ÊÊΤ

ΕΥ

ΧΟ

Σ5

8Ι

ΟΥ

ΛΙ

ΟΣ

-Α

ΥΓ

ΟΥ

ΣΤ

ΟΣ

-Σ

ΕΠ

ΤΕ

ΜΒ

ΡΙ

ΟΣ

20

15

ΤΑ

ΜΟ

ΥΖ

-Α

Β-

ΕΛ

ΟΥ

Λ5

77

5

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΑΘΗΝΩΝ

µηνυµα του Φρανς Τιµµερµανς

ππεερριιεεχχοοµµεενναα

0033

0044ανακοινωση της ΙΚΑ, επιστοληΚΙΣΕ

0055Claims Conference

0066τιµη στον Μωυς Γιουσουρουµ

0088Ρος Ασανα και ανανεωση

1100

1111η ανθρωπιστικη κριση στην Μεσο-γειο εχει ξεπερασει τις προβλεψειςµας

2244στην καρδια της καινοτοµιας

1188100 Εβραιοι που επηρεασαν τονκοσµο Ντειβιντ Σαρνοφ

ΙΙ∆∆ΙΙΟΟΚΚΤΤΗΗΤΤΗΗΣΣ:: Ισραηλιτική Κοινότης Αθηνών,Μελιδόνη 8, Αθήνα 105 53, τηλ.: 2103252898,fax: 210 3220761, e-mail: athjcomm@otenet.gr.ΕΕΚΚ∆∆ΟΟΤΤΗΗΣΣ: ο Πρόεδρος της Ι.Κ.Α. Mίνως Μωυ-σής ΥΥΠΠΕΕΥΥΘΘΥΥΝΝΟΟΣΣ ΕΕΚΚ∆∆ΟΟΣΣΗΗΣΣ--ΣΣΥΥΝΝΤΤΑΑΞΞΗΗΣΣ: Βί-κτωρ Ελιέζερ fax: 2104820057, e-mail:victorel@otenet.gr ΣΣΥΥΝΝΤΤΑΑΚΚΤΤΙΙΚΚΗΗ ΟΟΜΜΑΑ∆∆ΑΑ:: Βί-κτωρ Ελιέζερ, Ηλίας Νάχµαν, Ρόζα Ρούσσου,Ντορίτα Τρέβεζα ΣΣΧΧΕΕ∆∆ΙΙΑΑΣΣΜΜΟΟΣΣ--ΚΚΑΑΛΛΛΛ//ΚΚΗΗ ΕΕΠΠΙΙ--ΜΜΕΕΛΛΕΕΙΙΑΑ:: Ρασέλ Μπαλέστρα ΕΕΚΚΤΤΥΥΠΠΩΩΣΣΗΗ:: ΑΛ-ΦΑΒΗΤΟ ΑΕΒΕ ΣΣΥΥΝΝΕΕΡΡΓΓΑΑΣΣΤΤΗΗΚΚΑΑΝΝ ΣΣ’’ ΑΑΥΥΤΤΟΟ ΤΤΟΟΤΤΕΕΥΥΧΧΟΟΣΣ:: Αλίκη Αρούχ-Μορδεχάϊ, Ισαάκ Ελιέ-ζερ, Άρης Εµµανουήλ, Γαρυφαλλιά Μίχα, ΡόζαΡούσσου, Ντορίτα Τρέβεζα.

2200ο αδιανοητος Αµπας

συνταξης σηµειωµα

2222η συµφωνια για το Ιραν: νικητες καιηττηµενοι;

