3-1 พื้นฐานการทำ subnet

บทท�� 3

การทา Subnet, Variable Length Subnet Masks (VLSMs), และ วิ�ธี�การแก�ปั�ญหาของ TCP/IP

หั�วข้�อการสอบ CCNA ซึ่��งครอบคลุ�มเนื้��อหัาบางส�วนื้ในื้บทนื้�� ประกอบด้�วย: อธิ"บายการท#างานื้ข้องเนื้$ตเว"ร&ก

o ควิามหมายของเน็�ตเวิ�ร�ก การท#ารายการ IP Address แลุะ การใหั�บร"การ IP ในื้การ

ร�องข้อใช้�งานื้เนื้$ตเว"ร&กในื้ระบบเนื้$ตเว"ร&กส#านื้�กงานื้สาข้าข้นื้าด้กลุางo อธี�บายการทางาน็และปัระโยชน็�ของการใช�งาน็ private และ

public IP addresso วิ�ธี�การให�บร�การการกาหน็ด address แบบ static และ

dynamic สำาหร%บ hosts ใน็ระบบ LAN

o คาน็วิณและน็ารายการ address ซึ่(�งปัระกอบด�วิย VLSM IP

address ไปัใช�ใน็การออกแบบเน็�ตเวิ�ร�กo กาหน็ดวิ�ธี�การกาหน็ดรายการ address แบบ classless โดย

ใช� VLSM และผลรวิมเพื่,�อให�ได� address เพื่�ยงพื่อตามควิามต�องการใช�ใน็ระบบ LAN/WAN

o ระบ-และทาการแก�ไขปั�ญหาอย.างง.ายเก��ยวิก%บการกาหน็ด IP

address และ การกาหน็ดโครงสำร�าง host

112 บทท�� 3 การทา subnet, VLSMs และ การแก�ปั�ญหา TCP/IP

บทน็�/จะมากล.าวิต.อใน็เน็,/อหาสำ.วิน็ท��เราได�ค�างก%น็ไวิ�ใน็บทท��แล�วิ โดยท��เราจะกล.าวิใน็เร,�องเก��ยวิก%บการกาหน็ด IP address

เราจะเร��มก%น็ท��การแบ.ง subnet ของ IP network ซึ่(�งค-ณจะต�องน็าไปัปัระย-กต�ใช�ด�วิยต%วิเอง เน็,�องจากการแบ.ง subnet ต�องอาศั%ยเวิลาและการฝึ3กฝึน็เพื่,�อควิามชาน็าญ ด%งน็%/น็ค-ณจ(งควิรอดทน็ ม%น็จะเปั4น็สำ��งท��ทาให�ค-ณเข�าใจ ซึ่(�งท��จร�งแล�วิบทน็�/ม�ควิามสำาค%ญอย.างมาก อาจจะเปั4น็บทท��สำาค%ญท��สำ-ดใน็เล.มน็�/เลยก�วิ.าได� ท��จะทาให�ค-ณเข�าใจใน็เร,�องต.อๆไปั

ผ6�เข�ยน็จะกล.าวิอย.างคร.าวิๆ เก��ยวิก%บการแบ.ง IP subnet จากจ-ดเร��มต�น็ ซึ่(�งผ6�เข�ยน็ทราบด�วิ.าอาจจะเปั4น็การฟั�งด6แล�วิเข�าใจยาก แต.ผ6�เข�ยน็ค�ดวิ.าการท��ผ6�อ.าน็จะสำามารถทาควิามเข�าใจได�ด� หากผ6�อ.าน็พื่ยายามล,มข�อม6ลหร,อควิามร6 �ต.างๆท��เคยเร�ยน็ร6 �มาเก��ยวิก%บการแบ.ง subnet ท%/งหมด ก.อน็ท��จะได�อ.าน็หน็%งสำ,อเล.มน็�/ โดยเฉพื่าะอย.างย��งถ�าเคยศั(กษาอย6.ใน็ห�องเร�ยน็ของ Microsoft

หล%งจากการอธี�บายเก��ยวิก%บการแบ.ง IP subnet แล�วิ ผ6�เข�ยน็จะกล.าวิถ(งการใช�เทคน็�ค Variable Length Subnet Masks (VLSMs) รวิมท%/งอธี�บายการออกแบบและสำร�างเน็�ตเวิ�ร�ก โดยใช�เคร,อข.าย VLSM

ก.อน็อ,�น็ เพื่,�อให�ผ6�อ.าน็สำามารถควิบค-มการออกแบบและสำร�างเคร,อข.าย VLSM ได� ผ6�เข�ยน็จะอธี�บายขอบเขตแบบ classful โดยสำร-ปั แล�วิเราจะไปักล.าวิใน็รายละเอ�ยดเพื่��มเต�มใน็บทท�� 7 เร,�อง Enhanced IGRP (EIGRP) และ Open Shortest Path First (OSPF) ซึ่(�งจะได�ทาการแสำดงสำร-ปัผลของการใช� routing protocol แบบ EIGRP และ OSPF

แล�วิเราจะจบเน็,/อหาใน็บทน็�/ โดยการกล.าวิถ(งวิ�ธี�การแก�ไขปั�ญหาของ IP

address รวิมถ(งการน็าวิ�ธี�การของ Cisco เข�ามาจ%ดการ IP network

สำร-ปัแล�วิ บทน็�/จะช.วิยให�ผ6�อ.าน็เข�าใจถ(งวิ�ธี�การกาหน็ด IP address และ IP network ซึ่(�งหากวิ.าผ6�อ.าน็ม�ควิามต%/งใจ และไม.ยอมแพื่�ไปัเสำ�ยก.อน็ ผ6�เข�ยน็ม%�น็ใจเปั4น็อย.างย��งวิ.า เม,�อวิ%น็หน็(�งข�างหน็�าท��ผ6�อ.าน็จะกล%บมาอ.าน็ทบทวิน็อ�กคร%/งหน็(�งน็%/น็ จะม�ควิามย�น็ด�ท��ได�ต%ดสำ�น็ใจอ.าน็ และหล%งจากท��ผ6�อ.าน็ได�เข�าใจใน็เน็,/อหาท-กสำ.วิน็ของบทน็�/แล�วิ ผ6�อ.าน็อาจจะปัระหลาดใจท��คร% /งหน็(�งเคยค�ดวิ.าเปั4น็เร,�องท��ยากมาก... พื่ร�อมแล�วิหร,อย%ง? เร��มต�น็ก%น็เลย!

สำาหร%บบทน็�/ สำามารถต�ดตามข�อม6ลอ%พื่เดทน็าท�ต.อน็าท� ได�ท�� www.lammle.com และ/หร,อ www.sybex.com

พื่,/น็ฐาน็การทา subnet 113

พื้��นื้ฐานื้การแบ�ง subnet ใน็บทท�� 2 ค-ณได�เร�ยน็ร6 �วิ�ธี�การกาหน็ดและค�น็หาช.วิงของหมายเลข host

ท��ใช�งาน็ได� ใน็ข�อกาหน็ดการทา address ของระบบเน็�ตเวิ�ร�กแบบ Class A,

Class B, และ Class C ด�วิยการเปัล��ยน็บ�ตข�อม6ล 0 ให�เปั4น็ 1 ซึ่(�งน็%�น็เปั4น็วิ�ธี�การท��ด�มาก แต.ม�ข�อเสำ�ยงตรงท�� ค-ณจะสำามารถกาหน็ดเน็�ตเวิ�ร�กได�เพื่�ยงเน็�ตเวิ�ร�กเด�ยวิเท.าน็%/น็ และจะเก�ดอะไรข(/น็หากค-ณต�องการแบ.งเน็�ตเวิ�ร�กน็%/น็ออกเปั4น็ 6 เน็�ตเวิ�ร�กย.อย น็%�น็ค,อค-ณต�องทาอะไรบางอย.าง ซึ่(�งน็��เองท��เร�ยกวิ.า การแบ.ง subnet เน็,�องจากวิ�ธี�น็�/เปั4น็การท��ทาให�ค-ณสำามารถแบ.งเน็�ตเวิ�ร�กใหญ.ๆ หน็(�งเน็�ตเวิ�ร�กออกเปั4น็เน็�ตเวิ�ร�กย.อยหลายๆเน็�ตเวิ�ร�กได�

ม�หลากหลายเหต-ผลท��สำน็%บสำน็-น็การแบ.ง subnet ได�แก.- ลุด้ปร"มาณเนื้$ตเว"ร&กทราฟฟ-ก โดยปักต�แล�วิเราจะต�องการปัร�มาณควิามหน็า

แน็.น็ของการจราจรต�าใน็ท-กๆด�าน็ ซึ่(�งระบบเน็�ตเวิ�ร�กก�ไม.แตกต.างก%น็ น็%�น็ค,อ หากไม.ม�อ-ปักรณ� router ท��เช,�อถ,อได� ปัร�มาณแพื่กเกตจะถ6กแบ.งเพื่��มข(/น็อย.างมากจน็เก,อบเต�มแบน็ด�วิ�ดธี� แต.ถ�าม�อ-ปักรณ� router ท��เหมาะสำม ปัร�มาณทราฟัฟั<กสำ.วิน็มากจะอย6.บน็โลคอลเน็�ตเวิ�ร�ก จะม�เฉพื่าะแพื่กเกตท��จะสำ.งออกปัลายทางท��อย6.บน็เน็�ตเวิ�ร�กอ,�น็เท.าน็%/น็ท��จะสำ.งข�อม6ลผ.าน็ออกไปัทาง router ได� เน็,�องจาก router จะสำร�างบรอดคาสำท�โดเมน็ ซึ่(�งบรอดคาสำท�โดเมน็ท��สำร�างย��งม�มาก ใน็ขณะท��จาน็วิน็ client ต.างๆน็�อย ใน็แต.ละบรอดคาสำท�โดเมน็ ปัร�มาณทราฟัฟั<กใน็แต.ละเน็�ตเวิ�ร�กเซึ่กเมน็ต�จะลดลง

- เพื้"�มประส"ทธิ"ภาพื้ข้องเนื้$ตเว"ร&ก เปั4น็สำ��งท��ได�จากการลดปัร�มาณเน็�ตเวิ�ร�กทราฟัฟั<ก

- ท#าใหั�จั�ด้การเนื้$ตเว"ร&กง�ายข้��นื้ เน็,�องจากสำามารถระบ-และจาแน็กปั�ญหาระบบเคร,อข.ายใน็กล-.มเน็�ตเวิ�ร�กท��เช,�อมต.อขน็าดเล�กได�ง.ายกวิ.ากล-.มเน็�ตเวิ�ร�กรวิมขน็าดใหญ.

- ม�สะด้วกในื้การจั�ด้การเคร�อข้�ายระยะไกลุ (ทางภ1ม"ศาสตร&) เน็,�องจากการเช,�อมต.อ WAN ม�การทางาน็ค.อน็ข�างช�า และม�ราคาแพื่งกวิ.าการเช,�อมต.อด�วิยระบบ LAN เคร,อข.ายขน็าดใหญ.เคร,อข.ายเด�ยวิแต.ม�การกระจายต%วิกวิ�างจะม�โอกาสำเก�ดปั�ญหาใน็ท-กๆจ-ดเช,�อมต.อ ด%งน็%/น็จะเห�น็วิ.าการต�ดต.อระหวิ.างเคร,อข.ายขน็าดเล�กหลายๆเคร,อข.ายจะทาให�ระบบม�ปัระสำ�ทธี�ภาพื่ด�กวิ.า

ใน็สำ.วิน็ต.อไปัน็�/ ผ6�เข�ยน็จะกล.าวิถ(งการแบ.ง subnet ของ network

address ซึ่(�งน็��เปั4น็สำ.วิน็ท��ด�มาก พื่ร�อมหร,อย%ง?


