· 3 1 januari t/m 2 augustus collecten kerkelijke middelen 2.851,02 diaconie 843,87...
TRANSCRIPT
1
2
Tijdens de gemeentebijeenkomst van 1 febru-
ari jl. heb ik toegezegd aandacht te besteden
aan het samen gemeente zijn. Samen verder
gaan in een tijd, dat er ook nagedacht moet worden over de toe-
komst van de gemeente, omdat op termijn het gebouw niet meer
betaalbaar is.
Wat we als kerkenraad in ieder geval niet willen, is een verwaarloosde
gemeente. Pastoraat hoort daarbij en is niet afhankelijk van een pre-
dikant alleen. Het is ieders verantwoordelijkheid hierin zo mogelijk
mee te doen.
Zondag 13 september gaan we hierover met elkaar in gesprek. Een
mooi thema voor een startzondag. Eerst vieren en lunchen, vervol-
gens het gesprek. Er is inmiddels een voorbereidingswerkgroep bezig
en het programma krijgt inhoud. Het gaat dan vooral om een goede
vraagstelling, die in groepen met elkaar besproken wordt. Zaken die
misgaan mogen genoemd, verder vooruit kijken is onze opdracht.
Vooral er samen iets van maken: gemeenschap zijn in vieren en daar-
buiten. Christen zijn betekent ook omzien naar het kwetsbare en de
krachten gebruiken tot eer van onze Vader.
We gaan voor een goed gesprek, dat ons verder helpt. En daarvoor
wordt u uitgenodigd!
Roel Ligthart Bosch, voorzitter kerkenraad.
3
1 januari t/m 2 augustus
Collecten
Kerkelijke middelen 2.851,02
Diaconie 843,87
Onderhoudsfonds 255,56
Orgelfonds 140,88
Cantatediensten 575,80
Restauratiefonds 239,54
Totaal 4.906,67
Collecten voor doelen buiten de gemeente
Kerkinactie: Noodhulp 88,80
Kerkinactie: Werelddiaconaat 312,40
Missionair werk & Kerkgroei 156,54
Catechese en Educatie 73,64
Kerkinactie: Zending 315,81
Kerkinactie: Binnenlands diaconaat 165,04
Lutherse vrouwencontactdagen 60,20
JOP 179,12
St. Lutherse werkgroep voor kerkmuziek 55,62
Studentenpastoraat 106,27
SLOA 67,25
Totaal 1.580,69
Kinderkerk 0,90
Op 6 september collecteren we in 2e rondgang voor het Missionaire
Werk en Kerkgroei van KerkinActie.
We collecteren dan voor pioniersplekken van de Protestantse Kerk.
Onze aandacht wordt gevraagd voor Nijkleaster, pioniersplek in Jor-
werd op het Friese platteland. Deze pioniersplek zoekt naar nieuwe
4
wegen voor inspiratie en zingeving. De grote wens is om in Jorwerd
een klooster te realiseren waar mensen zich in alle rust kunnen terug-
trekken en elkaar kunnen ontmoeten in liturgie en gesprek, in stilte
en wandeling. Er zijn nu al wekelijkse kloostervieringen met een wan-
deltocht en maandelijkse Nijkleasterdagen. Binnen afzienbare tijd is
een locatie voor overnachtingen beschikbaar waardoor mensen die
zoeken naar inspiratie en gemeenschap er langer kunnen verblijven.
Onze bijdrage aan de collecte maakt deze plek voor mensen binnen
en buiten de kerk mogelijk.
Zondag 20 september collecteren we in de 1e rondgang voor het
diaconale AZA project in Gambia. (AZA = de combigemeente Apel-
doorn, Zutphen en Arnhem).
In ons land houdt niemand van die irritante zoemende en prikkende
mug. Maar als je in Gambia wordt gestoken, kan het zijn dat je niet
alleen vervelende jeuk krijgt, maar dat je heel ernstig ziek wordt en
zelfs overlijdt. Als je onder een klamboe slaapt, kan dat veel narigheid
voorkomen. Maar veel mensen in Gambia zijn arm en hebben geen
geld om zo’n belangrijke klamboe te kopen. Een klamboe wordt extra
groot gemaakt, want meestal slapen 4 of zelfs 5 kinderen in één bed.
Eén grote klamboe, waaronder 5 kinderen kunnen slapen, kost 6.50
euro. De klamboes worden in Gambia gemaakt door lokale kleerma-
kers. Ook werkgelegenheid, dus! Er zijn nog heel veel klamboes no-
dig. Nog lang niet elk dorp kon worden blij gemaakt. Uw steun is dan
ook hard nodig.
De 2e collecte is voor de onkosten van de Cantatediensten.
Bij de diensten
Sinds najaar 2013 hebben we ruimhartig beproefd wat het nieuwe
liedboek te bieden heeft. En dan zijn het niet zozeer de liederen zelf
die gewenning kosten, maar vooral de ermee samenhangende veran-
deringen in de manier waarop wij de eredienst vieren. Telkens weer
een ander gekleurd kartonnetje met voor ons nieuwe vaste onderde-
5
len. We willen deze proefperiode afronden door in de herfsttijd het
ordinarium 'Op de berg' te verkennen, een set vaste onderdelen ge-
schreven voor de Bergkerk in Amersfoort (liedboek 299g, 339d, 401,
404g, 407c, 408g, 429a).