1177αποφθεγµα φωτογραφια

οι σωτηρες µιας βαρκας µε προσφυγες

1133

2299τεχνης σχολια-βιβλιο ο ΧαϊντςΚουνιο µιλαει για το βιβλιο του

2277η ∆ανια στη δινη του πολεµου

2288τεχνης εργα-κινηµατογραφος η νεα ταινια του Μανουσου Μανουσακη

3300τεχνης σχολια- βιβλια

1144

1166κανενας δεν εγινε ποτε φτωχοςδινοντας

οδος Κοραη αριθµος 4 τα υπογειατου µαρτυριου

2266hey jew

2255γλωσσαρι εβραϊκων ορων ανεκδοτα

Επί του πιεστηρίου…

Για ακόµη µια φορά, αθώοι Ισραηλινοί πολίτες πέφτουν θύµατα Πα-λαιστινίων τροµοκρατών, που µαχαιρώνουν ανεξέλεγκτα άνδρες γυ-ναίκες και παιδιά. Είναι οι ίδιοι φανατικοί ισλαµιστές, που επιχειρούντώρα να ανάψουν ένα νέο θρησκευτικό ιερό πόλεµο εναντίον τωνΕβραίων οι οποίοι, σύµφωνα µε την παλαιστινιακή µιντιακή προπα-γάνδα, απειλούν τα µουσουλµανικά τεµένη που βρίσκονται στον ιερόλόφο. Την ώρα που η Ιερουσαλήµ φλέγεται και από πόλη της ειρήνηςκαι αγάπης έχει µετατραπεί σε πόλη φόβου και µίσους, το σηµείωµααυτό είναι αφιερωµένο στους κατοίκους της και αναδηµοσιεύει µιαανάρτηση του δήµου της πόλης. ∆ιότι, η σχέση των Εβραίων µε την Ιε-ρουσαλήµ δεν πηγάζει µόνο από τους θρησκευτικούς και πνευµατι-κούς δεσµούς, που έµειναν άρρηκτοι εδώ και πολλούς αιώνες, αλλάκαι από τη διαρκή επιθυµία, η πόλη αυτή να καταστεί ξανά τόπος ει-ρηνικής συµβίωσης, όλων των κατοίκων της, Εβραίων, Χριστιανώνκαι Μουσουλµάνων.

Βίκτωρ Ισαάκ Ελιέζερ

0033συνταξης σηµειωµα

Θα κλείσουµε τη µέρα αυτή, µε µια ανα-κοίνωση που ανάρτησε ο δήµος της Ιε-ρουσαλήµ στη δική του σελίδα, στοfacebook, χθες το µεσηµέρι: «Αυτή είναι ηΙερουσαλήµ. Οι καφετέριες γεµάτες, ηαγορά γεµάτη, τα πάρκα γεµάτα ζωή. Μηνπιστεύετε στους τίτλους των άδειων δρό-µων της Ιερουσαλήµ. Εµείς οι Ιερουσαλη-µιώτες, είµαστε αποφασισµένοι καιδυνατοί. ∆εν θα δώσουµε στους εχθρούςµας αυτό που επιδιώκουν. Αγκαλιάζουµετις οικογένειες, ενισχύουµε την ασφάλεια,πολεµάµε την τροµοκρατία - και πάνω απ’όλα - θα συνεχίσουµε να φθάνουµε ακόµηπερισσότεροι στην Ιερουσαλήµ!».

https://www.facebook.comYEDIOTH AHRONOTH

04 κοινοτητας διοικηση

ΕΕΠΠΙΙΣΣΤΤΟΟΛΛΗΗ

του Κ.Ι.Σ.Ε. στον Πρωθυπουργό

Το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συµβούλιο Ελλά-δος, απέστειλε προς τον Πρωθυπουργό κ.Αλέξη Τσίπρα, την επιστολή που ακολουθεί:

«Αξιότιµε Κύριε Πρωθυπουργέ,Παρακαλούµε να δεχθείτε τα θερµά συγχα-ρητήρια του ελληνικού εβραϊσµού για την επα-νεκλογή σας και την ανάληψη των καθηκόντωνσας, ως Πρωθυπουργού της Ελλάδας.Από την Τρίτη το απόγευµα µέχρι και την Τε-τάρτη, 22 και 23 Σεπτεµβρίου, ήταν για τουςΈλληνες Εβραίους και τους Εβραίους όλουτου κόσµου, η ηµέρα του Εξιλασµού, Γιοµ Κι-πούρ, ηµέρα πλήρους αργίας, αφιερωµένηστην κρίση, στη σκέψη, στην αυτοκριτική, στηναυτογνωσία και στη συγχώρεση. Σύµφωνα µετην εβραϊκή θρησκεία, τούτη η ηµέρα είναιηµέρα προσευχής και παράκλησης προς τονΘεό, για να χαρίζει σε όλη την ανθρωπότηταυγεία, ειρήνη και δικαιοσύνη.Εκφράζουµε την ικανοποίησή µας, κύριε Πρό-εδρε, που τούτη ακριβώς την ηµέρα, µετά απότα µηνύµατα αγανάκτησης στα κοινωνικάµέσα δικτύωσης χιλιάδων συµπολιτών µαςπου έστειλαν ένα σαφές µήνυµα κατά του ρα-τσισµού και του αντισηµιτισµού, αποµακρύν-θηκε από την κυβέρνησή σας ένα πρόσωποπου είχε διατυπώσει χυδαίες και προσβλητι-κές απόψεις για τους Εβραίους, που έθιγανταυτόχρονα τον πολιτισµό και το δηµοκρατικόσυναίσθηµα της ελληνικής κοινωνίας.Με την αποµάκρυνση αυτού του προσώπουαπό την κυβέρνησή σας, στάλθηκε ένα µή-νυµα ότι ο ρατσισµός και ο αντισηµιτισµός δενέχουν θέση στην Ελλάδα και δεν πρέπει ναέχουν θέση σε ολόκληρη την Ευρώπη.Ευχόµαστε καλή επιτυχία στο δύσκολο έργο,που έχετε αναλάβει προς όφελος της Ελλά-δας και του ελληνικού λαού».

