผนออกแบบการทดลอง และลงมอปฏบต ฝกคนควาตรวจสอบดวยความคดของตนเองมากขน การพฒนากระบวนการเรยนรในระยะตอมาคอ กจกรรมโครงงานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ซง เ ปนกจกรรมขนสดยอดทนกเรยนเปนผระบปญหาหรอคาถาม ตามความสนใจของตนเองหรอของกล ม แลววางแผนวธการทแกปญหาดวยการสรางทางเลอกทหลากหลายโดยใช ความร และกระบวนการทางวทยาศาสตรทเรยนรมา มการตดสนใจเลอกทางเลอกทเหมาะสมในการแกปญหา ลงมอปฏบต และประเมนผลการแกปญหา สรปเปนความรใหมและไดพฒนาตอมา เพอใช ในการจดการเ รยนรวทยาศาสตร สาหรบหลกสตรการศกษาขนพนฐานซงประกอบดวย 5 ขนตอน คอ

1. ขนสรางความสนใจ (Engagement) เปนการนาเขาส บทเ รยนหรอเ รองทสนใจ ซงอาจเกดขนเองจากเรองทสงสย จากความสนใจของตวนกเรยนเอง หรอเกดจากการอภปรายภายในกลมเรองทนาสนใจอาจมาจากเหตการณทกาลง เกดขนในชวงเวลานน หรอเปนเ รองทเชอมโยงกบความรเดมทเพงเรยนมาแลว เปนตวกระตนใหนกเรยนสรางคาถาม กาหนดประเดนทศกษา ในกรณทยงไมมประเดนทนาสนใจ ครอาจใหศกษาจากสอตางๆ หรอเปนผกระตนดวยการเสนอประเดน

45

ขนมากอนแตไมควรบงคบใหนกเรยนยอมรบประเดนทครกาลงสนใจเปนเ รองทจะใช ศกษา เมอมคาถามทนาสนใจและนกเรยนสวนใหญยอมรบใหเปนประเดนทตองการศกษา จงรวมกนกาหนดขอบเขตและแจกแจงรายละเอยดของเรองทศกษาใหมความชดเจนยงขน รวมทงการรวบรวมความร ประสบการณเดมหรอความรจากแหลงตาง ๆ ทชวยใหนาไปสความเขาใจเรอง หรอประเดนทศกษามากขน และมแนวทางในการสารวจตรวจสอบอยางหลากหลาย

2. ขนสารวจและคนหา (Exploration) เมอทาความเขาใจในประเดนหรอคาถามทสนใจศกษาอยางถองแทแลวใหมการวางแผนกาหนดแนวทางในการสารวจตรวจสอบตงสมมตฐาน กาหนดทางเลอกทเปนไปได ลงมอปฏบต เพอรวบรวมขอมล ขอสนเทศ หรอปรากฏการณตางๆ วธการตรวจสอบทาไดหลายวธ เชน ทาการทดลอง ทากจกรรมภาคสนาม การใช คอมพวเตอร เพอชวยในการสรางสถานการณจาลอง การศกษาหาขอมลจากเอกสารอางองหรอแหลงขอมลตางๆ เพอใหไดมาซงขอมลอยางเพยงพอทนาไปใชในขนตอไป

3. ขนอธบายและลงขอส รป (Explanation) เมอไดขอมลอย างเพยงพอตอการสารวจตรวจสอบแลว จงนาขอสนเทศทไดมาวเคราะห แปลผล สรปผล และนาเสนอผลทไดในรปตางๆ เชน บรรยายสรป สรางแบบจาลองทางคณตศาสตร หรอวาดรป สรางตาราง ฯลฯ การคนพบในขนนเ ปนไปไดหลายทาง เชน สนบสนนสมมตฐ านทตงไว โตแยงกบสมมตฐานทตงไวหรอไม เกยวของกบประเดนทกาหนดไว แตผลทไดอยในรปแบบใดกสามารถสรางความรและชวยใหเกดการเรยนรได

4. ขนขยายความร (Elaboration) เ ปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเ ดมหรอแนวคดทไดคนควาเพมเตมหรอนาแบบจาลองหรอขอสรปทไดไปใช อธบายสถานการณหรอเหตการณอนๆ ถาใชอธบายเรองตางๆ ไดมากแสดงวาขอจากดนอย ซงชวยเชอมโยงกบเ รองตางๆ ทาใหเกดความรกวางขวางขน

5. ขนประเมนผล (Evaluation) เ ปนการประเมนการเ รยนรดวยกระบวนการตางๆ วานกเรยนมความรอะไรบาง อยางไร มากนอยเพยงใด จากนนจงนาความรไปประยกตใช ในเ รองอนๆการนาความรและแบบจาลองไปใชอธบายหรอประยกตใ ช กบเหตการณหรอเ รองอนๆนาไปสขอโตแยงหรอขอจากด ซงกอใหเกดประเดนหรอคาถาม หรอปญหาทตองการสารวจตรวจสอบตอไป ทาใหเกดกระบวนการทตอเ นองกนไปเ รอยๆ จง เ รยกวา Inquiry Cycle กระบวนการสบเสาะหาความร จงชวยใหผเรยนเกดการเรยนรทง เ นอหา หลกการ และทฤษฎ ตลอดจนการลงมอปฏบต เพอใหไดความรซงเปนพนฐานในการเรยนรตอไป

จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา ในการจดประสบการณดยการสบเสาะหาความร แบบ 5E

เปนรปแบบการเรยนการสอนหนงสงเสรมใหผเรยนไดสมผสและมปฏสมพ นธกบสงแวดลอม เพอ

46

นาประสบการณใหมมาปรบใหเขากบประสบการณเดม หรอสรางองคความรใหมดวยตนเอง โดยมครคอยชวยเหลอ และอานวยความสะดวก ซงประกอบดวย 5 ขนตอนดงน

แผนภมท 2 วฏจกรการสบเสาะหาความร แบบ 5E

ทบทวนประสบการณ เ ดมของ เ ดกและกระตนใหเดกเกดความสนใจ อยากรอยากเหน ในความรใ หม นา ไปสกา รกาหนดปญหาทตองการศกษา

ขนสารวจและคนหา (Exploration)

ขนอธบายและลงขอสรป (Explanation)

ขนขยายความร (Elaboration)

ขนสรางความสนใจ (Engagement)

เ ดกวา ง แผนและ ออกแบบการส า รวจ รวบรวมขอมลและลงมอปฏบตดวยตนเอง เชน ทาการทดลอง ทากจกรรมภาคสนามและบนทกผลการทดลอง เพอใหไดขอมล

นาขอมลทไดจากการทดลอง ทดลอง มาสรปผลและนาเสนอผลในรปแบบตาง ๆ เชน การวาดภาพ ทาแผนภมความคด โดยมการลงขอสรปทภกตองเชอถอได

นาความรทไดไปเชอมโยงหรอขยายความคดใหกวางขนหรอเชอมโยงความรเดมสความรใหมแลวนาไปศกษา คนควา

ประเมนองคความรของเดกตามสภาพจรง ดจากผลงาน พฤตกรรมขระรวมกจกรรม และการตอบคาถาม เพอใหทราบวา เดกมความรอะไร อยางไร

ขนประเมน (Evaluation)

47

ความหมายของการจดการเรยนรดวยกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E Budnitz (2003) กลา ววา การสบเสาะหาความรเ ปนแนวคดทมความซบซอนและมความหมายแตกตางกนออกไปตามบรบททใช และผทใหคาจากดความ โดยศนยกลางของการเรยนรแบบสบเสาะหาความรนนมตนกาเนดจากนกวทยาศาสตร คร และนกเรยน Wu and Hsieh (2006) กลาววา การสบเสาะหาความรเกยวของกบกระบวนการเ รยนรทหลากลาย คอ การถามคาถาม ออกแบบการ สารวจขอมล การสารวจขอมล การวเคราะ ห การสรปผล การคดคนประดษฐ การแลกเปลยนความคดเหนและสอสารคาอธบาย

สาขาชววทยา สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย สสวท (2550) ไดใหความหมายของการสบเสาะหาความรเ ปนรปแบบการเ รยนการสอนทใช ทฤษฎการสรางความร (Constructivism) ซงกลาวไววา เปนกระบวนการทนกเรยนตองสบคน เสาะหา สารวจตรวจสอบ และคนควาดวยวธการตาง ๆ จนทาใหนกเ รยนเกดความเขาใจและเกดการรบร ความรนนอยางมความหมาย จงสามารถสรางเปนองคความรของนกเ รยนเอง และเกบขอมลไวในสมองไดอยางยาวนาน สามารถนามาใชไดเมอมสถานการณใด ๆ มาเผชญหนา

กระทรวงศกษาธการ สานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2545: 37) ไดใหความหมายของการสอนแบบสบเสาะหาความรไววา เ ปนวธสอนทเนนความสาคญทผเ รยนเปนสาคญวธการสอนน การใหผเรยนเปนศนยกลางของการปฏบตกจกรรมการเ รยนการสอนอยางแทจรงโดยผเรยนคนควาใชความสามารถในการเรยนรดวยตนเอง ใหเ ปนคนชางสงเกต ชางสงสย และพยามยามหาขอสรปจนในทสดเกดความคดรวบยอดในเ รองทศกษานน การสอนแบบสบเสาะหาความรน ครผสอนมหนาทเปนผสนบสนน ชแน ะ ชวยเหลอ ตลอดจนแกปญหาทเกดขนระหวางการเรยนการสอน

โดยสรป การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E เ ปนการจดกจกรรมททาใหเดกปฐมวยพยายามสรางความรใหม โดยอาศยฐานความรเ ดมเปนการฝกให เ ดกปฐมวยเ รยนร โดยการสรางองคความรดวยตนเองเพราะการทเดกปฐมวยสรางความรดวยตนเอง ทาให เ ดกปฐมวยเหนความสาคญและเขาใจความรนนดยงขนมากกวาทครเ ปนเพยงผบอกและบรรยาย เพราะ เ ดกปฐมวยไมไดลงมอปฏบตเอง

ทฤษฎทสนบสนนรปแบบการจดการเรยนรแบบ 5E รปแบบการเรยนการสอน 5E เปนการจดการเรยนร เพอใหนกเรยนสรางความรดวยตนเอง

มพนฐานมาจากทฤษฎ คอนสตรคตวส ต (Constructivism) โดยมรากฐานสาคญมาจากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของ เพยเจท ซงอธบายวา พฒนาการทาง เชาวปญญาของบคคลมการ

48

ปรบตวทาง กระบวนการดดซม (Assimilation) และกระบวนการปรบโครงสรา งทาง ปญญา (Accommodation) พฒน าการเกดขนเมอบคคลรบและซมซบขอมลหรอประสบการณเขาไปสมพนธกบความรหรอโครงสรางทางปญญาทมอยเ ดมหากไมสามารถสมพนธกนไดเกดภาวะไม สมดลขน (Disequilibrium) บคคลพยายามปรบสภาพใหอยในสภาวะสมดล (Equilibrium) โดยใช กระบวนการปรบโครงสรางทางปญญา เพยเจท เชอวา คนทกคนมพ ฒนาเชาวปญญาเปนลาดบขนจากการมปฏสมพนธและประสบการณกบสงแวดลอมตามธรรมชาต และประสบการณทเกยวกบการคดเ ชง ตรรกะ และ คณตศาสตร รวมทงการถา ยทอดความรทา งสง คม วฒภ าวะและกระบวนการพฒนาความสมดลของบคคลนน (ทศนา แขมณ, 2545)

การจดการเ รยนการสอนตามแนวคอนสตรคตวสตใหผ เ รยนสรางความรโดนผานกระบวนการคดดวยตนเอง โดยผสอนไมสามารถปรบเปลยนโครงสรางทางปญญาของผเ รยนได แตผสอนสามารถชวยผเรยนปรบเปลยนโครงสรางทางปญญาได โดยจดสภาพการณใหผ เ รยนเกดความขดแยงทางปญญาหรอเกดภาวะไมสมดล ซง เ ปนภาวะทประสบการณใหมไมสอดคลองกบประสบการณเดม ผ เ รยนตองพยายามขอมลใหมกบประสบการณเ ดมทมอยเ ดม แลวสรางเ ปนความรใหม(พมพนธ เดชะคปต, 2548:24) ทกลาววาแนวคดคอนตรคตวสต เ ปนกระบวนการพฒนาสตปญญาทผเรยนมบทบาทในการเรยนรของตนเอง โดยพยายามคนพบความรจากการตรวจสอบขอมลทขดแยงกบความรเดม กระบวนการสรางความรเ ปนไปอยางตอเ นอง ทงการดดซมและการปรบขยายขอมลกลายเปนความรใหมทมความซบซอนขน

การสร างความรเ ปนกระบวนการเ ชอมโยงขอมลใหมก บโครงสรางความรเ ดม ซ ง อทคนสนและ ชฟฟน (Mintzes et al 1977 : 421 citing Atkinson Shiffrin ,1969) เสนอขนตอนของการสรางความรไว ดงน

1. เรมจาการการรบรผานประสาทสมผสทงหา ไดแก การสมผส การไดยน การมองเหนการดมกลน และการชมรส ขอมลตางๆ ทผเรยนใสใจเคลอนยายเขาสความจาระยะสน ม 2 อยางคอ การรจก และการใสใจ

2. การเรยกคนความรทจดเกบอยในความจาระยะยาว การจดเกบความรเกยวของกบการกระตนมโนทศนทเกยวของกบความจาระยะ ยาวและมโนทศนทถกกระตนนลดความยาวของเครอขายมโนทศนทเกยวของลงมโนทศนทถกกระตนถกเรยกเขาสความจาระยะสน

3. การเชอมโยงระหวางขอมลทไดจากการรบรผานประสาทสมผสกบขอมลทเ ปนความรเดม ในการเชอมโยงขอมลนนเปนการอธบาย การแปลความหมาย การประเมน การเปรยบเทยบและการโตแยงขอมลใหมกบความรเดมทาใหเกดการดดซมและการปรบโครงสรางทางความคด

49

รปแบบการเรยนการสอน 5E เปนรปแบบการเรยนการสอนทมพนฐานมาจากทฤษฎคอนสตรคตวสต (Constructivism) ซงมรากฐานมาจากทฤษฎพ ฒนาการทางสตปญญาของ เพยเจท จงเ ปนรปแบบการเ รยนการสอนทเน นการสบสอบ ประกอบไปดวย 5 ขนตอนตามลาดบ ซ ง นกการศกษาและองคกรทางการศกษาไดอธบายขนตอนการสอนตามรปแบบการเ รยนการสอน 5 E

ไวดงน

ลอรสน (Bybee, 1999 citing Lawson, 1995 : 164 – 165) นกพฒนาหลกสตรจากหนวยงานทเกยวของกบการศกษาและการจดทาหลกสตรชววทยา (Biological Science Curriculum Study :

BSCS) ของประเทศสรฐอเมรกา ไดอธบายขนตอนการสอนตามรปแบบการเ รยนการสอน 5E ซงม 5 ขนตอน ไวดงน

1. การสรางความสนใจ (Engagement) เ ปนขนตอนสรางความสนใจ ใหนกเ รยนอยากรอยากเหน กระตนใหนกเรยนตงคาถาม กาหนดประเดนปญหาทศกษา

2. การสารวจและคนหา (Exploration) เ ปนขนตอนในการตรวจสอบปญหาดาเ นนการสารวจตรวจสอบสบคนและรวบรวมขอมล โดยการวางแผนการสารวจตรวจสอบ ลงมอปฏบต เชน การสงเกต การวด ทดลอง และการรวบรวมขอมล

3. การอธบายและลงขอสรป (Explanation) เ ปนขนตอนในการวเคราะห และจดกระทาขอมลในรปตาราง กราฟ แผนภาพ เปนตน สรปผลและอภปราบผลการทดลอง

4. การขยายความร (Elaboration) เปนขนตอนในการประยกตใช สญลกษณ นยามคาอธบายและทกษะ ไปสสถานการณใหม

5. การประเมนผล (Evaluation) เปนขนตอนในการประเมนผลการเ รยนรของนกเ รยน โดยครและนกเรยนมสวนรวมในการประเมน

จากทกลาวมาขางตนสรปไดวา การจดกจกรรมการเรยนรโดยใช รปแบบการเ รยนการสอน 5E นน มพนฐานมาจากทฤษฎคอนสตรคตวสต (Constructivism) ซง มรากฐ านมาจากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจท โดยมผเรยนไดรบขอมลหรอประสบการณใหม ๆ เกดการซมซบเขาส โครงสร างทางความคดทมอย แตถาโครงสรางทางความคดทมอ ยไมสอดคลอง ก บประสบการณ หรอขอมลนน ๆ ทาใหเกดภาวะไมสมดล จากนนผ เ รยนคอย ๆ ปรบเปลยนโครงสรางทางความคดเขาสสภาวะสมดลอกครง

50

ประเภทของรปแบบการเรยนรแบบ 5E คารน และ ซนด (Carin and Sund, 1980 , อางถงในพมพนธ เดชะคปต 2544 : 58 – 59 )ได

แบงประเภทการจดการเ รยนรแบบสบเสาะหาความรไว 3 ประเภท โดยใช บทบาทของครและนกเรยนเปนเกณฑดงนคอ

1. วธใหนกเรยนทางานหรอปฏบตการทดลอง /ปฏบตกจกรรม (Student Exercise)

หรอ (Guided Discovery) เปนการจดการเรยนรทครเ ปนผกาหนดปญหา วางแผนการทดลองเกบรวบรวมขอมล เตรยมอปกรณ เครองมอไวเรยบรอย นกเ รยนมหนาทปฏบตการทดลองทากจกรรมตามแนวทางทกาหนดไว ซงเรยกวาเปนวธสบสอบทมคาแนะนาปฏบตการหรอกจกรรมสาเ รจรป (Structured Laboratory) ลาดบขนตอนการจดการเรยนรของวธน คอ

1.1 ขนนาเขาสบทเรยน ครเปนผอภปรายโดยตงปญหาเปนอนดบแรก

1.2 ขนอภปรายกอนทากจกรรมการทดลอง เปนการตงสมมตฐานครอธบาย

หรอให คาแนะนาเกยวกบอปกรณทใชในการทดลองวามวธการอยางไร จงไมเกดอนตรายและมขอควรระวงในการทดลองแตละครงอยางไรบาง

1.3 ขนทาการทดลองเกบรวบรวมขอมล นกเรยนเปนผลงมอกระทาการทดลองเองทากจกรรมพรอมทงบนทกผลการทดลอง

1.4 ขนอภปรายหลงการทดลอง เปนขนของการนาเสนอขอมล และสรปผลการทดลอง ในตอนนครตองนาการอภปรายโดยใช คาถาม เพอนานกเ รยนไปสขอสรป เพอใหไดแนวคดหรอหลกเกณฑทสาคญของบทเรยน

2. วธสบสอบทครเ ปนผวางแผน (Teacher Planned Investigation) หรอ (Less Guided

Discovery) เปนวธสบสวนทครเปนผกาหนดปญหาแตใหนกเ รยนหาวธการแกปญหาดวยตนเองโดยเรมตงแตการตงสมมตฐาน วางแผนการทดลอง ทาการทดลองจนถงสรปผลการทดลอง โดยมครเ ปนผอานวยความสะดวก ซงอาจเ รยกวธ นวา การจดการเ รยน รแบบไมกาหนดแนวทาง (Unstructured Laboratory) ลาดบขนตอนของการจดการเรยนรวธนคอ

2.1 สรางสถานการณหรอปญหา ซงอาจทาโดยการใช คาถาม ใช สถานการณจรงโดยการสาธตเพอเสนอปญหา ใชภาพปรศนา หรอภาพยนตรเพอเสนอปญหา

2.2 นกเรยนวางแผนแกปญหา โดยครเปนผแนะแนวทาง ระบแหลงความร

2.3 นกเรยนดาเนนการแกปญหาตามแผนทวางไว

2.4 รวบรวมขอมล วเคราะหขอมล และสรปผลการแกปญหาดวยตนเอง โดยมครเปนผดแลรวมการอภปรายเพอใหไดความรทถกตองสมบรณ

51

3. วธสบสอบทนกเ รยนเปนผวางแผนเอง (Student Planned Investigation) เ ปนวธการทนกเรยนเปนผกาหนดปญหาเอง วางแผนการทดลองเอง เกบขอมลดาเ นนการทดลองเกบขอมล ตลอดจนสรปผลดวยตวนกเรยนเอง วธนนกเรยนมอสระเตมทในการศกษาความสนใจ ครเ ปนเพ ยงผกระตนเทานน ซงอาจเรยกวา วธสบเสาะแบบอสระ (Free Discovery) วธนครอาจใช คาถามเพอกระตนใหนกเรยนกาหนดปญหาดวยตวเอง ดงท คารน และ ซนด ไดยกตวอยางปญหาทครถามนกเรยน เชน

3.1 ถานกเรยนเปนครและกาลงสนใจเลอกหาขอทจะศกษาในภาคเ รยนน นกเ รยนคดวาศกษาเรองอะไร

3.2 ปญหาสาคญของชมชนทนกเรยนสนใจศกษามอะไรบาง

3.3 เมอนกเ รยนประสบปญหาในช มชนของเรา เชน ปญหามลพษ นกเ รยนตองการอภปรายเกยวกบอะไร ลองเลาสใหเพอนฟงบาง

3.4 นกเรยนไดเรยนเรองของเกลอ แสง ความรอน รงส พฤตกรรมของสตวแลวมปญหาใดเกยวกบเรองเหลานทนกเรยนสนใจศกษา ศกษาเปนรายบคคล หรอเปนกลมกได

สาล ทองธว (2545 : 143 – 145) กลาวถงการจดการเ รยนรแบบสบเสาะหาความร โดยสามารถแบงเปน 3 ระดบ คอ

ระดบทหนง วธการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความรในระดบทหนง พบวา ใช มากในโรงเรยนระดบประถมศกษาทวไปในชนบท เปนการเรยนการสอนทครเ ปนผตงปญหาและกาหนดแนวทางการศกษาคนควาอยางเปนขนตอน และอยางมระบบระเบยบใหกบนกเ รยน ปญหาหรอโจทยสวนใหญครนามาจากสาระความรทระบไวในหลกสตรสวนกลาง สงทนกเ รยนตองทาคอลงมอทากจกรรมตางๆ ตามทครจดให ซงในสวนนครใชวธการตางๆ ภายใตสงทครเ รยกวา “วธสอนหรอแนวการจดการเรยนการสอน ”มตงแตการใช วธอธบาย สาธตวธการใหด จดใหนกเ รยนไดอภปรายกนในเรองทครกาหนดและชแนะใหอยางเ ปนขนตอน เพอควบคมใหนกเ รยนเดนไปสจดหมายปลายทาง ซงในทนคอขอคนพบทครไดกาหนดไวเรยบรอยแลวเชนกน โดยมากมคาตอบทถกตอง เพยงคาตอบเดยวและถานกเรยนยงไมสามารถไปถงจดหมายนน ครใหนกเ รยนทบทวนกระบวนการทนกเ รยนใช เพอหาขอบกพรอง พยายามปรบปรงแกไขดาเ นนงานตามขนตอน

เพอใหสามารถคนพบสงทครกาหนดไวใหในทสด

ระดบทสอง วธการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความรในระดบนนบไดวา เ ปนวธทครใช

เพอสงเสรมใหนกเรยนเขาถงวธการแสวงหาความรทใกลเคยงกบวธการของนกวทยาศาสตรในขนนคร ไดเปนผตงปญหาหรอกาหนดแนวทางการดาเนนการแสวงหาคาตอบอยางเขมงวดเหมอนขนทหนง คอยใหคาแนะนาอยใกล ๆ และทสาคญคอ ครใหแนวคาตอบทมความเปนไปไดไวหลายๆ

52

แนว นกเรยนเปนผลงมอตงคาถาม และเลอกกจกรรมททาเอง ทงยงสามารถปรบเปลยนกจกรรมหรอแนวดาเนนการไดหลงจากทลงมอทาไปแลว และพบวายงไมใชทางออกทตองการหรอไดขอมลใหมททาใหตองทบทวนขนตอนการดาเนนงานของตน

ระดบทสาม วธ การจดการเ รยน รแบบสบเสาะหาความร ในระดบสดทาย มลกษณะเหมอนกบวธการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความรแบบทสองทกประการ เพยงแตวธน นกเ รยนเปนผกาหนดปญหา เลอกวธและออกแบบขนการแสวงหาคาตอบ ตลอดจนเลอกเครองมอสาหรบเกบขอมลดวยตนเอง เปนผวเคราะหประเมนตดสนขอคนพบจากหลกฐานและขอมลตาง ๆ เอง

บทบาทของครในขนนคอเปนทปรกษา แนะนาแหลงขอมลสาหรบการคนควา และแหลงทรพยากรทสนบสนนการดาเนนงานใหนกเรยน ใหคาปรกษาเรองการสรางเครองมอ เ รองการบรหารเวลาใหกบนกเรยนจดสภาพบรบทในหองเรยนใหเออตอการทางานอยางอสระของนกเ รยน ตลอดจนจดโอกาสใหนกเรยนไดนาเสนอผลการคนควาเพอแลกเปลยนขอคนพบและเรยนรซงกนและกน

สรปไดวาประเภทของรปแบบการเรยนรแบบ 5E มความคลายคลงกน ซง เ รมตนดวยการตงปญหา หาวธการแกปญหา หาคาตอบ โดยใชวธการตาง ๆ ทเหมาะสม เพอใหไดคาตอบทเปนจรงและนาเสนอขอมลทไดคนพบตามความจรง การจดกจกรรมตองผานลงมอปฏบตจรงดวยตนเองจงจะเกดเปนความรใหมขนมา บทบาทครและเดกในการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความร การนาวฏจกรการสบเสาะหาความร 5E ไปใช ในการจดประสบการณการเ รยนรควรมการศกษาบทบาทของครและบทบาทเดกใหชดเจน ซงบทบาทของครและบทบาทเดกในการเ รยนการสอน แบบวฏจกรการสบเสาะหาความร 5E สามารถสรปไดดงตารางท 2 ตารางท 3 บทบาทครและบทบาทเดกตามรปแบบการเรยนการสอนวฎจกรการสบเสาะหาความร5E

ขน บทบาทคร บทบาทเดก 1. ขนสรางความสนใจ จดกจกรรมหรอสถานการณกระตน ยวย หรอทาทาย ใหเดกสนใจ สงสยใครร อยากรอยากเหน หรอขดแยงเกดปญหา ทาใหเดกตองการศกษาคนควาทดลองหรอ

1. สรางความสนใจ อยากรอยากเหนโดยการตงคาถามกระตนใหเดกคด และใหเวลาเดกคดกอนตอบ

2. ดงคาตอบหรอความคดทยงไมครอบคลมสงเดกควรร และเปดโอกาสใหเดกทาความกระจางในปญหาท

1. ตงคาถามและตอบคาถาม

2. แสดงความคดเหน กาหนดปญหาหรอเรองทสารวจใหชดเจน

3. แสดงความสนใจและกระตอรอรนในการทากจกรรม

53

ตารางท 3 บทบาทครและบทบาทเดกตามรปแบบการเรยนการสอนวฎจกรการสบเสาะหาความร 5E (ตอ)

ขน บทบาทคร บทบาทเดก แกปญหา (สารวจตรวจสอบ) ดวยตวของเดกเอง

สารวจ ตรวจสอบรวมไปถงการใหเดกเลอกหรอกาหนดปญหาทจะสารวจตรวจสอบ

2. ขนสารวจและคนหา จดกจกรรมหรอสถานการณใหเดกสารวจตรวจสอบปญหาหรอประเดนทเดกสนใจ ใครร

1. สงเสรมใหเดกทางานรวมกน

2. สงเกตและฟงการอธบายของเดกโดยซกถามเพอนาไปสการสารวจตรวจสอบ

3. ใหเวลาเดกในการตงขอสงสยหรอปญหาตาง ๆ พรอมทงทาหนาทใหคาปรกษาแกเดก

1. ตงสมมตฐานและพจารณาสมมตฐานทเปนไปไดโดยการอภปราย ซกถาม

2. มความกระตอรอรน มงมนในการสารวจเพอหาคาตอบ บนทกการสงเกต หรอผลการสารวจอยางเปนระบบ

3. ขนอธบายและลงขอสรป จดกจกรรมหรอสถานการณทใหเดกวเคราะห อธบายความร หรอ อภปรายซกถามแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกนเกยวกบสงทไดเรยนรหรอสงทไดพบ เพอใหเดกไดพฒนาความรความเขาใจในองคความรทไดอยางชดเจน

1. สงเสรมใหเดกไดอธบายผลการสารวจตรวจสอบดวยคาพดของเดกเอง โดยใหเดกใชประสบการณเดมเปนพนฐานในการอธบายความคดรวบยอดหรอแนวคด

2. สนบสนนใหเดกอธบายโดยอางองเหตผล หลกการ หรอหลกฐานประกอบ

1. อธบายผลการสารวจทไดโดยใชเหตผล หลกการ และหลกฐานประกอบ

2. ฟงการอธบายของผอนแลวคดวเคราะห อภปราย ซกถามเกยวกบสงทเพอนอธบาย

54

ตารางท 3 บทบาทครและบทบาทเดกตามรปแบบการเรยนการสอนวฎจกรการสบเสาะหาความร 5E (ตอ)

ขน บทบาทคร บทบาทเดก 4. ขนขยายความร จดกจกรรมหรอสถานการณทเปดโอกาสใหเดกไดขยายหรอเพมเตมความร ความเขาใจในองคความรใหม ใหกวางขวางกระจาง สมบรณและลกซงยงขน

1. สงเสรมใหเดกนาสงทไดเรยนรไปประยกตใชหรอขยายความรและทกษะทไดในสถานการณใหม

2. สงเสรมใหเดกเชอมโยงความรจากการสารวจกบความรอน ๆ

1. นาขอมลจากการสงเกตสารวจไปสรางความรใหม

2. นาความรใหมเชอมโยงกบความรเ ดม เพออธบายหรอนาไปใชในชวตประจาวน

5. ขนประเมนผล จดกจกรรมหรอสถานการณทเปดโอกาสใหเดกวเคราะห วจารณหรออภปรายซกถามแลกเปลยนองคความรซงกนและกน เปรยบเทยบ ประเมน ปรบปรง เพมเตม หรอทบทวนใหม

1. สงเกตเดกในการนาความคดรวบยอดและทกษะใหมไปประยกตใช

2. ประเมนความรและทกษะของเดก

3. สงเสรมใหเดกประเมนกระบวนการและองคความรดวยตนเอง และวเคราะหสงทควรปรบปรงแกไขในการสารวจ

1. วเคราะหกระบวนการสรางความรของตนเอง การนาความรไปใชในสถานการณตางๆ

2. ประเมนความกาวหนาและความรของตนเอง

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย สสวท. (2551)ไดกาหนดกจกรรมทเดกในระดบปฐมวยควรไดรบประสบการณจากการเรยนรดวย กระบวนการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร ไดแก

1. การมสวนรวมในการตงคาถามเชงวทยาศาสตรอยางงาย ๆ

2. การทาการสารวจตรวจสอบเกบรวบรวมขอมล โดยการสงเกต การสารวจ สบคน หรอทดลอง และบนทกผลการสารวจตรวจสอบดวยวธทเหมาะสมกบวย

3. การตอบคาถามทตงขนโดยใชผลจากการสารวจตรวจสอบมาสรางคาอธบายทมเหตผล

55

4. การนา เสนอผลการ สารวจตรวจสอบให กบ ผ อน ดวยวธ ทเ หมาะสมก บว ยและความสามารถ

จากขอมลดง กลาวขางตน วฏจกรการสบเสาะหาความรมความสอดคลองกบการจดประสบการณระดบปฐมวย คอ เนนใหเดกไดตงคาถามอยางง าย ๆ ในสงทสงสย เพอนาไปสการสงเกต สารวจ ทดลอง ใหไดขอมลมาตอบคาถามซงตองเปนขอมลทมเหตผล ตรวจสอบได เ ดกควรไดเรยนรจากประสบการณตรงผานการลงมอปฏบตใหเ ดกไดเชอมโยงประสบการณเ ดมเขากบประสบการณใหม เพอสรางเปนองคความรดวยตนเอง การพฒนาวฏจกรการสบเสาะหาความรเ ป นวธการทชวยสงเสรมจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวย เนองจากเดกไดลงมอปฏบตดวยตนเองในการหาคาตอบแลวสะทอนออกมาใหผอนรบรซงเปนการแลกเปลยนเ รยนรซงกนและกนและเปนการสรางจตวทยาศาสตรใหเกดขนกบเดกปฐมวย

ลกษณะคาถามทดของการสบเสาะหาความรแบบ 5E วลสน (Willson, 200 5) กลาวถง ลกษณะของคาถามทดในการจดการเ รยนรแบบสบ

เสาะหาความร ไวดงน

1. คาถามควรมลกษณะเปดเพอการคนควา อยในขอบเขตเนอเรองทศกษา

2. จะสามารถตอบคาถามไดเมอมการคนควา

3. คาถามสามารถตอบไดหลายทางเลอก

4. คาถามมความชดเจน มเหตผล

5. พยายามหลกเลยงคาบางคาทมความหมายเฉพาะทอยในคาถาม

6. ควรใหคาจากดความในคาบางคาทมความหมายเฉพาะทอยในคาถาม

7. คาถามทสามารถถามเพยงครงเดยวกสามารถทาใหรถงขอมลทไปศกษาคนความา

8. ขอด และขอจากด ของวธจดการเรยนรดวยกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E

ในการสอนวธน ใชเวลามากในการสอนแตละครง ถาครสรางสถานการณไมน าสนใจ ทาใหผเรยนเกดความเบอหนาย นกเรยนทมสตปญญาตา เ น อหาวชาคอนขางยาก ผ เ รยนไมสามารถศกษาหาความรดวยตนเอง นอกจากจากนถาใช วธสอนแบบนอยเสมออาจทาใหความสนใจของผเรยนในการศกษา คนควาลดลง (กระทรวงศกษาธการ สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต 2545: 38)

56

แนวทางการจดประสบการณการเรยนรวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย สถาบนสง เสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย สสวท. (2551) ไดกาหนดแนว

ทางการจดประสบการณการเรยนรวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยไวทงสน 8 สาระ 13 มาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร ดงน

สาระท 1 : สงมชวตกบกระบวนการดารงชวต มาตรฐาน ว 1.1 : เขาใจหนวยพนฐานของสงมชวตความสมพนธของโครงสราง

และหนาทของระบบตางๆ ของสงมชวตททางานสมพนธกนมกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาไปใชในการดารงชวตของตนเองและดแลสงมชวต

มาตรฐาน ว 1.2 : เขาใจกระบวนการและความสาคญของการถายทอดลกษณะทางพนธกรรม ววฒนาการของสงมชวต ความหลากลายทางชวภาพ การใชเทคโนโลยชวภาพทมผลตอมนษยและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเ รยนรและนาความรไปใชประโยชน

สาระท 2 : ชวตกบสงแวดลอม มาตรฐาน ว 2.1 : เขาใจสงแวดลอมในทองถนความสมพนธระหวางสงแวดลอม

กบสงมชวต ความสมพนธระหวางสงมชวตตางๆ ในระบบนเวศ มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 2.2 : เ ขา ใ จความส าคญของ ทรพยาก รธรรมช า ต การใ ช ทรพยากรธรรมชาตในระดบทองถน ประเทศ และโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเ รยนรและนาความรไปใช ในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนอยางยงยน

สาระท 3 : สารและสมบตของสาร มาตรฐาน ว 3.1 : เขาใจสมบตของสาร ความสมพนธระหวางสมบตของสารกบ

โครงสรางและแรงยดเหนยวระหวางอนภาค มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 3.2 : เขาใจหลกการและธรรมชาตของการเปลยนสถานะของสาร การเกดสารละลาย การเกดปฏกรยาเคม มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

57

สาระท 4 : แรงและการเคลอนท มาตรฐาน ว 4.1 : เขาใจธรรมชาตของแรงแมเหลกไฟฟา แรงโนมถวงและแรง

นวเคลยร มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใช ประโยชนอยางถกตองและมคณธรรม

มาตรฐาน ว 4.2 เขาใจลกษณะการเคลอนทแบบตางๆ ของวตถในธรรมชาต มกระบวนการสบเสาะห าความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเ ร ยนรและนาความรไปใ ช ประโยชน

สาระท 5 : พลงงาน มาตรฐาน ว 5.1 : เขาใจความสมพนธระหวางพลงงานกบการดารงชวต การ

เปลยนรปพลงงาน ปฏสมพนธระหวางสารและพลงงาน ผลของการใช พลงงานตอชวตและสงแวดลอม มกระบวนการสบเสาะหาความร สอสารสงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

สาระท 6 : กระบวนการเปลยนแปลงของโลก มาตรฐาน ว 6.1 : เขาใจกระบวนการตางๆ ทเกดขนบนผวโลกและภายในโลก

ความสมพนธของกระบวนการตางๆ ทมผลตอการเปลยนแปลงภมอากาศ ภมประเทศ และสณฐานของโลกมกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสารสงทเ รยนรและนาความรไปใชประโยชน

สาระท 7 : ดาราศาสตรและอวกาศ มาตรฐาน ว 7.1 เขาใจววฒนาการของระบบสรยะและกาแลกซปฏสมพนธภายใน

ระบบสรยะและผลตอสงมชวตบนโลก มกระบวนการสบเสาะหาความรและจตวทยาศาสตร สอสาร สงทเรยนรและนาความรไปใชประโยชน

มาตรฐาน ว 7.2 : เขาใจความสาคญของเทคโนโลยอวกาศทนามาใช ในการสารวจอวกาศและทรพยากรธรรมชาตดานการเกษตรและการสอสาร สอสารสงทเ รยนรและนาความรไปใชประโยชนอยางมคณธรรมตอชวตและสงแวดลอม

สาระท 8 : ธรรมชาตของวทยาศาสตรและเทคโนโลย มาตรฐาน ว 8.1 : ใชกระบวนการทางวทยาศาสตรและจตวทยาศาสตรในการสบ

เสาะหาความรการแกปญหา รวาปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนสวนใหญมรปแบบทแน นอนสามารถอธบายและตรวจสอบไดภายใตขอมลและเครองมอทมอย ในชวงเวลานน ๆ เขาใจวาวทยาศาสตรสงคม และสงแวดลอมมความเกยวของสมพนธกน

