sev · 3 ÌÝñïò Á: Ôï Ïéêïíïìéêü ÐåñéâÜëëïí 9-68 É. Ïé ÔÜóåéò...

Ó Õ Í Ä Å Ó Ì Ï Ó Å Ë Ë Ç Í É Ê Ù Í Â É Ï Ì Ç × Á Í É Ù Í

Îåíïöþíôïò 5, 105 57 ÁèÞíá, Ôçë.: 211-5006.000 • 210-3237.325, FAX: 210-3222.929

www.fgi.org.gr, www.sev.org.gr

Ç Å

ËË

ÇÍ

ÉÊÇ

ÂÉÏ

ÌÇ

×Á

ÍÉÁ

ÔÏ

20

05

ÁèÞíá 2006

× Ï Ñ Ç Ã Ï Ó Å Ê Ä Ï Ó Ç Ó

teliko_exof_tel_tel_tel.qxd 5/9/2006 1:13 PM Page 1

Ç ÅËËÇÍÉÊÇ ÂÉÏÌÇ×ÁÍÉÁ ÔÏ 2005

Ï Óýíäåóìïò Åëëçíéêþí Âéïìç÷áíéþí åõ÷áñéóôåß ôçí Åôáéñßá-ÌÝëïò ôïõ

ãéá ôçí åõãåíéêÞ ôçò ÷ïñçãßá óôçí Ýêäïóç ôïõ ðáñüíôïò ôüìïõ

per_eisagogi_2006.qxd 5/8/2006 7:05 PM Page 1

3

ÌÝñïò Á: Ôï Ïéêïíïìéêü ÐåñéâÜëëïí 9-68

É. Ïé ÔÜóåéò óôç ÄéåèíÞ Ïéêïíïìßá 11-24

1.1 Ç Ðáãêüóìéá Ïéêïíïìßá 11

Ç Ïéêïíïìßá óôçí ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç êáé ôçí Åõñùæþíç 12

Ç ¸ñåõíá “World Economic Survey” ôïõ IFO 14

1.2 Ç Âéïìç÷áíßá óôçí ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç 17

ÐñïêëÞóåéò – ÐñïïðôéêÝò 17

ÊëáäéêÝò Åîåëßîåéò 18

ÐñïôÜóåéò ÐïëéôéêÞò 21

II. Ôï Ïéêïíïìéêü ÐåñéâÜëëïí óôçí ÅëëÜäá êáé ç ÏéêïíïìéêÞ ÐïëéôéêÞ 25-30

2.1. Ôï Ïéêïíïìéêü Êëßìá 25

Åîåëßîåéò ôï 2005 25


2.2 Ç ÏéêïíïìéêÞ ÐïëéôéêÞ 28

Ç ÄçìïóéïíïìéêÞ ÐïëéôéêÞ 28

ÄéáñèñùôéêÝò ÁëëáãÝò 29

ÉÉÉ. Ïé Åðéäüóåéò êáé ïé ÐñïïðôéêÝò ôçò ÅëëçíéêÞò Ïéêïíïìßáò 31-68

3.1 ÌáêñïïéêïíïìéêÝò Åîåëßîåéò 31


ÐñïâëÝøåéò ãéá ôï 2006 32

Ìåóïðñüèåóìåò ÐñïïðôéêÝò - Ôï ÅðéêáéñïðïéçìÝíï Ðñüãñáììá

Óôáèåñüôçôáò êáé ÁíÜðôõîçò 34

3.2 Åîåëßîåéò óôïõò Âáóéêïýò Ôïìåßò Äñáóôçñéüôçôáò 36

ÐñùôïãåíÞò ÔïìÝáò 36

Ìåôáðïßçóç 37

Ïñõ÷åßá –Ìåôáëëåßá –Ëáôïìåßá 38

Çëåêôñéóìüò – Öõóéêü ÁÝñéï – Íåñü 38

ÊáôáóêåõÝò 39

Õðçñåóßåò 40

3.3 Áðáó÷üëçóç êáé Áíåñãßá 41

Áðáó÷üëçóç 41

Áíåñãßá 42

3.4 ¸ñåõíá ãéá ôçí Áðáó÷üëçóç êáé ÁãïñÜ Åñãáóßáò 43

3.5 ÔéìÝò ÊáôáíáëùôÞ 47


Ìåóïðñüèåóìåò ÅêôéìÞóåéò 50

3.6 ÁìïéâÝò, Êüóôïò Åñãáóßáò êáé Ðáñáãùãéêüôçôá 52

3.7 Éóïæýãéï Åîùôåñéêþí Óõíáëëáãþí 55

Éóïæýãéï Ôñå÷ïõóþí Óõíáëëáãþí 55

Éóïæýãéï Êåöáëáéáêþí ÌåôáâéâÜóåùí 57

Éóïæýãéï ×ñçìáôïïéêïíïìéêþí Óõíáëëáãþí 57

Ð Å Ñ É Å × Ï Ì Å Í Á


4

3.8 Áíôáãùíéóôéêüôçôá: Ç ÅôÞóéá ¸ñåõíá ôïõ WEF 58

3.9 Åðé÷åéñçìáôéêüôçôá 64

ÌÝñïò Â: Ç ÅëëçíéêÞ Âéïìç÷áíßá 71-176

IV. Åîåëßîåéò êáé ÐñïïðôéêÝò ôïõ ÔïìÝá ôçò Âéïìç÷áíßáò 71-86

4.1 Ìáêñï÷ñüíéåò ôÜóåéò 71

4.2 Åîåëßîåéò ôï 2005 72

4.3 ÐñïïðôéêÝò ãéá ôï 2006 75

4.4 Ç ÅðåíäõôéêÞ Äñáóôçñéüôçôá óôç Âéïìç÷áíßá 76

ÅêôéìÞóåéò ãéá ôï 2005 77

ÐñïâëÝøåéò ãéá ôï 2006 78

ÊáôáíïìÞ ôùí Åðåíäýóåùí 78

ÐáñÜãïíôåò ðïõ åðçñåÜæïõí ôéò Åðåíäýóåéò 82

4.5 Âéïìç÷áíéêÝò ÔéìÝò 83

V. Åîåëßîåéò êáé ÐñïïðôéêÝò óôïõò ÊëÜäïõò ôçò Ìåôáðïßçóçò 87-128

5.1. ÅéóáãùãÞ 87

5.3. Ïé ÊëáäéêÝò Åîåëßîåéò ôï 2005 87

Ï ÊëÜäïò Ôñïößìùí êáé Ðïôþí 89

á. Åîåëßîåéò êáé ÐñïïðôéêÝò 89

â. ×ñçìáôïïéêïíïìéêÞ ÁíÜëõóç 91

ã. ÄéÜñèñùóç 92

Ï ÊëÜäïò Ðáñáãþãùí Ðåôñåëáßïõ êáé ¢íèñáêá 93




Ï ÊëÜäïò Ìç Ìåôáëëéêþí Ïñõêôþí 97




Ï ÊëÜäïò ÂáóéêÞò Ìåôáëëïõñãßáò 101




Ï ÊëÜäïò ×çìéêþí Ðñïúüíôùí 106




Ï ÊëÜäïò Êëùóôïûöáíôïõñãéêþí Õëþí 110




5



Ï ÊëÜäïò Ôåëéêþí Ðñïúüíôùí ÌåôÜëëïõ 115




Ï ÊëÜäïò Åéäþí ¸íäõóçò 119




Ï ÊëÜäïò Ëïéðïý Åîïðëéóìïý Ìåôáöïñþí (åêôüò ï÷çìÜôùí) 124




VI Êåöáëáéïõ÷éêÞ êáé ×ñçìáôïäïôéêÞ ÄéÜñèñùóç

ôçò ÅëëçíéêÞò Âéïìç÷áíßáò 129-176

6.1. Ìåôáðïßçóç 129

Á) Åîåëßîåéò êáôÜ ôçí ôñéåôßá 2002-2004 óôï óýíïëï

ôùí Ìåôáðïéçôéêþí Åðé÷åéñÞóåùí Á.Å êáé Å.Ð.Å 129

Óýíïøç 129

ÅéóáãùãÞ 130

ÂáóéêÝò Äéáðéóôþóåéò 131

á. ÄéÜñèñùóç ÅëëçíéêÞò Ìåôáðïßçóçò 131

â. ÑïÝò Êåöáëáßùí êáôÜ ôï 2004 135

ã. ÁðïôåëÝóìáôá ×ñÞóçò êáôÜ ôï 2004 137

Êåöáëáéïõ÷éêÞ ÄéÜñèñùóç ôùí Ìåôáðïéçôéêþí Åðé÷åéñÞóåùí 139

á. Âáèìüò Ðáãéïðïßçóçò 139

â. Êõêëïöïñïýí Åíåñãçôéêü 140

ã. Ðáèçôéêü 142

ä. ÃåíéêÞ êáé ÅéäéêÞ Ñåõóôüôçôá 143

å. ÌÝóç ÄéÜñêåéá ÐáñáìïíÞò ÁðáéôÞóåùí êáé Õðï÷ñåþóåùí 146

ÁðïôåëÝóìáôá ×ñÞóåùò Ìåôáðïéçôéêþí Åðé÷åéñÞóåùí 148

á. ÐùëÞóåéò 148

â. Ôá÷ýôçôá Êõêëïöïñßáò Åíåñãçôéêïý êáé Éäßùí Êåöáëáßùí 150

ã. ÄáðÜíåò 151

ä. ÌéêôÜ êáé ÊáèáñÜ ÊÝñäç ×ñÞóçò - Êáèáñü êáé Ìéêôü Ðåñéèþñéï ÊÝñäïõò 152

å. Áðïäïôéêüôçôá 156

Â) Åîåëßîåéò êáôÜ ôï 2005 óå åðéëåãìÝíï äåßãìá

åðé÷åéñÞóåùí Á.Å. êáé Å.Ð.Å. 158


Â.1 Ìåôáðïßçóç 159

Â.2 Çëåêôñéóìüò, Öõóéêü ÁÝñéï êáé ¾äñåõóç 160

Â.3 ÊáôáóêåõÝò 161

6.2. Ïñõ÷åßá êáé Ëáôïìåßá 161


á. Áñéèìüò Åðé÷åéñÞóåùí / ÄéÜñèñùóç ÔïìÝá 161

â. ×ñçìáôïïéêïíïìéêÞ ÄéÜñèñùóç ôïõ ÔïìÝá 163

â1. ÄéÜñèñùóç Åíåñãçôéêïý 163

â2. ÄéÜñèñùóç Ðáèçôéêïý 165

â3. Ó÷Ýóåéò Åíåñãçôéêïý - Ðáèçôéêïý 166

â4. Óôïé÷åßá ÁðïôåëåóìÜôùí ×ñÞóçò 166

6.3. Çëåêôñéóìüò, Öõóéêü ÁÝñéï êáé ¾äñåõóç 167







â4. Óôïé÷åßá ÁðïôåëåóìÜôùí ×ñÞóåùò 171

6.4. ÊáôáóêåõÝò 172







â4. Óôïé÷åßá ÁðïôåëåóìÜôùí ×ñÞóåùò 174

Óôáôéóôéêïß Ðßíáêåò Êåöáëáéïõ÷éêÞò ÄéÜñèñùóçò

ôçò ÅëëçíéêÞò Âéïìç÷áíßáò 177-198

Óôáôéóôéêü ÐáñÜñôçìá 199-218

ÐçãÝò 219-220

6



7

Ç Ýêèåóç áõôÞ áðïôåëåß ôç öåôéíÞ Ýêäïóç ôùí åôÞóéùí áíáëýóåùí ôçò åëëçíéêÞò âéï-ìç÷áíßáò ðïõ äçìïóéåýåé ï ÓÅÂ áðü ôï 1947.

×ùñßæåôáé óôá åîÞò ìÝñç: óôï ðñþôï ìÝñïò (ÊåöÜëáéá 1-3) áíáëýïíôáé ïé ãåíéêüôå-ñåò äéåèíåßò êáé åã÷þñéåò óõíèÞêåò ðïõ äéáìüñöùóáí ôï ðåñéâÜëëïí óôï ïðïßï äñá-óôçñéïðïéÞèçêå ç åëëçíéêÞ âéïìç÷áíßá ôï 2005. Óôï äåýôåñï ìÝñïò (ÊåöÜëáéá 4-6)ðáñïõóéÜæïíôáé ôá âáóéêÜ ìåãÝèç, ïé åîåëßîåéò êáé ïé ðñïïðôéêÝò ôçò åëëçíéêÞò âéï-ìç÷áíßáò, ôüóï óå óõíïëéêü åðßðåäï, üóï êáé óå åðßðåäï åðéìÝñïõò êëÜäùí. Ðéï áíá-ëõôéêÜ:

Óôï ðñþôï êåöÜëáéï ðáñïõóéÜæïíôáé ïé ïéêïíïìéêÝò ôÜóåéò äéåèíþò. Äßäåôáé ìßá åðé-óêüðçóç ôùí åîåëßîåùí ôüóï óôçí ðáãêüóìéá ïéêïíïìßá, üóï êáé óôçí ÅõñùðáúêÞ¸íùóç êáé ôçí Åõñùæþíç. ÐáñïõóéÜæïíôáé ïé ðñïêëÞóåéò êáé ïé ðñïïðôéêÝò ôçò åõ-ñùðáúêÞò âéïìç÷áíßáò, ïé êëáäéêÝò åîåëßîåéò êáé ïé åðéäüóåéò ôùí ìåãÜëùí êëÜäùíêáé ôÝëïò ðñïôåßíïíôáé ìÝôñá ðïëéôéêÞò ãéá ôçí åíßó÷õóç ôçò áíôáãùíéóôéêüôçôÜò ôïõò.

Óôï äåýôåñï êåöÜëáéï ðåñéãñÜöåôáé ôï ïéêïíïìéêü ðåñéâÜëëïí óôçí ÅëëÜäá. Ãßíåôáéìéá êñéôéêÞ ðáñïõóßáóç ôçò ïéêïíïìéêÞò ðïëéôéêÞò ðïõ áóêÞèçêå óôç äéÜñêåéá ôïõ2005 êáé áíáöÝñïíôáé ïé âáóéêÝò ðñïêëÞóåéò ðïõ áíôéìåôùðßæåé óÞìåñá.

Óôï ôñßôï êåöÜëáéï ðáñïõóéÜæïíôáé ïé åðéäüóåéò ôçò åëëçíéêÞò ïéêïíïìßáò óôï óýíï-ëü ôçò, êáèþò êáé ïé ðñïïðôéêÝò ôçò. Óôï ßäéï êåöÜëáéï, ãéá Üëëç ìéá ÷ñïíéÜ ãßíåôáééäéáßôåñç áíáöïñÜ óôá æçôÞìáôá åðé÷åéñçìáôéêüôçôáò êáé áíôáãùíéóôéêüôçôáò ôçò åë-ëçíéêÞò ïéêïíïìßáò.

