4ﻨ6ﺮﻓo #pﺎﺑ -...

فناوورريییيهايییي نو ددررسس ااصولل فناوورريییي ااطالعاتت

رريیحانه كکريیميیپورر مدررسس: ااستادد اابطحيی

دداانشكکدهه مهندسيی كکامپيیوتر، دداانشگاهه صنعتيی شريیف

نيیمسالل ددوومم 1395 - 1394

باززيییي آآفريینيی

باززيییي آآفريینيی نامم ددررسس: ااصولل فناوورريییي ااطالعاتت رريیحانه كکريیميیپورر بهارر 95 - 94 1

تعريیف

باززيییي آآفريینيی (گيیميیفيیكکيیشن) ااستفاددهه اازز االماننها وو تفكکرااتت باززيییي گونه ااست ددرر ززميینههايیيی كکه ماهيیت باززيییي ندااررند. باززيییي ساززيییي رراا ميیتواانن مفهوميی قديیميی دداانست كکه چند ساليی ااست دديیدگاهيی آآكکاددميیكک وو منسجم گرفتهااست. مفهومم ااووليیه باززيییي ساززيییي رراا ميیتواانن اايینطورر بيیانن كکردد: ااستفاددهه كکرددنن اازز اانگيیزاانندهههايییي طبيیعيی براايییي به حركکت ددرر آآووررددنن مخاطب. اازز آآنجا كکه يیكکيی اازز اانگيیزاانندهههايییي جذاابب براايییي اانسانن تفريیح وو باززيییي ااست، اايین نقطه رراا ميیتواانن همانن نقطهيییي آآغاززيین مفهومم باززيییي ساززيییي دداانست. باززيییي آآفريینيی ددرر برنامه ها وو فرآآيیندها براايییي باال برددنن تعهد كکارربر، باززگشت سرمايیه گذاارريییي، كکيیفيیت ددااددهه ها، به موقع بوددنن وو

آآموززشش به كکارر ميی رروودد.


ززميینههايییي پر كکارربردد

مفهومم باززيییي ساززيییي رراا هم ااكکنونن ميیتواانن ددرر بسيیارريییي اازز ززميینههايییي تجارريییي وو محصوالتت، آآموززشهايییي ااجتماعيی، پزشكکيی، ددررمانن ااختالالتت فكکر وو ذذهنيی، ددررمانن فرااموشيی وو يیا حتيی آآموززششهايییي نظاميی مشاهدهه كکردد. چيیزيییي كکه ددرر همهيییي آآنها مشتركککك ميیباشد سعيی ددرر بيیشيینه كکرددنن يیاددگيیريییي وو ددررگيیر ساختن كکارربر با محصولل (وو يیا مفهومم مورردد نظر) ااست. ددرر حقيیقت، اازز باززيییي ساززيییي ميیتواانن جهت اايیجادد جذاابيیت ددرر يیاددگيیريییي، اانجامم فراايیندهايییي تكکراارريییي وو يیا كکاررهايییي غيیر جذاابب براايییي مقاصد غيیر باززيییي گونه ااستفاددهٔ نمودد، وو اايین خاصيیت

رراا ميیتواانن مهمتريین ددليیل فرااگيیريییي اايین ززميینه جديید ددرر عرصههايییي مختلف دداانست.


تكکنيیكکها

هسته ااسترااتژيییي باززيییي آآفريینيی پاددااشش براايییي باززيیكکنانيی ااست كکه ووظايیف خوااسته شدهه رراا

كکامل كکنند .

اانوااعع جايیزهه شامل مواارردد ززيیر ميیباشد :

(Points)اامتيیازز

پيیشرفت ددرر نشانن ها( Badge ) وو يیا مرااحل

پر شدنن نواارر پيیشرفت

ااعطايییي مبالغ مجاززيییي


تكکنيیكکها

ررقابت يیكکيی دديیگر اازز عناصر باززيییيهاست كکه ددرر باززيییي آآفريینيی ااستفاددهه ميیشودد. نمايیانن كکرددنن Leader) جايیزهه ها براايییي دديیگر باززيیكکنانن بعد اازز اانجامم ووظايیف يیا ساخت بردد اامتيیاززااتت

Boards) اازز ررااهههايییي تشويیق كکارربراانن براايییي ررقابت ااست .

اازز دديیگر ررااهكکاررهايییي باززيییي آآفريینيی شبيیه كکرددنن ووظايیف معموليی به باززيییيها ااست. بعضيی اازز ررااهكکاررها ددرر اايین ررووشش شامل معنادداارر كکرددنن اانتخاببها، ددلبستگيی به سيیستم با

خوددآآموززهايییي سيیستم، اافزاايیش ررقابتها وو اافزاايیش ددااستانسراايیيی ميیباشد .


