5-bağlı listeler

7/31/2019 5-bal listeler

1/47

BALI LSTELER


2/47


3/47


4/47


5/47

Balantl Liste le glili Kavramlar

Balantl listeler zerine yaplan baz tanmlamalar yledir: Balantl Liste (Linked List): Kmeelemanlarnn birbirlerine bir balant bilgisi zerinden balanm liste yapsdr. Yaln bir dizideelemanlar birbirini izleyen srada bulunurlarken, balantl listede her elemann veri alanna ekolarak bir balant alan bulunur ve bu alanlar ard arda gelen srada olmayabilirler. Liste Uzunluu(Length of List): Listedeki kaytlarn/dmlerin saysdr. Eer elaman says sfr ise bo listeolarak adlandrlr ve karakteriyle veya {} eklinde gsterilir.Altliste (Sublist): Listenin, genelzellikleri ayn kalmak kouluyla, zerinde hareket edilebilecek belirli bir parasdr. Bo liste debir altliste olup uzunluu sfrdr.Tek Ynl Balantl Liste (One -Linked Liste): Dmler arasnda tek ynl balant vardr; listenin bandan sonuna doru hareket edilebilir. Ekleme,arama, listeleme gibi ilemlerin karmakl olur.ift Ynl Balantl Liste (Double -LinkedList): Dmler arasndaki balant ekilde a)'a grld gibi iki ynldr; bir dm hem bir sonraki hem de bir nceki dm iaret eder. Dolaysyla iki ynl hareket edilebilir. ki iaretideiken kullanlrsa, arama ve listeleme maliyetleri yine O(n) olurken ekleme maliyeti O(1) olur.evrimsel Balantl Liste (Circular Linked List): evrimsel balantl listelerde ekilde b)'degrlecei gibi dmler arasnda evrimsel bir balant vardr; eer elemanl bir balantl listedeadm hareket edilirse, yine, listenin balad noktaya dnlr. Karma Balantl Liste (HybridLinked List): Allgoritma tasarmn kolaylatrlmas amacyla, eitli balantl listelerin bir arayagetirilmesiyle oluturulan listeler karma balantl liste olarak adlandrlr. Gereksinime gre, dier balantl listelerin zellikleri alnr ve yeni bir balantl liste modeli oluturulur; baz durumlardakarma balantl liste graf veri modeline kayabilir.


6/47


7/47


8/47


9/47

Balantl liste dizi zerinde tutulacaksa enaz iki yesi olan bir topluluk bildirimiyaplmaldr; bir veri, dieri balant bilgisiiindir. Eer birden ok, rnein n taneveri varsa topluluun yesi (n+1) tane olur;iki-ynl balantl listede (n+2) tane olur.


10/47


11/47


12/47


13/47


14/47

Ekleme lemi Listeye ekleme ileminde iki nemli nokta vardr:

eer liste bo {} ise, daha nce hibir kaytekleme yaplmamsa yaplacak ilemlerle,

listede kayt varsa yaplacak ilemler farkl olur. Aadaki kaba -koddan grlecei gibi ncelistenin durumu snanmtr; listede halhazrdaeleman varsa yeni ekleme son ile gsterilen

elemann arkasna eklenir ve son iaretisi yenieklenen eleman gsterecek biimde ayarlanr.


15/47


16/47

Yukardaki kaba-kodun C dilindeki karlaada verilmitir; grlecei gibi her eyden nce listenin ban gstereniaretinin NULL olup olmadnabaklyor; eer NULL'dan farkl ise, yenieklenecek olan son adl iaretinin belirttii

dme yaplr; NULL ise, liste botur veilk dm eklemesi yaplmaldr.


17/47


18/47

Listeleme lemi Bir balantl liste zerindeki dmlerin

ierdii bilgileri listeleme ilemi adm admyaplr; ilk nce 1. dm ierii gsterilir;daha sonra arkasndan gelen 2.dm,3.dm eklinde gider. Eer, bir dmn arka ksmnda NULL ile

karlalrsa listeleme sonlanr. Aadalisteleme iin kaba-kod grlmektedir:


19/47


20/47

Yukarda verilen kaba-kodun C dilindeki karlFonksiyon- 8.2.'de verilmitir; yazEkrana() adlfonksiyon bu rnek iin, dmdeki iki bilgiyi

ekrana yazan bir fonksiyondur. Fonksiyonlisteleme yaparsa 0, bo liste ise -1 gnderir. Listeleme ileminin karmakl olur; nk

herhangi bir anda tane BLISTE varsa herbirinesrayla gidilmelidir.