Óôï ðÝìðôï êåöÜëáéï ç áíÜëõóç åßíáé êëáäéêÞ êáé áñêåôÜ ëåðôïìåñÞò. ÐáñïõóéÜæåôáéáíáëõôéêÜ ç ðïñåßá ôùí åííÝá ìåãáëýôåñùí êëÜäùí ôçò ìåôáðïßçóçò, ïé Üìåóåò ðñï-ïðôéêÝò ôïõò êáé ç ðïñåßá ôùí ÷ñçìáôïïéêïíïìéêþí ôïõò ìåãåèþí.

Ôï Ýêôï êåöÜëáéï åßíáé áöéåñùìÝíï óôçí êåöáëáéïõ÷éêÞ êáé ÷ñçìáôïäïôéêÞ äéÜñèñù-óç ôçò åëëçíéêÞò âéïìç÷áíßáò. Áíáëýïíôáé ôá óôïé÷åßá ôùí éóïëïãéóìþí ôçò ÷ñÞóçòôïõ 2004, ãéá ôï óýíïëï ôùí åðé÷åéñÞóåùí ðïõ åßíáé êáôá÷ùñçìÝíåò óôç âÜóç äå-äïìÝíùí ôïõ ÓÅÂ. Ãéá ôÝôáñôç óõíå÷Þ ÷ñïíéÜ, åêôüò áðü ôçí áíÜëõóç ôùí ÷ñçìáôïïé-êïíïìéêþí óôïé÷åßùí ôçò ìåôáðïßçóçò ðåñéëáìâÜíåôáé êáé áíÜëõóç ôùí ÷ñçìáôïïéêï-íïìéêþí óôïé÷åßùí ôùí ïñõ÷åßùí–ëáôïìåßùí, ôïõ çëåêôñéóìïý–öõóéêïý áåñßïõ êáéôùí êáôáóêåõþí. Ç áíÜëõóç áöïñÜ ôüóï óôçí åîÝëéîç ôùí âáóéêþí ÷ñçìáôïïéêïíï-ìéêþí ìåãåèþí, üóï êáé óôçí ðïñåßá åðéëåãìÝíùí áñéèìïäåéêôþí ãéá ôï óýíïëï ôùíâéïìç÷áíéêþí åðé÷åéñÞóåùí ÁÅ êáé ÅÐÅ ìå ìç÷áíïëïãéêü åîïðëéóìü (êáôÜ ôï 2004)ðÜíù áðü 3.000 €. ÅðéðëÝïí, óå ìéá ðñïóðÜèåéá íá áíé÷íåõôïýí ïé ôÜóåéò ðïõ öáß-íåôáé íá äéáìïñöþíïíôáé ãéá ôç âéïìç÷áíßá ôï 2005, áíáëýïíôáé óôïé÷åßá áðü ôïõò ÞäçäçìïóéåõìÝíïõò éóïëïãéóìïýò ôïõ 2005, ãéá Ýíá äåßãìá ðåñßðïõ 500 åðé÷åéñÞóåùí.

Ç êëáäéêÞ äéÜêñéóç åßíáé óýìöùíç ìå ôï óýóôçìá ôáîéíüìçóçò ôçò NACE (áíáèåþñç-óç 1.1), ðïõ áíôéóôïé÷åß óôçí åèíéêÞ ôáîéíüìçóç ÓÔÁÊÏÄ -03 êáé ç áíÜëõóç äåí ðå-ñéïñßæåôáé ìüíï óôï 2004. ÁíôéèÝôùò, áðïäßäåé ôçí åéêüíá ôçò ôñéåôßáò 2002-2004 êáéóõíïäåýåôáé áðü áíáëõôéêïýò ðßíáêåò ãéá ôá óôïé÷åßá ôùí éóïëïãéóìþí êáé ôùí áðï-ôåëåóìÜôùí ÷ñÞóçò ôùí åëëçíéêþí åðé÷åéñÞóåùí.

Ç Ýêäïóç áõôÞ ðñáãìáôïðïéÞèçêå, üðùò êÜèå ÷ñüíï, ìå ôç óõíåñãáóßá ôïõ Éäñýìá-ôïò Ïéêïíïìéêþí êáé Âéïìç÷áíéêþí Åñåõíþí (ÉÏÂÅ).


Ôï ÏéêïíïìéêüÐåñéâÜëëïí

ÌÅÑÏÓ Á

meros_A.qxd 5/8/2006 7:06 PM Page 9

meros_A.qxd 5/8/2006 7:06 PM Page 10

11

1.1 Ç Ðáãêüóìéá Ïéêïíïìßá

Ôï 2005 ç ðáãêüóìéá ïéêïíïìßá êáôÜöåñå íá äéáôçñÞóåé ôçäõíáìéêÞ ôçò ðáñÜ ôçí ðåñáéôÝñù Üíïäï ôùí ôéìþí ôïõ ðå-ôñåëáßïõ, áëëÜ êáé ôéò áñíçôéêÝò åðéðôþóåéò áðü öõóéêÝòêáôáóôñïöÝò (ð.÷. ôõöþíáò Katrina). Óýìöùíá ìå åêôéìÞ-óåéò ôçò ÅõñùðáúêÞò ÅðéôñïðÞò êáé ôïõ Äéåèíïýò Íïìéóìá-ôéêïý Ôáìåßïõ ï ñõèìüò áíüäïõ ôïõ ðáãêüóìéïõ ÁÅÐ äéá-ìïñöþíåôáé ôï 2005 óå 4,3%, ìå ðåñéïñéóìÝíç åðéâñÜäõí-óç Ýíáíôé ôïõ 2004 (5%).

Âáóéêüôåñïò ðáñÜãùí ìå åõíïúêÞ óõìâïëÞ óôç äéáôÞñçóçõøçëïý ñõèìïý áíüäïõ ôïõ ðáãêüóìéïõ ÁÅÐ õðÞñîå ôï 2005,ç äéåýñõíóç ôïõ ðáãêüóìéïõ åìðïñßïõ: Ï üãêïò ôïõ ðáãêü-óìéïõ åìðïñßïõ óçìåßùóå áýîçóç ôçò ôÜîåùò ôïõ 7%, ñõèìüíáé ìåí âñáäýôåñï ôïõ 2004 (10,3%) - êõñßùò ëüãù åðéâñÜ-äõíóçò ôï ðñþôï ôñßìçíï ôïõ 2005 - ðïõ ðáñáìÝíåé üìùò óååðßðåäá áíþôåñá ôïõ ìáêñï÷ñüíéïõ ìÝóïõ üñïõ. Èá ðñÝðåéùóôüóï íá óçìåéùèåß üôé ìå âÜóç åêôéìÞóåéò ôçò Åõñùðáú-êÞò ÅðéôñïðÞò1 ç áýîçóç åðéôá÷ýíåôáé óôç äéÜñêåéá ôïõ Ýôïõò

êáèþò áðü 4,7% ôïí Áðñßëéï äéáìïñöþíåôáé óå ðïóïóôü Üíùôïõ 8% ôï ÄåêÝìâñéï ôïõ 2005.

ÐáñÜëëçëá èåôéêÞ äéáôçñåßôáé ç óõìâïëÞ ðáñáãüíôùí ðïõåðçñÝáóáí ôçí ðïñåßá ôçò ïéêïíïìßáò êáé ôï 2004, üðùò çåõíïúêÞ ìáêñïïéêïíïìéêÞ ðïëéôéêÞ êáé ôá ÷áìçëÜ åðéôüêéáêáé áóöÜëéóôñá ÷áìçëïý êéíäýíïõ, åíþ éäéáßôåñá äõíáìéêÞÞôáí ç áíÜðôõîç ïéêïíïìéþí üðùò ç Êßíá (9,9%), ç Éíäßá(7,1%), êáèþò êáé ÷þñåò-åîáãùãåßò ðåôñåëáßïõ. ÔÝëïò, çðïñåßá ôùí ÷ñçìáôéóôçñßùí õðïóôÞñéîå ôçí ðáãêüóìéá áíÜ-ðôõîç, äçìéïõñãþíôáò åõïßùíåò óõíèÞêåò ðñüóâáóçò ãéá÷ñçìáôïäüôçóç åðé÷åéñçìáôéêþí ó÷åäßùí.

Áðü ôçí Üëëç ðëåõñÜ, ôñï÷ïðÝäç óôçí áíÜðôõîç êáé êýñéáðçãÞ áâåâáéüôçôáò áðïôÝëåóáí ïé õøçëÝò ôéìÝò ðåôñåëáß-ïõ, áëëÜ êáé ïé åðéðôþóåéò ôïõ ôõöþíá Katrina ôï äåýôåñïåîÜìçíï ôïõ Ýôïõò. Åéäéêüôåñá ïé ôéìÝò ôïõ ðåôñåëáßïõ äéá-ìïñöþèçêáí óå íÝá áíþôáôá åðßðåäá Üíù ôùí 60$ ôï âá-ñÝëé, ãåãïíüò ðïõ äçìéïõñãåß áóôÜèåéá óôï ðáãêüóìéï ðå-ñéâÜëëïí.

É. Ïé ÔÜóåéò óôç ÄéåèíÞ Ïéêïíïìßá

ÅîÝëéîç ôïõ ÁÅÐ (óôáèåñÝò ôéìÝò)

2005 2006

ÄéáèÝóéìáÄÍÔ ÅÅ ÏÏÓÁ áðïëïãéóôéêÜ óôïé÷åßá ÄÍÔ ÅÅ ÏÏÓÁ

áðü åèíéêÝò ðçãÝò

Ðáãêüóìéá ïéêïíïìßá 4,3 4,3 : : 4,3 4,3 :

ÇÐÁ 3,5 3,5 3,6 3,5 3,3 3,2 3,5

Éáðùíßá 2,0 2,5 2,4 : 2,2 2,2 2,0

Êßíá 9,0 9,3 9,3 9,9 8,2 8,7 9,4

Åõñùæþíç 1,2 1,3 1,4 1,3 1,8 1,9 2,1

ÐçãÞ: ÔñÜðåæá ôçò ÅëëÜäïò, ¸êèåóç ÍïìéóìáôéêÞò ÐïëéôéêÞò 2005-2006

ÐÉÍÁÊÁÓ 1.1

(åôÞóéåò % ìåôáâïëÝò)

1. CPB Netherlands Bureau of Economic Policy Analysis

ch_1_d2.qxd 5/8/2006 6:49 PM Page 11

Ôï 2005 ï ñõèìüò áíÜðôõîçò óôéò ðñïçãìÝíåò ïéêïíïìßåòÞôáí ôçò ôÜîåùò ôïõ 2,5%, âñáäýôåñïò ôïõ 2004 (3,3%), êõ-ñßùò åîáéôßáò ôùí åîåëßîåùí óôéò ÇÐÁ, ôçí Éáðùíßá êáé ôçíÅõñùæþíç. Ìåôáîý ôùí õøçëüôåñùí ñõèìþí ðïõ óçìåéþ-èçêáí ôï 2005 óõãêáôáëÝãåôáé ç Êßíá, ç Éíäßá êáé ç Ñùóßá,åíþ óôï óýíïëï ôùí ïéêïíïìéþí ðïõ óýìöùíá ìå ôï ÄÍÔ÷áñáêôçñßæïíôáé ùò «áíáäõüìåíåò êáé áíáðôõóóüìåíåò»ðáñáôçñåßôáé áðïäõíÜìùóç ôïõ ñõèìïý áíÜðôõîçò óå 6,4%(Ýíáíôé 7,3% ôï 2004).

Ìå âÜóç ôéò ðñïâëÝøåéò ôçò ÅõñùðáúêÞò ÅðéôñïðÞò êáé äéå-èíþí ïñãáíéóìþí ç ðáãêüóìéá áíÜðôõîç èá äéáôçñÞóåé ôçäõíáìéêÞ ôçò ôï 2006. ÅêôéìÜôáé üôé óôéò ðñïçãìÝíåò ïéêï-íïìßåò èá óçìåéùèåß åðéôÜ÷õíóç ôçò ïéêïíïìéêÞò äñáóôç-ñéüôçôáò ìå ñõèìü ôçò ôÜîåùò ôïõ 2,7%. Ç Üíïäïò áõôÞóõíäÝåôáé ìå âåëôßùóç ôïõ êëßìáôïò óôçí Åõñùæþíç, áëëÜêáé óå ÷þñåò ìÝëç ôçò Å.Å. üðùò ç Ì. Âñåôáíßá, åíþ ãéáôçí Éáðùíßá äéáôõðþíïíôáé ðñïâëÝøåéò áíüäïõ ôçò ðáñáãù-ãÞò ìå ñõèìü 2,0-2,2%. ÐáñÜëëçëá, åõíïúêÝò åßíáé ïé ðñïó-äïêßåò ãéá ôéò ÇÐÁ, áí êáé áíáìÝíåôáé üôé ï ñõèìüò áíÜðôõ-îçò èá åßíáé âñáäýôåñïò áðü ôï 2005. Óôéò áíáðôõóóüìå-íåò ïéêïíïìßåò èá óçìåéùèåß ïñéáêÞ åðéâñÜäõíóç ôïõ ñõè-ìïý óå 6,1% Ýíáíôé 6,4% ôï 2005, êáèþò ðñïâëÝðåôáé üôéïé ïéêïíïìßåò ôçò Êßíáò, Éíäßáò êáé Ñùóßáò èá êéíçèïýí ìåâñáäýôåñïõò ñõèìïýò, èá ðáñáìåßíïõí üìùò óå éêáíïðïéç-ôéêÜ åðßðåäá (9%, 6,3% êáé 5,7% áíôßóôïé÷á).

¼ðùò åßíáé ëïãéêü ïé åêôéìÞóåéò áõôÝò õðüêåéíôáé óôéò áâå-âáéüôçôåò ðïõ äçìéïõñãåß ç ðïñåßá ôùí ôéìþí ôïõ ðåôñåëáßïõ,áëëÜ êáé ôõ÷üí íÝåò ìáêñïïéêïíïìéêÝò áíéóïññïðßåò ðïõ ìðï-ñåß íá åêäçëùèïýí óå ÷þñåò ðïõ åðçñåÜæïõí ìåãÜëåò ãåù-ãñáöéêÝò æþíåò ôïõ ðëáíÞôç. Ç ÔôÅ õðåíèõìßæïíôáò ôéò ðñï-ôåñáéüôçôåò ðïõ èÝôåé ôï ÄÍÔ, áíáöÝñåé üôé áðáéôåßôáé åíßó÷õ-óç ôçò áðïôáìßåõóçò óôéò ÷þñåò ðïõ áíôéìåôùðßæïõí äçìïóéï-íïìéêÜ åëëåßììáôá, óôÞñéîç ôçò åã÷þñéáò æÞôçóçò, ìÝóù åðåí-äýóåùí êáé äéáñèñùôéêþí áëëáãþí óôéò ÷þñåò ìå ðëåüíáóìáóôï éóïæýãéï ôñå÷ïõóþí óõíáëëáãþí êáé ìßá ãåíéêüôåñç ðñï-óðÜèåéá ìåßùóçò ôçò åîÜñôçóçò ôùí ïéêïíïìéþí áðü ôï ðå-ôñÝëáéï (ð.÷. óôñïöÞ óå áíáíåþóéìåò ðçãÝò åíÝñãåéáò).