برنامهها

باززيییي آآفريینيی به صوررتت گسترددهه اايییي ددرر باززاارريیابيی ااستفاددهه ميی شودد .بيیشتر اازز 70 ددررصد اازز ليیست Forbes طرحيی براايییي ااستفاددهه اازز باززيییي آآفريینيی براايییي ااهداافف Global شركکتهايییي 2000 باززاارريیابيی وو حفظ مشتريییي ددااررند. براايییي مثالل ددرر نواامبر 2011 شريیكک ااسترااليیايیيی شركکت يیاهو ددرر ززميینه پخش ررسانههايییي آآناليین نرمم اافزاارر موبايیل خودد با نامم Fango رراا ااجراا كکرددههااست كکه ددرر آآنن تماشاگرهايییي تلويیزيیونن اازز اايین برنامه ااستفاددهه ميیكکنند تا با برنامههايییي ااجراا شدهه اازز طريیق تكکنيیكکهايیيی مانند برررسيی وو بج (Badge) تعامل كکنند. ددرر فورريیه 2012 برنامه بالغ بر 200.000 بارر ااجراا شدهه ااست. باززيییي آآفريینيی همچنيین براايییي برنامههايییي ووفادداارر نگاهه ددااشتن مشتريیانن نيیز به كکارر ميیآآيید. ددرر سالل 2010 ااستاررباكککك(برند آآمريیكکايیيی فرووشش قهوهه) يیكک سريییي بج به برنامه Foursquare دداادد تا اايین برنامه بتوااند تخفيیفهايیيی رراا براايییي شهردداارراانن هر منطقه ددرر نظر بگيیردد(شهردداارر ددرر اايین برنامه به اافراادديییي ااطالقق ميیشودد كکه به غنايییي محتواايیيی برنامه ددرر محل خوددشانن كکمكک كکنند). همچنيین طرححهايیيی براايییي ااستفاددهه اازز باززيییي آآفريینيی براايییي هوشش ررقابتيی وو

ترغيیب مرددمم براايییي پر كکرددنن نظرسنجيیها وو ددرر تحقيیقاتت باززاارر براايییي باززشناسيی برندها ووجودد دداارردد.


برنامهها

باززيییي آآفريینيی همچنيین با نرمم اافزااررهايییي پشتيیبانيی (Help Desk) نيیز تلفيیق شدهه ااست . ددرر سالل Freshdesk ،2012 به عنواانن يیكک نرمم اافزاارر خدماتت به مشتريییي قابليیتهايییي باززيییي آآفريینيی رراا به برنامه هايییي خودد اافزوودد كکه ددرر آآنها به عواامل برااساسس كکارراايیيی شانن بج

هايیيی تعلق ميی گرفت.

باززيییي آآفريینيی همچنيین به عنواانن اابزاارريییي براايییي ترغيیب مشتريییي وو ددلگرمم كکرددنن ررفتاررهايییي مورردد نيیازز ددرر بعضيی اازز سايیت ها نيیز به كکارر ميیرروودد . به عالووهه باززيییي آآفريینيی به ساددگيی براايییي اافزاايیش ترغيیب ددرر سايیتهايیيی كکه برااساسس سروويیسهايییي شبكکههايییي ااجتماعيی ساخته شدند

نيیز به كکارر ميیرروودد.


حوززهههايییي كکارربردد باززيییي آآفريینيی


باززيییي آآفريینيی ددرر تجاررتت االكکتروونيیكکيی

ددرر ددنيیايییي جديید كکه صد ها فرووشگاهه آآناليین هر ررووززهه ظاهر ميیشوند، ددرر صدرر بوددنن، كکارر بسيیارر سختيی ااست.

اايین يیعنيی بايید به سختيی كکارر كکنيید، با موضوعاتت ددااغغ باززاارريیابيی حركکت كکرددهه وو تكکنيیكکهايییي جديید رراا پيیاددهه ساززيییي نمايیيید. تب خريید اازز فرووشگاهههايییي آآناليین به شدتت ددرر حالل شيیوعع بوددهه وو فرووشگاهههايییي آآناليین ددرر اايیراانن رروو به ررشد ميیباشند. اايین باززاارر نوپا ددرر حالل حاضر مشتريیانن بالقوههيییي بسيیارر ززيیادديییي دداارردد ااما نكکتهيییي مهم اايین ااست كکه ددرر آآيیندههاايییي بسيیارر نزدديیكک، باززاارر ااشباعع شدهه وو اايین فرووشگاههها شرووعع به ررقابت براايییي جذبب مشتريیانن يیكکديیگر ميینمايیند. اايین همانن نقطهاايییي ااست كکه اابزاارريییي مانند گيیمفيیكکيیشن بشدتت با ااهميیت خوااهد شد. ااگر چه سيیاست ددررست اايین ااست كکه يیكک فرووشگاهه آآناليین اازز اابتداا با پيیاددهه ساززيییي باززيییي

آآفريینيی، ووفادداارريییي مشتريیانن به سايیت رراا اافزاايیش ددهد.