21/47

Balantl listeyi listeleme ( tek ynl)


22/47


23/47

Balantl listede arama ( tek ynl)


24/47


25/47


26/47

Yukardaki kaba-kodda grld gibi,nce silinen aranmaktadr; silinmesiistenen ve bir nceki dmn adresleribulunmakta ve silinmesi istenen aradankarlmaktadr. Dikkat edilirse silinmesiistenen halhazrda ilk dm ise ayr,

aradan bir dm ise ayr kodyrtlmektedir. Dm silindikten sonraigal ettii bellek alan serbest braklr.


27/47

/* Listeden bir dm silme */ BLISTE *sil(int silinecek){

BLISTE *p, *bironceki;

p=ilk;bironceki=NULL;

while(p) { /* silinecek olan aranyor... */ if(silinecek==p->bilgi)break;bironceki=p;p=p->arka;

} /* silinecek listede varsa o ve bir nceki bulundu */ if(p!=NULL) {

if(bironceki==NULL) { /* silinecek olan birinci dm! */ if(ilk==son) { /* listede yalnzca 1 dm varsa */ ilk=NULL;son=NULL;

}else

ilk=ilk->arka;}

else { /* silinecek olan aradan bir dm */ bironceki->arka=p->arka;

if(bironceki->arka==NULL)son=bironceki; /*silinen son dm */

}

free(p); /* alan serbest braklyor */ return p; /* NULL'dan farkl adres gnderiliyor */

}

elsereturn NULL; /* silinmek istenen listede yok */

}


28/47

#include #include #include

/* Listedeki dmlerin veri yaps tanmlamas */ typedef struct topluluk {int bilgi;char mesaj[100];struct topluluk *arka;}BLISTE;

/* Listenin ilk ve son dm adreslerinin tutan iaretileri */ BLISTE *ilk=NULL, *son=NULL;

/* Fonksiyon bildirimleri */ BLISTE *ara(int);BLISTE *sil(int);BLISTE *okuKlavye();void yazEkrana(BLISTE *);


29/47

/* Ana Program*/ main(){

BLISTE *eklenecek, *ki;int bilgi, sonuc;char secim;

while(1) {puts("\nEkleme\nListeleme\nArama\nSilme\ nk\nSeiminiz?");

secim=getchar();

switch(secim) {case 'E': eklenecek=okuKlavye();

if(eklenecek!=NULL)ekle(eklenecek);

elseputs("Ekleme iin Bellek Dolu\n");

break; case 'L': sonuc=listele();

if(sonuc==- 1) puts("Bo Liste !"); break;

case 'A': puts("Aranan:"); scanf("%d", &bilgi);ki=ara(bilgi);if(ki==NULL)

puts("Aranan Bulunamad"); else

yazEkrana(ki);break;

case 'S': puts("Silinecek:"); scanf("%d", &bilgi);ki=sil(bilgi);if(ki!=NULL)

puts("Silindi...");

elseputs("Silinmek istenen yok!");break;

case '':case '':case 'c':case 'C': puts ("Hoakal!");

exit(0);default: puts("Yanl Seim!!!\n");

} /* switch'in */} /* while dngsnn */

} /* ana programn */


30/47

/* Kayt ekleme fonksiyonu */ int ekle(BLISTE *ki){

if(ilk!=NULL) {son->arka=ki;son=ki;son->arka=NULL;

}else { /* ilk kayt ise buras yrtlr */

ilk=ki;son=ilk;ilk->arka=NULL;

}return 0;

} /* Listedeki tm kaytlar listeleme */

int listele(){

BLISTE *p; p=ilk; /* Listenin balang adresi p'ye alnyor */ if(p==NULL) return - 1; /* bo liste */

while(p) { /* NULL olana kadar dnlr */yazEkrana(p);p=p->arka;

}return 0; /* listeleme yapld anlamnda */

} /* Liste zerinde bir kayt arama */

BLISTE *ara(int aranan){

BLISTE *p;

p=ilk;while(p) {

if(p->bilgi==aranan) /* aranan m ? */ return p; /* evet ise adresini gnder */p=p- >arka; /* hayr ise bir sonrakine ge */

}

return NULL; /* bulunamam ise NULL gnder */ }


31/47

/* Listeden bir kayt silme */ BLISTE *sil(int silinecek){

BLISTE *p, *bironceki; p=ilk;

bironceki=NULL; while(p) { /* silinecek olan aranyor... */

if(silinecek==p->bilgi)break;

bironceki=p;p=p->arka;