Óå ü,ôé áöïñÜ ôéò ïéêïíïìéêÝò åîåëßîåéò ôïõ 2005 êáé ôéòðñþôåò ðñïâëÝøåéò ãéá ôï 2006 óå âáóéêÝò ïéêïíïìéêÝòæþíåò êáé ãåùãñáöéêÝò ðåñéï÷Ýò ôïõ ðëáíÞôç, åðéóçìáßíï-íôáé ôá áêüëïõèá (åêôéìÞóåéò ôçò Å.Å. êáé ÔôÅ).

Óôéò ÇÐÁ, ôï 2005 ï ñõèìüò áíÜðôõîçò ôçò ïéêïíïìßáò êéíÞ-èçêå óôçí ðåñéï÷Þ ôïõ 3,5%. ÌÝ÷ñé êáé ôá ìÝóá ôïõ 2005 çáíÜðôõîç óôçñß÷ôçêå óôçí éó÷õñÞ áýîçóç ôçò êáôáíáëùôéêÞòäáðÜíçò, óôçí Üíïäï ôùí åðåíäýóåùí ðáãßïõ êåöáëáßïõ êáéóôçí åíßó÷õóç ôçò êáôáóêåõáóôéêÞò äñáóôçñéüôçôáò. Ç åðé-âñÜäõíóç ôçò ïéêïíïìéêÞò äñáóôçñéüôçôáò óôá ôÝëç ôïõ Ýôïõò

(1,6% Ýíáíôé ôçò áíôßóôïé÷çò ðåñéüäïõ ôïõ 2004) óõíäÝåôáéáñ÷éêÜ ìå ôéò áñíçôéêÝò åðéðôþóåéò áðü ôïí ôõöþíá Katrinaêáé ôï âñáäýôåñï ñõèìü ïéêïíïìéêÞò áíÜðôõîçò óôéò ðåñéï÷Ýòðïõ åðëÞãçóáí, åíþ óáöþò áñíçôéêÞ Þôáí ç åðßðôùóç áðü ôéòõøçëÝò ôéìÝò ðåôñåëáßïõ. ÐáñÜëëçëá ôï «äßäõìï» Ýëëåéììáäéåõñýíåôáé óôá ôÝëç ôïõ Ýôïõò ìå áðïôÝëåóìá ôï åìðïñéêüíá öôÜóåé ôï 2005 óôï 5,8% ôïõ ÁÅÐ, åíþ ôï Ýëëåéììá ôñå-÷ïõóþí óõíáëëáãþí í’ áõîçèåß óôï 6,4% ôïõ ÁÅÐ. Óýìöùíáìå ôéò ðñþôåò åíäåßîåéò ãéá ôï 2006 ç ïéêïíïìßá óôéò ÇÐÁ èáäéáôçñÞóåé ôçí ßäéá äõíáìéêÞ. Åéäéêüôåñá ôï ðñþôï ôñßìçíï ôïõ2006 èåôéêüò ðáñÜãïíôáò áíÜðôõîçò èá åßíáé ç êáôáíáëùôéêÞäáðÜíç, áëëÜ êáé ïé åðåíäýóåéò. Åíôïýôïéò áñíçôéêÞ èá åßíáéç åðßðôùóç áðü ôçí áýîçóç ôùí åðéôïêßùí êáé ôçí áðïäõíÜ-ìùóç ôçò áãïñÜò êáôïéêßáò.

Óôçí Éáðùíßá ôï 2005 ï ñõèìüò áíüäïõ ôïõ ÁÅÐ åêôéìÜôáéóôï 2,5%, ìå ôçí áíÜðôõîç íá ôñïöïäïôåßôáé êõñßùò áðü ôçíÜíïäï ôçò åã÷þñéáò æÞôçóçò. Óýìöùíá ìå åêôéìÞóåéò ôçò Åõ-ñùðáúêÞò ÅðéôñïðÞò, ôï ä’ ôñßìçíï ôïõ 2005 êáôáãñÜöåôáééäéáßôåñç âåëôßùóç ôïõ êëßìáôïò ìå ñõèìü áíÜðôõîçò ôçò ôÜîå-ùò ôïõ 5,5% óå ó÷Ýóç ìå ôï áíôßóôïé÷ï ôñßìçíï ôïõ 2004. Êé-íçôÞñéá äýíáìç áíÜðôõîçò áðïôÝëåóå ç åðÝêôáóç ôçò éäéùôéêÞòåã÷þñéáò æÞôçóçò êáé åéäéêüôåñá ôçò êáôáíÜëùóçò ôùí íïéêï-êõñéþí êáé ôùí åðåíäýóåùí, åíþ èåôéêÞ Þôáí ç óõìâïëÞ ôùíêáèáñþí åîáãùãþí. Ç ðïñåßá áíÜðôõîçò ôçò éáðùíéêÞò ïéêï-íïìßáò áíáìÝíåôáé íá óõíå÷éóôåß ôï 2006 ìå ôçí ßäéá äõíáìéêÞêáé íá óôçñé÷ôåß êáé ðÜëé êõñßùò óôçí åã÷þñéá æÞôçóç.

Óôçí Êßíá ôï ÁÅÐ áõîÞèçêå ôï 2005 êáôÜ 9,9%. Ç Ýíôïíá äõ-íáìéêÞ áíÜðôõîç, áí êáé ïñéáêÜ áóèåíÝóôåñç ôïõ 2004, óõí-äÝåôáé ìå åíßó÷õóç ôùí êáèáñþí åîáãùãþí, åíþ èåôéêÞ ðá-ñáìÝíåé ç óõìâïëÞ ôïõ õøçëïý åðéðÝäïõ åðåíäõôéêþí äáðá-íþí. ÓõãêåêñéìÝíá ãéá ôçí åîáãùãéêÞ äñáóôçñéüôçôá ôçò ÷þ-ñáò åðéóçìáßíåôáé Üíïäïò óôéò åîáãùãÝò ìåôáðïéçôéêþí ðñïú-üíôùí êáé èåôéêÞ óõìâïëÞ ôçò êëùóôïûöáíôïõñãßáò ìåôÜ ôçíÜñóç ðåñéïñéóìþí óôéò åéóáãùãÝò êÜðïéùí êñáôþí. Ôï 2006ðñïâëÝðåôáé üôé ç åðéâñÜäõíóç ôïõ ñõèìïý áíüäïõ ôùí êáèá-ñþí åîáãùãþí èá åðçñåÜóåé áñíçôéêÜ ôïí ñõèìü áíÜðôõîçòôçò ïéêïíïìßáò ï ïðïßïò áíáìÝíåôáé íá äéáìïñöùèåß óå 9%.

Óôéò õðüëïéðåò áóéáôéêÝò ÷þñåò ç ïéêïíïìéêÞ äñáóôçñéüôç-ôá åðéôá÷ýíåôáé ôï äåýôåñï ìéóü ôïõ 2005, ëüãù ôçò éó÷õ-ñÞò æÞôçóçò åîùôåñéêïý, åíþ ôï 2006 ðáñÜ ôç èåôéêÞ óõì-âïëÞ ôçò åã÷þñéáò æÞôçóçò, áíáìÝíåôáé åðéâñÜäõíóç ôçòäñáóôçñéüôçôáò.

Ç Ïéêïíïìßá óôçí ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç êáé ôçí Åõñùæþíç

Óôçí Å.Å., ç áíÜðôõîç ôï 2005 åìöáíßæåôáé áóèåíÝóôåñçôùí åíäåßîåùí ôïõ 2004, åíþ áíÜëïãç Þôáí ç åîÝëéîç êáé

12

ch_1_d2.qxd 5/8/2006 6:49 PM Page 12

óôçí Åõñùæþíç, üðïõ ï ñõèìüò áíüäïõ ôïõ ÁÅÐ äéáìïñöþ-íåôáé óå 1,3% (2,1% ôï 2004). ¸íôïíåò åßíáé ïé äéáêõìÜí-óåéò óôçí åîÝëéîç ôïõ ñõèìïý ìåãÝèõíóçò ôïõ ÁÅÐ êáôÜ ôçäéÜñêåéá ôïõ Ýôïõò. Ôï ðñþôï ôñßìçíï ï ñõèìüò áíüäïõ ôïõÞôáí ôçò ôÜîåùò ôïõ 1,2% óôçí Åõñùæþíç êáé 1,5% óå ÅÅ-25. Óôá ôÝëç ôïõ Ýôïõò óçìåéþíåôáé Ýíôïíç áíÜêáìøç ôçòäñáóôçñéüôçôáò êáé ï ñõèìüò áíüäïõ ðñïóåããßæåé ôï 1,7%êáé 1,8% áíôßóôïé÷á. ÊáôÜ ôï 2005 èåôéêÞ Þôáí ç óõìâïëÞôùí åîáãùãþí êõñßùò óôï äåýôåñï ìéóü ôïõ Ýôïõò, åíþ åõ-

íïúêÞ Þôáí ç óõììåôï÷Þ ôçò éäéùôéêÞò êáôáíÜëùóçò ìå ìå-ãáëýôåñç ùóôüóï Ýíôáóç óôçí ÅÅ-25.

Óå óýãêñéóç ìå ôï 2004, åíôåßíåôáé ï ñõèìüò áíüäïõ ôçò äç-ìüóéáò êáôáíÜëùóçò, êáèþò óôçí ÅÅ-25 áðü áýîçóç ôçò ôÜîå-ùò 0,9% (EE-12: 0,8%) öôÜíåé ôá åðßðåäá ôïõ 1,9% óôá ôÝëç ôïõ2005 (EE-12: 1,7%). Åðßóçò ïé åðåíäýóåéò äéáôçñïýí óôáäéáêÜáíïäéêÞ ðïñåßá áðü ôéò áñ÷Ýò ôïõ Ýôïõò, êáèþò ôï ôåëåõôáßïôñßìçíï áõîÜíïõí ìå ñõèìü 3,4% (EE-12: 3,2%) Ýíáíôé áíüäïõ

13

Ïé ÔÜóåéò óôç ÄéåèíÞ Ïéêïíïìßá

ÂáóéêÜ ÏéêïíïìéêÜ ÌåãÝèç

Åõñùæþíç ÅÅ-25

Ôñßìçíï/¸ôïò É/2005 ÉÉ/2005 ÉÉÉ/2005 ÉV/2005 I/2005 II/2005 III/2005 IV/2005

ÁÅÐ 1,2 1,2 1,6 1,7 1,5 1,4 1,8 1,8

ÉäéùôéêÞ

ÊáôáíÜëùóç 1,3 1,5 1,9 0,8 1,6 1,7 1,9 1,2

Äçìüóéá

ÊáôáíÜëùóç 0,8 1,2 1,6 1,7 0,9 1,2 1,7 1,9

ÁêáèÜñéóôåò Åðåíäýóåéò

Ðáãßïõ Êåöáëáßïõ 1,2 1,9 2,7 3,2 2,1 2,1 3,3 3,4

Åã÷þñéá ÆÞôçóç 1,6 1,7 1,7 1,6 1,8 1,8 1,8 1,6

ÅîáãùãÝò 3,1 2,6 4,9 5,1 3,6 3,1 5,2 5,4

ÅéóáãùãÝò 4,3 4,2 5,4 5,0 4,6 4,2 5,3 4,9

ÓõìâïëÞ óôç ìåôáâïëÞ ôïõ ÁÅÐ

ÉäéùôéêÞ

ÊáôáíÜëùóç 0,8 0,9 1,1 0,4 1,0 1,0 1,1 0,7

Äçìüóéá

ÊáôáíÜëùóç 0,2 0,2 0,3 0,3 0,2 0,2 0,3 0,4

ÁêáèÜñéóôåò Åðåíäýóåéò

Ðáãßïõ Êåöáëáßïõ 0,2 0,4 0,5 0,6 0,4 0,4 0,6 0,7

ÌåôáâïëÞ

áðïèåìÜôùí 0,4 0,2 -0,3 0,1 0,2 0,1 -0,3 -0,1

ÅéóáãùãÝò 1,1 0,9 1,8 1,9 1,3 1,1 1,9 1,9

ÅîáãùãÝò -1,4 -1,4 -1,9 -1,7 -1,6 -1,4 -1,9 -1,7

ÐçãÞ: Eurostat, €uro- indicators, press release 27/2006, March 2006

ÐÉÍÁÊÁÓ 1.2

% ìåôáâïëÞ óå ó÷Ýóç ìå ôçí áíôßóôïé÷ç ðåñßïäï ôïõ 2004

ch_1_d2.qxd 5/8/2006 6:49 PM Page 13

2,1% óôéò áñ÷Ýò ôïõ 2005. Áíôßèåôá, áðïêëéìáêþíåôáé ï ñõè-ìüò áíüäïõ ôçò éäéùôéêÞò êáôáíÜëùóçò ï ïðïßïò åíþ ôï ôñßôïôñßìçíï Ýöôáóå ôï 1,9% óå ÅÅ-25 êáé Åõñùæþíç, óôç óõíÝ÷åéáðåñéïñßæåôáé óå 0,8% êáé 1,2%, ðáñáìÝíïíôáò üìùò óå åðßðå-äá áíþôåñá ôùí áñ÷þí ôïõ Ýôïõò. Óôï åìðüñéï, ç Üíïäïò ôùíåîáãùãþí ôï ä´ ôñßìçíï ôïõ Ýôïõò åíéó÷ýåôáé ðåñáéôÝñù ôüóïóôçí ÅÅ-25, üóï êáé óôçí Åõñùæþíç, åíþ áíôßèåôá âñáäýôå-ñïò åßíáé ï ñõèìüò áíüäïõ ôùí åéóáãùãþí, ï ïðïßïò üìùòðáñáìÝíåé ðåñß ôï 5%. Ç åîÝëéîç áõôÞ óçìáßíåé üôé ç èåôéêÞóõìâïëÞ áðü ôç âåëôßùóç ôçò åîáãùãéêÞò äñáóôçñéüôçôáò êá-ôïñèþíåé óôá ôÝëç ôïõ Ýôïõò íá õðåñâåß ôçí áñíçôéêÞ åðßðôù-óç áðü ôçí åéóáãùãéêÞ äéåßóäõóç.

