4-6-2019 roderick van den bergh st antonius ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1....
TRANSCRIPT
![Page 1: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/1.jpg)
De gids bij prostaatkanker
- Uroloog
4-6-2019
Roderick van den Bergh
St Antonius Ziekenhuis, Utrecht
![Page 2: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/2.jpg)
Inhoud
• Wat zijn de stappen die de patiënt doorloopt als mogelijk sprake is van prostaatkanker.1. Incidentie en prevalentie
2. Etiologie van prostaatkanker
3. Diagnostiek
4. Stadiëring
5. Welke vormen van behandeling in de verschillende fasen: • Wat zijn de (verwachte) nieuwe ontwikkelingen (nanoknife)?
• Invloed van leeftijd van de patiënt?
6. Rol fysiotherapeut / andere behandelaars / verpleegkundige?
7. Hierbij ook aandacht voor de aspecten waar de fysiotherapeut / andere behandelaars rekening mee moet houden in de verschillende fasen; metastasering en neveneffecten van de verschillende behandelingen.
![Page 3: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/3.jpg)
CV
![Page 4: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/4.jpg)
Anatomie
![Page 5: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/5.jpg)
Incidentie en prevalentie
![Page 6: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/6.jpg)
R
![Page 7: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/7.jpg)
Mammacarcinoom 3.150
R
![Page 8: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/8.jpg)
Dus
• Prostaatkanker komt veel voor
• Prostaatkanker groeit meestal langzaam
• Veel meer mensen overlijden met
prostaatcarcinoom
• Maar er overlijden nog steeds veel mannen
aan deze ziekte
• Qua getallen vergelijkbaar met
mammacarcinoom
R
![Page 9: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/9.jpg)
Etiologie van prostaatkanker
![Page 10: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/10.jpg)
Etiologie
• Hormoon afhankelijk
• Bij mannen in West-Europa en de V.S. vaker
dan in de rest van de wereld
• Westerse voedingsgewoonten: veel vet en
eiwitten
• Familiaire component
• 5 tot 10% van alle mannen erfelijke aanleg
![Page 11: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/11.jpg)
Diagnostiek
![Page 12: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/12.jpg)
Zorgpad
• Verwijzing via
– Plasklachten
– Screening
– Algehele check
– Afwijkend rectaal toucher
– Via andere specialist
![Page 13: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/13.jpg)
PSA
• Enzym
– Oplossen matrix ejaculaat
– Afbraak mucus cervix
• Begin jaren 80
• Forensisch onderzoek
• Onafhankelijk van spermatozoen
• Verhoogd PSA:
– Manipulatie
– Ontsteking
– Vergroting
– Carcinoom
R
![Page 14: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/14.jpg)
Screening enerzijds
R
![Page 15: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/15.jpg)
Screening anderzijds
R
![Page 16: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/16.jpg)
R
![Page 17: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/17.jpg)
Prostaatbiopten techniek
![Page 18: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/18.jpg)
MRI
![Page 19: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/19.jpg)
Systematische versus gerichte biopten
![Page 20: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/20.jpg)
Stadiering
![Page 21: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/21.jpg)
Stadiering
• TNM stadiering
• Belangrijkste
verschil
– Niet gemetastaseerd
– Gemetastaseerd
![Page 22: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/22.jpg)
TNM
![Page 23: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/23.jpg)
Risico inschatting
• Leeftijd, comorbiditeit
• PSA
• Volume prostaat
• MRI bevindingen
• TNM
• Biopten
– Aantal positief
– Gleason score
![Page 24: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/24.jpg)
Gleason score
![Page 25: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/25.jpg)
Prostaatwijzer
R
![Page 26: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/26.jpg)
Zorgpad behandeling
• Moet er iets gebeuren?
– Nee
• Active surveillance, curatief, in de gaten houden totdat
behandeling nodig is
• Watchful waiting, palliatief, volgen en hormonale
therapie als symptomen
![Page 27: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/27.jpg)
Zorgpad behandeling
• Moet er iets gebeuren?
– Ja
• Niet gemetastaseerde prostaatkanker
– Operatie
– Bestraling
» Inwendig
» Uitwendig, soms met hormonale therapie
– Lymfklier verwijdering, op indicatie
– Experimenteel
» oa nanoknife, focale behandeling
![Page 28: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/28.jpg)
Zorgpad behandeling
• Moet er iets gebeuren?