IP Subnet-ZeroIP subnet-zero ไม.ได�เปั4น็คาสำ%�งใหม.แต.อย.างใด แต.เม,�อก.อน็ใน็

courseware ของ Cisco และวิ%ตถ-ปัระสำงค�ของการสำอบ Cisco ไม.ได�ครอบคล-มใน็เร,�องน็�/ และแน็.น็อน็วิ.าตอน็น็�/ได�รวิมเร,�องน็�/เข�าไปัแล�วิ คาสำ%�งน็�/อน็-ญาตให�ค-ณสำามารถใช� subnet แรกและ subnet สำ-ดท�ายใน็เน็�ตเวิ�ร�กท��ออกแบบมา ด%วิอย.างเช.น็ ใน็ Calss C ม� mask เปั4น็ 192 ซึ่(�งจะทาให� subnet ถ6กแบ.งเปั4น็ 64 และ 128 (จะอธี�บายอย.างละเอ�ยดภายหล%งใน็บทน็�/) แต.ถ�าใช�คาสำ%�ง IP subnet-zero ด�วิยแล�วิ ค-ณจะสำามารถ subnet 0, 64, 128, และ 192 ซึ่(�งเปั4น็อ�ก 2 subnet ท��เพื่��มข(/น็มาให�ใช�งาน็ได� ใน็ท-กๆ subnet mask ท��ใช�งาน็

ถ(งแม�วิ.าเราจะไม.อธี�บายถ(ง Command Line Interface (CLI) จน็กระท%�งบทหน็�าค,อเร,�อง Cisco’s Internetworking Operating System

(IOS) และ Security Device Manager (SDM) แต.ค-ณควิรทาควิามค-�น็เคยก%บคาสำ%�งเหล.าน็�/ซึ่(�งเปั4น็สำ��งสำาค%ญ:

P1R1#sh running-configBuilding configuration…Current configuration : 827 bytes!Hostname Pod1R1!ip subnet-zero!

ผลล%พื่ธี�ของ router น็�/แสำดงให�เห�น็คาสำ%�ง ip subnet-zero ได�ถ6กเร�ยกใช�งาน็ใน็ router ซึ่(�ง Cisco ได�กาหน็ดให�ม�การเร�ยกใช�งาน็ฟั�งก�ช%น็น็�/เปั4น็ค.าเร��มต�น็ โดยเร��มท�� Cisco IOS version 12.x

ว"ธิ�การสร�าง Subnet ใน็การสำร�างเน็�ตเวิ�ร�กย.อย ค-ณจะต�องน็าบ�ตใน็สำ.วิน็ของ host ใน็ IP

address มาทาการสำงวิน็ไวิ�เพื่,�อระบ- subnet address ซึ่(�งหมายถ(งบ�ตต�ากวิ.า host แต.ถ�าต�องการ subnet มากข(/น็ ก�ต�องเพื่��มบ�ตต�ากวิ.า host เพื่,�อให�สำามารถระบ- host ได�

ภายหล%งใน็บทน็�/ ค-ณจะได�เร�ยน็ร6 �วิ�ธี�การสำร�าง subnet โดยเร��มต�น็จาก address ใน็ Class C แต.ก.อน็หน็�าท��ค-ณจะทาการแบ.ง subnet ค-ณจาเปั4น็ต�องคาน็วิณควิามต�องการ subnet จากเง,�อน็ไขใน็อน็าคตให�ได�ก.อน็

ขณะศั(กษาข�อสำอบ Cisco ควิรม%�น็ใจวิ.าค-ณได�อ.าน็คาถามอย.างระม%ดระวิ%ง และเข�าใจแล�วิวิ.าคาถามต�องการห�ามค-ณใช� ip subnet-zero หร,อไม. ซึ่(�งน็%�น็ก�อาจจะเปั4น็ไปัได�

ก.อน็ท��เราจะข(/น็เร,�องการออกแบบและสำร�าง subnet mask ค-ณจาเปั4น็ต�องเข�าใจใน็สำ.วิน็แรกน็�/ก.อน็ ค,อการทา classful routing ซึ่(�งหมายถ(ง host ท-ก host ใน็เน็�ตเวิ�ร �กใช� subnet mask เด�ยวิก%น็ และเม,�อเราข(/น็เร,�อง Variable Length Subnet Masks (VLSMs) จะอธี�บายถ(ง classless routing

ซึ่(�งหมายถ(ง ใน็แต.ละเน็�ตเวิ�ร �กเซึ่กเมน็ต�สำามารถใช� subnet mask ท��แตกต.างก%น็ได�


ใน็การสำร�าง subnet ใน็ดาเน็�น็การตามลาด%บ ต.อไปัน็�/1. คาน็วิณจาน็วิน็ network ID ท��ต�องการใช�

หน็(�งหน็.วิยต.อหน็(�ง subnet

หน็(�งหน็.วิยต.อหน็(�งจ-ดเช,�อมต.อ WAN

2. คาน็วิณจาน็วิน็ host ID ต.อ subnet

หน็(�งหน็.วิยต.อหน็(�ง TCP/IP host

หน็(�งหน็.วิยต.อหน็(�งจ-ดอ�น็เตอร�เฟัซึ่ router

3. ตามควิามต�องการข�างต�น็ สำร�างสำ��งต.อไปัน็�/ หน็(�ง subnet mask สำาหร%บระบบเน็�ตเวิ�ร�กท%/งหมด subnet ID เด�ยวิก%น็สำาหร%บแต.ละเซึ่กเมน็ต�แบบฟั<สำ�ค%ล ช.วิงของ host ID สำาหร%บแต.ละ subnet

การทาควิามเข�าใจเก��ยวิก%บเลขยกกาล%งท��ม�ฐาน็เปั4น็ 2

ค.ายกกาล%งของ 2 ม�ควิามสำาค%ญมากท��จะเข�าใจและจดจาสำาหร%บใช�ใน็การแบ.ง IP Subnet เพื่,�อทบทวิน็ค.ายกกาล%งของ 2 ค-ณย%งจาได�หร,อไม.วิ.า ถ�าค-ณเห�น็ต%วิเลขต%วิหน็(�งและม�ต%วิเลขอ�กต%วิหน็(�งบน็ม-มด�าน็ขวิาบน็ (ท��เร�ยกวิ.า เลขยกกาล%ง) น็%�งหมายถ(งให�ค-ณทาการค6ณจาน็วิน็ๆน็%/น็ด�วิยต%วิม%น็เองเปั4น็จาน็วิน็คร%/งเท.าก%บต%วิเลขท��อย6.ม-มขวิาบน็ เช.น็ 23 = 2 x 2 x 2 ซึ่(�งม�ค.าเท.าก%บ 8 และน็��เปั4น็ค.าของเลขยกกาล%งของ 2 ท��ควิรจา

21 = 222 = 424 = 1625 = 3226 = 6427 = 12828 = 25629 = 512210 = 1,024211 = 2,048212 = 4,096213 = 8,192214 = 16,384

ก.อน็ท��จะค-ณจะเคร�ยดก%บการจดจาเลขยกกาล%งเหล.าน็�/ โปัรดจาไวิ�วิ.าม%น็ม�ปัระโยชน็�มาก แต.ม%น็ก�ไม.ได�จาเปั4น็อย.างถ(งท��สำ-ด และน็��เปั4น็เคล�ดล%บเล�กน็�อยค,อ ค.ากาล%งของ 2 ก�ค,อ จาน็วิน็ 2 เท.าของจาน็วิน็ก.อน็หน็�าน็%�น็เอง


Subnet Masksสำาหร%บรายการ subnet address ท��จะใช�งาน็ได� อ-ปักรณ�ท-กต%วิใน็

เน็�ตเวิ�ร�กจะต�องร6 �วิ.าสำ.วิน็ไหน็ใน็ host address ท��ถ6กใช�เปั4น็ subnet

address ซึ่(�งจะใช�วิ�ธี�การกาหน็ดค.า subnet mask ให�ก%บอ-ปักรณ�แต.ละต%วิ โดยท�� subnet mask เปั4น็ต%วิเลข 32 บ�ต ซึ่(�งอน็-ญาตให�ผ6�ร%บ IP แพื่กเกตสำามารถจาแน็กควิามแตกต.างระหวิ.างสำ.วิน็ของ network ID ใน็ IP address

และสำ.วิน็ของ host ID ใน็ IP address

ผ6�ด6แลระบบเน็�ตเวิ�ร�กสำามารถสำร�างต%วิเลข 32 บ�ตน็�/ข(/น็มาเองจากสำ.วิน็ปัระกอบของบ�ต 0 และ 1 โดยท�� 1 ใน็ subnet mask แทน็ตาแหน็.งของ network หร,อ subnet address

เน็�ตเวิ�ร�กท-กเน็�ตเวิ�ร�กไม.จาเปั4น็ต�องม� subnet กล.าวิค,อจะม� subnet

mask ท��เปั4น็ค.าเร��มต�น็อย6.แล�วิเปั4น็พื่,/น็ฐาน็ จ(งทาให�กล.าวิได�วิ.าเน็�ตเวิ�ร�กไม.ม� subnet address จากตารางท�� 3.1 แสำดงให�เห�น็ค.า subnet mask เร��มต�น็สำาหร%บ Class A, B และ C ซึ่(�งค.า mask เร��มต�น็เหล.าน็�/ไม.สำามารถเปัล��ยน็แปัลงได� กล.าวิค,อ ค-ณไม.สำามารถกาหน็ด subnet mask ใน็ Class B

ให�อ.าน็ค.าเปั4น็ 255.0.0.0 ได� ถ�าค-ณพื่ยายามท��จะทาค.าของ host จะอ.าน็ address น็%/น็เปั4น็ invalid และจะไม.สำามารถพื่�มพื่�ค.าได� สำาหร%บเน็�ตเวิ�ร�กใน็ Class A ค-ณจะไม.สำามารถเปัล��ยน็แปัลงไบต�แรกใน็ subnet mask ได� ม%น็จะต�องถ6กกาหน็ดเปั4น็ 255.0.0.0 เปั4น็อย.างน็�อย ทาน็องเด�ยวิก%น็ ค-ณก�ไม.สำามารถกาหน็ด 255.255.255.255 ได�เช.น็ก%น็ เน็,�องจากการกาหน็ดท-กบ�ตเปั4น็ 1 เปั4น็การกาหน็ด broadcast address และใน็ Class B จะต�องเร��มกาหน็ดโดย 255.255.0.0 และเช.น็เด�ยวิก%น็ก%บ Class C จะต�องเร��มกาหน็ดโดย 255.255.255.0

ตารางท�� 3.1 ค.า subnet mask เร��มต�น็Class ร1ปแบบ ค�า subnet mask

เร"�มต�นื้

24 = 1625 = 3226 = 6427 = 12828 = 25629 = 512210 = 1,024211 = 2,048212 = 4,096213 = 8,192214 = 16,384

ก.อน็ท��จะค-ณจะเคร�ยดก%บการจดจาเลขยกกาล%งเหล.าน็�/ โปัรดจาไวิ�วิ.าม%น็ม�ปัระโยชน็�มาก แต.ม%น็ก�ไม.ได�จาเปั4น็อย.างถ(งท��สำ-ด และน็��เปั4น็เคล�ดล%บเล�กน็�อยค,อ ค.ากาล%งของ 2 ก�ค,อ จาน็วิน็ 2 เท.าของจาน็วิน็ก.อน็หน็�าน็%�น็เอง


A network.node.node.node 255.0.0.0B network.network.node.node 255.255.0.0C network.network.network.n

ode255.255.255.0

Classless Inter-Domain Routing (CIDR)คาศั%พื่ท�อ�กคาซึ่(�งค-ณควิรร6 �จ%กค,อ Classless Inter-Domain

