πόκριες ονοµάζονται οι τρεις εβδοµάδες πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή. Σήµερα όµως Αποκριά ονοµάζεται ιδιαίτερα η

Κυριακή της πρώτης (µικρές απόκριες) και η Κυριακή της δεύτερης εβδοµάδας. Ονοµάστηκε έτσι, επειδή µετά την περίοδο αυτή, συνηθίζεται να µην τρώνε κρέας οι Χριστιανοί, δηλαδή «να απέχουν από κρέας». Η Κυριακή της τρίτης εβδοµάδας ονοµάζεται της Τυροφάγου, γιατί την εβδοµάδα αυτή τρώνε µόνο γαλακτοκοµικά και όχι κρέας, για να προετοιµαστούν σιγά - σιγά για τη νηστεία της Σαρακοστής. Ανάλογη µε την ελληνική λέξη Αποκριά είναι και η λατινική λέξη καρναβάλι. Τις µέρες αυτές γίνεται το έθιµο του γλεντιού, της ψυχαγωγίας και του µασκαρέµατος, που έχει παραµείνει από τις παλιές εθνικές γιορτές της ρωµαϊκής εποχής και από τις αρχαιότερες «∆ιονυσιακές γιορτές» των Ελλήνων, όπου οι άνθρωποι µεταµφιέζονταν, χόρευαν, τραγουδούσαν πίνοντας κρασί και το κέφι έφτανε στο κατακόρυφο προς τιµή του ∆ιόνυσου. Παλιότερα το καρναβάλι γίνονταν παντού στην Ελλάδα µε χορούς, γλέντια, σάτιρα, και διάφορα ιδιαίτερα έθιµα σε κάθε µέρος. Ήταν ευκαιρία για ξεφάντωµα, κρασί και χίλια δυο πειράγµατα. Μεγαλύτερα κέντρα τέτοιου ξεφαντώµατος ήταν, όπως και στις µέρες µας, η Πάτρα µε το περιβόητο Πατρινό καρναβάλι, που έχει τις ρίζες του στις αρχές του 19ου αιώνα, η Ξάνθη µε το ξακουστό πλέον Ξανθιώτικο καρναβάλι γίνεται πόλος έλξης αφού έχει το µεγαλύτερο καρναβάλι των Βαλκανίων µε πολλά λαογραφικά στοιχεία, η Πλάκα των Αθηνών, η Θήβα µε τον περίφηµο «βλάχικο γάµο» της.

Στη Θήβα γίνεται και σήµερα ο «βλάχικος γάµος» που αρχίζει από την Τσικνοπέµπτη και αποτελείται από το προξενιό, το γάµο δυο νέων και τελειώνει µε την πορεία των προικιών της νύφης και το γλέντι των συµπεθέρων. Όλες αυτές οι διαδικασίες είναι γεµάτες από σατιρική διάθεση, κέφι, γλέντι και χορό. Στην Πάτρα γίνεται το µεγαλύτερο καρναβάλι της Ελλάδας µε διάρκεια δύο µηνών και τη τελευταία Κυριακή της αποκριάς γίνεται παρέλαση αρµάτων µε επικεφαλής το οµοίωµα του θεού της αποκριάς του «Καρνάβαλου» και ακολουθία διάφορων άλλων έξυπνων µασκαρεµάτων, µε τη συµµετοχή 40.000 καρναβαλιστών, και πλήθους επισκεπτών ενώ το κέφι δίνει και παίρνει. Στην Κοζάνη γίνεται το έθιµο του φανού, κατά το οποίο φωτιές και υπαίθρια γλέντια στήνονται σε διάφορες γειτονιές της πόλης. Στην Πλάκα, καθώς και σ' όλα γενικά τα µέρη, γυρνούν στους δρόµους οι άνθρωποι µεταµφιεσµένοι, µικροί και µεγάλοι, µπαίνουν στα κέντρα, πίνουν, χορεύουν, πειράζονται και γλεντούν. Τα τελευταία χρόνια το "καρναβάλι του Μοσχάτου" καταλαµβάνει τη πρώτη θέση µεταξύ εκείνων των δήµων της Αττικής. Οι αποκριές και το καρναβάλι του 2010 είναι ποια παρελθόν. Αυτό που αποµένει τώρα είναι να σας ευχηθούµε «Και του χρόνου µε υγεία», «Καλή Σαρακοστή». Κονιδάρη ∆. - ∆ηµοπούλου Μ. - Νάση Μ.