In de Bergkerk ontstond behoefte aan een nieuwe toonzetting en ver-
woording van de onderdelen die elke zondag terugkomen. Dichter/
tekstschrijver Andries Govaart kreeg opdracht om tot een compacte,
maar wel gelaagde tekst te komen: zodat je telkens nieuwe betekenis-
sen kunt ervaren. Christiaan Winter, cantor-organist van de Oude Kerk
in Amsterdam, zorgde voor een toonzetting met diezelfde compact-
heid en gelaagdheid in een vrij modern klankidioom zoals we dat bij-
voorbeeld kennen van zijn Johannespassie.
Aan de hand van het Gloria (299g figuur 1) laat ik daar iets van zien.
Opvallend is hoe de Drie-
vuldigheid wordt bena-
drukt: in het midden rich-
ten we ons achtereenvol-
gens tot het 'scheppend
woord', het 'verlossend
woord' en het 'woord dat
wegwijst'. Muzikaal is ook
een driedeling herken-
baar. In het slotdeel komt
het begindeel 'Gij in Uw
licht' weer terug, maar nu
majeur. Tussen deze
hoekdelen heeft het mid-
dendeel driemaal dezelfde
melodie, waarbij de regel
over de heilige Geest een
toon hoger klinkt.
figuur 1.
6
Waarna het Heilig verder gaat met de melodie van het middendeel
van het Gloria. Dankzij dergelijke verbanden blijkt dit ordinarium in de
praktijk goed zingbaar. De cantorij helpt ons daarbij op weg vanaf 20
september.
figuur 2.
We blijven benieuwd naar uw ervaringen. Bij de liedboeken kunt u
reactieformulieren vinden, waarop u uw bevindingen kunt aangeven.
U kunt deze retourneren aan de werkgroep via de blauwe doos of uw
reactie mailen aan Anneke van den Berg [email protected].
Namens de werkgroep Eredienst,
Klaas Spijker en Klaas Touwen
Ja, u leest het goed, we hebben weer een gastheer : Maarten v.d.
Wouden heeft zich bereid verklaard als gastheer mee te doen! Ook
Karla Schaap doet mee. Beiden hartelijk welkom!
Helaas moeten we afscheid nemen van een zeer trouwe gastvrouw
Corrie Godschalk, met heel veel dank voor haar altijd aandachtige
inzet, die ze gelukkig in de ontmoetingsruimte blijft voortzetten.
In onze Concordia kunt u in het rooster op de middenpagina lezen
wie er zondags koffiedienst heeft. Dat betekent niet dat genoemden
vroeg aanwezig moeten zijn om koffie te zetten. Die staat al klaar,
7
gezet door de koster of door Hanneke van Witzenburg. Waar het om
gaat is dat er twee mensen koffie of thee inschenken na de dienst,
nog een tweede rondje rondbrengen en na afloop de kopjes weer
ophalen en afwassen.
Nu hebben we een aantal koppels die al jarenlang die diensten draai-
en, maar er zijn er ook afgevallen om verschillende redenen. Dat bete-
kent dat ieder koppel wat vaker moet aantreden. En dat wordt soms
een te grote belasting. Daarom graag bij deze een oproep:
GEMEENTEVERGADERING / OPEN MONUMENTENDAG
zondag 13 september
10.30 eredienst, met aansluitend lunch en gemeentevergadering
14.00 - 17.00 uur open monumentendag
Ons laat-negentiende eeuwse kerkgebouw is het enig overgebleven
religieuze bouwwerk van ingeni-
eur A.R. Freem. [Van zijn hand
zijn ook de meisjes-HBS aan de
Apeldoornseweg en huize Klein
Engelenburg in Brummen.] De
stijl van de kerk is uitgesproken
neogotisch, de consistorie heeft
daarentegen kenmerken van de
neorenaissance. Het geheel ligt
Vindt u het leuk om zo nu en dan een koffiedienst te draaien
en zo de anderen te ontlasten?
Geeft u zich dan op bij Patty Besseling!!!
8
tegenwoordig verscholen achter het Rem-
brandttheater en de MediaMarkt, maar het is
een parel wat ambachtelijke architectuur be-
treft. Dat is onder meer te zien aan het fraaie
metsel-, en hout- en smeedwerk en aan de
kleurrijke terrazzovloer in de hal en de gang.
Een fraaie visuele eenheid met de rest van
het interieur vormt de kas van het oorspron-
kelijke orgel, eveneens ontworpen door ar-
chitect Freem. Het rijk uitgevoerde, zeldzame
en originele interieur en verfijnde akoestiek
verlenen het gebouw bijzondere allure als
klinkend monument. Tijdens de openstelling
wordt het ambacht van organist gedemonstreerd en zijn er deskundi-
ge en enthousiaste gidsen aanwezig om u rond te leiden. Voor uitge-
breide en actuele informatie: www.openmonumentendagarnhem.nl
en www.luthersegemeentearnhem.nl.
Op zondag 20 september a.s. om 10.30 uur zal Cantate 95 “Christus
der ist mein leben” in onze kerk worden uitgevoerd.
