2557 ิทยาลัิลปากรทยาลยศ...บ ณฑ ตว ทยาล ย...

การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

โดย นางสาวศรประภา จงพานช

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนสงคมศกษา ภาควชาหลกสตรและวธสอน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2557 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

โดย

นางสาวศรประภา จงพานช

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการสอนสงคมศกษา ภาควชาหลกสตรและวธสอน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ปการศกษา 2557

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ


THE DEVELOPMENT OF A SUPPLEMENTARY READING BOOK TITLED

CHOOM CHON KON RAI KHING FOR MATTAYOMSAKSA 1 STUDENTS

OF SOCIAL STUDIES, RELIGION AND CULTURE LEARNING AREA

By

Miss Siraprapa Jangpanich

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree

Master of Education Program in Teaching Social Studies

Department of the Curriculum and Instruction

Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2014

Copyright of Graduate School, Silpakorn University

สำนกหอ


บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “ การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1” เสนอโดย นางสาวศรประภา จงพานช เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนสงคมศกษา

.........................................................

(รองศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ) คณบดบณฑตวทยาลย

วนท..........เดอน...................พ.ศ. ........... อาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. อาจารย ดร.มนสนนท นาสมบรณ 2. ผชวยศาสตราจารย ดร.ปรณฐ กจรงเรอง 3. ผชวยศาสตราจารย ดร.บษบา บวสมบรณ คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ .................................................... ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.อรพณ ศรสมพนธ) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (รองศาสตราจารยสมประสงค นวมบญลอ) (อาจารย ดร.มนสนนท นาสมบรณ) ............/......................../.............. ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ปรณฐ กจรงเรอง) (ผชวยศาสตราจารย ดร.บษบา บวสมบรณ) ............/......................../.............. ............/......................../..............

สำนกหอ


ง

53262314: สาขาวชาการสอนสงคมศกษา คาสาคญ: หนงสออานเพมเตม/ ชมชนคนไรขง

ศรประภา จงพานช: การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1. อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : อ.ดร.มนสนนท นาสมบรณ, ผศ.ดร.ปรณฐ กจรงเรอง และผศ.ดร.บษบา บวสมบรณ. 261 หนา.

การวจยครงน มวตถประสงคเพอ 1) พฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ85/85 2) เปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงการใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง และ3) ศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง กลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1/3 ของโรงเรยนวดไรขงวทยาทกาลงศกษา ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 35 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) โดยการใชหองเรยนเปนหนวยสม เปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) แบบแผนการวจยคอแบบกลมเดยวทดสอบ กอนและทดสอบหลงเรยน (The One-Group Pretest-Posttest Design) เครองมอทใชในการวจย คอ 1) หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 2) แผนการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง 3) แบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงการใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง และ 4) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง การวเคราะหขอมลใชคารอยละ (%) คาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) การทดสอบทแบบไมเปนอสระตอกน(t-test dependent) และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ผลการวจย พบวา 1. หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มคาประสทธภาพเทากบ 88.80/84.48 เปนไปตามเกณฑทกาหนด

2. ผลการเรยนรหลงจากการใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สงกวากอนเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05

3. ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 ทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด

ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ลายมอชอนกศกษา............................................... ปการศกษา 2557

ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. ................................. 2. ................................. 3. .................................

สำนกหอ


จ

53262314: MAJOR: TEACHING IN SOCIAL STUDIES KEYWORD: A SUPPLEMENTARY READING / CHOOM CHON KON RAI KHING SIRAPRAPA JANGPANICH: THE DEVELOPMENT OF A SUPPLEMENTARY READING BOOK TITLED CHOOM CHON KON RAI KHING FOR MATTAYOMSAKSA 1 STUDENTS OF SOCIAL STUDIES, RELIGION AND CULTURE LEARNING AREA. THESIS ADVISORS: MANASANAN NAMSOMBOON, Ph.D., ASST.PROF. PORANAT KITROONGRUENG, Ph.D., AND ASST.PROF. BUSABA BUASOMBOON, Ph.D. 261 pp. The purposes of research were to: 1) develop a supplementary reading book titled Choom Chon Kon Rai Khing for Mattayomsaksa 1 students of Social Studies, religion and culture learning area with efficient criterion 85/85 2) compare the students’ learning outcomes between the students’ tested pretest and posttest using a supplementary reading book titled Choom Chon Kon Rai Khing for Mattayomsaksa 1 students of Social Studies, religion and culture learning area, and 3) study the Mattayomsaksa 1 students’ opinions toward a supplementary reading book titled Choom Chon Kon Rai Khing for Mattayomsaksa 1 students of Social Studies, religion and culture learning area. The sample of this research consisted 35 students from the class of Mathayomsuksa 1/3 students studying in the semester during the academic year 2014 in Wat Rai Khing Wittaya School. The instruments employed to collect data were: 1) a supplementary reading book titled Choom Chon Kon Rai Khing for Mattayomsaksa 1 students of Social Studies, religion and culture learning area 2) lesson plans 3) an achievement test toward a pre-test and a post-test of using a supplementary reading book titled Choom Chon Kon Rai Khing for Mattayomsaksa 1 students of Social Studies, religion and culture learning area and 4) a questionnaire inquiring the students’ opinions toward a supplementary reading book titled Choom Chon Kon Rai Khing for Mattayomsaksa 1 students of Social Studies, religion and culture learning area. The collected data was analyzed by mean ( x ) standard deviation (S.D.) t-test dependent and content analysis.

The findings of the research were as follows : 1. The efficiency of a supplementary reading book titled Choom Chon Kon Rai Khing for Mattayomsaksa 1 students of Social Studies, religion and culture learning area, was found at the percentage of 88.80/84.48, which was in accordance with expected efficient criterion. 2. The students’ learning outcomes between before and after using a supplementary reading book titled Choom Chon Kon Rai Khing for Mattayomsaksa 1 students of Social Studies, religion and culture learning area were significantly difference at the level of .05 significance which post-test scores were higher than pre-test scores. 3. The opinions of students towards a supplementary reading book titled Choom Chon Kon Rai Khing for Mattayomsaksa 1 students of Social Studies, religion and culture learning area, showed the highest level of agreements. Department of Educational Administration Graduate School, Silpakorn University Student’s signature................................... Academic Year 2014 Thesis Advisors’s signature 1. .................................... 2. …................................. 3. ....................................

สำนกหอ


ฉ

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธนสาเรจไดดวยด เพราะความกรณาจากอาจารย ดร. มนสนนท นาสมบรณ ผชวยศาสตรจารย ดร.ปรณฐ กจรงเรอง และผชวยศาสตรจารย ดร.บษบา บวสมบรณ ซงเปนอาจารยทปรกษาวทยานพนธทใหความชวยเหลอและใหคาแนะนาทเปนประโยชนอยางยงตอผวจย รวมทงผ ชวยศาสตราจารย ดร .อรพณ ศ รสมพนธ ประธานกรรมการสอบวทยานพนธ และรองศาสตราจารยสมประสงค นวมบญลอ ผทรงคณวฒ ทกรณาใหคาแนะนาแกไขขอบกพรอง ตาง ๆ จนวทยานพนธฉบบนสาเรจได ผวจยรสกซาบซงเปนอยางยง จงขอกราบขอบคณทกทาน ในความกรณาของทกทานเปนอยางสง

ขอกราบขอบพระคณอาจารย ดร.อนน ปนอนทร อาจารย ดร.ยวร ผลพนธน อาจารย ดร.อธกมาส มากจย นายสญญา สดลาเลศ และนายชลต หนนาค ทกรณาเปนผเชยวชาญตรวจสอบและแกไขเครองมอวจย สาหรบการทาวทยานพนธใหมความสมบรณมากยงขน

ขอขอบพระคณชาวบาน ผรในทองถน ผนาชมชน และพระสงฆผใหขอมลอนเปนประโยชนเกยวกบตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ทใหความรวมมอในการเกบขอมลการวจย สงผลใหผวจยสามารถดาเนนการวจย จนลลวงดวยด

ขอขอบพระคณคณะผบรหาร คร นกเรยนโรงเรยนวดไรขงวทยาทใหความรวมมอ ในการเกบขอมลการวจย สงผลใหผวจยสามารถดาเนนการวจย จนลลวงดวยด

ขอขอบพระคณอาจารยปญญา โพธมลวลย และอาจารยอนงค นมอนงค ทใหความชวยเหลอและคาแนะนาทเปนประโยชนอยางยง จนวทยานพนธฉบบนสาเรจได

ขอขอบพระคณบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ทใหทนอดหนนการทาวจย เพอเปนประโยชนตอการทาวทยานพนธ

ขอบคณเพอนพ และนองระดบปรญญาโท สาขาวชาการสอนสงคมศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร และบคคลอนเปนทรกทกทานสาหรบความชวยเหลอคาแนะนา และกาลงใจท มใหมาเสมอ จนทาใหวทยานพนธเลมนสาเรจลลวงเปนอยางด คณคาหรอประโยชนอนเกดจากวทยานพนธเลมน ผวจยขอนอมบชาแดพระคณบดา มารดา ครอาจารยทอบรมสงสอน แนะนา ใหการสนบสนนและใหกาลงใจอยางดยงเสมอมา

สำนกหอ


ช

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย .................................................................................................................. ง บทคดยอภาษาองกฤษ ............................................................................................................. จ กตตกรรมประกาศ ................................................................................................................... ฉ สารบญตาราง .......................................................................................................................... ญ บทท

1 บทนา .............................................................................................................................. 1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา ................................................................. 1 กรอบแนวคดการวจย ............................................................................................. 8 คาถามการวจย ........................................................................................................ 11 วตถประสงคการวจย .............................................................................................. 11 สมมตฐานการวจย .................................................................................................. 11 ขอบเขตการวจย ..................................................................................................... 11 นยามศพทเฉพาะ .................................................................................................... 12

2 วรรณกรรมทเกยวของ .................................................................................................... 14 หลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา

(ปรบปรง พทธศกราช 2554) ระดบชนมธยมศกษาตอนตน (ชนมธยมศกษาปท 1 - 3) กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม............................

15 แนวคดเกยวกบหนงสออานเพมเตม.................................................................... 23 ความหมายของหนงสออานเพมเตม............................................................ 23 ลกษณะของหนงสออานเพมเตม.................................................................. 24 องคประกอบของหนงสออานเพมเตม......................................................... 26 รปแบบการเขยนหนงสออานเพมเตม.......................................................... 29 ขนตอนการจดทารปเลมหนงสออานเพมเตม.............................................. 31 หนงสออานเพมเตมประเภทสารคด............................................................. 37 การหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม.............................................. 42 การประเมนหนงสออานเพมเตม.................................................................. 45

สำนกหอ


ซ

บทท หนา ทฤษฎทเกยวของกบการพฒนาหนงสออานเพมเตม............................................ 52 ทฤษฏปฏสมพนธทางสญลกษณ................................................................. 52 ทฤษฏพฒนาการของเพยเจต........................................................................ 53 ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของบรเนอร................................................ 55 ขอมลพนฐานของตาบลไรขง............................................................................... 57 งานวจยทเกยวของ.................................................................................................. 64

3 วธดาเนนการวจย ............................................................................................................. 71 ขอบเขตการวจย ..................................................................................................... 72 แบบแผนการวจย .................................................................................................... 73 เครองมอทใชในการวจย ........................................................................................ 73 การสรางเครองมอใชในการวจย............................................................................. 74

หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ..............................................................

74

แผนการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 .......

93

แบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงการใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ เรอง ชมชนคนไรขง ..................................

96

แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ เรอง ชมชนคนไรขง .........................................

101

การเกบรวบรวมขอมล............................................................................................ 103 การวเคราะหขอมล ................................................................................................. 104

4 ผลการวเคราะหขอมล...................................................................................................... 111 ตอนท 1 ผลการพฒนาและหาประสทธภาพหนงสออานเพมเตม กลมสาระ การเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 .......................................................................

112 ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1...............................................................

127

สำนกหอ


ฌ

บทท หนา ตอนท 3 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1..............................................................

128 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ.......................................................................... 133 สรปผลการวจย.............................................................................................. 134 อภปรายผลการวจย.............................................................................................. 134 ขอเสนอแนะ........................................................................................................ 142 ขอเสนอแนะทวไปในการนาหนงสออานเพมเตมไปใช............................... 142 ขอเสนอแนะเพอการทาวจยครงตอไป.......................................................... 142

รายการอางอง .......................................................................................................................... 144 ภาคผนวก ................................................................................................................................ 149

ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญ............................................................................ 150 ภาคผนวก ข เครองมอทใชในการวจย................................................................. 159 ภาคผนวก ค ผลการวเคราะหเครองมอทใชในการวจย........................................ 212 ภาคผนวก ง ตวอยางหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

241 ประวตผวจย ............................................................................................................................ 261

สำนกหอ


ญ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 โครงสรางเวลาเรยน หลกสตร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และ

วฒนธรรม ระดบชนมธยมศกษาตอนตน (ชนมธยมศกษาปท 1 - 3)............................

19 2 แสดงโครงสรางรายวชา ส21104 ประวตศาสตร........................................................ 22 3 แบบแผนการวจย............................................................................................................ 73 4 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา

และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบรายบคคลหรอแบบหนงตอหนง......................................................................

88 5 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา

และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบกลมยอย..........................................................................................................

89 6 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา

และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบภาคสนาม..........................................................................................

90 7 วเคราะหแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง....................................... 96 8 สรปวธดาเนนการวจย.................................................................................................... 108 9 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและ

วฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1................

127 10 การเปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการ

เรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขงของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1..................................................................................................

128 11 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตมกลมสาระการ

เรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1.............................................................................

129 12 คาดชนความสอดคลองกบจดประสงคของแบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและ

หลงใชหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของผเชยวชาญ

213

สำนกหอ


ฎ

ตารางท หนา 13 ผลการวเคราะหคาความยากงายและอานาจจาแนกของแบบทดสอบวดผลการเรยนร

เรอง ชมชนคนไรขง..........................................................................................

221 14 คะแนนแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง ของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 1 กอนเรยนและหลงเรยน โดยใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง.....

224 15 ผลการหาคณภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา

และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สาหรบผเชยวชาญ...............................................................................................

225 16 คาประสทธภาพ (E1/ E2)ของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 1 แบบรายบคคล..........................................................................................


ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 1 แบบรายกลมเลก......................................................................................


ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 1 แบบภาคสนาม.........................................................................................


ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 1 กบกลมตวอยาง จานวน 35 คน................................................................

234 20 คาดชนความสอดคลองทไดจากการประเมนความสอดคลองและความเหมาะสมของ

แผนการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของผเชยวชาญ......................................................................

236 21 คาดชนความสอดคลองทไดจากการประเมนความสอดคลองและความเหมาะสมของ

แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระ การเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ของ ผเชยวชาญ........................................................................................................

239

สำนกหอ


1

บทท 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา การศกษา เปนเครองมอทมประสทธภาพมากทสดในการพฒนาคน เพอดารงชวตอยไดอยางมความสข รเทาทนการเปลยนแปลงทามกลางการแขงขนภายใตความรวมมอกนในโลกศตวรรษท 21 ทเตมไปดวยขอมลขาวสาร และวทยาการความรตางๆ ทแพรหลายทวถงกนไดอยางรวดเรว ไรอาณาเขตขวางกน ดงพระบรมราโชวาทของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดยเดชมหาราชวา

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 ไดกาหนดนโยบายทางการศกษาไวในมาตราท 80 วารฐตองพฒนาคณภาพและมาตรฐานการจดการศกษาในทกระดบและ ทกรปแบบใหสอดคลองและกาวหนาทนกบความเปลยนแปลงของสงคมโลก จดใหมแผนการศกษาแหงชาตและกฎหมายเพอพฒนาการศกษาของชาต รวมทงปลกฝงใหนกเรยนมจตสานกของความเปนไทย มระเบยบวนย คานงถงประโยชนสวนรวม และยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สนบสนนคนควาวจยในศลปะวทยาการตางๆ พฒนาวชาชพคร และสงเสรมภมปญญาทองถน ศลปวฒนธรรมของชาต จากเปาหมายดงกลาว จงเปนแนวทางในการพฒนาและการจดการศกษา รฐจงประกาศพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พทธศกราช 2545 (กระทรวงศกษาธการ, 2546: 3) ในมาตราท 7 มสาระสาคญบญญตวา กระบวนการเรยนรตองมงปลกฝงจตสานกทถกตอง มความภาคภมใจในความเปนไทย สงเสรมศาสนา ศลปวฒนธรรม ภมปญญา และความรเปนสากล มความสามารถในการประกอบอาชพ มความคดรเรมสรางสรรค ใฝเรยนรดวยตนเองอยางตอเนอง จากเปาหมายดงกลาวจงเปนแนวทางในการพฒนาและการจดการศกษา

การศกษาเปนปจจยสาคญในการสรางและพฒนาความร ความคด ความประพฤต และคณธรรม ของบคคล สงคม และบานเมองใดใหการศกษาทดแกเยาวชนไดอยางครบถวนลวนพอเหมาะกบทกๆ ดานสงคม และบานเมองนนกจะมพลเมองทมคณภาพ ซงสามารถ ธารงรกษาความเจรญมนคงของประเทศชาตไว และพฒนาใหกาวตอไปไดโดยตลอด (พระราชดารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดยเดชมหาราช 2524, อางถงในกองทนเงนใหกยมเพอการศกษา, 2551: 81)

สำนกหอ


2

การจดการศกษาทผานมา เปนการจดตามแนวทางประเทศทพฒนาแลวเปนสวนใหญวชาความรตางๆทจดใหเรยนนน จงคอนขางโนมเอยงไปในลกษณะทเอออานวยแกการดารงชวตในสงคมชมชนเมอง โดยยงมการประยกตใหเหมาะสมกบสภาพการดารงชวตในชมชนชนบทคอนขางนอย ประกอบกบสภาพเศรษฐกจและสงคมทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวจนทองถน และชมชนปรบตวตามไมทน บงเกดผลเปนปญหาของชมชนชนบท ทงในดานเศรษฐกจ สภาพสงคม ความเปนอย สงแวดลอม และวฒนธรรม (ธารงศกด ธารงเลศฤทธ, 2550: 2) ซงสอดคลองกบจกรภทร พงศภทระ(2546: 5-6) ทกลาววาเรองราวในแตละทองถนนนมมากซงแตกตางตามสภาพภมศาสตรและสงคมอนเปนสงทนาเรยนรทงสน แตกลบถกละเลยทจะใหความสาคญในการจดประสบการณใหนกเรยนไดเรยนรเรองราวเกยวกบทองถนของตนจนกลายเปนปญหาวานกเรยนไดเรยนรเรองราวตางๆมากมาย เรยนรเรองประเทศเพอนบานทงในเอเชยและยโรป เรองผนาวรบรษคนสาคญ เรยนรภมศาสตร ประวตศาสตรของชาตอน แตไมไดเรยนรสงเหลานทเกยวกบทองถนของตนเองอยางจรงจง ทาใหขาดความรเรองเกยวกบทองถนของตน ซงเปนผลทาใหขาดความภาคภมใจในทองถนทตนอยไปโดยปรยาย ดงจะเหนไดจากสภาพสงคมไทยในปจจบนนคนไทย ตกอยในภาวะกระแสทนนยม วตถนยม ขาดความภาคภมใจในความเปนไทย ขาดความรกและผกพนในทองถน การยอมรบในภมปญญาไทยและภมปญญาทองถนอนเปนรากเหงาแตเดมทมอย หนไปรบวฒนธรรมตางชาตทไหลมาผานสอตางๆโดยปราศจากการเลอกสรรกลนกรองเกดการครอบงาทางวฒนธรรม (สานกงานนโยบายแผนและมาตรฐานการศกษา ศาสนาศลปะและวฒนธรรม, 2545: 1) ปญหาดงกลาวเหลานจะถกแกไขลงได หากการจดการเรยนการสอนคานงถงสภาพปญหาและความตองการเฉพาะของแตละทองถน ถายงเปดโอกาสใหทองถนมสวนรวมกนกาหนดเปาหมาย แนวทางการพฒนาทองถนของตนดวยแลว จะสงผลใหสามารถแกปญหาเหลานลลวงดวยด และตรงตามความตองการของทองถนมากขน ดงปรากฏในพระราชบญญตการศกษา แหงชาต พทธศกราช 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พทธศกราช 2545 (กระทรวงศกษาธการ 2546: 6) มาตรา 27วรรค 2 กาหนดใหสถานศกษามบทบาทในการพฒนาหลกสตรใหสอดคลองกบความตองการของตนเองและความตองการของทองถน เนองจากหลกสตรแกนกลางการศกษา ขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ยงมขอบกพรองบางประการ เชน ความไมสอดคลองกบสภาพความเปนอยของนกเรยน ชมชน วฒนธรรม ประเพณ อาชพ และคานยม ทาใหนกเรยนไมสนใจทจะศกษาเพราะเปนเรองไกลตว จงทาใหตองมการพฒนาหลกสตรทองถนขน เพอตอบสนองความตองการของนกเรยนและชมชน สนองตอหลกการในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 (สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2551: 5) ทระบวาเปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมาย และมาตรฐานการเรยนร เปนเปาหมายสาหรบพฒนาเดก

สำนกหอ


3

และเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคตและคณธรรมบนพนฐานของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล รวมทงสนองตอการกระจายอานาจใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษาทสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน

การเรยนรเรองราวในทองถนตน จงเปนหนทางสาคญยงทจะปลกฝงนสยรกถนใหเกดขนในจตใจของมนษย เพราะเมอมนษยไดเรยนรเรองทองถนของตน มความรก ศรทธาทองถนของตนแลว กจะปกปองรกษาชวยกนคด ชวยกนพฒนาทองถนของตนใหมความเจรญกาวหนา และนาอยสาหรบทกคน (จกรภทร พงศภทระ, 2546: 6) ซงสอดคลองกบถวลย มาศจรส (2539: 73) กลาววาแตละทองถนลวนมตานาน ภมปญญา ศลปะ วฒนธรรมและประเพณของตนเอง นอกจากนยงมเรองราวอกมากทคนในทองถนเหนวาเปนเรองธรรมดา หากแตสงทเหนวาเปนเรองธรรมดาเหลานนลวน แตมประวตความเปนมาทควรคาแกการศกษา และเปนเอกลกษณทองถนของตน การจดการศกษาเพอใหเกดสงคมแหงการเรยนร โดยไมแปลกแยกจากทองถนนน ครตองปรบเปลยนกจกรรมการเรยนการสอน จากการใหนกเรยนเรยนจากหนงสอเพยงเลมเดยว ในหองเรยนไปสการศกษาคนควาหาความรดวยตนเองมากขน โดยเพมเตมเนอหาสาระกระบวนการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบสภาพของทองถน เพอใหนกเรยนไดเรยนรเรองราวของตนเองทงดานชวต เศรษฐกจ อาชพ และสงคมอยางลกซง ทงสามารถนาประสบการณเหลานนมาพฒนาความเปนอยในชวต อาชพ และสงคมใหดยงขน (สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา , 2555: 54) ทงนการถายทอดเนอหาตางๆ เพอใหเดกเกดทศนคตตอเรองราวทตองการนาเสนอนน จาเปนอยางยงทตองใชสอการเรยนการสอนทเขาถงนกเรยนไดอยางแทจรง สามารถตอบสนองความสนใจของนกเรยนไดเปนอยางด ดงทสานกวชาการและมาตรฐานการศกษา (2553: 38) ไดกลาวไววาสอการเรยนรจะเปนสอกลางในการถายทอดความรความเขาใจ ความรสก เพมพนทกษะ และประสบการณ มอทธพลตอการแสวงหาความรดวยตนเอง สามารถเชอมโยงแหลงความรทอยไกลตวนกเรยนมาสการเรยนรของนกเรยนไดภายในเวลาอนรวดเรว ซงคลองกบนโยบายกระทรวงศกษาธการ (2545: 40) สนบสนนใหโรงเรยนหรอทองถนผลตสอการสอนโดยเปดโอกาสใหสามารถพฒนาหรอสรางสอการเรยนขนใหม เพอนาไปใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนกลมสรางเสรมประสบการณชวตหรอรายวชาตางๆใหเหมาะสมสอดคลองกบจดประสงค เนอหา และสภาพทองถน ปจจบนไดมการพฒนาสอการเรยนการสอนอยางรวดเรว ตามกระแสของเทคโนโลยหรอยคโลกาภวตน รปแบบของสอการเรยนการสอนทเปลยนไปในลกษณะททนสมย การแสวงหาความรหรอการตดตามอานเรองราวขาวสารจากอนเทอรเนตจงเปนวธทสะดวก งายดาย รวดเรว และทนใจ เชน คอมพวเตอร ดาวเทยม ยคการอานหนงสอจากหนาจอคอมพวเตอร หรอทเรยกกน

สำนกหอ


4

วาหนงสออเลกทรอนกส (e-book) กาลงไดรบความนยมอยางมากในตางประเทศ เนองจากการแพรหลายของอปกรณคอมพวเตอรขนาดเลกทสามารถพกพาไปไดสะดวก อาท พอคเกต พซ (Pocket PC) ปาลม โทรศพทมอถอ แทปเลต โนตบค เปนตน ถงแมปจจบนนนบวาสอสมยใหมจะรกแดนเขามาในอาณาจกรของหนงสอ แตอยางไรกตามสอเทคโนโลยดงกลาวกมขอจากดหลายประการสาหรบผทอยในสงคมและสงแวดลอมทแตกตางกน โดยเฉพาะกลมเปาหมายนกเรยนนนพบวานกเรยนทอยในตวเมองหรอถนทเจรญแลว ยอมไดเปรยบกวานกเรยนทอยในชนบท ในการแสวงหาความร เพราะมสอเทคโนโลยททนสมยกวานกเรยนทอยหางไกลจากเมองท เปนศนยกลางเทคโนโลยทงหลาย หนงสอจงยงคงเปนสอทสาคญและจาเปนอยางยงในการแสวงหาความร เพราะหนงสอเปนเครองมอทสะดวกทสด สามารถหาอานไดทวไป ราคาถกกวา สอเทคโนโลยสมยใหม อกทงสอเหลานนยงไมสามารถทดแทนหนงสอไดหมด (รนฤทย สจจพนธ, 2544: 21) เมอเปรยบเทยบระหวางหนงสออเลกทรอนกสและหนงสอ พบวาหนงสอไดเปรยบกวาทงเรองราคาถกกวา พกพาสะดวกกวาไปกบเราไดทกท อานไดนานกวาโดยไมมเวลาจากด อานซาแลวซาเลาไดเสมอ ใชเวลากบการละเอยด อานไดตามความพอใจและคณสมบตทสาคญทสดของหนงสอ นนคอใหสงทเรยกวา “สนทรย” แหงการอาน ซงเปนคณสมบตสาคญทสอสมยใหมไมอาจทาได อกทงหนงสออเลกทรอนกสทมคณสมบตพกพาสะดวกในคอมพวเตอรประเภทโนตบคหรอ พอกเกตพซ ยงมราคาแพงมาก ตองอาศยแบตเตอรและผอานจาเปนตองมความรทกษะในการใชอปกรณคอมพวเตอรและอนเทอรเนต (สาโรจน เกษมสขโชตกล, 2552: 15) อยางไรกตามความตองการอานหนงสอในประเทศไทยยงคงมอยเสมอ จะเหนไดจากการจดโครงการประกวดหนงสอดเดนขนเปนประจาทกปของกระทรวงศกษาธการ เพราะเลงเหนวาแมเทคโนโลยจะกาวหนาไปมากเพยงมากเพยงใด หนงสอและการอานยงคงมความสาคญ เนองจากเปนเครองชวยพฒนาความคดและประหยดคาใชจายกวาการลงทนหนงสอประเภทอน จงเปดโอกาสใหมการแขงขนเพอพฒนาคณภาพของหนงสอใหดยงขน (สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2555: 1) การอานหนงสอทาใหผอานมคลงขอมลอยในสมอง เพราะการอานเปนการรบสารผอานจะไดรบสาระความรตางๆทาใหเปนผททนโลกทนเหตการณอยเสมอ คลงขอมลนเปนพนฐานแหงความรทจะนาไปสการคดไดคดเปนในโอกาสตอไป การอานทาใหผอานไดพฒนาความคด เนองจากการอานเปนพฤตกรรมการรบสารทมความคดเปนแกนกลาง ขณะทอานผอานจะตองใชสมองขบคดพจารณาคนหาความหมาย และทาความเขาใจขอความทอานไปตามลาดบ ความสามารถในการอานนเปนผลมาจากการฝกสมอง ขณะทอานทาใหเกดพฒนาการทางความคด ผทอานหนงสอมาก จงมกเปนปราชญหรอนกคด การอานหนงสอทาใหผอานไดพฒนาการใชจนตนาการ เพราะ

สำนกหอ


5

การอานทาใหผอานไดใชความคดอยางอสระสามารถสรางภาพในใจของตนเองโดยการตความจากภาษาของผเขยน ดงนนแมจะอานหนงสอเลมเดยวกน แตผอานกอาจมภาพในใจทแตกตางกนไปตามจนตนาการของแตละคน นอกจากนสอหนงสอยงมอทธพลตอภมปญญาซงเปนองคความรความสามารถ และทกษะของมนษยอนเกดจากการสงสมประสบการณทผานกระบวนการเรยนร เลอกสรร ปรงแตงพฒนาถายทอดสบตอกนมา เพอใชแกปญหาและพฒนาวถชวตของคนใหสมดลกบสภาพแวดลอมและเหมาะสมกบยคสมย ซงภมปญญานมลกษณะเปนองครวมมคณคาทางวฒนธรรมเกดขนในวถชวต โดยภมปญญาทองถนอาจเปนทมาขององคความรทงอกงามขนใหมทจะชวยในการเรยนร การแกปญหา การจดการ และการปรบตวในการดาเนนวถชวตของคน (กรมวชาการ, 2542: ก) อกทงหนงสอยงเปนเครองมอในการชวยพฒนาเดก เพราะการทเดกไดอานหนงสอจะทาใหเดกมความรทกวางขวาง เกดจนตนาการ มความคดสรางสรรค มเชาวนปญหาไหวพรบด และหนงสอยงเปนอาหารสมองทสาคญยงตอเดก โดยเฉพาะวยรน เนองจากวยรนเปนวยแหงความตองการเรยนรในสงแปลกใหม เรองราวทนาสนใจใกลตว และเปนเรองทอย ในประสบการณจรงประสบการณจรง (ครรชต มนญผล, 2547: 10) การทเดกไดอานหนงสอทเหมาะสมกบวยจะชวยใหเดกไดพฒนาดานสตปญญาและอารมณเปนอยางด เปนวยทมการพฒนาทงทางดานรางกาย จตใจ และสมอง นอกจากนนหนงสอ ยงเปนเพอนแกเหงา ชวยทดแทนบางสงทเดกขาดหายไป เชน ความรสกหวาเหว มปมดอย ทาใหเดกเกดความอบอนทางใจ ผอนคลายความตงเครยด และไดรบความสนกสนานเพลดเพลน (ภญญาพร นตยะประภา, 2543: 28) หนงสอจงเปนสอการเรยนการสอนทมคณคายงในการทจะพฒนาเดกในทกๆดาน การสรางหนงสอสาหรบเดกจงเปนทางเลอกหนงของการพฒนาเดกใหเจรญเตบโตขนอยางมคณภาพ ดงนนกระทรวงศกษาธการไดมนโยบายในการพฒนาสอการเรยนการสอนใน ทกรปแบบอยางตอเนอง โดยกาหนดใหหนงสอเปนสอการเรยนการสอนทมบทบาทในทกกลมประสบการณทกาหนดไวในหลกสตร และสนบสนนใหโรงเรยนหรอทองถนสามารถพฒนาเลอกจดทาหนงสอ สอตางๆใชไดเอง (จนตนา ใบกาซย, 2534: 24) ดงนนหนงสอจงมความสาคญอยางยงตอชวต เพราะจะทาใหมนษยมความเขาใจตนเอง เขาใจผอนและเขาใจสงแวดลอมไดอยางถกตอง เพอสามารถปรบตวใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสงคม ดงนนทางการศกษาจะเหนวาหนงสอเขามามบทบาทความสาคญอยางยง กลาวคอ การเรยนการสอนไมวาจะระดบใดจะขาดหนงสอเสยไมได แตการจดการเรยนการสอนจะใหมประสทธภาพยงขนนน นกเรยนควรจะไดอานหนงสออนๆ นอกจากหนงสอเรยนดวย ซงไดแก

สำนกหอ


6

หนงสอเสรมประสบการณประเภทตางๆ เชน หนงสออานเพมเตมหรอหนงสออานประกอบ และหนงสออานนอกเวลา เปนตน การจดการศกษานอกจากตองพฒนานกเรยนไปสมาตรฐานการเรยนรทเปนเปาหมายทกาหนดรวมกนระดบชาตตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนจะตองจดการศกษาใหสอดคลองกบสภาพทองถน เพอใหนกเรยนไดเรยนรชวตจรงของตนเอง ตลอดจนเกดความรก ความผกพน และความภาคภมใจในทองถน (สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา , 2553: 23) ดงนนการจดประสบการณการเรยนการสอนเกยวกบทองถนน จงเปนสงทสาคญอยางยงทนกเรยนตองรเรองราวในทองถนของตนอยางละเอยดลกซง ซงผสอนอาจพฒนาสอสงพมพในรปแบบหนงสออานเพมเตมโดยการนาเรองราวในทองถนทนกเรยนควรรมาจดระบบระเบยบ เพอใหนกเรยนศกษาคนควาหรอเรยนรดวยตนเองตามความสามารถของแตละบคคลดวยตนเอง จากผลการสารวจขอมลภมลาเนาตามทะเบยนบานของนกเรยนโรงเรยนวดไรขงวทยา ประจาปการศกษา 2556 พบวานกเรยนทมภมลาเนาอยในตาบลไรขงมเพยงรอยละ 4.77 และนกเรยนทมภมลาเนานอกเขตตาบลไรขงรอยละ 95.23 จาแนกเปนตาบลอนๆในอาเภอสามพรานรอยละ 25.26 อาเภออนๆในจงหวดนครปฐมรอยละ 42.74 และตางจงหวดรอยละ 35.23 (สารสนเทศงานดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนวดไรขงวทยา, 2556: 6) ประกอบกบขอเสนอแนะจากคณะกรรมการประกนภายนอกรอบสาม โรงเรยนวดไรขงวทยา กลาววาสถานศกษาควรจดทาสาระการเรยนรทองถน ใหครอบคลมทกเรองในทองถน นามาจดระบบและขนตอนในการนามาใชจดการเรยนการสอนโดยนามาบรณาการกบสาระการเรยนรในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานทง 8 กลมสาระการเรยนร (รายงานผลการประเมนภายนอกรอบสาม, 2555: 3) อกทงผลการสารวจงานวจยทเกยวของกบการพฒนาหนงสออานเพมเตมของอาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1จากมหาวทยาลยตาง ๆ ปรากฏอยเพยงฉบบเดยวเทานน ในงานการวจย เรอง การศกษาและพฒนาหนงสอสงเสรมการอาน เรอง ภมปญญาชางทาเถรอดเพลของอาเภอสามพรานเทานน (เอกพล เรองสกล, 2549: ก) แสดงใหเหนวาสอเปนกลางในการถายทอดเรองราวของทองถนไรขงยงคงมไมเพยงพอทจะใหนกเรยนเกดความรความเขาใจในทองถน ตาบลไรขงเปนชมชนเกาแกทมความสาคญยาวนาน ตงแตในสมยพระเจาอยหว บรมโกศแหงกรงศรอยธยา มปรากฏหลกฐานทางดานโบราณสถานทสาคญ คอว ดทาพด ดวยเหตทตงบรเวณทราบลม ดนอดมสมบรณ มแมนาทาจนไหลผานและมลาคลองหลายสาย จงทาใหมชาวจนจานวนมากอพยพตงถนฐานบรเวณรมแมนาอยรวมกบชาวไทยทตงถนฐานอยเดมเปนจานวนมาก โดยมศาสนสถานทเปนศนยรวมจตใจ คอ วดไรขงและวดทาพด และสงศกดสทธ ทเปนทเคารพนบถอและหลอหลอมคนในชมชนใหเปนหนงเดยว คอ หลวงพอวดไรขงทมตานาน

สำนกหอ


7

ความเชอตางๆทเลาสบทอดตอกนมา เมอมผคนอาศยอยอยางหนาแนน กอใหเกดความหลากหลายทางดานวฒนธรรมและภมปญญา ไดแก เถรอดเพล เปนเครองเลนชนดหนงซงทาขนดวยเครอง ชนไมไผเหลาใหเปนรปสเหลยมขนาดเลก จากนนจะมการวางตาแหนงเพอบากไม เสรจแลวนามาประกอบไดอยางแนบเนยน ชางแทงหยวกสาหรบประดบเมรซงอาจเปนชางชวงสดทายของจงหวดนครปฐมกอาจเปนไดและหตถกรรมจากเตยหนาม ปจจบนมการขยายตวของโรงงานอตสาหกรรมแทนพนทการเกษตรบางสวน กอใหเกดประชาชนถนอนไดเขามาอยอาศยเพมขน เพอประกอบอาชพรบจาง สงผลใหมประชากรหนาแนนจนทาใหตาบลไรขงไดรบการยกฐานะเปนเทศบาล เมองไรขง (เทศบาลเมองไรขง, 2554: 7-8) จากขอมลทกลาวมาพบวาตาบลไรขงเปนตาบลทมความสาคญทางดานทตงภมศาสตร ประวตความเปนมา วถชวตบนความหลากหลายทางวฒนธรรม ควรคาแกการอนรกษแกชนรนหลงสบไป แตขอมลทองถนของชมชนตาบลไรขงนน มอยกระจดกระจายยงไมไดรบการรวบรวมเรยบเรยงใหสมบรณ เพอสะดวกแกการใหชนรนหลงเรยนรตอไป สาหรบใหนกเรยนใชศกษาคนควาหาความรในทองถน

ผวจยไดตระหนกและเหนความสาคญของการพฒนาหนงสออานเพมเตมขน โดยกาหนดกระบวนการพฒนาหนงสออานเพมเตม เรมจากการสารวจลกษณะหนงสออานเพมเตมจากครและนกเรยน การศกษาสภาพชมชนตาบลไรขงจากเอกสาร ตารา งานวจยและการเกบขอมลภาคสนามดวยการสมภาษณ อกทงมการตรวจสอบความถกตองของเนอหาดวยการจดสนทนากลมจาก กลมพระสงฆ ผรในทองถน ผนาชมชน และชาวบานทมคณสมบตตามทผวจยกาหนดขน จากนน นาเนอหาทไดมาจดทารปเลมซงผวจยไดยดแนวคดของจนตนา ใบกาซย ประกอบดวย 1) กาหนดประเภทหนงสอ 2) กาหนดจดประสงค 3) กาหนดระดบผอานกลมเปาหมาย 4) ศกษาความสนใจและความตองการของผอาน 5) กาหนดเนอหา/หวเรอง /ชอเรอง 6) กาหนดโครงสรางเนอหา/โครงเรอง 7) กาหนดแนวการเขยน 8) กาหนด/ศกษาแหลงขอมลศกษาคนควาอางอง 9) กาหนดลกษณะรปเลมและตนฉบบตรวจสอบคณภาพโดยผเชยวชาญ เพอนาไปปรบปรงแกไขกอนนาไปหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม จากนนจงทดลองใชกบนกเรยนกลมตวอยาง เพอใหไดหนงสออานเพมเตมมคณภาพใชเปนสอกลางในการเผยแพรเรองราวของตาบลไรขง ใหนกเรยนเกดความรถงภมหลงความเปนมา เขาใจลกษณะภมประเทศ ทรพยากรธรรมชาต การปกครอง สถานทสาคญ อาชพ และสงแวดลอมในทองถน ตลอดจนวถชวตความเปนอยของผคนในทองถนทนกเรยนอาศย นอกจากนผวจ ยมความมงหวงทจะใหนกเรยนเกดความรกและหวงแหน ตลอดจนความภาคภมใจในเอกลกษณของทองถน จะไดชวยกนอนรกษจรรโลงไวในสงทดงามใหคงอยสบไป

สำนกหอ


8

กรอบแนวคดการวจย

การจดการศกษานอกจากตองพฒนานกเรยนไปสมาตรฐานการเรยนรทเปนเปาหมาย ทกาหนดรวมกนระดบชาตตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานโรงเรยนจะตองจดการศกษาใหสอดคลองกบสภาพทองถน เพอใหนกเรยนไดเรยนรชวตจรงของตนเอง ตลอดจนเกดความรก ความผกพน และความภาคภมใจในทองถน (สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2553: 23) โดยการนาเรองราวในทองถนทนกเรยนควรรมาจดระบบระเบยบ เพอใหนกเรยนศกษาคนควาหรอเรยนรดวยตนเองตามความสามารถของแตละบคคล นอกจากนหนงสออานเพมเตมบางเลมเปดโอกาสใหนกเรยนประเมนความกาวหนาของตนเองไดระหวางการอานหนงสอโดยการทาแบบฝกหดทายบททมแทรกในเนอหาแตละบท แสดงใหเหนวาหนงสออานเพมเตมชวยเพมพนความรและสงเสรมใหนกเรยนแสวงหาความรดวยตนเอง (อมรา ชวนขยน, 2553: 115-116)

นอกจากนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดกาหนดให กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ประกอบดวย 5 สาระ สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม และจรยธรรม สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม สาระท 3 เศรษฐศาสตร สาระท 4 ประวตศาสตร และสาระท 5 ภมศาสตร เพอชวยใหนกเรยนมความรความเขาใจอยรวมกนในสงคมทมความเชอมสมพนธกน และมความแตกตางกนอยางหลากหลายปรบตนเองกบบรบทสภาพแวดลอม เปนพลเมองด มความรบผดชอบ มความร ทกษะ คณธรรม และคานยมทเหมาะสม (กระทรวงศกษาธการ, 2551: 1-2) ดงนนผวจยจงไดพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1โดยกาหนดขนตอนในการพฒนาหนงสออานเพมเตม เรมจากการสารวจลกษณะหนงสออานเพมเตมจากครและนกเรยน การศกษาสภาพชมชนตาบลไรขงจากเอกสาร ตารา งานวจยและการเกบขอมลภาคสนามดวยการสมภาษณ อกทงมการตรวจสอบความถกตองของเนอหาดวยการจดสนทนากลม จากกลมพระสงฆ ผรในทองถน ผนาชมชน และชาวบานทมคณสมบตตามทผวจยกาหนดขน จากนนนาเนอหาทไดมาจดทารปเลมซงผวจยไดยดแนวคดของจนตนา ใบกาซย (2536: 149-171) ประกอบดวย 1) กาหนดประเภทหนงสอ 2) กาหนดจดประสงค 3) กาหนดระดบผอานกลมเปาหมาย 4) ศกษาความสนใจและความตองการของผอาน 5) กาหนดเนอหา/หวเรอง / ชอเรอง 6) กาหนดโครงสรางเนอหา/โครงเรอง 7) กาหนดแนวการเขยน 8) กาหนด/ศกษาแหลงขอมลศกษาคนควาอางอง 9) กาหนดลกษณะรปเลมและตนฉบบตรวจสอบคณภาพโดยผเชยวชาญ เพอนาไปปรบปรงแกไขกอนนาไปหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตมแบบหนงตอหนง (One to One

Tryout) แบบกลมเลก (Small Group Tryout) และแบบภาคสนาม (Field Tryout) จากนนจงทดลองใชกบนกเรยนกลมตวอยาง ซงหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและ

สำนกหอ


9

วฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง ไดมการจดเนอหาใหครอบคลมกบสาระทง 5 สาระ เพอใหบรณาการ และสมพนธกบมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ประกอบดวย 5 บท ไดแก บทท 1 ถนนทไรขง (สาระภมศาสตร) บทท 2 เรองเลาคนไรขง (สาระประวตศาสตร) บทท 3

วถคนวถไรขง (สาระหนาทพลเมองฯ) บทท 4 ทากนถนไรขง (สาระเศรษฐศาสตร) และบทท 5 งานบญคนไรขง (สาระศาสนา ศลธรรมและจรยธรรม) สาหรบดานองคประกอบของหนงสออานเพมเตม ผวจยไดสงเคราะหองคประกอบของหนงสออานเพมเตม จากนกวชาการดานการพฒนาหนงสอสาหรบเดก (ภญญาพร นตยประภา, 2543; ถวลย มาศจรส, 2538; จนตนา ใบกาซย, 2542) และงานวจยดานการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ระดบชนมธยมศกษา (โสภา สขวทยาภรณ, 2551; อมรา ชวนขยน, 2552 และภาวณ ดานศระวานชย, 2553) ประกอบดวยสวนหนาของหนงสอ ไดแก ปกหนา-ปกหลง ใบรองปก หนาปกใน คานา สารบญ คาชแจง สวนเนอหาของหนงสอ ไดแก เนอหาและภาพประกอบ สวนทายของหนงสอ ไดแก แบบฝกหดทายบท เฉลยแบบฝกหดทายบท บรรณานกรม และประวตผเรยบเรยง ดงแสดงไวในแผนภมท 1 ดงน

สำนกหอ


10

แผนภาพท 1 กรอบแนวคดการวจย

หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง ประกอบดวยเนอหา 5 บท

ดงน

บทท 1 ถนนทไรขง

บทท 2 เรองเลาคนไรขง

บทท 3 วถคนวถไรขง

บทท 4 ทากนถนไรขง

บทท 5 งานบญคนไรขง

มองคประกอบ ดงน

1. สวนหนาของหนงสอ 1.1 ปกหนา - ปกหลง 1.2 ใบรองปก

1.3 หนาปกใน

1.4 คานา 1.5 สารบญ 1.6 คาชแจง 2. สวนเนอหาของหนงสอ

2.1 เนอหา 2.2 ภาพประกอบ

3. สวนทายของหนงสอ

3.1 แบบฝกหดทายบท

3.2 เฉลยแบบฝกหดทายบท

3.3 บรรณานกรม

3.4 ประวตผเรยบเรยง

ตวแปรตน

(Independent Variable)

ตวแปรตาม

(Dependent Variables)

ผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง

ความคดเหนของนกเรยนทมตอการใช การเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง

สำนกหอ


11

คาถามการวจย 1. หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มประสทธภาพตามเกณฑ 85/85 หรอไม 2. ผลการเรยนรหลงจากการใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สงกวากอนเรยนหรอไม 3. ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1ทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง อยในระดบใด

วตถประสงคการวจย

1. เพอพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 85/85 2. เพอเปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงจากการใชหนงสอเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

3. เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขงของนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 1

สมมตฐานการวจย 1. หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มประสทธภาพตามเกณฑ 85/85

2. ผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง หลงการใชหนงสอเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

สงกวากอนใชหนงสออานเพมเตม

ขอบเขตการวจย 1. ตวแปรทศกษา สาหรบในการวจยครงน ประกอบดวย

1.1 ตวแปรอสระ (Independent Variable) คอ หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง

สำนกหอ


12

1.2 ตวแปรตาม (Dependent Variables) คอ

1.2.1 ผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง

1.2.2 ความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง 2. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดไรขงวทยา ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 15 หองเรยน รวม 661 คน

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1/3 ของโรงเรยน วดไรขงวทยา ทกาลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 35 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) โดยการใชหองเรยนเปนหนวยสม

3. เนอหา ในการวจยในครงนใชบรบทพนทตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม โดยกาหนด เนอหาในการนามาพฒนาเปนหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง ดงน

3.1 ลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง (สาระภมศาสตร)

3.2 ประวตความเปนมาและสถานทสาคญของตาบลไรขง (สาระประวตศาสตร)

3.3 รปแบบการปกครอง วถชวต ภมปญญาทองถน และบคคลสาคญของตาบลไรขง (สาระหนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวต)

3.4 อาชพของคนไรขงจากอดตสปจจบน (สาระเศรษฐศาสตร)

3.5 ความเชอและประเพณทสาคญของคนไรขง (สาระศาสนา ศลธรรม และ จรยธรรม)

4. ระยะเวลาทใชทดลอง การทดลองใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557

ในคาบเรยนรายวชา ส21104 ประวตศาสตร จานวน 1 คาบตอสปดาห เปนเวลาจานวน 10 สปดาห

นยามศพทเฉพาะ

1. หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง หมายถง หนงสอเสรมหลกสตร เพอเสรมสรางประสบการณเกยวกบบรบทของตาบลไรขง มองคประกอบ คอ สวนหนาของหนงสอ ประกอบดวย ปกหนา-ปกหลง ใบรองปก หนาปกใน คานา สารบญ คาชแจง สวนเนอหาของหนงสอ ประกอบดวย เนอหา ไดแก 1) ลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง 2) ประวตความเปนมาของตาบลไรขง 3) วถชวตของคนไรขง และ

สำนกหอ


13

บคคลสาคญของตาบลไรขง 4) อาชพของคนไรขงจากอดตสปจจบน และ 5) ศรทธาความเชอและประเพณทสาคญของคนไรขง ภาพประกอบ และสวนทายของหนงสอ ประกอบดวย แบบฝกหดทายบท เฉลยแบบฝกหดทายบท บรรณานกรมและประวตผเรยบเรยง โดยใหนกเรยนศกษาคนควาดวยตนเอง 2. การพฒนาหนงสออานเพมเตม หมายถง กระบวนการดาเนนการเพอใหไดสอสงพมพเกยวกบความรตาบลไรขง โดยกาหนดขนตอน 2 ขนตอน ไดแก ขนตอนท 1 การพฒนาและหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขงแบงเปน 2 ขนตอนยอย คอ การศกษาขอมลทองถนของชมชนตาบลไรขง และลกษณะของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคน ไรขงโดยวธการสมภาษณและการจดสนทนากลม และการจดทารปเลมและหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม และขนตอนท 2 การทดลองใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง

3. ประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม หมายถง คณภาพของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง โดยวดและประเมนผลระหวางเรยนและหลงจากการเรยนร ซงตงเกณฑไวท 85/85

85 ตวแรก หมายถง คาเฉลยรอยละของคะแนนทนกเรยนไดจากการทาแบบฝกหดระหวางเรยนจากการใชหนงสออานเพมเตมไดถกตอง

85 ตวหลง หมายถง คาเฉลยรอยละของคะแนนทนกเรยนไดจากการทาแบบทดสอบ หลงเรยนจากการใชหนงสออานเพมเตมไดถกตอง

4. ผลการเรยนร หมายถง คะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบ เรอง ชมชนคนไรขง ทผวจยสรางขน มลกษณะเปนปรนย 4 ตวเลอก เพอวดความรจากการใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง ซงเปนไปตามมาตรฐานการเรยนรทไดกาหนดไว สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงวดไดจากการทาแบบทดสอบกอนและหลงจากการใชหนงสออานเพมเตม 5. ความคดเหน หมายถง การแสดงความรสกนกคดของนกเรยนทมตอหนงสอ อานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เกยวกบดานลกษณะรปเลมและการพมพ ดานเนอหาและการใชภาษา ดานภาพประกอบ ดานแบบฝกหดทายบท และดานคณคาและประโยชนทไดรบจากการอานหนงสออานเพมเตม

6. ชมชนไรขง หมายถง กลมคนทอาศยในบรเวณพนทตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐมทมแบบแผนปฏบตหลอหลอมกนมาตงแตอดต มวถชวต และวฒนธรรมรวมกน จนเปนเอกลกษณเฉพาะตน 7. นกเรยน หมายถง ผทกาลงศกษาในชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดไรขงวทยา อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557

สำนกหอ


บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมเรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผวจยไดศกษาเอกสาร ตารา แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบการวจย ดงน

1. หลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา (ปรบปรง พทธศกราช 2554) ระดบชนมธยมศกษาตอนตน (ชนมธยมศกษาปท 1-3) กลมสาระ การเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม 2. แนวคดเกยวกบหนงสออานเพมเตม

2.1 ความหมายของหนงสออานเพมเตม

2.2 ลกษณะของหนงสออานเพมเตม

2.3 องคประกอบของหนงสออานเพมเตม

2.4 รปแบบการเขยนหนงสออานเพมเตม

2.5 ขนตอนการจดทารปเลมหนงสออานเพมเตม

2.6 หนงสออานเพมเตมประเภทสารคด

2.7 การหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม

2.8 การประเมนหนงสออานเพมเตม

3. ทฤษฎทเกยวของกบการพฒนาหนงสออานเพมเตม

3.1 ทฤษฎปฏสมพนธทางสญลกษณ

3.2 ทฤษฏพฒนาการของเพยเจต

3.3 ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของบรเนอร

4. ขอมลพนฐานของตาบลไรขง

5. งานวจยทเกยวของ

14

สำนกหอ


15

หลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา (ปรบปรง พทธศกราช 2554) ระดบชนมธยมศกษาตอนตน (ชนมธยมศกษาปท 1-3)

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

วสยทศน หลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา (ปรบปรง พทธศกราช 2554) มงพฒนานกเรยนทกคน ซงเปนกาลงของชาตใหเปนมนษยทม ความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตสานกในความเปนพลเมองไทย และพลเมองโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความร และทกษะพนฐาน รวมทงเจตคตทจาเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพ และการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนนกเรยนเปนสาคญบนพนฐานความเชอวาทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ (โรงเรยนวดไรขงวทยา, 2554: 1)

หลกการ หลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา (ปรบปรงพทธศกราช 2554) มหลกการทสาคญ (โรงเรยนวดไรขงวทยา, 2554: 1) ดงน 1. เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมายและมาตรฐาน การเรยนร เปนเปาหมายสาหรบพฒนาเดกและเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคต และคณธรรม บนพนฐานของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล

2. เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชนทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบการศกษา อยางเสมอภาค และมคณภาพ

3. เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอานาจ ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษาใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน

4. เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการเรยนร เวลา และการจดการเรยนร

5. เปนหลกสตรการศกษาทเนนนกเรยนเปนสาคญ

6. เปนหลกสตรการศกษา สาหรบการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย

ครอบคลมทกกลมเปาหมาย สามารถเทยบโอนผลการเรยนรและประสบการณ

สำนกหอ


16

จดหมาย หลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา (ปรบปรงพทธศกราช 2554) มงพฒนานกเรยนใหเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพจงกาหนดเปนจดมงหมาย เพอใหเกดกบนกเรยน เมอจบการศกษาขนพนฐาน (โรงเรยนวดไรขงวทยา, 2554: 1) ดงน

1. มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนย และปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

2. มความรอนเปนสากลและมความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลย และมทกษะชวต

3. มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสย และรกการออกกาลงกาย

4. มความรกชาต มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก ยดมนในวถชวต และการปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

5. มจตสานกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนาสงแวดลอม มจตสาธารณะทมงทาประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคมอยางมความสข

คณลกษณะอนพงประสงค หลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา

(ปรบปรง พทธศกราช 2554) มงพฒนานกเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค เพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยางมความสข ในฐานะเปนพลเมองไทยและพลโลก (โรงเรยนวดไรขงวทยา, 2554: 4) ดงน

1. รกชาต ศาสน กษตรย

2. ซอสตยสจรต

3. มวนย

4. ใฝเรยนร

5. อยอยางพอเพยง

6. มงมนในการทางาน

7. รกความเปนไทย

8. มจตสาธารณะ

สำนกหอ


17

หลกสตรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม วาดวยการอยรวมกนในสงคม ทมความเชอมสมพนธกน และมความแตกตางกนอยางหลากหลาย เพอชวยใหสามารถปรบตนเองกบบรบทสภาพแวดลอม เปนพลเมองด มความรบผดชอบ มความร ทกษะ คณธรรม และคานยม ทเหมาะสม โดยไดกาหนดสาระตางๆไว (โรงเรยนวดไรขงวทยา, 2554: 5) ดงน ศาสนา ศลธรรมและจรยธรรม แนวคดพนฐานเกยวกบศาสนา ศลธรรมและจรยธรรม หลกธรรมของพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ การนาหลกธรรมคาสอนไปปฏบตในการพฒนาตนเอง และการอยรวมกนอยางสนตสข เปนผกระทาความด มคานยมทดงาม พฒนาตนเองอยเสมอ รวมทงบาเพญประโยชนตอสงคมและสวนรวม หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวต ระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบนการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ลกษณะ และความสาคญ การเปนพลเมองด ความแตกตางและความหลากหลายทางวฒนธรรม คานยม ความเชอ ปลกฝงคานยมดานประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข สทธ หนาท เสรภาพการดาเนนชวตอยางสนตสขในสงคมไทยและสงคมโลก เศรษฐศาสตร การผลต การแจกจาย และการบรโภคสนคาและบรการ การบรหารจดการทรพยากรทมอยอยางจากดอยางมประสทธภาพ การดารงชวตอยางมดลยภาพ และการนาหลกเศรษฐกจพอเพยงไปใชในชวตประจาวน ประวตศาสตร เวลาและยคสมยทางประวตศาสตร วธการทางประวตศาสตร พฒนาการของมนษยชาตจากอดตถงปจจบน ความสมพนธ และเปลยนแปลงของเหตการณตางๆ ผลกระทบ ทเกดจากเหตการณสาคญในอดต บคคลสาคญทมอทธพลตอการเปลยนแปลงตางๆ ในอดต ความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรมและภมปญญาไทย แหลงอารยธรรมทสาคญของโลก ภมศาสตร ลกษณะของโลกทางกายภาพ ลกษณะทางกายภาพ แหลงทรพยากร และภมอากาศของประเทศไทย และภมภาคตางๆของโลก การใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตร ความสมพนธกนของสงตางๆ ในระบบธรรมชาต ความสมพนธของมนษยกบสภาพแวดลอมทางธรรมชาต และสงทมนษยสรางขน การนาเสนอขอมลภมสารสนเทศ การอนรกษสงแวดลอม เพอการพฒนาทยงยน

สำนกหอ


18

คณภาพนกเรยน จบชนมธยมศกษาปท 3 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ไดเรยนรและศกษาเกยวกบความเปนไปของโลก โดยการศกษาประเทศไทยเปรยบเทยบกบประเทศในภมภาคตางๆในโลก เพอพฒนาแนวคดเรองการอยรวมกนอยางสนตสขไดเรยนรและพฒนาใหมทกษะทจาเปนตอการเปนนกคดอยางมวจารณญาณไดรบการพฒนาแนวคด และขยายประสบการณ เปรยบเทยบระหวางประเทศไทยกบประเทศในภมภาคตาง ๆ ในโลก ไดแก เอเชยโอเชยเนย แอฟรกา ยโรป อเมรกาเหนอ อเมรกาใต ในดานศาสนา คณธรรม จรยธรรม คานยม ความเชอ ขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม การเมองการปกครอง ประวตศาสตร และภมศาสตร ดวยวธการทางประวตศาสตร และสงคมศาสตร ไดรบการพฒนาแนวคดและวเคราะหเหตการณในอนาคต สามารถนามาใชเปนประโยชนในการดาเนนชวต และวางแผนการดาเนนงานไดอยางเหมาะสม (โรงเรยนวดไรขงวทยา, 2554: 5)

สาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม สาระท 1 ศาสนา ศลธรรมและจรยธรรม มาตรฐาน ส 1.1 รและเขาใจประวต ความสาคญ ศาสดา หลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอและศาสนาอน มศรทธาทถกตอง ยดมน และปฏบตตามหลกธรรม เพออยรวมกนอยางสนตสข มาตรฐาน ส 1.2 เขาใจ ตระหนก และปฏบตตนเปนศาสนกชนทด และธารงรกษาพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ

สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคม

มาตรฐาน ส 2.1 เขาใจและปฏบตตนตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงาม และธารงรกษาประเพณและวฒนธรรมไทย ดารงชวตอยรวมกนในสงคมไทยและสงคมโลกอยางสนตสข มาตรฐาน ส 2.2 เขาใจระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบน ยดมน ศรทธา และธารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

สาระท 3 เศรษฐศาสตร

มาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลตและการบรโภคการใชทรพยากรทมอยจากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอการดารงชวตอยางมดลยภาพ มาตรฐาน ส 3.2 เขาใจระบบและสถาบนทางเศรษฐกจตาง ๆ ความสมพนธทางเศรษฐกจ และความจาเปนของการรวมมอกนทางเศรษฐกจในสงคมโลก

สำนกหอ


19

สาระท 4 ประวตศาสตร

มาตรฐาน ส 4.1 เขาใจความหมาย ความสาคญของเวลา และยคสมยทางประวตศาสตร สามารถใชวธการทางประวตศาสตรมาวเคราะหเหตการณตางๆ อยางเปนระบบ

มาตรฐาน ส 4.2 เขาใจพฒนาการของมนษยชาตจากอดตจนถงปจจบนในดานความสมพนธ และการเปลยนแปลงของเหตการณอยางตอเนอง ตระหนกถงความสาคญ และสามารถวเคราะหผลกระทบทเกดขน

มาตรฐาน ส 4.3 เขาใจความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรม ภมปญญาไทย มความรก ความภมใจ และธารงความเปนไทย

สาระท 5 ภมศาสตร มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลกษณะของโลกทางกายภาพ และความสมพนธของสรรพสง ซงมผลตอกนและกนในระบบของธรรมชาต ใชแผนทและเครองมอทางภมศาสตร ในการคนหาวเคราะห สรป และใชขอมลภมสารสนเทศอยางมประสทธภาพ

มาตรฐาน ส 5.2 เขาใจปฏสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกดการสรางสรรควฒนธรรม มจตสานก และมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม เพอการพฒนาทยงยน (โรงเรยนวดไรขงวทยา, 2554: 6) โครงสรางเวลาเรยนหลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา (ปรบปรง พทธศกราช 2554) กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ระดบชนมธยมศกษาตอนตน (ชนมธยมศกษาปท 1 - 3) ตารางท 1 โครงสรางเวลาเรยน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ระดบชน

มธยมศกษาตอนตน (ชนมธยมศกษาปท 1-3)

รหสวชา

รายวชา/กจกรรม จานวน หนวยกต

เวลาเรยน (ชวโมง)

ชนมธยมศกษาปท 1

ส21101 สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม 1.5 60

ส21102 ประวตศาสตร 0.5 20



สำนกหอ


20

ตารางท 1 โครงสรางเวลาเรยน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ระดบชน มธยมศกษาตอนตน (ชนมธยมศกษาปท 1-3) (ตอ)

รหสวชา

รายวชา/กจกรรม จานวน หนวยกต

เวลาเรยน (ชวโมง)











สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา (2553: 23-29) กลาวไววาการจดการเรยนรสาระทองถน โรงเรยนสามารถนาไปปฏบตเปนแนวทางจดการเรยนการสอน เพอใหนกเรยนไดมความรความเขาใจในเรองเหลานนในฐานทเปนสมาชกในสงคมนนๆ โดยสงทนกเรยนตองเรยนรเกยวกบทองถนสามารถสอดแทรกเขาไปในรายวชาพนฐานทงใน 8 กลมสาระการเรยนรได หรอหากเหนวามสงสาคญตองการจะเนนและแยกสอนเปนการเฉพาะกสามารถเปดเปนรายวชาเพมเตมได แตไมวาจะเปนในลกษณะใดกอยในหลกสตรสถานศกษาทงสน มใชแยกหลกสตรสถานศกษาและหลกสตรทองถนแยกออกจากกน ทงนโรงเรยนวดไรขงวทยาไดนาสาระการเรยนรทองถนมาสรางเปนหนวยการเรยนรสอดแทรกเขาไปในรายวชาพนฐานในแตละระดบชน เพอตองการเนนใหนกเรยนมความรความเขาใจและความรกในทองถนของตาบลไรขง โดยในงานวจยน ผวจยไดพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชน คนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มาใชประกอบการเรยนการสอนในรายวชา ส21104 ประวตศาสตร ซงมรายละเอยดของคาอธบายรายวชาและโครงสรางรายวชา ดงน

สำนกหอ


21

คาอธบายรายวชา ส21104 ประวตศาสตร ชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 0.5 หนวยกต เวลาเรยน 20 ชวโมง

ศกษาความหมาย ความสาคญของประวตศาสตรและวธการทางประวตศาสตร ตลอดจนเรองราวในตาบลไรขง นาวธการทางประวตศาสตรสบคนเรองราวทางประวตศาสตรไทยทมอยในทองถนตนเอง (สมยใดกได เชน สมยกอนประวตศาสตร สมยกอนสโขทย สมยสโขทย สมยอยธยา สมยธนบร สมยรตนโกสนทร) ตวอยางการวเคราะหหลกฐานทางประวตศาสตรไทยสมยสโขทย ทงหลกฐานชนตน และหลกฐานชนรอง โดยใชทกษะการวเคราะห การตความ การแยกแยะ การวนจฉย การสรางความรใหม การใหเหตผล การสารวจ การรวบรวมขอมล ทงนเพอใหเขาใจและเหนความสาคญของประวตศาสตรในการดาเนนชวต สามารถใชวธการทางประวตศาสตรสบคนเรองราวในทองถนของตนเอง (ความรใหมทตนสบคนได) และขอเทจจรงเกยวกบประวตศาสตรไทยในสมยสโขทยจากหลกฐานทางประวตศาสตร

ศกษาเรองราวทางประวตศาสตรสมยกอนสโขทยในดนแดนไทยโดยสงเขป ตงแตสมยกอนประวตศาสตรและสมยประวตศาสตรเกยวกบรฐโบราณในดนแดนไทย เชน ฟนน ศรวชย ตามพรลงค ทวารวด รฐไทยในดนแดนไทยไทยชวงกอนพทธศตวรรษท 18 เชน ละโว หรภญชย นครศรธรรมราช และพฒนาการของรฐไทยในสมยสโขทยในดานตางๆ เกยวกบการสถาปนาอาณาจกร ปจจยทสงเสรมความเจรญรงเรองทงปจจยภายในและภายนอก พฒนาการดานการเมอง การปกครอง เศรษฐกจ สงคม ความสมพนธระหวางประเทศ รวมทงความเสอมของอาณาจกรสโขทย ศกษาวฒนธรรมและภมปญญาไทยสมยสโขทย ไดแก ภาษา วรรณกรรม ประเพณ ศลปกรรม ประเพณ ศลปกรรม ประเพณ การชลประทาน เครองสงคโลก ประวตและผลงานของบคคลสาคญ อทธพลของวฒนธรรมและภมปญญาสมยสโขทยทมตอสงคมไทยในปจจบน โดยใชทกษะการรวบรวมหลกฐาน การตรวจสอบขอเทจจรง การวเคราะห การวพากษขอมล การตความ การใชเหตผล การสงเคราะห การนาเสนอดวยวธการตาง ๆ (เชน การทาผงความคด การจดนทรรศการ) ทงนเพอใหเขาใจความเปนมาของชาตไทย เหนแบบอยางการกระทาความดของ บรรพบรษทไดปกปองชาตดวยความเสยสละ เกดความรก ความภาคภมใจในชาต วฒนธรรมไทยและภมปญญาไทย (โรงเรยนวดไรขงวทยา, 2554: 31-32) สรปมาตรฐานตวชวดชนป