باززيییي آآفريینيی وو مديیريیت ااررتباطط با مشتريییي ددرر كکسب وو كکاررها

فرضض كکنيید مديیر فرووشش يیكک شركکت هستيید، ااگر شما ااصولل طرااحيی باززيییي ها مثل تعيیيین ااهداافف وو اامتيیازز ددااددنن به باززيیكکنانن، ررقابت با دديیگراانن رراا بداانيید وو بخوااهيید اازز اايین االمانن ها براايییي اافزاايیش فرووشش خودد وو يیا ووفادداارريییي مشتريیانتانن بهرهه ببريید باززيییي آآفريینيی به كکمكک شما خوااهد آآمد. بهتر بگويیم باززيییي آآفريینيی چنديین سالل قبل وو با اابدااعع كکلمه "باشگاهه مشتريیانن" به كکمكک ساززمانن فرووشش وو باززاارريیابيی شركکت ها آآمد. ددرر گوگل كکلمه باشگاهه مشتريیانن رراا جستجو كکنيید اازز بانكک ها، شركکت هايییي اارراائه ددهندهه خدماتت اايینترنت تا حتيی يیكک قاليیشويیيی ددرر حالل بهرهه گيیريییي اازز ااصولل وو مبانيی باززيییي آآفريینيی ددرر كکسب وو كکارر خودد ااست تا به هدفف نهايیيی ساززمانن

يیعنيی اافزاايیش سودد ماليی ددست پيیداا كکند.

بر ااساسس آآمارر موجودد، شركکت هايییي پپسيی، كکوكکاكکوال، فيیس بوكککك وو بسيیارريییي دديیگر با ااستفاددهه اازز باززيییي آآفريینيی تواانسته ااند هم برند خودد رراا تقويیت كکنند، هم ددررآآمد خودد رراا اافزاايیش ددهند وو هم پرسنل خودد رراا نسبت به ساززمانن ووفاددااررتر ساززند.


باززيییي آآفريینيی ددرر مديیريیت ساززمانن ها

ااگر مديیر يیكک ساززمانن هستيید اايین ااطميینانن رراا به شما ميی ددهم كکه با به كکاررگيیريییي ددررست اايین تكکنيیكک ها ساززمانن شما متحولل خوااهد شد. باززيییي آآفريینيی ميی توااند ددرر حوززهه هايییي مختلف به يیارريییي شما بيیايید. براايییي ااستخداامم نيیرووهايییي جديید ددرر ووااحد هايییي حساسس، اافزاايیش بهرهه وورريییي ددرر كکارركکنانن شركکت، شيیوهه هايییي صحيیح تشويیق، پاددااشش وو تنبيیه وو بسيیارريییي مواارردد دديیگر كکه معموال مشكکل ااساسيی تماميی مديیراانن ساززمانن ااست، ررووشش ها وو تكکنيیكک هايییي جالبيی توسط متخصصيین باززيییي آآفريینيی اارراائه ميی شودد. اايین تكکنيیكک ها به قدرريییي ددقيیق وو كکارربردديییي ااست كکه كکسيی كکه اازز بيیروونن به ساززمانن شما نگاهه ميیكکند به هيیچ ووجه ااحساسس نميیكکند كکه كکارركکنانن شما ددرر حالل باززيییي كکرددنن هستند ووليی پويیايیيی وو حس ددررگيیر شدنن ددرر

آآنها كکامال ووااضح وو ملموسس خوااهد بودد.


باززيییي آآفريینيی ددرر فرهنگ ساززيییي

باززيییي آآفريینيی ددرر فرهنگ ساززيییي مرددمم ددرر كکارربرددهايییي مختلفيی ددرر ددنيیا به كکارر گرفته شدهه ااست. اازز بحث سالمت، فرهنگ رراانندگيی، ررعايیت حقوقق شهروونديییي وو . . .. ددرر اايینجا به يیكک نمونه اايییي اازز باززيییي آآفريینيی ددرر ااصالحح فرهنگ رراانندگيی

ميیپرددااززيیم.

اايین پرووژژهه ددرر كکشورر سوئد وو ددرر قالب كکمپيین نظريیه شادديییي شركکت فولكکس ووااگن ااجراا شدهه ااست. اايیدهه ااجراايییي آآنن به اايینصوررتت ااست كکه ددرر شهر ااستوكکهلم كکه سرعت قانونيی عبورر خوددرروو ها 25 كکيیلومتر ددرر ساعت ااست با ااستفاددهه اازز ددوورربيین هايییي كکنترلل سرعت، سرعت خوددرروو ها ااندااززهه گيیريییي شدهه ووليی اايین بارر اايین سرعت توسط يیكک نمايیشگر نمايیش ددااددهه ميی شودد. رراانندگانيی كکه سرعت مجازز رراا ررعايیت كکرددهه باشند صاحب يیكک بليیط بخت آآززمايیيی خوااهند شد كکه اازز جريیمه هايیيی كکه توسط متخلفيینيی كکه سرعت مجازز رراا ررعايیت نميی كکرددند تاميین ميی

شودد.

