5-azasitidin
DESCRIPTION
5-Azasitidin. Dr. Fahri ŞAHİN Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları AD, Hematoloji BD Aydin Onkoloji Günleri 27 Mayıs 2010. Moleküler yapısı. Sitidin ’ in, pirimidin nükleozid analoğudur. Tarihçe. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
5-Azasitidin
Dr. Fahri ŞAHİN Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
İç Hastalıkları AD, Hematoloji BD
Aydin Onkoloji Günleri
27 Mayıs 2010
Sitidin’ in, pirimidin nükleozid analoğudur
Moleküler yapısı
Tarihçe• İlk kez 1964 de Prag da Piskala ve Sorm tarafından
sentezlendiği rapor edilmiştir
• 1966 da Hanka ve ark. Azasitidini Streptoverticilium
ladakanus’ dan izole etmiştir
• İlk klinik çalışmalar 1967 de Avrupa 1970’ lerde de ABD
de başlamıştır
• 1975 yılında, NCI relaps refrakter AML tedavisinde
kılavuzlarda C kategorisinde azasitidine yer verdi
Tarihçe
• 1980 de Jones ve Taylor, azasitidinin hücre
farklılaşması üzerine etkili olduğunu ve yeni
sentezlenen DNA nın metilasyonunu inhibe
ettiğini gösterdiler• 1982 de Creusot ve ark, Azasitidin ve 5-aza-2
deoksisitidinin DNA metiltransferaz aktivitesini azalttığını gösterdi
• 1985 de, CALGB tarafından MDS de etkinliği ile
ilgili çalışmalara başladı
Tarihçe
NEJM, 1982.•Hipometile gama-globin genleri eksprese ettiler•Azasitidin gama-globin gen üretimini 7 kat arttırdığını
dolayısı ile•Hipometilasyonun fetal hemoglobini arttıdığını
gözlemlediler
Ley, et al. NEJM.1982;307.
Tarihçe
1964
Geliştirme
1967
Hipometilasyonlailişkilendirme
1982 2002
MDS de rolü
2004
5 Mayıs 2004MDS de FDAonayı
Klinik çalışmalar
1985
CALGB MDS çalışmaları
Epigenetik
Gen ekspresyonunda meydana gelen ancak DNA dizisinde kodlanmayan bütün mayotik ve mitotik değişiklerdir
EPİGENETİKTE ETKİLİ MEKANİZMALAR
I- DNA METİLASYONU
II- FOSFORİLASYON
III- ASETİLASYON
IV- UBİQUTİNASYON
V- NON-HİSTON PROTEİNLER
DNA METİLASYONU
• Post-replikatif bir mekanizmadır
• DNA düzeyinde yapılan modifikasyonla karakterize epigenetik mekanizmadır
• DNA metiltransferaz görev alır
• İnsanda % 90 oranında metillenen nükleotidler CpG dinükleotididir
ELEMANLARI
- Metil vericisi SAM (S adenozil methionin)- Substrat template DNA- Enzim DNA Metil transferaz- SAM metil grubunu kaybedince SAH (S
adenozin homosistein)’e dönüşür- Ökaryot ve prokaryot hücrelerin her ikisinde
en yaygın metillenen baz sitozin ( C) dir- Prokaryotlarda CCGG dizilerindeki ilk sitozin,
ökaryotlarda ise CpG dinükleotidlerdeki ilk sitozin en yaygın metillenen bazdır
METİLASYONUN ONKOGENEZDE ÖNEMİ
• Bütün onkogenler öncelikle DNA düzeyinde modifiye edilerek inaktive edilir
• DNA metilasyonu görev alır• Tümör süpresör genler normal hücrelerde aktif
genlerdir, inaktif durumda hücrede kanser gelişimine neden olurlar
• Ör: p53, DNA hipermetilasyonu sonucu ekspresyonel olarak inaktive edilir, hücre onkogeneze girer
• Genlerin inaktivasyonları da DNA hipermetilasyonu ile olur.
• Hipermetilasyon tümör süpresör genlerin promoter bölgelerinde meydana gelir
• Birçok neoplazide p16INK4a ve p15INK4b en sık hipermetile olan genlerdir
Quesnel, et al. Leukemia and Lymphoma.1999;vol 35.