Α

ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΗΣ ΣΤ΄ ΤΑΞΗΣ ΤΟΥ 6ΟΥ ∆ΗΜ. ΣΧΟΛ. ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗΣ τεύχος 4ο ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2010 τιµή: 0,50€

Η ΚΑΘΑΡΑ ∆ΕΥΤΕΡΑ Η καθαρή ∆ευτέρα καθορίζει τη λήξη της

αποκριάς και την έναρξη της νηστείας της µεγάλης τεσσαρακοστής. Ονοµάστηκε έτσι από το λαό και σηµαίνει τον

σωµατικό και πνευµατικό καθαρισµό του ανθρώπου ως προετοιµασία για τη µεγάλη γιορτή του Πάσχα. Μια άλλη εκδοχή της ονοµασίας αυτής είναι γιατί την ηµέρα αυτή οι νοικοκυρές καθάριζαν τα σκεύη τους όλη µέρα από το φαγοπότι της αποκριάς. Μια χαρακτηριστική λέξη που χρησιµοποιούµε

είναι τα Κούλουµα. Σύµφωνα µε την άποψη του Ν. Πολίτη, πατέρα της ελληνικής λαογραφίας, τα κούλουµα προέρχονται από τη λατινική λέξη Culumus που σηµαίνει αφθονία αλλά και το τέλος, δηλαδή το τέλος της αποκριάς. Ό,τι κι αν σηµαίνει όµως η λέξη αυτή, στις µέρες µας είναι µια ιδιαίτερη µέρα, όπου συνηθίζονται οι εκδροµές σε κοντινούς προορισµούς. Άλλωστε είναι µια γιορτή που ταιριάζει περισσότερο στην επαρχία, γιατί έχουµε την ευκαιρία να βρεθούµε κοντά στη φύση και το πράσινο, γιορτάζοντας την οικογενειακά µε διάφορα σαρακοστιανά εδέσµατα, µε την παραδο-σιακή λαγάνα, την ταραµοσαλάτα και τις ελιές.. Η χαρά όλων αλλά ιδιαίτερα εµάς των παιδιών

είναι και το πέταγµα του χαρταετού. Λένε ότι το πέ-

ταγµα του χαρταετού συµβολίζει την επι-θυµία του ανθρώπου να διώξει µακριά το κακό. Ό,τι και να

συµβολίζει, σηµασία έχει ότι, αν βοηθήσει λίγο ο άνεµος αλλά πολλές φορές και ο µπαµπάς, τότε το πέταγµα του χαρταετού γίνεται µια συναρπαστική εµπειρία και διασκέδαση. Ε. Πούλα – Ν. Τσιλίκη

Κυρά Σαρακοστή Η κυρά Σαρακοστή αποτελεί µια µορφή

ηµερολογίου µε το οποίο µετράµε τις εβδοµάδες της Σαρακοστής. Τις περισσότερες φορές απεικονίζεται σε ένα

χαρτί σαν µια γυναίκα µε σταυρωµένα χέρια, σε στάση προσευχής. ∆εν έχει στόµα, µιας

και νηστεύει, ενώ τα πόδια της είναι εφτά, ένα για κάθε εβδοµάδα της Μεγάλης Σαρακο-στής. Κάθε Σάββατο κόβουµε ένα πόδι, για να διαπιστώσουµε πό-σες εβδοµάδες αποµέ-νουν ακόµη, µέχρι την Ανάσταση του Κυρίου. Το Μεγάλο Σάββατο κόβουµε το τελευταίο πόδι,

το διπλώνουµε καλά και το κρύβουµε µέσα σε ένα ξερό σύκο. Όποιος το βρει, θεωρείται τυχερός. Σε άλλα µέρη της Ελλάδας το πόδι αυτό το το-

ποθετούν µέσα στον αναστάσιµο άρτο. Σε κάποιες περιοχές η κυρά Σαρακοστή φτιά-

χνεται από ζυµάρι (αλεύρι, αλάτι και νερό). Ποίηµα

Την κυρά σαρακοστή, που είναι έθιµο παλιό, οι γιαγιάδες µας τη φτιάχναν µε αλεύρι και νερό.