نتايیج جالب ااست، متوسط سرعت ددرر ااستوكکهلم اازز 32 به 25 كکيیلومتر بر ساعت كکاهش يیافت وو حدوودد 20 ددررصد اازز رراانندگانن

سرعت خودد رراا كکاهش ددااددند.


باززيییي آآفريینيی ددرر آآموززشش مجاززيییي وو حضورريییي


باززيییي آآفريینيی ددرر آآموززشش االكکتروونيیكکيی

اامرووززهه باززيییي آآفريینيی با توجه به مزاايیايییي فرااوواانيی كکه براايییي يیاددگيیرندگانن دداارردد وو نقشيی كکه ددرر اافزاايیش لذتتبخشيی وو ااثربخشيی فرآآيیند يیاددگيیريییي اايیفا ميیكکند، به رروويیكکردديییي پرطرفداارر ددرر

صنعت آآموززشش االكکتروونيیكکيی (eLearning) تبديیل شدهه ااست.

ووااقعيیت غيیرقابل اانكکارر آآنن ااست كکه موفقيیت باززيییي آآفريینيی ددرر صنعت آآموززشش االكکتروونيیكکيی، بهددليیل ووجودد ااصوليی كکامال علميی ااست. صرففنظر اازز مخاطبانن وو موضوعيی كکه براايییي آآموززشش عرضه ميیكکنيید، بهكکاررگيیريییي باززيییي آآفريینيی ددرر آآموززشش االكکتروونيیكکيی ميیتوااند به شما كکمكک كکند، سرفصلهايییي آآموززشيی خودد رراا هيیجانناانگيیزتر، آآموززندههتر وو سرگرممكکنندههتر طرااحيی

كکنيید.


باززيییي آآفريینيی ددرر آآموززشش االكکتروونيیكکيی

ددرر فرآآيیند هايییي آآموززشيی مجاززيییي بر پايیه ااصولل باززيییي آآفريینيی، سعيی بر آآنن ااست كکه كکارربر با سيیستم آآموززشيی شما به شكکل مثبتيی ددررگيیر شودد وو با اانگيیزهه بيیشتر تا پايیانن مرااحل ددووررهه پيیش رروودد. ووقتيی ددرر فعاليیتهايیيی مانند ووررززشش وو باززيییي شركکت ميیكکنيیم كکه مستلزمم تحركککك بدنيی وو ذذهنيی ااست، ددرر بدننمانن هوررمونيی به نامم ااندووررفيین ترشح ميیشودد. هميین ااتفاقق ززمانيی ميیاافتد كکه ددرر فرآآيیند آآموززشش االكکتروونيیكکيی، يیاددگيیرندگانن ددررگيیر يیكک باززيییي ميیشوند كکه ددرر آآنن پاددااشش ددرريیافت ميیكکنند، حتيی ااگر آآنن پاددااشش چيیزيییي ساددهه ددرر حد پيیشرفت به يیكک مرحله باالتر باشد. با ترشح ااندووررفيین ددرر بدنن، يیاددگيیرندگانن نه تنها ددرر طولل فرآآيیند آآموززشش االكکتروونيیكکيی، لذتت بيیشتريییي رراا به ددست ميیآآووررند بلكکه تواانايیيی آآنن رراا پيیداا ميیكکنند تا

حجم بيیشتريییي اازز ااطالعاتت رراا ددرريیافت كکنند وو به ذذهن بسپاررند.


مبانيی علميی باززيییي آآفريینيی

ااندووررفيین همچنيین موجب اايیجادد ااحساسس آآرراامش وو ررااحتيی ميیشودد. ددرر ووااقع ااندووررفيین نوعيی اانتقاللددهندهه عصبيی ااست كکه اانتقالل پيیاممها بيین سلوللهايییي عصبيی (Neurons) رراا اانجامم ميیددهد. ووقتيی يیاددگيیرندگانن ددرر حيین فرآآيیند آآموززشش االكکتروونيیكک ددررگيیر باززيییي ميیشوند وو ااندووررفيین بيیشتريییي ددرر بدنشانن ترشح ميیشودد، حس هيیجانن وو نشاطط به آآنها ددست ميیددهد وو آآنها ااحساسس ميیكکنند كکه ددرر حالل ددستيیابيی به چيیزيییي هستند. اايین هيیجانن وو نشاطط، اانگيیزهه اافراادد رراا براايییي يیاددگيیريییي تقويیت كکرددهه وو آآموختهها رراا ددرر ذذهن آآنها ماندگاررتر

ميیكکند.