In 1724 schreef Bach een aantal “koraalcantates”, gebaseerd op een
of meerdere lutherse koralen, zowel tekstueel als muzikaal. Meestal
was er ook een relatie met de zondag waarvoor deze cantate werd
geschreven. Cantate 95 is in die zin uniek, dat er maar liefst vier ver-
schillende kerkliederen in verwerkt zijn. De (onbekende) tekstschrijver
heeft zich hierbij wel laten leiden door het lied “Christus, der ist mein
Leben” (tekst en melodie Melchior Vulpius). Het tweede couplet bij
Vulpius luidt “Mit Freud fahr’ich von hinnen”- de tekstschrijver voegt
hier het Lutherlied “Mit Fried und Freud ich fahr’dahin” in. De vier
kerkliederen zijn door de cantate heen geweven. Hoewel de cantate
uit zeven delen bestaat, bevat zij maar één aria. Bijzonder zijn hierin
de doodsklokken, door tokkelende strijkers ten gehore gebracht. De
cantate klinkt overigens helemaal niet somber.
9
Het thema eeuwigheid/leven na de dood verwachten we eigenlijk eer-
der op de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Vooral in de tijd van
Bach gaven componisten aan hun composities over dood en eeuwig-
heid het karakter van hoop en zelfs vreugde. Aan de instrumentale
bezetting is dit ook te horen : trompet (oorspronkelijk hoorn), hobo’s
en strijkers.
:
‘
Vanaf 4 november gaat weer een serie leerhuisavonden van start over
thema’s uit de Lutherse traditie. Net als de afgelopen twee jaren, zul-
len vier lutherse predikanten optreden als cursusleider. Dit keer is de
aanpak anders. Wij zullen samen preken lezen. Preken over Lucas
10,25-37 (de Barmhartige Samaritaan). Preken van Luther en van lu-
therse theologen uit de traditie na hem, zoals Dietrich Bonhoeffer en
Dorothée Sölle, maar ook preken van Johannes Calvijn, Martin Luther
King en Willem Barnard. Niet alleen als contrast ten opzichte van een
typisch lutherse manier van preken, maar vooral ook omdat we willen
uitdragen dat de lutherse visie op hoe te preken juist uitgaat van ver-
schillen in verkondiging en vooral van verschillen in situaties waarin
verkondigd wordt. Daarom kiezen wij voor verschillende preken over
deze ene ijzersterke gelijkenis van Jezus die zo’n duidelijk ethisch the-
ma in zich draagt. Uiteraard zal het gesprek naar aanleiding van deze
preken even zeer van belang zijn als de leeservaring!
De avonden worden op vier
woensdagavonden gehouden en
beginnen om 19.30 uur. De exacte
data zijn: 4 en 25 november, 13
januari en 3 februari. Ieder is harte-
lijk uitgenodigd!
Na opgave ontvangt u te zijner tijd
een cursusmap. De kosten bedra-
gen 22,50 euro. Opgave graag bij :
tel. 026-3255327.
ds. Klaas Touwen
10
Op maandagmiddagen, eens in de maand, kwam de filosofiekring in
het protestante kerkje van Angeren samen om enkele hoofdstukken te
bespreken uit het boek ‘Niet te geloven’ van prof. dr. Rochus Zuur-
mond over de Apostolische Geloofsbelijdenis. Het bleek een cursus te
zijn over de grondslagen van geloof met de waarschuwing om niet te
veel te geloven! Op de laatste middag kwam de auteur bij ons op be-
zoek om nader in te gaan op onze vragen.
In het nieuwe seizoen bespreken we het traktaat ‘Eén met Chris-
tus’ (1541) van Johannes Calvijn dat voor veel verbazing zal zorgen.
Het gaat over het avondmaal zoals dat Calvijn voor ogen stond en dat
zo geheel anders is dan wat hervormd en gereformeerd gebruikelijk is
geworden. Immers de calvinistische eucharistische spiritualiteit is op
minstens drie plaatsen uit de bocht gevlogen. Namelijk door:
1. de scholastieke verzoeningsleer (de eerwraak theologie van kort
gezegd Anselmus),
2. de vroeg-Romantiek die opeens de avondmaalsviering op Goede
Vrijdag plaatste (waardoor het een begrafenismaal werd met bijbe-
horende rouwrand)
3. het Zwinglianisme dat teken en betekenis loskoppelde (zodat ge-
loof iets is geworden dat tussen de oren zit).
Daarbij vergeleken is Calvijn verrassend fris en veelzeggend en is het
ook in oecumenisch perspectief interessant om zo’n brontekst te be-
studeren.
De eerste keer vindt plaats op maandag 14 september, 13.30 uur, in de
Angerse kerk. Daarbij zal dr. Herman Speelman (Theologische Universi-
teit Kampen/Grootseminarie Bovendonk) die het traktaat vertaalde en
inleidde, onze gast zijn. Het boek kan gezamenlijk worden ingekocht.
Op donderdagavonden, eens in de maand, kwam de filosofiekring in
het protestante kerkje van Angeren samen om één of twee hoofdstuk-
11
ken te bespreken van het cultuurfilosofisch boek ‘Borderline Times’
van de Leuvense psychiater prof. dr. Dirk De Wachter.
Hij legt de kenmerken van borderline uit over onze westerse cultuur,
niet uit cultuurpessimisme maar om te analyseren en om aan te
moedigen tot een levenskunst die tegenwicht biedt. Op de laatste
avond waren we met ruim 50 deelnemers om de serie af te sluiten in
het gezelschap van Dirk De Wachter die daar graag een reis van Leu-
ven naar Angeren voor over had.