58

สรปไดวาแนวทางการจดประสบการณการเ รยนรวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย มความสอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวยพ ทธศกราช 2546 และเหมาะสมกบการนาไปใช จดประสบการณดวยกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E เพอเสรมสรางจตวทยาศาสตรใหกบเ ดกปฐมวย จากหลกการทไดกลาวมาขางตน ผ วจยมความเหนวาในการจดประสบการณโดยเนนกระบวนการสบ เสาะหาความรแบบ 5E โดยใ ห เ ดกปฐมวยไดสมผสและมปฏสมพน ธก บสงแวดลอม เพอนาประสบการณใหมใหเขากบประสบการณเ ดมหรอสรางองคความรใหมดวยตนเอง โดยมครคอยชวยเหลอและอานวยความสะดวกเปนการพฒนาความสามารถในการคด ผ วจยไดกาหนดขนตอนการจดประสบการณดวยกระบวนการสบเสาะหาความรแบบ 5E ทเหมาะสมกบเดกปฐมวย ประกอบดวย 5 ขนตอน ดงน

1. ขนสรางความสนใจ (Engagement) ขนนครสรางความสนใจโดยใช วธการตาง ๆ เชน เลานทาน ภาพประกอบ ของจาลองและของจรง ประสบการณเ ดม การใช คาถามซกถามปญหาทตองการร เพอมากระตนใหเดกเกดความสนใจ อยากรอยากเหน อยากคดแกปญหา โ ดยการสบเสาะหาคาตอบดวยตนเองหรอรวมกบเพอน โดยครใชคาถามปลายเปดถามเดก

2. ขนสารวจ (Exploration) ขนนครจดประสบการณใหเ ดกปฐมวยไดคนหาคาตอบจากทสงสยและหาวธการแกปญหาโดยใชวธการทหลากหลายเชน สารวจ สงเกต จากแหลงการเ รยนรทงภายในและภายนอกหองเรยน เชญวทยากรใหความร ทากจกรรมการทดลองเนนการลงมอปฏบตและใหกระบวนการคด ครคอยทาหนาทอานวยความสะดวก สง เสรม กระตนใหฝกคด สง เกต

3. ขน อธบาย (Explaination) ขนนครกระตน และ เปดโอกาสให เ ดกปฐมวยไดแ สดงความคดทไดคนพบโดยใชขอมลจากการทดลองและประสบการณเ ดมมาอภปราย รวมกนเพอหาขอสรป และหาแนวทางการคดแกปญหา

4. ขนขยายความร (Expansion) ขนนครเปดโอกาสใหเ ดกปฐมวยนาสงทไดจากการสารวจ สงเกต จากแหลงการเรยนรทงภายในและภายนอกหองเรยน เชญวทยากรใหความร การเลานทาน การสนทนาซกถาม ไปเชอมโยงกบความรเ ดมทเ รยนมาแลวเพอใหเ ดกไดอธบายวธการในการแกปญหาสถานการณอน ๆ ตอไป

5. ขนประเมนผล (Evaluation) ขนนครประเมนผลดวยกระบวนการตางๆวาเ ดกปฐมวยมความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด โดยเนนการประเมนผลงานทไดจากการเ รยนร และจากการสรปผล

59

จตวทยาศาสตร

เจตคตทางวทยาศาสตร (Scientific Attitude)

นกการศกษาไดใหความหมายของเจตคตทางวทยาศาสตร ดงน Aiken and Akin (1969 ) เจตคตทางวทยาศาสตร (Scientific Attitude ) หมายถง ลกษณะนสยการคดแบบนกวทยาศาสตร หรอการแสดงออกถงการมจตใจทเปนวทยาศาสตร

ภพ เ ลาหไพบลย( 2542 : 12) กล า วว า เ จตคตทางวทยาศาสตร เ ปน อปน สยของนกวทยาศาสตรทจะใชวธการทางวทยาศาสตรหรอวธการแกปญหาอน ๆ เพอศกษาหาความรใหไดผล

สโขทยธรรมาธราช (2537 : 25)ไดกลาววา เจตคตทางวทยาศาสตรเ ปนความพรอมทเกดจากประสบการณการเรยนรทแสดงออกเปนพฤตกรรมตอบสนองตอสงตางๆหรอสภาพการณตางๆโดยมองคประกอบทสาคญ คอ ความคด ความรสก และพฤตกรรมทแสดง ออกมาเนองจากผลของความคดและความรสก

วรรณทพา รอดแรงคา และ พมพนธ เดชะคปต (2532 : VIII) ไดใหความหมายเจตคตทางวทยาศาสตรไววา หมายถง ลกษณะหรอทาทหรอพฤตกรรมทบคคลแสดงออกมา ซงขนอยกบความร ประสบการณ หรอความรสกของแตละบคคล

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2551) ใหความหมายเจตคตทางวทยาศาสตรไววา เปนคณลกษณะหรอลกษณะนสยของบคคลทเกดจากการไดศกษาหาความรโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรประกอบดวย คณลกษณะตาง ๆ ไดแก ความสนใจใฝร ความมงมน อดทน รอบคอบ ความรบผดชอบ ความซอสตย ความมเหตผล การรวมแสดงความคดเหนและยอมรบฟงความคดเหนของผอน การทางานรวมกบผอนไดอยางสรางสรรค และประหยด

สรปไดวา เจตคตทางวทยาศาสตร หมายถง ลกษณะความคด ความรสกและจตใจในดานคณธรรม จรยธรรม รวมถงการกระทาของแตละบคคลทแสดงออกมาโดยใชกระบวนการทางวทยาศาสตรในการแสวงหาความรทสมบรณ

คณลกษณะของบคคลทมเจตคตทางวทยาศาสตร เฮลสและคณะ (Heiss and Others, 1954 : 47) ไดกลาวถงลกษณะบคคลทมเจตคตทางวทยาศาสตรไวดงน

1. อยากรอยากเหนในสงแวดลอม

2. เชอวาผลตาง ๆ ยอมเกดจากเหต

60

3. มใจกวาง ยอมรบความจรงใหม ๆ

4. ใชความคดอยางมเหตผล

5. ไมเชอโชคลาง หรอคาทานายทไมมเหตผล

6. ไมยอมรบสงทขาดขอมลพสจนซงนาเชอถอ

7. พรอมทเปลยนแปลงความเชอ เมอมหลกฐานสนบสนน

8. ยอมรบนบถอในความคดเหนของผอน

9. มความซอตรง อดทน สมาเสมอ ยตธรรม ละเอยดลออ

ชอนเดอรส (Saunders, 1995 : 11 - 12) กลาววาบคคลทมเจตคตทางวทยาศาสตรมลกษณะดงน

1. มระเบยบในการดาเนนชวต

2. รจกสงเกต

3. ไมลาเอยงในการทดลอง บนทกขอมลตามความเปนจรง

4. ระมดระวงความผดพลาดทอาจเกดขน และรวธปองกน

5. เลอกสรรขอสนเทศทไดรบ

6. พรอมทหาความรเพมเตมอยเสมอ

7. เตมใจททดสอบความจรง

8. มจตใจกวางขวาง

9. สรปสงตาง ๆ เมอมหลกฐานและขอเทจจรงเพยงพอ

10. มทกษะในการตงสมมตฐาน

วคเตอรและซาคาไรเดส (Victor and Zakhariades,1975 : 155 - 156) ไดสรปองคประกอบและพฤตกรรมของผมเจตคตทางวทยาศาสตรไวดงน

1. มเหตผล

เชอในคณคาของเหตผล

มแนวโนมททดสอบความเชอเกา ๆ

แสวงหาเหตผลของปรากฏการณธรรมชาตและความสมพนธของสาเหตนน

ยอมรบคาวพากษวจารณทมเหตผล

ทาทายใหมการพสจนตามเหตผลและขอเทจจรง

2. มความอยากรอยากเหน

มความพยายามทเสาะแสวงหาความรในสถานการณใหม ๆ ซงไมสามารถอธบายไดดวยความรทมอยเดม

61

คนควาเพอตอบปญหา“ทาไม” และ“อยางไร” ของปรากฏการณทสงเกตได ใหความสาคญกบคาถามทเกยวของกบสถานการณใหม ๆ

มความปรารถนาทไดความรทสมบรณ

3. มใจกวาง

เตมใจททบทวนหรอเปลยนความคดเหนและขอสรป

เตมใจทรบรความคดเหนใหม ๆ และสงใหม ๆ

ยอมรบในขอจากดทงในเรอง คน สงของ หรอแนวความคดตาง ๆ

4. ไมเชอโชคลางหรอสงศกดสทธ

ปฏเสธความเชอเกยวกบโชคลางหรอสงศกดสทธ

ยอมรบความจรงทอธบายไดดวยวธการทางวทยาศาสตร

5. มความซอสตย

สงเกตและบนทกผลตาง ๆ โดยปราศจากความลาเอยง ไมยอมใหความชอบหรอไมชอบสวนตวมอทธพลเหนอการตดสนใจ

ไมนาสภาพทางสงคม เศรษฐกจและการเมองมาเกยวของกบการตความหมายผลงานตาง ๆ ทางวทยาศาสตร

6. มความรอบคอบกอนตดสนใจ

ไมเตมใจทสรปผลกอนทจะมหลกฐานเพยงพอ

ไมเตมใจทยอมรบความจรงตางๆ เมอไมมขอสนบสนนมาพสจนใหเหนจรง

หลกเลยงการสรปและการตดสนใจอยางรวดเรว

มอรและชทแมน (More and Sutman, 1970 : 85) ใหนยามเจตคตทางวทยาศาสตร หมายถง ความคดเหนหรอทาททแสดงตอเนอหาวชาและกจกรรมทางวทยาศาสตร ซงประกอบดวย 2 องคประกอบ คอ

1. องคประกอบดานความร แบงเปน

ดานท 1 ความรเกยวกบกฎเกณฑทางวทยาศาสตร

ดานท 2 การอธบายปรากฏการณทางวทยาศาสตร

ดานท 3 การกระทากจกรรมทางวทยาศาสตร

2. องคประกอบดานความรสก แบงเปน

ดาน 4 การเหนคณคาของกจกรรมทางวทยาศาสตร

ดาน 5 การตระหนกถงลกษณะและกระบวนการทางวทยาศาสตร

ดาน 6 ความสนใจในการทางานดานวทยาศาสตร

62

วคเตอร (Victor , 1975 : 17) กลาวถงลกษณะของผมเจตคตทางวทยาศาสตรไวดงน

1. อยากรอยากเหน

2. พยายามหาหลกฐานตาง ๆ ทเชอถอได 3. มใจกวาง

4. มความหนกแนน

5. ไมตดสนดวยอารมณ

6. ไมลงขอสรปเมอยงมหลกฐานไมเพยงพอ

7. เคารพในความคดเหนของคนอน

8. ไมเชอคาพดทยงไมมขอพสจน

9. ไมเชอโชคลาง

10. ยดถอความจรง

11. เตมใจทจะตอบขอซกถามของคนอน

แฮนย เทอรเบอและคอลเลตเต (Haney, 1964 : 33 - 35; Thurber and Collette, 1970 )

กลาวถงคณลกษณะผทมเจตคตทางวทยาศาสตรไว 8 ประการดงน

1. ความอยากรอยากเหน (Curiosity)

2. ความมเหตมผล (Rationality)

3. การไมดวนสรป (Suspended judgment)

4. ความใจกวาง (Open mindedness)

5. การมวจารณญาณ (Critical mindedness)

6. การไมถอตนเปนใหญ (Objectivity)

7. ความซอสตย (Honesty)

8. ความออนนอมถอมตน (Humility)

ซนอล และซนอล (Sunal W.D. and Sunal S.C. ,2003 : 86) กลาวถง เจตคตทควรสรางใหเกดขนในการเรยนรวทยาศาสตรอยางมความหมายประกอบดวย

1. ความอยากรอยากเหน (Curiosity)

การตงคาถาม

ความตองการทจะร

2. การคานงถงหลกฐาน (Respect for Evidence)

การเปดใจกวาง

ความบากบนอตสาหะ

63

ความเตมใจทพจารณาหลกฐานทขดแยง

3. การมลกษณะทยดหยนได (Flexibility)

ความเตมใจทพจารณาทบทวนความคดเหน

การยอมรบวาความคดเหนเปนสงทมอยชวคราว

ความเตมใจทพจารณาวธการอนๆ

4. ความรบผดชอบตอสงแวดลอมและผอน (Responsibility to People and the

Environment)

5. ความซาบซงในธรรมชาต (Appreciation of nature)

จกา และปเตอร (Gega and Peter, 1998 : 99 - 101) ไดระบองคประกอบของเจตคตทางวทยาศาสตรไว 5 ดาน ดงน

1. ความอยากรอยากเหน (Curiosity)

2. การคดคนดวยตนเอง (Inventiveness)

3. การคดอยางวพากษวจารณ (Critical Thinking)

4. ความมงมน (Persistence)

5. ความไมเชอสงใดโดยงาย (Uncertainty)

จกา (Gega, 1986 : 68 -69) ไดกาหนดเปาหมายดานจตพสยทางวทยาศาสตร ไวดงน

1. ความอยากรอยากเหน (Curiosity)

การใชประสาทสมผสหลายทางในการสารวจสงมชวตและวตถ

การถามคาถามทเกยวกบเรองราวหรอวตถประสงคทศกษา

การแสดงความสนใจในผลทไดจากการทดลอง

2. การคดคนดวยตนเอง (Inventiveness)

การใชแนวทางสรางสรรค

เสนอแนะการทดลองแบบใหม

การลงขอสรปใหมจากการสงเกต

3. การคดอยางวพากษวจารณ (Critical Thinking)

การใชหลกฐานพสจนขอสรป

การเปลยนแนวคดโดยตองมหลกฐาน

4. ความเพยรพยายาม (Persistence)

การสบเสาะหาความรอยางตอเนอง

การทดลองใหมในสงทศกษา

64

ภพ เลาหไพบลย (2542 : 12-13) ไดระบคณลกษณะผมเจตคตทางวทยาศาสตรไวดงน

1. ความอยากรอยากเหนนกวทยาศาสตรตองเปนผมความอยากรอยากเหนเกยวกบปรากฏการณธรรมชาต เพอแสวงหาคาตอบทมเหตผลในขอปญหาตาง ๆ และมความยนดมากทไดคนพบความรใหม

2. ความเพยรพยายามนกวทยาศาสตรตองเปนผมความเพยรพยายามและไมทอถอยเมอมอปสรรคหรอมความลมเหลวในการทาการทดลอง มความตงใจแนวแนตอการเสาะแสวงหาความร เมอไดคาตอบทไมถกตองไดทราบวา วธการเดมใชไมได ตองหาแนวทางในการแกปญหาใหมและความลมเหลวทเกดขนนนถอวาเปนขอมลทตองบนทกไว

3. ความมเหตผล นกวทยาศาสตรตองเ ปนผมเหตผล ยอมรบในคาอธบาย เมอมหลกฐานหรอขอมลมาสนบสนนอยา งเ พยงพอ อธบายหรอแสดงความคดเ หนอยา งมเ หตมผล หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน ตรวจสอบความถกตองสมเหตสมผลของแนวคดตางๆ กบแหลงขอมลทเชอถอได แสวงหาหลกฐานและขอมลจากการสงเกตหรอการทดลอง เพอสนบสนนหรอคดคนหาคาอธบาย มหลกฐานขอมลอยางเพยงพอเสมอกอนสรปผล เ หนคณคาในการใช เหตผลยนดใหมการพสจนตามเหตผลและขอเทจจรง

4. ความซอสตย นกวทยาศาสตรตองเ ปนผมความซอสตย บนทกผลหรอขอมลตามความเปนจรงดวยความละเอยดถกตอง ผอนสามารถตรวจสอบในภายหลงได เ หนคณคาของการเสนอขอมลตามความเปนจรง

5. ความมระเบยบและรอบคอบนกวทยาศาสตรตองเ ปนผเ หนคณคาของความมระเบยบ รอบคอบและยอมรบประโยชนในการวางแผนการทางานและจดระบบการทางานนาวธการหลาย ๆ วธมาตรวจสอบผลการทดลองหรอวธการทดลอง ไตรตรอง พนจพเคราะห ละเอยด ถถวนในการทางาน ทางานอยางมระเบยบเรยบรอย มความละเอยดกอนการตดสนใจ

6. ความใจกวาง นกวทยาศาสตรตองเปนผมใจกวางทรบฟงความคดเหนของผอน รบฟงคาวพากษวจารณ ขอโตแยงหรอขอคดเหนทมเหตผลของผอนโดยไมยดมนในความคดของตนฝายเดยว ยอมรบการเปลยนแปลง ยอมพจารณาขอมลหรอความคดทยงสรปแน นอนไมไดและพรอมทหาขอมลเพมเตม

สโขทยธรรมาธราช (2537 : 26 - 27) สรปไววา เจตคตทางวทยาศาสตรมองคประกอบดงตอไปน

1. ความอยากรอยากเ หน เ ปนความพอใจของบคคลทเผชญกบสภาพการณใหม ๆ นกวทยาศาสตรควรเปนผทมความอยากร อยากเหนเกยวกบปรากฏการณธรรมชาต เพอแสวงหาคาตอบทมเหตผลในปญหาตาง ๆ และพรอมทคนควาหาความรใหม ๆ

65

2. ความมเหตผล ซ งความมเหตผลเปนตวกาหนดแนวทางของพฤตกรรมของบคคล นกวทยาศาสตรตองเปนคนทมเหตผล ยอมรบในคาอธบาย เมอมหลกฐานหรอขอมลมาสนบสนนอยางเพยงพอ อธบายหรอแสดงความคดเหนอยางมเหตมผล หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน ตรวจสอบความถกตองสมเหตสมผลของแนวคดตาง ๆ กบแหลงขอมลทเชอถอไดหาหลกฐานจากการสงเกตและการทดลองเพอสนบสนนคาอธบาย มหลกฐานและขอมลอยางเพย งพอกอนทสรปผล เหนคณคาของการใชเหตผลและพรอมทใหผอนตรวจสอบผลงานของตน

3. ความเพยรพยายาม นกวทยาศาสตรตองเปนผทมความเพยรพยายาม มานะอดทนและไม ทอถอย เมอพบอปสรรคตาง ๆ มความตงใจแนวแนในการแสวงหาความร เมอไดคาตอบไมถกกคดคนหาวธการใหมจนไดคาตอบทตองการไมวาใชความพยายามกครงกตาม

4. ความซอสตย นกวทยาศาสตรตองมความซอสตย บนทกขอมลไวตามความเปนจรงดวยความละเอยดถกตอง ซงสามารถตรวจสอบได เหนคณคาของการเสนอขอมลตามความเปนจรง

5. ความมระเบยบรอบคอบ นกวทยาศาสตรตองเ ปนผททางานอยางมระบบ มระเบยบรอบคอบ จดระบบในการทางาน ใช วธการศกษาหลายวธในการตรวจสอบ ผลการทดลอง ไตรตรอง วนจวเคราะหอยางละเอยดถถวนในการทางานกอนตดสนใจ

6. ความใจกวาง เ ปนความเตมใจทเปลยนแปลงความคดของตน เมอมเ หตผลสมควร นกวทยาศาสตรมใจกวางยอมรบฟงความคดเหนของผอน รบฟงคาวจารณขอโตแยงทมเหตผลของผอน ไมยดมนในความคดของตนฝายเ ดยว ยอมรบการเปลยนแปลง และพรอมทหาขอมลหรอศกษาหาความรเพมเตม

7. การใชความคดเชงวพากษวจารณ หมายถง ความพยายามทหาขอสนบสนนหลกฐานหรอขออางองตาง ๆ กอนตดสนหรอลงขอสรปใด ๆ หรอไมยอมรบ ความคดเหนดานใด ๆโดยปราศจากขอมลมาสนบสนนอยางพอเพยง รจกแยงและหาหลกฐานมาสนบสนน ความคดเหนของตน

8. การยอมรบในขดจากด หมายถง การยอมรบในขอจากดของการแสวงความรความจรงทพบในวนนวา อาจเปลยนแปลงไดในอนาคต และไมยอมรบขอสรปใด ๆ อยางไมมเหตผล

9. การยอมรบในสงทคนพบ หมายถงความพอใจทยอมรบขอสรปทมขอมลสนบสนนหรอไดรบการทดสอบแลว

66

พฤตกรรมทบงบอกลกษณะของบคคลทมเจตคตทางวทยาศาสตร บคคลทมเจตคตทางวทยาศาสตรสามารถประเมนไดจากพฤตกรรมหลาย ๆ อยาง สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2531: 11-12) ไดกลาวถงลกษณะพฤตกรรมทบงชจตพสยดานวทยาศาสตร ดงน

ตารางท 4 พฤตกรรมทบงบอกลกษณะของบคคลทมเจตคตทางวทยาศาสตร

คณลกษณะ ลกษณะบงช / พฤตกรรม

1. ความอยากร

อยากเหน

1. มความเชอวาการทดลองคนควาจะทาใหคนพบวธแกปญหาได 2. มความใสใจและพอใจใครสบเสาะแสวงหาความรในสถานการณและปญหาใหม ๆ อยเสมอ

3. มความกระตอรอรนตอกจกรรมและเรองตาง ๆ

4. ชอบทดลองคนควา

5. ชอบสนทนา ซกถาม ฟง อาน เพอใหไดรบความรเพมขน

2. ความรบผดชอบ 1. ยอมรบผลการกระทาของตนเองทงทเปนผลดและผลเสย

2. เหนคณคาของความรบผดชอบและความเพยรพยายามวาเปนสงทควรปฏบต

3. ไมละเลยทอดทงหรอหลกเลยงงานทไดรบมอบหมาย

4. ทางานทไดรบมอบหมายใหสมบรณตามกาหนดและตรงตอเวลา

5. ปองกนไมใหเกดผลเสยตอตนเอง สงคม และสงแวดลอมจากงานของตน

6. ทางานเตมความสามารถ

7. ดาเนนการแกปญหาจนกวาไดคาตอบ

8. ไมทอถอยเมอมอปสรรคหรอลมเหลวในการทางาน

9. มความอดทนแมการดาเนนการแกปญหายงยากและใชเวลา 3. ความมเหตผล 1. ยอมรบในคาอธบาย เมอมหลกฐานหรอขอมลมาสนบสนนอยาง

เพยงพอ

2. เหนคณคาในการใชเหตผลในเรองตาง ๆ

3. ไมเชอโชคลางหรอคาทานายทไมสามารถอธบายตามวธการทาง

วทยาศาสตรได แตพยายามอธบายสงตาง ๆ ในแงเหตและผล

4. อธบายหรอแสดงความคดอยางมเหตและผลทเกดขน

5. หาความสมพนธของเหตและผลทเกดขน

67

ตารางท 4 พฤตกรรมทบงบอกลกษณะของบคคลทมเจตคตทางวทยาศาสตร (ตอ) คณลกษณะ ลกษณะบงช / พฤตกรรม

6. ตรวจสอบความถกตองหรอความสมเหตสมผลของแนวความคดตาง ๆ กบแหลงขอมลทเชอถอได 7. เสาะแสวงหาหลกฐาน/ขอมลจากการสงเกตหรอการทดลองเพอ

สนบสนนหรอคดคนคาอธบาย

8. รวบรวมขอมลอยางเพยงพอเสมอกอนลงขอสรปเรองราวตาง ๆ

4. ความมระเบยบและ

รอบคอบ

1. วางแผนการทางานและจดระบบการทางาน

2. ตรวจสอบความเรยบรอย หรอคณภาพของเครองมอกอนทาการ

ทดลอง

3. ยอมรบวาความมระเบยบและรอบคอบมประโยชน

4. เหนคณคาของความมระเบยบและรอบคอบ

5. นาวธการหลาย ๆ วธมาตรวจสอบผลหรอวธการทดลอง

6. มการใครครวญ ไตรตรอง พนจพเคราะห

7. มความละเอยดถถวนในการทางาน

5. ความซอสตย 1. ชนชม ยกยองบคคลทเสนอความจรง ถงแมเปนผลทแตกตางจากผอน

2. เหนคณคาของการเสนอขอมลตามความเปนจรง

3. บนทกผลหรอขอมลตามความเปนจรง และไมเอาความคดเหนของตนไปเกยวของ

4. ไมแอบอางผลงานของผอนวาเปนผลงานของตน

6. ความใจกวาง 1. รบฟงคาวพากษวจารณ ขอโตแยงหรอขอคดเหนทมเหตผลของผอน

2. ไมยดมนในความคดของตน ยอมรบการเปลยนแปลง

3. รบฟงความคดเหนทตวเองยงไมเขาใจและพรอมททาความเขาใจ

4. ยอมพจารณาขอมลหรอความคดทยงสรปแนนอนไมไดและพรอมทหาขอมลเพมเตม

68

ตารางท 4 พฤตกรรมทบงบอกลกษณะของบคคลทมเจตคตทางวทยาศาสตร (ตอ) คณลกษณะ ลกษณะบงช / พฤตกรรม

7. มเจตคตทดตอ

วทยาศาสตร

1. พอใจในประสบการณการเรยนรทเกยวกบวทยาศาสตร

2. ศรทธาและซาบซงในผลงานทางวทยาศาสตร

3. เหนคณคาและประโยชนของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

4. ตระหนกในคณและโทษของการใชวทยาศาสตรและเทคโนโลย

5. เรยนหรอเขารวมกจกรรมทางวทยาศาสตรอยางสนกสนาน

6. เลอกใชวธการทางวทยาศาสตรในการคดและปฏบต

7. ตงใจเรยนวชาวทยาศาสตร

8. ใชความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางมคณธรรม

9. ใชความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยโดยใครครวญไตรตรองถงผลดและผลเสย

8. ความสามารถในการทางานรวมกบผอน

1. เหนคณคาของการทางานรวมกบผอน

2. เตมใจททางานรวมกบผอน

3. ประพฤตและปฏบตตนตามขอตกลงของกลม

4. งดเวนการกระทาอนเปนผลเสยหายแกสวนรวม

5. เหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน

6. รจกบทบาทของตนทไดรบมอบหมายจากกลม

7. รจกขอความรวมมอและใหความรวมมอกบผอน

9. ความประหยด

1. ยนดทรกษาซอมแซมสงทชารดใหใชการได 2. เหนคณคาของการใชวสดอปกรณอยางประหยด

3. เหนคณคาของวสดทเหลอใช

4. ใชสารหรอวสดอปกรณตาง ๆ ในปรมาณทเหมาะสมและประหยด

69

จตตนสยเชงวทยาศาสตร (Scientific Habit of mind) ความหมายของจตตนสย นกการศกษาหลายทานใหความหมายของจตตนสย ดงน มาซาโน (Marzano, 1994) ใหความหมายของจตตนสยไววา เ ปนลกษณะของบคคลทใช ความคดเปนนสย ซงกระบวนการคดเองอาจตองตรวจสอบโดยการพจารณาอยางรอบคอบ มก ารประเมนผลความเสยงและผลทเกดตามมา คอสตาและคอลลค (Costa and Kallick, 2000A: 21) กลาววา จตตนสยเ ปนลกษณะของบคคลทใ ช ความคดในการทา งานจนเ ปนนสยทา ให สามารถเผชญก บสงตา ง ๆ ไดอยาง มประสทธภาพ ชวยสงเสรมใหสงคมมเมตตากรณาและมความเหนอกเหนใจกน

กระทรวงศกษาของรฐแมสซาซเซตส (Massachusetts Department of Education,1995) ใหความหมายของจตตนสยไววา เปนลกษณะบคคลทใช ความคด เจตคตในการทางานในการเ รยนรตลอดชวต

ดงนนอาจกลาวไดวา จตตนสยเชงวทยาศาสตร คอ ลกษณะของบคคลทใช ความคดหรอกระบวนการคดตามแนวทางวธการทางวทยาศาสตร

องคประกอบของจตตนสยเชงวทยาศาสตร

สมาคมอเมรกา (The American Association for the Advancement of

Science(AAAS),1990: 183-193) กลาวถง เปาหมายของการจดการศกษาวทยาศาสตร สงหนงทควรพฒนาใหเกดขนในตวผเรยน คอ จตตนสยเชงวทยาศาสตร ซงมองคประกอบดงน

1. คานยมและเจตคต (Values and Attitude)

คานยมของบคคลในวทยาศาสตร (The Value Inherent in Science)

คานยมทางสงคมเกยวกบวทยาศาสตร (The Social Value of Science)

เจตคตตอการเรยนรทางวทยาศาสตร (Attitude toward Learning Science)

2. ทกษะ (Skill)

ทกษะในการคานวณและประมาณคา (Computation and Estimation)

ทกษะในการสงเกตและการปฏบต (Manipulation and Observation)

ทกษะในการสอสาร (Communication)

การแสดงเหตผลในการโตแยง (Critical Response to Argument)

เบนทล; อเบรท; และอเบรท (Bently, Ebert and Ebert, 2000: 53) กลาวไววาควรสนบสนนการสอนวทยาศาสตรใหผเรยนเกดจตตนสยเชงวทยาศาสตร ซงประกอบดวยมตของความรสกและสตปญญาดงน

70

1. ความอยากรอยากเหน (Curiosity)

2. ความกระตอรอรน (Enthusiasm)

3. ความคดสรางสรรค (Creativity)

4. การใหความรวมมอ (Cooperativeness)

5. ความใจกวาง (Openness)

6. ความหวงใยสงแวดลอม (Concern for the Environment)

7. ความมงมน (Precision)

8. การรเรมและความเพยรพยายาม (Initiative and Persistence)

9. ความสงสย (Skepticism) มาตรฐานแปซฟกเพอความเปนเ ลศ (Pacific Standards for Excellence : Online) กลาวถง จตตนสยของผทรเรองวทยาศาสตร (Scientifically literate) ไวดงน

1. ทกษะในการสบสวนหาความรทางวทยาศาสตร (Science Inquiry Skill) ไดแกการตงคาถาม การจนตนาการ การชางประดษฐคดคนดวยตนเอง มหลกตรรกะ หลกฐานจากการทดลอง การวด และการสงเกตอยางระมดระวง

2. มแน วโน มลกษณะ จตใ จและเ จตคตทาง วทยาศาสตร (Scientific Attitudes and

Disposition) บคคลทมความรเ รอง วทยาศาสตรจะ เปน ผทมความอยาก รอยากเ หน ความคดสรางสรรค การมใจเปดกวาง และความไมเชอหรอสงสย

3. การคดวเคราะห (Critical Thinking) การตดสนความรทางวทยาศาสตรจากหลกฐานขอมลการแยกขอเทจจรงออกจากความคดเหน การแยกอคตออกจากขอโตแยง

ลและเฟรด (Lee & Fradd ,1998) ไดกลาววาจตตนสยเชงวทยาศาสตรมความเกยวของกบคานยมและเจตคต ดงน

1. เจตคตและคานยมโดยทวไปของมนษย

ความอยากรอยากเหน (Curiosity)

ความสามารถทจะเขาใจอยางลกซง (Insight)

ความสนใจ (Interest)

ความกระตอรอรน (Enthusiasm)

ความขยนหมนเพยร (Diligence)

ความเพยรพยายาม (Persistence)

2. เจตคตและคานยมทสาคญทางวทยาศาสตร

ความคดสรางสรรค (Creativity)

71

การเปดใจยอมรบความคดใหม ๆ (Openness to New Ideas)

ความคดท เ ปนอสระและ คดอย าง วพ ากษวจา รณ ( Critical and Independent

Thinking)

ความอดทนเกยวกบสงทไมชดเจน (Tolerance of Ambiguity or Uncertainty)

ความไมเชอและสงสย (Skepticism)

การคดอยางมเหตผล (Reasoning)

การพสจนซงขนอยกบการสงเกต (Empirical Verification)

การโตแยงดวยพยานหลกฐานและหลกตรรกะ (Arguments Based on Evidence

and Logic)

การตง ขอ สง เ กตมากกวาทาทาย ผ ร ( Questioning rather than Deferring to

Authority)

3. เจตคตและคานยมสาหรบการแลกเปลยนเรยนร

การทางานเปนทม (Teamwork)

การยนดรวมมอกบผอน (Collaboration)

มความรบผดชอบตอการเ รยนรรวมกบสงคม (Shared Responsibility for Learning

with other in a Science Learning Community)

มาตรฐานการศกษาวทยาศาสตรของเคนช ส (Kansas Science Education Standar, 2005:

Online) ระบตวชวดจตตนสยเชงวทยาศาสตรในมาตรฐานการเรยนรธรรมชาตและความเปนมาของวทยาศาสตรสาหรบนกเรยนเกรด 5 - 7 ประกอบดวย

ความซอสตย (Honesty)

ความสงสย (Demonstrates Skepticism Appropriately)

การเปดใจกวางยอมรบแนวความคดใหม (Open-Mindedness to New Ideas)

การตดสนใจโดยใชหลกฐานประกอบ (Decisions on Evidence)

จอรน ดวอ (Frontier of Science: A Science Course for the Core Curriculum at Columbia

University. Online; citing Dewey John , 1938) ไดใหความหมายวา ตรรกะคอทฤษฏเกยวกบการสบเสาะ “Logic : The Theory of Inquiry” และไดกาหนดคาวา “Scientific Habits of Mind” แลวระบคณลกษณะไวดงน

1. การคดเชงตรรกะ (Logical Thinking)

2. การวเคราะหเชงปรมาณ (Quantitative Analysis)

3. การคดอยางมเหตผลแบบนรนย (Deductive Reasoning)

72

จตวทยาศาสตร (Scientific mind)

ความหมายของจตวทยาศาสตร ฮอนเดอรรช (Honderich, 1995) กลาววา จตวทยาศาสตร (Scientific Mind) หมายถง การคดทอยบนพน ฐานวธการทางวทยาศาสตรและทรรศนะการมอง โลกแบบวทยาศาสตรดง น วทยาศาสตรมความสาคญมากกวาศลปะในการทาความเขาใจเกยวกบโลกหรอเหตการณทตองการทาความเขาใจ วธการทางวทยาศาสตรเ ปนวธการทางปญญาเพยงวธการเ ดยวทไดรบการยอมรบ ปญหาทางปรชญาเปนปญหาทางวทยาศาสตรและจดการไดดวยวธการทางวทยาศาสตร“Scientific”

หมายถง สงทเกยวของกบการใชความรทางวทยาศาสตรชนาหรอเกยวของกบวทยาศาสตร ซงในทนหมายถง ความรทไดมาจากการศกษาทางวทยาศาสตร

“Mind” หมายถง แหลงของจตสานก ความคด ความรสก ความโนมเ อยง หรอวธการคดของบคคล

“Scientific mind” หมายถง จตสานก ความคด ความรสก ความโนมเ อยง หรอวธการคดของบคคลทใช วธการทางวทยาศาสตรเ ปนสงชนา (Rowland Gordon : Online; citing Compact

OED1991,1674 : 1084)

วสเซอร (Visser, 2000:Online) กลาวไววา จตวทยาศาสตร (Scientific Mind) ประกอบดวยเจตคต (Attitude) และทกษะทางการคด (Cognitive) เกยวกบการยอนคดเกยวกบความคดของตน (Meta-Cognitive) ทมลกษณะเปนนสยของจตใจในการวพากษวจารณความรของผรหรอความรเ ดมทมอย ซงแสดงถงความมจรยธรรมและสนทรยศาสตรในระดบสงของบคคล

สรปไดวา จตวทยาศาสตร (Scientific Mind) หมายถง ลกษณะนสยหรอพฤตกรรมของเดกปฐมวยทมตอวชาวทยาศาสตร ไมวาเปนความชอบ ความสนใจ เ หนคณคา และเกดแรงจงใจในการ เ รยนวทยาศาสตร รวมทงยง เ ปนการแสดงพฤตกรรมของ เ ดกปฐมวยทมตอการ เ รยนวทยาศาสตร ความพงพอใจในการเรยนวทยาศาสตร และสนใจทจะคนควาสงใหม ๆ อยเสมอ

องคประกอบของจตวทยาศาสตร (Scientific Mind) สไมล (Smily : Online) ระบองคประกอบของจตวทยาศาสตร ประกอบดวย

1. ความมเหตมผล (Rationality)

2. ความอยากรอยากเหน (Curiosity)

3. ความมใจกวาง (Open-Mindedness)

4. การคดพจารณาอยางละเอยดรอบคอบ (Suspended Judgment)

5. ความไมมอคต (Objectivity)

73

6. การคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking)

7. ความมงมน (Persistence)

8. การคดคนดวยตนเอง (Inventiveness)

9. ความเหนอกเหนใจผอน (Caring)

10. ความซอสตย (Honesty)

11. ความถอมตน (Humility)

โรวแลน (Rowland : Online) ไดระบองคประกอบของจตวทยาศาสตร Scientific Mind

ประกอบดวย

1. เชอวาความรสามารถพสจนได (Verifiable Knowlead)

2. การพจารณาอยางละเอยดรอบคอบเกยวกบความนาเชอถอ และขอกาหนดของเหตการณ เพอการตดสน ใจ (Judgments of Trustworthiness,and Provision of Evidence for Making such

Judgments)

3. มความคดวพากษวจารณ มจตสานกทจะไมลาเ อยง (หรอตระหนกและรบรถงสงทลาเ อยง ) (Critical Mindset; a Conscious Attempt to be Unbiased (or to become aware of and

acknowledge one’s biases)

4. ความสามารถในการปรบตวและเปดใจกวาง (Adaptability and Openness of Mind)

5. ความอยากรอยากเหน (Curiosity)

6. การรจกปฏเสธความเชอทไมมการพสจน (The Ability to Recognize and an Attitude to

Reject Dogma)

7. เสาะแสวงหาความเขาใจจากสาเหต (Seeking to Understand Root Causes, not just

Symptoms)

8. การมสวนรวมในสงคมวทยาศาสตร (Participation in a Scientific Community)

9. ความเขาใจและใช ประโยชนจากวทยาศาสตร เชน ใช ภาษาและเครองมอเกยวกบวทยาศาสตร (an understanding and use of science, for example, the use of scientific tools and

language)

รอย (Roy, 2000:online)ไดกลาวถงจตวทยาศาสตรใน 2 มต คอ มตความคด (Thought)และจตสานก (Conscience)ของการแสวงหาความรโดยวธการทางวทยาศาสตร เพอใหไดมาซงความรทสมบรณ โดยสรปเปนองคประกอบของจตวทยาศาสตรไดดงน

มความสนใจในธรรมชาต (Interesting nature)

มความอยากรอยากเหน (Inquisitive)

74

มความคดสรางสรรค (Creative)

มการคดอยางอสระดวยหลกตรรกะ (Logical Freethinking)

มการคดวเคราะหอยางวพากษวจารณ (Critical Analysis)

มการคดเขาใจไดดวยตนเอง (Intuition)

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย สสวท (2546 : 14-15) กลาวไววา คณลกษณะทชบงจตวทยาศาสตร (Scientific Mind)ไดแก เจตคตทางวทยาศาสตร และเจตคตตอวทยาศาสตร

1. เจตคตทางวทยาศาสตร เปนลกษณะนสยของผเรยนทคาดหวงไดรบการพฒนาโดยผานกระบวนการเรยนรวทยาศาสตร คณลกษณะของเจตคตทางวทยาศาสตรประกอบดวย

1.1 ความสนใจใฝรหรอความอยากรอยากเหน

1.2 ความมงมน อดทน รอบคอบ

1.3 ความซอสตย

1.4 ความประหยด

1.5 ความใจกวาง รวมแสดงความคดเหนและรบฟงความคดของผอน

1.6 ความมเหตผล

1.7 การทางานรวมกบผอนอยางสรางสรรค

2. เจตคตตอวทยาศาสตร เปนความรสกทผเรยนมตอการทากจกรรมการเ รยนรวทยาศาสตรดวยกจกรรมทหลากหลาย คณลกษณะของเจตคตตอวทยาศาสตรประกอบดวย

2.1 พอใจในประสบการณการเรยนรทเกยวกบวทยาศาสตร

2.2 ศรทธาและซาบซงในผลงานทางวทยาศาสตร

2.3 เหนคณคาและประโยชนของวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2.4 ตระหนกในคณและโทษของการใชเทคโนโลย

2.5 เรยนหรอเขารวมกจกรรมทางวทยาศาสตรอยางสนกสนาน

2.6 เลอกใชวธการทางวทยาศาสตรในการคดและปฏบต

2.7 ตงใจเรยนวชาวทยาศาสตร

2.8 ใชความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางมคณธรรม

2.9 ใชความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยโดยใครครวญ ไตรตรองถงผลดและผลเสย

75

สรปไดวา องคประกอบของจตวทยาศาสตรดงทกลาวมาขางตนนนมลกษณะทเหมอนกนโดยแบงออกไดเปนเจตคตทางวทยาศาสตร และ เจตคตตอวทยาศาสตร ซงกคอ ความรสกขางในจตใจของแตละบคคลทมตอการเรยนวทยาศาสตรโดยใช วธการหรอกระบวนการทางวทยาศาสตรเพอใหเกดเปนความรใหม ผวจยไดทาการศกษาและสงเคราะหจตวทยาศาสตรของนกการศกษาหลายทาน เพอเปนแนวทางในการศกษาจตวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยตอไป ดงตารางท 3

ตารางท 5 ตารางสงเคราะหจตวทยาศาสตร

รายการ ชอเจาของ แนวคด

1. อย

ากรอ

ยากเหน

2. พย

ายามห

าหลก

ฐานต

าง ๆ

ทนาเช

อถอไ

ด 3.