Óå êëáäéêü åðßðåäï, ôï ä´ ôñßìçíï ôïõ 2005 ç ïéêïíïìéêÞäñáóôçñéüôçôá óôïí ðñùôïãåíÞ ôïìÝá áðïäõíáìþíåôáé ðå-ñáéôÝñù. Áíôßèåôá åõíïúêüôåñï åßíáé ôï êëßìá óôéò êáôá-óêåõÝò, üðïõ óôçí Åõñùæþíç óçìåéþíåôáé áíÜðôõîç ìåñõèìü 3,1% (2,9% óôçí ÅÅ-25), ìåôÜ áðü óôáäéáêÞ åðéôÜ÷õí-óç ôïõ ñõèìïý ìåôáâïëÞò êáè´ üëç ôç äéÜñêåéá ôïõ Ýôïõò.Åðßóçò èåôéêÝò Þôáí ïé åîåëßîåéò óôç âéïìç÷áíßá (óõìðåñé-ëáìâáíïìÝíçò ôçò åíÝñãåéáò), êáèþò ýóôåñá áðü ðåñßïäïóôáèåñüôçôáò ìå ñõèìü ðåñß ôï 0,5% óå ÅÅ-25 êáé Åõñù-æþíç, ôï ôåëåõôáßï ôñßìçíï ôïõ Ýôïõò êáôáãñÜöåôáé åðéôÜ-÷õíóç ôçò äñáóôçñéüôçôáò Ýíáíôé ôïõ 2004.

Óýìöùíá ìå ôéò ðñþôåò ðñïâëÝøåéò ôçò ÅõñùðáúêÞò Åðé-

ôñïðÞò ãéá ôçí ðïñåßá ôçò åõñùðáúêÞò ïéêïíïìßáò, ôï 2006áíáìÝíåôáé ìåãÝèõíóç ôçò ôÜîåùò ôïõ 2,2% óôçí ÅÅ-25 êáé1,9% óôçí Åõñùæþíç. Ïé áéóéüäïîåò ðñïóäïêßåò ãéá ôá åðß-ðåäá æÞôçóçò, ç âåëôßùóç ôùí ÷ñçìáôïïéêïíïìéêþí ìåãå-èþí óôéò åðé÷åéñÞóåéò êáé ïé åõíïúêüôåñåò ÷ñçìáôïäïôéêÝòóõíèÞêåò èá óõìâÜëïõí èåôéêÜ óôçí åîÝëéîç ôùí éäéùôéêþíåðåíäýóåùí. Åðßóçò, ç óôáäéáêÞ âåëôßùóç ôçò êáôáíáëùôé-êÞò åìðéóôïóýíçò èá ôñïöïäïôÞóåé ôçí áíÜêáìøç ôçò éäéù-ôéêÞò êáôáíÜëùóçò. Ïé åîåëßîåéò óôï åîùôåñéêü åìðüñéï èáÝ÷ïõí ùò áðïôÝëåóìá ôïí ðåñéïñéóìü ôçò èåôéêÞò åðßðôù-óçò ôùí êáèáñþí åîáãùãþí óôç äéáìüñöùóç ôïõ ÁÅÐ. Åé-äéêüôåñá, áðü ôç ìßá ðëåõñÜ ðñïâëÝðåôáé åíßó÷õóç ôùí åîá-ãùãþí óôï ðëáßóéï ôçò äõíáìéêÞò åðÝêôáóçò ôïõ äéåèíïýòåìðïñßïõ, åíþ áðü ôçí Üëëç ðëåõñÜ áõîÜíïíôáé ïé åéóáãù-ãÝò ìå óêïðü íá óôçñßîïõí ôçí õøçëÞ åã÷þñéá æÞôçóç. ÐÜ-íôùò, åöüóïí ïé ôéìÝò ôïõ ðåôñåëáßïõ óõíå÷ßóïõí ôçí áíï-äéêÞ ôïõò ðïñåßá, åíäå÷ïìÝíùò ç ÅðéôñïðÞ íá ðñïâåß óåáíáèåþñçóç ðñïò ôá êÜôù áõôþí ôùí ðñïâëÝøåùí.

Ç ¸ñåõíá “World Economic Survey” ôïõ IFO

Ðñüóèåôá óôïé÷åßá ãéá ôï ïéêïíïìéêü êëßìá óôçí ðáãêüóìéáïéêïíïìßá ðáñÝ÷ïíôáé ìÝóù ôùí áðïôåëåóìÜôùí ôçò Ýñåõ-íáò «World Economic Survey» ôïõ Éíóôéôïýôïõ IFO ôçò Ãåñ-ìáíßáò, ç ïðïßá äéåîÜãåôáé óå ôñéìçíéáßá âÜóç óå 91 ÷þñåò.

14

* Ï äåßêôçò ïéêïíïìéêïý êëßìáôïò õðïëïãßæåôáé óýìöùíÜ ìå ôéò åêôéìÞóåéò êáé ðñïâëÝøåéò ãéá ôçí ïéêïíïìéêÞ äñáóôçñéüôçôá.ÐçãÞ: IFO, World Economic Survey, WES 1/2006.

ÄÉÁÃÑÁÌÌÁ 1.1

Ðáãêüóìéï ÁÅÐ êáé Äåßêôçò Ïéêïíïìéêïý Êëßìáôïò óôç ÄéåèíÞ Ïéêïíïìßá

2,0

1,0

0,0

3,0

4,0

5,0

6,0

7,0

8,0

80

70

60

50

40

90

100

110

120

130

140

91

1,7%2,4% 2,4%

3,8% 3,6% 4,1%4,2%

2,8%3,7%

4,7%

2,4%3,0%

4,0%

5,1%4,3%

92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03 04 05 06

Ðñáãìáôéêü ÁÅÐ, ðïóïóôü ìåôáâïëÞò ìå ôï ðñïçãïýìåíï Ýôïò (áñéóôåñÞ óôÞëç)

IFO Äåßêôçò Ïéêïíïìéêïý Êëßìáôïò*, Ýôïò ÂÜóçò: 1995=100 (äåîéÜ óôÞëç)

ch_1_d2.qxd 5/8/2006 6:49 PM Page 14

Ìå âÜóç ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò ôåëåõôáßáò äéáèÝóéìçò Ýñåõ-íáò (ÉáíïõÜñéïò 2006), ôçí ðåñßïäï åêåßíç êáôáãñÜöåôáéìåãáëýôåñç áéóéïäïîßá ãéá ôçí ðïñåßá ôçò ðáãêüóìéáò ïéêï-íïìßáò. ‘¸ôóé, ï Äåßêôçò Ïéêïíïìéêïý Êëßìáôïò åíéó÷ýåôáéïõóéáóôéêÜ Ýíáíôé ôùí åíäåßîåùí ôïõ Ïêôùâñßïõ (99,3 ìï-íÜäåò) óôéò 109,2 ìïíÜäåò, åðßðåäï áíþôåñï êáé ôïõ ìáêñï-÷ñüíéïõ ìÝóïõ üñïõ ôçò ðåñéüäïõ 1990-2005 üôáí êáé äéá-ìïñöþèçêå óôéò 94,3 ìïíÜäåò.

Ç âåëôßùóç ôïõ äåßêôç áðü ôá ìÝóá ôïõ 2005 ç ïðïßá óõ-íå÷ßóôçêå óå åíôïíüôåñï ñõèìü óôéò áñ÷Ýò ôïõ 2006, áðï-ôåëåß Ýíäåéîç áðïêëéìÜêùóçò ôïõ áñíçôéêïý êëßìáôïò ðïõÜñ÷éóå óôá ìÝóá ôïõ 2001. Ç âåëôßùóç áõôÞ áíáìÝíåôáé íáäéáôçñçèåß ôï 2006, êáèþò ç Üíïäïò ôïõ äåßêôç áðïäßäåôáé,ü÷é ìüíï óôéò èåôéêüôåñåò åêôéìÞóåéò ãéá ôçí ôñÝ÷ïõóá ïé-êïíïìéêÞ êáôÜóôáóç, áëëÜ êáé óå áéóéüäïîåò ðñïâëÝøåéòãéá ôï ðñþôï åîÜìçíï ôïõ 2006.

Åõíïúêü êëßìá óçìåéþíåôáé óå üëåò ôéò õðü åîÝôáóç ïéêï-íïìéêÝò ðåñéï÷Ýò. Óýìöùíá ìå óõãêñéôéêÜ áðïôåëÝóìáôáôùí ðñïçãïýìåíùí åñåõíþí, ç âåëôßùóç ôïõ êëßìáôïò ôñï-öïäïôåßôáé áðü üëåò ôéò âáóéêÝò ðåñéöÝñåéåò êáé êõñßùò

áðü ôçí áíÜêáìøç ôùí ïéêïíïìéþí ôçò Åõñùæþíçò êáé ôçòÉáðùíßáò. Åéäéêüôåñá ôïí ÉáíïõÜñéï 2006, ï Äåßêôçò Ïéêïíï-ìéêïý Êëßìáôïò óôç ÄõôéêÞ Åõñþðç äéáôçñåß ôçí áíïäéêÞ ôïõðïñåßá êáé åðåêôåßíåôáé ïõóéáóôéêÜ óôéò 99,8 ìïíÜäåò (88,7ìïíÜäåò ôïí Ïêôþâñéï), ëüãù ôùí èåôéêüôåñùí åêôéìÞóåùíêáé ðñïâëÝøåùí ãéá ôçí ðïñåßá ôçò ïéêïíïìéêÞò äñáóôçñéü-ôçôáò. Óôçí Áóßá, ç Üíïäïò ôïõ Äåßêôç Ïéêïíïìéêïý Êëßìáôïòïöåßëåôáé êõñßùò óôéò âåëôéùìÝíåò åêôéìÞóåéò ãéá ôçí ôñÝ-÷ïõóá ïéêïíïìéêÞ êáôÜóôáóç, åíþ ïé ðñïâëÝøåéò ãéá ôïðñïóå÷Ýò åîÜìçíï, íáé ìåí ðáñáìÝíïõí èåôéêÝò, áëëÜ åßíáéáóèåíÝóôåñåò. ÔÝëïò, óôç Âüñåéá ÁìåñéêÞ ï äåßêôçò öáß-íåôáé íá áíáêôÜ ôç äõíáìéêÞ ôïõ, ýóôåñá áðü ðôþóç ðïõ óç-ìåéþèçêå ôïí Ïêôþâñéï.

Áíáëõôéêüôåñá, ôá âáóéêÜ óõìðåñÜóìáôá ôçò Ýñåõíáò ãéáôéò êýñéåò ïéêïíïìéêÝò æþíåò åßíáé ôá åîÞò:

á) Óôç ÄõôéêÞ Åõñþðç óçìåéþíåôáé âåëôßùóç ôïõ êëßìá-ôïò, åíþ áíáìÝíåôáé åðéôÜ÷õíóç ôùí åîáãùãþí. Ìåôñéïðá-èÝóôåñåò åßíáé ïé ðñïâëÝøåéò ãéá ôçí åîÝëéîç ôùí êåöá-ëáéïõ÷éêþí äáðáíþí êáé ôçò éäéùôéêÞò êáôáíÜëùóçò êáôÜ ôïðñþôï åîÜìçíï ôïõ 2006. ÓõíïëéêÜ, ï äåßêôçò ôçò ãåíéêüôå-

15


IFO - ÅêôéìÞóåéò ãéá ôçí Ðáãêüóìéá Ïéêïíïìßá (Äåßêôåò, 1995=100)

Ôñßìçíï/¸ôïò I/04 II/04 III/04 IV/04 É/05 ÉI/05 III/05 IV/05 I/06

Ïéêïíïìéêü Êëßìá 111,0 110,1 109,2 103,8 101,1 97,5 97,5 99,3 109,2

Ðáñïýóá ÊáôÜóôáóç 93,2 95,0 102,3 105,9 102,3 96,8 93,2 98,6 109,6

Ðñïóäïêßåò 128,1 124,6 115,8 101,8 100,0 98,2 101,8 100,0 108,8

ÐçãÞ: IFO, World Economic Survey, WES 1/2006.

ÐÉÍÁÊÁÓ 1.3

IFO - Äåßêôçò Ïéêïíïìéêïý Êëßìáôïò óôéò ÏéêïíïìéêÝò Æþíåò (1995=100)

Ôñßìçíï/¸ôïò I/04 II/04 III/04 IV/04 É/05 ÉI/05 III/05 IV/05 I/06

Âüñåéá ÁìåñéêÞ 122,7 121,0 120,1 103,3 106,8 104,2 111,3 99,8 110,4

ÄõôéêÞ Åõñþðç 98,9 95,5 99,8 94,7 90,4 83,6 81,0 88,7 99,8

Áóßá 118,5 123,1 112,0 106,5 103,7 104,6 104,6 109,3 115,7


ÐÉÍÁÊÁÓ 1.4

ch_1_d2.qxd 5/8/2006 6:49 PM Page 15

ñçò ïéêïíïìéêÞò êáôÜóôáóçò âåëôéþèçêå ôïí ÉáíïõÜñéï óåó÷Ýóç ìå ôéò åíäåßîåéò ôïõ Ïêôùâñßïõ, åíþ èåôéêÞ åßíáé çåéêüíá óå üëåò ôéò åðéìÝñïõò ÷þñåò ðïõ óõíèÝôïõí ôïäåßêôç áõôÞò ôçò æþíçò. Ç ôñÝ÷ïõóá ïéêïíïìéêÞ êáôÜóôá-óç ÷áñáêôçñßæåôáé êáôÜ ìÝóï üñï ùò éêáíïðïéçôéêÞ, åíþïé ðñïâëÝøåéò ãéá ôçí ðïñåßá ôçò ïéêïíïìßáò ôï ðñþôïåîÜìçíï ôïõ 2006 åßíáé Ýíôïíá áéóéüäïîåò. Ç ôñÝ÷ïõóá ïé-êïíïìéêÞ êáôÜóôáóç âåëôéþèçêå Ýíáíôé ôïõ Ïêôùâñßïõ, êõ-ñßùò óôéò «äõíáìéêÝò» ïéêïíïìßåò (Ãåñìáíßá, Ãáëëßá, Éôáëßáêáé Ïëëáíäßá). Åêôüò Åõñùæþíçò êáé éäéáßôåñá óôéò Äáíßá,Íïñâçãßá êáé Óïõçäßá, ïé åêôéìÞóåéò åßíáé éäéáßôåñá èåôé-êÝò êáé ôñïöïäïôïýí áéóéüäïîåò ðñïâëÝøåéò ãéá äéáôÞñç-óç ôïõ éêáíïðïéçôéêïý êëßìáôïò êáé êáôÜ ôï ðñþôï åîÜìç-íï ôïõ 2006.

