5 genel cerrahi̇ periton-ve-akut-karin
TRANSCRIPT
1
periton• Polihedral şekilli skuamöz hücreler• 3mm kalınlıkta
2
Karın içi resesuslar• Sağ-sol subfrenik• Subhepatik• Morrison poşu (safra kesesi loju)• Lesser sac (gastrohepatik)• Sağ-sol parakolik• Pelvis• interloop
3
Omentum• Membranöz adipöz doku• Lesser omentum (mide büyük kurvatür-
transvers kolon)• Greater omentum (transvers kolon-ince
barsakları örter)• Karın polisi• Milky spots (makrofajların yoğunlaştığı
bölgeler)
4
Karın innervasyonu• Visseral ağrı(kramp şeklinde,lokalize
edilemez- iskemi,gerilme, kompresyon, kimyasal irritasyon gibi- C lifleri ile ilerilir)
• Somatik ağrı (keskin, lokalize edilir-paryetal periton etkilenir- A delta lifleri ile iletilir T7-L1 anterior L2-5 posterior)
5
Periton fizyolojisi• Peritoneal sıvı dengesi ( 1
metrekare yüzeyi)• 100 ml’den az seröz sıvı• Diafragmatik periton bakteri
absorbsiyonu yapabilir (lenfatik kanallar lakuna)
6
İnfeksiyona peritoneal cevap
• Diafragmatik stomata ve lenfatiklerden bakteri absorbsiyonu
• Kompleman kaskadı ile bakteri opsonizasyonu
• Fibrin içerisinde bakteri lokalizasyonu• Karaciğer portal dolaşımı filtre
eder(akut apandisit ve divertikülitte karaciğerde multiple apse odakları)
• Dalak sistemik dolaşımı filtre eder
7
Bakteri yıkımında rol alan hücreler
• Mast hücreleri( endotel kontraktür ve vasodilatasyonu sonucu histamin degranulasyonu)
• Peritoneal makrofajlar(Fc ve C3 reseptörleri vardır ve fagositozu tetikler LB4 ile PMN kemotaksisi)
• PMN (plasminojen aktivatörü• Mesotelial hücreler(fibrinolitik aktivasyon)
8
Primer peritonit• Karın dışı kaynaktan hematojen
bakteriel transfer• Spontan peritonit• Tüberküloz peritonit• Kronik ambulatuar peritoneal
dializle birliktelik gösteren peritonit
9
Spontan peritonit• Çocuklarda nefrojenik ve hematojenik• Grup A Strep., Staf. aureus, Strep.
pnömonia.• Yetişkinlerde karaciğer sirozu• Aerobik enterik flora (E. coli- Klebsiella
pneumonia)• Periton dializi uygulanan hastalarda
gelişen primer peritonitte sıklıkla Staf. aureus.
10
Sekonder peritonit• İçi boş organ perforasyonu• Bilier hastalıklar• Barsak iskemisi• Pelvik inflamatuar hastalık
11
Sekonder peritonitin primer tedavisi
• Anatomik patolojinin cerrahi olarak düzeltilmesi ve peritoneal tuvalet
12
Sekonder peritonitte antibiotik seçimi
• İnfeksiyon kaynağına göre beklenen mikroorganizma türü
• Toplumsal veya hastanede kazanılmış enfeksiyon
• Kontaminasyonun genişliği• Hastanın hemodinamik stabilitesi
13
antibiyotik• Toplumsal kaynaklı etken 2. kuşak
sefalosporinler (sefotetan, sefoksitin)
• Veya semisentetik penisilinler ve beta laktamaz kombinasyonu (tikarsilin-klavulunik asid,ampisilin sulbaktam,piperasilin-tazobaktam)
14
Daha ciddi infeksiyonlarda
• Aminoglikozidler (gentamisin,tobramisin)• Anaeroblar (metranidazol, klindamisin)
eklenmeli• Azotemi-şok varsa anaerob ve 3. kuşak
sefalosporinler (seftiriakson, seftazidin)• Yeni kuşak kinolon grubu antibiotiklerde
önemli • Tedavi 5-7 gün bazen fekal peritonit
varsa 14 güne uzatılabilir
15
İnfeksiyon belirtileri devam ederse ?
• Karın içi abse• İnfeksiyonun başka kaynakları
araştırılmalı
16
Tersiyer peritonit• Karın içi infeksiyon persistansı • Fırsatçı organizmaların olaya
katılması• Tersiyer peritonit kötü prognoz
göstergesi
17
Akut karın iki özgül sorunun cevabını arar
• 1- teşhis nedir?• 2- acil laparotomi gerekli midir?
18
Anamnez • Ağrı süresi• Ağrı tipi• Ağrı lokalizasyonu• Ağrı yayılımı
19
• Bulantı-kusma• Hematemez• Dışkılama• Mensturasyon ve obstetrik sorgulama• Alkol-ilaç kullanımı-travma vs• Kardiak ve solunum sorgulaması
20
Fizik muayene• İnspeksiyon-sorulara verilen
cevapların karakteri• Hastayı öksürt• Yüzeyel ve derin palpasyon• Kostovertebral açı hassasiyeti?
21
• Jinekolojik muayene• Oskültasyon-barsak tıkanması• Rektal dijital muayene
22
Laboratuar • Tam kan sayımı• Elektrolit • İdrar incelemesi• Amilaz• Alkalenfosfataz-bilirubin-serum
transaminazları• Gebelik testi
23
radyoloji• PA akciğer grafisi• Ayakta direk karın grafisi• Ultrasonografi • Bilgisayarlı tomografi
24
Ayırıcı tanı• Hemodinamik olarak stabil
olmayan hasta • Sırta vuran yaygın ağrı• Karında pulsatil masif kitle
25
• Abdominal aorta anevrizması
26
• Yaşlı septik hasta• Alt kadran ağrısı• Distansiyon• Ayırıcı tanı?
27
• Glob ekarte edilmeli• Tedavi?
28
• Yaşlı hemodinamik olarak stabil olmayan hasta
• Ateş• Sarılık
29
• kolanjit
30
• Ayakta direk karın grafisinde çok sayıda hava sıvı seviyesi
• Lökositoz • AteşTedavi?
31
Akut karını taklit eden durumlar
• Varisella zoster• Bel fıtığı• Demir,kurşun,mantar,alkol,eroin
zehirlenmeleri• Adison hastalığı• hiperkalsemi
32
• Diabetik ketoasidoz• Akdeniz ateşi• Porfiria• Sickle cell anemi• vaskulitler