NASYONALISMO AT

IMPERYALISMO SA ASYA

Aralin 20: Unang YugtoNg ImperyalismongKanluranin

Tatlong Unang Ruta ng Kalakalan

Hilagang Ruta

Peking/Beijing-Central Asia-Constantinople

Gitnang Ruta

India- Persian Gulf-Antioch, Aleppo,Damascus

Timog na ruta

Indian Ocean- Red Sea- Egypt

Pagsasara ng RutangPangkalakalan

Noong ika-14 hanggang ika-15 siglo, sinalakay ng mga Seljuk Turk [mgamandirigmang muslim] angMediterranean Sea at dahil ditoisinara ng mga Turk ang Kalakalan saAsya

Monopolyo ng mga Italian

Ang Italy lamang ang pinahintulutan ng mgaTurk na mangalakal sa Asya.

Ito ay marahil sa relihiyon. Ang mga Europeoay mga kristyano at ang mga Turk ay Muslim kung kaya’t hindi lahat ng mga kanluranin ay pinayagang mangalakal sa Asya

Mataas ang ipinatong na presyo ng mgaItalyano sa produkto ng Asya dahil alamnilang lubos na kinasasabikan ito ng mgaKanluranin

Mga pagbabago sa paglalayag

Compass- ito ay nagtuturo sa direksyongpatutunguhan ng barko

Astrolabe – ginagamit para malaman anglatitude o layo ng barko pahilaga o patimogmula sa equator

Mathematics

Bagong Ruta Patungo sa Asya

Pinangungunahan ito nina

Prinsipe Henry

Bartholomeu Dias

Vasco De Gama

Merkantilismo

Paniniwalang ang ekonomiya ay maaringmaging instrument ng pagpapataas ngpambansang kapangyarihan

Ang yaman ng isang bansa ay nasa daming likas na yaman nito.

Aralin 21: Ikalawang Yugto ngImperyalismong Kanluranin

Industriyalisasyon

Kapitalismo- prinsipyongpang ekonomiya na naghari sapandaigdigang pamilihan

White Man’s Burden

Pinaniniwalaan ng mga kanluranin na angmga asyano ay hindi sibilisado at dahil dito ay obligasyon nilang “turuan” at gawing“sibilisado” ang mga ito batay sa kanilangpananaw

Ito ay sinabi ni Rudyard Kipling

Rebelyong Sepoy

Sepoy- mga sundalong Indian

Ang mga sepoy ay nagrebelde dahil nalaman nilang ang cartridge na ginagamit sa kanilang mga baril ay galing sa mga hayop. Ito ay taliwas sa kanilang relihiyon. Para sa mga muslim, naniniwala silana dapat ay malinis ang pagpatay sa mga hayop. At para namansa mga Hindu, pinaniniwalaan nilang ang mga hayop ay angreinkarnasyon ng kanilang mga ninuno.

Ito ay nagdaan para buwagin ang English East India Company at pinalitan ito ng Secretary of State for India na pinamumunuan ngviceroy.

Ito ay nagbibigay ng LAHAT ng kapangyarihan sa hari ng England

Ang Burma, na nakuha rin ng England, ang inaasahan ng English para ipagtanggol ang India

Digmaang Anglo-Burmese

Paglusob ng Burma sa Assam, Arakan at Manipur na itituturing ng England bilangpanimulang panghihimasok sa India.

KasunduangYandabo—inilipat ang Burma English East India Company; bayad-pinsala at tanggapin ang isang British Resident sapalasy ng hari

Ginawa na lamang na lalawigan ng India angBurma

Digmaang Opyo

1839- ginawang pagsira ng mga opisyal ng adwana ng Canton sa opyo na nais ipagbili ng mgaEnglish

Natalo ang China sapagkat wala siyang hukbong tulad ng sa England

Treaty of Nanking- August 29, 1842

Limang daungan para sa kalakal ng kanluranin

Hong Kong sa England

Bayad-pinsala

Katamtaman na buwis sa kalakal ng kanluranin

1856- sumali ang France sa digmaan dahil sa nagging pagtrato ng Tsino sa mga misyonerongFrench