â) Åéäéêüôåñá óôçí Åõñùæþíç, ï Äåßêôçò ÏéêïíïìéêïýÊëßìáôïò ôïí ÉáíïõÜñéï äéáôçñåß ôçí áíïäéêÞ ðïñåßá ðïõÝ÷åé îåêéíÞóåé áðü ôá ìÝóá ôïõ 2005 êáé äéáìïñöþíåôáéóôéò 99,2 ìïíÜäåò Ýíáíôé 84,8 ìïíÜäùí óôá ôÝëç ôïõ2005. Ç âåëôßùóç áíôáíáêëÜ êõñßùò åõíïúêüôåñåò êáé áé-óéüäïîåò âñá÷õðñüèåóìåò ðñïóäïêßåò ãéá ôï ðñþôï åîÜ-ìçíï ôïõ 2006. Óå åðßðåäï êñáôþí, ç Éñëáíäßá, Öéíëáí-äßá, êáé Ëïõîåìâïýñãï óõãêáôáëÝãïíôáé óôéò ÷þñåò ìåôïõò õøçëüôåñïõò äåßêôåò ïéêïíïìéêïý êëßìáôïò, åíþáêïëïõèïýí ïé Éóðáíßá, Áõóôñßá êáé ôï ÂÝëãéï. ÅõíïúêÝòðñïâëÝøåéò ãéá ôçí ðïñåßá ôïõ ïéêïíïìéêïý êëßìáôïò ôïðñþôï åîÜìçíï ôïõ 2006 äéáôõðþíïíôáé áðü ôï óýíïëïôùí ìåëþí (ðëçí ôçò Éóðáíßáò). Èá ðñÝðåé íá óçìåéùèåßüôé áêüìç êáé óå ÷þñåò üðïõ ç åðßäïóç ôçò ôñÝ÷ïõóáòïéêïíïìéêÞò äñáóôçñéüôçôáò äåí ÷áñáêôçñßæåôáé ùò éêá-íïðïéçôéêÞ äéáôõðþíïíôáé åíäåßîåéò âåëôßùóçò ôïõ ïéêï-íïìéêïý êëßìáôïò.

ã) ¾óôåñá áðü äýï ÷ñüíéá ïéêïíïìéêÞò óôáóéìüôçôáò ôï êëß-ìá óôï óýíïëï ôùí ÷ùñþí ôçò ÁíáôïëéêÞò Åõñþðçòâåëôéþíåôáé. Ìå âÜóç ôçí Ýñåõíá ôïõ Éáíïõáñßïõ ç ïéêïíï-

ìéêÞ êáôÜóôáóç ÷áñáêôçñßæåôáé áíþôåñç ôïõ éêáíïðïéçôéêïý,åíþ äéáôõðþíïíôáé áéóéüäïîåò ðñïâëÝøåéò ãéá ôçí åîÝëéîçôçò ïéêïíïìßáò ôï ðñþôï åîÜìçíï ôïõ 2006. Óôéò ïêôþ ÷þ-ñåò ôçò ÁíáôïëéêÞò Åõñþðçò ðïõ áðïôåëïýí ðëÝïí ìÝëç ôçòÅ.Å., ôï ãåíéêüôåñï ïéêïíïìéêü êëßìá âåëôéþèçêå, åíþ ïéðñïóäïêßåò ãéá ôçí ðïñåßá ôçò ïéêïíïìßáò ôùí ÷ùñþí áõ-ôþí ôï ðñïóå÷Ýò åîÜìçíï õðïäçëþíåé äéáôÞñçóç ôïõ èåôé-êïý êëßìáôïò.

ä) Óôç Âüñåéá ÁìåñéêÞ óçìåéþíåôáé áíôéóôñïöÞ ôùí óõ-ãêñáôçìÝíùí åêôéìÞóåùí ôïõ Ïêôùâñßïõ êáé åíßó÷õóç ôïõÄåßêôç Ïéêïíïìéêïý Êëßìáôïò, ëüãù èåôéêüôåñùí åêôéìÞóå-ùí êáé åõíïúêþí ðñïâëÝøåùí ãéá ôçí ðïñåßá ôçò ïéêïíïìß-áò. Åíôïýôïéò ôï õøçëü äçìïóéïíïìéêü Ýëëåéììá óôéò ÇÐÁäçìéïõñãåß åñùôÞìáôá ó÷åôéêÜ ìå ôï áí åßíáé âéþóéìç ç áíÜ-ðôõîç ìåóïðñüèåóìá, êáèþò áíáìÝíåôáé íá åðçñåáóôåß ïâáèìüò åìðéóôïóýíçò ôùí åðåíäõôþí.

å) Óôéò ÁóéáôéêÝò ÷þñåò ï äåßêôçò ïéêïíïìéêïý êëßìáôïòáõîÜíåôáé ãéá ôñßôç óõíå÷Þ öïñÜ êáé ôïí ÉáíïõÜñéï öôÜíåéôéò 115,7 ìïíÜäåò. Ç Üíïäïò ôïõ äåßêôç ïöåßëåôáé ôüóï óôçâåëôßùóç ôùí åêôéìÞóåùí ãéá ôçí ôñÝ÷ïõóá ïéêïíïìéêÞ êá-ôÜóôáóç, üóï êáé óôéò èåôéêüôåñåò ðñïïðôéêÝò ãéá ôçí ðï-ñåßá ôçò ïéêïíïìßáò ôï ðñþôï åîÜìçíï ôïõ 2006. Êýñéïò ðá-ñÜãùí åíßó÷õóçò ôïõ êëßìáôïò óå üëåò ôéò ïéêïíïìßåò ôçòÁóßáò åßíáé ç åã÷þñéá æÞôçóç. Ç èåôéêÞ ðïñåßá ôïõ äåßêôçóôçí Éáðùíßá, ëüãù åõíïúêþí åêôéìÞóåùí êáé ðñïâëÝøåùí,îåêßíçóå ôçí Üíïéîç ôïõ 2005, åíþ ïé ïéêïíïìéêïß áíáëõôÝòåßíáé áéóéüäïîïé üôé ôï èåôéêü êëßìá èá äéáôçñçèåß. ÓôçíÊßíá ôï ïéêïíïìéêü ðåñéâÜëëïí ðáñáìÝíåé éäéáßôåñá åõíïúêü,Ýóôù êáé áí áíáìÝíåôáé åðéâñÜäõíóç ôïõ ñõèìïý áíÜðôõîçòôçò ïéêïíïìßáò ìåóïðñüèåóìá, êáèþò ç áóêïýìåíç ðïëéôé-êÞ åðéäéþêåé íá áðïôñÝøåé ôçí ðåñßðôùóç «õðåñèÝñìáí-óçò» ôçò ïéêïíïìßáò. Ç Êßíá, ìáæß ìå ôçí Éíäßá, ôç Óéãêáðïý-ñç êáé ôï ÂéåôíÜì óõãêáôáëÝãïíôáé ðëÝïí óôéò äõíáìéêüôå-ñåò ïéêïíïìßåò ôçò Áóßáò.

16

IFO - ÅêôéìÞóåéò ãéá ôçí Ïéêïíïìßá ôçò Åõñùæþíçò (Äåßêôåò, 1995=100)

Ôñßìçíï/¸ôïò I/04 II/04 III/04 IV/04 É/05 ÉI/05 III/05 IV/05 É/06

Ïéêïíïìéêü Êëßìá 95,8 89,8 96,6 89,8 85,6 78,8 78,8 84,8 99,2

Ðáñïýóá ÊáôÜóôáóç 67,3 63,6 76,6 84,1 74,8 65,4 59,8 67,3 86,0

Ðñïóäïêßåò 119,4 111,6 113,2 94,6 94,6 89,9 94,6 99,2 110,1


ÐÉÍÁÊÁÓ 1.5

ch_1_d2.qxd 5/8/2006 6:49 PM Page 16

óô) Óôéò ÷þñåò ôçò Êïéíïðïëéôåßáò ÁíåîÜñôçôùí Êñá-ôþí (CIS, ðñþçí ÅÓÓÄ), ôï ïéêïíïìéêü êëßìá ðáñáìÝíåéåõíïúêü. ÓõãêåêñéìÝíá óôç Ñùóßá, ïé áíáëõôÝò ÷áñáêôçñß-æïõí ôçí ïéêïíïìéêÞ êáôÜóôáóç ùò éêáíïðïéçôéêÞ êáè’ üëçôçí ðåñßïäï ôùí ðñïçãïýìåíùí ôñéþí åôþí. Ç áíïäéêÞ ðï-ñåßá óôïí ôïìÝá ðåôñåëáéïåéäþí áðïôÝëåóå ôçí êéíçôÞñéáäýíáìç åíßó÷õóçò ôïõ êëßìáôïò óôçí ÷þñá, åíþ áíáìÝíåôáéóôáèåñïðïßçóç óôá èåôéêÜ áõôÜ åðßðåäá.

æ) ÔÝëïò, óôç ËáôéíéêÞ ÁìåñéêÞ ôï ïéêïíïìéêü êëßìá âåë-ôéþíåôáé ïñéáêÜ. Ï Äåßêôçò Ïéêïíïìéêïý Êëßìáôïò áõîÜíåôáéÝíáíôé ôïõ Ïêôùâñßïõ, êõñßùò ëüãù ôùí èåôéêüôåñùí ìåóï-ðñüèåóìùí ðñïâëÝøåùí, åíþ äåí óçìåéþíåôáé äéáöïñï-ðïßçóç óôéò åêôéìÞóåéò ãéá ôçí ôñÝ÷ïõóá ïéêïíïìéêÞ êáôÜ-óôáóç, ç ïðïßá åêôéìÜôáé üôé êõìáßíåôáé óå åðßðåäá «áíþôå-ñá ôïõ éêáíïðïéçôéêïý».

1.2 Ç Âéïìç÷áíßá óôçí ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç

ÐñïêëÞóåéò – ÐñïïðôéêÝò

Ç åõñùðáúêÞ âéïìç÷áíßá åßíáé Ýíáò ðïëý óçìáíôéêüò ôïìÝáòóôçí Å.Å., áöïý ðáñÝ÷åé ôï 1/5 ôïõ óõíïëéêïý ðáñáãüìåíïõðñïúüíôïò êáé áðáó÷ïëåß ðåñßðïõ 34 åêáô. Üôïìá. ÅðéðëÝïí áðï-ôåëåß ôï êëåéäß ãéá ôçí áîéïðïßçóç ôçò íÝáò ïéêïíïìßáò ôçò ãíþ-óçò, áöïý áíáëáìâÜíåé ðÜíù áðü ôï 80% ôùí äáðáíþí ãéáÅ&Á ôïõ éäéùôéêïý ôïìÝá ìå ôá íÝá êáé êáéíïôüìá ðñïúüíôá ôçòíá áíôéðñïóùðåýïõí ðåñßðïõ ôá 3/4 ôùí óõíïëéêþí åîáãùãþíôçò ÅÅ. ÔÝëïò, ç ìåôáðïßçóç, ëüãù êáé ôçò óôåíÞò óýíäåóÞòôçò ìå ôïõò ôïìåßò õðçñåóéþí (æÞôçóç õðçñåóéþí êáé áíôßóôñï-öá ðáñï÷Þ åéóñïþí), äçìéïõñãåß áíÜðôõîç êáé èÝóåéò áðáó÷ü-ëçóçò óôï åõñýôåñï ïéêïíïìéêü ðåñéâÜëëïí êáé åðïìÝíùò ç ðï-ñåßá ôçò åßíáé êáèïñéóôéêÞ ãéá ôï óýíïëï ôçò ïéêïíïìßáò ôçò Å.Å.

Ç ìåãÜëç áõôÞ âáñýôçôá ôçò åõñùðáúêÞò âéïìç÷áíßáò ôçí êáèé-óôÜ Ýíáí áðü ôïõò êåíôñéêïýò ìï÷ëïýò óôÞñéîçò ôïõ ÊïéíïôéêïýÐñïãñÜììáôïò ôçò Ëéóóáâüíáò. Ãé’ áõôü ç ÅõñùðáúêÞ ÅðéôñïðÞåðåîåñãÜóèçêå êáé äçìïóßåõóå ðñüóöáôá Áíáêïßíùóç ìå ôß-ôëï «Ðëáßóéï ÐïëéôéêÞò ãéá ôçí Åíßó÷õóç ôïõ Ìåôáðïéçôéêïý Ôï-ìÝá ôçò ÅÅ – Ðñïò ìéá ÏëïêëçñùìÝíç ÐñïóÝããéóç ôçò Âéïìç-÷áíéêÞò ÐïëéôéêÞò».2 Ç Áíáêïßíùóç åíôÜóóåôáé óôéò äñÜóåéòðïõ áöïñïýí ôçí åöáñìïãÞ ôïõ Êïéíïôéêïý ÐñïãñÜììáôïò ôçòËéóóáâüíáò êáé ðåñéëáìâÜíåé ôéò âáóéêÝò ðñïôåñáéüôçôåò êá-ôåõèýíóåéò ìéáò íÝáò âéïìç÷áíéêÞò ðïëéôéêÞò.

Óýìöùíá ìå ôçí Áíáêïßíùóç ôçò ÅõñùðáúêÞò ÅðéôñïðÞò, ç ïé-êïíïìßá ôçò ãíþóçò, ç âåëôßùóç ôùí êáíïíéóôéêþí ñõèìßóåùí,

ç óõíÝñãéá ôùí ðïëéôéêþí ãéá ôçí áíôáãùíéóôéêüôçôá, ôçí åíÝñ-ãåéá êáé ôï ðåñéâÜëëïí, êáèþò êáé ç åîáóöÜëéóç ðëÞñïõò êáéäßêáéçò óõììåôï÷Þò óôï äéåèíÝò åìðüñéï åßíáé ïé êýñéåò êáôåõ-èýíóåéò ìéáò ðïëéôéêÞò ãéá ôçí åíßó÷õóç ôïõ ìåôáðïéçôéêïý ôï-ìÝá óôçí ÅÅ. Ç ýðáñîç ìéáò õãéïýò êáé éó÷õñÞò âéïìç÷áíßáò åß-íáé áðáñáßôçôç ãéá ôçí ðëÞñç áîéïðïßçóç ôçò äõíçôéêÞò áíÜðôõ-îçò ôçò ÅÅ, êáèþò êáé ãéá ôç äéáôÞñçóç êáé åíßó÷õóç ôïõ çãå-ôéêïý ôçò ñüëïõ óôïí ïéêïíïìéêü êáé ôå÷íïëïãéêü ôïìÝá.