In het nieuwe seizoen buigt de kring – weer op donderdagavonden
vanaf september – zich opnieuw over een cultuurfilosofisch onder-
werp. Ditmaal bestuderen we het boek ‘Eigentijds idealisme. Een af-
rekening met het cynisme in Nederland’ van prof. dr. Gabriël van den
Brink (Amsterdam University Press), dat gebaseerd is op een onder-
zoek naar ‘geestelijke beginselen’ van Nederland.
Die bezieling komt voort uit religie (sacraal), maar ook uit compassie
(sociaal) of door toewijding aan sport, lichaam en natuur (vitaal). Het
zijn verschillende spiritualiteiten die mensen in beweging brengen.
Maar vindt inspiratie in onze samenleving wel voldoende speling?
Daar doet zich het probleem voor van de laicité, de scheiding van
kerk en staat, die in Nederland soms zo rigide wordt doorgevoerd
dat bezieling slechts ruimte krijgt achter de voordeur. Beoogt het
laïcisme een neutrale staat of een actief plurale staat? Moeten begin-
selen uit de openbare ruimte geweerd worden, met als gevolg dat er
nog slechts één toegestane religie overblijft, die van het secularisme,
of is de openbare ruimte per definitie een ontmoetingsruimte?
Bij ieder hoofdstuk uit ‘Eigentijds idealisme’ lezen we een bijpassend
hoofdstuk van Rowan Williams, ‘Geloof in de publieke ruim-
te’ (Skandalon). De boeken kunnen gezamenlijk (met korting) wor-
den ingekocht.
Verder informatie en aanmelding voor de kringen bij klaastou-
[email protected], of tel. 026-3255 327. ds. Klaas Touwen
12
Datum Eredienst Collecte
Zondag 30 augustus Dertiende zondag na Trinitatis 1e: Kerkelijke middelen
10.30 uur Ds Pieter Endedijk 2e: Orgelfonds
Zondag 6 september Veertiende zondag na Trinitatis 1e: Kerkelijke middelen
10.30 uur Ds Hans Uytenbogaardt 2e: KiA Missionair Werk en Kerk-groei
Zondag 13 september Vijftiende zondag na Trinitatis 1e: Kerkelijke middelen
10 .30 uur Ds Klaas Touwen, Heilig Avondmaal, Startzondag 2e: Vredeswerk
Zondag 20 september Zestiende zondag na Trinitatis 1e: Diaconaal project AZA Gam-bia
10.30 uur Ds Klaas Touwen, Cantatedienst 2e: Kosten Cantatediensten
Zondag 27 september Zeventiende zondag na Trinitatis 1e: Kerkelijke middelen
10.30 uur Ds Klaas Touwen 2e: Onderhoudsfonds
Zondag 4 oktober Achttiende zondag na Trinitatis 1e: Kerkelijke middelen
10.30 uur Ds Louisa Vos, Israëlzondag 2e: Kerk en Israël
Zondag 11 oktober Negentiende zondag na Trinitatis 1e: Diac. Project Kruispunt
10.30 uur Ds. Klaas Touwen, Heilig Avondmaal, Cantorij 2e: KiA Werelddiaconaat
Zondag 18 oktober Twintigste zondag na Trinitatis 1e: Kerkelijke middelen
10.30 uur Ds Anton Metske 2e: Restauratiefonds
13
Collecte Kinderkerk Koffiedienst
1e: Kerkelijke middelen Hilbrand en Irene
2e: Orgelfonds van Dijk
1e: Kerkelijke middelen Martien Happel
2e: KiA Missionair Werk en Kerk-groei
Paul Bramme
1e: Kerkelijke middelen Hanneke v. Witzenburg
2e: Vredeswerk Patty Besseling
1e: Diaconaal project AZA Gam-bia
Alex Ruys
2e: Kosten Cantatediensten Jeannette Uittenbogaard
1e: Kerkelijke middelen Jan en Brigitte
2e: Onderhoudsfonds Gundelach
1e: Kerkelijke middelen Wil van Nieuwkerk
2e: Kerk en Israël Karin van der Ende
1e: Diac. Project Kruispunt Hilbrand en Irene
2e: KiA Werelddiaconaat van Dijk
1e: Kerkelijke middelen Martien Happel
2e: Restauratiefonds Paul Bramme
14
Verhuisd:
Mw. T. de Wit
Mw. M.M. Zier
Fam. Van Helden-Holm
Ingeschreven:
Mw. B.E. Götte-Boonstoppel
Mw. S.L. Yurt
Uitgeschreven:
Mw. R. Croes-Höner
Overleden:
26 juli Dhr. W. Klotz
Van harte feliciteren wij onze gemeenteleden die de komende tijd
hun verjaardag vieren, maar vooral hen die daarbij een leeftijd boven
de 80 hebben bereikt. Mocht u hun een kaartje willen sturen of even
willen bellen, dan volgen hier de adressen:
3 sept. Mw. Y. Lubbers-Kraak
9 sept. Mw. S.L. Gerlach
19 sept. Mw. Th.J. Burghoorn-Kok
6 okt. Mw. A.R. Perwitz
15 okt. Mw. E.G. Brouwer-Hengeveld
Met hartelijke groet, Patty Besseling
15
14 juni Jan Grandia
21 juni Klaas Touwen
28 juni Frieda Boom
5 juli Truus Klein Hesselink
12 juli Gabriela en Chris Avadu en Peter Kohlmann
19 juli Hans van Opstal
26 juli Oud-deken Henk Janssen
2 aug Ernest & Suze Stender
9 aug Bep Luppes
....voor zoekgeraakte kledingstukken". Dit is de tekst op een houten
bordje in de gang van de kerk. Ik zou daaraan toe willen voegen dat
dit ook geldt voor eventuele waardevolle zaken in die
'kledingstukken'. Wij brengen dit weer even onder uw aandacht naar
aanleiding van een fietsdiefstal (alweer even geleden), waarbij de dief
eerst het fietssleuteltje uit de jas van de gedupeerde in de gang had
gevist.