مزاايیايییي بهكکاررگيیريییي باززيییي آآفريینيی ددرر آآموززشش االكکتروونيیكکيی


اافزاايیش سطح ااررتباطط برقراارر شدهه بيین يیاددگيیرندهه وو محتواايییي آآموززشيی

باززيییي آآفريینيی با تقويیت حس پيیشروويییي به سويییي هدفف، توجه يیاددگيیرندگانن به محتواايییي آآموززشيی رراا جلب كکرددهه وو به آآنها اانگيیزهه ميیبخشد. ووقتيی يیاددگيیرندگانن ددرر خصوصص فرآآيیند يیاددگيیريییي ااحساسس مثبتيی ددااررند وو ميیدداانند كکه به طريیقيی پاددااشش ددرريیافت خوااهند كکردد، دديیگر صرفا مشاهدههگراانيی منفعل نبوددهه وو به شركکتكکنندگانن فعاليی تبديیل خوااهند شد. بديین طريیق آآنها قاددرر خوااهند بودد با ااثربخشيی بيیشتريییي ااطالعاتت رراا ددرريیافت كکرددهه وو آآنن رراا به حافظه بلندمدتت خودد بسپاررند، ززيیراا دداانشيی كکه به اايین شيیوهه ددرر ذذهنشانن ذذخيیرهه شدهه ااست با تجارربب وو خاطرااتت خوشايینديییي كکه شما با بهكکاررگيیريییي باززيییي آآفريینيی براايیشانن

فرااهم كکرددههاايید ددرر ااررتباطط ااست.


اافزاايیش سرگرميی وو تعامل ددووجانبه ددرر حيین فرآآيیند آآموززشش االكکتروونيیكکيی

هر چند شما ااهداافف وو خرووجيیهايییي آآموززشيی مشخصيی رراا ددنبالل ميیكکنيید ااما تا ززمانيی كکه يیاددگيیرندگانن ووااقعا ددرر مورردد چيیزهايیيی كکه ميیخوااهند يیادد بگيیرند ترغيیب نشوند، هيیچكکداامم اازز اايین ااهداافف وو خرووجيیها به شيیوهه موثريییي حاصل نخوااهد شد. باززيییي آآفريینيی نه فقط غنايییي آآموززشيی رراا ددرر آآموززشش االكکتروونيیكکيی اافزاايیش ميیددهد، بلكکه آآنن رراا سرگرممكکنندهه وو هيیجاننبخش نيیز ميیكکند. ضمن اايینكکه به فرآآيیند آآموززشيی، ساختارريییي تعامليی ميیبخشد. اايین وويیژگيی اايین ااحساسس رراا به يیاددگيیرندگانن ميیددهد كکه آآنها خودد بخشيی اازز فرآآيیند يیاددگيیريییي

هستند وو فردديیت آآنها بر خرووجيی كکارر تاثيیر ميیگذاارردد.


بهبودد جذبب وو ذذخيیرهه ااطالعاتت

چه ددرر حالل طرااحيی يیكک ددووررهه آآموززشش االكکتروونيیكکيی براايییي بزررگساالنن باشيید يیا بخوااهيید ددووررههاايییي براايییي دداانشآآموززاانن طرااحيی كکنيید، هدفف هموااررهه يیكکسانن بوددهه وو آآنن به خاطر سپرددنن آآموختهها توسط يیاددگيیرندگانن ااست. اازز آآنن مهمتر اايین ااست كکه يیاددگيیرندگانن بتواانند هر ززمانن كکه ددرر ددنيیايییي ووااقعيی به آآموختههايییيشانن نيیازز ددااشتند، به آآنن ددسترسيی پيیداا كکنند. باززيییي آآفريینيی با تلفيیقيی اازز باال برددنن آآگاهيی ددرر مورردد مزاايیايییي آآموختهها وو كکمكک به ترشح ااندووررفيین ددرر بدنن يیاددگيیرندهه، ميیتوااند موجب بهبودد جذبب وو ذذخيیرهه ااطالعاتت

شودد.