Routing (CIDR) น็��เปั4น็วิ�ธี�การอย.างง.ายๆ ท�� ISPs (Internet Service

Providers) น็ามาใช�ใน็การจ%ดสำรรจาน็วิน็ address ให�ก%บล6กค�าปัระเภทบร�ษ%ทและตามบ�าน็ โดย ISPs จะทาการจ%ดสำรร address ใน็ร6ปัแบบม�ขน็าดคงท�� ซึ่(�งเปั4น็สำ.วิน็ท��ผ6�เข�ยน็จะอธี�บายรายละเอ�ยดใน็ภายหล%ง

เม,�อค-ณได�ร%บ address จาก ISPs แล�วิน็%/น็ สำ��งท��ค-ณได�ร%บค-ณอาจจะเห�น็ข�อม6ลบางอย.างปัระมาณน็�/: 192.168.10.32/28 น็��เปั4น็ข�อม6ลท��บอก subnet mask ของค-ณ โดยต%วิเลขท��ตามหล%งเคร,�องหมาย slash (/) หมายถ(งจาน็วิน็บ�ตท��เปั4น็ 1 ใน็ subnet mask ด%งน็%/น็จะเห�น็วิ.าต%วิเลขท��สำ6งสำ-ดต�องไม.เก�น็ /32 เพื่ราะ 1 ไบต�ม� 8 บ�ต และใน็ IP address ปัระกอบด�วิยต%วิเลข 4

ไบต� (4 x 8 = 32) แต.อย.าล,มวิ.า subnet mask ท��ใหญ.ท��สำ-ดท��ใช�งาน็ได�ค,อ /30 เน็,�องจากค-ณจาเปั4น็ต�องสำารองอย.างน็�อย 2 บ�ตไวิ�สำาหร%บเปั4น็ host bit

ต%วิอย.างเช.น็ Class A ม� subnet mask เร��มต�น็เปั4น็ 255.0.0.0 น็%�น็หมายถ(งไบต�แรกของ subnet mask เปั4น็ 1 หร,อ 11111111 เม,�อเปัล��ยน็เปั4น็ร6ปัแบบ slash ค-ณก�เพื่�ยงน็%บจาน็วิน็บ�ตท��เปั4น็ 1 ใน็ subnet mask น็%�น็ค,อ 255.0.0.0 จะเปัล��ยน็ได�เปั4น็ /8 เพื่ราะม�บ�ตท��เปั4น็ 1 อย6.จาน็วิน็ 8 บ�ตน็%�น็เอง

Class B ม� mask เร��มต�น็เปั4น็ 255.255.0.0 ก�ค,อ /16 น็%�น็เอง เน็,�องจากม�บ�ตท��เปั4น็ 1 ใน็ mask อย6. 16 บ�ต : 11111111.11111111.00000000.00000000

ตารางท�� 3.2 แสำดงให�เห�น็รายการของ subnet mask ท%/งหมดท��ใช�งาน็ได� และค.าสำมม6ลของ CIDR

ตารางท�� 3.2 ค.า CIDRSubnet Mask ค�า CIDR255.0.0.0 /8255.128.0.0 /9255.192.0.0 /10


255.224.0.0 /11255.240.0.0 /12

ตารางท�� 3.2 ค.า CIDR (ต.อ)Subnet Mask ค�า CIDR255.248.0.0 /13255.252.0.0 /14255.254.0.0 /15255.255.0.0 /16255.255.128.0 /17255.255.192.0 /18255.255.224.0 /19255.255.240.0 /20255.255.248.0 /21255.255.252.0 /22255.255.254.0 /23255.255.255.0 /24255.255.255.128 /25255.255.255.192 /26255.255.255.224 /27255.255.255.240 /28255.255.255.248 /29255.255.255.252 /30

/8 จน็ถ(ง /15 สำามารถใช�ได�เฉพื่าะ address ใน็เน็�ตเวิ�ร�กของ Class

A, /16 จน็ถ(ง /23 สำามารถใช�ได�ก%บ address ใน็เน็�ตเวิ�ร�กของท%/ง Class A

และ Class B และสำาหร%บ /24 จน็ถ(ง /30 สำามารถรองร%บใช�ได�ก%บ address

ใน็เน็�ตเวิ�ร�กของท%/ง Class A, B และ C และน็��เปั4น็เหต-ผลข�อใหญ.ท��บร�ษ%ทสำ.วิน็มากใช� address ใน็เน็�ตเวิ�ร�ก Class A เน็,�องจากสำามารถรองร%บได�ท-ก subnet mask ซึ่(�งทาให�ม�ควิามย,ดหย-.น็ใน็การออกแบบระบบเน็�ตเวิ�ร�กมากท��สำ-ด


การแบ�ง subnet ส#าหัร�บ address ในื้ Class C การแบ.ง subnet ใน็เน็�ตเวิ�ร�กสำามารถทาได�หลายวิ�ธี� ด%งน็%/น็วิ�ธี�ท��ถ6กต�อง

จะทาให�ทางาน็ได�ด�ท��สำ-ด สำาหร%บ address ใน็ Class C จะม�บ�ตเหล,อเพื่�ยง 8

บ�ตใน็สำ.วิน็ท��สำามารถกาหน็ดให�เปั4น็ host ได� จาไวิ�วิ.าบ�ตท��เปั4น็ subnet จะเร��มต�น็จากทางซึ่�ายแล�วิไปัทางขวิา ไม.ม�การข�ามบ�ต น็%�น็หมายถ(ง mask ใน็ Class

C สำามารถม�ได�เพื่�ยงBinary Decimal CIDR---------------------------------------------------------------------------------00000000 = 0 /2410000000 = 128 /2511000000 = 192 /2611100000 = 224 /2711110000 = 240 /2811111000 = 248 /2911111100 = 252 /30

เราไม.สำามารถใช�งาน็ /31 หร,อ /32 เน็,�องจากเราต�องม� host bit อย.างน็�อย 2 บ�ตสำาหร%บการกาหน็ด IP address ให�ก%บ host ก.อน็หน็�าน็�/ผ6�เข�ยน็ไม.เคยกล.าวิถ(ง /25 ใน็เน็�ตเวิ�ร�ก Class C เลย เน็,�องจาก Cisco จะม�ข�อกาหน็ดวิ.าต�องม�การกาหน็ดอย.างน็�อย 2 บ�ตสำาหร%บเปั4น็ subnet bit แต.ปั�จจ-บ%น็ Cisco ได�กาหน็ดให�ใช�คาสำ% �ง ip subnet-zero ใน็หล%กสำ6ตรและวิ%ตถ-ปัระสำงค�การสำอบ เราจ(งสำามารถใช� subnet bit เพื่�ยง 1 บ�ตได�

ใน็สำ.วิน็ต.อไปั ผ6�เข�ยน็จะสำอน็วิ�ธี�อ,�น็ใน็การทา subnet ซึ่(�งน็.าจะง.ายข(/น็ใน็การจ%ดการ subnet จาน็วิน็มากใน็เวิลาจาก%ด เช,�อเถอะวิ.าค-ณต�องการแบ.ง subnet ให�ได�อย.างรวิดเร�วิ

การแบ�ง subnet ส#าหัร�บ address ในื้ Class C : อย�างรวด้เร$ว ! เม,�อค-ณเล,อก subnet mask ท��จะใช�งาน็ได�แล�วิ และต�องการท��จะหา

จาน็วิน็ของ subnet, จาน็วิน็ host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast address

ค-ณไม.สำามารถปัร%บแต.ง router ของ Cisco โดยใช�ร6ปัแบบ slash ได� แต.อย.างไรก�ตาม การเร�ยน็ร6 � subnet mask ใน็ร6ปัแบบ slash (CIDR) ก�ม�ควิามสำาค%ญมากอย6.ด�


ของ subnet ท��แบ.ง mask ไวิ�ท%/งหมด ค-ณจาเปั4น็ต�องตอบคาถามพื่,/น็ฐาน็ 5

คาถามด%งน็�/ subnet mask ท��เล,อกทาให�เก�ด subnet ใหม.ก�� subnet

ใน็แต.ละ subnet ม� host ท��ใช�งาน็ได�ก��หมายเลข subnet ท��ใช�งาน็ได�ม�อะไรบ�าง broadcast address ใน็แต.ละ subnet ม�อะไรบ�าง หมายเลข host ท��ใช�งาน็ได�ใน็แต.ละ subnet

ตรงน็�/เปั4น็เร,�องสำาค%ญมากท��ค-ณจะต�องท%/งเข�าใจและจดจาค.ายกกาล%งของ 2 ให�ได� ซึ่(�งค-ณสำามารถกล%บไปัอ.าน็ศั(กษาใน็เร,�องการทาควิามเข�าใจเก��ยวิก%บเลขยกกาล%งท��ม�ฐาน็เปั4น็ 2 ก.อน็หน็�าน็�/ (ใน็บทเด�ยวิก%น็น็�/) หากค-ณต�องการควิามช.วิยเหล,อ และน็��เปั4น็วิ�ธี�การหาคาตอบสำาหร%บคาถามท%/ง 5 ข�อก.อน็หน็�าน็�/

จั#านื้วนื้ subnet? 2x = จาน็วิน็ subnet โดยท�� x เปั4น็จาน็วิน็บ�ตท��เปั4น็ 1 ใน็ subnet mask ต%วิอย.างเช.น็ ใน็ 11000000 จะเห�น็วิ.าจาน็วิน็ของ 1 ทาให�เราม� 22 subnet ซึ่(�งจากต%วิอย.างน็�/ม�ท%/งหมด 4 subnet

จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? 2y – 2 = จาน็วิน็ host ต.อ subnet

โดยท�� y เปั4น็จาน็วิน็บ�ตท��เปั4น็ 0 ใน็ subnet mask ต%วิอย.างเช.น็ 11000000

จะเห�น็วิ.าจาน็วิน็ของ 0 ทาให�เราได� 26 – 2 host ซึ่(�งจากต%วิอย.างน็�/จะได�ท%/งหมด 62 host ต.อ subnet และการท��ต�องน็ามาลบด�วิย 2 น็%/น็เพื่,�อห%ก address ท��เปั4น็ subnet address และ broadcast address ซึ่(�งเปั4น็ address

สำงวิน็ห�ามใช� subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – subnet mask = ขน็าด

ของบล�อก หร,อจาน็วิน็ท��ต�องน็ามาบวิก ต%วิอย.างเช.น็ 256 – 192 = 64 น็%�น็ค,อขน็าดของบล�อกท��เปั4น็ 64 จะม� mask เปั4น็ 192 โดยเร��มน็%บท�� 0 และบวิกเท.าก%บจาน็วิน็ขน็าดบล�อก จน็กระท%�งสำ�/น็สำ-ดท�� subnet mask เช.น็ 0, 64,

128, 192 , ง.ายใช.ไหม?

broadcast address ข้องแต�ลุะ subnet? น็��เปั4น็เร,�องท��ง.ายท��สำ-ด เน็,�องจากเราสำามารถน็%บจาน็วิน็ subnet จากข�อท��แล�วิมาได�เปั4น็ 0, 64,

128, 192 ด%งน็%/น็ broadcast address จะเปั4น็ต%วิเลขก.อน็ subnet ต.อไปั


ต%วิอย.างเช.น็ subnet 0 ม� broadcast address เปั4น็ 63 เพื่ราะ subnet

ต.อไปัเปั4น็ 64 และ subnet 64 ม� broadcast address เปั4น็ 127 เพื่ราะ subnet ต.อไปัเปั4น็ 128 และเปั4น็เช.น็น็�/เร,�อยๆ และจาไวิ�วิ.า broadcast

address ของ subnet สำ-ดท�ายจะเปั4น็ 255 เสำมอ หัมายเลุข้ host ท��ใช้�งานื้ได้�? หมายเลข host ท��ใช�งาน็ได�ค,อหมายเลข