มใจก

วาง

4. มค

วามห

นกแน

น

5. ไม

ตดสน

ดวยอ

ารมณ

6. ไม

ลงขอ

สรปเม

อยงไม

มหลก

ฐาน

7. เค

ารพใ

นความค

ดเหนข

องผอ

น

8. ไม

เชอคาพด

ทยงไมม

ขอพส

จน

9. ไม

เชอโช

คลาง

10. ย

ดถอค

วามจ

รง 11

. เตมใ

จทจะ

ตอบข

อซกถ

าม

12. ค

วามป

ระหย

ด

1.Victor 1978

2. Heiss and

Other 1954

3. Saunders 1955

4. Victor and

Zakhariades 1975

5. Haney 1964

Thurber and

Collette 1970

6. Sunal W.D.

and Sunal S.C.

2003

7. Gega and

Perter 1998

8. Gega 1986

9. Bently , Ebert

and Ebert 2000

10. Lee and

Fradd 1998

76

ตารางท 5 ตารางสงเคราะหจตวทยาศาสตร (ตอ) รายการ

ชอเจาของ แนวคด

1. อย

ากรอ

ยากเหน

2. พย

ายามห

าหลก

ฐานต

าง ๆ

ทนาเช

อถอไ

ด 3.

มใจก

วาง

4. มค

วามห

นกแน

น

5. ไม

ตดสน

ดวยอ

ารมณ

6. ไม

ลงขอ

สรปเม

อยงไม

มหลก

ฐาน

7. เค

ารพใ

นความค

ดเหนข

องผอ

น

8. ไม

เชอคาพด

ทยงไมม

ขอพส

จน

9. ไม

เชอโช

คลาง

10. ย

ดถอค

วามจ

รง 11

. เตมใ

จทจะ

ตอบข

อซกถ

าม

12. ค

วามป

ระหย

ด

11. Kansas

Science Eduation

Standard 2005

12. Dewey John

1938

13. Smiley :

Online

14. Rowland :

Online

15. Roy : Online

16. ภพ เลาหไพบลย 2542

17. สโขทย

ธรรมาธราช 2537

18. สสวท 2546

จากตารางสงเคราะหแนวคดตาง ๆ ดานจตวทยาศาสตร พบวา จตวทยาศาสตรดานอยากรอยากเหน มจานวนมากทสด รองลงมาคอ มใจกวางและไมลงขอสรปเมอยง ไมมหลกฐาน ดงนนผวจยไดนาอยากรอยากเหน และไมลงขอสรปเมอยงไมมหลกฐาน มากาหนดเปนจตวทยาศาสตรทใชสงเกตเดกปฐมวยขณะทากจกรรม โดยเปลยนชอจาก อยากรอยากเหนเปลยนเปนความสนใจใฝร ไมลงขอสรปเมอยงไมมหลกฐาน เปลยนเปน ความซอสตย และผวจยไดเพมเ รองความรบผดชอบเพราะเลงเหนวาความรบผดชอบควรพงใหเกดกบเดกปฐมวย ในการวจยครงนผ วจยจงไดกาหนดจตวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวยขนมา 3 ดาน คอ ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบและดานความซอสตย

77

จากทกลาวมาขางตนเกยวกบจตวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย สถาบนสง เสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย สสวท. (2551) ไดระบเ ปาหมาย สาคญประการหนงของการจดประสบการณวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย คอ การพฒนาใหเ ดกมจตวทยาศาสตร มคณธรรม จรยธรรม และคานยม การใช วทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางสรางสรรค จตวทยาศาสตรทกลาวถงนเปนคณลกษณะหรอลกษณะนสยของบคคลทเกดขนจากการศกษาหาความร โดยใช กระบวนการทางวทยาศาสตรไดแก ความสนใจใฝร ความมงมน อดทน รอบคอบ ความรบผดชอบ ความซอสตย ประหยด การยอมรบฟงความคดเหนของผอน ความมเหตผล และการทางานรวมกบผอนไดอยางสรางสรรค Lind (2000) , Charlesworth and Lind (2007) ระบวา จตวทยาศาสตรทสาคญสาหรบเดก คอ ความอยากร อยากเหน ความชางสงสย การไมยอทอตอความลมเหลวหรอความมงมน และการมทศนคตทดตอตนเอง ดงนน จตวทยาศาสตรทควรปลกฝง สนบสนน สงเสรม ใหเกดขนตงแตวยเยาว คอ จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ ความมเหตผล และความซอสตย ซงจตวทยาศาสตรทง 4 ดานนสามารถสง เสรมใหเกดขนในเดกวยปฐมวยได ซงมความสอดคลองกบระดบพฒนาการของเ ดกวย 5-6 ขวบ กลาวคอ เ ดกในวยนมความอยากรอยากเหน ชางสงสย ชางซกถาม โดยใชคาถาม “ อะไร ทาไม อยางไร ”

จตวทยาศาสตร ดานความสนใจใฝร เปนคณลกษณะของเ ดกทชอบศกษาหาความรกบสงแปลกใหมรอบตว อยากร อยากเหน ชางซกถาม เรยนรในรปแบบตาง ๆ อยางตอเ นอง และมเจตคตทดตอการเรยน สามารถปรบตนเองใหทนตอความเปลยนแปลงและสามารถอยในสงคมการเ รยนรไดอยางมความสข หากเดกไมสนใจใฝรกลายเปนคนลาหลงไมทนโลก ลาบากตอการปรบตวใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวในยคโลกาภวฒน (อารย พนธมณ 2545) ซงความสนใจใฝรเปนตวบงชทสาคญตามกบมาตรฐานท 6 เดกมความสนใจใฝร รกการอาน และพฒนาตนเองตวบงชท 1) รจกตงคาถามเพอหาเหตผล และมความสนใจใฝร 2) มความกระตอรอรนในการเ รยนรสงตางๆ รอบตว และสนกกบการเรยนร

จตวทยาศาสตรดานความซอสตยและความรบผดชอบ ดงพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช พระราชทานเนองในวนเ ดกแหงชาตป 2531 ความตอนหนงวา “ ความซอสตย สจรตเปนพนฐานของความดทกอยาง เดก ๆ จงตองฝกฝนอบรมใหเกดมขนในตนเอง เพอจกไดเตบโตขนเปนคนดมประโยชนและมชวตทสะอาดทเจรญมนคง ” ความซอสตยจงถอเปนคณลกษณะสาคญทควรปลกฝงใหตงแตเยาววย เพราะถาเ ดกวยนมความซอสตยกเปนผใหญทซอสตยในอนาคต ความรบผดชอบเปนปจจยทสาคญททาใหมนษยประสบผลสาเ รจในการประกอบกจการงานทงปวง กจกรรมทสาคญยอมตองการผทมความรบผดชอบสง ความรบผดชอบมความสาคญตอเดกและสงคมมาก มความจาเ ปนทตองปลกฝงใหเกดกบคนไทยทกคน

78

โดยเฉพาะเยาวชนของชาต ซงเปนกาลงของชาตในการพฒนาประเทศ เพราะเ ดกทมความรบปดชอบ จะเตบโตเปนผใหญทมความรบผดชอบ ( จนตนา จนทรดา 2550 : 4) ซงความซอสตยและความรบผดชอบนเปนตวบงชทสาคญตามมาตรฐานการศกษาปฐมวยระบมาตรฐานดานคณภาพมาตรฐานท 1 เ ดกมคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค ตวบงชท 1) มวนย มความรบผดชอบ ปฏบตตามขอตกลงรวมกน 2) มความซอสตยสจรต

ดงนนในการวจยครงนผวจยสรปไดนาองคประกอบจตวทยาศาสตรทพง เกดกบเ ดกปฐมวย 3 ดาน ไดแก ความสนใ จใ ฝ ร ความรบผดช อบและความซอสตย มา ศกษารวมก บการจดประสบการณการสบเสาะหาความรแบบ 5E โดยคณลกษณะ 3 ดาน มรายละเอยด ดงน

1. ความสนใจใฝร หมายถง พฤตกรรมของเดกปฐมวยทมความพยายามสบเสาะหาความรใหม ๆ ดวยวธการสงเกต การสารวจและการแสวงหาขอมลในสงทสนใจ ผานการใช ประสาทสมผสและอปกรณตาง ๆ ทเหมาะสมกบสถานการณ เพอใหไดความร

2. ความรบผดชอบ หมายถง พฤตกรรมของเดกปฐมวยทสามารถทากจกรรมทไดรบมอบหมายใหสาเรจดวยความเพยรพยายามของตนเองโดยไมยอทอตออปสรรค และยอมรบผลทเกดขนจากการกระทาของตนเอง

3. ความซอสตย หมายถง พฤตกรรมของเดกปฐมวยทแสดงขอมลดวยความถกตอง บนทกขอมลตามความเปนจรง เหนคณคาของการนาเสนอขอมลตามความเปนจรง นาเสนอขอมลทเ ปนจรงของตนเองแมจะเปนผลทแตกตางจากคนอนกตาม

งานวจยทเกยวของกบการคดแกปญหา

งานวจยในประเทศ

ศรนาถ บวคล (2549 : บทคดยอ) ไดทาการวจยเ รองการพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยโดยใชการจดประสบการณแบบโครงงาน กลมตวอยางทใช ในการวจย คอ เดกปฐมวยชนปท 3 โรงเรยนวดบานโปง “ สามคคคณปถมภ ” จงหวดราชบร จานวน 20 คน ผลการวจยพบวา !) ความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยกอนและหลงไดรบการจดประสบการณแบบโครงงานแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01 โดยคะแนนหลงการจดประสบการณแบบโครง งานสงกวากอนการจดประสบการณแบบโครงงาน 2) เ ดกปฐมวยมความสามารถในการทาโครงงานโดยภาพรวมอยในระดบด คอ เ ดกปฐมวยมความสามารถในการทาโครงงานดอกอญชนได มความตงใจกระตอรอรนในการศกษษคนควา มความรบผดชอบในการทางานทไดรบมอบหมาย มการวางแผนการทางาน มสวนรวมในการแกปญหาและสรปผลงาน

79

กลม 3) เดกปฐมวยมความคดเหนวาการจดประสบการณแบบโครงงานทาใหไดลงมอปฏบตจรง มโอกาสแลกเปลยนความรซงกนและกน มปฏสมพนธกนระหวางเดกกบเดก และเดกกบคร

ณฏฐนช สะมะจตร (2551 : บทคดยอ) ไดทาการวจยเ รองการพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยโดยการจดประสบการณดวยกระบวนการวจย กลมตวอยางทใช ในการวจย คอ เ ดกปฐมวย จาน วน 25 คน ภาคเ ร ยน ท 1 ปการศกษา 2551 โรงเ รยน วดกง ลาด ตาบลหวยดวน อาเภอดอนตม สานกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 1 จงหวดนครปฐม ผลการวจยพบวา 1) ความสามารถในการคดแกปญหาของผเ รยนช นอนบาลปท 2 กอนและหลงไดรบการจดประสบการณดวยกระบวนการวจย แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05

โดยเฉลยคะแนนความสามารถในการคดแกปญหาของผเ รยนไดรบการจดประสบการณดวยกระบวนการวจยสงกวากอนไดรบการจดประสบการณ ผ เ รยนมความสามาถในการ คดแกปญหาของตนเองทเกยวของกบผอนสงกวาความสามารถในการคดแกปญหาของผอน 2 ) ความพงพอใจของผเรยนทมตอการจดประสบการณดวยกระบวนการวจย โดยภาพรวมอยในระดบชอบมาก ทาใหผเรยนไดใชความคดขณะเรยนรดานประโยชนทไดรบ ผเรยนไดแกปญหาของตนเองและปญหาของผอน ดานบรรยากาศ ผเรยนสนกสนานขณะเรยนร ชอบทางานกลมรมกบเพอนและตองการเรยนรดวยการจดประสบการณแบบกระบวนการวจยอก

วรารตน ธมาลา (2553 : บทคดยอ) ไดทาการวจยเ รองความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรค กลมตวอยางทใช ในการศกษาครงน เ ปนเ ดกปฐมวยชาย – หญงทมอาย 4 - 5 ป ทศกษาอยในระดบช นอนบาลปท 2 ภาคเ รยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 29 คนของโรงเรยนสาธตละอออทศ สงกดมหาวทยาลยราชภ ฏสวนดสต ผลการวจยพบวา เ ดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมศลปสรางสรรคมความสามารถในการคดแกปญหาเหมาะสมมากขน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E งานวจยในประเทศ

ปรมาภรณ ทองส (2550 : บทคดยอ)ไดทาการวจยเ รองการพฒนาการคดทางบวกสาหรบเดกปฐมวยดวยกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร กลมตวอยางทใช ในการวจยครงนเ ปน เดกปฐมวย ชาย – หญง อาย 5-6 ป ทกาลง ศกษาอยในช นอนบาลปท 2 ภาคเ รยนท 2 ปการศกษา 2548 โรงเรยนอนบาลกนทรารมย อาเภอกนทรารมย จงหวดศรสะเกษ จานวน 30 คน ผลการวจยพบวาเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเรยนรแบบสบเสาะหาความร มความสามารถดานการคดทางบวกหลงการทดลองสงกวากอนการทดลอง อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และ

80

แตกตางจากกลมเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมการเ รยนรแบบปกต อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ทงโดยรวมและรายดาน

ชนญญา ไทยนวฒนวไล (2551 : บทคดยอ) ไดทาการวจยเ รองผลของการจดประสบการณวทยาศาสตรโดยใชวธวฏจกรการสบสอบหาความร ทมตอทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของเ ดกอนบาลกลมตวอยางทใช ในการวจย คอ เ ดกอาย 5-6 ป โรงเ รยนเทศบาลวดโคกสะทอน จานวน 64 คน แบงเปนกลมทดลองทใช การจดประสบการณวทยาศาสตรโดยวธวฏจกรการสบสอบหาความร จานวน 32 คน และกลมควบคมทใช การจดประสบการวทยาศาสตรแบบปกต จานวน 32 คนผลการวจยพบวา หลงการทดลอง กลมทดลองมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสงกวากลมควบคมอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

จราวรรณ จนทะศร ( 2553 : บทคดย อ) ไดทาการวจยเ รอง การศกษาทกษะการคดแกปญหาของเดกปฐมวยโดยใชการจดประสบการณแบบสบเสาะหาความร กลมตวอยางทใช ในการวจยครงนเปนเดกปฐมวยทกาลงศกษาอยในชนอนบาลปท 3 โงเ รยนปรชานศาสน อาเภอเมอง จงหวดชลบร ภาคเ รยนท 2 ปการศกษา 2552 ผลการวจยพบวา 1) เ ดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณแบบสบเสาะหาความร มทกษะการคดแกปญหาโดยรวมและรายดาน ไดแก การคดแกปญหาของตนเองทตองแกไขทนท การคดแกปญหาของตนเองทไมตองแกไขทนท การคดแกปญหาของตนเองทเกยวของกบผอนและการคดแกปญหาของผอนสงหวากอนไดรบการจดประสบการณอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 2) เ ดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณแบบสบเสาะหาความร มทกษะการคดแกปญหาโดยรวมและรายดาน ไดแก การคดแกปญหาของตนเองทตองแกไขทนท การคดแกปญหาของตนเองทไมตองแกไขทนท การคดแกปญหาขอตนเองทเกยวของกบผอนและการคดแกปญหาของผอนสงกวาเกณฑ อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

พนตสภา โกศลา (2553 : บทคดยอ) ไดทาการวจยเ รอง การพฒนาทกษะกระบวนการวทยาศาสตรและคณลกษณะดานจตพสยสาหรบเดกปฐมวย โดยใช กจกรรมการเ รยนการสอนแบบสบเสาะหาความร กลมเปาหมายทใชในการวจยเปนนกเรยนชนอนบาลปท 2 โรงเ รยนคาใหญวทยา อาเภอหวยเมก สานกงานเขตพนทการศกษากาฬสนธ เ ขต 2 ทกาลง เ ร ยนในภาคเ รยนท 1

ปการศกษา 2553 จานวน 15 คน ผลการวจยพบวา 1) การพฒนากจกรรมการเ รยนการสอนแบบสบเสาะหาความรสาหรบเดกปฐมวยทง 3 วงจร โดยภาพรวม คดเ ปนรอยละ 77.21 ทาใหนกเ รยนมทกษะกระบวนการวทยาศาสตรสงขนอยางตอเนอง 2) การพฒนาทกษะกระบวนการวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ทไดรบการจดกจกรรมการเ รยนการสอนแบบสบเสาะหาความร โดยรวมทง 4

ทกษะคดเปนรอยละ 87.22 ซงสงกวาเกณฑการผานทตงไว 3) คณลกษณะดานจตพสยสาหรบเดกปฐมวย ทไดรบการจดกจกรรมการเ รยนการสอนแบบสบเสาะหาความร พบวา โดยภาพรวมม

81

คาเฉลย 2.70 มคณลกษณะดานจตพสยอยในระดบด เมอพจารณารายดานเ รยงลาดบจากมากไปหานอย คอ ดานความสนใจ กานการปรบตว ดานนสยการเรยนและดานเจตคตทางวทยาศาสตร

งานวจยทเกยวของกบจตวทยาศาสตร

งานวจยในประเทศ นศารตน อสระมโนรส (2552) ศกษาผลของการใชกจกรรมเลานทานแบบไมจบเ รองทมตอพฤตกรรมทางจรยธรรมของเดกวยอนบาล 3 ดาน คอ พฤตกรรมทางจรยธรรมดานความซอสตย พฤตกรรมทางจรยธรรมดานความรบผดชอบ และพฤตกรรมทางจรยธรรมดานความเออเฟอเ ผอแผ กลมตวอยางคอเ ดกอนบาลช นปท 1 ผลการวจยพบวาเ ดกวยอนบาลทไดรบการใช กจกรรมเลานทานแบบไมจบเ รองมคา เฉลยของคะแนนพฤตกรรมทางจรยธรรมสงกวาเ ดกทไดรบการจดกจกรรมการเลานทานแบบปกตอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05โดยคาคะแนนของพฤตกรรมทางจรยธรรมดานความรบผดชอบ และพฤตกรรมทางจรยธรรมดานความเออเฟอเ ผอแผสงกวาคาคะแนนของพฤตกรรมทางจรยธรรมดานความซอสตย

ศศธร จนทมฤก (2554 : บทคดยอ) การพฒนารปแบบการเ รยนการสอนตามแนวคดการเรยนรจากประสบการณและวฏจกรการสบสอบหาความรเพอเสรมสรางจตวทยาศาสตรของเ ดกอนบาลกลมตวอยางทใชคอเดกอนบาลของโรงเ รยนสาธตมหาวทยาลยราชภ ฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราช ปถมภ 42 คนผลการวจยสรปไดดงน 1.รปแบบการเ รยนการสอนทพฒนาขนมองคประกอบ คอ หลกการ วตถประสงค เนอหา ขนตอนการจดประสบการณ และการประเมนการเรยนร รปแบบการเรยนการสอนมหลกการ 4 ประการ คอ 1) การเ รยนรเกดขนจากความสงสย ความอยากรอยากเหนของเดกอนนาไปสการสบสอบหาความร กอใหเกดความเขาใจและสามารถสรางเปนความรของตนเอง 2) การเรยนรอาศยประสบการณตรงทเ ดกไดลงมอกระทา ไดสารวจตรวจสอบในแหลงเรยนร และไดแสวงหาความรดวยวธการทหลากหลาย 3) การเ รยนรอาศยประสบการณเ ดมเพอเชอมโยงกบประสบการณใหมผานการทบทวน ไตรตรอง และสะทอนความคด นาไปสการเรยนรเชงนามธรรมทสงผลตอความคดและการปฏบต และ 4) การเ รยนรอาศยความสมพนธระหวางบคคลและสงแวดลอมกอใหเกดการพฒนาความร ทกษะ และจตวทยาศาสตร วตถประสงค คอ เพอเสรมสรางจตวทยาศาสตรของเ ดกอนบาล จดประสบการณดวยเนอหาทางวทยาศาสตรระดบอนบาล มขน ตอนการจดประสบการณ 7 ขน คอ 1) ขนสราง ความสงสย 2) ขนสารวจตรวจสอบ 3) ขนแลกเปลยนเรยนร 4) ขนสะทอนความคด 5) ขนสรางความเขาใจ 6) ขนประยกตการเรยนร และ 7) ขนประเมน เครองมอทใช ประเมนการเ รยนร คอ แบบประเมนมตคณภาพจตวทยาศาสตรเดกอนบาล 2.ผลการทดลองใช รปแบบการเ รยนการสอนตามแนวคด

82

การเรยนรจากประสบการณและวฏจกรการสบสอบหาความรเพอเสรมสรางจตวทยาศาสตรของเ ดกอนบาล ดงน 2.1 เดกอนบาลกลมทดลองมคะแนนเฉลยของจตวทยาศาสตรสงกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 2.2 เดกอนบาลกลมทดลองมคะแนนเฉลยของจตวทยาศาสตรสงกวากลมควบคมอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดง นน รปแบบการ เ รยนการสอน ทพฒนาขนสามารถเสรมสรางจตวทยาศาสตรของเดกอนบาลได

งานวจยทเกยวของกบการคดแกปญหา งานวจยตางประเทศ กวร (Goor, 1970) ไดทาการวจยพบวาเ ดกทมความคดสรางสรรค และมความเชอมนในตนเองสง จะมความสามารถในการแกปญหา มการถกเถยงวพากษวจารณและแสดงความคดเหนใหม ๆ ในการแกปญหาไดดกวาเดกทมความคดสรางสรรคตา

ซลวา บรเนอรและเจโนวา (Syliva,Bruner and Genova,1976 : 193, อางถงใน เปลว ปรสาร 2543 : 3) ไดทาการศกษาพบวา เดกทไดรบประสบการณเลนแบบอสระสามารถแกปญหาไดดกวาเดกทไดเลนโดยไดรบการชแนะ กลาวคอ เดกทไดเลนอสระสามารถแกปญหาไดหลายวธ มความพยายามตอเนอง มความยดหยนในการแกปญหาและเรมตนแกปญหาจากวธทง ายไปสวธทยากขนตามลาดบ

เซคล (Shakless, 1985) ไดศกษาผลของการสอนเทคนคการแกปญหาอยางสรรค ทมตอความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวย โดยแบงกลมตวอยางเ ปนกลมทดลองเช า และกลมทดลองบาย กลมควบคมบาย กลมทดลองไดรบการสอนการแกปญหาอยางสรางสรรค จานวน 18 บทเรยน ๆ ละ 30 นาท ในขณะทกลมควบคมเ รยนตามหลกสตรปกต ผลการศกษาพบวา กลมทดลองมความสามารถในการแกปญหาสงทสด

งานวจยทเกยวของกบการจดการเรยนรดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E งานวจยในตางประเทศ เมสน (Mason, 1997 : บทคดยอ) ไดศกษาการเรยนพชคณตดวยตนเองโดยใช การสอนแบบ

สบเสาะหาความรกลมยอยของนกเรยนเกรด 9 มจดมงหมายเพอแสดงใหเ หนถงองคประกอบทมผลตอความสาเรจในการเรยนรของนกเรยนโดยใชการสบเสาะหาความรกลมยอย และแสดงใหเ หนวาองคประกอบเหลานนมผลตอกระบวนการเ รยนรของนกเ รยนอยางไร กลมตวอยางเ ปนนกเ รยนเกรด 9 จานวน 22 คน ทเรยนพชคณต ผวจยเกบรวบรวมขอมลจากการสนทนากนในกลม ผลงานของนกเรยน การเขยนอธบาย และการบานทนกเรยนเขยนเกยวกบการเ รยนรคณตศาสตรในแตละ

83

วนของนกเรยน ผวจยเปนผสรปและตความหมายจากการเรยนร ผลการศกษาพบวา นกเ รยน เ รยนรคณตศาสตรไดดจาการสอนโดยการสอนแบบสบเสาะหาความรกลมยอย ซงสามารถสงเกตไดจากการสราง สรร คความรของนกเ รยน นก เ รยนสามารถเ รยนรการดาเ น นการทซบซอนและตความหมายของลกษณะความสมพนธทางคณตศาสตร ความสมพนธของ ครกบนกเ รยนและความสมพนธของ การทดสอบก บคะแนน การเ รยน รของ แต ละบคคลขนอยกบการสรา งประสบการณและมมมองของผเรยนแตละคน การเรยนรระหวางบคคลเกดขนไดดขนอยกบผ เ รยนคนอนๆ และความสมพนธระหวางนกเรยนกบคร ผเรยนแตละคนกบครมอทธพลตอกนและกนซงเปนความสมพนธทตองพฒนา

ทอมสน (Thomson, 2000 : บทคดยอ)ไดศกษาการสอนแบบสบเสาะหาความรและการใช ตวแทนในการสบเสาะหาความรวชาคณตศาสตรในระดบวทยาลย โดยมจดมงหมายการศกษาเพอ1) เปรยบเทยบการสอนแบบสบเสาะหาความรรวมกบวธการใช แบบจาลองทางคณตศาสตรในระดบวทยาลย 2 หองเรยนและ 2) เพอศกษาลกษณะทวไปของการใช ตวแทนในการสบเสาะหาความร ศกษาโดยการสงเกตการสอนจากครและนกเรยน 2 หองเรยน ในขณะทมการเ รยนการสอนในหองปฏบตการวชาแคลคลสสาหรบวทยาศาสตรในชวต โดยดจากสภาพทวๆ ไปในหองเ รยนและทกษะการใชแบบจาลองทางคณตศาสตรของนกเรยน มการบนทกเทปและวดโอและสมภาษณคร 1 คนกบนกเรยน 6 คน และศกษาการเขยนรายงานการทดลองของนกเ รยน ผลการศกษาพบวาจดมงหมายของครและเวลามผลตอการพฒนาการสบเสาะหาความร การใช แบบจาลองทางคณตศาสตร การใช สญลกษณ และการใช ภาษาของนกเ รยนทงสองหอง เมอมเวลามาก การดาเ นนการการของหอง เปนการใช คาถามของนกเ รยนในการพฒนาการใช แบบจาลองทางคณตศาสตรและความเขาใจของนกเรยน และมการเชอมโยงคณตศาสตรกบวทยาศาสตร บอยครง แตถามเวลานอยเพอใหครอบคลมหวขอตาง ๆ ในหองเรยนดาเนนไปดวยคาถามและวธการของคร มการเชอมโยงคณตศาสตรกบวทยาศาสตรนอย นกเรยนทงสองกลมคงไวซงกระบวนการความคดรวบยอดแบบจาลองทางคณตศาสตรและสามารถประยกตวธการไดแตนกเ รยนมความเชอมนในการบอกครในเรองความสมพนธของคณตศาสตรและวทยาศาสตร

งานวจยทเกยวของกบจตวทยาศาสตร

งานวจยในตางประเทศ Schulze (1987) ศกษาผลของการใช เทคนคแมแบบและวธสอนทมตอพฤตกรรมความ

ซอสตยของนกเรยนอนบาลและนกเ รยนเกรด 2 โดยมนกเ รยนเขารวมกลมละ 60 คน โดยใช วธสอน 4 วธ คอ 1) ใหเพอนเปนตวแบบและครอธบายตามตวแบบ 2) ใช ห นเชดเ ปนตวแบบและครอธบายตามตวแบบ 3) ใหเพอนเปนตวแบบและครสอนโดยตรง และ 4) ใช ห นเชดเ ปนตวแบบและ

84

ครสอนโดยตรง ผลการศกษาพบวา นกเรยนกลมทครสอนโดยตรงมความซอสตยสงกวานกเ รยนกลมทครอธบายตามตวแบบอยางมนยสาคญทางสถต นกเรยนกลมทใช ห นเชดและครสอนโดยตรงมความซอสตยสงกวานกเรยนกลมทใหเพอนเปนตวแบบอยางมนยสาคญทางสถต

Eisner (1993) ทาการศกษา พบวา การเรยนรทเกดจากการเ รยนจากประสบการณชวยใหผเรยนทางานรวมกบผอนได มความเขาใจกระบวนการเ รยนการสอนทงหมดและสามารถเลอกตอบสนองไดหลากหลายวธ นอกจากนการเรยนจากประสบการณยงชวยใหผ เ รยนฝกความสามารถในการแกปญหาและทกษะการตความไดเปนอยางด

Hamer (2000) ศกษาผลการจดกจกรรมในชนเรยนโดยการประยกตใช เทคนคการสอนโดยการเรยนรจากประสบการณ พบวาเทคนคการสอนโดยการเ รยนรจากประสบการณชวยสง เสรมการคดแกปญหา เกดความกระตอรอรนในการเรยน และชวยใหการทางานรวมกนเ ปนไปอยางมประสทธภาพ

สรป จากการศกษาแนวคด ทฤษฎ หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 หลกสตรสถานศกษาปฐมวย โรงเรยนบานลาดใหญสามคค และผลงานวจยทเกยวของ ผ วจยสง เคราะหไดเ ปนรปแบบการจดประสบการณดวยการ สบเ สาะหาความรแบบ 5E และนารปแบบไปจดประสบการณพ ฒนาความสามารถใ นการ คดแกปญหาของ เ ดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม อ .เมอง จ. สมทรสงคราม ผวจย พบวา การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E สามารถพฒนาความสามารถในการคดแก ปญหาของเดกปฐมวยไดอยางเ ปนระบบ ระหวา งการจดประสบการณเดกปฐมวยมพฒนาการทง 4 ดาน ไดแก ดานรางกายดานอารมณ จตใจ ดานสงคม และดานสตปญญา ดานรางกาย เดกปฐมวยไดมโอกาสศกษา ทดลอง เ รยนร ผานประสาทสมผสตาง ๆ มปฏสมพนธกบสงแวดลอม ฝกการคดแกปญหา ดวยการลงมอปฏบตดวยตนเอง และสรปความคดรวบยอดเปนความรใหม ดานอารมณ จตใจ เ ดกปฐมวยไดแสดงออกทางอารมณดวยการสอสาร พฒนาการรบรคณคาของตนเอง ซงทาใหพ ฒนาการดานอารมณ จตใจ ไดรบการพฒนานาไปสการเรยนรในระดบช นตอไป ดานสงคม เ ดกปฐมวยไดมปฏสมพนธกบเพอนเปนกลม พฒนาความอดทน เรยนรการปฏบตตามขอตกลงระหวางกน ดานสตปญญา เ ดกปฐมวยสามารถนาการสบเสาะหาความรแบบ 5E มขนตอน ดงน 1)ขนสรางความสนใจ(Engagement) 2) ขนสารวจและคนหา(Exploration) 3)ขนอธบายและลงขอสรป(Explanation) 4) ขนขยายความร (Elaboration)

85

และ 5) ขนประเมน (Evaluation) เ ปนเครองมอในการแสวงหาความรในการคดแกปญหาของตนเองทเกยวของกบผอนและการคดแกปญหาของผอน พฤตกรรมทางจตวทยาศาสตร ทง 3 ดาน ไดแก 1) ความสนใจใฝร 2) ความรบผดชอบ 3) ความซอสตย โดยครมบทบาทในการเสรมแรงเ ดกปฐมวยในทกกจกรรมเพอใหเดกปฐมวยคนพบคาตอบ และปฏบตกจกรรมอยางเ ตมความสามารถ เหมาะสมกบวยของเ ดกปฐมวย และเปนเยาวชนทดและมคณภาพตอไป สอดคลองกบผลจากงานวจยทเกยวของกบการพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเ ดกปฐมวยทงในประเทศและตางประเทศ สรปไดวา การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E สามารถสงเสรมพฒนาการทง 4 ดานของเดกปฐมวย นอกจากนน การสบเสาะหาความรแบบ 5E ทผ วจยสงเคราะหขนสามารถพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยใหสงขน

บทท 3 วธดาเนนการวจย

การวจยเรอง “ การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาและจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ” เปนการวจยเชงทดลอง ( Experimental Research ) ประเภทการวจย แบบกลมเดยวทดสอบหลง (The One – Shot Case

Design) ในการวจยครงน ผวจยไดดาเนนการดงรายละเอยดตอไปน

1. ประชากร ประชากรทใชในการศกษาวจยครงน ไดแก เดกปฐมวยชาย – หญง อายระหวาง 5-6 ป

ทกาลงศกษาอยชนอนบาลปท 2 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 ของโรงเรยนในกลมเครอขายลาดใหญ จานวน 10 โรงเรยน สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม จานวน 200 คน 2. กลมตวอยาง

กลมตวอยางทใชในการศกษาวจยครงน ไดแก เดกปฐมวยชาย – หญง อายระหวาง 5-6 ป

ทกาลงศกษาอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 โรงเรยนบานลาดใหญสามคค ซงไดจากการสมอยางงาย (Simple Random Sampling)โดยวธการจบสลากหองเรยนไดหองอนบาลปท 2 จานวน 23

คน 3. ระยะเวลา

การวจยครงนใชเวลาในการดาเนนการจดประสบการณ 8 สปดาห สปดาหละ 5 วน วนละ 45 นาทในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ ตงแตวนท 4 พฤศจกายน –28 ธนวาคม พ.ศ. 2556

4. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยในครงน ไดแก

4.1 แผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ในการนผวจยไดนารปแบบการจดประสบการณตามหลกสตรการศกษาปฐมวย พ.ศ. 2546 และแนวทางการจดการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวยของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท.) มากาหนดเปนหนวยการจดประสบการณโดยใชแหลงทองเทยวและของดประจาจงหวดสมทรสงครามกาหนดเปนเนอหาสาระการเรยนรของหนวยการจดประสบการณ จานวน 8 หนวย คอ 1) หนวยดอนหอยหลอด 2) หนวยดอกไมในอทยานรชกาลท 2 3) หนวยแมนาแมกลอง 4) หนวยนาเกลอ 5) หนวยปลาทแมกลอง 6) หนวยปาชายเลน 7) หนวยมะพราว และ 8) หนวยนาตาลมะพราว จดกจกรรมในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ

87

4.2 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวย โดยทดสอบการคดแกปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน จานวน 4 สถานการณ คอ (1) ถาหนรบประทานปลาทแลวกางปลาตดคอ หนทาอยางไร (2) ถาหนไปปลกปาชายเลนแลวโดนโคลนดดขา หนทาอยางไร

(3) ถาหนอยากใชแวนขยาย แตเพอนกาลงใชอย หนทาอยางไร 4) ในขณะทหนยนเขาแถว หนรสกปวดปสสาวะ หนทาอยางไร

ปญหาของผอน คอ การกระทาของผอนแตมผลกระทบกบตนเอง ไดแก (1) ถาหนเหนเพอนไมกลาเดนเขาไปในนาเกลอ หนทาอยางไร (2) ถาหนพบกระเปาสตางคของคนอนหลนทพน หนทาอยางไร (3) ถามนกทองเทยวมาถามทางไปสขา หนทาอยางไร (4) ถาเพอนทารองเทานกเรยนหาย หนทาอยางไร

4.3 แบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร ในการนผวจยไดกาหนดพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตรทตองการใชในการประเมนเดกทง 3 ดานไดแก

4.3.1 ความสนใจใฝร หมายถง พฤตกรรมของเดกปฐมวยทมความพยายามสบเสาะหาความรใหม ๆ มการสงเกต มความสนใจในการสารวจและแสวงหาขอมลในสงทสนใจ โดยการใชประสาทสมผสและอปกรณตาง ๆ ทเหมาะสมกบสถานการณ เพอใหไดความรซงมพฤตกรรมดงน

มความกระตอรอรนตอกจกรรมและเรองราวตาง ๆ

ชอบทดลองคนควา ชอบสนทนา ซกถาม ฟง อาน เพอใหไดรบความรเพมขน

4.3.2 ความรบผดชอบ หมายถง พฤตกรรมของเดกปฐมวยทสามารถทากจกรรมทไดรบมอบหมายใหสาเรจดวยความเพยรพยายามของตนเองโดยไมยอทอตออปสรรค และยอมรบการกระทาของตนเองทเกดขน ซงมลกษณะพฤตกรรมดงน

