รหสมาตรฐาน…………………….. ชอมาตรฐาน……………………..

มยผ. xxxx-51

มาตรฐานหวรบนาดบเพลง (Fire Department Connections)

กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

พ.ศ. 2551

LOGO

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานหวรบนาดบเพลง

มาตรฐานมาตรฐานหวหวรบนารบนาดบเพลงดบเพลง ((FFiirree DDeeppaarrttmmeenntt CCoonnnneeccttiioonnss))

มยผ. xxxx-51 กรมโยธาธการและผงเมอง

กระทรวงมหาดไทย

LOGO

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานหวรบนาดบเพลง

บทนา

มาตรฐานนใชบงคบผลตภณฑหวรบน าดบเพลงทใชตดตงภายนอกอาคาร กบอาคาร

ทมระบบทอยนสายฉดน าดบเพลง ระบบพนละอองน า และระบบหวกระจายน าดบเพลง เพอใหเจาหนาทดบเพลงสามารถตอสายสบจายน าเขาสระบบไดโดยตรง เพอจายน าเพมใหกบระบบการจายน าดบเพลงทมอยเดม โดยมาตรฐานนกลาวถงคณลกษณะของหวรบน าดบเพลง การออกแบบ การตดตง การทดสอบการรวซม การทดสอบความแขงแรงของตวเรอน การทดสอบซลยาง การทดสอบการผลต

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานหวรบนาดบเพลง

คณะทางานจดทามาตรฐาน

1) ผจดการโครงการ รศ.วเชยร เตงอานวย 2) ผเชยวชาญดานวสดและผลตภณฑดานการปองกนอคคภย (1) ผศ.ดร.ชชชาต สทธพนธ 3) ผเชยวชาญดานวสดและผลตภณฑดานการปองกนอคคภย (2) ผศ.ดร.ธญวฒน โพธศร 4) ผเชยวชาญดานวศวกรรมงานระบบหรอความปลอดภยจากอคคภย นายพชญะ จนทรานวฒน นางสาวบษกร แสนสข นายจลดษย จายนยโยธน นายปฐเมศ ผาณตพจมาน นายเอกชย แกวกาญจนดษฐ 5) ผเชยวชาญดานสถาปตยกรรม

นายอาคม เวพาสยนนท 6) ผเชยวชาญดานกฎหมาย

รศ.ดร.วศณ ทรพยสมพล

ฉบบราง

สารบญ

สวนท หนา 1. ขอบขาย 1 2. นยาม 1 3. มาตรฐานอางถง 2 4. มาตรฐานการทดสอบ 2 5. ภาคผนวก 10

5.1. เครองหมายและฉลาก 10 5.2. มาตรฐานอางอง 10

ฉบบราง

-1-

มยผ. xxxx-51

มาตรฐานหวรบนาดบเพลง

1. ขอบขาย

1.1 วตถประสงค การกาหนดคณสมบตดานอคคภยของวสดหรอผลตภณฑทใชงานในประเทศไทยนจดทาเพอเปนแนวทางในการควบคมมาตรฐานผลตภณฑ ใหมการออกแบบ ตดตง และทดสอบผลตภณฑใหไดมาตรฐานและสามารถใชงานอยางมประสทธภาพ

1.2 ขอบขาย 1.2.1 มาตรฐานนใชบงคบผลตภณฑหวรบนาดบเพลงทใชตดตงภายนอกอาคาร กบอาคารทมระบบทอ

ยนสายฉดน าดบเพลง ระบบพนละอองน า และระบบหวกระจายน าดบเพลง เพอใหเจาหนาทดบเพลงสามารถตอสายสบจายน าเขาสระบบไดโดยตรง เพอจายน าเพมใหกบระบบการจายน าดบเพลงทมอยเดม

1.2.2 มาตรฐานสาหรบการตดต งและการใชงานหวรบน าดบเพลงสาหรบระบบปองกนอคคภยประกอบดวยมาตรฐานดงตอไปน ก) มาตรฐานปองกนอคคภย ของสมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ข) มาตรฐานการตดตงระบบหวกระจายน าดบเพลง, NFPA 13 Standard for the Installation of

Sprinkler Systems ค) มาตรฐานการตดตงระบบทอยน หวจายน าดบเพลง และระบบสายฉดน าดบเพลง, NFPA 14

Standard for the Installation of Standpipe and Hose Systems ง) มาตรฐานการตดตงระบบฉดนาฝอย, NFPA 15 Standard for Water Spray Fixed Systems for

Fire Protection จ) มาตรฐานการตดตงทอยนดบเพลงสวนบคคลและอปกรณเสรม ,NFPA 24 Standard for the