ระหวิ.าง subnet ยกเวิ�น็หมายเลขท��เปั4น็บ�ต 0 ท%/งหมดหร,อบ�ต 1 ท%/งหมด เช.น็ ใน็ subnet ท��ม� 64 เปั4น็หมายเลข subnet และม� 127 เปั4น็ broadcast

address ด%งน็%/น็ช.วิงของหมายเลข host ท��ใช�งาน็ได�ค,อ 65 – 126 และน็%�น็จะเปั4น็เลขหมายระหวิ.าง subnet address และ broadcast address เสำมอ

ต�วอย�างแบบฝึ5กหั�ด้การแบ�ง subnet : Address แบบ Class C น็��เปั4น็โอกาสำท��ด�ท��ค-ณจะได�ฝึ3กการแบ.ง subnet ใน็ Class C โดยใช�วิ�ธี�

ซึ่(�งผ6�เข�ยน็เพื่��งได�อธี�บายไปั, ต,�น็เต�น็หร,อไม.? เรากาล%งจะเร��มต�น็ด�วิย subnet

mask ใน็ Class C เปั4น็คร%/งแรก และจะทาใน็ท-กๆ subnet ท��ม�อย6.ใน็ Class

C แล�วิเม,�อทาเสำร�จ ผ6�เข�ยน็จะแสำดงให�เห�น็วิ.า Class A และ Class B ก�ง.ายไม.ต.างก%น็

ต�วอย�างแบบฝึ5กหั�ด้ #1C: 255.255.255.128 (/25)

เน็,�องจาก 128 ใน็ฐาน็ 2 ค,อ 10000000 ซึ่(�งม�บ�ตท��เปั4น็ subnet

เพื่�ยง 1 บ�ต และเปั4น็บ�ตของ host อ�ก 7 บ�ต เราจะแบ.ง subnet ใน็ Class C

ท�� address 192.168.10.0192.168.10.0 = Network address255.255.255.128 = Subnet maskเร��มตอบคาถามท%/ง 5 ข�อก%น็เลย

จั#านื้วนื้ subnet? เน็,�องจาก 128 ม�บ�ต 1 อย6. 1 บ�ต (10000000)

ด%งน็%/น็คาตอบค,อ 21 = 2 subnet

จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? เน็,�องจากม�บ�ต 0 อย6. 7 บ�ต จะได� 27 – 2 = 126 host

subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 128 = 128 อย.าล,มวิ.าเราเร��มต�น็ท�� 0 และน็%บเท.าจาน็วิน็ขน็าดบล�อก ด%งน็%/น็ subnet ท��ได�ค,อ 0, 128

broadcast address ข้องแต�ลุะ subnet? จาน็วิน็เต�มก.อน็ค.า subnet ต.อไปั หร,อท�� host bit เปั4น็ 1 ท%/งหมด ค,อ broadcast address


สำาหร%บ subnet 0 ม� subnet ต.อไปัเปั4น็ 128 ด%งน็%/น็ broadcast

address ของ subnet 0 ค,อ 127

หัมายเลุข้ host ท��ใช้�งานื้ได้�? น็��ค,อหมายเลขระหวิ.าง subnet

address และ broadcast address ซึ่(�งน็��เปั4น็วิ�ธี�ท��ง.ายท��สำ-ดใน็การเข�ยน็อธี�บาย subnet address, broadcast address และวิ�ธี�น็�/เองจะสำามารถมองเห�น็หมายเลข host ท��ใช�งาน็ได�อย.างง.ายดาย ตารางต.อไปัน็�/แสำดง subnet 0 และ 128 พื่ร�อมก%บหมายเลข host ท��ใช�งาน็ได�

Subnet 0 128First host 1 129Last host 126 254Broadcast 127 255

ก.อน็จะไปัท��ต%วิอย.างต.อไปั สำ%งเกตร6ปัท�� 3.1 ด6ท�� Class C/25 ค.อน็ข�างเข�าใจง.าย เน็,�องจากม� 2 subnet แต.สำ��งท��สำาค%ญไม.ใช.เร,�องน็�/ สำ��งท��ค-ณต�องการร6 �ค,ออะไร ค-ณได�ข�อม6ลอะไรจากภาพื่น็�/

ร1ปท�� 3.1 การน็าลอจ�ค%ลเน็�ตเวิ�ร�กแบบ Class C/25 มาใช�งาน็

ผ6�เข�ยน็ทราบด�วิ.า เร,�องน็�/คงไม.ใช.เร,�องโปัรดท��ท-กคน็จะใช�อ.าน็เพื่,�อฆ่.าเวิลา แต.ม%น็เปั4น็เร,�องท��สำาค%ญมาก ด%งน็%/น็เราย%งคงจะอย6.ใน็เร,�องน็�/ต.อไปั เราจะไปัต.อก%น็ท��เร,�องการแบ.ง subnet ค-ณจาเปั4น็ต�องร6 �วิ.าวิ�ธี�ท��จะเข�าใจการแบ.ง subnet ให�ได�ง.ายๆ ก�ค,อการเข�าใจท-กเหต-ผลท��ค-ณจาเปั4น็ต�องทา และผ6�เข�ยน็กาล%งจะสำาธี�ตวิ�ธี�การแบ.ง subnet ด�วิยการมองเข�าไปัย%งกระบวิน็การสำร�างฟั<สำ�ค%ลเน็�ตเวิ�ร�ก และทาการเพื่��ม router (ตอน็น็�/เราม�อ�น็เตอร�เน็�ตเวิ�ร�กอย6.แล�วิ ผ6�เข�ยน็ม%�น็ใจวิ.าค-ณคงทราบอย6.แล�วิ) อย.างไรก�ด� เน็,�องจากเราทาการเพื่��ม router สำาหร%บ host บน็อ�น็เตอร�เน็�ตเวิ�ร�กท��ทาการสำ,�อสำารจะต�องม�รายการ address แบบลอจ�ค%ลเน็�ตเวิ�ร�ก ซึ่(�งเราสำามารถใช� IPX หร,อ IPv6 ก�ได� แต.วิ.า IPv4 ก�ย%งคง


เปั4น็ท��น็�ยมอย6. และจะเปั4น็สำ��งท��เรากาล%งจะศั(กษาด�วิย ด%งน็%/น็เราจะค-ยก%น็ใน็เร,�องน็�/ต.อโดยใช� IPv4 น็�/เปั4น็พื่,/น็ฐาน็ใน็การอธี�บาย ตอน็น็�/ลองกล%บไปัด6ท��ร6ปัท�� 3.1 ม�ฟั<สำ�ค%ลเน็�ตเวิ�ร�กอย6. 2 เน็�ตเวิ�ร�ก ด%งน็%/น็เราจะทาการระบ-รายการ address แบบลอจ�ค%ลซึ่(�งม�อย6. 2 ลอจ�ค%ลเน็�ตเวิ�ร�กเช.น็ก%น็ อย.างไรก�ด� น็��เปั4น็ควิามค�ดท��ด�มากท��เรา

จะด6ต.อไปัและทาควิามเข�าใจใน็สำ.วิน็ต.อไปั ท%/งสำ.วิน็ท��เพื่��มข(/น็และลดลง แต.สำาหร%บต%วิอย.างน็�/ ค,อ /25 สำามารถใช�วิ�ธี�น็�/ได�เลย


ใน็ต%วิอย.างท�� 2 เรากาล%งจะแบ.ง subnet สำาหร%บ address

192.168.10.0 โดยใช� subnet mask 255.255.255.192192.168.10.0 = Network address255.255.255.192 = Subnet maskเร��มตอบคาถามท%/ง 5 ข�อก%น็เลย

จั#านื้วนื้ subnet? เน็,�องจาก 192 ม�บ�ต 1 อย6. 2 บ�ต (11000000)

ด%งน็%/น็คาตอบค,อ 22 = 4 subnet

จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? เน็,�องจากม�บ�ต 0 อย6. 6 บ�ต จะได� 26 – 2 = 62 host

subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 192 = 64 อย.าล,มวิ.าเราเร��มต�น็ท�� 0 และน็%บเท.าจาน็วิน็ขน็าดบล�อก ด%งน็%/น็ subnet ท��ได�ค,อ 0, 64, 128

และ 192

broadcast address ข้องแต�ลุะ subnet? จาน็วิน็เต�มก.อน็ค.า subnet ต.อไปั หร,อท�� host bit เปั4น็ 1 ท%/งหมด ค,อ broadcast address

สำาหร%บ subnet 0 ม� subnet ต.อไปัเปั4น็ 64 ด%งน็%/น็ broadcast address

ของ subnet 0 ค,อ 63

หัมายเลุข้ host ท��ใช้�งานื้ได้�? น็��ค,อหมายเลขระหวิ.าง subnet

address และ broadcast address ซึ่(�งน็��เปั4น็วิ�ธี�ท��ง.ายท��สำ-ดใน็การเข�ยน็อธี�บาย subnet address, broadcast address และวิ�ธี�น็�/เองจะสำามารถมองเห�น็หมายเลข host ท��ใช�งาน็ได�อย.างง.ายดาย ตารางต.อไปัน็�/แสำดง subnet 0, 64, 128 และ 192 พื่ร�อมก%บหมายเลข host ท��ใช�งาน็ได�

Subnet (เร��มทาอ%น็น็�/ก.อน็) 0 64 128 192

First host (ทาอ%น็น็�/อ%น็สำ-ดท�าย) 1 65 129 193Last host 62 126 190 254Broadcast (ทาอ%น็น็�/เปั4น็อ%น็ท��สำอง) 63 127 191 255


ก.อน็จะไปัท��ต%วิอย.างต.อไปั ค-ณจะเห�น็วิ.าเราสำามารถแบ.ง subnet /26 และค-ณจะสำามารถทาอะไรก%บข�อม6ลเหล.าน็�/ได� น็%�น็ก�ค,อการน็าไปัใช�งาน็จร�ง เราจะใช�ร6ปัท�� 3.2 ใน็การฝึ3กการน็าเน็�ตเวิ�ร�ก /26 ไปัใช�งาน็จร�ง

mask /26 ได�แบ.งเน็�ตเวิ�ร�กออกเปั4น็ 4 subnet และเราต�องใช�แต.ละ subnet สำาหร%บแต.ละ router interface และสำาหร%บ mask ใน็ต%วิอย.างน็�/ เราสำามารถเพื่��มช.องต.อให� router interface ได�


ตอน็น็�/ เราจะแบ.ง subnet สำาหร%บ address 192.168.10.0 โดยใช� subnet mask 255.255.255.224

192.168.10.0 = Network address255.255.255.224 = Subnet maskเร��มตอบคาถามท%/ง 5 ข�อก%น็เลย

จั#านื้วนื้ subnet? 224 ค,อ 11100000 ด%งน็%/น็คาตอบค,อ 23 = 8 subnet

จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? 25 – 2 = 30 host

subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 224 = 32 อย.าล,มวิ.าเราเร��มต�น็ท�� 0 และน็%บเท.าจาน็วิน็ขน็าดบล�อก ค,อ 32 ด%งน็%/น็ subnet ท��ได�ค,อ 0, 32,

64, 96, 128 160, 192, และ 224

broadcast address ข้องแต�ลุะ subnet? จาน็วิน็เต�มก.อน็ค.า subnet ต.อไปั

หัมายเลุข้ host ท��ใช้�งานื้ได้�? ค,อหมายเลขระหวิ.าง subnet

address และ broadcast address

ร1ปท�� 3.2 การน็าลอจ�ค%ลเน็�ตเวิ�ร�กแบบ Class C/26 มาใช�งาน็


เพื่,�อตอบคาถามสำองคาถามสำ-ดท�าย ก.อน็อ,�น็ต�องเข�ยน็ subnet ก.อน็ จากน็%/น็ก�เข�ยน็ broadcast address (จาน็วิน็เต�มก.อน็ subnet ถ%ดไปั)

สำ-ดท�ายจ(งใสำ. address ของ host ซึ่(�งตารางต.อไปัน็�/จะบอกถ(งท-ก subnet ใน็ subnet mask 255.255.255.224 ของ Class C

Subnet 0 32 64 96 128 160 192 224First host 1 33 65 97 129 161 193 225Last host 30 62 94 126 158 190 222 254Broadcast 31 63 95 127 159 191 223 255


ลองฝึ3กต%วิอย.างต.อไปั192.168.10.0 = Network address255.255.255.240 = Subnet mask


จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? 4 host bit หร,อ 24 – 2 = 14 host

subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 240 = 16 เร��มท�� 0: 0 +16 = 16. 16 + 16 = 32. 32 + 16 = 48. 48 + 16 = 64. 64 + 16 = 80. 80 + 16 = 96. 96 + 16 = 112. 112 + 16 = 128. 128 + 16 = 144. 144 + 16 = 160. 160 + 16 = 176. 176 + 16 = 192. 192 + 16 = 208. 208 + 16 = 224. 224 +16 = 240.


broadcast address ข้องแต�ลุะ subnet?