ทางานทไดรบมอบหมายใหสมบรณตามกาหนดและตรงตอเวลา ดาเนนการแกปญหาจนกวาจะไดคาตอบ 4.3.3 ความซอสตย หมายถง พฤตกรรมของเดกปฐมวยทแสดงขอมลดวยความถกตอง บนทกขอมลตามความเปนจรง เหนคณคาของการนาเสนอขอมลตามความเปนจรง

นาเสนอขอมลทเปนจรงของตนเองแมเปนผลทแตกตางจากคนอนกตาม ซงมลกษณะพฤตกรรมดงน

บนทกผลหรอขอมลตามความเปนจรง 5. การสรางและหาคณภาพเครองมอทใชในการวจย

88

5.1 แผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E จานวน 8 หนวย มขนตอนดงน 5.1.1 ศกษาหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 คมอหลกสตรการศกษาปฐมวย ขอมลพฒนาการของเดก ศกษาการสรางแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E และงานวจยทเกยวของ

5.1.2 วเคราะหหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สภาพทพงประสงคของเดกอาย 5 ป ประสบการณสาคญและสาระทควรเรยนรและแนวทางการจดการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวยของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (สสวท. ) โดยนามาบรณาการกบแหลงทองเทยวและของดประจาจงหวดสมทรสงคราม 5.1.3 กาหนดเนอหาโดยใชแหลงทองเทยวและของดประจาจงหวดสมทรสงครามและแนวทางการจดการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวยของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย ( สสวท. ) ( 2551 ) เปนหนวยการจดประสบการณ จานวน 8 หนวย คอ 1) หนวยดอนหอยหลอด 2) หนวยดอกไมในอทยานรชกาลท 2 3) หนวยแมนาแมกลอง 4) หนวยนาเกลอ 5) หนวยปลาทแมกลอง 6) หนวยปาชายเลน 7) หนวยมะพราว และ 8) หนวยนาตาลมะพราว ดงตอไปน

89

ตารางท 6 หนวยการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

สปดาหท ชอหนวยการจดประสบการณ

วนทจดประสบการณ สาระการเรยนร หมาย

เหต

1

หนวย

ดอนหอยหลอด

วนจนทรและ

วนองคาร ลกษณะทวไปของหอยหลอด

วนพธ ทศนศกษาดอนหอยหลอด

วนพฤหสบด การจบหอยหลอด

วนศกร อาหารททาจากหอยหลอด

2

หนวย

ดอกไมในอทยาน

รชกาลท 2

วนจนทร

ลกษณะ รปราง กลน ส ขนาดและสวนประกอบของดอกไม

วนองคาร และ

วนพฤหสบด

การจดกลมดอกไมตามลกษณะของดอกไม

วนพธ ทศนศกษาอทยานรชกาลท 2

วนศกร สทไดจากดอกไม

3

หนวยแมนา แมกลอง

วนจนทร เมอง 3 นา

วนองคาร ทศนศกษาแมนาแมกลอง

วนพธ

การประกอบอาชพบรเวณแมนาแมกลอง

วนพฤหสบด ประโยชนของนา

วนศกร การอนรกษนา

90

ตารางท 6 หนวยการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E (ตอ)

สปดาหท ชอหนวยการจดประสบการณ

วนทจดประสบการณ สาระการเรยนร หมาย

เหต

4 หนวยนาเกลอ

วนจนทร ลกษณะของเกลอเมดและ

เกลอปน

วนองคาร

การทานาเกลอ และอปกรณทใชทานาเกลอ

วนพธ

การทดลองการเกดผลกเกลอของนาทะเล

วนพฤหสบดและ

วนศกร

การใชเกลอถนอมอาหาร

5

หนวยปลาท

แมกลอง

วนจนทร ลกษณะของปลาทแมกลอง

วนองคารและ

วนพธ วธการจบปลาทแมกลอง

วนพฤหสบด อาหารและการประกอบอาหารจากปลาท

วนศกร คณคาทางอาหาร

6 หนวยปาชายเลน

วนจนทร ลกษณะทวไปของปาชายเลน

วนองคาร ความสาคญของปาชายเลน

วนพธ ตนไมในปาชายเลน

วนพฤหสบด สตวทอาศยในปาชายเลน

วนศกร การอนรกษปาชายเลน

91

ตารางท 6 หนวยการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E (ตอ)

สปดาหท ชอหนวยการจดประสบการณ

วนทจดประสบการณ สาระการเรยนร หมาย

เหต

7

หนวยมะพราว

วนจนทร ลกษณะทวไปของมะพราว

วนองคาร ประเภทของมะพราว

วนพธและ

วนพฤหสบด

ของเลนของใชจากสวนประกอบของตนมะพราว

วนศกร ขนมททาจากมะพราว

8 หนวยนาตาลมะพราว

วนจนทร ชนดของนาตาล

วนองคาร ลกษณะของนาตาลมะพราว

วนพธ อปกรณการทานาตาลมะพราว

วนพฤหสบดและวนศกร

ขนตอนการทานาตาลมะพราวและทศนศกษาบานทานาตาลมะพราว

92

5.1.4 นาหนวยการจดประสบการณทง 8 หนวย ไปเขยนแผนการจดประสบการณดวย การสบเสาะหาความรแบบ 5E ซงมขนตอน ดงน

1. ขนสรางความสนใจ (Engagement) ขนนครสรางความสนใจโดยใชวธการตาง ๆ เชน เลานทาน ภาพประกอบ ของจาลองและของจรง ประสบการณเดม การใชคาถามซกถามปญหาทตองการร เพอมากระตนใหเดกเกดความสนใจ อยากรอยากเหน อยากคดแกปญหา โดยการสบเสาะหาคาตอบดวยตนเองหรอรวมกบเพอน โดยครใชคาถามปลายเปดถามเดก

2. ขนสารวจและคนหา (Exploration) ขนนครจดประสบการณใหเดกปฐมวยไดคนหาคาตอบจากทสงสยและหาวธการแกปญหาโดยใชวธการทหลากหลายเชน สารวจ สงเกต จากแหลงการเรยนรทงภายในและภายนอกหองเรยน เชญวทยากรใหความร ทากจกรรมการทดลองเนนการลงมอปฏบตและใหกระบวนการคด ครคอยทาหนาทอานวยความสะดวก สงเสรม กระตนใหฝกคด สงเกต

3. ขนอธบายและลงขอสรป (Explaination) ขนนครกระตนและเปดโอกาสใหเดกปฐมวยไดแสดงความคดทไดคนพบโดยใชขอมลจากการทดลองและประสบการณเดมมาอภปราย รวมกนเพอหาขอสรป และหาแนวทางการคดแกปญหา

4. ขนขยายความร (Elaboration) ขนนครเปดโอกาสใหเดกปฐมวยนาสงทไดจากการสารวจ สงเกต จากแหลงการเรยนรทงภายในและภายนอกหองเรยน เชญวทยากรใหความร การเลานทาน การสนทนาซกถาม ไปเชอมโยงกบความรเดมทเรยนมาแลวเพอใหเดกไดอธบายวธการในการแกปญหาสถานการณอน ๆ ตอไป 5. ขนประเมนผล (Evaluation) ขนนครประเมนองคความรของเดกตามสภาพจรง ดจากผลงาน สงเกตพฤตกรรมขณะรวมกจกรรม และการตอบคาถามเพอใหทราบวาเดกมความรอะไร อยางไร

5.1.5 นาแผนการจดประสบการณทสรางเสรจแลวเสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอพจารณาความเหมาะสมของเนอหา กจกรรมการจดประสบการณทชวยใหบรรลจดมงหมาย การวดผลและประเมนผล นาแผนการจดประสบการณทปรบปรงแกไขแลวไปใหผเชยวชาญ 5 ทานพจารณาหาคาดชนความสอดคลอง IOC ( Index of Item Objective : Congruence ) นามาคานวนคาดชนความสอดคลองโดยใชเกณฑการใหคะแนน ดงน

93

+1 = แนใจวาแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E มความสอดคลองกบจดประสงคและเนอหา

0 = ไมแนใจวาแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ5E สอดคลองกบจดประสงคและเนอหา

-1 = แนใจวาแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ5E ไมสอดคลองกบจดประสงคและเนอหา ซงไดคาดชนความสอดคลอง ระหวาง 0.60 – 1.00 ( ภาคผนวก ข หนา 133) และปรบปรงแกไขแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความร แบบ 5E ตามทผเชยวชาญแนะนา ดงน

1. ปรบปรงกจกรรมการจดประสบการณเนนใหเดกไดลงมอปฏบตจรง เรยนรจากของจรง สถานทจรง

2. เปลยนหนวยการจดประสบการณจากหนวยแปลงผกไรดน เปลยนเปน หนวยนาตาลมะพราว เพอเปนการขยายความรจากหนวย มะพราว และสอดคลองกบชมชน 5.1.6 นาแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ไปใชจดประสบการณกบเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 ทเปนกลมตวอยาง แผนภมท 3 ขนตอนการสรางแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

ศกษาและวเคราะหหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 หลกสตรสถานศกษา ขอมลพฒนาการของเดก ความสมพนธของมาตรฐาน สภาพทพงประสงคของเดกอาย 5 ป ประสบการณสาคญและสาระทควรเรยนร งานวจยทเกยวของ

สรางแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

เสนอแผนการจดประสบการณตออาจารยทปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญ

จานวน 5 ทานเพอหาคาดชนความสอดคลอง IOC

ปรบปรงแกไขแผนการจดประสบการณแลวนาไปใชจดประสบการณกบเดกปฐมวย

ชนอนบาลปท 2 ทเปนกลมตวอยาง

94

5.2 แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา เปนการทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวย 2 ประเภท คอ ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน จานวน 4 สถานการณ ปญหาของผอน จานวน 4 สถานการณ รวม 8 สถานการณ โดยกาหนดคะแนนเตมสถานการณละ 3 คะแนน รวมปญหา 8 สถานการณ คะแนนเตม 24 คะแนน

5.2.1 ศกษาแนวคด ทฤษฏหลกการจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา

5.2.2 นาขอมลทไดจากการศกษาเอกสารและงานวจย มากาหนดเปนสถานการณปญหาเพอวดความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวย โดยใชสถานการณทเปนสถานการณทสอดคลองกบหนวยการจดประสบการณทง 8 หนวยและเกยวของกบชวตประจาวนโดยใหครอบคลมปญหาทง 2 ประเภท สถานการณละ 4 ขอ รวมทงหมด 8 ขอ ดงน

ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน คอ ปญหาทเกดขนจากความตองการของตนเองทกระทาขน และมผลกระทบตอตนเองและผอน ตองไดรบการแกปญหาทนท ไดแก 1) ถาหนรบประทานปลาทแลวกางปลาตดคอ หนทาอยางไร 2) ถาหนไปปลกตนไมทปาชายเลนแลวโดนโคลนดดขา หนทาอยางไร

3) ถาหนอยากใชแวนขยาย แตเพอนกาลงใชอย หนทาอยางไร 4) ในขณะทหนยนเขาแถว หนรสกปวดปสสาวะ หนทาอยางไร

ปญหาของผอน คอ การกระทาของผอนแตมผลกระทบกบตนเอง ไดแก 1) ถาหนเหนเพอนไมกลาเดนเขาไปในนาเกลอ หนทาอยางไร

2) ถาหนพบกระเปาสตางคของคนอนหลนทพน หนทาอยางไร 3) ถามนกทองเทยวมาถามทางไปสขา หนทาอยางไร 4) ถาเพอนทารองเทานกเรยนหาย หนทาอยางไร 5.2.3 สรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาจากสถานการณปญหาทง 2

ประเภท ประเภทละ 4 ขอ รวมทงหมด 8 ขอ มาสรางเปนภาพการตนสขนาด 5 นว x 6 นว

ประกอบคาบรรยายสถานการณปญหา โดยครผสอนเปนผอานคาบรรยายภาพเพอใหเดกไดคดแกปญหาจากสถานการณในภาพ

95

โดยมเกณฑการใหคะแนนดงน

3 หมายถง สามารถคดแกปญหาอยในระดบด

2 หมายถง สามารถคดแกปญหาอยในระดบพอใช

1 หมายถง สามารถคดแกปญหาอยในระดบปรบปรง 5.2.4 นาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา ทผวจยสรางขน เสนออาจารยท

ปรกษาวทยานพนธตรวจสอบพจารณาใหขอเสนอแนะเพอนามาปรบปรงแกไข

5.2.5 นาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาทปรบปรงแกไขแลว ไปใหผเชยวชาญ 5 ทาน เพอพจารณาความเหมาะสม และความเทยงตรง (Validity) โดยการหาคาดชนความสอดคลอง (IOC : Index of Item-Objective Congrence) มคาดชนความสอดคลอง ระหวาง 0.60 – 0.80 ( ภาคผนวก ข หนา 142 )

5.2.6 ปรบปรงแกไขแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาตามคาแนะนาของผเชยวชาญ 5 ทาน โดยปรบปรง ดงน

1. ปรบการใชภาษาใหเหมาะสมกบวยเดกปฐมวย 2. ไมควรระบพฤตกรรมของแตละระดบไวลวงหนาควรนาไปทดสอบเดกกอนแลว

นาคาตอบของเดกมากาหนดเปนระดบคะแนน 5.2.7 นาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา ไปใชเปนเครองมอในการวจย

ทงนผวจยกาหนดคะแนนความสามารถในการคดแกปญหามาเทยบกบคะแนนเฉลยรอยละ 80 สาหรบเกณฑการใหความหมายคาทวดไดจากการทดสอบหลงการจดประสบการณวดความสามารถในการคดแกปญหา ซงมหลกเกณฑทใชในการใหความหมาย ดงน

ตารางท 7 เกณฑการแปลความหมายของระดบคะแนนความสามารถในการคดแกปญหา คาเฉลย ระดบความสามารถในการคดแกปญหา

2.50 – 3.00

1.50 – 2.49

1.00 – 1.49

ด

พอใช

ปรบปรง

96

แผนภมท 4 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา

ศกษาแนวคด ทฤษฏ และหลกการจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบ แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาของเดกระดบปฐมวย

สรางแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาจากสถานการณ ปญหา 2 ประเภท ประเภทละ 4 ขอ รวมทง 8 ขอ มาสรางเปนภาพการตนสขนาด 5 นว x 6 นว ประกอบคาบรรยายสถานการณปญหา

เสนอแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาตออาจารยทปรกษา วทยานพนธเพอตรวจสอบความถกตองและแกไขปรบปรง

นาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาทปรบปรงแกไขแลวเสนอตอ ผเชยวชาญจานวน 5 ทาน เพอหาคาดชนความสอดคลอง ( IOC )

ปรบปรงแกไขแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาแลวนาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา ไปใชทดสอบกบเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 ทเปนกลมตวอยาง

5.3 แบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร แบงออกเปน 2 ตอน ดงน แบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร โดยผ วจยเปนผ สงเกตพฤตกรรมเดกในแตละดาน ขนตอนการสรางแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร

5.3.1 ศกษาแนวคด ทฤษฏ เอกสาร และงานวจยทเกยวของกบแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร เพอเปนแนวทางในการสรางแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร 5.3.2 นาขอมลทไดจากการศกษาแนวคด ทฤษฏ เอกสาร และงานวจยมาสราง แบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตรสาหรบเดกปฐมวย ประกอบดวย 3 ดาน

97

คอ 1) ดานความสนใจใฝร 2) ดานความรบผดชอบ และ 3) ดานความซอสตย แตละดานจะมพฤตกรรมทใชในการสงเกตพฤตกรรมจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยในการแสดงออกขณะทากจกรรมโดยมเกณฑการใหคะแนน 3 ระดบ ดงน ตารางท 8 เกณฑคะแนนจตวทยาศาสตร

คณลกษณะจตวทยาศาสตร

คณภาพ ด

(3) พอใช

(2)

ปรบปรง

(1)

1. ดานความสนใจใฝร

มความกระตอรอรนตอกจกรรมและเรองราวตาง ๆ

ตงแตตนจนจบ ชอบทดลอง คนควา ชอบสนทนา ซกถาม ฟง เพอใหไดรบความรเพมขน

มความกระตอรอรนตอกจกรรมและเรองราวตาง ๆ

ชอบทดลอง คนควาชอบสนทนา ซกถาม ฟง เพอใหไดรบความรเพมขนโดยมผ ชแนะ

ขาดความกระตอรอรนตอกจกรรมและเรองราวตาง ๆ ไมชอบทดลอง คนควา ไมชอบสนทนา ซกถาม ฟง เพอใหไดรบความรเพมขน

2. ดานความรบผดชอบ

ทางานทไดรบมอบหมายใหสมบรณตามกาหนดและตรงตอเวลาและดาเนนการแกปญหาจนกวาไดคาตอบไดดวยตนเอง

ทางานทไดรบมอบหมายใหสมบรณตามกาหนดและตรงตอเวลาและดาเนนการแกปญหาจนกวาไดคาตอบโดยมผชแนะ

ไมทางานทไดรบมอบหมายใหสมบรณตามกาหนดและตรงตอเวลา และไมดาเนนการแกปญหาจนกวาไดคาตอบ

3. ดานความซอสตย

บนทกผลหรอขอมลตามความเปนจรงไดเหมาะสมกบวยทกครง

บนทกผลหรอขอมลตามความเปนจรงไดเหมาะสมกบวยเปนบางครง

ไมสามารถบนทกผลหรอขอมลตามความเปนจรง

สาหรบเกณฑการใหความหมายคาทวดไดจากการสงเกตจตวทยาศาสตรซงมหลกเกณฑทใชในการใหความหมาย ดงน

ตารางท 9 เกณฑการแปลความหมายของระดบคะแนนจตวทยาศาสตร

คาเฉลย ระดบคะแนนจตวทยาศาสตร

2.50 – 3.00

1.50 – 2.49

1.00 – 1.49

ด

พอใช

ปรบปรง 5.3.3 นาแบบทสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร สรางขนไปใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบพจารณาใหขอเสนอแนะเพอนามาปรบปรงแกไข

98

5.3.4 นาแบบทสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร สรางขนไปใหผเชยวชาญ จานวน 5 ทาน ตรวจสอบความเทยงตรงการหาคาดชนความสอดคลอง (IOC : Index of

Item-Objective Congrence) เพอพจารณาถงความเหมาะสมของการใชภาษาและเนอหา มคาดชนความสอดคลอง เทากบ 0.80 ( ภาคผนวก ข หนา 144 )

5.3.5 ปรบปรงแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร ตามคาแนะนาอาจารยทปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญ จานวน 5 ทาน ดงน

1. เพมพฤตกรรมทตองการสงเกตของจตวทยาศาสตรในแตละดาน

2. ปรบคาอธบายระดบคณภาพของเกณฑการใหคะแนนทง 3 ระดบใหชดเจน 5.3.6 นาแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร ทปรบปรงแลว ไปใชกบเดกชนอนบาลปท 2 ทเปนกลมตวอยาง

แผนภมท 5 ขนตอนการสรางแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร

ศกษาแนวคด ทฤษฏ และหลกการจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบ

แบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร

สรางแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร

นาแบบทสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร สรางขนไปให ผเชยวชาญจานวน 5 ทานตรวจสอบความเทยงตรงของเนอหา(Content Validity)

นาแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร ไปทดลองใชกบ

เดกปฐมวย ทไมใชกลมตวอยาง

นาแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร ทปรบปรงแลว ใชกบเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 ทเปนกลมตวอยาง

99

6. แบบแผนการวจย การศกษาคนควาครงน ผวจยไดใชแบบแผนการวจยแบบกลมเดยวทดสอบหลง

( The One – Shot Case Design ) ( มาเรยม นลพนธ 2555 : 143 ) ตารางท 10 แบบแผนการวจยแบบ The One – Shot Case Design

ทดลอง สอบ

X T2

สญลกษณทใชในแบบแผนการวจย X หมายถง การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

T2 หมายถง การทดสอบหลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

7. การเกบรวบรวมขอมล ในการวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง และไดปฏบตการทดลองดวยตนเอง กบเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 โดยดาเนนการ ดงน

1. ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากรเพอขอความรวมมอไปยงผ อ านวยการโรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม เพอขออนญาตเกบรวบรวมขอมล

2. กอนดาเนนการสอน ผ วจยไดชแจงวตถประสงคการเรยนรใหเดกปฐมวย ชนอนบาลปท 2 ทราบ เพอใหเดกมความเขาใจในการปฏบตตนในการเรยน และมความพรอมทเรยน

3. ดาเนนการจดกจกรรมตามรปแบบการการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ทผวจยสรางขน 4. ขณะดาเนนการจดประสบการณในแตละวน ผวจยและผชวยผวจยรวมกนสงเกตพฤตกรรมจตวทยาศาสตรทง 3 ดาน โดยบนทกพฤตกรรมเดกแตละคนลงในแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร

100

5. เมอสนสดการจดประสบการณแตละหนวยตามแลว ผวจยทาการทดสอบหลงการจดประสบการณ โดยใชแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา 6. รวบรวมขอมลจากคะแนนทไดจากการวดความสามารถในการคดแกปญหาหลงเรยน

8. การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลมขนตอนดงน

1. การวเคราะหขอมลจากความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E วดดวยแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาโดยใชคารอยละ (%) คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และ ทดสอบคาท One Sample t – test เมอเทยบกบคะแนนเฉลยรอยละ 80 2. การวเคราะหขอมล จตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 วดดวยแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร ขณะไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ประกอบดวย 3 ดาน ไดแก ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ และดานความซอสตย ในแตละดานจะมขอความทใชในการสงเกตพฤตกรรมเดกปฐมวยในการแสดงออกขณะทากจกรรมโดยมเกณฑการใหคะแนน 3 ระดบ ไดแก ด พอใช ปรบปรง โดยใชคาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน ( S.D. )

101

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การวจยครงนเปนการพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ผ วจยเกบรวบรวมขอมลของเ ดกปฐมวยช นอนบาล ปท 2 โรง เ ร ยนบานลาดใ หญสามคค ส านกงานเ ขตพนทการศ กษาประถมศกษาสมทรสงคราม จานวน 23 คน โดยนาเครองมอทใช ในการวจย ไดแก แผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา และ แบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะจตวทยาศาสตร เพอเ ปนการตอบสนองวตถประสงคและตอบคาถามการวจย ผวจยนาขอมลดงกลาวมาวเคราะหและนาเสนอผลการวเคราะหโดยใช ตาราง แผนภมแทงประกอบคาบรรยาย ซงมรายละเอยด ดงน ตอนท 1 ผลการศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ตอนท 2 ผลการศกษาจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ตอนท 1 ผลการศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E การวเคราะหขอมลนเปนการตอบคาถามการวจยขอท 1 ความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E สงกวาเกณฑเมอเทยบกบคะแนนเฉลยรอยละ 80 หรอไม ซงมรายละเอยดดงตอไปน ตารางท 11 ผลการศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

การทดสอบ N คะแนนเตม

เกณฑคะแนนรอยละ 80

S.D. t-test Sig

หลงการจดประสบการณ ( Postest ) 23 24 19.20 22.13 1.45 9.65 0.05

102

จากตารางท 11 พบวา ความสามารถในการคดแกปญหาของเ ดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ5E มคะแนนเฉลย ( ) เทากบ 22.13 และมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 1.45 มทดสอบสถต t – test เ ทยบกบเกณฑรอยละ 80 พบวา มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 แสดงวาคะแนนเฉลยความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E สงกวาเกณฑรอยละ 80 ตารางท 12 ผลการศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยหลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

สถานการณ หลงการทดลอง

S.D. คารอยละ ระดบความสามารถในการคดแกปญหา ลาดบท

ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอ น 1. ถาหนรบประทานปลาทแลวกางปลาตดคอ หนทาอยางไร

2.65 0.57 88.33 ด 4

2. ถาหนไปปลกปาชายเลนแลวโคลนดดขาหนทาอยางไร

2.73 0.54 91.00 ด 2

3. ถาหนอยากใชแวนขยาย แตเพอนกาลงใชอย หนทาอยางไร

2.91 0.28 97.00 ด 1

4. ในขณะทหนยนเขาแถว หนรสกปวดปสสาวะมากหนทาอยางไร

2.69 0.55 89.66 ด 3

รวม 2.75 0.49 91.50 ด 2 ปญหาของผอ น 1. ถาหนเหนเพอนไมกลาเดนบนนาเกลอ หนทาอยางไร

2.78 0.51 92.66 ด 2

2. ถาหนพบกระเปาสตางคของคนอนหลนทพน หนทาอยางไร

2.78 0.51 92.66 ด 2

3. ถามนกทองเทยวมาถามทางไปสขา หนทาอยางไร

2.65 0.57 88.33 ด 4

4. ถาเพอนทารองเทาหาย หนทาอยางไร 2.91 0.28 97.00 ด 1

รวม 2.78 0.45 92.66 ด 1 ภาพรวม 2.77 0.47 92.08 ด

103

จากตารางท 12 พบวา โดยภาพรวมเดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 มความสามารถในการคดแกปญหาหลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E อยในระดบด ( = 2.77, S.D. = 0.47) คดเปนคารอยละ 92.08 ซงสงกวาเกณฑทกาหนดไวรอยละ 80 ยอมรบสมมตฐานการวจยทตงไว ซงเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 มความสามารถในการคดแกปญหาของผอน( = 2.78 , S.D.= 0.51) สงกวาปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน( = 2.75, S.D.= 0.49 )

เมอพจารณาความสามารถในการคดแกปญหาของผอน พบวา สถานการณทมคาเฉลยมากทสด คอ สถานการณท 4 ( = 2.91, S.D.= 0.28) รองลงมาคอ สถานการณท 1 และสถานการณท 2มคาเฉลยเทากน คอ ( = 2.78, S.D.= 0.51) และสถานการณท 3 มคาเฉลยนอยทสด คอ ( = 2.65, S.D.= 0.57)

เมอพจารณาความสามารถในการคดแกปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน พบวา สถานการณทมคาเฉลยมากทสด คอ สถานการณท 3 ( = 2.91 , S.D.= 0.28 ) รองลงมาคอ สถานการณท 2 มคาเฉลย คอ ( = 2.73, S.D. = 0.54) สถานการณท 4 ( = 2.69,S.D.= 0.55 ) และสถานการณท 1 มคาเฉลยนอยทสด คอ ( = 2.65, S.D.= 0.57)

ตอนท 2 ผลการศกษาจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยชนอนบาล ปท 2 หลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

การวเคราะหขอมลนเปนการตอบคาถามการวจยขอท 2 เดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 มจตวทยาศาสตรดานใดบางและอยในระดบใดซงมรายละเอยดดงตอไปน

104

ตารางท 13 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของจตวทยาศาสตร

หนวยการจดประสบการณ

จตวทยาศาสตร

S.D. ระดบคณภาพ

ดานความสนใจใฝร

ดานความรบผดชอบ

ดานความซอสตย

S.D. S.D. S.D. หนวยดอนหอยหลอด 2.78 0.42 2.78 0.42 2.78 0.42 2.78 0.42 ด หนวยดอกไมในอทยานรชกาลท 2 2.73 0.44 2.78 0.42 2.82 0.38 2.78 0.41 ด หนวยแมนาแมกลอง 2.82 0.38 3.00 0.00 3.00 0.00 2.94 0.13 ด หนวยนาเกลอ 2.91 0.28 2.86 0.34 2.95 0.20 2.91 0.27 ด หนวยปลาทแมกลอง 2.91 0.28 2.86 0.34 3.00 0.00 2.92 0.21 ด หนวยปาชายเลน 2.82 0.38 2.86 0.34 2.91 0.28 2.86 0.33 ด หนวยมะพราว 2.91 0.28 2.95 0.20 2.86 0.34 2.91 0.27 ด หนวยนาตาลมะพราว 2.86 0.34 2.91 0.28 2.95 0.20 2.91 0.27 ด

2.84 2.87 2.91 2.87 0.29 ด S.D. 0.35 0.29 0.22

ระดบคณภาพ ด ด ด จากตารางท 13 พบวา จตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 โดยภาพรวมอยใน

ระดบด ( = 2.87, S.D. = 0.29) เมอพจารณาเปนรายดานพบวา โดยจตวทยาศาสตรทง 3 ดานอยในระดบด ยอมรบสมมตฐานการวจย ทตงไว ดานความซอสตยมค าเ ฉลยสง ทสด ( = 2.91, S.D. = 0.22) รองลงมาคอ ดานความรบผดชอบ ( = 2.87, S.D. = 0.29) และ ดานความสนใจใฝรมคาเฉลยนอยทสด ( = 2.84 , S.D. = 0.35 )

105

จากขอมลดงกลาวผวจยไดนามาแสดงในลกษณะแผนภม โดยมรายละเอยดดงตอไปน แผนภมแสดงจตวทยาศาสตรดานความซอสตยของเดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 หลงไดรบ

การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

2.78 2.82

3 2.95 32.91 2.86

2.95

22.12.22.32.42.52.62.72.82.9

3

คาเฉลยดานความซอสตย

ดานความซอสตย

แผนภมท 6 จตวทยาศาสตรดานความซอสตย

จากแผนภมแสดงใหเ หนวา เ ดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 มจตวทยาศาสตรดานความซอสตยอยในระดบด โดยพจารณาเปนรายหนวยการจดประสบการณพบวา หนวยแมนาแมกลอง และหนวยปลาทแมกลองมคาเฉลยมากทสด โดยมคาเฉลยเทากน คอ ( = 3.00, S.D. = 0.00) และหนวยดอนหอยหลอด ( = 2.78 , S.D. = 0.42) พบวา มคาเฉลยนอยทสด

106

แผนภมแสดงจตวทยาศาสตรดานความรบผดชอบของเดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 หลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

2.78 2.78

32.86 2.86 2.86

2.95 2.91

22.12.22.32.42.52.62.72.82.9

3คาเฉลย ดานความรบผดชอบ

ดานความรบผดชอบ

แผนภมท 7 จตวทยาศาสตรดานความรบผดชอบ

จากแผนภมแสดงใหเ หนวาเ ดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 มจตวทยาศาสตร ดานความรบผดชอบอยในระดบด โดยพจารณาเปนรายหนวยการจดประสบการณพบวาหน วยแมนาแมกลอง ( = 3.00 , S.D. = 0.00) มคาเฉลยมากทสด และหนวยดอนหอยหลอด ( = 2.78 , S.D. = 0.42) หนวยดอกไมในอทยานรชกาลท 2 ( = 2.78 , S.D. = 0.42) มคาเฉลยนอยทสด

107

แผนภมแสดงจตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝรของเ ดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 หลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

2.78 2.732.82

2.91 2.912.82

2.91 2.86

22.12.22.32.42.52.62.72.82.9

3

คาเฉลย ดานความสนใจใฝร

ดานความสนใจใฝร

แผนภมท 8 จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร

จาก แผน ภมแ สด ง ใ ห เ ห น วา เ ดก ปฐมว ยช น อ นบา ลปท 2 ม จต วทย าศา สต ร ดานความสนใจใฝรอยในระดบด โดยพจารณาเปนรายหนวยการจดประสบการณพบวา หนวยนาเกลอหนวยปลาทแมกลองและหนวยมะพราวมคาเฉลยมากทสดโดยมคาเฉลยเทากน คอ ( = 2.91, S.D. = 0.28) และหนวยดอกไมในอทยานรชกาลท 2 ( = 2.73, S.D. = 0.44) มคาเฉลยนอยทสด

108

แผนภมแสดง จตวทยาศาสตรของเ ดกปฐมวยช น อนบาลปท 2 หลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

2.78 2.82

32.95

32.91

2.862.95

2.78 2.78 3 2.86 2.86 2.86 2.95 2.91

2.78 2.732.82

2.91 2.912.82

2.91 2.86

22.12.22.32.42.52.62.72.82.9

3

คาเฉลยสรปรวมจตวทยาศาสตรทง 3 ดาน

ดานความซอสตย

ดานความรบผดชอบ

ดานความสนใจใฝร

แผนภมท 9 สรปรวมจตวทยาศาสตรทง 3 ดาน

จากแผนภมแสดงใหเหนวา หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E เดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 มจตวทยาศาสตรทง 3 ดาน อยในระดบด โดยพจารณา เปนรายดานพบวา ดานความซอสตยมคาเฉลยมากทสด ซงหน วยแมนาแมกลองและหนวยปลาทแมกลองมคาเฉลยดานความซอสตยมากทสด โดยมคาเฉลยเทากน คอ ( = 3.00 , S.D. = 0.00) รองลงมาคอดานความรบผดชอบ ซงหนวยแมนาแมกลอง ( = 3.00 , S.D. = 0.00) มคาเฉลยมากทสด และดานความสนใจใฝร ซงหนวยนาเกลอ , หนวยปลาทแมกลองและหนวยมะพราว มคาเฉลยมากทสด โดยมคาเฉลยเทากน คอ ( = 2.91 , S.D. = 0.28) ตามลาดบ

109

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาและจตวทยาศาสตรของเ ดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E เปนการวจยเชงทดลอง ( Experimental Research ) ประเภทการวจย ( Pre-Experimental Designs ) แบบกลมเ ดยวทดสอบหลง ( The One – Shot Case Design ) โดยมวตถประสงคเพอเพอศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E และ เพอศกษาจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E กลมตวอยางทใช ในการศกษาวจยครงน เ ปนเ ดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 อาย 5-6 ป ทกาลงศกษาอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 โรงเ รยนบานลาดใหญ สามคค ซงไดจากการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) จานวน 1 หองเ รยน จานวนเดก 23 คน เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1) แผนการจดประสบการณการเ รยนรดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E จานวน 8 หนวย ไดแก หนวยดอนหอยหลอด หนวยดอกไมในอทยานรชกาลท 2 หนวยแมนาแมกลอง หนวยนาเกลอ หนวยปลาทแมกลอง หนวยปาชายเลน หนวยมะพราว และหนวยนาตาลมะพราว ซงไดคาดชนความสอดคลองระหวาง 0.60 – 1.00 2) แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา เพอใหเ ดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 แกปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน จานวน 4 สถานการณ ปญหาของผอน จานวน 4 สถานการณ ไดคาดชนความสอดคลอง ระหวาง 0.60 – 0.80 3) แบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร ประกอบดวย 3 ดานไดแก ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ และ ดานความซอสตย มคาดชนความสอดคลอง เทากบ 0.80 การวเคราะหขอมลและสถตทใชคอ 1) การหาคาคะแนนความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E โดยใช คารอยละ ( %) คาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน ( S.D. ) และ ทดสอบคาท one sample t – test 2) การศกษาจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยชนอนบาลปท 2 ขณะไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ประกอบดวย 3 ดาน ไดแก ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ และดานความซอสตย โดยใชคาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน ( S.D. )

110

สรปผลการวจย ผลการวจยสรปไดดงน

1. ความสามารถในการ คดแก ปญหาของ เ ดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 หลง การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เมอนาไปเทยบกบเกณฑรอยละ 80 พบวาสงกวาเกณฑคะแนนเฉลยรอยละ 80 ซงยอมรบสมมตฐานการวจยทกาหนดไว โดยมคะแนนเฉลยความสามารถในการคดแกปญหาของผอนสงกวา ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน

2. จตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยหลงไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ไดแก ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบและดานความซอสตย พบวา มคะแนนเฉลยอยในระดบด เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานความซอสตยมคาเฉลยมากทสด รองลงมาคอดานความรบผดชอบและดานความสนใจใฝร ซงยอมรบสมมตฐานการวจยทกาหนดไว

อภปรายผลการวจย

การวจยเรอง การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาและจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

1. ผลการวจยพบวา ความสามารถในการคดแกปญหาของเ ดกปฐมวยหลงทไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 เมอนาไปเทยบกบเกณฑรอยละ 80 พบวาสงกวาเกณฑคะแนนเฉลยรอยละ 80 ซงยอมรบสมมตฐานการวจยทกาหนดไว ทงนเนองมาจากการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E เ ปนการจดประสบการณใหเ ดกปฐมวยไดลงมอปฏบตจรง เพอคนหาความรจากแหลงเ รยนรจรง โดยเดกปฐมวยไดรบประสบการณตรงจากการใชประสาทสมผสทง 5 ในการสงเกต การสารวจ และการคนหา แลวนาขอมลทไดมาสรปเปนองคความร ซงการจดประสบการณดงกลาวสอดคลอง กบธรรมชาตของการจดประสบการณในกจกรรมเสรมประสบการณ โดยการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ทาใหสามารถพฒนาการคดแกปญหาของเดกปฐมวย ดงน

1.1 ขนสรางความสนใจ เปนการนาเขาสบทเรยนหรอเ รองทเ ดกสนใจ อาจเกดขนเองจากตวเดกหรอเกดจากการอภปรายภายในกลม เ รองทน าสนใจอาจมาจากเหตการณทกาลง เกดขนอยในชวงเวลานน หรอเปนเรองทเชอมโยงกบประสบการณเดมทเ รยนมารมาแลวนามาใช เ ปนตวกระตนใหเดกสรางคาถาม กาหนดประเดนทตองการศกษา ในกรณทยงไมมประเดนใดนาสนใจ

ครสามารถจดกจกรรมหรอสรางสถานการณ โดยใชคาถามปลายเปดเพอกระตน ยวย หรอทาทายใหเดกตนเตน สงสย ใครร อยากรอยากเหน หรอขดแยง เพอนาไปสการสรางประเดน

111

ปญหา การศกษาคนควา หรอการทดลอง สอดคลองกบ กลยา ตนตผลาชวะ (2551) อธบายวา การพฒนาทกษะการคดของเ ดกปฐมวยมวธกระตนใหเ ดกแสดงความคด และใช กระบวนการทางวทยาศาสตร เพอใหเกดการคดอยางเ ปนระบบ เ ปดโอกาสใหเ ดกคด ใหแสดงออก และยอมรบความคดของเดก ครตองไมเปนผบอกหรอชนาเดกหรอคดแทนเดก ครตองอานวยความสะดวกในการคด ดวยการเปนผกระตนใหเดกคดดวยคาถาม เชน หนวยปาชายเลน ครพาเ ดก ๆ ไปปาชายเลน เดก ๆ ใหความสนใจกบตนโกงกางเพราะวาไมมใครเคยเหนมากอน นองมกถามครวา “ ทาไมรากตนโกงกางเยอะ รากใหญ ” หนวยดอกไมในอทยานรชกาลท 2 เ ดก ๆ สนใจสงเกตดอกไมแตละชนดและมเดกบางคนพดขนวา “ ดอกชบา ทบานหนกม แตสไมเหมอนกน ” ซงคาถามเหลานนาไปสการสบเสาะหาความรตอไป