• P15INK4a (~65%) – hücre siklus kontrolü
• DAPkinase (~47%) – Apoptozis
• SOCS1 – sitokin regülasyonu
• E-cadherin – adezyon
• Kalsitonin – Ca ve P metabolizması
• Alfa catenin (del 5q)
MDS de hipermetilasyon
Azasitidin çalışmaları
CALGB (MDS de Azasitidin)
SC x 7 gün, 28 günde bir
75 mg/m2 - 100 mg/m2
Faz III Aza vs Destek tedavisi (crossover mevcut)
9221
SC x 7 gün, 28 günde bir
75 mg/m2 - 100 mg/m2
Faz IIKontrolsüz
8921
Devamlı IV infüzyon x 7 gün, 28 günde bir
75mg/m2 - 150 mg/m2
Faz I-IIKontrolsüz
8421
UygulamaDozDizaynÇalışma1993
1994
2002
Yıl
Faz I-II data: CALGB 8421+8921
• 111 hasta• Ort yaş 66• MDS:
– RAEB 46% – RAEB-t 47%– KMML 7%
• Azasitidin 75 mg/m2 7 gün• RR 49%• CR 12%
Silverman, et al. Leukemia. 1993; 7, supp 1.
CALGB 9221 Faz III Çalışma Subkutan Azasitidin vs Yoğun Destek Tdv.
Destek Tedavi
≥ 4 ay AML’ye transformasyon olmadıkça, yüksek FAB tipleri,
ilerleyici K.İ.Y, veya ölüm
Azasitidin’e geçilir eğer; k.i.blast oranı, Hb, RBC transfüzyonu, platelet veya
enfeksiyon
Azasitidin
75 mg/m2/gün 7 gün boyunca her 28 günde bir
RA
RARS
RAEB
RAEB-t
KMML
(n = 191)
4 siklus
RANDOMİZASYON
YANIT
Yanıt: devam
Yanıt yoksa: çalışma dışı
Hayat Kalitesi ve kemik iliği değerlendirmeleri 0, 57, ve 113.günlerde yapılmıştır.
Silverman LR, et al. J Clin Oncol. 2002;20:2429.Kornblith AB, et al. J Clin Oncol. 2002;20:2441.`
Destek tedavisi kolundaki hastalarda k.i. blast, Hb, RBC, platelets, veya enfeksiyon gelişirse Azasitidine geçilir.
CALGB 9221: YANIT
Silverman LR, et al. J Clin Oncol. 2002;20:2429. Kornblith AB, et al. J Clin Oncol. 2002;20:2441.
Yanıt OranlarıAzasitidin (n
= 99)Destek tdv. (n
= 92) p değeri
CR, % 7 0
PR, % 16 0
İyileşme, % 37 5
Tüm Yanıtlar 60 5 <0.001
Lösemiye Transf. ya da ölüme kadar geçen süre
21 ay 13 ay 0.007
Birincil olay olarak AML’ye Transformasyon , %
15 38 0.001
CALGB 9221: Yaşam Kalitesi ve Transfüzyon İhtiyacı
– Hastaların %45’i transfüzyon bağımsız hale geldi
– Hastaların %9’unda transfüzyon ihtiyacında %50 azalma oldu
Silverman LR, et al. J Clin Oncol. 2002;20:2429.Kornblith AB, et al. J Clin Oncol. 2002;20:2441.
EORTC = European Organization for Research and Treatment of Cancer. MHI = Mental Health Inventory.
Fiziksel Fonksiyonlar*p = .018
0
10
20
30
40
50
60
70
80
0 127 250
Yorgunluk ** p = .0031
Dispne **p = .0003
EO
RT
C
* Yüksek Skor = İyi Fonksiyon** Düşük Skor = Semptomlarda İyileşmeGün
Destek TedCrossoverAzasitidin
Azasitidin vs Destek Tedavi: Advers Olaylar (> 30%)
Silverman LR, et al. J Clin Oncol. 2002;20:2429.Kaminskas E, et al. Clin Cancer Res. 2005;11:3604.