Αθήνα, 24 Σεπτεµβρίου 2015Κεντρικό Ισραηλιτικό Συµβούλιο Ελλάδος

Στις 23 Σεπτεµβρίου o εβραϊκός λαός γιόρτασε την ηµέρατου Γιόµ Κιπούρ, την πιο µεγάλη γιορτή του. Στις Συναγωγέςτης Αθήνας, που γέµισαν από τις οικογένειες των µελώνµας, τηρήσαµε την παράδοση που θέλει αυτή την ηµέρα ναείναι µια ηµέρα απόλυτης αργίας, κατάνυξης και προσευ-χής, ηµέρα αφιερωµένη στον ατοµικό απολογισµό και τηνσυγχώρεση.Στην διάρκεια της ηµέρας διαπιστώσαµε µε θλίψη τα περίυπουργοποίησης του ∆ηµήτρη Καµµένου, ενός πολιτικούπου επανειληµµένα, µε παρεµβάσεις του στα Μέσα Κοινω-νικής ∆ικτύωσης, έχει εκφραστεί µε οµοφοβικά, ρατσιστικάκαι αντισηµιτικά σχόλια. Χαρακτηριστικές είναι οι αναρτή-σεις του, ότι δήθεν οι Εβραίοι εργαζόµενοι στους ∆ίδυµουςΠύργους δεν πήγαν να δουλέψουν την 11η Σεπτεµβρίου2001, που συνέβησαν οι τροµοκρατικές επιθέσεις, όπως επί-σης και η παραποίηση της πύλης του στρατοπέδου του Άου-σβιτς, στο οποίο βρήκαν το θάνατο πάνω από 1.500.000άνθρωποι.Η ιερότητα της ηµέρας και ο σεβασµός των παραδόσεώνµας, επέβαλε για κάποιες ώρες τη σιωπή µας απέναντι σεαυτή την προσβλητική πρόκληση, µέχρι να λήξει η µεγάληµας γιορτή. Τα συναισθήµατα θλίψης από την τοποθέτησήτου στην κυβέρνηση, έδωσαν τη θέση τους σε συναισθή-µατα µεγάλης ικανοποίησης όταν διαπιστώσαµε ότι πλήθοςανθρώπων, µεµονωµένων συµπολιτών µας αλλά και κοινω-νικών οµάδων µέσα από το ∆ιαδίκτυο και τα µέσα κοινωνικήςδικτύωσης, πήραν θέση και αντέδρασαν, εκφράζοντας τοναποτροπιασµό τους και ζητώντας την άµεση αποµάκρυνσήτου. Κάτι που τελικά έγινε, υπό το βάρος των καθολικών αν-τιδράσεων που προηγήθηκαν.Εκφράζουµε τις ευχαριστίες µας σε όλους, όσους συµµε-τείχαν µε οποιονδήποτε τρόπο σ´ αυτή τη δίκαιη κοινωνικήαντίδραση. Έδειξαν ότι η κοινωνία διαθέτει αντανακλαστικάηθικής και ξέρει να στέκεται αποφασιστικά και αποτελε-σµατικά απέναντι σε ενέργειες, που την προσβάλλουν καιτην ευτελίζουν. Έδειξε ότι ξέρει να αποµονώνει εκείνους,που εκµεταλλεύονται τη θέση τους θεωρώντας ότι µπορούννα παραµένουν στο απυρόβλητο όταν υβρίζουν, προκαλούν,λοιδορούν ανθρώπους και δεν σέβονται το δικαίωµα τηςδιαφορετικότητας και τις ευαισθησίες τους.Για το θέµα αυτό καθ´ εαυτό, δεν έχουµε να προσθέσουµεκάτι. Εκτός µόνο, από το ότι ευχόµαστε να µην ξανασυµβεί.

ΙΙσσρρααηηλλιιττιικκήή ΚΚοοιιννόόττηητταα ΑΑθθηηννώώνν

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗτης Ισραηλιτικης Κοινοτητας Αθηνων

µ ε α φ ο ρ µ η τ η ν 1 2 ω ρ η υ π ο υ ρ γ ο π ο ι η σ η τ ο υ κ . ∆ . Κ α µ µ ε ν ο υ