1.2 ขนส ารวจและคนหา เ ปนการตงสมมตฐานจากปญหาทตอง การ ศกษาเ ดกได ดาเนนการสารวจ ทดลอง คนหา จากแหลงเรยนรทหลากหลายทงภายในและภายนอกหองเ รยน เชน ทศนศกษา สอบถามจากผร สนทนา ซกถามแลกเปลยนความคด รวบรวมขอมลและลงมอปฏบตจรงดวยตนเอง ซงสอดคลองกบทศนา แขมมณ (2544) ทอธบายวา ประสบการณเ ปนสงทสรางใหเดกเกดการคด การถายทอดความรหรอสงสอนไมไดเปนสงทบอกใหเ ดกคด แตการคดตองเกดจากการใหโอกาสเดกแกปญหาอยางมประสทธภาพ มการตดสนใจอยางไตรตรอง หรอกลาแสดง ออกของความคด เ ดกควรไดรบการสนบสนน ให คดดวยคา ถามปลาย เ ปด การ คดระดบพนฐานจาเปนสาหรบเดกปฐมวย เชน หนวยปาชายเลน เมอเ ดก ๆ เกดขอสงสยเกยวกบตนโกงกาง เดก ๆ กตองคนหาขอมลจากวทยากร หนวยปลาทแมกลอง เ ดกสงเกต สารวจ ปลาททงภายในและภายนอก ทาใหเดก ๆ รจกสวนตาง ๆ ของปลาท เชน ไส ตบ ไข ของปลาท เ ปนตน ซงขนนทาใหเดกหาคาตอบจากสงทตนเองสงสย โดยใชวธการทหลากหลาย เ ปนการกระตนใหเ ดกมพฒนาการในการคดแกปญหามากขน

1.3 ขนอธบายและลงขอสรป เปนการวเคราะหและสอความหมายขอมลในรปแบบตาง ๆ โดยเดกนาขอมลทไดจากการสารวจและคนหามาวเคราะห แปลผลสรปและอภปราย พรอมทงนาเสนอผลงานในรปแบบตางๆ ซงอาจเปนรปวาด ตาราง แผนผง โดยมการอางองความรประกอบการใหเหตผล ทสมเหตสมผล มการลงขอสรปถกตอง นาเชอถอได มหลกฐานช ดเจนสอดคลองกบแนวคดของเทเลน อธบายวา ครควรจดกจกรรมประช มกลมใหเ ดกนาขอมลความรทไปคนควาแสวงหามาได นามาวเคราะหขอมล และสรปผล และใหเ ดกแตละกลมสงตวแทนนาเสนอผลการศกษาแสวงหาความร เชน หนวยปาชายเลน เ ดก ๆ เมอไดทราบลกษณะของตนโกงกางจากวทยากรแลวกรวมกนมาสรปและนาเสนอแตละกลม หนวยนาเกลอ เ ดกแตละคนเมอไดสงเกตเกลอดวยประสาทสมผสทงหา เ ดกรวมกนลงขอสรปวามลกษณะเปนอยางไร บางคนก

112

เปรยบกบสงอน ๆ เชน “เกลอมนเคม เหมอนนาทะเล ” “ เกลอเมดใหญมนแขง ” ซงขอสรปของแตละกลมแตกตางกนหรอเหมอนกนขนอยกบการสงเกตของเดกแตละคน

1.4 ขนขยายความร เ ปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเ ดมโดยครจดกจกรรมหรอสถานการณ เพอใหเดกมความรลกซงขน หรอขยายกรอบแนวคดกวาง ขนหรอนาไปสการศกษาคนควา ทดลอง เพมขน เชน ตงประเดนเพอใหเดกรวมอภปรายแสดงความคดเหนเพมเ ตมใหชดเจนยงขน ซกถามใหเ ดกช ดเจนหรอกระจางในความรทได ซงสอดคลองกบแนวคดของ กลฟอรด ( 1967) กลาววา การคดเปนการคนหาหลกการ โดยแยกแยะคณสมบตของสงตางๆ หรอขอความจรงทไดรบแลว ทาการวเคราะหเพอหาขอสรป อนเปนหลกการของขอความนนจรง ๆ รวมทงการนาหลกการดงกลาวไปใช ในสถานการณทแตกตางไปจากเดม เชน หนวยดอกไมในอทยานรชกาลท 2 เดก ๆ ไดขยายความรเพมจากดอกไมวามดอกไมทสามารถรบประทานได เชน ดอกอญชน ดอกกระเจยบ และหนวยดอนหอยหลอด นองพ ตองการรเพมจากหอยหลอดและหอยตลบ โดยถามคาถามวา “ ถามนรอนมนจะอางออกไหม ” เดก ๆ และคร รวมกนทดลองตามทนองพเกดความสงสยทนท เปนตน และเดก ๆ ไดลงมอปฏบตการทดลองเพอเพมเตมประสบการณใหม

1.5 ขนประเมนผล เ ปนการประเมนการเ รยนรตามสภาพจรงโดยครจดกจกรรมหรอสถานการณทเปดโอกาสใหเดกระบสงทเดกไดเรยนร รวมไปถงตรวจสอบความถกตองของความรทได เชน การแลกเปลยนความรซงกนและกน การเปรยบเทยบผลกบสมมตฐาน การเปรยบเทยบความรใหมกบความรเดม สอดคลองกบกลยา ตนตผลาชวะ (2551) กลาววา การพฒนาทกษะการคดไมสามารถทาสาเรจไดโดยเรว ครตองใหเวลาแกเดกไดคด ประเดนทครควรสงเกตคอพฤตกรรมของเดกทแสดงออกถงทกษะการคด คอ เดกเขารวมกจกรรมในฐานะผรเ รมตนกอนหรอผช วยเหลอ เดกแสดงความอยากรอยากเหนหรอไม แสดงอยางไร ใช เวลาเทาไหร เ ดกถามคาถามหรอไม เ ปนคาถามประเภทใด นาสนใจไหม เดกตอบคาถามไดตามครหรอตอบคาถามแนวใหมทขยายจากเ รองปจจบนทเรยนอย เดกแสดงความคดทขยายจากเรองทเรยนหรอไม เ ดกพยายามพฒนาสงใหมหรอคดใหมหรอไม เดกแสดงความมงมนในการคนควาหรอไม และเดกไดแสดงถงความพยายามในการคดแกปญหาอยางชดเจนไหม เชน หนวยดอกไมในอทยานรชกาลท 2 เ ดกๆ ไดไปทศนศกษาทอทยานรชกาลท 2 เดก ๆ สงเกต สารวจ ลกษณะดอกไม ถายภาพของดอกไมทพบเหนแลวนามาจดกลมตามลกษณะของดอกไม ทาใหเหนวาเดก ๆ สามารถจดกลมดอกไมตามลกษณะของดอกไมไดหนวยมะพราว เดก ๆ สงเกตมะพราวทง 3 ประเภท เ ดก ๆ บอกลกษณะและความเหมอน ความแตกตาง ของมะพราว ไดซงในขนนทาใหครทราบวาเ ดกมความรและทกษะการคดแกปญหาจากการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E มาก

113

นอกจากนการจดประสบการณดวยการ สบเ สาะหาความรแบบ 5E ยง เ ปนการจดประสบการณทใหเดกปฐมวยไดลงมอปฏบตจรง เ รยนรจากของจรง แหลงเ รยนรตาง ๆไดปฏบตกจกรรมทหลากหลาย ทงแบบรายบคคลและการทางานเปนกลม จงทาใหเกดความสนใจในการเรยนร มความกระตอรอรน แสดงออกในการคดแกปญหา สอดคลองกบหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 ทระบวา การจดประสบการณใหแกเ ดกปฐมวยควรยดหลกการจดกจกรรมทเนนใหเดกไดรบประสบการณตรงและมโอกาสไดคนพบดวยตนเองมากทสด ทาใหเ ดกเกดการเรยนร ไดพ ฒนาดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคมและสตปญญา และสอดคลองกบ กลยา ตนตผลชวะ (2551) อธบายวา การพฒนาทกษะการคดของเ ดกปฐมวยมวธกระตนใหเ ดกแสดงความคด คอ ใชกจกรรมสรางสรรคใหเ ดกแสดงออกทางความคด ใช คาถามกระตนใหเ ดกแสดงความคดและใชกระบวนการทางวทยาศาสตร เพอใหเกดการคดอยางเปนระบบ เ ปดโอกาสใหเดกคด ใหแสดงออก และยอมรบความคดของเดก ครตองไมเ ปนผบอกหรอชนาเ ดก หรอคดแทนเดก ครตองอานวยความสะดวกในการคด ดวยการเปนผกระตนใหเ ดกคดดวยคาถามหรอการปรกษาและสอดคลองกบแนวคดของวชรา เลาเรยนด ( 2548 : 98 ) ทกลาววา การเ รยนรจากปญหาเปนยทธวธการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนสามารถนาไปใชในการทางานและดารงชวตตลอดชวต นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของ จราวรรณ จนทะศร (2553 ) การจดประสบการณแบบสบเสาะหาความรสามารถพฒนาทกษะการคดแกปญหาใหกบเ ดกปฐมวย จากผลการศกษาพบวา การจดประสบการณแบบสบเสาะหาความรสามารถสงเสรมทกษะการคดแกปญหาของเดกปฐมวย 4 ประเภท ไดแก การคดแกปญหาของตนเองทตองแกไขทนท การคดแกปญหาของตนเองทไมตองแกไขทนท การคดแกปญหาของตนเองทเกยวของกบผอนและการคดแกปญหาของผอน

เมอพจารณาการคดแกปญหาของเดกปฐมวยเปนรายดานพบวา การคดแกปญหาของผอนสงกวาการคดแกปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน ทงนเนองจาก สถานการณทกาหนดขนมาใช ทดสอบเดกปฐมวยเ ปนปญหาทใกลตวเ ดกหรอเ ดกเคยแก ปญหามากอนจงทาให รวธกา รแกปญหานน ๆ นอกจากนน หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E เ ดกปฐมวยมพฤตกรรมชางสงเกต มขอคาถามในสงทสงสย กลาแสดงออกทางความคด แสวงหาขอมลจากแหลงตางๆ ทหลากหลาย และสรปความมากขน บนทกขอมลตามความเปนจรง อนเปนคณลกษณะพเศษทเหนเดนช ดของศกยภาพทางวทยาศาสตร คอ รจกหาหนทางแกไขปญหาอปสรรคตางๆ มคาถามตอสงทเกดขนและคดหาผลลพธทไดเสมอ หาทางอธบายคาถามทมหลกฐานและองคความรอยางมเหตผล รจกวธเกบขอมล บนทกขอมล และวเคราะหขอมล ผ เ รยนยงสามารถหาหลกฐานมาอธบายในสงทเกยวของกบการคนพบองคความรไดทกจด และเ รยนรจากประสบการณของตนเองและผอน (สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต 2551)

114

2. ผลการวจยพบวา จตวทยาศาสตรของเ ดกปฐมวยหลง ทไดรบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E คอ ดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย อยในระดบด ทงนเนองจากการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E มหลกการในการเสรมสรางจตวทยาศาสตรอยาง เ ปนระบบ ขนตอนการจดประสบการณมความเหมาะสมและสามารถสรางให เ ดกเกดความสงสยไดทกขนตอน เชน ขนท 1 ขนสรางความสนใจ ในหนวยดอกไมในอทยานรชกาลท 2 ครพาเ ดก ๆ ไปทศนศกษาอทยานรชกาลท 2 เพอใหเ ดกได สง เกต สารวจ ดอกไมทพบเหน ขนตอนนกอใหเกดความสงสยเกยวกบลกษณะของดอกไม ส กลน ทมความแตกตางกน เมอเดกเกดความสนใจและสงสยยอมตองการทจะสบคนขอมลตอไป จงนาไปสขนท 2 ขนสารวจและคนหา ซงเดกไดสงเกตดอกไมทตนเองสนใจอยางละเ อยด เมอคนพบคาตอบในขณะทสารวจดอกไม อาจนาไปสขอสรป ลกษณะเชนนจงนาไปสการมความสนใจใฝร ของเ ดกปฐมวย ซงถาเดกไดรบการจดประสบการณในลกษณะนตอไป จะทาใหเ ดกมคณลกษณะดานความสนใจใฝรในอนาคต ขณะทเดกสารวจ คนหา ในสงทตนเองสงสย เ ดกตองบนทกผลการสารวจและอธบายขอสรปทไดจากการสงเกต กระบวนการนชวยเสรมสรางความซอสตยใ หแกเ ดกปฐมวย เรมตงแตการบนทกผลขอมลตรงตามจรงทไดสง เกต สารวจ หรอคนหา โดยไมเพมเ ตมความคดเหนและจนตนาการของตนเองไปดวย เชน ครใหบนทกผลการสงเกตตนมะพราว โดยการวาดภาพตนมะพราว เ ดกทสามารถบนทกผลตรงตามความเปน จรงได คอเ ดกทวาดภาพเฉพาะ ตนมะพราวเทานน ซงควรมรปรางลกษณะทเหนแลวมองออกวาเปนตนมะพราว สาหรบการบนทกผลขอมลทตรงตามจรงจะอยในขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป ในขณะเดยวกน เ ดก ๆ เกดความสงสยเพมเตมจากกจกรรมในขนตอนตางๆ ขางตน กจะนาไปส ขนท 4 ขนขยายความร เ ปดโอกาสใหเดกไดทดลอง หาความรเพมเตม เปนการขยายความรจากประสบการณเ ดมไปสประสบการณใหม ทาใหไดเรยนรมากขนในเรองราวตาง ๆ จากประสบการณตรงทไดลงมอปฏบตจรงดวยตนเอง

เชน หนวยดอนหอยหลอด นองพถามคาถามวา “ ถามนรอนหอยหลอดจะออกจากเปลอกไหม ” จากคาถามนนาไปสการทดลองเพมเพอใหเดกไดคาตอบจากสงทตนเองสงสย จงทาใหเ ดก ๆ คนอนไดรบประสบการณไปดวย ขนท 5 ขนประเมนผล ขนนเ ปนขนทแสดงใหเ หนวาเ ดกมความเขาใจในสงทเรยนรมากนอยเพยงใด เชน นองแกมกาลงเลอกภาพวาภาพไหนเปนภาพปลาท นองเตยจงบอกวาปลาทหวเปนสามเหลยม เปนตน

การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E สงผลใหจตวทยาศาสตรของเ ดกปฐมวย ดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย อยในระดบดทง 3 ดาน ซงผ วจยขออภปรายเปนรายดานดงน

115

จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E มคาคะแนนเฉลยโดยอยในระดบด ทงนเนองจากการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E สามารถสงเสรมใหเดกปฐมวยมจตวทยาศาสตรดานน แสดงใหเ หนจาก ขนท 1 ขนสรางความสนใจทชวยกระตนใหเดกกระตอรอรนตอกจกรรมและเ รองราวตางๆ กลาถามคาถาม ทาใหเดกอยากรอยากเหน เกดความสงสยและตองการคนหาคาตอบ สารวจสงตาง ๆ ดวยตนเอง ในขณะเดยวกน ขนท 4 ขนขยายความร เปดโอกาสใหเดกไดทดลอง หาความรเพมเ ตม เ ปนการขยายความรจากประสบการณเดมไปสประสบการณใหม ทาใหไดเ รยนรมากขนในเ รองราวตาง ๆ จากประสบการณตรงทไดลงมอปฏบตจรงดวยตนเอง จากการสงเกตและสมภาษณเ ดกขณะทากจกรรม พบวา เดก ๆ มความสนกสนานในขณะทากจกรรม บางกจกรรมตองใช เวลานานกวาทกาหนดไว แตเดก ๆ กยงใหความสนใจจนจบกจกรรม แสดงใหวา เ ดกมความสข อดทนและมงมนในการทากจกรรม นอกจากนเดกบางคนไดพดวา “ หนชอบทาการทดลอง ใชแวนขยายสนกด หนอยากเปนนกวทยาศาสตร ” คาพดเชนนแสดงใหเหนถงเจตคตทดตอวทยาศาสตร ผลการวจยดงกลาวขางตนสอดคลองกบการศกษาของ อนชา ขวาไทย (2550) ทระบวาวธสอนแบบสบเสาะหาความร ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร และเจตคตทางวทยาศาสตรสงผลตอความสามารถในการแสวงหาความร นอกจากน ความสนใจใฝรถอเ ปนคณลกษณะสาคญและเปนสงทชวยพ ฒนาความเปนนกวทยาศาสตร (Muchow and Lynette, 1986)

จตวทยาศาสตรดานความรบผดชอบหลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E มคาคะแนนเฉลยโดยอยในระดบด ทงนเ นองจากการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E สามารถสงเสรมใหเ ดกปฐมวยมจตวทยาศาสตรดานน แสดงใหเ หนจาก ขนท 2 ขนสารวจและคนหา เดก ๆ สามารถดาเนนการคนหาคาตอบในสงทตนเองสงสยเกยวกบเรองราวตาง ๆ ในชวงแรกของการจดประสบการณครผสอนตองเสนอแนะวธ ในการคนหาขอมลหรอการสงเกต สารวจสงตาง ๆ เหนไดจากทไปสารวจดอกไมทอทยานรชกาลท 2 เ ดก ๆ ยงตองใหครบอกวาสงเกตอยางไร เมอเ ดก ๆ มประสบการณมากขนจากหนวยปาชายเลนกสามารถทคนหาคาตอบในสงทสงสยดวยวธของตนเองหรอรวมกบเพอน ๆ โดยครไมตองชแนะ นอกจากน เดก ๆ แบงหนาทกนทสงเกต สารวจ ทาใหเดกทกคนไดฝกใหมความรบผดชอบในสงตนเองไดรบมอบหมาย เหนไดจากหนวยปลาทแมกลองครผสอนใหเดก ๆ นาปลาทแมกลองมาคนละ 1 ตว เ ดก ทกคนกนามาเพอเ รยนรรวมกน และบอกผปกครองไดวานาปลาทแมกลองมาใช ทาอะไรและในขณะทางานกลมเดก ๆ กแบงหนาทกน ดงนนการปลกฝงความรบผดชอบใหเกดกบเ ดกตงแตยงเลกจงมความสาคญแบะเปนสงจาเปน เพอเปนแนวทางในการปฏบตใหกบผ ปกครอง ครและผทมสวนเกยวของทงหลายไดทราบ วางแผนและนาไปปฏบต จากแผนการศกษาแหงชาต ฉบบท 11

116

(พ.ศ. 2555 – 2559) กาหนดใหกระบวนการเรยนการสอนเนนเดกเปนศนยกลาง คนหาศกยภาพเดกและพฒนาใหสอดรบกบความสามารถและความถนดสความเปนเ ลศ เชอมโยงกบการเ รยนรควบค กบการปลกฝงคณธรรม จรยธรรม โดยการจดการศกษาเนนคณธรรม จรยธรรม มวนย มความรบผดชอบ เ ปนคน ด มคณธรรม ชวย เหลอตนเอง ใหเ หมาะสมกบวย สอดคลองกบ ดวงพร ทองชอม (2550) กลาววา ความรบผดชอบของเดกปฐมวย หมายถง การทาหนาททไดรบมอบหมายใหสาเรจดวยความเพยร พยายาม ตรงตอเวลา ยอมรบผลการกระทาของตนทงดานทเ ปนผลดและดานทเปนผลเสย ดงนน คณภาพของบคคลจงเปนเ รองสาคญ และบคคลทมคณภาพนน หมายถง เปนคนทมความรบผดชอบตอตนเอง มวนย หยนหมนเพยรในการทางาน รจกวธการเ รยนร คดเ ปน ทาเปนและปญหาเปน

จตวทยาศาสตรดานความซอสตยหลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E พบวา มคาคะแนนเฉลยสงทสดโดยอยในระดบด ทงนเนองจากการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป และขนท 5 ประเมนผล เ ดกมความตงใจทตองบนทกผลตามความเปนจรงทสงเกตได หรอดวยการใช ประสาทสมผสตางๆ ดวยตนเอง ไมมการเตมความคดของเดกลงไป ขนท 2 ขนสารวจและคนหา ทเ ดกตองสารวจ คนหาขอมล ทางานเปนกลม ผลคนควาและการนาเสนอขอมลจาเปนตองมความซอสตย นาเสนอขอมลทไดไปสารวจมาแบบตรงไปตรงมา มความตงใจในการแสวงหาขอมล ซงสอดคลองกบการศกษาของ Dougherly

(1966) ทการศกษาลกษณะการจดการในการปฏบตงานของนกวทยาศาสตรพบวาผ ทมความรบผดชอบสงมความซอสตยมาก

117

ขอเสนอแนะ จากผลการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E เพอพ ฒนาความสามารถใน

การคดแกปญหาของเดกปฐมวย ผ วจยมขอเสนอแนะตอการจดประสบการณหรอการศกษาครงตอไปดงน

ขอเสนอแนะในการนาผลการวจยไปใช เพอใหสามารถนาผลการวจยไปใช อยางมประสทธภาพ ผวจยมขอเสนอแนะบางประการเกยวกบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E มรายละเอยด ดงน 1. การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E เ ดกปฐมวยมความสามารถในการคดแกปญหาในระดบสงมากขน มความกระตอรอรนขณะทากจกรรมและลงขอสรปไดดวยตนเองดงนนครจงกาหนดกจกรรมใหนาสนใจ ทาทาย ความสนใจของเดกปฐมวย 2. การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E รวมกบการใช แหลง เ รยนรรอบโรงเรยน ใกลตวเดก เดกปฐมวยมความสามารถในการคดแกปญหาทง 2 ดานอยในระดบด ดงนนครควรกาหนดใหมหนวยการจดประสบการณ กจกรรม และสอหรอแหลงเ รยนรทอยใกลตวเ ดกหรอในบรบททเดกปฐมวยคนเคย 3. หลง การจดประสบการณดวยการ สบเ สาะหาความรแบบ 5E เ ดกปฐมว ยมจตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบและดานความซอสตยอยในระดบด ดงนนครควรเสรมสรางจตวทยาศาสตรโดยใชการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E กบกจกรรมอน ๆ เชน กจกรรมสรางสรรค กจกรรมทศนศกษา กจกรรมทดลองวทยาศาสตร เปนตน

ขอเสนอแนะเพอการวจ ยครง ตอไป ผ วจยมขอเ สนอแนะสา หรบผสนใจในการพฒน าความสามารถในการคดแกปญหาใชในการจดการเรยนการสอนตอไป มรายละเอยด ดงน 1. ควรมการศกษาวจยความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยโดยใช การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E รวมกบการจดประสบการณแบบอน ๆ เชน กจกรรมการทดลองวทยาศาสตร เปนตน 2. ควรมการศกษาวจยเพอพฒนาการคดแกปญหาโดยจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E แบบผปกครองมสวนรวม

118

3. ควรมการศกษาวจยโดยใช การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

รวมกบแหลงเรยนรในทองถน ช มชน หรอภมปญญาทองถน เพอสง เสรมพฒนาการในการคดแกปญหา

119

รายการอางอง กตตมา ไกรพรพรรณ . ( 2550) . “การพฒน าหลกสตรพฤษศาสตรพนบาน สกา รส รา งจต

วทยาศาสตรโดยการมสวนรวมของชมชน กรณชมชนบานครวง อาเภอลานสภา จงหวดนครศรธรรมราช ”. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน คณะครศาสตร บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กรมวชาการ. (2546). หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546. กรงเทพมหานคร : ม.ป.ท. กลยา ตน ตผลาชวะ . (2 527). รายงานการศกษารปแบบการเรยนการสอน . คณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย,. _________. (2547). การจดกจกรรมการเรยนรสาหรบเดกปฐมวย. กรงเทพมหานคร : เอดสนเพรส

โปรดกส. _________. (2551) . การจดกจกรรมการเรยนรสาหรบเดกปฐมวย .กรงเทพมหานคร : เบรน–

เนสบคส,. จราวรรณ จนทะศร . (2553) . “การศกษาทกษะการคดแกปญหาของเดกปฐมวยโดยใช การจด

ประสบการณแบบสบเสาะหาความร.” คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา. ชนญญา ไทยนวฒนวไล. (2551). “ ผลของการจดประสบการณวทยาศาสตรโดยใช วธวฏจกรการ

สบสอบหาความร ทมตอทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรของ เ ดกอนบาล . ” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ชาตร เกดธรรม. (2545). เทคนคการสอนทเนนผ เรยนเปนสาคญ . กรงเทพมหานคร : ไทยวฒนาพานช.

ณฏฐนช สะมะจตร. (2551). “การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยโดยการจดประสบการณดวยการวจย.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

120

ทศนา แขมมณ. (2535). “การพฒนากระบวนการคด.” ใน การประชมวชาการเรอง สแนวทางใหมของการสอนวจยทางพยาบาลศาสตร : กรงเทพมหานคร : สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ.

_________. (2544). วทยาการดานการคด. กรงเทพมหานคร : สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ.

_________. (2545). ศาสตรการสอน. กรงเทพมหานคร : จฬาลงกรณมหาวทยาลย,. นศารตน อสระมโนรส. (2552). “ ผลของการใช กจกรรมการเลานทานแบบไมจบเรองทมตอพฤตกรรม

ทางจรยธรรมของเดกวยอนบาล.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

นตอนงค ทดบวขา. (2540). “การศกษาบทบาทของครในการพฒนาทกษะการแกปญหาของเดกวยอนบาลในโรงเรยนสงกดสานกงานการประถมศกษาจงหวดนนทบร .” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวช าการ ศกษาปฐมว ย บณฑตวทยาลย จฬ าลง กรณมหาวทยาลย.

เบญจวรรณ อวมมณ. (2549). “ การพฒนาผลการเรยนรและความสามารถในการคดแกปญหา เ รอง การอนรกษแมนาทาจนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทจดการเ รยนรโดยใช ปญหาเปนฐาน.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. เปลว ปรสาร. (2543). “การศกษาความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบการจด ประสบการณแบบโครงการ. ” ปรญญานพนธมหาบณฑต วชาเอกการศกษาปฐมวย

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร. ปรมาภรณ ทองส. (2550). “การพฒนาการคดทางบวกสาหรบเดกปฐมวยดวยกจกรรมการเ รยนร

แบบสบเสาะหาความร.” ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร. พนตสภา โกศลา. (2553). “การพฒนาทกษะกระบวนการวทยาศาสตรและคณลกษณะดานจตพสย

สาหรบเ ดกปฐมว ยโดยใช กจกรรมการ เ ร ยนการสอนแบบสบเ สาะหาความร . ” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยขอนแกน.

121

พระธรรมปฎก (ปยทธ ปยตโต). (2539). การสอภาษาเพอเขาถงสจธรรม . กรงเทพมหานคร :

ธรรมสภา. พมพนธ เดชะคปต. (2540). แนวคดและแนวทางของการจดการเรยนการสอนทเนนนกเ รยนเปน

ศนยกลาง . เอกสารประกอบการประช มวชาการทางวทยาศาสตรและ เทคโนโลยการศกษา.

พมพนธ เดชะคปต. (2544). การเรยนการสอนทเนนผ เรยนเปนสาคญ : แนวคดวธและเทคนคการสอน 1. กรงเทพมหานคร : เดอะมาสเตอรกรป เบนเนจเมนท.

________. (2548). รปแบบการจดการเรยนรแบบเนนประสบการณ การจดการเรยนรโดยใชรปแบบหลากหลาย. กรงเทพมหานคร : อลฟา มลเลนเนยม.

________. (2550). ชดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะการคดทจาเ ปนตอการสบเสาะความรทางวทยาศาสตรของนก เ รยน . กรง เทพมหานคร : คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พชรา พมพชาต. (2552). “ การพฒนารปแบบการจดประสบการณการแกปญหาอยางสรางสรรคสาหรบเดกปฐมวย. ” วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการน เทศ ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ภพ เลาหไพบลย. (2542). แนวการสอนวทยาศาสตร.พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร : ไทยวฒนา พานช.

มาเรยม นลพนธ. (2555). วธวจยทางการศกษา. นครปฐม : ศนยวจยและพฒนาทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร. เยาวพา เดชะคปต. (2542). การจดการศกษาสาหรบเดกปฐมวย. กรงเทพมหานคร : บรษท

สานกพมพแมค จากด. วฒนา มคคสมน . (2539). “การพฒนารปแบบการเรยนการสอนตามหลกการสอนแบบโครงการ

เพอเสรมสรางการเหนคณคาในตนเองของเดกวยอนบาล .” ปรญญาครศาสตรดษฏบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย .

122

วชรา เลาเรยนด. (2548). เทคนคและยทธวธพฒนาทกษะการคด การจดการเรยนรทเนนผ เรยนเปนสาคญ. นครปฐม : คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร . .

วรารตน ธมาลา . (2553). “ ความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบการจดกจกรรมสรางสรรค.” ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร .

วรรณทพา รอดแรงคาและพมพนธ เดชะคปต . (2532). กจกรรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรสาหรบคร. กรงเทพมหานคร : สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ (พว.).

วยภา จตรสงห. (2534). “ การศกษาความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวยทครใชคาถามแบบเชอมโยงเนอหาและแบบเชอมโยงประสบการณ .” ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒประสานมตร .

ศศธร จนทมฤก . (2554) . “การพฒนา รปแบบการเ รยนการสอนตามแนวคดการเ ร ยนรจา กประสบการณและวฏจกรการสบสอบหาความรเพอเสรมสรางจตวทยาศาสตรของเ ดกอนบาล.” ปรญญาครศาสตรดษฏบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรนาถ บวคล. (2549). “การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของเ ดกปฐมวย โดยใช การจดประสบการณแบบโครงงาน.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย . (2546) . การจดสาระการเรยนรกล มวทยาศาสตร หลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพมหานคร : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

________. (2531). แนวการประเมนผลจตพสยวชาวทยาศาสตรและคณตศาสตร. กรงเทพมหานคร : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

________. (2551). แนวทางการจดการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวยตามหล กสตรการศกษาปฐมวย 2546 . กรงเทพมหานคร : สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.

สรมา ภญโญอนนตพงษ. (2547). การวดและประเมนผลแนวใหมเดกปฐมวย . กรงเทพมหานคร : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

123

สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต . (2540). ค มอประเมนพฒนาการระดบกอนประถมศกษา. กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภา.

________. (2542). เอกสารการอบรมครวชาการปงบประมาณ 2542 กล มสรางเสรมประสบการณ ทกษะกระบวนการวทยาศาสตร. กรงเทพมหานคร : ส.ป.ช.

_________. (2545). การพฒนาหลกสตรสถานศกษาและวธ สการปฏรปกระบวนการเรยนรทงระบบ. กรงเทพมหานคร : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

_________. (2545 -2559). แผนพฒนาการศกษา. กรงเทพมหานคร : บรษท พรกหวานกราฟฟค จากด.

สาน กง านคณะกรรมการการศกษา เ อกชน . ( 2546) . แผนการจด ประสบการณระดบ กอนประถมศกษา. กรงเทพมหานคร : โรงพมพครสภา.

สรางค สากร . (2537) . พฤตกรรมการสอนกล มสรางเสรมประสบการณชวต : วทยาศาสตร. กรงเทพมหานคร : ภาควชาหลกสตรและการสอน คณะครศาสตร สถาบนราชภ ฎจนทรเกษม.

สจตร เคยงรมย. (2551). “ ผลการจดกจกรรมการเพาะปลกทมตอความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวย.” ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยและสถตการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

สวทย มลคา. (2551) กลยทธการสอนคดแกปญหา. พมพครงท 4 . กรงเทพมหานคร : ภาคพมพ. อารย พนธมณ. (2545). วารสารวชาการ. จากการสอนสการจดประกายความใฝร. อนชา ขวาไทย. (2550). “การศกษาปจจยบางประการทสงผลตอความสามารถใน การแสวงหา

ความรทางวทยาศาสตรของนกเ รยนช นประถมศกษาปท 6 สงกดสานกงานเขตพนทการศกษาชยภมเขต 2 .” ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการวจยและสถตการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

อญชล ไสยวรรณ. (2548). “ การพฒนารปแบบการเ รยนการสอนทกษะการคดแสวงหาความรสาหรบเดกปฐมวย.” วทยานพนธปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการศกษาปฐมวย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

124

Aiken, L.R. and Aiken, D.R. ( 1969) . Science Education . Recent research on attitudes

concering science. . Bruner, J. S. (1969) . The process of education. New York: Harvard University Press. Burry-

Stock..

Bloom, B.S. (1976) . Tasanomy of Education Objective Hand Book : Cognitive Domain.

New York : David McKay Company, Inc..

Bloom,B.S., Hasting.J.T.and Madaus.G.T. (1956) . Handbook on Formative and Summative

Evaluation of Student Learing. New York : Mc Graw-hill.

Bybee, R.W.andothers. (1991) . Integrating the History and Nature of Science and Technology

in Science and Social Studies Curriculum. Science Education.

Charlesworth, A.W. and Lind K.K. (2007) . Math & Science for young childen. New York :

Thomson Delmar Learning.

Dewey, J. (1933). How We Think. New York : D.C. Heath and Company.

Eiser,E.W. ( 1993: 219-233 ) . Journal of Curriculum Studies. Reshaping assessment in

education : Some criteria in search of practice.

Good, Carter V. (1973). Dictionary of Education. New York : McGraw-Hill Book Company.

Goor,A. (1970) . Problem Solving Process of Creative and Non Creative Student. Dissertation

Abstracts.

Hamer , L.O. (2000 : 25-34) . Journal of Marketing Education . The additive effects of semi-

structured classroom Activities on Student Learning : An application of classroom-

based Experiential Learning techniques.

Heiss, E.D. (1954). Modern Science Tasching . New York : Macmillan Publishing . Lind, K.K. (2000) . Exploring Science in Early Childhood : A Development aooroach . New

York : Delmar.

Lowson,A.e. (1995). Science teaching and the development of thinking.Belmont.

CA : wadsworrth.

Mason,R.T. ( 1997) . Learning algebra personally (Ninth-Grade, Small Grooup Inquiry) .

Dissertation Abstracts.

125

Piaget , Jean. (1972). The Psychology of Intelligences. New Jersey : Little Field Adam. Roy.A. (2009).Super–Scientific Raligious Scriptures. Available from

http: //www.mukto-mona.com/Articles/super_scientific_scriptures.htm.

Rowland,G. Guiding the Evaluationary Humam Available from

http: //www.learmdev.org/d/Btsm 2005-Rowland.v2.pdf

Schulze, C.B. (1987) . Dissertation Abstracts Internation. The Effect of Different Methods of

Modeling and Instruction on Honesty Behavior in Kindergarten and Second

Grade Childer.

Smily, (2005). Susan E. Scientific Mind . Available from.

http://www.reallygoodauthorsonline.com/ScienceWorks/the_book/2_attitudes/sci

entific_mind.htm.

Saunders,H.n. (1995) . The teaching of General Science in Tropical Secondary School.

London : Oxford University Press.

Visser, J. (2000) . The scientific mind in context. Learning development institute Available from

http://www.learndev.otg/dl/TSM-ConceptPaper.pdf. Weber,M.c. (1972) . The Influence of the Science Curriculum Improvement Study on the

Learner’s Operational Utilization of Science Processes. Dissertation Abstracts

Internation..

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก. รายชอผเชยวชาญเปนผตรวจเครองมอทใชในการวจย

128

รายชอผ เชยวชาญเปนผตรวจเครองมอทใชในการวจย

1. อาจารย ดร. เทพกญญา พรหมขตแกว นกวชาการ สาขาปฐมวย สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย ( สสวท. ) ผเชยวชาญดานจตวทยาศาสตร

2. อาจารยแนงนอย แจงศรกล ครชานาญการพเศษ

โรงเรยนอนบาลสมทรสงคราม อาเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม

ผเชยวชาญดานการศกษาปฐมวย 3. อาจารย ดร. กนตฌพชญ อยอาไพ อาจารยประจาสาขาวชาการศกษาปฐมวย

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร ผเชยวชาญดานการศกษาปฐมวย

4. อาจารย ดร. ปฤนต นจนฤตย อาจารยประจาคณะมนษยศาสตร

และสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต ผเชยวชาญดานหลกสตรและการสอน

5. อาจารย ดร. นนทชนนปภพ ปาลนทร ผชวยคณบด ฝายกจการนกศกษา

วทยาลยการฝกหดคร มหาวทยาลยราชภฏพระนคร ผเชยวชาญดานการศกษาปฐมวย

129

130

131

132

133

ภาคผนวก ข.

