Մարդը կենդանական աշխարհիամենաբարձրագույն էակն է, հասարակական- քաղաքական, պատմական կյանքի և մշակույթիստեղծողը: Ավելի քան 2500 տարի առաջԱրիստոտելը գրել է, որ մարդըքաղաքական էակ է, մանավանդ, եթե նապետության քաղաքացին է: Արիստոտելըպետությունը դիտում է որպես մարդկանցշփման յուրահատուկ ձևերիղ մեկը:Այդշփումներից ամենակարևորըքաղաքական շփումն է:

Մարդ- անհատը քաղաքականբովանդակություն է ստանում անձ-

քաղաքացի լինելով: Մարդուանձնավորումը քաղաքացիությունձեռք բերելու հիմքն է: Իսկ քաղաքացինհասարակության լիիրավ ազատանդամ է, որն ակտիվորենմասնակցում է երկրի հասարակական-

քաղաքական կյանքին

Քաղաքագիտության մեջ անհատիհիմնահարցը դիտարկվում է հետևյալպարամետրերով.

• Անհատը, որպես մարդ, ունի հոգեֆիզիոլոգիական էմոցիոնալ, ինտելեկտուալառանձնահատկություն: Հենց այդ տեսանկյունից են սովորաբարհետազոտվում քաղաքական լիդերի անհատականությունը, ցույց տրվում նրաորոշիչ դերը մեծ քաղաքականության մեջ

• Անհատը, որպես պրոֆեսիոնալ խմբի, էթնիկական,

դասակարգային, էլիտաների, զանգվածների ներկայացուցիչ, ինչպես նաև որպես քաղաքական դերակատարությունիրականացնող:

• Անհատը, որպես քաղաքական և հասարակական կյանքի հարաբերականորենինքնուրույն և ակտիվ մասնակից, ունի բանականության և ընտրությանազատություն: Հենց այդ տեսանկյունով էլ մարդը փոխհամագործակցում էիշխանությունների հետ, կատարում է որոշակի քաղաքականպարտականություններ:

Մարդկանց կյանքում քաղաքականությունըպատմական զարգացման գործընթացում

միանշանակ չի եղել:

Հին դարերումմարդը

համարվել էքաղաքկան էակ

Միջինդարերում`կրոնական էակ

Վերածնությանդարաշրջանում`

բանական էակ

XXդ. նորիցառաջին պլանմղվեց մարդուքաղաքականէակ լինելուորակումը:

Անհատի և քաղաքականության բարդփոխհարաբերություններում առանձնանումեն երկու հիմնական միտումներ

- բնակչության լայն շրջաներիհետաքրքրության աճը

քաղաքականության նկատմամբ

-իշխանություններիպաշտոնական

ներկայացուցիչների նկատմամբ ոբարյացակամ վերաբերմունքը,

անտարբերությունը:

Քաղաքական կյանքում առավելապեսկարևորվում է մարդ- անհատինքաղաքականության մեջ ներգրավելուհիմնահարցը: Բանն այն է, որքաղաքականությունն արարում են ոչթե զանգվածները, այլ անհատմարդիկ` իրենց շահերով, նպատակներով, ինչպեսնաև`կազմակերպությունները, հաստատությունները, պետությունը:

Քաղաքական իշխանությունըպատկանում է ժողովրդին: Այսառնչությամբ ՀՀՍահմանադրությունում նշվում է, որ<<ժողովուրդն իր իշխանություննիրականացնում է ազատընտրությունների, հանրահավաքների, ինչպես նաև ... պետականինքնակառավարման մարմինների ուպաշտոնատար անձանց միջոցով:

Հայտնի է, որ կառավարմանավրորիտար, վարչահրամայականհամակարգը մարդկանց օտարում էրիշխանությունից, առաջ բերումմեկուսացվածություն, կտրումկառավարման ապարատը ժողովրդից:

Մարդուց դուրս և մարդուց անկախ չեն կարող լինելքաղաքականություն և քաղաքական հարաբերություններ:

