Qarku i Elbasanit ka një popullsi prej 423,757 banorë1. Ai përbëhet nga Rethi Elbasan, Gramsh, Peqin dhe Librazhd, me 51 Komuna dhe Bashki përkatësisht: 8 Bashki dhe 43 Komuna. Qyteti i Elbasanit është qyteti më i rëndësishëm në Qark, i cili është edhe qendra e Prefekturës dhe e Qarkut Elbasan.

Historia e trevave të Elbasanit e ka zanafillën e saj në shekullin II p.e.s. me vendbanimet e hershme ilire. Nga të dhënat arkeologjike besohet se emri i parë i Elbasanit ka qenë mansius që do të thotë vend-qëndrim. Në shekulli II qyteti njihej me emrin Skampius e më vonë me emrin Skampi dhe ishte

ObservatOri për të drejtat e Fëmijëve, Qarku elbasan

1. Burimi: Drejtoria e Përgjithshme e Gjendjes Civile, Ministria e Bredhshme, Mars 2011

Peqin

Librazhd

Gramsh

Elbasan (Rreth)

11,07%

19,20%16,93%

11,51%8,50%

24,49%30,66%33,78%

3,73%

6,92%6,57%

56,75%15,33%

52,88%21,15%

8,27%

2,25%16,56%

7,52%9,18%

18,69%31,10%

49,97%

41,97%

24,88%19,17%

5,67%57,57%

17,57%31,01%

8,38%9,31%

26,29%

15,44%34,25%

13,05%

19,77%16,89%20,37%

30,69%

Belsh

Cerrik

Fierz

Gjegjan

Gos�me

Grekan

Klos

Labinot Mal

Paper

Shales

Shushice

Zavaline

Kodovjat

Lenie

Poroçan

Kukur

Tunje

Librazhd (Bashki)

Orenje

Polis

Qukes

Stravaj

Gjoçaj

Pajove

Perparim

RRET

HI E

LBA

SAN

RRET

HI G

RAM

SHRR

ETH

I LIB

RAZH

DRR

ETH

I PEQ

IN

Përqindja e fëmijëve 6-15 vjeç që jetojnë në

familje të cilat mbështeten me NE

1,10%1,80%

1,60%2,10%

2%4%

1,30%1,90%

1,30%

1,30%1,40%

1,90%2,60%

3,80%1,90%

1,20%

1%1,50%

3,30%1,90%

2,70%3,10%

1,60%

2,20%

0,60%1,60%

2,60%1,70%

2,80%1,10%

1,30%2,10%

2,60%

2,50%1,40%

2,10%

1,20%1,20%

2,20%1%

Belsh

Cerrik

Fierz

Gjegjan

Gos�me

Grekan

Klos

Labinot Mal

Paper

Shales

Shushice

Zavaline

Kodovjat

Lenie

Poroçan

Kukur

Tunje

Librazhd (Bashki)

Orenje

Polis

Qukes

Stravaj

Gjoçaj

Pajove

Perparim

RRET

HI E

LBA

SAN

RRET

HI G

RAM

SHRR

ETH

I LIB

RAZH

DRR

ETH

I PEQ

IN

Përqindja e fëmijëve 0-18 vjeç me a�ësi të kufizuar

në varësinë administrative të Durrahut (Durrësit). Duke qenë i vendosur në kryqëzimin e rrugëve Veri-jug dhe lindje-Perëndim, ai ka shërbyer si pikë e rëndësishme kalimi dhe si stacion i rëndësishëm, duke u përmendur si qendër urbane, ushtarake e peshkopale. Gjatë periudhës romake Skampius njohu lulëzimin e tij më të madh sepse ishte një kryqëzim rrugësh ku perandoria romake ndërtoi rrugën Via Egnatia, një rrugë strategjike nga pikëpamja ushtarake dhe rëndësisë ekonomike. Rruga lidhte Romën me Kostandinopojën.

Para Luftës së Dytë Botërore, Elbasani ishte një qytet me një përzierje të ndërtesave lindore dhe mesjetare, rrugët e ngushta me kalldrëm dhe një pazar të madh. Në atë kohë popullsia ishte rreth 15,000 banorë.

Përshkrim mbi situatën e të drejtavetë fëmijëve në Qark:Në Qarkun e Elbasanit, në vitin 2010, jetojnë 128,387 fëmijë (0-18 vjeç) ose 30% e popullsisë.

Qarku i Elbasanit në vitin 2010 ka 2.490 fëmijë1 (1.9%) me aftësi të kufi zuar. rrethi i Gramshit dhe i librazhdit kanë përqindjen më të lartë të fëmijëve me aftësi të kufi zuar, përkatësisht rrethi Gramsh 2.2% (247 fëmijë) dhe rrethi Librazhd 2% (487 fëmijë.