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ

135

ตารางท 14 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง ของแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E จากผเชยวชาญ 5 ทาน

หนวย ดอนหอยหลอด

รายการประเมน ผเชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 1. จดประสงค 1.1 จดประสงคสอดคลองกบสาระการเรยนร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.2 จดประสงคสอดคลองกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.3 จดประสงคสอดคลองกบการประเมนผล

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

2. การจดประสบการณ 2.1 ความชดเจนของขนตอนการสบเสาะหาความร แบบ 5E

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

2.2 รปแบบการจดประสบการณเหมาะสมกบวยของเดก +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

3. สาระการเรยนร เหมาะสม / สอดคลองกบจดประสงค +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

4. สอ 4.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

4.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการประเมนผล +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

5. การประเมนผล 5.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบจดประสงค

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

5.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

136

ตารางท 14 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง ของแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E จากผเชยวชาญ 5 ทาน

หนวยดอกไมในอทยานร.2

รายการประเมน ผเชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 1. จดประสงค 1.1 จดประสงคสอดคลองกบสาระการเรยนร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.2 จดประสงคสอดคลองกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.3 จดประสงคสอดคลองกบการประเมนผล

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

2. การจดประสบการณ 2.1 ความชดเจนของขนตอนการสบเสาะหาความร แบบ 5E

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

2.2 รปแบบการจดประสบการณเหมาะสมกบวยของเดก +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

3. สาระการเรยนร เหมาะสม / สอดคลองกบจดประสงค +1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

4. สอ 4.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

4.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการประเมนผล +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

5. การประเมนผล 5.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบจดประสงค

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

5.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

137

ตารางท 14 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง ของแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E จากผเชยวชาญ 5 ทาน

หนวย แมนาแมกลอง

รายการประเมน ผเชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 1. จดประสงค 1.1 จดประสงคสอดคลองกบสาระการเรยนร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.2 จดประสงคสอดคลองกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.3 จดประสงคสอดคลองกบการประเมนผล

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

2. การจดประสบการณ 2.1 ความชดเจนของขนตอนการสบเสาะหาความร แบบ 5E

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

2.2 รปแบบการจดประสบการณเหมาะสมกบวยของเดก +1 +1 +1 +1 -1 3 0.60 สอดคลอง

3. สาระการเรยนร เหมาะสม / สอดคลองกบจดประสงค +1 +1 0 +1 0 3 0.60 สอดคลอง

4. สอ 4.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

4.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการประเมนผล +1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

5. การประเมนผล 5.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบจดประสงค

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

5.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

138

ตารางท 14 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง ของแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E จากผเชยวชาญ 5 ทาน

หนวย นาเกลอ

รายการประเมน ผเชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 1. จดประสงค 1.1 จดประสงคสอดคลองกบสาระการเรยนร

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

1.2 จดประสงคสอดคลองกบการจดประสบการณ

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

1.3 จดประสงคสอดคลองกบการประเมนผล

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

2. การจดประสบการณ 2.1 ความชดเจนของขนตอนการสบเสาะหาความร แบบ 5E

+1 +1 -1 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

2.2 รปแบบการจดประสบการณเหมาะสมกบวยของเดก +1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

3. สาระการเรยนร เหมาะสม / สอดคลองกบจดประสงค +1 +1 -1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

4. สอ 4.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการจดประสบการณ

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

4.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการประเมนผล +1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

5. การประเมนผล 5.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบจดประสงค

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

5.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบการจดประสบการณ

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

139

ตารางท 14 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง ของแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E จากผเชยวชาญ 5 ทาน

หนวย ปลาทแมกลอง

รายการประเมน ผเชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 1. จดประสงค 1.1 จดประสงคสอดคลองกบสาระการเรยนร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.2 จดประสงคสอดคลองกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.3 จดประสงคสอดคลองกบการประเมนผล

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

2. การจดประสบการณ 2.1 ความชดเจนของขนตอนการสบเสาะหาความร แบบ 5E

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

2.2 รปแบบการจดประสบการณเหมาะสมกบวยของเดก +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

3. สาระการเรยนร เหมาะสม / สอดคลองกบจดประสงค +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

4. สอ 4.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

4.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการประเมนผล +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

5. การประเมนผล 5.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบจดประสงค

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

5.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบการจดประสบการณ

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

140

ตารางท 14 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง ของแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E จากผเชยวชาญ 5 ทาน

หนวย ปาชายเลน

รายการประเมน ผเชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 1. จดประสงค 1.1 จดประสงคสอดคลองกบสาระการเรยนร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.2 จดประสงคสอดคลองกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.3 จดประสงคสอดคลองกบการประเมนผล

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

2. การจดประสบการณ 2.1 ความชดเจนของขนตอนการสบเสาะหาความร แบบ 5E

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

2.2 รปแบบการจดประสบการณเหมาะสมกบวยของเดก +1 +1 +1 +1 -1 3 0.60 สอดคลอง

3. สาระการเรยนร เหมาะสม / สอดคลองกบจดประสงค +1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

4. สอ 4.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

4.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการประเมนผล +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

5. การประเมนผล 5.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบจดประสงค

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

5.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

141

ตารางท 14 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง ของแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E จากผเชยวชาญ 5 ทาน

หนวย มะพราว

รายการประเมน ผเชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 1. จดประสงค 1.1 จดประสงคสอดคลองกบสาระการเรยนร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.2 จดประสงคสอดคลองกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.3 จดประสงคสอดคลองกบการประเมนผล

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

2. การจดประสบการณ 2.1 ความชดเจนของขนตอนการสบเสาะหาความร แบบ 5E

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

2.2 รปแบบการจดประสบการณเหมาะสมกบวยของเดก +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

3. สาระการเรยนร เหมาะสม / สอดคลองกบจดประสงค +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

4. สอ 4.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

4.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการประเมนผล +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

5. การประเมนผล 5.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบจดประสงค

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

5.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบการจดประสบการณ

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

142

ตารางท 14 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง ของแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E จากผเชยวชาญ 5 ทาน

หนวย นาตาลมะพราว

รายการประเมน ผเชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 1. จดประสงค 1.1 จดประสงคสอดคลองกบสาระการเรยนร

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.2 จดประสงคสอดคลองกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

1.3 จดประสงคสอดคลองกบการประเมนผล

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

2. การจดประสบการณ 2.1 ความชดเจนของขนตอนการสบเสาะหาความร แบบ 5E

+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

2.2 รปแบบการจดประสบการณเหมาะสมกบวยของเดก +1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

3. สาระการเรยนร เหมาะสม / สอดคลองกบจดประสงค +1 +1 +1 +1 -1 3 0.60 สอดคลอง

4. สอ 4.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

4.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของสอกบการประเมนผล +1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

5. การประเมนผล 5.1 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบจดประสงค

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

5.2 ความเหมาะสมและสอดคลองของการประเมนผลกบการจดประสบการณ

+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 สอดคลอง

143

ตารางท 15 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลอง ของ แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาจากผเชยวชาญ 5ทาน ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน

รายการประเมน ความคดเหนของผ เชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 สถานการณท 1 0 +1 -1 +1 +1 2 0.40 ไมสอดคลอง สถานการณท 2 +1 +1 -1 +1 +1 3 0.60 สอดคลอง สถานการณท 3 +1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง สถานการณท 4 0 +1 0 +1 0 2 0.40 ไมสอดคลอง สถานการณท 5 +1 +1 0 +1 0 3 0.60 สอดคลอง สถานการณท 6 +1 +1 0 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง สถานการณท 7 0 +1 -1 +1 +1 2 0.40 ไมสอดคลอง สถานการณท 8 0 +1 -1 +1 +1 3 0.60 สอดคลอง สถานการณท 9 +1 +1 -1 +1 +1 3 0.60 สอดคลอง

144

ปญหาของผอน

รายการประเมน ความคดเหนของผ เชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 สถานการณท 1 +1 +1 -1 +1 +1 3 0.60 สอดคลอง สถานการณท 2 +1 +1 -1 +1 +1 3 0.60 สอดคลอง สถานการณท 3 0 +1 -1 +1 +1 2 0.40 ไมสอดคลอง สถานการณท 4 +1 +1 -1 +1 +1 3 0.60 สอดคลอง สถานการณท 5 0 +1 -1 +1 +1 2 0.40 ไมสอดคลอง สถานการณท 6 +1 +1 -1 +1 +1 3 0.60 สอดคลอง สถานการณท 7 0 +1 -1 +1 0 1 0.20 ไมสอดคลอง สถานการณท 8 0 +1 -1 +1 +1 1 0.20 ไมสอดคลอง สถานการณท 9 0 +1 -1 +1 +1 2 0.40 ไมสอดคลอง

145

ตารางท 16 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลองของแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตรจากผเชยวชาญ 5 ทาน

ดานความสนใจใฝร

รายการประเมน ความคดเหนของผ เชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 1. ความเหมาะสมของเกณฑการใชคะแนน จตวทยาศาสตร

0 +1 +1 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

2. ความเหมาะสมและสอดคลองกบความสามารถของเดกปฐมวย

+1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

3. ความเหมาะสมของพฤตกรรมจตวทยาศาสตรเดกปฐมวย

+1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

4. ความเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงค

+1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

146

ตารางท 16 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลองของแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตรจากผเชยวชาญ 5 ทาน

ดานความรบผดชอบ

รายการประเมน ความคดเหนของผ เชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 1. ความเหมาะสมของเกณฑการใชคะแนน จตวทยาศาสตร

0 +1 +1 +1 +1 4 0.80 สอดคลอง

2. ความเหมาะสมและสอดคลองกบความสามารถของเดกปฐมวย

+1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

3. ความเหมาะสมของพฤตกรรมจตวทยาศาสตรเดกปฐมวย

+1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

4. ความเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงค

+1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

147

ตารางท 16 ผลรวมคาดชนความสอดคลองจากการประเมนความเหมาะสมและความสอดคลองของแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตรจากผเชยวชาญ 5 ทาน

ดานความซอสตย

รายการประเมน ความคดเหนของผ เชยวชาญ ∑R IOC ความหมาย

1 2 3 4 5 1. ความเหมาะสมของเกณฑการใชคะแนน จตวทยาศาสตร

+1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

2. ความเหมาะสมและสอดคลองกบความสามารถของเดกปฐมวย

+1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

3. ความเหมาะสมของพฤตกรรมจตวทยาศาสตรเดกปฐมวย

+1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

4. ความเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงค

+1 +1 +1 +1 0 4 0.80 สอดคลอง

ภาคผนวก ค.

ผลการวเคราะหสมมตฐาน

149

ตารางท 17 คะแนนหลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

คนท

หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน ปญหาของผอน รวม

ขอท 1 ขอท 2 ขอท 3 ขอท 4 ขอท 1 ขอท 2 ขอท 3 ขอท 4 1 2 2 3 1 3 1 3 3 18 2 3 3 3 2 2 3 3 3 22 3 3 3 3 3 2 2 3 3 22 4 2 3 3 3 3 3 3 3 23 5 2 3 2 2 1 3 3 3 19 6 3 3 3 3 3 2 2 3 22 7 3 3 3 3 3 2 2 2 21 8 3 3 3 3 3 3 2 3 23 9 3 3 3 3 3 3 3 3 24

10 2 3 3 3 3 3 3 3 23 11 3 3 3 3 3 3 3 3 24 12 1 3 3 2 3 3 3 3 21 13 3 1 3 3 3 3 2 3 21 14 3 2 3 3 3 3 2 3 22 15 2 3 2 3 3 3 3 3 22 16 3 3 3 3 3 3 2 3 23 17 3 3 3 3 3 3 2 3 23 18 3 3 3 3 2 3 3 3 23 19 3 3 3 2 3 3 3 3 23 20 3 3 3 3 3 3 3 3 24 21 3 2 3 3 3 3 3 2 22 22 2 3 3 3 3 3 2 3 22 23 3 2 3 2 3 3 3 3 22

2.65 2.73 2.91 2.69 2.78 2.78 2.65 2.91 22.13 S.D. 0.57 0.54 0.28 0.55 0.51 0.51 0.48 0.28 1.45

150

ตารางท 17 คะแนนหลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

คนท

หลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน ปญหาของผอน รวม 1 8 10 18 2 11 11 22 3 12 10 22 4 11 12 23 5 9 10 19 6 12 10 22 7 12 9 21 8 12 11 23 9 12 12 24 10 11 12 23 11 12 12 24 12 9 12 21 13 10 11 21 14 11 11 22 15 10 12 22 16 12 11 23 17 12 11 23 18 12 11 23 19 11 12 23 20 12 12 24 21 11 11 22 22 11 11 22 23 10 12 22

11.00 11.13 22.13 S.D. 1.16 0.86 1.45

151

ตารางท 18 คะแนนการสงเกตพฤตกรรมจตวทยาศาสตรแตละดาน

คนท หนวย ดอนหอยหลอด

ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ ดานความซอสตย 1 2 3 3 2 3 3 3 3 3 3 3 4 2 3 3 5 3 3 3 6 2 3 3 7 3 3 3 8 3 3 3 9 3 2 2 10 3 3 3 11 2 2 2 12 2 3 2 13 3 2 2 14 3 3 3 15 3 3 3 16 3 3 3 17 3 2 3 18 3 3 3 19 3 2 3 20 3 3 3 21 3 3 3 22 3 3 2 23 3 3 3

2.78 2.78 2.78 S.D. 0.42 0.42 0.42

152

ตารางท 18 คะแนนการสงเกตพฤตกรรมจตวทยาศาสตรแตละดาน

คนท หนวย ดอกไมในอทยานรชกาลท 2

ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ ดานความซอสตย 1 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 4 2 3 3 5 3 3 3 6 3 3 2 7 3 3 3 8 3 3 3 9 2 3 3 10 3 3 3 11 3 2 3 12 2 3 3 13 2 2 2 14 2 3 2 15 3 3 3 16 3 3 3 17 3 3 3 18 3 3 3 19 3 3 3 20 3 3 3 21 3 2 3 22 3 3 3 23 3 2 3

2.73 2.78 2.82 S.D. 0.44 0.42 0.38

153

ตารางท 18 คะแนนการสงเกตพฤตกรรมจตวทยาศาสตรแตละดาน

คนท หนวย แมนาแมกลอง

ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ ดานความซอสตย 1 2 3 3 2 3 3 3 3 3 3 3 4 3 3 3 5 3 3 3 6 3 3 3 7 3 3 3 8 3 3 3 9 3 3 3 10 3 3 3 11 2 3 3 12 2 3 3 13 3 3 3 14 2 3 3 15 3 3 3 16 3 3 3 17 3 3 3 18 3 3 3 19 3 3 3 20 3 3 3 21 3 3 3 22 3 3 3 23 3 3 3

2.82 3.0 3.0 S.D. 0.38 0.0 0.0

154

ตารางท 18 คะแนนการสงเกตพฤตกรรมจตวทยาศาสตรแตละดาน

คนท หนวย นาเกลอ

ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ ดานความซอสตย 1 2 2 2 2 3 3 3 3 3 3 3 4 3 3 3 5 3 3 3 6 3 3 3 7 3 3 3 8 3 3 3 9 3 3 3 10 3 3 3 11 3 3 3 12 2 3 3 13 3 3 3 14 3 3 3 15 3 3 3 16 3 3 3 17 3 3 3 18 3 3 3 19 3 3 3 20 3 3 3 21 3 2 3 22 3 3 3 23 3 2 3

2.91 2.86 2.95 S.D. 0.28 0.34 0.20

155

ตารางท 18 คะแนนการสงเกตพฤตกรรมจตวทยาศาสตรแตละดาน

คนท หนวย ปลาทแมกลอง

ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ ดานความซอสตย 1 2 3 3 2 3 3 3 3 3 3 3 4 3 3 3 5 3 3 3 6 3 3 3 7 3 3 3 8 3 3 3 9 3 3 3 10 3 3 3 11 3 3 3 12 2 3 3 13 3 3 3 14 3 2 3 15 3 3 3 16 3 3 3 17 3 3 3 18 3 3 3 19 3 2 3 20 3 3 3 21 3 2 3 22 3 3 3 23 3 3 3

2.91 2.86 3.0 S.D. 0.28 0.34 0.0

156

ตารางท 18 คะแนนการสงเกตพฤตกรรมจตวทยาศาสตรแตละดาน

คนท หนวย ปาชายเลน

ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ ดานความซอสตย 1 2 3 3 2 3 3 3 3 3 3 3 4 3 2 3 5 3 3 3 6 3 3 2 7 3 3 3 8 3 3 3 9 3 3 3 10 3 3 3 11 2 3 3 12 2 3 3 13 3 3 2 14 3 3 3 15 3 3 3 16 3 2 3 17 3 3 3 18 3 3 3 19 2 3 3 20 3 3 3 21 3 3 3 22 3 3 3 23 3 2 3

2.82 2.86 2.91 S.D. 0.38 0.34 0.28

157

ตารางท 18 คะแนนการสงเกตพฤตกรรมจตวทยาศาสตรแตละดาน

คนท หนวย มะพราว

ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ ดานความซอสตย 1 2 3 3 2 3 3 2 3 3 3 3 4 3 3 3 5 3 3 3 6 3 3 3 7 3 2 3 8 3 3 2 9 3 3 3 10 3 3 3 11 3 3 3 12 2 3 3 13 3 3 3 14 3 3 3 15 3 3 3 16 3 3 2 17 3 3 3 18 3 3 3 19 3 3 3 20 3 3 3 21 3 3 3 22 3 3 3 23 3 3 3

2.91 2.95 2.86 S.D. 0.28 0.20 0.34

158

ตารางท 18 คะแนนการสงเกตพฤตกรรมจตวทยาศาสตรแตละดาน

คนท หนวย นาตาลมะพราว

ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ ดานความซอสตย 1 3 3 3 2 3 3 3 3 3 3 3 4 3 3 3 5 2 2 3 6 3 3 3 7 3 3 3 8 3 3 3 9 3 3 3 10 3 3 3 11 2 3 2 12 3 3 3 13 3 3 3 14 3 3 3 15 3 3 3 16 3 3 3 17 3 3 3 18 3 3 3 19 3 3 3 20 3 3 3 21 2 2 3 22 3 3 3 23 3 3 3

2.86 2.91 2.95 S.D. 0.34 0.28 0.20

ภาคผนวก ง.

เครองมอทใชในการวจย

160

แนวคดพนฐาน

รายละเอยดการใชแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E รายละเอยดการใชแผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E เ ปนเอกสารทใชอธบายรปแบบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E เพอสรางความเขาใจทถกตองสาหรบผทนารปแบบการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ไปใช ในสถานการณจรง ทงหมด 8 หนวย ดาเนนการจดกจกรรมทกวนในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ สปดาหละ 5 วน วนละ 45 นาท ในการเตรยมการจดประสบการณของครผ สอนและความสนใจของเดกปฐมวย โดยการจดประสบการณใหสอดคลองกบปญหาทตองการศกษา 2 ดาน คอ ปญหาของตนเองทเกยวของกบผอนและปญหาของผอน โดยรายละเอยดการใช แผนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E มรายละเอยดตอไปน 1. แนวคดพนฐาน 2. หลกการ 3. จดประสงค 4. ขนตอนการจดประสบการณ 5. เนอหา การจดประสบการณน นาแนวคดเกยวกบการสบเสาะหาความร 5E มาวเคราะห เปนแนวคดพนฐานของการจดประสบการณครงน ดงรายละเอยดตอไปน วฏจกรการสบเสาะหาความร 5E นกการศกษากลม BSCS ( Biological Science Curriculum Study 2006 ) ไดนาวธการสอนแบบสบเสาะมาใชในการพฒนาหลกสตรวชาวทยาศาสตร โดยเสนอขนตอนในการเ รยนการสอนเปน 5 ขนตอน เ รยกวา การเ รยนการสอนแบบ inquiry cycle หรอ วฏจกรการสบเสาะหาความร 5E แสดงในแผนภาพท 1

161

ภาพท 1 วฏจกรการสบเสาะหาความร 5E รายละเอยดของวฏจกรการสบเสาะหาความร 5E มดงน ( BSCS , 2006 และ พมพนธ เดชะคปต , 2550 ) 1. ขนสรางความสนใจ (Engagement) เปนการนาเขาส บทเ รยนหรอเ รองทเ ดกสนใจ ซงอาจเกดขนเองจากตวเดกหรอเกดจากการอภปรายภายในกลม เ รองทสนใจอาจมาจากเหตการณทกาลงเกดขนอยในชวงเวลานน หรอเปนเรองทเชอมโยงกบประสบการณเ ดมทพง เ รยนมารมาแลวนามาใชเปนตวกระตนใหเดกสรางคาถาม กาหนดประเดนทศกษา ในกรณทยงไมมประเ ดนใดนาสนใจ ครอาจจดกจกรรมหรอสถานการณเพอกระตน ยวย หรอทาทายใหเ ดกตนเตน สงสยใครร อยากรอยากเหน หรอขดแยงเพอนาไปสการแกปญหา การศกษาคนควา หรอการทดลองแต ไมควรบงคบใหเดกยอมรบประเดนหรอปญหาทครกาลงสนใจเปนเรองทจะศกษา 2. ขนสารวจและคนหา (Exploration) เ ปนการตงสมมตฐานจากปญหาทตองการศกษา เดกไดวางแผนการสารวจหรอออกแบบการทดลอง ดาเ นนการทดลอง สารวจ คนหา และรวบรวมขอมลลงมอปฏบต เชน สงเกต ทดลอง รวบรวมขอมล หรอปรากฏการณตาง ๆ 3. ขนอธบายและลงขอสรป (Explaination) เปนการวเคราะหและสอความหมายขอมลในรปแบบตาง ๆ โดยเดกนาขอมลทไดจากการสารวจและคนหามาวเคราะห แปลผล สรปและอภปราย พรอมทงนาเสนอผลงานในรปแบบตาง ๆ ซงอาจเปนรปวาด ตาราง แผนผง โดยมการอางองความรประกอบการใหเหตผลทสมเหตสมผล มการลงขอสรปถกตองน าเชอถอได มหลกฐานชดเจนรวมไปถงการวเคราะหผลงานวาสนบสนนสมมตฐานหรอโตแยงกบสมมตฐานทตงไวหรอไม 4. ขนขยายความร (Elaboration) เปนการนาความรทสรางขนไปเชอมโยงกบความรเ ดม โดยครจดกจกรรมหรอสถานการณ เพอใหเดกมความรลกซงขน หรอขยายกรอบแนวคดกวางขน

162

หลกการ

จดประสงค

หรอนาไปสการศกษาคนควา ทดลอง เพมขน เชน ตงประเดนเพอใหเ ดกรวมอภปรายแสดงความคดเหนเพมเตมใหชดเจนยงขน ซกถามใหเดกชดเจนหรอกระจางในความรทได 5. ขนประเมนผล (Evaluation) เ ปนการประเมนการเ รยนรตามสภาพจรงโดยครจดกจกรรมหรอสถานการณ ทเ ปดโอกาสใหเ ดกระบสงทเ ดกไดเ รยนร รวมไปถงตรวจสอบความถกตองของความรทได เชน การแลกเปลยนความรซงกนและกน การอภปราย การเปรยบเทยบผลกบสมมตฐาน การเปรยบเทยบความรใหมกบความรเดม ในการจดประสบการณโดยใชการสบเสาะหาความร แบบ 5E เ ดกปฐมวยไดสมผสและมปฏสมพ นธก บสงแวดลอม ไดคดวางแผนออกแบบการทดลอง และ ลงมอปฏบต ฝกคนคว าตรวจสอบดวยความคดของตนเองมากขนเพอนาประสบการณใหม ปรบใหเขากบประสบการณเ ดม หรอสรางองคความรใหมดวยตนเอง 1. การเรยนรเกดขนจากความสงสย ความอยากรอยากเหนของเ ดกอนไปสการสบเสาะหาความร กอใหเกดความเขาใจและสามารถสรางเปนความรของตนเอง 2. การเรยนรอาศยประสบการณตรงทเ ดกไดลงมอกระทา ไดสารวจตรวจสอบในแหลงเรยนรและไดแสวงหาความรดวยวธการทหลากหลาย 3. การเรยนรอาศยประสบการณเดมเพอเชอมโยงกบประสบการณใหม ผานการทบทวนไตรตรอง และสะทอนความคด นาไปสการเรยนรเชงนามธรรมทสงผลตอความคดและการปฏบต 4. การเรยนรอาศยความสมพนธระหวางบคคลและสงแวดลอมซงชวยใหเ ดกพ ฒนาความร ทกษะและจตวทยาศาสตร

การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E มจดประสง คเพ อเปรยบเทยบความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยช นอนบาลปท 2 และจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทง 3 ดาน คอ ความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

163

ขนตอนการจดประสบการณ

ขนตอนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E โดยใช แนวคดการเ รยนรจากวฏจกรการสบเสาะหาความร ขนตอนการจดประสบการณวทยาศาสตรตามหลกการและจดประสงคของการเ รยนการสอน แลวนามาปรบปรงและพฒนาใหเหมาะสมกบเ ดกปฐมวย สรปขนตอนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ไดดงน 1) ขนสรางความสนใจ (Engagement) ขนนครสรางความสนใจโดยใช วธการตาง ๆ เชน เลานทาน ภาพประกอบ ของจาลองและของจรง ประสบการณเ ดม การใช คาถามซกถามปญหาทตองการร เพอมากระตนใหเดกเกดความสนใจ อยากรอยากเหน อยากคดแกปญหา โดยการสบเสาะหาคาตอบดวยตนเองหรอรวมกบเพอน โดยครใชคาถามปลายเปดถามเดก 2) ขนสารวจและคนหา (Exploration) ขนนครจดประสบการณใหเ ดกปฐมวยไดคนหาคาตอบจากทสงสยและหาวธการแกปญหาโดยใชวธการทหลากหลายเชน สารวจ สง เกต จากแหลงการเรยนรทงภายในและภายนอกหองเรยน เชญวทยากรใหความร ทากจกรรมการทดลองเนนการลงมอปฏบตและใหกระบวนการคด ครคอยทาหนาทอานวยความสะดวก สง เสรม กระตนใหฝกคด สงเกต 3) ขนอธบายและลงขอสรป (Explaination) ขนนครกระตนและเปดโอกาสใหเ ดกปฐมวยไดแสดงความคดทไดคนพบโดยใชขอมลจากประสบการณใหมและประสบการณเ ดมมาอภปราย รวมกนเพอหาขอสรปของความร 4) ขนขยายความร ( Elaboration) ขนนครเ ปดโอกาสใหเ ดกปฐมวยนาสงทไดจากการสารวจ สงเกต จากแหลงการเรยนรทงภายในและภายนอกหองเ รยน เชญวทยากรใหความร การเลานทาน การสนทนาซกถาม ไปเชอมโยงกบความรเดมทเรยนมาแลวเพอใหเ ดกไดอธบายวธการในการแกปญหาสถานการณอน ๆ ตอไป 5) ขนประเมนผล (Evaluation) ขนนครประเมนผลดวยวธการตางๆวาเดกปฐมวย มความรอะไรบาง อยางไร และมากนอยเพยงใด โดยเนนการประเมนจากการเรยนร การจดประสบการณตามขนตอนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E โดยดาเ น นการจดประสบการณทกวนในชวงกจกรรมเสรมประสบการณ สปดาห ละ 5 ว น วนละ 45 นาท และจตวทยาศาสตรของเ ดกปฐมวย 3 ดาน คอ ความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

164

เนอหา เ นอหาของรปแบบการจดประสบการณตามขนตอนการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ไดสง เคราะหมาจากหนวยการจดประสบการณช นอนบาลปท 2 ของโรงเรยนบานลาดใหญสามคค โดยแบงเปน 8 หนวย ตามลาดบดงน ตารางท 19 หนวยการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

สปดาหท ชอหนวยการจดประสบการณ

วนทจดประสบการณ สาระการเรยนร หมายเหต

1

หนวย

ดอนหอยหลอด วนท 4 – 8 พฤศจกายน

พ.ศ. 2556

วนจนทรและ วนองคาร

ลกษณะทวไปของหอยหลอด

วนพธ ทศนศกษาดอนหอยหลอด วนพฤหสบด การจบหอยหลอด วนศกร อาหารททาจากหอยหลอด

2

หนวย

ดอกไมในอทยาน รชกาลท 2 วนท11 – 15 พฤศจกายน พ.ศ. 2556

วนจนทร

ลกษณะ รปราง กลน ส ขนาดและสวนประกอบของดอกไม

วนองคาร และ วนพฤหสบด

การจดกลมดอกไมตามลกษณะของดอกไม

วนพธ ทศนศกษาอทยานรชกาลท 2 วนศกร สทไดจากดอกไม

3

หนวยแมนา แมกลอง

วนท 18 - 22 พฤศจกายน พ.ศ. 2556

วนจนทร เมอง 3 นา วนองคาร ทศนศกษาแมนาแมกลอง วนพธ

การประกอบอาชพบรเวณแมนาแมกลอง

วนพฤหสบด ประโยชนของนา วนศกร การอนรกษนา

4

หนวยนาเกลอ วนท 25-29 พฤศจกายน พ.ศ. 2556

วนจนทร ลกษณะของเกลอเมดและเกลอปน วนองคาร

การทานาเกลอ และอปกรณทใชทานาเกลอ

วนพธ

การทดลองการเกดผลกเกลอของนาทะเล

วนพฤหสบดและ วนศกร

การใชเกลอถนอมอาหาร

165

ตารางท 19 หนวยการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E

สปดาหท ชอหนวยการจดประสบการณ

วนทจดประสบการณ สาระการเรยนร หมาย

เหต

5

หนวยปลาท แมกลอง

วนท 2 – 6 ธนวาคม พ.ศ. 2556

วนจนทร ลกษณะของปลาทแมกลอง วนองคารและ วนพธ

วธการจบปลาทแมกลอง

วนพฤหสบด อาหารและการประกอบอาหารจากปลาท

วนศกร คณคาทางอาหาร วนจนทร ลกษณะทวไปของปาชายเลน

6

หนวยปาชายเลน

วนท 9 – 11 ธนวาคม พ.ศ. 2556

วนองคาร ความสาคญของปาชายเลน วนพธ ตนไมในปาชายเลน วนพฤหสบด สตวทอาศยในปาชายเลน วนศกร การอนรกษปาชายเลน

7

หนวยมะพราว

วนท 16 – 20 ธนวาคม พ.ศ. 2556

วนจนทร ลกษณะทวไปของมะพราว วนองคาร ประเภทของมะพราว วนพธและ วนพฤหสบด

ของเลนของใชจากสวนประกอบของตนมะพราว

วนศกร ขนมททาจากมะพราว

8

หนวยนาตาลมะพราว วนท 23 – 27 ธนวาคม

พ.ศ. 2556

วนจนทร ชนดของนาตาล วนองคาร ลกษณะของนาตาลมะพราว วนพธ อปกรณการทานาตาลมะพราว วนพฤหสบดและวนศกร

ขนตอนการทานาตาลมะพราวและทศนศกษาบานทานาตาลมะพราว

166

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอนหอยหลอด

ชนอนบาลปท 2

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 วนท 4 – 8 พฤศจกายน พ.ศ. 2556

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

167

แผนการจดประสบการณ

หนวยดอนหอยหลอด ชนอนบาลปท 2 โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

หนวย ดอนหอยหลอด

ลกษณะทวไปของหอยหลอด

การจบหอยหลอด

การลงมอปฏบตจบ

อาหารททาจากหอย

หอยหลอดเปนหอยสองฝาชนดหนงทประกอบดวยเปลอกทหอหมลาตว เปนรปทรงกระบอกสขาวอมเหลองสวนปลายของเปลอกทงสองดานมชองเปดดานหนงเปนเทาและอกดานหนงเปนทอนา

- ทศนศกษาดอนหอยหลอด - จบหอยหลอดโดยวธการหยอดปนขาว

- หอยหลอดผดฉา - หอยหลอดผดกระเทยม - หอยหลอดยาง เปนตน

ใชนวมอกระแทกบนพนดนมวลของดนไปเบยดชองทหอยหลอดอาศยอยใหเลกลง หอยจะพนนาพงออกมาใหรหอยเปดออกใชไมจมปนขาวแหยในรหอย ปนขาวลงในรหอยได หอยหลอดจะขนมาทนท

168

จดประสงคทวไป 1. เดกบอกลกษณะของหอยหลอด อปกรณและวธการจบหอยหลอด ชออาหารและความรสกททาจากอาหารจากหอยหลอด 2. เดกสงเกตหอยหลอด อปกรณและวธการจบหอยหลอด วาดภาพหอยหลอด 3. เดกลงมอปฏบตการจบหอยหลอดดวยตนเองทดอนหอยหลอดได 4. เดกสงเกตอาหารดวยประสาทสมผสทง 5 และประกอบอาหารจากหอยหลอดได 5. เดกมจตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

169

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอนหอยหลอด ชนอนบาลปท 2

วน จนทร ท 4 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกลกษณะของหอยหลอดได 2. วาดภาพหอยหลอดได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ลกษณะทวไปของหอยหลอดหอยหลอดเปนหอยสองฝาชนดหนงทประกอบดวยเปลอกทหอหมลาตว เปนรปทรงกระบอกสขาวอมเหลอง หรอสเหลองออน ลกษณะเหมอนหลอดกาแฟ สวนปลายของเปลอกทงสองดานมชองเปดดานหนงเปนเทาและอกดานหนงเปนทอนา สาหรบกรองอาหารยนออกมา

ประสบการณสาคญ 1. การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส และดมกลน 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 1 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. ถามเดก ๆ วา “ รจกหอยหลอดหรอไม และ คดวาหอยหลอดมลกษณะอยางไร ” 2. ใหเดก ๆ บอกความรเดม ครจดบนทกคาพดเดก ขนท 2 ขนสารวจและคนหา

170

1. นาหอยหลอด(ของจรง) ใหเดก ๆ แตละกลมชวยกนสงเกตหอยหลอดวามลกษณะอยางไรโดยนาแวนขยายหรออปกรณตาง ๆ มาชวยในการสงเกต ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. ครถามเดก วาจากการสงเกตเดก ๆ พบอะไรทเหมอนกบเคยรมาแลวและพบอะไรเพมเตม ครบนทกสงทเดกรเพมเปรยบเทยบกบความรเ ดม 2. ใหเดก ๆ วาดภาพหอยหลอดและบอกลกษณะของหอยหลอด ครจดบนทกคาพ ดเดกลงในผลงาน สอ 1. หอยหลอด (ของจรง) 2. แวนขยาย ประเมนผล สงเกต 1. บอกลกษณะของหอยหลอดและหอยตลบ 2. วาดภาพหอยหลอด 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

171

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอนหอยหลอด ชนอนบาลปท 2

วน องคาร ท 5 เดอน พฤศจกายน พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. เปรยบเทยบหอยหลอดกบหลอดและหอยชนดตาง ๆได 2. บอกลกษณะของหอยหลอดได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ลกษณะทวไปของหอยหลอด หอยหลอดเปนหอยสองฝาชนดหนงทประกอบดวยเปลอกทหอหมลาตว เปนรปทรงกระบอกสขาวอมเหลอง หรอสเหลองออน ลกษณะเหมอนหลอดกาแฟ สวนปลายของเปลอกทงสองดานมชองเปดดานหนงเปนเทาและอกดานหนงเปนทอนา สาหรบกรองอาหารยนออกมา

ประสบการณสาคญ 1. การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส และดมกลน 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 2 ขนท 4 ขนขยายความร 1. ถามเดกวา เพราะเหตใดจงเรยกวาหอยหลอด ใหเดก ๆ แสดงความคดแลวใหเปรยบเทยบลกษณะของหอยหลอดกบหลอด 2. นาหอยชนดตางๆ(หอยตลบ)และเปลอกหอยทมลกษณะเหมอนหรอตางจากหอยหลอดใหเดก สงเกต เปรยบเทยบและสรปความรเกยวกบหอยชนดตาง ๆ

172

ขนท 5 ขนประเมนผล 1. เดก ๆ จาแนกภาพหอยหลอดกบหอยชนดตาง ๆ และรวมกนสรปความรเกยวกบลกษณะของหอยหลอดโดยใชคาถามเพอประเมนความรเดก สอ 1. หอยหลอด 2. หอยตลบ 3. ภาพหอยหลอดกบหอยชนดตาง ๆ ประเมนผล สงเกต 1. เปรยบเทยบหอยหลอดกบหอยชนดตาง ๆ 2. บอกลกษณะของหอยหลอด 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

173

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอนหอยหลอด ชนอนบาลปท 2

วน พธ ท 6 เดอน พฤศจกายน พ.ศ.2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. สงเกตอปกรณทใชจบหอยหลอดได 2. บอกชออปกรณทใชจบหอยหลอดได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร การจบหอยหลอด ใชนวมอกระแทกบนพนดนมวลของดนจะไปเบยดชองทหอยหลอดอาศยอยใหเลกลง หอยจะพนนาพ งออกมาใหรหอยเปดออกใชไมจมปนขาวแหยในรหอย ปนขาวลงในรหอยได หอยหลอดขนมาทนท

ประสบการณสาคญ 1. การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง สมผส 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 3 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. ถามเดก ๆ วาใครเคยจบหอยหลอดบาง ใชอปกรณใดบาง และตองทาอยางไร 2. ใหเดก ๆ บอกความรเดม ครจดบนทกคาพดเดก ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. ใหเดกสารวจ คนหาขอมลอปกรณทใชจบหอยหลอดวามอะไรบางโดยใหถามจากบคคลในโรงเรยนและหาอปกรณจบหอยหลอดมาดวย

174

ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. เดก ๆ รวมกนสรปวามอปกรณอะไรบางทใชจบหอยหลอดและเตรยมอปกรณนนนาไปจบหอยหลอดทดอนหอยหลอด สอ อปกรณจบหอยหลอด - ปนขาว - ไมเสยบลกชน - กระปอง ประเมนผล สงเกต 1. สงเกตอปกรณจบหอยหลอด 2. บอกชออปกรณจบหอยหลอด 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

175

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอนหอยหลอด ชนอนบาลปท 2

วน พฤหสบด ท 7 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. จบหอยหลอดได 2. บอกชออปกรณและวธการจบหอยหลอดได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร - ทศนศกษาดอนหอยหลอด - จบหอยหลอดโดยวธการหยอดปนขาวหรอปนแดงแหยลงไปในรหอยซงใชไมจมปนขาวแหยในร

ประสบการณสาคญ 1. การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 4 ขนท 4 ขนขยายความร 1. พาเดกไปจบหอยหลอดทดอนหอยหลอด 2. ถามเดก ๆ วา “ถาโรยปนขาวมากเกนไปจะเปนอยางไร ” “ถาไมใชปนขาวจะใชอะไรแทนได” ขนท 5 ขนประเมนผล 1. สงเกตการจบหอยหลอดของเดก ๆ วาสามารถทาไดหรอไม 2. ใหเดก ๆบอกชออปกรณและวธการจบหอยหลอด

176

สอ 1. อปกรณจบหอยหลอด - ปนขาว - ไมเสยบลกชน - กระปอง 2. ดอนหอยหลอด ประเมนผล สงเกต 1. จบหอยหลอด 2. บอกชออปกรณทใชจบหอยหลอด 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

177

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอนหอยหลอด ชนอนบาลปท 2

วน ศกร ท 8 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. ใชประสาทสมผสทง 5 ในการสงเกตอาหารได 2. ประกอบอาหารบางชนดจากหอยหลอดได 3. บอกชอวตถดบทใชประกอบอาหารได 4. บอกความรสกทมตออาหารตมยาหอยหลอดได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร อาหารททาจากหอยหลอด เชน หอยหลอดผดฉา หอยหลอดผดกระเทยม หอยหลอดยาง เปนตน

ประสบการณสาคญ 1. การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส ชมรส 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 5 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นาอาหารททาจากหอยหลอดมา 1 ชนดใหเดกสงเกตและชวยกนคดวาอาหารชนดนมอะไรเปนสวนประกอบ ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. เดก ๆ สงเกตลกษณะของอาหารดวยประสาทสมผสทง 5 ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. เดกทกคนลงขอสรปวาสวนประกอบหลกของอาหารคอหอยหลอดเพราะเหนตวหอยหลอดในอาหาร