0055

06

Την ηµέρα της γιορτής της Τορά, Σιµχά Τορά, επέλεξε ηΙσραηλιτική Κοινότητα της Αθήνας να τιµήσει µε τον τίτλοτου «Ευεργέτη», ένα εκλεκτό µέλος της, τον κ. Μωύς Γι-ουσουρούµ, γιατί η Κοινότητα οφείλει πολλά σε εκείνουςπου έµπρακτα, µε κάθε τρόπο και µέσο και στο πλαίσιο τωνδυνατοτήτων τους, προσφέρουν και συµµετέχουν στακοινά.Παρουσία πλήθους οµοθρήσκων και πολλών παιδιών τουσχολείου µας, ο Γενικός Γραµµατέας του Κοινοτικού Συµ-βουλίου Ζοζέφ Μιζάν, αναφέρθηκε στη ζωή και το έργο τουΜωύς Γιουσουρούµ.«Ο κ. Μωύς Γιουσουρούµ είναι ένας από τους παλαιότε-ρους, αν όχι ο παλαιότερος από τους Εβραίους της Αθή-νας, που είναι σήµερα εν ζωή.Με αυτή την ευκαιρία, θα ήθελα σήµερα να σας µιλήσω ναπω λίγα λόγια για την πορεία του κ. Γιουσουρούµ, αλλά καιγια την ιστορία της οικογένειας, που συµπορεύεται µε τηνιστορία των Εβραίων της Ευρώπης, της Ελλάδος και τηςΑθήνας. Μια ιστορία που παράλληλα, αναδεικνύει την ση-µασία της προσφοράς, ως στάση ζωής.Το όνοµα Γιουσουρούµ, που κατέληξε να συνδεθεί όσοελάχιστα ονόµατα, µε τις τύχες µιας αθηναϊκής γειτονιάς,εµφανίζεται στο ιστορικό προσκήνιο στην Ισπανία του 15ουαιώνα, όπου µετά το περίφηµο διάταγµα του βασιλιά Φερ-δινάνδου και της βασίλισσας Ισαβέλλας, το οποίο διέταζετην εκδίωξη των Εβραίων της Ισπανίας, οι Γιουσουρούµ εγ-καθίστανται στην Οθωµανική αυτοκρατορία και συγκεκρι-µένα στη Σµύρνη, περνώντας από την Πορτογαλία και τηνΟλλανδία, όπου και σήµερα µπορεί να βρει κανείς οικογέ-νειες µε το όνοµα αυτό. Γύρω στα 1830, η αέναη αναζή-τηση της τύχης, έφερε τον Ισαάκ Γιουσουρούµ στονεοϊδρυθέν Βασίλειο της Ελλάδος. Εστία της οικογένειαςσυνέχισε να είναι η Σµύρνη, ενώ ως δεύτερος σταθµόςαναφέρεται η Κύθνος. Εκεί εγκαταστάθηκε το 1860 ο γιος,Μποχώρ Ισαάκ Γιουσουρούµ, που εξασκούσε το επάγ-γελµα του ράφτη και η γυναίκα του, Στερίνα Ελιέζερ Γιου-σουρούµ. Ύστερα από τρία χρόνια, εγκατέλειψαν τηνΚύθνο µε σκοπό να εγκαινιάσουν µια νέα ζωή στη µικρή,αλλά ταχέως αναπτυσσόµενη πρωτεύουσα του ελληνικούΒασιλείου. Το έτος ήταν το 1863 και στην Αθήνα ζούσανλιγότερες από 50.000 ψυχές και περίπου 50 Εβραίοι.Ο Μποχώρ Γιουσουρούµ είχε επτά παιδιά. Μετά τον θά-νατό του το 1887, η επιχείρηση επεκτάθηκε από τον πρω-τότοκο Ηλία και έγινε ο πυρήνας της εβραϊκής κοινότηταςτης Αθήνας. Στο πατρικό σπίτι της Καραϊσκάκη 1 λειτούρ-γησε και η πρώτη Συναγωγή της πόλης. Τα παλιά «εβραί-ικα» έγιναν συνώνυµο της περιοχής που ορίζεται από τους