1 Burimi: Shërbimi Social Shtetëror, Tiranë (Qershor 2011).

Numri i familjeve që trajtohen me Ndihmë Ekonomike (NE) dhe që kanë fëmijë të moshës 0-15 vjeç ka ardhur në rënie nga viti në vit. Në vitin 2010 numërohen 10,117 familje të varfra, 174 familje më pak se viti 2009 (10,291 familje) dhe 203 familje më pak se viti 2008 (10,320 familje).

Krahasimi ndërmjet viteve 2008, 2009 dhe 2010 tregon se numri i fëmijëve 6-15 vjeç që jetojnë në familje të varfra është i ndryshueshëm. Kështu, nga 11.583 fëmijë2 në vitin 2008, numri ulet me 211 fëmijë në vitin 2009 duke shkuar në vlerën 11.3623 dhe në vitin 2010 numri rritet me 1.148 fëmijë në nivel Qarku. Raporti i fëmijëve të varfër nga viti 2009 në 2010 nuk ka ndryshuar. Si në vitin 2009, ashtu dhe në vitin 2010 në qarkun e Elbasanit 1 në 6 fëmijë (ose 12.510 fëmijë) të grupmoshës 6-15 vjeç jetojnë në familje të cilat trajtohen me Ndihmë Ekonomike (NE).

279076

31877

7552137283

81174

10985 24498 11730

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Numri i popullsisë së përgjithshme në nivel Rrethi

29%

34%

32%31%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve 0-18 vjeç kundrejt totalit të popullsisë

2 Burimi: Zyra e Shërbeve Sociale (Qarku Elbasan)3 Ibid;

Përqindja e familjeve që mbështeten me ndihmë ekonomike dhe kanë fëmijë të moshës 0-15 vjeç në Qarkun e Elbasanit paraqitet e lartë në Komunat: Lenie (58.9%), Zavaline (29.7%), Polis (24.9%) dhe Prenjas (24.3%), -krahasuar kjo me Komunat e tjera të Qarkut.

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Numri i fëmijëve të regjistruar në arsimin parashkollor1 1089 1677 836

Numri i fëmijëve të regjistruar në arsimin e detyruar2 31265 4691 5168

Numri i fëmijëve të regjistruar në arsimin e mesëm3 9365 1387 2599 753

Observatori për të drejtat e fëmijës është një strukturë vëzhguese e shoqërisë civile e ngritur ne qarkun e Elbasanit në vitin 2009, e cila në bashkëpunim të ngushtë me të gjithë aktorët vendorë publikë e jo-publikë bën mbledhjen sistematike të të dhënave dhe përgatit raporte dhe informacione periodike për aktorët lokalë dhe kombëtarë lidhur me situatën e fëmijëve, shkeljen e të drejtave, zbatimin e legjislacionit në fuqi dhe nevojat për përmirësimin e tij të mëtejshëm.

1. Burimi: Drejtoria Arsimore Rajonale, Ebasan; Tetor 20122. Ibid; 3. Ibid;

Observatori për të drejtat e Fëmijëve, Qarku Elbasan gjendet në: Lagja:”Haxhias ”,rruga ”ramazan Sina”, Ish Kinema Vullnetarielbasan, Shqipërie-mail: observatori_elbasan@yahoo.comURL: www.observator.org.al

5512

1326

2657

622

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Numri i familjeve që mbështeten me NE me fëmijë 0-

15 vjeç

15,17%

31,88%

20,92%

19,22%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve 6-15 vjeç që jetojnë në familje të cilat

mbështeten me NE

1581

247487

175

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Numri i fëmijëve 0-18 vjeç me Afësi të Kufizuar

1,90%2,20%

2%

1,50%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve 0-18 vjeç me a�ësi të kufizuar

5512

1326

2657

622

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Numri i familjeve që mbështeten me NE me fëmijë 0-

15 vjeç

15,17%

31,88%

20,92%

19,22%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve 6-15 vjeç që jetojnë në familje të cilat

mbështeten me NE

1581

247487

175

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Numri i fëmijëve 0-18 vjeç me Afësi të Kufizuar

1,90%2,20%

2%

1,50%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve 0-18 vjeç me a�ësi të kufizuar

Politika Rajonale që ndikojnë në realizimin e të drejtave të fëmijëve

në qarkun e elbasanit është hartuar Strategjia rajonale dhe Plani i Veprimit për të drejtat e fëmijëve. Njësia për të Drejtat e Fëmijëve pranë Këshillit të Qarkut, e mbështetur nga Këshilli i Qarkut dhe në bashkëpunim me shoqërinë civile, po harton strategjinë e re për fëmijë 2011-2015. Hartimi i strategjisë rajonale ka fi lluar në nëntor të vitit 2011 dhe është në përfundim e sipër.