Installation of Private Fire Service Mains and Their Appurtenances 2007 Edition

2. นยาม

เพอใหเปนไปตามวตถประสงคของมาตรฐานน ใหใชความหมายของศพทตาง ๆ ดงน นอกจากกรณระบไวเปนอยางอน “หวรบนาดบเพลง” (Fire Department Connection) หมายถง หวตอพรอมขอตอสวมเรวตวผมฝาครอบและโซประกอบครบชดสาหรบรบน าดบเพลงจากแหลงน าภายนอกโดยตอผานสายสงน าของพนกงานดบเพลงเพอสงนาเขาไปในระบบดบเพลงของอาคาร

ฉบบราง

-2-

3. มาตรฐานอางอง

3.1 มาตรฐานทใชอางถงในสวนนประกอบดวย

3.1.1 มาตรฐานปองกนอคคภย ของสมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย

3.1.2 UL 157, Standard for Gaskets and Seals

3.1.3 NFPA 14 Standard for the Installation of Standpipe and Hose Systems

4. มาตรฐานการทดสอบ

4.1 คณลกษณะผลตภณฑ

4.1.1 ตวเรอนอปกรณ (Body)

4.1.1.1 ตวเรอนอปกรณหวรบน าดบเพลงตองทาจากเหลกหลอหรอวสดอนทมความสามารถทนการกดกรอนไดเทยบเทา

4.1.1.2 สวนประกอบตาง ๆ ควรมผวเรยบลน ปราศจากรพรน รอยแตกราว ปดนน รทราย หรอตาหนอนใดททาใหการใชงานมความบกพรอง ชนงานหลอตองไมมการถกซอมดวยการฝงปลกหรอถมเนอวสด แตสามารถใชกระบวนการอมเพรกเนชนเพอกาจดรพรนในชนงานได

4.1.2 ขอตอทางเขา (Inlets)

4.1.2.1 ขอตอทางเขาตองขนานกบแนวระดบหรอชลงพน กรณมหวรบหลายทางตองออกแบบสามารถใชงานตอเชอมหรอปลดสายดบเพลงกบหวรบน าไดโดยสะดวกขณะทหวรบนาขางเคยงกาลงถกใชงาน

4.1.2.2 หวรบน าแตละจดตองมขอตอตวเมยชนดหมนรอบตวเองไดขนาดไมนอยกวา 40 มลลเมตร(1 ½ นว) และมขอตอสวมเรวชนดเดยวกบทพนกงานดบเพลงทองถนใช ยกเวน หวรบนาขนาด 100 มลลเมตร (4 นว) ขนไปใชขอตอสวมเรวได

4.1.2.3 ขอตอหวรบน าทกอนตองมฝาครอบเพอปองกนสงแปลกปลอมหลดเขาระบบ โดยฝาครอบตองสามารถถอดออกไดโดยไมตองใชเครองมอพเศษ

4.1.3 บานบงคบนา (Clapper)

4.1.3.1 ขอตอหวรบน าดบเพลงชนดทมหวรบหลายหวในชดเดยวตองมการตดตงบานบงคบนาหรออปกรณกนนาไหลกลบยอนออกทางขอตอรบนาอนอนทไมไดตอใชงาน เมอมการรบนาเขาระบบ

ฉบบราง

-3-

4.1.3.2 บานบงคบน าหรอวาลวกนกลบตองทาดวยทองเหลอง ทองสารด หรอวสดอนใดทมความสามารถทนการกดกรอนไดเทาเทยมกน

4.1.3.3 กรณอปกรณเปนบานบงคบน าภายในตองตดตงใหไมกดขวางทางน าโดยตองสามารถใหวสดทรงกลมขนาดเสนผานศนยกลางขนาด 65 มลลเมตร(2 ½ นว) ผานเขาทางปากทางไดโดยไมตดขด โดยสลกบานพบตองเปนวสดทองเหลอง สารด หรอวสดอนททนการกดกรอนไดเทาเทยมกน และมขนาดเสนผานศนยกลางไมนอยกวา 6.4 มลลเมตร(¼ นว) และรองรบดวยหบานพบทมความยาวไมนอยกวาเสนผานศนยกลางของสลกบานพบ ทงนสลกบานพบตองไดรบการยดกบทอยางแนนหนาโดยการใชรเวต (rivet) ทดานปลาย หรอโดยวธอนใดทปองกนการรวไหลของนา

4.1.4 ระยะหาง (Clearances)