Αγίους Ασωµάτους, τις οδούς Σαρρή, Ερµού και τις πλα-τείες Αγίου Φιλίππου και Ανεξαρτησίας. Το παλαιοπωλείοτων Γιουσουρούµ εξελίχθηκε σε έµβληµα της περιοχής του∆ηµοπρατηρίου, καταλήγοντας συνώνυµο όχι µόνο όλωντων παλιατζίδικων της Αθήνας αλλά και όλων των υπαί-θριων αγορών.Νέος διάδοχος στην επιχείρηση-σύµβολο µιας ολόκληρηςκοινότητας και ορόσηµο µιας ολόκληρης πόλης, ήταν οΝώε Γιουσουρούµ. Το 1912, ακολουθώντας τις ευκαιρίεςπου έδιναν οι Βαλκανικοί Πόλεµοι και η επέκταση των συ-νόρων, µαζί µε την γυναίκα του Μαζαλτώβ, ταξίδεψαν στηνελληνική πια Θεσσαλονίκη. Εκεί γεννήθηκαν τα δύο πρώταπαιδιά του, ο Ισαάκ και ο Λέων. Τα όνειρα ναυάγησαν το1917, όταν η καταστροφική πυρκαγιά της Θεσσαλονίκηςανάγκασε τον Νώε να επιστρέψει στη γενέτειρά του. Το εµ-πόριο συνεχίστηκε στο µαγαζί της Ερµού 84. Όπως ανα-φέρει ο Μωύς Γιουσουρούµ, σε συνέντευξή του για τοΕβραϊκό Μουσείο Ελλάδος: «Το είχε ανοίξει ο πατέρας µουόταν επέστρεψαν από την Θεσσαλονίκη, µε συνεταίρο ένανέµπορο, τον Σπύρο Κουρούση. Κατά τη διάρκεια αλλά κυ-ρίως µετά τη λήξη του Α΄ Παγκόσµιου Πολέµου, ο πατέραςµου πήγαινε σε όλα τα µέρη που υπήρχαν συµµαχικές δυ-νάµεις –Γάλλοι και Άγγλοι– και αγόραζε στρατιωτικά είδη,από σκηνές µέχρι στολές, τα έφερνε στην Αθήνα και ταπουλούσε. Γιατί τότε δεν χρειάζονταν πια τα υλικά στοστρατό και τα αγόραζε ο κόσµος. Και ήταν µεγάλο το µα-γαζί της Ερµού». Σε πλειστηριασµούς, που µετά µανίας κυ-νηγούσε από την Γαλλία µέχρι την Αίγυπτο, ο Νώε αγόραζεστολές, παλιά οχήµατα, ακόµα και αεροπλάνα και κανόνια,τα οποία µετέφερε στο Μοναστηράκι και τα µεταπουλούσεστο κατάστηµα µε την επωνυµία «Είδη Συµµαχικών Ειδών».Το 1924-5 «χτύπησε» ακόµα και τη δηµοπρασία για τα οι-κοδοµικά υλικά της κατεδάφισης των Ανακτόρων. Η ικανό-τητα και η αξιοπιστία του ενίσχυσαν την προσωπική καιοικογενειακή φήµη του, ενώ το νέο σπίτι στην Ηρακλειδών26 στο Θησείο, µε τα χαρακτηριστικά αστέρια του ∆αβίδστα µπαλκόνια του δεύτερου ορόφου, έγινε το χαρακτηρι-στικό «σπίτι του Εβραίου» για κατοίκους και περαστικούς. Στην Αθήνα του Μεσοπολέµου γεννήθηκαν τα υπόλοιπαµέλη της τρίτης γενιάς των Γιουσουρούµ, κατά σειρά οΜωύς (1920), ο Ιάκωβος, η Τζόγια και η Στερίνα (που είναισήµερα και εκείνη κοντά µας).Οι άρρηκτοι δεσµοί των Γιουσουρούµ µε την αθηναϊκή κοι-νωνία συνεχίστηκαν µέσα από µια έντονη συµετοχή στη δη-µόσια ζωή της πόλης και επιβεβαιώθηκαν στα µαύραχρόνια της Κατοχής, όταν όλα τα µέλη της οικογένειας δια-σώθηκαν κρυπτόµενα σε φιλικά σπίτια.