Για στολίδι της φορούσαν στο κεφάλι ένα σταυρό, µα το στόµα της ξεχνούσαν, γιατί νήστευε καιρό.

Και τις µέρες τις µετρούσαν µε τα πόδια τα επτά, κόβαν ένα τη βδοµάδα, µέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά. Θ. Σµυρνιώτη

Η ιστορία του χαρταετού Ο χαρταετός φαίνεται να εφευρέθηκε για πρώτη φορά περίπου στα 1000 π. Χ. στην Κίνα. Ήταν φτιαγµένος από µετάξι και µπαµπού. Είχε τη µορφή του δράκου και ήταν ιερό, θεϊκό σύµβολο, αντικείµενο θαυµασµού και λατρείας για τον λαό. Μετά πέταξε στην Κορέα κι από εκεί στην Ινδονησία και τη Μαλαισία, για να φτάσει στην Ιαπωνία, όπου µε περισσότερο έντονα χρώµατα πήρε τη µορφή των αυστηρών Σαµουράι. Στη Βόρεια Ινδία, εδώ και χιλιάδες χρόνια, οι αιθέριοι

χορευτές υποδέχονται την άνοιξη, σε γιορτές που έχουν τις ρίζες τους στην ινδουιστική µυθολογία. Τον 4ο π.Χ. αι., στην αρχαία Ελλάδα, σύµφωνα µε τις πηγές, ο µαθηµατικός και αρχιµηχανικός Αρχύτας του Τάραντα χρησιµοποίησε στην αεροδυναµική του τον αϊτό. Πολύ αργότερα, ο Μάρκο Πόλο, γυρίζοντας από τα ταξίδια του, έφερε το χαρταετό στη Μεσαιωνική Ευρώπη. Ν. Τσιλίκη – Ε. Πούλα

ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ Από την Κατερίνα Μουτάφη

Το βιβλίο που σας παρουσιάζω έχει τον τίτλο: «Ο µικρός Πρίγκιπας». Είναι γραµµένο από τον Αντουάν ντε Σαιντ - Εξυπερύ και µεταφρασµένο από τη Μελίνα Καρακώστα. Την εικονογράφηση έχει επιµεληθεί ο ίδιος ο συγγραφέας.

Ένα µικρό αγόρι διάβασε κάποτε ένα βιβλίο αφιερωµένο στους βόες. Από τότε αρχίζει να ζω-γραφίζει βόες που έχουν καταπιεί ελέ-φαντες. Αργότερα όταν θα

µεγαλώσει, πηγαίνο-ντας σε κάποιο ταξί-δι, χαλάει το αυτοκί-

νητό του και µένει στη µέση της ερήµου. Τότε θα συναντήσει ένα µικρό ανθρωπάκι που κατάγεται από τον µακρινό πλανήτη Β 612. Από τότε γίνονται πολύ καλοί φίλοι. Ο Μικρός Πρίγκιπας - έτσι τον ονόµασε - του διηγείται καθηµερινά τις περιπέτειές του. Του µιλάει για το λουλούδι, που είχε στον πλανήτη του, για τα τρία ηφαίστεια, που του ανήκουν… Όλα αυτά µαρτυρούν τη µεγάλη του λαχτάρα να µπορέσει κάποτε να επιστρέψει στον πλανήτη του. Θα τα καταφέρει άραγε; Ακολουθήστε τον στις περιπέτειές του και θα το µάθετε... Το βιβλίο αυτό µου άρεσε πολύ. Είναι ένας ύµνος στη ζωή, τη φύση, την αγάπη, τη φιλία. Ένα αντίδοτο για τη µαταιοδοξία, την πλεονεξία, τα πλούτη και το άγχος της σύγχρονης ζωής. Οι ζωντανές περιγραφές και το γλαφυρό ύφος του το κάνουν ευχάριστο και διασκεδαστικό! Το συστήνω ανεπιφύλακτα!