หัมายเลุข้ host ท��ใช้�งานื้ได้�?

เพื่,�อตอบคาถามสำองคาถามสำ-ดท�าย สำ%งเกตท��ตารางด�าน็ล.าง ม�การแสำดง subnet, หมายเลข host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast address สำาหร%บแต.ละ subnet ก.อน็อ,�น็ต�องหา address ของแต.ละ subnet โดยการบวิกด�วิยขน็าดของบล�อก อ%น็ด%บสำองก�ทาการหา broadcast address ด�วิยการหาจาน็วิน็เต�มก.อน็ subnet ต.อไปั หล%กจากน็%/น็จ(งเต�ม host address ซึ่(�งตารางน็�/ได�แสำดง subnet ท��ใช�งาน็ได�, host และ broadcast address ซึ่(�งถ6กแบ.งตาม mask 255.255.255.240 ใน็ Class C

Subnet 0 16 32 48 64 80 96 112 128 114 160 176 192 208 224 240First host 1 17 33 49 65 81 97 113 129 145 161 177 193 209 225 241Last host 14 30 46 62 78 94 110 126 142 158 174 190 206 222 238 254Broadcast 15 31 47 63 79 95 111 127 143 159 175 191 207 223 239 255


ลองฝึ3กต%วิอย.างต.อไปั192.168.10.0 = Network address255.255.255.248 = Subnet mask


จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? 23 – 2 = 6 host

subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 248 = 0, 8, 16, 24, 32, 40, 48, 56, 64, 72, 80, 88, 96, 104, 112, 120, 128, 136, 144, 152, 160, 168, 176, 184, 192, 200, 208, 216, 224, 232, 240, และ 248



ลองด6ตารางต.อไปัน็�/ แสำดงบาง subnet (4 subnet แรก และ 4

subnet สำ-ดท�าย เท.าน็%/น็), host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast address

สำาหร%บ mask 255.255.255.248 ใน็ Class CSubnet 0 8 16 24 ... 224 232 240 248First host 1 9 17 25 ... 225 233 241 249Last host 6 14 22 30 … 230 238 246 254Broadcast 7 15 23 31 … 231 239 247 255

Cisco ได�เล�งเห�น็วิ.าคน็สำ.วิน็ใหญ.ไม.สำามารถท.องสำ6ตรค6ณแม. 16 ได� ด%งน็%/น็จ(งเปั4น็การยากใน็การค�น็หา subnet ท��ใช�งาน็ได�, host และ broadcast address ใน็ mask 255.255.255.240

ของ Class C และจะเปั4น็การด�มากถ�าค-ณสำามารถเร�ยน็ร6 � mask น็�/ได�



อ�กหน็(�งต%วิอย.าง192.168.10.0 = Network address255.255.255.252 = Subnet mask

จั#านื้วนื้ subnet? 64

จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? 2

subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 0, 4, 8, 12, …, 252

broadcast address ข้องแต�ลุะ subnet? จาน็วิน็เต�มก.อน็ค.า subnet ต.อไปั

หัมายเลุข้ host ท��ใช้�งานื้ได้�? ค,อหมายเลขระหวิ.าง subnet

address และ broadcast address

ลองด6ตารางต.อไปัน็�/ แสำดงบาง subnet (4 subnet แรก และ 4

subnet สำ-ดท�าย เท.าน็%/น็), host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast address

สำาหร%บ mask 255.255.255.252 ใน็ Class CSubnet 0 4 8 12 … 240 244 248 252First host 1 5 9 13 … 241 45 249 253Last host 2 6 10 14 … 242 246 250 254Broadcast 3 7 11 15 … 243 247 251 255

เราควรใช้� mask ท��ม�ได้�แค� 2 host จัร"งหัร�อ?

ค-ณค,อผ6�ด6แลระบบเน็�ตเวิ�ร�กให�ก%บ Acme Corporation ใน็ San

Francisco ท��ม� WAN links เปั4น็โหลๆ เช,�อมต.ออย6.ก%บบร�ษ%ทสำาขาของค-ณ และตอน็น็�/ network ของค-ณเปั4น็แบบ classful ซึ่(�งหมายถ(งม� subnet mask

เด�ยวิก%น็ใน็แต.ละ host และ router interface เม,�อค-ณได�อ.าน็เร,�อง classless

routing ซึ่(�งค-ณสำามารถใช� mask ท��ม�ขน็าดแตกต.างก%น็ได� แต.ไม.ร6 �วิ.าจะใช�อะไรต.อแบบ point-to-point ก%บ WAN links ของค-ณแล�วิ ค-ณค�ดวิ.า 255.255.255.252 (/30) จะม�ปัระโยชน็�ใน็สำถาน็การณ�เช.น็น็�/หร,อไม.?

ใช.แล�วิ mask น็�/จะเปั4น็ปัระโยชน็�อย.างมากสำาหร%บ WAN

ถ�าค-ณใช� mask แบบ 255.255.255.0 แล�วิ แต.ละ network จะม� 254


ฝึ5กแบ�ง subnet ในื้สมอง : Class C Address เปั4น็เร,�องง.ายมากท��จะแบ.ง subnet ใน็สำมอง ถ(งแม�วิ.าค-ณอาจจะไม.เช,�อ

แต.ผ6�เข�ยน็จะแสำดงให�ด6 และก�ไม.ใช.เร,�องยากเลยด�วิย ลองด6ต%วิอย.างต.อไปัน็�/ 192.168.10.33 = Node address 255.255.255.224 = Subnet maskอ%น็ด%บแรก เรามาหา subnet และ broadcast address ของ IP

address ข�างต�น็ ค-ณสำามารถหาคาตอบได�โดยการตอบคาถามท�� 3 ใน็ 5 คาถามหล%ก: 256 – 224 = 0, 32, 64 ซึ่(�ง address ท�� 33 อย6.ระหวิ.าง 2 subnet ค,อ 32 และ 64 แสำดงวิ.าต�องเปั4น็สำ.วิน็หน็(�งของ subnet 192.168.10.32 ซึ่(�งม� subnet ถ%ดไปัเปั4น็ 64 ด%งน็%/น็ broadcast address ของ subnet 32 ก�ค,อ 63

(จาไวิ�วิ.า broadcast address ของ subnet จะเปั4น็เลขจาน็วิน็เต�มก.อน็ subnet

ถ%ดไปั) และม�ช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได�ค,อ 33 – 62 (ต%วิเลขระหวิ.าง subnet และ broadcast address) จะเห�น็วิ.าเปั4น็เร,�องท��ง.ายมาก

ต.อไปั ลองอ�กหน็(�งต%วิอย.าง แบ.ง subnet ของ address ใน็ Class C 192.168.10.33 = Node address 255.255.255.240 = Subnet maskIP address ข�างต�น็เปั4น็สำมาช�กของ subnet และ broadcast address

ใด: 256 – 240 = 0, 16, 32, 48 ซึ่(�ง address ท�� 33 อย6.ระหวิ.าง 2 subnet

ค,อ 32 และ 48 แสำดงวิ.าต�องเปั4น็สำ.วิน็หน็(�งของ subnet 192.168.10.32 และม� broadcast address ค,อ 47 (subnet ถ%ดไปัเปั4น็ 48) และม�ช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได�ค,อ 33 – 46 (ต%วิเลขระหวิ.าง subnet และ broadcast address)

ต.อไปั เราจะลองทาต%วิอย.างถ%ดไปัอ�กค-ณม� node address หมายเลข 192.168.10.174 และม� mask เปั4น็

255.255.255.240 ให�หาช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได�mask ค,อ 240 ด%งน็%/น็ 256 – 240 = 16 น็��ค,อขน็าดบล�อกท��เราได� จากน็%/น็

ก�ทาการบวิก 16 ไปัเร,�อยๆ จน็ผ.าน็ host address ท�� 174 โดยเร��มท�� 0 ซึ่(�งน็%�น็ค,อ 0, 16, 32, 48, 64, 80, 96, 112, 128, 144, 160, 176 ซึ่(�งจะเห�น็ได�วิ.า host address 174 อย6.ระหวิ.าง 160 และ 176 ด%งน็%/น็หมายเลข subnet

address ค,อ 160 และ broadcast address ค,อ 175 ม�หมายเลข host ท��ใช�งาน็ได�ค,อ 161 – 174

อ�กสำ%กข�อ น็��เปั4น็ข�อท��ง.ายท��สำ-ดใน็สำ.วิน็ของ Class C 192.168.10.17 = Node address 255.255.255.252 = Subnet maskIP address ข�างต�น็เปั4น็สำมาช�กของ subnet และ broadcast address

ใด: 256 – 252 = 0, 4, 8, 12, 16, 20, … ซึ่(�ง host address อย6.ระหวิ.าง


subnet 16 และ 20 แสำดงวิ.า subnet ค,อ 192.168.10.16 ม� broadcast

address ค,อ 19 และม�ช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได�ค,อ 17 – 18

ตอน็น็�/ค-ณได�ศั(กษาการแบ.ง subnet สำาหร%บ Class C ท%/งหมดเปั4น็ท��เร�ยบร�อยแล�วิ ต.อไปัเราจะไปัทาการแบ.ง subnet สำาหร%บ Class B แต.ก.อน็หน็�าน็�/ ผ6�เข�ยน็ขอทบทวิน็เร,�องราวิท%/งหมดอย.างรวิดเร�วิ

เราร1�อะไรบ�าง ? ตอน็น็�/ค-ณสำามารถน็าสำ��งท��ค-ณได�เร�ยน็ร6 �ไปัใช�งาน็ได�แล�วิ และเร��มจดจาได�แล�วิ

ด�วิย น็��เปั4น็สำ.วิน็ท��ด�ท��สำ-ดท��ผ6�เข�ยน็น็ามาใช�ใน็การเร�ยน็การสำอน็เปั4น็ปั? ม%น็จะช.วิยให�ค-ณทาการแบ.ง subnet ได�ง.ายข(/น็มาก

เม,�อค-ณเห�น็ subnet mask หร,อ เคร,�องหมาย slash (CIDR) ค-ณควิรจะร6 �สำ��งเหล.าน็�//25 เราร6 �อะไรบ�างเก��ยวิก%บ /25?

