นิ�พนิธ์�ต้�นิฉบับั

การพฒนิาสู�ต้รต้�ารบัของ Multivitamin Dry Syrup

ธ์วัชชย แพชมัด , ภาสูวั�ร� จันิทร�สู�ก และ ศิ�ร�ศิกด�# ด�ารงพ�ศิ�ทธ์�ก�ล

ภาควั�ชา เภสูชอ�ต้สูาหกรรมั คณะเภสูชศิาสูต้ร� จั�ฬาลงกรณ�มัหาวั�ทยาลย

บัทคดย)อ

Vitamin ต้)างๆ เป็,นิสูารท�-ไมั)คงต้วัเมั/-ออย�)ในิร�ป็สูารละลายหร/อสูารแขวันิต้ะกอนิ เพ/-อแก�ป็1ญหาดงกล)าวัจั3งได�

เต้ร�ยมัในิร�ป็ multivitamin dry syrup ซึ่3-งเป็,นินิ�5าเช/-อมัในิร�ป็ผงแห�ง เวัลาใช�ให�นิ�าผงแห�งเหล)านิ�5มัาละลาย นิ�5ารบัป็ระทานิต้ามัป็ร�มัาณท�-ระบั�ไวั�เพ/-อให�ได�ขนิาดยาต้ามัต้�องการ แต้)เนิ/-องจัากในิต้�ารบัจั�านิวันิชนิ�ดสูารท�-มักสูลายต้วัได�ง)ายมั�มัาก

จั3งเป็,นิป็1ญหาในิการต้5งต้�ารบัเพ/-อให�มั�ควัามัคงต้วัมัากท�-สู�ด ในิการศิ3กษานิ�5ได�ต้5งสู�ต้รต้�ารบัโดยป็รบัเป็ล�-ยนิสูารในิต้�ารบัได�แก)

ป็ร�มัาณนิ�5าต้าล , สูารเพ�-มัควัามัหนิ/ด , สูารแต้)งสู� , สูารแต้)งกล�-นิ และ บัฟเฟอร� แล�วันิ�ามัาป็ระเมั�นิค�ณสูมับัต้�ทางกายภาพ

หลงเต้ร�ยมัเสูร:จั , เก:บัท�-ควัามัช/5นิสูมัพทธ์�ร�อยละ 75 อ�ณหภ�มั� 45C เป็,นิเวัลา 1 สูป็ดาห� และหลงละลายเก:บัไวั�ท�-

อ�ณหภ�มั� 45C เป็,นิเวัลา 1 สูป็ดาห� พบัวั)า ป็ร�มัาณนิ�5าต้าลมั�ผลต้)อการละลายโดยป็ร�มัาณนิ�5าต้าลท�-มัากเก�นิไป็ ท�าให�ละลาย

ได�ช�า และมั� pH มัากเก�นิไป็ ต้�ารบัไมั)คงต้วั ป็ร�มัาณร�อยละ 6.5 ใช�เวัลาในิการละลายนิ�อยท�-สู�ด , ลดการเก�ดฝ้<าโดยการเพ�-มั ป็ร�มัาณ Tween 80 , และยงคงต้�องแต้)งสู�เพ/-อควัามัสูวัย งามัแมั�วั)า Riboflavin และ folic acid จัะ

มั�สู�เหล/องอย�)แล�วั , การใช� Xanthan gum ซึ่3-งเป็,นิ viscosity inducing agent ไมั)ช)วัย เพ�-มัควัามัหนิ/ดของสูารละลาย , การแต้)งสู�และกล�-นิโดยใช� rasphberry พบัวั)าต้�ารบัท�-ได�สู�ไมั)คงต้วัแต้)กล�-นิและรสูชาต้�

ด� , การใช�vitamin D ในิร�ป็แบับั water miscible แทนิในิร�ป็แบับัของแข:ง พบัวั)า แกรนิ�ลท�-ได�ไหลไมั)ด� หนิ/ดมัาก ใช�เวัลาในิการละลายมัาก และต้�ารบัโดยสู)วันิใหญ)มั�เกล:ดต้�ดขอบัขวัด และมั�ควัามัช/5นิสู�งเมั/-อเท�ยบักบัต้�ารบัท�-ผล�ต้โดย

องค�การเภสูชกรรมั จัากการศิ3กษาพบัเพ�ยงแค)แนิวัทางเพ/-อนิ�าไป็พฒนิาสู�ต้รต้�ารบั จั3ง-ควัรมั�การศิ3กษาต้)อไป็ ก�ญแจัค�า : multivitamin , dry syrup , ค�ณสูมับัต้�ทางกายภาพ และ ควัามัคงต้วั

บัทนิ�า

Dry syrup ค/อยานิ�5าเช/-อมัท�-อย�)ในิร�ป็ผง แห�ง ป็ระกอบัด�วัยสูารให�ควัามัหวัานิและต้วัยาสู�าคญในิการ