• Η συµµετοχή µας στο καρναβάλι Την Κυριακή 7 Φεβρουαρίου αρκετά παιδιά της Ε΄ και της ΣΤ΄ τάξης συµµετείχαµε στο καρναβάλι της πόλης µας, που διοργάνωσε και φέτος ο ∆ήµος Πετρούπολης. «Άρπα–Κόλλα» ήταν ο τίτλος της οµάδας µας. Φορώντας τις όµορφες στολές µας, χαρούµενοι κι ενθουσιασµένοι φθάσαµε στο σηµείο εκκίνησης, αλλά ο συννεφιασµένος ουρανός µάς έστελνε δυσάρεστα µηνύµατα. Πράγµατι σε λίγο άρχισε να βρέχει. Όµως η διάθεσή µας δεν χάλασε. Μετά από αρκετή καθυστέρηση η παρέλαση των καρ-ναβαλιστών άρχισε. Όλοι χαρούµενοι αρχίσαµε να χορεύουµε στους ρυθµούς της αποκριάτικης µουσικής. Όσο προχωρούσαµε, η βροχή δυνάµωνε και τελικά η παρέλαση δυστυχώς διακόπηκε. Αφού τραβήξαµε πολλές αναµνηστικές φωτογραφίες, επιστρέψαµε στα σπίτια µας. Ήταν για µας µια πρωτόγνωρη φανταστική εµπειρία.

• Αποκριάτικη γιορτή Την τελευταία Παρασκευή πριν την Καθαρή ∆ευτέρα, στις δύο τελευταίες ώρες του προ-γράµµατος, πραγµατοποιήθηκε στο σχολείο µας αποκριάτικη εκδήλωση στην οποία συµµετείχαν όλα τα παιδιά.

Αφού συγκεντρωθήκαµε στην αυλή του σχο-λείου, τα παιδιά της έκτης τάξης πλέξαµε και ξεπλέξαµε χορεύοντας το παραδοσιακό «γαϊ-τανάκι». Στη συνέχεια χωρισµένοι σε οµάδες παίξαµε το παιχνίδι του κρυµµένου θησαυρού. Χάρη στη συνεργασία των παιδιών και οι τρεις οµάδες βγήκαν νικήτριες. Ακολούθησε το παιχνίδι «καυτό καπέλο», που χάρισε πολύ γέλιο σε µικρούς και µεγάλους. Η εκδήλωση µας τελείωσε µε πολύ κέφι και χορό σε παραδοσιακούς και µοντέρνους ρυθ-µούς. Κ. Μουτάφη – Α. Παπαδοπούλου

Βοηθήστε το βάτραχο να βρει τις 11 κρυµµένες λέξεις Η µεσοστιχίδα του Φλεβάρη και του καρναβαλιού

Ανέκδοτο: Αινίγµατα και παροιµίες του Φλεβάρη Χιόνια του Φλεβαριού, χρυσάφι του καλοκαιριού. ∆. Τζαβέλλας

Ο Φλεβάρης κι αν χιονίσει, πάλι άνοιξη θ’ ανθίσει. Μ. Χριστοφίδου

Το Φλεβάρη µη φυτέψεις, ούτε να στεφανωθείς, Τρίτη µέρα µη δουλέψεις, Σάββατο µη στολιστείς.