4.1.4.1 ระยะหางระหวางขอบบานบงคบน าและตวเรอนหวรบน าทกตาแหนงตองหางกนอยางนอย 6.4 มลลเมตร (¼ นว) สาหรบตวเรอนหวรบน าททาจากวสดประเภทเหลกหลอ และหางอยางนอย 6.4 มลลเมตร (¼ นว) สาหรบตวเรอนททาจากวสดประเภททองเหลองและทองสารด และระยะหางของบางพบกบบารบบานบงคบน าตองหางอยางนอย 3.2 มลลเมตร (1/8 นว) โดยความยาวของบานพบของบานบงคบน าตองยาวนอยกวาระยะหางของบานพบ 0.8 มลลเมตร (1/32 นว) และรรอยสลกบานพบของบานบงคบน าตองมขนาดอยางนอยใหญกวาขนาดสลกบานพบ 0.8 มลลเมตร (1/32 นว)

4.1.5 บารบบานบงคบนา (Seat Rings)

4.1.5.1 บารบบานบงคบนาตองทาจากวสดประเภทเหลกหลอเหนยวหรอวสดอนใดทมสมบตการทนการกดกรอนเทยบเทาและตองมผวทผานการขดเรยบ บาควรมขนาดความกวางอยางนอย 6.4 มลลเมตร (¼ นว) และยกสงขนมาอยางนอย 3.2 มลลเมตร (1/8 นว) จากขอบบาน บารบบานบงคบน าทไมไดยกสงใหมทผานการกลงเรยบกวางอยางนอย 3.2 มลลเมตร (1/8 นว) กรณบารบบานบงคบน าไมเปนวสดชนเดยวกบตวเรอนใหใชวธการยดดวยการใชเกลยวสกรหรอ ใหกาลงสวมอดในการประกอบ

4.1.6 ขอตอดานขาออก (Outlets)

4.1.6.1 ดานขาออกของขอตอตองมพนทไมนอยกวาพนทดานขาเขาของหวรบน าและทาเกลยวมาตรฐานทปลาย

ฉบบราง

-4-

4.2 การออกแบบ

4.2.1 การออกแบบผลตภณฑจะตองเปนไปตามขอกาหนดทระบไวในเอกสารนเปนอยางนอย

4.2.2 ขอกาหนดในการออกแบบและตดตงในระบบดบเพลงจะเปนไปตามมาตรฐานปองกนอคคภย สมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ซงมขอกาหนดเพอการออกแบบเปนดงน

4.2.2.1 หวรบน าดบเพลงจะตดต งรวมกบระบบทอดบเพลงภายในอาคารและระบบทอดบเพลงภายนอกอาคาร เพอสาหรบเตมนาเขาระบบทอเพอชวยในการดบเพลง ดงน (1) ระบบดบเพลงภายในอาคาร หวตอรบน าดบเพลงจะรบน าจากพนกงานดบเพลง

ซงจะอดดนน าเขาไปในระบบทอน าดบเพลงนอกอาคาร เพอไปยงระบบหวกระจายน าดบเพลงอตโนมต ทอยน หรอสวนใดของระบบเพอความมงหมายในการดบเพลง หวตอดงกลาวนถอวาเปนระบบสงและแหลงนาชวยเทานน

(2) ระบบดบเพลงภายนอกอาคาร จะรบน าจากพนกงานดบเพลงเพออดน าเขาระบบสาหรบหวดบเพลงภายนอกอาคาร

4.2.2.2 หวรบน าดบเพลงควรมหวรบน าอยางนอย 2 ทาง มลนกนกลบอยในตว หวรบน าดบเพลงเปนชนดตวผสวมเรว พรอมฝาครอบตวเมย และโซคลองครบชด ตวหวรบน าทาดวยอลมเนยม ทองเหลอง หรอ Gun metal หรอเทยบเทา

4.2.2.3 ขนาดของหวรบนาดบเพลงจะตองมขนาดเสนผานศนยกลาง 65 มลลเมตร (2 ½ นว) 4.2.2.4 หวรบน าดบเพลงจะตองมวาลวกนกลบ (Check Valve) ตดตงตางหากในเสนทออก

ดวย 4.2.2.5 สาหรบอาคารหรอสถานประกอบทมการแบงระบบทอน าดบเพลงเปนโซนจะตอง

ออกแบบใหมหวรบนาดบเพลงแยกสาหรบแตละโซน และมปายบงบอกอยางชดเจน

4.3 การตดตง

4.3.1 การตดตงหวรบนาดบเพลง จะตองตดตงตามคาแนะนาของผผลต

4.3.2 ขอกาหนดสาหรบการตดตงทวไป มดงน

4.3.2.1 สาหรบระบบดบเพลงภายในอาคาร จะตองจดใหมหวรบน าดบเพลงอยางนอย 1 หว สาหรบทอยนประเภทท 1 และ 3