Namens de kerkenraad wil ik u dringend adviseren om niets van
waarde in de jas achter te laten (en in geval van een waardevolle jas,
ook deze mee te nemen in de kerk).
In tegenstelling tot wat velen denken, gaat de voordeur tijdens de
dienst niet altijd op slot. Meestal niet eigenlijk. Alleen als er een
'koffiezetter' (meestal Hanneke van Witzenburg) beschikbaar is en de
koster tijdens de dienst dus in de kerk kan blijven, gaat de deur ca. 5
minuten na aanvang van de dienst dicht en de bel op lichtsignaal in
de kostersbank. Laatkomers drukken op de bel en ipv de bel (die de
dienst zou verstoren) gaat er een lampje branden bij de kosterszit-
plaats. Meestal moet de koster echter tijdens de dienst ook voor de
koffie en thee na afloop zorgen en dan blijft de deur op de knip, om-
dat hij dan niet het 'bel-lampje' kan bewaken. Behalve laatkomers
kunnen kwaadwillenden dan dus ook tijdens de dienst ongezien in de
gang en consistorie komen op zoek naar waardevolle zaken. Daarom
16
het dringende advies om alles van waarde mee te nemen de kerk in.
Overigens is het ook met een afgesloten deur niet gezegd dat uw
bezittingen in de gang veilig zouden zijn. Het is natuurlijk altijd mo-
gelijk dat iemand tijdens de dienst naar de wc gaat maar tevens van
die gelegenheid gebruik maakt om in een verlaten gang en consisto-
rie even de jaszakken na te lopen.
Tot een jaar geleden konden kerkgangers die de kerk vanaf Musis
Sacrum benaderden (of die met de fiets kwamen) gebruik maken van
de 'Ingang Van Muijlwijkstraat' om de kerk te betreden en de fiets te
stallen. Eenmaal door het hek aan de Van Muijlwijkstraat konden de
fietsers links de fiets stallen op het plaatsje voor de consistorie en
vervolgens rechtsom via een zijportaal de kerk betreden.
Ruim een jaar geleden moest ik deze ingang sluiten omdat de toe-
gangsdeur van het zijportaal, dat direct toegang gaf tot de kerkzaal,
letterlijk uit elkaar viel. De deur was onder de schone schijn van de
verflaag totaal verrot en het onderste deel van de deur raakte los van
de bovenkant en alleen met veel moeite kreeg ik de deur nog één-
maal dicht.
Omdat het een monumentale deur betrof die, zoals gezegd, echt van
ellende uit elkaar viel, was reparatie geen eenvoudige klus en, indien
commercieel uitbesteed, ook nog eens een kostbare aangelegenheid.
Met name de zogenaamde 'briefpanelen' die we ook elders in de
kerk veel op de deuren zien en die het onderste deel van de deur
sieren, zijn negentiende eeuws handwerk en dus een arbeidsintensie-
ve, kostbare techniek. Briefpaneel is een decoratie die lijkt op omkrul-
lend perkament of papier.
Wijlen kerkrentmeester Ton van Achthoven stelde toen voor om con-
tact op te nemen met met vrijwilligersorganisatie werkplaats 'De
Helling' (genoemd naar de oude ASM Werf hier ter stede zie
www.dehelling-arnhem.nl) waar gepensioneerde vakmensen hun ta-
lenten en vaardigheden inzetten voor de Arnhemse samenleving. Dit
doen ze in opdracht van scholen, welzijnsinstellingen, zorgorganisa-
17
ties, etc. Ze maakten allerlei werkstukken zoals een podium voor een
zangkoor, een zeepkist voor de Historische Herberg en het nieuwe
waterrad voor de Begijnenmolen in park Sonsbeek. Voor onze kerk
restaureerden ze enige jaren geleden de monumentale kapstok in de
consistorie. Ook nu waren zij bereid voor ons een nieuwe deur te ma-
ken. Met veel vakmanschap hebben zij de briefpanelen uit de oude
deur in de nieuwe deur geplaatst en zo een bijna identieke deur ge-
maakt die helemaal in de stijl van ons monumentale kerkgebouw
past. We zijn daar zeer dankbaar voor !
Nu de deur van het zijportaal dus weer in functie is, kan ook de
'Ingang Van Muijlwijkstraat' weer in gebruik genomen worden als in-
en uitgang voor de zondagsdiensten. Het hek aan de Van Muijlwijk-
straat en de deur van het zijportaal gaan, evenals de voordeur, elke
zondag om 9.30 uur open (indien de cantorij of het Bachensemble
repeteert om 9.00 uur).