} /* silinecek listede varsa o ve bir nceki bulundu */ if(p!=NULL) {

if(bironceki==NULL) { /* silinecek olan birinci dm! */ if(ilk==son) { /* listede yalnzca 1 dm varsa */

ilk=NULL;son=NULL;

}else

ilk=ilk->arka;}

else { /* silinecek olan aradan bir dm */ bironceki->arka=p->arka;if(bironceki->arka==NULL)son=bironceki; /*silinen son dm */

}

free(p); /* alan serbest braklyor */ return p; /* NULL'dan farkl adres gnderiliyor */ }else

return NULL; /* silinmek istenen listede yok */}

/* Bir kayt bilgisini ekrana yazar */ void yazEkrana(BLISTE *yazilacak){

printf("bilgi:%d, mesaj:%s\n",yazilacak->bilgi, yazilacak->mesaj);}


32/47


33/47

Di i i d b l t l li t


34/47

Dizi zerinde balantl listeyedm ekleme


35/47


36/47

Listenin ban ve sonunu tutacak ilk2 ve son2adl deikenler de aadaki gibi bildirilir.

BLISTE2 *ilk2=NULL, *son2=NULL

ki-ynl balant liste zerinde ekleme, silmegibi ilemler yaplrken hem arka hem de nbalantlar kurulmaldr. Tek ynl de yalnzcaarka balant olduu iin daha yalngerekletirilmitir. ki ynl balantda zelliklesilme ilemi kolayca yaplr. nk balantlarnkoparlp yeniden kurulmas iin, liste zerindeiki ynl hareket edilebilir.


37/47


38/47

ki Ynl Listeye Ekleme lemi

ki-ynl listeye ekleme yaplrken hem n hem arkada olandmlere balant kurulmaldr. Dm eklerken dikkat edilmesigereken nemli nokta ilk ekleme ileminin farkl olmasdr. Aadakiekilde ekleme ilemi ilk dm iin ve daha sonraki dmler iinayr ayr gsterilmitir. Bu ii kotaracak bir C fonksiyonu iseFonksiyon- 6.9.'da verildii gibi olabilir.

Yukardaki fonksiyon kendisine gelen adresi, eklenecek dmnbellekte tutulduu adres olarak kabul edip iki -ynl balantl listeyeekler. Grlecei gibi ilk nce liste zerinde halhazrda dm olupolmad snanmtr. Eer dm varsa hemen if deyimindensonraki satrlar, dm yok ise, bunun ilk ekleme olduuvarsaylarak else'den sonraki satrlar yrtlr


39/47


40/47


41/47

ki Ynl Listede Listeleme lemi

ki ynl listede listeleme en basit ilemlerden birisidir. Listeleme ilemi en yaln ilemlerden birisidir; listenin bandan

balanarak sonuna kadar dolalarak liste zerindeki dmler listelenir. Bu ilem zaman karmakl O(n) olur.

Bu fonksiyonda ilk yaplan kontrol listenin bo olup olmadnnsnanmasdr; eer liste bo ise arana "liste bo" anlamnda -1says gnderilir. Liste bo deilse, while ile kurulan evrimin iinegirilir. Liste zerinde dolalrken de dm verileri ileme sokulur;burada dm bilgileri goster(p) adl fonksiyona gnderilmitir.Listeleme ilemi bittikten sonra, baarl oldu anlamnda 0 saysgnderilmitir.


42/47


43/47

ki Ynl Listede Arama lemi Arama ilemi liste bandan balanp sonuna kadar

dmler zerinde dolalarak aranan bilginin odmde olup olmadna baklr.

Arama ileminde, yapsal bakmdan listelemeye benzer;

liste bandan balanp sonuna kadar dmler zerindedolalarak aranan bilginin o dmde olup olmadnabaklr. Fonksiyon-6.9.'de arama iini kotaracak Cfonksiyonu verilmitir. Grlecei gibi while ile kurulandng ierisinde bir karlatrma yaplmakta ve

bulunursa ilgili dmn bellek adresi gnderilmektedir.Bu fonksiyon, aranan listede birka tane varsa, onlar arasndan nce olann bulur.


44/47


45/47

ki Ynl Listede Silme/ Listeden karma lemi

ki-yn balantl listeden dmsilme/koparma ilemi aadaki ekildegsterildii gibi yaplr. Eer koparlan ilk

dmse, listenin ban tutan ilk2 adliaretinin ierii de deitirilmelidir. Aradaki bir dmse, hemen nndeki ve arkasndaki udmlerle balants koparlmal ve daha sonra

bu iki u dm kendi aralarnda balanmaldr.


46/47


47/47

5-bağlı listeler

Documents