4.3.2.2 ไมใหมวาลวปด-เปด ระหวางหวรบนาดบเพลงกบระบบทอยน 4.3.2.3 หวรบน าดบเพลงจะตองเปนชนดขอตอสวมเรวตวผ พรอมฝาครอบตวเมยและโซ

คลอง 4.3.2.4 ใหตดตงเชควาลวหรอวาลวกนกลบ สาหรบหวรบน าดบเพลงทกจดทตอเขากบระบบ

ทอยน

ฉบบราง

-5-

4.3.2.5 หวรบน าดบเพลงจะตองตดตงอยในท ๆ พนกงานดบเพลงเขาถงไดโดยงาย และไมมอปสรรคใด ๆ และอยใกลกบหวดบเพลงสาธารณะ(Public Hydrant)

4.3.2.6 ใหมปายตวอกษรอานไดชดเจนขนาด 50 มลลเมตร (2 นว) แสดงถงระบบทอยนวาเปนชนดใด เชน “ระบบทอยน” หรอถาจายใหกบระบบหวกระจายน าดบเพลงดวย เชน “ระบบทอยนและหวกระจายนาดบเพลง”

4.3.2.7 ในกรณทหวรบน าดบเพลงจายใหเฉพาะบางสวนของอาคารจะตองจดใหมปายตวอกษรบงบอกอยางชดเจนวาจายนาใหกบสวนใดของอาคาร

4.3.2.8 ระดบตดตงหวรบน าดบเพลงควรตดตงในระดบทพนกงานดบเพลงสามารถตอสายดบเพลงไดอยางสะดวก

รปแสดงการตดตงหวรบนาดบเพลง (Fire Department Connection) ฉบบราง

-6-

4.4 การทดสอบผลตภณฑ

ตวอยางผลตภณฑหวรบนาดบเพลงแตละชดตองไดรบการทดสอบดงตอไปน 4.4.1 การทดสอบการรวซม

4.4.1.1 หวรบน าดบเพลงตองมความสามารถทนตอการทดสอบอดแรงดนน าโดยไมมการรวซมทความดนเปนสองเทาของความดนใชงานปกตแตตองไมตากวา 2,413 กโลปาสกาล (350 ปอนดตอตารางนว) เปนเวลา 1 นาท การรวซมเลกนอยบรเวณซลถอวายอมรบได แตใหทาการทดสอบซ าสามครง โดยอดความดนสลบกบคลายความดน และเปดปดบานบงคบนากอนอดความดนซาครงถดไป

4.4.1.2 การรวไหลทขอตอดานขาเขาตองไมเกน 10 มลลลตรตอนาทททกๆขนาดทอ 25 มลลเมตร(1 นว)

4.4.2 การทดสอบความแขงแรงของตวเรอน (Strength of Body Test) 4.4.2.1 ตวอยางทดสอบหนงชดตองทนตอการอดแรงดนทดสอบโดยไมมความเสยหายท

แรงดนหาเทาของคาแรงดนใชงานปกต แตไมนอยกวา 5,860 กโลปาสกาล (875 ปอนดตอตารางนว) เปนเวลา 1 นาท

4.4.2.2 ใหเปดบานบงคบน าคางไวเพอใหแรงดนกระทากบทกสวนของตวเรอนหวรบน าตลอดเวลาททาการทดสอบ

4.4.3 การทดสอบชนสวนซลยาง (Elastomeric Parts Test) 4.4.3.1 ชนสวนซลยางตองมสมบตตามมาตรฐานสาหรบปะเกนและซลยาง UL157

ก) สาหรบยางซลโคนตองมสมบตคาความแขงแรงการยดตว 35 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร (500 ปอนดตอตารางนว) และมคายดสงสด (Ultimate Elongation) อยางนอยหนงเทา

ข) สาหรบยางธรรมชาตและยางสงเคราะหอนๆทไมใชซลโคน ตองมคาความตานทานแรงดง (Tensile Strength) อยางนอย 105 กโลกรมตอตารางเซนตเมตร (1,500 ปอนดตอตารางนว) และมคายดสงสด (Ultimate Elongation)อยางนอย 1.5 เทา

ค) และชนสวนตองมสมบตเปนไปตามมาตรฐาน UL157 เมอทาการเรงการเสอมสภาพดวยการอบความรอนแลวท 60 องศาเซลเซยส

4.4.4 การทดสอบการผลต 4.4.4.1 ทวไป

ฉบบราง

-7-

4.4.4.1.1 เพอยนยนวาการผลตเปนไปตามขอกาหนดของมาตรฐาน ผผลตตองจดใหมการควบคมสายการผลต การตรวจสอบ และการทดสอบทจาเปน