128 mask บ�ต 1 จาน็วิน็ 1 บ�ต บ�ต 0 จาน็วิน็ 7 บ�ต (10000000)

บล�อกขน็าด 128

2 subnet แต.ละ subnet ม� 126 host

/26 เราร6 �อะไรบ�างเก��ยวิก%บ /26? 192 mask บ�ต 1 จาน็วิน็ 2 บ�ต บ�ต 0 จาน็วิน็ 6 บ�ต (11000000)



/27 เราร6 �อะไรบ�างเก��ยวิก%บ /27? 224 mask บ�ต 1 จาน็วิน็ 3 บ�ต บ�ต 0 จาน็วิน็ 5 บ�ต (11100000)



/28 เราร6 �อะไรบ�างเก��ยวิก%บ /28? 240 mask บ�ต 1 จาน็วิน็ 4 บ�ต บ�ต 0 จาน็วิน็ 4 บ�ต บล�อกขน็าด 16


/29 เราร6 �อะไรบ�างเก��ยวิก%บ /29? 248 mask บ�ต 1 จาน็วิน็ 5 บ�ต บ�ต 0 จาน็วิน็ 3 บ�ต


บล�อกขน็าด 8 32 subnet แต.ละ subnet ม� 6 host

/30 เราร6 �อะไรบ�างเก��ยวิก%บ /30? 252 mask บ�ต 1 จาน็วิน็ 6 บ�ต บ�ต 0 จาน็วิน็ 2 บ�ต บล�อกขน็าด 4 64 subnet แต.ละ subnet ม� 2 host

ไม.สำาค%ญวิ.า address ของค-ณอย6.ใน็ Class A, Class B หร,อ Class C

เพื่ราะ mask /30 จะม� host เพื่�ยงแค. 2 host เสำมอ ซึ่(�ง mask น็�/เหมาะสำมอย.างมากใน็การน็าไปัใช�งาน็สำาหร%บการเช,�อมต.อแบบ point-to-point

ถ�าค-ณสำามารถจาใน็เร,�อง เราร6 �อะไรบ�าง“ ?” น็�/ได� ม%น็จะเปั4น็ปัระโยชน็�มากใน็ช�วิ�ตปัระจาวิ%น็ท%/งใน็ด�าน็การทางาน็หร,อการเร�ยน็ พื่ยายามอ.าน็ออกเสำ�ยงมาด%งๆ ม%น็อาจจะช.วิยให�ค-ณจาได�ง.ายข(/น็ ผ6�ร .วิมงาน็อาจจะไม.เข�าใจใน็สำ��งท��ค-ณทา แต.เขาจะพื่บวิ.าค-ณม�ควิามสำามารถใน็ด�าน็เน็�ตเวิ�ร�กเพื่��มข(/น็ และถ�าค-ณย%งไม.ได�ทางาน็ใน็วิงการด�าน็เน็�ตเวิ�ร�ก แต.ค-ณกาล%งศั(กษาอย6. ค-ณอาจจะค�ดวิ.าผ6�อ,�น็มองวิ.าค-ณร6 �มากเก�น็ไปั แต.เขาจะเข�าใจเองใน็สำ%กวิ%น็

น็��เปั4น็สำ��งท��จะช.วิยค-ณได�มาก น็%�น็ค,อการเข�ยน็ข�อม6ลเหล.าน็�/ลงบน็แผ.น็กระดาษ แล�วิลองฝึ3กฝึน็ ค-ณอาจจะปัระหลาดใจท��ค-ณสำามารถทาการแบ.ง subnet ได�อย.างรวิดเร�วิ หากค-ณสำามารถจดจาขน็าดของบล�อกต.างๆ ได� จากใน็สำ.วิน็ของ เราร6 �อะไรบ�าง“ ?”

การแบ�ง subnet ส#าหัร�บ address ในื้ Class B ก.อน็ท��เราจะเข�าไปัศั(กษาใน็เร,�องน็�/ ตอน็น็�/ลองมาด6 subnet mask

ท%/งหมดท�� Class B สำามารถเปั4น็ไปัได� สำ%งเกตวิ.าเราม� subnet mask ท��เปั4น็ไปัได�หลายช-ดมากกวิ.า Class C

255.255.0.0 (/16)255.255.128.0 (/17) 255.255.255.0 (/24)255.255.192.0 (/18) 255.255.255.128 (/25)255.255.224.0 (/19) 255.255.255.192 (/26)255.255.240.0 (/20) 255.255.255.224 (/27)255.255.248.0 (/21) 255.255.255.240 (/28)255.255.252.0 (/22) 255.255.255.248 (/29)255.255.254.0 (/23) 255.255.255.252 (/30)


เราร6 �วิ.าใน็เน็�ตเวิ�ร�ก Class B ม�บ�ตวิ.างสำาหร%บเปั4น็ host address อย6. 16 บ�ต น็%�น็หมายควิามวิ.าเราสำามารถใช�ได�ถ(ง 14 บ�ตใน็การทา subnet (เพื่ราะเราต�องสำงวิน็ 2 บ�ตท�ายไวิ�เปั4น็ host address) โดย /16 หมายควิามวิ.าค-ณไม.ต�องทาการแบ.ง subnet สำาหร%บ Class B เพื่��มอ�ก แต.เปั4น็ mask เร��มต�น็ท��ค-ณสำามารถใช�งาน็ได�อย6.แล�วิ

กระบวิน็การแบ.ง subnet ใน็ Class B ค.อน็ข�างง.ายเหม,อน็ก%บ Class

C ยกเวิ�น็แต.วิ.าค-ณม� host บ�ต เพื่��มข(/น็มา และค-ณกาล%งเร��มต�น็ใน็ octet ท�� 3Class B เพื่�ยงแต.ใช�หมายเลข subnet เด�มก%บ octet ท�� 3 ซึ่(�งปักต�

แล�วิใน็ Class C ค-ณน็าไปัใช�ก%บ octet ท�� 4 แต.ม�สำ.วิน็ของเน็�ตเวิ�ร�กท��เปั4น็ 0

และ สำ.วิน็ท��เปั4น็ 255 ซึ่(�งเปั4น็สำ.วิน็ของ broadcast ใน็ octet ท�� 4 โดยตารางด�าน็ล.างน็�/แสำดงต%วิอย.างช.วิงของ host ใน็ 2 subnet ใน็ Class B ซึ่(�งม� subnet mask เปั4น็ /20

First 16.0 32.0Second 31.255 47.255

เพื่�ยงแค.เพื่��มจาน็วิน็ host ท��ใช�งาน็ได�ระหวิ.างจาน็วิน็เท.าน็%/น็เอง ค-ณเข�าใจใช.ไหม?

ต�วอย�างแบบฝึ5กหั�ด้การแบ�ง subnet : Address แบบ Class B สำ.วิน็น็�/จะทาให�ค-ณม�โอกาสำใน็การฝึ3กการแบ.ง subnet ใน็ Class B ผ6�

เข�ยน็ต�องกล.าวิวิ.าน็��เปั4น็การแบ.ง subnet ท��เหม,อน็ก%บ Class C ยกเวิ�น็เราเร��มใน็ octet ท�� 3 แต.ใช�เลขเหม,อน็เด�ม

ต�วอย�างแบบฝึ5กหั�ด้ #1B: 255.255.128.0 (/17)172.16.0.0 = Network address255.255.128.0 = Subnet mask

จั#านื้วนื้ subnet? 21 = 2 (เหม,อน็ก%บ Class C)

ตามท��ค-ณได�สำ%งเกตวิ.าค.าของ subnet ม�ร6ปัแบบซึ่/าก%น็อย6.หร,อไม.? ใช.แล�วิ น็%�น็ค,อสำ��งท��ผ6�เข�ยน็จะแสำดงให�เห�น็วิ.าค-ณสำามารถจารห%สำ binary-to-decimal ใน็บทก.อน็หน็�าน็�/ได� เน็,�องจาก subnet

mask bit เร��มต�น็จากทางซึ่�ายไปัทางขวิา และไม.สำามารถข�ามบ�ตได� ด%งน็%/น็ต%วิเลขจ(งเหม,อน็ก%น็ โดยท��ไม.สำน็ใจใน็แต.ละ class ด%งน็%/น็ค-ณควิรจดจาร6ปัแบบต%วิเลขด�วิย

ต%วิอย.างก.อน็หน็�าน็�/เปั4น็จร�งเฉพื่าะค.า subnet mask ถ(งเพื่�ยงแค. /24 และหล%งจากน็%/น็การแบ.งจะเปั4น็เหม,อน็ก%บใน็ Class C


จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? 215 – 2 = 32,766 (7 บ�ตใน็ octet

ท�� 3 และอ�ก 8 บ�ตใน็ octet ท�� 4)

subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 128 = 128: 0, 128 จาไวิ�วิ.าการทา subnet เร��มใน็ octet ท�� 3 ด%งน็%/น็หมายเลข subnet address ก�จะต�องเปั4น็ 0.0 และ 128.0 อย.างท��จะแสำดงใน็ตารางข�างล.าง



ตารางด�าน็ล.างแสำดง subnet ท��ใช�งาน็ได�ท%/ง 2 subnet รวิมท%/งช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast address ของแต.ละ subnet

Subnet 0.0 128.0First host 0.1 128.1Last host 127.254 255.254Broadcast 127.255 255.255

สำ%งเกตวิ.าเราเพื่�ยงแค.เพื่��มค.าต�าสำ-ดและสำ6งสำ-ดใน็ octet ท�� 4 เข�ามาใน็คาตอบ เพื่�ยงเท.าน็�/จะเห�น็วิ.าวิ�ธี�การก�จะเปั4น็เช.น็เด�ยวิก%น็ก%บใน็การแบ.ง subnet

ของ Class C และย%งพื่บอ�กวิ.าเราพื่(�งจะใช�ต%วิเลขเด�ยวิก%น็ใน็ octet ท�� 3 เพื่�ยงแต.เพื่��ม 0 และ 255 เข�ามาใน็ octet ท�� 4 ง.ายมากใช.ไหมล.ะ?? ผ6�เข�ยน็ไม.สำามารถบรรยายได�ท%/งหมด ท��จร�งแล�วิม%น็ไม.ได�ยากเลย ต%วิเลขก�ไม.ได�เปัล��ยน็ เพื่�ยงแต.ใช�ใน็ต.าง octet เท.าน็%/น็


จั#านื้วนื้ subnet? 22 = 4

จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? 214 – 2 = 16,382 (6 บ�ตใน็ octet

ท�� 3 และอ�ก 8 บ�ตใน็ octet ท�� 4)

subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 192 = 64: 0, 64, 128,

192 จาไวิ�วิ.าการทา subnet เร��มใน็ octet ท�� 3 ด%งน็%/น็หมายเลข subnet

address ก�จะต�องเปั4น็ 0.0, 64.0, 128.0 และ 192.0 อย.างท��จะแสำดงใน็ตารางข�างล.าง




ตารางด�าน็ล.างแสำดง subnet ท��ใช�งาน็ได�ท%/ง 4 subnet รวิมท%/งช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast address ของแต.ละ subnet

Subnet 0.0 64.0 128.0 192.0First host 0.1 64.1 128.1 192.1Last host 63.254 127.254 191.254 255.254Broadcast 63.255 127.255 191.255 255.255

อ�กแล�วิ น็��ก�เหม,อน็ก%บใน็ Class C เราแค.เพื่��ม 0 และ 255 ใน็ octet ท�� 4 ใน็แต.ละ subnet ท��แบ.งใน็ octet ท�� 3



จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? 212 – 2 = 4,094

subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 240 = 16: 0, 16, 32,

48, …, 240 สำ%งเกตวิ.าจะเหม,อน็ก%บต%วิเลขใน็ mask 240 ของ Class C ซึ่(�งเราจะน็าไปัใสำ.ใน็ octet ท�� 3 แล�วิใสำ. 0 และ 255 ใน็ octet ท�� 4



ตารางด�าน็ล.างแสำดง subnet ท��ใช�งาน็ได� 4 subnet แรก รวิมท%/งช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast address ของแต.ละ subnet ของ mask 255.255.240.0 ใน็ Class B

Subnet 0.0 16.0 32.0 48.0First host 0.1 16.1 32.1 48.1Last host 15.254 31.254 47.254 63.254Broadcast 15.255 31.255 47.255 63.255



จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? 29 – 2 = 510

subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 254 = 2: 0, 2, 4, 6, 8, …, 254




ตารางด�าน็ล.างแสำดง subnet ท��ใช�งาน็ได� 5 subnet แรก รวิมท%/งช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast address ของแต.ละ subnet ของ mask 255.255.254.0 ใน็ Class B

Subnet 0.0 2.0 4.0 6.0 8.0First host 0.1 2.1 4.1 6.1 8.1Last host 1.254 3.254 5.254 7.254 9.254Broadcast 1.255 3.255 5.255 7.255 9.255

ต�วอย�างแบบฝึ5กหั�ด้ #5B: 255.255.255.0 (/24)

อาจฟั�งด6ข%ดก%บควิามร6 �สำ(ก การท�� 255.255.255.0 ถ6กน็ามาใช�ก%บเน็�ตเวิ�ร�ก Class B จะไม.เร�ยกวิ.า Class B ท��ม� subnet mask เปั4น็ Class

C ซึ่(�งเปั4น็เร,�องท��แปัลกมากท��หลายคน็ท��ได�เห�น็ subnet mask น็�/ถ6กใช�งาน็ก%บ Class B และค�ดวิ.าเปั4น็ subnet mask ของ Class C แต.น็��เปั4น็ subnet

mask ของ Class B โดยม�บ�ตท��ใช�ใน็การทา subnet ถ(ง 8 บ�ต ซึ่(�งม%น็ค.อน็ข�างแตกต.างอย.างมากจาก mask ใน็ Class C เพื่ราะการแบ.ง subnet น็�/ค.อน็ข�างง.าย

172.16.0.0 = Network address255.255.255.0 = Subnet mask



subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 255 = 1: 0, 1, 2, 3, …, 255



ตารางด�าน็ล.างแสำดง subnet ท��ใช�งาน็ได� 4 subnet แรก และ 2

subnet สำ-ดท�าย รวิมท%/งช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast

address ของแต.ละ subnet ของ mask 255.255.255.0 ใน็ Class BSubnet 0.0 1.0 2.0 3.0 … 254.0 255.0First host 0.1 1.1 2.1 3.1 … 254.1 255.1Last host 0.254 1.254 2.254 3.254 … 254.254 255.254Broadcast 0.255 1.255 2.255 3.255 … 254.255 255.255


น็��เปั4น็หน็(�งใน็ subnet mask ท��ยากท��สำ-ดท��ค-ณสำามารถทาได� และท��แย.ก�ค,อ ม%น็เปั4น็ subnet ท��ด�มากๆใน็การใช�งาน็เพื่ราะม%น็สำามารถสำร�าง subnet ได�


มากกวิ.า 500 subnet และม� host ให�ใช�ถ(ง 126 host ต.อ subnet ซึ่(�งถ,อวิ.าเปั4น็อ%ตราสำ.วิน็ท��ด�มาก ด%งน็%/น็จ(งไม.ควิรมองข�ามไปั




subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? ตอน็น็�/ น็��เปั4น็สำ.วิน็ท��สำาค%ญมาก เน็,�องจาก 256 – 255 = 1: 0, 1, 2, 3, … สำาหร%บใน็ octet ท�� 3 แต.ค-ณอย.างล,มวิ.าตอน็น็�/ม�บ�ตท��เปั4น็ subnet อ�ก 1 บ�ตใน็ octet ท�� 4 ด�วิย แต.วิ.าย%งจาการแบ.ง subnet ใน็ Class C ท��ม�บ�ต 1 เพื่�ยง 1 ต%วิได�หร,อไม.? (ถ�าค-ณจาได� จะทาให�สำ.วิน็น็�/ง.ายข(/น็มาก) ค-ณจะได� 2 subnet ใน็แต.ละ 1 subnet bit ใน็ octet ท�� 3 ด%งน็%/น็จะได� 512 subnet ต%วิอย.างเช.น็ octet ท�� 3 แสำดง subnet เปั4น็ 3 อ�ก 2 subnet น็%/น็ก�ค,อ 3.0 และ 3.128



ตารางด�าน็ล.างแสำดงวิ�ธี�ท��ค-ณจะสำร�าง subnet, host ท��ใช�งาน็ได�, และ broadcast address โดยใช� subnet mask 255.255.255.128 ใน็ Class B (จะแสำดงเฉพื่าะ 8 subnet แรก และ 2 subnet สำ-ดท�าย)

Subnet 0.0 0.128 1.0 1.128 2.0 2.128 3.0 3.128 … 255.0 255.128First host 0.1 0.129 1.1 1.129 2.1 2.129 3.1 3.129 … 255.1 255.129Last host 0.126 0.254 1.126 1.254 2.126 2.254 3.126 3.254 … 255.126 255.254Broadcast 0.127 0.255 1.127 1.255 2.127 2.255 3.127 3.255 …

255.127 255.255


ตอน็น็�/การแบ.ง subnet ใน็ Class B น็.าจะเร��มง.ายข(/น็แล�วิ เน็,�องจาก 3

octet แรกม� mask เปั4น็ 255 ท%/งหมด ด%งน็%/น็หมายเลขใน็ 3 octet แรกก�จะเปั4น็ subnet address ท%/งหมด อย.างไรก�ด�ตอน็น็�/เราม�หมายเลข subnet ใน็ octet ท�� 4 ด�วิย เราสำามารถแบ.ง subnet ใน็ octet น็�/ได�คล�ายๆก%บใน็ Class

C ลองด6ก%น็เลย





subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 192 = 64: หมายเลข subnet ถ6กแสำดงใน็ตารางด�าน็ล.าง ร6 �สำ(กค-�น็ตาบ�างหร,อไม.



ตารางด�าน็ล.างแสำดง 8 subnet แรกท��ใช�งาน็ได� รวิมท%/งช.วิงของ host

และ broadcast address Subnet 0.0 0.64 0.128 0.192 1.0 1.64 1.128 1.192First host 0.1 0.65 0.129 0.192 1.1 1.65 1.129 1.193Last host 0.62 0.126 0.190 0.254 1.62 1.126 1.190 1.254Broadcast 0.63 0.127 0.191 0.255 1.63 1.127 1.191 1.255

สำ%งเกตวิ.าใน็แต.ละค.าของ subnet ใน็ octet ท�� 3 ค-ณจะได� subnet 0,

64, 128 และ 192 ใน็ octet ท�� 4


น็��ก�ใช�วิ�ธี�เด�ยวิก%น็ก%บ subnet mask ก.อน็หน็�าน็�/ ยกเวิ�น็ เราจะม� subnet มากข(/น็ และ host ต.อ subnet ลดลงเท.าน็%/น็




subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? 256 – 224 = 32: 0, 32, 64, 96, 128, 160, 192, 224




ตารางด�าน็ล.างแสำดง 8 subnet แรกท��ใช�งาน็ได�Subnet 0.0 0.32 0.64 0.96 0.128 0.160 0.192 0.224First host 0.1 0.33 0.65 0.97 0.129 0.161 0.193 0.225Last host 0.30 0.62 0.94 0.126 0.158 0.190 0.222 0.254Broadcast 0.31 0.63 0.95 0.127 0.159 0.191 0.223 0.255

ตารางด�าน็ล.างแสำดง 8 subnet สำ-ดท�ายท��ใช�งาน็ได�Subnet 255.0 255.32 255.64 255.96 255.128 255.160 255.192

255.224First host 255.1 255.33 255.65 255.97 255.129 255.161 255.193

255.225Last host 255.30 255.62 255.94 255.126 255.158 255.190 255.222

255.254Broadcast 255.31 255.63 255.95 255.127 255.159 255.191 255.223

255.255

ฝึ5กแบ�ง subnet ในื้สมอง : Class B Address บ�าหร,อเปัล.า??? ให�แบ.ง subnet ก%บ address ของ Class B ใน็

ห%วิ??? ม%น็น็.าจะง.ายกวิ.าก%น็ถ�าให�เข�ยน็ออกมา แต.ผ6�เข�ยน็ไม.ได�ล�อเล.น็ จะลองแสำดงให�ด6ค#าถาม : จงหา subnet และ broadcast address ของ IP address 172.16.10.33 – 255.255.255.224 (/27) ค#าตอบ : ถ�าเราสำน็ใจเฉพื่าะ octet ท�� 4 จะได� 256 – 224 = 32: 32 +

32 = 64 น็%�น็ไง 33 อย6.ระหวิ.าง 32 และ 64 อย.างไรก�ด� จาไวิ�วิ.า octet ท�� 3 ก�เปั4น็สำ.วิน็ท��ถ6กพื่�จารณาใน็การแบ.ง subnet ด�วิย ด%งน็%/น็ คาตอบจ(งควิรเปั4น็ subnet ท�� 10.32 และม� broadcast address เปั4น็ 10.63 เน็,�องจาก 10.64 เปั4น็ subnet ถ%ดไปั เห�น็ไหมล.ะ วิ.าง.ายมากจร�งๆค#าถาม : จงหา subnet และ broadcast address ของ IP address 172.16.66.10 – 255.255.192.0 (/18)


ค#าตอบ : ถ�าเราสำน็ใจเฉพื่าะ octet ท�� 3 แทน็ จะได� 256 – 192 = 64: 0,

64, 128 ด%งน็%/น็จะได� subnet ค,อ 172.16.64.0 และม� broadcast

address เปั4น็ 172.16.127.255 เพื่ราะ 128.0 เปั4น็ subnet ถ%ดไปัค#าถาม : จงหา subnet และ broadcast address ของ IP address172.16.50.10 – 255.255.224.0 (/19) ค#าตอบ : 256 – 224 = 32: 0, 32, 64 ด%งน็%/น็ จะได� subnet ค,อ 172.16.32.0 และม� broadcast address เปั4น็ 172.16.63.255 เพื่ราะ 64.0 เปั4น็ subnet ถ%ดไปัค#าถาม : จงหา subnet และ broadcast address ของ IP address 172.16.46.255 – 255.255.240.0 (/20)ค#าตอบ : 256 – 240 = 16: เราสำน็ใจก%น็ท�� octet ท�� 3 ค,อ 0, 16, 32,

48 น็%�น็ค,อ จะได� subnet address ค,อ 172.16.32.0 และม� broadcast

address เปั4น็ 172.16.47.255 เพื่ราะ 48.0 เปั4น็ subnet ถ%ดไปั และแน็.น็อน็วิ.า 172.16.46.255 ก�เปั4น็หมายเลข host ท��ใช�งาน็ได�ค#าถาม : จงหา subnet และ broadcast address ของ IP address 172.16.45.14 – 255.255.255.252 (/30) ค#าตอบ : octet ท��ต�องพื่�จารณาค,อ octet ท�� 4 จะได� 256 – 252 = 0,

4, 8, 12, 16 ด%งน็%/น็ subnet ค,อ 172.16.45.12 และม� broadcast

address เปั4น็ 172.16.42.15 เพื่ราะ subnet ถ%ดไปัค,อ 172.16.42.16

ค#าถาม : จงหา subnet และ broadcast address ของ host 172.16.88.255/20ค#าตอบ : /20 ค,ออะไร ถ�าค-ณไม.ร6 �คาตอบ ค-ณก�ไม.สำามารถตอบคาถามน็�/ได� สำร-ปัวิ.า /20 ก�ค,อ 255.255.240.0 ซึ่(�งจะให�บล�อกขน็าด 16 ใน็ octet ท�� 3

และไม.ม� subnet บ�ตอย6.ใน็ octet ท�� 4 แสำดงวิ.าคาตอบต�องเปั4น็ 0 และ 255

ใน็ octet ท�� 4 จะได� 0, 16, 32, 48, 64, 80, 96, … และน็��เอง 88 อย6.ระหวิ.า 80 และ 96 ด%งน็%/น็จะได� subnet 80.0 และ broadcast address