فرااهم كکرددنن اامكکانن مشاهدهه كکارربردد آآموختهها ددرر ددنيیايییي ووااقعيی

باززيییي آآفريینيی اايین اامكکانن رراا براايییي يیاددگيیرندگانن فرااهم ميیآآوورردد تا كکارربردد آآموختههايیشانن رراا ددرر ددنيیايییي ووااقعيی مشاهدهه كکنند. آآنها اازز اايین طريیق قاددرر خوااهند بودد مشاهدهه كکنند چگونه اانتخاببهايییيشانن ددرر فرآآيیند باززيییي، بر پيیامدها وو پاددااششها تاثيیر ميیگذاارردد. ااگر آآنها اانتخاببهايییي ددررستيی ندااشته باشند، قاددرر به پيیشرفت به مرااحل بعديییي وو ددرريیافت پاددااششهايییي آآنن نخوااهند بودد. ددرر ووااقع شما ددرر فرآآيیند باززيییي اايین اامكکانن رراا فرااهم ميیكکنيید تا يیاددگيیرندگانن كکارربردد يیكک موضوعع رراا ددرر خاررجج اازز فضايییي كکالسس مجاززيییي نيیز مشاهدهه كکنند. بعدها ووقتيی آآنها ددرر محيیطهايییي ووااقعيی قراارر بگيیرند، قاددرر خوااهند بودد دداانشيی رراا كکه ددرر فرآآيیند باززيییي مورردد آآززمونن قراارر

ددااددههااند، تبديیل به مهاررتتهايییي حرفهاايییي وو فردديییي كکنند.


بهبودد تجربه كکليی يیاددگيیريییي براايییي تماميی سنيین

صرففنظر اازز گرووهه سنيی هدفف، گيیميیفكکيیشن تجربه كکليی يیاددگيیريییي رراا ااثربخشتر ميیساززدد. موضوعاتيی كکه اازز نظر محتواايیيی جذاابب نيیستند يیا پيیچيیدهه هستند، به كکمكک باززيییي آآفريینيی براايییي مخاطب جذااببتر وو يیاددگيیريییي آآنن آآساننتر ميیشودد. ميیتواانن طورريییي باززيییي آآفريینيی رراا با ددووررهههايییي آآموززشش االكکتروونيیكکيی ددرر هم آآميیخت كکه ااصال يیاددگيیرندهه متوجه نشودد كکه ددرر حالل ددرريیافت ااطالعاتت جديید ااست. بهاايین طريیق جذبب ااطالعاتت تبديیل به يیكک فرآآووررددهه فرعيی (byproduct) فرآآيیند آآموززشش ميیشودد، ززيیراا تمركکز يیاددگيیرندهه بر پيیشرفت ددرر باززيییي وو ددرريیافت پاددااششها ااست. اايین باعث ميیشودد اازز ااضطراابب يیاددگيیرندهه كکاسته شودد ززيیراا ذذهن ااوو

بيیشتر ددررگيیر لذتت برددنن اازز باززيییي ااست.


باززيییي آآفريینيی وو جذاابب كکرددنن فراايیند آآموززشش



فردديییي رراا تصورر كکنيید كکه به تاززگيی مدرركککك خودد رراا ددرر ررشته هنر هايییي كکالسيیكک گرفته وو به ددليیل پاررهه اازز مسائل ددرر يیكک شركکت دداارروويیيی مشغولل به كکارر شدهه ااست ااما ااوو اازز اازز حوززهه دداارروو ها بسيیارر ددوورر ااست. ااكکنونن ااوو به يیكکباررهه بايید بتوااند ميیانن نسخه هايییي دداارروويیيی تفاووتت قائل

شدهه وو عناصر آآنها رراا اازز هم تميیز ددهد.

آآموززشش نيیرووهايییي اانسانيی گاهيی ااووقاتت ميی توااند ددررست به ااندااززهه جذبب وو ااستخداامم آآنها سخت وو ددشواارر باشد. شايید مجبورر كکرددنن اايین فردد به ساعت ها مطالعه مستندااتت وو پاووررپويینت هايییي آآنن كکسب ووكکارر بهتريین ررااهيی باشد كکه شركکت ها ااكکنونن پيیش رروو ددااررند. اايین ررووشش ها تنها ميی تواانند موجب اانقباضض عضالتت گرددنن كکاررمنداانن جديید باشد ااما دداانشيی كکه ااوو بايید اازز ميیانن تمامم اايین مداارركککك وو مستندااتت به خاطر ددااشته باشند تنها آآنهايیيی هستند كکه ووقتيی مستقيیما به بخش ااجراا ميی رروودد الززمم دداارردد به خاطر آآوورردد تا بتوااند محصوليی رراا

بفرووشد.



اايین ددقيیقا همانن ددليیليی ااست كکه شركکت Daiichi Sankyo رراا ددرر سالل 2007 سوقق دداادد تا باززيییي Critter-killing game رراا بساززدد. اايین شركکت مشغولل تغيیيیر باززاارر هدفف اازز اافراادد دداارراايییي كکلستروولل به بيیمارراانن دديیابت نوعع 2 بودد. ددرر اايین حوززهه ميیزاانن بسيیارر ززيیادديییي اازز حجم دداانش جديید براايییي فرووشندگانن جواا نن ووجودد ددااشت. اايین شركکت به جايییي اايینكکه اايین Critter- نيیروو هايییي جواانن رراا به قفسه كکتابب ها وو مستندااتت ااررجاعع كکند براايییي آآنها باززيییيkilling game رراا ددررست كکردد وو اايین به نوعيی ااستفاددهه اازز االمانن هايییي باززيییي آآفريینيی بودد. هر بارر كکه كکاررمنداانن بوسيیله آآووااتارر خودد ميی تواانستند تعداادديییي اازز حيیوااناتت مزااحم رراا اازز بيین ببرند يیكک ووااقعيیت علميی ددرر مورردد اايین دداارروو به آآنها نمايیش ددااددهه ميی شد. ددرر اادداامه باززيیكکنانن ميی تواانستند اايین دداانش بدست آآمدهه رراا با اامتيیاززها تعويیض كکنند وو يیا اابزااررها مباررززهه بهتر