Në dobi të realizimit dhe përmbushjes të të drejtave të fëmijëve, në Qarkun Elbasan, veç zyrës së Observatorit është ngritur dhe funksionon Njësia për të Drejtat e Fëmijëve në Qark.

Shënim: të dhënat “përqindja e fëmijëve që jetojnë pa ujë të përmirësuar të pijshëm, energji elektrike, që jetojnë në banesa të papërshtatshme dhe përqindja e fëmijëve me 1 ose 2 prindër të pa punë”,- janë marrë nga studimi i thelluar me autorë A. Ceni dhe V. Kolpeja.

6,32%

9,21% 9,17%

7,34%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve me 1 ose 2 prindër të pa punë

22,72%

24,52% 24,41%

26,39%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që jetojnë në banesa të papërshtatshme

15,27%

7,13% 7,10%

17,74%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që nuk kanë akses ndaj ujit të pijshëm të

përmirësuar

9,67%

24,48% 24,37%

11,44%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që jetojnë pa energji

6,32%

9,21% 9,17%

7,34%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve me 1 ose 2 prindër të pa punë

22,72%

24,52% 24,41%

26,39%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që jetojnë në banesa të papërshtatshme

15,27%

7,13% 7,10%

17,74%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që nuk kanë akses ndaj ujit të pijshëm të

përmirësuar

9,67%

24,48% 24,37%

11,44%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që jetojnë pa energji

6,32%

9,21% 9,17%

7,34%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve me 1 ose 2 prindër të pa punë

22,72%

24,52% 24,41%

26,39%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që jetojnë në banesa të papërshtatshme

15,27%

7,13% 7,10%

17,74%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që nuk kanë akses ndaj ujit të pijshëm të

përmirësuar

9,67%

24,48% 24,37%

11,44%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që jetojnë pa energji

6,32%

9,21% 9,17%

7,34%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve me 1 ose 2 prindër të pa punë

22,72%

24,52% 24,41%

26,39%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që jetojnë në banesa të papërshtatshme

15,27%

7,13% 7,10%

17,74%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që nuk kanë akses ndaj ujit të pijshëm të

përmirësuar

9,67%

24,48% 24,37%

11,44%

Elbasan Gramsh Librazhd Peqin

Përqindja e fëmijëve që jetojnë pa energji

11,07%

19,20%16,93%

11,51%8,50%

24,49%30,66%33,78%

3,73%

6,92%6,57%

56,75%15,33%

52,88%21,15%

8,27%

2,25%16,56%

7,52%9,18%

18,69%31,10%

49,97%

41,97%

24,88%19,17%

5,67%57,57%

17,57%31,01%

8,38%9,31%

26,29%

15,44%34,25%

13,05%

19,77%16,89%20,37%

30,69%

Belsh

Cerrik

Fierz

Gjegjan

Gos�me

Grekan

Klos

Labinot Mal

Paper

Shales

Shushice

Zavaline

Kodovjat

Lenie

Poroçan

Kukur

Tunje

Librazhd (Bashki)

Orenje

Polis

Qukes

Stravaj

Gjoçaj

Pajove

Perparim

RRET

HI E

LBA

SAN

RRET

HI G

RAM

SHRR

ETH

I LIB

RAZH

DRR

ETH

I PEQ

IN

Përqindja e fëmijëve 6-15 vjeç që jetojnë në

familje të cilat mbështeten me NE

1,10%1,80%

1,60%2,10%

2%4%

1,30%1,90%

1,30%

1,30%1,40%

1,90%2,60%

3,80%1,90%

1,20%

1%1,50%

3,30%1,90%

2,70%3,10%

1,60%

2,20%

0,60%1,60%

2,60%1,70%

2,80%1,10%

1,30%2,10%

2,60%

2,50%1,40%

2,10%

1,20%1,20%

2,20%1%

Belsh

Cerrik

Fierz

Gjegjan

Gos�me

Grekan

Klos

Labinot Mal

Paper

Shales

Shushice

Zavaline

Kodovjat

Lenie

Poroçan

Kukur

Tunje

Librazhd (Bashki)

Orenje

Polis

Qukes

Stravaj

Gjoçaj

Pajove

Perparim

RRET

HI E

LBA

SAN

RRET

HI G

RAM

SHRR

ETH

I LIB

RAZH

DRR

ETH

I PEQ

IN

Përqindja e fëmijëve 0-18 vjeç me a�ësi të kufizuar