στον κ. Μωυς Γιουσουρουµ

0077

Κατά την διάρκεια του ελληνο-ιταλικού πολέµου, ο ΜωύςΓιουσουρούµ εγγράφεται εθελοντικά στον ΕρυθρόΣταυρό, ως ειδικευόµενος ναρκωτής - αναισθησιολόγος.Μετά την κατάληψη της ηπειρωτικής Ελλάδας και µαζί µετον αδελφό του Ιάκωβο, φεύγουν µε προορισµό την Κρήτη.Γερµανικά στούκας βοµβαρδίζουν το πλοιάριο και βρί-σκονται στην Κύθνο. Με καΐκι και µετά από 8 ηµέρες κα-τορθώνουν να φτάσουν στο νησί, όπου ο Μωύς βοηθά στηνπερίθαλψη των τραυµατιών. Όταν µπήκαν οι Γερµανοί,γυρνάνε στην Αθήνα και οργανώνονται στο ΕΑΜ, µε επικε-φαλής τον ∆ανιήλ Αλχανάτη. Η αντίσταση είχε ξεκινήσει καιήρθαν τα νέα για το διωγµό των Εβραίων.Μετά την απελευθέρωση, τα τέσσερα παιδιά του Νώε θαεπιδοθούν στην αποκατάσταση της περιουσίας, που είχεεξανεµίσει ο πόλεµος. Ο Μωύς θα ολοκληρώσει τις σπου-δές του στην οδοντιατρική, ο Ισαάκ θα εργαστεί ως πολι-τικός µηχανικός, ενώ ο Λέων και ο Ιάκωβος θα ασχοληθούνµε το σιδηρεµπόριο, ανοίγοντας κατάστηµα στην οδόΕρµού.Ο Νώε Γιουσουρούµ, πατέρας του Μωύς, παράλληλα µετην έντονη και δύσκολη εµπορική του δραστηριοποίηση θαέχει έντονη ανάµιξη στην κοινοτική ζωή της Αθήνας. Γιαπολλά χρόνια είναι µέλος του Κοινοτικού Συµβουλίου καιπρόεδρος της Επιτροπής Περίθαλψης.Ο κ. Μωύς Γιουσουρούµ συνεχίζει την παράδοση της οι-κογένειας. Το 1950, η Κοινότητα δηµιουργεί πολυιατρείοεκεί που σήµερα στεγάζονται τα γραφεία µας και ο ΜωύςΓιουσουρούµ προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες του 3φορές την εβδοµάδα για την περίθαλψη των οµοθρήσκων.Παράλληλα συµµετέχει για πολλά χρόνια σε σχετικές Επι-τροπές της Κοινότητάς µας.Στην συνέχεια στέκεται πάντα αρωγός στις ανάγκες τηςΚοινότητας. Αναλαµβάνει την ασφαλτόστρωση του Γ΄ Νε-κροταφείου. Ανακατασκευάζει τον χώρο που πλένουµετους νεκρούς. Αναλαµβάνει εξ ολοκλήρου την αναπαλαί-ωση των 182 εβραϊκών τάφων που βρίσκονται στο Α’ Νε-κροταφείο, και όχι µόνο...Όταν ο τ. Πρόεδρος της Κοινότητάς µας κ. Βενιαµίν Αλµ-πάλας, µοιράζεται τον προβληµατισµό του για την επιβά-ρυνση του προϋπολογισµού για τα έξοδα εκπαίδευσης τουνέου µας Ραββίνου, προθυµοποιείται αµέσως να καλύψειόλα τα έξοδα για όλα τα χρόνια...Ο κ. Γιουσουρούµ είναι µια αστείρευτη πηγή πληροφορίαςγια την εβραϊκή Κοινότητα της Αθήνας και για όλους εκεί-νους, που είχαν το όραµα να την διατηρήσουν ζωντανή σταδύσκολα µεταπολεµικά χρόνια. Συζητώντας κανείς µαζίτου, αντιλαµβάνεται ότι για εκείνον η προσφορά είναι φι-λοσοφία ζωής. Είναι, όπως ο ίδιος δηλώνει, πηγή χαράς καιευτυχίας.Η ενεργή παρουσία όµως του κ. Γιουσουρούµ στα κοινω-νικά δρώµενα έχει για εµάς και µια άλλη διάσταση. Γιατίαποτελεί έµπνευση για όλους τους εθελοντές που καθη-

µερινά συµβάλλουν στις λειτουργίες της Κοινότητας. Γιατίµας παρακολουθεί και µας παροτρύνει για το πώς µπο-ρούµε να κάνουµε καλύτερα το έργο µας. Γιατί µε καλόπι-στες παρατηρήσεις µας αποτρέπει από λάθη καιπαραλείψεις. Γιατί επίσης συµβολίζει, µέσα από την πορείατης ζωής του, ότι ο εθελοντισµός και η προσφορά είναιτρόπος ζωής που προκύπτει µέσα από παιδεία, παράδοσηκαι αγάπη για τον συνάνθρωπο.Θα ήθελα σε αυτό το σηµείο να ευχαριστήσω το ΕβραϊκόΜουσείο Ελλάδος και τον Βίκτωρ Ελιέζερ για την παραχώ-ρηση υλικού από τα εκπαιδευτικά προγράµµατα του Μου-σείου και του Άλεφ αντίστοιχα, σχετικά µε την ιστορία τηςοικογένειας Γιουσουρούµ.

Αγαπητέ κ. Γιουσουρούµ, αγαπητέ θείε Μωύς,Με χαρά θέλω να σας ανακοινώσω ότι το Κοινοτικό Συµ-βούλιο της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών αποφάσισεπρος τιµήν σας να ονοµάσει το αίθριο που βρίσκεται στηνΣυναγωγή Ετς Χαγίµ, σε αίθριο Μωύς Γιουσουρούµ. Μεαυτό τον τρόπο θα θυµούνται όλοι και για πάντα εσάς καιτην προσφορά σας, προς την Κοινότητά µας.Θα ήθελα να κλείσω µε µια φράση, που πολύ συχνά λέει οίδιος. Να είστε περήφανοι που είστε Εβραίοι».

ΙΙσσρρααηηλλιιττιικκήή ΚΚοοιιννόόττηητταα ΑΑθθηηννώώνν

Με µεγάλη χαρά σας περιµένουµε όλουςστο Σχολείο µας την Κυριακή 6 ∆εκεµβρίου 2015 από τις11.00π.µ. µέχρι τις 5.00µ.µ.για να γιορτάσουµε όλοι µαζί το µεγάλοBazaar του Χανουκά!Ελάτε να διαλέξετε δώρα για τα αγαπηµένασας πρόσωπα, να απολαύσετε τον καφέ σας, να γευτείτενόστιµες σπιτικές λιχουδιές και να δοκιµάσετε την τύχη σας στα απί-στευτα δώρα του λαχνού!!Και, όπως πάντα, τους µικρούς µας φίλουςθα τους περιµένουν πολλές εκπλήξεις καιµετά τις 12.00 το καλλιτεχνικό εργαστήριόπου θα φιλοξενήσει τις δηµιουργίες τους!