18
Mensen die op de (brom)fiets naar de kerk komen, worden verzocht
ook van de ingang Van Muilwijkstraat gebruik te maken. Na aanvang
van de dienst gaat het hek op slot en staat uw fiets dus veilig. U kunt
uw fiets niet (meer) in de gang van de kerk of op het binnenplaatsje
stallen. Voor de kerk kan natuurlijk wel (dat is openbare weg) maar
omdat daar vaak al veel fietsen staan en omdat het geen fraai gezicht
is, verzoeken wij u zoveel mogelijk de (brom)fiets 'achter' te stallen.
Het zal de oplettende kerkganger zijn opgevallen, dat sinds een aan-
tal weken geleden de zilveren kandelaars stilzwijgend waren vervan-
gen door de oude (ook ooit verzilverde?) kandelaars. De reden hier-
van was dat van één van de zilveren kandelaars de 'kop' was afgebro-
ken. De kandelaar is weggebracht naar onze 'hofleverancier' juwelier
Velthuizen in de Steenstraat (die ook maandelijks adverteert in Con-
cordia) en gevraagd om een offerte. De reparatie bleek een kostbare
aangelegenheid te kunnen worden maar terwijl wij wikten en wogen,
bood de juwelier aan de reparatie voor een gereduceerd tarief uit te
voeren. Een aanbod dat wij in dankbaarheid aanvaarden. Daardoor
staan de kandelaars sinds medio augustus weer in oude glorie elke
zondag op de altaartafel.
De kandelaars zijn overigens in 1953 aan de gemeente geschonken
door zuster Jans Tatgenhorst . Zij was één van de twee Lutherse Dia-
conessen die tot 1948 het Luthers Diaconessenwerk (wat nu de thuis-
zorg is) voor Lutheranen verzorgden. In 1948 ging dit werk op in de
wijkverpleging van het 'Oranje-Groene Kruis'. Toen zuster Jans de
kandelaars schonk liet zij dit vergezeld gaan van een briefje met de
tekst: "Zoals het licht van God's Woord moge ook het licht, dat deze
kandelaars verspreiden, strekken tot Gods eer en zegen der gemeen-
te." U kunt het allemaal nalezen in 'Lutheranen in Arnhem' van K.G.
Van Manen op pp. 142 - 145. Van dit boek zijn nog enkele exempla-
ren te koop (€10,00) bij de koster.
Peter Paul Kohlmann
19
Binnenkort verschijnt het Evangelisch-Luthers Dagboek 2015-2016.
Dit boek kan voor u een dagelijkse begeleider worden voor het ko-
mende kerkelijk jaar. Elke dag wordt een bijbellezing aangereikt met
een bijbehorende uitleg, gedicht, lied of gebed. U heeft met dit boek
een waardevolle verzameling van teksten in handen.
Traditiegetrouw vindt u in deze uitgave de liturgische gegevens van
de zon- en feestdagen met de bijbellezingen van het Luthers rooster
en het gemeenschappelijke rooster, het zondagslied en de liturgische
kleuren van de zondagen.
Een boek dat zeer de moeite waard is! De prijs van het dagboek is
vastgesteld op € 14,00 (exclusief verzendkosten).
De verspreiding is in handen van de Stichting Lutherse Uitgeverij en
Boekhandel (SLUB). Bestellen is mogelijk bij de koster.
U kunt ook rechtstreeks bestellen via het emailadres slubden-
[email protected] of per post/ telefonisch bij de SLUB, Lutherse Burg-
wal 7, 2512 CB ’s-Gravenhage, tel. 070-3648094
O.a. onder de kop “Strenge en guitige Bach komt thuis” las ik over het
beroemdste portret van Johann Sebastiaan Bach, dat terugkwam naar
Leipzig. Het gaat om een schilderij dat de componist toont toen hij
ongeveer 60 jaar was. In zijn rechterhand heeft hij een blad muziek
met daarop de tekst "Canon triplex à 6 Voc: per J. S. Bach". Een drie-
dubbele canon voor zes stemmen, een puzzeltje voor kenners, waar-
mee Bach liet zien dat hij niet zomaar een musicus was, maar een ge-
leerd componist. Het is voor zover bekend het enige portret dat tij-
dens Bachs leven gemaakt is. Wij gebruiken het vaak op onze posters
of orde van dienst.
De schilder, Elias Gottlob Haussmann, maakte twee versies, in 1746 en
1748. De beste van de twee was tot voor kort in het bezit van een
Amerikaans Bach-liefhebber en -verzamelaar William H. Scheide, die
vorig jaar op 100-jarige leeftijd overleed. Meer dan zestig jaar werd
hij in zijn woonkamer door de grote musicus gadegeslagen. “Hij be-
groette Bach elke dag”, liet zijn weduwe weten. Hij schonk het portret
20
aan het Leipzig Bach Archiv, waarvan de bekende Engelse dirigent Sir
John Elliot Gardiner voorzitter is. Het is begin juni jl. officieel gepre-
senteerd bij de opening van het Bach Festival.
Elias Gottlob Haussmann werd 10 jaar na Bach geboren in Gera en
was een Duitse hofschilder van de Saksische keurvorsten in Dresden.
Vanaf 1720 was hij de officiële portretschilder van de stad Leipzig.