178

ขนท 4 ขนขยายความร 1. ครเตรยมวตถดบทใชทาอาหารและใหเดก ๆ คดวาจะนาว ตถดบมาประกอบอาหารอะไรไดบาง เดก ๆ เสนอชออาหาร เลอกอาหารมา 1 อยาง และรวมกนประกอบอาหารทเลอกไว ขนท 5 ขนประเมนผล 1. ใหเดก ๆ เลอกภาพและบอกชอวตถดบทใชทาอาหารมอะไรบางและใหบอกความรสกเกยวกบอาหารทประกอบรวมกน สอ อปกรณการทาอาหาร - หอยหลอด - ตะไคร - มะนาว - นาปลา - ใบมะกรด - นาเปลา ประเมนผล สงเกต 1. ลกษณะของอาหาร 2. การประกอบอาหาร 3. บอกชออาหาร 3. บอกความรสกทมตอตมยาหอยหลอด 4. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

แผนการจดประสบการณ

179

หนวย ดอกไมในอทยานรชกาลท 2

ชนอนบาลปท 2

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 วนท11 – 15พฤศจกายน พ.ศ. 2556

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

180

ดอกไมในอทยานรชกาลท 2

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอกไมในอทยานรชกาลท 2 ชนอนบาลปท 2

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

ดอกไมมลกษณะ รปราง กลน ส ขนาด และสวนประกอบแตกตางกนออกไป

ทศนศกษาอทยานร. 2 สทไดจากดอกไมบางชนดสามารถนามาใชประโยชนในการประกอบอาหารได

ดอกอญชน ดอกกระเจยบ ดอกโสน เ ปนตน

การจดกลมดอกไมตามลกษณะของดอกไมดวยเกณฑของตนเอง

181

จดประสงคทวไป

1. เดกบอกลกษณะ รปราง กลน ส ขนาด และสวนประกอบของดอกไมทแตกตางกนออกไปได 2. เดกจดกลมดอกไมตามลกษณะของดอกไมดวยเกณฑของตนเองและวาดภาพดอกไมได 3. เดกทศนศกษาดอกไมทอทยานรชกาลท 2 4. เดกทานาดอกอญชนได 5. เดกมจตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

182

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอกไมในอทยานรชกาลท 2 ชนอนบาลปท 2

วนจนทร ท 11 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. ใชประสาทสมผสตาง ๆ สงเกตดอกไมได 2. นาเสนอการสงเกตดอกไมได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ดอกไมมลกษณะ รปราง กลน ส ขนาด และสวนประกอบทแตกตางกน

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส และดมกลน 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 1 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นาดอกไมหลายชนดใหเดก ๆ มาสงเกตโดยใชประสาทสมผสตาง ๆ ครใชคาถาม เชน - “ เดก ๆ สงเกตเหนดอกไมมกส สอะไรบาง ” - “ กลนของดอกไมเปนอยางไร ” - “ ดอกไมมลกษณะเปนอยางไร ” - “ ดอกไมมสวนประกอบอะไรบาง ” 2. เดก ๆ พดนาเสนอการสงเกตดอกไม สอ 1. ดอกไมชนดตาง ๆ

183

ประเมนผล สงเกต 1. ใชประสาทสมผสตาง ๆ สงเกตดอกไม 2. นาเสนอการสงเกต 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

184

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอกไมในอทยานรชกาลท 2 ชนอนบาลปท 2

วน องคาร ท 12 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. จดกลมดอกไมตามเกณฑของตนเองได 2. คดแกปญหาขณะทากจกรรมได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร - ดอกไมมลกษณะ รปราง กลน ส ขนาด และสวนประกอบทแตกตางกน - การจดกลมดอกไม

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส และดมกลน 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 2 ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. ถามเดก ๆ วา “ ถาจดกลมดอกไมออกเปนกลมจดไดอยางไร” 2. เดก ๆ แตละกลมจดกลมดอกไมดวยเกณฑของตนเอง เชน ตามส รปราง ขนาด สวนประกอบ ฯลฯ ขนท 3 ขนการอธบายและลงขอสรป 1. เดก ๆ รวมกนสรปวาดอกไมมความเหมอนและแตกตางกนอยางไร แตละกลมนาเสนอการจดกลมดอกไมดวยเกณฑอะไร

185

สอ 1. ดอกไมชนดตาง ๆ - ดอกหางนกยง - ดอกอญชน - ดอกเขม ฯลฯ ประเมนผล สงเกต 1. จดกลมดอกไม 2. คดแกปญหาขณะทากจกรรม 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

186

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอกไมในอทยานรชกาลท 2 ชนอนบาลปท 2

วน พธ ท 13 เดอน พฤศจกายน พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. สงเกตดอกไมได 2. เกบตวอยางดอกไมหรอถายภาพดอกไมได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร - ทศนศกษาดอกไมทอทยานรชกาลท 2

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส และดมกลน 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 3 ขนท 4 ขนขยายความร 1. ถามเดก ๆวา“ถาไปอทยานรชกาลท 2 พบดอกไมอะไรบางและคดวาจะนามาจดกลมไดอยางไร ” 2.พาเดก ๆ ไปอทยานรชกาลท 2 ใหสงเกตดอกไม เกบตวอยางดอกไมหรอถายภาพดอกไม สอ 1. อทยานรชกาลท 2 ประเมนผล สงเกต 1. สงเกตดอกไม 2. เกบตวอยางดอกไมหรอถายภาพดอกไมได 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

187

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอกไมในอทยานรชกาลท 2 ชนอนบาลปท 2

วนพฤหสบด ท 14 เดอน พฤศจกายน พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. สรปความรเรองดอกไมได 2. ทาสมดภาพแสดงการแบงดอกไมเปนกลม ๆ ดวยเกณฑของตนเองได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร สรปสงทเรยนรเกยวกบดอกไมและทาสมดภาพการแบงดอกไมเปนกลม ๆ ดวยเกณฑของตนเอง

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง และดมกลน 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 4 ขนท 5 ขนประเมนผล 1. เดก ๆ รวมกนสรปสงทเรยนรเกยวกบดอกไม 2. เดก ๆ รวมกนนาภาพดอกไมทไดถายภาพมาจากอทยานรชกาลท 2 มาทาสมดภาพแสดงการจดแบงดอกไมเปนกลม ๆ ดวยเกณฑของตนเอง สอ 1. ภาพดอกไม 2. สมดวาดเขยน ประเมนผล สงเกต 1. ตอบคาถาม 2. ทาสมดภาพดอกไม 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

188

แผนการจดประสบการณ หนวย ดอกไมในอทยานร. 2 ชนอนบาลปท 2

วนศกร ท 15 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกสของดอกอญชนได 2. บอกชอดอกไมชนดอนทนามารบประทานได 3. บอกขนตอนการทานาดอกอญชนได 4. คดแกปญหาได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร สทไดจากดอกไมบางชนดสามารถนามาใชประโยชนในการประกอบอาหารหรอเครองดมได

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง และดมกลน 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 5 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นาดอกอญชนมาใหเดก ๆ สงเกตและถามเดก ๆวา ดอกอญชนมสอะไร ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. ถามเดก ๆ วาทาอยางไรใหเหนสของดอกอญชน โดยใหเดก ๆ หาขอมลจากแมครวของโรงเรยน ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. เดก ๆ รวมกนสรปวาดอกอญชนมสอะไรและทาอยางไรจงเหนสของดอกอญชน ( นาไปตมหรอขยกบกระดาษแลวเตมนามะนาวเพอใหเปนสมวง )

189

ขนท 4 ขนขยายความร 1. ถามเดก ๆ วา นาดอกอญชนทตมแลวนาไปทาอะไรไดบาง 2. เดก ๆ รวมกนลงมอปฏบต ( ทานาดอกอญชนดม ) 3. ถามเดก ๆ วา “ นอกจากดอกอญชนแลวเ ดก ๆ เคยทานดอกไมอะไรบางและนาไปทาอะไรทาน ” ขนท 5 ขนประเมนผล 1. เดก ๆ รวมกนบอกขนตอนการทานาดอกอญชน สอ 1.ดอกอญชน 2. นาเปลา 3. นามะนาว 4. กระทะไฟฟา 5. นาตาลทราย ประเมนผล สงเกต 1. ความสนใจในเขารวมกจกรรม 2. ตอบคาถาม 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

190

แผนการจดประสบการณ หนวย แมนาแมกลอง

ชนอนบาลปท 2

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 วนท 18 - 22 พฤศจกายน พ.ศ. 2556

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

191

แผนการจดประสบการณ

หนวยแมนาแมกลอง ชนอนบาลปท 2 โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

แมนาแมกลอง

เมอง 3 นา

นาจด นากรอย นาเคม และทศนศกษาแมนาแม

อาชพ

ประโยชนของนา

ใชอาบ ใชดม ใชซกผา ใชปรงอาหาร ชาระลาง ถายเทของเสย เปนตน

การอนรกษนา

- ปลกตนไม - ใชนาอยางประหยด - การนานาทใชแลวกลบไปใชใหม - ไมทงขยะลงแหลงนา - การทาบอหรอสระเกบนา

- ตกปลา - ตกกง - เรอประมง - พายเรอขายของ - พนกงานขบเรอ - ทาสวน

192

จดประสงคทวไป 1. เดกบอกลกษณะและทมาของนาทง 3 ประเภท อาชพ ประโยชน และการอนรกษนาได 2. เดกบอกไดวาทาไมเรยกแมกลองวาเมอง 3 นาและ มนาอะไรบาง 3. เดกเลนเกมจบคภาพอาชพกบอปกรณทใชประกอบอาชพได 4. เดกใหความรวมมอไปทศนศกษาแมนาแมกลองและประตระบายนาได 5. เดกมจตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

193

แผนการจดประสบการณ หนวย แมนาแมกลอง ชนอนบาลปท 2

วนจนทร ท 18 เดอน พฤศจกายน พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกสงทไดการสงเกตนา 2. บอกทมาของนา 3 ประเภทได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร เมอง 3 นา จงหวดสมทรสงครามประกอบดวยนา 3 ประเภท ไดแก นาจด นากรอย และนาเคม

ประสบการณสาคญ 1. การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง ชมรส 2. การอธบายเกยวกบนาจด นากรอย และนาเคม 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของนาจด นากรอย และนาเคม 4. การสบคนขอมล กจกรรม วนท 1 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. ถามเดก ๆ วา ทบานของเดกนามรสชาตเปนอยางไร ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. นานา 3 ประเภท ใหเดก ๆ สงเกต ดวยการชม ขนท 3 ขนการอธบายและลงขอสรป 1. เดก ๆ สรปรวมกนวานา 3 ประเภทเปนอยางไรครอธบายวานาม 3 ประเภทไดแก นาจด นากรอย และนาเคม นาแตละอยางมลกษณะอยางไร และมทมาจากแหลงใดบาง สอ 1. ตวอยาง นาจด นากรอย และนาเคม

194

ประเมนผล สงเกต 1. บอกทมาของนา 3 ประเภท 2. ความสนใจในการเขารวมกจกรรม 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

195

แผนการจดประสบการณ หนวย แมนาแมกลอง ชนอนบาลปท 2

วนองคาร ท 19 เดอน พฤศจกายน พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. ใหความสนใจขณะไปดแมนาแมกลอง 2. บอกไดวาเมอง 3 นาประกอบดวยนาอะไรบาง สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ทศนศกษาแมนาแมกลอง

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง 2. การอธบายเกยวกบ นา 3. การสารวจและการสบคนขอมล กจกรรม วนท 2 ขนท 4 ขนขยายความร 1. พาเดก ๆ ไปดบรเวณทนาจด นากรอยและนาเคมมารวมกนและชใหเดก ๆ ดวานาทง 3 ประเภทมาจากบรเวณใด ขนท 5 ขนประเมนผล 1. ถามเดก ๆ วาทาไมจงเรยกจงหวดสมทรสงครามวาเปนเมอง 3 นา และประกอบดวยนาอะไรบาง สอ แมนาแมกลอง ประเมนผล สงเกต 1. ความสนใจในการเขารวมกจกรรม 2. บอกวาเมอง 3 นาประกอบดวยนาอะไรบาง 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

196

แผนการจดประสบการณ หนวย แมนาแมกลอง ชนอนบาลปท 2

วนพธ ท 20 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกอาชพททาบรเวณแมนาแมกลองได 2. ใหความสนใจใฝรกบกจกรรม สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร การประกอบอาชพบรเวณแมนาแมกลอง เชน ทาประมง คาขาย ทาสวน เปนตน

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง 2. การอธบายเกยวกบอาชพบรเวณแมนาแมกลอง 3. การสบคนขอมล 4. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 3 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. ถามเดก ๆ วาหลงจากทไปดแมนาแมกลอง เดก ๆ เหนชาวบานทาอาชพอะไรบาง ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. เดก ๆ แตละกลมชวยกนรวบรวมขอมลจากทไดไปทศนศกษาแมนาแมกลอง 2. ครจดบนทกคาพดเ ดก ขนท 3 ขนการอธบายและลงขอสรป 1. เดก ๆ รวมกนสรปวาอาชพททาบรเวณแมนาแมกลองมอาชพอะไรบาง โดยใหเลอกภาพอาชพททาบรเวณแมนาแมกลอง สอ ภาพอาชพตาง ๆ - ตกปลา

197

- ตกกง - เรอประมง - ทหาร - ตารวจ - พายเรอขายของ - พนกงานขบเรอ - พนกงานขบรถ - บรษไปรษณย - ทาสวน ประเมนผล สงเกต 1. บอกอาชพททาบรเวณแมนาแมกลอง 2. ขณะรวมกจกรรม 3. จตวทยาศาสตร ดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

198

แผนการจดประสบการณ หนวย แมนาแมกลอง ชนอนบาลปท 2

วนพฤหสบด ท 21 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกประโยชนของนาได 2. วาดภาพประโยชนของนาได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ประโยชนของนาใชในบานเรอน เชน ใชดมใชซกผาใชปรงอาหาร ชาระลาง ถายเทของเสย เปนตน ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง 2. การอธบายเกยวกบ ประโยชนของนา 3. การสารวจและการสบคนขอมล กจกรรม วนท 4 ขนท 4 ขนขยายความร 1. นอกจากแมนาแมกลองจะชวยสรางอาชพแลว เดก ๆ คดวานามประโยชนอะไรอกบาง 2. ครจดบนทกคาพดเ ดกบนกระดานและวาดภาพประกอบ ขนท 5 ขนประเมนผล 1. ใหเดก ๆ วาดภาพประโยชนของนา สอ 1. กระดาษ 2. กระดาน ประเมนผล สงเกต 1. บอกประโยชนของนา 2. วาดภาพประโยชนของนา 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

199

แผนการจดประสบการณ หนวย แมนาแมกลอง ชนอนบาลปท 2

วนศกร ท 22 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกวธการอนรกษนาได 2. ใหความสนใจขณะไปทศนศกษาประตระบายนา สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร การอนรกษนา - ปลกตนไม - ใชนาอยางประหยด - การนานาทใชแลวกลบมาใชใหม - ไมทงขยะลงแหลงนา - การทาบอหรอสระเกบนา ประตระบายนา คอ สงกอสรางในบรเวณทางนาทใชควบคมการไหลของนา ใน แมนา คลอง ทะเลสาบ ฝาย อางเกบนา ประตระบายนาจะใชสาหรบในการปรบปรมาณนาทตองการใหไหลผาน ปรบความเรวของนา หรอใชในการกกเกบนาได ในขณะเดยวกนประตระบายนายงชวยปองกนในกรณทมพาย ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง 2. การอธบายเกยวกบ การอนรกษนา 3. การสารวจและการสบคนขอมล กจกรรม วนท 5 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นาภาพแผนดนทแหงแลงใหเดกดและถามเดกวาทาอยางไรไมใหแผนดนแหงแลงและสามารถเกบกกนาไวได

200

ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. ใหเดก ๆ ดวดโอการตนนาหยดสดทาย ขนท 3 ขนการอธบายและลงขอสรป 1. เดก ๆ รวมกนสรปวธการเกบนาไวใชไดนาน ๆ ขนท 4 ขนขยายความร 1. พาเดก ๆ ไปทศนศกษาประตระบายนา 2. สนทนาเกยวกบประตระบายนาของจงหวดสมทรสงครามวาเปนสถานททเกบกกนาได ขนท 5 ขนประเมนผล 1. ถามเดกวา ๆ วามวธใดบางทสามารถเกบกกนาไวใชไดนาน ๆ และใหเดก ๆ วาดภาพ สอ 1. ภาพแผนดนทแหงแลง 2. ประตระบายนา 3. วดโอการตนนาหยดสดทาย ประเมนผล สงเกต 1. บอกวธการอนรกษนา 2. ความสนใจในการเขารวมกจกรรม 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

201

แผนการจดประสบการณ หนวย นาเกลอ

ชนอนบาลปท 2

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 วนท 25 – 29 พฤศจกายน พ.ศ. 2556

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

202

นาเกลอ

แผนการจดประสบการณ หนวย นาเกลอ ชนอนบาลปท 2

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

ลกษณะของเกลอเมดและเกลอปน

การใชเกลอถนอมอาหาร เชน ทาไขเคม ผกและผลไมดอง เปนตน

การทดลองการเกดผลกเกลอของนาทะเล

เกลอสมทร (Sea salt) คอ เกลอทไดจากสบนาทะเลเขามาขงไวในทนา ผงแดดและลมจนนาระเหยเหลอแตผลกเกลอสขาว

203

จดประสงคทวไป 1. เดกบอกลกษณะ กลน ส รสชาต เปรยบเทยบความเหมอน ความแตกตางของเกลอเมด เกลอปน อปกรณทใชทานาเกลอ ทมาของเกลอสมทร วธการทาเกลอสมทรได 2. เดกสงเกต สารวจ อปกรณทใชทานาเกลอ วธการทาเกลอสมทร 3. เดกทาการทดลองการเกดผลกเกลอของนาทะเลได 4. เดกทาไขเคมและวาดภาพขนตอนการทาไขเคมได 5. เดกมจตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

204

แผนการจดประสบการณ หนวย นาเกลอ ชนอนบาลปท 2

วนจนทร ท 25 เดอน พฤศจกายน พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. ใชประสาทสมผสตาง ๆ สงเกตเกลอเมดและเกลอปนได 2. บอกสงทไดจากการสงเกต สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร 1. เกลอเมด ผลตโดยชาวนาเกลอดวยวธตาก 2. เกลอปน ผลตโดยโรงงานเกลอปนทซอเกลอเมดจากชาวนาเกลอมาแปรรปเปนเกลอปน

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส และชมรส 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 1 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. ใหเดก ๆ ใชประสาทสมผสตาง ๆ สงเกตลกษณะ ส กลน ชมรสชาต เปรยบเทยบความเหมอนความแตกตางของ เกลอเมด และเกลอปน 2. เดก ๆ บอกผลจากการสงเกต 3. ครบนทกคาพดเดกบนแผนชารต สอ 1. เกลอเมด 2. เกลอปน

205

ประเมนผล สงเกต 1. ใชประสาทสมผสตาง ๆ สงเกตเกลอเมดและเกลอปน 2. ความสนใจในการเขารวมกจกรรม 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

206

แผนการจดประสบการณ หนวย นาเกลอ ชนอนบาลปท 2

วนองคาร ท 26 เดอน พฤศจกายน พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. ใหความสนใจในการดวดโอการทานาเกลอสมทร 2. บอกชออปกรณทใชทานาเกลอได 3. บอกขนตอนการทานาเกลอได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร อปกรณการทานาเกลอ 1.รกกลงนา มหนาทในการปรบผวของนาใหเรยบ 2.กงหนวดนา มหนาททาใหระหดวดนาหมน 3.ระหดวดนา มหนาทในการดงนาจากรางขนไปตากไวทนา 4.อรน มหนาทไลนาในรองนา และ ไลดอกเกลอทอยบนผวนา 5.รวซอย มหนาทซอยเกลอในนาใหแตกออกจากกน 6.ทบทา มหนาทดงเกลอใหเปนแถวและทาใหเกลอเปนลกๆ

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายนาเกลอ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 2 ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. ใหเดก ๆ ดวดโอการทานาเกลอสมทร

207

2. ใหเดก ๆ สงเกต สารวจ เกบรวบรวมขอมลอปกรณทใชทานาเกลอ ทมาของเกลอสมทร วธการทาเกลอสมทรจากวทยากร ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. ใหเดก ๆ รวมกนสรปวาอปกรณทใชทานาเกลอวามอปกรณอะไรบางและมขนตอนการทานาเกลออยางไร 2. ครจดบนทกคาพดเ ดก สอ 1. วดโอการทานาเกลอสมทร ประเมนผล สงเกต 1. ความสนใจในการดวดโอการทานาเกลอสมทร 2. บอกชออปกรณ 3. บอกขนตอนการทานาเกลอ 4. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

208

แผนการจดประสบการณ หนวย นาเกลอ ชนอนบาลปท 2

วนพธ ท 27 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกสงทไดจากการสงเกตได 2. วาดภาพบนทกผลการทดลองได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร การทดลองการเกดผลกเกลอของนาทะเล

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 3 ขนท 4 ขนขยายความร 1. เดก ๆ ทาการทดลองการเกดผลกเกลอของนาทะเล โดยใหเดก ๆ นานาทะเลเทใสถาดเบน นาไปตากแดด 4-5 วน ใหเดก ๆ สงเกตและบนทกผลทกวน ขนท 5 ขนประเมนผล 1. เดก ๆ วาดภาพบนทกผลการทดลอง สอ 1. นาเกลอทะเล 2. ถาดเบน

209

ประเมนผล สงเกต 1. การตอบคาถาม 2. การวาดภาพบนทกผลการทดลอง 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

210

แผนการจดประสบการณ หนวย นาเกลอ ชนอนบาลปท 2

วน พฤหสบด ท 28 เดอน พฤศจกายน พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกสงทไดจากการสงเกตไขเคม 2. บอกขนตอนการทาไขเคมได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร การใชเกลอถนอมอาหาร เชน ทาไขเคม ผกและผลไมดอง เปนตน

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง ชมรส 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ กจกรรม วนท 4 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นาไขเคมใหเดก ๆ ชมและถามเดก ๆ วา “ ทาอยางไรไขจงเคมได ” ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. ใหเดก ๆ รวมกนคดและคนหาวาวธการทาไขเคมจากแมครว ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. เดก ๆ รวมกนสรปวาการทาไขเคมตองมอปกรณใดบางและมขนตอนการทาอยางไร สอ 1. ไขเคม 2. ไขเปด 3. นาเปลา 4. เกลอ 4. ภาชน

211

ประเมนผล สงเกต 1. การตอบคาถาม 2. บอกขนตอนการทาไขเคม 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

212

แผนการจดประสบการณ หนวย นาเกลอ ชนอนบาลปท 2

วนศกร ท 29 เดอน พฤศจกายน พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. ทาไขเคมได 2. วาดภาพขนตอนการทาไขเคมได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร การใชเกลอถนอมอาหาร เชน ทาไขเคม ผกและผลไมดอง เปนตน ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 5 ขนท 4 ขนขยายความร 1. เดก ๆ รวมกนลงมอทาไขเคม ขนท 5 ขนประเมนผล 1. เดก ๆ วาดภาพขนตอนการทาไขเคม 2. ครจดบนทกคาพดเ ดก สอ 1. นาเปลา 2. เกลอ 3. ไขเปด

213

ประเมนผล สงเกต 1. ขณะทาไขเคม 2. วาดภาพขนตอนการทาไขเคม 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

214

แผนการจดประสบการณ หนวย ปลาทแมกลอง

ชนอนบาลปท 2

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 วนท 2 – 6 ธนวาคม พ.ศ. 2556

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

215

แผนการจดประสบการณ หนวยปลาทแมกลอง ชนอนบาลปท 2

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

ปลาทแมกลอง

ลกษณะของปลาทแมกลอง

ปลาสน หรอปลาทแมกลอง จะทมลกษณะหนาเปนสามเหลยม ตวสน แบน เนอเยอะ เนอนมเวลากดลงไปทตวปลาแลว เนอปลากลบคนสภาพเดมไมบมลงไปตามลอยแรงกด ปลาสนมลาตวสเงน หรอ อมเขยว ตาดา

วธการจบ

อาหารและประกอบอาหารจากปลา

ปลาททอด นาพรกปลาท ฉฉปลาท ยาปลาท ตมยาปลาท เปนตน

คณคาทางอาหาร

มโอเมกา 3 ชวยเสรมสรางการเจรญเตบโต ชวยปรบสมดลและทาใหรางกายแขงแรงไดเชนกน

ชาวประมงจะใช “โปะ” เครองมอหาปลาพนบานโปะ(พนบาน) มขนาดเทากบสนามฟตบอลขนาดยอม ทาจากไมไผลอมใหเปนวงกลม เปดชองเปนทางสาหรบใหปลาทผานเขาไปได ตงอยกบท รอใหปลาวายเขามาหาเองเปนอปกรณสาคญในการจบปลาทแตปจจบนปลาทไดสวนใหญเปนปลาอวนตด

216

จดประสงคทวไป 1. เดกบอกลกษณะของปลาทแมกลอง อปกรณและวธการจบปลาท ชออาหารททาจากปลาทและคณคาอาหารของปลาทได 2. เดกหกคอปลาทวางในเขง และจาแนกความแตกตางระหวางปลาทกบปลาชนดอนได 3. เดกแสดงบทบาทสมมตวธการจบปลาท 4. เดกประกอบอาหารจากปลาทได 5. เดกมจตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

217

แผนการจดประสบการณ หนวยปลาทแมกลอง ชนอนบาลปท 2

วนจนทร ท 2 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. สารวจ สงเกต ปลาทแมกลองได 2. บอกลกษณะของปลาทแมกลองได 3. เปรยบเทยบความเหมอนและความตางของปลาทแมกลองจากปลาอนได 4. แยกปลาทแมกลองจากปลาอนได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ลกษณะของปลาทแมกลอง คอ มสวนหนาเปนสามเหลยม ตวสนแบน เ นอเยอะ เ นอนมเมอกดลงไปทตวปลาแลว เนอปลาจะกลบคนสภาพเดมไมบมลงไปตามลอยแรงกด มลาตวสเ งนหรออมเขยว ตาดามการเรยกลกษณะปลาทแมกลองกนวา "หนางอ คอหก สดยอดปลาทแมกลอง " เพราะจะตองหกคอปลาทเลกนอยเพอใหปลาทวางอยในเขงไดสวยงาม

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส และดมกลน 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 1 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. ถามเดก ๆ วา “ ปลาทแมกลองมลกษณะเปนอยางไร ” ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. ใหเดก ๆสารวจ สงเกตลกษณะของปลาทแมกลอง( ของจรง )

218

ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. เดก ๆ รวมกนสรปลกษณะของปลาทแมกลอง ครจดบนทกคาพ ดบนกระดาษชารต ขนท 4 ขนขยายความร 1. ถามเดก ๆวา เคยไดยนคาวา ปลาทแมกลองหนางอ คอหก หรอไม ทาไมจงเปนเชนนน 2. เดก ๆ ทดลองหกคอปลาทแลวนาไปวางในเขง ซงเปนทมาของปลาทแมกลองหนางอ คอหก เพอใหปลาทเรยงกนสวยงาม ขนท 5 ขนประเมนผล 1. นาภาพปลาหลาย ๆ ชนดวางปะปนกนแลวใหเดกคนหาหรอเลอกปลาทแมกลองออกมาครสงเกตการเลอกวาเดกสามารถเลอกออกมาไดถกตองหรอไม สอ 1. ปลาทแมกลอง 2. กระดาษชารต 3. รปปลาชนดตาง ๆ 4. เขงปลาท ประเมนผล สงเกต 1. สารวจปลาทแมกลอง 2. บอกลกษณะของปลาทแมกลอง 3. เปรยบเทยบปลาทแมกลองกบปลาชนดอน 4. แยกปลาทแมกลองออกจากปลาชนดอน 5. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

219

แผนการจดประสบการณ หนวยปลาทแมกลอง ชนอนบาลปท 2

วน องคาร ท 3 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. คนหาขอมลจากบคคลตาง ๆ ได 2. บอกไดวาโปะทามาจากอะไรและมไวทาอะไร สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร วธการจบชาวประมงจะใช “โปะ” ซงเครองมอหาปลาพนบานเปนอปกรณสาคญในการจบปลาทแตปจจบนปลาทไดสวนใหญจะเปนปลาจบดวยอวน แตกเ ปนปลาทพนเมองเหมอนกน ชนดเดยวกน จะแตกตางตรงเครองมอในการจบเทานนคอการนาอวนลงไปลอมปลาแลวจงช อนมาบนเรอ

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 2 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นาภาพ “ โปะ” ทใชจบปลาท มาใหเดก ๆ ดและถามเดก ๆ “ นคออะไร ” “ รจกกนหรอไม ” “ ใชทาอะไรรจกหรอไม ” ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. ใหเดก ๆ นาภาพ “โปะ ” ทใชจบปลาทไปสอบถามจากบคคลตางๆ วาคออะไร

220

ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. เปดวดโอรายการกบนอกกะลาตอน “ปลาทแมกลอง”ใหเดก ๆ ดและรวมกนสรปวาโปะทามาจากอะไรและมไวใชทาอะไร สอ 1. ภาพ โปะทใชจบปลาท 2. วดโอรายการกบนอกกะลาตอน ปลาทแมกลอง ประเมน ผลสงเกต 1. คนหาขอมล 2. ตอบคาถาม 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

221

แผนการจดประสบการณ หนวยปลาทแมกลอง ชนอนบาลปท 2

วน พธ ท 4 เดอน ธนวาคม พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. แสดงบทบาทสมมตวธการจบปลาทได 2. บอกชอเครองมอใชจบปลาทและวธการจบปลาท ได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร วธการจบ ชาวประมงจะใช “โปะ” เครองมอหาปลาพนบานเปนอปกรณสาคญในการจบปลาทแต ปจจบนปลาทไดสวนใหญจะเปนปลาอวนตด แตกเปนปลาทพนเมองเหมอนกน ชนดเดย ว จะแตกตางตรงเครองมอในการจบเทานนเองคอการนาอวนลงไปลอมปลาแลวจงชอนมาบนเรอ

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 3 ขนท 4 ขนขยายความร 1. นอกจากโปะแลวเ ดก ๆ คดวา ชาวประมงใชเครองมออะไรอกบางในการจบปลาท 2. รวมกนหาขอมลเพมเตมแลวนาภาพอวนจบปลาทมาใหด อธบายวธการจบปลาทใหเดกแสดงบทบาทสมมตวธการจบปลาท ขนท 5 ขนประเมนผล 1. ประเมนความรเกยวกบวธการจบปลาท บอกชออปกรณ

222

สอ 1. ภาพอวนจบปลาท ประเมนผล สงเกต 1. แสดงบทบาทสมมต 2. บอกชอเครองมอและวธการจบปลาท 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

223

แผนการจดประสบการณ หนวยปลาทแมกลอง ชนอนบาลปท 2

วน ศกร ท 6 เดอน ธนวาคม พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกลกษณะและสวนประกอบของอาหารทไดจากการสงเกต 2. บอกสวนประกอบของอาหารยาปลาทได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร อาหารจากปลาท เชน ปลาททอด นาพรกปลาท ฉฉปลาท ยาปลาท ปลาทตมสม ปลาทซาเ ตยะ เปนตน

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส ชมรส และดมกลน 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 4 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นาอาหารททาจากปลาท(ยาปลาท ) ใหเดกสงเกตวาในอาหารนมอะไรเปนสวนประกอบบาง ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. เดก ๆ ชมรสอาหาร(ยาปลาท)และบอกวามรสชาตอยางไร มอะไรเปนสวนประกอบบาง ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. เดก ๆ รวมกนสรปวายาปลาทตองมสวนประกอบอะไรบาง ครจดบนทก 2. ใหเดก ๆ สรปและแบงกนวาใครเตรยมอะไรมาบาง

224

สอ อปกรณในการประกอบอาหาร ยาปลาท - เนอปลาท - มะนาว - นาปลา - พรกขหน - ตะไคร - หอมแดง ประเมนผล สงเกต 1. ตอบคาถาม 2. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

225

แผนการจดประสบการณ หนวยปลาทแมกลอง ชนอนบาลปท 2

วน ศกร ท6 เดอน ธนวาคม พ.ศ.2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. ประกอบอาหารจากปลาทได 2. บอกสวนประกอบทใชประกอบอาหารได 3. หาขอมลเกยวกบคณคาทางอาหารได 4. บอกคณคาทางอาหารของปลาทได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร คณคาทางอาหาร มโอเมกา 3 สาหรบเดกจะชวยเสรมสรางการเจรญเตบโต ตลอดจนในผสงอาย การทานโอเมกา 3 สามารถเขาไปชวยปรบสมดลและทาใหรางกายแขงแรงไดเชนกน ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส ชมรส และดมกลน 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและ อธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 5 ขนท 4 ขนขยายความร 1. เดก ๆ รวมกนประกอบอาหาร (ยาปลาท) 2. รวมกนสารวจ สบคนเพมเ ตมวาคณคาทางอาหารของปลาทวามประโยชนตอรางกายอยางไรจากหองสมดหรอแหลงอน ขนท 5 ขนประเมนผล 1. ใหเดก ๆ เลอกภาพวตถดบทใชประกอบอาหารบอกวาอาหารททาจากปลาทมอะไรบางและการรบประทานปลาทมมประโยชนตอรางกายอยางไร

226

สอ 1. อปกรณในการประกอบอาหาร ยาปลาท - เนอปลาท - มะนาว - นาปลา - พรกขหน - ตะไคร - หอมแดง 2. หองสมดหรอแหลงเรยนรอน ประเมนผล สงเกต 1. ประกอบอาหาร 2. บอกสวนประกอบของอาหาร 3. หาขอมลและบอกคณคาทางอาหารของปลาท 4. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

227

แผนการจดประสบการณ หนวย ปาชายเลน

ชนอนบาลปท 2

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 วนท 9 – 11 ธนวาคม พ.ศ. 2556

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

228

ปาชายเลน

แผนการจดประสบการณ หนวยปาชายเลน ชนอนบาลปท 2

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

ลกษณะทวไปของปาชายเลน

ระบบนเวศทประกอบดวยพนธพช พนธสตว หลายชนด ดารงชวตรวมกนในสภาพแวดลอมทเปนดนเลน นากรอย และมนาทะเลทวมถงอยางสมาเสมอจงพบปาชายเลนตามบรเวณทเปนชายฝงทะเล ปากแมนา

ตนไมในปาชายเลน

สตวทอาศยในปาชายเลน

ความสาคญของปาชายเลน

- เปนแหลงอาหารทสาคญของสตวนา - เปนแหลงอนบาลสตวนาวยออน เปนทหลบภยและทอยอาศยของสตวนา นานาชนด

การอนรกษปาชายเลน

- การจดการวางแผนการใชทดนชายฝงทะเลใหเหมาะสม - การเพมพนทปาชายเลน โดยการปลกปา - การใชประโยชนทรพยากรปาชายเลนใหมประสทธภาพมากขน

โกงกางใบใหญ โกงกางใบเลก ถวดา ถวขาว พงกาหวสมดอกแดงโปรงขาว โปรงแดง ตะบนดา ตะบนขาว แสมขาว แสมทะเล ลาพ ลาพทะเล ตาตมทะเล เหงอกปลาหมอ ปาชายเลนมชอเรยกอกอยางวา ปาโกงกาง

กงกลาดา กงแชบวย หอยนางรม หอยแครง หอยจอบ ปแสมปกามดาบ ปทะเล นกยางเปย นกกานาเลก เหยยวแดง คางคาว ลงลม ลงแสม เปนตน

229

จดประสงคทวไป 1. เดกบอกลกษณะของปาชายเลน บรเวณทพบปาชายเลน ชอตนไมและสตวทพบในปาชายเลน ความสาคญและการอนรกษปาชายเลนได 2. เดกปฏบตตามขอตกลงขณะไปทศนศกษาปาชายเลนได 3. เดกตงใจฟงความรจากเจาหนาทของปาชายเลนได 4. เดกวาดภาพปาชายเลนและเลาเรองราวจากผลงานได 5. เดกมจตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

230

แผนการจดประสบการณ หนวย ปาชายเลน ชนอนบาลปท 2

วนจนทร ท 9 เดอน ธนวาคม พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกลกษณะของปาชายเลนได 2. ใหความสนใจเขารวมกจกรรม สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ลกษณะทวไปของปาชายเลน (Mangrove forest) คอ ระบบนเวศทประกอบไปดวยพนธพช พนธสตว หลายชนด ดารงชวตรวมกนในสภาพแวดลอมทเปนดนเลน นากรอย และมนาทะเลทวมถงอยางสมาเสมอ ดงนนจงพบปาชายเลนปรากฏอยทวไปตามบรเวณทเปนชายฝงทะเล ปากแมนา ทะเลสาบ และ รอบเกาะแกงตางๆ ในพนทชายฝงทะเล

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 1 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นาภาพปาชายเลนใหเดก ๆดและถามวาเดก ๆ “ ภาพนเรยกวาอะไร ” ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. เดก ๆ แตละกลมสงเกตจากภาพวามอะไรบางและรวมกนคดวาเปนภาพอะไรหรอสถานทนพบไดทไหน เรยกวาอะไร ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป

231

1. เดก ๆ รวมกนสรปวาสถานทนเรยกวา “ ปาชายเลน” พบไดตามบรเวณทเปนชายฝงทะเล ปากแมนา 2. ครจดบนทกคาพดของเดก สอ 1. ภาพปาชายเลน ประเมนผล สงเกต 1. ตอบคาถาม 2. ความสนใจในการเขารวมกจกรรม 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

232

แผนการจดประสบการณ หนวยปาชายเลน ชนอนบาลปท 2

วนองคาร ท 10 เดอน ธนวาคม พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกความสาคญของปาชายเลนได 2. วาดภาพปาชายเลนได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ความสาคญของปาชายเลน - เปนแหลงอาหารทสาคญของสตวนา - เปนแหลงอนบาลสตวนาวยออน เปนทหลบภยและทอยอาศยของสตวนา นานาชนด

ประสบการณสาคญ 1. การการอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 2. การสบคนขอมล 3. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 2 ขนท 4 ขนขยายความร 1. ถามเดก ๆ วา ถาไมมตนไมในปาชายเลนในปาชายเลนจะเกดอะไรขน และสงผลอยางไรตอมนษย 2. ใหเดก ๆ แตละกลมรวมกนคด ขนท 5 ขนประเมนผล 1. เดก ๆ วาดภาพปาชายเลนและเลาเรองราวจากผลงาน 2. ครจดบนทกคาพดเ ดก สอ 1. ภาพปาทไมมตนไม

233

ประเมนผล สงเกต 1. ตอบคาถาม 2. วาดภาพและเลาเรองราวจากผลงาน 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