Treaty of Tianjin

11 karagdagang daungan

Legal ang kalakalang opyo

Kinatawang diplomatiko ng mga Kanluranin

Kristiyanong misyonero

Extraterritoriality – ang kanluraning nagkasala sa China ay hindi sakop ng hukuman ng China

Spheres of Influence

Ang mga ito ay rehiyon kung saan angkanilang kapakanang pangekonomiya ay pinangingibabawan ng mga kanluranin

Open door- pinapayagan ang mga bansangmay sphere of influence ang mgamangangalakal ng ibang bansa namangalakal sa pantay na katayuan.

Commodore Matthew Perry

Pinadala sa Japan para hilingin angpagbubukas ng kanilang bansa sa kalakalanng banyaga. Binigyan niya ng iba’t ibangregalo ang pinuno ng Japan

Treaty of Kanagawa- dalawang daungan at mabuting pakikitungo sa mga nasiraan ngbarko

Aralin 22: Ang mga BansangAsyano na Hindi Nasakop ngmga Kanluranin

HARING BUDDHA YODFASUNDALOPINAGTANGGOL ANNG HANGGANAN NG THAILAND MULA SA MGAMANANAKOPBANGKOK BILANG KABISERAHARING MONGKUTMONGHENG BUDDHISTNAKAPAGARAL NG WIKA AT TEKNOLOHIYA NG IBANG BANSABINUKSAN ANG THAILAND SA BANYAGANG KALAKAL, SISTEMA NGPANANALAPI, PAGAARAL NG KASAYSAYANG AT WIKA NG BANYADAHARING CHUALALONGKORNPROGRAMANG MODERNISASYONINALIS ANG SISTEMANG PANGAALIPINPAGPAPAGAWA NG RILES NG TREN

Thailand

Korea

Isinara ang kaharian sa lahat ng impluwensyang banyaga

Haring Sejong

Teknolohiya, astronomiya [constellation chart, water gauge, sundial, water clock], agricultural na produksyon, edukasyon at serbisyo sibil

HERMIT KINGDOM

Gojong o Daewongun

Prince of the Great Court

Pagkasunduin ang nagdidigmaang estado

Imperyong Daehan- senyales sa mga Korean na sila ay Malaya sa kabila ng lumalakas na agresyon ng Japan

NEUTRALITY- walang pagliling sa panahon ng digmaan

Aralin 23: Epekto ngImperyalismo at Kolonyalismo

Treaty of Wangshia- pagpapahintulot ng china namga dumaong ang mga barkong pandigma ng mgaAmerikano sa alinmang daungan; karapatan sapagtatag ng simbahan sa mga lalawigan ng China

Treaty of Whampoa – pagpapadala ng France ngmisyonero sa malalayong lalawigan ng interior ngChina

1824- nagkasundo ang English at Dutch napaghatian ang mga teritoryo sa kapuluan ng Timog-Silangang Asya

Kanlurang Asya ang huling rehiyon na napasailalimsa mga Kanluranin

Aralin 24: NasyonalismongAsyano

CHINAREBELYONG TAIPINGLABAN SA MGA MANCHU AT NAGHANGAD NA ITO’Y PABAGSAKINHUNG HSIU CH’UAN [O HONG XIUQUAN]- NAGHANGAD NA MAGINGEMPERADOR NG TINATAWAG NIYANG T’AI P’ING O GREAT PEACEKRISTIYANISMOREBELYONG BOXERSUMUPORTA SA MGA MANCHU AT BUMABATIKOS SA MGAKANLURANINPALAYASIN ANG MGA NANGHIHIMASOK A MAPGSAMANTALANGKANLURANINBOXER HARMONY FISTS; GYMNASTIC EXERCISESUN YAT SEN AT CHIANG KAI SHEK –DEMOKRASYAMAO ZEDONG –KOMUNISMO; SINUPORTAHAN NG MASA