Σας περιµένουµε όλους!!

Οι κυρίες της ΚοινότηταςΗ Σχολική Επιτροπή

08 του ΡΑΒΒΙΝΟΥ SΤΕWΑRΤ WΕΙSS*

Ρος Ασανακαι

Ας αρχίσουµε µε το όνοµα. Γιατί να µην ονοµάζουναυτήν τη σηµαντική γιορτή «Tehilat Hashana» (αρχήτου έτους) ή «Shana Hadasha» (Νέα χρονιά, όπως

είναι κοινώς γνωστή στα αγγλικά) αντί του «Rosh Hashana»(Κεφαλή του Έτους); Ο Ραββίνος µου, µου εξήγησε απλάαλλά εύγλωττα: «Αυτή είναι η στιγµή του έτους που πρέπεινα χρησιµοποιήσετε το κεφάλι σας, να σκεφτείτε. Σκε-φτείτε για τα όσα κάνατε τους τελευταίους 12 µήνες, τιςαποτυχίες σας, τα επιτεύγµατά σας, τα σχέδια και τις υπο-σχέσεις που µε τόση πίστη δώσατε, καθώς και αν τα κά-νατε καλά όλα αυτά. Στη συνέχεια, σκεφτείτε για τοεπόµενο έτος: τι θα κάνετε µε αυτό το εξαιρετικά πολύτιµοδώρο του χρόνου, εάν ο Παντοδύναµος αποφασίσει να«επεκτείνει τον χρόνο σας». Έτσι, καθώς το Ρος Ασανάπλησιάζει, σκέφτοµαι όχι µόνο πού θα προσεύχοµαι, ανπήρα θέση στον διάδροµο του αεροπλάνου, πού θα τρώω,κ.λπ., αλλά και τη γενικότερη εικόνα της ζωής µου, πούήταν και πού πηγαίνει. Τα λόγια του Ραββίνου µου, ηχούνακόµα στα αυτιά µου, όπως κάνει, οφείλω να το οµολο-γήσω και το τραγούδι «Think» της Aretha Franklin από τουςBlues Brothers. Έτσι, ας βάλουµε κάτω το µυαλό µας νασκεφτούµε για µια στιγµή, για κάτι σοβαρό και σηµαντικό.Οι Ραββίνοι που επιµελήθηκαν το αφήγηµα των µεγάλων

ιερών ηµερών είχαν να επιλέξουν ανάµεσα σε ένα πλήθοςαπό αποσπάσµατα της Τορά. Αποφάσισαν να περιλαµβάνειτέσσερις διάσηµες ιστορίες: τη γέννηση ενός παιδιού απόηλικιωµένους γονείς, τον Αβραάµ και τη Σάρρα, την θυσίατου Ισαάκ, τη θαυµατουργή γέννηση του Σαµουήλ από τηΧάννα και τη φάλαινα από την ιστορία της αποστολής τουΙωνά, στην αρχαία Νινευή.Τι είναι αυτό που συνδέει αυτές τις φαινοµενικά αταίρια-στες µεταξύ τους ιστορίες; Προτείνω πως κάθε µία απόαυτές τις ιστορίες, έχει ως στόχο να µας δείξει το απεριό-ριστο των ανθρώπινων δυνατοτήτων. Στην πρώτη ιστορία,ο Αβραάµ και η Σάρρα έρχονται αντιµέτωποι µε την πραγ-µατικότητα, ότι πλησιάζουν την ηλικία των 100 ετών και δενέχουν ακόµη φέρει µαζί ένα παιδί στον κόσµο.Ο Αβραάµ είναι πράγµατι ο πατέρας του Ισµαήλ -και τοναγαπά- αλλά αισθάνεται πως έχει το χρέος να αποκτήσειτον νόµιµο κληρονόµο της µονοθεϊστικής κληρονοµιάς του.Η Σάρρα, από την πλευρά της, διατηρεί ακόµα µια εξαίσιαοµορφιά, αλλά δεν αποτελεί τη «γυναίκα τρόπαιο». Ως µε-γάλη προφήτισσα που είναι, ξέρει ενστικτωδώς, ότι πρέπεινα αναπαράγει. Οι δυο τους ασταµάτητα παρακαλούν τονΘεό για ένα παιδί, οι προσευχές τους τελικά εισακούονταικαι εκπληρώνονται.