ออกฤทธ์�# เวัลาใช�ให�นิ�าผงแห�งเหล)านิ�5มัาละลายนิ�5ารบัป็ระทานิต้ามัป็ร�มัาณท�-ระบั�ไวั�เพ/-อให�ได�ขนิาดยาต้ามัต้�องการ

เหต้�ท�-ต้�องเต้ร�ยมัยาในิร�ป็แบับันิ�5เนิ/-องจัาก ควัามัไมั)คงต้วัของต้วัยาเมั/-อต้�องอย�)ในิร�ป็สูารละลายหร/อสูารแขวันิต้ะกอนิ

ควัามัไมั)คงต้วัทางกายภาพ เช)นิ การละลายเป็ล�-ยนิแป็ลงไป็ เมั/-อมั�การเป็ล�-ยนิแป็ลงอ�ณหภ�มั� เป็,นิร�ป็แบับัท�-นิ)ารบัป็ระทานิ

และสูามัารถลดนิ�5าหนิกของต้�ารบัเพ/-อควัามัสูะดวักในิการขนิสู)ง

ลกษณะของ Dry syrup แบั)งออกเป็,นิ

3 ป็ระเภทค/อ powder mixture , wholly granulated products

และ partially granulated product โดย powder mixture เต้ร�ยมัได�จัากการผสูมัผงยาและสูารอ/-นิในิต้�ารบัในิเคร/-อง

ผสูมัแห�ง เป็,นิวั�ธ์�ท�-ใช�พลงงานิ นิ�อย ไมั)ค)อยมั�ผลรบักวันิควัามัคงต้วัของต้วัยา แต้)ป็1ญหาสู�าคญ

ค/อ การผสูมัของต้วัยามักมั�การกระจัายของต้วั

ยาท�-ไมั)สูมั�-าเสูมัอ สู)วันิ wholly granulated products เต้ร�ยมัโดยท�าให�ผงยาช/5นิด�วัยนิ�5าหร/อสูารละลาย

ย3ดเกาะ แล�วันิ�าไป็อบัแห�งในิ Fluid bed drier หร/อ Tray oven ท�าให�ได�แกรนิ�ล

ขนิาดสูมั�-าเสูมัอกนิ ไหลได�ง)าย ลดการแยกช5นิ ไมั)มั�ฝ้�?นิ แต้) ต้�องใช�พลงงานิมัากกวั)า และอาจัมั�ผลต้)อควัามัคงต้วัของ

ต้วัยา สู�าหรบักรณ�ของ partially granulated product เต้ร�ยมัโดยใช�ผงสูารท�-เสู/-อมัสูลายได�ง)ายด�วัยควัามัร�อนิผสูมักบัแกรนิ�ลท�-ได� เพ/-อลดข�อเสู�ยของวั�ธ์�ท�าแกรนิ�ลลง

แต้)วั�ธ์�นิ�5อาจัท�าให�เก�ดการแยกผสูมั หร/อผสูมัให�เข�ากนิได�ไมั)ท-วัถ3ง

-2- ในิการศิ3กษาคร5งนิ�5 ใช� Multivitamin

เป็,นิต้วัแทนิต้วัยาในิต้�ารบั Dry syrup ท5งนิ�5 เนิ/-องจัาก วั�ต้ามั�นิต้)างๆ มั�ค�ณสูมับัต้�ทางกายภาพและทาง

เคมั�แต้กต้)างกนิออกไป็ จั3งมั�ป็1ญหาด�านิควัามัคงต้วัเมั/-อ เต้ร�ยมัเป็,นิต้�ารบัต้)างๆ ท5งนิ�5เนิ/-องจัากโครงสูร�างทางเคมั�

ของวั�ต้ามั�นิ หลายชนิ�ดเอ/5อต้)อการเก�ดการสูลายต้วัด�วัย

กลไกต้)างๆ เช)นิ hydrolysis และ oxidation เป็,นิต้�นิ จั3งได�ทดลองเต้ร�ยมัพฒนิา

สู�ต้รต้�ารบั ให�มั�ควัามันิ)ารบัป็ระทานิและมั�ควัามัคงต้วัด� โดย ป็ระเมั�นิจัากค�ณสูมับัต้�ทางกายภาพเป็,นิสู�าคญ

วั�ธ์�ด�าเนิ�นิการวั�จัย

1. ต้5งสู�ต้รต้�ารบั Multivitamin dry syrup โดยการป็รบัเป็ล�-ยนิสูารในิ

ต้�ารบั ได�แก) ป็ร�มัาณนิ�5าต้าล , สูารเพ�-มัควัามัหนิ/ด , สูารแต้)งสู� , สูารแต้)งกล�-นิ และ บัฟเฟอร� ดงแสูดงในิ

ต้ารางท�- 12. เต้ร�ยมั Multivitamin dry

syrup โดยในิต้�ารบัท�- 1-7 เต้ร�ยมัโดยวั�ธ์� Wholly granulated สู)วันิในิ

ต้�ารบัท�- 8 เต้ร�ยมัโดยวั�ธ์� Partially granulated เมั/-อได�แกรนิ�ลแล�วันิ�าไป็อบัท�-