ÓÞìåñá, ç ìåôáðïßçóç ôçò ÅÅ Ý÷åé íá áíôéìåôùðßóåé íÝåò åõ-êáéñßåò êáé ðñïêëÞóåéò. Áíáäåéêíýïíôáé íÝåò ôå÷íïëïãßåòðïõ åðéôñÝðïõí ôçí ôá÷ýôåñç êáé ðéï åëáóôéêÞ ðáñáãùãéêÞäéáäéêáóßá, åíþ ç âåëôßùóç ôùí ìåôáöïñþí, ç ìåßùóç ôïõêüóôïõò êáé ôá ìåéùìÝíá åìðüäéá óôï äéåèíÝò åìðüñéï êáé ôéòåðåíäýóåéò åðéôÜóóïõí ñáãäáßá áíÜêáìøç ôçò åîùóôñÝöåé-áò êáé áýîçóç ôçò áíôáãùíéóôéêüôçôáò ôçò ÅÅ ùò äÝêôç îÝ-íùí åðåíäýóåùí êáé äáðáíþí ãéá Å&Á. Ç åõñùðáúêÞ ìåôá-ðïßçóç áíôáðïêñßíåôáé êáëÜ ó’ áõôÝò ôéò ðñïêëÞóåéò. Áí êáéõðÜñ÷åé õóôÝñçóç ðáñáãùãéêüôçôáò óå ó÷Ýóç ìå ôéò ÇÐÁ,ëüãù êõñßùò ôïõ ÷áìçëüôåñïõ ìåñéäßïõ ôùí Ôå÷íïëïãéþíÐëçñïöïñéêÞò êáé Åðéêïéíùíéþí (ICT), ç åõñùðáúêÞ ìåôáðïß-çóç áðÝäùóå áñêåôÜ éêáíïðïéçôéêÜ óå ó÷Ýóç ìå ôç ìåôáðïß-çóç Üëëùí åêâéïìç÷áíéóìÝíùí ïéêïíïìéþí. Ïé åìðïñéêÝò óõ-íáëëáãÝò, éäéáßôåñá óå åðßðåäï åðé÷åéñÞóåùí ìç÷áíïëïãßáò,÷çìéêþí êáé ï÷çìÜôùí åßíáé óå õøçëÜ åðßðåäá óå ó÷Ýóç ìåôéò õðüëïéðåò ÷þñåò ôïõ êüóìïõ êáé óõãêåíôñþíïíôáé ðåñéó-óüôåñï óå êëÜäïõò ìåóáßáò êáé õøçëÞò ôå÷íïëïãßáò. Ïé îÝ-íåò Üìåóåò åðåíäýóåéò ôçò ÅÅ êáôåõèýíïíôáé óôéò áíáðôõó-óüìåíåò ÷þñåò ôçò Áóßáò, ùóôüóï ðáñáìÝíåé óå ÷áìçëÜ åðß-ðåäá ôï ìåñßäéü ôïõò óôï óýíïëï äéåèíþò. ÁñêåôÜ ðåñéïñé-óìÝíç åßíáé êáé ç êéíçôéêüôçôá ôùí åðé÷åéñÞóåùí ðñïò ÷þñåòìå ÷áìçëü åñãáôéêü êüóôïò. ÔÝëïò, ôá óôïé÷åßá õðïäåéêíýïõíüôé ç ÅÅ äåí åßíáé áñêåôÜ áíôáãùíéóôéêÞ óôçí ðñïóÝëêõóçåðåíäýóåùí Å&Á. Ïé ÇÐÁ êáé ç Éáðùíßá öáßíåôáé íá «åéóðñÜô-ôïõí» äéåèíþò ôéò ðåñéóóüôåñåò äáðÜíåò ãéá Å&Á, åíþ êáé çÊßíá êáé ç Éíäßá öáßíåôáé üôé óôï ìÝëëïí èá äéáäñáìáôßóïõíóçìáíôéêü ñüëï óôçí ðñïóÝëêõóç åðåíäýóåùí Ýñåõíáò êáéêáéíïôïìßáò. Åðßóçò, ïé ÇÐÁ öáßíåôáé íá ôá êáôáöÝñíïõí êá-ëýôåñá áðü ôçí ÅÅ ùò ôüðïò ðñïïñéóìïý åñãáôéêïý äõíáìé-êïý ìå õøçëü åðßðåäï êáôÜñôéóçò êáé åéäßêåõóç.

Åßíáé öáíåñü üôé, áí êáé ç áðüäïóç ôïõ åõñùðáúêïý ìåôáðïéç-ôéêïý ôïìÝá âñßóêåôáé óå éêáíïðïéçôéêÜ åðßðåäá, ðïëëÜ ìðïñïýíáêüìá íá ãßíïõí. ÄåäïìÝíçò ìÜëéóôá ôçò ðáãêïóìéïðïßçóçò êáéôïõ ðñïâëåðüìåíïõ éó÷õñïý áíôáãùíéóìïý áðü ÷þñåò üðùò çÊßíá êáé ïé Üëëåò áíáðôõóóüìåíåò áóéáôéêÝò, ç ðåñáéôÝñù âåë-ôßùóç ôçò áðïäïôéêüôçôáò ìå áíÜëçøç ôå÷íïëïãéêÜ åîåëéãìÝ-íùí äéáäéêáóéþí ðáñáãùãÞò êáé ç åêìåôÜëëåõóç ôçò ñáãäáßáåîåëéóóüìåíçò ïéêïíïìßáò ôçò ãíþóçò áðïôåëåß âáóéêÞ ðñïôå-

17


2. COM (2005) 474 Ôåëéêü.

ch_1_d2.qxd 5/8/2006 6:49 PM Page 17

ñáéüôçôá. Ç ïéêïíïìéêÞ ðïëéôéêÞ ðñÝðåé íá óôñáöåß ðñïò ôç äéåõ-èÝôçóç äéáöáíþí ñõèìéóôéêþí ðëáéóßùí ãéá ôçí åíßó÷õóçôïõ áíôáãùíéóìïý êáé ãåíéêÜ ãéá Ýíá ðéï ëåéôïõñãéêü êáéáðïäïôéêü åðé÷åéñçìáôéêü ðåñéâÜëëïí ìÝóá óôï ïðïßï ç åõ-ñùðáúêÞ ìåôáðïßçóç èá ëåéôïõñãåß, åíþ êáé ïé ßäéåò ïé åðé-÷åéñÞóåéò ïöåßëïõí íá áíôéìåôùðßóïõí ôéò ðñïêëÞóåéò ðïõôïõò áíáëïãïýí.

ÊëáäéêÝò åîåëßîåéò

Ïé ðñïêëÞóåéò êáé ôá ðñïâëÞìáôá åßíáé ìåí êïéíÜ ãéá ôï óý-íïëï ôçò åõñùðáúêÞò ìåôáðïßçóçò äéáöïñïðïéïýíôáé üìùòùò ðñïò ôïí âáèìü ðñïôåñáéüôçôáò åöáñìïãÞò ôùí ðïëéôé-êþí áíÜëïãá ìå ôéò åéäéêÝò óõíèÞêåò êÜèå êëÜäïõ. Óôç óý-íôïìç åðéóêüðçóç ðïõ áêïëïõèåß óõíïøßæïíôáé ïñéóìÝíáäéáñèñùôéêÜ óôïé÷åßá êáé åðéäüóåéò ôùí ìåãÜëùí êëÜäùíôçò åõñùðáúêÞò ìåôáðïßçóçò êáé ôùí ïìÜäùí äñáóôçñéïôÞ-ôùí.

Âéïìç÷áíßåò Ôñïößìùí êáé Âéïëïãéêþí åðéóôçìþí

Ïé âéïìç÷áíßåò ôñïößìùí êáé âéïëïãéêþí åðéóôçìþí óõíåé-óöÝñïõí ôï 1/5 ðåñßðïõ ôçò ìåôáðïéçôéêÞò ðñïóôéèÝìåíçòáîßáò ôçò ÅÅ êáé ðáñïõóéÜæïõí ìåóáßá Ýùò õøçëÜ ðïóïóôÜáíÜðôõîçò. Ïé êõñéüôåñåò ðñïêëÞóåéò ãéá ôçí ïìÜäá áõôÞåßíáé, ç áíÜãêç ìåãáëýôåñçò ðñïüäïõ üóïí áöïñÜ óôç äç-ìéïõñãßá ìéáò ðëÞñùò áíôáãùíéóôéêÞò åíéáßáò áãïñÜò öáñ-ìáêåõôéêþí ðñïúüíôùí, êáèþò êáé æçôÞìáôá ðñüóâáóçò óôéòáãïñÝò üóïí áöïñÜ óôéò âéïìç÷áíßåò ôñïößìùí êáé ðïôþí,êáëëõíôéêþí êáé öáñìÜêùí.

Âéïìç÷áíßá Ôñïößìùí, Ðïôþí êáé ÊáðíïýÇ âéïìç÷áíßá ôñïößìùí-ðïôþí êáé êáðíïý ðñïóöÝñåé ðå-ñßðïõ ôï 13,6% ôïõ óõíïëéêïý ôæßñïõ ôçò åõñùðáúêÞò ìå-ôáðïßçóçò (725 äéó. € óôçí Å.Å.-15 êáé 784 äéó. € óôçíÅ.Å.-25), ôï 11% ôçò ðñïóôéèÝìåíçò áîßáò êáé áðáó÷ïëåß ôï13% ôùí åñãáæïìÝíùí óôç ìåôáðïßçóç. Ôá ôåëåõôáßá äÝêá÷ñüíéá ðáñïõóéÜæåé óôáèåñÞ áíÜðôõîç: 1,8% êáé 1,1% ìå-

18

ÐÉÍÁÊÁÓ 1.6

Ôáîéíüìçóç êëÜäùí êáé ïìÜäùí äñáóôçñéïôÞôùí

Âéïìç÷áíßåò ôñïößìùí êáé âéïëïãéêþí åðéóôçìþíÔñüöéìá, ðïôÜ êáé êáðíüò Âéïôå÷íïëïãßá

ÊáëëõíôéêÜ ÉáôñéêÜ âïçèÞìáôá

ÖÜñìáêá

Âéïìç÷áíßåò ìç÷áíçìÜôùí êáé óõóôçìÜôùíÔå÷íïëïãßåò Ðëçñïöïñßáò êáé Åðéêïéíùíßáò ÁåñïäéáóôçìéêÞ

Ìç÷áíïëïãßá ÁìõíôéêÝò âéïìç÷áíßåò

Ìç÷áíïëïãéêÞ çëåêôñïëïãßá ÍáõðçãéêÞ

Ìç÷áíïêßíçôá ï÷Þìáôá

Âéïìç÷áíßåò ìüäáò êáé ó÷åäßïõÊëùóôïûöáíôïõñãéêÜ ðñïúüíôá — Åíäýìáôá ÕðïäÞìáôáÄÝñìáôá êáé äåñìÜôéíá ðñïúüíôá ¸ðéðëá

ÂáóéêÝò êáé åíäéÜìåóåò âéïìç÷áíßåòÌç åíåñãåéáêÝò åîïñõêôéêÝò âéïìç÷áíßåò Ðïëôüò, ÷áñôß êáé ðñïúüíôá áðü ÷áñôß

Ìç óéäçñïý÷á ìÝôáëëá Ôõðïãñáößá êáé åêäüóåéò

ÔóéìÝíôï êáé Üóâåóôïò ×Üëõâáò

ÊåñáìéêÞ ×çìéêÜ, êáïõôóïýê êáé ðëáóôéêü

Ãõáëß ÊáôáóêåõÝò

Îýëï êáé ðñïúüíôá áðü îýëï

ÐçãÞ: Áíáêïßíùóç ôçò ÅðéôñïðÞò ó÷åôéêÜ ìå ôçí åöáñìïãÞ ôïõ êïéíïôéêïý ðñïãñÜììáôïò ôçò Ëéóóáâüíáò: Ðëáßóéï ðïëéôéêÞò ãéá ôçí åíßó÷õóç ôïõ ìåôáðïé-çôéêïý ôïìÝá ôçò ÅÅ — ðñïò ìéá ðéï ïëïêëçñùìÝíç ðñïóÝããéóç ôçò âéïìç÷áíéêÞò ðïëéôéêÞò (COM(2005) 474 Ôåëéêü).

ch_1_d2.qxd 5/8/2006 6:49 PM Page 18

ãÝèõíóç ôçò ðáñáãùãÞò êáé ôçò ðñïóôéèÝìåíçò áîßáòáíôßóôïé÷á, åíþ ëüãù ôçò ìåßùóçò ôçò áðáó÷üëçóçò öáß-íåôáé íá äéáôçñåß èåôéêïýò ñõèìïýò óôç ìåôáâïëÞ ôçò ðá-ñáãùãéêüôçôáò. Ç èåôéêÞ áëëÜ ÷áìçëÞ ðáñáãùãéêüôçôá ôçòåñãáóßáò (ìüëéò 0,8% ãéá ôçí ðåñßïäï 1995-2001, Ýíáíôé2,7% ôçí ðåñßïäï 1990-1995) áíôéêáôïðôñßæåé ôçí ýðáñîçáêáìøéþí óôç âéïìç÷áíßá, üóïí áöïñÜ óôçí õéïèÝôçóçíÝùí ôå÷íïëïãéþí óôéò ðáñáãùãéêÝò äéáäéêáóßåò (ç Å.Å.õðïëåßðåôáé ôùí ÇÐÁ ìå 30% ëéãüôåñåò áéôÞóåéò âéïôå÷íï-ëïãéêþí åõñåóéôå÷íéþí, ðåñéëáìâáíïìÝíïõ êáé ôïõ êëÜ-äïõ ôùí ôñïößìùí).

Âéïìç÷áíßá Éáôñéêïý Åîïðëéóìïý Ç âéïìç÷áíßá éáôñéêïý åîïðëéóìïý óõíåéóöÝñåé ðåñßðïõôï 1,1% ôçò óõíïëéêÞò ðñïóôéèÝìåíçò áîßáò êáé ôï 1,3%ôçò óõíïëéêÞò áðáó÷üëçóçò óôçí ÅÅ25. Áðïôåëåßôáé áðü7.000 åðé÷åéñÞóåéò, ïé ïðïßåò áðáó÷ïëïýí ðåñßðïõ350.000 åñãáæïìÝíïõò. Ç ìåãáëýôåñç áýîçóç ðáñáãù-ãÞò ôïõ êëÜäïõ óçìåéþèçêå ôï 2001 êáé 2002 êáé óôïìÝëëïí, õðü ôï ðñßóìá ìÜëéóôá ãÞñáíóçò ôïõ ðëçèõ-óìïý, áíáìÝíåôáé íá ðáßîåé êáèïñéóôéêü ñüëï óôçí åõ-ñùðáúêÞ áãïñÜ.

Âéïìç÷áíßá ÖáñìÜêùíÁíôéðñïóùðåýåé ôï 2,81% ôçò óõíïëéêÞò ðáñáãùãÞò êáé ôï1,6% ôçò óõíïëéêÞò áðáó÷üëçóçò. Ç ðñïóôéèÝìåíç áîßá áíÜåñãáæüìåíï åßíáé õøçëÞ, ðåñßðïõ êáôÜ 1/3 õøçëüôåñç áðüôéò õðüëïéðåò âéïìç÷áíßåò õøçëÞò ôå÷íïëïãßáò. Óôï ìÝëëïíáíáìÝíåôáé åðéâñÜäõíóç ôçò áíÜðôõîçò ôïõ êëÜäïõ ãéá ôïõòåîÞò ëüãïõò: åðéâñÜäõíóç ðáñáãùãéêüôçôáò ôçò Å&Á, ðå-ñéïñéóìüò ôïõ ÷ñüíïõ ôùí äéêáéùìÜôùí ðíåõìáôéêÞò éäéï-êôçóßáò ôùí åõñåóéôå÷íéþí, õøçëüôåñá êüóôç äéáöÞìéóçòíÝùí öáñìÜêùí, ðßåóç ãéá áýîçóç ôùí ôéìþí áðü êõâåñ-íÞóåéò, êáèþò êáé áðü íÝá ó÷Þìáôá éäéùôéêÞò áóöÜëéóçò.