ส 4.1 ม.1/2

ส 4.2 ม.1/3

ส 4.3 ม.1/1, ม.1/2, ม.1/3

รวม 5 ตวชวด

สำนกหอ


22

ตารางท 2 แสดงโครงสรางรายวชา ส 21104 ประวตศาสตร จานวน 0.5 หนวยกต จานวน 20 ชวโมง ชนมธยมศกษาปท 1

ท ชอหนวยการเรยนร ตวชวด จานวนชวโมง

คะแนน

ร ป รวม 1 วธการทางประวตศาสตร ส 4.1 ม.1/3 2 10 5 15 2 กอนสโขทย ส 4.3 ม.1/1 , ม.1/2 3 10 5 15

3 อาณาจกรสโขทย ส 4.3 ม.1/2 3 15 5 20

4 ภมปญญาไทยสมยสโขทย ส 4.3 ม.1/3 2 10 5 15

5 ชมชนคนไรขง ส 4.1 ม.1/3 10 20 15 35 รวม 100

ผวจยไดพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เ รอง ชมชนคนไรข ง สาหรบนก เรยนชนมธยมศกษาปท 1 ดงกล าว เพอให นก เรยนใชประกอบการเรยนรในหนวยการเรยนรท 5 เรอง ชมชนคนไรขง ซงเปนหนวยการเรยนรทโรงเรยนเนนใหนกเรยนไดเรยนรเรองราวของทองถน เพอใหนกเรยนเกดความรความเขาใจเหนคณคา เกดความรกภาคภมใจ ผกพน และหวงแหนในตาบลไรขง จากการใชหนงสออานเพมเตมโดยเนอหาทปรากฏในหนงสอ อานเพมเตมสมพนธกบสาระการเรยนรทองถน บรณาการเชอมโยงกบสาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ดงน สาระท 1 ศาสนา ศลธรรม จรยธรรม ไดนามาตรฐาน ส 1.2 เขาใจตระหนก และปฏบตตนเปนศาสนกชนทด และธารงรกษาพระพทธศาสนาหรอศาสนาทตนนบถอ (งานบญคนไรขง) สาระท 2 หนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวตในสงคมไดนามาตรฐาน ส 2.1

เขาใจและปฏบตตนตามหนาทของการเปนพลเมองด มคานยมทดงาม และธารงรกษาประเพณ และวฒนธรรมไทย ดารงชวตอยรวมกนในสงคมไทย และ สงคมโลกอยางสนตสข และมาตรฐาน ส 2.2 เขาใจระบบการเมองการปกครองในสงคมปจจบน ยดมน ศรทธา และธารงรกษาไวซงการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (วถคนวถไรขง และถนนทไรขง) สาระท 3 เศรษฐศาสตร ไดนามาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบรหารจดการทรพยากรในการผลต และการบรโภคการใชทรพยากรทมอยจากดไดอยางมประสทธภาพและคมคา รวมทงเขาใจหลกการของเศรษฐกจพอเพยง เพอการดารงชวตอยางมดลยภาพ (ทากนถนไรขง)

สำนกหอ


23

สาระท 4 ประวตศาสตร ไดนามาตรฐาน ส 4.1 เขาใจความหมาย ความสาคญของเวลา และยคสมยทางประวตศาสตร สามารถใชวธการทางประวตศาสตรมาวเคราะหเหตการณตางๆ อยางเปนระบบ (เรองเลาคนไรขง) สาระท 5 ภมศาสตร ไดนามาตรฐาน ส 5.1 เขาใจปฏสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกดการสรางสรรควฒนธรรม มจตสานก และมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม เพอการพฒนาทยงยนมาตรฐาน ส 5.2 เขาใจปฏสมพนธระหวางมนษยกบสภาพแวดลอมทางกายภาพทกอใหเกดการสรางสรรควฒนธรรม มจตสานก และมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม เพอการพฒนาทยงยน (ถนนทไรขง) ดวยเหตนจงทาใหหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง เปนสอทรวบรวมเรองราวทองถนของชมชนตาบลไรขงทบรณาการเชอมโยงกบสาระและมาตรฐานการเรยนรทหลกสตรกาหนด เพอเสรมสรางประสบการณนอกเหนอหลกสตร โดยใหนกเรยนศกษาคนควาดวยตนเองทงในและนอกเวลาเรยน เพอเปนการสงเสรมนสยรกการอาน สรางความเพลดเพลน ตลอดจนเกดความรกและผกพนในทองถน

แนวคดเกยวกบหนงสออานเพมเตม

หนงสออานเพมเตมหรอหนงสอเสรมประสบการณ เปนหนงสอทกระทรวงศกษาธการอนญาตใหใชในโรงเรยนได แตมไดกาหนดใหเปนหนงสอเรยน ชวยใหนกเรยนศกษาหาความรดวยตนเองเกดความสนกสนาน เสรมสรางนสยรกการอาน และชวยเพมพนความร ไดแก 1) หนงสออานนอกเวลา 2) หนงสออานเพมเตม 3) หนงสออเทศ และ 4) หนงสอสงเสรมการอาน (กรมวชาการ, 2538: 53) สาหรบในงานวจยนผวจยขอใชคาวา “หนงสออานเพมเตม” ซงมรายละเอยด ดงน

ความหมายของหนงสออานเพมเตม

นกวชาการหลายทานไดกลาวถงความหมายของหนงสออานเพมเตม (Supplementary Book หรอ Supplementary Reading) ไวดงน กรมวชาการ (2538: 3), ถวลย มาศจรส (2538: 20), จนตนา ใบกาซย (2542: 6) และสคนธ สนทพานนท (2553: 148) ไดใหความหมายของหนงสออานเพมเตมไวทานองเดยวกน คอ หนงสอทมสาระองหลกสตรสาหรบใหนกเรยนอาน เพอศกษาหาความรเพมเตมดวยตนเองตามความเหมาะสมของวย และความสามารถในการอานของแตละบคคล ซงหนงสอประเภทน เคยเรยกวา หนงสออานประกอบ

สำนกหอ


24

สมพร จารนฏ (2541:3) ไดกลาววาหนงสออานเพมเตมเปนหนงสอทมสาระอางองหลกสตร เนอหาเจาะลกในความรเฉพาะว ชาเพมเตมให กวางขวางและลกซงมากยงขน ใชประกอบการเรยนการสอน เพอใหนกเรยนอานเพอศกษาหาความรดวยตนเอง

ฉววรรณ คหาภนนท (2527: 3) ไดใหความหมายของหนงสออานเพมเตมวาเปนหนงสอ ทนกเรยนอานแลวไดความรเรองใดเรองหนงลกซง และกวางขวางยงขน เปนการเสรมเนอหาทมอยในหนงสอเรยน หนงสอเหลานอาจเขยนขนตามหลกสตร หรอมสาระเกยวของและเสรมหลกสตร กได บนลอ พฤกษะวน (2533: 58-59) ใหความหมายของหนงสออานเพมเตม คอ วสดการอานประเภทหนงทมใชหนงสอแบบเรยน แตเปนหนงสอนกเรยนสามารถเลอกอานได ทงในเวลาและนอกเวลาเรยน ซงนกเรยนอาจใชไดในหลายลกษณะ เชน อานเพอคนควาหาคาตอบ อานเพอขยายประสบการณใหลกซงเฉพาะเรอง อานเพอความเพลดเพลน และอานเพอใชเวลาวางใหเกดประโยชน คารเตอร ว กด (Good, 1973: 187 อางถงในนชนารถ ยมจนทร, 2546: 9) ไดกลาววา เปนหนงสอทใชประกอบการเรยนการสอน และใหความรเพมเตมเสรมสรางประสบการณของนกเรยน กลาวโดยสรปหนงสออานเพมเตม หมายถง หนงสอทมสาระอางองหลกสตร จดทาขนเพอใหนกเรยนไดศกษาหาความรเพมเตมดวยตนเองตามความเหมาะสมกบวย ความสามารถในการอานของแตละบคคล และอานไดทงในเวลาและนอกเวลาเรยน โดยมเนอหาสาระองหลกสตร มเนอหากวางขวางและลกซง เพอสรางเสรมประสบการณ สรางความเพลดเพลนและใชเวลาวางใหเกดประโยชน

ลกษณะของหนงสออานเพมเตม นกวชาการหลายทานไดกลาวถงลกษณะของหนงสออานเพมเตม ดงน

สมพร จารนฏ (2541: 5-8) ไดเสนอลกษณะสาคญของหนงสออานเพมเตม ดงน

1. สงเสรมความร หนงสออานเพมเตมควรมเนอหาสาระเกยวกบความรหรอทกษะ ความคดรวบยอด หลกการ หรอทฤษฎใดทฤษฎหนงหรอหลายเรอง ซงเปนประโยชนแกผอานในการดารงชวต การศกษาหาความร รวมทงกอใหเกดความเจรญงอกงาม และพฒนาการดานตางๆ

2. สงเสรมสตปญญา หนงสออานเพมเตมควรสงเสรมเปดโอกาสใหผอานไดพฒนาทกษะการสงเกต ตความ เปรยบเทยบ ใชเหตและผล จาแนกแจกแจง วเคราะห ประเมนคา ตลอดจนสามารถนาความร และทกษะเหลานไปใชใหเปนประโยชนในการแกปญหาตางๆ

สำนกหอ


25

3. สงเสรมเจตคตทเหมาะสม หนงสออานเพมเตมนอกจากเสนอเนอหาสาระทเปนความร สงเสรมสตปญญาแลว ยงควรสอดแทรกแนวความคดทชวยใหผอานเกดเจตคตทเหมาะสมในการนาความรนนไปใชตามแนวทางทพงประสงค เปนประโยชนแกตนและสวนรวม

4. สงเสรมความเขาใจ หนงสออานเพมเตมควรเสนอเนอหาสาระในลกษณะทสงเสรมใหผอานสามารถทาความเขาใจเรองราวได กลาวคอ ใชภาษาถกตอง เหมาะสมกบความร และประสบการณทางดานการใชภาษาของผอาน เสนอเนอหาตามลาดบขนตอนของความรตามพฒนาการทางสตปญญาของผอานใหตวอยางเหมาะสม ตลอดจนใชเทคนควธหรอเรองสงเสรมความเขาใจอน เชน ภาพประกอบ แผนภม ตาราง คาถาม อภธานศพท เปนตน

5. สงเสรมการศกษาหาความรดวยตนเอง หนงสออานเพมเตมควรมลกษณะทกระตนใหผอานเกดความสนใจ และกระตอรอรนทจะศกษาหาความรดวยตนเอง กลาวคอ ผเขยนควรพจารณาเรองราวทเสนอความสมพนธทเกยวของกบนกเรยน สอดแทรกคาถามยวยตางๆ ตลอดจนเสนอแนะหนงสออนๆ ทผอานอาจไปศกษาใหกวางขวางลกซงไดตามความสนใจ

จนตนา ใบกาซย (2542: 28-30) ไดกลาวไววา หนงสออานเพมเตมควรมลกษณะดงน

1. เนอหามวตถประสงคและแกนเรองบงบอกอยางชดเจน

2. เนอหาตองมความยากงายเหมาะสมกบระดบวย และความสนใจ

3. หนงสอควรมรปภาพเปนสวนประกอบทสาคญ ตองเหมาะสมกบวยของเดก 4. รปแบบเนอหามไดหลายแบบ เชน เรองสน สารคด บทความ บทละคร ฯลฯ เมอเลอกใชแบบใดจะตองใชใหถกตองไมปะปนสบสน ควรใชใหกลมกลนกนไป มหลกในการเลอกรปแบบ การเสนอเรอง เนนวาใหผอานซงเปนเดกอานเขาใจงายและรเรองเรวทสด

5. สานวนภาษา ใชภาษาทงายๆ ถกตอง เหมาะสม สนกระชบใจความ สละสลวย เปนภาษาทด ใชประโยคสนๆไมซบซอน

6. ลกษณะการเขยนประโยค ตองใหเหมาะสมกบวย แตหนงสอสาหรบวยเกนกวา 11 ป ใชประโยคยาวขน ประโยคทซบซอนเขยนเรองไดยาวขนและมหลายยอหนาไดในหนงหนา โดยมภาพประกอบไมมากนก

7. รปเลมม 2 แบบ คอ แนวตง (Upright Side) และแนวนอน (Oblong Side) 8. ทายเลมอาจมกจกรรมบางอยางทเหมาะสมกบวย เชน คายาก คาถาม คาตอบ คาอธบายศพท สรปไดวา ลกษณะของหนงสออานเพมเตมทด เปนหนงสอทเขยนขนโดยตองคานงถงพฒนาการ วย ความสนใจ สตปญญา และความตองการของเดกเปนสาคญ การใชภาษาตองถกตอง ชดเจน เนอหาสนกสนาน ชวนใหตดตาม รปเลม ภาพประกอบ ตวอกษรใหเหมาะสมกบวยและ

สำนกหอ


26

ความชอบของเดก มความสวยงามชดเจน นาสนใจชวยใหเดกมนสยรกหนงสอ อยากอานหนงสอศกษาหาความรดวยตนเองโดยไมตองมคนคอยบงคบใหอาน และเปนหนงสอทใหความร ความคด เจตคตทดสาหรบเดก เพอทจะนาไปประพฤตและปฏบตในทางทถกตอง

องคประกอบของหนงสออานเพมเตม

กรมวชาการ (2545: 42-43); จนตนา ใบกาซย (2542: 204-213) กลาวถงองคประกอบของหนงสออานเพมเตมไวทานองเดยวกน ซงแบงรายละเอยดออกเปน 3 สวนไดแก สวนหนาของหนงสอ สวนเนอหา และสวนทายของหนงสอ ดงน

1. สวนหนาของหนงสอ ประกอบดวย

1.1 หนาปก (Front Cover) เปนสงแรกทชกจงใหผอานอยากอาน ดงนนปกจงมความสาคญทงในดานความคงทนงดงามและมเสนหเราใจ เพราะฉะนนจะตองมภาพทนาสนใจ และสสนสวยสะดดตาชกชวนใหตดตามเรองราวภายในเลม รวมทงชอหนงสอและชอผเขยนดวย 1.2 ปกดานใน (End-Paper) คอ สวนหลงของปกหนาอาจทงวางไวหรอใสรายละเอยด

เชน จานวนทพมพ ปทพมพ สานกพมพ

1.3 ใบรองปกหนาปก (Fly-Leal) ในหนานไมนยมใสสงใด

1.4 หนาปกใน (Title Page) เปนหนาทสาคญมกอยดานขวา จะมชอหนงสอ ชอผแตง ผเขยนภาพ ผจดพมพ และรายละเอยดทเกยวของกบการจดทาหนงสอ

1.5 หนาลขสทธ (Copyright Page) อยดานหลงของปกในจะบอกใหทราบเกยวกบลขสทธการพมพ ขอความจะจดไวดานบนของหนา ตอนกลาง หรอตอนลางของหนาไดตามแตจะออกแบบ

1.6 หนาคานา คาชแจง หรอบทนา (Preface, Foreword, Introduction) เปนหนาทผเขยนแสดงจดประสงคหรอสาระประโยชนของหนงสอ ประวตความเปนมาหรอคาชแจงการใชหนงสอแบบน

1.7 หนาสารบญ (Content Page) หนานอางองดานซายมอหรอขวามอแลว แตหนาจะวาง แตควรใหตอจากหนาคานา ในหนานบรรจบญชหวเรองหรอบททปรากฏอยในหนงสอพรอมทงระบหนาไวดวย เพอสะดวกแกผอานสามารถคนหาสงทตองการ

2. สวนเนอหาของหนงสอ

หนาแรกของเนอหามกอยดานขวามอ จดเรยงลาดบตงแต 1 จนถงหนาสดทายในกรณหนงสออานประกอบทมเนอหามาก ตองแบงออกเปนบทๆ ตองคานงถงตาแหนง ดงตอไปน

สำนกหอ


27

ตาแหนงชอบท จะอยกลางหนาโดยเวนหรอปลอยวางดานบนไวอยรมขวามอสดหรอซายมอสดอยตรงกลางยอมได เมอกาหนดบทแรก บทตอไปใหเหมอนกนทกบทจนจบเลม

การจดวางชอบท จะจดวางใหบรรทดแรกเปนชอบทท1 แลวชอเรอง อยถดลงมาอกบรรทด บทตอไปตองวางใหเหมอนกน

หนาเนอหา ซงตอจากหนาแรกของเนอหามกจะอยดานซาย (หนาเลขค) และหนาถดไปใหเรยงลาดบตามเลขหนา โดยกาหนดใหหนาขวามอเปนหนาเลขค และหนาซายมอเปนหนาเลขค ภาพประกอบ เปนสวนเสรมใหการนาเสนอเนอหาสาระสมบรณยงขน ชวยในเรองราวทนาเสนอชดเจนครบถวน เพมความสบายตาในการอาน ซงการจดหนาแตละหนาของหนงสอสาหรบเดกจะตองจดภาพใหเปนสวนของเนอหา โดยจดภาพใหอยครงหนง (1/2) หนา หรอเปนหนงในส (1/4) ของหนา ซงการใชขอความบรรยายภาพ (Caption) หนงสออานเพมเตมประเภทสารคด จะตองกาหนดตวอกษร การวางตาแหนงภาพ คาบรรยายใหมระบบตลอดทงเลม ทงพจารณาตามหลกของความเหมาะสม เรยบงาย สะดวกแกการอาน และสะดดตา 3. สวนทายของหนงสอหรอสวนหลง มการจดรปแบบทนยมจดทา ไดแก หนาบรรณานกรม มรายชอหนงสออางองคาอธบายศพท ดชนเรอง ดชนภาพ ปกหลง (Back Cover) อาจทงวางไว แตปจจบนจะมภาพประกอบเปนสวนหนงของปกหนา เพอเราความนาสนใจ ภญญาพร นตยประภา (2543: 76-77); ถวลย มาศจรส (2538: 74-75) ไดกลาวถงสวนประกอบตางๆ ของหนงสออานเพมเตมไวทานองเดยวกน ดงน

1. ใบหมปก (Jacket) คอ สวนททาหนาทหมปกหนงสอ บนใบหมปกนจะมภาพสวยๆ

ซงตรงกบเนอเรองในหนงสอ มชอผเขยนภาพประกอบอยดวย ภาพบนใบหมปกของหนงสอบางเลมอาจเหมอนกบภาพปกนอกกได 2. ปกนอก (Cover) อาจเปนปกแขงหรอปกออนกได บนปกของหนงสอเดกจะมภาพสวยๆ ซงตรงกบเนอเรองของหนงสอ ผวาดภาพประกอบจะเลอกภาพทเดนและดงดดความสนใจของเดก จะมชอผเขยนและผวาดภาพประกอบอยดวย

3. ใบรองปก (End Papers) จะเปนหนาวาง ใบรองปกมทงดานหนาและดานหลง

4. หนาชอเรอง (Half Title page) หนานจะมชอหนงสอปรากฏอยเทานน หนงสอบางเลมจะตดสวนนออกไป

สำนกหอ


28

5. หนาปกใน (Title Page) เปนหนาสาคญ เนองจากบรรณารกษจะอาศยหนาน ทาบตร รายการและเขยนบรรณานกรม หนาปกใน ประกอบดวย ชอเรอง ชอผแตง ชอผวาดภาพประกอบ ชอชดผจดพมพหรอสานกพมพ สถานทพมพ ปทพมพ ครงทพมพ

6. หนาลขสทธ (Copyright Page) อยดานหลงของหนาปกในจะบอกใหทราบวาหนงสอเลมนไดจดทะเบยนลขสทธเมอใด

7. หนาคาอทศ (Dedication) จะเปนหนาทผเขยนกลาวแสดงความกตญ ตอผมพระคณ

8. หนาคานา คาชแจง (Preface, Introduction) เปนคาทผเขยนกลาวแสดงจดประสงคและสาระประโยชนของหนงสอ หรอแนะนาการใชหนงสอน 9. หนาสารบาญ (Content) เปนหนาทแสดงใหทราบวาเนอเรองหนงสอนน แตละบทอยหนาใด

10. เนอเรอง (Text) หนาแรกของเนอเรองจะเปนหนาขวามอ แตหนงสอทพมพสองหนากอาจเรมจากหนาดายซายมอ และภาพประกอบ 11. อภธานศพท (Glossary) สาหรบหนงสอเดกทมคาศพทเฉพาะเปนจานวนมาก ควรอธบายคาศพทเรยงตามลาดบอกษรไวดวย เพอชวยใหเดกอานเนอเรองไดเขาใจยงขน

12. หนาแสดงกจกรรม เปนหนาทใหเดกไดฝกเขยนรป ระบายส หรอมแบบฝกหด ชวยใหเขาใจในเนอเรองดขน อาจอยทายบทหรอทายเลม รายละเอยดเหลานไมจาเปนตองมครบทกองคประกอบ แลวแตจะพจารณาตามความเหมาะสม จากการศกษางานวจยดานการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ระดบชนมธยมศกษา จานวน 5 เลม ผวจยไดนาองคประกอบของหนงสออานเพมเตมทปรากฏในงานวจยมาทาการสงเคราะหเพอนามาเลอกใชในงานวจย ดงน

นรนดร เนตรภกด (2547: 34) ไดพฒนาหนงสออานเพมเตมเรอง ชมชนของเรา: อาเภอบวใหญ โดยมองคประกอบของหนงสอ ไดแก 1) ปกหนา-ปกหลง 2) คานา 3) สารบญ 4) ผลการเรยนรทคาดหวง 5) เนอหาและภาพประกอบ 6) แบบฝกหดทายบท และ7) ประวตผเรยบเรยง

สพรรณ สตะวงศ (2550: 62) ไดพฒนาหนงสออานเพมเตม เรอง เมองโบราณเชยงแสน มองคประกอบของหนงสอ ไดแก 1) ปกหนา-ปกหลง 2) คานา 3) สารบญ 4) ผลการเรยนรทคาดหวง 5) เนอหาและภาพประกอบ 6) กจกรรมการเรยนร 7) แบบฝกหดทายบท 8) เฉลยแบบฝกหดทายบท และ 9) ประวตผเรยบเรยง

สำนกหอ


29

โสภา สขวทยาภรณ (2551: 7) ไดพฒนาหนงสออานเพมเตม เรอง เรองเลาจากเฒาวงตะเคยน โดยมองคประกอบของหนงสอไดแก 1) ปกหนา-ปกหลง 2) คานา 3) สารบญ 4) คาชแจง 5) เนอหาและภาพประกอบ 6) แบบฝกหด และ7) ประวตผเรยบเรยง

อมรา ชวนขยน (2552: 7) ไดพฒนาหนงสออานเพมเตม เรองแหลงเรยนรในเขตเทศบาลตาบลหนองขาว โดยมองคประกอบของหนงสอ ไดแก 1) ปกหนา-ปกหลง 2) คานา 3) สารบญ 4) คาชแจง 5) จดประสงค 6) เนอหาและภาพประกอบ 7) กจกรรมเสนอแนะ 8) แบบฝกหดทายบท

9) แบบฝกหดทดสอบหลงเรยน 10) บรรณานกรม และ11) เฉลยแบบฝกหดทายบท ภาวณ ดานศระวานชย (2553: 7) ไดพฒนาหนงสออานเพมเตม เรองยาถนแดนเครง โดยมองคประกอบของหนงสอ ไดแก 1) ปกหนา-ปกหลง 2) คานา 3) สารบญ 4) คาชแจง 5) เนอหาและภาพประกอบ 6) แบบฝกหดทายบท 7) เฉลยแบบฝกหดทายบท และ 8) ประวตผเรยบเรยง สรปไดวาองคประกอบหนงสออานเพมเตม ประกอบดวยรายละเอยดเปน 3 สวน คอสวนหนาหนงสอ ประกอบดวย ใบหมปก ปกหนา ใบรองปก หนาชอเรอง หนาปกใน หนาลขสทธ คานา คาชแจง หรอบทนา คาอทศ สารบญ สวนเนอหาของหนงสอ ประกอบดวย เนอหาและภาพประกอบ ซงตองกาหนดตวอกษรใหเหมาะสมกบวย และสวนทายของหนงสอ ประกอบดวย บรรณานกรม อภธานศพท หนาแสดงกจกรรม ดชนเรอง ดชนภาพ หนาของคณะกรรมการ การจดทาหนงสอ หนาประกาศการใชหนงสอ และปกหลง โดยรายละเอยดทกลาวมาเหลาน ไมจาเปนตองมครบทกองคประกอบ แลวแตจะพจารณาตามความเหมาะสม ซงในงานวจยครงนผวจยไดเลอกองคประกอบของหนงสอจากทนกวชาการกลาวขางตน และปรากฏสวนมากจากการสงเคราะหงานวจยมาใช ดงน 1. สวนหนาของหนงสอ ประกอบดวย ปกหนา ใบรองปก หนาปกใน คานา สารบญ คาชแจง 2. สวนเนอหาของหนงสอ ประกอบดวย เนอหาและภาพประกอบ 3. สวนทายของหนงสอ ประกอบดวย แบบฝกหดทายบท เฉลยแบบฝกหดทายบท บรรณานกรม ประวตผเรยบเรยง และปกหลง รปแบบการเขยนหนงสออานเพมเตม

นกวชาการหลายทานไดกลาวถงประเภทการเขยนหนงสออานเพมเตม ดงน

สมพร จารนฏ (2534: 70-71) ไดอธบายเกยวกบรปแบบของการเขยนหนงสอวาจดทาไดหลายรปแบบขนอยกบความสนทดของผเขยน จดมงหมาย และธรรมชาตของเนอหาสาระของหนงสอ ตลอดจนวยและประสบการณของผอาน โดยจาแนกประเภทดงน

สำนกหอ


30

1. รปแบบเรยงความ คอ การเขยนเลาเรองเพอบอกเรองราวทมลาดบตอเนองของเหตการณและเรองราวเปนสาคญ ซงสามารถแยกประเภทยอยไปไดอกหลายรปแบบ เชน การเขยนอธบาย การเขยนบรรยาย การเขยนอภปราย การเขยนเปรยบเทยบ การเขยนสบคน การเขยนพรรณนา เปนตน

2. รปแบบนทาน

3. รปแบบนยาย

4. รปแบบคาประพนธ

สนนทา สนทรประเสรฐ (2547: 73-74) อธบายประเภทหนงสออานเพมเตมนอาจเขยนไดหลายลกษณะตามความเหมาะสมของนกเรยน หรอตามความเหมาะสมของเนอหาวชา แบงเปน 3 ประเภท ดงน

1. เขยนในลกษณะบนเทงคด เปนการเขยนทมงใหผ อานเกดความสนกสนาน เพลดเพลน บนเทงคดสาหรบเดกอาจเขยนไดหลายแนว เชน นทาน เรองสน นวนยาย เรองแปล การตน

2. เขยนในลกษณะสารคด เปนการเขยนทมงใหผอานไดความรและขอเทจจรงตางๆ จากการอานสารคดสาหรบเดก กคอ การนาสาระความรในเนอหาวชามาเรยบเรยงเปนความเรยงใหมความยากงายเหมาะสมแกวยเดก

3. เขยนในลกษณะรอยกรอง ทงหนงสอทเขยนในลกษณะบนเทงคดหรอสารคด สามารถนามาแตงดวยบทรอยกรองเปนเรองราวได นอกจากจะเปนรอยกรองเชงสารคดและ บนเทงคดแลว รอยกรองสาหรบเดกโดยเฉพาะอาจแตงขนเพอมงใหเดกไดรบรสไพเราะในการอาน สนกสนานและปลกฝงนสยรกการอานได เชน เพลงปลอบเดก เพลงกลอมเดก เพลงประกอบการเลนปรศนาคาทาย บทกลอนสอนใจ เปนตน

จากรปแบบการเขยนหนงสออานเพมเตมขางตน สรปไดวา ประเภทการเขยนหนงสออานเพมเตม แบงออกเปน 3 ลกษณะ คอ บนเทงคด สารคด และรอยกรอง ซงรปแบบของการเขยนหนงสอจดทาไดหลายรปแบบ ไดแก รปแบบเรยงความ รปแบบนทาน รปแบบนยาย และรปแบบคาประพนธ ในงานวจยนผวจยพฒนาหนงสออานเพมเตม โดยเลอกใชการเขยนลกษณะสารคด ซงมเนอหามาจากเรองจรงเปนหลก มงใหผอานไดความรและขอเทจจรงตางๆ เปนจดประสงคสาคญ ดงนนรปแบบทเหมาะสมการเขยนลกษณะสารคด คอ รปแบบเรยงความ เปนการเขยนเลาเรองราว เนองจากเปนการเขยนทใหสาระความรกบนกเรยน มความยากงายเหมาะสมกบวย จงเหมาะสมสาหรบหนงสออานเพมเตมระดบมธยมศกษาเปนอยางมาก

สำนกหอ


31

ขนตอนการจดทารปเลมหนงสออานเพมเตม

ในการพฒนาหนงสออานเพมเตม มนกวชาการหลายทานกลาวถงขนตอนการพฒนาหนงสออานเพมเตม ดงน

จนตนา ใบกาซย (2536: 149-179) ไดกลาวถงขนตอนการสรางหนงสออานเพมเตมสรปไดดงน

1. กาหนดประเภทหนงสอ

ตองวางแผนกาหนดลวงหนาวา หนงสอทเขยนอยในประเภทใด เปนหนงสออานเพมเตมหรอหนงสอสงเสรมการอาน พจารณาถงความถนดความชานาญ หนงสอมรปลกษณและประโยชนการใชสอยอยางไร โดยคานงถงความสนใจของผอานดวย

2. กาหนดจดประสงค

ผเขยนตองตงจดประสงควาตองการใหผอานไดรบความรความคดทกษะและประโยชนอะไร หรอสงทควรเนนหรอสมบตเดนๆของสงทจะเขยนดวยการกาหนดจดประสงคเปนเหมอนทศทางชแนวการเขยน จดประสงคมกปรากฏอยในคานาหรอคาชแจงของผเขยน

3. กาหนดระดบผอานกลมเปาหมาย

ผเขยนจะตองรวาผอานคอใคร มคณสมบต วยวฒ ระดบสตปญญา ความร และประสบการณเดม การแบงกลมนกเรยนทอยในระบบโรงเรยน แบงออกยอย ไดดงน

3.1 กลมวยเรมเรยน0-5 ป 3.2 กลมวยเรยนประถมศกษาตอนตน 6-8 ป 3.3 กลมวยเรยนประถมศกษาตอนปลาย 9-11 ป 3.4 กลมวยเรยนมธยมศกษาตอนตน 12-14 ป (กอนวยรน) 3.5 กลมวยเรยนมธยมศกษาตอนปลาย 15-18 ป (วยรน)

4. ศกษาความสนใจและความตองการของผอาน

เดกในแตละชวงวยนนมความสนใจและความตองการอานหนงสอทแตกตางกน ผเขยนจาเปนอยางยงตองรความสนใจ ความตองการอานของเดกในแตละวย ความสามารถในการอาน การใชภาษาของเดก ตลอดจนความสนยาวของเรอง จากการศกษาแนวคดเกยวกบพฒนาการของเดก ความสนใจ และแนวการอานหนงสอของกลมวยเรยนมธยมศกษาตอนตนทมอายระหวาง

12-14 ป (กอนวยรน) ซงนกวชาการดานการพฒนาหนงสอสาหรบเดก ไดกลาวถงความสนใจในการอานของเดกในชวงอาย 12-14 ป ดงน

ภญญาพร นตยประภา (2534: 28) ไดกลาวถง ความสนใจในการอานหนงสอสาหรบเดกวยมธยมศกษา(อาย 13-18 ป) วาวยรนทงชายและหญงใหความสนใจทจะอานหนงสอประเภท

สำนกหอ


32

สารคดมากกวาหนงสอบนเทงคด แตหนงสอสารคดกตองจาเปนจดทาขนเพอใหเหมาะสมกบพฤตกรรมของเดกดวย เชน เลอกเรองราวทนาสนใจใกลตว และเปนเรองทอยในประสบการณจรงมาเปนประเดนในการเขยนเรองทไกลตวเกนไปเดกจะไมเกดความรสกรวม ครรชต มนญผล (2547: 10) ไดกลาวถง ความสนใจในการอานของเดกชวงอาย 12 -14 ป (วยนกอานมออาชพ) เปนวยแหงความตองการ และแสวงหาตองการทจะรก และไดรบความรก ตองการทจะประสบความสาเรจ รวมทงการยอมรบจากเพอนๆ ตองการความเปนอสระ ปราศจากการควบคม จากความตองการดงกลาวสงผลตอการอานของเดก คอ เดกผชายจะชอบเรองราวผจญภย ลกลบ ซบซอน ซอนเงอน ชวประวต ประวตศาสตร การประดษฐของเลน เครองยนตกลไก สวนเดกผหญงชอบอานเรองชวตในบาน รปแบบการดาเนนชวต ความรกสะเทอนอารมณ นอกจากนจากการประชมปฏบตการเขยนหนงสอสาหรบเดก ณ มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ(ประสานมตร) รวมกบ UNESCO ระหวางวนท 18-28 พฤษภาคม 2523 นน (อางถงในถวลย มาศจรส 2538: 28) กลาวถงการเขยนเรองใหเดกอาย 12-16 ปสนใจอาน ตองใชเทคนคและกรรมวธเชนเดยวกบผใหญ เดกวยนชอบอานเรองยาว เรองทมเนอหาสาระสมจรง จากทกลาวมาขางตน พบวาเดกชวงอาย12-14 ป (กอนวยรน) มความสนใจแนวการอานหนงสอในแนวเรองราวผจญภย ประวตศาสตร รปแบบการดาเนนชวต โดยชอบอานประเภทสารคดทมเรองราวนาสนใจใกลตว มเนอหาสาระสมจรง

5. กาหนดเนอหา/หวขอ/ชอเรอง

การกาหนดชอเรองจะเกยวโยงไปถงหวขอเรองทจะเขยน และขอบขายเนอหาทกาหนดไวในโครงสราง หลกการสาคญ คอ ชอเรองควรจะมความสอดคลองกบหวขอเรอง และโครงสรางเนอหาเรอง เพอวาเมอผอานเหนชอเรอง กสามารถคาดคะเนไดวาเนอหาภายในเปนอะไร

6. การกาหนดโครงสราง/โครงเรอง

โครงสรางเนอหา คอ การกาหนดขอบเขตของเนอหาทจะเขยนใหมระบบลาดบความคด หรอวธการเรยบเรยงความคด ความสมพนธของความคด หรอตามวตถประสงคของการเขยนตองคานงถงโครงสรางเนอหาทางวชาการ เปนรากฐานสาคญจะชวยใหผอานเกดความรและเขาใจสงทอานไดงายขน โครงสรางของหนงสออานเพมเตมไมควรหนาเกนไป ควรประกอบดวย บทนา เนอเรองทแบงออกเปนบท และภาคผนวก

บทนา อาจเปนบทยอของเนอหาสาระหรอบทสงเขปของหนงสอ เพอใหผอานรวาตนจะอานเรองใด ผเขยนอาจบอกขอบขายของเนอหา บอกสาเหตแรงจงใจทเขยนเรองน วตถประสงคของการเขยน และแนวทางการศกษา

สำนกหอ


33

เนอเรอง มกแบงเปนบท เปนตอน เปนหวขอใหญ หวขอยอย และยอหนา เนอหาสาระนตองสอดคลองกบจดประสงคทกาหนดไวแลว มความถกตองตามหลกวชาการสาขานนๆ มการจดลาดบตามเหตการณ มการจดลาดบเนอหาสาระตามโครงสราง มการจดลาดบตามเกณฑของผเขยนทกาหนดไว มการจดลาดบตามเหตการณ มการจดลาดบเปรยบเทยบความเหมอน- แตกตาง มการจดลาดบตามเหตผล เนอหามความทนสมย มแหลงอางอง สาระความรละเอยดพอเหมาะกบประสบการณ สตปญญาของผอาน เนอหาตองไมขดกบศลธรรม จรยธรรม ประเพณ และความมนคงของสงคม ในโครงสรางของบทหนง ๆ ควรประกอบดวย บทนาเรอง เนอเรอง และจบดวยบทสรปความ ในการเสนอเนอหาควรมการยกตวอยางประกอบอยางเหมาะสม ภาพประกอบอาจเปนภาพถาย หรอภาพวาด ควรมความเหมาะสมและเกยวของกบเนอหา มขนาดเหมาะสม ชดเจน กจกรรมทายบท ควรสงเสรมความรทกลาวมาแลวในบท เพอชวยใหผอานมความคดกวางขน ซงอาจเปนคาถามชวนคดใหนาความรไปกบสงอนๆ หรอไปใชในชวตประจาวนได 7. กาหนดแนวการเขยน

แนวการเขยน บางทเรยกวาทวงทานอง การเขยนโวหารหรอการเสนอเนอหาของการเขยนขอความตางๆ หมายถง วธเรยบเรยงขอความใหสอดคลองกบเนอหาเรอง จนผอานสามารถรบและเขาใจไดดถงสาระทผเขยนตองการจะสอในขอความนนๆ แนวการเขยนมหลายแบบ ผเขยนจะตองกาหนดวธการเขยนเนอหาของตนไวลวงหนาเสยกอน จะไดยดถอเปนแนวในการเขยนใหสมาเสมอตลอดทงเลม ไมเปลยนแปลงไปมาจนเกดความสบสนแกผอาน จนไมสามารถเขาใจในสงทอานได สาหรบแนวการเขยนหนงสออานเพมเตม ประเภทสารคดนน นยมเขยนออกมาเปนความเรยง ซงเปนแนวการเขยนทใชลกษณะการเรยบเรยงขอความเปนเรองราว โดยใชภาษาทใชพดกนอยางธรรมดา เพอใหขอความนนๆ เปนเครองมอสาคญสาหรบแสดงความรสก ความตองการ และความคดใหผอนทราบ 8. กาหนด/ศกษาแหลงคนควาอางอง

กอนลงมอเขยนผเขยนจะตองอานและคนควาขอมลจากแหลงความรตางๆ การจด ระบบขอมล ซงนาไปสการเรยบเรยงและการนาเสนอเรอง การเขยนบนทกในสงทอานและคนควา สงทควรบนทกไว ไดแก ชอหวเรองสาหรบอางอง เนอเรอง วนเดอนป และแหลงขอมล ควรเลอกแหลงขอมลทมคณภาพเปนทยอมรบ

9. การกาหนดลกษณะรปเลมและตนฉบบ ซงกระทรวงศกษา (2545: 41-44) ไดกลาวถงขอควรคานงในการกาหนดออกแบบลกษณะรปเลม ดงน

9.1 รปเลมมาตรฐานของหนงสอ หนงสอทพบเหนทวไปจะมลกษณะแตกตางออกไปหลายขนาด ไดแก 1) ขนาด 8 หนายก หรอขนาด 18.5 26 เซนตเมตร 2) ขนาด 16 หนายก

สำนกหอ


34

หมายถง หนงสอทมขนาด 13 18.5 เซนตเมตร และ3) ขนาด 16 หนายกพเศษ หมายถง หนงสอทมขนาด 14.6 21 เซนตเมตร

9.2 จานวนหนาของหนงสอ หนงสอจะมความหนาหรอบางขนอยกบกระดาษทใชพมพ และจานวนหนาของหนงสอ ควรสมพนธกบอายและวยของผอาน มหลกปฏบตดงน

วย 0-5 ป ประมาณ 4-5 หนา หรอ8-16 หนา (ขนาด 8 หนายก) แนวตง-นอน

วย 6-11ป ประมาณ 8-24 หนา (ขนาด 8 หนายก) หรอประมาณ 16-32 หนา วย 12-14 ป ประมาณ 50-100 หนา (ขนาด 16 หนายกพเศษ) หรอขนาด พอคเกตบค โดยสวนมากนยมพมพในงานเขยนประเภทสารคด 9.3 ขนาดตวอกษร ควรมความสมพนธกบวยของผอานดวยเชนกน ควรมความ สมพนธกบวยของผอานดวยเชนกน ไดแก 1) กอนวยเรยน-ประศกษาตอนตน ใชประมาณ 24-32 พอยท

2) ชนประถมศกษาตอนปลาย ใชประมาณ 18-20 พอยท ชนมธยมศกษาตอนตน ใชประมาณ 16 พอยทและ 3) ชนมธยมศกษาตอนปลาย ใชประมาณไมตากวา 14 พอยท

9.4 ชนดของกระดาษทนยมใชในการพมพ ไดแก 1) กระดาษบรฟ เนอกระดาษผลตจากเยอไมปน บางใชทาหนงสอพมพ 2) กระดาษปอนด เปนกระดาษทไมไดเคลอบผวหนา มสขาวสวาง พมพสกเหมาะหรอจะสเดยวกได มหลายรปแบบแบงตามนาหนก 3) เปนกระดาษอารต เปนกระดาษทเนอแนน หนา เคลอบผวหนาดวยสารเคม จงมความมน ถาหนามากขนกจะใชทาปกอยางปกพอกเกตบคทวไป นอกจากนอารยะ ศรกลยาณบตร (2550: 171-172) ไดกลาวถงกระดาษอกชนดหนงกาลงเปนทนยมกนมาก คอ กระดาษถนอมสายตา คณภาพของเนอกระดาษซบหมกไดด มความหนากวากระดาษปกตเลกนอย แตวานาหนกเบา สของกระดาษจะออกสเหลองนวล อานแลวสบายตา เพราะวามนลดการสะทอนแสง มกนามาใชกบหนงสอทมเนอหาตองอานมากๆ ถงจะมภาพสสกไมไดเพยน มราคาสงกวากระดาษปอนดนดหนอย แตถาพมพจานวนมากๆ ราคากแทบจะเทากน 9.5 ภาพประกอบ เปนเครองชวยในการอานตองสอดคลองกบเนอหา ควรจดวางใหอยตอเนองในบรเวณเดยวกบขอความ ถาตองการภาพทแสดงโครงสรางภายนอกควรใชภาพถาย หากตองการภาพทมรายละเอยดควรใชภาพวาด ภาพสจะดงดดความสนใจของคนอานไดมากกวาภาพขาวดา การเตรยมภาพประกอบทาไดหลายวธ เชน การถายภาพขนใหม การวาดภาพใหม การถายภาพจากหนงสอ ซงอารยะ ศรกลยาณบตร (2550: 110) ไดกลาวถงขอดของการใชภาพประกอบ คอ ชวยเรยกรองความสนใจและทาใหผ อานอยากตดตามเนอหาทนาเสนอ โดยเฉพาะภาพทเปนภาพถายททาใหเนอหามความนาเชอถอและชดเจน

สำนกหอ


35

9.6 การจดรปเลม และการจดหนา ตองรหลกการเบองตนในการออกแบบสอสงพมพ การออกแบบองคประกอบของหนงสอและสวนประกอบของหนงสอตลอดทงเลม

9.6.1 หลกการเบองตนในการออกแบบสอสงพมพ อารยะ ศรกลยาณบตร (2550: 122-135) ไดกลาวถงหลกการจาเปนในออกแบบของสอสงพมพพนฐาน สรปไดดงน

1. หลกการเบองตนทเปนหลกการทเกยวของกบการควบคมภาพรวมของผลงาน ไดแก 1) เอกภาพ คอความเปนอนหนงอนเดยวกนทางดานเนอหา ภาพ และขอความทาหนาทสอดคลองกนและสงเสรมกนและกน 2) การเนนและสรางลาดบความสาคญ เปนการสรางจดเดนจดสนใจทาใหผลงานการออกแบบดนาสนใจยงขน และ 3) สดสวน เปนการกาหนดความ สมพนธขององคประกอบตางๆในเรองของขนาด เพอเปนการสรางความนาสนใจแกสอสงพมพ 2. หลกการเบองตนทเปนหลกการทเกยวของกบความสมพนธขององคประกอบยอยตางๆ ภายในงานออกแบบ ไดแก 1) ขนาด โดยทวไปองคประกอบขนาดใหญกวายอมไดรบความสนใจจากผดกอนองคประกอบทมขนาดเลก ในการออกแบบสอสงพมพนน ควรมขนาดลดหลนไปตามลาดบ 2) ความสมดล การจดวางองคประกอบทงหมดในหนากระดาษนน จะตองไมดเอนเอยงหรอหนกไปดานในดานหนง 3) ทศทางและการเคลอนไหว โดยทวไปสายตาของผอานจะมองดหนากระดาษจากบนลงลาง และการอานจากดานซายไปดานขวา การจดองคประกอบทสอดคลองกบธรรมชาตการมองเหนน นบเปนทางเลอกหนงในการควบคมการรบรสอสงพมพใหเปนไปตามตองการ 4) ความขดแยง เปนหลกการทไดรบความนยมใชในการออกแบบสอสงพมพ ไดแก ความขดแยงโดยขนาด ความขดแยงโดยนาหนกหรอความเขม และ 5) จงหวะ ลลา และการซา เปนการจดวางองคประกอบหลายๆชนทมลกษณะเหมอนกน โดยกาหนดตาแหนงใหเกดชองวางเปนชวงๆ ตอนๆ 9.6.2 หลกการจดวางองคประกอบในสวนประกอบตางๆ ของหนงสอ ซงอารยะ ศรกลยาณบตร (2550: 176-186) กลาวไวดงน

1. ปกหนาของหนงสอ ตองดงดดความสนใจของผพบเหน ซงการออกแบบสวนตางๆ ในหนาปกหนงสอ ประกอบดวย 1) ชอหนงสอ จะเปนคาหรอวล มกมขนาดไมเลกกวา 72 พอยท 2) ชอผแตง ขนาดตวอกษรควรจะมขนาดเลกกวาตวอกษรอยางนอยครงหนง เพอไมใหแยงความเดนซงกนและกน 3) ภาพประกอบหนาปก ตองมลกษณะดงดดความสนใจของผพบเหน ซงจะมการใชภาพเหมอนจรง ภาพวาด หรอภาพสญลกษณ

2. หนาชอเรอง มกจากาหนดอยดานขวาของหนงสอเสมอ เนองจากเปนหนาทเดนและไดรบความสาคญจากผอานมากกวาดานซาย สวนใหญจะออกแบบในแนวเรยบงาย

สำนกหอ


36

3. หนาลขสทธ ในการออกแบบหนานควรเนนความเรยบงาย 4. หนาคานา มกเขยนใชตวอกษรขนาดเดยวกบตวพมพเนอเรอง มการจดทดเรยบงายสภาพ ซงหนาแรกของคานาจะตองเปนหนาขวามอของหนงสอเสมอ

5. หนาสารบญ ในการออกแบบหนาสารบญ จะมเฉพาะสวนทเปน ชอตอนและเลขหนา ไมควรมองคประกอบใดๆ เพราะจะทาใหหนากระดาษดรก ใชตวอกษรขนาดเดยวกบตวพมพเนอเรองประมาณ 12-16 พอยท มการจดทดเรยบงายสภาพ ซงหนาแรกของคานาจะตองเปนหนาขวามอของหนงสอเสมอ

6. หนาเนอหา ในหนงสอทมภาพประกอบหนาเรอง ตาแหนงของภาพนควรจะไดรบการจดวางใหอยใกลเคยงกบเนอเรองทเกยวของกบภาพมากทสด นอกจากนควรจะมการใสคาบรรยายประกอบภาพเสมอ เพอเปนการชวยลดความนาเบอของเนอเรองทยาวตอเนองกน และชวยดงดดความสนใจจากผอาน โดยคาบรรยายภาพกมกจะเปนตวอกษรทมความแตกตางจากตวเนอเรอง บางครงกนยมใชเปนตวเอยง ตาแหนงของคาบรรยายภาพกควรทจะอยใตหรออยใกลภาพทจะบรรยายใหมากทสด การจดองคประกอบหนาเนอหาน มกมความหลากหลายในแตละหนา แตละหนาอาจมพนททเปนภาพประกอบและเนอหาแตกตางกน 7. หนาบรรณานกรม เปนหนาทควรออกแบบเรยบงาย ใชตวอกษรทมขนาดเดยวกบตวพมพทใชเนอเรอง หนาแรกของบรรณานกรมตองเปนหนาขวาเสมอ นอกจากนอารยะ ศรกลยาณบตร (2550: 65-66) ไดกลาวถงองคประกอบพนฐานทควรคานงในการออกแบบหนงสอหนงสอ ไดแก 1) ส เปนองคประกอบทสาคญ การวางตวอกษรสบนพนสจะสงผลททาใหตวอกษรดใหญหรอเลกกวาความเปนจรง เนองจากการสงเสรมหรอการทอนการเจดจาของสทเกดขน คสทงายแกการอาน ไดแก ตวอกษรสดาบนพนสเหลอง ตวอกษรสเขยวบนพนสเหลอง และตวอกษรสแดงบนพนสเหลอง 2) ชองไฟ การปรบแนวบรรทด โดยปกตตวพมพทเปนขอความเนอหาจะมชองวางในชวง –3ถง+3 พอยท ซงจะเปนระยะทผอานจะไมรสกวาชองวางผดปกต การปรบแนวบรรทด ในการจดพมพหนงสอทมภาพประกอบนน ใชการจดพมพแบบเรยงรอบ คอ เปนการเรยงโดยรกษาแนวใหขนานกบขอบภาพ สรปไดวาการพฒนาหนงสออานเพมเตมและจดทารปเลม มขนตอนดงน 1) กาหนดประเภทหนงสอ 2) กาหนดจดประสงค 3) กาหนดระดบผอานกลมเปาหมาย 4) ศกษาความสนใจและความตองการของผอาน 5) กาหนดเนอหา / หวเรอง / ชอเรอง 6) กาหนดโครงสรางเนอหา/โครงเรอง 7) กาหนดแนวการเขยน 8) กาหนด/ศกษาแหลงขอมลศกษาคนควาอางอง 9) กาหนดลกษณะรปเลมและตนฉบบ ในงานวจยนไดยดแนวคดของจนตนา ใบกาซย เปนหลกในการพฒนาหนงสออานเพมเตม ซงในขนตอนศกษาความสนใจและความตองการของผอานไดเพมการศกษา

สำนกหอ


37

ความตองการลกษณะของหนงสอของนกเรยน ระดบชนมธยมศกษาปท 1 และครเพอใหการพฒนาหนงสออานเพมเตมครงน ตรงตามความตองการของนกเรยน คร และทองถนมากยงขน โดยหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 กลมเปาหมายผอานอยในชวงอายระหวาง 12-14ป (กอนวยรน) ดงนนผวจยเลอกพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เปนหนงสออานเพมเตมประเภทสารคด มเนอหาเกยวกบทองถนของนกเรยน เปนเรองราวทใกลตว และอยในประสบการณจรงของนกเรยน สอดคลองกบความสนใจแนวการอานหนงสอของเดกชวงอาย 12-14 ป (กอนวยรน) ดงนนผวจยจงเลอกใชการแนวการเขยนรปแบบเรยงความ เปนการเขยนเลาเรอง มเนอหามาจากเรองจรงเปนหลก มงใหผอานไดความร ขอเทจจรงตางๆ เปนจดประสงคสาคญ และในการจดทารปเลมผวจยกาหนดลกษณะรปเลมขนาด 16 หนายกพเศษ หรอขนาดพอคเกตบค ซงเปนขนาดทนยมใชกบงานเขยนประเภทสารคด ใชกระดาษถนอมสายตาในการพมพ เนองดวย กระดาษชนดนลดการสะทอนแสงเวลาอาน ทาใหผอานอานแลวสบายตา จานวนประมาณ 50-100 หนา ตวอกษรขนาดทใชพมพเนอหามขนาด 16 พอยท และเนนการใชภาพประกอบทเปนภาพส เพอดงดดความสนใจของคนอาน โดยในการออกแบบหนงสอไดยด หลกการเบองตนทเปนหลกการทเกยวของกบการควบคมภาพรวมของผลงาน ไดแก 1) เอกภาพ 2) การเนนและสรางลาดบความสาคญ และ 3) สดสวนและหลกการเบองตนทเปนหลกการทเกยวของกบความสมพนธขององคประกอบยอยตางๆ ภายในงานออกแบบ ไดแก 1) ขนาด 2) ความสมดล 3) ทศทางและการเคลอนไหว 4) ความขดแยง และ 5) จงหวะ ลลา และการซา รวมทงหลกการจดวางองคประกอบในสวนประกอบตางๆ ของหนงสอ เพอใหหนงสออานเพมเตมนมรปเลมทนาอาน และดงดดความสนใจของผอาน หนงสออานเพมเตมประเภทสารคด จากการศกษาความสนใจแนวการอานหนงสอของเดกชวงอาย 12-14 ป พบวามความสนใจอานงานเขยนสารคดทมเรองราวนาสนใจใกลตว มเนอหาสาระสมจรง ซงการเขยนหนงสออานเพมเตมประเภทสารคด มนกวชาการดานการพฒนาหนงสอสาหรบเดก กลาวไวดงน

ความหมายของหนงสออานเพมเตมประเภทสารคด นกวชาการหลายทานไดใหความหมายของหนงสออานเพมเตม ประเภทสารคด

(Non-Fiction) ไวดงน

สำนกหอ


38

ถวลย มาศจรส (2538: 120), ครรชต มนญผล (2547: 13-14) ไดใหความหมายสารคด ไวทานองเดยวกนคอ งานเขยนทยดถอเรองราวจากความจรงนามาเขยน เพอมงแสดงความร ความจรง ทรรศนะ ความคดเหนเปนหลกดวย การจดระเบยบความในการนาเสนอผสมผสานกบศลปะในการถายทอดตอการสนใจใฝรของผอาน เพอเกดคณคาทางดานปญญา จกรภทร พงศภทระ (2546: 16) ไดใหความหมายของสารคด คอ เรองทเขยนขนจากความเปนจรงมใชมาจากจนตนาการ เปนงานเขยนทยดเรองราวความเปนจรงนามาเขยน เพอมงแสดงความร ความจรง ทรรศนะ ความคดเหนเปนหลก ดวยการจดระเบยบความคดในการนาเสนอผสมผสานในการถายทอดตอการสนใจใฝรของผอาน เพอใหเกดคณคาทางปญญาดวยการใชภาษาสานวนทคมคายชวนใหตดตามอาน

มานพ ถนอมศร (2546: 64) กลาวไววาสารคด คอหนงสอทเขยนและจดทาขนเพอเสนอเนอหาสาระ ความรอบรตางๆ มกมเนอหาสาระทเกดขนจากความเปนจรง มแหลงทมาอยางถกตอง สามารถใชอางองเปนความรได มกถายทอดเปนความเรยงหรอรอยแกว โดยใชคาสานวนทเขาใจงาย ครอบคลมเนอหา และมความเพลดเพลนในการอาน โดยทวไปจะไมกาหนดตวละคร บทบาท และความสะเทอนใจ แตอาจวางความคดรวบยอดไวเปนเปาหมายสดทายในการอานได สรปไดวาหนงสออานเพมเตม ประเภทสารคด (Non-Fiction) เปนงานเขยนทมเนอหาสาระจากความเปนจรง มแหลงทมาถกตองสามารถใชอางองเปนความรได สวนมากถายทอดเปนความเรยงหรอรอยแกว โดยใชคาสานวนทเขาใจงาย คมคายชวนใหตดตามอาน และเกดความเพลดเพลน โดยมงแสดงความร ความจรง ทรรศนะ ความคดเหนเปนหลก เพอใหผอานเกดคณคาทางดานปญญา

ประเภทของหนงสออานเพมเตมประเภทสารคด นกวชาการหลายทาน ไดกลาวถง ประเภทของหนงสออานเพมเตมประเภทสารคด ดงน

สมพร จารนฏ (2541: 30-33) ไดแบงหนงสอสารคด ออกเปน 2 ประเภท ดงน

1. หนงสอสารคดใหความร เปนหนงสอทใหผอานแสวงหาคาตอบเกยวกบสงตางๆ ตอบสนองความอยากรอยากเหนทมตอสงตางๆ ทอยรอบตว สงเสรมใหผอานความคดเชงวพากษ วจารณ วเคราะห และประเมนคาของเรองทอาน เกดความรเกยวกบคาศพท และการใชภาษา การสรางเจตคตคานยมดวย และเกดความเพลดเพลน 2. หนงสอสารคดชวประวต เปนชวประวตของบคคลสาคญ ชวยใหผอานไดเรยนรและเขาใจความรสกนกคด เจตคต หรออคตของบคคลตางๆ ทงในอดตและปจจบน ไดเรยนรปญหา การตอส ความเขมแขงและความออนแอของบคคลอน ชวยใหสามารถเขาใจความคด ความสนใจ

สำนกหอ


39

และความตองการของตนเอง เกดแรงบนดาลใจ จนตนาการ และความใฝฝนเกยวกบการดาเนนชวต และการเลอกดาเนนชวตในอดตและอาชพในอนาคต

มานพ ถนอมศร (2546: 64-65) ไดแบงประเภทหนงสออานเพมเตม ประเภทสารคดไวทานองเดยวกน โดยแบงเปน 3 ประเภท ดงน

1. สารคดทองเทยว เปนงานเขยนทมจดมงหมายเพอชกชวนโนมนาวใหผอานเกดความรสกรวมและคลอยตามการทองเทยวสถานทนน โดยแสดงบรรยากาศของการทองเทยวทสนกสนาน มเรองราวนารนาสนใจ มภาพประกอบทเปนภาพถายของบรรยากาศ และสถานท อยางชดเจน นอกจากนนแสดงรายละเอยดของการเดนทาง คาใชจายและทพก 2. สารคดชวประวต เปนงานเขยนทขนเพอเสนอเรองราวของบคคลทสรางคณความดแกสงคมและประเทศชาต โดยทเจาของชวประวตนนอาจเสยชวตไปแลวหรอยงมชวตอยกได เพอเปนอนสรณและตวอยางแกคนรนหลง ซงการเขยนสารคดชวประวตน จาเปนตองศกษาขอมลและเรองราวของเจาของชวประวตอยางละเอยด โดยเฉพาะอยางยงผลงานทกระทาตอสงคม

3. สารคดทวไป เปนงานเขยนทแสดงเรองราวทเปนความรในดานตางๆ รวมไปถงสารคดกงวชาการตางๆดวย สารคดทวไปใหเสรภาพในการนาเสนอแกผเขยนอยางกวางขวาง ตองการแสดงเรองใดกสามารถกาหนดไวในสารคดทเขยนขนในแตละเรองได และนยมนาเสนอภาพประกอบทเปนภาพถายมากกวาภาพวาด เนองจากจะใหความรสกจรงจงใหมและทนสมย

สรปไดวาหนงสออานเพมเตมประเภทสารคด สามารถแบงไดหลายประเภทขนอยกบเกณฑทนามาใชในการจาแนก โดยหากใชเนอหาเปนเกณฑในการจาแนก แบงเปน 2 ประเภท คอ หนงสอสารคดทใหความรทเสนอนาความรเรองราวสงตาง ๆ ทอยรอบตว และหนงสอสารคดประเภทชวประวต ทนาเสนอเรองราวของบคคลทสรางคณความดแกสงคมและประเทศชาต

แหลงขอมลในการเขยนหนงสออานเพมเตมประเภทสารคด สารคด เปนงานเขยนทมเนอหาจากความเปนจรง จงจาเปนตองมการแสวงหาขอมลจากแหลงตางๆ เพอนามาใชประกอบการเขยนใหมความนาเชอถอมากยงขน ใชอางองเปนความรได

มนกวชาการหลายทาน กลาวถงแหลงขอมลในการเขยนหนงสออานเพมเตม ประเภทสารคด ดงน ถวลย มาศจรส (2538: 61-63) และมานพ ถนอมศร (2546: 69-71) ไดแบงประเภทแหลง ขอมลสาหรบการเขยนสารคดไวทานองเดยวกน โดยแบงออกเปน 2 ประเภท ดงน

1. ขอมลปฐมภม (Primary Sources) หรอเรยกวาขอมลภาคสนาม เปนขอมลทผเขยนไดจากการพบปะพดคย สมภาษณ สงเกตผคน เหตการณ และสถานทจรงของเรองราวทจะเขยน ซงขอมลปฐมภมหรอขอมลภาคสนามทไดควรจดเกบอยางเปนระบบ โดยจดหมวดหมบอกระยะเวลา

สำนกหอ


40

ของการไดรบขอมลกากบไวอยางชดเจน และขอมลปฐมภมหรอขอมลภาคสนามจะเปนขอมลทด ถกตอง เมอไดมการตรวจสอบกบขอมลอางอง หรอจากการสอบถาม สมภาษณผคนจานวนมาก เมอนามาใชกควรบอกแหลงขอมลทกครงดวย นอกจากนขอมลปฐมภมหรอขอมลภาคสนาม มความสาคญในการเขยนสารคดเปนอยางมาก เพราะนอกจากจะใหเรองราวตางๆทเปนปจจบนทสดแลว ยงใหภาพทผเขยนสามารถถายมาประกอบสารคดใหจรงจง สนกสนาน และงดงามมากยงขน 2. ขอมลทตยภม (Secondary Sources) หรอเรยกวาขอมลอางอง เปนขอมลทไดจากเอกสารและสอทศนอปกรณตางๆ ทมผทาไวกอน เชน ตาราวชาการ สอ และสงพมพอนๆ การเขยนหนงสอสารคดทดนน ควรมขอมลทงสองอยางผสมผสานกนอย ไมควรมเฉพาะอยางใดอยางหนงเพยงอยางเดยว เชน ตลอดเรองมแตขอมลปฐมภมหรอขอมลภาคสนาม กจะทาใหสารคดยงไมความนาเชอถอ แตถามเฉพาะขอมลทตยภมหรอขอมลอางอง กอาจจะทาให สารคดนนคาดเคลอนจากความเปนจรงทเปลยนแปลงไปตามเวลาได

สรปไดวาแหลงขอมลในการเขยนสารคด แบงออกเปน 2 ประเภท คอ ขอมลปฐมภม (Primary Sources) หรอขอมลภาคสนาม และขอมลทตยภม (Secondary Sources) หรอขอมลอางอง ในงานเขยนสารคดควรใชขอมลทงสองอยางผสมผสานกน ซงในงานวจยครงนผวจยไดกาหนดขนตอนการเกบขอมล สาหรบนามาใชพฒนาหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง โดยการเกบขอมลปฐมภม จากการสมภาษณ พดคย การสงเกตสภาพชมชน และขอมลทตยภมจากการศกษาตารา เอกสารทเกยวของกบตาบลไรขง นอกจากนยงมการตรวจสอบความถกตองของขอมล โดยการจดสนทนากลมผรในทองถน เพอใหไดขอมลทมความถกตอง นาเชอถอ และสอดคลองกบสภาพการเปลยนแปลงของทองถน สาหรบมาใชในการพฒนาหนงสออานเพมเตมครงน

องคประกอบการเขยนหนงสออานเพมเตมประเภทสารคด ถวลย มาศจรส (2538: 122-124) ไดกลาวถงการเขยนหนงสออานเพมเตม ประเภท สารคด ควรคานงถงองคประกอบทสาคญ ไดแก เนอหา ภาษา และภาพประกอบ มรายละเอยด ดงน 1. เนอหา รปแบบการเขยนสารคดทมลกษณะเฉพาะแตกตางจากเรองสนหรอนวนยาย จะผสมผสานระหวางจนตนาการกบเนอหาสาระใชภาษาหลากหลาย แตการเขยนสารคด ตองมทมาจากเรองจรงไมใชจนตนาการ โดยเนอหาของสารคด มหนาทดาเนนเรองราวทตองการนาเสนอ อธบายรายละเอยดของเรอง แสดงความคดรวบยอด เพอใหความร ความเพลดเพลนและสนกสนานแกผอาน (มานพ ถนอมศร, 2546: 71) ซงในการเขยนสารคดจงตองยดหลก ไดแก 1) เปนงานเขยน

สำนกหอ


41

ทมงแสดงขอมล 2) ใหความรแกผอาน 3) สาระและเรองราวสามารถตรวจสอบได และ 4) มแงคดตอผอานในประเดนใดประเดนหนง

2. ภาษาสารคด งานเขยนสารคดเดนทขอมล ซงงานเขยนสารคดทด คอ การนาเสนอขอมลใหนาสนใจ สนกสนานเพลดเพลน โดยทวไปแลวสารคดนยมเขยนในแบบรอยแกว การใชภาษาในสารคดมกเปนไปในลกษณะเรยงความธรรมดาทเพยงแตสอความหมายและบอกเลาเนอหาเรองราวตามขอมลทไดรบมาอยางละเอยดเขาใจงาย (มานพ ถนอมศร, 2546: 71) ซงปกตการเขยนสารคดจะใชภาษาทเปนแบบแผนเปนหลกในการเขยน ถวลย มาศจรส (2538: 123) ไดกลาวถงวธการตรวจสอบการใชภาษาในงานเขยนนน เปนภาษาทมแบบแผนหรอไม ดงน 2.1 เปนคาสภาพ 2.2 ใชภาษาทมศกดของคาระดบเดยวกนไมนาภาษาแสลงมาใชปะปนในงานเขยน 2.3 ไมมการตดหรอลดทอนรปประโยค 2.4 นาเสยงของคา มลกษณะเครงครม เปนกลางไมตลก เยาะเยย ถากถาง 2.5 ภาษาจะไมแสดงออกถงความรนแรง 2.6 หลกเลยงการใชภาษาทเปนโวหารยดเยอ

2.7 มความเครงครดและรกษามาตรฐานของภาษา ในงานเขยนสารคดนน ควรเลอกภาษาใหเหมาะสมกบประเภทของงานเขยน ใชภาษาทมแบบแผน และผเขยนสามารถขดเกลาภาษาใหนมนวลนาอานดวย 3. ภาพประกอบ มความสาคญทดเทยมไมแตกตางไปจากเนอหา นนคอ ชวยขยาย และสงเสรมใหเนอหามความชดเจนสมบรณมากขน แสดงรายละเอยดบางอยางทไมสามารถบรรยายไดดวยตวอกษร แสดงความถกตองแมนยาของเวลา เพมใหงานเขยนมความสมบรณ นาเชอถอยงขน และเปนดานแรกของการโนมนาวความสนใจใหความรแกผอาน

ถวลย มาศจรส (2538: 124) ไดกลาวถงภาพถายทดควรมลกษณะดงตอไปน 3.1 เสรมใหเนอหาเดนชดยงขน 3.2 ภาพกบเนอหาเปนเรองเดยวกน 3.3 เปนภาพถายเรองราวจากแหลงขอมลโดยตรงหรอคดลอกจากภาพ ในอดตท เกยวโยงเนอหา 3.4 มมมถายหลายๆมมทงมมกวาง ( เพอแสดงเรองราว) มมแคบ (เพอเนนความสาคญ) มมสง (เพอใหแปลกตา) มมตา (เพอแสดงใหเหนถงความยงใหญ) 3.5 ถาใชภาพเขยนประกอบ ตองเขยนถกตองตามความเปนจรง

สำนกหอ


42

3.6 มคาบรรยายภาพทถกตองชดเจน

มานพ ถนอมศร (2546: 35) กลาวถงภาพประกอบหนงสอสารคด แบงเปน 2 ประเภท คอ ภาพวาด นยมทากนมากทสด คอ เดกเลกใชภาพวาดแบบการตน สวนเดกโตใชภาพวาดแบบเหมอนจรงและภาพถาย นยมทากนในหนงสอสาหรบเดกโตจนถงผใหญ นอกจากนยงนาแผนภม งานกราฟกประกอบในสวนตางๆ ทจาเปนดวย ทงนขนอยกบความเหมาะสมของหนงสอสารคด แตละเลม