Advers olay Azasitidin (n = 220), %
Destek Tedavi (n = 92), %
Mide Bulantısı 70.5 17.4
Anemi 69.5 64.1
Trombositopeni 65.5 45.7
Kusma 54.1 5.4
Ateş 51.8 30.4
Lökopeni 48.2 29.3
Diyare 36.4 14.1
Yorgunluk 35.9 25.0
Enjeksiyon yeri eritemi
35.0 0.0
Konsitpasyon 33.6 6.5
Nötropeni 32.3 10.9
Ekimoz 30.5 15.2
Sonuç
• RR: 60%
• AML ye dönüşümde azalma
• Hayat kalitesinde yükselme
• Subgrup analizlerinde uzamış sürvi
Yüksek-Risk MDS Hastalarında Azasitidin Tedavisi, Konvansiyonel Tedavi Rejimlerine kıyasla yaşam sürelerini uzatır
AZA-001 Faz III Çalışma
P. Fenaux
Fenaux P, et al. Lancet Oncol 2009; 10: 223-232].
Azasitidin Survi Çalışma Değerlendirmeleri
• Primer – Toplam Sağkalım (OS)– Tüm hastalar ölene/çalışma sonlanana kadar
takip edilmesi
• Sekonder – AML ya da ölüme kadar geçen süre– AML’ye kadar geçen süre– Hematolojik yanıt ve iyileşme– Transfüzyon Bağımsızlığı– IV tedavi gerektiren enfeksiyonlar– Güvenlik
Fenaux P, et al. Lancet Oncol 2009; 10: 223-232].
Azasitidin Survi Çalışması
AZAAZA 75 mg/m75 mg/m22//gg x 7 x 7 gg q28 q28 gg
CCRCCRRandomizaRandomizasysyonon
Bütün kollarda destek tedavi uygulanmıştır.
• En İyi Destek Tedavi (BSC) • Düşük Doz Ara-C (LDAC)
20 mg/m20 mg/m22/d x 14 /d x 14 gg q28-42 q28-42 gg))• Std Kemo (7 + 3)
Fenaux P, et al. Lancet Oncol 2009; 10: 223-232].
Temel Klinik Karakteristik Parametreler
N = 358
ParametreAZA
N=179CCR
N=179
Yaş (Medyan)
Pts ≥ 65 (%)
69
68
70
76
FAB (%) RAEB
RAEB-T
KMML
58
34
3
58
35
3
IPSS (%) INT-1
INT-2
High
3
43
46
7
39
48
Fenaux P, et al. Lancet Oncol 2009; 10: 223-232].
Tedavi Siklusları ve Süresi
TedaviSikluslar
(Medyan #ay)Süre
(Medyan#ay)
AZA 9 10.4
BSC 7 6.2
LDAC 4.5 5.7
Std Kemo 1 1.5
Fenaux P, et al. Lancet Oncol 2009; 10: 223-232].
SONUÇLAR
Primer Sonlanım Noktaları:• Medyan sağkalım:
– 24.4 ay azasitidin grubunda vs 15 ay konvansiyonel tedavi rejimlerinde(CCR)
(p< 0.0001)– 9.4 ay medyan sağkalım avantajı Azasitidin alan
hastalar vs CCR
• Toplam Sağkalımı %74 oranında uzatır– HR =0.58 (95% CI: 0.43-0.77)
• 2 yıllık sağkalım avantajı oranı: – %50.8 Azasitidin grubu vs %26.2 CCR grubu
(p<0.0001)
Fenaux P, et al. Lancet Oncol 2009; 10: 223-232
Sekonder Sonlanım Noktaları
• AML’ye ya da ölüme kadar geçen süre– 13 ay AZA grubunda vs 7.6 ay CCR grubunda, p=0.003
• AML’ye kadar geçen süre– 26.1 ay AZA grubunda vs 12.4 ay CCR grubunda,p=0.004
• RBC Transfüzyon Bağımsızlığı– 45% AZA grubu vs 11% CCR grubu, p<0.0001
Fenaux P, et al. Lancet Oncol 2009; 10: 223-232
Yüksek Risk MDS’li hastalarda AZA; OS, Yanıt, Hİ, ve TB büyük oranda iyileşme sağlar
Parametre AZA (N = 45)
LDAC (N = 49)
p value
Medyan OS, ay (95% CI) 24.4 (12.0–34.7)
15.3 (13.9–18.8)
0.001
CR + PR, % 31 12 0.042
Hİ major + minor, % (Hematolojik iyileşme)
53 25 0.006
Transfüzyon bağımsızlığı, % 45 13 0.011
Ölüm, % 45 59 NS
Fenaux P, et al. Lancet Oncol 2009; 10: 223-232
AZA-001 faz III çalışma alt analizleri
45 hasta AZA ile 49 hasta LDAC ile tedavi edildi; her iki grup benzer temel karakteristik özelliklere sahipti. AZA 9 siklus uygulandı ve LDAC 4.5 siklus uygulandı.