Zijn bekendste werken vervaardigde hij in 1746 en in 1748; dat waren
de bovenbedoelde portretten van Johann Sebastian Bach. Het origi-
neel uit 1746 hangt thans in het Stadtgeschichtliches Museum in
Leipzig, das Alte Rathaus. Daarop is Bach te zien in een formele pose,
in burgerkleding, met een ernstig gezicht en voorzien van een witge-
poederde pruik.
De veel beter bewaard gebleven tweede versie, die Haussmann in
1748 vervaardigde, en die volgens John Elliot Gardiner tijdens de
Tweede Wereldoorlog tot 1950 op de overloop van zijn ouderlijk huis
hing ( een vluchteling had het schilderij uit veiligheidsoverwegingen
naar Engeland gebracht), wordt nu beschouwd als het schilderij dat
de gelaatstrekken van Bach het meest natuurgetrouw weergeeft. Het
portret van Bach is na veel omzwervingen weer thuis in Leipzig op
een voor het publiek toegankelijke plek. Een historische gebeurtenis!
Een denderend applaus ging door de Nikolai Kirche in Leipzig toen
het portret onder een wit laken vandaan kwam. Bach is na 267 jaar
weer thuis. Het Thomaner Jongenskoor kijkt toe. Elly Muurling
21
In het kader van de internationale Lutherdecade
voert vanaf 2009 een route langs lutherse plekken
in Nederland naar de Lutherherdenking op Her-
vormingsdag in Wittenberg in 2017. De zesde ont-
moeting zal plaatsvinden in Breda op zaterdag 24
oktober, vanaf 10.00 uur. Het thema in 2015 is :
“De Bijbel en het beeld”.
De Lutherstichting geeft ruimte aan uitwisseling
over internationale contacten. De dag is bedoeld
voor inhoudelijke verdieping en onderlinge ontmoeting.
Gastvrouw is de Evangelisch-Lutherse gemeente Breda.
Programma : Vanaf 10.00 uur inloop. Na het morgengebed “De Bijbel
en het beeld in de Reformatie”, een lezing met beelden door dr. Dick
Akerboom + nagesprek. Na de lunch “Luthers hier en daar”: uitwisse-
ling over internationale gemeentecontacten en aandacht voor het
werk t.b.v. lutherse minderheden en workshops: in drie groepen kijken
naar kunstwerken als verbeelding van geloof en levensvisie. Hoe ver-
houden deze beelden zich tot ons eigen geloof? Afsluiting met ere-
dienst en viering van het Heilig Avondmaal. Medewerking van het
Luthers projectkoor.
Opgave bij drs. Femke Akerboom-Beekman
Op zondag 29 november a.s. viert de ELG Zeist dat de gemeente 50
jaar geleden de Lutherkapel betrok aan de Woudenbergseweg in
Zeist. De gemeente doet dit met een feestelijke dienst geleid door ds.
Neven, één van onze oud-predikanten en met een receptie na afloop. De kerkenraad wil deze bijeenkomst het karakter van een reünie ge-
ven.
22
Wij zouden het fijn vinden als zoveel mo-
gelijk oud-leden die zijn verhuisd of an-
derszins uit ons zicht zijn verdwenen naar
deze bijeenkomst toe zouden willen ko-
men. We weten echter niet alle adressen,
zodat we hen niet allemaal persoonlijk kun-
nen uitnodigen. Hierbij willen wij mensen
die hiervoor belangstelling hebben oproe-
pen zich op te geven bij de secretaris van de kerkenraad
([email protected] ). U ontvangt dan te zijner tijd een offici-
ële uitnodiging met een programma.
Dit leesrooster wijst dagelijks een lezing aan, bedoeld om thuis te le-
zen. Het houdt gelijke tred met de roosters van kerk en kinderkerk.
Het zijn dezelfde lezingen als die in radio- en televisiediensten klin-
ken. Kortom: dit rooster is een stimulans om thuis te lezen wat in bre-
de kring aan de orde is.