อ�ณหภ�มั� 40 C นิานิ 2 ช-วั โมัง นิ�ามัาผ)านิแร)ง

โดยผสูมักบั Cab-O-Sil ป็ร�มัาณ 0.1% โดยนิ�5าหนิกแล�วันิ�ามัาป็ระเมั�นิควัามัคงต้วัทางกายภาพต้)อไป็

3. การป็ระเมั�นิควัามัคงต้วัทางกายภาพในิด�านิ

ต้)างๆ ได�แก) ลกษณะแกรนิ�ลท�-ได� , สู�ของสูารละลาย

, ควัามัหนิ/ด , รสูชาต้� , กล�-นิ , ฟอง , ฝ้<าขาวั , เกล:ดต้�ดขอบั , pH และการทดสูอบัควัามัคงต้วั

ทางกายภาพหลงการละลายและเก:บัไวั�ท�-สูภาวัะอ�ณหภ�มั�

45 C เป็,นิเวัลา 7 วันิ โดยศิ3กษาสู�ของ

สูารละลาย , ควัามัสู�งของต้ะกอนิ , จั�านิวันิคร5งเพ/-อ การกระจัายต้วั , ควัามัหนิ/ด , กล�-นิ , ฟอง , ฝ้<า

ขาวั , เกล:ดต้�ดขอบัขวัด และ pH รวัมัท5งสูภาพ ผงแห�ง dry syrup หลงจัากเก:บัไวั�ท�-

ควัามัช/5นิสูมัพทธ์� 75% อ�ณหภ�มั� 45 C โดยมั�รายละเอ�ยดการป็ระเมั�นิ ดงนิ�5

3.1 Loss on drying ช-งแก รนิ�ลป็ร�มัาณ 5 กรมั วัางบันิเคร/-อง

moisture determination balance เป็@ดดวังไฟท�-ควัามัแรงระดบั

เบัอร� 3 อ�ณหภ�มั�ป็ระมัาณ 80 C ท�5งไวั� จันินิ�5าหนิกคงต้วั แล�วันิ�ามัาช-งอ�กคร5ง ค�านิวัณ

เป็,นิ % Loss on drying3.2 Angle of repose โดย

นิ�าผงยาใสู)กรวัยป็ากกวั�างท�-สู�งจัากก�นิ

petridish เป็,นิระยะทาง 5 นิ�5วั ป็ล)อยแกรนิ�ลลงมัาแล�วัวัดควัามัสู�งของกองแกรนิ�ลท�-

ได� หารศิมั�ของกองแกรนิ�ลนิ�ามัาค�านิวัณหาค)า

Angle of repose ซึ่3-ง Q = tan-1 H/r

3.3 จับัเวัลาการละลายในิ หนิ)วัยวั�นิาท� โดย การช-งนิ�5าหนิกแกรนิ�ลท�-ต้�องใช� เพ/-อเต้ร�ยมั

ละลายเป็,นิ syrup 30 ml แล�วัเต้�มั นิ�5าถ3งข�ดป็ร�มัาต้ร 30 ml เขย)าและเร�-มัจับั

เวัลาท�-ใช�ในิการละลาย

3.4 ควัามัสู�งของต้ะกอนิ วัดควัามัสู�งของ

ต้ะกอนิหลงท�5งไวั�ในิหนิ)วัย cm

-3-3.5 จั�านิวันิคร5งเพ/-อการกระจัาย

โดยหมั�นิภาชนิะบัรรจั�เป็,นิมั�มั 60 ข35นิลง นิบัจั�านิวันิคร5งข35นิลงจันิต้ะกอนิเก�ดการกระจัายต้วัหมัด

ต้ารางท�-1 แสูดง สู�ต้รต้�ารบั Multivitamin dry syrup สูารในิต้�ารบั ต้�ารบัท�-

1 2 3 4 5 6 7 8Vit. A acetate (mg)

15 15 15 15 15 15 15 15

Vit. B nitrate (mg)

150 150 150 150 150 150 150 150

Vit. B2 (mg) 30 30 30 30 30 30 30 30

Vit. B6 (mg) 30 30 30 30 30 30 30 30Vit. B12 spray dried (mg)

60 60 60 60 60 60 60 60

Vit. C (mg) 700 700 700 700 700 700 700 700Vit. D3 (gm) 8 8 8 8 8 8 - 8Vit D3 water miscible (gm)

- - - - - - 8 -

Calcium pantothenate (mg)

100 100 100 100 100 100 100 100

Folic acid (mg) 1 1 1 1 1 1 1 1d-l- tocopheryl acetate (mg)

150 150 150 150 - - - -

Vit. E acetate 50% (mg)

- - - - 300 300 300 300

Nicotinamide (mg)