Grade 3 ve 4 Hematolojik Toksisite
Hastaların % ‘si
Konvansiyonel Tedavi Rejimi
Grade 3-4 Toksisite
AZA N=17
5BSC
N=102LDAC N=44
Std Kemo N=19
Nötropeni 91 71 88 94
Trombositopeni 85 71 98 100
Anemi 56 67 76 61
Fenaux P, et al. Lancet Oncol 2009; 10: 223-232
SONUÇLAR
• AZA, CCR’e oranla Toplam Sağkalımı uzatır
• OS avantajı AZA’nın medyan 9 siklus kullanımı ile ortaya çıkmıştır
• AZA, yaşlı popülasyonda çok iyi tolere edilmiştir
• Azasitidin, yüksek risk MDS hastalarında standart tedavi rejimi olmalıdır
Fenaux P, et al. Lancet Oncol 2009; 10: 223-232
Devam Randomizasyonu
FARKLI DOZ UYGULAMA ÇALIŞMASI
SİKLUS 1-6
AZA 5-2-2
75 mg/m2 SC
AZA 5-2-5
50 mg/m2 SC
AZA 5
75 mg/m2 SC
Sikluslar her 28 günde bir
Gün -21 to -1
Başlangıç Randomizasyonu
faz II, prospektif, çok merkezli, randomize, açık etiketli, 3-kollu çalışma
AZA 5
75 mg/m2 SC q 28 veya
42.gün
Lyons, M. Roger. J Clin Oncol. 2008;17;1057
Hematolojik İyileşme:
• Hastaların %52’si ≥6 Azasitidin tedavi siklusu almıştır
* Hastalar iyileşme kategorisindeki en iyi yanıt için sadece bir kez sayılmıştır.
† Hİ(Hematolojik İyileşme) sütunlarının tepesindeki minor iyileşme
Has
tala
rın
%’s
i
Eritroid Seri Platelet Seri Nötrofil Seri Herhangi Hİ*†
Lyons, M. Roger. J Clin Oncol. 2008;17;1057
FARKLI DOZ UYGULAMA ÇALIŞMASI
IPSS’ göre Düşük ve Orta 1 Risk Hasta Grubu
YAN ETKİ YÖNETİMİ
• Büyük çoğunluğu kolayca tedavi edilmiştir– Ek ilaç tedavisi, transfüzyonlar, doz rejimi değişikliği
• Azasitidin tedavisinin kesilmesine neden olabilecek en ciddi yan etkiler hematolojik parametrelerdir;– Lökopeni (%5)– Trombositopeni (%3.6)– Nötropeni (%2.7)– Anemi (%1.8)
• İlacın kesilmesine neden olabilen yan etkilerin %1.5’ ten azı bulantı ve enjeksiyon yeri reaksiyonudur
KULLANIM ŞEKLİ VE DOZU
• Önerilen başlangıç dozu subkutan olarak her dört haftada bir, yedi gün süre ile günlük 75mg/m² dir.
• Hastalara, bulantı ve kusma için tedavi öncesi premedikasyon uygulanmalıdır.
• İki tedavi siklusundan sonra hiçbir yararlı etki görülmez ve bulantı – kusma dışında hiçbir toksisite oluşmaz ise, doz 100mg/m²’ye artırılabilir.
• Hastaların en az 4 siklus tedavi edilmeleri önerilir.
Bununla birlikte, tam veya kısmi cevabın alınması 4 tedavi siklusundan uzun sürebilir.