Քաղաքականությունն առաջին հերթին սոցիալական երևույթ է: Հիմնաահարցը քննարկելիս անհրաժեշտ է խուսափել երկու

ծայրահեղությունից:

1- ին -Հաճախ մարդ- անհատը նույնացվում էքաղաքական կազմակերպությունների ևհասարակական խմբերի հետ, տարալուծվումնրանց մեջ

2-րդ բացարձակացնում է անհատիքաղաքական դերը, որի հերեվանքովանհատը դառնում է ամբողջքաղաքականկյանքի կերտողը :

Անհատի տեղի և դերիտեսություններ

Ազատականությանտ.

Ռուսականհամայնքային տ.

Մարքսիստական տ.

Քրիստոնեական տ.Ժողովրդավարական

տ.Էլիտարիզմի տ.

Ազատականության հիմքում ընկած ենանհատի ինքնարժևորումը և իրգործողությունների համարպատասխանատվությունը, մասնավորսեփականության գաղափարը:Ըստ այստեսության ինքնավար լինելու գաղափարը, ինչպես նաև բոլոր քաղաքացիներիհավասարության սկզբունքը:

Մարքսիստական տեսությունը ելնում էնրանից, որ մարդը հասարակականհարաբերությունների ամբողջություն է, ըստորի ապրել հասարակության մեջ և ազատլինել հասարակությունից հնարավոր չէ:

Քրիստոնեական հայեցակարգի հիմքումկարելի է առանձնացնել երեք կարևորկողմ

ա. Ընդունել, որ մարդը հոգևոր ևաստվածային ծագման հետևանքով եզակիարժեք էբ. Համերաշխություն, որը նշանակում էհոգատարություն մարդկանց, հասարակության և պետության նկատմամբգ.պետության կողմից օգնությունկարիքավորներին:

Ժողովրդական տեսությունը ելնում էնրանից, որ հասարակական –քաղաքական կյանքի հիմնական գործոնըժողովրդի ձեռքով գործի կոչվածկառավարությունն է, որի գերագույնիշխանությունը վստահված է ժողովրդին:

Էլիտարիզմի տեսությունը քաղաքականգործընթացները բացատրում էհասարակական լիդերի, քաղաքականէլիտայի հեղինակությամբանհատականությամբ:

Ռուսական կոլեկտիվ- համայնքայինտեսությունում առկա են ռուսականառանձնահատկություններքաղաքականության աշխարհում մարդուտեղի մասին: Այստեղ անցկացվում է այնմիտքը, որ գոյություն ունեն էականտարբերություններ կյանքիկարգավորման և աշխարհընկալմանվերաբերյալ Ռուսաստանում ևԱրևմուտքի երկրներում

Անհատի տիպաբանությունը ըստքաղաքական ակտիվության ևքաղաքական մասնակցու

• Անհատը որպես հասարակության անդամ և քաղաքացի,ոևըօտարված է քաղաքական գործընթացներից և բացասականվերաբերմունք ունի քաղաքականության նկատմամբ:

• - Անհատը որպես հասարակական կազմակերպության,

զանգվածային շարժումների անդամ, որը հետաքրքրվում էքաղաքական հարցերով:

• - Ավելի ամբողջական անհատի տիպ է քաղաքականկուսակցության անդամը:

• - Անհատը որպես հասարակական –

քաղաքական գործիչ, որի համար քաղաքականգործունեությունը զբաղմունքներից գլխավորն է:

• - Անհատի բարձրագույն տիպը քաղաքականղեկավարն է, քաղաքական լիդերը

Կ.Մարքսը նկատել է,որ մարդիկ, անհատները ակտիվորեններգրավվում են քաղաքականությանմեջ`ելնելով իրենց շահերից ուպահանջմունքներից:Ընդ որումառաջնային, երկրորդականպահանջմունքներ չկան, հատկապեսմեր օրերում, երբ քաղաքականությունըհանդես է գալիս կյանքի բոլորբնագավառներում

Շնորհակալություն