Âéïìç÷áíßá Êáëëõíôéêþí Ç åõñùðáúêÞ âéïìç÷áíßá êáëëõíôéêþí ëåéôïõñãåß óå ìéáðëÞñùò áíôáãùíéóôéêÞ äéåèíÞ áãïñÜ êáé ìå ôï ðëåïíÝêôç-ìá ôïõ çãÝôç åßíáé áõôÞ ðïõ êáèïñßæåé óå ìåãÜëï âáèìü ôéòåîåëßîåéò äéåèíþò (35 äéó. € ðáñáãùãÞ, äõï öïñÝò ìåãá-ëýôåñç áðü ôçí áíôßóôïé÷ç ôùí éáðùíéêþí åðé÷åéñÞóåùí êáéêáôÜ 1/3 õøçëüôåñç áðü áõôÞ ôçò ÁìåñéêÞò). Ç êáéíïôïìßáêáé ç äéáöïñïðïßçóç ôùí ðñïúüíôùí ÷áñáêôçñßæïõí ôç äõ-íáìéêÞ ôïõ êëÜäïõ, áöïý êÜèå ÷ñüíï ÷éëéÜäåò íÝá êáé áíá-âáèìéóìÝíá ðñïúüíôá ôïðïèåôïýíôáé óôçí áãïñÜ.

Âéïìç÷áíßåò Ìç÷áíçìÜôùí êáé ÓõóôçìÜôùí

Ïé âéïìç÷áíßåò ìç÷áíçìÜôùí êáé óõóôçìÜôùí ðáñÜãïõí ôï 1/3ðåñßðïõ ôçò ðñïóôéèÝìåíçò áîßáò ôçò ìåôáðïßçóçò óôçí ÅÅ êáé÷áñáêôçñßæïíôáé áðü ìåóáßïõò Ýùò õøçëïýò ñõèìïýò áíÜðôõ-îçò ìå õøçëÜ ðïóïóôÜ äáðáíþí ãéá Å&Á. Ïé ðñïêëÞóåéò áõôïýôïõ ôïìÝá Ý÷ïõí óõíåðþò óôåíÞ ó÷Ýóç ìå ôçí êáéíïôïìßá, ôçíðñïóôáóßá ôùí äéêáéùìÜôùí ðíåõìáôéêÞò éäéïêôçóßáò êáé ôçíåîáóöÜëéóç áíèñþðéíïõ äõíáìéêïý ìå õøçëïý åðéðÝäïõ êáôÜñ-ôéóç êáé åéäßêåõóç.

Ôå÷íïëïãßåò Ðëçñïöïñßáò êáé Åðéêïéíùíßáò Ïé âéïìç÷áíßåò ÔÐÅ ôï 2001 êáôåß÷áí ìåñßäéï 5,3% ôçò óõ-íïëéêÞò ðñïóôéèÝìåíçò áîßáò êáé ðåñßðïõ ôï 3,4% ôçò óõíï-ëéêÞò áðáó÷üëçóçò (ÅÅ25). Ç äçìéïõñãßá åíüò éó÷õñïý ôï-ìÝá ÔÐÅ ïäçãåß óå ìåãáëýôåñç áðïññüöçóç êáé áðïôåëå-óìáôéêüôåñç ÷ñÞóç ôå÷íïëïãéþí ðëçñïöïñßáò êáé åðéêïéíù-íßáò áðü ôïõò Üëëïõò êëÜäïõò êáé óõíåðþò óõìâÜëëåé óôçíôüíùóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ïëüêëçñçò ôçò ïéêïíïìßáò.

ÊáôáóêåõÞ Ìç÷áíçìÜôùí êáé Åéäþí Åîïðëéóìïý Ç êáôáóêåõÞ ìç÷áíçìÜôùí êáé åéäþí åîïðëéóìïý Þ ìç÷áíï-

19


Ìåñßäéï óôçí ðñïóôéèÝìåíç áîßá êáé ìÝóïò åôÞóéïò ñõèìüò ìåãÝèõíóçò

Ìåñßäéï óôçí ÐñïóôéèÝìåíç ÌÝóïò ÅôÞóéïò Ñõèìüò

Áîßá ôçò Ìåôáðïßçóçò ôï 2004 (%) ÌåãÝèõíóçò 1993-2004 (%)

Ôñüöéìá êáé ÂéïëïãéêÝò ÅðéóôÞìåò 18,1 2,4

Ìç÷áíÞìáôá êáé ÓõóôÞìáôá 33,1 3,5

Ìüäá êáé Ó÷Ýäéï 7,5 -2,0

ÂáóéêÜ êáé ÅíäéÜìåóá ðñïúüíôá 41,3 2,1

ÓõíïëéêÞ Ìåôáðïßçóç 100,0 2,3

ÐçãÞ: Eurostat

ÐÉÍÁÊÁÓ 1.7

ch_1_d2.qxd 5/8/2006 6:49 PM Page 19

ëïãéêÞ çëåêôñïëïãßá åßíáé ìåãÜëïò âéïìç÷áíéêüò êëÜäïòóôçí Åõñþðç. ¸íá óýíïëï 21.315 åðé÷åéñÞóåùí ìå ðÜíùáðü 20 õðáëëÞëïõò áíÜ åðé÷åßñçóç ðáñÞãáãáí ôï 2003 ìç-÷áíïëïãéêü åîïðëéóìü áîßáò ðåñßðïõ 360 äéó. €, áðáó÷ï-ëþíôáò 2,24 åêáô. åñãáæïìÝíïõò óôçí ÅÅ15. Ôï ìÝãåèïòôçò âéïìç÷áíßáò êáèéóôÜ ôçí ÅÅ ôï ìåãáëýôåñï ðñïìçèåõôÞìç÷áíïëïãéêïý åîïðëéóìïý óôïí êüóìï, ðïëý ðéï ìðñïóôÜáðü ôéò ÇÐÁ êáé ôçí Éáðùíßá. Ùóôüóï, ç ðáñáãùãéêüôçôá ôïõìÝóïõ åõñùðáßïõ ìç÷áíéêïý åßíáé ðïëý ÷áìçëüôåñç áðüáõôÞ ôïõ ÉÜðùíá Þ ôïõ Áìåñéêáíïý, åíþ êáé ç ìáêñï÷ñüíéáìåãÝèõíóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò ôïõ ôïìÝá õðïëåßðåôáé ôçòáíôßóôïé÷çò ôùí ÇÐÁ. Ôá ðáñáðÜíù, óå óõíäõáóìü ìå ôïó÷åôéêÜ õøçëü åñãáôéêü êüóôïò, ôïí óõíå÷þò áõîáíüìåíïáíôáãùíéóìü êáé ôç ìç åõíïúêÞ åîÝëéîç ôçò óõíáëëáãìáôé-êÞò éóïôéìßáò ôïõ åõñþ, åßíáé âÝâáéï üôé èá åðçñåÜóïõí ôçíáíôáãùíéóôéêüôçôá ôïõ êëÜäïõ óôï ìÝëëïí.

Âéïìç÷áíßåò Ìüäáò êáé Ó÷åäßïõ

Ïé âéïìç÷áíßåò ìüäáò êáé ó÷åäßïõ óõíåéóöÝñïõí ôï 8% ôçòðñïóôéèÝìåíçò áîßáò ôçò ìåôáðïßçóçò åíþ ôá ôåëåõôáßá Ýôç ðá-ñïõóßáóáí ÷áìçëÞ Þ êáé áñíçôéêÞ áíÜðôõîç ðáñáãùãÞò, êáèþòêáé ó÷åôéêÜ ÷áìçëÝò äáðÜíåò ãéá Å&Á. Ç âåëôßùóç ôçò êáéíïôï-ìßáò, ç ðñïóôáóßá ôùí äéêáéùìÜôùí ðíåõìáôéêÞò éäéïêôçóßáò êáéç åîåéäßêåõóç áðïôåëïýí êáé åäþ óçìáíôéêÜ óôïé÷åßá ðñïêåéìÝ-íïõ íá êáôáóôåß äõíáôÞ ç óõíå÷Þò âåëôßùóç ôçò ðïéüôçôáò êáéôçò äéáöïñïðïßçóçò ôùí ðñïúüíôùí ðïõ ðáñÜãïíôáé. Åðßóçò, çêáëýôåñç ðñüóâáóç óå ðáãêüóìéåò áãïñÝò ðïõ åðß ôïõ ðáñü-íôïò ôõã÷Üíïõí ðïëý ìåãÜëçò ðñïóôáóßáò óõíéóôÜ óçìáíôéêÞáðáßôçóç ðïëéôéêÞò ãéá ôéò âéïìç÷áíßåò áõôÝò.

ÊëùóôïûöáíôïõñãéêÜ ðñïúüíôá – Åíäýìáôá Ï ôïìÝáò êëùóôïûöáíôïõñãéêþí ðñïúüíôùí êáé åíäõìÜôùíðáñÜãåé ôï 4% ôçò óõíïëéêÞò åõñùðáúêÞò ìåôáðïéçôéêÞò ðá-ñáãùãÞò êáé áðáó÷ïëåß ðÜíù áðü 2,5 åêáô. åñãáæïìÝíïõò.Ðáñáôçñåßôáé ìßá óôáèåñÞ ìåßùóç ôçò ðñïóôéèÝìåíçò áîßáòôïõ ôïìÝá áðü ôï 1995 (-1,2% áíÜ Ýôïò) êáé ìßá áêüìç ðéï éó÷õ-ñÞ õðï÷þñçóç ôçò áðáó÷üëçóçò (-3%), ç ïðïßá üìùò óõíï-äåýåôáé áðü âåëôßùóç ôçò ðáñáãùãéêüôçôáò (2%). Ôï óõãêñé-ôéêü ôïõ ðëåïíÝêôçìá åßíáé ç õøçëïý åðéðÝäïõ ðáñáãùãÞ,ôüóï óå ôå÷íéêü åðßðåäï, üóï êáé óå åðßðåäï áéóèçôéêÞò êáéìüäáò. Ïé åðþíõìåò ìÜñêåò ôïõ ôïìÝá éêáíïðïéïýí õøçëÞ æÞ-ôçóç êáé áíáãíþñéóç, åíþ êáé ç ðáñÜäïóç ôùí ðñïúüíôùí åß-íáé åõÝëéêôç êáé áîéüðéóôç. Ç áíôáãùíéóôéêüôçôá ôïõ ôïìÝáåîáñôÜôáé ðÜíôùò óå ìåãÜëï âáèìü áðü ôçí åîùóôñÝöåéÜ ôïõêáé áðü ôçí áðïäïôéêÞ åéó÷þñçóÞ ôïõ óå äéåèíåßò áãïñÝò.

ÄÝñìáôá êáé ÄåñìÜôéíá ðñïúüíôá Ôï 2002 ï ôïìÝáò ôùí äåñìÜôùí êáé äåñìÜôéíùí ðñïúü-íôùí åß÷å ðëçèõóìü 15.599 åðé÷åéñÞóåùí óôçí ÅÅ25 êáé

ôæßñï 8.367 äéó. €. Ïé åðé÷åéñÞóåéò áõôÝò áðáó÷ïëïýóáí ðå-ñßðïõ 103.100 åñãáæïìÝíïõò. Ôï 2001 ï êëÜäïò áíôéðñï-óþðåõå ôï 0,91% ôçò óõíïëéêÞò ìåôáðïéçôéêÞò ðáñáãùãÞò,ôï 0,88% ôçò ðñïóôéèÝìåíçò áîßáò êáé ôï 1,67% ôçò óõíï-ëéêÞò áðáó÷üëçóçò (ÅÅ25). Ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá ôüóï ïáñéèìüò ôùí åðé÷åéñÞóåùí êáé ôùí åñãáæïìÝíùí, üóï êáéï êýêëïò åñãáóéþí ìåéþèçêáí. ÅðéðëÝïí ïé åîáãùãÝò ôïõêëÜäïõ ðåñéïñßóèçêáí äñáìáôéêÜ, åíþ äåí öáßíåôáé íá åðå-ôåý÷èç êáé ç åéó÷þñçóÞ ôïõ óå óçìáíôéêÝò íÝåò áãïñÝò.

¸ðéðëá Ï êëÜäïò ôùí åðßðëùí ðåñéëáìâÜíåé ðåñßðïõ 138.000 åðé-÷åéñÞóåéò ìå ôæßñï 116 äéó. € êáé áðáó÷üëçóç 1,3 åêáô.(ÅÅ25, 2002). Áðü ôï 2001 óçìåéþíåôáé ìåßùóç ôçò ðáñá-ãùãÞò ðïõ ïäÞãçóå êáé óå ìåßùóç ôçò áðáó÷üëçóçò. Ôïåñãáôéêü êüóôïò, ìåôáîý 1995 êáé 2002, áõîÞèçêå óå ðÝ-íôå (Éôáëßá, Éóðáíßá, Ãáëëßá, Áããëßá, Ðïëùíßá) áðü ôéò Ýîé ìå-ãáëýôåñåò óå ðáñáãùãÞ ÷þñåò êáé ìåéþèçêå óôç Ãåñìá-íßá, ðïõ üìùò åîáêïëïõèåß íá äéáôçñåß ôï õøçëüôåñï åñ-ãáôéêü êüóôïò óôçí ÅÅ. ÐáñÜ ôçí åîÝëéîç áõôÞ, áñ÷éêÜ ïéåîáãùãÝò ôïõ ôïìÝá äéáôçñÞèçêáí óå õøçëÜ åðßðåäá (35%ôùí åîáãùãþí ðáãêïóìßùò) ÷Üñç óôç äéåèíÞ õðåñï÷Þ ôïõôïìÝá óôçí ôå÷íéêÞ ðïéüôçôá, ôçí áéóèçôéêÞ êáé ôçí áíáãíù-ñéóéìüôçôá ôùí ðñïúüíôùí. Ç êáôÜóôáóç Üëëáîå äñáìáôéêÜôï 2004 ìå ôçí ðßåóç áðü áóéáôéêÝò ÷þñåò ìå ÷áìçëü åñ-ãáôéêü êüóôïò. ¸ôóé ôï åìðïñéêü éóïæýãéï ôïõ ôïìÝá åìöá-íßóôçêå ðåñßðïõ éóïóêåëéóìÝíï. Åßíáé öáíåñü üôé ç âåëôßù-óç ôçò ðïéüôçôáò êáé ç äéáöïñïðïßçóç ôùí ðñïúüíôùí, ìÝóááðü ôçí Å&Á êáé ôçí åîåéäßêåõóç, áðïôåëïýí ôï êëåéäß ãéáíá åðáíáêÜìøåé ï ôïìÝáò óôéò äéåèíåßò áãïñÝò.