ددرريیافت كکرددهه وو يیا باززيییي رراا به ااتمامم برسانند.



شركکت هايییي حوززهه فناوورريییي هايییي نويین وو سطح باال كکه دداارراايییي محصوالتيی با ماهيیت متغيیيیر هستند نيیز به ددنبالل يیافتن ررااهه كکارر مناسبيی براايییي آآموززشش هايییي مبتنيی بر پرووژژهه هايییي خودد هستند. اافراادديییي كکه به خوبيی با موبايیل وو شبكکه هايییي ااجتماعيی آآشنا ميی باشند ددرر اايین مسيیر بسيیارر پيیش هستند وو اازز اايین اابزااررها به خوبيی ااستفاددهه ميی كکنند. ااما اازز آآنجا كکه ماهيیت كکسب وو كکاررها هموااررهه بسيیارر سيیالل وو پيیچيیدهه تر ميی شوند بهتريین ررووشش براايییي آآموززشش وو ددرر مسيیر نگه ددااشتن كکاررمنداانن شايید اايین باشد

كکه يیكک سيیستم آآموززشش هميیشگيی ووجودد ددااشته باشد.



بر ااساسس تحليیل هايییي بعد اازز ااستفاددهه ددررشركکت دداايیيیچيی سانكکيیو، كکاررمنداانن اازز ررووشش آآموززشش اازز طريیق باززيییي بسيیارر ااستقبالل كکرددهه وو آآنن رراا يیكک مسيیر بسيیارر جذاابب براايییي يیاددگيیريییي دداانستند. اايین شركکت گزااررشش كکرددهه كکه بعد اازز ااجراايییي اايین باززيییي كکارركکنانن به سرعت تواانستند بخش بزررگيی اازز مواارردد آآموززشيی كکه دداارراايییي ماهيیت دداانش وو فناوورريییي باال بوددند رراا به خوبيی ددرريیافت كکرددهه وو به خاطر بسپاررند. ددرر اابتداا اايین باززيییي هيیچ گونه جايیزهه اايییي ندااشت ااما با پيیش ررفتن آآنن وو مشاهدهه تاثيیر آآنن توسط مديیراانن ااررشد به اايین نتيیجه ررسيیدند كکه بايید جايیزهه اايییي هم ددرر آآنن گنجاندهه شودد تا كکارركکنانن با سرعت وو ااشتيیاقق بيیشتر به ااستفاددهه اازز آآنن بپرددااززند. بعد اازز چند ماهه كکه محصولل بعديییي آآنها وواارردد شد اايین شركکت تواانست اازز هميین

طريیق به آآموززشش موثر كکارركکنانن اازز هميین طريیق بپرددااززدد!


ااستفاددهه اازز شبيیه ساززيییي ددرر آآموززشش با باززيییي آآفريینيی

بيیشتر اافراادد به يیادد ددااررند كکه ززمانن مدررسه به خاطر شركکت ددرر يیكک باززيییي به همرااهه ددووستانن سر كکالسس نرفته ااند. برخيی دديیگر كکه خوشش شانس تر بوددهه ااند خاطرااتيی ددرر ززميینه باززيییي هايیيی ددااررند كکه براايییي حل مسائل رريیاضيی سر كکالسس اانجامم ميی شد. بدوونن شكک اايین اافراادد هميیشه آآررززوو ددااشتند كکه اايین كکاررها بيیشتر ااتفاقق بيیفتند وو نه اايینكکه به نوعيی ااستثنا باشند. به نظر منطقيی ااست كکه اايینگونه تصورر كکنيیم كکه بيیشتر ما ددووست دداارريیم اازز باززيییي براايییي يیاددگيیريییي ااستفاددهه شودد تا اايینكکه به هر ررووشش دديیگريییي با

ددااددهه ها وو ااطالعاتت بمبارراانن شويیم.