Silangang Asya

Japan Hindi sumangayon ang shogunato sa pagtanggap ng

kristiyanismo

Sakoku- pagsara ng daungan

Niyakap ng Japan ang impluwensiyang kanluranin at sumailalim sa modernisasyon

Napatunayan nito na sila ay katapat din ngmga Kanluranin

Timog Asya

India

Mahatma Gandhi- ahimsa

Amritsar Massacre

Indian National Congress- Alan Hume; Muslim League- Mohamed Ali Jinnah

Kanlurang Asya

Ottoman Empire- humadlang sa pagpasok ng kanluranin

Isa isang nakamtan ng mga bansa dito ang kalayaan

Holocaust- pagpatay ng mga Nazi sa mga Jews

Timog Silangang Asya

Pilipinas

See gradeschool and first year notes

Thailand- nakaligtas [see previous lesson]

Malaysia at Burma- ibinigay ng England ang kalayaan

Indonesia- binigay ng Dutch ang kalayaan

Taiwan

Nahati sa dalawa at nabalik mula pagkatapos ng digmaan

Hilagang Asya

Genghis Khan- namuno sa pagkakaisa ng mga Mongol

Panmongolism- isang pangarap para sa lahat ng mga lahing Mongol; isang matatag at nagkakaisang lahing Mongol

Aralin 25: Ang Asya at angDalawang Digmaang PandaigdigUnang Digmaang Pandaigdig

Agosto 1914DAHILAN: pagaalyansa ng mga bansang kanluranin at paguunahan sa teritoryo at iba pang interesCENTRAL POWERS: Germany, Austria, Hungary; ALLIES: France, England, RussiaNagsimula ang mobilisasyon ng mga sundalo mula sa Europa ng piñata siArchduke Franz Ferdinand ng SerbiaNatalo ang central powersIsinagawa ang pagpupulong sa Versailles, France upang wakasan na nang pormalang digmaan.Hiningi ng Japan ang racial equalityMay Fourth Movement- malawakang kilos-protesta ng China laban sa mga dayuhanNew Culture Movement- itinakwil ang ConfucianismLeague of Nations- itinatag para maiwasan ang digmaan; Japan ang tangingasyanong bansa na kasaliNapasok ng mga kanluranin ang kanlurang AsyaNaisalba ang Saudi sa pamumuno ni Haring Ibn SaudBalfour Declaration- ang Palesting ay bubuksan para sa mga Jew o Israelite para maging kanilang tahanan o homeland.Nagkaroon ng arms race1929- bumagsak ang stock market sa United States at nag-umpisa ang Great DepressionDumami ang extremists at ultra-nasyonalismong samahan na naghahangad namapalakas ang Japan

Ikalawang DigmaangPandaigdig

1930- hidwaan sa pagitan ng China at Japan dahil saManchuriaPuppet state o tau-tauhang estado- kontrolado ng Japan at tinawag nila itong ManchukuoNasakop ng Japan ang Nanjing at pinatay nila ang libu-libong Tsino at gumawa sila ng gulo. Ito ay tinawag na Rape of NankingAXIS POWERS: Japan, Germany, Italy [Tripartite Pact]ALLIED POWERS: US, England, FranceLayunin ng JapanNew Order in AsiaBumuo ng Greater East Asia Company at paalisin ang mgaKanluraninAng Asya ay para sa AsyanoNilusob ng Japan ang Pearl Harbor sa Hawaii noong Disyembre7, 1941Idineklarang malaya ang Burma sa pamumuno ni Ba MawNatalo ang Japan ng pasabugin ang Hiroshima at Nagasaki sapamamagitan ng bomba atomika noong Agosto 6 at 9, 1945

PRESENTED BY:

GROUP 1

BOYS:AQUE,KHENT LAURENCEGABIANA,JOMARIMADALI,JHON MICHAELPAGHARION,SIMON GABRIEL

GIRLS:BALICANTE,MARIFEDUCALANG,CARMINALAZARRA,DIANEMETRAN,ELENARAVILA,MARY JOY

Thank you for watching!!!