• Tedaviye hasta yarar sağladığı sürece devam edilir.
Vidaza KÜB 2009
Azacitidine prolongs overall survival compared with conventional care regimens in elderly patients with low bone marrow blast count acute
myeloid leukemiaFenaux P, Mufti GJ, Hellström-Lindberg E et al
J Clin Oncol. 2010 Feb 1;28(4):521-3.
PATIENTS AND METHODS: Patients were randomly assigned to receive
subcutaneous azacitidine 75 mg/m(2)/d or CCR (best supportive care only,
low-dose cytarabine, or intensive chemotherapy).
RESULTS: Of the 113 elderly patients (median age, 70 years) randomly
assigned to receive azacitidine (n = 55) or CCR (n = 58; 47% BSC, 34%
LDAC, 19% IC), 86% were considered unfit for IC.
CONCLUSION: In older adult patients with low marrow blast count (20% to
30%) WHO-defined AML, azacitidine significantly prolongs OS and
significantly improves several patient morbidity measures compared with
CCR.
Azasitidin Farmakokinetiği
Route Cmax, ng/mLAUC0∞, ng•h/mL t½, h CL, L/h Vd, L
SC 750 ± 403 960 ± 458 0.69 ± 0.14 167 ± 49
IV 2750 ± 1069 1044 ± 286 0.36 ± 0.02 147 ± 47 76 ± 26
Marcucci et al J Clin Pharmacol 2005;45:597
6 hasta tek doz 75 mg/m2 SC veya 75mg/m2 IV infüzyon ile tedavi edilmiş
KULLANIM ŞEKLİ VE DOZU
1. AY 1. Siklus 7 gün süreyle 75mg/m²
2. AY 2. Siklus 7 gün süreyle 75mg/m²
Tedaviye yanıt var Tedaviye yanıt yok
3. AY 3. Siklus 7 gün süreyle 75mg/m² 7 gün süreyle 100mg/m²
4. AY 4. Siklus 7 gün süreyle 75mg/m² 7 gün süreyle 100mg/m²
Vidaza KÜB 2009
TÜRKİYET.C. Sağlık Bakanlığı onaylı endikasyonu:
Dünya Sağlık Örgütünün MDS sınıflandırmasına göre • RAEB-1• RAEB-2
• Ayrıca ek olarak; diğer MDS alt tiplerine eşlik eden
● sitogenetik kötü risk,
● ağır dishematopoiez,
● yoğun enfeksiyonlarla seyreden lökopeni,
● klinik kanamalara neden olabilecek trombositopeni ve
● transfüzyonlarla düzeltilemeyen derin refrakter anemi hallerinde de kullanılır
Vidaza KÜB 2009
Sağlık Uygulama Tebliği (SUT)
• Kemik iliği blast oranının %5 in üzerinde artmış olduğunun belirtildiği
• İçinde en az bir hematoloji uzmanının bulunduğu heyet tarafından düzenlenen ve
• 4 ay süre ile geçerli sağlık kurulu raporu ile
• 18 yaş üstü hastalarda kullanılmak üzere
• Hematoloji uzmanı tarafından en fazla birer (1er) aylık tedavi miktarında reçete edilebilir
SUT Madde 12.7.14 / 3.d. :
25 Mart 2010 – Resmi Gazete
Sağlık Uygulama Tebliği (SUT)
• Azasitidini 4 ay alan hastalarda yanıt değerlendirilmesi yapılır • Blast oranı %5 ve altına inen hastalar ile tedaviye başlandığındaki
ilk değerine göre blast oranında %50 den daha az azalma olan hastalarda tedavi kesilir
• Blast oranı tedaviye başlandığındaki ilk değerine göre %50 ve daha fazla azalan (ancak Blast oranı %5 in üstünde kalan) hastalarda 3 ay daha devam edilir
• Relaps olan hastalarda başlama kriterlerine uygun olarak tedaviye tekrar başlanabilir
SUT Madde 12.7.14 / 3.d. : İLAVE DEĞİŞİKLİKLE
25 Mart 2010 – Resmi Gazete