4.4.4.1.2 หวรบน าดบเพลงทกชนตองไดรบการทดสอบการรวซมจากทางโรงงาน ทแรงดนสองเทาของแรงดนใชงานปกต แตตองไมนอยกวา 2,413 กโลปาสกาล (350 ปอนดตอตารางนว) โดยสมรรถนะตองเปนไปตามทมาตรฐานขางตนกาหนด

4.5 การรายงานผล

การรายงานผลตองแสดงขอมลตางๆอยางนอยดงน 4.5.1 ระบมาตรฐานททดสอบ 4.5.2 ความคลาดเคลอนจากมาตรฐานการทดสอบ 4.5.3 ชอของหองปฏบตการ 4.5.4 ผสนบสนนการทดสอบ 4.5.5 วนททดสอบ และรหสรายงานผลการทดสอบ 4.5.6 ผลตภณฑหรอยหอ 4.5.7 วนททผลตภณฑมาถงหองปฏบตการ 4.5.8 รายงานผลการตรวจสอบเอกสารและผลการทดสอบอปกรณในสวนท 4 4.5.9 ขอมลจากการสงเกตดานพฤตกรรมของตวอยางทดสอบ ระหวางและหลงการทดสอบ โดย

รายละเอยดในสวนนรวมถง รอยราว การเสยรป 4.5.10 ระบวาผลการทดสอบนใหรายละเอยดพฤตกรรมของตวอยางทดสอบ ภายใตสภาพแวดลอมท

กาหนด ฉบ

บราง

-8-

ตวอยางการรายงานผลการทดสอบ (ขอ 4.5)

ชอหองปฏบตการ ทตง:

เลขทเอกสาร xxx/xx

มยผ. xxxx-51 มาตรฐาน

ขอมลตวอยางทดสอบ เจาหนาท

ผลตภณฑหรอยหอ : ลกษณะของวสดทใชในการทดสอบ : วนททผลตภณฑมาถงหองปฏบตการ : ผสนบสนนการทดสอบ :

ผบนทกขอมลตวอยางทดสอบ

ผปฎบตการทดสอบ

การทดสอบ

ความคลาดเคลอนจากมาตรฐานการทดสอบ : วนททดสอบ :

ผลการทดสอบ

หมายเหต : แสดงรายละเอยดอนๆทเกยวของกบผลการทดสอบ

ลงนาม . ( .)

ฉบบราง

-9-

ตวอยางการรายงานผลการทดสอบ (ตอ) (ขอ 4.5)

ชอหองปฏบตการ ทตง:

เลขทเอกสาร xxx/xx

มยผ. xxxx-51 มาตรฐาน

เอกสารประกอบการรายงานผลการทดสอบ

หมายเหต อาจใชเปนเอกสารแนบ

ลงนาม . ( .)

ฉบบราง

-10-

5. ภาคผนวก

5.1 เครองหมายและฉลาก 5.1.1 หวรบนาดบเพลงตองทาการระบเครองหมายและฉลากดงน

ก) ชอเครองหมายการคาของผผลต ข) พกดความดนใชงาน

5.1.2 การระบเหลานตองเปนตวอกษรนนบนชนงานหลอขนาดตวอกษรไมเลกกวา 6.4 มลลเมตร (¼ นว) และนนไมนอยกวา 0.8 มลลเมตร (1/32 นว)

5.1.3 ดานบนตวเรอนของหวรบน าตองทาการระบระบบทอยนทหวรบน าจายเขา หรอตดตงเปนแผนปายแสดงขอความเชน ทอยนระบบหวกระจายน าดบเพลง และทอยนสายฉดน า เปนตน โดยมขนาดตวอกษรไมเลกกวา 25 มลลเมตร (1 นว)

5.1.4 กรณผผลตทาการผลตหวรบน าดบเพลงจากโรงงานมากกวาหนงแหงตองทาการระบดวยวาผลตจากโรงงานใด

5.1.5 ในกรณทใชภาษาตางประเทศตองมความหมายเหมอนกบภาษาไทยทกาหนดไวขางตน 5.2 เอกสารอางอง

มาตรฐานปองกนอคคภย ของสมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย Standard for Gaskets and Seals, UL 157 Fire Department Connections, UL 405 NFPA 14 Standard for the Installation of Standpipe and Hose Systems NFPA 15 Standard for Water Spray Fixed Systems for Fire Protection NFPA 24 Standard for the Installation of Private Fire Service Mains and Their Appurtenances 2007 Edition

ฉบบราง