4. peter de grote en de grote noordse oorlog
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
![Page 1: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/1.jpg)
Russische tsaren en ‘hun’ oorlog 4
• Tsaren?• Vijand?• Oorzaak?• Uitkomst?• Invloed op Rusland?
![Page 2: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/2.jpg)
Sankt Peterburg (vanaf 1703...)
![Page 3: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/3.jpg)
Peter de Grote 1696-1725
![Page 4: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/4.jpg)
Grote Noordse Oorlog 1700-1721
Achtergrond: Peter wil 'warme haven', maar vindt geen steun voor oorlog tegen Turken
Alternatief: oorlog tegen Zweden
Slag bij Poltava 27 juni 1709
Uitkomst: Rusland Europese grootmacht; rol van Zweden uitgespeeld
![Page 5: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/6.jpg)
Poltavaaantallen?
Zweden: Russen
22,100 Zweden ca 11,800 cavalerie ca 9,300 infanterieca 1,000 Poolse huzaren3,000–7,000 Kozakken
34 kanonnen
Totaal: bijna 30,000 man(Wikipedia)
ca 37,000 infanterie 23,700 cavalerie
102 kanonnen(!!!!!)
3,000 Kalmyken arriveerden tegen het eind van de veldslag
Totaal: ruim 60.000
![Page 7: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/7.jpg)
1613-1696 Moskovie Michail 1613-45
Aleksej 1645-76
Fjodor III 1676-82Fjodor III 1676-82 Ivan V 1682-96 Peter I 1696-1725
Vrede van Stolbovo 1617 Bestand Deoelino 1618
Expansie (Ochotsk, Amoer) 1649 Oelozjenie: boer nog meer 'gebonden'
1652-1666 Nikon; Schisma 1654 Eed van Perejaslavl 1655-67 oorlog om Oekraine 1667 Bestand Androesovo 1667-71 'Stenka Razin' 1682 Afschaffing 'mestnitsjestvo' Avvakoem verbrand
![Page 8: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/8.jpg)
Peter de Grote (1672-1725) Jeugd; vader/moeder; halfzus Sophia; ; Preobrazjenskoe Eigenaardige jongen... 1682 Streltsy; moord Naryshkin-factie; regent Sophia 1689 geruchten staatsgreep; Peter autocraat; Sophia
naar Novodevitsji. Vriendschappen... en Hollandse Anna Mons! 1695 en 1696: Azov ingenomen 1697-98: eerste reis 'Grote Russische Ambassade'.
Waarom? Reis in Wenen afgebroken. 1699 Vrede met Turken (1718 dood van Aleksej; 11 kinderen bij Catharina)
![Page 9: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/9.jpg)
Karel XII versus Peter de Grote
Kaart
![Page 10: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/10.jpg)
Grote Noordse Oorlog 1700-1721 1700 Geheim Verdrag Denen, Polen en Russen Zweden neutraliseert Denemarken Slag bij Narva: Peter verpletterend verslagen Zweedse invasie in Polen. August afgezet; tegelijkertijd verovert
Peter Lijfland; 1703 stichting Petersburg 1708 Karel XII vertrekt vanuit Litouwen richting Moskou; Peters
tactiek van de 'verschroeide aarde'. Slag bij Lesnaja; Generaal Lewenhaupt (Zw) verliest zijn tros Een winter in Oekraine; hetman Mazeppa heeft Zweden weinig
te bieden; 27 juni 1709 'Poltava'; Zweden capituleren; Karel XII vlucht naar
Turken.
![Page 11: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/11.jpg)
Grote Noordse Oorlog 1700-1721 (2)
Na 'Poltava' trekt Peter richting Moldavie; omsingeld door Turken doet hij grote concessies(teruggave Azov)
Hervatting oorlog met Zweden langs Duitse Oostzeekust (dynastieke verwevenheid); verzet van Engeland en Oostenrijk; (Peters Tweede reis in 1717)
1714 verovering Finland; 1719-21; landingen Russische vloot bij Zweden
1721 Vrede van Nystad – Keizerrijk Rusland
onder 'imperator Peter I' een Europese grootmacht
![Page 12: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/12.jpg)
Poltava 27 juni 1709
![Page 13: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/13.jpg)
Poltava 1709
Wat zien we? Wie? Tegenstander Karel XII en Zweden Waarom? Waar? Hoe? Waarom overwinning voor Peter?
![Page 14: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/14.jpg)
Hervormingen: een moderne grootmacht onder Peter I
Financiering:
Bestuur:
Onderwijs:
Belasting per 'ziel' industrie/nijverheid
Senaat vervangt Doema Collegia i.p.v. 'prikazy' 'fiskal' tegen corruptie
Vakscholen (ingenieur-,
navigatie, enz. ) Na dood P. : Academie voor
Wetenschappen
![Page 15: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/15.jpg)
Hervormingen 2 Militair:
Kerk: 'kerk moet hulp zijn voor de staat' 'Reglement' 1721:
Recrutenplicht; industrie; afschaffen Streltsy; nieuwe tactieken, technieken...
Geen nieuwe Patriarch 1700 'prikaz' voor kloosters
opbrengsten: a. de clerus b. de staat
'Aller-Heiligste Synode' vervangt Patriarch
![Page 16: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/16.jpg)
Hervormingen 3 Eigendom:
Diplomatie:
Westerse 'life-style':
Rangentabel: merites ipv afkomst 1722
'Pomestje' nu erfgoed
Permanente gezanten
Baarden; kleding, Europese kalender, enz.
14 parallelle rangen; militair en civiel; adel 'opengesteld'.
![Page 17: 4. Peter de Grote en de Grote Noordse Oorlog](https://reader035.vdocuments.pub/reader035/viewer/2022081413/54835dc2b4af9f21418b48a0/html5/thumbnails/17.jpg)
Conclusie: Peter de Grote
En verder????
Rusland Europese grootmacht Expansie naar west en oost Toename westerse invloed Modernisering met gebruik
staatsterreur/geweld Opzetten bureaucratisch
systeem kennis/expertise naar 'Rusland' Permanente diplomatie Onderwijssysteem Sociale mobiliteit vergroot Industrie; onderwijs; enz., enz. Gemengde reputatie Peter