VIDAZA™ 100 mgEnjeksiyonluk Süspansiyon için
Toz
• 1 Flakon 100mg Azasitidin ve 100mg Mannitol içerir
• Enjeksiyon içindeki toz için özel bir saklama koşulu bulunmamaktadır
• Hazırlanan Azasitidin 2-8°C’de 8 saate kadar saklanabilir
• 2-8°C’de 8 saat süre ile kimyasal ve fiziksel stabilitesini korur
VIDAZA™ 100 mgEnjeksiyonluk Süspansiyon için
Toz Saklama Koşulları
Vidaza Kontrendikasyon
• Azasitidin veya herhangi bir bileşenine aşırı duyarlığı olan hastalarda
• ilerlemiş malign karaciğer tümörü olan hastalarda kontrendikedir
Vidaza Doz ve Kullanım Şeması
• Önerilen başlangıç dozu subkutan olarak her dört haftada bir, yedi gün süre ile günlük 75 mg/m2’dir
• Hastalara, bulantı ve kusma için tedavi öncesi premedikasyon uygulanmalıdır
• İki tedavi siklusundan sonra hiçbir yararlı etki görülmez ve bulantı ve kusma dışında hiçbir toksisite oluşmaz ise, doz 100 mg/m2’ye artırılabilir
Sıkça Sorulan Sorular Başlama Dozu
• Başlama dozu başlangıç periferik kan sayımlarına göre azaltılmalı mıdır?–Trombositler < 20,000–ANC <1500–Hemoglobin <10g/dl
• Hayır– Önerilen başlama dozu başlangıç periferik
sayımlarından bağımsız olarak 75mg/m2’dir
Sıkça Sorulan SorularDoz Ayarlaması
• ANC düşmeye devam ediyor ve 28. gün itibariyle en alt noktaya ulaşacak, bir sonraki siklusa nasıl ve ne zaman başlamalıyım?
Sıkça Sorulan SorularDoz Ayarlaması
• ANC için en alt noktaya ulaşma zamanı?
– Genelde 2 ve 3. haftalar arasında, fakat >%25 21.günde görülür (42.Güne kadar değişir)
• 14 gün beklenmeli ve sayımlar yeniden kontrol edilmelidir
Sıkça Sorulan SorularDoz Ayarlaması
• En alt noktaya ulaşılmışsa ve sayımlar düzelmekteyse, doz ayarlamaları başlangıç sayımlarına göre değişir mi?
Sıkça Sorulan SorularDoz Ayarlaması
• Doğru Doz ayarlamaları başlangıç sayımlarına göre değişir; tedavinin başlangıcında daha ciddi sitopenisi olan hastalara dozları daha dikkatli bir biçimde verilir
Doz AyarlamasıBaşlangıç sayımları ANC >1.5 ve trombositler >
75En alt nokta sayımları Bir sonraki
kürde doz %’si
ANC
<0.5
0.5-1.5
>1.5
Trombosit
< 25
25-50
>50
%50
%67
%100
Vidaza Doz ve
Kullanım Şeması
Vidaza Doz ve Kullanım Şeması
VIDAZA Hazırlanışı
• 4 mL steril su ile (25 mg/mL) sulandırılarak hazırlanan tek kullanımlık flakon (100mg)
• Elde edilen ürün bir süspansiyondur – görünüm bulanıktır
• Sulandırılarak hazırlanan ilaç oda sıcaklığında 1 saate kadar veya buzdolabında 8 saat saklanabilir
• Anti-kanser ilaçlarının saklanması/atılmasına ilişkin prosedürler uygulanmalıdır
• Evde hasta tarafından uygulama önerilmez!
Vidaza Subkutan Nasıl Uygulanmalıdır?
• 4ml’den fazla dozlar eşit şekilde 2 enjektöre bölünmelidir ve farklı 2 yere enjekte edilmelidir
• Her enjeksiyonda enjeksiyon yeri değiştirilmelidir
•Eğer hergün birden çok enjeksiyon yeri kullanılıyorsa, enjeksiyon yerlerinin en az 2,5 cm aralıklarla olmasına dikkat edilmelidir
• Enjeksiyonlar, hassas, kırmızı, morarmış, sert bölgelere yapılmamalıdır