400 400 400 400 400 400 400 400

Sucrose (gm) 25 12.5 6.25 6.25 6.25 6.25 81.30

6.25

Xanthan gum (gm)

0.2 0.4 0.4 0.4 - - - -

Sodium benzoate (gm)

0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1

Citric acid (gm) 0.25 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7 0.7Sodium citrate (gm)

0.75 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3

Saccharin sodium (gm)

0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1

Tween 80 (gm) 0.08 0.08 0.08 0.16 0.16 0.16 0.16 0.16Orange powder (gm)

5 5 5 5 5 - 5 5

Rasphberry powder (gm)

- - - - - 5 - -

Sunset yellow (gm)

0.1 0.05 0.05 - - - 0.03 0.03

Rasphberry red (gm)

- - - - - 0.1 - -

PVP K-30 (gm) 0.75 0.33 0.08 0.13 0.08 0.08 - -

ผลการวั�จัย

ผลแสูดงค�ณสูมับัต้�ทางกายภาพหลงเต้ร�ยมัเสูร:จั และเก:บัไวั�ท�- 75% RH 45C เป็,นิเวัลา 1 สูป็ดาห�ของ

Multivitamin dry syrup ท5ง8 สู�ต้ร เป็ร�ยบัเท�ยบักบัท�-ผล�ต้โดยองค�การเภสูชกรรมั ดงต้ารางท�-2-4-

ผลแสูดงค�ณสูมับัต้�ทางกายภาพหลงละลายแล�วั 1 สูป็ดาห�ท�- 45 C ของ Multivitamin dry syrup ท5ง8 สู�ต้รเป็ร�ยบัเท�ยบักบัท�-ผล�ต้โดยองค�การเภสูชกรรมั ดงต้ารางท�-3

ต้ารางท�-2 แสูดงค�ณสูมับัต้�ทางกายภาพหลงเต้ร�ยมัเสูร:จัและเก:บัไวั�ท�-75% RH 45C เป็,นิเวัลา 1 สูป็ดาห�

ค�ณสูมับัต้�

ต้�ารบัท�-

1 2 3 4 5 6 7 8 องค�การฯ

#18 #40 #30 #30 #30 #30 #30 #30 #30

หลงเต้ร�ยมัเสูร:จั

ลกษณะแกรนิ�ล สู�สู�มัเข�มั สู�สู�มัเข�มั สู�สู�มั สู�สู�มั สู�เหล/องอ)อนิ

สู�เหล/อง สู�ชมัพ�แก) สู�สู�มัอ)อนิ

สู�สู�มัอ)อนิ สู�สู�มัอ)อนิ

Loss on drying (%)

1.8 1.4 2.8 4 0.6 2.8 3.2 1.34 3.2 0.8

Angle of repose

31.88 30.96 27.82 26.57 25.64 25.8 26.56 34.14

31.31 14.14

เวัลาในิการละลาย (s)

80 60 30 15 10 7 20 45 8 10

สู�ของสูารละลาย สู�สู�มัเข�มั สู�สู�มัเข�มั สู�สู�มั สู�สู�มั สู�เหล/องอ)อนิ

สู�เหล/องอ)อนิ

สู�แดงคล�5า สู�สู�มั สู�สู�มั สู�สู�มั

ควัามัหนิ/ด เล:กนิ�อย เล:กนิ�อย ป็านิกลาง ป็านิกลาง ไมั)หนิ/ด ไมั)หนิ/ด ไมั)หนิ/ด หนิ/ดมัาก

ไมั)หนิ/ด ป็านิกลาง

รสูชาต้� หวัานิ+ขมัเล:กนิ�อย

หวัานิ+ขมัเล:กนิ�อย

หวัานิ+ขมัเล:กนิ�อย

หวัานิ+ขมัเล:กนิ�อย

หวัานิ+ขมัเล:กนิ�อย

หวัานิ+ขมัเล:กนิ�อย

หวัานิ+ไมั)ค)อยขมั

หวัานิจัด หวัานิ+ขมัเล:กนิ�อย

หวัานิ+ขมัเล:กนิ�อย

กล�-นิ สู�มั สู�มั สู�มั สู�มั สู�มั สู�มั rasphberry

สู�มั สู�มั สู�มั

ฟอง ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� เล:กนิ�อย ไมั)มั�

ฝ้<าขาวั ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั�

เกล:ดต้�ดขอบัขวัด มัาก มัาก มัาก ป็านิกลาง เล:กนิ�อย เล:กนิ�อย เล:กนิ�อย มัาก เล:กนิ�อย มัาก