AUGUSTUS Zo. 30 Leviticus 26:1-13 Ma. 31 Leviticus 26:14-26 SEPTEMBER Di 1 Leviticus 26:27-39 Wo. 2 Leviticus 26:40-46 Do. 3 Leviticus 27:1-13 Vr. 4 Leviticus 27:14-25 Za. 5 Leviticus 27:26-34 Zo. 6 Jakobus 1:1-18 Ma. 7 Jakobus 1:19-27 Di. 8 Jakobus 2:1-13 Wo. 9 Jakobus 2:14-26 Do. 10 Jakobus 3:1-12 Vr. 11 Jakobus 3:13-18 Za. 12 Marcus 9:1-13 Zo. 13 Marcus 9:14-29 Ma. 14 Marcus 9:30-37 Di. 15 Marcus 9:38-50
23
SEPTEMBER vervolg Wo. 16 Jesaja 24:1-13 Do. 17 Jesaja 24:14-23 Vr. 18 Jesaja 25:1-12 Za. 19 Psalm 86 Zo. 20 Jakobus 4:1-10 Ma. 21 Jakobus 4:11-17 Di. 22 Jakobus 5:1-6 Wo. 23 Jakobus 5:7-12 Do. 24 Jakobus 5:13-20 Vr. 25 Psalm 119:97-104 Za. 26 Jesaja 26:1-6 Zo. 27 Jesaja 26:7-19 Ma. 28 Jesaja 26:20-27:6 Di. 29 Jesaja 27:7-13 Wo.30 Psalm 119:105-112 OKTOBER Do. 1 Maleachi 1:1-5 Vr. 2 Maleachi 1:6-14 Za. 3 Maleachi 2:1-9 Zo. 4 Maleachi 2:10-16 Ma. 5 Maleachi 2:17-3:5 Di. 6 Maleachi 3:13-18 Wo. 7 Maleachi 3:13-18 Do. 8 Maleachi 3:19-24 Vr. 9 Marcus 10:1-16 Za. 10 Marcus 10:1-16 Zo. 11 Marcus 10:17-31 Ma. 12 Psalm 119:121-128 Di. 13 Jesaja 28:1-6 Wo. 14 Jesaja 28:7-13 Do. 15 Jesaja 28:14-22 Vr. 16 Jesaja 28:23-29 Za. 17 Jesaja 29:1-8 Zo. 18 Jesaja 29:9-16
24
AUGUSTUS ma. 31 16.00 - 18.00 Zaal Kookploeg maaltijd 18.15 - 20.00 Zaal Gemeentemaaltijd SEPTEMBER di. 1 19.40 - 21.40 Zaal Repetitie cantorij di. 8 19.40 - 21.40 Zaal Repetitie cantorij vr. 11 20.00 – 22.00 Zaal Repetitie Cantate zo. 13 12.15 – 14.00 Kerk Gemeentebijeenkomst (na de eredienst) ma. 14 19.45 - 22.00 Consistorie Kerkenraadsvergadering di. 15 19.40 - 21.40 Zaal Repetitie cantorij vr. 18 19.00 – 22.00 Kerk Repetitie Cantate zo. 20 09,30 – 10.00 Kerk Repetitie Cantate di. 22 19.40 - 21.40 Zaal Repetitie cantorij ma. 28 16.00 - 18.00 Zaal Kookploeg maaltijd 18.15 - 20.00 Zaal Gemeentemaaltijd di. 29 19.40 - 21.40 Zaal Repetitie cantorij OKTOBER di. 6 19.40 - 21.40 Zaal Repetitie cantorij ma. 12 19.45 - 22.00 Consistorie Kerkenraadsvergadering di. 13 19.40 - 21.40 Zaal Repetitie cantorij
Kopij voor het volgende nummer uiterlijk 20 september 2015 naar:
- Patty Besseling ([email protected]) of
- Elly Muurling, ([email protected])
Deze uitgave bestrijkt de periode 18 oktober tot 13 december.
Christiaan de Wetstraat 4a
6861 DL Oosterbeek
Tel. 026 - 33 33 500
Antiek restauratie
&
meubelstoffering www.femkenout.nl
Weverstraat 15 Oosterbeek 026-3332252 www.gijnet.nl
DR. C. LELYWEG 31
VAN OLDEBARNEVELDTSTRAAT 91
VAN STEIJN
* tot 2.70 m hoogte
BUSJES HEB-BEN VOOR-
Drogisterij Glas- en Verfhandel
Parfumerie
Al meer dan 110 jaar een begrip in Oosterbeek
Weverstraat 71-75 Tel. 026 333 22 50
Utrechtseweg 84, Oosterbeek
026-333 76 37
www.keijzer-comfortwinkel.nl
Scootmobielen – Rollators – Sta-op-stoelen - ADL Hulpmiddelen Toilet&Douche – Bedden&toebehoren – Matrassen/
dekbedovertrekken – Telefonie – Welness – Rolstoelen
Service, Kwaliteit, Ophaaldienst, Bezorgen, Monteren.
Voor alle leeft i jden!
Wij maken uw leven aangenamer
Uitvaartverzorging J. Mijnhart voor het verzorgen van begrafenissen, en crematies
sedert 1911
Vestigingen in: Arnhem - Heteren - Oosterbeek - Wageningen
telefoon:. 026 - 3 33 30 29
Vooruit regelingen geheel naar eigen inzicht;
Ook dat kunt u met ons bespreken en laten vastleggen.
Erkend lid van de NUVU
Lid van de Ned. Kwaliteitsraad Uitvaartverzorging
Nu ook voor al uw tuinmaterialen! Kijk op: www.peterwildenbeest.nl
Tel. : 026 - 844 50 54 Mob. : 06 - 18 55 86 20 E-mail : [email protected]
Ruime collectie:
*brilmonturen *optische artikelen Dhr. H.P. Derksen Optometrist *baro-, thermo- en Stationsplein 12 Low-Vision Specialist hygrometers (t.o. N.S. station) *contactlensartikelen 6811 KG Arnhem Tel.: 026 - 442 67 35 Leverancier voor alle ziektekostenverzekeringen! Fax: 026 - 442 86 12 ’s Maandags gesloten
Kennis van zaken. Mulder Arnhem accountancy & advies verzorgt de sa-menstelling van jaarrekeningen en belasting- aangiften, de geautomatiseerde verwerking van salaris-sen en administraties. Ook voor adviezen op fiscaal en bedrijfseconomischterrein kunt u bij ons terecht.
> Deskundig
> Professioneel
> Accuraat
> Enthousiast
Kronenburgsingel 60-21 I 6831 GX Arnhem I Postbus 30063 I 6803 AB Arnhem Telefoon 026 - 323 33 43 I Fax 026 - 323 02 01 I E-mail [email protected] I Website www.mulderarnhem.nl
MULDER arnhem