เปั4น็ 95.255

ค#าถาม : เราเตอร�ได�ร%บแพื่กเกตจาก interface ด�วิย address ปัลายทางเปั4น็ 172.16.46.191/26 ถามวิ.าเราเตอร�จะทาอย.างไรก%บแพื่กเกตน็�/ค#าตอบ : เราเตอร�จะท�/งข�อม6ล ค-ณร6 �หร,อไม.วิ.าเพื่ราะเหต-ใด? เน็,�องจาก 172.16.46.191/26 น็%/น็ม� mask เปั4น็ 255.255.255.192 ซึ่(�งให�ขน็าดของบล�อกเปั4น็ 64 เราจะได� subnet เปั4น็ 0, 64, 128, 192 ซึ่(�ง 191 เปั4น็


broadcast address ของ subnet 128 ซึ่(�งโดยค.ากาหน็ดเร��มต�น็แล�วิ เราเตอร�จะทาการท�/งข�อม6ลแพื่กเกต broadcast ท%/งหมด

การแบ�ง subnet ส#าหัร�บ address ในื้ Class A การแบ.ง subnet ใน็ Class A ก�ไม.ได�แตกต.างไปัจาก Class B หร,อ

Class C เพื่�ยงแต.วิ.าม�บ�ตให�ใช�งาน็ได� 24 บ�ตแทน็ท��จะเปั4น็ 16 บ�ต เหม,อน็ Class B หร,อ 8 บ�ต เหม,อน็ Class C

ลองเร��มต�น็ด�วิยรายการ mask ท%/งหมดใน็ class A

255.0.0.0 (/8)255.128.0.0 (/9) 255.255.240.0 (/20)255.192.0.0 (/10) 255.255.248.0 (/21)255.224.0.0 (/11) 255.255.252.0 (/22)255.240.0.0 (/12) 255.255.254.0 (/23)255.248.0.0 (/13) 255.255.255.0 (/24)255.252.0.0 (/14) 255.255.255.128 (/25)255.254.0.0 (/15) 255.255.255.192 (/26)255.255.0.0 (/16) 255.255.255.224 (/27)255.255.128.0 (/17) 255.255.255.240 (/28)255.255.192.0 (/18) 255.255.255.248 (/29)255.255.224.0 (/19) 255.255.255.252 (/30)

น็��แหละ ค-ณต�องสำงวิน็ไวิ�อย.างน็�อย 2 บ�ตเพื่,�อใช�ใน็การกาหน็ด host

และผ6�เข�ยน็หวิ%งวิ.าค-ณคงจะเห�น็ร6ปัแบบแล�วิ จาไวิ�วิ.าเรากาล%งจะทาใน็สำ��งเด�ยวิก%บท��เคยทาใน็ Class B หร,อ Class C เราสำามารถเพื่��มจาน็วิน็ host bit ได�อย.างง.ายๆ โดยใช�หมายเลข subnet เหม,อน็ก%บใน็ Class B หร,อ Class C แต.เราจะเร��มใน็ octet ท�� 2

ต�วอย�างแบบฝึ5กหั�ด้การแบ�ง subnet : Address แบบ Class A เวิลาค-ณมอง IP address และ subnet mask ค-ณต�องสำามารถ

แยกแยะบ�ตท��ใช�เปั4น็ subnet และบ�ตท��ใช�ระบ- host ได� น็��เปั4น็เร,�องจาเปั4น็ ถ�าค-ณย%งไม.สำามารถเข�าใจเร,�องน็�/ กร-ณากล%บไปัศั(กษาใน็สำ.วิน็ IP address ใหม.ใน็ บทท�� 2 ซึ่(�งได�แสำดงวิ�ธี�การหาควิามแตกต.างระหวิ.างบ�ตท��เปั4น็ subnet และ host ไวิ�แล�วิ จะช.วิยให�ค-ณเข�าใจได�ช%ดเจน็ย��งข(/น็

ต�วอย�างแบบฝึ5กหั�ด้ #1A: 255.255.0.0 (/16)


address ใน็ Class A ม� mask เร��มต�น็เปั4น็ 255.0.0.0 ซึ่(�งม�บ�ตสำาหร%บทา subnet 22 บ�ต จน็ถ(งบ�ตท��ต�องเหล,อไวิ� 2 บ�ตเพื่,�อใช�กาหน็ด host

ซึ่(�ง mask 255.255.0.0 ใน็ Class A ใช� subnet bit จาน็วิน็ 8 บ�ต จั#านื้วนื้ subnet? 28 = 256

จั#านื้วนื้ host ต�อ subnet? 216 – 2 = 65,534

subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? octet ท��น็.าสำน็ใจค,อ octet ท�� 2 ซึ่(�งจะได� 256 – 255 = 1: 0, 1, 2, 3, … ซึ่(�งจะได� subnet เปั4น็ 10.0.0.0,

10.1.0.0, 10.2.0.0, 1.3.0.0, … จน็ถ(ง 10.255.0.0



ตารางด�าน็ล.างแสำดง subnet ท��ใช�งาน็ได� 2 subnet แรก และ 2

subnet สำ-ดท�าย รวิมท%/งช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast

address ของเน็�ตเวิ�ร�ก 10.0.0.0 ใน็ private Class ASubnet 10.0.0.0 10.1.0.0 … 10.254.0.0 10.255.0.0First host 10.0.0.1 10.1.0.1 … 10.254.0.1 10.255.0.1Last host 10.0.255.254 10.1.255.254 … 10.254.255.254

10.255.255.254Broadcast 10.0.255.255 10.1.255.255 … 10.254.255.255

10.255.255.255

ต�วอย�างแบบฝึ5กหั�ด้ #2A: 255.255.240.0 (/20)

255.255.240.0 ม�บ�ตให�ใช�ทา subnet 12 บ�ต และอ�ก 12 บ�ตสำาหร%บใช�ระบ- host



subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? octet ท��น็.าสำน็ใจอย6.ท��ไหน็? 256 –

240 = 16 ทาให� subnet ใน็ octet ท�� 2 ม�บล�อกขน็าด 1 และ subnet ใน็ octet ท�� 3 เปั4น็ 0, 16, 32, …




ตารางด�าน็ล.างแสำดง subnet ท��ใช�งาน็ได� 3 subnet แรก และ subnet สำ-ดท�าย รวิมท%/งช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast

address ของแต.ละ subnetSubnet 10.0.0.0 10.0.16.0 10.0.32.0 … 10.255.240.0First host 10.0.0.1 10.0.16.1 10.0.32.1 … 10.255.240.1Last host 10.0.15.254 10.0.31.254 10.0.47.254 … 10.255.255.254Broadcast 10.0.15.255 10.0.31.255 10.0.47.255 … 10.255.255.255

ต�วอย�างแบบฝึ5กหั�ด้ #3A: 255.255.255.192(/26)

ลองฝึ3กทาอ�กหน็(�งต%วิอย.างโดยใช� octet ท�� 2, 3 และ 4 ใน็การทา subnet

จั#านื้วนื้ subnet? 218 = 262 ม 144


subnet ท��สามารถใช้�งานื้ได้�? ใน็ octet ท�� 2 และ 3 ม�ขน็าดบล�อกเปั4น็ 1 สำ.วิน็ octet ท�� 4 ม�ขน็าดบล�อกเปั4น็ 64



ตารางด�าน็ล.างแสำดง 4 subnet แรกท��ใช�งาน็ได� รวิมท%/ง host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast address ของ mask 255.255.255.192 ใน็ Class A

Subnet 10.0.0.0 10.0.0.64 10.0.0.128 10.0.0.192First host 10.0.0.1 10.0.0.65 10.0.0.129 10.0.0.193Last host 10.0.0.62 10.0.0.126 10.0.0.190 10.0.0.254Broadcast 10.0.0.63 10.0.0.127 10.0.0.191 10.0.0.255

ตารางด�าน็ล.างแสำดง 4 subnet สำ-ดท�ายท��ใช�งาน็ได� รวิมท%/ง host ท��ใช�งาน็ได� และ broadcast address

Subnet 10.255.255.0 10.255.255.64 10.255.255.128 10.255.255.192First host 10.255.255.1 10.255.255.65 10.255.255.129 10.255.255.193Last host 10.255.255.62 10.255.255.126 10.255.255.190 10.255.255.254Broadcast 10.255.255.63 10.255.255.127 10.255.255.191 10.255.255.255

ฝึ5กแบ�ง subnet ในื้สมอง : Class A Address อาจฟั�งเหม,อน็ยาก แต.ก�เช.น็เด�ยวิก%บ Class C และ Class B ต%วิเลขก�

เหม,อน็ก%น็ แต.เราจะเร��มใน็ octet ท�� 2 น็%�น็เปั4น็สำ��งท��ทาให�เราสำามารถทาการแบ.ง


น็�/ได�อย.างง.ายๆ ค-ณเพื่�ยงแต.ต�องเปั4น็ห.วิงเฉพื่าะ octet ท��ม�ขน็าดใหญ.ท��สำ-ด (โดยปักต�แล�วิจะเร�ยกวิ.า octet ท��สำน็ใจ) ต%วิอย.างเช.น็ 255.255.240.0 (/20)

ใน็เน็�ตเวิ�ร�ก Class A ซึ่(�งใน็ octet ท�� 2 จะม�บล�อกขน็าด 1 ด%งน็%/น็จาน็วิน็รายการใน็ octet ก�จะเปั4น็หมายเลข subnet ใน็ octet ท�� 3 ม� mask เปั4น็ 240 น็%�น็หมายควิามวิ.าเราม�บล�อกขน็าด 16 ซึ่(�งถ�า host ID ของค-ณเปั4น็ 10.20.80.30 ให�หา subnet, broadcast address, และช.วิงของ host

ท��ใช�งาน็ได�subnet ใน็ octet ท�� 2 ค,อ 20 ซึ่(�งม�บล�อกขน็าด 1 แต.ใน็ octet ท�� 3

ม�บล�อกขน็าด 16 ด%งน็%/น็เราจะน็%บได�เปั4น็ 0, 16, 32, 48, 64, 80, 96, …

(ตอน็น็�/ค-ณสำามารถท.องแม. 16 ได�แล�วิสำ�) น็��ทาให�เราได� subnet 10.20.80.0

และ broadcast เปั4น็ 10.20.95.255 เพื่ราะ subnet ถ%ดไปัค,อ 10.20.96.0 และช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได�ค,อ 10.20.80.1 จน็ถ(ง 10.20.95.254 และใช.แล�วิ น็��ไงค-ณสำามารถคาน็วิณได�ใน็ห%วิแล�วิ และค-ณสำามารถจาขน็าดของบล�อกได�อ�กด�วิย

ต.อไปั ลองฝึ3กอ�กหน็(�งต%วิอย.างHost IP: 10.1.3.65/23ก.อน็อ,�น็ ค-ณไม.สำามารถตอบคาถามน็�/ได�ถ�าค-ณไม.ร6 �วิ.า /23 ค,ออะไร ท��จร�ง

แล�วิก�ค,อ 255.255.254.0 ซึ่(�ง octet ท��สำน็ใจอย6.ใน็ octet ท�� 3 และ 256 –

254 = 2 ด%งน็%/น็ subnet ใน็ octet ท�� 3 ค,อ 0, 2, 4, 6, … และ host ใน็คาถามน็�/อย6.ใน็ subnet 2.0 และม� subnet ถ%ดไปัเปั4น็ 4.0 ด%งน็%/น็ broadcast address เปั4น็ 3.255 และ address ท��อย6.ระหวิ.าง 10.1.2.1

และ 10.1.3.254 ก�ค,อช.วิงของ host ท��ใช�งาน็ได�

3-1 พื้นฐานการทำ subnet

Documents