pH 4.85 4.85 4.01 4.09 4.22 4.21 4.23 4.12 4.11 4.00

ลกษณะแกรนิ�ลท�-75% RH 45 C 1 สูป็ดาห�สู�ของแกรนิ�ล เย�5มัเป็,นิสู�

นิ�5าต้าลเย�5มัเป็,นิสู�นิ�5าต้าล

เย�5มัเป็,นิสู�นิ�5าต้าลอ)อนิ

เย�5มัเป็,นิสู�นิ�5าต้าลอ)อนิ

เย�5มัเป็,นิสู�นิ�5าต้าลอ)อนิ

เย�5มัเป็,นิสู�นิ�5าต้าลอ)อนิ

เย�5มัสู�นิ�5าต้าลเข�มัมั�จั�ดแดง

เย�5มัเป็,นิสู�นิ�5าต้าลอ)อนิ

เย�5มัเป็,นิสู�นิ�5าต้าลอ)อนิ

สู�คล�5าลงและช/5นิ

-5-

ต้ารางท�-3 แสูดงค�ณสูมับัต้�ทางกายภาพหลงละลายแล�วั1 สูป็ดาห�ท�-45 C

ค�ณสูมับัต้�

ต้�ารบัท�-

1 2 3 4 5 6 7 8 องค�การฯ

#18 #40 #30 #30 #30 #30 #30 #30 #30

หลงละลาย1 สูป็ดาห�ท�- 45 C

ควัามัสู�งต้ะกอนิ(cm)

0.90 0.90 1.20 0.90 0.65 0.45 0.30 0.35 0.25 0.80

จั�านิวันิคร5งกระจัายต้วั

16 15 14 14 12 8 16 >30 10 10

สู�ของสูารละลาย คล�5ามัาก คล�5ามัาก นิ�5าต้าลอ)อนิ

คล�5าเล:กนิ�อย

คล�5าเล:กนิ�อย

คล�5าเล:กนิ�อย

เป็ล�-ยนิเป็,นิสู�เหล/อง

ไมั)ค)อยเป็ล�-ยนิแป็ล

ง

คล�5าเล:กนิ�อย

คล�5าเล:กนิ�อย

ควัามัหนิ/ด เล:กนิ�อย

เล:กนิ�อย ป็านิกลาง หนิ/ดมัาก ไมั)หนิ/ด ไมั)หนิ/ด ไมั)หนิ/ด ไมั)หนิ/ด ไมั)หนิ/ด หนิ/ดมัาก

กล�-นิ เหมั:นิ เหมั:นิ เหมั:นิ เหมั:นิ เหมั:นิ เหมั:นิ กล�-นิหอมั เหมั:นิ เหมั:นิเล:กนิ�อย

เหมั:นิเล:กนิ�อย

ฟอง ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� ไมั)มั� เล:กนิ�อย

ไมั)มั�

ฝ้<าขาวั มัาก มัาก มัาก ป็านิกลาง เล:กนิ�อย เล:กนิ�อย เล:กนิ�อย เล:กนิ�อย ไมั)มั� ไมั)มั�

เกล:ดต้�ดขอบั มัาก มัาก มัาก เล:กนิ�อย เล:กนิ�อย เล:กนิ�อย เล:กนิ�อย เล:กนิ�อย เล:กนิ�อย

มัาก

PH 4.85 4.85 4.06 4.12 4.24 4.21 4.23 4.02 4.20 3.85

อภ�ป็รายและสูร�ป็ผลการวั�จัย

1. จัากค�ณสูมับัต้�ทางกายภาพท�-แสูดงในิต้าราง

ท�- 2 และ 3 พบัวั)า ในิต้�ารบัท�- 1 เป็,นิการเต้ร�ยมั

โดยผ)านิแร)งขนิาด #18 และ #40 มั�การ ไหลของแกรนิ�ลใกล�เค�ยงกนิ แต้)เนิ/-องจัากการผ)านิ

แร)งขนิาด #40 ผงยาเหนิ�ยวัต้�ดแร)ง เต้ร�ยมัได�

ยากและใช�เวัลานิานิ สู)วันิการผ)านิแร)ง #18 แก รนิ�ลท�-ได�มั�ขนิาดใหญ)ไมั)สูวัยงามั ในิต้�ารบัต้)อๆมัาจั3งเล/อก

ใช�แร)งขนิาด #302. ต้�ารบัท�- 1-3 เป็,นิการเป็ร�ยบัเท�ยบัการใช�

Icing sugar ร�อยละ 25 , 12.5 และ 6.25 ต้ามัล�าดบั พบัวั)า ต้�ารบัท�- 1 มั�

ป็ร�มัาณนิ�5าต้าลมัากเก�นิไป็ ท�าให�ละลายนิ�5าได�ช�า และมั�

pH ท�-สู�งเก�นิไป็ ต้�ารบัไมั)คงต้วั ในิต้�ารบัท�- 2 ลด

ป็ร�มัาณนิ�5าต้าลลง และป็รบั pH จันิได�ป็ระมัาณ 4 ก:ยงพบัวั)ามั�การละลายท�-ช�าอย�) สู)วันิในิต้�ารบัท�- 3 ลด

ป็ร�มัาณนิ�5าต้าลเหล/อร�อยละ 6.25 ให�การละลาย ภายในิ 15 วั�นิาท� เป็,นิท�-นิ)าพอใจั แต้)ยงพบัวั)าเก�ด

ฝ้<าขาวัหลงละลาย 1 สูป็ดาห�

3. ต้�ารบัท�- 4 ไมั)แต้)งสู� เนิ/-องจัากสูารในิต้�ารบัมั�

สู�เหล/องอย�)แล�วั ค/อ Riboflavin และ Folic acid และลดการเก�ดฝ้<าขาวัโดยการ

เพ�-มัป็ร�มัาณ Tween 80 พบัวั)า ฝ้<าขาวัลด ลง แต้)สู�ท�-ได�ไมั)สูวัยงามั และสูารละลายมั�ควัามัหนิ/ดต้�-า

4. ต้�ารบัท�- 5 ใช� Vitamin E acetate แทนิ Tocopheryl

acetate ซึ่3-งเป็,นิของเหลวั และไมั)ใช�

xanthan gum เนิ/- องจัากไมั)ช)วัยเพ�-มัควัามัหนิ/ด

ของสูารละลาย อนิเนิ/-องมัาจัากสูารในิต้�ารบัไป็รบักวันิ

ค�ณสูมับัต้�ในิการเป็,นิ Viscosity inducing agent และเหต้�ผลอ�ก

ป็ระการหนิ3-งค/อ Xanthan gum มั�ป็ระจั� ลบั ซึ่3-งจัะ attack โครงสูร�างของ

Vitamin ได�โดยเฉพาะ vitamin B1 ในิต้�ารบันิ�5ให�ค�ณสูมับัต้�ทางกายภาพไมั)แต้ก

ต้)างจัากต้�ารบัท�- 4 ค/อยงคงมั�ควัามัหนิ/ดต้�-า และมั�สู�ไมั)สูวัยงามั

5. ในิต้�ารบัท�- 6 เป็ล�-ยนิสูารแต้)งกล�-นิจัาก

orange powder มัาใช� rasphberry powder และแต้)งสู�

ด�วัย rasphberry red พบัวั)าสู� สูารละลายไมั)คงต้วั เมั/-อท�5งไวั�ท�- 45 C นิานิ 1

สูป็ดาห� โดยสู�เป็ล�-ยนิจัากสู�แดงเป็,นิสู�เหล/องคล�5า แต้) กล�-นิและรสูชาต้�ในิต้�ารบันิ�5ด�มัาก

6. ในิต้�ารบัท�- 7 ใช� Vitamin D ชนิ�ด ของเหลวัท�-ท�าในิร�ป็แบับัเข�ากบันิ�5าได� (water

miscible) แทนิVitamin D3 ในิ ร�ป็แบับัของแข:ง ในิการเต้ร�ยมัไมั)ต้�องใช�สูารย3ดเกาะ

(PVP K-30) เนิ/-องจัาก Vitamin D ท�าให�สูารเป็Bยกมัาก จันิต้�องเพ�-มัป็ร�มัาณนิ�5าต้าล

เป็,นิจั�านิวันิมัาก แกรนิ�ลท�-เต้ร�ยมัได�จั3งมั�การไหลท�-ไมั)ด� ใช�เวัลาในิการละลายมัาก มั�ควัามัหนิ/ดสู�ง รสูหวัานิจัด

กระจัายต้วัได�ยาก แต้)การเสู/-อมัสูลายนิ�อยลง เนิ/-องจัากใช�นิ�5าในิต้�ารบันิ�อย

7. ต้�ารบัท�- 8 ใช� vitamin D ในิร�ป็ แบับัของแข:งเช)นิเด�มั และลดป็ร�มัาณสู�ลงเหล/อ

0.03% แยกบัด Vitamin C และ thiamine ไวั�เต้�มัหลงท�าแกรนิ�ลแล�วั และไมั)

ใช�สูารละลายย3ดเกาะ PVP K-30 ใช�absolute alcohol แทนิ เพราะไมั)

ต้�องการให�แกรนิ�ลแข:งเก�นิไป็จันิละลายได�ช�า พบัวั)า ต้�ารบันิ�5 ต้วั

-6- ยาละลายได�ด�มัาก ใช�เวัลาในิการกระจัายต้วัเท)ากบั

ต้�ารบัขององค�การเภสูชกรรมั และหลงละลายและต้5ง

ท�5งไวั�ท�- 45 C เป็,นิเวัลา 1 สูป็ดาห� มั�สู�คล�5าลง เล:กนิ�อย มั�กล�-นิเหมั:นิเล:กนิ�อย แต้)ก:ยงมั�กล�-นิมัากกวั)า

multivitamin dry syrup ท�-ผล�ต้โดยองค�การเภสูชกรรมั

นิอกจัากนิ�5ต้�ารบัโดยสู)วันิใหญ)มักมั�เกล:ดต้�ดขอบั

ขวัด % Loss on drying ของแต้)ละ ต้�ารบัมั�ค)าแต้กต้)างกนิออกไป็ โดยต้�ารบัท�-ผล�ต้โดย

องค�การเภสูชกรรมัมั�ค)าต้�-าสู�ดค/อ 0.8% และท�ก ต้�ารบัไวัต้)อควัามัช/5นิ ซึ่3-งสูงเกต้ได�จัากการนิ�าผงยามัา

เก:บัไวั�ท�- 75% RH ท�- 45 C เป็,นิเวัลา 1 สูป็ดาห� พบัวั)าท�กต้�ารบัเย�5มัเหลวัและเป็ล�-ยนิสู� ดงนิ5นิ

ในิการเต้ร�ยมัต้�องค�านิ3งถ3งควัามัช/5นิในิบัรรยากาศิและ สู)วันิป็ระกอบัของต้�ารบัด�วัย ซึ่3-งมั�ผลโดยต้รงต้)อควัามั

คงต้วัของต้วัยา

สู�าหรบัการเล/อกวัต้ถ�ด�บั เช)นิ Vitamin ควัรเล/อกสูารท�-ละลายนิ�5าและมั�ควัามัคงต้วัมัาใช� เช)นิ

Thiamine ในิร�ป็เกล/อ nitrate มั� ควัามัคงต้วัด� แต้)ถ�าจัะใช�ในิการผล�ต้ยานิ�5าควัร

เล/อกใช�เกล/อ คลอไรด�มัากกวั)าเพราะละลายนิ�5าได�

มัากกวั)า เช)นิเด�ยวักบั Riboflavin 5-phosphate sodium จัะละลายนิ�5า

ง)ายกวั)า Riboflavin Panthenol จัะคงต้วัด�กวั)า Calcium panthothenate

ในิช)วัง pH ป็ระมัาณ 4 Vitamin A ในิ ร�ป็ ester จัะละลายนิ�5าได�ง)ายข35นิ โดยถ�าเป็,นิ

Vitamin A palmitate จัะคงต้วั มัากกวั)า Vitamin A acetate

ควัามัเป็,นิกรด - ด)างของต้�ารบั เป็,นิสู�-งท�-ต้�องนิ�ามัา พ�จัารณาเพ/-อให�ต้�ารบัมั�ควัามัคงต้วัมัากท�-สู�ด โดย

pH ท�-คงต้วัท�-สู�ดค/อป็ระมัาณ 4 แต้)ท5งนิ�5พบัวั)าสูารบัางชนิ�ดสูลายต้วัได�ง)ายในิช)วังนิ�5 เช)นิ

Vitamin C จัะสูลายต้วัท�- pH 3.5-4.9 จัะคงต้วัท�- pH 5.6 และพบัวั)า

Vitamin โดยสู)วันิใหญ)ถ�ก oxidize ได� ง)าย เช)นิ Viamin A , B1 , B2 ,

B6 , C และ D จั3งควัรใสู) antioxidant ด�วัย และควัรบัรรจั�ภายใต้�

บัรรยากาศิไนิโต้รเจันิ ใสู)ภาชนิะป็<องกนิแสูงได�

ควับัค�มัอ�ณหภ�มั�ในิกระบัวันิการผล�ต้ไมั)ให�เก�นิ 42C และไมั)เก�นิ 30 นิาท� รวัมัถ3งการหล�กเล�-ยงการ สูมัผสู

โลหะท�กข5นิต้อนิ

-7-

จัากการศิ3กษา จั3งได�เพ�ยงแค)แนิวัทางท�-จัะนิ�าไป็พฒนิา สู�ต้รต้�ารบั เนิ/-องจัากมั�ป็1จัจัยหลายป็ระการ ป็ระกอบักบัสู�ต้ร

ต้�ารบัมั�สูารจั�านิวันิหลายชนิ�ด จั3งควัรมั�การศิ3กษาต้)อไป็ เพ/-อ ให�ได�ต้�ารบัท�-เหมัาะสูมั และมั�ควัามัคงต้วัมัากท�-สู�ด

เอกสูารอ�างอ�ง

1. Ryder J., The formulation of dry syrup preparations. Int. J. Pharm.Tech.& Prod.Mfr. 1 (1) (1979) : 14-15

2. Doyle C. and Cliff M.J. Microwave drying for highly active pharmaceutical granules. Manufacturing Chemist 58 (2) (1987) : 23-25 , 32

3. Ofner C.M.. Schnaa R.L. and Schwartz J.B. Reconstitutable suspensions In H.A. Lieberman , M.M. Rieger and G.S. Banker. Pharmaceutical dosage forms : disperse systems. Vol 2 . pp : 317-334 , New York and Basel : Marcel Dekker Inc., 1988

4. Hushmi M.U.H. Assay of vitamin in pharmaceutical preparation. pp : 1-14 ,Toronto : A Wiley – Interscience Publication , 1979.

5. ฐาป็นิ�ย� แสูนิยานิ�สู�นิ , ย�วัด� จัรสูสู� วั�ชากนิ�ช และ วั�มัล ศิร�ศิ�ข วั�ธ์�ใหมั)ในิการวั�เคราะห�

ป็ร�มัาณวั�ต้ามั�นิในิอาหาร 1 วั�ต้ามั�นิท�-ละลายได�ในิ นิ�5ามันิ วัารสูารเภสูชศิาสูต้ร� มัหาวั�ทยาลยมัห�ดล 13

(4) (2529) : 89-976. ฐาป็นิ�ย� แสูนิยานิ�สู�นิ , ย�วัด� จัรสูสู�

วั�ชากนิ�ช และ วั�มัล ศิร�ศิ�ข วั�ธ์�ใหมั)ในิการวั�เคราะห�

ป็ร�มัาณวั�ต้ามั�นิในิอาหาร 2 วั�ต้ามั�นิท�-ละลายได�ในินิ�5า วัารสูารเภสูชศิาสูต้ร� มัหาวั�ทยาลยมัห�ดล 14 (4) (2530) : 75-85

7. เรวัด� ธ์รรมัอ�ป็กรณ� ยากบัการขาด

วั�ต้ามั�นิ. ไทยเภสูชสูาร 5(3)(1) : 189-192

8. มัาล�นิ องสู�รงษ�. เภสูชภณฑ์�จัาก

จั�ล�นิทร�ย� : ไวัต้ามั�นิ. ไทยเภสูชสูาร 8(2)(1983) : 115-119

9. De Ritter E., Vitamin in pharmaceutical formulation . J Pharm Sci. 71(10)(1982) : 1073-1092

10. สูมัพล ป็ระคองพนิธ์� การพฒนิา

ต้�ารบัยานิ�5า คณะเภสูชศิาสูต้ร� มัหาวั�ทยาลยมัห�ดล , 2529 หนิ�า 7

11. Holmes A.M. Nutrition and Vitamin : The United States of America ,Fact on file Inc., pp: 81-108

12. Windholz M., The Merck Index : Encyclopedia of chemicals , drug and biologicals., 10th ed., New York : Merk & Co. Inc Rahway , 1983

13. Reynolds J.E.F., and Prasad A.B. Martindale : The Extra

Pharmacopoeia. 28th

ed., The

Pharmaceutical Press, London., 1982 pp: 1635-1738

14. Allwood M.C. and Plane J.H. The degradation of vitamin A exposed to ultraviolet radiation. Int.J.Pharm. 19(1984) : 207-213

15. Udupa N., Tatwawadi S.V. and Godl K.D. Stability of vitamin B1 mononitrate in various dosage forms. Ind.J.Hosp.Pharm. 22(1985): 107-111

16. Rubin S.H. The stability of ascorbic acid tablets. J.Pharm.Sci. 65(7)(1976): 1169

17. Udeala O.K. and Aly S.A. Degradation kinetics of thiamine hydrochloride in direct compressed tablets : part 1 Drug.Dev.Ind.Pharm. 14(2)(1988): 1735-1764

18. Udeala O.K. and Aly S.A. Degradation kinetics of thiamine hydrochloride in direct compressed tablets : part 2 Drug.Dev.Ind.Pharm. 14(2)(1988): 1765-1784

-8-19. วั�ชาดา รงษ�สู�งห�พ�พฒนิ� “ การ

รกษาสูภาพควัามั

คงต้วัของวั�ต้ามั�นิบั� 12 ในิยาฉ�ดวั�ต้ามั�นิบั�รวัมัซึ่3-งผสูมัวั�ต้ามั�นิซึ่�.” (วั�ทยานิ�พนิธ์�ป็ร�ญญามัหาบัณฑ์�ต้

ภาควั�ชาเภสูชเคมั� บัณฑ์�ต้วั�ทยาลย จั�ฬาลงกรณ�

มัหาวั�ทยาลย 2523) หนิ�า 320. Dhopes hwarkar

V., and Zatz J.I. Evaluation of xanthan gum in the preparation of sustained release matrix tablets, Drug.Dev.Ind.Pharm. 19(9)(1993): 999-1017

21. Zatz J.I. Physical stability of suspension. J.Soc.Cosmet.Chem. 36(1985) : 393-411

22. สู�นิทร� มั�ามัณ� ป็1ญหาในิการผล�ต้ยา ไวัต้ามั�นิและยาลดกรด การพฒนิาค�ณภาพเภสูช

ภณฑ์� คณะเภสูชศิาสูต้ร� มัหาวั�ทยาลยมัห�ดล, 2532 หนิ�า 370-371

23. ไกรสู�ห� อมัพรายนิ� การพฒนิาสู�ต้รต้�ารบัยานิ�5าและยาป็ราศิจัากเช/5อ การป็ระช�มัวั�ชาการเร/-องการป็ระกนิค�ณภาพยาท�-ผล�ต้ในิโรงพยาบัาล

คณะเภสูชศิาสูต้ร� จั�ฬาลงกรณ�มัหาวั�ทยาลย, 2532 หนิ�า 62-67.