สรปไดวาการพฒนาหนงสออานเพมเตม ประเภทสารคดนน ควรคานงถงองคประกอบทสาคญ ไดแก 1) เนอหาทเปนเรองจรง ใหความร ความเพลดเพลน และสนกสนานแกผอาน 2) ใชภาษาทเปนแบบแผน และ 3) ภาพประกอบ มทงภาพวาดและภาพถาย ในการพฒนาหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขงครงน ผวจยตระหนกถงองคประกอบเหลาน เพอใหมคณภาพมากยงขน โดยดานเนอหามการเกบขอมลจากแหลงขอมลทหลากหลาย เพอใหไดขอมลทมความนาเชอถอ ดานภาษาทใชรปแบบเรยงความเปนการเลาเรองราวทองถน และดานภาพประกอบ ใชภาพวาดแบบเหมอนจรงและภาพถาย มาชวยสงเสรมใหเนอหามความชดเจนสมบรณมากขน

การหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม การผลตสอการเรยนร กอนนาไปใชจรงจะตองนาสอการเรยนรทผลตขนไปทดสอบประสทธภาพ เพอดวาสอการเรยนรนน ทาใหผเรยนมความรเพมขนหรอไม มประสทธภาพใน การชวยใหกระบวนการเรยนการสอนดาเนนไปอยางมประสทธภาพเพยงใด ในทนสอการเรยนร คอ หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงมนกวชาการกลาวถงการหาประสทธภาพสอการเรยนร ดงน

ความหมายของการหาประสทธภาพของสอการเรยนร

ชยยงศ พรหมวงศ (2556: 7) ไดใหความหมายของการนาสอการเรยนรไปทดสอบดวยกระบวนการสองขนตอน คอ การทดสอบประสทธภาพการใชเบองตน (Try Out) และทดสอบประสทธภาพสอนจรง (Trial Run) เพอหาคณภาพของสอตามขนตอนทกาหนดใน 3 ประเดน ไดแก การทาใหผเรยนมความรเพมขน การชวยใหผเรยนผานกระบวนการเรยนและทาแบบประเมนสดทายไดด และการทาใหผเรยนมความพงพอใจ นาผลทไดมาปรบปรง ซงในการกาหนดเกณฑประสทธภาพของสอการเรยนร ตองตงไวครงแรกครงเดยว เพอปรบปรงคณภาพใหถงเกณฑขนตาทตงไว จะตงเกณฑการทดสอบประสทธภาพไวตางกนไมได

สำนกหอ


43

เกณฑประสทธภาพของสอการเรยนร

ชยยงศ พรหมวงศ (2556: 9-10) เปนระดบประสทธภาพของสอการเรยนรทจะชวยใหผเรยนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม ซงการกาหนดเกณฑประสทธภาพ กระทาไดโดยประเมนผลพฤตกรรมของผเรยน 2 ประเภท ไดแก

1. ประเมนพฤตกรรมตอเนอง กาหนดคาเปน E1 = Efficiency of Process คอ ประสทธภาพของกระบวนการ เปนการประเมนผลอยางตอเนอง โดยพจารณางานทมอบหมายและกจกรรมอนใดทผสอนไดกาหนดไว

2. ประเมนพฤตกรรมสดทาย กาหนดคาเปน E2 = Efficiency of Product คอ ประสทธภาพของผลลพธ เปนการประเมนผลอยางตอเนอง ซงประกอบดวยพฤตกรรมยอยของผเรยน โดยพจารณาจากการสอบหลงเรยน ประสทธภาพของสอการเรยนร เปนเกณฑทผสอนคาดหมายวาผ เรยนจะเปลยนพฤตกรรมเปนทพอใจ โดยกาหนดใหผลเฉลยของคะแนนการทางานและการประกอบกจกรรมของผเรยนทงหมดตอรอยละของการประเมนหลงเรยนทงหมด นนคอ E1/E2 ซงในการทจะกาหนดเกณฑ E1/E2 ใหมคาเทาใดนน ใหผสอนเปนผพจารณาตามความพงพอใจ โดยพจารณาจากพสยการเรยน ไดแก เนอหาทเปนความรความจา (พทธพสย) จะตงไวท 90/90 , 85/85 , 80/80 สวนเนอหาทเปนจตพสย จะตองใชเวลาไปฝกฝนและพฒนา ใหตงไวท 80/80 , 75/75 แตไมตากวา 75/75 เพราะเปนระดบความพอใจทตาสด จงไมควรตงเกณฑตากวาน

ขนตอนการทดลองหาคาประสทธภาพของสอการเรยนร

ชยยงศ พรหมวงศ (2556: 11-12) ไดกลาวถงขนตอนการทดลองหาคาประสทธภาพของสอการเรยนร ดงน

ขนท 1 การทดลองประสทธภาพแบบเดยว (1:1) เปนการทดสอบประสทธภาพทผสอน 1 คน ทดสอบประสทธภาพสอการเรยนรกบผเรยน 1-3 คน โดยผเรยนทเกง ปานกลาง และออน ตามลาดบหลงจากทคานวณหาประสทธภาพเสรจแลวปรบปรงใหดขน ถาเวลาไมอานวยและสภาพการณไมเหมาะสมกทดลองกบผเรยนออนหรอปานกลางกได โดยปกตคะแนนทไดจากการทดลองแบบเดยวน จะไดคะแนนตากวาเกณฑมากแตเมอปรบปรงแลวคะแนนจะสงขนอก

ขนท 2 การทดลองประสทธภาพแบบกลม (1:10) เปนการทดสอบประสทธภาพทผสอน 1 คน ทดสอบประสทธภาพสอการเรยนรกบผเรยน 6-10 คน โดยคละผเรยนทเกง ปานกลาง และออน แลวนาคะแนนมาคานวณหาคาประสทธภาพของสอการเรยนรแลว หากไมถงเกณฑตอง

สำนกหอ


44

ปรบปรงเนอหาสาระ กจกรรมระหวางเรยน และแบบทดสอบหลงเรยนใหดขน ในครงนคะแนนของผเรยนจะเพมขนอกเกอบเทาเกณฑ ขนท 3 การทดลองประสทธภาพภาคสนาม (1:100) เปนการทดสอบประสทธภาพทผสอน 1 คน ทดสอบประสทธภาพสอการเรยนรกบผเรยนทงชน (ปกตใหใชกบผเรยน 30 คน แตในโรงเรยนขนาดเลกอนโลมใหใชกบเดกนกเรยน 15 คนขนไป) โดยคละผเรยนทเกง ปานกลาง และออน แลวนาคะแนนมาคานวณหาคาประสทธภาพของสอการเรยนร หากไมถงเกณฑตองปรบปรงเนอหาสาระ กจกรรมระหวางเรยน และแบบทดสอบหลงเรยนใหดขน แลวนาไปทดสอบประสทธภาพซากบนกเรยนตางกลม อาจทดสอบประสทธภาพ 2-3ครง จนไดคาประสทธภาพถงเกณฑขนตา ปกตไมนาจะทดสอบคาประสทธภาพเกนสามครง ดวยเหตนขนทดสอบประสทธภาพภาคสนาม จงแทนดวย 1:100

การตความผลการคานวณเกณฑประสทธภาพของสอการเรยนร

ชยยงศ พรหมวงศ (2556: 11) ไดกลาววาความคาดเคลอนของผลลพธใหมความคลาดเคลอนของผลลพธไดไมเกน .05 (รอยละ5) จากชวงตาไปสง = 5.2 นนใหผลลพธของคา E1 หรอ E2 ทถอวาเปนไปตามเกณฑ มคาตากวาเกณฑ ไมเกน 2.5% และสงกวาเกณฑทตงไวไมเกน 2.5 นอกจากนสนนทา สนทรประเสรฐ (2544: 60) กลาวไววาเมอทดลองแลวใหนาผลมาวเคราะหขอมลตองนามาเทยบคาระหวางผลประสทธภาพจากการทดลองทไดรบกบเกณฑทตงไว เพอดวาสมควรทจะยอมรบประสทธภาพหรอไม โดยใหถอคาความแปรปรวนระหวาง 2.5-5 % นนคอ ประสทธภาพของสอการเรยนรไมควรตากวาเกณฑทตงไว 5% แตโดยปกตจะกาหนดไว 2.5% ฉะนนการยอมรบประสทธภาพของสอการเรยนรจงม 3 ระดบ คอ ประสทธภาพทไดสงกวาเกณฑ เทากบเกณฑ และตากวาเกณฑทตงไวระหวาง 2.5-5%

ดงนนสอการเรยนรไดรบการออกแบบและพฒนาอยางดมคณภาพ คา E1 หรอ E2 ทคานวณไดจากการทดสอบประสทธภาพ จะตองใกลเคยงกนและหางกนไมเกน 5% ซงหากคะแนน E1 หรอE2หางกนเกน 5% แสดงวากจกรรมทใหนกเรยนทากบการสอบหลงเรยนไมสมดลกน เชน คาE1 มากกวาคาE2 แสดงวางานทสอบหมายอาจจะงายกวาการสอบ หรอหากคา E2 มากกวาคา E1 แสดงวาการสอบงายกวาหรอไมสมดลกบงานทมอบหมายใหทา จงจาเปนทจะตองปรบแก ซงสอดคลองกบกระทรวงศกษาธการ (2545: 64) ไดกาหนดเกณฑทยอมรบวาสอหรอนวตกรรมการเรยนร โดยทคา E1/ E2 ตองไมตางกนเกนกวารอยละ 5

สำนกหอ


45

สรปไดวาการหาประสทธภาพของสอการเรยนร เปนการนาสอการเรยนรไปทดสอบดวยกระบวนการสองขนตอน คอ การทดสอบประสทธภาพการใชเบองตน (Try Out) ประกอบดวยขนท 1

ทดลองแบบเดยว (1:1) ขนท 2 ทดลองแบบกลม (1:3) ขนท 3 ทดสอบภาคสนาม (1:100) และการทดสอบประสทธภาพสอนจรง (Trial Run) เพอนาผลทไดมาปรบปรง ซงในการกาหนดเกณฑประสทธภาพของสอการเรยนร ใหผสอนเปนผพจารณาจากพสยการเรยน โดยคา E1 หรอ E2 ทคานวณไดจากการทดสอบประสทธภาพมคาความคลาดเคลอนจากเกณฑทตงไว ระหวางรอยละ 2.5-5 % และคา E1/ E2 ตองไมตางกนเกนกวารอยละ 5 ในการวจยครงนผวจยไดกาหนดเกณฑคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง มเนอหาเปนเรองราวทองถนไรขง ซงเปนดานความรความจา (พทธพสย) ผวจยจงตงคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตมทผวจยพฒนาขนไวทเกณฑ 85/85

การประเมนหนงสออานเพมเตม

หนงสออานเพมเตมจดอยในหนงสอเสรมประสบการณประเภทหนง ดงนนสามารถใชหลกเกณฑเชนเดยวกบหลกเกณฑแนวทางในการประเมนหนงสอเสรมประสบการณ

นกวชาการหลายทาน ใหแนวคดในการประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตม ซงนาไปเปนแนวทางในการประเมนหนงสออานเพมเตม ดงน

ศนยพฒนาหนงสอ กรมวชาการ (2545: 14-28) กาหนดไวดงน

1. หลกเกณฑเกยวกบเนอหา มประเดนทควรจะตองพจารณาเกยวกบเนอหาสาระของหนงสอหลายแงมม ดงตอไปน

1.1 เนอหาสอดคลองกบจดประสงค ผเขยนจาเปนจะตองกาหนดจดประสงคในการเขยนหนงสอใหชดเจนวาตองการใหผอานไดความร ความคด ทกษะและเจตคตอยางไรสมพนธกบจดประสงคหรอไม ผเขยนไดนาเนอหาสาระทเกยวของกนนาเสนอไวหรอไม 1.2 เนอหาถกตอง สวนประกอบทสาคญของหนงสอ คอ สวนทเปนเนอหาสาระของหนงสอจะตองถกตองอยางปราศจากขอสงสย โดยเฉพาะหนงสอทใหความร ความคดรวบยอดหลกการ และทฤษฎตางๆ เนอหาจะตองถกตองตามหลกวชาการสาขาใดสาขาหนงอยางชดเจนเนอหาจะตองเหมาะสมในแงทเปนทยอมรบของบคคลทวไป ปราศจากอคต ไมกระทบกระเทอนผใดหรอองคกรใดใหเกดความเสอมเสย ไมขดตอระเบยบ ประเพณ วฒนธรรมและสงคม เปนตน

1.3 เนอหายากงายพอเหมาะ เนอหาสาระของหนงสอไมวาจะเปนสวนทเกยวกบรายละเอยดความร ความคดรวบยอด หลกการ ทฤษฎ ทกษะ แนวความคด ตลอดจนตวอยางประกอบเรอง ตองมความยากงายพอเหมาะแกวย ประสบการณและความสามารถทางสตปญญา

สำนกหอ


46

ของผอานทจะไดรบ ในเรองนจาเปนทผเขยนจะตองกาหนดกลมผอานเปาหมายใหถองแทวามความรและประสบการณพนฐานมากอนอยางไร มความสามารถทจะทาความเขาใจ ความรทเสนอในหนงสอไดหรอไม คณสมบตของกลมผอานเปาหมายจะชวยเปนหลกเกณฑในการตรวจพจารณาเนอหาสาระ มความพอเหมาะคอไมมากเกนไปหรองายเกนไปสาหรบผอาน

1.4 เนอหาสนยาวพอเหมาะเนอหาสาระของหนงสอทดเหมอนวายากงายพอเหมาะกบผอาน ถายดยาวเยนเยอจนอาจเกดความสบสน หรอหวนสนเกนไปจนอาจจะลาบากแกการตความ กยงถอวาไมเหมาะสมเมอผเขยนกาหนดวตถประสงคของการเขยนหนงสอไวชดเจนสามารถกาหนดขอบเขตของเนอหาทเพยงพอ และจาเปนในการบรรลจดประสงคเหลานนได ทาให มหลกเกณฑทจะพจารณาไมใหเนอหาสนเกนไปจนผอานมาสามารถเกดความร ความเขาใจดยงขนกลบสบสน และกลายเปนไมเขาใจในทสด

1.5 เนอหา ประกอบดวย ตวอยางทเหมาะสมการเสนอตวอยางเปนวธทดในการชวยสรางความเขาใจ แตถาเปนตวอยางทไมเกยวของหรอไมเหมาะสมกอาจเกดความเขาใจผดได และถาใหตวอยางนอยเกนไปกอาจไมเพยงพอจะชวยใหเกดความเขาใจ ความคดรวบยอดตาง ๆ แตถามากเกนไปกอาจเกดความจาเปนหรอทาใหเกดไขวเขว นอกจากนยงควรพจารณาดวยวาตวอยางทผเขยนเสนอเปนตวอยางทพอเหมาะแกวฒภาวะ ประสบการณ และสภาพแวดลอมของผอาน ตลอดจนเปนตวอยางทสมจรงดวย

2. หลกเกณฑเกยวกบการเสนอเนอหา หลกเกณฑนสามารถจาแนกเปนหลกเกณฑยอยได 2 ลกษณะคอ 2.1 หลกสงเสรมความเขาใจ ขอความทเสนอเปนเรองราวหรอหนงสอทจะชวยผอานใหสามารถตความหมายเกดความเขาใจ รวมถงเขาใจถงความคดตางๆไดอยางรวดเรว และถกตองนน จงจาเปนตองอาศยสวนประกอบของหนงสอมาเปนหลกเกณฑในการตรวจพจารณาหนงสอดวย ดงตอไปน

2.1.1 โครงสรางของขอความ ในการแสดงเนอหาสาระเรองใด เพอใหเกดความร ความเขาใจ อะไร อยางไร ถาผเขยนพจารณานาเสนอในโครงสรางทเหมาะเขาใจไดงาย เชน

ในบางกรณควรนาเสนอดวยการอธบายความในบางกรณควรนาเสนอ

2.1.2 โครงสรางทางวชาการ ในศาสตรสาขาใดมกจะมโครงสรางเฉพาะตว ถาผเขยนเสนอเนอหาสาระใหเปนไปตามลาดบขนตอนอยางเหมาะสม กจะชวยใหทาความเขาใจงายขน เสนอความรยอยๆ เพอใหเกดความคดรวบยอดระดบหนง ซงจาเปนจะตองเขาใจกอนทจะเขาใจความคดรวบยอดทใหญหรอกวางขวางยงขน เปนลาดบไปจนถงขนเกดการถายโอนความรจนสามารถนาไปใชแกปญหาได เปนตน

สำนกหอ


47

2.1.3 เอกภาพ สมพนธภาพและจดเนน งานเขยนไดกลาวถงเนอหาสาระตรงตามจดมงหมายและเนอหาสาระไดจดความสาคญโยงเขาหาจากเรองหนงไปสอกเรองหนงไดเหมาะสมหรอไม ผเขยนไดเสนอใหผอานทราบถงความสาคญของเรองหรอจบประเดนความสาคญของเรองไวหรอไม 2.2 หลกสงเสรมการเรยนร ผเขยนสามารถพจารณาเลอกใชเครองมอหรอวธการทจะสงสญญาณไปยงผอาน ซงจะชวยใหผอานสามารถตความหมายเกดความรความเขาใจในสาระความรความคดเกยวกบเรองทอานอยางถกตองและรวดเรวไดหลายวธ ดงตอไปน

2.2.1 บอกจดประสงคของเรองทอาน จะเปนการสะดวกแกผอานมาก หากสามารถรไดทนทวาผเขยนตองการใหผอานเกดความรความเขาใจในเรองใด อยางไรการบอกจดประสงคใหผอานทราบแตตน ทาใหการอานมจดมงหมาย สามารถมงความสนใจไปทประเดนความสาคญของเรอง ซงเปนเปาหมายของการอาน ชวยลดการเดาและความกระวนกระวายใจของผอานในขณะนนดวย

2.2.2 มบทนาเรอง ชวยใหผอานไดทราบกอนลงมออานเรองทจะอานหรอศกษาตอไปนนเกยวกบเรองใดบาง ผเขยนอาจเสนอบทนาเรองไดหลากหลายรปแบบ เชน เปนความเรยง กลาวถงเรองทผอานกาลงศกษาตอไป เปนรายการหวขอเรองสาระรายละเอยด ซงมความสมพนธกบกรอบความคดนาเรองนนทผอานกาลงจะอานตอไป

2.2.3 มคาถามนาเรองหรอคาถามตามเรอง ซงคาถามนาเรองทาหนาทเชนเดยวกบจดประสงคและชวยใหผอานไดทดสอบความเขาใจ สามารถตความและเขาถงเรองทอานเพยงไร สวนคาถามตามเรอง มกจะอยตอนจบเรองหรอจบบท ชวยใหผอานทดสอบความเขาใจเรองภายหลง จากการอานจบตอนหรอจบบทไปแลว คาถามอยระหวางบทไดตามความจาเปน

คาถามเหลานมกจะถามตามสาระทเปนใจความสาคญของเรอง เทากบผอานใหจบใจความสาคญของเรองทอานผสอนเองมกจะใชคาเหลานตรวจสอบวานกเรยนเขาใจเรองถกตองแลวยง

2.2.4 มสรปตอนทายเรอง บทสรปทายเรองมความสาคญ และคอนขางจาเปนสาหรบสาระความรทคอนขางยาว ยาก และซบซอน ชวยผอานใหสามารถจบประเดนความสาคญไดถกตอง บางครงผเขยนอาจจาเปนทจะตองสรปใจความสาคญของสาระความรในระหวางบทหรอเมอผอานอานจบเรองหนง หรอความคดหนงไปแลวซงจาเปนทผอานจะตองเขาใจใหถกตองเสยกอนทจะอานและทาความเขาใจความคดทมากขนตอไป

2.2.5 มการกาหนดหวขอทเหมาะสม การกาหนดหวเรองใหญ และหวเรองยอย ซงชวยใหผอานสามารถแยกแยะเรองเปนประเดนเปนหมวดหมไดตามลาดบ ไมเกดความสบสน หลกเกณฑสาคญในเรองน กคอหวเรองจะตองสอดคลองสมพนธกบเนอหาภายในหวเรอง

สำนกหอ


48

นนๆ และควรตงชอหวเรองใหสอความหมายทชดเจนวาผเขยนกาลงกลาวเรองอะไรในลกษณะทแคบ และเฉพาะเจาะจงพอสมควรทจะนาผอานใหมงความสนใจไปในเรองนน

2.2.6 มการกลาวเนนความสมพนธ อาจจาเปนทผเขยนจะตองยาใหผอานเหนความสาคญของสาระรายละเอยด และประเดนความคดแตละขนตอนเปนลาดบไป ตงแตความคดยอยๆ จนเปนความคดความเขาใจทกวางขวางขน วธการกลาวเนนความสาคญเรองเชนน เปนการชวยกระตนความสนใจของผอาน มใหอานเพลนจนจบความสาคญไมได

2.2.7 มการใชภาพประกอบอาจเปนภาพวาด ภาพถาย แผนผง แผนภม แผนทตาราง กราฟตางๆ เพอชวยความเขาใจของผอานตอเรองทอาน หรอชวยสรปความชวยเปรยบเทยบตามความเหมาะสม ภาพประกอบจาเปนจะตองถกตองชดเจนและสงเสรมการเรยนรอยาง มประสทธภาพ

2.2.8 มกจกรรมทายบท แมวาหนงสออานเพมเตมจะมงเนนใหผอานศกษาดวยตวเองยงกวาหนงสอเรยน ซงจะมผสอนชวยในการทาความเขาใจใกลชดแลว กจกรรมทมประโยชนในหนงสอเสรมประสบการณ อาจชวยสงเสรมความร และความคดของนกเรยนใหกวางขวางลกซงยงขน กลาวคอ กจกรรมทายบทอาจเปนคาถามประเภทกระตนความคดใหไกลออกไปจากเรองทอาน ชวยใหนาความเรองทอานไปแลวไปเปรยบเทยบเหตการณทคลายคลงกนหรอไปแกไขปญหาในชวตประจาวน เปนตน ผสอนอาจจาแนกความคดจากกจกรรมไปเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนทเกยวของกน สงเสรมใหนกเรยนไดความรความคด ทกษะเพมขน

2.2.9 มการเสนอรายชอหนงสออางองหรอสาหรบอานเพมเตม ผเขยนควรระบรายชอหนงสอทคนควาประกอบการเขยนหนงสอของตน และควรเสนอแนะรายชอหนงสอทผอานอาจจะไปศกษาเพมเตมไดดวย ทงนเพอผสอนและนกเรยนจะไดสามารถไปศกษาคนควาเพมเตมไดตามความสนใจ นบเปนการสงเสรมใหเกดการศกษาคนควาดวยตนเอง ใหเกดความร ความเขาใจกวางขวางมากยงขน

2.2.10 มการใชเทคนคเกยวกบตวอกษร จดพมพประเภทหนงสอ และขนาดของตวอกษร รวมทงขนาดของเลมหนงสอ การจดวางหนาหนงสอและภาพประกอบมสวนชวยสงเสรมหรอขดขวางการทาความเขาใจเรองของผอานดวย จงเปนหลกเกณฑทสาคญอกประการหนงของการตรวจพจารณาหนงสอ ถอวาหลกเกณฑขอนเปนเงอนไขทผจดทาหนงสอจะตองพจารณาจดทาใหเหมาะสม ในลกษณะทชวยสงเสรมความร ความเขาใจของผอานดวย

3. หลกเกณฑเกยวกบการใชภาษา การใชภาษาเปนเรองทสาคญมากเรองหนงสามารถจาแนกเปนหลกเกณฑกวางๆ สาหรบตรวจพจารณาคณภาพของหนงสอได 3 ลกษณะ ดงน

สำนกหอ


49

3.1 ศพท ตนเหตประการหนงททาใหผอานไมคอยเขาใจเรองทตนอาน คอ ไมเขาใจคาศพทของผเขยนใช ผเขยนจงจาเปนจะตองพจารณาความสามารถผอานในเรองนใหรอบคอบ หนงสอทใหความรเนอหาเฉพาะเรองหรอเฉพาะสาขานน ผเขยนจะหลกเลยงการใชศพทเทคนค ไดยาก จงจาเปนทตองใหคาจากดความเสยกอน หรอหยบยกศพทเฉพาะทผอานจาเปนตองเขาใจเสยกอนอานเรอง มาอธบายใหเขาใจหรอมการอธบายความหมายของศพทเฉพาะนนไวหนงสอ เพอชวยผอานทาความเขาใจเรองดวย

3.2 การใชภาษาโดยทวไป โดยผอานจะสามารถเขาใจประโยค หรอประโยคทมเนอความอยางเดยว ไดงายกวาเอกรรถประโยค หรอประโยคเนอความรวมหลายอยาง หรอประโยคทประกอบดวยเอกรรถประโยคซอนกนอย ประโยคบอกเลาเขาใจงายกวาประโยคปฏเสธหรอปฏเสธซอนปฏเสธ เปนตน ในเรองการใชภาษานผเขยนตองระมดระวงใชภาษาทถกตอง ชดเจน สละสลวย เขาใจงาย การอธบายความกะทดรด ไมเยนเยอ ซาซอน วกวน

3.3 การใชคาหรอวลเชอมประโยค วลหรอคาทขยายความ เชอมขอความหรอประโยค ไมวาจะเปนคาวเศษณ คาบพบท หรอคาสนธานกตาม ลวนสอความหมายเฉพาะของมนเอง ซงใชอยางถกตองและถกทแลว จะชวยใหผอานเขาใจความหมายของขอความหรอสาระของผเขยนประสงคจะสอความไดเปนอยางด เชน กบ แก แต ตอ หรอ และ จง แลว...ก แลว..จง พอ...แลว จงแมวา ถา...ก แตวา มฉะนน เพราะฉะนน เพราะวา ดงนน หรอไมก เปนตน ถาผเขยนใชไมถกตองกม ผลทาใหผอานสบสนไดเหมอนกน

4. หลกเกณฑทเกยวกบคณประโยชน หนงสอในฐานะทเปนสอการเรยนการสอน ควรทาหนาทพฒนาทงความร ความคด และเจตคต ตลอดจนคานยมใหเกดแกผอาน ดวยหนงสอทเพยงแตรวบรวมรายละเอยดขอมลตางๆ โดยปราศจากการชนาหรอแนวทางแกผอานในการคดวเคราะห เลอกสรร เปรยบเทยบ นาไปใช สงเคราะห เปนตน แลวดเหมอนจะสงเสรมการเรยนร ในระดบความเขาใจเทานน ดวยเหตนผเขยนจงควรกาหนดจดประสงคของการเขยนหนงสอไวใหแนชด แตตนวาจะใหผอานไดพฒนาความร ความคด เจตคต และคานยมไปถงระดบใด ผเขยนควรตงจดประสงคใหผอานใหประโยชนจากการอานสงกวาระดบไดขอมลหรอขอเทจจรง คอไดพฒนาความคดและสตปญญาดวย ซงจะเปนประโยชนแกการดาเนนชวตของผอานไดดกวาคณคาสาระทผอานไดจากการอานหนงสอ จงเปนหลกเกณฑอกประการหนงทใชตรวจพจารณาความเหมาะสมและคณประโยชนของหนงสอนน

5. หลกเกณฑเกยวกบความนาสนใจ คณสมบตอกประการหนงของหนงสอคอความนาสนใจ หนงสอทดควรมลกษณะทดงดดผอานใหตดตามอาน ซงมสวนสาคญททาใหหนงสอนาสนใจทงสน ในทนจะเสนอลกษณะอนๆ เพมเตม คอ

สำนกหอ


50

5.1 บอกความสาคญของเรอง ผเขยนควรบอกใหผอานทราบดวยวาเรองทกาลงอานนน มความสาคญอยางไรแกผอาน เชน มความจาเปนหรอมประโยชนแกการดาเนนชวตเปนพนฐานความรทจาเปนสาหรบการศกษาเรองนน หรอเรองอนทเกยวของในโอกาสตอไป หรอมความเกยวของสมพนธกบเรองอนหรอวชาอน ทาใหผศกษานนเรองนนๆ อยางมความหมายยงขน

5.2 สรางความสมพนธกบผอาน การอานหนงสอนบวาเปนการสอสารระหวางผเขยนและผอานนนเอง ความสมพนธระหวางผเขยนและผอานอาจมลกษณะเปนกนเอง หรอหางเหนกไดขนอยกบผเขยน หนงสอทผเขยนสามารถทาใหเกดความรสกใกลชดกบผเขยนเกดความรสกวาผเขยนขนสาหรบตนอานดวยความเขาใจ จะชวยใหผอานใหศกษาดวยความสบายใจ ลดความเครยด

และชวยสรางความคดเชงวพากษวจารณในขณะทอาน แทนทจะรสกเหมอนผเขยนและหนงสอคอผทรงความรสงสด และเปนคมภรทผอานจะคดผดแปลกไปไมได

คณะกรรมการพฒนาหนงสอแหงชาต (2546: 13-15) ไดกาหนดประเดนการประเมนหนงสอประเภทสาหรบเดกกอนวยรน (อาย12-14ป) ดงน

1. ดานรปเลม ประกอบดวยประเดนยอย ดงน

1.1 ขนาดของเลมเหมาะสมกบผอาน

1.2 รปเลมและปกแขงแรงทนทาน

1.3 การออกแบบนาสนใจ

1.4 การออกแบบปกเหมาะสมกบเนอหา 1.5 สวนประกอบของหนงสอตรงตามประเภทของหนงสอ

1.6 กระดาษคณภาพด

1.7 ขนาดตวอกษรเหมาะสมกบวยของผอาน

1.8 การเขาเลมแขงแรงทนทาน

2. การจดหนา ประกอบดวยประเดนยอย ดงน 2.1 การจดวางภาพประกอบและตวอกษรเหมาะสม

2.2 ภาพประกอบสงเสรมจนตนาการ และความคดรเรมสรางสรรคของผอาน

2.3 ภาพประกอบชวยใหเขาใจเนอเรองไดดขน

2.4 ภาพประกอบมคาบรรยายสน ๆ

2.5 ภาพประกอบนาสนใจ

2.6 ภาพประกอบใหขอเทจจรงถกตอง

2.7 ขนาดของภาพประกอบเหมาะสมกบวยของผอาน

2.8 ปรมาณภาพประกอบเหมาะสมกบเนอหา

สำนกหอ


51

3. เนอหา ประกอบดวยประเดนยอย ดงน

3.1 เนอหาใหความรถกตอง

3.2 เนอหาใหความรทนสมย

3.3 เนอหาใหความรเหมาะสมกบวยของผอาน

3.4 เนอหาสงเสรมพฒนาการดานอารมณและสงคม

3.5 เนอหามสวนสงเสรมจรยธรรมและคณธรรม

3.6 เนอหาสงเสรมความคดรเรมสรางสรรค

3.7 เนอหามความยาวเหมาะสมกบวยของผอาน

4. แนวการเขยน

4.1 การนาเสนอความคดชดเจน

4.2 การนาเสนอลาดบเปนขนตอน

4.3 การนาเสนอนาสนใจ

4.4 การนาเสนอแบงเปนบทอยางเหมาะสม

4.5 วธการนาเสนอเหมาะสมกบความสนใจของผอาน

5. ภาษา 5.1 ภาษาสละสลวย

5.2 ภาษาชดเจนเขาใจงาย

5.3 ภาษาเหมาะสมกบวยของผอาน

5.4 การใชโวหารเหมาะสมกบเนอหา 5.6 การยกตวอยางชดเจน เขาใจงาย

5.7 ภาษาทใชถกตอง

สรปไดวาหลกเกณฑในการประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตมจาแนกเปน 3 ดาน ประกอบดวย 1) หลกเกณฑการประเมนดานคณภาพของเนอหาของหนงสอ ไดแก ความถกตองของเนอหา เหมาะสมกบกลมเปาหมาย การใชภาษา การนาเสนอเนอหา ความนาสนใจ แนวการเขยน

2) หลกเกณฑการประเมนลกษณะกายภาพของหนงสอ ไดแก ดานการจดหนา ภาพประกอบ กจกรรมทายบท และ 3) หลกเกณฑการประเมนดานคณคาและประโยชนทไดรบ

สำนกหอ


52

ทฤษฏทเกยวของกบการพฒนาหนงสออานเพมเตม

การพฒนาหนงสออานเพมเตมตองคานงถงหลกการและทฤษฎทเกยวของประกอบดวย ทฤษฎปฏสมพนธทางสญลกษณ ทฤษฎพฒนาการของเพยเจต และทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของบรเนอร ซงมสาระสาคญ ดงน

ทฤษฎปฏสมพนธทางสญลกษณ ทฤษฎปฏสมพนธทางสญลกษณ (Symbolic Interaction Theory) (อางถงใน สญญา สญญาววฒน, 2545: 121-123) เปนทฤษฎทางสงคมวทยาประเภทจลภาค ซงไดรบการคดและพฒนามาจากนกสงคมวทยาอเมรกา 3 ทานคอ จอหน ดวอ (John Dewey), วลเลยม ไอ โทมส(William I. Thomas), จอรจ เฮอรเบรต มด (George Herbert Mead) ซงในบรรดานกทฤษฎปฏสมพนธเชงสญลกษณนจอรจ เฮอรเบรต มด เดนทสด ซงมสาระสาคญวา “ความคด ประสบการณ และพฤตกรรมมสวนสาคญตอสงคม มนษยสรางความสมพนธผานระบบสญลกษณ คอ ภาษา สญลกษณ ไมไดหมายถงวตถหรอเหตการณเทานน แตยงอาจหมายถงการกระทาจากวตถและเหตการณนนดวย เชน คาวาเกาอ เมอพดถงเกาอ นอกจากหมายถงทนงแลวยงแสดงถงการนง ทาทางทนง การครอบครองตาแหนงอกดวย ดงนนสญลกษณจงหมายถง วธการทมนษยปฏสมพนธอยางมความหมายกบธรรมชาตและบรบททางสงคม ถาไมมสญลกษณมนษยจะมปฏสมพนธกนไมได และจะไมมคาวาสงคมเกดขนมาสญลกษณไมใชสญชาตญาณมนเปนสงทมนษยสรางขนมา เมอมปฏสมพนธโดยใชสญลกษณ มนษยจะไมใชสญชาตญาณในการสรางพฤตกรรม เพอความอยรอด มนษยจงสรางระบบสญลกษณขนมาและตองอยในโลกแหงการตความหมาย (World of Meaning)

คอ การตความหมายตอสงกระตนและตอบสนองตอสงนน ชวตในสงคมสามารถดาเนนไปได ถาการตความสญลกษณรวมมาใชโดยสมาชกในสงคมรวมกน แตถาไมกสอสารกนไมได ดงนนสญลกษณรวม (Common Symbols) จงเปนวธเดยวทมนษยจะปฏสมพนธกนได นกสงคมวทยาไดแบงการกระทาระหวางกนทางสญลกษณออกจากการกระทาระหวางพฤตกรรม โดยการกระทาระหวางกนทางสญลกษณมการถายทอดความคดกนดวย การกระทาระหวางกนทางพฤตกรรมไมมการถายทอดทางความคด มนษยเปนผรจกใชสญลกษณในการสราง บารง รกษา และพฒนาความสมพนธทางสงคม และยงใชสญลกษณในการถายทอดวฒนธรรมจากชนรนหนงสชนรนตอไป โดยทฤษฎนเชอวาปฏสมพนธทางสงคมเปนสงทเกดจากการใหความหมายการเรยนรความหมาย และการตความหมายกอนการตอบสนอง

สำนกหอ


53

จากทฤษฎปฏสมพนธทางสญลกษณ (Symbolic Interaction Theory) ทกลาวมาขางตน สรปไดวามนษยใชการสอสาร ทาทาง สญลกษณ เพอใหเกดความเขาใจทตรงกน ซงในงานวจยครงน ผวจยไดสอสารเรองราวของชมชนไรขงความเปนมาจากอดตสปจจบน โดยใชสอในการถายทอด คอ หนงสอทไดมการเรยบเรยงภาษา ออกแบบตวอกษรและภาพประกอบ เพอใหนกเรยนเกดความร ความเขาใจ ความรก และหวงแหนในชมชนไรขงมากยงขน

ทฤษฎพฒนาการของเพยเจต เพยเจต (Piaget) (อางถงใน ทศนา แขมมณ, 2553: 64 - 66) ไดศกษาเกยวกบพฒนาการ

ทางดานความคดของเดก ซงจะมพฒนาการไปตามลาดบวยตางๆ เปนลาดบขนพฒนาการเปนสงทเปนไปตามธรรมชาต ไมควรทจะเรงเดกใหขามพฒนาการจากขนหนงไปสอกขนหนง เพราะจะทาใหเกดผลเสยแกเดก แตการจดประสบการณสงเสรมพฒนาการของเดกในชวงทเดกกาลงจะพฒนาไปสขนทสงกวา สามารถชวยใหเดกพฒนาไปอยางรวดเรว อยางไรกตามเพยเจตเนนความสาคญของการเขาใจธรรมชาต และพฒนาการของเดกมากกวาการกระตนเดกใหมพฒนาการเรวขน

ทฤษฎพฒนาการของเพยเจต สรปสาระสาคญไดดงน

1. พฒนาการทางสตปญญาของบคคลเปนไปตามวยตางๆ เปนลาดบขน

1.1 ขนรบรดวยประสาทสมผส (Sensorimotor Period) เปนขนพฒนาการในชวงอาย 0-2 ป ความคดของเดกวยนขนอยกบการรบรและการกระทา เดกยดตวเองเปนศนยกลาง และยงไมสามารถเขาใจความคดเหนของเดกได

1.2 ขนกอนปฏบตการคด (Peroperational Period) เปนขนพฒนาการในชวงอาย 2-7 ป

ความคดของเดกวยนขนอยกบการรบรเปนสวนใหญ ยงไมสามารถทจะใชเหตผลอยางลกซง แตสามารถเรยนร และใชสญลกษณได การใชภาษาแบงเปนขนตอนยอยๆ 2 ขน คอ

1.2.1 ขนกอนเกดความคดรวบยอด (Pre-Conceptual Intellectual Period) เปนขนพฒนาการชวงอาย 2-4 ป

1.2.2 ขนการคดดวยความเขาใจของตนเอง (Intuitive Thinking Period) เปนขนพฒนาการชวงอาย 4-7 ป

1.3 ขนการคดแบบรปธรรม (Concrete Operational Period) เปนขนพฒนาการในชวงอาย 7-11 ป เปนขนทการคดของเดกไมขนอยกบการรบรจากรปรางเทานน เดกสามารถสรางภาพในใจสามารถคดยอนกลบได มความเขาใจเกยวกบความสมพนธของตวเลขและสงตางๆได

สำนกหอ


54

1.4 ขนการคดแบบนามธรรม (Formal Operational Period) เปนขนพฒนาการในชวงอาย 11-15 ป เดกสามารถคดสงทเปนนามธรรมได และสามารถคดตงสมมตฐานและใชกระบวนการทางวทยาศาสตรได

2. ภาษาและกระบวนการคดของเดกแตกตางจากผใหญ

3. กระบวนการทางสตปญญา มลกษณะเดน ดงน

3.1 การซมซบหรอการดดซม (Assimilation) เปนกระบวนการทางสมองในการรบประสบการณ เรองราว และขอมลตาง ๆ เขามาสะสมเกบไว เพอใชประโยชนตอไป

3.2 การปรบและจดระบบ (Accommodation) คอ กระบวนการทางสมองในการปรบประสบการณเดมและประสบการณใหมใหเขากนเปนระบบ หรอเครอขายทางปญญาทตนสามารถเขาใจได เกดเปนโครงสรางทางปญญาใหมขน

3.3 การเกดความสมดล (Equilibration) เปนกระบวนการทเกดขนจากขนของการปรบ หากการปรบเปนไปอยางผสมผสานกลมกลนกจะกอใหเกดสภาพทมความสมดลขน หากบคคลไมสามารถปรบประสบการณใหมและประสบการณเดมใหเขากนได กจะเกดภาวะความไมสมดลขน ซงจะกอใหเกดความขดแยงทางปญญาขนในตวบคคล หลกการจดการศกษา / การสอน

1. ในการพฒนาเดก ควรคานงถงพฒนาการทางสตปญญาของเดกและจดประสบการณใหเดกอยางเหมาะสมกบพฒนาการนน ไมควรบงคบใหเดกเรยนในสงทยงไมพรอมหรอยากเกนตามพฒนาการวยของตน เพราะจะกอใหเกดเจตคตไมดได

1.1 การจดสภาพแวดลอมทเออใหเดกเกดการเรยนรจากวยของตน สามารถชวยใหเดกพฒนาไปสขนทสงขนได

1.2 เดกแตละคนมพฒนาการทแตกตางกนถงแมอายจะเทากน ดงนนจงไมควรเปรยบเทยบเดก ควรใหเดกมอสระทจะเรยนรและพฒนาความสามารถของเขาไปตามระดบพฒนาการของเขา 1.3 ในการสอนควรใชสงทเปนรปธรรมเพอชวยใหเดกเขาใจลกษณะตาง ๆไดดขน แมในพฒนาการชวงการคดแบบรปนามเดกจะสามารถสรางภาพในใจได แตการสอนทใชอปกรณทเปนรปธรรมจะชวยใหเดกเขาใจแจมชดขน

2. การใหความสนใจและสงเกตเดกอยางใกลชด จะชวยใหไดทราบลกษณะเฉพาะตวของเดก 3. ในการสอนเดกเลกๆ เดกจะรบรสวนรวมไดดกวาสวนยอย ดงนนครจงควรสอนภาพรวมกอนแลวจงแยกสอนทละสวน

สำนกหอ


55

4. ในการสอนสงใดใหกบเดก ควรเรมจากสงทเดกคนเคยหรอมประสบการณมากอนแลว จงเสนอสงใหมทมความสมพนธกบสงเกา การทาเชนนจะชวยใหกระบวนการซมซบ และจดระบบความรของเดกเปนไปดวยด

5. การเปดโอกาสใหเดกไดรบประสบการณ และมปฏสมพนธกบสงแวดลอมมากๆ ชวยใหเดกดดซบขอมลเขาสโครงสรางทางสตปญญาของเดกอนเปนการสงเสรมพฒนาการทางสตปญญาของเดก

จากทฤษฎพฒนาการของเพยเจต (Intellectual Development Theory) ทกลาวมาขางตน ไดนาหลกการมาใชในงานวจยครงน คอ ผวจยไดทาการศกษาพฒนาการทางสตปญญาของเดก ชวงอาย 12 –14 ป ซงกาลงระดบชนมธยมศกษาปท 1 เพอใหหนงสอเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง มความสอดคลองกบวย ความตองการของนกเรยน และการเรยนรเรองราวของชมชนไรขง ดวยการศกษาดวยตนเองผานสอหนงสออานเพมเตมทผวจยไดพฒนาขนนน เปนการปรบและจดระบบกระบวนการทางสตปญญา โดยนกเรยนมความรเดมเกยวกบเรองราวในทองถน จดเปนประสบการณเดมมาเชอมโยงประสบการณใหม คอ ความรเพมเตมทนกเรยนไดจากอานหนงสออานเพมเตมใหเขากนอยางเปนระบบ กลายเปนองคความรใหมขน นอกจากนดานองคประกอบของหนงสออานเพมเตมทใชภาพวาดลายเสน และภาพถายจากของจรงทเปนรปธรรมประกอบกบเนอหาในหนงสออานเพมเตม จะชวยใหเดกเขาใจเรองราวชมชนไรขงชดเจนยงขน

ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของบรเนอร บรเนอร (Bruner) (อางถงใน ทศนา แขมมณ, 2553: 66-68) บรเนอรเชอวามนษยเลอกทจะรบรสงทตนเองสนใจและการเรยนรเกดจากกระบวนการคนพบดวยตนเอง (discover learning) แนวคดทสาคญของบรเนอร มดงน

1. การจดโครงสรางของความรใหมความสมพนธและสอดคลองกบพฒนาการทางปญญาของเดก มผลตอการเรยนรของเดก

2. การจดหลกสตรและการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบระดบความพรอมของนกเรยน และสอดคลองกบหลกพฒนาการทางสตปญญาของนกเรยนจะชวยใหการเรยนรเกดประสทธภาพ

3. การคดแบบหยงร (Intuition) เปนการคดหาเหตผลอยางเปนอสระทสามารถชวยพฒนาความคดรเรมสรางสรรคได

4. แรงจงใจภายใน เปนปจจยสาคญทจะชวยใหนกเรยนประสบผลสาเรจในการเรยนร

5. ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของมนษยแบงไดเปน 3 ขนใหญ ๆ คอ

สำนกหอ


56

5.1 ขนการเรยนรจากการกระทา (Enactive Stage) คอ ขนของการเรยนรจากการใชประสาทสมผสรบรสงตาง ๆ การเรยนรเกดจากการกระทาจะชวยใหเดกเกดการเรยนรไดด

5.2 ขนการเรยนรจากความคด (Iconic Stage) เปนขนทเดกสามารถสรางมโนภาพในใจได และสามารถเรยนรจากภาพแทนของจรงได

5.3 ขนการเรยนรสญลกษณและนามธรรม (Symbolic Stage) เปนขนการเรยนรสงทซบซอน และเปนนามธรรมได

6. การเรยนรเกดขนไดจากการทคนเราสามารถสรางความคดรวบยอด หรอสามารถจดประเภทของสงตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม

7. การเรยนรทไดผลดทสด คอ การใหนกเรยนคนพบการเรยนรดวยตนเอง หลกการจดการศกษา/การสอน

1. กระบวนการศกษาคนพบการเรยนรดวยตนเอง เปนกระบวนการเรยนรทดมความหมายสาหรบนกเรยน

2. การวเคราะหและจดโครงสรางเนอหาสาระการเรยนรใหเหมาะสมเปนสงทตองทากอนการสอน

3. การจดหลกสตรแบบเกลยว (Spiral Curriculum) ชวยใหสามารถสอนเนอหาหรอความคดรวบยอดเดยวกนแกนกเรยนทกวยได โดยตองจดเนอหาความคดรวบยอดและวธสอนใหเหมาะสมกบพฒนาการของนกเรยน

4. ในการเรยนการสอนควรสงเสรมใหนกเรยนไดคดอยางคดอสระใหมาก เพอชวยสงเสรมความคดสรางสรรคของนกเรยน

5. การสรางแรงจงใจภายในใหเกดขนกบนกเรยน เปนสงทจาเปนการจดประสบการณการเรยนรแกนกเรยน

6. การจดกระบวนการเรยนรใหเหมาะสมกบขนพฒนาการทางสตปญญาของนกเรยน จะชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรไดด

7. การสอนความคดรวบยอดเปนใหแกนกเรยนเปนสงจาเปน

8. การจดประสบการณใหนกเรยนไดคนพบการเรยนรดวยตนเอง สามารถชวยใหนกเรยนเกดการเรยนรไดด

จากทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของบรเนอรทกลาวมาขางตน ไดนาหลกการมาใชในงานวจยครงน โดยการใหนกเรยนเรยนรเรองราวของชมชนไรขง ดวยการศกษาดวยตนเองจากการอานผานสอหนงสออานเพมเตมทผวจยไดพฒนาขน เพอใหนกเรยนเกดการเรยนรไดด การเรยนรผานการอาน ชวยสงเสรมใหนกเรยนเกดการคดอยางคดอสระ และความคดสรางสรรค

สำนกหอ


57

ขอมลพนฐานของตาบลไรขง

ดานสภาพภมศาสตร เทศบาลเมองไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม (2554: 7-8) ไดสรปถงสภาพภมศาสตรของตาบลไรขง ดงน

1. ทตง ตาบลไรขงตงอยสภาพพนทเปนทราบลมกวางใหญมทดนอดมสมบรณ มแมนา ทาจนไหลผานและมลาคลองหลายสาย จงเหมาะสมแกการประกอบอาชพ ทางดานเกษตรกรรม แบงพนทของตาบล ออกเปน 2 สวน คอ ทศเหนอของแมนาทาจน และทศใตของแมนาทาจน ซงทศเหนอขอแมนาทาจน การใชประโยชนทดนสวนมากเปนสวนผลไมและทอยอาศย ทศใตของแมนาทาจน มการใชประโยชนทดนคอ ปลกขาว สวนผลไม ทอยอาศยและโรงงานอตสาหกรรม ปจจบนพนททางการเกษตรจงลดลงมากเนองจากมการกอสรางโรงงานอตสาหกรรม หมบานจดสรรและอาคารพาณชยตางๆ ขนเปนจานวนมาก 2. อาณาเขต ทศเหนอ ตดตอกบ ตาบลบางกระทก, ตาบลบางเตย ทศใต ตดตอกบ ตาบลออมใหญ, ตาบลทาขาม ทศตะวนออก ตดตอกบ ตาบลกระทมลม ทศตะวนตก ตดตอกบ ตาบลทาตลาด, ตาบลทรงคนอง 3. ทรพยากรธรรมชาต ดวยสภาพพนทของตาบลไรขงเปนทราบลม มแมนาทาจนผานกลางตาบล จงมลาคลองสาธารณะจานวน 20 คลอง ความยาวรวมประมาณ 41,640 เมตร 4. ประชากร มจานวนครวเรอนทงสน 16,527 ครวเรอน มจานวนประชากรถงเดอนตลาคม 2555 รวมทงสน 24,256 คน เปนเพศชาย 11,565 คน และเพศหญง 12,691 คน มลกษณะเปนครอบครวเดยว ไมนบรวมจานวนประชากรแฝง ซงประกอบดวยประชากรจากภมภาคตางๆ

ดานประวตความเปนมา วดไรขง (2553: 1-2 ) ตาบลไรขงตงขนเมอใดไมปรากฏแนชด ทราบเพยงวามราษฎรชาวจนมาตงถนฐานบานเรอนเปนจานวนมาก และนยมปลกขงกนอยางแพรหลาย จนเปนทมาของหมบานหรอชมชนในแถบนนวา “ไรขง” จากประวตวดไรขงซงสรางขนเมอปกน พ.ศ.2394 ตรงกบตนรชสมย ของพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 4 แหงราชวงศจกร โดยสมเดจพระพฒาจารย (พก) เจาอาวาสวดศาลาปน จงหวดพระนครศรอยธยา ครงดารงสมณศกดพระธรรมราชานวตร เมอการสรางอโบสถเสรจลง ทานไดอญเชญพระพทธรปสาคญองคหนงจากกรงเกามาประดษฐานเปน

สำนกหอ


58

พระประธานประจาอโบสถสบมา และชอวา“วดไรขง” กเปนชอทตงตามชอชมชนในขณะนน แสดงวาชมชนไรขงเกดขนกอนนานแลวโดยในชวงเวลานนอาจเปนเพยงหมบาน ตอมามสภาพเปนตาบล ในป พ.ศ. 2440 ตามพระราชบญญตลกษณะปกครองทองท ร.ศ.116 และไดรวมกบตาบลทาพด ซงเปนชมชนเกาแก สบคนไดวามมากอน พ.ศ.2281 ทาใหตาบลไรขงมประวตเกาแกในภาพรวมไมนอยกวา พ.ศ.2281

ดานการปกครอง

เทศบาลเมองไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม (2554: 5-6) ตาบลไรขงไดรบการจดตงเปนองคการบรหารสวนตาบลไรขง ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยเมอวนท 2 มนาคม

พ.ศ.2538 ภายหลงทไดมการประกาศใชพระราชบญญตสภาตาบลและองคการบรหารสวนตาบล

พ.ศ. 2537 ในราชกจจานเบกษา ฉบบกฤษฎกาเลม 111 ตอน 53 ก ลงวนท 2 ธนวาคม พ.ศ.2537

โดยมนายชาตร สขถาวร กานนตาบลไรขง เปนประธานกรรมการบรหารคนแรก และนายยวด คาทว ผใหญบานหมท 11 เปนประธานสภาองคการบรหารสวนตาบลคนแรก ตอมาไดยกฐานะขนเปนเทศบาลเมองไรขง เมอวนท 30 พฤษภาคม พ.ศ.2551 โดยมนายจารส ตงตระกลธรรม นายกเทศมนตรเมองไรขงมาจนถงปจจบน

ดานการประกอบอาชพ

เทศบาลเมองไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม (2554: 11) ไดสรปถงดานการประกอบอาชพของประชากรไววา เดมประชาชนสวนใหญเปนเกษตรกรประกอบอาชพทานาและสวนผลไม ปจจบนเนองจากเปนพนทในเขตปรมณฑล จงมการขยายตวทางดานเศรษฐกจทเพมขนทาใหมโรงงานอตสาหกรรมแทน และเกดการจางงานตามมา ประชาชนถนอนไดเขามาอยอาศย เพมมากขนเพอประกอบอาชพรบจาง สงผลใหประชากรหนาแนน การกอสรางโรงงานอตสาหกรรมและบานพกหองเชาเกดขนจานวนมาก โดยมขอมลรอยละของการประกอบอาชพในชมชนไดดงน อาชพรบจาง 50 % อาชพเกษตรกร 30 % อาชพคาขาย 10% และอาชพรบราชการ 10 %

ดานศาสนาและความเชอ

ดานศาสนาและความเชอของประชาชนตาบลไรขงพบวา ประชาชนสวนใหญนบถอศาสนาพทธ ซงตาบลไรขงประกอบดวยวดจานวนสองแหง คอ วดไรขงและวดทาพด เปนสถานทเคารพสกการะและยดเหนยวจตใจของชาวตาบลไรขงและประชาชนทวไป (เทศบาลเมองไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม, 2554: 13)

สำนกหอ


59

1. วดไรขง แตเดมเปนวดราษฎรเลกๆแหงหนง ตงตดอยรมแมนานครชยศร(ทาจน)

สงกดคณะสงฆฝายมหานกาย ตอมาไดยกฐานะขนเปนพระอารามหลวงชนตรชนดสามญ เมอวนท

10 กรกฎาคม พ.ศ.2553 วดไรขงปจจบนตงอยเลขท 51 หมท 2 ตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม มพนทวดและพนทธรณสงฆรวม 244 ไร 89 ตารางวา ลกษณะพนทของวดเปนรปสเหลยม

ในอดตเมอมชมชนหนาแนนมากยงขนจงไดมการสรางวดเพอเปนจดศนยรวมจตใจของชาวบาน

ดงนนวดจงไดชอตามชอของหมบาน หรอชมชนวา “วดไรขง” สบมาในราวปพ.ศ.2446 สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระยาวชรญาณวโรรสวดบวรนเวศวหาร กรงเทพมหานคร เสดจตรวจเยยมวดในเขตอาเภอสามพราน สมเดจฯไดเสดจมาทวดไรขงและทรงตงชอใหมวา “วดมงคลจนดาราม” ทงทรงใสวงเลบชอเดมตอทายจงกลายเปน “วดมงคลจนดาราม(ไรขง)” เมอเวลาผานพนมานานคงเปนเพราะความกรอนของภาษาจนทาใหวงเลบหายไป เหลอเพยงคาวา“ไรขง” ตอทายคาวา “มงคลจนดาราม”

จงตองเขยนวา “วดมงคลจนดาราม-ไรขง” แตในทางราชการยงคงใชชอเดมเพยงวา “วดไรขง” สบมาจนทกวนน ประวตการสรางวดไรขง คนรนเกาไดเลาสบตอกนมาวาสรางขนเมอป พ.ศ. 2394

ซงอยระหวางปลายรชกาลท 3 กบตนรชกาลท 4 โดยสมเดจพระพฒาจารย (พก ป.ธ.3) ซงเปนชาวเมองนครชยศร มณฑลนครชยศร เมอครงททานไดรบแตงตงเปนพระราชาคณะชนผใหญท “พระธรรมราชานวตร”ดารงตาแหนงเจาอาวาสวดศาลาปนวรวหาร รปท 5 ตอมาทานไดกลบมาสรางวดไรขงและวดดอนหวาย ซงเปนบานโยมบดาและมารดาของทาน ปจจบนวดไรขง เปนวดทมผคนแหแหนมากราบสกการะองคหลวงพอวดไรขงทกวนเปนจานวนมาก องคหลวงพอวดไรขงเปนพระพทธรปปางมารวชย ขนาดหนาตกกวาง 4 ศอก 2 นวเศษ

สง 4 ศอก 16 นวเศษ ประดษฐานอยบนฐานชกช 5 ชน เบองหนาผาทพยปทอดลงมาองคหลวงพอวดไรขง ประดษฐานเปนพระประธานอยภายในอโบสถหนพระพกตรไปทางทศอดร(ทศเหนอ) ซงหนาวดมแมนานครชยศรหรอแมนาทาจนไหลผาน จากหนงสอประวตของวดไรขงไดกลาวไววาสมเดจพระพฒาจารย(พก) ไดอญเชญมาจากวดศาลาปน โดยนาลองมาทางนาดวยการทาแพไมไผ หรอทเรยกกนวาแพลกบวบรองรบองคพระปฏมากรณ เมอถงหนาวดไรขงจงไดอญเชญขนประดษฐานไวภายในอโบสถ ตรงกบวนขน 15 คา เดอน 5 ซงเปนวนสงกรานตพอดจงมประชาชนจานวนมากมาชมนมกน ในขณะทอญเชญองคหลวงพอขนจากแพสปะราพธไดเกดอศจรรยแสงแดดทแผดจากลบพลนหายไป ความรอนระอในวนสงกรานตกบงเกดมเมฆดาทะมน ลมปนปวน ฟาคะนอง บนดาลใหมฝนโปรยลงมาทาใหเกดความเยนฉา และเกดความปตยนดกนโดยทวหนา ประชาชนทมาตางกพากนตงจตอธษฐานเปนหนงเดยวกนวา “ หลวงพอจะทาใหเกดความรมเยนเปนสข ดบความรอนรายคลายความทกขใหหมดไป ดจสายฝนทเมทนดลใหชมฉาเจรญงอกงามดวยธญญาหาร” ดงนนวนดงกลาวทตรงกบวนสงกรานตหรอวนขนปใหมของคนไทย ทางวดจงไดถอเปนวนสาคญ

สำนกหอ


60

และไดจดใหมงานเทศกาลนมสการปดทองประจาปหลวงพอวดไรขง สบตอมาจนถงทกวนน (วดไรขง, 2553: 20-21)

2. วดทาพด เปนวดเกาแกอายกวา 200 ปจากหลกฐานจารกบนแผนอฐมอญบนผนงพระอโบสถ สนนษฐานวาสรางสมยอยธยาตอนปลายประมาณสมยพระเจาอยหวบรมโกศ โดยกลมคนทอพยพโยกยายมาจากกรงศรอยธยาเพอหลบภยสงครามหลงเสยกรงศรอยธยา พ.ศ.2310 และมาตงหลกแหลงอยรมแมนาทาจน หลวงพอรดเจาอาวาสคนแรก เปนอดตพระราชาคณะกรงศรอยธยา แมในสมยสมเดจพระเจาตากสนมหาราชจะนมนตทานใหเขาไปจาพรรษาใน เมองหลวง เนองจากทรงฟนฟขนบธรรมเนยมประเพณสมยกรงศรอยธยาและทานบารงพระพทธศาสนาโดยสบหาพระภกษสงฆทมาจากกรงเกานมนตเขาไปจาพรรษาในกรงธนบร แตหลวงพอรดกประสงคจะจาพรรษาทวดน สมเดจพระเจาตากสนมหาราชทรงมขดของและทรงพระราชทานสงของหลายสง เชน พระยานมาศ (คานหาม) กระโถนถมปทม กานาชา และเรอกญญาจานวนอก 2 ลา ในสมยรชกาลท 5 วดทาพดเปนทรจกของเชอพระวงศ ไดแก กรมหลวงชมพรเขตอดมศกด เนองจากในขณะนนมเจาอาวาสใหญและรองเจาอาวาสใหญทมชอเสยง คอ หลวงพอแกวและหลวงพอชน (โสภณ วาราชนนนท และคณะ, 2540: 47 )

ดานประเพณ ศลปะ และวฒนธรรม เทศบาลเมองไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม (2554: 13) กลาวถงการจดกจกรรมประเพณ นอกจากตามวนเทศกาลตางๆ เชน วนขนปใหม วนสงกรานต วนลอยกระทง วนเขาพรรษาแลว เทศบาลเมองไรขงยงจดกจกรรมทเปนประเพณประจาทองถนไดแก การทาขวญขาวแมโพสพ และการแขงขนเรอยาว เพอเปนการอนรกษและสงเสรม ขนบธรรมเนยมประเพณของไทยใหคงอยสบไป

ดานภมปญญาทองถน ตาบลไรขงนน มภมปญญาชาวบานในดานตางๆ ทสาคญ มดงน

1. เถรอดเพล คณะกรรมการฝายประมวลเอกสารและจดหมายเหตในคณะกรรมการอานวยการเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 6 รอบ 5 ธนวาคม 2542 (2542: 118-120) กลาววา เถรอดเพลเปนเครองเลนชนดหนงทาจากชนไมไผเหลาใหเปนรปสเหลยมขนาดเลกแลวมการวางตาแหนงเพอบากไม เสรจแลวนามาประกอบไดอยางแนบเนยนเปนโตะหรอเครองตงศพไดอยางสวยงาม โดย ไมตองใชตะปเขาชวยแตอยางใด ผทไมมความรกไมสามารถประกอบใหเปนรปทรงตามทตองการได หรอหาก

สำนกหอ


61

ถอดเกบกไมสามารถทาไดเชนกน เถรอดเพลมตานานเลาตอกนมาวา มพระสงฆรปหนงชอหลวงตาโจยเปนพระลกวดจาพรรษาอยวดไทร อาเภอนครชยศร จงหวดนครปฐมหลวงตาโจยไดนารปแบบการทาไมสลกกล (เถรอดเพล)มาประยกตทาเปนของใช เชน ธรรมมาศเทศน และเครอง ตงศพดวยการใชรปแบบสลกกล ตอมานายสวาง ชสวรรณ เปนชางชาวทาพด อาย 77 ป ซงไดศกษาเรยนรกบหลวงตาโจย แลวไดนามาทาทวดทาพด อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม จนกระทงใน ป พ.ศ.2545 ไดรบคดเลอกจากสภาวฒนธรรมจงหวดนครปฐมใหเปนศลปนดเดนจงหวดนครปฐมสาขาชางฝมอ (การทาเถรอดเพล) จากนนไดถายทอดความรนายบญรอด โพธแดง เปนผสบทอดการทาเครองเลนเถรอดเพล เปนคนตอมา 2. งานแทงหยวก นายบญปลก ปลอดจนดาไดรบคดเลอกจากสภาวฒนธรรมจงหวดนครปฐมใหเปนศลปนดเดนจงหวดนครปฐม ปพ.ศ. 2545 สาขาชางทศนศลป (ชางแทงหยวก) งานแทงหยวกนนเปนภมปญญาไทยแขนงหนงซงใชประดบเมรลอยเปนเมรชวคราว สามารถถอดเกบไดในงานศพ โดยไดรบการถายทอดจากป และใชวชานเลยงครอบครว มลกๆ คอยเปนลกมอชวยในงานนมาตลอด วสดทสาคญในงานน ไดแก ตนกลวยนาวาหรอกลวยตานทยงเปนสาวหรอยงไมตกเครอ(มลก) โดยนามาลอกเอากาบออก เพอใชในการแทงเปนลวดลายตางๆ เชน ลายฟนปลา ลายฟนสาม ลายฟนหา เปนตน จากนนใชมดแหลมเลกมความคมสองดานแทงลงไปจนจบลายโดยไมตองยกมอออกเลย นอกจากนบางลายสามารถนามาใชไดทงสองแถบ เสรจแลวนาเอากระดาษองกฤษสตางๆมารองพนดานหลง เพอขบใหตวลวดลายดเดนชดและงดงามยงขน จากนนนาเขาประกอบกบเสาเชงตะกอนเพอบดบงเหลกภายในทรองรบโลงศพ ผลงานของทานทามานานถง 50 กวาป ในปจจบนมเมรเผาศพถาวรเกอบทกวด การแทงหยวกประดบเมรจงลดนอยลงอยางมากจนเกอบไมม ทานและลกๆ อาจเปนชางชวงสดทายของจงหวดนครปฐมกอาจเปนได (คณะกรรมการฝายประมวลเอกสารและจดหมายเหตในคณะกรรมการอานวยการเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 6 รอบ 5 ธนวาคม 2542, 2542: 120-121) 3. หตถกรรมพนบาน (เครองใชจากการจกสานเตยหนาม)

3.1 การสานเสอเตย นางกรอง เดชชาวนา อาย 72 ป อยบานเลขท 12 หมท 10

ตาบลไรขง ไดอนรกษการสานเสอเตยไวใหสญหายไปและสบทอดใหลกหลาน วสดทใชไดแก ใบเตยหนามโดยนาใบเตยทตดไดนน มาแบงเปนสเสนเทาๆกน ไปตากแดดไว 3-4 วน แลวนามาขดหรอรดโดยใชไมไผเหลาแบนขดใหเรยบ ขดประมาณ2 -3 ครง จากนนนามาสานลวดลายทสานใชแบบลายขดธรรมดาจนไดขนาดทตองการ เชน 4 คบหรอ 6 คบ (เทศบาลเมองไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม, 2554: 14)

สำนกหอ


62

3.2 การสานเสอเตย ปากลม จนทรบารง อาย 72 ป อยบานเลขท 8 หมท 11 ตาบลไรขง ไดอนรกษการสานหมอนเตยไวใหสญหายไปและสบทอดใหลกหลาน วสดทใช ไดแก ใบเตยหนาม ใยมะพราวหรอเสนเอน และกาบหมาก เมอตดใบเตยหนามจะตองชกหนามออกโดยใช ใยมะพราว หรอเสนเอนทาเปนบวงคลองนวมอชกจากโคนใบไปจนถงปลายใบ นาไปตากแดดไว 2-3 วน แลวนามาขดหรอรดโดยใชไมไผเหลาแบนขดใหเรยบ ขดประมาณ 2-3 ครง จากนนนามาสานเปนรปทรงกระบอกดวยลายธรรมดา ดานในยดดวยใบตองตากแหงปดหวทายดวยกาบหมากตดตามขนาด (เทศบาลเมองไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม, 2554: 14) ดานตานาน ภาษา และวรรณกรรม ตาบลไรขงนน ทกวนนตานานหลวงพอวดไรขงนนจากคาบอกเลาสบตอกนมาหรอทเรยกวา “มขปาฐะ” มหลายตานาน ดงน

ตานานท 1 ครงเมอสมเดจพระพฒาจารย(พก)ชาวเมองนครชยศร ไดมาตรวจเยยมวด ในเขตอาเภอสามพราน ไดเขาไปในพระอโบสถวดไรขง หลงจากกราบพระประธานแลว มความเหนวาพระประธานมขนาดเลกเกนไป จงบอกใหทานเจาอาวาสพรอมชาวบานไปอญเชญมาจากวดศาลาปนฯ

จงหวดพระนครศรอยธยา โดยวางลงบนแบบไมไผและนาลองมาตามลานา จากนนอญเชญขนประดษฐานในพระอโบสถ ตรงกบวนพระขน 15 คา เดอน 5 วนสงกรานตพอด

ตานานท 2 วดไรขงสรางเมอปกน พ.ศ. 2394 ตรงกบปสดทายในรชกาลท 3 ตนปในรชกาลท 4 สมเดจพระพฒาจารย (พก) ซงเปนชาวเมองนครชยศร ในขณะนนดารงสมณศกดเปน “พระธรรมราชานวตร” เปนพระราชาคณะปกครองทวดศาลาปนวรวหาร จงหวดพระนครศรอยธยาไดกลบมาสรางวดทบานเกดของตนทไรขง เมอสรางอโบสถเสรจแลวจงไดอญเชญพระพทธรปสาคญองคหนงจากกรงเกา (จงหวดพระนครศรอยธยา) มาเพอประดษฐานไวในพระอโบสถ แตการสรางยงไมเสรจสมบรณทานไดมรณภาพเสยกอน สวนงานทเหลออยพระธรรมราชานวตร (อาจ

จนทโชโต) หลานชายของทานจงดาเนนงานตอจนเรยบรอย และบรณะดแลมาโดยตลอดจนถงแกมรณภาพ

ตานานท 3 ตามตานานเปนเรองราวทเลาสบตอกนมาเกยวกบมพระพทธรปลอยนามา 5

องคกม 3 องคกมโดยเฉพาะในเรองทเลาวาม 5 องคนน ตรงกบคาวา “ปญจภาค ปาฏหารยกสนธโน”

ซงไดมการเลาเปนตานานวา ในกาลครงหนงมพนองชาวเมองเหนอ 5 คน ไดบวชเปนพระภกษในพระพทธศาสนาจนสาเรจเปนพระอรยบคคล ชนโสดาบน มฤทธอานาจทางจตมากไดพรอมใจกนตงสตยอธษฐานวา เกดมาชาตนจะขอบาเพญบารมชวยใหสตวโลกไดพนทกข แมจะตายไปแลว กจะขอสรางบารมชวยสตวโลกใหไดพนทกขตอไปจนกวาจะถงพระนพพาน ครนพระอรยบคคล

สำนกหอ


63

ทง 5 องคไดดบขนธไปแลว กเขาไปสถตในพระพทธรปทง 5 องคจะมความปรารถนาทจะชวยคนทางเมองใตทอยตดแมนาใหไดพนทกข จงไดพากนลอยนาลงมาตามลานาทง 5 สาย เมอชาวบานตามเมองทอยรมแมนาเหนเขา จงไดอญเชญและประดษฐานไวตามวดตางๆ มดงน พระพทธรปองคแรกลอยไปตามแมนาบางปะกง ขนสถตทวดโสธรวรวหาร เมองแปดรว จงหวดฉะเชงเทรา เรยกกนวา “หลวงพอโสธร” พระพทธรปองคท 2 ลอยไปตามแมนานครชยศร(ทาจน) ขนสถตทวดไรขงเมองนครชยศร เรยกกนวา “หลวงพอวดไรขง” พระพทธรปองคท 3 ลอยไปตามแมนาเจาพระยาขนสถตทวดบางพล เรยกกนวา “หลวงพอวดบางพล” แตบางตานานกวา หลวงพอวดบางพลเปนองคแรกในจานวน 5องค จงเรยกวา “หลวงพอโตวดบางพล” พระพทธรปองคท4 ลอยไปตามแมนา แมกลอง ขนสถตทวดบานแหลม เมองแมกลอง เรยกวา “หลวงพอวดบานแหลม” พระพทธรปองคท 5

ลอยไปตามแมนาเพชรบรขนสถตทวดเขาตะเคราเมองเพชรบร เรยกวา “หลวงพอวดเขาตะเครา” สวนตานานของเมองนครปฐมนนเลาวามพระ3 องคลอยนามาพรอมกนและแสดงปาฏหารยเขาไปยงบานศรมหาโพธ ซงมตนโพธใหญอย จงไดเรยกตาบลนนวา “บางพระ”พระพทธรป 3 องคลอยไปจนถงปากนาทาจนแลวกลบลอยทวนนาขนมาใหมจงเรยกตาบลนนวา “สามประทวน” หรอ

“สมปทวน” แตเนองจากตาบลทชาวบานพากนไปชกพระขนฝงเพอขนประดษฐาน ณ หมบานของตน แตทาไมสาเรจ ตองเปยกฝนและตากแดดตากลมจงไดชอวา “บานลานตากฟา” และ “บานตากแดด” ในทสดพระพทธรปองคแรกจงยอมสถต ณ วดไรขงเรยกกนวา “หลวงพอวดไรขง" สวนองคท 2 ลอยนาไปแลวสถตขนทวดบานแหลมจงหวดสมทรสงคราม เรยกวา “หลวงพอวดบานแหลม”

และองคท 3 ลอยตามนาไปตามจงหวดเพชรบร แลวขนสถตทวดเขาตะเครา เรยกวา “ หลวงพอวดเขาตะเครา” (วดไรขง, 2553: 25-26)

สรปไดวาตาบลไรขงเปนชมชนทตงบรเวณทราบลมดนอดมสมบรณ มแมนาทาจนไหลผานและมลาคลองหลายสาย จงมผคนทงชาวไทยและจนตงถนฐานอาศยมายาวนาน ตงแตในสมยพระเจาอยหวบรมโกศแหงกรงศรอยธยา โดยมวดทาพดเปนหลกฐานทางดานโบราณสถานทสาคญ นอกจากนยงมสงศกดสทธทเปนทเคารพนบถอและหลอหลอมคนในชมชนใหเปนหนงเดยวคอ หลวงพอวดไรขง กอใหเกดความหลากหลายทางดานวฒนธรรมและภมปญญาไดแก เถรอดเพล งานแทงหยวก และหตถกรรมจากเตยหนาม อกทงยงมตานานความเชอตาง ๆ ทเลาสบทอดตอกนมา จงควรคาแกชนรนหลงเรยนรสบตอไป

สำนกหอ


64

งานวจยทเกยวของ

ในการดาเนนงานวจยเรอง การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 ผวจยไดศกษางานวจยทเกยวของกบการพฒนาหนงสออานเพมเตม ดงน

สมถวล ศรออน (2546: 51-53) ไดสรางหนงสออานเพมเตมเรอง สบสานงานอาชพทองถน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดสมทรสาคร มวตถประสงคเพอสรางหนงสออานเพมเตม เรอง สบสานงานอาชพทองถน ใชเปนสอประกอบการเรยนการสอนในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม และเพอศกษาความคดเหนของผเชยวชาญดานเนอหา ผสอน และนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม เรอง สบสานงานอาชพทองถน โดยมขนตอนในการพฒนาหนงสอ คอ ศกษาเอกสาร วเคราะหสงเคราะหมาเรยบเรยงเปนหนงสออานเพมเตม หาประสทธภาพของหนงสอ กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก 1) ผเชยวชาญดานเนอหาอาชพในทองถนจานวน 5 คน 2) ผเชยวชาญดานการเขยนหนงสอ จานวน 3 คน 3) ผสอนรายวชาสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ชนมธยมศกษาตอนตน จานวน 20 คน และนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาตอนตน จานวน 200 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1) หนงสออานเพมเตม เรองสบสานงานอาชพทองถน 2) แบบสอบถามความคดเหนเกยวกบหนงสออานเพมเตม เรองสบสานงานอาชพทองถน จานวน 4 ฉบบ สาหรบผเชยวชาญดานเนอหาผเชยวชาญดานการเขยนหนงสอ ผสอน และนกเรยน ผลการวจย พบวา 1) ผเชยวชาญทางการศกษาดานเนอหาและดานการเขยนหนงสอ ผสอนและนกเรยนมความคดเหนวา เนอหาใชภาษาของหนงสออานเพมเตม เรอง สบสานงานอาชพทองถนสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน

จงหวดสมทรสาคร มความเหมาะสมอยในระดบมาก 2) ดานการจดภาพและรปเลม ผเชยวชาญดานการเขยนและผสอนมความคดเหนอยในระดบมากเชนเดยวกน สวนนกเรยนมความคดเหนในดานการจดภาพและรปเลมอยในระดบมากทสด 3) ดานประโยชนในการนาไปใช ทกกลมมความคดเหนวาอยในระดบมากทสด

นชนารถ ยมจนทร (2546: 52-59) ไดสรางหนงสออานเพมเตมเรองฮตสบสองในวถชวตชาวศรสะเกษ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดศรสะเกษ มวตถประสงคเพอสรางหนงสออานเพมเตม เรองฮตสบสองในวถชวตชาวศรสะเกษ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน

จงหวดศรสะเกษ ขนตอนการพฒนาหนงสอ คอ ศกษาเอกสาร เกบขอมลภาคสนาม โดยใชการสงเกตแบบมสวนรวมแตไมเตมเวลา และการสมภาษณแบบไมเปนทางการ นาขอมลวเคราะหสงเคราะหมาเรยบเรยงเปนหนงสออานเพมเตม หาประสทธภาพของหนงสอ กลมตวอยางทใชในการวจย คอ ผทรงคณวฒตรวจสอบความถกตองของเนอหาจานวน 5 คน ผเชยวชาญดานการพฒนาหนงสอ จานวน

สำนกหอ


65

3 คน ผสอนรายวชาสงคมศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน ประเมนคณภาพหนงสอ จานวน 30 คน นกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดศรสะเกษ ประเมนคณภาพหนงสอ จานวน 200 คนเครองมอทใชในการวจย ไดแก 1) หนงสออานเพมเตม เรอง ฮตสบสองในวถชวตชาวศรสะเกษ 2) แบบสอบถามความคดเหนจากผทรงคณวฒ 3) แบบสอบถามความคดเหนจากผเชยวชาญดานการพฒนาหนงสอสาหรบเดก 4) แบบสอบถามความคดเหนจากผสอนวชาสงคมศกษา 5) แบบสอบถามความคดเหนจากนกเรยน ผลการวจยพบวา 1) คณภาพของหนงสออานเพมเตมในดานเนอหาสาระมความถกตองรอยละ 99.00 2) คณภาพของหนงสออานเพมเตมทประเมนโดยผเชยวชาญดานการพฒนาหนงสอ

มระดบคะแนนเฉลยโดยรวมอยในเกณฑด 3) คณภาพของหนงสออานเพมเตมทประเมนโดยผสอนมระดบคะแนนเฉลยอยในเกณฑด 4) คณภาพของหนงสออานเพมเตมทประเมนโดยนกเรยนอยในเกณฑด

นรนดร เนตรภกด (2547: 51-52) ไดสรางหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนของเรา : อาเภอบวใหญจงหวดนครราชสมา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (ชวงชนท 3) มวตถประสงค 1) เพอสรางหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนของเรา : อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 (ชวงชนท 3) ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 2) เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1(ชวงชนท 3) ทเรยนโดยใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนของเรา : อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา 3) เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนของเรา : อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา โดยมขนตอนในการพฒนาหนงสอ คอ ศกษาเอกสาร เกบขอมลภาคสนาม วเคราะหสงเคราะหมาเรยบเรยงเปนหนงสออานเพมเตม หาประสทธภาพของหนงสอ และทดลองใชหนงสออานเพมเตม กลมตวอยางทใชในการวจย นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1โรงเรยนเทศบาล 2 (สหกรณสมทบ) อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา จานวน 34 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1) หนงสออานเพมเตม เรองชมชนของเรา : อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา 2) แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอน-หลงเรยนแบบปรนย 4 ตวเลอก จานวน 40 ขอ 3) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยน ผลการวจย 1) หนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนของเรา:จงหวดนครราชสมาทสรางขน มประสทธภาพสงกวาเกณฑทตงไว คอมคาประสทธภาพเทากบ 84.00/80.95 2) นกเรยนทเรยนโดยใชหนงสออานเพมเตม เรองชมชนของเรา : อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา รอยละ 91.18 มคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนสงกวารอยละ 80 ของคะแนนเตม 3) นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (ชวงชนท 3) มความคดเหนเกยวกบหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนของเรา : อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา อยในระดบ มความเหมาะสมมากทสด

สำนกหอ


66

เจนวทย อสสวโร (2548: 47-51) ไดสรางหนงสออานเพมเตม เรองสโตยสสตล สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาชวงชนท 3 จงหวดสตล มวตถประสงคเพอสรางหนงสออานเพมเตม ในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สาหรบนกเรยนชวงชนท 3 จงหวดสตล และเพอศกษาความคดเหนของผเชยวชาญ ผสอน และนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม เรอง สโตยสสตล โดยมขนตอนในการพฒนาหนงสอคอ ศกษาเอกสาร วเคราะหสงเคราะหมาเรยบเรยงเปนหนงสออานเพมเตมและหาประสทธภาพของหนงสอ กลมตวอยางทใชในการวจย คอ 1) ผเชยวชาญดานเนอหา จานวน 3 คน 2) ผเชยวชาญดานการพฒนาหนงสอ จานวน 3 คน 3) ผสอนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม จานวน 14 คน 4) นกเรยนระดบชวงชนท 3 จานวน 120 คน โดยใชวธสมแบบแบงชน ผลการวจยพบวา 1)ไดหนงสออานเพมเตมในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สาหรบนกเรยนชวงชนท3 จงหวดสตล 2) ผเชยวชาญดานเนอหา มความเหนวาเนอหาสวนใหญมความถกตอง 3) ผเชยวชาญดานการพฒนาหนงสอ ผสอน และนกเรยน มความคดเหนวาคณภาพของหนงสอมความเหมาะสมในระดบมาก

รตนา ศรตระกล (2549: 97-103) ไดพฒนาหนงสออานเพมเตมเพอพฒนาคณธรรมจรยธรรมดานความมวนย สาระพระพทธศาสนา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานเหลาโงง สานกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต2 มวตถประสงค 1) เพอพฒนาหนงสออานเพมเตมเพอพฒนาคณธรรมจรยธรรมดานความมวนย สาระการเรยนรพระพทธศาสนา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 2) เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ความมวนย สาระการเรยนรพระพทธศาสนา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทเรยนโดยใชหนงสออานเพมเตม 3) เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทมตอการเรยนโดยใชหนงสออานเพมเตม และ4) เพอศกษาพฤตกรรมคณธรรมจรยธรรมดานความมวนยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โดยมขนตอนในการพฒนาหนงสอ คอ ศกษาเอกสาร งานวจยทเกยวของเรยบเรยงเปนหนงสออานเพมเตม ประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตมโดยผเชยวชาญหาประสทธภาพของหนงสอ และทดลองใชหนงสอ กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จานวน 17 คน โดยใชวธสมแบบเจาะจง เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1) หนงสออานเพมเตมสงเสรมคณธรรมจรยธรรมดานความมวนย จานวน 5 เรอง 2) แผนการจดการเรยนร จานวน 5แผน 3) แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองความมวนย เปนแบบทดสอบแบบเลอกตอบชนด 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ 4) แบบวดความพงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนและ5) แบบประเมนพฤตกรรมคณธรรมจรยธรรมดานความมวนย จานวน 30 ขอ ผลการวจยพบวา 1) ประสทธภาพหนงสออานเพมเตม

สำนกหอ


67

เพอพฒนาคณธรรม จรยธรรมดานความมวนย สาระการเรยนรพระพทธศาสนา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 มประสทธภาพตามเกณฑ 90.12/82.16 ซงสงกวาเกณฑ 80/80 ทตงไว 2) ผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ความมวนย สาระการเรยนรพระพทธศาสนา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมของนกเรยน ชนประถมศกษาปท 6 สงกวากอนเรยน อยางมนยทางสถตทระดบ.01 3) ความพงพอใจของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ทเรยนดวยหนงสออานเพมเตม มความพงพอใจในระดบมาก และ 4)ผลการประเมนพฤตกรรมคณธรรม จรยธรรมดานความมวนยของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 เปนไปในทางบวกอยในระดบมาก

สพรรณ สตะวงศ (2550: 51-52) ไดสรางหนงสออานเพมเตม เรองเมองโบราณเชยงแสน

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สาหรบนกเรยนชวงชนท3 ชนปท 1 โรงเรยนราชประชานเคราะห15 (เวยงเกาแสนภวทยาประสาท)สานกงานเขตพนทการศกษาเชยงรายเขต 3 มวตถประสงค 1) เพอหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม เรองเมองโบราณเชยงแสน 2) เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอคณภาพของหนงสออานเพมเตม เรอง เมองโบราณเชยงแสน

3) เพอสรางหนงสออานเพมเตมในสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองเมองโบราณเชยงแสนสาหรบนกเรยนชวงชนท 3 ชนปท 1โรงเรยนราชประชานเคราะห 15 โดยมขนตอนในการพฒนาหนงสอ คอ ศกษาเอกสาร เกบขอมลภาคสนาม วเคราะหสงเคราะหมาเรยบเรยงเปนหนงสออานเพมเตม หาประสทธภาพของหนงสอ กลมตวอยางทใชในการวจย คอ ผเชยวชาญดานการสรางหนงสอสาหรบเดก จานวน 5 ทาน ผเชยวชาญดานการสอนจานวน 3 ทาน นกเรยนระดบชวงชนท 3 ชนปท 1 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2549 โรงเรยนราชประชานเคราะห 15 จานวน 30 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1) แบบวเคราะหหาดชนความสอดคลองระหวางแบบทดสอบกบจดประสงคการเรยนร 2) แบบสอบถามความคดเหนของผเชยวชาญทมตอคณภาพของหนงสออานเพมเตม 3) แบบฝกหด เรอง เมองโบราณเชยงแสน สาหรบนกเรยนชวงชนท 3 ชนปท 1 จานวน 50 ขอ 4) แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอน-หลงเรยนแบบปรนย 4 ตวเลอก จานวน 40 ขอ 5) แบบตรวจหนงสอเสรมประสบการณ ผลการวจย 1) ผเชยวชาญระบความเหนวา หนงสออานเพมเตม เรอง เมองโบราณเชยงแสนผานการประเมนคณภาพของหนงสอใหเปนหนงสออานเพมเตมระดบชวงชนท 3 ชนปท 1ได 2) หนงสออานเพมเตม เรองเมองโบราณเชยงแสน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมทผวจยสรางขนมประสทธภาพเทากบ 87.72/82.25 สงกวามาตรฐานทกาหนด 80/80 3) จากผลการสอบถามความคดเหนของนกเรยน จานวน 30 คนทมตอหนงสออานเพมเตม เรอง เมองโบราณเชยงแสน ดานประสทธภาพของหนงสอมคณภาพอยระดบ 5 รอยละ 55.11 หมายถงมคณภาพดมาก

สำนกหอ


68

โสภา สขวทยาภรณ (2551: 63-65) ไดสรางหนงสออานเพมเตม สาระภมปญญาทองถน วชาสงคมศกษา เรอง เรองเลาจากผเฒาวงตะเคยน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มวตถประสงค 1) เพอสรางและหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม สาระภมปญญา วชาสงคมศกษา เรอง เรองเลาจากผเฒาวงตะเคยน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาสงคมศกษาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ระหวางกอนการเรยนกบหลงการเรยนโดยใชหนงสออานเพมเตมสาระภมปญญาทองถนวชาสงคมศกษา เรอง เรองเลาจากผเฒาวงตะเคยน โดยมขนตอนในการพฒนาหนงสอ คอ ศกษาเอกสาร เกบขอมลภาคสนาม วเคราะหสงเคราะหมาเรยบเรยงเปนหนงสออานเพมเตม หาประสทธภาพของหนงสอ และทดลองใชหนงสอ กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1โรงเรยนบานวงตะเคยน อาเภอแมสอด จงหวดตาก ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2551 จานวน 28 คน เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1) หนงสออานเพมเตมเรอง เรองเลาจากผเฒาวงตะเคยน 2) แบบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอน- หลงเรยนแบบปรนย 4 ตวเลอก จานวน 40 ขอ 3) แผนการจดการเรยนร ผลการวจยพบวา 1) หนงสออานเพมเตมสาระภมปญญาทองถน วชาสงคมศกษาเรองเรองเลาจากผเฒาวงตะเคยน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มประสทธภาพ 80.00/79.87 2) ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงเรยนโดยใชหนงสออานเพมเตมสาระภมปญญาทองถนวชาสงคมศกษา เรอง เรองเลาจากผเฒาวงตะเคยน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

อมรา ชวนขยน (2552: 154-156) ไดพฒนาหนงสออานเพมเตม เรอง แหลงเรยนรในเขตเทศบาลตาบลหนองขาว มวตถประสงค1) เพอสรางหนงสออานเพมเตม เรอง แหลงเรยนรในเขตเทศบาลตาบลหนองขาว สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 2) ศกษาผลการเรยนรของนกเรยนหลงอานหนงสออานเพมเตม เรอง แหลงเรยนรในเขตเทศบาลตาบลหนองขาว 3) ศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม เรองแหลงเรยนรในเขตเทศบาลตาบลหนองขาว ขนตอนการพฒนาหนงสอ ศกษาเอกสาร เกบขอมลภาคสนามจากการสมภาษณเชงลกผทรงคณวฒดานภมปญญาทองถน จานวน 13 คน วเคราะหสงเคราะหมาเรยบเรยงเปนหนงสออานเพมเตม หาประสทธภาพของหนงสอ และทดลองใช เครองมอทใชในการวจย ไดแก 1) หนงสออานเพมเตม เรอง แหลงเรยนรในเขตเทศบาลหนองขาว 2) แบบทดสอบหลงเรยน แบบปรนย 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ 3) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยน กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/5โรงเรยนวสทธรงษ จงหวดกาญจนบร จานวน 45 คน ผลการวจยพบวา 1) หนงสออานเพมเตม เรองแหลงเรยนรในเขตเทศบาลตาบลหนองขาวทสรางขนมคาประสทธภาพเทากบ 93.19/83.11 สงกวาเกณฑทกาหนด 2) ผลการเรยนรของนกเรยนหลงอานหนงสออานเพมเตม เรองแหลงเรยนรในเขตเทศบาลตาบลหนองขาว มคารอยละ 83.11 ซงสงกวา

สำนกหอ


69

เกณฑทตงไว คอ รอยละ 75 และ 3) นกเรยนมความคดเหนตอหนงสออานเพมเตม เรองแหลงเรยนรในเขตเทศบาลตาบลหนองขาวในภาพรวมอยในระดบมาก

ภาวณ ดานศระวานชย (2553: 73-74) ไดพฒนาหนงสออานเพมเตม เรอง ยาถนแดนเครง สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดนครศรธรรมราช มวตถประสงค 1) เพอพฒนาหนงสออานเพมเตม เรอง ยาถนแดนเครง สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดนครศรธรรมราชใหมประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 2) เปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงอานหนงสออานเพมเตม เรอง ยาถนแดนเครง สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดนครศรธรรมราช และ 3) ศกษาความคดเหนของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดนครศรธรรมราชทมตอหนงสออานเพมเตม เรอง ยาถนแดนเครง ขนตอนการพฒนาหนงสอ คอ ศกษาเอกสาร เกบขอมลภาคสนามจากการสมภาษณเชงลกจากผมความร จานวน 41 คน และจดประเดนสนทนากลมกลมพระสงฆ ผรในทองถน ผนาชมชนจานวน 10 คน เพอตรวจสอบความถกตองของเนอหา วเคราะหสงเคราะหมาเรยบเรยงเปนหนงสออานเพมเตม ประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตมโดยผเชยวชาญ หาประสทธภาพของหนงสอและทดลองใช กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1โรงเรยนชะอวดวทยาคาร จานวน 30 คน เครองมอทใชในการวจย ไดแก 1) หนงสออานเพมเตม เรองยาถนแดนเครง 2) แบบทดสอบวดผลสมฤทธกอน-หลงเรยน แบบปรนย 30 ขอ 3) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยน ผลการวจยพบวา 1) หนงสออานเพมเตม เรอง ยาถนแดนเครง จงหวดนครศรธรรมราชทสรางขน มคาประสทธภาพเทากบ 88.24/80.72 เปนไปตามเกณฑทกาหนด 2) นกเรยนมผลการเรยนรกอนและหลงอานหนงสออานเพมเตม เรองยาถนแดนเครง แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01 โดยผลการเรยนรหลงอานสงกวากอนอาน และ 3) นกเรยนมความคดเหนตอหนงสออานเพมเตม เรอง ยาถนแดนเครง ในภาพรวมอยในระดบมากทสด

จากการศกษางานวจยทเกยวกบการพฒนาหนงสออานเพมเตม เปนการวจยประเภทวจยและพฒนา (R&D) สวนใหญประกอบดวยขนตอนทสาคญ ประกอบดวย 1) ศกษาขอมลเอกสาร 2) เกบขอมลภาคสนาม โดยใชการสงเกตแบบมสวนรวม การสมภาษณ และการจดสนทนากลมผร เพอตรวจสอบความถกตองของขอมล 3) วเคราะหสงเคราะหมาเรยบเรยงเปนหนงสออานเพมเตม 4) หาประสทธภาพของหนงสอ โดยประเมนจากผเชยวชาญทางดานเนอหา ผเชยวชาญทางดานการพฒนาหนงสอ ผสอน และนกเรยน และ 5) การทดลองใชกบนกเรยน เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธหลงจากการอานหนงสอ และสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม โดยจากงานวจยดงกลาวมผลการวจยเปนไปในแนวทางเดยวกนวา ผลสมฤทธหลงการใชหนงสออานเพมเตมสงขน และผลการประเมนดานความคดเหน พบวาผประเมนและนกเรยนมความพงพอใจตอหนงสอ

สำนกหอ


70

อานเพมเตมนนอยในระดบมากหรอมากทสด นอกจากนหนงสออานเพมเตมบางเลมเปดโอกาสใหนกเรยนประเมนความกาวหนาของตนเองได ระหวางการอานหนงสอโดยการทาแบบฝกหดทายบททมแทรกในเนอหาแตละบท แสดงใหเหนวาหนงสออานเพมเตมชวยเพมพนความรใหแกนกเรยน และสงเสรมใหนกเรยนแสวงหาความรดวยตนเอง แตอยางไรกตามจากการศกษาขนตอนการวจยเกยวกบการพฒนาหนงสออานเพมเตม ยงไมปรากฏในประเดนการสารวจลกษณะของหนงสอ อานเพมเตมจากนกเรยนและคร สาหรบนามาใชพฒนาหนงสออานเพมเตม ผวจยจงสนใจทจะนามาขนตอนดงกลาวมาใชในงานวจยครงน เพอใหไดหนงสออานเพมเตมทสนองความตองการของนกเรยน คร และทองถนอยางแทจรง สาหรบนามาใชพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบชนมธยมศกษาปท 1

สรป จากเอกสารและงานวจยตางๆ ทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาหนงสออานเพมเตมเปนสอสงพมพทเสรมสรางประสบการณนอกเหนอจากหลกสตร ชวยเพมพนความร สงเสรมใหนกเรยนแสวงความรดวยตนเองตามความสามารถ และความตองการของตนสนองความอยากรอยากเหนมจนตนาการ สงผลใหนกเรยนมความรเพมสงขน ในงานวจยการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง สาหรบชนมธยมศกษาปท 1 ประกอบดวยขนตอน ดงน ขนตอนท 1 การพฒนาและหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง โดยแบงเปน 2 สวนดงน สวนท 1 การศกษาขอมลทองถนของชมชนไรขง และลกษณะของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง มขนตอน คอ 1) การศกษาหลกสตร หนงสอ ตารา งานวจย 2) สารวจลกษณะของหนงสออานเพมเตม 3) เกบขอมลภาคสนาม และ4) จดสนทนากลมจากผรในทองถน เพอตรวจสอบความถกตองของเนอหา สวนท 2 การจดทารปเลมและหาประสทธภาพหนงสออานเพมเตม มขนตอน คอ 1) กาหนดประเภทหนงสอ 2) กาหนดจดประสงค3) กาหนดระดบผอานกลมเปาหมาย 4) ศกษาความสนใจและความตองการของผอาน 5) กาหนดเนอหา/หวเรอง /ชอเรอง 6) กาหนดโครงสรางเนอหา/โครงเรอง 7) กาหนดแนวการเขยน 8) กาหนด/ศกษาแหลงขอมลศกษาคนควาอางอง 9) กาหนดลกษณะรปเลมและตนฉบบตรวจสอบคณภาพโดยผเชยวชาญ เพอนาไปปรบปรงแกไขกอนนาไปทดลองใชกบนกเรยนแบบหนงตอหนง (One to One Tryout) แบบกลมเลก (Small Group Tryout) และแบบภาคสนาม (Field Tryout) ขนตอนท 2 การทดลองใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยนาหนงสออานเพมเตมไปใชจรงกบกลมตวอยาง

สำนกหอ


บทท 3

วธดาเนนการวจย

การวจยเรอง การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เปนการวจยเชงทดลอง

(Experimental Research) ซงผวจยไดดาเนนการทดลองตามแผนการวจยกอนทดลอง (Pre Experimental Designs) โดยมรายละเอยดในการดาเนนการวจย ดงน

ขนตอนท 1 การพฒนาและหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง โดยแบงเปน 2 สวน ดงน

1.1 การศกษาขอมลทองถนของชมชนตาบลไรขง และลกษณะของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง มขนตอนคอ 1) การศกษาหลกสตร หนงสอ ตารา งานวจย 2) สารวจลกษณะของหนงสออานเพมเตม 3) เกบขอมลภาคสนาม และ 4) จดสนทนากลมจากผรในทองถน เพอตรวจสอบความถกตองของเนอหา 1.2 การจดทารปเลมและหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม มขนตอนคอ

1) กาหนดประเภทหนงสอ 2) กาหนดจดประสงค 3) กาหนดระดบผอานกลมเปาหมาย 4) ศกษาความสนใจและความตองการของผอาน 5) กาหนดเนอหา/หวเรอง /ชอเรอง 6) กาหนดโครงสรางเนอหา/โครงเรอง 7) กาหนดแนวการเขยน 8) กาหนด/ศกษาแหลงขอมลศกษาคนควาอางอง 9) กาหนดลกษณะรปเลมและตนฉบบตรวจสอบคณภาพโดยผเชยวชาญ เพอนาไปปรบปรงแกไขกอนนาไปทดลองใชกบนกเรยนแบบหนงตอหนง (One to One Tryout) แบบกลมเลก (Small Group Tryout) และแบบภาคสนาม (Field Tryout) ขนตอนท 2 การทดลองใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยนาหนงสออานเพมเตมไปใชจรงกบกลมตวอยาง

สำนกหอ


72

ขอบเขตการวจย

ขอบเขตการวจยครงนประกอบดวย ประชากรและกลมตวอยาง ตวแปรทศกษา เนอหา ระยะเวลาทใชในการทดลอง ดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดไรขงวทยา ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 15 หองเรยน รวม 661 คน

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1/3 ของโรงเรยนวดไรขงวทยาทกาลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 35 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) โดยการใชหองเรยนเปนหนวยสม

2. ตวแปรทศกษา สาหรบในการวจยครงน ประกอบดวย

2.1 ตวแปรอสระ (Independent Variable) คอ หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง 2.2 ตวแปรตาม (Dependent Variables) คอ

2.2.1 ผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง

2.2.2 ความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง 3. เนอหา ในการวจยในครงนใชพนทตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ซงมเนอหาในการนามาพฒนาเปนหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ดงน

3.1 ลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง (สาระภมศาสตร)

3.2 ประวตความเปนมาของตาบลไรขง และสถานทสาคญของตาบลไรขง (สาระประวตศาสตร)

3.3 รปแบบการปกครอง วถชวต ภมปญญาทองถน และบคคลสาคญของตาบลไรขง (สาระหนาทพลเมอง วฒนธรรม และการดาเนนชวต)

3.4 อาชพของคนไรขงจากอดตสปจจบน (สาระเศรษฐศาสตร)

3.5 ความเชอและประเพณทสาคญของคนไรขง (สาระศาสนา ศลธรรมและจรยธรรม)

สำนกหอ


73

4. ระยะเวลาทใชทดลอง ระยะเวลาทใชในการทดลองหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 ในคาบเรยนรายวชา ส21104 ประวตศาสตร จานวน 1 คาบตอสปดาห เปนเวลาจานวน 10 สปดาห แบบแผนการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) ผวจยไดดาเนนการทดลองตามแผนการวจยกอนทดลอง (Pre Experimental Designs) แบบกลมเดยวทดสอบกอนและทดสอบหลงเรยน (The One-Group Pretest-Posttest Design) (มาเรยม นลพนธ, 2551: 144) มดงน

ตารางท 3 แบบแผนการวจย

ทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง

กอนใชหนงสออานเพมเตม

ทดลอง ทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง

หลงใชหนงสออานเพมเตม

T1 X T2

เมอ T1 หมายถง การทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง กอนใชหนงสออานเพมเตม

X หมายถง การใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง T2 หมายถง การทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง หลงใชหนงสออานเพมเตม

เครองมอทใชในการวจย

ผวจยไดกาหนดเครองมอทใชในการวจย ดงน 1. หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงประกอบดวย 5 บท เพอใหครอบคลม 5 สาระของกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ดงน

บทท 1 ถนนทไรขง (สาระภมศาสตร)

บทท 2 เรองเลาคนไรขง (สาระประวตศาสตร)

บทท 3 วถคนวถไรขง (สาระหนาทพลเมอง ฯ)

บทท 4 ทากนถนไรขง (สาระเศรษฐศาสตร)

บทท 5 งานบญคนไรขง (สาระศาสนา ศลธรรมและจรยธรรม)

สำนกหอ


74

2. แผนการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 5 แผน

ประกอบดวย แผนการจดการเรยนรท 1 เรองถนนทไรขง แผนการจดการเรยนรท 2 เรองเรองเลาคนไรขง แผนการจดการเรยนรท 3 เรองวถคนวถไรขง แผนการจดการเรยนรท 4 เรองทากนถนไรขง และแผนการจดการเรยนรท 5 เรองงานบญคนไรขง รวมทงสน 10 ชวโมง

3. แบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงการใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 1 ฉบบเปนแบบทดสอบปรนยชนด 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ กาหนดคาคะแนนคอ ตอบถก 1 คะแนน ถาตอบผด 0 คะแนน 4. แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระ การเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 1 ฉบบ แบงออกเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 สอบถามความคดเหนทมตอหนงสออานเพมเตม ซงมประเดนการประเมนตามแบบของกรมวชาการกระทรวงศกษาธการ ไดแก 1) ดานลกษณะรปเลมและการพมพ 2) ดานเนอหาและการใชภาษา 3) ดานภาพประกอบ 4) ดานแบบฝกหดทายบท และ 5) ดานประโยชนทไดรบจากการอานหนงสออานเพมเตม โดยใชมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด

ตอนท 2 เปนขอเสนอแนะเพมเตม โดยใหนกเรยนแสดงความคดเหนทมตอหนงสออานเพมเตม จานวน 1 ขอ

การสรางเครองมอในการวจย

ผวจยดาเนนการสรางเครองมอ โดยมรายละเอยด ดงน

1. หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงประกอบดวย 5 บท เพอใหครอบคลม 5 สาระของกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม มขนตอนในการสราง ดงน

1.1 ศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา (ปรบปรง พทธศกราช 2554) กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

1.2 ศกษาแนวคดเกยวกบการพฒนาหนงสออานเพมเตม ในประเดนดงน 1) ความหมาย ลกษณะและองคประกอบของหนงสออานเพมเตม 2) รปแบบการเขยนหนงสออานเพมเตมประเภท

สำนกหอ


75

สารคด 3) ขนตอนการสราง ออกแบบ และจดทารปเลมหนงสออานเพมเตม 4) การหาประสทธภาพหนงสออานเพมเตม 5) การประเมนหนงสออานเพมเตม 6) ทฤษฎทเกยวของกบการพฒนาหนงสออานเพมเตม และงานวจยทเกยวของกบการพฒนาหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เพอนามาใชในการพฒนาหนงสออานเพมเตมใหมคณภาพและเหมาะสมกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

1.3 ศกษาวเคราะหขอมลตาบลไรขง จากเอกสารทเกยวของตาบลไรขง ประกอบดวย หนงสอวฒนธรรมสามพราน หนงสอวฒนธรรม พฒนาการทางประวตศาสตร เอกลกษณและภมปญญา จงหวดนครปฐม หนงสอตานานประวตวดไรขง หลกสตรโรงเรยนวดไรขงวทยา และสภาพของชมชนไรขง นามากาหนดเปนหวขอเรองของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง โดยกาหนดหวขอเรองหลกใหครอบคลมกบ 5 สาระ ไดแก

1) ลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง (สาระภมศาสตร) 2) ประวตความเปนมาของตาบลไรขง (สาระประวตศาสตร) 3) รปแบบการปกครอง วถชวต วฒนธรรมทองถน และบคคลสาคญของตาบลไรขง (สาระหนาทพลเมอง ฯ) 4) อาชพของคนไรขงจากอดตสปจจบน (สาระเศรษฐศาสตร) 5) ความเชอและประเพณทสาคญของคนไรขง (สาระศาสนา ศลธรรมและจรยธรรม) 1.4 การสมภาษณนกเรยนและครเกยวกบลกษณะของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง สมภาษณนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 จานวน 15 คน โดยจาแนกกลมนกเรยนเกง

ปานกลาง ออน อยางละ 5 คน และคร จานวน 10 คนโดยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสรางลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงผวจยกาหนดคณสมบตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 และคร ดงน

คณสมบตของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ในการจาแนกกลมนกเรยนเกง ปานกลาง และออนจากระดบผลการเรยนเฉลย รายวชากลมสาระสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เพอใหไดขอมลลกษณะของหนงสออานเพมเตมทครอบคลมกบกลมนกเรยนทมความสามารถคละกน ดงน

กลมนกเรยนเกง คอ กลมนกเรยนทมระดบผลการเรยนเฉลย รายวชากลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม อยในระดบ 3.00-4.00

กลมนกเรยนปานกลาง คอ กลมนกเรยนทมระดบผลการเรยนเฉลย รายวชากลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม อยในระดบ 2.00-2.99

กลมนกเรยนออน คอ กลมนกเรยนทมระดบผลการเรยนเฉลย รายวชากลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม อยในระดบตากวา 2.00

สำนกหอ


76

คณสมบตของคร ซงมคณสมบตตามทผวจยกาหนด ดงน เปนครทมประสบการณการสอนในกลมสาระการเรยนการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เปนระยะไมนอยกวา 15 ป เพอใหไดขอมลลกษณะของหนงสออานเพมเตมทมสาระทองถนไรขงสอดคลองกบการจด การเรยนรกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม 1.4.1 ขนตอนการสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสรางลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มรายละเอยด ดงน

ขนตอนท 1 ศกษาเอกสารทเกยวของ สารวจพนทตาบลไรขง และศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอเกยวกบการสรางแบบสมภาษณ วธการสมภาษณ และการเกบขอมลจากการสมภาษณ ขนตอนท 2 นาขอมลจากขนตอนท 1 มาสรางเปนแบบสมภาษณแบบโครงสรางลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง โดยลกษณะของแบบสมภาษณแบบมโครงสรางลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง มรายละเอยด ดงน

ตอนท 1 สอบถามดานสถานภาพและขอมลทวไปของผใหการสมภาษณเกยวกบชอ-สกล และอาย จานวน 2 ขอ ตอนท 2 ขอคาถามทใชในการสมภาษณเกยวกบลกษณะของหนงสออานเพมเตม

แบงเปน 2 สวน ดงน

1. ขอคาถามสาหรบนกเรยน จานวน 1 ขอ ไดแก สงทนกเรยนอยากรในบรเวณชมชนไรขง ประกอบดวยอะไรบาง

2. ขอคาถามสาหรบคร จานวน 2 ขอ ไดแก ดานเนอหาในหนงสออานเพมเตม

และดานลกษณะของหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง

ขนตอนท 3 นาแบบสมภาษณแบบมโครงสรางลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง เสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอใหขอเสนอแนะ ซงอาจารยทปรกษาวทยานพนธใหขอเสนอแนะวาควรปรบขอคาถามใหมความชดเจน สน และกระชบมากยงขน ขนตอนท 4 นาแบบสมภาษณแบบมโครงสรางลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง มาปรบปรงตามขอเสนอแนะ ของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

สำนกหอ


77

ขนตอนท 5 นาแบบสมภาษณแบบมโครงสรางลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขงทปรบปรงแกไขแลว ไปใชสมภาษณกบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 และครโรงเรยนวดไรขงวทยา 1.4.2 วเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณ และการถอดแถบบนทกเสยง มาวเคราะหขอมล โดยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) เพอนาขอมลทไดจากการสมภาษณ มากาหนดเปนประเดนคาถาม เพอนามาใชในการเกบขอมลภาคสนามตอไป

1.5 การเกบขอมลภาคสนาม โดยการสารวจพนท การสมภาษณโดยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสราง ประกอบดวย กลมพระสงฆ ผรในทองถน กลมชาวบาน และผนาชมชน ซงมคณสมบตตามทผวจยกาหนดขน แบงออกเปน 4 กลม ดงน

พระสงฆ ซงตองอาศยหรอจาพรรษาอยในตาบลไรขง เปนเจาอาวาสวด และรองเจาอาวาสในตาบลไรขง เปนระยะไมนอยกวา 30 ป

ผรในทองถน ซงตองเกดและอาศยอยในตาบลไรขง เปนระยะไมนอยกวา 30 ป เปนผทไดรบการยกยองจากทองถนในดานตางๆ ไดแก ดานประวตศาสตร ดานภมปญญาทองถนดานประเพณและวฒนธรรมในทองถน หรอผทนกวชาการทแตงตารา เอกสารเกยวกบตาบลไรขง ชาวบาน ซงเปนคนทมพนเพเปนคนตาบลไรขงเดม ตองเกดอาศยอยในตาบลไรขง เปนเวลาไมนอยกวา 30 ป ผนาชมชน ซงเปนคนทมพนเพเปนคนตาบลไรขงเดม ตองเกดอาศยอยในตาบล ไรขง เปนเวลาไมนอยกวา 30 ป เคยดารงตาแหนงเปนผใหญบาน กานน นายกองคการบรหารสวนตาบล นายกเทศมนตรตาบลไรขง เปนเวลาไมนอยกวา 5 ป

1.5.1 ขนตอนการสรางแบบสมภาษณแบบมโครงสรางขอมลทองถนของชมชนตาบลไรขง มรายละเอยด ดงน

ขนตอนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอเกยวกบการสราง แบบสมภาษณ วธการสมภาษณ และการเกบขอมลจากการสมภาษณ

ขนตอนท 2 นาขอมลทไดจากขนตอนท 1 มาสรางแบบสมภาษณ ซงกาหนดขอบเขตของเนอหาจากโครงเรองทนามาใชพฒนาหนงสออานเพมเตม โดยลกษณะของแบบสมภาษณแบบมโครงสรางขอมลทองถนของชมชนไรขง มรายละเอยด ดงน

ตอนท 1 สอบถามดานสถานภาพและขอมลทวไปของผใหการสมภาษณ เกยวกบเพศ อาย อาชพ ระดบการศกษา จานวน 4 ขอ ตอนท 2 ประเดนทใชในการสมภาษณเกยวกบขอมลทองถนของตาบลไรขง มประเดนทใชในการสมภาษณ ดงน

สำนกหอ


78

1. ดานลกษณะทางกายภาพ

1.1 ทตง ขนาด อาณาเขตของตาบลไรขง มลกษณะอยางไร

1.2 สภาพภมประเทศ ภมอากาศ ตาบลไรขง มลกษณะเปนอยางไร

1.3 ทรพยากรธรรมชาตสตวนา และพชนาของตาบลไรขงทพบหายาก หรอสญพนธไปแลว มอะไรบาง

2. ดานประวตความเปนมา 2.1 การตงถนฐานของชาวไรขงเขามาอาศยตงแตสมยใด และตง ถนฐานอยทบรเวณใด

2.2 ภมนามของชอหมบานในตาบลไรขง มอะไรบาง และมทมาอยางไร

2.3 ตานานทสาคญของตาบลไรขง มอะไรบาง และมความเปนมาอยางไร

2.4 วดไรขงและวดทาพด มประวตความเปนมาอยางไร

3. ดานวถชวต

3.1 รปแบบการปกครองของตาบลไรขงในอดต-ปจจบนมลกษณะการปกครองอยางไร

3.2 จากสภาพภมศาสตรสงผลใหชาวไรขง มความเปนอยและวถการดาเนนชวตอยางไร

3.3 ความเชอของชาวไรขงมอะไรบาง และมความเปนมาอยางไร

3.4 ภมปญญาทองถนของของชาวไรขง มอะไรบาง และมขนตอนการทาอยางไร

4. ดานบคคลทสาคญ

4.1 หลวงพอแกว มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

4.2 หลวงพอชน มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชน ไรขงในเรองใด

4.3 พระอบาลคณปมาจารย (ปญญา อนทป โญ) มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

4.4 ครภมปญญาทสาคญของตาบลไรขง

สำนกหอ


79

1. นายบญปลก ปลอดจนดา (ชางแทงหยวก) มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

2. นายสวาง ชสวรรณ (ชางทาเครองเลนเถรอดเพล) มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

3. นายบญรอด โพธแดง (ชางทาเครองเลนเถรอดเพล) มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

5. ดานอาชพทสาคญ

5.1 อาชพทานาของชาวไรขง มลกษณะอยางไร 5.2 อาชพทาสวนผลไม มลกษณะอยางไร

5.3 การคาขายแลกเปลยนสนคาของชาวไรขงทตลาดทาเกวยน มลกษณะอยางไร

6. ประเพณทสาคญ

6.1 งานประจาปของหลวงพอวดไรขง และวดทาพดมความสาคญและความเปนมาอยางไร

6.2 ประเพณการทาขวญขาวมความเปนมา และวธปฏบตอยางไร

ตอนท 3 ขอเสนอแนะอน ๆ

ขนตอนท 3 นาแบบสมภาษณแบบมโครงสรางขอมลทองถนไรขง เสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอใหขอเสนอแนะ ซงอาจารยทปรกษาวทยานพนธใหขอเสนอแนะวาควรเพมเตมคาถามครอบคลมกบหวขอเรองทไดจากการสมภาษณลกษณะของหนงสออานเพมเตม ขนตอนท 4 นาแบบสมภาษณแบบมโครงสรางขอมลทองถนไรขงมาปรบปรงตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ ขนตอนท 5 นาแบบสมภาษณแบบมโครงสรางขอมลทองถนไรขงทปรบปรงแกไขแลวไปใชสมภาษณเกบขอมลภาคสนามตอไป

1.5.2 ขนตอนในการสมภาษณ มดงน

1. สรางความไววางใจโดยการพดซงกนและกน โดยพดคยสนทนาเรองราวทวไปใหภาษาใหเหมาะกบผสมภาษณ พรอมทงขออนญาตใชเครองบนทกเสยง กลองถายรป ประกอบการสมภาษณ

2. ผวจยสมภาษณทละประเดน และมการสรปสาระสาคญทไดกอนเรมตนสมภาษณประเดนใหม

สำนกหอ


80

3. เมอสมภาษณครบทกประเดนผสมภาษณ ทบทวน สรปสาระสาคญทไดจากการสมภาษณ และแสดงความขอบคณผใหสมภาษณ

1.5.3 วเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณ และการถอดแถบบนทกเสยงมาวเคราะหขอมล โดยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) เพอใหไดขอมลสาหรบนามาใชตรวจสอบความถกตองจากการจดสนทนากลมตอไป 1.6 จดสนทนากลม เพอตรวจสอบเนอหาความถกตองของขอมลเกยวกบตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม จากทผวจยไดศกษาจากเอกสาร ตารา งานวจย การสารวจพนท และการสมภาษณมารวบรวมวเคราะหรวมกบผรวมจดสนทนากลม ไดแก กลมพระสงฆ ผรในทองถน ชาวบาน และผนาชมชน จานวน 10 คน จากประเดนการจดสนทนากลมเกยวกบขอมลตาบลไรขง 1.6.1 ขนตอนการสรางแบบประเดนสนทนากลม มรายละเอยด ดงน

ขนตอนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎ จากหนงสอเกยวกบการจดประเดนสนทนากลม

ขนตอนท 2 นาขอมลทไดจากขนตอนท 1 มาสรางเปนแบบประเดนสนทนากลม ซงกาหนดขอบเขตของเนอหาจากโครงเรองทนามาใชพฒนาหนงสออานเพมเตม โดยลกษณะของแบบประเดนสนทนากลม เรอง ขอมลทองถนไรขง มรายละเอยด ดงน

ตอนท 1 ขอมลทวไป

ตอนท 2 ประเดนทใชในการจดสนทนากลม เกยวกบขอมลทองถนของชมชนตาบลไรขง ดงน

1. ดานลกษณะทางกายภาพ

1.1 ทตง ขนาด อาณาเขตของตาบลไรขง มลกษณะอยางไร

1.2 สภาพภมประเทศและภมอากาศของตาบลไรขง มลกษณะเปนอยางไร

1.3 ทรพยากรธรรมชาตสตวนา และพชนาของตาบลไรขงทพบหายาก หรอสญพนธไปแลว มอะไรบาง

2. ดานประวตความเปนมา 2.1 การตงถนฐานของชาวไรขงเขามาอาศยตงแตสมยใด และตงถนฐานอยทบรเวณใด

2.2 ภมนามของชอหมบานในตาบลไรขง มอะไรบาง และมทมาอยางไร

2.3 ตานานทสาคญของตาบลไรขงมอะไรบางและมความเปนมาอยางไร 2.4 วดไรขงและวดทาพด มประวตความเปนมาอยางไร

สำนกหอ


81

3. ดานวถชวต

3.1 รปแบบการปกครองของตาบลไรขงในอดต-ปจจบน มลกษณะการปกครองอยางไร

3.2 จากสภาพภมศาสตรสงผลใหชาวไรขง มความเปนอยและวถการดาเนนชวตอยางไร

3.3 ความเชอของชาวไรขงมอะไรบาง และมความเปนมาอยางไร

3.4 ภมปญญาทองถนของของชาวไรขง มอะไรบาง และมขนตอนการทาอยางไร

4. ดานบคคลทสาคญ

4.1 หลวงพอแกว มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

4.2 หลวงพอชน มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชน ไรขงในเรองใด

4.3 พระอบาลคณปมาจารย (ปญญา อนทป โญ) มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

4.5 ครภมปญญาทสาคญของตาบลไรขง

1. นายบญปลก ปลอดจนดา (ชางแทงหยวก) มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

2. นายสวาง ชสวรรณ (ชางทาเครองเลนเถรอดเพล) มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

3. นายบญรอด โพธแดง (ชางทาเครองเลนเถรอดเพล) มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

5. ดานอาชพทสาคญ

5.1 อาชพทานาของชาวไรขง มลกษณะอยางไร 5.2 อาชพทาสวนผลไม มลกษณะอยางไร

5.3 การคาขายแลกเปลยนสนคาของชาวไรขงทตลาดทาเกวยน มลกษณะอยางไร

6. ประเพณทสาคญ

6.1 งานประจาปของหลวงพอวดไรขง และวดทาพดมความสาคญ และความเปนมาอยางไร

สำนกหอ


82

6.2 ประเพณการทาขวญขาวมความเปนมา และวธปฏบตอยางไร ตอนท 3 ประเดนทใชในการจดสนทนากลมเพอรบทราบขอเสนอแนะ ขนตอนท 3 สรางแบบประเดนสนทนากลมขอมลทองถนไรขง เสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอใหขอเสนอแนะ ซงอาจารยทปรกษาวทยานพนธใหขอเสนอแนะวาควรปรบแกการใชคาถามใหมความชดเจนมากขน ขนตอนท 4 นาแบบประเดนสนทนากลมขอมลทองถนไรขง มาปรบปรงตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ขนตอนท 5 นาแบบประเดนสนทนากลมขอมลทองถนไรขงทปรบปรงแกไขแลว นาไปจดประเดนสนทนากลมตอไป

1.6.3 ขนตอนในการจดสนทนากลม มดงน 1. ผวจยแนะนาวตถประสงคของการจดสนทนากลม พรอมทงขออนญาตใชเครองมอประกอบการจดประเดนสนทนากลม เชน กลองถายรป เครองบนทกเสยง บนทกระหวางการดาเนนการจดสนทนากลม

2. สรางบรรยากาศความไววางใจใหผเขารวมสนทนารสกสบายใจ และไววางใจทจะแสดงความคดเหน

3. ดาเนนการสนทนากลมตามประเดนการจดสนทนากลม

4. ผวจยทบทวนสรปประเดนทไดจากการแสดงความคดเหนจากผเขารวมประเดนการจดสนทนากลม และแสดงความขอบคณผเขารวมประเดนการจดสนทนากลม

1.6.4 วเคราะหขอมลทไดจากการการจดสนทนากลม และการถอดแถบบนทกเสยง มาวเคราะหขอมล โดยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) แลวนาเสนอขอมลแบบพรรณนาความ เพอใหไดขอมลทผานการตรวจสอบเนอหาความถกตองของขอมลเกยวกบตาบลไรขง มาใชในการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ตอไป

จากทกลาวมาขางตนสรปขนตอนการไดมาของขอมลทองถนไรขง สาหรบนามาใชพฒนาหนงสออานเพมเตม ดงน 1) เรมจากการศกษาขอมลตาบลไรขงจากเอกสาร ตาราตางๆ นามากาหนดเปนหวขอเรองหลกในหนงสออานเพมเตมใหครอบคลมกบ 5 สาระของกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม 2) การสมภาษณนกเรยนและครเกยวกบลกษณะของหนงสออานเพมเตม เรองชมชนคนไรขง ทงดานเนอหาทนาสนใจและรปแบบของหนงสออานเพมเตม โดยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสรางลกษณะของหนงสออานเพมเตม 3) การเกบขอมลภาคสนามจากการสารวจพนทและการสมภาษณ โดยใชแบบสมภาษณแบบมโครงสราง และ 4) การจดสนทนากลม ตรวจสอบเนอหาความถกตองของขอมลเกยวกบตาบลไรขง โดยใชแบบประเดนสนทนากลมขอมล

สำนกหอ


83

ทองถนไรขง ซงในทกขนตอนนทาใหไดขอมลทองถน ไรขงทตรงตามความตองการของนกเรยนคร และทองถน อกทงมความถกตองสาหรบนามาจดทารปเลมหนงสออานเพมเตมขนตอนตอไป 1.7 การจดทารปเลมหนงสออานเพมเตม ในงานวจยนไดยดแนวคดขนตอนการพฒนาหนงสออานเพมเตมของจนตนา ใบกาซย เปนหลกในการพฒนาหนงสออานเพมเตม ซงมการลาดบขนตอนใหสอดคลองกบงานวจย โดยในขนตอนศกษาความสนใจและความตองการของผอานผวจยไดเพมการสารวจลกษณะของหนงสออานเพมเตมจากนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 และคร โดยใชการสมภาษณเพอใหการพฒนาหนงสออานเพมเตมครงน ตรงตามความตองการของนกเรยน คร และทองถนมากยงขน มขนตอนดงน

1.7.1 กาหนดประเภทหนงสอ

งานวจยครงนผวจยไดพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1โดยเลอกรปแบบประเภทสารคด เนองจากผวจยมจดประสงคมงทจะใหสารประโยชน และความรเปนสาคญ

1.7.2 กาหนดจดประสงค ผวจยไดกาหนดจดประสงค ในการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เพอเปนสอสงพมพทเสรมสรางประสบการณนอกเหนอจากหลกสตรเกยวกบเรองราวของทองถน ไรขง โดยมงเนนใหนกเรยนไดเรยนรเรองราวในของไรขง ซงจะกอใหนกเรยนเกดความร ความเขาใจ สามารถนาไปใชในชวตประจาวนได ตลอดจนมเจตคตทด เกดความภาคภมใจในทองถนไรขง

1.7.3 กาหนดระดบผอานกลมเปาหมาย

ผวจยไดใชพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 ซงอยในกลมชวงอายระหวาง 12 -14 ป (กอนวยรน) 1.7.4 ศกษาความสนใจและความตองการของผอาน

ผวจยศกษาขอมลจากการสมภาษณลกษณะของหนงสออานเพมเตม จากนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 และครมาใชสรางหนงสออานเพมเตมตรงตามความตองการของนกเรยน คร และชมชนมากยงขน

1.7.5 กาหนดเนอหา/หวเรอง/ชอเรอง ในงานวจยครงนผวจยไดกาหนดเนอหา/หวเรองโดยมการบรณาการ สาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมทง 5 สาระ สาหรบนามาใชในการพฒนา

สำนกหอ


84

หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง

ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ประกอบดวย 1. ลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง 2. ประวตความเปนมาของตาบลไรขง

3. วถชวต ภมปญญาของคนไรขง 4. บคคลสาคญของตาบลไรขงในอดต

5. อาชพของคนไรขงจากอดตสปจจบน

6. ความเชอ และประเพณทสาคญของคนไรขง 1.7.6 กาหนดแหลงขอมลศกษาคนควาอางอง

แหลงขอมลทใชในงานวจยครงน ประกอบดวย แหลงขอมลทตยภม ไดแก ตาราเอกสารทเกยวของตาบลไรขง งานวจยดานการพฒนาหนงสออานเพมเตม และแหลงขอมลปฐมภม ไดแก การสารวจพนทในตาบลไรขง การสมภาษณผรในทองถน พระสงฆ ชาวบาน และผนาชมชน นอกจากนตรวจสอบความถกตองของขอมลทรวบรวมไดโดยการจดสนทนากลม จากนนนาขอมลมาวเคราะห เรยบเรยง จดระเบยบขอมล เพอนามาใชในการพฒนาหนงสออานเพมเตม

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 1.7.7 กาหนดโครงสรางเนอหา/โครงเรอง โดยจดแบงเนอหาเปนบท มการบรณาการ 5 สาระในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม คอ สาระท 1 ศาสนา ศลธรรมและจรยธรรม สาระท 2 หนาทพลเมองและวฒนธรรม สาระท 3 เศรษฐศาสตร สาระท 4 ประวตศาสตร และสาระท 5 ภมศาสตร โดยตงชอเรองแตละบทใหสมพนธ โดยมองคประกอบดงน

1. สวนหนาของหนงสอ ประกอบดวย 1.1 ปกหนา - ปกหลง 1.2 ใบรองปก

1.3 หนาปกใน

1.4 คานา 1.5 สารบญ 1.6 คาชแจง 2. สวนเนอหาของหนงสอ ประกอบดวย

2.1 เนอหาและภาพประกอบ

สำนกหอ


85

บทท 1 ถนนทไรขง (สาระภมศาสตร)

บทท 2 เรองเลาคนไรขง (สาระประวตศาสตร)

บทท 3 วถคนวถไรขง (สาระหนาทพลเมอง ฯ)

บทท 4 ทากนถนไรขง (สาระเศรษฐศาสตร)

บทท 5 งานบญคนไรขง (สาระศาสนา ศลธรรมและจรยธรรม)

3. สวนทายของหนงสอ ประกอบดวย

3.1 แบบฝกหดทายบท 3.2 เฉลยแบบฝกหดทายบท 3.3 บรรณานกรม 3.4 ประวตผเรยบเรยง 1.7.8 กาหนดแนวการเขยน

ในงานวจยนผวจยพฒนาหนงสออานเพมเตมโดยใชวธการเขยนแบบเรยงความ เปนการเขยนเลาเรอง เนองจากเปนวธการเขยนทใหมงสาระความรกบนกเรยน มความยากงายเหมาะสมกบวย นาเสนอเนอหาแกผอานจะไดเกดความเพลดเพลน และคลอยตามไปกบผวจย 1.7.9 กาหนดลกษณะรปเลมและตนฉบบ

โดยงานวจยนไดพฒนาหนงสออานเพมเตม ประเภทสารคด สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 จงกาหนดลกษณะรปเลมและตนฉบบดงน ในรปเลมขนาด 16 หนายกพเศษ หรอ14.6 21เซนตเมตร ใชกระดาษถนอมสายตาในการพมพ มความยาวประมาณ 50 - 100 หนา ใชตวอกษรขนาด 16 พอยท ในการพมพดวยเครองคอมพวเตอร และมภาพประกอบทเนนภาพถายจากของจรง และภาพวาดลายเสน 1.8 นาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทพฒนาเสรจสมบรณ เสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอใหขอเสนอแนะ ซงอาจารยทปรกษาวทยานพนธใหขอเสนอแนะวาดานลกษณะรปเลม การพมพ ควรปรบการจดขอความในบางหนาไมใหแนนจนเกนไป ดานเนอหาและการใชภาษา ควรปรบการใชภาษาในบางเรองใหมความสละสลวยขนและเพมเตมสรปทายบทในแตละบท ดานภาพประกอบ ควรปรบภาพบางภาพทไมชดเจน มาปรบปรงตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

1.9 การตรวจสอบคณภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จากผเชยวชาญจานวน 2 คน ไดแก ผเชยวชาญดานการใชภาษา จานวน 1 คน และผเชยวชาญดานการผลตหนงสอ จานวน 1 คน โดยใชแบบตรวจสอบคณภาพของหนงสออานเพมเตมทผวจยสรางขนตามหลกเกณฑ

สำนกหอ


86

การตรวจหนงสอเสรมประสบการณของกรมวชาการ ซงผวจยกาหนดคณสมบตของผเชยวชาญดานการใชภาษาและผเชยวชาญดานการผลตหนงสอ ผเชยวชาญดานการใชภาษา จานวน 1 คน มคณสมบต คอ ตองเปนนกเขยนทมผลงานเปนทยอมรบ หรออาจารยมหาวทยาลยดานภาษาไทย หรอผทสาเรจการศกษาระดบปรญญาโท ดานภาษาไทย ผเชยวชาญดานการผลตหนงสอ (Lay Out) จานวน 1 คน ซงมคณสมบต คอ ตองเปนบรรณาธการหนงสอของสานกพมพ หรอนกวชาการทปฏบตหนาทเกยวกบการจดพมพรปเลมหนงสอ 1.9.1 ขนตอนการสรางแบบประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 1 มรายละเอยด ดงน

ขนตอนท 1 ศกษาแนวคด หลกการเกยวกบการประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตม

ขนตอนท 2 นาขอมลทไดจากขนตอนท 1 มาสรางเปนแบบประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตม ซงยดตามหลกเกณฑการประเมนหนงสอเสรมประสบการณของกรมวชาการโดยลกษณะของแบบประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตม มรายละเอยดดงน

ตอนท 1 สอบถามดานความคดเหนของผเชยวชาญทมตอหนงสออานเพมเตมแบงเปน 3 ดาน ไดแก ดานท 1 การประเมนคณภาพเนอหา แบงเปนดานเนอหา ดานการเสนอเนอหา และดานการใชภาษา ดานท 2 การประเมนดานกายภาพของหนงสอ แบงเปนดานองคประกอบอนของหนงสอ และดานการจดวางรปเลมหนงสอ ดานท 3 ดานคณคาและประโยชนทไดรบ ตอนท 2 ขอเสนอแนะอนๆ

ขนตอนท 3 เสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอใหขอเสนอแนะ ซงอาจารยทปรกษาวทยานพนธใหขอเสนอแนะวา ควรทาแรงเงาในหวขอรายการประเมน และควรปรบภาษาในขอคาถามบางขอใหชดเจนมากขน

ขนตอนท 4 นาแบบประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง มาปรบปรงตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ขนตอนท 5 นาแบบประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขงทปรบปรงแกไขแลวไปให

สำนกหอ


87

ผเชยวชาญดานการใชภาษาจานวน 1 คน และผเชยวชาญดานการผลตหนงสอจานวน 1 คนทคณสมบตตามทผวจยกาหนด ตรวจสอบคณภาพของหนงสออานเพมเตมในคราวเดยวกน

1.9.2 ผลการประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1โดยผเชยวชาญดานการใชภาษา จานวน 1 คน และผเชยวชาญดานการผลตหนงสอ จานวน 1 คน มผลปรากฏวาหนงสออานเพมเตมทผวจยสรางขน มคาเฉลยอยระหวาง 4.00 - 5.00 โดยมคาเฉลยเทากบ 4.19 (ดงภาคผนวก ค หนา 225 - 229) ซงผานเกณฑทตงไว คอ มคาเฉลยโดยภาพรวมมากกวา 3.50 ดงนนแสดงวาหนงสออานเพมเตมทผวจยสรางขนมความถกตองสมบรณและนาไปใชได 1.10 นาขอเสนอแนะจากผเชยวชาญ เพอปรบปรงหนงสออานเพมเตมใหมความสมบรณมากยงขน ซงผเชยวชาญใหขอเสนอแนะวาดานการประเมนคณภาพเนอหา ควรปรบขอความไมใหแนนจนเกนไปในบางหนา ดานการประเมนดานกายภาพของหนงสอและดานการจดวางรปเลมหนงสอ ควรปรบแบบฝกหดมเนนความหลากหลายมากกวาน และการวางภาพบางภาพควรมการเกรนนาบอกกวาใหทราบวาเปนเรองใด

1.11 หาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 ซงผวจยกาหนดคณสมบตในการจาแนกกลมนกเรยนเกง ปานกลาง และออนจากระดบผลการเรยนเฉลย รายวชากลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เพอใหนกเรยนมความสามารถคละกน ดงน

กลมนกเรยนเกง คอ กลมนกเรยนทมระดบผลการเรยนเฉลย รายวชา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม อยในระดบ 3.00-4.00

กลมนกเรยนปานกลาง คอ กลมนกเรยนทมระดบผลการเรยนเฉลย รายวชากลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม อยในระดบ 2.00-2.99

กลมนกเรยนออน คอ กลมนกเรยนทมระดบผลการเรยนเฉลย รายวชา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม อยในระดบตากวา 2.00

โดยมขนตอนหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม ดงน 1. การหาประสทธภาพแบบรายบคคล (Individual Tryout) นาหนงสออานเพมเตมไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของโรงเรยนวดไรขงวทยาทไมใชกลมตวอยาง คอ

เกง ปานกลาง ออน ระดบละ 1 คน จานวนทงหมด 3 คน และสมภาษณเพอดความเหมาะสมของเนอหา ความยากงายของภาษา ความเหมาะสมของการผลตรปเลม และคานวณหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม ซงกาหนดเกณฑเทากบ 85/85 ตามทกาหนดไว แลวนามาปรบปรงแกไขใหสมบรณยงขน

สำนกหอ


88

ผลการคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบรายบคคล หรอแบบหนงตอหนง (Individual Tryout หรอ One to One Tryout) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง จานวน 3 คน มคาประสทธภาพปรากฏผลดงตารางท 4 ดงน

ตารางท 4 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบรายบคคล หรอแบบหนงตอหนง

คะแนน

จานวนคน

จานวนเตม

คะแนนเฉลย

( x )

สวนเบยงเบนมาตรฐาน

(S.D.)

ประสทธภาพ

แบบฝกหดหลงใชหนงสออานเพมเตม

3 25 20.33 2.08 81.33

ผลการเรยนรหลงใชหนงสออานเพมเตม

3 30 24.00 4.58 80.00

จากตารางท 4 แสดงการทดสอบหาคาประสทธภาพแบบรายบคคล หรอแบบหนงตอหนง (Individual Tryout หรอ One to One Tryout) ไดคาประสทธภาพ (E1/ E2) เทากบ 81.33/80.00

(ดงภาคผนวก ค หนา 230) พบขอควรปรบปรงแกไข คอ หวขอเรองควรมสสน และควรเพมจานวนภาพประกอบมากขน ผวจยจงแกไขโดยการปรบปรงหวขอเรองแตละบทใหมสสน นาสนใจ และเพมจานวนภาพประกอบมากขน เพอขยายความเขาใจในเนอหามากยงขน ทงนคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม มคาเทากบ 81.33/80.00 ซงตากวาเกณฑทตงไวคอ 85/85 ทงนคาประสทธภาพทยอมรบใหถอคาความแปรปรวนระหวาง 2.5-5% นนคอ ประสทธภาพของสอการเรยนรไมควรตากวาเกณฑทตงไว 5% และคา E1หรอE2 ทคานวณไดจากการทดสอบประสทธภาพจะตองใกลเคยงกนและหางกนไมเกน 5% (สนนทา สนทรประเสรฐ, 2544: 60) ดงนนคาประสทธภาพแบบรายบคคลจงอยในเกณฑทยอมรบได 2. การหาประสทธภาพแบบกลมยอย (Small Group Tryout) นาหนงสออานเพมเตมไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 ของโรงเรยนวดไรขงวทยาทไมใชกลมตวอยาง คอ

เกง ปานกลาง ออนระดบละ 3 คน จานวนทงหมด 9 คน และสมภาษณเพอดความเหมาะสมของเนอหา

สำนกหอ


89

ความยากงายของภาษา ความเหมาะสมของการผลตรปเลม และคานวณหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตมกาหนดเกณฑเทากบ85/85 ตามทกาหนดไว แลวนามาปรบปรงแกไขใหสมบรณยงขน ผลการคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบกลมยอย (Small Group Tryout) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง คอ เกง ปานกลาง ออน ระดบละ 3 คน

จานวนทงหมด 9 คน มคาประสทธภาพปรากฏผลดงตารางท 5 ดงน

ตารางท 5 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบกลมยอย

คะแนน




( x )


(S.D.)



9 25 21.00 3.16 84.00


9 30 24.33 3.16 81.11

จากตารางท 5 แสดงการทดสอบหาคาประสทธภาพแบบกลมยอย (Small Group Tryout) ไดคาประสทธภาพ (E1/E2) เทากบ 84.00/81.11 (ดงภาคผนวก ค หนา 231) พบขอควรปรบปรงแกไข คอ การจดรปเลมควรมสสนแบงแยกแตละบทชดเจน และหวขอชอหนงสอหนาปกควรใชสใหโดดเดน นอกจากนการนาเสนอเนอหา มการใชคาบางคาทนกเรยนเขาใจ ผวจยจงแกไขโดยการปรบปรง การจดรปเลมมการใชสสนแบงแยกแตละบทชดเจน หวขอ ชอหนงสอหนาปกควรใชสใหโดดเดนมากยงขน และแกไขคาหรอประโยคทนกเรยนไมคอยเขาใจ ทงนคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม มคาเทากบ 84.00/81.11 ซงตากวาเกณฑทตงไวคอ 85/85 ทงนคาประสทธภาพทยอมรบใหถอคาความแปรปรวนระหวาง 2.5-5% นนคอ ประสทธภาพของสอการเรยนรไมควรตากวาเกณฑทตงไว 5%

และคา E1หรอ E2 ทคานวณไดจากการทดสอบประสทธภาพ จะตองใกลเคยงกนและหางกนไมเกน 5% (สนนทา สนทรประเสรฐ, 2544: 60) ดงนนคาประสทธภาพแบบกลมยอย จงอยในเกณฑทยอมรบได

สำนกหอ


90

3. การหาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Field Tryout) นาหนงสออานเพมเตมไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของโรงเรยนวดไรขงวทยาทไมใชกลมตวอยาง คอ เกง ปานกลาง ออน ระดบละ 10 คน จานวนทงหมด 30 คน และสมภาษณเพอดความเหมาะสมของเนอหา ความยากงายของภาษา ความเหมาะสมของการผลตรปเลม และคานวณหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม ซงกาหนดเกณฑเทากบ 85/85 ตามทกาหนดไว

ผลการคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบภาคสนาม (Field Tryout) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยางคอ เกง ปานกลาง ออน ระดบละ10

คน จานวนทงหมด 30 คน มคาประสทธภาพปรากฏผลดงตารางท 6 ดงน

ตารางท 6 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบภาคสนาม

คะแนน




( x )


(S.D.)



30 25 21.53 2.45 86.13


30 30 24.10 2.71 80.33

จากตารางท 6 แสดงการทดสอบหาคาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Field Tryout) ไดคาประสทธภาพ (E1/E2) เทากบ 86.13/80.33 (ดงภาคผนวก ค หนา 232-233) พบขอควรปรบปรงแกไข คอ ภาพประกอบบางภาพมขนาดเลกเกนไปและไมชดเจน และมการปรบเปลยนใชภาพวาดลายเสนแทน และการจดรปเลมไดเพมแถบสหมายเลขหนา แบงแยกเนอหาแตละบทอยางชดเจนใหงายตอการเปดอาน ทงนคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม มคาเทากบ 86.13/80.33 ซงคา E1 สงกวาเกณฑ แตคา E2 ยงตากวาเกณฑทตงไวคอ 85/85 ทงนคาประสทธภาพทยอมรบใหถอ คาความแปรปรวนระหวาง 2.5-5% นนคอ ประสทธภาพของสอการเรยนรไมควรตากวาเกณฑทตงไว 5% (สนนทา สนทรประเสรฐ, 2544: 60) ดงนนคาประสทธภาพแบบภาคสนาม จงอยในเกณฑทยอมรบได แตในครงนคา E1 และ E2 หางกนเกน 5% แสดงวากจกรรมทใหนกเรยนทากบการ

สำนกหอ


91

สอบหลงเรยนไมสมดลกน โดยคา E1 มากกวาคา E2 นนคอ งานทสอบหมายอาจจะงายกวาการสอบ (ชยยงศ พรหมวงศ, 2556: 11) แสดงวาแบบฝกหดทายบทงายเกนไป เนองจากคา E1หรอ E2 ทคานวณไดจากการทดสอบประสทธภาพ จะตองใกลเคยงกนและหางกนไมเกน 5% ดงนนผวจยปรบปรงแกไขแบบฝกหดทายบทใหมความยากมากขน จากนนผวจยจงนาไปใชกบนกเรยนกลมตวอยางตอไป

1.12 นาหนงสออานเพมเตม มาปรบปรงแกไขใหสมบรณยงขน กอนนาไปใชกบกลมตวอยางจรง

จากขนตอนการพฒนาหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สรปเปนแผนภมท 2 ไดดงน

สำนกหอ


92

แผนภมท 2 แสดงขนตอนการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ศกษาหลกสตรแกนกลางหลกสตร พทธศกราช 2551 และหลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน

ขนท 1

ขนท 2

สารวจพนทตาบลไรขง และสมภาษณกลมพระสงฆ ผรในทองถน กลมชาวบาน และผนาชมชน ขนท 5

จดสนทนากลม เพอตรวจสอบเนอหาความถกตองของขอมลเกยวกบตาบลไรขง ขนท 6

การจดทารปเลมหนงสออานเพมเตมตามแนวคดของจนตนา ใบกาซย ขนท 7

นาหนงสออานเพมเตมเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบ เสนอแนะ

แลวนามาปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ขนท 8

ตรวจสอบคณภาพ โดยผเชยวชาญดานภาษาและผเชยวชาญดานการผลตหนงสอ ขนท 9

ปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของผเชยวชาญดานภาษาและผเชยวชาญดานการผลตหนงสอ ขนท 10

นาหนงสออานเพมเตมไปทดลองใช (Try out) กบนกเรยนซงไมใชกลมตวอยาง ไดแก 1) ทดลองใชกบกลม 1:1:1 2) ทดลองใชกบกลม 3:3:3 3) ทดลองใชกบกลม 10:10:10

ขนท 11

นามาปรบปรงแกไขใหสมบรณยงขน กอนนาไปใชกบกลมตวอยางจรง ขนท 12

ศกษาแนวคด ทฤษฎ ตารา เอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการพฒนาหนงสออานเพมเตม

ขนท 3 ศกษาวเคราะหขอมลตาบลไรขง จากเอกสารทเกยวของตาบลไรขง

ขนท 4 สมภาษณนกเรยนและครเกยวกบลกษณะของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง

สำนกหอ


93

2. แผนการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงประกอบดวย 5 แผน ใชเวลาสอน 10 สปดาห สปดาหละ 1 คาบเรยน รวมทงสน 10 คาบเรยน มขนตอนการสรางดงน 2.1 ศกษาหลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา (ปรบปรง พทธศกราช 2554) กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

2.2 ศกษาหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง โดยแบงเนอหาภายในหนงสออานเพมเตมเปน 5 เรอง เพอนามาสรางเปนแผนการจดการเรยนร ดงน 1) ถนนทไรขง 2) เรองเลาคนไรขง 3) วถคนวถไรขง 4) ทากนถนไรขง และ 5) งานบญคนไรขง 2.3 สรางแผนการจดการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง จานวน 5 แผน ไดแก แผนการจดการเรยนรท 1 เรอง ถนนทไรขง จานวน 2 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 2 เรอง เรองเลาคนไรขง จานวน 2 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง วถคนวถไรขง จานวน 2 ชวโมง แผนการจดการเรยนรท 4 เรอง ทากนถนไรขง จานวน 2 ชวโมง และแผนการจดการเรยนรท 5 เรอง งานบญคน ไรขง จานวน 2 ชวโมง รวมทงสน 10 ชวโมง 2.4 นาแผนการจดการเรยนรทสรางขนเสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอใหขอเสนอแนะวากจกรรมการเรยนรแตละขนตอนควรมความชดเจน และควรปรบกจกรรมขนนาสบทเรยนใหมความนาสนใจมากยงขน 2.5 นาแผนการจดการเรยนรมาปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

2.6 นาแผนการจดการเ รยนร ทปรบปรงแลวใหผ เ ชยวชาญจานวน 3 คน ประกอบดวย 1) ผเชยวชาญดานการสอนสงคมศกษา 2) ผเชยวชาญดานเนอหา และ 3) ผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล เพอตรวจสอบความถกตองและความเทยงตรงเชงเนอหา (Content

Validity) แลวหาคาดชนคาความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence : IOC) โดยใหผเชยวชาญพจารณา ดงน

+ 1 แนใจวาแผนการจดการเรยนรมความเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงค

0 ไมแนใจวาแผนการจดการเรยนรมความเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงค - 1 แนใจวาแผนการจดการเรยนรไมมความเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงค

สำนกหอ


94

โดยพจารณาจากสตร

IOC = N

R

เมอ IOC หมายถง คาดชนความสอดคลองของขอคาถามกบ

จดประสงคการเรยนร

R หมายถง ผลคะแนนรวมความคดเหนของผเชยวชาญ N หมายถง จานวนผเชยวชาญ

คาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence : IOC) มคาตงแต 0.50 ขนไป ถอวามความสอดคลองกนในเกณฑทยอมรบได ซงจากการหาคาดชนความสอดคลองของผเชยวชาญ ไดเทากบ 1.00 (ดงภาคผนวก ค หนา 236-238) 2.7 นาแผนการจดการเรยนรมาปรบปรงแกไขใหสมบรณยงขนตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ ซงผเชยวชาญใหขอเสนอแนะวาการเขยนขอสรปทวไปควรเขยนใหชดเจนและเปนเหตเปนผลกน ปรบจดประสงคการเรยนรและกจกรรมในแผนการจดการเรยนรท 5 เรอง งานบญคนไรขงใหสมพนธกน และเพมขนตอนการจดกจกรรมใหนกเรยนบนทกสาระสาคญลงในสมดในทกแผนการจดการเรยนร กอนนาไปใชกบกลมตวอยางจรง

จากขนตอนการสรางเปนการจดการเรยนร สรปเปนแผนภมท 3 ไดดงน

สำนกหอ


95

แผนภมท 3 แสดงขนตอนการสรางแผนการจดการเรยนร โดยใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระ การเรยนรสงคมศกษาฯ เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ศกษาหลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา (ปรบปรง พทธศกราช 2554) กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ขนท 1

ขนท 2 ศกษาหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

เรอง ชมชนคนไรขง

ขนท 3 สรางแผนการจดการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง จานวน 5 แผน

ขนท 4 นาแผนการจดการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง เสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ใหขอเสนอแนะ

ขนท 5 ปรบปรงแผนการจดการเรยนรตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ขนท 6 นาแผนการจดการเรยนรทปรบปรงแลวใหผเชยวชาญจานวน 3 คน ตรวจสอบความถกตอง

และความเทยงตรงเชงเนอหา แลวหาคาดชนคาความสอดคลอง (IOC)

ขนท 7 นาแผนการจดการเรยนรมาปรบปรงแกไขใหสมบรณยงขนตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ

สำนกหอ


96

3. แบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงการใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง จานวน 1 ฉบบ เปนแบบทดสอบปรนยชนด 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ กาหนดคาคะแนน คอ ตอบถก 1 คะแนน ถาตอบผด 0 คะแนน โดยมขนตอนในการสรางแบบทดสอบ ดงน

3.1 ศกษาหลกสตรหลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐานโรงเรยนวดไรขงวทยา (ปรบปรง พทธศกราช 2554) กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

เกยวกบมาตรฐานการเรยนร สาระการเรยนร เนอหา และการวดประเมนผล 3.2 ศกษาแนวคด ทฤษฎ หลกการและวธการสรางเครองมอในการวดและประเมนผล 3.3 ศกษาหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง โดยแบงเนอหาภายในหนงสออานเพมเตมเปน 5 เรอง เพอนามาสรางเปนแผนการจดการเรยนร ดงน 1) ถนนทไรขง 2) เรองเลาคนไรขง 3) วถคนวถไรขง 4) ทากนถนไรขง และ 5) งานบญคนไรขง

3.4 สรางแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง โดยวเคราะหแบบทดสอบวดผลการเรยนรตามระดบความรของนกเรยนทแสดงพฤตกรรมดานพทธพสยตามแนวคดของเบนจามน บลม (Bloom ’s Taxonomy, 2001) จานวน 30 ขอใหมความสอดคลองกบวตถประสงค และครอบคลมเนอหาในหนงสออานเพมเตม ดงตารางวเคราะหขอสอบ ดงน

ตารางท 7 ตารางวเคราะหแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง

ผลการเรยนร

ความร ค

วามจา

ความเขา

ใจ

การนาไปใช

การวเค

ราะห

การปร

ะเมนค

า

การสร

างสรรค

รวม


1) บอกทตงและอาณาเขตของตาบลไรขงได 1 1

2) อธบายลกษณะการปกครองของตาบลไรขงได 1 1

3) อธบายลกษณะภมประเทศ ภมอากาศ และ ทรพยากรธรรมชาตของตาบลไรขงได

1 1 2

สำนกหอ


97

ตารางท 7 ตารางวเคราะหแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง (ตอ)


ความร ค

วามจา


ใจ


การวเค

ราะห

การปร

ะเมนค

า

การสร

างสรรค

รวม


4) นกเรยนวเคราะหภมประเทศ ภมอากาศของ

ตาบลไรขงทสงผลตอการดาเนนชวต

1 1 2

5) อธบายทรพยากรธรรมชาตของตาบลไรขงได 1 1

6) นกเรยนอธบายลกษณะและสภาพทวไปทางสงคม การศกษา ศาสนา อาชพของประชากรในตาบลไรขงได

1 1

บทท 2 เรองเลาคนไรขง

7) อธบายประวตความเปนมา ภมนาม ตานาน ทสาคญของตาบลไรขงได

1 1 2

8) วเคราะหเหตการณสาคญทางประวตศาสตรของตาบลไรขงในอดตได

1 2 3

บทท 3 วถคนไรขง

9) อธบายวถชวต ภมปญญา วฒนธรรมทองถน ของผคนตาบลไรขงได

1 1 2

10) วเคราะหปจจยสงผลตอการเปลยนแปลงวถ ชวตของผคนในอดตและปจจบนตาบลไรขงได

1 1

11) ยกตวอยางและวเคราะหผลงานบคคลทสาคญ ของตาบลไรขงได

1 2 3

บทท 4 ทากนถนไรขง

12) ระบอาชพทสาคญในทองถนได 1 1 2 13) อธบายการเปลยนแปลงของอาชพในอดต

และปจจบนของตาบลไรขงได 1 1 1 3

สำนกหอ


98

ตารางท 7 ตารางวเคราะหแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง (ตอ)


ความร ค

วามจา


ใจ


การวเค

ราะห

การปร

ะเมนค

า

การสร

างสรรค

รวม

บทท 5 งานบญคนไรขง

14) อธบายความเปนมาและความสาคญของ โบราณสถานในทองถนตาบลไรขงได

1 1 1 3

15) บอกคณคาของของศาสนสถานทสาคญใน

ทองถนตาบลไรขงได

1 1 2

16) อธบายประเพณทสาคญตาบลไรขงได 1 1

รวม 6 8 2 10 1 3 30

ทงนผวจยตองออกแบบทดสอบวดผลการเรยนรจานวนทงสน 60 ขอ เพอนาไปหาคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบ กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง แลวจงคดเลอกขอสอบทไดตามเกณฑทกาหนดใหคงเหลอ 30 ขอ

3.5 นาแบบทดสอบวดผลการเรยนร เสนอใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบและใหขอเสนอแนะ ซงอาจารยทปรกษาวทยานพนธใหขอเสนอแนะวา ควรออกขอสอบใหมความสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร และควรปรบขอคาถามและตวเลอกคาตอบใหมความชดเจนมากยงขน จากนนปรบปรงแกไขแบบทดสอบวดผลการเรยนรตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ 3.6 นาแบบทดสอบวดผลการเรยนรทสรางขนใหผเชยวชาญจานวน 3 คน ไดแก ผเชยวชาญดานเนอหา ผเชยวชาญดานภาษา และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล ตรวจดความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยพจารณาความสอดคลองรายขอของแบบทดสอบกบผลการเรยนรทคาดหวง แลวนาความคดเหนของผเชยวชาญมาหาคาดชนความสอดคลอง ซงดชนคาความสอดคลอง (IOC) มากกวาหรอเทากบ 0.50 แสดงวา ขอสอบมความเทยงตรง ถาขอสอบทม คาดชนความสอดคลอง (IOC) นอยกวา 0.50 จะตองนาไปปรบปรงแกไข เพอใหไดขอสอบจานวน

30 ขอ โดยมเกณฑ ดงน

สำนกหอ


99

ใหคะแนน + 1 หมายถง แนใจวาขอสอบวดตรงจดประสงคขอนน

ใหคะแนน 0 หมายถง แนใจวาขอสอบวดตรงจดประสงคขอนนหรอไม ใหคะแนน - 1 หมายถง แนใจวาขอสอบไมตรงจดประสงคขอนน

โดยผลของการหาดชนคาความสอดคลอง (IOC) ของผเชยวชาญโดยมคาเฉลยทงฉบบ เทากบ 0.93 ไดคาสงสดเทากบ 1.00 คาตาสดเทากบ 0.67 (ดงภาคผนวก ค หนา 213-220) 3.7 นาแบบทดสอบวดผลการเรยนรทไดจากการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Analysis) จากผเชยวชาญ จานวน 3 คน ไดแก ผเชยวชาญดานเนอหา ผเชยวชาญดานภาษา และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผลมาปรบปรงแกไข แลวนาไปทดลอง (Tryout)

กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1/1 ทไมใชกบกลมตวอยาง จานวน 30 คน เพอหาคาความยากงาย (p) ของแบบทดสอบวดผลการเรยนรไดคาระหวาง 0.23–1.00 (ดงภาคผนวก ค หนา 221-223) โดยใชเกณฑความยากงาย 0.20 – 0.80 และเพอหาคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบไดคาระหวาง 0.20-0.47 โดยใชเกณฑคาอานาจจาแนกตงแต 0.20 ขนไป (มาเรยม นลพนธ, 2551: 186-188) ทงนผวจยไดคดเลอกแบบทดสอบวดผลการเรยนรใหคงเหลอ 30 ขอตามพฤตกรรมดานพทธพสยทกาหนดไว 3.8 นาแบบทดสอบวดผลการเรยนรทคดเลอกแลวจานวน30 ขอ มาหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบ โดยใชสตร KR - 20 ซงไดคาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง เทากบ 0.95 เพอนาไปทดลองใชตอไป

3.9 นาแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง ไปใชเปนเครองมอในการวจยโดยทดลองกบกลมตวอยาง จากขนตอนการสรางการสรางแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง สรปเปนแผนภมท 4 ไดดงน

สำนกหอ


100

แผนภมท 4 แสดงขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ศกษาหลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา (ปรบปรง พทธศกราช 2554) กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

ขนท 1

ขนท 2

ขนท 3 ศกษาหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

เรอง ชมชนคนไรขง

ขนท 4

นาแบบทดสอบวดผลการเรยนรทปรบปรงแลว ใหผเชยวชาญ จานวน 3 คน ตรวจสอบความถกตองและความเทยงตรงของเนอหา แลวหาคาดชนความสอดคลอง (IOC)

ขนท 5

สรางแบบทดสอบปรนย เรอง ชมชนคนไรขง จานวน 30 ขอ ตามแนวคดของเบนจามน บลม

ขนท 6

นาแบบทดสอบวดผลการเรยนรใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบ แลวนามาแกไขตามปรบปรง ขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

ขนท 7 นาแบบทดสอบวดผลการเรยนรไปทดลองใช (Try Out) กบนกเรยนซงไมใชกลมตวอยาง

เพอหาคาความยากงาย (p) และคาจาแนก (r)

ศกษาแนวคด ทฤษฎ หลกการและวธการสรางเครองมอในการวดและประเมนผล

ขนท 8 นาแบบทดสอบวดผลการเรยนรไปหาคาความเชอมน (Reliability) แลวนามาปรบปรงแกไข

ขนท 9 นาแบบทดสอบวดผลการเรยนรไปใชเปนเครองมอในการวจย โดยทดลองกบกลมตวอยาง

สำนกหอ


101

4. แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

จานวน 1 ฉบบ แบงออกเปน 2 ตอน ดงน ตอนท 1 สอบถามดานสถานภาพและขอมลทวไป ประกอบดวย อาย เพศ จานวน 2 ขอ

ตอนท 2 สอบถามความคดเหนทมตอหนงสออานเพมเตม ซงมประเดนการประเมนตามแบบของกรมวชาการกระทรวงศกษาธการ ไดแก ดานเนอหาการใชภาษา ดานลกษณะรปเลมและการพมพ ภาพประกอบ แบบฝกหดทายบท และดานประโยชนทไดรบจากการอานหนงสออานเพมเตม โดยใชมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ตามเกณฑลเคอรท ดงน

5 หมายถง มากทสด 4 หมายถง มาก 3 หมายถง ปานกลาง 2 หมายถง นอย 1 หมายถง นอยทสด

ตอนท 3 ขอเสนอแนะอน ๆทมตอหนงสออานเพมเตม จานวน 1 ขอ

โดยมขนตอนการสรางแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยน มรายละเอยด ดงน

4.1 ศกษาวธการสรางแบบสอบถาม และหลกเกณฑการใหคะแนนจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบสอบถาม

4.2 รางแบบสอบถามโดยมประเภทของคาถามทงคาถามปลายเปดและคาถามปลายปด โครงสรางของแบบสอบถาม

4.3 สรางแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตมแลวไปใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบและปรบปรงแกไข

4.4 นาแบบสอบถามความคดเหนทปรบปรงแกไขแลวไปใชผเชยวชาญ จานวน 3 คนตรวจสอบ ไดแก ผเชยวชาญดานเนอหา ผเชยวชาญดานภาษา และผเชยวชาญดานการประเมน เพอตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) และนามาหาคาดชนความสอดคลองของ ขอคาถามกบจดประสงค (IOC : Index of Item Objective Congruence) เปนรายขอ โดยมเกณฑ ดงน

ใหคะแนน + 1 แนใจวาขอคาถามมความเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงค

ใหคะแนน 0 ไมแนใจวาขอคาถามมความเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงค ใหคะแนน - 1 แนใจวาขอคาถามไมมความเหมาะสมและสอดคลองกบจดประสงค

สำนกหอ


102

คาดชนความสอดคลองของขอคาถามกบจดประสงค (IOC: Index of Item Objective

Congruence) มคาตงแต 0.50 ขนไป ถอวามความสอดคลองกนในเกณฑทยอมรบได ซงหาคาดชนความสอดคลองของผเชยวชาญ ไดเทากบ 1.00 (ดงภาคผนวก ค หนา 239-240) 4.5 นาแบบสอบถามทแกไขสมบรณแลวไปสอบถามความคดเหนของนกเรยนกลมตวอยางทมตอหนงสออานเพมเตมทผวจยพฒนาขน จากขนตอนการสรางแบบสอบถามความคดเหน สรปเปนแผนภมท 5 ไดดงน

แผนภมท 5 แสดงขนตอนการสรางแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

ศกษาวธการสรางแบบสอบถามความคดเหน และหลกเกณฑการใหคะแนน

จากเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสรางแบบสอบถามความคดเหน

ขนท 1

ขนท 2

ขนท 3 นาแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนเสนอใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบ

และใหขอเสนอแนะ แลวนามาปรบปรงแกไข

ขนท 4

ขนท 5

นาแบบสอบถามความคดเหนทปรบปรงแลว ใหผเชยวชาญ จานวน 3 คน

ตรวจสอบความถกตอง และความเทยงตรงของเนอหา แลวหาคาดชนความสอดคลอง (IOC)

สรางแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยน

นาแบบสอบถามความคดเหนทแกไขสมบรณแลวไปใชกบกลมตวอยาง

สำนกหอ


103

การเกบรวบรวมขอมล ในการเกบรวบรวมขอมลผวจยไดแบงเปน 3 ขนตอน ดงน

1. ขนกอนการทดลอง เปนขนทผวจยเตรยมความพรอมในดานตาง ๆ ดงน

1.1 สรางเครองมอในการวจย ไดแก 1) หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง 2) แผนการจดการเรยนร 3) แบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงเรยน 4) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง 1.2 ใหนกเรยนทาแบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนเรยน (Pretest) เพอวดความรพนฐาน และเกบผลการทดสอบไปเปรยบเทยบกบผลการทดสอบหลงเรยน (Posttest)

2. ขนการทดลอง ผวจยดาเนนการสอนดวยตนเองตามแผนการจดการเรยนรทไดสรางไว จานวน 5 แผน ซงมรายละเอยด ดงน

2.1 ผวจยแนะนาการใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง กบนกเรยนกลมตวอยาง คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1/3 จานวน 35 คน ซงในงานวจยครงนผวจยเลอกทาการทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงมชวงอาย 12-14 ป (กอนวยรน) ตามแนวคดของครรชต มนญผล (2547: 10) ทกลาวถงความสนใจแนวการอานหนงสอของเดกชวงอาย 12-14 ป (กอนวยรน) นนชอบอานประเภทสารคดทมเรองราวนาสนใจใกลตว มเนอหาสาระสมจรง พรอมทงอธบายแนวทางในการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง เปนเวลา 1 ชวโมง

2.2 ผวจยใหนกเรยนศกษาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ในคาบเรยนรายวชา ส21104 ประวตศาสตร จานวน

1 คาบตอสปดาห โดยใชหนงสออานเพมเตมทวจยสรางขนรวมกบแผนการจดการเรยนร จานวน 5 แผน ประกอบดวย แผนการจดการเรยนรท 1 เรอง ถนนทไรขง แผนการจดการเรยนรท 2 เรอง เรองเลาคนไรขง แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง วถคนวถไรขง แผนการจดการเรยนรท 4 เรอง

ทากนถนไรขง และแผนการจดการเรยนรท 5 เรอง งานบญคนไรขง รวมทงสน 10 ชวโมง

2.3 นกเรยนมอสระการทาแบบฝกหดทายบทหนงสออานเพมเตม โดยสามารถเลอก ทาหลงจากการอานหนงสอจบแตละบท และทาแบบฝกหดทกครงจนครบ 5 บท หรอทาแบบฝกหดทายบท หลงจากอานหนงสออานเพมเตมจบแลวทงเลม จากนนสงสมดแบบฝกหด และผวจยบนทกคะแนนเกบไว

3. ขนหลงการทดลอง เปนขนทผวจยนาแบบทดสอบวดผลการเรยนรหลงเรยน (Posttest) ใหนกเรยนกลมตวอยางทา เปนเวลา 1 ชวโมงและเกบผลการทดสอบ จากนนนาแบบสอบถาม

สำนกหอ


104

ความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตมใหนกเรยนทา โดยสอบถามความคดเหนในสวนของความเขาใจ 1) ดานลกษณะรปเลมและการพมพ 2) ดานเนอหาและการใชภาษา 3) ดานภาพประกอบ 4) ดานแบบฝกหดทายบท และ5) ดานประโยชนทไดรบทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขงไปสอบถามนกเรยน แลวนาขอมลทไดมาวเคราะห สรปผล และอภปรายผลการวจยตามลาดบ

การวเคราะหขอมล 1. ตรวจสอบคณภาพเครองมอ ผวจยตรวจสอบคณภาพเครองมอ มรายละเอยดน 1.1 ตรวจสอบหาคณภาพและประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระ การเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ดวยการวเคราะหขอมล แบงเปน 2 สวน ดงน

1.1.1 ตรวจสอบหาคณภาพของหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ดงน ตอนท 1 ความคดเหนของผเชยวชาญทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระ การเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยใชคาเฉลย ( x ) ใชแนวคดของเบสท (Best 1986: 195 อางถงใน มาเรยม นลพนธ, 2551: 167) ในการใหความหมายของคาทประเมน ดงน

4.50 – 5.00 หมายความวา มากทสด 3.50 – 4.49 หมายความวา มาก 2.50 – 3.49 หมายความวา ปานกลาง 1.50 – 2.49 หมายความวา นอย 1.00 – 1.49 หมายความวา นอยทสด ผวจยตงเกณฑคาเฉลย ( x ) ความคดเหนของผเชยวชาญทมตอหนงสอ อานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1ไวทมากกวาหรอเทากบ 3.50 ตอนท 2 ขอเสนอแนะอน ๆ ทเกยวกบการนามาใชพฒนาหนงสออานเพมเตม ใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และนาเสนอแบบพรรณนาความ

สำนกหอ


105

1.1.2 ตรวจสอบหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเ ตมกลมสาระ การเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 วเคราะหขอมลโดยการหาคาประสทธภาพ E1/ E2 (ชยยงศ พรหมวงศ, 2556: 10) ดงน

85 ตวแรก หมายถง การหาประสทธภาพของกระบวนการจดการเรยนร โดยการประเมนจากคะแนนทไดจากการทาแบบฝกหดระหวางเรยนในแตละหนวยการเรยนรของนกเรยนทงหมดคดเปนคาเฉลยรอยละ 85

สตรท 1 E1 = NX 100

เมอ E1 = ประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม

ΣX = คะแนนรวมของแบบฝกหดระหวางเรยนในแตละหนวยการเรยนร

N = จานวนนกเรยน

A = คะแนนเตมของแบบฝกหดระหวางเรยนทายหนวยการเรยนร

85 ตวหลง หมายถง การหาประสทธภาพของกระบวนการจดการเรยนรโดยการประเมนจากคะแนนทไดจากการทาแบบฝกหดระหวางเรยนในแตละหนวยการเรยนรของนกเรยนทงหมด คดเปนคาเฉลยรอยละ 85

สตรท 2 E2 = Ny 100

เมอ E2 = ประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม

Σy = คะแนนรวมของการทดสอบหลงเรยนของนกเรยนทกคน

N = จานวนนกเรยน

B = คะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยน

1.2 ตรวจสอบหาคณภาพของแผนการจดการเรยนร ดวยการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยการหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective

Congruence: IOC)

1.3 ตรวจสอบคณภาพของแบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงเรยน เรอง ชมชนคนไรขง ดงน

1.3.1 ตรวจสอบหาความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยการหา คาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence:IOC)

A

B

สำนกหอ


106

1.3.2 ตรวจสอบความยากงาย (p) คอ คณสมบตของเครองมอแบบทดสอบทวดความร (Knowledge) ทระบวาขอสอบนนยากงายเพยงใด ใชสญลกษณ p เกณฑกาหนดคาความ ยากงาย คอ 0.20-0.80 ถาคาความยากงาย นอยกวา 0.20 ถอวาขอคาถามนนยากเกนไป และถา คาความยากงาย มากกวา 0.80 ถอวาขอคาถามนนงายเกนไป (มาเรยม นลพนธ, 2551: 188) 1.3.3 ตรวจสอบอานาจจาแนก (r) คอ คณสมบตของเครองมอแบบทดสอบทวดความร (Knowledge) ทจาแนกเดกเกงและเดกออนได ใชสญลกษณ r เกณฑกาหนดคาอานาจจาแนก คอ 0.20 ขนไป ถาคาอานาจจาแนกนอยกวา 0.20 ถอวาขอคาถามนนไมสามารถจาแนก เดกเกงและเดกออนได (มาเรยม นลพนธ, 2551: 186) 1.3.4 ตรวจสอบความเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบวดผลการเรยนร กอนและหลงเรยน เรอง ชมชนคนไรขง ซงงานวจยนใชสตร KR-20 ของคเดอร รชารดสน (Kuder

Richardson) 1.4 ตรวจสอบคณภาพของของแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ดวยการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยการหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC)

2. วเคราะหขอมลเพอตอบวตถประสงคการวจย 2.1 ตรวจสอบหาคณภาพและประสทธภาพของหนงสออานเพมเตมกลมสาระ การเรยนร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ดวยการวเคราะหขอมล โดยการหาคาประสทธภาพ E1/ E2

2.2 เปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 หาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และใชสถตทดสอบแบบ t-test dependent

2.3 การแปลคาจากแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 วเคราะหขอมล ดงน 2.3.1 ขอมลดานสถานภาพและขอมลทวไป ใชการหาคาความถ และคารอยละ (%)

2.3.2 ขอมลในแบบสอบถามตอนท 2 หาคาเฉลย ( x ) และสวนเบยงเบน

มาตรฐาน (S.D.) และตอนท 3 ใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และนาเสนอขอมลแบบพรรณนาความ ซงผวจยนาผลมาวเคราะหขอมลโดยใชคาเฉลยและไดใชแนวคดของเบสท (Best

1986: 195 อางถงในมาเรยม นลพนธ, 2551: 196) ในการใหความหมายของคาทประเมน ไดดงน

สำนกหอ


107

4.50 – 5.00 หมายความวา เหมาะสมมากทสด 3.50 – 4.49 หมายความวา เหมาะสมมาก 2.50 – 3.49 หมายความวา เหมาะสมปานกลาง 1.50 – 2.49 หมายความวา เหมาะสมนอย 1.00 – 1.49 หมายความวา เหมาะสมนอยทสด

สรป

การวจย เรองการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เปนการวจยเชงทดลอง

(Experimental Research) ผวจยดาเนนการทดลองตามแผนการวจยกอนทดลอง (Pre Experimental

Designs) แบบกลมเดยวสอบกอนและหลงเรยน (The One-Group Pretest- Posttest Designs) กลมตวอยางทใช คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1/3 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 โรงเรยน วดไรขงวทยา อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ทเรยนรายวชา ส21104 ประวตศาสตร จานวน 35 คน ซงผวจยดาเนนการวจยและเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง ทงนหนงสออานเพมเตมทผวจยสรางขนไดผานการหาคณภาพของหนงสออานเพมเตมจากผเชยวชาญ วเคราะหผลโดยใชคาเฉลย ( x ) และขอมลทเปนขอเสนอแนะการวเคราะหเชงเนอหา (Content Analysis) จากนนนามาหาคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม โดยใชคาการหาคาประสทธภาพ E1/ E2 แบบทดสอบวดผลการเรยนร วเคราะหขอมลโดยใชการเปรยบเทยบคาเฉลย ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และเปรยบเทยบคะแนนทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน โดยการทดสอบคาท (t – test) แบบ dependent และขอมลทไดจากแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง วเคราะหขอมลโดยใชคาเฉลย ( x ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และขอมลทเปนขอเสนอแนะการวเคราะหเชงเนอหา (Content Analysis) สรปวธดาเนนการวจย ดงตารางท 8 ดงน

สำนกหอ


108

ตารางท 8 ตารางสรปวธดาเนนการวจย

วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย เครองมอ/การวเคราะห

1. เพอพฒนาหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ

- ศกษาหลกสตรเอกสาร ตารา และงานวจย

- หลกสตร - หลกสตรสถานศกษา

- เอกสารทเกยวของ

- หลกสตรเอกสาร ตารา และงานวจย ว เคราะหขอมลโดยการวเคราะหเนอหา(Content Analysis)

- การสมภาษณลกษณะของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง

- คร จานวน 10 คน - นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดไรขงวทยา เกง ปานกลาง ออน จานวน 15 คน

- แบบสมภาษณแบบไมม โครงสรางลกษณะหนงสอ อานเพมเตม เรอง ชมชน

คนไรขง วเคราะหขอมล โดยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

- การสารวจพนท

- การสมภาษณ

- การจดสนทนากลม

- กลมพระสงฆ ผรในทองถน และชาวบาน ซงมคณสมบตตามเกณฑ

- แบบสมภาษณ แบบมโครงสราง

- แบบประเดนสนทนากลม

วเคราะหขอมลโดยใช คารอยละ(%) และ การวเคราะหเนอหา(Content Analysis)

- พฒนาหนงสออานเพมเตม

- - หนงสออานเพมเตม เรอง

ชมชนคนไรขง - ตรวจสอบคณภาพ

ของหนงสออาน

เพมเตม

- ผเชยวชาญดาน การใชภาษา จานวน 1 คน

- ผเชยวชาญดาน การผลตหนงสอ จานวน 1 คน

- แบบประเมนคณภาพของ หนงสออานเพมเตม

ว เคราะ หขอมลโดยใชค า เ ฉ ล ย ( x )แ ล ะ ก า รวเคราะหเนอหา (Content

Analysis)

สำนกหอ


109

ตารางท 8 ตารางสรปวธดาเนนการวจย (ตอ)

วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย เครองมอ/การวเคราะห

1. เพอพฒนาหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรองชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ใหมประสทธภาพ

ตามเกณฑ

- หาประสทธภาพ ของหนงสออาน

เพมเตมแบบรายบคคล

(Individual

Tryout)

- น ก เ ร ย น ช นมธยมศกษาปท 1 ทไมใชกลมตวอยาง

คอ เกง ปานกลาง

ออน ระดบละ 1 คน จานวน 3 คน

- หนงสออานเพมเตม

- แบบทดสอบ

วเคราะหขอมลโดยใช การหาคาประสทธภาพ E1/ E2 และการวเคราะห เนอหา (Content Analysis)


เพมเตมแบบกลมยอย (Small Group

Tryout)

- น ก เ ร ย น ช นมธยมศกษาปท 1 ทไมใชกลมตวอยาง


ออน ระดบละ 3 คน จานวน 9 คน



วเคราะหขอมลโดยใช การหาคาประสทธภาพ E1/ E2 และการวเคราะห เนอหา(Content Analysis)


เพมเตม แบบภาคสนาม

(Field Tryout)

- นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไมใชกลมตวอยาง


ออน ระดบละ10คน จานวน 30 คน



วเคราะหขอมลโดยใช การหาคาประสทธภาพ E1/ E2 และการวเคราะห

เนอหา (Content Analysis) 2. เพอเปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงจากการใชหนงสอเพมเตม เรอง ชมชนคน ไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

- ทดส อบ โ ด ย ใ ชแบบทดสอบวดผลก า ร เ ร ยน ร ก อนเรยน

- ทดส อบ โ ด ย ใ ชแบบทดสอบวดผลก า ร เ ร ย น ร หล งเรยน

- นกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1/3

จานวน 35 คน ซงกาลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557โ ร ง เ ร ย น วด ไรขงวทยา


- แบบทดสอบวดผลการเรยนรเรองชมชนคนไรขง

- แผนการจดการ เ รยน ร โ ด ย ใ ช ห น ง ส อ อ า นเพม เ ตมก ลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาแ ล ะ วฒนธ ร รม เ ร อ ง ชมชนคนไรขง

สำนกหอ


110

ตารางท 8 ตารางสรปวธดาเนนการวจย (ตอ)

วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย เครองมอ/การวเคราะห ว เคราะหขอมลโดยใช

คาเฉลย ( x )สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และใชสถ ตทดสอบแบบ t-test

dependent 3. เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 ทมตอหนงสออานเพมเตม เรองชมชนคนไรขง

- สอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง

- นกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1/3

จานวน 35 คน

- แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม

วเคราะหขอมลโดยใชคารอยละ (%) คาเฉลย ( x )


(S.D.) และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

สำนกหอ


บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การวจย เรอง การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) ผวจยดาเนนการทดลองตามแผนการวจยกอนทดลอง (Pre Experimental Designs)โดยผวจยเกบรวบรวมกลมตวอยางซงเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของโรงเรยนวดไรขงวทยาทกาลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 35 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) โดยการใชหองเรยนเปนหนวยสม เครองมอทใชในการวจย ไดแก 1) แบบสมภาษณแบบมโครงสรางลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2) แบบสมภาษณแบบมโครงสรางขอมลทองถนไรขง 3) แบบประเดนสนทนากลมขอมลทองถนไรขง 4) แบบประเมนคณภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (สาหรบผเชยวชาญ) 5) หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 6) แบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 7) แผนการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 และ 8) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงผวจยดาเนนการวจยตามขนตอนและมผลการวเคราะหขอมล แบงเปน 3 ตอน ดงตอไปน ตอนท 1 ผลการพฒนาและหาประสทธภาพหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ตอนท 3 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

สำนกหอ


112

ตอนท 1 ผลการพฒนาและหาประสทธภาพหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผลการพฒนาและหาประสทธภาพหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ขอนาเสนอเปน 4 ประเดน ประกอบดวย 1.1) ผลการศกษาลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ขอมลจากการสมภาษณนกเรยน และคร 1.2) ผลการศกษาขอมลทองถนไรขงจากการสมภาษณพระสงฆ ผรในทองถน ชาวบาน และผนาชมชน 1.3) ผลการศกษาขอมลทองถนไรขงจากการสนทนากลมพระสงฆ ผรในทองถน ชาวบานและผนาชมชน 1.4) ผลการวเคราะหคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 รายละเอยดแตละประเดน มดงน 1.1 ผลการศกษาลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง การเสนอผลการวเคราะหขอมลในตอนน เปนผลการสงเคราะหขอมลโดยใชคารอยละ (%) และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) จากขอมลทไดจากการสมภาษณกบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 15 คนและคร10 คน ผลการวเคราะหขอมลสรปไดดงน 1.1.1 ผลการศกษาลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มผลการสมภาษณ ดงน ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของนกเรยนทใหการสมภาษณโดยใชคารอยละ (%) ประกอบดวย กลมนกเรยนแบบคละความสามารถเกง ปานกลาง ออน อยางละ 5 คน รวมทงสนจานวน 15 คน เปนเพศหญง จานวน 8 คน คดเปนรอยละ 53.33 เปนเพศชาย จานวน 7 คน คดเปนรอยละ 46.67 ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลการสมภาษณเกยวกบดานเนอหานาสนใจ ทควรนามาใชหนงสออานเพมเตม และดานลกษณะของหนงสออานเพมเตมทนกเรยนตองการ ใหปรากฏในหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชน คนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 นาเสนอขอมลแบบพรรณนาความ มผลการวเคราะหขอมล ดงน 1. ดานเนอหานาสนใจทควรนามาใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

สำนกหอ


113

พบวา 1.1 ดานลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขงทนกเรยนสนใจอยากร ไดแก อาณาเขต/ทาเลทตง/สถานทสาคญ ลกษณะภมประเทศ ภมอากาศ และทรพยากรธรรมชาตของตาบลไรขง 1.2 ดานประวตความเปนมาของตาบลไรขงทนกเรยนสนใจอยากร ไดแก การตงถนฐานของกลมชาวไรขง ภมนามของชมชนในตาบลไรขง ประวตความเปนมาของสถานทสาคญในตาบลไรขง เชน ประวตความเปนมาของวดไรขง ประวตความเปนมาของวดทาพด 1.3 ดานวถชวตของคนไรขงทนกเรยนสนใจอยากร ไดแก รปแบบการปกครองในอดต-ปจจบนของไรขง การใชชวตของชาวไรขงในอดต และภมปญญาทองถนทสาคญของชาวไรขง 1.4 ดานบคคลสาคญทนกเรยนสนใจอยากร ไดแก พระอบาลคณปมาจารย (ปญญา อนทป โญ) 1.5 ดานอาชพทสาคญของคนตาบลไรขงทนกเรยนสนใจอยากร ไดแก อาชพดงเดมทสาคญของชาวไรขงในอดต 1.6 ดานความเชอและประเพณทสาคญทนกเรยนสนใจอยากร ไดแก ความศกดสทธของหลวงพอวดไรขง ตานานหลวงพอวดไรขง งานประจาปหลวงพอวดไรขง และประเพณทสาคญในทองถน 2. ดานลกษณะหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวา 2.1 ดานขนาดรปเลม ควรมขนาดพกพาไดสะดวก 2.2 ดานรปแบบและขนาดตวอกษร รปแบบตวอกษร ขนาด 16 พอยซ มสสน 2.3 ดานรปแบบภาพหนาปก ภาพวาดลายเสนมสสนสวยงาม 2.4 ดานรปแบบของแบบฝกหดทายบทหลากหลายรปแบบ ไมยากเกนไป เชน จบค ถกผด โยงเสน ปรศนาอกษรไขว เตมคาตอบขนอยกบเนอหา 1.1.2 ผลการศกษาลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบคร มผลการสมภาษณดงน ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของครทมประสบการณการสอน ในกลมสาระการเรยนการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เปนระยะไมนอยกวา 15 ป โดยใชคาสถตรอยละ รวมทงสนจานวน 10 คน เปนเพศหญง จานวน 8 คน คดเปนรอยละ 80.00 เปนเพศชาย จานวน 2 คน คดเปนรอยละ 20.00 มประสบการณการสอนโดยเฉลย 29 ป ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลการสมภาษณเกยวกบดานเนอหานาสนใจ ทควรนามาใชหนงสออานเพมเตม และดานลกษณะของหนงสออานเพมเตมทครตองการใหปรากฏในหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 นาเสนอขอมลแบบพรรณนาความ มผลการวเคราะหขอมล ดงน 1. ดานเนอหานาสนใจทควรนามาใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวา 1.1 ดานลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขงทนกเรยนควรร ไดแก อาณาเขต/ทาเลทตง/สถานทสาคญ

สำนกหอ


114

ลกษณะภมประเทศ (การเปลยนแปลงลกษณะภมประเทศบรเวณแมนาทาจน) ลกษณะภมอากาศและทรพยากรธรรมชาตของตาบลไรขง ไดแก สตวนาทอาศยในแมนาทาจนและพรรณไมนา 1.2 ดานประวตความเปนมาของตาบลไรขงทนกเรยนควรร ไดแก การตงถนฐานของชาวไรขงการตงถนฐานของกลมคนจนและคนไทยในตาบลไรขง ภมนามทสาคญของชมชนตาบลไรขง ไดแก ชอหมบานตาง ๆ ประวตความเปนมาของสถานทสาคญในตาบลไรขง เชน วดไรขง วดทาพด พระจฬามณ และตานานของตาบลไรขง เชน ตานานวดไรขง ตานานวดทาพด 1.3 ดานวถชวตของชาวไรขงทนกเรยนควรร ไดแก รปแบบการปกครองในอดต-ปจจบนของไรขง การใชชวตของชาวไรขงในอดต การคมนาคม ความเชอ และภมปญญาทองถนทสาคญของชาวไรขง ไดแก การทาเถรอดเพล หตถกรรมจากเตย และงานแทงหยวก 1.4 ดานบคคลสาคญทนกเรยนควรร ไดแก พระอบาลคณปมาจารย (ปญญา อนทป โญ) ครภมปญญาทองถนทไดรบ การยกยองของตาบลไรขง ไดแก นายบญปลก ปลอดจนดา (ชางแทงหยวก) นายสวาง ชสวรรณ (ชางทาเถรอดเพล) นายบญรอด โพธแดง(ชางทาเถรอดเพล) 1.5 ดานอาชพทสาคญของคนตาบลไรขงทนกเรยนควรร ไดแก อาชพทสาคญของกลมคนไรขงในอดตถงปจจบน ไดแก การทานา การทาสวน และการคาขาย และ1.6 ดานความเชอและประเพณทสาคญทนกเรยนควรร ไดแก ความศกดสทธของหลวงพอวดไรขง ไดแก ตานานหลวงพอวดไรขง ตานานพจก-พแกละ งานประจาปหลวงพอวดไรขง และประเพณทสาคญในทองถน 2. ดานลกษณะหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวา 2.1 ดานขนาดรปเลม ควรมขนาดพกพาไดสะดวก 2.2 ดานรปแบบและขนาดตวอกษร รปแบบตวอกษร ขนาด 16 พอยซ มสสน 2.3 ดานรปแบบภาพหนาปก ภาพวาดลายเสนมสสนสวยงาม ภาพประกอบควรเนนภาพถายเสมอนจรง และ2.4 ดานรปแบบของแบบฝกหดทายบทหลากหลายรปแบบ เชน จบค ถกผดโยงเสน ปรศนาอกษรไขว เตมคาตอบ ขนอยกบเนอหา จากนนผวจยนาขอมลทไดจากผลการวเคราะหขอมลแบบสมภาษณแบบมโครงสรางลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคน ไรขงทไดจากนกเรยนและครจานวน 10 คน มาวเคราะหสรปหวขอเรองและลกษณะของหนงสออานเพมเตมโดยภาพรวม สรปผลการศกษาลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ดานเนอหานาสนใจทควรนามาใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มดงน

สำนกหอ


115

1. ลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง ประกอบดวย 1.1 อาณาเขต/ทตงของตาบลไรขง 1.2 ลกษณะภมประเทศ/ภมอากาศของตาบลไรขง 1.3 ทรพยากรธรรมชาตของตาบลไรขง (สตวนา และพชนา) 2. ดานประวตความเปนมา ประกอบดวย 2.1 การตงถนฐานของกลมคนในไรขง 2.2 ภมนามของชมชนในตาบลไรขง 2.3 ตานานทสาคญของชาวไรขง 2.4 ประวตความเปนมาของสถานทสาคญในตาบลไรขง ไดแก วดไรขง วดทาพด และตลาดทาเกวยน 3. ดานวถชวตของชาวไรขง ประกอบดวย 3.1 รปแบบการปกครองของตาบลไรขงในอดต-ปจจบน 3.2 ความเปนอยและวถการดาเนนชวตของชาวไรขง 3.3 ความเชอของชาวไรขง 3.4 ภมปญญาทองถนของชาวไรขง 4. บคคลสาคญของตาบลไรขง ประกอบดวย 4.1 หลวงพอแกวและหลวงพอชน (อดตเจาอาวาส รองเจาอาวาสวดทาพด) 4.2 พระอบาลคณปมาจารย (ปญญา อนทป โญ) (อดตเจาอาวาสวดไรขง) 4.3 ครภมปญญาทองถนทไดรบการยกยองของตาบลไรขง ไดแก นายบญปลก ปลอดจนดา (ชางแทงหยวก) นายสวาง ชสวรรณ (ชางทาเถรอดเพล) และนายบญรอด โพธแดง (ชางทาเถรอดเพล) 5. อาชพทสาคญในอดตถงปจจบนของชาวไรขง ประกอบดวย 5.1 อาชพทานา 5.2 อาชพทาสวนผลไม 5.3 อาชพการคาขาย (ตลาดทาเกวยน) 6. ประเพณทสาคญของชาวไรขง ประกอบดวย 6.1 งานประจาปของวดไรขงและวดทาพด 6.2 ประเพณการทาขวญขาว

สำนกหอ


116

ดานลกษณะหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มดงน 1. ดานขนาดรปเลม ควรมขนาดพกพาไดสะดวก(พอกเกตบค) ขนาดแบบเรยนขนาดกลาง 14.8 x 20 เซนตเมตร 2. ดานรปแบบและขนาดตวอกษร รปแบบตวอกษร ขนาด 16 พอยซ มสสนสวยงามแบงแยกเนอหาแตละบท 3. ดานรปแบบภาพหนาปก ภาพวาดลายเสนมสสนสวยงาม ภาพประกอบ ควรเนนภาพถายเสมอนจรง 4. ดานรปแบบของแบบฝกหดทายบทหลากหลายรปแบบ เชน จบค ถกผดโยงเสน ปรศนาอกษรไขว เตมคาตอบขนอยกบเนอหาไมยากจนเกนไป 1.2 ผลการศกษาขอมลทองถนไรขงจากการสมภาษณพระสงฆ ผรในทองถน และชาวบาน การเสนอผลการวเคราะหขอมลในตอนน เปนผลการสงเคราะหขอมลโดยใชคารอยละ (%) และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) จากขอมลทไดจากการสมภาษณพระสงฆ ผรในทองถน ชาวบาน และผนาชมชน ผลการวเคราะหขอมลสรปไดดงน ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของผใหการสมภาษณ วเคราะหโดยใชสถตคารอยละ (%) โดยผใหการสมภาษณ ประกอบดวย กลมพระสงฆ ผรในทองถน ชาวบาน และผนาชมชน รวมทงสน 34 คน เปนเพศชาย จานวน 19 คน คดเปนรอยละ55.88 และเปนเพศหญง จานวน 15 คน คดเปนรอยละ 44.11 ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลการสมภาษณเกยวกบขอมลของตาบล ไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม เพอนาไปใชเปนเนอหาในการพฒนาหนงสออานเพมเตม ซงผลการวเคราะหขอมล นาเสนอเปน 6 ประเดน คอ ประเดนท 1 ดานลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง ประเดนท 2 ดานประวตความเปนมาของตาบลไรขง ประเดนท 3 ดานวถชวตของชาวไรขง ประเดนท 4 ดานบคคลทสาคญของตาบลไรขง ประเดนท 5 ดานอาชพทสาคญของตาบลไรขง และประเดนท 6 ดานประเพณทสาคญของชาวไรขง ประเดนท 1 ดานลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง สรปผลการวเคราะหไดวา ตาบลไรขงเปนดนแดนทมสภาพภมประเทศเปนพนทราบลมและมภมอากาศทเออประโยชนแก การตงถนฐาน โดยมแมนาทาจนไหลผานกลางพนทหลอเลยงชาวไรขงมาหลายชวอายคน สงผลใหอดมสมบรณของทรพยากรธรรมชาตนานาชนด ดงตวอยางของการสมภาษณตอไปน

สำนกหอ


117

“...การทแมนาทาจนไหลผานพนทกลางตาบลไรขงทาใหพนดนบรเวณรมตลงสองชายฝง เกดเปนฝงคง คอ พนทรมตลงทถกนาไหลกดเซาะเกดการพงทลาย และฝงแหลมหรอฝงเลน คอ พนทนาพดพาตะกอนของดนเลนมาทบถมงอกออกมา เรยกวา ตะกอนหวหาด... ” (นางอารยา ทองปรชา) “...สภาพอากาศของตาบลไรขงฤดฝนจะมฝนตกชก ฤดรอนอากาศคอนขางรอน สวนฤดหนาวอากาศไมหนาวจด เพราะทตงตาบลไรขงอยใกลกบปากอาวไทย... ” (นางนฤมล วฒนพทกษพงษ) “...อดตตาบลไรขงอดมสมบรณไปดวยสตวนาจด ไดแก ปลาเสอ ปลาบ ปลากระทง ปลาหลด ปลากระโห และสตวนากรอย ไดแก ปลาตน ปลากะพงขาว ปทะเล กงเคย แตปจจบนสตวนากรอยบางชนด ไดสญพนธจากแมนาทาจน เพราะการสรางเขอนศรนครนทร จงหวดกาญจนบรขน เพอปลอยนาจดดนนาเคมลง สทะเลทาใหนาเคมขนมาไมถง ...” (นายศกดชย เทพเจรญนรนดร) “...กงกามกรามเคยมชกชมมากในแมนาทาจน ถงขนาดใชมอเปลาจบไดตามโคนสะพาน หรอ ขอนไมผๆ กงกามกรามไดสญพนธจากแมนาทาจนไปหมดเมอประมาณ 30 ปทผานมา... ” (นายวรตน สงกา) “...พชทมกพบตามแนวชายตลงตลอดรมสองฝงแมนา ไดแก ตนออ ตนลาเจยก ตนหนามหมอ ตนเตยหนาม ชาวบานเรยกวา ชายเฟอยซงมประโยชนมาก เชน ใชกนตลงพงจากคลนเรอ เปนแหลงอาศยของปลานานาชนด ปจจบนพนทบรเวณรมหนาหนาบานแตละหลงมกปลกผกบงจนไวชายฝงแมนาเพอจาหนาย... ” (นางเรองทพย จนทสา) “...ชายเฟอยทขนตามรมตลงสามารถนามาใชรกษาโรค ไดแก ตนเหงอกปลาหมอนาจด ตมยาใชรกษาโรคผวหนง ผนคน กลากเกลอน ผลมะกอกนาดองจะมรสหวานชมคอแกกระหายนา นามาใชในการรกษาโรคตาปลา โรคผวหนงเรอรง โดยนาผลมาเผาตาผสมนามนพช หรอนาผลสดขยทากสามารถรกษาอาการแกปวดตามขอและกลามเนอ... ” (นายวรตน สงกา) ประเดนท 2 ดานประวตความเปนมาของตาบลไรขง สรปผลการวเคราะหไดวาตาบลไรขงเปนชมชนทเกาแกจากหลกฐานทมาของภมนามหมบาน ตานานวดทาพด และตานานหลวงพอวดไรขง เปนสงทบงบอกถงวฒนธรรม วถชวต ความเชอ ความศรทธาของคนในชมชน ดงตวอยางของการสมภาษณตอไปน

“ ...ครงเมอเสยกรงศรอยธยาครงท 2 ไดมชาวกรงศรอยธยาอพยพลภยสงครามมาตงถนฐาน เนองจากมการพบหลกฐานจารกบนกอนอฐมอญทพบบรเวณอโบสถวดทาพดและใบเสมาททาดวยหนทราย สแดงบรเวณรอบๆอโบสถนนเปนศลปะสมยกรงศรอยธยา ตอมาเรมมคนจนสวนใหญจะเปนชาวแตจวมกจะเปนผชายเดนทางเขามาจากการตดตอคาขายทางเรอแลวไดแตงงานกบหญงไทยจงไดตงถนฐานพนทฝงเกาะ...” (นายสญญา สดลาเลศ)

สำนกหอ


118

“...ตาบลไรขง ตงขนเมอใดไมปรากฏแนชด ทราบเพยงวามชาวจนมาตงถนฐานบานเรอน และไดประกอบอาชพปลกขง เนองจากมพนททเหมาะแกการปลกขงและทากนเปนจานวนมาก จงทาใหราษฎรบรเวณใกลเคยง เรยกพนทตดปากกนวาตาบลไรขง...” (นายมานะ เถยรทว)

“...หมบานคลองทาพด มตานานเลาสบตอกนมาหลายตานาน ไดแก ตานานแรกเดมบรเวณนเปนทานามชาวบานมาตกใชกนมากทาใหเกดการพบปะพดคยกน ตอมาเมอมการสรางวดซงมทานานอย จงเรยกชอวาวดทาพด และเกดเปนหมบานขน เรยกวาหมบานทาพด เนองจากการพดคยกนของชาวบานนนเอง...” (นายวรตน นอยประชา) “...หมบานทาเกวยน มเรองเลาวาสมยกอนการคมนาคมจะใชเกวยนบรรทกขาว สนคาตางๆ มาถายลงททานาของหมบาน เพอจะนาสนคาไปขายซงแตเดมเปนตลาดบรเวณน จงไดชอวาบานทาเกวยน...” (นางพวงกาญจน กรงกาญจนา) “...ตานานวดทาพด มตานานเลาสบตอกนมาวา มพนองสองคนนงพงจอมปลวกอย พอพชายนอนหลบไป นองชายมองเหนตวแมงดาวเรองคลานออกมาจากจมกพชาย และคลานหายเขาไปในจอมปลวก ตอมาตนเองกนอนหลบแลวฝนวามภตมาบอกทซอนขมทรพย และขอใหขดเอาสมบตมาขายเพอนาเงนมาสรางวดพอตนขนมาสองพนองจงชวนกนมาขดดทจอมปลวกและพบทรพยสมบตจานวนมาก จงเอามาขายเพอนาเงนมาสรางวดและตงชอวดวาวดเจตภต ตอมาจงเรยกเพยนมาเปนวดตะพดและวดทาพดในปจจบน...” (นายมานะ เถยรทว) “...ตานานหลวงพอวดไรขง มตานานเลาขานสบตอกนมาหลายตานาน ตานานท 1 เลาวามพระพทธรปลอยนาหาองคตรงกบคาวาปญจะภาคปาฏหารยะกระสนธโน พระพทธรปทงหาองคนนลอยนาไปทางใตตามแมนาทง 5 สาย ชาวบานชาวเมองตามรมแมนาเหนพระพทธรปทง 5 องคลอยนามากพากนเลอมใส จงพากนอาราธนาใหขนสถตอยตามวดตางๆไดแก พระพทธรปองคแรก ลอยตามลานาทาจนไดรบการอญเชญขนสถต ณ วดไรขง เรยกกนวาหลวงพอวดไรขง องคท 2 ลอยตามลานาเจาพระยา เรยกกนวา หลวงพอโต วดบางพล องคท 3 ลอยตามลานาแมกลอง เรยกกนวา หลวงพอวดบานแหลม องคท 4 ลอยตามลานาเพชรบร เรยกกนวา หลวงพอวดเขาตะเครา และองคท 5 ลอยมาตามลานาบางปะกง เรยกกนวา หลวงพอโสธร...” (พระครธรวฒน ปญญาธโร) “...ตานานหลวงพอวดไรขง ซงเปนตานานของชาวนครปฐมเลาวาพระพทธรปลอยนามาสามองคแสดงปาฏหารยลอยไปยงบานศรมหาโพธ ซงมตนโพธใหญ จงเรยกตาบลนนวา “บางพระ” จากนนพระพทธรปสามองคนลอยนาขนไปจนถงปากแมนาทาจนแลวกลบลอยทวนนาขนมา จงเรยกตาบลนนวาสามประทวนหรอสมปทวน ตาบลทชาวบานชวนกนลงไปชกพระขนแตไมสาเรจ ชาวบานพากน เปยก หนาวไดขนมาตากแดดตากลม จงเรยกวา “ลานตากฟา” และ “บานตากแดด” ซงปจจบนตาบลนอยในอาเภอนครชยศร ครนถงตาบลไรขงพระพทธรปองคแรกคอหลวงพอวดไรขง องคทสองคอหลวงพอวดบานแหลม องคทสามคอหลวงพอวดเขาตะเครา...” (นายพรเทพ ปถว)

สำนกหอ


119

ประเดนท 3 ดานวถชวตของชาวไรขง สรปผลการวเคราะหไดวาชาวไรขงอยกน อยางเรยบงายผกพนกบแมนาทาจน อกทงมความเชอซงหลอหลอมกลายเปนสวนหนงของวถชวต ตลอดจนภมปญญาทองถนทนาธรรมชาตมาทาใหเกดประโยชนทงดานความคด ประโยชน และความสวยงาม ดงตวอยางของการสมภาษณตอไปน “...ในอดตการสญจรไปมาของชาวไรขงใชเรอเปนพาหนะ ซงลกษณะของเรอแตละชนดมความแตกตางกนไปตามลกษณะการใชงาน เรอแบงเปนสองชนด คอ เรอขดเปนเรอททาจากไมทงตน สวนใหญจะเปนไมสก ไมตะเคยน เรอชนดนจะไมมกระดกงตรงกลางลาเรอ เชน เรอมาด เรอหม เรอหางยาง และเรอตอ เปนเรอทประกอบจากไมเปนชนๆ ตรงกลางมกระดกงเปนตวยดสวนประกอบตาง ๆ ของลาเรอ เชน เรอสาปน เรอเอยมจน เรออแปะ เรอแทกซ หรอเรอลากจง และเรอบรษท หรอเรอเมล...” (นางประจวบ สงกา) “...ความเชอชาวไรขงมในอดตทยงสบตอกนมาในปจจบนยงคงพบเหนได ไดแก ความเชอเรองศาลพระภม ศาลตายาย โดยศาลตายายจะแตกตางจากศาลพระภม คอ ศาลตายายจะมเสา 4 ตน และจะเตยกวาศาลพระภม ตวเรอนจะเปนบานทรงไทยขนาดเลก มตกตาตากบยายวางไวในบานตามความเชอวาศาลตายายเปนศาลของเจาของท สวนศาลพระภมเปนศาลของเทวดาทดแลรกษาทแหงน มลกษณะตงอยบนแทนทยกจากพนในระดบสายตา ศาลตายายมกตงคกบศาลพระภม เครองเซนไหวกจะเหมอนกบศาลพระภม แตศาลตายายจะจดธป 9 ดอก สวนศาลพระภมจะจดธป 5 ดอก...” (นางราพง สวรรณพงศ) “...ความเชอเรองการเสยงทายการไวผมจก โกะ และแกละ โดยเชอวาหากเดกมอาการเจบปวย จะตองมพธกรรมเสยงทาย โดยใหเดกคนนนเลอกหยบตกตาเสยงทายทไวผมแบบตาง ๆ เดกกตองไวทรงผมเดยวกบตกตาทเสยงทายนน จะทาใหเดกหายจากอาการเจบปวย จากนนเมอเดกอาย 7 ขวบ หรอมากกวานน จะมการโกนผมจก ชาวบานเชอกนวาเปนเสมอนการตดสงไมด หรอขจดโรคภยออกไป แมในปจจบนความเชอนยงคงพบอย...” (นายเชาว จนดาวงศ) “...ความเชอเรองแมยานางเปนสงศกดสทธทสถตอยบนหวเรอ ซงเปนผนาโชคหรอความหายนะมาสเรอตนได ชาวไรขงจะบชาแมยานางเฉพาะเรอใหญเทานน โดยกอนทจะออกเรอชาวบานกจะตองไหว แมยานางทกครง เครองเซนไหวแมยานาง ประกอบดวย ผาส นามะพราวออน ไขตม บายศร ปจจบนความเชอในเรองนไดเลอนหายไปแลว...” (เรอตรประสทธ ทองวงษ) “...เถรอดเพล เปนเครองเลนโบราณชนดหนงทาจากไมเหลาเปนแทงสเหลยมหกอน จากนนนามาบากเปนสลกกลในแตละชนตามทแบบกาหนดเอาไว แลวนามาประกอบเขาดวยกนอยางสนท ซงการวางสลบไขวกน จนเปนรปทรงคลายเครองหมายกากบาท มลกษณะพเศษ คอ ตอนถอดออกจะถอดงาย แตพอใสเขาไปใหมจะสบสนวาจะใสกลบเขาดงเดมไดอยางไร คนเลนจงงวนเลนเพลนจนลมเวลา ถงขนาดกลาวกนวาถาเปนพระกเลนกนแตเชาจนลมฉนเพลกนเลยทเดยว จงเปนชอเรยกของเครองเลนชนดนวาเถรอดเพลสบมา...” (นายบญรอด โพธแดง)

สำนกหอ


120

“...หตถกรรมจากเตยหนาม มการนาใบเตยหนามมาสานทาเปนเครองใชภายในครวเรอน ไดแก เสอเตยหนามการสานเสอเตย จะเรมสานจากกลางเสอออกไปเรอย ๆ ใหเกดเปนลวดลายโดยใชการสานแบบลายขดธรรมดา จนกระทงใบเตยหนามถงปลายใบสานตอไมได จงจะมการตอเตยโดยการนาใบเตยหนามใบใหมซอนทบใบเดม ในอดตในทกบานมกใชเวลาหลงจากการเกบเกยวทาเสอเตย หมอนเตยไวใชเอง...” (นางกลม จนทรบารง) “...งานแทงหยวก ใชตนกลวยนาวาทยงเปนสาวหรอยงไมตกเครอ เพราะหยวกกลวยจะไมแขงจนเกนไป นามาลอกเอากาบออก จากนนใชมดแหลมเลกทมความคมสองดานแทงลงไปเปนลวดลายตาง ๆ ลายทนยม ไดแก ลายฟนปลา ลายฟนสาม ลายฟนหา จะเหนวาการแทงหยวกตองอาศยประสบการณและความชานาญของชางเปนอยางมาก จากนนนาหยวกกลวยทแกะเปนลายเสรจเรยบรอย ทาดวยนาผสมสผสมอาหารตามสทตองการ เจอดวยเหลาขาว ราดดวยนาสะอาดจะกลายเปนสเกาะตามลายทแทง นากระดาษองกฤษสตาง ๆ มารองพนดานหลง เพอขบใหตวลวดลายดเดนชดงดงามยงขน...” (นายวรตน นอยประชา) ประเดนท 4 ดานบคคลทสาคญของตาบลไรขง สรปผลการวเคราะหไดวาตาบล ไรขงมปราชญทองถน เปนแบบอยางทดทชวยพฒนาชมชนใหขงใหเจรญกาวหนามาจนถงปจจบน ดงตวอยางของการสมภาษณตอไปน “...หลวงพอแกวเปนชาวทาพดโดยกาเนด ดารงตาแหนงเจาอาวาสวดทาพดในสมยปลายรชกาลท 5 เชยวชาญทางดานวปสสนากรรมฐาน สามารถพยากรณเหตการณลวงหนาไดอยางตาเหน มความสามารถในการเขยนลายรดนาและจตรกรรมฝาผนง หลวงพอแกวทานไดมรณภาพราวป พ.ศ. 2465 สวนประวตหลวงพอชนไดรวมกบหลวงพอแกวปกครองวดทาพด โดยทหลวงพอชนนนเปนรองเจาอาวาส ทานเปนพระทมบารมสงระหวางทนงทาวตรในอโบสถนน ทานจะนงสงบนงเปนสงา นอกจากนนทานยงทาหนาทสงสอนญาตโยมอยตลอดเวลาจนทาใหทานเปนทเคารพของชาวบานในละแวกนนมาก หลวงพอชนทานไดมรณภาพราวป พ.ศ. 2474-2475...” (พระสงเวย คเวสโก (สจตจล)) “...พระอบาลคณปมาจารย อดตเจาอาวาสวดไรขงพระอารามหลวง ทานเปนพระสงฆทมบคลกนาศรทธา มกรยาอาการงดงาม ดวงตา และรอยยมแสดงถงความมเมตตา “รจกพอ กอสขทกสถาน” คอ คาพดทตดปากทานสมาเสมอ และทานเปนพระนกปฏบต นกพฒนา และนกการศกษา ทานไดสรางคณประโยชนไวมากมายไดจดสรางโรงพยาบาลเมตตาประชารกษ และโรงเรยนวดไรขง...” (พระพมลสมณคณ)

ประเดนท 5 ดานอาชพทสาคญของตาบลไรขง สรปผลการวเคราะหไดวาอาชพสาคญของชมชนไรขงเปนอาชพหลกของคนไทย ไดแก การทานา ทาสวน โดยมตลาดทาเกวยนเปนแหลงซอขายแลกเปลยนสนคาชมชนในไรขง ตาบลไรขงจงเปนชมชนทมความเจรญทางเศรษฐกจตงแตอดตสบจนปจจบน ดงตวอยางของการสมภาษณตอไปน

สำนกหอ


121

“...การทานาของชาวไรขง พนททานาสวนใหญจะอยบรเวณชายฝงตลงชนหรอฝงคง ในอดตการทานาเนนพงพาธรรมชาตจะทาปละครง เรยกวา นาป เนองจากไมมการจดการนาหรอการชลประทานทด พนธขาวทชาวนานยมใช ไดแก พนธเหลองตาจน พนธขาวมอญ และพนธเหลองหอม ชาวไรขงจะเรมทานา หลงจากงานประจาปหลวงพอวดไรขง ...” (นายเชาว จนดาวงศ) “...การทาสวนในพนทฝงเกาะนนาแนวคดมาจากคนจนแตจว เปนวธการทาสวนแบบยกรอง ดวยการขดดนยกรองขนมาเปนสนยาวขนานกนหลายรอง พนทระหวางรอง เรยกวา ทองรองหรออกรอง ชาวสวนปลกไมผลบนหลงรอง มการทาคนสวน เรยกวา คนลอม ใชเปนทกนนาไมใหเขาทวมสวน และสามารถเกบนาไวใชในสวน ดวยการใชทอทาจากตนตาลหรอตนมะพราวทะลวงไสออก เปนรกลวงแลวฝงทอไวในทองรองตรงมมทายสวน อดดวยทอนไมทเหลาใหพอดกบปากทอเรยกวาลกทอ เพอกกเกบระบายนาตามทตองการเปนทางระบายนาเขาออกรองสวน โดยสวนทมคนลอมแปลงหนง ๆ เรยกวา ขนดสวน ...” (นายมานะ เถยรทว) “...ในอดตตาบลไรขงนเปนสภาพสองนา คอ มทงนาจดและนาเคม ดงนนพอนาเคมขนชาวสวนกจะปลอยนาเขาสวนอยราวหนงถงสองวน แลวปลอยนาเคมออกจากสวนจนแหง สวนจะมขเกลอขาวตดอย จากนนรอใหฝนตกชะเกลอใหซมลงดน เพอเปนการเพมแรธาต ดวยเหตนเองทาใหผลไมมรสดกวาทอน โดยเฉพาะสมโอทสรางชอเสยงใหกบอาเภอสามพราน จงหวดนครปฐมจนถงทกวนน ...” (นายสญญา สดลาเลศ) “...ตลาดทาเกวยน เปนตลาดใหญศนยกลางการคาแหงเดยวของชาวไรขง บรเวณนจะมเกวยนลากขาวมาขายใหคนจนในตลาดแลวซอของจากตลาดกลบไปใชในการดารงชวต อกทงยงเปนทาเรอโดยสารของบรษทสพรรณขนสง ซงทาใหตลาดทาเกวยนเปนตลาดทมความเจรญมากกวาตลาดดอนหวาย ตอมามการปรบปรงเสนทางการคมนาคม โดยเฉพาะการสรางถนนซงมความสะดวกรวดเรวกวาทางเรอ อกทงลกหลานหนไปประกอบอาชพอน เชน รบราชการจงไมมคนสบทอดกจการ ในทสดตลาดทาเกวยนจงลมเลกไป...” (นางกมลรตน ศรพฒนพงศ)

ประเดนท 6 ดานประเพณทสาคญของชาวไรขง สรปผลการวเคราะหไดวาประเพณของชาวไรขง เกดจากความเชอ ความเลอมใสศรทธาของพทธศาสนกชนทมตอองคหลวงพอวดไรขงและหลวงพอวดทาพด อนเปนสงยดเหนยวจตใจของคนทงในพนทและนอกพนทอยางแนบแนนตลอดมา ซงสะทอนผานออกมาในรปแบบของประเพณ ไดแก งานนมสการหลวงพอวดไรขง และงานประจาหลวงพอวดทาพด ดงตวอยางของการสมภาษณตอไปน “...ดานงานประจาปของหลวงพอวดไรขง และวดทาพด พบวางานประจาปของวดไรขงและวดทาพด จะอยในชวงเดอนกมภาพนธ – เมษายน ทงนเนองจากเปนชวงวางหลงจากการเกบเกยวขาวเสรจ เพราะชาวไรขงสวนใหญมอาชพทานา...” (นางวนด ธนธนานนท)

สำนกหอ


122

“...การจดงานประจาปหลวงพอวดไรขงจะจดขนกลางเดอน 5 ขน 13 คาถาขน 14 คา มตดตอกน 9 วน 9 คน ในชวงกอนเรมงานนมสการหลวงพอวดไรขง 1 วน จะมการจดประเพณแหหลวงพอวด ไรขงทางนา ดวยความเชอของชาวไรขงวาวนทชาวบานทาพธอญเชญหลวงพอขนจากแพไมไผ ตรงกบวนพระขน 15 คา เดอน 5 ซงเปนวนสงกรานต มชาวบานมารวมงานเปนจานวนมาก ขณะทกาลงอญเชญหลวงพอขนจากแพสปะราพธนน ไดเกดเหตการณเปนทอศจรรยยงนก เพราะแสงแดดทแผดจาพลนหายไป บงเกดเปนเมฆดาทะมนลมปนปวน ฟาคะนองกกกอง ฝนโปรยปรายลงมายงความฉาเยนกนทวหนาทกคนในทนนเกดความปตโสมนส ยงนก...” (นางนฤมล วฒนพทกษพงษ) “...งานประจาปวดทาพด มการจดงานประจาปขนทกป โดยจะจดขนกลางเดอน 3 นบตามปฏทนจนทรคต การจดงานจะจดขน 3 วน 3 คน แตหามนางวมาเลนเดดขาด เพราะมความเชอวาหลวงพอไมชอบเสยงดง...” (นายวรตน นอยประชา) 1.3 ผลการศกษาขอมลทองถนไรขงจากการสนทนากลมพระสงฆ ผรในทองถน ผนาชมชน และชาวบาน การเสนอผลการวเคราะหขอมลในตอนน เปนผลการสงเคราะหขอมลโดยใช คารอยละ(%) และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) จากขอมลทไดจากการสนทนากลมพระสงฆ ผรในทองถน ผนาชมชน และชาวบาน ผลการวเคราะหขอมลสรปไดดงน ตอนท 1 เปนผลการวเคราะหขอมลทวไปของผใหการสมภาษณ วเคราะหโดยใชสถตคารอยละ(%) โดยผใหการสมภาษณ ประกอบดวย กลมพระสงฆ ผรในทองถน ผนาชมชนและชาวบาน รวมทงสน 10 คน เปนเพศชาย จานวน 9 คน คดเปนรอยละ 90.00 และเปนเพศหญง จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 10.00 ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลการสนทนากลม เพอตรวจสอบความถกตองทไดจากการสมภาษณ และเพมเตมขอมลของตาบลไรขงใหมความสมบรณยงขน สาหรบนาไปใชเปนเนอหาในการพฒนาหนงสออานเพมเตม ซงผลการวเคราะหขอมล นาเสนอเปน 6 ประเดน คอ ประเดนท 1 ดานลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง ประเดนท 2 ดานประวตความเปนมาของตาบลไรขง ประเดนท 3 ดานวถชวตของชาวไรขง ประเดนท 4 ดานบคคลทสาคญของตาบลไรขง ประเดนท 5 ดานอาชพทสาคญของตาบลไรขง และประเดนท 6 ดานประเพณทสาคญของชาวไรขง ซงผเชยวชาญ มความเหนพองกบผลจากการสมภาษณในดานลกษณะทางกายภาพ ดานประวตความเปนมา ดานวถชวต ดานบคคลทสาคญ ดานอาชพทสาคญ และดานประเพณทสาคญของตาบลไรขง โดยมขอเสนอแนะเพมเตมเปนรายประเดน ดงน

สำนกหอ


123

ประเดนท 1 ดานลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง ผเชยวชาญไดเสนอแนะใหเพมเตมความรในเรองดงน 1. แมนาทาจน ซงเปนแมนาทมความสาคญตอลกษณะภมประเทศวถชวต ความเปนอยของชาวไรขงเปนอยางมาก 2. สาเหตการสญพนธของกงกามกราม 3. ลกษณะและประโยชนของพรรณไมนา และ4. ตนมะพด ซงปจจบนยงคงมใหไดเหนอยบรเวณขางอโบสถวดทาพด ดงตวอยางของการสนทนากลมตอไปน “...แมนาทาจน เปนแมนาทมความสาคญตอลกษณะภมประเทศ วถชวต ความเปนอยของชาวไรขงเปนอยางมาก นบเปนแมนาทมชอเรยกมากทสดในไทย เรมตงแตแยกออกมาจากแมนาเจาพระยาทจงหวดชยนาท เรยกวาแมนามะขามเฒาไหลผานจงหวดสพรรณบร เรยกวา แมนาสพรรณบร ไหลผานจงหวดนครปฐม เรยกวา แมนานครชยศร และไหลผานจงหวดสมทรสาคร เรยกวา แมนาทาจน ชาวไรขงมกจะเรยกแมนาสายนวาแมนาทาจน เพราะตาบลไรขง อาเภอสามพราน อยตดกบจงหวดสมทรสาคร...” (นายสญญา สดลาเลศ) “...ก งกามกรามไดสญพนธจากแมนาทาจนไปหมดเมอประมาณ 30 ปทผานมา จากสาเหตหลายประการ เชน การทาประมงมากเกนควร การทาประมงผดวธ และมลภาวะทางนาเปนพษ เปนตน...” (นายวรตน สงกา) “...ตนมะพดมากจงเปนทมาของภมนามทาพด ปจจบนยงคงมตนมะพดใหเราไดเหนอยบรเวณขางอโบสถวดทาพด...” (นายมานะ เถยรทว) ประเดนท 2 ดานประวตความเปนมาของตาบลไรขง ผเชยวชาญไดเสนอแนะใหเพมเตมความรในเรองดงน 1. ภมนามของชอหมบานในตาบลไรขง ไดแก หมบานบานฉาง หรอบานคลองฉาง หมบานบานบางยาง และหมบานคลองผเสอ 2. ตานานพจก- พแกละ 3. ประวตความเปนมาของวดทาพด บรเวณทพระอาจารยรดพาผคนหนพมามาตงชมชนทบรเวณหนองร ซงปจจบนบางสวนของทตงโรงงานทนอนโลตส ดงตวอยางของการสนทนากลมตอไปน

“...หมบานบานฉาง หรอบานคลองฉาง มเรองเลาวาสมยรชกาลท 2 พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย มกองทพมอญมาจากราชบรยกกองทพมาตเมองทางแถบน ชาวบานไดเตรยมการตอส และสรางฉางไวเพอเกบเสบยงอาหาร คลองนจงไดชอวาคลองฉาง สวนบรเวณทสรางฉางเกบเสบยงอาหาร...” (นายชาตร สขถาวร)

“...หมบานบางยาง มเรองเลาวาทปากคลองนเคยมตนยางใหญขนอย ตนหนง และขณะนนหมบานนยงไมมชอเรยกเปนทางการ ตอมาทางราชการจงตงชอหมบานวาบานบางยาง...” (นายพยนต ซาประชา)

“...หมบานคลองผเสอ มเรองเลาวาแตกอนบรเวณนเปนทดอน และมผเสออยจานวนมาก ตอมาชาวบานไดชวยกนขดคลองขนเพอใชนาในการเพาะปลก จงเรยกชอวา คลองผเสอ...” (นายมานะ เถยรทว)

สำนกหอ


124

ประเดนท 3 ดานวถชวตของชาวไรขง ผเชยวชาญไดเสนอแนะใหเพมเตมความรในเรองดงน 1. ลกษณะของเรอขดและเรอตอแตละชนด 2. ความเชอการบชารปปนเงาะคและ ความเชอเจาแมปากคลอง 3.ความศกดสทธของหลวงพอวดไรขงเกยวกบการยกลกใหหลวงพอวดไรขงและการบอกกลาวหลวงพอวดไรขงกอนการจดงานบญ การแกบนหลวงพอวดไรขง 4.ความศกดสทธของหลวงพอวดทาพด และ 5.ภมปญญาเถรอดเพลมชอเรยกอกชอหนงวาสลกกลบางกอก ดงตวอยางของการสนทนากลมตอไปน “...ชาวไรขงมความเชอตานานพจก- พแกละ มเรองเลาวามเดกสองคนมชอวาจกและแกละ จะอาศยอยดานหลงพระอโบสถทประดษฐาน องคหลวงพอวดไรขง คอยทาหนาทดแลปรนนบต รกษาความปลอดภยใหกบหลวงพอวดไรขง นอกจากนเมอเวลาชาวบานทาสงของหาย จะตงจตระลกบนบานตอพ จก–พแกละใหชวยหาสงของนน ใหเมอพบแลวจะมการนาสงของมาถวาย ไดแก ขนม นาแดง ของเลน ทบรเวณดานหลงพระอโบสถ...” (นายพรเทพ ปถว) “...บรเวณทพระอาจารยรดพาผคนหนพมามาตงชมชนทบรเวณหนองร ปจจบนหนองรกลายเปนบางสวนของทตงโรงงานทนอนโลตส...” (นายมานะ เถยรทว) “...การบชารปปนเงาะคเปนรปปนทมลกษณะเปนเดกผชาย ตวสดา ผมหยกใสชดสแดง มไวบชาเกยวกบการคาขายทางนา เพอใหกจการคาขายคลองตว และเจรญรงเรอง...” (นางประจวบ สงกา) “...ความเชอเจาแมปากคลอง เชอกนวาเปนเจาแมทคมครอง ดแลแมนาทาจน ชาวไรขงเชอวาเจาแมปากคลองนนมตวตนเปนจระเขอาศยในแมนา โดยในอดตศาลเจาแมปากคลองตงอยบรเวณรมฝงแมนาในหมบานคลองบางยาง แตปจจบนไมมศาลเจาแมตงอยแลว...” (นายศกดชย อนคง) “...ชาวไรขงยงมความเชอวาหากบานใดมการจดงานบญ เชน งานบวช งานแตงงาน เจาของงานจะตองบอกกลาวหลวงพอวดไรขงดวยการเตรยมเครองเซนคาวหวาน ตงโตะกลางแจง วางหมอนอง 1 ใบ สใดกไดยกเวนสดาไวบนโตะ พรอมกางรมไวทโตะ จากนนเจาของงานจะจดธปกลาวบอกแกหลวงพอวดไรขง...” (นายพรเทพ ปถว) “...เมอบนบานศาลกลาวแลวจากหลวงพอวดไรขงสมปรารถนากจะนาสงของมาแกบน ไดแก ประทด ดวยความเชอวาจะใหมชอเสยงดงกกกอง ละครยก ละครรา เพอใหหลวงพอดสนกสนาน วาวและพวงมาลย มความเชอวาหลวงพอชอบ...” (นายพรเทพ ปถว) “...ความศกดสทธของหลวงพอวดทาพดในโบสถ มความเชอในการบนบาน เรองขอใหไมถกเกณฑทหาร ของทใชในการแกบนจะตองเปนหวหม 2 หว ไขไกตม กลวย 2 หว ออย และมะพราว...” (นายบญรอด โพธแดง)

สำนกหอ


125

“...เถรอดเพลมชอเรยกอกชอหนงวาสลกกลบางกอก ซงการทาเถรอดเพลวาไมปรากฏแนชดวาเรมตงแตเมอใด อยางไรกดจากหลกฐานพบวาทวดไทร อาเภอนครชยศร มเครองตงเปนแทนสาหรบวางโลงศพตงสวดพระอภธรรม อนเปนผลงานของหลวงตาโจย วดไทร อาเภอนครชยศร จงหวดนครปฐม...” (นายสญญา สดลาเลศ) ประเดนท 4 ดานบคคลทสาคญของตาบลไรขง ผเชยวชาญไดเสนอแนะใหเพมเตมความรในเรองประวตพระอบาลคณปมาจารย (ปญญา อนทป โญ) ไดรบการยกยองจากชาวไรขงวาเปรยบเสมอนนกบญแหงลมนาทาจน ดงตวอยางของการสนทนากลมตอไปน “...พระอบาลคณปมาจารย พระอบาลคณปมาจารย (ปญญา อนทป โญ) ไดรบการยกยองจากชาวไรขงวาเปรยบเสมอนนกบญแหงลมนาทาจน...” (พระครธรวฒน ปญญาธโร)

ประเดนท 5 ดานอาชพทสาคญของตาบลไรขง ผเชยวชาญไดเสนอแนะใหเพมเตมความรในเรองดงน 1. ความเชอและพธกรรมในการทานา 2. ความเชอและพธกรรมในการทานา 3. สาเหตทตลาดทาเกวยนจงลมเลกไป ดงตวอยางของการสนทนากลมตอไปน “...การทานาในอดตตองมการดฤกษยาม การทานาชาวนาตองการใหผลผลตของตนเจรญงอกงามไดผลผลตทด เพราะมความเชอวาถาทาในวนดแลวขาวจะไดผลด...” (นางประจวบ สงกา) “...อดตการทานาตองใชควายเปนแรงงานทสาคญ จงมความเชอเรองควาย ไมฆาควาย ไมขายควายวนเสาร ตลอดจนพธการทาขวญควาย มการใชนามนตมารดควาย แลวนาสายสญจนมาคลองทเขาเพอเรยกขวญควาย ปจจบนความเชอดงกลาวไดสญหายไป...” (นางประจวบ สงกา) “...เมอขาวออกรวงสกเหลองอรามเตมทนาชาวนาจะเอาแรงคนในหมบานมาชวยลงแขกเกยวขาวการเอาแรงนน คอ การทสมาชกรวมมอรวมใจกนชวยเหลองานตางๆ โดยไมคดคาจาง ...” (นายมานะ เถยรทว) “...หลงจากเกดนาทวมใหญใน ป พ.ศ. 2485 ชาวบานเรยกวา “นาลางโลก” ชาวบานฝงเกาะจงเปลยนจากการทานาไปทาสวนแทน...” (นายศกดชย อนคง) “...ความเชอศาลเจาของสวนจะมอยทกสวน จะตงอยทศตะวนออกเฉยงเหนอของสวน การตงศาลจะมหมอตงศาลเปนผตง ลกษณะของศาลเจาของสวนมหลายแบบทงลกษณะแบบบานทรงไทยภายในมรปปนตากบยาย หรอทาดวยกระบอกไมไผแลวผกผาสามส สวนของทใชเซนไหวจะเปนอาหารคาวหวาน และผลไมทมาจากสวนเทานน เพราะมความเชอวาจะทาใหมผลผลตจานวนมาก...” (นายวรตน นอยประชา)

สำนกหอ


126

“...สาเหตทตลาดทาเกวยนจงลมเลกทสาคญอกสาเหต คอ ลกหลานหนไปประกอบอาชพอน เชน รบราชการจงไมมคนสบทอดกจการ...” (นายพยนต ซาประชา)

ประเดนท 6 ดานประเพณทสาคญของชาวไรขง ผเชยวชาญไดเสนอแนะใหเพมเตมความรในเรองดงน 1. ประเพณการไหวเจา ซงชาวไรขงสวนหนงเปนคนไทยมเชอสายจน 2. ศาลแปะกงหรอศาลอากง ดงตวอยางของการสนทนากลมตอไปน “...ชาวไรขงเปนคนไทยมเชอสายจน จงมประเพณการไหวเจา ตามความเชอทจะตองไหวเจาทและไหวบรรพบรษเพอความเปนสรมงคลนามาซงความสขความเจรญแกครอบครว โดยเครองเซนสาหรบไหวเจาทจะจดเปน 1 ชด เครองเซนสาหรบบรรพบรษจะจดเปนอก ชดตางหากจะไหวในตอนเชาโดยไหวเจาทกอน ชวงสายจงจะไหวบรรพบรษ ซงของไหวนนจะมของคาวของหวาน ผลไม และเครองดม สาหรบการไหวบรรพบรษ จะมธรรมเนยมวาตองใหมของนา 1 อยาง ซงในปหนงจะมการไหวเจา 8 ครง เรยกวา โปยโจย...” (นายวรตน นอยประชา) “... ศาลแปะกงหรอศาลอากง ตงอยบรเวณตลาดทาเกวยน ภายในศาลเจามรปเทพเจาจน มหนาตาเกรงขาม ถอไดวาเปนผคอยดแลปกปองคนในพนทใหอย เยนเปนสข การประกอบพธกรรมตรงกบเทศกาลตรษจนการไหวเทพตามธรรมเนยมจน มการจดอาหารคาว หวาน ผลไม เผากระดาษเงน กระดาษทองใหแกเทพเจา ซงปจจบนศาลเจานไดสญหายไปแลวพรอมกบตลาดทาเกวยน...” (นายสญญา สดลาเลศ) 1.4 ผลการวเคราะหคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 หลงจากผวจยไดดาเนนการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 นามาทดลองใชกบนกเรยนกลมตวอยางไดศกษาแลว ผวจยไดนาผลจากการทาแบบฝกหดหลงใชหนงสออานเพมเตม และผลคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบมาวเคราะหเพอหาคาประสทธภาพ (E1/E2) ของหนงสออานเพมเตมทผวจยสรางขน พบวามประสทธภาพปรากฏผลดงตารางท 9

สำนกหอ


127

ตารางท 9 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

คะแนน



คะแนนเฉลย ( x )


(S.D.)


แบบฝกหด หลงการใช

35 25 22.20 1.37 88.80

ผลการเรยนร หลงการใช

35 30 25.34 1.71 84.48

จากตารางท 9 พบวา คะแนนของนกเรยนทไดจากการทาแบบฝกหดหลงใชหนงสออานเพมเตมทง 5 บท มคาเฉลยเทากบ 22.20 คะแนน จากคะแนนเตม 25 คะแนน คดเปนรอยละ 88.80 สวนคะแนนของนกเรยนทงหมดทไดจากการทาแบบทดสอบวดผลการเรยนรหลงใชหนงสออานเพมเตม มคาเฉลยเทากบ 25.34 คะแนน จากคะแนนเตม 30 คะแนน คดเปนรอยละ 84.48 แสดงวาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทผวจยสรางขนมคาประสทธภาพเทากบ 88.80/84.48 (ดงภาคผนวก ค หนา 234-235) ทงนคาประสทธภาพทยอมรบใหถอคาความแปรปรวนระหวาง 2.5-5% นนคอประสทธภาพของสอการเรยนรไมควรตากวาเกณฑทตงไว 5% และคา E1 หรอ E2 ทคานวณไดจากการทดสอบประสทธภาพ จะตองใกลเคยงกนและหางกนไมเกน 5% (สนนทา สนทรประเสรฐ, 2544: 60) ดงนนคาประสทธภาพจงอยในเกณฑทยอมรบได เปนไปตามเกณฑทกาหนดไว คอ 85/85 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 1 ตอนท 2 ผลการเปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 ผลการเปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 35 คน ปรากฏผลดงตารางท 10

สำนกหอ


128

ตารางท 10 การเปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

กลมทดลอง


คะแนนเตม

คะแนนเฉลย ( x )


(S.D.)

t

p

ทดสอบกอนเรยน 35 30 16.29 2.38 20.52 0.00

ทดสอบหลงเรยน 35 30 25.34 1.71 จากตารางท 10 พบวาคะแนนผลการเรยนรกอนและหลงใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขงของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยคะแนนเฉลยหลงเรยน ( x = 25.34 , S.D = 1.71 ) สงกวาคะแนนเฉลยกอนเรยน ( x = 16.29 , S.D = 2.38 ) ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 2 ตอนท 3 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 35 คนทม ตอหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ปรากฏผลดงตารางท 11

สำนกหอ


129

ตารางท 11 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

รายการประเมน x S.D. ระดบ ความคดเหน ลาดบ

1) ดานลกษณะรปเลมและการพมพ 1.1) ลกษณะปกหนงสอนาสนใจ 4.74 0.51 มากทสด 6 1.2) ชอเรองชวนใหอยากรอยากอานเนอเรอง 4.66 0.48 มากทสด 7 1.3) ขนาดและความหนาของหนงสอ 4.83 0.38 มากทสด 2 1.4) รปเลมสวยงาม สะดวกในการเปดอาน 4.83 0.38 มากทสด 2

1.5) ขนาดตวอกษรสตวพมพชดเจน อานงาย 4.77 0.43 มากทสด 5 1.6) คณภาพของกระดาษทใชพมพ 4.86 0.36 มากทสด 1 1.7) การจดขอความ รปภาพอานงายสบายตา 4.83 0.38 มากทสด 2

รวมดานลกษณะรปเลมและการพมพ 4.79 0.42 มากทสด (2) 2) ดานเนอหาและการใชภาษา

2.1) จดลาดบเนอหางายตอการทาความเขาใจ 4.63 0.55 มากทสด 3 2.2) เนอหาแตละบทนาสนใจชวนใหตดตาม 4.66 0.48 มากทสด 2 2.3) ความยาวแตละเรองเหมาะสมกบวย 4.57 0.56 มากทสด 4 2.4) การใชภาษาสอความหมายไดชดเจน เขาใจงาย เหมาะสมกบวย

4.80 0.41 มากทสด 1

รวมดานเนอหาและการใชภาษา 4.66 0.50 มากทสด (5) 3) ดานภาพประกอบ 3.1) ภาพประกอบสสนสวยงามชดเจนสอให

เขาใจงาย สอดคลองกบเนอหา 4.83 0.38 มากทสด 3

3.2) ขนาดของภาพประกอบเหมาะสมกบ หนากระดาษ และขนาดของตวอกษร

4.86 0.36 มากทสด 2

3.3) ภาพประกอบสอดคลองกบเนอหา 4.91 0.28 มากทสด 1 3.4) คาอธบายภาพ ทาใหเขาใจภาพ และเนอหามากยงขน

4.77 0.43 มากทสด 4

สำนกหอ


130

ตารางท 11 ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (ตอ)

รายการประเมน x S.D. ระดบ ความคดเหน ลาดบ

3) ดานภาพประกอบ (ตอ) 3.5) ภาพประกอบดงดดความสนใจอยากอาน เนอเรอง

4.77 0.52 มากทสด 4

รวมดานภาพประกอบ 4.82 0.40 มากทสด (1) 4) ดานแบบฝกหดทายบท

4.1) สงเสรมความร และทกษะการคดได หลากหลาย

4.69 0.47 มากทสด 2

4.2) สงเสรมใหมความรความเขาใจในเนอหา มากยงขน

4.79 0.41 มากทสด 1

รวมดานแบบฝกหดทายบท 4.74 0.44 มากทสด (3) 5) ดานคณคาและประโยชนทไดรบ

5.1) ชวยใหนกเรยนมความร ความเขาใจ ในเรองราวความเปนมาของทองถน

4.71 0.52 มากทสด 3

5.2) ปลกฝงใหเหนคณคาของแหลงเรยนร ภมปญญา และวฒนธรรมทองถน

4.71 0.46 มากทสด 3

5.3) ปลกฝงใหนกเรยนเกดความรกและภมใจ ในภมปญญา และวฒนธรรมทองถน

4.74 0.44 มากทสด 1

5.4) ชวยเสรมสรางนสยคนควาหาความร และรกการอาน

4.71 0.46 มากทสด 3

5.5) สามารถนาความรทไดจากหนงสอไป ประยกตใชในชวตประจาวนได

4.74 0.44 มากทสด 1

รวมดานคณคาและประโยชนทไดรบ 4.73 0.46 มากทสด (4) รวมทงฉบบ 4.76 0.44 มากทสด

สำนกหอ


131

จากตารางท 11 พบวา นกเรยนมความคดเหนตอหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขงโดยภาพรวม อยในระดบมากทสด ( x = 4.76, S.D.= 0.44 ) เมอพจารณาเปนรายดาน โดยเรยงลาดบจากมากไปหานอย พบวา ดานภาพประกอบ นกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทสดเปนลาดบทหนง ( x = 4.82, S.D.= 0.40 ) รองลงมาดานลกษณะรปเลมและการพมพ นกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทสดเปนลาดบทสอง ( x = 4.79, S.D.= 0.42 ) ดานแบบฝกหดทายบท นกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทสดเปนลาดบทสาม ( x = 4.74, S.D. = 0.44 ) ดานคณคาและประโยชนทไดรบ นกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทสดเปนลาดบทส ( x = 4.73, S.D. = 0.46 ) และดานเนอหาและการใชภาษา นกเรยนมความคดเหนอยในระดบมากทสดเปนลาดบสดทาย ( x = 4.66, S.D.= 0.50) ซงแตละดานมรายละเอยด ดงน

ดานภาพประกอบ นกเรยนมความคดเหนโดยภาพรวมอยในระดบมากทสด ( x = 4.82, S.D. = 0.40) เมอพจารณาเปนรายขอพบวา มความคดเหนในระดบมากทสดทกขอ โดยเรยงลาดบจากมากไปหานอยไดดงน ภาพประกอบสอดคลองกบเนอหา ( x = 4.91, S.D.= 0.28) รองลงมาขนาดของภาพประกอบเหมาะสมกบหนากระดาษ และขนาดของตวอกษร( x = 4.86, S.D.= 0.36) ภาพประกอบสสนสวยงามชดเจนสอใหเขาใจงายสอดคลองกบเนอหา ( x = 4.83, S.D.= 0.38) คาอธบายภาพทาใหเขาใจภาพและเนอหามากยงขน ( x = 4.77, S.D.= 0.43) และภาพประกอบดงดดความสนใจอยากอานเนอเรอง ( x = 4.77, S.D.= 0.52) ตามลาดบ ดานลกษณะรปเลมและการพมพ นกเรยนมความคดเหนโดยภาพรวมอยในระดบมากทสด ( x = 4.79, S.D. = 0.42 ) เมอพจารณาเปนรายขอพบวา มความคดเหนในระดบมากทสดทกขอ โดยเรยง ลาดบจากมากไปหานอยไดดงน คณภาพของกระดาษทใชพมพ ( x = 4.86, S.D. = 0.36) รองลงมาขนาดและความหนาของหนงสอ ( x = 4.83, S.D. = 0.38) รปเลมสวยงาม สะดวกในการเปดอาน ( x = 4.83, S.D. = 0.38 ) การจดขอความ รปภาพอานงายสบายตา ( x = 4.83, S.D. = 0.38) ขนาดตวอกษรสตวพมพชดเจน อานงาย ( x = 4.77, S.D. = 0.43) ลกษณะปกหนงสอนาสนใจ ( x = 4.74 , S.D. = 0.51) และชอเรองชวนใหอยากรอยากอานเนอเรอง ( x = 4.66, S.D. = 0.48 ) ตามลาดบ ดานแบบฝกหดทายบท นกเรยนมความคดเหนโดยภาพรวมอยในระดบมากทสด ( x = 4.74, S.D. = 0.44) เมอพจารณาเปนรายขอพบวา มความคดเหนในระดบมากทสดทกขอโดยเรยงลาดบจากมากไปหานอยไดดงน แบบฝกหดสงเสรมใหมความรความเขาใจในเนอหามากยงขน ( x = 4.79, S.D. = 0.41) และสงเสรมความร และทกษะการคดไดหลากหลาย ( x = 4.69, S.D. = 0.47) ตามลาดบ ดานคณคาและประโยชนทไดรบ นกเรยนมความคดเหนโดยภาพรวมอยในระดบมากทสด ( x = 4.73, S.D. = 0.46) เมอพจารณาเปนรายขอพบวา มความคดเหนในระดบมากทสดทกขอ โดยเรยงลาดบจากมากไปหานอยไดดงน ปลกฝงใหนกเรยนเกดความรกและภมใจในภมปญญา

สำนกหอ


132

และวฒนธรรมทองถน ( x = 4.74, S.D. = 0.44) สามารถนาความรทไดจากหนงสอไปประยกตใชในชวตประจาวนได ( x = 4.74, S.D. = 0.44) รองลงมาชวยใหนกเรยนมความร ความเขาใจในเรองราวความเปนมาของทองถน ( x = 4.71, S.D. = 0.52) ปลกฝงใหเหนคณคาของแหลงเรยนร ภมปญญา และวฒนธรรมทองถน ( x = 4.71, S.D. = 0.46) และชวยเสรมสรางนสยคนควาหาความรและรกการอาน ( x = 4.71, S.D. = 0.46) ตามลาดบ ดานเนอหาและการใชภาษา นกเรยนมความคดเหนโดยภาพรวมอยในระดบมากทสด ( x = 4.66, S.D. = 0.50) เมอพจารณาเปนรายขอพบวา มความคดเหนในระดบมากทสดทกขอ โดยเรยง ลาดบจากมากไปหานอยไดดงน การใชภาษาสอความหมายไดชดเจน เขาใจงาย เหมาะสมกบวย ( x = 4.80, S.D. = 0.41) รองลงมาเนอหาแตละบทนาสนใจชวนใหตดตาม ( x = 4.66, S.D. = 0.48) จดลาดบเนอหางายตอการทาความเขาใจ ( x = 4.63 , S.D. = 0.55) และความยาวแตละเรองเหมาะสมกบวย ( x = 4.57, S.D. = 0.56) ตามลาดบ

สาหรบขอเสนอแนะเพมเตมของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวาหนงสออานเพมเตมทผวจยจดทาขน มการจดทารปเลมไดนาอาน ภาพประกอบชดเจน การจดขอความ รปภาพอานงายสบายตา รวมทงกระดาษทใชชวยใหรสกสบายตา สามารถชวยใหเกดความร ความเขาใจในเรองราวความเปนมาของทองถน และสงเสรมใหเกดความรกและภมใจในภมปญญา และวฒนธรรมทองถนไรขงไดเปนอยางด และมขอเสนอแนะวาใหมแบบฝกทายบทในแตละบทมจานวนเพมขน

สำนกหอ


บทท 5

สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจย เรอง การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 85/85 2) เปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงจากการใชหนงสอเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 และ3) ศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมตอหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขงของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ประชากรทใชในการวจยครงนคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนวดไรขงวทยาทกาลงศกษาอยในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 15 หองเรยน รวม 661 คน กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1/3 ของโรงเรยนวดไรขงวทยาทกาลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 35 คน ซงไดมาจากการสมอยางงาย (Simple Random Sampling) โดยการใชหองเรยนเปนหนวยสม การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) ใชแบบแผนการวจยแบบกลมเดยวทดสอบกอนและทดสอบหลงเรยน (The One-Group Pretest-Posttest Designs) เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1) หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงประกอบดวย 5 บท ไดแก บทท 1 ถนนทไรขง บทท 2 เรองเลาคนไรขง บทท 3 วถคนไรขง บทท 4 ทากนถนไรขง และบทท 5 งานบญคนไรขง 2) แผนการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 5 แผน ประกอบดวย แผนการจดการเรยนรท 1 เรองถนนไรขง แผนการจดการเรยนรท 2 เรองเรองเลาคนไรขง แผนการจดการเรยนรท 3 เรองวถคนวถไรขง แผนการจดการเรยนรท 4 เรองทากนถนไรขง และแผนการจดการเรยนรท 5 เรองงานบญคนไรขง รวมทงสน 10 ชวโมง 3) แบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงการใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง ซงเปนแบบทดสอบปรนยชนด 4 ตวเลอก จานวน 30 ขอ และ 4) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง การวเคราะหขอมลโดยใชสถตคารอยละ(%) คาเฉลย ( x ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

สำนกหอ


134

การเปรยบเทยบผลการเรยนรกอนและหลงใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง โดยใชคารอยละ (%) คาเฉลย ( x ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน(S.D.) และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis)

สรปผลการวจย

จากการดาเนนการตามขนตอนของการวจยทไดนาเสนอ ปรากฏผลการวจยเปนไปตามวตถประสงคทตงไว ดงน

1. หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มคาประสทธภาพเทากบ 88.80/84.48 เปนไปตามเกณฑทกาหนด

2. ผลการเรยนรหลงจากการใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สงกวากอนเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05

3. ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 ทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด

อภปรายผล

จากผลการวจยพบวา หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สามารถอภปรายผลไดดงน

1. หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มคาประสทธภาพเทากบ 88.80/84.48 เปนไปตามเกณฑทกาหนด ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 1 ทตงไว แสดงวาหนงสออานเพมเตมทผวจยสรางขนมประสทธภาพตามเกณฑ 85/85 ทงนเปนเพราะวาหนงสออานเพมเตมทผวจยสรางขนมการดาเนนการอยางเปนระบบ โดยงานวจยครงนมขนตอนในการพฒนาหนงสออานเพมเตม 2 ขนตอน ไดแก ขนตอนท 1 การพฒนาและหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชน คนไรขง และขนตอนท 2 การทดลองใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง ซงในขนตอนท 1

การพฒนาและหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม แบงเปน 2 ขนตอนยอย คอ การศกษาขอมลทองถนของชมชนตาบลไรขง และลกษณะของหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง โดยวธการสมภาษณและการจดสนทนากลม และการจดทารปเลมและหาประสทธภาพของหนงสอ

สำนกหอ


135

อานเพมเตมนน ซงการไดมาของเนอหาทนามาใชจดทาหนงสออานเพมเตมครงน ผวจยไดใชวธการเกบขอมลเชงคณภาพ เรมจากการสารวจลกษณะหนงสออานเพมเตมจากครและนกเรยน การศกษาสภาพชมชนตาบลไรขงจากเอกสาร ตารา งานวจย และการเกบขอมลภาคสนามดวยการสมภาษณ อกทงมการตรวจสอบความถกตองของเนอหาดวยการจดสนทนากลมจากกลมพระสงฆ ผรในทองถน ผนาชมชน และชาวบานทมคณสมบตตามทผวจยกาหนดขน สอดคลองกบแนวคดของถวลย มาศจรส (2538: 61-63) และมานพ ถนอมศร (2546: 69-71) ซงอธบายในงานเขยนสารคดควรใชขอมลทงสองอยางผสมผสานกน คอ ขอมลปฐมภม (Primary Sources) หรอขอมลภาคสนามและขอมลทตยภม (Secondary Sources) หรอขอมลอางอง จากนนนาเนอหาทไดมาจดทารปเลมของหนงสออานเพมเตม ซงในงานวจยครงนผวจยยดแนวคดจนตนา ใบกาซย เปนหลกในการจด ทารปเลม ประกอบดวยขนตอน 1) กาหนดประเภทหนงสอ 2) กาหนดจดประสงค 3) กาหนดระดบผอานกลมเปาหมาย 4) ศกษาความสนใจและความตองการของผอาน 5) กาหนดเนอหา/หวเรอง/ชอเรอง 6) กาหนดโครงสรางเนอหา/โครงเรอง 7) กาหนดแนวการเขยน 8) กาหนด/ศกษาแหลงขอมลศกษาคนควาอางอง 9)กาหนดลกษณะรปเลมและตนฉบบ ซงสอดคลองกบแนวคดนกวชาการดานการพฒนาหนงสอสาหรบเดกจนตนา ใบกาซย (2536: 149-179) โดยงานวจยครงนผวจยกาหนดลกษณะรปเลมขนาด 16 หนายกพเศษ หรอขนาดพอคเกตบค ซงเปนขนาดทนยมใชกบงานเขยนประเภทสารคด ใชกระดาษถนอมสายตาในการพมพ เนองดวยกระดาษชนดนลดการสะทอนแสงเวลาอาน ทาใหผอานอานแลวสบายตา จานวนประมาณ 50-100 หนา ตวอกษรขนาดทใชพมพเนอหามขนาด 16 พอยท และเนนการใชภาพประกอบทเปนภาพส เพอดงดดความสนใจของคนอาน อกทงในการออกแบบหนงสอไดยดหลกการเบองตนทเปนหลกการทเกยวของกบการควบคมภาพรวมของผลงาน ไดแก (1) เอกภาพ (2) การเนนและสรางลาดบความสาคญ และ (3) สดสวนและหลกการเบองตนทเปนหลกการทเกยวของกบความสมพนธขององคประกอบยอยตางๆ ภายในงานออกแบบ ไดแก (1) ขนาด (2) ความสมดล (3) ทศทางและการเคลอนไหว (4) ความขดแยง และ (5) จงหวะ ลลา และการซา รวมทงหลกการจดวางองคประกอบในสวนประกอบตางๆ ของหนงสอ เพอใหหนงสออานเพมเตมนมรปเลมทนาอาน และดงดดความสนใจของผอาน ซงสอดคลองกบแนวคดของอารยะ ศรกลยาณบตร (2550: 110) นอกจากนดานองคประกอบตางๆ ของหนงสออานเพมเตมทเหมาะสมกบการเรยนร ประกอบดวย สวนหนาของหนงสอ ไดแก ปกหนา-ปกหลง ใบรองปก หนาปกใน คานา สารบญ คาชแจง สวนเนอหาของหนงสอ ไดแก เนอหาและภาพประกอบ สวนทายของหนงสอ ไดแก แบบฝกหดทายบท เฉลยแบบฝกหดทายบท บรรณานกรม และประวตผเรยบเรยง ซงสอดคลองกบแนวคดของนกวชาการดานการพฒนาหนงสอสาหรบเดกภญญาพร นตยประภา, 2543; ถวลย มาศจรส, 2536; จนตนา ใบกาซย, 2542 และงานวจยดานการพฒนา

สำนกหอ


136

หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ระดบชนมธยมศกษา(โสภา สขวทยาภรณ, 2551; อมรา ชวนขยน, 2552 และภาวณ ดานศระวานชย, 2553) ทกลาวถงองคประกอบของหนงสออานเพมเตมวาควรประกอบดวย สวนหนาของหนงสอ ไดแก ปกหนา- ปกหลง ใบรองปก หนาปกใน คานา สารบญ คาชแจง สวนเนอหาของหนงสอ ไดแก เนอหาและภาพประกอบ สวนทายของหนงสอ ไดแก แบบฝกหดทายบท เฉลยแบบฝกหดทายบท บรรณานกรม และประวตผเรยบเรยง สาหรบขนตอนการหาประสทธภาพ ผวจยดาเนนการตามแนวคดของชยยงศ พรหมวงศ (2556: 11-12) ทเสนอวาใหนาสอการเรยนรซงในทนคอหนงสอ อานเพมเตมไปทดลองใชแบบรายบคคลหรอแบบหนงตอหนง (Individual Tryout หรอ One to

One Tryout) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยางคอ เกง ปานกลาง ออนอยางละ1 คน รวมจานวน 3 คน

ไดคาประสทธภาพ (E1/E2) เทากบ 81.33/80.00 แลวจงนาขอบกพรองทไดจากการทดลองใชในครงแรกมาปรบปรงแกไข จากนนนาหนงสออานเพมเตมทผานการปรบปรงแกไขไปทดลองใชกบนกเรยนแบบกลมเลกหรอกลมยอย (Small Group Tryout) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง คอ เกง ปานกลาง ออนอยางละ 3 คน รวมจานวน 9 คน ไดคาประสทธภาพ (E1/ E2) เทากบ 84.00/81.11

แลวจงนาขอบกพรองทไดจากการทดลองใชมาปรบปรงแกไข และนาหนงสออานเพมเตมไปทดลองใชแบบภาคสนาม (Field Tryout) กบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง คอ เกง ปานกลาง ออนอยางละ 10 คน รวมจานวน 30 คน คาประสทธภาพ (E1/E2) เทากบ 86.13/80.33 แลวจงนาขอบกพรองทไดจากการทดลองมาใชปรบปรงแกไข เพอใหไดหนงสออานเพมเตมทสมบรณและมประสทธภาพ หลงจากนนนาไปทดลองใชจรง คาประสทธภาพเทากบ 88.80/84.48 ทงนคาประสทธภาพทยอมรบใหถอคาความแปรปรวนระหวาง 2.5-5% นนคอประสทธภาพของสอการเรยนรไมควร ตากวาเกณฑทตงไว 5% และคาE1หรอ E2ทคานวณไดจากการทดสอบประสทธภาพจะตองใกลเคยงกนและหางกนไมเกน 5% (สนนทา สนทรประเสรฐ, 2544: 60) ดงนนคาประสทธภาพจงอยในเกณฑทยอมรบได จะเหนไดวาคาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตมอยในเกณฑทยอมรบได และมพฒนาการสงขนตามลาดบ แสดงใหเหนวาผวจยไดดาเนนการสรางขนมาอยางเปนระบบ นอกจากนยงผานการพจารณาจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ ผเชยวชาญ และการทดลองใชกบนกเรยนเพอปรบปรงขอบกพรองหลายครง รวมทงในการออกแบบหนงสออานเพมเตม ผวจยไดแบงเนอหาของหนงสออานเพมเตมออกเปน 5 บท โดยเนอหาแตละบทมความหลากหลาย ทงทางดานภมศาสตร ประวตศาสตร วถชวต ภมปญญาทองถน และความเชอ การประกอบอาชพ ศาสนา และประเพณในทองถน อกทงยงมการจดวางอยางสอดคลองและตอเนองกนในลกษณะการบรณาการสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมทง 5 สาระ ตลอดจนมการจดเรยง ลาดบเนอหาจากงายไปสยากทาใหงายตอการอานและชวนใหนาตดตาม นอกจากนเมอนกเรยน

สำนกหอ


137

อานเนอหาแตละบทจบแลวจะมแบบฝกหดทายบทเพอวดและประเมนความรของนกเรยน ยงเปนการเปดโอกาสใหนกเรยนประเมนความกาวหนาของตนเองไดระหวางการใชหนงสออานเพมเตม จงสงผลให ผลการเรยนรหลงจากการใชหนงสออานเพมเตมของนกเรยนสงกวาเกณฑมาตรฐานทกาหนดไว และขนตอนท 2 การทดลองใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง ซงสอดคลองกบผลการวจยของสพรรณ สตะวงศ (2550: 51-52) ไดทาการวจย เรองการหาประสทธภาพหนงสออานเพมเตม เรอง เมองโบราณเชยงแสน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม สาหรบนกเรยน ชวงชนท 3 ชนปท 1 โรงเรยนราชประชานเคราะห 15 (เวยงเกาแสนภวทยาประสาท) สานกงานเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 3 ผลการวจยพบวาหนงสออานเพมเตม เรอง เมองโบราณเชยงแสน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมทผวจยสรางขนมประสทธภาพเทากบ 87.72/82.25 สงกวามาตรฐานทกาหนด 80/80 อกทงยงสอดคลองกบงานวจยของอมรา ชวนขยน (2552: 154 -156) ไดทาการวจยเรองการพฒนาหนงสออานเพมเตม เรองแหลงเรยนรในเขตเทศบาลตาบลหนองขาว ผลการวจยพบวาหนงสออานเพมเตม เรอง แหลงเรยนรในเขตเทศบาลตาบลหนองขาวทสรางขนมคาประสทธภาพเทากบ 93.19/83.11 สงกวาเกณฑทกาหนด และยงสอดคลองกบงานวจยของภาวณ ดานศระวานชย (2553: 73-74) ไดทาการวจย เรอง การพฒนาหนงสออานเพมเตม เรองยาถนแดนเครง สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดนครศรธรรมราช ผลการวจยพบวาหนงสออานเพมเตม เรอง ยาถนแดนเครง จงหวดนครศรธรรมราชทสรางขน มคาประสทธภาพเทากบ 88.24/80.72 เปนไปตามเกณฑทกาหนด

2. ผลการเรยนรหลงจากการใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สงกวากอนเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 2 ทงนเนองจากในงานวจยครงนผวจยไดทาการศกษาพฒนาการทางสตปญญาของเดกชวงอาย 12-14 ป ซงกาลงระดบชนมธยมศกษาปท 1 เพอใหหนงสอเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง มความสอดคลองกบวย ความตองการของนกเรยน และการเรยนรเรองราวของชมชนไรขง ดวยการศกษาดวยตนเองผานสอหนงสออานเพมเตมทผวจยไดพฒนาขนนน โดยนกเรยนมความรเดมเกยวกบเรองราวในทองถน จดเปนประสบการณเดมมาเชอมโยงประสบการณใหม คอ ความรเพมเตมทนกเรยนไดจากการอานหนงสออานเพมเตมใหเขากนอยางเปนระบบกลายเปนองคความรใหมขน นอกจากนดานองคประกอบของหนงสออานเพมเตมทใชภาพวาดลายเสนและภาพถายจากของจรงทเปนรปธรรมประกอบกบเนอหาในหนงสออานเพมเตม จะชวยใหเดกเขาใจเรองราวชมชนไรขงชดเจนยงขน

สอดคลองกบแนวคดทฤษฎพฒนาการของเพยเจต (Intellectual Development Theory) (อางถงในทศนา แขมมณ, 2553: 64 - 66) ทกลาววากระบวนการทางสตปญญา ประกอบดวย การซมซบหรอการดดซม

สำนกหอ


138

(Assimilation) การปรบและจดระบบ (Accommodation) และการเกดความสมดล (Equilibration) อกทงหนงสออานเพมเตมทผวจยสรางขนมเนอหาทชดเจน เนอเรองเปนเรองราวทองถนซงเปนเรองราวทใกลตว และอยในประสบการณจรงของนกเรยนสอดคลองกบนกวชาการดานการพฒนาหนงสอสาหรบเดกภญญาพร นตยประภา (2543: 28) และครรชต มนญผล (2547: 10) ไดกลาวถงความสนใจเดกชวงอาย 12-14 ป (กอนวยรน) มความสนใจแนวการอานหนงสอประเภทสารคดทมเรองราวนาสนใจใกลตว มเนอหาสาระสมจรง ผวจยยงไดเพมการศกษาความตองการลกษณะของหนงสอของนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 และคร เพอใหการพฒนาหนงสออานเพมเตมครงนตรงตามความตองการของนกเรยน คร และทองถนมากยงขน จงทาใหเนอหาในหนงสออานเพมเตมเปนเรองราวทนกเรยนสนใจอยากร สงผลใหนกเรยนเกดความรความเขาใจเนอหาเกยวกบตาบลไรขงไดดยงขน ในดานเนอหาทนาเสนอไวในหนงสออานเพมเตมเปนเนอหาทมความถกตอง เนองจากแหลงทมาของขอมลทนามาพฒนาเปนหนงสออานเพมเตมมความนาเชอถอและยงนาไปใชอางองได เนองจากผวจยศกษาขอมลตางๆ จากการเกบขอมลปฐมภมดวยการสมภาษณ พดคย การสงเกตสภาพชมชน และขอมลทตยภมจากการศกษาตารา เอกสารทเกยวของกบตาบลไรขง นอกจากนยงมการตรวจสอบความถกตองของขอมล โดยการจดสนทนากลมผรในทองถน เพอใหไดขอมลทมความถกตอง นาเชอถอ และสอดคลองกบสภาพการเปลยนแปลงของทองถน สาหรบนามาใชในการพฒนาหนงสออานเพมเตมครงน ซงสอดคลองกบแนวคดของถวลย มาศจรส (2538: 61-63) และมานพ ถนอมศร (2546: 69-71) ซงอธบายแหลงขอมลในการเขยนสารคด แบงออกเปน 2 ประเภท คอ ขอมลปฐมภม (Primary Sources) หรอขอมลภาคสนามและขอมลทตยภม (Secondary Sources) หรอขอมลอางอง ในงานเขยนสารคดควรใชขอมลทงสองอยางผสมผสานกน นอกจากนเนอหาทนาเสนอในหนงสออานเพมเตมแตละบทยงมความสอดคลองสมพนธกน รวมทงหนงสออานเพมเตมมภาพถายประกอบเนอเรองทมสสนสวยงามและภาพลายเสนจานวนมาก ชวยใหนกเรยนเกดความรความเขาใจในเนอหาไดดยงขน และการสรปเรองราวแตละบท ทาใหนกเรยนสรางความคดรวบยอดไดเปนอยางด สอดคลองกบแนวคดของมานพ ถนอมศร (2546: 35) กลาวถงภาพประกอบหนงสอสารคดทใชเดกโตใชภาพวาดแบบเหมอนจรง และภาพถายเพอชวยสงเสรมใหเนอหามความชดเจน สมบรณมากขนมการแบงเนอหาของหนงสออานเพมเตมเปนรายบท เพอใหงายตอการเรยนร เมอศกษาเรยนรจบในแตละบทมการประเมนผลการเรยนรทนท โดยการทาแบบฝกหดทายบทแตละบทหลงจากการเรยนร ทาใหนกเรยนมผลคะแนนหลงจากการใชหนงสออานเพมเตมอยในระดบสง อนเปนการสรางความภาคภมใจและแรงจงใจใหนกเรยนเกดความกระตอรอรนตองการศกษาบทเรยนตอไปอกดวย สอดคลองกบแนวคดของสมพร จารนฏ (2540: 5-8) ทกลาววาลกษณะสาคญของหนงสออานเพมเตมทดนน ควรมลกษณะทกระตนใหผอานเกดความสนใจ และกระตอรอรนทจะ

สำนกหอ


139

ศกษาหาความรดวยตนเอง กลาวคอ ผเขยนควรพจารณาเรองราวทเสนอความสมพนธทเกยวของกบนกเรยน สอดแทรกคาถามยวยตาง ๆ ตลอดจนเสนอแนะหนงสออนๆ ทผอานอาจไปศกษาใหกวางขวางลกซงไดตามความสนใจ อกทงในการวจยครงนยงใชแผนการจดการเรยนรรวมกบการใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 5 แผน ประกอบดวย แผนการจดการเรยนรท 1 เรองถนนทไรขง แผนการจดการเรยนรท 2 เรอง เรองเลาคนไรขง แผนการจดการเรยนรท 3 เรอง วถคนไรขง แผนการจดการเรยนรท 4 เรอง ทากนถนไรขง และแผนการจดการเรยนรท 5 เรอง งานบญคนไรขง ชวยใหการจดการเรยนการสอนเปนระบบตามลาดบขนตอนยงขน สอดคลองกบงานวจยของรตนา ศรตระกล (2549: 97 - 103) ไดทาการวจยเรองการพฒนาหนงสออานเพมเตมเพอพฒนาคณธรรม จรยธรรมดานความมวนย สาระพระพทธศาสนา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนบานเหลาโงง สานกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต2 ผลการวจยพบวาผลสมฤทธทางการเรยน เรอง ความมวนย สาระการเรยนรพระพทธศาสนา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมของนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 สงกวากอนเรยนอยางมนยทางสถตทระดบ .01 นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของโสภา สขวทยาภรณ (2551: 63-65) ไดทาการวจยเรองการสรางหนงสออานเพมเตม สาระภมปญญาทองถน วชาสงคมศกษา เรอง เรองเลาจากผเฒาวงตะเคยน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผลการวจยพบวาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงเรยนโดยใชหนงสออานเพมเตมสาระภมปญญาทองถนวชาสงคมศกษา เรอง เรองเลาจากผเฒาวงตะเคยน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

3. ความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด โดยเรยงลาดบจากมากไปหานอย ไดแก ดานภาพประกอบ รองลงมาดานลกษณะรปเลมและการพมพ ดานแบบฝกหดทายบท ดานคณคาและประโยชนทไดรบ และดานเนอหาและการใชภาษา ตามลาดบ ทงนเปนเพราะวานกเรยนมความสนใจอยากรอยากเหนในเนอหาของหนงสออานเพมเตมอนเปนเรองราวของทองถนทนาสนใจ ซงนกเรยนอาจไมเคยทราบเรองราวในทองถนทเปนเรองใกลตว สามารถนาไปใชในชวตประจาวนได สอดคลองกบนกวชาการดานการพฒนาหนงสอสาหรบเดกภญญาพร นตยประภา (2534: 28)และครรชต มนญผล (2547: 10) ไดกลาวถงความสนใจเดกชวงอาย 12-14 ป (กอนวยรน) มความสนใจแนวการอานหนงสอประเภทสารคดทมเรองราวนาสนใจใกลตว มเนอหาสาระสมจรง นอกจากนขนตอนการพฒนาหนงสออานเพมเตม ผวจ ยไดเพมการศกษาความตองการลกษณะของหนงสออานเพมเตมของนกเรยนชนมธยมศกษาปท1และคร

สำนกหอ


140

ทงทางดานเนอหาและดานรปแบบของหนงสออานเพมเตม เพอใหการพฒนาหนงสออานเพมเตมครงนตรงตามความตองการของนกเรยน คร และทองถนมากยงขน รวมทงการออกแบบลกษณะรปเลมของหนงสออานเพมเตมมสสนสวยงามตงแตปกนอกจนถงภายในเลม มการใชภาพถายประกอบและภาพวาดลายเสนสอดคลองกบเนอหาชวยใหเขาใจเนอหามากยงขน ทาใหนกเรยนเกดจนตนาการ เสรมสรางความคด รวมทงความบนเทงใจในการอาน อกทงยงมแบบฝกหดทายบทใหนกเรยนไดทาเพอประเมนความรของตนเองในแตละบทอกดวย สอดคลองกบแนวคดของสมพร จารนฏ (2540: 5-8) ทกลาววาลกษณะของหนงสออานเพมเตมควรมลกษณะทกระตนใหผอานเกดความสนใจ และกระตอรอรนทจะศกษาหาความรดวยตนเอง สงเสรมใหผอานสามารถทาความเขาใจเรองราวได โดยใชภาษาถกตอง เหมาะสมกบความร เสนอเนอหาตามลาดบขนตอนของความรตามพฒนาการทางสตปญญาของผอานใหตวอยางเหมาะสม ตลอดจนใชเทคนควธหรอเรองสงเสรมความเขาใจอน เชน ภาพประกอบ แผนภม ตาราง คาถาม อภธานศพท เปนตน

เมอพจารณาเปนรายดานพบวามความคดเหนอยในระดบมากทสดทกดาน โดยเรยงลาดบจากมากไปหานอย ไดแก ดานภาพประกอบ รองลงมาดานลกษณะรปเลมและการพมพ ดานแบบฝกหดทายบท ดานคณคาและประโยชนทไดรบ และดานเนอหาและการใชภาษา ตามลาดบ ความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตมดานภาพประกอบสงสดอนดบแรก ทงนเปนเพราะภายในหนงสออานเพมเตมมการใชภาพถายประกอบเปนจานวนมากในการชวยขยายและสงเสรมใหเนอหามความชดเจนสมบรณมากขน แสดงรายละเอยดบางอยางทไมสามารถบรรยายไดดวยตวอกษร และเปนการโนมนาวความสนใจแกนกเรยน ซงสอดคลองกบอารยะ ศรกลยาณบตร (2550: 110) ไดกลาวถงขอดของการใชภาพประกอบ คอ ชวยเรยกรองความสนใจและทาใหผอานอยากตดตามเนอหาทนาเสนอ โดยเฉพาะภาพทเปนภาพถายททาใหเนอหามความนาเชอถอและชดเจน อนดบสองดานลกษณะรปเลมและการพมพอยในระดบมากทสดเชนกน ทงนเปนเพราะวาการออกแบบลกษณะรปเลมของหนงสออานเพมเตมขนาดพอคเกตบค มสสนสวยงาม ตงแตปกนอกจนถงภายในเลม ตวอกษรทพมพอานงายและชดเจน มการใชแถบสแบงตามบทใหสะดวกตอการอาน และการเลอกใชคสทงายแกการอาน ไดแก ตวอกษรสดาบนพนสเหลอง ตวอกษรสเขยวบนพนสเหลอง และตวอกษรสแดงบนพนสเหลอง นอกจากนผวจยไดใชกระดาษถนอมสายตาในการพมพ เพอใหนกเรยนรสกสบายตาขณะอานเพราะวามนลดการสะทอนแสง ซงสอดคลองคณะกรรมการพฒนาหนงสอแหงชาต (2546: 13-15) ไดกลาวถงหลกเกณฑในการประเมนหนงสอประเภทสาหรบเดกกอนวยรน (อาย12-14ป) ดานรปเลมนนตองคานงถงประเดนขนาดของเลมเหมาะสมกบผอาน รปเลมและปกแขงแรงทนทาน การออกแบบมความนาสนใจ การออกแบบปกเหมาะสมกบเนอหา สวนประกอบของหนงสอตรงตามประเภทของ

สำนกหอ


141

หนงสอ กระดาษคณภาพด ขนาดตวอกษรเหมาะสมกบวยของผอาน และการเขาเลมแขงแรงทนทาน อนดบทสามดานแบบฝกหดทายบทอยในระดบมากทสดเชนกน ทงนเปนเพราะวาหนงสออานเพมเตมมแบบฝกหดทายบททมแทรกในเนอหาแตละบททง 5 บท โดยหลงจากทนกเรยนอานจบบทเรยนแลวสามารถทาแบบฝกหดทายบททนท ซงเปนการเปดโอกาสใหนกเรยนประเมนความกาวหนาของตนเองไดทนท และยงเปนการสงเสรมใหมความรความเขาใจในเนอหามากยงขน ซงสอดคลองกบศนยพฒนาหนงสอกรมวชาการ (2545: 14-28) กลาวไววาการประเมนหนงสออานเพมเตม ควรคานงถงหลกการสงเสรมการเรยนรใหแกผอาน ซงหนงสออานเพมเตมควรมกจกรรมทายบท อาจเปนคาถามประเภทกระตนความคดใหไกลออกไปจากเรองทอาน ชวยใหนาความเรองทอานไปแลวไปเปรยบเทยบเหตการณทคลายคลงกนหรอไปแกไขปญหาในชวต ประจาวนสงเสรมใหนกเรยนไดความรความคด ทกษะเพมขน สวนอนดบทสดานคณคาและประโยชนทไดรบ ซงเปนทงนเปนเพราะวาการใชการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตมไดเนนความรสาระความรทองถนไรขงมากเกนไป สงผลใหดานคณคาและประโยชนทไดรบลดลง และดานเนอหาและการใชภาษาอยในลาดบสดทาย ทงนเปนเพราะวาการใชภาษาเชงวชาการ จงทาใหความคดเหนของนกเรยนคอนขางตา สอดคลองกบงานวจยของนรนดร เนตรภกด (2547: 51-52)

ไดทาการวจยเรองการสรางหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนของเรา: อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (ชวงชนท 3) ผลการวจยพบวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (ชวงชนท 3) มความคดเหนเกยวกบหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนของเรา: อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา อยในระดบมความเหมาะสมมากทสด ยงสอดคลองกบงานวจยของเจนวทย อสสวโร(2548: 47-51) ไดทาการวจยเรอง การสรางหนงสออานเพมเตม เรอง สโตยสสตล สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาชวงชนท 3 จงหวดสตล ผลการวจยพบวาผเชยวชาญดานการพฒนาหนงสอ ผสอน และนกเรยน มความคดเหนวาคณภาพของหนงสอมความเหมาะสมในระดบมาก รวมทงยงสอดคลองกบงานวจยของภาวณ ดานศระวานชย (2553: 73-74) ไดทาการวจย เรอง การพฒนาหนงสออานเพมเตม เรอง ยาถนแดนเครง สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดนครศรธรรมราช ผลการวจยพบวา นกเรยนมความคดเหนตอหนงสออานเพมเตม เรอง ยาถนแดนเครง ในภาพรวมอยในระดบมากทสด

สำนกหอ


142

ขอเสนอแนะ

จากการวจย เรอง การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 พบวาหนงสออานเพมเตม

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทผวจยพฒนาขนทาใหนกเรยนมผลการเรยนรหลงใชสงกวากอนใช รวมทงนกเรยนมความคดเหนในภาพรวมอยในระดบมากทสด ดงนนผวจยจงสรปแนวคดและขอเสนอแนะในประเดนขอเสนอแนะทวไปในการนาหนงสออานเพมเตมไปใชและขอเสนอแนะเพอการทาวจยครงตอไป ดงน

ขอเสนอแนะทวไปในการนาหนงสออานเพมเตมไปใช 1. จากการวจยพบวาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทผวจ ยสรางขน มแบบฝกหดประจาบทเรยนเนนความรความจา ทงนเหนไดจากคาประสทธภาพ E1 ทสงกวา E2

ดงนนจงควรเพมแบบฝกหดใหมความยากเหมาะสมกบวยของนกเรยนและมความหลากหลาย มากยงขน 2. จากการวจยพบวานกเรยนมความคดเหนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1 ดานคณคาและประโยชนทไดรบเปนลาดบรองสดทาย แสดงใหเหนวาการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตม ควรเนนใหนกเรยนเหนคณคาและประโยชนทไดจากการศกษาหนงสออานเพมเตมทองถน รวมทงครควรเนนการนาความรทองถนไปประยกตใช เพอปลกฝงใหนกเรยนเกดสานกความรกษทองถนและสามารถนาความรทองถนไปประยกตใชในชวตประจาวนได

ขอเสนอแนะเพอการทาวจยในครงตอไป 1. ควรมการพฒนาหนงสออานเพมเตมทมเนอหาเกยวกบทองถนของเรา ในประเดน อน ๆ เชน แหลงทองเทยว สนคาประจาตาบล เพอใหมหนงสออานเพมเตมทมรายละเอยด ของทองถนทชดเจนมากยงขน

2. ควรสรางหนงสออานเพมเตมรปแบบอน ๆ เชน หนงสอการตน หนงสอบนเทงคด เพอใหมหนงสออานเพมเตมทมเนอหาความหลากหลาย ดงดดความสนใจใหผเรยนเกดความสนใจทจะเรยนรในรายวชานน

สำนกหอ


143

3. ควรมการศกษาผลของการใชหนงสออานเพมเตมทสงเสรมใหเกดสานกความรกษทองถน

4. ควรมการศกษาผลของการใชหนงสออานเพมเตมรวมกบวธสอนอน ไดแก วธการสอนแบบสบเสาะ วธสอนแบบทศนศกษา เปนตน

สำนกหอ


144

รายการอางอง กระทรวงศกษาธการ. (2545). การวจยเพอพฒนาการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน.

กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. _________. สานกนโยบายแผนและมาตรฐานการศกษา ศาสนา ศลปะและวฒนธรรม . (2545).

รายงานการประชมทางวชาการ เรอง ทศทางวฒนธรรมกบการศกษาในกระแสการเปลยนแปลง. กรงเทพฯ: หางหนสวนจากด ว ท ซ คอมมวนเคชน กรงเทพมหานคร.

_________. (2546). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พทธศกราช 2545. กรงเทพฯ: โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ(ร.ส.พ.).

_________. (2551). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.

_________. สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (2553). แนวทางการจดการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมชนสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

_________. สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (2553). แนวทางการบรหารจดการหลกสตร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมชนสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

_________. สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา . (2555). หนงสอดเดน ประจาปพ .ศ.2554. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

กรมวชาการ. (2538). การจดทาหนงสอเสรมประสบการณ. กรงเทพฯ: โรงพมพการศาสนา. _________. (2542). ภมปญญาทองถนกบการพฒนาหลกสตรและการจดการเรยนการสอน.

กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. _________. ศนยพฒนาหนงสอ. (2545).การเลอกและการใชหนงสอเพอสนองหลกสตรการศกษา

ขนพนฐาน. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. _________. (2545). เกณฑการประเมนคณภาพสอการเรยนร. กรงเทพฯ: โรงพมพการศาสนา. _________. คณะกรรมการพฒนาหนงสอแหงชาต.(2546). การประกวดหนงสอดเดนของคณะ คณะกรรมการพฒนาหนงสอแหงชาต. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. กองทนเงนใหกยมเพอการศกษา. (2551). พระบรมราโชวาทและกระแสพระราชดารชของ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดยเดช. กรงเทพฯ: ราไทยเพรส.

สำนกหอ


145

คณะกรรมการฝายประมวลเอกสารและจดหมายเหตในคณะกรรมการอานวยการเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในโอกาสพระราชพธมหามงคลเฉลมพระชนมพรรษา 6 รอบ 5 ธนวาคม 2542. (2544). วฒนธรรม พฒนาการทางประวตศาสตรเอกลกษณและภมปญญา จงหวดนครปฐม. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.

คณะกรรมการประเมนภายนอกรอบสาม โรงเรยนวดไรขงวทยา. (2555). รายงานผลการประเมนภายนอกรอบสาม. กรงเทพฯ: หางหนสวนจากด ย ท ประเมน และพฒนาคณภาพการศกษา.

ครรชต มนญผล. (2547). เคลดไมลบในการจดทาหนงสอสาหรบเดก. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.

จกรภทร พงศภทระ. (2546). คมอการเขยนหนงสอเสรมประสบการณตามความตองการของทองถน. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร: ธารอกษร.

จนตนา ใบกาซย. (2534). การจดทาหนงสอสาหรบเดก. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. _________. (2536). การเขยนสอการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: สวรยาสาสน. _________. (2542). เทคนคการเขยนหนงสอสาหรบเดก. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. เจนวทย อสสวโร. (2548). “การสรางหนงสออานเพมเตม เรอง สโตยสสตลสาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาชวงชนท 3 จงหวดสตล.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตมหาวทยาลย มหาวทยาลยสโขทยธรรมมาธราช.

ฉววรรณ คหาภนนท. (2527). การทาหนงสอสาหรบเดก. กรงเทพ ฯ: บรพาสาสน. ชยยงศ พรหมวงศ. (2556). “การทดสอบประสทธภาพสอหรอชดการสอน” ศลปากรศกษาศาสตร

วจย. 5, 1 (มกราคม-มถนายน): 7-16. บนลอ พฤกษะวน. (2533). วรรณกรรมกบเดก. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพาณชย. ถวลย มาศจรส. (2535). การเขยนหนงสอ เพอขอเลอนตาแหนงอาจารย3. กรงเทพฯ: แสงศลปการพมพ. _________. (2538). เทคนคและตวอยางการเขยนหนงสอสงเสรมการอานและหนงสออานเพมเตม.

กรงเทพฯ: มตใหม. _________. (2538). สารคดและการเขยนสารคด. กรงเทพฯ: แอล.ท.เพรส จากด. ถวลย มาศจรส. (2539). การเขยนหนงสอสงเสรมการอานและหนงสออานเพมเตม . กรงเทพฯ:

ตนออ จากด. _________, บรรณาธการ. (2542). การเขยนหนงสอสารคดสบสานมรดกวฒนธรรมไทย .

กรงเทพฯ: สานกพมพภมปญญา จากด.

สำนกหอ


146

ทศนา แขมมณ. (2553). ศาสตรการสอน. พมพครงท 13. กรงเทพฯ: สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เทศบาลเมองไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม. (2554). “แผนยทธศาสตรการพฒนาเทศบาลเมองไรขง.” 15 ตลาคม.

ธารงศกด ธารงเ ลศฤทธ . (2550) “สาระการเรยนรทองถนกบหลกเศรษฐกจพอเพยง .”วารสารวชาการ 10, 2 (เมษายน-มถนายน 2550): 2-5.

นรนดร เนตรภกด. (2547). “ผลการใชหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (ชวงชนท 3) เรอง ชมชนของเรา : อาเภอบวใหญ จงหวดนครราชสมา.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาสงคมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน.

นชนารถ ยมจนทร. (2546). “การสรางหนงสออานเพมเตมเรอง ฮตสบสองในวถชวตชาวศรสะเกษ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดศรสะเกษ.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสโขทยธรรม มาธราช ,

พระธรรมปฎก. (2539). ปฏรปการศกษากบการสรางสรรคภมปญญาชาวบาน. กรงเทพฯ: อมรนทรพรนตงกรป.

ภาวณ ดานศระวานชย. (2553). “การพฒนาหนงสออานเพมเตม เรอง ยาถนแดนเครง สาหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน จงหวดนครศรธรรมราช.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตมหาวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

ภญญาพร นตยประภา. (2543). การผลตหนงสอเดก. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร. มานพ ถนอมศร. (2546). การเขยนหนงสอสารคด บนเทงคด สาหรบเดกและเยาวชน . กรงเทพฯ:

สปประภา. มาเรยม นลพนธ. (2551). วธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 3. นครปฐม:

โรงพมพมหาวทยาลยศลปากร. รตนา ศรตระกล. (2549). “การพฒนาหนงสออานเพมเตมเพอพฒนาคณธรรม จรยธรรมดานความ

มวนย สาระพระพทธศาสนา กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนบานเหลาโงง สานกงานเขตพนทการศกษามหาสารคาม เขต2.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการสอน บณฑตมหาวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม.

สำนกหอ


147

รนฤทย สจจพนธ (2544). ศาสตรและศลปแหงวรรณคด. กรงเทพฯ : ประพนธสาสน. โรงเรยนวดไรขงวทยา. (2556). “รายงานสารสนเทศงานดแลชวยเหลอนกเรยน โรงเรยนวดไรขง

วทยา ประจาปการศกษา 2556 ” 15 พฤษภาคม. _________. “หลกสตรโรงเรยนมาตรฐานสากลการศกษาขนพนฐาน โรงเรยนวดไรขงวทยา

(ปรบปรง พทธศกราช 2554) ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ระดบชนมธยมศกษาตอนตน (ชนมธยมศกษาปท 1 - 3) กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม.” นครปฐม, 2554 (อดสาเนา)

วดไรขง. (2553). ตานานประวตวดไรขง. ม.ป.ท. สญญา สญญาววฒน. (2545). ทฤษฎสงคมวทยา: เนอหาและแนวการใชประโยชนเบองตน .

พมพครงท 9 กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สาโรจน เกษมสขโชตกล. (2552). “ชะตากรรม “หนงสอกระดาษ” จะอยหรอไปในยค “อบค”

เฟองฟ.” ผจดการ. (2 กมภาพนธ): 15. สนนทา สนทรประเสรฐ. (2544). นวตกรรมการเรยนการสอนการสรางแบบฝก . ชยนาท: ชมรม

พฒนาความรดานระเบยบกฎหมาย. _________. (2547). การสรางสอการสอนและนวตกรรมการเรยนร...สการพฒนาผเรยน.ราชบร:

ธรรมรกษการพมพ. สคนธ สนธพานนท. (2553). นวตกรรมการเรยนการสอน คณภาพของเยาวชน. พมพครงท 2.

กรงเทพฯ: หางหนสวนจากด 9119 เทคนคพรนตง. สพรรณ สตะวงศ. (2550). “การหาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม เรองเมองโบราณ

เชยงแสนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม สาหรบนกเรยน ชวงชนท 3 ชนปท 1 โรงเรยนราชประชานเคราะห 15 (เวยงเกาแสนภวทยาประสาท) สานกงานเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 3.” ปรญญามหาบณฑต สาขาหลกสตร และการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.

สมพร จารนฏ. (2534). การพฒนาสอการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: โรงพมพการศาสนา. _________. (2540). คมอการเขยนเรองบนเทงคดและสารคด. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: โรงพมพ

ครสภาลาดพราว. สมถวล ศรออน. (2546). “การสรางหนงสออานเพมเตมเรองสบสานงานอาชพทองถนสาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาตอนตนจงหวดสมทรสาคร.” ปรญญามหาบณฑต สาขาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช.

สำนกหอ


148

โสภา สขวทยาภรณ. (2551). “การพฒนาหนงสออานเพมเตมสาระภมปญญาทองถนวชาสงคมศกษา เรองเรองเลาจากผเฒาวงตะเคยนสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏกาแพงเพชร.

โสภณ วาราชนนนท และคณะ. (2540). ประวตวดทาพด. กรงเทพฯ: ธรพงษการพมพ. อารยะ ศรกลยาณบตร. (2550). การออกแบบสงพมพ. กรงเทพฯ: ศนยหนงสอจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. เอกพล เรองสกล. (2549). “การศกษาและพฒนาหนงสอสงเสรมการอาน เรอง ภมปญญาชางทา

เถรอดเพลของอาเภอสามพราน.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาเทคโนโลยทางการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

อมรา ชวนขยน. (2552). “การสรางหนงสออานเพมเตม เรอง แหลงเรยนรในเขตเทศบาลตาบลหนองขาว.” วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาหลกสตรและการสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

สำนกหอ


ภาคผนวก

สำนกหอ


150

ภาคผนวก ก

รายชอผเชยวชาญ

สำนกหอ


151


รายชอครเพอสมภาษณขอมลลกษณะของหนงสออานเพมเตม เพอนามาใชในการพฒนา หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

1. นายปญญา โพธมลวลย คร วทยฐานะชานาญการพเศษ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ อาย 59 ป โรงเรยนวดไรขงวทยา

2. นางสาวนลนรตน พงศพทธากร คร วทยฐานะชานาญการพเศษ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ อาย 59 ป โรงเรยนวดไรขงวทยา

3. นางวาทณ สมเชอเวยง คร วทยฐานะชานาญการพเศษ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ อาย 59 ป โรงเรยนวดไรขงวทยา

4. นางนตยา ซาประชา คร วทยฐานะชานาญการ กลมสาระการเรยนร สงคมศกษาฯ อาย 59 ป โรงเรยนวดไรขงวทยา

5. นางสนย ชวงศศรกล คร วทยฐานะชานาญการพเศษ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ อาย 58 ป โรงเรยนวดไรขงวทยา

6. นางสาวยพน มวงนา คร วทยฐานะชานาญการพเศษ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ อาย 58 ป โรงเรยนวดไรขงวทยา

7. นางสมศร เลยงบารง คร วทยฐานะชานาญการพเศษ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ อาย 56 ป โรงเรยนวดไรขงวทยา

8. นางศรเพญ สทธประภา คร วทยฐานะชานาญการพเศษ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ อาย 56 ป โรงเรยนวดไรขงวทยา

9. นางสาวจนทรเพญ จระรตนาภรณ คร วทยฐานะชานาญการ กลมสาระการเรยนร สงคมศกษาฯ อาย 56 ป โรงเรยนวดไรขงวทยา

10. นางกานดา พมใจใส คร วทยฐานะชานาญการพเศษ กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาฯ อาย 54 ป โรงเรยนวดไรขงวทยา

สำนกหอ


152


รายชอผเชยวชาญเพอสมภาษณขอมลพนฐานในการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

กลมพระสงฆ 1. พระสงเวย คเวสโก (สจตจล) เจาอาวาสวดทาพด อาย 64 ป

จาพรรษาเปนเวลา 47 ป 2. พระครธรวฒน ปญญาธโร ผชวยเจาอาวาสวดไรขง (พระอารามหลวง) อาย 62 ป

จาพรรษาเปนเวลา 40 ป 3. พระพมลสมณคณ ผชวยเจาอาวาสวดไรขง (พระอารามหลวง) อาย 82 ป

เกดและจาพรรษาเปนเวลา 82 ป

กลมผรในทองถน 1. นายสญญา สดลาเลศ อาชพขาราชการบานาญ อาย 60 ป

อาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 38 ป มผลงานแตงหนงสอเอกสารเกยวกบตาบลไรขง

2. นายมานะ เถยรทว อาชพผดแลพพธภณฑพนบานวดทาพด อาย 55 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 55 ป มผลงานแตงหนงสอเอกสารเกยวกบตาบลไรขง

3. นายวรตน นอยประชา อาชพผดแลพพธภณฑพนบานวดทาพด อาย 55 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 55 ป มผลงานแตงหนงสอเอกสารเกยวกบตาบลไรขง

4. นางกลม จนทรบารง อาชพครภมปญญาสานหมอนเตย อาย 81 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 81 ป ไดรบการยกยองจากสภาวฒนธรรมจงหวดนครปฐม เปนครภมปญญาทองถน

สำนกหอ


153

5. นางกรอง เดชชาวนา อาชพครภมปญญาสานเสอเตย อาย 84 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 84 ป ไดรบการยกยองจากสภาวฒนธรรมจงหวดนครปฐม เปนครภมปญญาทองถน

6. นายบญรอด โพธแดง อาชพครภมปญญาเถรอดเพล อาย 68 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 68 ป ไดรบการยกยองจากสภาวฒนธรรมจงหวดนครปฐม เปนครภมปญญาทองถน

7. นายไพฑรย กรรณโม อาชพครภมปญญาประตมากรรม(ปนปนสด) อาย 59 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 59 ป ไดรบการยกยองจากสภาวฒนธรรมจงหวดนครปฐม เปนครภมปญญาทองถน

ชาวบาน 1.นางประจวบ สงกา อาชพทานา อาย 78 ป

เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 59 ป 2.นางราพง สวรรณพงศ อาชพ - อาย 78 ป

อาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 50 ป 3.นางวนด ธนธนานนท อาชพเจาหนาทประจาวดไรขง อาย 73 ป

อาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 55 ป 4.นายเชาวน จนดาวงศ อาชพทานา อาย 70 ป

เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 70 ป 5. นายสนน จรดล อาชพทาสวน อาย 69 ป

เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 69 ป 6. เรอตรประสทธ ทองวงษ อาชพขบเรอทองเทยวศรสวสด อาย 65 ป

อาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 38 ป 7. นางอารยา ทองปรชา อาชพธรกจสวนตวรานอาหาร อาย 63 ป

เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 63 ป

สำนกหอ


154

8.นางกมลรตน ศรพฒนพงศ อาชพขาราชการบานาญ อาย 62 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 62 ป

9.นางพวงกาญจน กรงกาญจนา อาชพขาราชการบานาญ อาย 61 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 61 ป

10.นายกมล ประทปธรานนท อาชพขาราชการคร โรงเรยนวดไรขงวทยา อาย 57 ป อาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 33 ป

11. นางนฤมล วฒนพทกษพงษ อาชพขาราชการครโรงเรยนวดทาพด อาย 56 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 56 ป

12. นางเรองทพย จนทสา อาชพเจาหนาทวดทาพด อาย 55 ป อาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 35 ป

13.นายพรเทพ ปถว อาชพไวยาวจกรวดไรขง อาย 54 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 54 ป

14.นายรงศกด จนทรบารง อาชพทาเครองเบญจรงค อาย 53 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 53 ป

15.นายบญโปรด มากรกษา อาชพทาสวนและหมอพนบาน อาย 56 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 56 ป

16.นายศกดชย เทพเจรญนรนดร

อาชพหมอพนบาน สมนไพรไรขง อาย 55 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 55 ป

17. นางจตรา อรยวฒนวงศ อาชพขาราชการครโรงเรยนวดทาพด อาย 52 ป อาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 31 ป

18.นางเยาวลกษณ ชางเกวยน อาชพทาสวน อาย 52 ป อาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 35 ป

19.นายวรตน สงกา อาชพขาราชการคร โรงเรยนวดไรขงวทยา อาย 50 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 50 ป

20.นางนรรตน วรรณแกว อาชพทาเครองเบญจรงค อาย 49 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 49 ป

21.นายศกดชย อนคง อาชพทาสมนไพร อาย 47 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 47 ป

สำนกหอ


155

22.นางสาววรภทร บณยพรหม อาชพบรรณารกษหองสมดประชาชน 44 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 44 ป

ผนาชมชน

นายชาตร สขถาวร อาชพกานนตาบลไรขง และไวยาวจกรวดไรขงอาย 72 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 72 ป

นายพยนต ซาประชา อาชพผใหญบาน อาย 65 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 65 ป

สำนกหอ


156


รายชอผเชยวชาญเพอจดกลมสนทนาขอมลพนฐานในการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 10 คน

1. พระครธรวฒน ปญญาธโร ผชวยเจาอาวาสวดไรขง (พระอารามหลวง) อาย 62 ป จาพรรษาเปนเวลา 40 ป

2.นางประจวบ สงกา อาชพทานา อาย 78 ป อาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 59 ป

3. นายชาตร สขถาวร อาชพกานนตาบลไรขง และไวยาวจกรวดไรขง อาย 72 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 72 ป

4. นายบญรอด โพธแดง อาชพครภมปญญาเถรอดเพล อาย 68 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 68 ป

5. นายพยนต ซาประชา อาชพผใหญบาน อาย 65 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 65ป

6. นายสญญา สดลาเลศ อาชพขาราชการบานาญ อาย 60 ป อาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 38 ป มผลงานแตงหนงสอเอกสารเกยวกบตาบลไรขง

7. นายมานะ เถยรทว อาชพผดแลพพธภณฑพนบานวดทาพด อาย 55 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 55 ป มผลงานแตงหนงสอเอกสารเกยวกบตาบลไรขง

8. นายวรตน นอยประชา อาชพผดแลพพธภณฑพนบานวดทาพด อาย 55 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 55 ป มผลงานแตงหนงสอเอกสารเกยวกบตาบลไรขง

9.นายพรเทพ ปถว อาชพไวยาวจกรวดไรขง อาย 54 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 54 ป

10.นายวรตน สงกา อาชพขาราชการคร โรงเรยนวดไรขงวทยา อาย 50 ป เกดและอาศยในตาบลไรขงระยะเวลา 50 ป

สำนกหอ


157

รายชอผเชยวชาญในการตรวจคณภาพหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง

ดานภาษาและดานการผลตหนงสอ อาจารย ดร. อธกมาส มากจย อาจารยประจาภาควชาหลกสตรและวธสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร นายชลต หนนาค นกวชาการชางศลป ชานาญการ 8 โรงพมพมหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ


158

รายชอผเชยวชาญในการตรวจสอบคณภาพขอสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงใช แผนการจดการเรยนร และแบบสอบถามความคดเหนทมตอหนงสออานเพมเตม

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

อาจารย ดร.อนน ปนอนทร อาจารยประจาภาควชาหลกสตรและวธสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร นายสญญา สดลาเลศ คร วทยฐานะเชยวชาญ โรงเรยนวดไรขงวทยา จงหวดนครปฐม อาจารย ดร.ยวร ผลพนธน อาจารยประจาภาควชาพนฐานทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ


ภาคผนวก ข


สำนกหอ


160


เครองมอทใชในการวจย เพอทดสอบสมมตฐาน ประกอบดวย 1. แบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2. แผนการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 3. แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

เครองมอทใชในการเกบขอมลทองถนตาบลไรขง เพอพฒนาหนงสออานเพมเตม ประกอบดวย 1. แบบสมภาษณแบบมโครงสราง ลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2. แบบสมภาษณแบบมโครงสราง ขอมลทองถนของตาบลไรขง 3. แบบประเดนสนทนากลม ขอมลทองถนของตาบลไรขง 4. แบบประเมนคณภาพ หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (สาหรบผเชยวชาญ)

สำนกหอ


161

แบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงใช หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 คาชแจง ขอสอบนเปนขอสอบปรนยชนด 4 ตวเลอก คาสง ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวทาเครองหมาย ลงใน กระดาษคาตอบ

บทท 1 ถนนทไรขง จดประสงคขอท 1 บอกทตงและอาณาเขตของตาบลไรขงได จานวน 1ขอ (ความรความจา 2 ขอ) 1. พนทตาบลไรขงมอาณาเขตตดตอกบหลายตาบลในอาเภอสามพรานยกเวนขอใด

ก. ตาบลยายชา ข. ตาบลทาตลาด ค.ตาบลออมใหญ ง. ตาบลคลองจนดา

2. พนทตาบลไรขง ทางทศเหนอตดตอกบตาบลใด ก. ตาบลยายชา ข. ตาบลทาตลาด ค. ตาบลบางกระทก ง. ตาบลกระทมลม

จดประสงคขอท 2 บอกและอธบายลกษณะการปกครองของตาบลไรขงได (ความเขาใจ 2 ขอ) 3. “ตาบลไรขงมจานวนประชากรมากกวา 10,000 คน แตไมเกน 50,000 คน มนายกเทศมนตรเปน

หวหนาฝายบรหาร” จากขอความดงกลาว แสดงใหเหนถงการปกครองแบบใด ก. เทศบาลนคร ข. เทศบาลเมอง ค. เทศบาลตาบล ง. เทศบาลอาเภอ 4. รปแบบการปกครองของตาบลไรขง สมพนธกบขอใด ก. ผใหญบาน ข กานน ค. นายกเทศมนตร ง. นายกองคการบรหารสวนตาบล

สำนกหอ


162

จดประสงคขอท 3 อธบายลกษณะภมประเทศ ภมอากาศของตาบลไรขงได (จานวน 4 ขอ ความเขาใจ 2 ขอ นาไปใช 2 ขอ) 5. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบภมประเทศของตาบลไรขง ก. เปนพนทราบลมแมนาทาจน ข. เปนพนทราบลมชายฝงทะเลอาวไทย ค. พนทราบดนตะกอนจากแมนาทาจน ง. เปนพนทราบลมจากคลองแยกจากแมนาทาจน 6. ถานกเรยนเปนผทมบทบาทในชมชน จะพฒนาพนทรมฝงแมนาอยางไรใหสอดคลองกบการ

ทองเทยวเชงอนรกษ ก. จดทาเปนหางสรรพสนคาเพอดงดดนกทองเทยว ข. จดทาเปนเขตเศรษฐกจ เปดโอกาสใหนกลงทนทงไทยและตางชาตมาเปดบรษทหรอ ตงโรงงานได ค. สงเสรมการทาเกษตร โดยใหชาวบานปลกพชเศรษฐกจตามความตองการของตลาด เพอสงออกไปขายทงในและตางประเทศ ง. สงเสรมการทาเกษตรใหเหมาะสมตามลกษณะพนท รวมถงปรบภมทศนบรเวณแมนา เพอ เปดเปนแหลงทองเทยวทางนา สรางรายไดใหกบชมชนอกทางหนง 7. ทตงของตาบลไรขงอยใกลกบปากอาวไทย สงผลตอลกษณะภมอากาศในชวงฤดหนาวอยางไร ก. อากาศไมหนาวจด ข. อากาศหนาวเยนจด ค. ฝนตกชกนาทวมขง ง. อากาศรอนและแหงแลง 8. การทในอดตมนาเคมไหลเขามาในแมนาทาจน ถานกเรยนอาศยอยบรเวณรมแมนาทาจน

นกเรยนจะเลอกทาสวนตามขอใด ก. ปลกกลวย ข. ปลกสมโอ ค. ปลกมะพราว ง. ปลกหมาก

สำนกหอ


163

จดประสงคขอท 4 นกเรยนวเคราะหภมประเทศ ภมอากาศของตาบลไรขงทสงผลตอการดาเนน

ชวต (จานวน 4 ขอ วเคราะห 2 ขอ สรางสรรค 2 ขอ) 9. ดาวกาลงหาพนททาสวนสมโอและมะพราว ดาวควรเลอกพนทตามขอใด ก. ทราบอนอดมสมบรณซงเกดจากการการทบถมของดนตะกอนแมนาพดพา ข. ทราบอนอดมสมบรณซงเกดจากการพดพาของตะกอน มดนงอกออกมาจากฝงเพมเตม

เรยกวา ฝงคง ค. ทราบอนอดมสมบรณซงเกดจากการพดพาของตะกอน มดนงอกออกมาจากฝงเพมเตม

เรยกวา ฝงเลนหรอฝงแหลม ง. ทราบอนอดมสมบรณ บรเวณสวนโคงวงนอกของแมนา ตลงมนากดเซาะ เรยกวาฝงคง หรอ

ฝงแหลม 10. กรณทนกเรยนเปนชาวบานอพยพมาจากตางถน กาลงหาพนทอยอาศยและประกอบอาชพใน

เขตลมนาทาจน นกเรยนจะเลอกตงถนฐานและประกอบอาชพตามขอใด ก. ทราบใกลรมแมนาฝงเลน ประกอบอาชพทานา ข. ทราบใกลรมแมนาฝงคง ประกอบอาชพทาสวนสมโอ ค. ทราบใกลรมแมนา ประกอบอาชพทาสวนกลวยไม ง. ทราบใกลรมแมนา เปดรานขายผกและผลไมตามฤดกาล 11. เหตใดพนทตาบลไรขง ในฤดหนาวอากาศจงไมหนาวจด ก. พนทเปนดนทราย ข. พนทเปนทราบลมแมนา ค. ทตงอยใกลกบปากอาวไทย ง. พนทมแมนาทาจนไหลผานกลางตาบล 12.หากนกเรยนตงถนฐานอยบรเวณชายฝงตลงชน หรอฝงคง มกจะมการกดเซาะและเกดการ

พงทลายของตลง นกเรยนจะเลอกวธการแกปญหาดงกลาวอยางไร ก. เทกรวดรมฝง ข. ปลกชายเฟอยรมฝงใหมากขน ค. เอาดนมาถมเพมบรเวณชายฝง ง. ทาเขอนดนทพฒนามาจากสโขทย จดประสงคขอท 5 นกเรยนอธบายทรพยากรธรรมชาตของตาบลไรขงได (จานวน 2 ขอ ความเขาใจ 2 ขอ ) 13. “ ชายเฟอย ” เปรยบไดกบปาไมในขอใด ก. ปาดบชน ข. ปาดงดบ ค. ปาชายเลน ง. ปาเบญจพรรณ

สำนกหอ


164

14. “ เปนแหลงอนบาลสตวนาทสาคญในระบบนเวศของแมนาทาจน” จากขอความดงกลาว แสดงใหเหนถงพรรณไมขอใด

ก. ตนตนเปด ข. ตนลาเจยก ค. ตนมะพด ง. ตนมะกอกนา จดประสงคขอท 6 นกเรยนอธบายลกษณะและสภาพทวไปทางสงคม การศกษา ศาสนา อาชพของ

ประชากรในตาบลไรขงได (จานวน 2 ขอ ความเขาใจ 2 ขอ )

15. “พนทสวนใหญของตาบลไรขง จะเตมไปดวยสวนสมโอ มะพราว มนาขาว ปลกพชสวนครวนานาชนด” จากขอความดงกลาวแสดงใหเหนวาชาวบานในตาบลไรขงประกอบอาชพเกยวกบอะไร ก. กสกรรม – การคา ข. กสกรรม – ทานา ค. เกษตรกรรม – ทาไร ง. เกษตรกรรม - ทาสวน

16. “ วดไรขงและวดทาพด เปนวดประจาตาบลทสาคญของคนไรขง ” จากขอความดงกลาวแสดงใหเหนวาชาวบานในชาวไรขง สวนใหญนบถอศาสนาใด

ก.ศาสนาพทธ ข. ศาสนาครสต ค. ศาสนาอสลาม ง. ศาสนาพราหมณ – ฮนด

บทท 2 เรองเลาคนไรขง จดประสงคขอท 7 นกเรยนอธบายประวตความเปนมาและภมนามทสาคญของตาบลไรขงได

(จานวน 4 ขอ ความจา 2 ความเขาใจ 2 ขอ ) 17. หลกฐานขอใดทแสดงใหเหนวาตาบลไรขงเปนชมชนเกาแกตงแตสมยกรงศรอยธยาตอนปลาย ก. ตานานวดไรขง ข. ศลาจารกวดทาพด ค. จดหมายเหตลารลแบร ง. จารกบนแผนอฐมอญบนผนงอโบสถวดทาพด 18. ตาบลไรขง หมบานคลองทาพด หมบานคลองใหม หมบานคลองพราว ชอเหลานมทมาอยางไร ก. ตงตามลกษณะเดน ๆ ของแตละพนท ข. ชาวบานรวมกนตงชอและลงประชามต ค. เจาอาวาสวดแตละหมบานเปนคนตงชอ ง. กานน และผใหญบานแตละหมบานเปนคนตงชอ

สำนกหอ


165

19. ชอหมบานคลองบางพราว มทมาอยางไร ก. ชาวบานชอนายพราวเปนผรเรมขดคลองขน ข. ชาวบานนยมปลกมะพราวกนเปนจานวนมาก ค. ชาวบานชอนายพราวเปนผสรางตลาดในการขายมะพราว ง. พอคามการขนสงมะพราวผานคลองบางพราวเปนจานวนมาก 20. “ศนยกลางทางการคาและเปนทาเรอโดยสารแหงเดยวของตาบลไรขง” จากขอความดงกลาว

แสดงใหเหนถงสถานทแหงใด ก. วดไรขง ข.วดทาพด ค. ตลาดทาเกวยน ง. ตลาดดอนหวาย

จดประสงคขอท 8 นกเรยนวเคราะหเหตการณสาคญทางประวตศาสตรของตาบลไรขงในอดตได (จานวน 6 ขอ ความรความจา 2 ขอ วเคราะห 4 ขอ )

21. ชาตพนธกลมแรกทมาตงถนฐานในตาบลไรขงคอขอใด ก. กลมคนจนกวางตง ข. กลมคนจนแตจว ค. กลมคนจนไหหลา ง. กลมคนจนฮกเกยน 22. ขอใดกลาวถกตองเกยวกบทมาของชอ “ตาบลไรขง” ก. ชาวบานในตาบลไรขงประกอบอาชพปลกขง ข. แมนาทาจนเปนแหลงขนถายและคาขายขง ค. ชาวจนทอพยพมาตงถนฐานไดประกอบอาชพขายขง ง. ชาวจนทอพยพมาตงถนฐานไดประกอบอาชพปลกขง 23. ตานานหลวงพอวดไรขงมหลายตานาน ขอใดกลาวถกตอง ก. ทกตานานจะมเรองราวเกยวกบพทธศาสนา ข. สงทในตานานพดถงมกจะเปนเรองจรงเสมอ ค. ตานานเปนสงทเชอถอไมได เพราะเปนเรองทแตงขนทงหมด ง. ตานานคอสงทชาวบานสรางขนเพอเรยกความศรทธาใหกบคนในชมชน

สำนกหอ


166

24. ตามตานานเลาวาพระพทธรป 5 องคทลอยตามนามา ขอใดกลาวถกตอง ก. หลวงพอโสธร – ลอยตามลานาแมกลอง ข. หลวงพอวดไรขง – ลอยตามลานาทาจน ค. หลวงพอโตวดบางพล – ลอยตามแมนาทาจน ง. หลวงพอวดบานแหลม – ลอยตามลานาเพชรบร 25. จดประสงคสาคญทพทธศาสนกชนมานมสการองคหลวงพอวดไรขงเปนจานวนมากคอขอใด ก. เพอมาขอพรจากองคหลวงพอวดไรขง ข. เพอมานมสการและแกบนจากองคหลวงพอวดไรขง ค. เพอมาชมมหรสพในงานนมสการหลวงพอวดไรขง ง. เพอมาบนบานศาลกลาวกบองคหลวงพอวดไรขง 26. ในฐานะทนกเรยนเปนสมาชกในชมชนตาบลไรขง เมอมประชาชนตางถนมานมสการหลวงพอ

วดไรขงนกเรยนควรปฏบตตนอยางไร ก. ตอนรบดวยไมตรจต แนะนารานอาหาร และแหลงจาหนายของทระลก ข. ตอนรบดวยไมตรจต แนะนาสถานทสาคญ และอธบายประวตชมชนตาบลไรขง ค. ตอนรบดวยไมตรจต แนะนาเจาอาวาส และอธบายวธการนมสการหลวงพอวดไรขง ง. ตอนรบดวยไมตรจต แนะนาสถานทสาคญ และอธบายประวตความเปนมาของหลวง พอวดไรขง

บทท 3 วถคนวถไรขง จดประสงคขอท 9 นกเรยนอธบายวถชวตวฒนธรรมทองถนของผคนตาบลไรขงได (จานวน 4 ขอ ความรความจา 2 ขอ ความเขาใจ 2 ขอ ) 27. ผคนตาบลไรขงในอดตนยมใชพาหนะใดในการคมนาคมขนสง ก. เรอ ข. รถมา ค. ควายเทยมเกวยน ง. ววเทยมเกวยน 28. “ กระดกง ” เปนสวนประกอบของเรอในขอใด ก. เรอมาด ข. เรอหม ค. เรอหางยาว ง. เรอสาปน

สำนกหอ


167

29. ขอใดไมใชชอเรอขดทชาวไรขงใชในอดต ก. เรอมาด ข. เรอหม ค. เรออแปะ ง. เรอหางยาว 30. จากภาพเรอดงกลาว ชาวไรขงนาไปใชประโยชนในขอใด ก. ใชในการแขงเรอยาว ข. ใชบรรทกสนคาไปขาย ค. ใชในการลากจงเรอ ง. ใชเปนเรอเมลเดนทางขามจงหวด จดประสงคขอท 10 นกเรยนวเคราะหปจจยสงผลตอการเปลยนแปลงวถชวตของผคนในอดตและ

ปจจบนตาบลไรขงได (จานวน 2 ขอ การวเคราะห 2 ขอ) 31. ขอใดคอสาเหตสาคญทสดทชาวบานในตาบลไรขง มาตงถนฐานหนาแนนบรเวณรมฝง แมนาทาจนและรอยตอระหวางแมนากบคลองตาง ๆ ก. เปนแหลงปลาชกชม ข. เปนแหลงชมทางทางการคา ค. เปนแหลงทมดนอดมสมบรณ ง. เปนชมทางการคมนาคมและแลกเปลยนสนคา 32. ศาลตายายแตกตางจากศาลพระภมอยางไร ก. ศาลตายายมเสา 2 ตน และเตยกวาศาลพระภม ข. ศาลตายายมเสา 2 ตน และสงกวาศาลพระภม ค. ศาลตายายมเสา 4 ตน และเตยกวาศาลพระภม ง. ศาลตายายมเสา 4 ตน และสงกวาศาลพระภม จดประสงคขอท 11 ยกตวอยางและวเคราะหผลงานบคคลทสาคญของตาบลไรขงได (จานวน 6 ขอ ความจา 2 ขอ การวเคราะห 4 ขอ ) 33. บคคลในขอใดมสวนเกยวของในการพฒนาวดทาพดในอดต ก. หลวงพอชน-หลวงพอเงน ข. หลวงพอแกว-หลวงพอชน ค. หลวงพอแกว-หลวงพอแชม ง. หลวงพอวดไรขง-หลวงพอวดทาพด

สำนกหอ


168

34. “เดมชอ ปญญา เปนพระสงฆทมบคลกนาศรทธา เปนผใหความสาคญกบการศกษา และสราง โรงพยาบาลทมชอเสยงดานการรกษาดวงตา” จากขอความขางตนกลาวถงบคคลใด ก. หลวงพอแกว ข. หลวงพอชน ค. หลวงพอเปน ง. พระอบาลคณปมาจารย 35. เพราะเหตใดจงเรยกเครองเลนโบราณชนดหนงวา “ เถรอดเพล ” ก. ใชเวลาเลนนาน จนบางครงไมไดฉนเพล ข. ใชเวลาเลนนาน นยมทาตอนกอนอาหารเพล ค. ใชเวลาเลนนาน นยมทาตอนหลงอาหารเพล ง. ใชเวลาเลนนาน นยมทาตอนอาหารเพลพอด 36. เครองเลนโบราณททาดวยไมไผในขอใดทตองใชเวลาทานานทสด ก. ขลย ข. แคน ค.หนาไม ง. เถรอดเพล 37. หตถกรรมจากเตยหนาม นามาใชประโยชนอยางไร ก. สานเปนเสอ ข. สานเปนของเลน ค. สานเปนชดรบแขก ง. สานเปนเครองประดบ 38. หตถกรรมการแทงหยวก นามาใชประโยชนอยางไร ก. ใชประดบเมรลอย ข. ใชประดบงานบวช ค. ใชประดบงานกฐน ง. ใชประดบงานเทศนมหาชาต

บทท 4 ทากนถนไรขง จดประสงคขอท 12 นกเรยนระบอาชพทสาคญในทองถนได (จานวน 4 ขอ ความจา 2 ขอ การวเคราะห 2 ขอ ) 39. อาชพสาคญของชาวบานในเขตตาบลไรขงคอขอใด ก. ทานา-เลยงหม ข. ทานา-เลยงปลา ค. ทาสวนผลไม-ทานา ง. ทาสวนผลไม-เลยงไก

สำนกหอ


169

40. เพราะเหตใดจงมโรงงานอตสาหกรรมจานวนมากบรเวณรมแมนาทาจน ก. พนทใกลเมองหลวง การคมนาคมสะดวก

ข. แรงงานหางายและราคาถก วตถดบหางาย

ค. วตถดบหางายราคาถก การขนสงทางนาสะดวก

ง. ทดนอดมสมบรณ ทตงเหมาะสมกบการตงโรงงาน

41. ประเพณใดทเกยวกบชาวนาปลกขาวของชาวตาบลไรขง ก. ประเพณลงแขกเกยวขาว ข. ประเพณบญบงไฟ ค. ประเพณทาขวญแมโพสพ ง. ประเพณแหนางแมว 42. เพราะเหตใดพนทบรเวณตาบลไรขงจงเปนสภาพสองนา ก. มทงนาจดและนาเคม ข. มนาจากนาฝนและนาบาดาล ค. มนาจากแมนาทาจนและเจาพระยา ง. มนาจากแมนาทาจนและลาคลองตาง ๆ จดประสงคขอท 13 นกเรยนอธบายการเปลยนแปลงของอาชพในอดตและปจจบนของตาบลไรขง

ได (จานวน 6 ขอ ความจา 2 ขอ การวเคราะห 2 ขอ การสรางสรรค 2 ขอ ) 43. “คนสมยใหมไมใหความสาคญกบอาชพของบรรพบรษ มวแตไปหลงกบกระแสทนนยม รกงาน

สบาย สนใจทางานในหองแอรในสานกงานกนมาก” จากขอความขางตนแสดงใหเหนถงความเปลยนแปลงทางสงคมขอใดมากทสด

ก. อตสาหกรรมเปนพาณชยกรรม ข. เกษตรกรรมเปนเทคโนโลย ค. พาณชยกรรมเปนอตสาหกรรม ง. เกษตรกรรมเปนอตสาหกรรม 44. เพราะเหตใดเกษตรกรโดยเฉพาะชาวสวนกบชาวนาจงเรมเปลยนแปลงจากการผลตเพอยงชพ

มาเปนการผลตเพอการคา ก. มการนาเทคโนโลยสมยใหมเขามาชวยในการผลตทาใหผลตไดมาก ข. มสรางเขอนกกเกบนาในลมนาทาจนปรมาณนามากพอเพยงในการเพาะปลกไดตลอดป ค. เพอสนองตอความตองการของโรงงานอตสาหกรรมทนาผลผลตไปแปรรป ง. การสรางเขอนทจงหวดกาญจนบร ทาใหมการควบคมนาสงผลใหมนาทาเกษตรกรรมได ตลอดป

สำนกหอ


170

45. ตาของมดหมมอาชพทาสวนสมโออยทตาบลไรขง พอของหมดหมเปนคนองกฤษแมของมดหม เปนคนไทย ในอนาคตมดหมอยากมกจการเปนของตนเอง ถานกเรยนเปนมดหมจะวางแผนชวต

ตนเองอยางไร ก. เรยนตอดานภาษาทตางประเทศ อนาคตอยากทางานในบรษทระหวางประเทศ ข. ตดตามพอไปเรยนตอทประเทศองกฤษ และเปดรานอาหารไทยทประเทศองกฤษ ค. เรยนตอตางประเทศดานการบรหารธรกจ เมอจบการศกษาจะเปดบรษทนาเทยวรอบโลก ง. เรยนตอในประเทศดานการบรหารธรกจ พรอมกบการเรยนรการทาสวนสมโอจากคณตา ในอนาคตวางแผนทาธรกจเกยวกบสมโอ 46. “ผวละเอยด ลกกลมแปน เนอในสชมพ เนอหวานฉา” จากขอความทกลาวมาขางตน เปนสมโอ พนธใด ก. พนธขาวแปน ข. พนธขาวพวง ค. พนธขาวทองด ง. พนธขาวพกล 47. ชาวสวนมะพราวในตาบลไรขงแกปญหาดวงกนยอดมะพราวโดยใชภมปญญาทองถนอยางไร ก. ใชทรายโรยรอบคอตนมะพราว ข. ใชสมนไพรผสมสารเคมฉดฆาดวง ค. ใชสมนไพรบดหยาบ ๆ โรยบนยอดมะพราว ง. ใชทรายผสมสมนไพรโรยรอบคอตนมะพราว 48. ในปจจบนชาวตาบลไรขงไดแปรรปมะพราวนาหอมใหเกดมลคาเพมทเปนทนยมของนกทองเทยว

มากทสดคอขอใด ก. นามาทาเปนนามะพราวจาหนายใหนกทองเทยว ข. นามาทาเปนมะพราวเผาจาหนายใหนกทองเทยว ค. นามาทาเปนมะพราวแชอมจาหนายใหนกทองเทยว ง. นามาทาเปนนากะทปรงอาหารจาหนายใหนกทองเทยว

สำนกหอ


171

บทท 5 งานบญคนไรขง จดประสงคขอท 14 นกเรยนอธบายความเปนมาและความสาคญของโบราณสถานในทองถนตาบล

ไรขงได (จานวน 6 ขอ ความเขาใจ 2 ขอ วเคราะห 2 ขอ และประเมนคา 2 ขอ) 49. “ พระพทธรปปางนอยในอรยาบถนงขดสมาธราบ พระหตถซายหงายวางลงพระเพลา พระหตถ

ขวาวางทพระชาน นวพระหตถชลงพนธรณ ลอยมาตามลานานครชยศร ” จากขอความขางตนกลาวถงพระพทธรปองคใด

ก. หลวงพอวดไรขง วดไรขง

ข. หลวงพอโต วดบางพลใหญ

ค. หลวงพอโสธร วดโสธรวรวหาร

ง. หลวงพอวดเขาตะเครา วดเขาตะเครา

50. ขอใดเปนหลกฐานสาคญทสดทแสดงถงการตงถนฐานของชาวไรขงตงแตสมยกรงศรอยธยา ตอนปลาย ก. พระจฬามณ ข. หลวงพอวดไรขง ค. แผนอฐมอญวดทาพด ง. ใบเสมาทรงเครองวดไรขง 51. นกเรยนเหนดวยหรอไมกบการสรางพพธภณฑวดทาพด ก. ไมเหนดวย เพราะเปนการสนเปลองงบประมาณ

ข. ไมเหนดวย เพราะสงของสวนใหญเปนของโบราณ สรางรายไดใหกบชมชนไมคอยได

ค. เหนดวย เพราะเปนสถานทดงดดใหนกทองเทยว สงผลใหสรางรายไดใหกบคนในชมชน

ง. เหนดวย เพราะเปนแหลงรวบรวมโบราณวตถชนสาคญ ๆ ทแสดงใหเหนถงความเปนมา

ของชมชน 52. จากภาพขางตน เปนพระพทธรปปางใด ก. ปางหามญาต ข. ปางลลา ค. ปางสมาธ ง. ปางมารวชย

สำนกหอ


172

53. เพราะเหตใด “ความเชอเรองทหามบนบาลศาลกลาวขอใหไมถกเกณฑทหารหลวงพอวดไรขง ทานไมชอบให”

ก. เพราะหลวงพอทานชอบใหคนเปนทหารเพอปกปองรกษาศาสนา ข. เพราะหลวงพอทานชอบใหคนเปนทหารเพอปกปองรกษาบานเมอง ค. เพราะหลวงพอทานชอบใหคนเปนทหารเพอปกปองรกษาตาบลไรขง ง. เพราะหลวงพอทานชอบใหคนเปนทหารเพอทาสงครามกบพมาในอดต 54. การทาบญของพทธศาสนกชนทมานมสการหลวงพอวดไรขง นกเรยนคดวามผลตอสขภาพ อนามยของชมชนไรขงอยางไร ก. เกดประโยชน เพราะเปนการใหเงนจดตงกองทนผปวยผยากไรตาบลไรขง ข. เกดประโยชน เพราะเปนการใหเงนสนบสนนโรงพยาบาลเมตตาประชารกษ (วดไรขง) ค. ไมเกดประโยชน เพราะเปนการใหเงนสนบสนนเทศบาลเมองไรขง ง. ไมเกดประโยชน เพราะเปนการใหเงนปรบปรงศาสนสถานภายในวดไรขง จดประสงคขอท 15 นกเรยนบอกคณคาของของศาสนสถานทสาคญในทองถนได (จานวน 4 ขอ การนาไปใช 2 ขอ และการวเคราะห 2 ขอ) 55. นกเรยนมแนวทางในการรกษามรดกทางวฒนธรรมทเกยวกบพทธศาสนาอยางไร ก. ปฏบตตามหลกศล 5 และศาสนาอน ๆ ใหสมบรณ ข. รณรงคใหปฏบตตามแนวของศาสนาตาง ๆ ทถกตอง ค. รวมจดกจกรรมทางพระพทธศาสนาใหคนในชมชนปฏบต ง. บอกใหบคคลในครอบครวรวมอนรกษมรดกทางวฒนธรรมของชมชน 56. ศาสนสถานในตาบลไรขง แสดงใหเหนถงชวตคนในตาบลไรขงอยางไร ก. ผคนสวนใหญนบถอศาสนาพทธ นกายเถรวาท ข. ผคนสวนใหญนบถอศาสนาพทธ นกายมหายาน ค. ผคนสวนใหญนบถอศาสนาครสต นกายโรมนคาทอลก ง. ผคนสวนใหญนบถอศาสนาครสต นกายโปรแตสแตนท 57. กรณนกเรยนไดรบมอบหมายงานจากครศลปะไปศกษาเรยนรทวดไรขง นกเรยนควรจะศกษา เรองใดจงจะเกดประโยชนตอการเรยนมากทสด ก. หตถกรรม และจตรกรรม ข. ปฏมากรรม และจตรกรรม ค. วรรณกรรม และสถาปตยกรรม ง. วรรณกรรม และจตรกรรม

สำนกหอ


173

58. องฟาเปนผนาชมชนในเขตตาบลไรขง ตองการจะปลกฝงลกษณะนสยในการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมในเขตชมชน องฟาควรเรมปลกฝงนสยใด

ก. มวนย - ใฝเรยนร ข. ซอสตย – มงมนการทางาน ค. จตอาสา - รกชาต ศาสน กษตรย ง. มงมนการทางาน - รกชาต ศาสน กษตรย จดประสงคขอท 16 นกเรยนอธบายประเพณทสาคญของตาบลไรขงได (จานวน 1 ขอ การวเคราะห 1 ขอ ) 59. ขอใดเปนความเชอของชาวไรขงทจดประเพณแหหลวงพอวดไรขงทางนา ก. เชอวาจะทาใหฝนตกตลอดทงป ข. เชอวาชาวไรขงจะหายจากโรคระบาด ค. เชอวาหลวงพอวดไรขงลอยนามา ง. เชอวาพนทไรขงจะมความอดมสมบรณ 60. ขอใดเปนเหตผลททาใหงานประจาปของวดทาพดและวดไรขง จะอยในชวงเดอนกมภาพนธ - เมษายน

ก. เปนชวงทชาวบานกาลงเกบเกยวขาว ข. เปนชวงทชาวบานเตรยมตวหวานนาขาว ค. เปนชวงทชาวบานวางจากการเกบเกยวขาว ง. เปนชวงทมนาในแมนาทาจนมาก ทาใหการคมนาคมสะดวก

สำนกหอ


174

ขอท คาตอบ ขอท คาตอบ ขอท คาตอบ ขอท คาตอบ 1 ง. 16 ก. 31 ง. 46 ค. 2 ค. 17 ง. 32 ค. 47 ก. 3 ข. 18 ก. 33 ข. 48 ข. 4 ค. 19 ก. 34 ง. 49 ก. 5 ก. 20 ค. 35 ก. 50 ค. 6 ง. 21 ข. 36 ง. 51 ง. 7 ก. 22 ง. 37 ก. 52 ง. 8 ข. 23 ก. 38 ก. 53 ข. 9 ค. 24 ข. 39 ค. 54 ข.

10 ง. 25 ข. 40 ก. 55 ค. 11 ค. 26 ง. 41 ค. 56 ก. 12 ก. 27 ก. 42 ก. 57 ข. 13 ค. 28 ง. 43 ง. 58 ค. 14 ข. 29 ค. 44 ง. 59 ค. 15 ง. 30 ข. 45 ง. 60 ค.

แบบทดสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงใช หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 จานวน 60 ขอ

สำนกหอ


175

แผนการจดการเรยนรท 1 โดยใชหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชนมธยมศกษาปท 1 รายวชา ส22104 ประวตศาสตร เรอง ถนนทไรขง หนวยการเรยนรท 5 เรอง ชมชนคนไรขง จานวน 2 ชวโมง

1. มาตรฐานการเรยนร มาตรฐาน ส 4.1 เขาใจความหมาย ความสาคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตร

สามารถใชวธการทางประวตศาสตรมาวเคราะหเหตการณตางๆ อยางเปนระบบ

2. ตวชวด ม. 1/3 นาวธการทางประวตศาสตรมาใชศกษาเหตการณทางประวตศาสตร

3. ขอสรปทวไป การทแตละพนทมทตงทแตกตางกน ยอมสงผลใหลกษณะภมประเทศ ลกษณะภมอากาศ

และพชพรรณธรรมชาตแตกตางกน

4. จดประสงคการเรยนร 1) นกเรยนบอกทตงและอาณาเขตของตาบลไรขงได

2) นกเรยนอธบายลกษณะการปกครองของตาบลไรขงได 3) นกเรยนอธบายลกษณะภมประเทศ ภมอากาศของตาบลไรขงได 4) นกเรยนวเคราะหภมประเทศ ภมอากาศของตาบลไรขงทสงผลตอการดาเนนชวตได 5) นกเรยนอธบายทรพยากรธรรมชาตของตาบลไรขงได 6) นกเรยนอธบายลกษณะและสภาพทวไปทางสงคม การศกษา ศาสนา อาชพของ ประชากรในตาบลไรขงได 7) นกเรยนเหนความสาคญของลกษณะภมประเทศ ภมอากาศ ทรพยากรธรรมชาตทสงผล ตอสภาพสงคมในตาบลไรขงได

5. สาระการเรยนร ความร

1) ทตงและอาณาเขตของตาบลไรขง

สำนกหอ


176

2) ลกษณะการปกครองของตาบลไรขง 3) ลกษณะภมประเทศ ภมอากาศของตาบลไรขง 4) ทรพยากรธรรมชาตของตาบลไรขง

สมรรถนะสาคญ 1) ความสามารถในการสอสาร 2) ความสามารถในการคด 3) ความสามารถในการใชทกษะชวต

คณลกษณะอนพงประสงค 1) มวนย 2) ใฝเรยนร 3) มงมนในการทางาน

6. ชนงาน/ภาระงาน - แบบฝกหดทายบทท 1 เรอง “ถนนทไรขง” - ใบกจกรรม“แฟนพนธแทชาวไรขง”

7. การวดและประเมนผล

ขอบเขตการวด วธการ เครองมอ ผประเมน 1. ความร (K) - ทตงและอาณาเขตของตาบลไรขง - ลกษณะการปกครองของตาบล ไรขง - ลกษณะภมประเทศ ภมอากาศของ ตาบลไรขง - ทรพยากรธรรมชาตของตาบลไรขง

- การตอบคาถาม ปากเปลา - การทากจกรรม แฟนพนธแทไรขง - การทาแบบฝกหด ทายบทท 1

- ประเดนคาถาม - ใบกจกรรม แฟนพนธแทไรขง - แบบฝกหด ทายบทท1

คร

2. ทกษะ/กระบวนการ (P) - ทกษะการเชอมโยงความคด - ทกษะการคดวเคราะห - ทกษะการใหเหตผล

- การสงเกต พฤตกรรมรายบคคล

- แบบสงเกตทกษะ/ กระบวนการ

คร

สำนกหอ


177

ขอบเขตการวด วธการ เครองมอ ผประเมน 3. คณลกษณะอนพงประสงค (A) - มวนย - ใฝเรยนร - มงมนในการทางาน

- การสงเกต พฤตกรรมรายบคคล

- แบบสงเกต คณลกษณะ อนพงประสงค

คร

8. การจดกจกรรมการเรยนร กจกรรมนาเขาสบทเรยน (10 นาท) 1. ครนารปภาพพระพทธรปใหนกเรยนด (ตามทปรากฏในรปภาพ)

จากนนนาสนทนากบนกเรยน โดยมประเดนคาถาม ดงน

1.1 ประตมากรรมในภาพมชอวา อะไร (หลวงพอวดไรขง)

1.2 พระพทธรปดงกลาว ประดษฐานอยทใด (พระอโบสถวดไรขง)

1.3 หลวงพอไรขงมความเกยวของกบตาบลไรขงอยางไร (เปนพระพทธรปศกดสทธของ และเปนศนยรวมจตใจของชาวตาบลไรขง รวมถง ศาสนกชนทวไป)

(ทกษะกระบวนการ : การเชอมโยงทางความคด, สมรรถนะ : ความสามารถในการสอสารและความสามารถในการคด คณลกษณะ :ใฝเรยนร)

ภาพหลวงพอวดไรขง

สำนกหอ


178

2. จากคาตอบของนกเรยน ครกลาวกบนกเรยนโดยเชอมโยงวา “หากกลาวถงถนนทตาบลไรขง นกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบตาบลนอยางไร วนนนกเรยนจะไดศกษาเรองขนาด ทาเลทตง และพชพรรณธรรมชาตทสาคญ” จากนนผสอนกเขยนเรองทจะสอนไวบนกระดานวา “ ถนนทไรขง เรอง ภมประเทศ และภมอากาศของตาบลไรขง ” กจกรรมพฒนาผเรยน (80 นาท)

1. ครแสดงแผนทตาบลไรขง พรอมทงคาถามกระตนการเรยนรถามนกเรยน ดงน

1.1 คาถาม : พนทตาบลไรขง มลกษณะเดนอยางไร (มแมนาทาจนไหลผานกลางตาบล) 1.2 คาถาม : จากลกษณะพนททมแมนาทาจนไหลผานกลางตาบลดงกลาว สงผลตอภมประเทศและทรพยากรอยางไร (มภมประเทศอดมสมบรณ สงผลใหมทรพยากรธรรมชาตทหลากหลาย)

(ทกษะกระบวนการ :,ทกษะการคดวเคราะห และทกษะการใหเหตผล สมรรถนะ : ความสามารถในการสอสารและความสามารถในการคด คณลกษณะ :ใฝเรยนร)

2. นกเรยนศกษาหนงสออานเพมเตม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 บทท 1 เรอง “ถนนทไรขง” หนา 7 -16 โดยใชเวลา 30 นาท ขณะทนกเรยนกาลงศกษา ครคอยสงเกตพฤตกรรม ความสนใจของนกเรยนในการศกษา ซงครคอยชแนะในประเดนทนกเรยนเกดสงสย (ทกษะกระบวนการ : ทกษะการคดวเคราะห , สมรรถนะ : ความสามารถในการคด คณลกษณะ : มวนย ใฝเรยนรและมงมนในการทางาน)

ภาพแผนทตาบลไรขง

สำนกหอ


179

3. แบงกลมนกเรยนออกเปนกลมละ 5-6 คน รวมกนทากจกรรม โดยครอธบายขนตอนการดาเนนกจกรรม ดงน

3.1 กจกรรมนมชอวา “แฟนพนธแทชาวไรขง” โดยครจะเปนแจกใบคาถามแลวใหนกเรยนแตละกลมเขยนตอบคาถาม กลมใดมคะแนนสงสดเปนผชนะในกจกรรมน

3.2 ครใหเวลาในการทากจกรรม 15 นาท โดยทแตละกลมเขยนคาตอบลงใน ใบกจกรรม “แฟนพนธแทชาวไรขง” หากตอบถกตองไดคะแนน 1 คะแนน โดยขอคาถามม 6 ขอ ดงน

(1) ตาบลไรขง มอาณาเขตตดตอกบตาบลใดบาง (ตาบลบางกระทก ตาบลออมใหญ ตาบลทาขาม ตาบลกระทมลมตาบลยายชา และตาบลทาตลาด) (Obj.1)

(2) ตาบลไรขง มลกษณะการปกครองแบบใด (เทศบาลเมองไรขง) (Obj.2)

(3) ตาบลไรขง มลกษณะภมประเทศ และภมอากาศเปนอยางไร (ภมประเทศ เปนทราบลม มแมนาทาจนไหลผานกลางตาบล และภมอากาศแบบรอนชน) (Obj.3)

(4) การทแมนาทาจนไหลผานกลางตาบล สงผลตอลกษณะภมประเทศเปนอยางไร (เกดทางนาโคงตวด แบบภมประเทศเปนสองสวน คอ ชายฝงตลงชน (พนทตลงถกกดเซาะ และชายฝงยนออกมา (พนทตะกอนงอกออกมา) ) (Obj.3)

(5) จากลกษณะภมประเทศและภมอากาศของตาบลไรขง สงผลตอการดาเนน ชวตของชาวไรขงอยางไร

(การทาเขอนปน ปองกนการพงทลายบรเวณพนทรมตลง การประกอบอาชพ เกษตรกรรม เปนตน) (Obj.4)

(6) เหตใดปจจบนสตวนาบางชนดจงสญหายไป (เพราะมลพษทางนา ไดแก โรงงานอตสาหกรรม การทงขยะนาเสยลงแมนา) (Obj.5)

3.3 เมอนกเรยนแตละกลมตอบคาถามเสรจแลว ครและนกเรยนรวมกนเฉลยคาตอบ โดยครใหสมเรยกตวแทนนกเรยนมาเฉลยคาตอบบนกระดานดา แลวครอธบายเพมเตม

สำนกหอ


180

(ทกษะกระบวนการ :,ทกษะการคดวเคราะห และทกษะการใหเหตผล สมรรถนะ : ความสามารถในการสอสารและความสามารถในการคด คณลกษณะ : ใฝเรยนร,มวนย,มงมนการทางาน)

4. นกเรยนทาแบบฝกหดทายบทท 1 เรอง ถนนทไรขง หนา 17 จากหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง “ชมชนคนไรขง” โดยเขยนคาถามและเตมคาตอบลงสมด ใชเวลา 20 นาทจากนนรวมกนเฉลยพรอมกน โดยครอธบายเพมเตมใหสมบรณ

(ทกษะกระบวนการ : ทกษะการคดวเคราะห สมรรถนะ : ความสามารถในการคด คณลกษณะ : ใฝเรยนร,มวนย,มงมนการทางาน)

กจกรรมรวบยอด (10 นาท) 1. นกเรยนรวมกนตอบคาถาม ดงน

1.1 การทนกเรยนศกษา เรอง “ถนนทไรขง” นน นกเรยนคดวาสภาพทวไปทางสงคมของตาบลไรขง จากอดตถงปจจบน มการเปลยนแปลงอยางไร

(อดตเปนสงคมเกษตรกรรม ปจจบนมการเปลยนแปลงเปนสงคมอตสาหกรรม จงมการยายถนของผคนเขามาอยในตาบลไรขงมากยงขน) (Obj.6)

1.2 นกเรยนคดวาลกษณะภมประเทศ ภมอากาศ ทรพยากรธรรมชาต มความ สาคญตอสภาพสงคมในตาบลไรขงอยางไร (Obj.7)

(สงผลตอวถชวต การประกอบอาชพ เชน การคมนาคมทางนา การทานา การทาสวน เปนตน )

1.3 การทนกเรยนศกษา เรอง “ถนนทไรขง” นน นกเรยนไดประโยชนอยางไร (การทแตละพนทมทตงทแตกตางกน ยอมสงผลใหลกษณะภมประเทศ

ลกษณะภมอากาศ และพชพรรณธรรมชาตแตกตางกน (Gen.) (ทกษะกระบวนการ : ทกษะการคดวเคราะห ทกษะการใหเหตผล และทกษะการใช

ชวต สมรรถนะ : ความสามารถในการสอสารความสามารถในการคด และความสามารถในการใชทกษะชวต คณลกษณะ : ใฝเรยนร,มวนย,มงมนการทางาน)

1.3 ครและนกเรยนรวมกนสรปสาระสาคญ พรอมทงใหนก เรยนบนทกสาระสาคญลงในสมด

สำนกหอ


181

9. สอการเรยนรและแหลงเรยนร 1. หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง

ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 2. ภาพหลวงพอวดไรขง 3. ภาพแผนทตาบลไรขง

10. แหลงการเรยนร/หนงสออางอง ศรประภา จงพานช. ชมชนคนไรขง. มปท., 2557.

สำนกหอ


182

บนทกหลงสอน

ผลการสอน โดยภาพรวมนกเรยนมความสนใจตอการศกษาหนงสออานเพมเตมเปนอยางมาก และใหความรวมมอในการเรยนรเปนอยางด นกเรยนใหความรวมมอตอกจกรรมกลม และการตอบคาถามอยางสมาเสมอและตงใจ นอกจากกจกรรม “แฟนพนธแทชาวไรขง” นกเรยนทกคนสนกสนานและใหความรวมมอในกจกรรมเปนอยางด ปญหาและอปสรรค เมอเขารวมกจกรรมกลม นกเรยนบางกลมจะพดคยเสยงดง ไมฟงคาชแจงจากคร ขอเสนอแนะเพมเตม / แนวทางแกไข ครควรระบกตกากอนการเขารวมกจกรรมกลมวา ถากลมใดสงเสยงดงจะตดคะแนนของกลมนน

ลงชอ.................................... ผสอน (นางสาวศรประภา จงพานช)

สำนกหอ


183

แบบสงเกตทกษะ / กระบวนการ

ท

ชอ – สกล

รายการ

รวม

ทกษะ การคดวเคราะห

ทกษะ การเชอมโยงความคด

ทกษะ การใหเหตผล

3 2 1 0 3 2 1 0 3 2 1 0 เกณฑการตดสน

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 7-9 3 หมายถง ดเยยม 4-6 2 หมายถง ด 1-3 1 หมายถง ผาน 0 0 หมายถง ไมผาน

สำนกหอ


184

เกณฑการใหคะแนน การคดวเคราะห

ดเยยม (3) ด (2) ผาน (1) ไมผาน (0) อธบายรายละ เ อยดขอ ง เ ร อ ง ท อ า น ไ ดอยางละเอยด และใหเ ห ต ผ ล ป ร ะ ก อ บ ส า ม า ร ถ แ ย กอ ง ค ป ร ะ ก อ บ จ า กเรองราวทกาหนด เพอนามาเปนเกณฑในการตดสนใจจนสามารถสรปไดอยางเหมาะสมและถกตอง

อธบายรายละ เ อยดของเรองทอานได และให เห ตผลประกอบ ส า ม า ร ถ แ ย กอ ง ค ป ร ะ ก อ บ จ า กเรองราวทกาหนด เพอนามาเปนเกณฑในการตดสนใจจนสามารถสรปไดอยางเหมาะสม

อธบายรายละ เ อยดของเรองทอานไดเพยงเลกนอย สามารถแยกอ ง ค ป ร ะ ก อ บ จ า กเรองราวทกาหนด เพอนามาเปนเกณฑในการตดสนใจจนสามารถสรปได

ไมสามารถระบปญหาแยกแยะองคประกอบและสรปได

ทกษะการเชอมโยงความคด

ดเยยม (3) ด (2) ผาน (1) ไมผาน (0) เชอมโยงความคดของตนกบ ข อ ม ล ห ร อหลกการทมอยทงหมดอยาง เปนระบบและสามารถตอบคาถามไดถ กตอ งชด เ จนตามหลกการและเหตผล

เชอมโยงความคดของตนกบ ข อ ม ล ห ร อหลกการทมอยทงหมดอยางเปนระบบและสามารถตอบคาถามไดถกตอง

เชอมโยงความคดของตนกบ ข อ ม ล ห ร อหลกการทมอย และสามารถตอบคาถามไดถกตอง

ไมสามารถเชอมโยงความคดของตนกบขอมลหรอหลกการทมอยได

7

สำนกหอ


185

ทกษะการใหเหตผล

ดเยยม (3) ด (2) ผาน (1) ไมผาน (0) อธบายรายละ เ อยด โดยเชอมโยงใหเหนถ งสา เห ตและผล ทเกดขนอยางชดเจน เปนระบบไดถกตองชดเจนตามหลกการ และเหตผล

อธบายรายละ เ อยด โดยเชอมโยงใหเหนถ งสา เห ตและผล ทเกดขนอยางชดเจน เปนระบบไดถกตอง

อธบายรายละ เ อยด โดยเชอมโยงใหเหนถ งสา เห ตและผล ทเกดขนได

ไม ส าม า รถอ ธบ า ยร า ย ล ะ เ อ ย ด โ ด ยเ ชอมโยงให เ หน ถงสาเหตและผลทเกดขนได

สำนกหอ


186

แบบสงเกตคณลกษณะอนพงประสงค

ท

ชอ – สกล

รายการ

รวม

มวนย

ใฝเรยนร มงมนใน การทางาน

3 2 1 0 3 2 1 0 3 2 1 0 เกณฑการตดสน

ชวงคะแนน ระดบคณภาพ 7-9 3 หมายถง ดเยยม 4-6 2 หมายถง ด 1-3 1 หมายถง ผาน 0 0 หมายถง ไมผาน

8

สำนกหอ


187

เกณฑการใหคะแนน ความมวนย

ดเยยม (3) ด (2) ผาน (1) ไมผาน (0) ปฏบตตามขอตกลงกฎ เ กณฑ ร ะ เ บ ย บข อ บ ง ค บ ข อ งครอบครว โรงเ รยน และสงคม ไมละเมดสทธของผอน ตรงตอเ ว ล า ในก า รป ฏ บ ตก จ ก ร ร ม ต า ง ๆ ใ นชวตประจาว น และร บ ผ ด ช อ บ ใ น ก า รทางาน

ปฏบตตามขอตกลง ระเบยบขอบงคบของครอบครว โรงเ รยน และสงคม ตรงตอเวลาในการปฏบตกจกรรมตางๆในชวตประจาวน แ ล ะ ร บ ผ ด ช อบ ใ น การทางาน

ปฏบตตามขอตกลงกฎ เ กณฑ ร ะ เ บ ย บข อ บ ง ค บ ข อ งครอบครว โรงเ รยน และสงคม ตรงตอเวลาในการปฏบตกจกรรมตางๆในชวตประจาวน

ไ ม ป ฏ บ ต ต า มขอตกลงกฎ เกณฑ ระเบยบขอบงคบของครอบครว โรงเรยน และสงคม

ใฝเรยนร

ดเยยม (3) ด (2) ผาน (1) ไมผาน (0) เขาเรยนตรงเวลา ตงใจเรยน เอาใจใส และมความเพยรพยายามในการเรยนร มสวนรวมในการเรยนร และเขาร ว ม ก จ ก ร ร ม ก า รเรยนรตางๆ ทงภายในและภายนอกโรงเรยนเปนประจา

เขาเรยนตรงเวลา ตงใจเรยน เอาใจใส และมความเพยรพยายามในการเรยนร และเขารวมกจกรรมการ เ ร ยน รตางๆ บอยครง

เขาเรยนตรงเวลา ตงใจเรยน เอาใจใสในการเ รยน ม สวนรวมในการเรยนร และเขารวมกจกรรมการ เ ร ยน รตางๆ เปนบางครง

ไมตงใจเรยน

สำนกหอ


188

มงมนในการทางาน

ดเยยม (3) ด (2) ผาน (1) ไมผาน (0) ตงใจและรบผดชอบในการปฏบตหนาททได รบมอบหมายใหสาเรจ มการปรบปรง และพฒนาการทางานใหดขนดวยตนเอง

ตงใจและรบผดชอบในการปฏบตหนาททได รบมอบหมายใหสาเรจ มการปรบปรงและพฒนาการทางานใหดขน

ตงใจและรบผดชอบในการปฏบตหนาททได รบมอบหมายใหสาเรจ มการปรบปรงการทางานใหดขน

ไมตงใจปฏบตหนาทการงาน

สำนกหอ


189

ใบกจกรรม “ แฟนพนธแทไรขง ”

คาชแจง จงตอบคาถามตอไปน

กลมท ................ ชน.................รายชอสมาชกกลม

1.................................................................. 4. ............................................................ 2.................................................................. 5. ............................................................ 3.................................................................. 6. ............................................................

ขอ 1 จงเตมอาณาเขตทตดตอกบตาบลไรขงลงในแผนทโครงรางน

คาตอบ

ขอ 2 ตาบลไรขง มลกษณะการปกครองแบบใด คาตอบ ...................................................................................

ขอ 3 ตาบลไรขง มลกษณะภมประเทศ และภมอากาศเปนอยางไร คาตอบ .....................................................................................................

สำนกหอ


190

ขอ 4 การทแมนาทาจนไหลผานกลางตาบล สงผลตอลกษณะภมประเทศเปนอยางไร

คาตอบ ...................................................................................................

ขอ 5 จากลกษณะภมประเทศและภมอากาศของตาบลไรขง สงผลตอการดาเนนชวตของชาวไรขงอยางไร คาตอบ ....................................................................................................................

ขอ 6 เหตใดปจจบนสตวนาบางชนดจงสญหายไป คาตอบ ..................................................................................................................................

สำนกหอ


191

เฉลยใบกจกรรม “ แฟนพนธแทไรขง ”

คาชแจง จงตอบคาถามตอไปน

กลมท ................ ชน.................รายชอสมาชกกลม 1.................................................................. 4. ............................................................ 2.................................................................. 5. ............................................................ 3.................................................................. 6. ............................................................

ขอ 1 จงเตมอาณาเขตทตดตอกบตาบลไรขงลงในแผนทโครงรางน

คาตอบ

ขอ 2 ตาบลไรขง มลกษณะการปกครองแบบใด คาตอบ เทศบาลเมองไรขง

สำนกหอ


192

ขอ 3 ตาบลไรขง มลกษณะภมประเทศ และภมอากาศเปนอยางไร

คาตอบ ภมประเทศ เปนทราบลม มแมนาทาจนไหลผานกลางตาบล และภมอากาศ แบบรอนชน

ขอ 4 การทแมนาทาจนไหลผานกลางตาบล สงผลตอลกษณะภมประเทศเปนอยางไร

คาตอบ เกดทางนาโคงตวด แบบภมประเทศเปนสองสวน คอ ชายฝงตลงชน (พนทตลงถกกดเซาะ และชายฝงยนออกมา (พนทตะกอนงอกออกมา)

ขอ 5 จากลกษณะภมประเทศและภมอากาศของตาบลไรขง สงผลตอการดาเนนชวตของชาวไรขงอยางไร คาตอบ การทาเขอนปน ปองกนการพงทลายบรเวณพนทรมตลง การประกอบอาชพเกษตรกรรม

ขอ 6 เหตใดปจจบนสตวนาบางชนดจงสญหายไป

คาตอบ เพราะมลพษทางนา ไดแก โรงงานอตสาหกรรม การทงขยะนาเสยลงแมนา

สำนกหอ


193

แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 คาชแจง แบบสอบถามน เปนแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยแบบสอบถามนม 3 ตอน ไดแก ตอนท 1 ขอคาถามเกยวกบขอมลทวไป ตอนท 2 เปนคาถามเกยวกบความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 ตอนท 3 ขอคาถามปลายเปดเพอรบทราบขอมลและขอเสนอแนะอนๆ

ดงนนขอใหนกเรยนประเมนความคดเหนทมตอหนงสออานเพมเตม โดยทาเครองหมาย ลงในชองคะแนนความคดเหนของรายการประเมนแตละขอ โดยมเกณฑการใหคะแนน ดงน

5 หมายถง ความคดเหนอยในระดบ มากทสด 4 หมายถง ความคดเหนอยในระดบ มาก 3 หมายถง ความคดเหนอยในระดบ ปานกลาง 2 หมายถง ความคดเหนอยในระดบ นอย 1 หมายถง ความคดเหนอยในระดบ นอยทสด

ความคดเหนของนกเรยนครงน ไมมผลตอคะแนนใด ๆ ทงสน คาตอบของนกเรยน จะเปนประโยชนตองานวจย และงานพฒนาสอการเรยนการสอนทงในระดบโรงเรยน ทองถน และระดบประเทศ จงขอใหนกเรยนตงใจตอบขอคาถามตามความเปนจรง

ผวจย นางสาวศรประภา จงพานช นกศกษาปรญญาโท สาขาการสอนสงคมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ


194

ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสอบถาม เพศ ( ) ชาย ( ) หญง

ตอนท 2 ความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

รายการประเมน ระดบความคดเหน

ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1 1) ดานลกษณะรปเลมและการพมพ

1.1 ) ลกษณะปกหนงสอนาสนใจ 1.2 ) ชอเรองชวนใหอยากรอยากอานเนอเรอง 1.3 ) ขนาดและความหนาของหนงสอ 1.4 ) รปเลมสวยงาม สะดวกในการเปดอาน

1.5 ) ขนาดตวอกษร สตวพมพชดเจน อานงาย 1.6 ) คณภาพของกระดาษทใชพมพ 1.7 ) การจดขอความ รปภาพอานงายสบายตา

2) ดานเนอหาและการใชภาษา 2.1 ) จดลาดบเนอหางายตอการทาความเขาใจ 2.2 ) เนอหาแตละบทนาสนใจชวนใหตดตาม 2.3 ) ความยาวแตละเรองเหมาะสมกบวย 2.4 ) การใชภาษาสอความหมายไดชดเจน เขาใจงาย เหมาะสมกบวย

3) ดานภาพประกอบ 3.1 ) ภาพประกอบสสนสวยงามชดเจน สอให เขาใจงาย สอดคลองกบเนอหา

3.2 ) ขนาดของภาพประกอบเหมาะสมกบ หนากระดาษ และขนาดของตวอกษร

3.3 ) ภาพประกอบสอดคลองกบเนอหา

สำนกหอ


195


ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1 3.4 ) คาอธบายภาพ ทาใหเขาใจภาพและเนอหา มากยงขน

3.5) ภาพประกอบดงดดความสนใจอยากอาน เนอเรอง

4) ดานแบบฝกหดทายบท 4.1 ) สงเสรมความร และทกษะการคดได หลากหลาย

4.2 ) สงเสรมใหมความรความเขาใจในเนอหา มากยงขน

5) ดานคณคาและประโยชนทไดรบ 5.1 ) ชวยใหนกเรยนมความร ความเขาใจ ในเรองราวความเปนมาของทองถน

5.2 ) ปลกฝงใหเหนคณคาของแหลงเรยนร ภมปญญา และวฒนธรรมทองถน

5.3 ) ปลกฝงใหนกเรยนเกดความรกและภมใจ ในภมปญญา และวฒนธรรมทองถน

5.4 ) ชวยเสรมสรางนสยคนควาหาความร และรกการอาน

5.5 ) สามารถนาความรทไดจากหนงสอไป ประยกตใชในชวตประจาวนได

ตอนท 2 ขอเสนอแนะอน ๆ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ขอขอบคณทใหความรวมมอ

ลงชอ (.........................................)

สำนกหอ


196

แบบสมภาษณแบบมโครงสราง ลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (สาหรบนกเรยน)

ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสมภาษณ ชอ.............................................................................................................. ชน......../.......

เพศ ( ) ชาย ( ) หญง

ตอนท 2 ขอคาถามเกยวกบลกษณะของหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มดงน

ขอ1 นกเรยนสนใจในเรองอะไรบางเกยวกบชมชนไรขง ในหวขอหลกดงน 1) ดานลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง มเรองอะไรบางทนกเรยนยงไมร 2) ดานประวตความเปนมาของตาบลไรขง มเรองอะไรบางทนกเรยนยงไมร 3) ดานวถชวตของชาวไรขง มเรองอะไรบางทนกเรยนยงไมร 4) ดานบคคลสาคญ ทนกเรยนควรรจก 5) ดานอาชพทสาคญของชาวไรขง มเรองอะไรบางทนกเรยนยงไมร 6) ดานความเชอและประเพณทสาคญ มเรองอะไรบางทนกเรยนยงไมร

............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

สำนกหอ


197

ขอ 2 ดานลกษณะของหนงสออานเพมเตมทนกเรยนตองการใหปรากฏในหนงสออานเพมเตม ควรมลกษณะเปนอยางไรในหวขอหลกดงน

1) ดานขนาดรปเลม 2) ดานรปแบบและขนาดตวอกษร 3) ดานรปแบบภาพหนาปก 4) ดานรปแบบของแบบฝกหดทายบท

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................. ขอ 3 ขอเสนอแนะอนๆ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

สำนกหอ


198

แบบสมภาษณแบบมโครงสราง ลกษณะของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 (สาหรบคร)

ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสมภาษณ

ชอ.................................................................................................................. อาย............ป เพศ ( ) ชาย ( ) หญง ประสบการณการสอน............................. ป

ตอนท 2 ขอคาถามเกยวกบลกษณะของหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มดงน ขอ 1 เนอหาทนาสนใจในตาบลไรขง ทควรนามาใชสรางหนงสออานเพมเตม เรองชมชนคนไรขง ในหวขอหลก ดงน

1) ดานลกษณะทางกายภาพของตาบลไรขง มเรองอะไรบางทนกเรยนควรร 2) ดานประวตความเปนมาของตาบลไรขง มเรองอะไรบางทนกเรยนควรร 3) ดานวถชวตของชาวไรขง มเรองอะไรบางทนกเรยนควรร 4) ดานบคคลสาคญ ทนกเรยนควรร 5) ดานอาชพทสาคญของชาวไรขง มเรองอะไรบางทนกเรยนควรร 6) ดานความเชอและประเพณทสาคญ มเรองอะไรบางทนกเรยนควรร

............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

สำนกหอ


199

ขอ 2 ดานลกษณะของหนงสออานเพมเตมทนกเรยนตองการใหปรากฏในหนงสออานเพมเตม ควรมลกษณะเปนอยางไรในหวขอหลกดงน

1) ดานขนาดรปเลม 2) ดานรปแบบและขนาดตวอกษร 3) ดานรปแบบภาพหนาปก 4) ดานรปแบบของแบบฝกหดทายบท

............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

ขอ 3 ขอเสนอแนะอนๆ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

สำนกหอ


200

แบบสมภาษณแบบมโครงสราง เรอง การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ( สาหรบกลมพระสงฆ ผรในทองถน กลมชาวบาน และผนาชมชน)

คาชแจง แบบสมภาษณแบบมโครงสรางน เปนเครองมอทใชในการเกบขอมลภาคสนาม โดยการสารวจพนท และสมภาษณกลมพระสงฆ ผรในทองถน กลมชาวบาน และและผนาชมชนเพอศกษาขอมลทองถนของตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม จากนนนาผลขอมลทไดไปใชในการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงแบบสมภาษณแบบมโครงสราง แบงเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสมภาษณ ตอนท 2 ประเดนทใชในการสมภาษณเกยวกบขอมลทองถนของตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ตอนท 3 ประเดนทใชในการสมภาษณ เพอรบทราบขอเสนอแนะอนๆ ผวจย นางสาวศรประภา จงพานช นกศกษาปรญญาโท สาขาการสอนสงคมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ


201

ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสมภาษณ เพศ ( ) ชาย ( ) หญง

อาย ( ) 31 - 40 ป ( ) 41 - 50 ป ( ) 51 - 60 ป ( ) 61 - 70 ป ( ) 71 - 80 ป ( ) 81 - 90 ป ( ) 91 - 100 ป

อาชพ ( ) พระสงฆ ( ) ขาราชการ ( ) เกษตรกรรม ( ) คาขาย ( ) รบจาง ( ) อน ๆ ..........................................................

ระดบการศกษา ( ) ประถมศกษา ( ) มธยมศกษา ( ) ปรญญาตร ( ) ปรญญาโท ( ) ปรญญาเอก ( ) อน ๆ ..........................................................

กลมคณสมบตผใหการสมภาษณตามทผวจยกาหนด ( ) พระสงฆ ( ) ผรในทองถนไรขง ( ) ชาวบาน ( ) ผนาชมชน

สำนกหอ


202

ตอนท 2 ประเดนทใชในการสมภาษณเกยวกบขอมลทองถนของตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม

1. ดานลกษณะทางกายภาพ 1.1 ทตง ขนาด อาณาเขตของตาบลไรขง มลกษณะอยางไร 1.2 สภาพภมประเทศและภมอากาศของตาบลไรขง มลกษณะเปนอยางไร 1.3 ทรพยากรธรรมชาตสตวนา และพชนาของตาบลไรขงทพบหายาก หรอสญพนธไป แลว มอะไรบาง 2. ดานประวตความเปนมา 2.1 การตงถนฐานของชาวไรขงเขามาอาศยตงแตสมยใด และตงถนฐานอยทบรเวณใด 2.2 ภมนามของชอหมบานในตาบลไรขง มอะไรบาง และมทมาอยางไร 2.3 ตานานทสาคญของตาบลไรขง มอะไรบาง และมความเปนมาอยางไร 2.4 วดไรขงและวดทาพด มประวตความเปนมาอยางไร 3. ดานวถชวต 3.1 รปแบบการปกครองของตาบลไรขงในอดต-ปจจบนมลกษณะการปกครองอยางไร 3.2 จากสภาพภมศาสตรสงผลใหชาวไรขง มความเปนอยและวถการดาเนนชวต อยางไร 3.3 ความเชอของชาวไรขงมอะไรบาง และมความเปนมาอยางไร 3.4 ภมปญญาทองถนของของชาวไรขง มอะไรบาง และมขนตอนการทาอยางไร 4. ดานบคคลทสาคญ 4.1 หลวงพอแกว มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด 4.2 หลวงพอชน มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด 4.3 พระอบาลคณปมาจารย (ปญญา อนทป โญ) มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด 4.5 ครภมปญญาทสาคญของตาบลไรขง 1) นายบญปลก ปลอดจนดา (ชางแทงหยวก) มประวตโดยยออยางไร และ มความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด 2) นายสวาง ชสวรรณ (ชางทาเครองเลนเถรอดเพล) มประวตโดยยอ อยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

สำนกหอ


203

3) นายบญรอด โพธแดง (ชางทาเครองเลนเถรอดเพล) มประวตโดยยอ อยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด 5. ดานอาชพทสาคญ 5.1 อาชพทานาของชาวไรขง มลกษณะอยางไร 5.2 อาชพทาสวนผลไม มลกษณะอยางไร 5.3 การคาขายแลกเปลยนสนคาของชาวไรขงทตลาดทาเกวยน มลกษณะอยางไร 6. ประเพณทสาคญ

6.1 งานประจาปของหลวงพอวดไรขง และวดทาพดมความสาคญและความเปนมา อยางไร

6.2 ประเพณการทาขวญขาวมความเปนมา และวธปฏบตอยางไร ตอนท 3 ขอเสนอแนะอนๆ ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ขอบคณในความรวมมอ

ลงชอ

(.......................................)

สำนกหอ


204

ประเดนการจดสนทนากลม เรอง การพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ( สาหรบกลมพระสงฆ ผรในทองถน กลมชาวบาน และผนาชมชน)

คาชแจง ประเดนการสนทนากลมน เปนประเดนการสนทนากลมสาหรบกลมพระสงฆ ผรในทองถน กลมชาวบาน และผนาชมชน เพอตรวจสอบเนอหาและความถกตองของขอมลทองถนตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม จากนนนาผลขอมลทไดไปใชในการพฒนาหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ซงประเดนในการจดสนทนากลม แบงเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอคาถามทเกยวกบขอมลทวไป ตอนท 2 ประเดนทใชในการจดสนทนากลมเกยวกบขอมลทองถนของตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ตอนท 3 ประเดนทใชในการจดกลมสนทนา เพอรบทราบขอเสนอแนะอนๆ ผวจย นางสาวศรประภา จงพานช นกศกษาปรญญาโท สาขาการสอนสงคมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ


205

ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบผตอบแบบสมภาษณ

เพศ ( ) ชาย ( ) หญง

อาย ( ) 31 - 40 ป ( ) 41 - 50 ป ( ) 51 - 60 ป ( ) 61 - 70 ป ( ) 71 - 80 ป ( ) 81 - 90 ป ( ) 91 - 100 ป

อาชพ ( ) พระสงฆ ( ) ขาราชการ ( ) เกษตรกรรม ( ) คาขาย ( ) รบจาง ( ) อน ๆ ..........................................................

ระดบการศกษา ( ) ประถมศกษา ( ) มธยมศกษา ( ) ปรญญาตร ( ) ปรญญาโท ( ) ปรญญาเอก ( ) อน ๆ ..........................................................

กลมคณสมบตผใหการสมภาษณตามทผวจยกาหนด ( ) พระสงฆ ( ) ผรในทองถนไรขง ( ) ชาวบาน ( ) ผนาชมชน

สำนกหอ


206

ตอนท 2 ประเดนทใชในการจดสนทนากลมเกยวกบขอมลทองถนของตาบลไรขง อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม

1. ดานลกษณะทางกายภาพ 1.1 ทตง ขนาด อาณาเขตของตาบลไรขง มลกษณะอยางไร 1.2 สภาพภมประเทศและภมอากาศของตาบลไรขง มลกษณะเปนอยางไร 1.3 ทรพยากรธรรมชาตสตวนา และพชนาของตาบลไรขงทพบหายาก หรอสญพนธไป แลว มอะไรบาง 2. ดานประวตความเปนมา 2.1 การตงถนฐานของชาวไรขงเขามาอาศยตงแตสมยใด และตงถนฐานอยทบรเวณใด 2.2 ภมนามของชอหมบานในตาบลไรขง มอะไรบาง และมทมาอยางไร 2.3 ตานานทสาคญของตาบลไรขง มอะไรบาง และมความเปนมาอยางไร 2.4 วดไรขงและวดทาพด มประวตความเปนมาอยางไร 3. ดานวถชวต 3.1 รปแบบการปกครองของตาบลไรขงในอดต-ปจจบนมลกษณะการปกครองอยางไร 3.2 จากสภาพภมศาสตรสงผลใหชาวไรขง มความเปนอยและวถการดาเนนชวต อยางไร 3.3 ความเชอของชาวไรขงมอะไรบาง และมความเปนมาอยางไร 3.4 ภมปญญาทองถนของของชาวไรขง มอะไรบาง และมขนตอนการทาอยางไร 4. ดานบคคลทสาคญ 4.1 หลวงพอแกว มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด 4.2 หลวงพอชน มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด 4.3 พระอบาลคณปมาจารย (ปญญา อนทป โญ) มประวตโดยยออยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด 4.5 ครภมปญญาทสาคญของตาบลไรขง 1) นายบญปลก ปลอดจนดา (ชางแทงหยวก) มประวตโดยยออยางไร และ มความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด 2) นายสวาง ชสวรรณ (ชางทาเครองเลนเถรอดเพล) มประวตโดยยอ อยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด

สำนกหอ


207

3) นายบญรอด โพธแดง (ชางทาเครองเลนเถรอดเพล) มประวตโดยยอ อยางไร และมความสาคญตอชมชนไรขงในเรองใด 5. ดานอาชพทสาคญ 5.1 อาชพทานาของชาวไรขง มลกษณะอยางไร 5.2 อาชพทาสวนผลไม มลกษณะอยางไร 5.3 การคาขายแลกเปลยนสนคาของชาวไรขงทตลาดทาเกวยน มลกษณะอยางไร 6. ประเพณทสาคญ

6.1 งานประจาปของหลวงพอวดไรขง และวดทาพดมความสาคญและความเปนมา อยางไร

6.2 ประเพณการทาขวญขาวมความเปนมา และวธปฏบตอยางไร ตอนท 3 ประเดนทใชในการจดสนทนากลม เพอรบทราบขอเสนอแนะอนๆ

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขอบคณในความรวมมอ

ลงชอ

(...........................................)

สำนกหอ


208

แบบประเมนคณภาพ หนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สาหรบผเชยวชาญ

คาชแจง แบบประเมนฉบบน เปนแบบประเมนความคดเหนของผเชยวชาญทมตอหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 เปนการประเมนดานคณภาพของหนงสออานเพมเตม เพอหาขอมลเบองตนสาหรบการนาไปใชปรบปรง แกไข และพฒนาหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ใหมความสมบรณ โดยแบบประเมนความคดเหนเกยวกบคณภาพของหนงสออานเพมเตมน ม 2 ตอน คอ ตอนท 1 ขอคาถามเกยวกบความคดเหนของผเชยวชาญทมตอหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 ตอนท 2 เปนคาถามปลายเปด เพอรบทราบขอเสนอแนะอนๆ ดงนนขอใหทานประเมนความคดเหน โดยทาเครองหมาย ลงในชองคะแนนความคดเหนของรายการประเมนแตละขอ โดยมเกณฑการใหคะแนน ดงน 5 หมายถง ความคดเหนอยในระดบ มากทสด 4 หมายถง ความคดเหนอยในระดบ มาก 3 หมายถง ความคดเหนอยในระดบ ปานกลาง 2 หมายถง ความคดเหนอยในระดบ นอย 1 หมายถง ความคดเหนอยในระดบ นอยทสด ผวจย นางสาวศรประภา จงพานช นกศกษาปรญญาโท สาขาการสอนสงคมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ


209

ตอนท 1 ความคดเหนของผเชยวชาญทมตอหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1


ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1 ดานท 1 การประเมนดานคณภาพเนอหา 1) ดานเนอหา 1.1) เนอหาถกตองตามหลกวชา

สอดคลองกบมาตรฐานและตวชวด

1.2) เนอหาใหความรเหมาะสมกบวย ของผอาน

1.3) เนอหาสอดคลองกบจดประสงค ใชในการเรยนการสอน

1.4) ความยาวเนอหาแตละเรองเหมาะสม กบวยของผอาน

2) ดานการเสนอเนอหา 2.1) การเสนอเนอหาเปนลาดบขนตอน

เขาใจงาย

2.2) การจดลาดบเนอหาแตละบท มความสมพนธตอเนองกน

2.3) การเสนอเนอหาแบงบทอยาง เหมาะสม

3) ดานการใชภาษา 3.1) การใชภาษาเขาใจงาย

สอความหมายชดเจน

3.2) การใชภาษาถกตอง กะทดรด ตามหลกภาษา

สำนกหอ


210


ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1 3.3) ความยากงายของภาษาเหมาะสม กบวยของผอาน

3.4) เรยบเรยงภาษาไดสอดคลอง สมพนธกนอยางมเหตผล

3.5) สงเสรมใหเกดสนทรยภาพทางดาน การใชภาษา

ดานท 2 การประเมนดานกายภาพของหนงสอ 4) ดานองคประกอบอนของหนงสอ 4.1) คานานาเสนอถกหลกวชาการ 4.2) สารบญ มรายละเอยดครบถวน 4.3) คาชแจงการใชหนงสอชดเจน 4.4) แบบฝกหดหลากหลาย งายตอ

การทดสอบดวยตนเอง

4.5 ) บรรณานกรมครบถวนถกตอง 5) ดานการจดวางรปเลมของหนงสอ 5.1) การออกแบบรปเลม มความ

เหมาะสมสวยงามงายตอการใชงาน

5.2) ปกมสสนสวยงาม นาสนใจ 5.3) การบรรจคาหรอขอความในแตละ

หนามความเหมาะสม

5.4) ขนาดตวอกษร สตวอกษร ชดเจน สวยงาม อานงาย เหมาะสมกบวย ของผอาน

5.5) ภาพประกอบสอดคลองกบเนอหา ชดเจน สอความหมาย ดงดดความ สนใจ มขนาดเหมาะสม

สำนกหอ


211

ตอนท 2 ขอเสนอแนะอน ๆ ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

ขอขอบคณทใหความรวมมอ

ลงชอ (..................................................)


ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1 5.6) การจดหนา การจดวางขอความ และรปภาพ มความเหมาะสม สวยงาม นาสนใจ

5.7) คณภาพกระดาษทใชในการพมพ ดานท 3 ดานคณคาและประโยชนทไดรบ 6) ดานคณคาและประโยชนทไดรบ 6.1) ชวยใหเขาใจวถชวตทองถนดยงขน 6.2) ปลกฝงทศนคตทดตอการอาน

และการศกษาคนควาดวยตนเอง

6.3) สามารถนาความรทไดจากหนงสอ ไปใชในชวตประจาวนได

6.4) ปลกฝงใหเกดความรก ภาคภมใจ หวงแหนในทองถน

6.5) สงเสรมใหนกเรยนเกดเจตคตทด พรอมทจะอนรกษทองถน

สำนกหอ


212

ภาคผนวก ค

ผลการวเคราะหเครองมอทใชในการวจย

สำนกหอ


213

ตารางท 12 คาดชนความสอดคลองกบจดประสงคของขอสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงใช หนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของผเชยวชาญ

ท

รายการประเมน

ระดบความคดเหนของผเชยวชาญ

คนท

R

IOC

1 2 3 1 พนทตาบลไรขงมอาณาเขตตดตอกบหลายตาบล

ในอาเภอสามพรานยกเวนขอใด +1 +1 +1 3.00 1.00

2 พนทตาบลไรขง ทางทศเหนอตดตอกบตาบลใด +1 +1 +1 3.00 1.00 3 “ตาบลไรขงมจานวนประชากรมากกวา 10,000

คน แตไมเกน 50,000 คน มนายกเทศมนตรเปนหวหนาฝายบรหาร” จากขอความดงกลาว แสดงใหเหนถงการปกครองแบบใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

4 รปแบบการปกครองของตาบลไรขง สมพนธกบขอใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

5 ขอใดกลาวถกตองเกยวกบภมประเทศของตาบลไรขง

+1 +1 +1 3.00 1.00

6 ถานกเรยนเปนผทมบทบาทในชมชน จะพฒนาพนทรมฝงแมนาอยางไรใหสอดคลองกบการทองเทยวเชงอนรกษ

+1 +1 +1 3.00 1.00

7 ทตงของตาบลไรขงอยใกลกบปากอาวไทย สงผลตอลกษณะภมอากาศในชวงฤดหนาวอยางไร

0 +1 +1 2.00 0.67

8 การทในอดตมนาเคมไหลเขามาในแมนาทาจน ถานกเรยนอาศยอยบรเวณรมแมนาทาจน นกเรยนจะเลอกทาสวนตามขอใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

สำนกหอ


214

ตารางท 12 คาดชนความสอดคลองกบจดประสงคของขอสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงใช หนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของผเชยวชาญ (ตอ)

ท



คนท

R

IOC

1 2 3 9 ดาวกาลงหาพนททาสวนสมโอและมะพราว

ดาวควรเลอกพนทตามขอใด +1 +1 +1 3.00 1.00

10 กรณทนกเรยนเปนชาวบานอพยพมาจากตางถน กาลงหาพนทอยอาศยและประกอบอาชพในเขตลมนาทาจน นกเรยนจะเลอกตงถนฐานและประกอบอาชพตามขอใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

11 เหตใดพนทตาบลไรขง ในฤดหนาวอากาศจงไมหนาวจด

+1 +1 +1 3.00 1.00

12 หากนกเรยนตงถนฐานอยบรเวณชายฝงตลงชน หรอฝงคง มกจะมการกด เซาะและเกดการพงทลายของตลง นก เ ร ยนจะ เ ลอกว ธการแกปญหาดงกลาวอยางไร

+1 +1 +1 3.00 1.00

13 “ ชายเฟอย ” เปรยบไดกบปาไมในขอใด +1 +1 +1 3.00 1.00 14 “ เปนแหลงอนบาลสตวนาทสาคญในระบบนเวศ

ของแมนาทาจน” จากขอความดงกลาว แสดงใหเหนถงพรรณไมขอใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

15 “พนทสวนใหญของตาบลไรขง จะเตมไปดวย สวนสมโอ มะพราว มนาขาว ปลกพชสวนครว นานาชนด” จากขอความดงกลาวแสดงใหเหนวา ชาวบานในตาบลไรขงประกอบอาชพเกยวกบ อะไร

+1 +1 +1 3.00 1.00

สำนกหอ


215


ท



คนท

R

IOC

1 2 3 16 “ วดไรขงและวดทาพด เปนวดประจาตาบลท

สาคญของคนไรขง ” จากขอความดงกลาวแสดงใหเหนวาชาวบานในชาวไรขง สวนใหญนบถอศาสนาใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

17 หลกฐานขอใดทแสดงใหเหนวาตาบลไรขงเปนชมชนเกาแกตงแตสมยกรงศรอยธยาตอนปลาย

+1 +1 +1 3.00 1.00

18 ตาบลไรขง หมบานคลองทาพด หมบานคลองใหม หมบานคลองพราว ชอเหลานมทมาอยางไร

+1 +1 +1 3.00 1.00

19. ชอหมบานคลองบางพราว มทมาอยางไร +1 +1 +1 3.00 1.00 20 “ศนยกลางทางการคาและเปนทาเรอโดยสารแหง

เดยวของตาบลไรขง” จากขอความดงกลาวแสดงใหเหนถงสถานทแหงใด

+1 +1 0 2.00 0.67

21 ชาตพนธกลมแรกทมาตงถนฐานในตาบลไรขงคอขอใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

22 ขอใดกลาวถกตองเกยวกบทมาของชอ “ตาบล ไรขง”

+1 +1 +1 3.00 1.00

23 ตานานหลวงพอวดไรขงมหลายตานาน ขอใดกลาวถกตอง

+1 +1 +1 3.00 1.00

24 ตามตานานเลาวาพระพทธรป 5 องคทลอยตามนามา ขอใดกลาวถกตอง

+1 +1 +1 3.00 1.00

สำนกหอ


216


ท

รายการประเมน ระดบความคดเหนของผเชยวชาญ

คนท

R

IOC

1 2 3 25 จดประสงคสาคญทพทธศาสนกชนมานมสการ

องคหลวงพอวดไรขงเปนจานวนมากคอขอใด 0 +1 +1 2.00 0.67

26 ในฐานะทนกเรยนเปนสมาชกในชมชนตาบล ไรขง เมอมประชาชนตางถนมานมสการหลวง พอวดไรขงนกเรยนควรปฏบตตนอยางไร

0 +1 +1 2.00 0.67

27 ผ คนตาบลไรขงในอดตนยมใชพาหนะใดใน การคมนาคมขนสง

+1 +1 +1 3.00 1.00

28 “ กระดกง ” เปนสวนประกอบของเรอในขอใด +1 +1 +1 3.00 1.00 29 ขอใดไมใชชอเรอขดทชาวไรขงใชในอดต +1 +1 +1 3.00 1.00 30

จากภาพเรอดงกลาวชาวไรขงนาไปใชประโยชนในขอใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

31 ขอใดคอสาเหตสาคญทสดทชาวบานในตาบล ไรขง มาตงถนฐานหนาแนนบรเวณรมฝงแมนา ทาจนและรอยตอระหวางแมนากบคลองตาง ๆ

+1 +1 +1 3.00 1.00

32 ศาลตายายแตกตางจากศาลพระภมอยางไร +1 +1 +1 3.00 1.00 33 บคคลในขอใดมสวนเกยวของในการพฒนาวด

ทาพดในอดต +1 +1 +1 3.00 1.00

จไปใ ป โ ใ

สำนกหอ


217


ท


คนท

R

IOC

1 2 3 34 “เดมชอ ปญญา เปนพระสงฆทมบคลกนาศรทธา

เปนผใหความสาคญกบการศกษา และสรางโรงพยาบาลทมชอเสยงดานการรกษาดวงตา” จากขอความขางตนกลาวถงบคคลใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

35 เพราะเหตใดจงเรยกเครองเลนโบราณชนดหนงวา “ เถรอดเพล ”

+1 +1 +1 3.00 1.00

36 เครองเลนโบราณททาดวยไมไผในขอใดทตองใชเวลาเลนนานทสด

+1 +1 +1 3.00 1.00

37 หตถกรรมจากเตยหนาม นามาใชประโยชนอยางไร

+1 +1 +1 3.00 1.00

38 หตถกรรมการแทงหยวก นามาใชประโยชนอยางไร

+1 +1 +1 3.00 1.00

39 อาชพสาคญของชาวบานในเขตตาบลไรขงคอ ขอใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

40 เพราะเหตใดจงมโรงงานอตสาหกรรมจานวนมากบรเวณรมแมนาทาจน

0 +1 +1 2.00 0.67

41 ประเพณใดทเกยวกบชาวนาปลกขาวของชาวตาบลไรขง

+1 +1 +1 3.00 1.00

42 เพราะเหตใดพนทบรเวณตาบลไรขงจงเปนสภาพสองนา

0 +1 +1 2.00 0.67

สำนกหอ


218


ท


คนท

R

IOC

1 2 3 43 “คนสมยใหมไมใหความสาคญกบอาชพของ

บรรพบรษ มวแตไปหลงกบกระแสทนนยม รกงานสบาย สนใจทางานในหองแอร ในสานกงานกนมาก” จากขอความขางตนแสดงใหเหนถงความเปลยนแปลงทางสงคมขอใดมากทสด

0 +1 +1 2.00 0.67

44 เพราะเหตใดเกษตรกรโดยเฉพาะชาวสวนกบชาวนาจงเรมเปลยนแปลงจากการผลตเพอยงชพมาเปนการผลตเพอการคา

0 +1 +1 2.00 0.67

45 ตาของมดหมมอาชพทาสวนสมโออยทต าบล ไรขง พอของหมดหมเปนคนองกฤษ แมของมดหมเปนคนไทย ในอนาคตมดหมอยากมกจการเปนของตนเอง ถานกเรยนเปนมดหมจะวางแผนชวตตนเองอยางไร

+1 +1 0 2.00 0.67

46 “ผ วละ เ อ ยด ล กกลมแ ปน เ น อ ใน สชมพ เนอหวานฉา” จากขอความทกลาวมาขางตน เปนสมโอพนธใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

47 ชาวสวนมะพราวในตาบลไรขงแกปญหาดวงกนยอดมะพราวโดยใชภมปญญาทองถนอยางไร

+1 +1 +1 3.00 1.00

48 ในปจจบนชาวตาบลไรขงไดแปรรปมะพราว นาหอมให เ ก ดม ลค า เพ ม ท เ ปน ท นยมของนกทองเทยวมากทสด คอขอใด

+1 +1 0 2.00 0.67

สำนกหอ


219


ท


คนท

R

IOC

1 2 3 49 “ พระพทธรปปางนอยในอรยาบถนงขดสมาธ

ราบ พระหตถซายหงายวางลงพระเพลา พระหตถขวาวางทพระชาน นวพระหตถชลงพนธรณ ลอยมาตามลานานครชยศร ” จากขอความขางตนกลาวถงพระพทธรปองคใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

50 ขอใดเปนหลกฐานสาคญทสดทแสดงถงการตงถนฐานของชาวไรขงตงแตสมยกรงศรอยธยาตอนปลาย

+1 +1 +1 3.00 1.00

51 นกเรยนเหนดวยหรอไมกบการสรางพพธภณฑวดทาพด

+1 +1 +1 3.00 1.00

52

จากภาพขางตน เปนพระพทธรปปางใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

53 เพราะเหตใด “ความเชอเรองทหามบนบาลศาล กลาวขอใหไมถกเกณฑทหารหลวงพอวดไรขง ทานไมชอบให”

+1 +1 +1 3.00 1.00

54 การทาบญของพทธศาสนกชนทมานมสการหลวง พอวดไรขง นกเรยนคดวามผลตอสขภาพอนามย ของชมชนไรขงอยางไร

0 +1 +1 2.00 0.67

55 นก เ รยนมแนวทางในการ รกษามรดกทางวฒนธรรมทเกยวกบพทธศาสนาอยางไร

0 +1 +1 2.00 0.67

สำนกหอ


220

ตารางท 12 คาดชนความสอดคลองกบจดประสงคของขอสอบวดผลการเรยนรกอนและหลงใช หนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของผเชยวชาญ (ตอ)

ท



คนท

R

IOC

+1 0 1 56 ศาสนสถานในตาบลไรขง แสดงใหเหนถงชวต

คนในตาบลไรขงอยางไร +1 +1 +1 3.00 1.00

57 กรณนกเรยนไดรบมอบหมายงานจากครศลปะ ไปศกษาเรยนรทวดไรขง นกเรยนควรจะศกษาเรองใดจงจะเกดประโยชนตอการเรยนมากทสด

+1 +1 +1 3.00 1.00

58 องฟาเปนผนาชมชนในเขตตาบลไรขง ตองการจะปลกฝงลกษณะนสยในการอนรกษมรดกทางวฒนธรรมในเขตชมชน องฟาควรเรมปลกฝงนสยใด

+1 +1 +1 3.00 1.00

59 ขอใดเปนความเชอของชาวไรขงทจดประเพณ แหหลวงพอวดไรขงทางนา

+1 +1 +1 3.00 1.00

60 ขอใดเปนเหตผลททาใหงานประจาปของวด ทาพดและวดไรขง จะอยในชวงเดอนกมภาพนธ- เมษายน

0 +1 +1 2.00 0.67

รวมทงฉบบ 0.93

สำนกหอ


221

ตารางท 13 ผลการวเคราะหคาความยากงายและอานาจจาแนกของแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง

ขอ คาความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) สรปผล 1 0.77 0.23 ใชได 2 0.63 0.30 ใชได 3 0.37 0.30 ใชได 4 0.60 0.33 ใชได 5 0.53 0.47 ใชได 6 0.67 0.07* ใชไมได* 7 0.87* 0.13* ใชไมได* 8 0.50 0.37 ใชได 9 0.60 0.27 ใชได

10 0.53 0.40 ใชได 11 0.73 0.27 ใชได 12 0.33 0.07* ใชไมได* 13 0.33 0.27 ใชได 14 0.53 0.13* ใชไมได* 15 0.47 0.33 ใชได 16 1.00* 0.00* ใชไมได* 17 0.47 0.47 ใชได 18 0.37 0.30 ใชได 19 0.63 -0.03* ใชไมได* 20 0.53 0.33 ใชได 21 0.50 0.30 ใชได 22 0.53 0.27 ใชได 23 0.50 0.30 ใชได 24 0.53 0.33 ใชได

สำนกหอ


222

ตารางท 13 ผลการวเคราะหคาความยากงายและอานาจจาแนกของแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง (ตอ)

ขอ คาความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) สรปผล 25 0.60 0.27 ใชได 26 0.50 0.10* ใชไมได* 27 0.73 0.00* ใชไมได* 28 0.67 0.27 ใชได 29 0.53 0.33 ใชได 30 0.50 0.37 ใชได 31 0.67 0.20 ใชได 32 0.43 0.23 ใชได 33 0.57 0.30 ใชได 34 0.90* 0.10* ใชไมได* 35 0.60 0.33 ใชได 36 0.70 0.30 ใชได 37 0.67 0.20 ใชได 38 0.53 0.33 ใชได 39 0.80 0.20 ใชได 40 0.50 0.30 ใชได 41 0.60 0.27 ใชได 42 0.63 0.23 ใชได 43 0.43 0.17* ใชไมได* 44 0.77 0.17* ใชไมได* 45 0.43 0.37 ใชได 46 0.30 0.23 ใชได 47 0.23 0.23 ใชได 48 0.40 0.33 ใชได

สำนกหอ


223

ตารางท 13 ผลการวเคราะหคาความยากงายและอานาจจาแนกของแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง (ตอ)

ขอ คาความยากงาย (p) คาอานาจจาแนก (r) สรปผล 49 0.47 0.40 ใชได 50 0.40 0.13* ใชไมได* 51 0.53 0.33 ใชได 52 0.93* 0.07* ใชไมได 53 0.53 0.20 ใชได 54 0.53 0.27 ใชได 55 0.60 0.27 ใชได 56 0.83* 0.17* ใชไมได* 57 0.60 0.33 ใชได 58 0.60 0.33 ใชได 59 0.47 0.33 ใชได 60 0.70 0.17* ใชไมได เฉลย 0.52 0.23 -

หมายเหต 1. ขอสอบขอท 7, 16, 34, 52 และขอท 56 มคาความยากงาย (p) มากกวา 0.80

จดเปนขอสอบทงายเกนไป จงตดออก 2. ขอสอบขอท 6, 12, 14, 19, 26, 27, 43, 44, 50 และขอท 60 มคาอานาจจาแนก (r)

นอยกวา 0.20 จดเปนขอสอบทไมสามารถจาแนกเดกเกงและเดกออนได จงตดออก 3. เนองจากมขอสอบเกนจานวนทตองการจงตดออกแบบเจาะจง ไดแก ขอสอบขอท

2, 4, 9, 20, 24, 25, 30, 31, 36, 37, 39, 42, 45, 54 และขอท 55 4. รวมตดขอสอบออกทงหมด 30 ขอ และคงเหลอจอสอบจานวน 30 ขอ นอกจากน ผวจยไดหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบวดผลการเรยนร

เรอง ชมชนคนไรขง ดวยโปรแกรมคอมพวเตอร โดยใชสตร KR-20 ของคเดอร รชาดสน (Kuder Richardson) ไดเทากบ 0.95

สำนกหอ


224

ตารางท 14 คะแนนแบบทดสอบวดผลการเรยนร เรอง ชมชนคนไรขง ของนกเรยน ชนมธยมศกษาปท 1 กอนเรยนและหลงเรยน โดยใชหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง คนท กอนเรยน หลงเรยน คนท กอนเรยน หลงเรยน

1 18 21 19 14 22 2 19 24 20 16 27 3 13 27 21 17 27 4 13 25 22 15 23 5 22 27 23 17 25 6 22 28 24 16 27 7 17 26 25 16 26 8 15 23 26 14 24 9 13 26 27 18 26

10 15 25 28 20 27 11 13 26 29 18 28 12 15 24 30 18 25 13 18 25 31 13 26 14 14 27 32 17 28 15 19 24 33 17 25 16 15 25 34 17 26 17 16 23 35 15 24 18 15 25

กอนเรยน x = 16.29 S.D. = 2.38 หลงเรยน x = 25.34 S.D. = 1.71

สำนกหอ


225

ตารางท 15 ผลการหาคณภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สาหรบผเชยวชาญ


ร ะ ด บ ค ว า มค ด เ ห น ข อ งผเชยวชาญ คนท

R

ร ะ ด บคณภาพ

ความหมายระดบคณภาพ

1 2

ดานท 1 การประเมนดานคณภาพเนอหา 1) ดานเนอหา 1.1) เนอหาถกตองตามหลกวชา

สอดคลองกบมาตรฐาน และตวชวด

5 4 9 4.50 เหมาะสมมากทสด

1.2) เนอหาใหความรเหมาะสมกบวย ของผอาน


1.3) เนอหาสอดคลองกบจดประสงค ใชในการเรยนการสอน

4 4 8 4.00 เหมาะสมมาก

1.4) ความยาวเนอหาแตละเรอง เหมาะสมกบวยของผอาน


รวมดานเนอหา 4.25 เหมาะสมมาก 2) ดานการนาเสนอเนอหา 2.1) การเสนอเนอหาเปนลาดบ ขนตอนเขาใจงาย


2.2) การจดลาดบเนอหาแตละบท มความสมพนธตอเนองกน


2.3) การเสนอเนอหาแบงบทอยาง เหมาะสม


รวมดานการนาเสนอเนอหา 4.00 เหมาะสมมาก

สำนกหอ


226

ตารางท 15 ผลการหาคณภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 สาหรบผเชยวชาญ (ตอ)


ระดบความคดเหนของ

ผเชยวชาญ คนท

R



1 2

3) ดานการใชภาษา 3.1) การใชภาษาเขาใจงาย สอความหมายชดเจน


3.2) การใชภาษาถกตอง กะทดรด ตามหลกภาษา


3.3) ความยากงายของภาษาเหมาะสม กบวยของผอาน


3.4) เรยบเรยงภาษาไดสอดคลอง สมพนธกนอยางมเหตผล


3.5) สงเสรมใหเกดสนทรยภาพทางดาน การใชภาษา


รวมดานการใชภาษา 4.20 เหมาะสม มาก

รวมดานท 1 การประเมนดานคณภาพเนอหา

4.17 เหมาะสม มาก

ดานท 2 การประเมนดานกายภาพของหนงสอ 4) ดานองคประกอบอนของหนงสอ 4.1) คานานาเสนอถกหลกวชาการ 4 4 8 4.00 เหมาะสม

มาก

สำนกหอ


227




R



1 2

4) ดานองคประกอบอนของหนงสอ(ตอ) 4.2) สารบญ มรายละเอยดครบถวน 5 4 9 4.50 เหมาะสม

มากทสด 4.3) คาชแจงการใชหนงสอชดเจน 5 4 9 4.50 เหมาะสม

มากทสด 4.4) แบบฝกหดหลากหลาย งายตอ การทดสอบดวยตนเอง


4.5) บรรณานกรมครบถวนถกตอง 4 4 8 4.00

เหมาะสม มาก

รวมดานองคประกอบอนของหนงสอ 4.10 เหมาะสม มาก

5) ดานการจดวางรปเลมของหนงสอ 5.1) การออกแบบรปเลมมความ เหมาะสมสวยงามงายตอการ ใชงาน


5.2) ปกมสสนสวยงาม นาสนใจ 5 4 9 4.50 เหมาะสมมากทสด

5.3) การบรรจคาหรอขอความใน แตละหนามความเหมาะสม

5 3 8 4.00 เหมาะสม มาก

สำนกหอ


228




R



1 2

5) ดานการจดวางรปเลมของหนงสอ (ตอ) 5.4) ขนาดตวอกษร สตวอกษร ชดเจน สวยงาม อานงาย เหมาะสมกบวย ของผอาน


5.5) ภาพประกอบสอดคลองกบ เนอหา ชดเจน สอความหมาย ดงดดความสนใจ มขนาดเหมาะสม


5.6) การจดหนา การจดวางขอความ และรปภาพ มความเหมาะสม สวยงาม นาสนใจ


5.7) คณภาพกระดาษทใชในการพมพ 5 4 9 4.50 เหมาะสมมากทสด

รวมดานการจดวางรปเลมของหนงสอ 4.29 เหมาะสมมาก รวมดานท 2

การประเมนดานกายภาพของหนงสอ 4.21

เหมาะสมมาก

ดานท 3 ดานคณคาและประโยชนทไดรบ 6) ดานคณคาและประโยชนทไดรบ 6.1) ชวยใหเขาใจวถชวตทองถนด ยงขน


สำนกหอ


229




R



1 2

6) ดานคณคาและประโยชนทไดรบ (ตอ) 6.2) ปลกฝงทศนคตทดตอการอาน และการศกษาคนควาดวยตนเอง


6.3) สามารถนาความรทไดจาก หนงสอไปใชในชวตประจาวนได


6.4) ปลกฝงใหเกดความรก ภาคภมใจ หวงแหนในทองถน


6.5) สงเสรมใหนกเรยนเกดเจตคตทด พรอมทจะอนรกษทองถน


รวมดานคณคาและประโยชนทไดรบ 4.20 เหมาะสมมาก รวมดานท 3

ดานคณคาและประโยชนทไดรบ 4.20 เหมาะสม

มาก สรปรวมโดยภาพรวม 4.19 เหมาะสมมาก

ขอเสนอแนะอน ๆ ของผเชยวชาญ หนงสอจะมความนาสนใจเปนอยางด เนนการจดวางองคประกอบของภาพและขอความไมใหแนนจนเกนไป และแบบฝกหดควรมเนนความหลากหลายมากกวาน การวางภาพบางภาพควรมการเกรนนาบอกกวาใหทราบวาเปนภาพใด ดานการประเมนคณภาพเนอหาควรปรบขอความไมใหแนนจนเกนไป ดานการประเมนดานกายภาพของหนงสอ ควรปรบแบบฝกหดมเนนความหลากหลายมากกวาน และดานการจดวางรปเลมหนงสอ ดานคณคาและประโยชนทไดรบ หนงสอมความนาสนใจมคณคาและประโยชนแกทองถนเปนอยางด

สำนกหอ


230

ตารางท 16 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบรายบคคล จานวน 3 คน นกเรยนคนท

คะแนนแบบฝกหดหลงอาน

คะแนนรวม แบบฝกหด 25คะแนน

คะแนนผลการเรยนรหลงใช

30 คะแนน

บทท 1 บทท 2 บทท 3 บทท 4 บทท 5

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

1 2 4 5 3 4 18 19 2 3 4 4 5 5 21 25 3 4 5 5 3 5 22 28

รวม 61 72 คดเปนรอยละ 81.33 80.00

ไดคาประสทธภาพ (E1/ E2) แบบรายบคคล เทากบ 81.33/80.00

สำนกหอ


231

ตารางท 17 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบรายกลมเลก จานวน 9 คน นกเรยนคนท




30 คะแนน


5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

1 5 4 5 5 5 24 28 2 3 4 4 3 4 18 21 3 4 3 4 2 4 17 19 4 5 5 5 5 5 25 27 5 3 4 4 3 4 18 22 6 4 3 4 3 5 19 23 7 4 4 5 4 5 22 26 8 4 4 5 4 4 21 26 9 5 5 5 5 5 25 27

รวม 189 219 คดเปนรอยละ 84.00 81.11

ไดคาประสทธภาพ (E1/ E2) แบบรายกลมเลก เทากบ 84.00/81.11

สำนกหอ


232

ตารางท 18 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบภาคสนาม จานวน 30 คน นกเรยนคนท




30 คะแนน


5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

1 5 5 5 5 5 25 27 2 4 5 5 4 5 23 25 3 5 5 5 5 5 25 24 4 5 5 4 5 4 23 20 5 3 3 4 5 5 20 24 6 3 5 4 3 5 20 22 7 5 5 4 5 5 24 28 8 4 5 4 3 5 21 20 9 3 4 4 4 5 20 23

10 5 5 4 5 4 23 23 11 5 5 5 5 5 25 27 12 4 5 4 3 5 21 26 13 4 4 5 3 4 20 24 14 4 3 3 3 5 18 21 15 4 5 4 4 5 22 25 16 5 5 5 5 5 25 27 17 3 4 4 3 4 18 20 18 5 5 5 5 5 25 28 19 4 3 4 3 5 19 23 20 3 4 4 4 5 20 25

สำนกหอ


233

ตารางท 18 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 แบบภาคสนาม จานวน 30 คน (ตอ) นกเรยนคนท




30 คะแนน


5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

21 4 5 5 5 5 24 27 22 3 5 3 5 5 21 25 23 3 4 5 3 5 20 26 24 5 4 5 5 5 24 28 25 3 5 4 2 5 19 20 26 5 4 4 4 5 22 25 27 5 4 4 5 5 23 25 28 4 3 4 2 4 17 19 29 3 4 4 3 4 18 21 30 3 5 5 3 5 21 25

รวม 646 723 คดเปนรอยละ 86.13 80.33

ไดคาประสทธภาพ (E1/ E2) แบบภาคสนาม เทากบ 86.13/80.33

สำนกหอ


234

ตารางท 19 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 กบกลมตวอยาง จานวน 35 คน นกเรยนคนท




30 คะแนน


5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

1 3 4 4 4 5 20 21 2 3 5 5 4 5 22 24 3 4 5 5 5 5 24 27 4 3 4 5 5 4 21 25 5 5 4 5 5 4 23 27 6 5 5 4 4 5 23 28 7 3 3 5 5 4 20 26 8 5 4 4 3 4 20 23 9 5 4 5 5 5 24 26

10 4 5 4 5 5 23 25 11 3 4 5 5 5 22 26 12 4 5 5 5 5 24 24 13 4 5 5 5 5 24 25 14 5 5 5 4 4 23 27 15 3 3 5 5 4 20 24 16 5 4 4 5 5 23 25 17 4 4 5 4 5 22 23 18 4 4 5 4 5 22 25 19 5 4 5 4 4 22 22 20 5 5 5 5 5 25 27

สำนกหอ


235

ตารางท 19 คาประสทธภาพของหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 กบกลมตวอยาง จานวน 35 คน (ตอ) นกเรยนคนท




30 คะแนน


5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

5คะแนน

21 4 4 3 5 4 20 27 22 3 3 5 4 5 20 23 23 3 5 5 5 4 22 25 24 3 5 5 5 5 23 27 25 5 4 4 5 5 23 26 26 5 4 5 4 4 22 24 27 4 5 4 5 5 23 26 28 4 5 5 4 5 23 27 29 3 5 5 5 5 23 28 30 5 4 4 4 5 22 25 31 5 3 4 5 5 22 26 32 4 3 5 5 5 22 28 33 4 5 4 4 5 22 25 34 5 4 5 4 5 23 26 35 3 4 5 4 4 20 24

รวม 777 887 คดเปนรอยละ 88.80 84.48

ไดคาประสทธภาพ (E1/ E2) กบกลมตวอยาง เทากบ 88.80/84.48

สำนกหอ


236

ตารางท 20 คาดชนความสอดคลองทไดจากการประเมนความสอดคลองและความเหมาะสมของ แผนการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของผเชยวชาญ

รายการประเมน ระดบความคดเหนของผเชยวชาญ คนท

R

IOC 1 2 3

1. องคประกอบของแผนการจดการเรยนร 1.1 องคประกอบของแผนการจดการเรยนร

ครบถวนตามรปแบบของแผนการจดการเรยนร +1 +1 +1 3.00 1.00

1.2 องคประกอบของแผนการจดการเรยนร มลาดบขนตอนเปนระบบ

+1 +1 +1 3.00 1.00

2. ขอสรปทวไป 2.1 ขอสรปทวไปมความถกตองครอบคลมเนอหา และชดเจน +1 +1 +1 3.00 1.00

2.2 ขอสรปทวไปสามารถพฒนาความคด รวบยอดของนกเรยนได +1 +1 +1 3.00 1.00

3. จดประสงคการเรยนร 3.1 จดประสงคการเรยนรสอดคลองกบตวชวด +1 +1 +1 3.00 1.00 3.2 จดประสงคการเรยนรมความชดเจน สามารถวดพฤตกรรมการเรยนรได

+1 +1 +1 3.00 1.00

4. สาระการเรยนร 4.1 สาระการเรยนรสอดคลองกบจดประสงค การเรยนร +1 +1 +1 3.00 1.00

4.2 สาระการเรยนรมความเหมาะสมกบนกเรยน +1 +1 +1 3.00 1.00 4.3 สาระการเรยนรทาใหเกดการเรยนรตามจดประสงคและสอดคลองกบศกยภาพของนกเรยน

+1 +1 +1 3.00 1.00

สำนกหอ


237

ตารางท 20 คาดชนความสอดคลองทไดจากการประเมนความสอดคลองและความเหมาะสมของ แผนการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของผเชยวชาญ (ตอ)


R

IOC 1 2 3

5. การจดกจกรรมการเรยนร 5.1 การจดกจกรรมการเรยนรสอดคลองกบจดประสงคและสาระการเรยนร

+1 +1 +1 3.00 1.00

5.2 การจดกจกรรมการเรยนรมลาดบขนตอนชดเจน และสมพนธตอเนองกน

+1 +1 +1 3.00 1.00

5.3 การจดกจกรรมการเรยนรเนนใหนกเรยนศกษาดวยตนเองโดยใชหนงสออานเพมเตม +1 +1 +1 3.00 1.00

6. สอการเรยนการสอน 6.1 สอการเรยนการสอน มความสอดคลองกบ

สอดประสงคการเ รยนร สาระการเรยนร และกจกรรมการเรยนร

+1 +1 +1 3.00 1.00

6.2 สอการเรยนการสอน ทาใหนกเรยนมความรความเขาใจในเนอหาชดเจนมากยงขน

+1 +1 +1 3.00 1.00

6.3 สอการเรยนการสอน มความเหมาะสมกบวยและความสามารถของนกเรยน

+1 +1 +1 3.00 1.00

7. การวดและการประเมนผล 7.1 การวดและประเมนผลสอดคลองกบ

จดประสงคการเรยนร +1 +1 +1 3.00 1.00

7.2 เครองมอทใชวดและประเมนผลมความเหมาะสมกบสาระการเรยนร

+1 +1 +1 3.00 1.00

สำนกหอ


238

ตารางท 20 คาดชนความสอดคลองทไดจากการประเมนความสอดคลองและความเหมาะสมของ แผนการจดการเรยนรโดยใชหนงสออานเพมเตมกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ของผเชยวชาญ (ตอ)


R

IOC 1 2 3

7. การวดและการประเมนผล (ตอ) 7.3 การวดและประเมนผลมการกาหนดเกณฑ

ในการประเมนทชดเจน +1 +1 +1 3.00 1.00

7.4 การวดและประเมนผลครอบคลมทงความร ทกษะ และเจตคต

+1 +1 +1 3.00 1.00


สำนกหอ


239

ตารางท 21 คาดชนความสอดคลองทไดจากการประเมนความสอดคลองและความเหมาะสมของ แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตมกลมสาระ การเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ของผเชยวชาญ


ระดบความคดเหนของ


R

IOC

+1 0 -1 1) ดานลกษณะรปเลมและการพมพ

1.1) ลกษณะปกหนงสอนาสนใจ +1 +1 +1 3.00 1.00 1.2) ชอเรองชวนใหอยากรอยากอานเนอเรอง +1 +1 +1 3.00 1.00 1.3) ขนาดและความหนาของหนงสอ +1 +1 +1 3.00 1.00 1.4) รปเลมสวยงาม สะดวกในการเปดอาน +1 +1 +1 3.00 1.00

1.5) ขนาดตวอกษร สตวพมพชดเจน อานงาย +1 +1 +1 3.00 1.00 1.6) คณภาพของกระดาษทใชพมพ +1 +1 +1 3.00 1.00 1.7) การจดขอความ รปภาพอานงายสบายตา +1 +1 +1 3.00 1.00

2) ดานเนอหาและการใชภาษา 2.1) จดลาดบเนอหางายตอการทาความเขาใจ +1 +1 +1 3.00 1.00 2.2) เนอหาแตละบทนาสนใจชวนใหตดตาม +1 +1 +1 3.00 1.00 2.3) ความยาวแตละเรองเหมาะสมกบวย +1 +1 +1 3.00 1.00 2.4) การใชภาษาสอความหมายไดชดเจน เขาใจงาย เหมาะสมกบวย

+1 +1 +1 3.00 1.00

3) ดานภาพประกอบ 3.1) ภาพประกอบสสนสวยงามชดเจนสอใหเขาใจงาย สอดคลองกบเนอหา

+1 +1 +1 3.00 1.00

3.2) ขนาดของภาพประกอบเหมาะสมกบหนากระดาษ และขนาดของตวอกษร

+1 +1 +1 3.00 1.00

3.3) ภาพประกอบสอดคลองกบเนอหา +1 +1 +1 3.00 1.00

สำนกหอ


240

ตารางท 21 คาดชนความสอดคลองทไดจากการประเมนความสอดคลองและความเหมาะสมของ แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอหนงสออานเพมเตมกลมสาระ การเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง ของผเชยวชาญ (ตอ)

รายการประเมน ระดบความคดเหนของ


R

IOC

+1 0 -1 3) ดานภาพประกอบ (ตอ)

3.4) คาอธบายภาพ ทาใหเขาใจภาพและเนอหามากยงขน +1 +1 +1 3.00 1.00 3.5) ภาพประกอบดงดดความสนใจอยากอานเนอเรอง +1 +1 +1 3.00 1.00 4) ดานแบบฝกหดทายบท

4.1) สงเสรมความร และทกษะการคดไดหลากหลาย +1 +1 +1 3.00 1.00 4.2) สงเสรมใหมความรความเขาใจในเนอหามากยงขน +1 +1 +1 3.00 1.00

5) ดานคณคาและประโยชนทไดรบ 5.1) ชวยใหนกเรยนมความร ความเขาใจในเรองราว ความเปนมาของทองถน

+1 +1 +1 3.00 1.00

5.2) ปลกฝงใหเหนคณคาของแหลงเรยนร ภมปญญา และวฒนธรรมทองถน

+1 +1 +1 3.00 1.00

5.3) ปลกฝงใหนกเรยนเกดความรกและภมใจในภมปญญา และวฒนธรรมทองถน

+1 +1 +1 3.00 1.00

5.4) ชวยเสรมสรางนสยคนควาหาความรและรกการอาน +1 +1 +1 3.00 1.00 5.5) สามารถนาความรทไดจากหนงสอไปประยกตใชใน ชวตประจาวนได

+1 +1 +1 3.00 1.00


สำนกหอ


ภาคผนวก ง

ตวอยางหนงสออานเพมเตม กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ชมชนคนไรขง สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1

สำนกหอ


242

สำนกหอ


243

สำนกหอ


244

สำนกหอ


245

สำนกหอ


246

สำนกหอ


247

สำนกหอ


248

สำนกหอ


249

สำนกหอ


250

สำนกหอ


251

สำนกหอ


252

สำนกหอ


253

สำนกหอ


254

สำนกหอ


255

สำนกหอ


256

สำนกหอ


257

สำนกหอ


258

สำนกหอ


259

สำนกหอ


260

สำนกหอ


261

ประวตผวจย ชอ – นามสกล นางสาวศรประภา จงพานช ทอย เลขท 17/24 หม 3 ตาบลศรษะทอง อาเภอนครชยศร จงหวดนครปฐม ททางาน โรงเรยนวดไรขงวทยา เลขท 53 หม 2 ตาบลไรขง อาเภอสามพราน

จงหวดนครปฐม ประวตการศกษา พ.ศ. 2540 สาเรจการศกษาระดบประถมศกษา

โรงเรยนอนบาลสธธร อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม พ.ศ. 2546 สาเรจการศกษาระดบมธยมศกษา

โรงเรยนพระปฐมวทยาลย อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม พ.ศ. 2551 สาเรจการศกษาระดบปรญญาตร (เกยรตนยมอนดบ 1)

โปรแกรมวชาสงคมศกษา คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏธนบร กรงเทพมหานคร

พ.ศ. 2553 ศกษาระดบปรญญาโท สาขาการสอนสงคมศกษา ภาควชาหลกสตรและวธสอน คณะศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร จงหวดนครปฐม ประวตการทางาน พ.ศ. 2552 ครผชวย โรงเรยนบวปากทาวทยา อาเภอบางเลน จงหวดนครปฐม สานกงานเขตพนทการศกษานครปฐมเขต 2 พ.ศ. 2555 – ปจจบน คร คศ.1 โรงเรยนวดไรขงวทยา อาเภอสามพราน จงหวดนครปฐม สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 9

สำนกหอ


2557 ิทยาลัิลปากรทยาลยศ...บ ณฑ ตว ทยาล ย...

Documents