يیكکيی اازز نمونه هايییي اايین موضوعع برنامه اايییي بودد كکه براايییي ااددااررهه ددفاعع وو مباررززهه با اافشايییي ااطالعاتت وو فسادد ااررتش اايیاالتت متحدهه طرااحيی شد. باززيییي تشخيیص پيیشگيیراانه اافشايییي ااطالعاتت براايییي اايین طرااحيی شد تا به كکارركکنانن بيیاموززدد چگونه مواارردد مرتبط با فسادد وو تقلب رراا تشخيیص ددهند. اايین ررووشش براايییي جايیگزيینيی ررووشش معموليی بودد كکه ليیستيی اازز مواادديییي رراا نشانن ميیدااددكکه منابع تقلب بوددند تا كکارركکنانن مجبورر نشوند آآنن رراا به خاطر بسپاررند. اايین باززيییي به نوعيی به خاطر سپارريییي اايین موضوعاتت رراا تسهيیل ميیكکردد. اايین ررووشش به باززيیكکنانن ااجاززهه ميیداادد تا به عنواانن يیكک مامورر كکشف

اافشايییي ااطالعاتت وو فسادد اايیفايییي نقش كکرددهه وو اازز طريیق ااشاررهه وو كکليیكک مواارردد رراا گزااررشش كکنند.

باززيیكکنانن ميی تواانستند يیكکيی اازز 7 نوعع سنارريیو براايییي تحقيیق ددرر مورردد اافشايییي ااطالعاتت وو فسادد رراا اانتخابب كکنند. ددرر هر كکداامم اازز اايین سنارريیوهايییي باززيییي آآفريینيی باززيیكکنانن رراا به يیكک سريییي اازز صحنه ها ررااهنمايیيی ميیكکردد كکه ددررهر كکداامم ميیتواانستند اازز طريیق مشاهدهه، مصاحبه وو جمع آآوورريییي شوااهد تصميیم بگيیرند كکه آآيیا ددرر اايین سنارريیو اافشايییي ااطالعاتت ااتفاقق اافتاددهه ااست يیا نه. برندهه شدنن ددرر

اايین باززيییي نيیز بر ااساسس جمع آآوورريییي شوااهد ددررست وو پيیروويییي كکرددنن اازز يیكک تئورريییي صحيیح بودد.



ددررست مثل بسيیارريییي اازز مهاررتت ها ددرر اايین مورردد هم ميیتواانن گفت كکه تجربه وو مهاررتت به تمريین بسيیارر نيیازز ددااررند وو ووااقعيیت هم تنها يیكک قدمم اازز تجربه ها فراا تر ااست. فرضض كکنيید كکه براايییي آآموززشش يیكک مامورر آآتش نشانيی ااوو رراا براايییي مقابله با آآتش خانه شما بفرستند. ددقيیقا به هميین ددليیل آآنها هميیشه براايییي تمريین اازز آآتش هايییي حقيیقيی ااستفاددهه ميیكکنند ااما فرضض كکنيید ااگر اايین اافراادد قبل اازز هر چيیزيییي با تماميی سنارريیو ها اازز طريیق آآموززشش آآشنا ميیشدند وو ددرر اايین حالت تا چه حد بهتر ميیتوااند بهتر عمل كکند. اايین نوعع آآموززشش تنها يیكک قدمم عقب تر اازز تمريیناتت ووااقعيی قراارر ميیگيیرند ااما اازز حيیث اانتقالل دداانش وو ااطالعاتت الززمم اازز آآنن هم پيیش هستند. نكکته مهم اايین ااست كکه همه معتقديیم اانجامم ددااددنن كکارر هميیشه اازز مطالعه ددرر مورردد آآنن بهتر ااست وو اايین همانن موقعيیتيی ااست

كکه باززيییي آآفريینيی ددرر ااختيیارر كکسب ووكکارر ها قراارر ميیدهد.


منابع

.1394/7/1 ،irangamification.com ،(1) سيیدمصطفيی قارريییي، آآماررهايییي مهم گيیميیفيیكکيیشن ددرر آآموززشش االكکتروونيیكک

.1394/12/11 ،irangamification.com ،(2) بهارر ماززندرراانيی، گيیميیفيیكکيیشن وو جذاابب كکرددنن فراايیند آآموززشش

.1394/10/14 ،wikipedia.org ،Gamification ،— (3)

.1394/11/1 ،ferdowsiacademy.ir ،(4) سيیدررووحح ااهللا ررفعت حسيینيی، گيیميیفيیكکيیشن؛ اابزاارر قدررتمند اايیجادد تحولل

.1394/5/8 ،donya-e-eqtesad.com ،(5) سيیدساجدمتوليیانن، گيیميیفيیكکيیشن چيیست وو چه مزاايیايیيی دداارردد؟

(6) Gabe Zichermann, The Gamification Revolution: How Leaders Leverage Game Mechanics to Crush the Competition, McGraw-Hill Education; 1 edition, April 16,

2013.

(7) —، گيیميیفيیكکيیشن، motammem.org، ددسترسيی ددرر1395/3/13.


4ﻨ6ﺮﻓo #pﺎﺑ -...

Documents