∆. Τζαβέλλας

Είναι ένας άνθρωπος που θέλει να γίνει αστροναύτης, και του λένε:

Θα πάρεις αυτό το κλειδί, θα κατεβείς τα σκαλοπάτια, θα ανοίξεις την πόρτα που είναι κάτω και θα πάρεις αυτό που είναι µέσα. Κατεβαίνει, κατεβαίνει, µισή ώρα κατεβαίνει, βρίσκει την πόρτα, αλλά θυµήθηκε ότι ξέχασε το κλειδί. Ανεβαίνει, ανεβαίνει, µισή ώρα ανεβαίνει, βρίσκει το κλειδί και ξανακατεβαίνει, κατεβαίνει, µισή ώρα κατεβαίνει και όταν έφτασε στην πόρτα, το κλειδί του είχε πέσει σ’ ένα σκαλοπάτι. Ανεβαίνει, ανεβαίνει, µισή ώρα ανεβαίνει, παίρνει το κλειδί και κατεβαίνει, κατεβαίνει, µισή ώρα κατεβαίνει, ανοίγει την πόρτα και ξέρετε τι βλέπει; ∆εν ξέρω, δεν ήµουν εκεί!!! ∆. Τζαβέλλας-Μ. Χριστοφίδου

Τι είναι αυτό που υπάρχει ανάµεσα σε ουρανό και γη;

Μ. Χριστοφίδου

Μια πολιτεία από πάγο και χιόνι Στην Κίνα διοργανώνεται κάθε χρόνο ένα φεστιβάλ µε γλυπτά από πάγο και χιόνι. Φέτος για µια ακόµη χρονιά τα παγωµένα γλυπτά έκλεψαν την παράσταση και προσέφεραν ένα µοναδικό θέαµα.

Ε. Λεονταρίτση – Α. Παύλου

SU-DOKU

Συµπλήρωσε τα κενά, έτσι ώστε κάθε εικονίδιο να υπάρχει µόνο µία φορά σε κάθε σειρά – οριζόντια και κάθετα – και σε κάθε µεγάλο τετράγωνο. ∆. Τζαβέλλας- Μ. Χριστοφίδου

Ε. Λεονταρίτση – ∆. Τζαβέλλας

Α ∆ Κ Μ Α Σ Κ Ο Φ Ο Ρ Ο Ι ∆ Σ Φ Ι Π Κ Ο Ε ∆ Ψ Ω Φ ΤΡ Ε Ε Υ Φ Μ Μ Ο Υ Σ Ι Κ ΗΩ Ρ Γ Π Ο Ε Φ Ζ Χ Ω Κ Θ ΡΚ Π Α Τ Φ Γ Ε Φ Τ Η Α Μ ΟΜ Α Σ Κ Ε Σ Τ ∆ Ζ Χ Ρ Α ΚΛ Ν Β Λ ∆ Τ Ι Π Ο Ι Ν Π ΝΟ Τ Μ Α Χ Ο Ρ Ο Ι Ν Α Ο ΒΠ Ι Ξ Μ Ε Λ Ε Ρ Τ Υ Β Κ ΗΥ Ν Ο Κ Σ Ε Γ Φ Σ Α Α Ρ ΤΓ Ε Ρ Ι Ρ Σ Ξ Κ Λ ∆ Λ Ι ΦΗ Σ Γ Α Ι Τ Α Ν Α Κ Ι Ε ΧΧ Α Ρ Τ Ο Π Ο Λ Ε Μ Ο Σ Ε

1. _ _ _ Φ _ _ _ 2. _ _ _ _ Ε _ _ 3. _ _ _ _ Β _ _ _ 4. _ _ _ Ρ _ 5. _ _ _ Ο _ 6. _ _ Υ _ _ _ 7. _ Α _ _ _ 8. _ _ Ρ _ _ _ _ _ _ _9. _ Ι _ _

10. _ Ο _ _ _ _ 11. _ _ _ _ _ _ Σ _ _ 1. Έπεσε µπόλικο αυτό το µήνα. 2.Αρχίζει την Καθ. ∆ευτέρα. 3. Νηστίσιµο θαλασσινό. 4.Πόλη γνωστή για το καρναβάλι. 5. Καρναβάλι χωρίς αυτόν δε γίνεται. 6. Είναι απαραίτητος για το γαϊτανάκι. 7. Αποκριάτικο αξεσουάρ. 8. Βασιλιάς που κάηκε αυτό το µήνα. 9. Ξακουστό το καρναβάλι του… 10. Έτσι τον λένε µερικοί το Φλεβάρη. 11. ∆ε λείπει ο Μάρτης απ’ αυτήν. Α. Παύλου