ÂáóéêÝò êáé ÅíäéÜìåóåò âéïìç÷áíßåò

Ïé âáóéêÝò êáé åíäéÜìåóåò âéïìç÷áíßåò ðáñÜãïõí ðåñßðïõ ôï40% ôçò ðñïóôéèÝìåíçò áîßáò ôçò ìåôáðïßçóçò óôçí ÅÅ. ÙòðñïìçèåõôÝò âáóéêþí åéóñïþí ãéá ôéò õðüëïéðåò âéïìç÷áíßåòìðïñïýí íá áðïôåëÝóïõí óçìáíôéêÞ ðçãÞ êáéíïôïìßáò ãéá Üë-ëïõò ôïìåßò. Ôá ðïóïóôÜ áíÜðôõîçò óôïí ôïìÝá áõôü Þôáí ÷á-ìçëÜ, ìå åîáßñåóç ôá ÷çìéêÜ ðñïúüíôá êáé ôéò âéïìç÷áíßåò êáïõ-ôóïýê ðïõ óçìåßùóáí õøçëÝò åðéäüóåéò. Ïé êýñéåò ðñïêëÞóåéòðïëéôéêÞò ãé´ áõôÝò ôéò âéïìç÷áíßåò áöïñïýí óôïí ôñüðï ìå ôïíïðïßï èá äéá÷åéñéóôïýí ôï æÞôçìá ôçò åíÝñãåéáò ðïõ ÷ñåéÜæï-íôáé, áëëÜ êáé ôéò ðåñéâáëëïíôéêÝò åðéðôþóåéò ôùí ðáñáãùãéêþíäéåñãáóéþí ôïõò.

×ÜëõâáòÁðü ôï 1998 ùò ôï 2004, ç âéïìç÷áíßá ÷Üëõâá óçìåßùóåáýîçóç, ðáñáãùãÞò (6%), êýêëïõ åñãáóéþí (44,7%) êáéðñïóôéèÝìåíçò áîßáò (40%), åíþ ç áðáó÷üëçóç ìåéþèçêå(-12,5%). Ôï ìÝóï åðßðåäï ðáñáãùãéêüôçôáò óôçí ÅÅ åêôé-

20

ch_1_d2.qxd 5/8/2006 6:49 PM Page 20

ìÜôáé óôïõò 560 ôüíïõò áíÜ åñãáæüìåíï êáé Ýôïò. Ïé ðñï-êëÞóåéò ôïõ êëÜäïõ óõíäÝïíôáé ìå ôï êüóôïò êáé ôç äéáèå-óéìüôçôá ôùí åéóñïþí (åíÝñãåéá, áðáó÷üëçóç, ðñþôåòýëåò) êáé ìå ôïí áíôáãùíéóìü ìå ôñßôåò ÷þñåò ôùí ïðïßùíïé áãïñÝò ëåéôïõñãïýí óå äéáöïñåôéêÜ íïìïèåôéêÜ ðëáßóéá.¸íá ìåãÜëï ìÝñïò ôïõ áðáñáßôçôïõ óéäçñïìåôáëëåýìáôïòêáé ôïõ ëéãíßôç åéóÜãåôáé, êáé óõ÷íÜ ðáñïõóéÜæåé ìåãÜëåòáõîÞóåéò ôéìþí. Ôá ðëåïíåêôÞìáôá ôçò åõñùðáúêÞò âéïìç-÷áíßáò ÷Üëõâá åßíáé ç õøçëÞ ðïéüôçôá êáé ðñïóôéèÝìåíçáîßá ðïõ ðñïêýðôïõí áðü ôçí ïëïêëçñùìÝíç êáé êáëÜ ïñ-ãáíùìÝíç áãïñÜ, ç åîåéäßêåõóç ôïõ áíèñþðéíïõ äõíáìéêïýêáé ç êáéíïôïìßá. Ùóôüóï, ç åéóâïëÞ ôçò Êßíáò óôçí áãïñÜåêôßíáîå ôéò ôéìÝò ôùí åéóñïþí óôá ýøç êáé áóöáëþò èáåðçñåÜóåé ôçí áíôáãùíéóôéêüôçôá ôçò ÅÅ.

×çìéêÜ, Êáïõôóïýê êáé ÐëáóôéêüÌå óõíïëéêü ôæßñï 360 äéó. € ç ÅÅ åßíáé ï çãÝôçò ðáãêï-óìßùò óôçí ðáñáãùãÞ ÷çìéêþí (28% ôçò ðáãêüóìéáò ðáñá-ãùãÞò). Ç âéïìç÷áíßá ÷çìéêþí åßíáé âéïìç÷áíßá õøçëÞò ôå-÷íïëïãßáò êáé åììÝóùò åðçñåÜæåé ôçí áíôáãùíéóôéêüôçôáüëùí ôùí âéïìç÷áíéþí óôéò ïðïßåò ðáñÝ÷åé åéóñïÝò. Ï êëÜ-äïò áíáëáìâÜíåé ìåãÜëï áñéèìü êáéíïôïìéþí óôéò ôå÷íïëï-ãßåò ðëçñïöïñéêÞò, óôç öáñìáêåõôéêÞ, óôçí åíÝñãåéá, óôçíÝíäõóç, óôç äéáôñïöÞ êáé óå ðïëëÝò Üëëåò ðåñéï÷Ýò. Åßíáéåðßóçò óôåíÜ óõíäåäåìÝíïò ìå ôç âßï- êáé íÜíï-ôå÷íïëï-ãßá. Áðáó÷ïëåß ðåñßðïõ 1,3 åêáô. áíèñþðïõò óôïí êëÜäïêáé ôïí äéðëÜóéï áñéèìü óå óõìðëçñùìáôéêïýò êëÜäïõò.Áðïôåëåßôáé áðü ðåñßðïõ 27.000 åðé÷åéñÞóåéò êáé åßíáé áðüôïõò ìåãáëýôåñïõò êëÜäïõò ôçò ÅÅ. Äßäåé ôï 12% ôçò áêá-èÜñéóôçò ðñïóôéèÝìåíçò áîßáò ôçò åõñùðáúêÞò ìåôáðïßç-óçò êáé ç ðñïóôéèÝìåíç áîßá áíÜ åñãáæüìåíï åßíáé ó÷åäüíäéðëÜóéá ôïõ ìÝóïõ üñïõ ôçò ìåôáðïßçóçò. ÔÝëïò, ç óõíåé-óöïñÜ ôïõ êëÜäïõ óôï ÁÅÐ ôçò ÅÅ15 áíÝñ÷åôáé óôï 2,4%.Ôá óçìåßá êëåéäéÜ óôçí åíßó÷õóç ôçò áíôáãùíéóôéêüôçôáòôïõ êëÜäïõ ÷çìéêþí åßíáé ç Å&Á êáé ç êáéíïôïìßá, ôï äéå-èíÝò åìðüñéï, ïé êáíïíéóôéêÝò ñõèìßóåéò êáé ç åíÝñãåéá,åíþ óôïí êëÜäï ðëáóôéêþí, ï ïðïßïò åßíáé åíôÜóåùò åñãá-óßáò, óçìáíôéêü óôïé÷åßï áíôáãùíéóôéêüôçôáò åßíáé ôï êü-óôïò åñãáóßáò.

ÐñïôÜóåéò ÐïëéôéêÞò

Ôá ìÝôñá ðïëéôéêÞò ðïõ ðñïôåßíïíôáé óôçí Áíáêïßíùóç ôçò Åõ-ñùðáúêÞò ÅðéôñïðÞò åîåéäéêåýïíôáé óôïõò êëÜäïõò ôçò ìåôáðïß-çóçò áíÜëïãá ìå ôï âáèìü ðñïôåñáéüôçôáò, üðùò öáßíåôáé óôïíÐßíáêá 1.8.

Ïé äéáôïìåáêÝò áõôÝò ðñùôïâïõëßåò ðïëéôéêÞò ðïõ ðñïôåßíåé çÅõñùðáúêÞ ÅðéôñïðÞ Ý÷ïõí ùò óôü÷ï ôçí áíôéìåôþðéóç ôùí êïé-

íþí ðñïêëÞóåùí ôùí äéáöüñùí êëÜäùí, êáèþò êáé ôçí åíß-ó÷õóç ôçò áíôáãùíéóôéêüôçôÜò ôïõò êáé óõíïøßæïíôáé óôéò áêü-ëïõèåò:

1. Ðñùôïâïõëßá ãéá ôá äéêáéþìáôá ðíåõìáôéêÞò éäéïêôçóßáò êáéôçí áðïìßìçóç.

Ç äéáóöÜëéóç ôùí äéêáéùìÜôùí ðíåõìáôéêÞò éäéïêôçóßáò äéá-äñáìáôßæåé óçìáíôéêü ñüëï óôçí áíôáãùíéóôéêüôçôá ðïëëþí âéï-ìç÷áíéþí êáé óõíåðþò, áí êáé Þäç ðïëëÜ óçìåßá Ý÷ïõí äéåõèå-ôçèåß, ðïëëÜ ìðïñïýí áêüìá íá ãßíïõí ðñïêåéìÝíïõ íá âåëôéù-èåß ôï ñõèìéóôéêü ðëáßóéï. ¸ôóé, ç ÅðéôñïðÞ ôï 2006 îåêéíÜ äéÜ-ëïãï ìå ôç âéïìç÷áíßá êáé Üëëá åíäéáöåñüìåíá ìÝñç ðñïêåéìÝ-íïõ íá ðñïóäéïñßóåé ðïéåò ðåñáéôÝñù åíÝñãåéåò åßíáé áíáãêáß-åò ãéá íá âåëôéùèåß ôï ñõèìéóôéêü ðëáßóéï ãéá ôá äéêáéþìáôáðíåõìáôéêÞò éäéïêôçóßáò êáé íá êáôáðïëåìçèåß üóï ôï äõíáôüíç áðïìßìçóç êáé ç ðåéñáôåßá. Ç ÅõñùðáúêÞ ÅðéôñïðÞ óå ìéá ðñï-óðÜèåéá åîõãßáíóçò, èá ðñïâåß óå áíáèåþñçóç ôùí ìÝôñùíêáé åñãáëåßùí áíôéìåôþðéóçò ôïõ öáéíïìÝíïõ ôçò áðïìßìçóçòêáé èá åéóçãçèåß ðñïôÜóåéò ãéá ôç âåëôßùóç ôçò êáôÜóôáóçò.

2. Óýóôáóç ïìÜäáò õøçëïý åðéðÝäïõ ãéá ôçí áíôáãùíéóôéêüôç-ôá, ôçí åíÝñãåéá êáé ôï ðåñéâÜëëïí.

Ïé ðïëéôéêÝò ãéá ôçí áíôáãùíéóôéêüôçôá, ôçí åíÝñãåéá êáé ôï ðå-ñéâÜëëïí Ý÷ïõí Üìåóç áëëçëåîÜñôçóç êáé âåâáßùò, óçìáíôéêÞåðßäñáóç óå ðïëëïýò ôïìåßò ôçò ôåëéêÞò êáé åíäéÜìåóçò âéïìç-÷áíéêÞò ðáñáãùãÞò. ÅéäéêÞ ïìÜäá ãéá ôçí Áíôáãùíéóôéêüôçôá,ôçí ÅíÝñãåéá êáé ôï ÐåñéâÜëëïí» (“High Level Group on Compe-titiveness, Energy and the Environment”) ðïõ óõóôÞíåé ç Åõñù-ðáúêÞ ÅðéôñïðÞ, èá âñßóêåôáé óå åðáöÞ ìå ôá ìÝëç ôçò Åðéôñï-ðÞò Åðé÷åéñÞóåùí êáé Âéïìç÷áíéþí (DG Enterprise and Industry)êáé èá ëåéôïõñãåß óõìâïõëåõôéêÜ ðñïêåéìÝíïõ íá äéáóöáëéóôåßÝíá óôáèåñü êáé ëåéôïõñãéêü ðëáßóéï êïéíÞò êáé ðáñÜëëçëçò ðï-ëéôéêÞò ãéá ôçí áíôáãùíéóôéêüôçôá, ôçí åíÝñãåéá êáé ôï ðåñéâÜë-ëïí. Ôï ðñüãñáììá ôçò íåïóõóôáèåßóáò åðéôñïðÞò ðåñéëáìâÜ-íåé ôá åîÞò èÝìáôá: (á) áðôÞ åöáñìïãÞ êáëýôåñùí ñõèìéóôéêþíáñ÷þí êáé êáíüíùí, (â) êëéìáôéêÝò áëëáãÝò, åìðüñéï ñýðùí,åíåñãåéáêÞ áðïôåëåóìáôéêüôçôá êáé áíáíåþóéìåò ðçãÝò åíÝñ-ãåéáò, (ã) ðëáßóéï ëåéôïõñãßáò ôùí áãïñþí åíÝñãåéáò êáé éäéáß-ôåñá ôçò çëåêôñéêÞò, (ä) óôñáôçãéêÞ äéá÷åßñéóçò ôùí âéïìç÷áíé-êþí áðïâëÞôùí êáé èåóìéêü ðëáßóéï, (å) âåëôßùóç ôçò áðïäïôé-êüôçôáò ôùí ðüñùí ìå êáéíïôüìåò ðåñéâáëëïíôïëïãéêÝò ôå÷íï-ëïãßåò.

3. ÅîùôåñéêÝò ðôõ÷Ýò ôçò áíôáãùíéóôéêüôçôáò êáé ôçò ðñüóâá-óçò óôéò áãïñÝò.

Ç áíÜðôõîç ôçò åîùóôñÝöåéáò áðïôåëåß óçìáíôéêÞ ðñïôåñáéü-ôçôá ãéá ôïõò ðåñéóóüôåñïõò êëÜäïõò ôçò ìåôáðïßçóçò. Óå óõ-íåñãáóßá ìå ôá åíäéáöåñüìåíá ìÝñç êáé ìå ìéá ðéï áðïôåëå-óìáôéêÞ ÷ñÞóç ôïõ Êáíïíéóìïý Åìðïäßùí Åìðïñßïõ (Trade Bar-riers Regulation) èá áíáðôõ÷èåß êáé èá ôåèåß óå åöáñìïãÞ ëå-ðôïìåñÞò óôñáôçãéêÞ, Ýôóé þóôå íá õðåñêåñáóèïýí ôá åìðüäéá

21


ch_1_d2.qxd 5/8/2006 6:49 PM Page 21

22

ÐÉÍÁÊÁÓ 1.8

sev · 3 ÌÝñïò Á: Ôï Ïéêïíïìéêü ÐåñéâÜëëïí 9-68 É. Ïé ÔÜóåéò...

Documents