– Ja
• Gemetastaseerde prostaatkanker
– Hormonale therapie
» Tegenwoordig vaak gecombineerd met chemotherapie,
nieuwe middelen, bestraling prostaat zelf
![Page 29: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/29.jpg)
Benaderingen
![Page 30: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/30.jpg)
Operatie
![Page 31: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/31.jpg)
In love with robots
![Page 32: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/32.jpg)
Poorten
![Page 33: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/33.jpg)
![Page 34: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/34.jpg)
![Page 35: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/35.jpg)
![Page 36: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/36.jpg)
![Page 37: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/37.jpg)
![Page 38: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/38.jpg)
![Page 39: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/39.jpg)
Relatie prostaat en bekkenbodem
• Prostaat is spil in bekkenbodem
• Complex samenspel van bekkenbodem
spieren en urethra
• Blaashals
• Detrusor uitlopers
• Autonome innervatie
• Interne / externe sfincter mechanisme
![Page 40: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/40.jpg)
Interne sfincter
(extern)
![Page 41: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/41.jpg)
![Page 42: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/42.jpg)
![Page 43: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/43.jpg)
![Page 44: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/44.jpg)
![Page 45: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/45.jpg)
Robot beter?
• Brisbane, AU
• RCT, 163 RALP vs 163 open, single surgeon
• Uitkomsten:
– Urinary function: Geen significante verschillen
– Sexual function: Geen significante verschillen
– Biochemisch recidief: Te korte follow-up
![Page 46: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/46.jpg)
Voordeel robot?
• Minimaal invasief– Wond problemen
– Littekens
• Terug aan werk
• Bloedverlies / transfusies
• Ergonomie chirurg
• Standaardisatie ingreep
• Leerproces
• Discussie is ingehaald door praktijk
• ‘Makes an average surgeon a great surgeon’
![Page 47: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/47.jpg)
Ontwikkelingen bestraling
• Image modulated
• Dynamisch
• Hypofractionering
• Kleinere marges
![Page 48: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/48.jpg)
Nanoknife
![Page 49: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/49.jpg)
Anatomie
![Page 50: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/50.jpg)
Bijwerkingen
![Page 51: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/51.jpg)
Bijwerkingen
![Page 52: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/52.jpg)
Keuze behandeling
• Bijwerkingen
• Operatie Bestraling Inwendige bestraling
• Sexuele problemen 49 31 30
• Continentie problemen 7 9 21
• Darm problemen 2 11 11
•• Operatie Bestraling
• Operatie, anesthesie Geen operatie, wel bij brachytherapie
• 1-2 dagen 6-7 weken iedere dag, 1 dag bij brachy
• Weefsel uit Weefsel verlittekend
• Exacte PA Geen PA
• Beter bij LUTS Minder bij LUTS, vergrote prostaat
• Meestal T1/2/3a Meestal T3/4
• Leeftijd lager Leeftijd hoger
• Retrospectief beter Retrospectief minder
• PSA drop PSA langzaam lager
• Recurrence snel zien Recurrence langzamer te herkennen
• Bijwerkingen meteen Bijwerkingen soms pas later (inclusief proctitis en cystitis)
• Langzaam verbeteringLangzaam verslechtering
• Secund evt bestraling Secundaire chirurgie moeilijk
• Geen hormonen Vaak adjuvante hormonen
• Normaal Tot 2 x meer secundaire maligniteiten (rectum, blaas)
![Page 53: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/53.jpg)
Rol fysiotherapeut / andere
behandelaars / verpleegkundige
• Team effort!
– Fysiotherapeut, uroloog, radiotherapeut,
oncoloog, oncologische verpleegkundige,
seksuoloog, verpleging op afdeling en OK, etc…
• Betere voorspelling individuele uitkomsten
– MRI parameters gebruiken
![Page 54: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/54.jpg)
Tot slot
• Hierbij ook aandacht voor de aspecten waar de
fysiotherapeut / andere behandelaars rekening mee
moet houden in de verschillende fasen;
metastasering en neveneffecten van de verschillende
behandelingen.
![Page 55: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/55.jpg)
Vragen?
![Page 56: 4-6-2019 Roderick van den Bergh St Antonius Ziekenhuis ... · sprake is van prostaatkanker. 1. Incidentie en prevalentie 2. Etiologie van prostaatkanker 3. Diagnostiek 4. Stadiëring](https://reader033.vdocuments.pub/reader033/viewer/2022052722/5f0c0d907e708231d43383cd/html5/thumbnails/56.jpg)
• https://www.youtube.com/watch?v=qq4jOAX
WTJg&frags=pl%2Cwn