234

แผนการจดประสบการณ หนวย ปาชายเลน ชนอนบาลปท 2

วนพธ ท 11 เดอน ธนวาคม พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกลกษณะของปาชายเลนได 2. บอกชอตนไมทพบในปาชายเลนได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ตนไมในปาชายเลน ไดแก โกงกางใบใหญ โกงกางใบเลก ถวดา ถวขาว พงกาหวสมดอกแดง โปรงขาว โปรงแดง ตะบนดา ตะบนขาว ลาพ แสมขาว แสมทะเล ลาพทะเล ตาตมทะเล เหงอกปลาหมอ พนธไมทมมากและมบทบาทสาคญทสดในปาชายเลน คอ ไมโกงกาง ปาชายเลนจงมชอเรยกอกอยางวา ปาโกงกาง

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง สมผส 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 3 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. พาเดก ๆไปทศนศกษาปาชายเลน 2. เจาหนาทใหความรตนไมทพบทปาชายเลน ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1.ใหเดกๆ สงเกตวาตนไมทพบในปาชายเลนมตนไมอะไรบาง ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. ใหเดก ๆ รวมกนสรปวาตนไมในปาชายเลนมตนอะไรบาง

235

สอ 1. ปาชายเลน ประเมนผล สงเกต 1. บอกลกษณะของปาชายเลน 2. บอกชอตนไมทพบในปาชายเลน 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

236

แผนการจดประสบการณ หนวยปาชายเลน ชนอนบาลปท 2

วน พฤหสบด ท 12 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. สารวจสตวทพบในปาชายเลนได 2. บอกชอสตวทพบในปาชายเลนได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร สตวทอาศยในปาชายเลนไดแก ปลานวลจนทรทะเล ปลากะพงขาว กงกามกราม กงนาจด กงกลาดา กงแชบวย หอยนางรม หอยแครง หอยจอบ ปแสมปกามดาบ ปทะเล นกยางเปย นกกานาเลก เหยยวแดง คางคาว ลงลม ลงแสม หนบาน นาก เ สอปลา แมวปา หมปา เกง งชนดตางๆ ตะกวด เตา และจระเข

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 4 ขนท 4 ขนขยายความร 1. นอกจากตนไมทพบในปาชายเลนแลวเดก ๆ ชวยกนสารวจและรวบรวมขอมลวามสตวอะไรบางทอาศยในปาชายเลน ขนท 5 ขนประเมนผล 1. เดก ๆ แตละกลมวาดภาพและบอกชอสตวทพบในปาชายเลน สอ 1. สตวทพบในปาชายเลน

237

ประเมนผล สงเกต 1. สารวจสตวทพบในปาชายเลน 2. บอกชอสตวทพบในปาชายเลน 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

238

แผนการจดประสบการณ หนวยปาชายเลน ชนอนบาลปท 2

วนศกร ท 13 เดอน ธนวาคม พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. เสนอความคดของตนเองรวมกบคณครและเพอนได 2. บอกวธการอนรกษปาชายเลนได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร การอนรกษปาชายเลน - การจดการวางแผนการใชทดนชายฝงทะเลใหเหมาะสม - การเพมพนทปาชายเลน โดยการปลกปา - การใชประโยชนทรพยากรปาชายเลนใหมประสทธภาพมากขน

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง ฟง 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 5 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นาภาพปาชายเลนทมตนไมนอยใหเดก ๆดและถามเดก ๆ วา “ ถาตองการใหปาชายเลนมตนไมมากขนควรทาอยางไร ” ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. เดก ๆ แตละกลมชวยหาขอมลจากบคคลในโรงเรยน ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. เดกแตละกลมนาเสนอความคดครบนทกคาพ ดเดกบนกระด

239

ขนท 4 ขนขยายความร 1. เดกและครรวมกนสนทนาเกยวกบการรณรงคใหชวยกนอนรกษปาชายเลนใหมความอดมสมบรณมากขนควรทาอยางไรบางใหเดก ๆ เสนอวธการรณรงคและลงมอปฏบต เชน จดบอรดนทรรศการ ทาแผนพ บ เปนตน ขนท 5 ขนประเมนผล 1. เดก ๆ บอกวธการอนรกษปาชายเลน สอ 1. ภาพปาชายเลนทมตนไมนอย ประเมนผล สงเกต 1. ตอบคาถาม 2. บอกวธการอนรกษปาชายเลน 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

240

แผนการจดประสบการณ

หนวย มะพราว

ชนอนบาลปท 2

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 วนท 16 – 20 ธนวาคม พ.ศ. 2556

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

241

แผนการจดประสบการณ หนวยมะพราว ชนอนบาลปท 2

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

มะพราว

ลกษณะทวไปของมะพราว

ไมตน สง 20-30 เมตร ลาตนกลม ตงตรง ไมแตกกงกาน เปลอกตนแขง สเทา ขรขระ ใบลกษณะเปนใบประกอบแบบขนนก ผล เปลอกนอก ถดไปขางในจะเปนใยมะพราว ถดไปขางในเปนกะลามะพราว ซงมรสคลาอย 3 ร สาหรบงอก ถดเขาไปเปนเนอมะพราว ภายในซงเมอมะพราวแกกดดเอานามะพราวไปหมด

ประเภทของ

ของเลนของใชจาก

ของใชจากมะพราว เชน หมวกจากใบมะพราว ไมกวาดจากกานมะพราว กระบวยจากกะลามะพราว เปนตน ของเลนจากมะพราว เชน โมบายปลาตะเพยนจากใบมะพราว เรอจากกาบมะพราว เปนตน

ขนมททาจาก มะพราวและ

วนมะพราว มะพราวสงขยา เคกมะพราวออน ขนมบาบน ขนมจาก ขนมกลวยบวชช ฟกทองแกงบวด บวลอย ขนมเปยกปน ขนมขหน สาคเปยก ซาหรม เปนตน

1. มะพราวนาหอม 2. มะแพรว 3. มะพราวพวงรอย

242

จดประสงคทวไป 1. เดกบอกลกษณะและสวนประกอบของตนมะพราว ของเลนของใชททาจากมะพราวและขนมททาจากมะพราวและกะทได 2. เดกสงเกตและเปรยบเทยบลกมะพราวพนธตาง ๆ ได 3. เดกทาของเลนหรอของใชจากสวนตาง ๆ ของตนมะพราวได 4. เดกทาขนมวนมะพราวได 5. เดกมจตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

243

แผนการจดประสบการณ หนวยมะพราว ชนอนบาลปท 2

วน จนทร ท 16 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. สงเกตลกษณะและสวนประกอบของตนมะพราวได 2. บอกลกษณะและสวนประกอบของตนมะพราวได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ลกษณะทวไปของตนมะพราวไมตน สง 20-30 เมตร ลาตนกลม ตงตรง ไมแตกกงกาน เปลอกตนแขง สเทา ขรขระ ใบลกษณะเปนใบประกอบแบบขนนก ผล เปลอกนอก ถดไปขางในเปนใยมะพราว ถดไปขางในเปนกะลามะพราว ซงจะมรสคลาอย 3 ร สาหรบงอก ถดเขาไปเปนเนอมะพราว ภายในซงเมอมะพราวแกกจะดดเอานามะพราวไปหมด ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 1 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. พาเดก ๆ ไปดตนมะพราวทสวนมะพราว ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. เดก ๆ สงเกต สารวจลกษณะ และสวนประกอบตาง ๆ ของตนมะพราวมอะไรบางและแตละสวนมชอเรยกวาอะไร ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป

244

1. เดก ๆ รวมกนสรปวาตนมะพราวมลกษณะและสวนประกอบอะไรบางโดยใหเดก ๆบอกทละสวนเรยกวาอะไร สอ 1. ตนมะพราว ประเมนผล สงเกต 1. ตนมะพราว 2. บอกลกษณะและสวนประกอบของตนมะพราว 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

245

แผนการจดประสบการณ หนวยมะพราว ชนอนบาลปท 2

วน องคาร ท 17 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. สงเกตลกมะพราวแตละพนธได 2. บอกชอและลกษณะของลกมะพราวแตละพนธได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ประเภทของมะพราว 1. มะพราวนาหอมอยางใบเตยหอม 2. มะแพรว 3. มะพราวพวงรอย

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 2 ขนท 4 ขนขยายความร 1. นาลกมะพราวพนธตาง ๆ มาใหเดก สงเกตลกษณะภายในและภายนอก 2. เดก ๆ สงเกต เปรยบเทยบลกมะพราวแตละพนธวามความเหมอนหรอความตางกนอยางไร ขนท 5 ขนประเมนผล 1. เดก ๆ บอกชอและลกษณะของลกมะพราวแตละพนธ สอ 1. มะพราวนาหอม

246

2. มะแพรว 3. มะพราวพวงรอย ประเมนผล สงเกต 1. ลกมะพราวแตละพนธ 2. บอกชอและลกษณะของลกมะพราวแตละพนธ 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

247

แผนการจดประสบการณ หนวยมะพราว ชนอนบาลปท 2

วน พธ ท 18 เดอน ธนวาคม พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. สงเกตลกษณะของเลนของใชได 2. บอกไดวาของเลนของใชทามาจากสวนใดของตนมะพราว 3. บอกไดวาของใชทามาจากสวนใดของตนมะพราว สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ของใชจากมะพราว เชน หมวกจากใบมะพราว ไมกวาดจากกานมะพราว กระบวยจากกะลามะพราว เปนตน ของเลนจากมะพราว เชน โมบายปลาตะเพยนจากใบมะพราว เรอจากกาบมะพราว เปนตน ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 3 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นาไมกวาดจากกานมะพราว กระบวยจากกะลามะพราว โมบายปลาตะเพยนจากใบมะพราว เรอจากกาบมะพราวใหเดก ๆ ดและถามเดกวาแตละอยางคออะไร ทามาจากอะไร ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. ใหเดก ๆ สงเกตและสารวจวาสงทใหดคออะไรและทามาจากสวนใดของตนมะพราว ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. เดก ๆ รวมกนสรปวาสงทใหดคออะไร ทามาจากสวนใดของตนมะพราว

248

2. ใหเดกเลอกทาของเลน 1 อยาง ( พบหอนจากใบมะพราว) สอ 1. ของเลนททาจากมะพราว - ไมกวาดจากกานมะพราว - กระบวยจากกะลามะพราว 2. ของใชททาจากมะพราว - โมบายปลาตะเพยนจากใบมะพราว - เรอจากกาบมะพราว ประเมนผล สงเกต 1. สารวจของเลนของใช 2. บอกไดวาของเลนทามาจากสวนใดของตนมะพราว 3. บอกไดวาของใชทามาจากสวนใดของตนมะพราว 4. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

249

แผนการจดประสบการณ หนวยมะพราว ชนอนบาลปท 2

วนพฤหสบด ท 19 เดอน ธนวาคม พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. ทาของเลนจากสวนประกอบของตนมะพราวได 2. บอกชอของเลนหรอของใชอนททาจากสวนประกอบของตนมะพราวได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ของใชจากมะพราว เชน ตะกราจากใบมะพราว หมวกจากใบมะพราว ไมกวาดจากกานมะพราว กระบวยจากกะลามะพราว เปนตน ของเลนจากมะพราว เชน โมบายปลาตะเพยนจากใบมะพราว เรอจากกาบมะพราว เปนตน

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การประดษฐ 4. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 4 ขนท 4 ขนขยายความร 1. เดกรวมกนทาของเลน(พบหนอนจากใบมะพราว) 2. ใหเดก ๆ บอกวานอกจากของเลนหรอของใชทนามาใหดแลวสวนประกอบของตนมะพราวนาไปทาอะไรไดอกบาง ขนท 5 ขนประเมนผล 1. ใหเดก ๆ บอกของเลนหรอของใชททาจากสวนประกอบของตนมะพราววามอะไรบางและนามาจากสวนใดของตนมะพราว สอ 1. อปกรณทใชทาของเลน ( พบหนอน ) ใบมะพราว

250

ประเมนผล สงเกต 1. ทาของเลนหรอของใช 2. บอกชอของเลนหรอของใชอนททาจากสวนประกอบของตนมะพราว 3. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

251

แผนการจดประสบการณ หนวยมะพราว ชนอนบาลปท 2

วนศกร ท 20 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. สงเกต บอกรสชาตวนมะพราวได 2. ทาขนมวนมะพราวได 3. บอกชอขนมชนดอนททาจากมะพราว 4. บอกชอวตถดบและขนตอนการทาวนมะพราวได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ขนมททาจากมะพราว ไดแก วนมะพราว มะพราวสงขยา เคกมะพราวออน ขนมบาบน ขนมจาก เปนตน

ประสบการณสาคญ 1. การสงเกตสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส ชมรส และดมกลน 2. การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณและความสมพนธของสงตาง ๆ 3. การสารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตาง ๆ 4. การสบคนขอมล 5. การทางานรวมกบผอน กจกรรม วนท 5 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นาวนมะพราวใหเดกสงเกต ชมรส ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. เดก ๆ สารวจวาวนมะพราวมวตถดบอะไรบาง ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. ใหเดก ๆ สรปวาวนมะพราวใชวตถดบอะไรบาง ขนท 4 ขนขยายความร

252

1. เดกและครรวมกนทาขนมวนมะพราว 2. ใหเดก ๆ บอกชอขนมชนดอนททาจากมะพราว ขนท 5 ขนประเมนผล 1. ใหเดก ๆ บอกชอวตถดบและขนตอนการทาวนมะพราว 2. ใหเดกแสดงความคดเหนเกยวกบวนมะพราวทรวมมอกนทา สอ 1. วนมะพราว 2. วสดอปกรณทใชทาวนมะพราว - ผงวน - เนอและนามะพราว - นาตาลทราย - ภาชนะ ประเมนผล สงเกต 1. บอกรสชาตของวนมะพราว 2. ทาวนมะพราว 3. บอกชอขนมชนดอนททาจากมะพราว 4. บอกชอวตถดบและขนตอนการทาวนมะพราว 5. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

253

แผนการจดประสบการณ

หนวย นาตาลมะพราว

ชนอนบาลปท 2

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2556 วนท 23 – 27 ธนวาคม พ.ศ. 2556

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค

สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

254

แผนการจดประสบการณ หนวยนาตาลมะพราว ชนอนบาลปท 2

โรงเรยนบานลาดใหญสามคค สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรสงคราม

หนวย นาตาลมะพราว นาตาลมะพราว

นาตาลมะพราว

อปกรณการทานาตาลมะพราว

ขนตอนการทานาตาลมะพราว

ทศนศกษาบานททานาตาลมะพราว

ผลตภ ณฑทไดจากการเคยวนาตาลสดจากจนมะพราว นาตาลมะพราวหากอยในลกษณะเปนกอน เรยก นาตาลปก เรยก นาตาลปบ หากบรรจในปบ

255

จดประสงคทวไป 1. เดกบอกผลการสงเกตนาตาลมะพราว อปกรณทใชทานาตาลมะพราว และ ขนตอนการทานาตาลมะพราวได 2. เดกใหความสนใจไปทศนศกษาบานททานาตาลมะพราว 3. เดกลงมอปฏบตการทานาตาลมะพราว วาดภาพอปกรณทใชสาหรบทานาตาลมะพราว และ วาดภาพขนตอนการทานาตาลมะพราวได 4. เดกเรยงลาดบภาพการทานาตาลมะพราวได 5. เดกมจตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

256

แผนการจดประสบการณ หนวยนาตาลมะพราว ชนอนบาลปท 2

วนจนทรท 23 เดอน ธนวาคม พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกผลการสงเกตนาตาลมะพราวได 2. ใหความสนใจกบกจกรรมและใหขอมลทเปนจรงได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร นาตาลมะพราว หมายถง ผลตภ ณฑทไดจากการเคยวนาตาลสดจากจนมะพราวนาตาลมะพราวหากอยในลกษณะเปนกอน เรยก นาตาลปก เรยก นาตาลปบ หากบรรจในปบ

ประสบการณสาคญ 1. การสมผส ชมรสและดมกลนนาตาลมะพราว 2. การแสดงความรสกดวยคาพด 3. การสงเกตอปกรณทใชทานาตาลมะพราว

กจกรรม วนท 1 ขนท 1 ขนสรางความสนใจ 1. นานาตาลมะพราวใหเดกไดสมผส สงเกตลกษณะ ชมรส ดมกลน 2. รวมกนนาเสนอผลทไดจากการสงเกต 3. ถามเดก ๆ วานาตาลมะพราวไดมาจากอะไร สอ 1.นาตาลมะพราว ประเมนผล 1. สงเกตจากการสมผส สงเกตลกษณะ ชมรส ดมกลน 2. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

257

แผนการจดประสบการณ หนวยนาตาลมะพราว ชนอนบาลปท 2

วน องคาร ท24 เดอน ธนวาคม พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. ใหความสนใจสงเกตการทานาตาลมะพราว 2. สนทนา ซกถามในสงทเรยนรได สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร 1. อปกรณการทานาตาลมะพราว 2. ทศนศกษาบานททานาตาลมะพราว

ประสบการณสาคญ 1. การสบคนขอมล 2. การสงเกตขนตอนการทานาตามะพราว 3. การรจกสงตาง ๆ ดวยการมอง สมผส กจกรรม วนท 2 ขนท 2 ขนสารวจและคนหา 1. พาเดก ๆ ไปทศนศกษาบานททานาตาลมะพราว 2. เดก ๆ สงเกตและเกบรวบรวมขอมลขนตอนการทานาตาลมะพราวจากวทยากร 3. เดก ๆ ชวยกนคนหาวามอปกรณทใชทานาตาลมะพราว และอปกรณเหลานนใชสาหรบทาอะไร สอ 1. บานททานาตาลมะพราว 2. อปกรณทใชทานาตาลมะพราว ประเมนผล 1. สงเกตจากความสนใจขณะสงเกตการทานาตาลมะพราว 2. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

258

แผนการจดประสบการณ หนวยนาตาลมะพราว ชนอนบาลปท 2

วน พธ ท 25 เดอน ธนวาคม พ.ศ . 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. บอกและวาดภาพขนตอนการทานาตาลมะพราวได 2. วาดภาพอปกรณทใชสาหรบทานาตาลมะพราว สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร ขนตอนการทานาตาลมะพราว 1. ตดงวงมะพราว 2. รองนาตาลลงในกระบอก 3. ไดนาตาลสด 4. นานาตาลสดทได กรองดวยผาบางใสในกระทะ แลวตงบนเตาไฟ 5. ระหวางเคยวนาตาล ใช “โค” ครอบขณะเดอด 6. เคยวไดทแลวยกกระทะลงจากเตา 7. ใชเหลกกระแทกเพอระบายความรอน 8. เทนาตาลมะพราวใสปบหรอหยอดเปนกอน ๆ

ประสบการณสาคญ 1. การรบรและแสดงความรสกผานผลงาน 2. การเขยนภาพผานประสบการณทสอความหมายตอเดก 3. การเรยงลาดบขนตอนการทานาตาลมะพราว 4. การแสดงความรสกดวยคาพด กจกรรม วนท 3 ขนท 3 ขนอธบายและลงขอสรป 1. เดก ๆ ชวยกนสรปขนตอนการทานาตาลมะพราว โดยวาดภาพบนทกผลแตละขนตอนและบนทกคาพดเ ดก

259

2. วาดภาพอปกรณทใชสาหรบทานาตาลมะพราวและบอกชออปกรณนน สอ 1. ภาพบนทกขนตอนการทานาตาลมะพราว ประเมนผล สงเกต 1. วาดภาพบนทกขนตอนการทานาตาลมะพราวและบอกชออปกรณ 2. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

260

แผนการจดประสบการณ หนวยนาตาลมะพราว ชนอนบาลปท 2

วนพฤหสบด ท 26 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. ทดลองทานาตาลมะพราวได 2. ใหความสนใจกบกจกรรม สาระการเรยนร สาระทควรเรยนร ขนตอนการทานาตาลมะพราว 1. ตดงวงมะพราว 2. รองนาตาลลงในกระบอก 3. ไดนาตาลสด 4. นานาตาลสดทได กรองดวยผาบางใสในกระทะ แลวตงบนเตาไฟ 5. ระหวางเคยวนาตาล ใช “โค” ครอบขณะเดอด 6. เคยวไดทแลวยกกระทะลงจากเตา 7. ใชเหลกกระแทกเพอระบายความรอน 8. เทนาตาลมะพราวใสปบหรอหยอดเปนกอน ๆ

ประสบการณสาคญ 1. การทดลองการทานาตาลมะพราว 2. การวางแผนและลงมอปฏบต 3. การทางานรวมกบผอน 4. การตงสมมตฐาน กจกรรม วนท 4 ขนท 4 ขนขยายความร 1. เดก ๆ รวมกนทดลองทานาตาลมะพราวตามขนตอนตาง ๆ ทไดไปศกษาจากวทยากร

261

สอ 1. อปกรณการทดลอง ประเมนผล 1. ทดลองทานาตาลมะพราว 2. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

262

แผนการจดประสบการณ หนวยนาตาลมะพราว ชนอนบาลปท 2

วนศกร ท 27 เดอน ธนวาคม พ.ศ. 2556 เวลา 09.30 – 10.15 น. จดประสงค 1. เรยงลาดบภาพการทานาตาลมะพราวได 2. หยบภาพอปกรณทใชสาหรบทานาตาลมะพราวและบอกชออปกรณนนไดถกตอง สาระการเรยนร

สาระทควรเรยนร 1.เรยงลาดบภาพการทานาตาลมะพราว 2. ภาพอปกรณทใชสาหรบทานาตาลมะพราว

ประสบการณสาคญ 1. การแกปญหาในการเลนเกมการศกษา 2. การเรยงลาดบขนตอนการทานาตาลมะพราว 3. การจาแนก

4. การเลนรวมกบผอน กจกรรม วนท 5 ขนท 5 ขนประเมนผล 1. ใหเดก ๆ เลนเรยงลาดบภาพการทานาตาลมะพราว 2. ใหเดก ๆ หยบภาพอปกรณทใชสาหรบทานาตาลมะพราวและบอกชออปกรณนน สอ 1. เรยงลาดบภาพการทานาตาลมะพราว 2. ภาพอปกรณทใชสาหรบทานาตาลมะพราว ประเมนผล 1. สงเกตการเลนเรยงลาดบภาพการทานาตาลมะพราว 2. จตวทยาศาสตรดานความสนใจใฝร ความรบผดชอบ และความซอสตย

263

รายละเอยดแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาประกอบการวจย เรอง การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาและจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบ

การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ลกษณะทวไปของแบบทดสอบ แบบทดสอบช ดนเ ปนแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยมลกษณะเปนสถานการณปญหาทเกดขนโดยทวไปของเ ดกปฐมวย เ ดกจะตองแกปญหาสถานการณทสรางขน โดยการตอบสถานการณนน ๆ เ ปนคาบรรยายสถานการณปญหาประกอบรปภาพ โดยจาแนกสถานการณออกเปน 2 ลกษณะ ลกษณะละ 4 ขอ รวม 8 ขอ 1. ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน คอ ปญหาทเกดขนจากความตองการของตนเองทกระทาขน และมผลกระทบตอตนเองและผอน ตองไดรบการแกปญหาทนท ไดแก 1.1 ถาหนรบประทานปลาทแลวกางปลาตดคอ หนทาอยางไร 1.2 ถาหนไปปลกปาชายเลนแลวโดนโคลนดดขา หนทาอยางไร 1.3 ถาหนอยากใชแวนขยาย แตเพอนกาลงใชอย หนทาอยางไร 1.4 ในขณะทหนยนเขาแถว หนรสกปวดปสสาวะ หนทาอยางไร

2. ปญหาของผอน คอ การกระทาของผอนแตมผลกระทบกบตนเอง ไดแก 2.1 ถาหนเหนเพอนไมกลาเดนบนนาเกลอ หนทาอยางไร 2.2 ถาหนพบกระเปาสตางคของคนอนหลนทพน หนทาอยางไร 2.3 ถามนกทองเทยวมาถามทางไปสขา หนทาอยางไร 2.4 ถาเพอนทารองเทา หนทาอยางไร

วธดาเนนการทดสอบ 1. ผดาเนนการทดสอบศกษาแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาของเดกปฐมวยจากรายละเอยดแบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาใหเขาใจ รวมทงฝกการใช ภาษาทชดเจน เขาใจงาย เพอใหเดกสนใจและเขาใจ 2. จดเตรยมสถานทสาหรบการทดสอบเปนรายบคคลและเตรยมอปกรณทใช ในการทดสอบ ซงไดแก แบบบนทกคาตอบ นาฬกาจบเวลา และปากกาจดบนทก 3. ดาเนนการทดสอบเดกเปนรายบคคล ในชวงหลงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรในแตละหนวย โดยมผดาเนนการทดสอบ 2 ทาน เปนผวจย 1 ทาน และพเ ลยงเ ดก 1 ทาน โดยใหเ ดกดภาพทละภาพตามลาดบหมายเลข ครจบเวลาภายใน 30 วนาท เ ดกยงไมตอบคาถาม

264

ผดาเนนการทดสอบถามเดกอกครง หลงจากนนไมเกน 1 นาท ถาเ ดกไมตอบถอวาเ ดกไมสามารถคดแกปญหาไดและไมไดคะแนน เวลาทใชการทดสอบ ผวจยกาหนดเวลาในการตอบคาถามของเ ดกปฐมวย โดยใช แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาเปนภาพสถานการณ ขอละไมเกน 1 นาท เกณฑการใหคะแนน

3 คะแนน หมายถง แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดดเหมาะสมกบสถานการณ 2 คะแนน หมายถง แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดพอใชเหมาะสมกบสถานการณ 1 คะแนน หมายถง แส ดง พฤ ตก ร รม คด แก ปญ ห าต อง ปร บป ร ง เ หม าะ สมก บ

สถานการณ

265

แบบบนทกคาตอบวดความสามารถในการคดแกปญหา ชอ..........................................................นามสกล.............................................ชน............................

ผจดบนทก.......................................

ขอท คาบรรยายสถานการณปญหา คาตอบ คะแนน

1

ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน ถาหนรบประทานปลาทแลวกางปลาตดคอ หนทาอยางไร

....................................................................................................

2 ถาหนไปปลกปาชายเลนแลวโดนโคลนดดขา หนทาอยางไร

..................................................

..................................................

3 ถาหนอยากใชแวนขยาย แตเพอนกาลงใชอย หนทาอยางไร

..................................................

........................................... .......

4 ในขณะทหนยนเขาแถว หนรสกปวดปสสาวะ หนทาอยางไร

..................................................

..................................................

1

ปญหาของผอน ถาหนเหนเพอนไมกลาเ ดนเขาไปในนาเกลอ หนทาอยางไร

..................................................

..................................................

2 ถาหนพบกระเปาสตางคของคนอนหลนทพน หนทาอยางไร

..................................................

..................................................

3 ถามนกทองเทยวมาถามทางไปสขา หนทาอยางไร

..................................................

..................................................

4 ถาเพอนทารองเทานกเรยนหาย หนทาอยางไร

..................................................

..................................................

266

แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา ชดท 1

ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน สถานการณท 1 ถาหนรบประทานปลาทแลวกางปลาตดคอ หนทาอยางไร

เกณฑการใหคะแนน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดดเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. กนนาเขาไปเยอะ ๆ 2. กลนขาวลงไป

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดพอใชเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. คายกางออกมา 2. เอามอลวงกางออกมา

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาตองปรบปรงเ หมาะสมก บ สถานการณ เชน 1. ใหพอพาไปหาหมอ 2. บออกปาวากางตดคอ 3. บวนนา

267

แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา

ชดท 1 ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน สถานการณท 2 ถาหนไปปลกปาชายเลนแลวโดนโคลนดดขา หนทาอยางไร

เกณฑการใหคะแนน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดดเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. ดงขาขนแรง ๆ 2. จบไมดงตวขนมา

3.จบตนไมแลวดงขาขนมา

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดพอใชเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. ขดโคลนแลวเอาขาขนมา 2. เอามอจบโคลนออก 3. ใชมอจบเชอกดงขนมา

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาตองปรบปรงเ หมาะสมก บ สถานการณ เชน 1. บอกใหคนอนมาชวย 2. กระโดดใหขาลอยขนมา 3. เอานาถขา

268

แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา

ชดท 1 ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน สถานการณท 3 ถาหนอยากใชแวนขยาย แตเพอนกาลงใชอย หนทาอยางไร

เกณฑการใหคะแนน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดดเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. ขอเพอนใชบาง 2. รอเพอนใชใหเสรจกอน 3. บอกเพอนแบงกนใช

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดพอใชเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. ไปใชอยางอนกอน

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาตองปรบปรงเ หมาะสมก บ สถานการณ เชน 1. ดเพอนใช

269

แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา ชดท 1

ปญหาของตนเองทไมเกยวของกบผอน สถานการณท 4 ในขณะทหนยนเขาแถว หนรสกปวดปสสาวะมากหนทาอยางไร

เกณฑการใหคะแนน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดดเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1.ขออนญาตครไปปสสาวะ

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดพอใชเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. บอกครวาปวดปสสาวะ 2. อดทน เขาแถวเสรจแลวไปปสสาวะ

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาตองปรบปรงเ หมาะสมก บ สถานการณ เชน 1. ปสสาวะราดตรงนนเลย

270

แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา ชดท 2

ปญหาของผอน สถานการณท 1 ถาหนเหนเพอนไมกลาเ ดนเขาไปในนาเกลอ หนทาอยางไร

เกณฑการใหคะแนน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดดเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. จงมอเพอนเดน 2. ใหเพอนเดนตามมา 3.ใหเพอนเกาะแขนเดน

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดพอใชเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. ใหคนอนมาอมเพอน 2. ใหเพอนรอขาง ๆ นาเกลอ

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาตองปรบปรงเ หมาะสมก บ สถานการณ เชน 1. ใหเพอนนงบนรถนาเกลอ 2. ไมตองใหเพอนเดน

271

แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา ชดท 2

ปญหาของผอน สถานการณท 2 ถาหนพบกระเปาสตางคของคนอนหลนทพน หนทาอยางไร

เกณฑการใหคะแนน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดดเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1.เกบใหคณครหรอเจาของกระเปา

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดพอใชเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. ถามหาเจาของวาของใคร 2. ถามเพอนวากระเปาของใคร

แ ส ด ง พ ฤ ต ก ร ร ม ค ดแก ป ญหา ตอง ปรบปร งเ ห ม า ะ ส ม ก บ สถานการณ เชน 1. เกบไปเปนของตนเอง

272

แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา ชดท 2

ปญหาของผอน สถานการณท 3 ถามนกทองเทยวมาถามทางไปสขา หนทาอยางไร

เกณฑการใหคะแนน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดดเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. บอกทางเขาวาอย ตรงไหน 2. ชบอกทางเขา

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดพอใชเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. พาเดนไปหองสขา 2. ถามครวาหองนาอยทไหน

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาตองปรบปรงเ หมาะสมก บ สถานการณ เชน 1. ไมตอบ ไมบอกทาง

273

แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา ชดท 2

ปญหาของผอน สถานการณท 4 ถาเพอนทารองเทาหาย หนทาอยางไร

เกณฑการใหคะแนน

3 คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดดเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. ชวยเพอนหารองเทา 2. ไปหารองเทาใหเพอน 3. พาเพอนไปหารองเทา

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาไดพอใชเหมาะสมกบสถานการณ เชน 1. เจอแลวเกบไปใหเพอน 2 . บอกครวารองเทาเพอนหา

แสดงพฤตกรรมคดแกปญหาตองปรบปรงเ หมาะสมก บ สถานการณ เชน 1. ไมชวยเพอนหารองเทา

274

รายละเอยดการใชแบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตรประกอบการวจย เรอง การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาและจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทไดรบ

การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E คาชแจง แบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตรเปนแบบสงเกตพฤตกรรมมจดมงหมายเพอใหบนทกพฤตกรรมของเดกปฐมวยทแสดงออกในขณะการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรเกยวกบจตวทยาศาสตร 3 ดาน ไดแก 1.ดานความสนใจใฝร 2. ดานความรบผดชอบ 3. ดานความซอสตย วธการสงเกตและบนทกผลการสงเกต 1. สงเกตเดกเปนรายบคคล ในชวงการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E 2. บนทกขอมลทวไปของเดกปฐมวยแตละคนกอนการสงเกต 3. ระหวางการจดประสบการณของแตละวนบนทกพฤตกรรมของเดกปฐมวยทแสดงออกเกยวกบจตวทยาศาสตรในแตละดาน โดยบนทกพฤตกรรมตามความเปนจรงทสงเกตลงในชองพฤตกรรมทเกดขน ไมควรเพมเตมความรสกหรอความคดเหนใด ๆ ของผสงเกตลงไป 4. นามาวเคราะหพฤตกรรมทเกดขนจากการสงเกตภายหลงจากการสงเกตเสรจสน โดยทาการวเคราะหเกยวกบจตวทยาศาสตรทปรากฏเพอดความกาวหนาแตละดาน 5. ใหคะแนนพฤตกรรมทสงเกตโดยดจากเกณฑการใหคะแนน และนาคะแนนมาหาคาเฉลยในทกดานของเดกปฐมวยแตละคน

275

แบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร คาชแจง แบบสงเกตพฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร แบงออกเปน 2 ตอนประกอบดวย ตอนท 1 ขอมลทวไป ชอ..................................................................... หนวย..............................วนทสงเกต.......................

ตอนท 2 ใหผสงเกตจดบนทกพฤตกรรมทเกดขนแลวนามาวเคราะหพฤตกรรมทเกดขน และทาเครองหมาย ลงในชองคะแนนโดยพจารณาจากตารางเกณฑการใหคะแนน

พฤตกรรมตามคณลกษณะของจตวทยาศาสตร

พฤตกรรมทเกดขน วเคราะหพฤตกรรม ระดบคะแนน

ด ( 3 )

พอใช ( 2 )

ปรบปรง ( 1 )

1.ดานความสนใจใฝร - มความกระตอรอรนตอกจกรรมและเรองราวตาง ๆ - ชอบทดลองคนควา - ชอบสนทนา ซกถาม ฟง อาน เพอใหไดรบความรเพมขน

2. ดานความรบผดชอบ - ทางานทไดรบมอบหมายใหสมบรณตามกาหนดและตรงตอเวลา - ดาเนนการแกปญหาจนกวาจะไดคาตอบ

3. ดานความซอสตย - บนทกผลหรอขอมลตามความเปนจรง

รวมคะแนน เฉลย

276

เกณฑการใหคะแนนจตวทยาศาสตร

คณลกษณะจตวทยาศาสตร

คณภาพ ด (3)

พอใช (2)

ปรบปรง (1)

1. ดานความสนใจใฝร - มความกระตอรอรนตอกจกรรมและเรองราวตาง ๆ - ชอบทดลองคนควา - ชอบสนทนา ซกถาม ฟง อาน เพอใหไดรบความรเพมขน

มความกระตอรอรนตอกจกรรมและเรองราวตาง ๆ ดวยความสนใจตงแตตนจนจบ ชอบทดลอง คนควา ชอบสนทนา ซกถาม ฟง อาน เพอใหไดรบความรเพมขนไดเหมาะสมกบวย

มความกระตอรอรนตอกจกรรมและเรองราวตาง ๆ ดวยความสนใจ ชอบทดลอง คนควา ชอบสนทนา ซกถาม ฟง อาน เพอใหไดรบความรเพมขนโดยมผชแนะ

ขาดความกระตอรอรนตอกจกรรมและเรองตาง ๆ ไมชอบทดลอง คนควา ไมชอบสนทนา ซกถาม ฟง อาน เพอใหไดรบความรเพมขน

2. ดานความรบผดชอบ - ทางานทไดรบมอบหมายใหสมบรณตามกาหนดและตรงตอเวลา - ดาเนนการแกปญหาจนกวาจะไดคาตอบ

ทางานทไดรบมอบหมายใหสมบรณตามกาหนดและตรงตอเวลาและดาเนนการแกปญหาจนกวาไดคาตอบไดดวยตนเอง

ทางานทไดรบมอบหมายใหสมบรณตามกาหนดและตรงตอเวลาและดาเนนการแกปญหาจนกวาไดคาตอบโดยมผ ชแนะ

ไมทางานทไดรบมอบหมายใหสมบรณตามกาหนดและตรงตอเวลา และไมดาเนนการแกปญหาจนกวาไดคาตอบ

3. ดานความซอสตย - บนทกผลหรอขอมลตามความเปนจรง - ไมแอบอางผลงานของผอนวาเปนผลงานของตน

บนทกผลหรอขอมลตามความเปนจรงไดเหมาะสมกบวยทกครง และไมแอบอางผลงานของผอนวาเปนผลงานของตน

บนทกผลหรอขอมลตามความเปนจรงไดเหมาะสมกบวยเกอบทกครง และไมแอบอางผลงานของผอนวาเปนผลงานของตน

ไมสามารถบนทกผลหรอขอมลตามความเปนจรง และแอบอางผลงานของผอนวาเปนผลงานของตน

ภาคผนวก จ.

ตวอยางภาพกจกรรมการจดประสบการณการสบเสาะหาความรแบบ 5E ตามขนตอน

278

ผลการจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E เพอพ ฒนาความสามารถดานการคดแกปญหาและจตวทยาศาสตรของเดกปฐมวยทง 3 ดาน คอ ดานความสนใจใฝร ดานความรบผดชอบ และดานความซอสตย แสดงเปนภาพไดดงน

ภาพท 4 การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ขนท 1 ขนสรางความสนใจ

(Engagement)

ภาพท 5 การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ขนท 2 ขนสารวจและคนหา

(Exploration )

ภาพท 6 การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ขนท 3 ขนอธบายและลง

ขอสรป (Explaination)

279

ภาพท 7 การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ขนท 4 ขนขยายความร

(Elaboration)

ภาพท 8 การจดประสบการณดวยการสบเสาะหาความรแบบ 5E ขนท 5 ขนประเมนผล

(Evaluation)

280

ประวตผวจย

ชอ – นามสกล นางสาวกนกวรรณ พทยะภทร

ทอย บานเลขท 3/2 หม 4 ตาบลโรงหบ อาเภอบางคนท จงหวดสมทรสงคราม 75120

ประวตการศกษา

พ.ศ. 2547 จบการศกษามธยมศกษาตอนปลาย

โรงเรยนอมพวนวทยาลย จงหวดสมทรสงคราม

พ.ศ. 2552 จบการศกษาระดบปรญญาตร เอกการศกษาปฐมวย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฎบานสมเดจเจาพระยา

สถานททางาน โรงเรยนบานลาดใหญสามคค ตาบลลาดใหญ อาเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม