26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1...

41
แบบฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาวิชาฟิสิกส์ (ว 32202) เรื่อง เสียง ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ 5 เป็นนวัตกรรมที่จัดทาขึ้นเพื่อใช้ในการเรียนการสอนที่เน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ และการแก้ไขปัญหาการทาโจทย์ ฟิสิกส์ของนักเรียนด้านทักษะกระบวนการการแก้โจทย์ปัญหา โดยสอดแทรกรูปภาพ และเนื้อหาที่อ่านแล้ว เข้าใจง่าย พร้อมวิธีแก้โจทย์ปัญหาตามข้นตอนการแก้โจทย์ปัญหาของโพลยา ให้นักเรียนได้ศึกษาและเรียนรูด้วยตนเองตามลาดับขั้นตอนที่ได้ระบุไว้ในแบบฝึกทักทักษะ เพื่อให้นักเรียนมีการพัฒนากระบวนการคิด อย่างเป็นระบบ มีความรู้ความสามารถด้านทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ที่ดีขึ้น ส่งผลให้นักเรียนเกิด องค์ความรู้ ความเข้าใจในวิชาฟิสิกส์มากขึ้น ทาให้นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้น ซึ่งแบบฝึกทักษะ การแก้โจทย์ปัญหาวิชาฟิสิกส์ (ว 32202) เรื่อง เสียง ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ 5 ผู้สอนได้ศึกษาค้นคว้าจากตารา หลายเล่ม และได้เรียบเรียงขึ้นมาใหม่ ให้เหมาะสมกับนักเรียนโดยจัดทาเป็น 7 เล่ม แต่ละเล่ม มีประสิทธิภาพ และความสมบูรณ์ มีความสัมพันธ์ระหว่างหน่วยและเนื้อหาที่จัดระบบไว้อย่างเหมาะสมประกอบด้วย เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง เล่มที่ 2 การสะท้อนและการหักเหของเสียง เล่มที่ 3 การแทรกสอดและการเลี้ยวเบนของเสียง เล่มที่ 4 ความเข้มเสียงและระดับความเข้มเสียง เล่มที่ 5 เสียงดนตรี คุณภาพเสียง และบีตส์ เล่มที่ 6 คลื่นนิ่งและการสั่นพ้องของเสียง เล่มที่ 7 ปรากฏการณ์ดอปเพลอร์และคลื่นกระแทก สาหรับแบบฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาเล่มนี้ เป็นเล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง ผู้จัดทาหวังเป็นอย่างยิ่งว่าแบบฝึกทักษะเล่มนี้ จะทาให้นักเรียนเข้าใจ และสามารถแก้ปัญหาทางฟิสิกส์ ได้เป็น ลาดับขั้นตอน พัฒนาทักษะการแก้โจทย์ปัญหาฟิสิกส์ ให้นักเรียนเกิดการเรียนรู้ตรงตามมาตรฐานการเรียนรูอย่างมีประสิทธิภาพ และเป็นแนวทางพัฒนาการเรียนการสอนในกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ได้อย่างดี ส่งผลให้นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงยิ่งขึ้น ขอขอบพระคุณผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทุกท่านที่ทาให้แบบ ฝึกทักษะการแก้โจทย์ปัญหาเล่มนี้ประสบความสาเร็จ ชินตา สุภาชาติ ผู้จัดทา

Upload: others

Post on 27-Feb-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

1

-ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

แบบฝกทกษะการแกโจทยปญหาวชาฟสกส (ว 32202) เรอง เสยง ชนมธยมศกษาปท 5

เปนนวตกรรมทจดท าขนเพอใชในการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ และการแกไขปญหาการท าโจทยฟสกสของนกเรยนดานทกษะกระบวนการการแกโจทยปญหา โดยสอดแทรกรปภาพ และเนอหาทอานแลว เขาใจงาย พรอมวธแกโจทยปญหาตามขนตอนการแกโจทยปญหาของโพลยา ใหนกเรยนไดศกษาและเรยนรดวยตนเองตามล าดบขนตอนทไดระบไวในแบบฝกทกทกษะ เพอใหนกเรยนมการพฒนากระบวนการคด อยางเปนระบบ มความรความสามารถดานทกษะกระบวนการคดวเคราะหทดขน สงผลใหนกเรยนเกด องคความร ความเขาใจในวชาฟสกสมากขน ท าใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขน ซงแบบฝกทกษะการแกโจทยปญหาวชาฟสกส (ว 32202) เรอง เสยง ชนมธยมศกษาปท 5 ผสอนไดศกษาคนควาจากต าราหลายเลม และไดเรยบเรยงขนมาใหม ใหเหมาะสมกบนกเรยนโดยจดท าเปน 7 เลม แตละเลม มประสทธภาพและความสมบรณ มความสมพนธระหวางหนวยและเนอหาทจดระบบไวอยางเหมาะสมประกอบดวย

เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง เลมท 2 การสะทอนและการหกเหของเสยง เลมท 3 การแทรกสอดและการเลยวเบนของเสยง เลมท 4 ความเขมเสยงและระดบความเขมเสยง เลมท 5 เสยงดนตร คณภาพเสยง และบตส เลมท 6 คลนนงและการสนพองของเสยง เลมท 7 ปรากฏการณดอปเพลอรและคลนกระแทก

ส าหรบแบบฝกทกษะการแกโจทยปญหาเลมน เปนเลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง ผจดท าหวงเปนอยางยงวาแบบฝกทกษะเลมน จะท าใหนกเรยนเขาใจ และสามารถแกปญหาทางฟสกส ไดเปนล าดบขนตอน พฒนาทกษะการแกโจทยปญหาฟสกส ใหนกเรยนเกดการเรยนรตรงตามมาตรฐานการเรยนรอยางมประสทธภาพ และเปนแนวทางพฒนาการเรยนการสอนในกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตรไดอยางด สงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงยงขน ขอขอบพระคณผทมสวนเกยวของทกทานทท าใหแบบ ฝกทกษะการแกโจทยปญหาเลมนประสบความส าเรจ

ชนตา สภาชาต ผจดท า

Page 2: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

2

-ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

หนา ค าชแจง 1

2 ล าดบขนตอนการใชแบบฝกทกษะการแกโจทยปญหาแบบทดสอบกอนเรยน 3 วธแกโจทยปญหาฟสกส 5 ผลการเรยนร 6 สาระส าคญ 6 สาระการเรยนร 6 จดประสงคการเรยนร 7 สมรรถนะส าคญของผเรยน 7 ใบความร เรอง ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง 8 แบบฝกทกษะท 1 15 แบบฝกทกษะท 2 16 แบบฝกทกษะท 3 17 แบบทดสอบหลงเรยน 22 บรรณานกรม 24 ภาคผนวก กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน 26 แบบบนทกการใหคะแนน 27 เกณฑการใหคะแนนแบบฝกหด 28 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 30 เฉลยแบบฝกทกษะท 1 31 เฉลยแบบฝกทกษะท 2 32 เฉลยแบบฝกทกษะท 3 33 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน 39

Page 3: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

3

-ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

1

แบบฝกทกษะการแกโจทยปญหาวชาฟสกส (ว 32202) เรอง เสยง ชนมธยมศกษาปท 5 มทงหมด 7 เลม ส าหรบเลมนเปนแบบฝกทกษะการแกโจทยปญหา เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง โดยใหนกเรยนท ากจกรรมตามขนตอนตอไปนดวยความตงใจ 1. ท าแบบทดสอบกอนเรยน เรอง ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง จ านวน 10 ขอ 2. อานวธการแกโจทยปญหาฟสกสอยางละเอยด เพอสรางความเขาใจการแกโจทยปญหาฟสกส

ตามขนตอนของโพลยาอยางเปนระบบ 3. ทบทวนเนอหาและความร เรอง ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง จากใบความร 4. ศกษาตวอยางโจทยฟสกส นกเรยนควรศกษาดวยความเอาใจใส และท าความเขาใจขนตอน 5. ใหนกเรยนท าแบบฝกทกษะท 1 ,2 และแบบฝกทกษะท 3 ตามล าดบ 6. เมอนกเรยนท าแบบฝกทกษะการแกโจทยปญหาครบทกแบบฝกแลว ใหนกเรยนท าแบบทดสอบ

หลงเรยน เรอง ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง จ านวน 10 ขอ 7. นกเรยนตองท าแบบทดสอบหลงเรยนไดถกตองจ านวน 8 ขอขนไป จงจะผานเกณฑ และถา

นกเรยนไมผานเกณฑทก าหนดใหทบทวนเนอหา และท าแบบฝกทกษะการแกโจทยปญหาใหม อกครง

Page 4: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

4

-ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

2

Page 5: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

5

-ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ค าสง ใหนกเรยนท าเครองหมาย (X) ตวเลอกทถกตองทสดเพยงขอเดยวลงในกระดาษค าตอบ 1. วางกระดงไฟฟาทสงเสยงดงตลอดเวลา และหลอดไฟฟาทใหแสงสวางในครอบแกวทภายในเปนสญญากาศแลว ขอใดถกตองทสด

ก. ไมไดยนเสยงกระดง แตเหนแสงจากหลอดไฟ ข. ไมไดยนเสยงกระดง และไมเหนแสงจากหลอดไฟ ค. ไดยนเสยงกระดง และเหนแสงจากหลอดไฟ ง. ไดยนเสยงกระดง แตไมเหนแสงหลอดไฟ

2. อตราเรวเสยงในอากาศขณะอณหภม 15o C มคาเทาใด ก. 331 เมตร/วนาท ข. 340 เมตร/วนาท ค. 346 เมตร/วนาท ง. 350 เมตร/วนาท

3. ถาอตราเรวเสยงในอากาศมคาเปน 343 เมตร/วนาท แสดงวาอณหภมของอากาศมคาเทาใด ก. 6 oC ข. 10 oC ค. 20 oC ง. 25 oC

4. สงใดจากขอตอไปนทมผลตอความเรวของเสยงในอากาศมากทสด ก. ระดบความเขมเสยง ข. อณหภมของอากาศ ค. ความดนบรรยากาศ ง. ความดงของเสยง

5. ณ อณหภม 35๐C อตราเรวเสยงในอากาศจะมากกวา ณ อณหภม 30๐C อยกเมตร/วนาท ก. 3 ข. 6 ค. 12 ง. 34

6. อตราเรวเสยงในอากาศเพมขนจาก 333 เมตร/วนาท เปน 339 เมตร/วนาท แสดงวาอณหภมของอากาศเปลยนแปลงอยางไร

ก. เพมขน 6 oC ข. ลดลง 6 oC ค. ลดลง 10 oC ง. เพมขน 10 oC

3

Page 6: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

6

-ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

7. แหลงก าเนดเสยงอนหนงสนดวยความถ 692 เฮรตซวางไวในอากาศทอณหภม 25o C อยากทราบวาคลนเสยงทออกจากแหลงก าเนดนจะมความยาวคลนกเมตร

ก. 0.5 ข. 2.0 ค. 2.5 ง. 5.0 8. ตวกลางทคลนเสยงผาน 3 ชนด คอ น าทะเล เหลก และอากาศ ณ อณหภมเดยวกน ขอใดเรยงล าดบความสามารถในการถายทอดคลนเสยงจากดทสดไปหานอยทสด

ก. น าทะเล เหลก อากาศ ข.อากาศ น าทะเล เหลก ค. เหลก น าทะเล อากาศ ง. ถายทอดไดดเทากน เนองจากอณหภมเทากน

9. อตราเรวเสยงในอากาศทมอณหภม 27 องศาเซลเซยสมคาเปน 350 เมตร/วนาท อตราเรวเสยงในอากาศทมอณหภม 927 องศาเซลเซยสจะมคาเทาใด

ก. 700 เมตร/วนาท ข. 900 เมตร/วนาท ค. 1,050 เมตร/วนาท ง. 1,250 เมตร/วนาท

10. จงหาอตราสวนของอตราเรวเสยงในอากาศทอณหภม 927 OC ตอ 27 OC มคาเทาใด

ก. √ ข. 2 ค. 4 ง. 8

4

Page 7: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

5

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

อานสถานการณใหเขาใจ เพอท าความเขาใจสถานการณทเปนปญหานนๆ แลวจ าแนกออกเปน 2 ประเดน 1.1 โจทยก าหนดให 1.2 โจทยใหหาค าตอบ

เปนการวางแผนแกปญหาโดยใชยทธวธหรอเทคนคตางๆ ตามความเหมาะสม

เปนการแกปญหาตามแผนทวางไว แทนคาในตวแปร และตองตรวจสอบแตละขนตอนทปฏบตวาถกตอง

หรอไม

4.1 ตรวจสอบความถกตอง โดยมองยอนกลบหรอตรวจสอบแตละขนตอนหรออาจตรวจสอบโดยใชวธการแกปญหาวธอนๆ แลวตรวจสอบผลลพธวาตรงกนหรอไม

4.2 ตรวจทวนค าถามโจทย เพอตรวจสอบความถกตองของค าตอบ

1. ขนท าความเขาใจโจทย (Understanding the Problem)

2. ขนวางแผนการแกปญหา (Devising a plan)

3. ขนปฏบตตามแผน (Carrying Out the Plan)

4. ขนตรวจสอบ หรอการมองยอนกลบ

(Looking Back)

Page 8: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

6

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

1. ธรรมชาตของเสยง 2. อตราเรวของเสยง

รแลวใชไหมครบ? วาเราจะเรยนเรอง ธรรมชาตของเสยงและอตรารวของเสยง

ลงมอศกษาอยางตงใจไดเลย...

วเคราะหและอธบายการเกดเสยงและสมบตของเสยง ไดแก การสะทอน การหกเห

การแทรกสอด และการเลยวเบน

เสยงเกดจากการสนและไมสามารถผานสญญากาศได คลนเสยงประกอบดวย สวนอดและสวนขยายของอากาศ อตราเรวของเสยงขนอยกบอณหภมของอากาศขณะนน ตามสมการ

v = 331 + 0.6t

เมออณหภมของตวกลางคงตว อตราเรวเสยงในตวกลางจะมคาคงตว และอตราเรวเสยงในตวกลางตางๆ ทอณหภมตางกนจะมคาตางกน

Page 9: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

7

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ดานความร(K) 1. นกเรยนสามารถบอกความหมายของเสยงและธรรมชาตของเสยงได 2. นกเรยนสามารถคดค านวณหาคาอตราเรวของเสยงได ดานทกษะกระบวนการ(P) 1. กระบวนการท างานกลม 2. การแกปญหา ดานคณลกษณะอนพงประสงค(A) 1. ซอสตย 2. มวนย 3. ใฝเรยนร 4. มงมนในการท างาน 5. มจตสาธารณะ 1. ความสามารถในการสอสาร 2. ความสามารถในการคด

3. ความสามารถในการแกปญหา 4. ความสามารถในการใชทกษะชวต 5. ความสามารถในการใชเทคโนโลย

Page 10: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

8

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ธรรมชาตของเสยง เสยง เปนคลนทตองอาศยตวกลางในการเคลอนท หรอคลนกลและคลนตามยาว ดงนนคณสมบต

ของเสยงจงเหมอนคลนทกประการ โดยสามารถเคลอนทผานอากาศ ของแขงหรอของเหลว แตไมสามารถเคลอนทผานสญญากาศได

เสยง เกดขนเมอวตถหรอแหลงก าเนดเสยง มการสนสะเทอน สงผลตอการเคลอนทของโมเลกล ของอากาศทอยโดยรอบ กลาวคอโมเลกลของอากาศเหลานนจะเคลอนทจากต าแหนงแหลงก าเนดเสยง ไปชนกบโมเลกลของอากาศทอยถดออกไป จะเกดการถายโอนโมเมนตมจากโมเลกลทมการเคลอนทไปใหกบโมเลกลของอากาศทอยในสภาวะปกต จากนนโมเลกลทชนกนจะแยกออกจากกนโดยโมเลกลของอากาศ ทเคลอนทมาชนจะถกดงกลบไปยงต าแหนงเดมดวยแรงปฏกรยา และโมเลกลทไดรบการถายโอนพลงงาน กจะเคลอนทตอไปและไปชนกบโมเลกลของอากาศทอยถดไป เปนดงนไปเรอยๆ จนเคลอนทไปถงห เกดการไดยนขน

ถาแหลงก าเนดสนอยในบรเวณทเปนสญญากาศจะไมมเสยงเกดขน เพราะในบรเวณนนไมมโมเลกลของตวกลางทจะอดหรอขยาย เสยงจงแผออกมาจากแหลงก าเนดไมได เสยงเคลอนทไดเรวในตวกลางทมความหนาแนนสง ดงนน เสยงจงเคลอนทไดเรวในตวกลางทเปนของแขง และมอตราเรวลดลงในของเหลวและกาซตามล าดบ จงสรปไดวา องคประกอบของการเกดคลนเสยงม 3 องคประกอบ คอ แหลงก าเนดคลนเสยง ตวกลาง และผรบคลนเสยง ถาขาดสงใดสงหนงจะไมไดยนเสยงทนท

ภาพประกอบท 1 แสดงองคประกอบการไดยนเสยง

ภาพจาก https://gamemangology.wordpress.com

Page 11: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

9

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ภาพประกอบท 3

ก. กราฟระหวางความดนกบต าแหนงตางๆ ตามแนวการเคลอนทของคลนเสยง

ข. กราฟระหวางการกระจดของโมเลกลกบต าแหนงตางๆ ตามแนวการเคลอนทของคลน

เสยงเปนพลงงานรปหนง เกดจากการสนของแหลงก าเนดเสยง เสยงเปนคลนกล อาศยตวกลางในการเคลอนท หรอแผกระจายพลงงานออกไป เสยงเปนคลนตามยาว (คลนอดขยาย) เมอเสยงเคลอนผานตวกลาง (อากาศ) โมเลกลของอากาศจะเกดการอด การขยายตวของอากาศสลบกนไปในทศทางเดยวกบการเคลอนทของคลนเสยง ท าใหอากาศทอยรอบๆ เกดการเปลยนแปลงความดน เปนผลท าใหเกดเสยงดงหรอเสยงคอย (ขนอยกบพลงงานหรอแอมปลจดของเสยง)

ความดนอากาศในบรเวณทเสยงเคลอนทผานเรยกวา ความดนเสยง ณ เวลาหนง โมเลกลของอากาศในบางบรเวณจะอยใกลชดกนมาก ท าใหมความหนาแนนและความดนสงกวาปกต บรเวณนเรยกวา สวนอด(Compression) โมเลกลทอยตรงกลางไมมการเคลอนท เพราะถกโมเลกลทอยทางซายและสวนทอยทางขวา อดเขามาการกระจดของโมเลกลตรงกลางจงเปนศนย แตในบางบรเวณโมเลกลของอากาศอยหางกนมากจงมความหนาแนนและความดนต ากวาปกต บรเวณน เรยกวา สวนขยาย(Rarefraction) โมเลกลทอยตรงกลางไมมการเคลอนทเชนกน การกระจดจงเปนศนย การเปลยนแปลงของความดนเสยงกบระยะทางมลกษณะเปนรปคลนไซน (sine wave)

โดยระยะหางระหวางชวงอดถงชวงอดถดไป เรยกวา ความยาวคลน (λ) ซงจะเทากบระยะหางระหวางชวงขยายทอยถดกน

ภาพประกอบท 2 แสดงความดนของอากาศ ขณะคลนเสยงเคลอนทผาน

ภาพจาก http://www.mediacollege.com/audio/images/loudspeaker-waveform.gif

อด ขยาย อด ขยาย อด ขยาย อด ขยาย อด ขยาย อด

Page 12: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

10

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

อตราเรวของเสยง อตราเรวของเสยง คอ ระยะทางทเสยงเดนทางไปในตวกลางใดๆ ไดในหนงหนวยเวลา โดยทวไป

เสยงเดนทางในอากาศทมอณหภม 25°C (= 298 K) ไดประมาณ 346 เมตร/วนาท และในอากาศท อณหภม 20°C ไดประมาณ 343 เมตร/วนาท อตราเรวทเสยงเดนทางไดนนอาจมคามากขน หรอ นอยลงขนอยกบอณหภมของตวกลางเปนหลก และอาจไดรบอทธพลจากความชนบางเลกนอย แตไมขนกบความดนอากาศ

เนองจากการเดนทางของเสยงอาศยการสนของโมเลกลของตวกลาง ดงนนเสยงจะเดนทางไดเรวขนหากตวกลางมความหนาแนนมาก ท าใหเสยงเดนทางไดเรวในของแขง แตเดนทางไมไดในอวกาศ เพราะอวกาศเปนสญญากาศจงไมมโมเลกลของตวกลางอย

เสยงเปนคลนทตองอาศยตวกลางในการเคลอนท ดงนนอตราเรวของเสยงในตวกลางแตละชนด จะไมเทากน ขนอยกบความหนาแนนของตวกลาง ดงแสดงในตารางท 1

ตารางท 1 แสดงอตราเรวของเสยงในตวกลางตางๆ ทอณหภม 25 องศาเซลเซยส

ตวกลาง อตราเรว (เมตร/วนาท)

แกสคารบอนไดออกไซด ( 0 C) อากาศ ( 15 C) แกสไฮโดรเจน น า น าทะเล แกว อะลมเนยม เหลก

258 346

1,339 1,498 1,531 4,540 5,000 5,200

อตราเรวของเสยงขนอยกบปจจยหลายๆ อยาง ดงตอไปน

1. ความเรวของเสยงขนอยกบชนดของตวกลาง เมอเสยงเคลอนทในตวกลางทเปนของแขง ของเหลวและอากาศ พบวาความเรวของเสยงใน ของแขง > ของเหลว > อากาศ เนองจากเสยงเปนคลน จะไดวา

………...(1)

เมอ v คอ ความเรวของเสยง มหนวยเปนเมตร/วนาท(m/s) s คอ ระยะทาง มหนวยเปนเมตร(m)

t คอ เวลา มหนวยเปนวนาท(s)

Page 13: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

11

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

f คอ ความถของเสยง มหนวยเปนเฮรตซ(Hz) คอ ความยาวคลน มหนวยเปนเมตร(m)

2. ความเรวของเสยงในอากาศจะขนอยกบอณหภม จากการทดลองพบวาอตราเรวของเสยงใน อากาศมความสมพนธกบอณหภมของอากาศโดย

V √ จะไดวา

= √

........(2)

แตเราสามารถวเคราะหในหนวยองศาเซลเซยส โดยอาศยการประมาณคา พบวา อตราเรวของเสยงในอากาศ

ทอณหภม 0๐ C เสยงจะมอตราเรวประมาณ 331 m/s ถาอณหภมเพมขน 1๐ C อตราเรวเสยงจะเพมขน 0.6 m/s

จะไดวา .............(3)

เมอ Vt คอ อตราเรวของเสยงในอากาศทอณหภม t ใดๆ มหนวยเปนเมตรตอวนาท(m/s) t คอ อณหภมของอากาศ มหนวยเปนองศาเซลเซยส(OC)

* แตถาอณหภมของอากาศมคาตงแต 45๐ C ขนไป ตองใชสมการท (2)

จงหาอตราเรวของเสยงในอากาศทอณหภม 30 องศาเซลเซยส

วธท ำ ขนท 1 ท ำควำมเขำใจโจทย (Understanding the Problem) 1.1 โจทยก ำหนดให อณหภม (t) = 30 องศาเซลเซยส

1.2 สงทโจทยใหหำค ำตอบ อตราเรวของเสยง (Vt) = ? ขนท 2 วำงแผนกำรแกปญหำ (Devising a plan) สตรทใช Vt = 331 + 0.6t

ขนท 3 ปฏบตตำมแผน (Carrying out the plan) แทนคำในตวแปร

V30 = 331 + (0.6 x 30) = 349 m/s

ตวอยางท 1

Page 14: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

12

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) 4.1 ตรวจสอบควำมถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก Vt = 331 + 0.6t เมอ Vt = 349 m/s 349 m/s = 331 + (0.6 x 30) m/s

349 m/s = 349 m/s 4.2 ตรวจทวนค ำถำม

อตราเรวของเสยงในอากาศทอณหภม 30 องศาเซลเซยส เทากบ 349 เมตรตอวนาท

หญงลรองเพลงดวยความถ 200 เฮรตซ และอากาศบรเวณนนมอณหภม 15 องศาเซลเซยส จงหาความยาวคลนเสยงเพลงทหญงลรองเพลง

วธท ำ ขนท 1 ท ำควำมเขำใจโจทย (Understanding the Problem) 1.1 โจทยก ำหนดให อณหภม (t) = 15 ๐C

ความถ (f) = 200 Hz 1.2 สงทโจทยใหหำค ำตอบ ความยาวคลนเสยง (λ) = ?

ขนท 2 วำงแผนกำรแกปญหำ (Devising a plan) สตรทใช

1. V = 331 + 0.6t 2. V = fλ

ขนท 3 ปฏบตตำมแผน (Carrying out the plan) แทนคำในตวแปร

1. จากสมการ V = 331 + 0.6t โดยหา V จากสมการ แทนคา V = 331 + 0.6 (15)

V = 331 + 9 จะได V = 340 m/s

2. จากสมการความยาวคลนเสยง V = fλ

λ =

ตวอยางท 2

Page 15: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

13

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ขนท 3 ปฏบตตำมแผน(ตอ)

แทนคา λ =

ดงนน λ = 1.70 m ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) 4.1 ตรวจสอบควำมถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก 1. Vt = 331 + 0.6t เมอ Vt = 340 m/s จะได 340 = 331 + 0.6 (15)

340 = 331 + 9 ดงนน 340 = 340 m/s

ตรวจค าตอบ จาก 2. λ =

เมอ λ = 1.70 m

จะได λ =

ดงนน 1.70 m = 1.70 m 4.2 ตรวจทวนค ำถำม เสยงมความยาวคลน 1.70 เมตร

ถาอตราเรวเสยงในกาซหนงทอณหภม 27 องศาเซลเซยส วดได 310 เมตรตอ วนาท ถาอณหภมเปลยนไปเปน 927 องศาเซลเซยส อตราเรวเสยงในกาซนน จะเปนเทาใด

วธท ำ

ขนท 1 ท ำควำมเขำใจโจทย (Understanding the Problem) 1.1 โจทยก ำหนดให อณหภม (t1) = 27 องศาเซลเซยส อณหภม (t1) = 927 องศาเซลเซยส อตราเรวเสยงในกาซ(V1) = 310เมตร/วนาท

1.2 สงทโจทยใหหำค ำตอบ อตราเรวเสยงในกาซ (V2) = ? ขนท 2 วำงแผนกำรแกปญหำ (Devising a plan) เนองจากอณหภมของอากาศมคาตงแต 45๐ C ขนไป ตองใชสมการท (2)

สตรทใช

= √

ตวอยางท 3

Page 16: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

14

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

เขาใจกนบางไหมเอย? ถาเขาใจแลว

เรมท าแบบฝกทกษะกนเลย....

ขนท 3 ปฏบตตำมแผน (Carrying out the plan) แทนคำในตวแปร

= √

จะได

= √

= √ V2 = 2x310

ดงนน V2 = 620 m/s ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) 4.1 ตรวจสอบควำมถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก

= √

V2 =√

x V1 เมอ V2 = 620 m/s

จะได 620 m/s = √

x 310

620 m/s = √

x 310

620 m/s = √ x 310 620 m/s = 2x310 m/s

ดงนน 620 m/s = 620 m/s 4.2 ตรวจทวนค ำถำม

อตราเรวของเสยงในกาซนนทอณหภม 927 องศาเซลเซยส เทากบ 620 เมตรตอวนาท

Page 17: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

15

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ค าชแจง ใหนกเรยนเตมค า หรอขอความลงในชองวางใหถกตอง

1. เสยงเกดขนจาก…………………………………………………………………………………………................................. 2. เสยงเปนคลนชนดใด……………………………………………………………………………………................................ 3. เสยงเดนทางจากแหลงก าเนดไปยงผฟงตองอาศย………………………………………………………................... 4. ปจจยทท าใหไดยนเสยงมกปจจย อะไรบาง ............................................................................... ............ 5. อากาศ น า เหลก เสยงสามารถเดนทางผานสงใดไดเรวทสด…………………………………………..............

6. จากสมการ v = f , เปนสญลกษณ ใชแทน………………………………………………………..........

7. จากสมการ v = f , f ในเรองเสยง เปนสญลกษณใชแทน…………………………………………...... 8. จากสมการ v = 331 + 0.6t เปนสมการหนง เมอตองการหาคา v แสดงวาตองการหาคาอะไร

……………………………………………………………………………………………….…………........................................ 9. จากขอ 8. t เปนสญลกษณ ใชแทน……………………………………………………………………........................ 10. สงทท าให อตราเรวของเสยง เปลยนไปมอะไรบาง ( 2 อยาง )………………………………………….............. ……………………………………………………………………………………………….…………...............................................

.

แบบฝกทกษะท 1 ทดสอบความเขาใจ

Page 18: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

16

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ค าชแจง ใหนกเรยนน าอกษรหนาขอความทางขวามอ มาใสหนาขอทมความหมายตรงกนทซายมอ ………1. คลนเสยงเปน A. ไดดไมเทากน ………2. เสยงดงมากแสดงวา B. วตถทมการสนสะเทอน ………3. ถาอณหภมของอากาศยงสงขน C. คลนตามยาวเทานน ………4. อตราเรวของเสยงทอณหภม 0 ซ. D. ความยาวคลนของคลนเสยงจะต าลง

………5. เมออณหภมของอากาศต าลง E. 349 เมตรตอวนาท ………6. ในสภาวะทอากาศมอณหภมเทากน F. มแอมพลจดมาก ………7. เสยงเดนทางผานตวกลาง G. อตราเรวของเสยงกยงสงขน ………8. แหลงก าเนดเสยง H. อณหภม ………9. อตราเรวของเสยงทอณหภม 30C I. 331 เมตรตอวนาท

………10 อตราเสยงจะแปรผนตาม J. เสยงทมความถสงและต ามอตราเรวเทากน

แบบฝกทกษะท 2 จบควดความร

Page 19: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

17

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน โดยแสดงวธการแกโจทยปญหาตามขนตอนของโพลยา

อตราเรวของเสยงทอณหภม 45 องศาเซลเซยส จะมอตราเรวเปนกเมตรตอวนาท

วธท า ขนท 1 ท าความเขาใจโจทย (Understanding the Problem) (1 คะแนน) 1.1 โจทยก าหนดให อณหภม (t) = ………………………………..

1.2 สงทโจทยใหหาค าตอบ …………………………………. = ? ขนท 2 วางแผนการแกปญหา (Devising a plan) (1 คะแนน) สตรทใช V =……………………………………………………………

ขนท 3 ปฏบตตามแผน (Carrying out the plan) (1 คะแนน) แทนคาในตวแปร

V =………………. + (0.6 x …………….) =……………………………………..…… m/s ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) (1 คะแนน) 4.1 ตรวจสอบความถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก V =…………+ (0.6 x ……….) เมอ Vt = …..…… m/s ……………… =…………………………… ……………… =……………………………

4.2 ตรวจทวนค าถาม

อตราเรวของเสยงในอากาศทอณหภม 45 องศาเซลเซยส เทากบ………….. เมตรตอวนาท

ขอ 1

Page 20: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

18

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ในวนปใหมอากาศมอณหภม 25 องศาเซลเซยส เดกคนหนงรองเพลงดวยความถ 100 เฮรตซ จงหาความยาวคลนเสยงเพลงทเดกคนนนรองเพลง

วธท า

ขนท 1 ท าความเขาใจโจทย (Understanding the Problem) (1 คะแนน) 1.1 โจทยก าหนดให อณหภม (t) = ………………………

ความถ (f) = .......................... 1.2 สงทโจทยใหหาค าตอบ …………………………………. = ?

ขนท 2 วางแผนการแกปญหา (Devising a plan) (1 คะแนน) สตรทใช

1. V = .................... + 0.6t 2. V = f…………………………

ขนท 3 ปฏบตตามแผน (Carrying out the plan) (1 คะแนน) แทนคาในตวแปร

1. จากสมการ V = .................................... โดยหา V จากสมการ แทนคา V = ……………. + 0.6 (………….) จะได V = ……………………………………..

2. จากสมการความยาวคลนเสยง V = f…………………………

แทนคา λ =

ดงนน λ = …………………………………….

ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) (1 คะแนน) 4.1 ตรวจสอบความถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก

4.2 ตรวจทวนค าถาม เสยงมความยาวคลน เทากบ ……………………………….……….. เมตร

ขอ 2

Page 21: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

19

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ถาอตราเรวเสยงในอากาศมคาเปน 343 เมตร/วนาท แสดงวาอณหภมของอากาศ มคาเทาใด

วธท า ขนท 1 ท าความเขาใจโจทย (Understanding the Problem) (1 คะแนน) 1.1 โจทยก าหนดให อตราเรวเสยงในอากาศ(vt) = 343 เมตร/วนาท

1.2 สงทโจทยใหหาค าตอบ .......................................... =?

ขนท 2 วางแผนการแกปญหา (Devising a plan) (1 คะแนน) สตรทใช ..........................................................................................

ขนท 3 ปฏบตตามแผน (Carrying out the plan) (1 คะแนน) แทนคาในตวแปร

จากสมการ

แทนคา

จะได

ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) (1 คะแนน) 4.1 ตรวจสอบความถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก ; เมอ t = …………... OC

4.2 ตรวจทวนค าถาม อณหภมของอากาศมคาเทากบ ....................................................................

ขอ 3

Page 22: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

20

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

จงหาอตราสวนของอตราเรวเสยงในอากาศทอณหภม 927 องศาเซลเซยส ตอ 27 องศาเซลเซยส มคาเทาใด

วธท ำ ขนท 1 ท าความเขาใจโจทย (Understanding the Problem) (1 คะแนน) 1.1 โจทยก าหนดให

1.2 สงทโจทยใหหาค าตอบ ขนท 2 วางแผนการแกปญหา (Devising a plan) (1 คะแนน) สตรทใช

ขนท 3 ปฏบตตามแผน (Carrying out the plan) (1 คะแนน) แทนคาในตวแปร

ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) (1 คะแนน)

4.1 ตรวจสอบความถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก

4.2 ตรวจทวนค าถาม อตราสวนของอตราเรวเสยงในอากาศทอณหภม 927 องศาเซลเซยส ตอ 27 องศาเซลเซยส มคาเทากบ .....................................................................................

ขอ 4

Page 23: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

21

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ถาอตราเรวเสยงในกาซหนงทอณหภม 27 องศาเซลเซยส วดได 200 เมตรตอ วนาท ถาอณหภมเปลยนไปเปน 627 องศาเซลเซยส อตราเรวเสยงในกาซนน จะเปนเทาใด

วธท า

ขนท 1 ท าความเขาใจโจทย (Understanding the Problem) (1 คะแนน) 1.1 โจทยก าหนดให อณหภม (t1) = อณหภม (t1) = อตราเรวเสยงในกาซ(V1) =

1.2 สงทโจทยใหหาค าตอบ อตราเรวเสยงในกาซ (V2) = ? ขนท 2 วางแผนการแกปญหา (Devising a plan) (1 คะแนน)

สตรทใช ขนท 3 ปฏบตตามแผน (Carrying out the plan) (1 คะแนน) แทนคาในตวแปร

จะได

ดงนน ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) (1 คะแนน) 4.1 ตรวจสอบความถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก

จะได

ดงนน 4.2 ตรวจทวนค าถาม

อตราเรวของเสยงในกาซนนทอณหภม 627 องศาเซลเซยส เทากบ…………………….

ขอ 5

Page 24: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

22

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

1. จงพจารณาวาขอใดถกตองเกยวกบคลนเสยง 1. ทกครงทเกดเสยงจากวตถ วตถจะเกดการสนสะเทอน 2. เสยงเดนทางผานตวกลางไดดไมเทากน 3. เสยงเปนคลนตามขวาง เดนทางโดยอาศยตวกลาง

ก. ขอ 1 และ 2 ข. ขอ 1 และ 3 ค. ขอ 2 และ 3 ง. ขอ 1 ,2 และ 3

2. จงหาอตราเรวของเสยงในอากาศทอณหภม 25 องศาเซลเซยส ก. 335 เมตร/วนาท ข. 340 เมตร/วนาท ค. 346 เมตร/วนาท ง. 348 เมตร/วนาท

3. ถาอตราเรวเสยงในอากาศมคาเปน 343 เมตร/วนาท แสดงวาอณหภมของอากาศมคาเทาใด ก. 25 oC ข. 20 oC ค. 10 oC ง. 6 oC

4. ตวกลางในขอใดทเสยงไมสามารถเคลอนทผานได ก. ทองค าแท ข. เหลกกลา ค. น าบรสทธ ง. สญญากาศ

5. ขอความตอไปนขอใดถกตองเกยวกบความเรวของเสยงในอากาศ ก. ความเรวของเสยงในอากาศมคาคงท ข. ความเรวของเสยงในอากาศขนอยกบอณหภม ค. ความเรวของเสยงในอากาศขนอยกบแอมพลจดของการสนสะเทอน ง. ความเรวของเสยงในอากาศขนอยกบความถของตนก าเนดเสยง

6. ถาอณหภมของอากาศลดลงจาก 29o C เปน 19o C อตราเรวเสยงในอากาศจะเปลยนแปลงอยางไร ก. เพมขน 10 เมตร/วนาท ข. เพมขน 6 เมตร/วนาท

ค. ลดลง 10 เมตร/วนาท ง. ลดลง 6 เมตร/วนาท

22

Page 25: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

23

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

7. อตราเรวเสยงในอากาศเพมขนจาก 333 เมตร/วนาท เปน 339 เมตร/วนาท แสดงวาอณหภมของอากาศเปลยนแปลงอยางไร

ก. เพมขน 6 oC ข. ลดลง 6 oC ค. เพมขน 10 oC ง. ลดลง 10 oC

8. แหลงก าเนดเสยงอนหนงสนดวยความถ 692 เฮรตซวางไวในอากาศทอณหภม 25o C อยากทราบวาคลนเสยงทออกจากแหลงก าเนดนจะมความยาวคลนกเมตร

ก. 0.5 ข. 2.0 ค. 2.5 ง. 5.0

9. ตวกลางทคลนเสยงผาน 3 ชนด คอ น าทะเล เหลก และอากาศ ณ อณหภมเดยวกน ขอใดเรยงล าดบความสามารถในการถายทอดคลนเสยงจากดทสดไปหานอยทสด

ก. น าทะเล เหลก อากาศ ข.อากาศ น าทะเล เหลก ค. เหลก น าทะเล อากาศ ง. ถายทอดไดดเทากน เนองจากอณหภมเทากน 10. อตราเรวเสยงในอากาศทมอณหภม 27 องศาเซลเซยสมคาเปน 350 เมตร/วนาท อตราเรวเสยงในอากาศทมอณหภม 927 องศาเซลเซยสจะมคาเทาใด

ก. 700 เมตร/วนาท ข. 900 เมตร/วนาท ค. 1,050 เมตร/วนาท ง. 1, 250 เมตร/วนาท

23

Page 26: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

24

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

กระทรวงศกษาธการ. (2552). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. โรงเรยนเตรยมอดมศกษา ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ. (2551). เอกสารทางวชาการ หลกสตรกลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ปการศกษา 2551. สกลนคร: โรงเรยนเตรยมอดมศกษา ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ. สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2553). หนงสอเรยน รายวชาเพมเตม ฟสกสเลม 3. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภา ลาดพราว. . (2553). คมอคร รายวชาเพมเตม ฟสกส เลม 3. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: โรงพมพครสภา ลาดพราว.

Page 27: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

25

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ภาคผนวก

Page 28: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

26

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

กระดาษค าตอบแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน เลมท 1 เรอง ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง

ชอ................................................................................................... ชน ม.5/........ เ ลขท ..........

แบบทดสอบกอนเรยน แบบทดสอบหลงเรยน

ขอ ก ข ค ง ขอ ก ข ค ง 1 1 2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 7 7 8 8 9 9 10 10

คะแนนทได

คะแนนทได

Page 29: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

27

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

แบบบนทกคะแนน

ค าชแจง น าคะแนนทนกเรยนท าแบบฝกทกษะท 1 ,แบบฝกทกษะท 2 ,แบบฝกทกษะท 3 และแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน บนทกลงในชองคะแนน

กจกรรม คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต ทดสอบกอนเรยน 10 แบบฝกทกษะท 1 10 แบบฝกทกษะท 2 10 แบบฝกทกษะท 3 20 ทดสอบหลงเรยน 10

รวม 60

ลงชอ ................................................. ผบนทก

Page 30: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

28

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

เกณฑการใหคะแนนแบบฝกทกษะฯ

ผเรยนสามารถระบสงทโจทยใหมา และสงทโจทยถามพรอมเขยนเปนสญลกษณไดถกตองและครบถวน

ผ เรยนสามารถเลอกสมการเพอใชในการหาค าตอบจากสงทโจทยใหมาไดถกตอง และครบถวน

ผ เรยนสามารถแทนตวเลขลงในตวแปรและ

คดค านวณหาค าตอบทเปนสากลไดครบถวน

ถกตอง

ผ เรยนสามารถตรวจทานค าตอบ ตรวจสอบ

หนวยเปนสากลและสรปค าตอบไดครบถวน

ถกตอง

Page 31: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

29

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

เกณฑการใหคะแนนแบบฝกทกษะฯ

ตามเกณฑการใหคะแนนแบบฝกทกษะการแกโจทยปญหาฟสกส ตามขนตอนการแกโจทยปญหาของโพลยา จะม 4 ขนตอนใหญ ในแตละขนตอนจะมขนตอนยอยในการตรวจแบบฝกทกษะแบบวธท าจงไดก าหนดเกณฑการใหคะแนนดงตารางขางนใหนกเรยนหรอครผตรวจ ดเกณฑการใหคะแนนเทยบกบแบบเฉลยแบบฝกทกษะจะสามารถตรวจใหคะแนนไดอยางถกตอง และเขาใจเกณฑการใหคะแนนมากยงขน

คะแนนทได 0.0 0.5 1.0

ขนท 1 ท าความเขาใจ

โจทย

ไมตอบ หรอระบสงทโจทยใหมา และสงทโจทยถามเขยนเปนสญลกษณไมถกตองเลย

ระบสงทโจทยใหมา และสงทโจทยถามพรอมเขยนเปนสญลกษณไดบางตว

ระบสงทโจทยใหมา และสงทโจทยถามพรอมเขยนเปนสญลกษณไดถกตองครบถวน

ขนท 2 วางแผน

การแกปญหา

ไมตอบ หรอเลอกสมการเพอใชในการหาค าตอบจากสงทโจทยใหมาไมถกตอง

เลอกสมการเพอใชในการหาค าตอบจากสงทโจทยใหมาไดถกตอง แตไมครบถวน

เลอกสมการเพอใชในการหาค าตอบจากสงทโจทยใหมาไดถกตองและครบถวน

ขนท 3 ปฏบตตามแผน

ไมตอบ หรอไมสามารถแทนตวเลขลงในตวแปรและคดค านวณหาค าตอบทเปนสากลได

สามารถแทนตวเลขลงในตวแปรและคดค านวณหาค าตอบทเปนสากลได แตไมครบถวน

สามารถแทนตวเลขลงในตวแปรและคดค านวณหาค าตอบทเปนสากลไดครบถวนถกตอง

ขนท 4 ตรวจสอบ

ไมตอบ หรอไมสามารถตรวจทานค าตอบ ตรวจสอบหนวยเปนสากลและสรปค าตอบได

สามารถตรวจทานค าตอบ ตรวจสอบ แตไมสามารถระบหนวยเปนสากล และสรปค าตอบไดครบถวน

สามารถตรวจทานค าตอบ ตรวจสอบหนวยเปนสากลและสรปค าตอบไดครบถวนถกตอง

รวม 0.0 2.0 4.0

Page 32: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

30

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ขอ ค าตอบ

1 ก

2 ข

3 ค

4 ข

5 ก

6 ง

7 ก

8 ค

9 ก

10 ข

รายวชา ฟสกส ชนมธยมศกษาปท 5

เฉลยแบบทดสอบ

กอนเรยน

เรอง ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง

ตรวจแลวผลสอบ

เปนอยางไรบางจะ...

Page 33: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

31

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ใหนกเรยนเตมค า หรอขอความลงในชองวางใหถกตอง

1. เสยงเกดขนจาก…………………………………………………………………………………………................................. 2. เสยงเปนคลนชนดใด……………………………………………………………………………………................................ 3. เสยงเดนทางจากแหลงก าเนดไปยงผฟงตองอาศย………………………………………………………................... 4. ปจจยทท าใหไดยนเสยงมกปจจย อะไรบาง ............................................................................... ............ ……………………………………………………………………………………………….…………............................................... 5. อากาศ น า เหลก เสยงสามารถเดนทางผานสงใดไดเรวทสด…………………………………………..............

6. จากสมการ v = f , เปนสญลกษณ ใชแทน………………………………………………………..........

7. จากสมการ v = f , f ในเรองเสยง เปนสญลกษณใชแทน…………………………………………...... 8. จากสมการ v = 331 + 0.6t เปนสมการหนง เมอตองการหาคา v แสดงวาตองการหาคาอะไร

……………………………………………………………………………………………….…………........................................ 9. จากขอ 8. t เปนสญลกษณ ใชแทน……………………………………………………………………........................

10. สงทท าให อตราเรวของเสยง เปลยนไปมอะไรบาง ( 2 อยาง )………………………………………….............. ……………………………………………………………………………………………….…………...............................................

.

เฉลยแบบฝกทกษะท 1 ทดสอบความเขาใจ

เสยงเกดจากการสนของวตถ เสยงเปนคลนตามยาวและคลนกล

เหลก

ความถของเสยง

อตราเรวของเสยง

1) ชนดของตวกลาง 2) อณหภมของอากาศ

อณหภมของอากาศ

ความยาวคลนของเสยง

ตองอาศยตวกลางในการถายโอนพลงงาน

ม 3 ปจจย คอ 1) แหลงก าเนดเสยง 2) ตวกลาง 3) เครองรบสญญาณเสยง

Page 34: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

32

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ใหนกเรยนน าอกษรหนาขอความทางขวามอ มาใสหนาขอทมความหมายตรงกนทซายมอ …C ……1. คลนเสยงเปน A. ไดดไมเทากน …F……2. เสยงดงมากแสดงวา B. วตถทมการสนสะเทอน …G……3. ถาอณหภมของอากาศยงสงขน C. คลนตามยาวเทานน …I……4. อตราเรวของเสยงทอณหภม 0 ซ. D. ความยาวคลนของคลนเสยงจะต าลง

…D……5. เมออณหภมของอากาศต าลง E. 349 เมตรตอวนาท …J……6. ในสภาวะทอากาศมอณหภมเทากน F. มแอมพลจดมาก …A……7. เสยงเดนทางผานตวกลาง G. อตราเรวของเสยงกยงสงขน …B……8. แหลงก าเนดเสยง H. อณหภม …E……9. อตราเรวของเสยงทอณหภม 30C I. 331 เมตรตอวนาท

…H……10 อตราเสยงจะแปรผนตาม J. เสยงทมความถสงและต ามอตราเรวเทากน

เฉลยแบบฝกทกษะท 2 จบควดความร

Page 35: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

33

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

จงหาอตราเรวของเสยงในอากาศทอณหภม 45 องศาเซลเซยส

วธท ำ ขนท 1 ท าความเขาใจโจทย (Understanding the Problem) (1 คะแนน) 1.1 โจทยก าหนดให อณหภม (t) = 45 องศาเซลเซยส

1.2 สงทโจทยใหหาค าตอบ อตราเรวของเสยง (V) = ? ขนท 2 วางแผนการแกปญหา (Devising a plan) (1 คะแนน) สตรทใช V = 331 + 0.6t

ขนท 3 ปฏบตตามแผน (Carrying out the plan) (1 คะแนน) แทนคาในตวแปร

V = 331 + (0.6 x 45) = 358 m/s ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) (1 คะแนน) 4.1 ตรวจสอบความถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก V = 331 + 0.6t เมอ V = 358 m/s 358 m/s = 331 + (0.6 x 30) m/s

358 m/s = 358 m/s 4.2 ตรวจทวนค าถาม

อตราเรวของเสยงในอากาศทอณหภม 45 องศาเซลเซยส เทากบ 358 เมตรตอวนาท

เฉลยขอ 1

Page 36: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

34

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ในวนปใหมอากาศมอณหภม 25 องศาเซลเซยส เดกคนหนงรองเพลงดวยความถ 100 เฮรตซ จงหาความยาวคลนเสยงเพลงทเดกคนนนรองเพลง

วธท า ขนท 1 ท าความเขาใจโจทย (Understanding the Problem) (1 คะแนน) 1.1 โจทยก าหนดให อณหภม (t) = 25 ๐C

ความถ (f) = 100 Hz 1.2 สงทโจทยใหหาค าตอบ ความยาวคลนเสยง (λ) = ?

ขนท 2 วางแผนการแกปญหา (Devising a plan) (1 คะแนน) สตรทใช

1. V = 331 + 0.6t 2. V = fλ

ขนท 3 ปฏบตตามแผน (Carrying out the plan) (1 คะแนน) แทนคาในตวแปร

1. จากสมการ V = 331 + 0.6t โดยหา V จากสมการ แทนคา V = 331 + 0.6 (25)

V = 331 + 15 จะได V = 346 m/s

2. จากสมการความยาวคลนเสยง V = fλ

λ =

แทนคา λ =

ดงนน λ = 3.46 m

ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) (1 คะแนน) 4.1 ตรวจสอบความถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก 1. Vt = 331 + 0.6t เมอ Vt = 346 m/s จะได 346 = 331 + 0.6 (25)

346 = 331 +15 ดงนน 346 = 346 m/s

เฉลยขอ 2

Page 37: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

35

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ตรวจค าตอบ จาก 2. λ =

เมอ λ = 3.46 m

จะได λ =

ดงนน 3.46 m = 3.46 m 4.2 ตรวจทวนค าถาม เสยงมความยาวคลน 3.46 เมตร

ถาอตราเรวเสยงในอากาศมคาเปน 343 เมตร/วนาท แสดงวาอณหภมของอากาศ มคาเทาใด วธท ำ ขนท 1 ท าความเขาใจโจทย (Understanding the Problem) (1 คะแนน) 1.1 โจทยก าหนดให อตราเรวเสยงในอากาศ(vt) = 343 เมตร/วนาท 1.2 สงทโจทยใหหาค าตอบ อณหภมของอากาศ (t) = ?

ขนท 2 วางแผนการแกปญหา (Devising a plan) (1 คะแนน) สตรทใช V = 331 + 0.6t

ขนท 3 ปฏบตตามแผน (Carrying out the plan) (1 คะแนน) แทนคาในตวแปร

1. จากสมการ V = 331 + 0.6t

แทนคา 343 = 331+ 0.6t 343-331 = 0.6t 12 = 0.6t

จะได t = 20 OC

ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) (1 คะแนน) 4.1 ตรวจสอบความถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก V = 331 + 0.6t 343 = 331+ 0.6( 20 ) ; เมอ t=20 OC 343 m/s = 343 m/s

4.2 ตรวจทวนค าถาม อณหภมของอากาศมคา 20 องศาเซลเซยส

เฉลยขอ 3

Page 38: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

36

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

จงหาอตราสวนของอตราเรวเสยงในอากาศทอณหภม 927 องศาเซลเซยส ตอ 27 องศาเซลเซยส มคาเทาใด

วธท า ขนท 1 ท าความเขาใจโจทย (Understanding the Problem) (1 คะแนน) 1.1 โจทยก าหนดให อณหภม (t1) = 927 องศาเซลเซยส อณหภม (t1) = 27 องศาเซลเซยส

1.2 สงทโจทยใหหาค าตอบ อตราสวนของอตราเรวเสยง

= ? ขนท 2 วางแผนการแกปญหา (Devising a plan) (1 คะแนน)

สตรทใช

= √

ขนท 3 ปฏบตตามแผน (Carrying out the plan) (1 คะแนน)

แทนคาในตวแปร

= √

จะได

= √

= √

ดงนน

= 2 ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) (1 คะแนน)

4.1 ตรวจสอบความถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก

= √

2 = √

; เมอ

= 2

เฉลยขอ 4

Page 39: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

37

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

2 = √

2 = √ 2 = 2

4.2 ตรวจทวนค าถาม อตราสวนของอตราเรวเสยงในอากาศทอณหภม 927 องศาเซลเซยส ตอ 27 องศาเซลเซยส มคาเทากบ 2:1

ถาอตราเรวเสยงในกาซหนงทอณหภม 27 องศาเซลเซยส วดได 200 เมตรตอ วนาท ถาอณหภมเปลยนไปเปน 927 องศาเซลเซยส อตราเรวเสยงในกาซนน จะเปนเทาใด

วธท า

ขนท 1 ท าความเขาใจโจทย (Understanding the Problem) (1 คะแนน) 1.1 โจทยก าหนดให อณหภม (t1) = 27 องศาเซลเซยส อณหภม (t2) = 627 องศาเซลเซยส อตราเรวเสยงในกาซ(V1) = 300 เมตร/วนาท

1.2 สงทโจทยใหหาค าตอบ อตราเรวเสยงในกาซ (V2) = ? ขนท 2 วางแผนการแกปญหา (Devising a plan) (1 คะแนน) เนองจากอณหภมของอากาศมคาตงแต 45๐ C ขนไป ตองใชสมการท (2)

สตรทใช

= √

ขนท 3 ปฏบตตามแผน (Carrying out the plan) (1 คะแนน) แทนคาในตวแปร

= √

จะได

= √

= √ V2 = 1.7x300

ดงนน V2 = 510 m/s

เฉลยขอ 5

Page 40: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

38

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ขนท 4 ตรวจสอบ (Looking back) (1 คะแนน) 4.1 ตรวจสอบความถกตอง

ตรวจค าตอบ จาก

= √

V2 =√

x V1 เมอ V2 = 510 m/s

จะได 510 m/s = √

x 300

510 m/s = √

x 300

510 m/s = √ x 310 510 m/s = 1.7x010 m/s

ดงนน 510 m/s = 510 m/s 4.2 ตรวจทวนค าถาม

อตราเรวของเสยงในกาซนนทอณหภม 627 องศาเซลเซยส เทากบ 510 เมตรตอวนาท

Page 41: 26¹บบ... · 2017-06-07 · 5 - เล่มที่ 1 ธรรมชาติของเสียงและอัตราเร็วของเสียง- อ่านสถานการณ์ให้เข้าใจ

39

- เลมท 1 ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง-

ขอ ค าตอบ

1 ก

2 ค

3 ข

4 ง

5 ข

6 ง

7 ค

8 ก

9 ค

10 ก

รายวชา ฟสกส ชนมธยมศกษาปท 5

เฉลยแบบทดสอบ

หลงเรยน

เรอง ธรรมชาตของเสยงและอตราเรวของเสยง

ตรวจแลวผลสอบ

ผานเกณฑกนมยจะ...

39