0099

Η Χάννα, επίσης, βασανίζεται από την ανεκπλήρωτηανάγκη της και την επιθυµία να δηµιουργήσει µια νέα ζωή.Ο σύζυγός της προσπαθεί µε γενναιότητα να κατευνάσειτον πόνο της, «δεν είµαι καλύτερος από 10 παιδιά γιασένα;», την εκλιπαρεί -αλλά εκείνη δεν ακούει τίποτα απόαυτά. Ενεργεί µε τολµηρή αποφασιστικότητα -εδώ έχουµεµια περίπτωση πραγµατικού και ευγενούς φεµινισµού- όταν«σπάει» το πρωτόκολλο και προσέρχεται στο ιερό, για νακάνει την παράκλησή τους. Ο Έλι, ο αρχιερέας, πιστεύειότι η ηλικιωµένη γυναίκα είναι είτε µεθυσµένη ή τρελή,αλλά δεν είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο. Είναι µια κυρίαπου φέρει µία αποστολή, η οποία θα εκπληρωθεί. Η προ-σευχή της δεν είναι µόνο ειλικρινής, αλλά εντυπωσιακή σεανιδιοτέλεια. Θα παρουσιάσει το παιδί της σε εκείνον τονίδιο Έλι, και ο Σαµουήλ θα φύγει από εκείνη για να υπηρε-τήσει το σύνολο του εβραϊκού έθνους, να γίνει ένας προ-φήτης µεγάλου βεληνεκούς, η πνευµατική σχέση τουοποίου µε τον Θεό είναι η µεγαλύτερη, µετά από εκείνη τουΜωυσή. Η θυσία είναι η υπέρτατη δοκιµασία της πίστης: πόσο µα-κριά θα πάει κάποιος για να δείξει υποταγή στο ∆ηµιουργό;Μπορούµε να συζητούµε τα πλεονεκτήµατα αυτού τουδραµατικού γεγονότος στους αιώνες των αιώνων, χωρίς νακαταλήγουµε σε οποιαδήποτε στέρεα συµπεράσµατα.Ήταν άραγε, ο Θεός πραγµατικά διατεθειµένος να πάρειτη ζωή του Ισαάκ; Θα τον σκότωνε πράγµατι ο Αβραάµ, ανδεν τον είχε σταµατήσει ο άγγελος; Είναι το γεγονός αυτόµια αποκήρυξη της θυσίας παιδιών ή µια παραχώρηση ωςπρος αυτό; Ακριβώς επειδή αυτά τα ερωτήµατα παραµέ-νουν αναπάντητα, η θυσία διατηρεί το µυστήριο και τη µα-γεία της σε όλες τις γενιές. Αλλά αυτό που σίγουρα είναισαφές, και αυτό που ο Αβραάµ δεικνύει στην αιωνιότητα,είναι ότι ο άνθρωπος έχει την ικανότητα και τις δυνατότη-τες για να σπρώξει τον εαυτό του στα όρια, να «διανύσει χι-λιόµετρα» για την αφοσίωσή του σε έναν ιερό σκοπό.Ο Ιωνάς έχει ονοµαστεί ένας αποτυχηµένος προφήτης. Ηιστορία του είναι σίγουρα προβληµατική και γεµάτη ασά-φειες. Γιατί τρέχει µακριά, προσπαθώντας να αποφύγει τηναποστολή του; Γιατί παραδίνεται στην καταιγίδα που τονπερικυκλώνει, συναινώντας στο να ριχτεί στον ωκεανό, σεέναν φαινοµενικά σίγουρο θάνατο; Είναι άραγε δειλός, φο-βισµένος ή απρόθυµος να χρησιµοποιήσει τα δώρα πουτου έχει χαρίσει ο Θεός, για να παροτρύνει τους ανθρώ-πους του στη µεταµέλεια; Ή είναι αληθινά θαρραλέος καιπροτιµά να βάλει τέλος στη ζωή του, παρά να γίνει ένα ερ-γαλείο για τη διάλυση του Ισραήλ, όταν -σε αντίθεση µε τηΝινευή- θα αρνηθεί να µεταρρυθµιστεί και να αλλάξει τοναµαρτωλό βίο του; Βλέπω µια βαθιά ανθρωπιά στον Ιωνά,ο οποίος θα πρέπει να περάσει µέσα από µια εξουθενωτικήδοκιµασία και τρικυµία, µέχρι να µάθει επιτέλους ότι η λύ-τρωση δεν είναι ποτέ αδύνατη και ότι η δυνατότητα σωτη-ρίας είναι πάντοτε εκεί, αν µόνο έχουµε τα κότσια και το

θάρρος να την επιδιώξουµε. Στον βυθό της θάλασσας –µέσα από ένα τεράστιο, από τον Θεό φτιαγµένο µίκβε– οΙωνάς ξαναγεννιέται και βγαίνει από εκείνη την υποβρύχιαµήτρα, για να συνεχίσει το έργο που πλάστηκε να εκτελέ-σει.Το αν θα τα καταφέρει ή όχι, είναι σχεδόν τυχαίο, αυτό πουέχει σηµασία είναι ότι είναι και πάλι πρόθυµος να προσπα-θήσει. Μια ιστορία λέει για έναν ιδιοκτήτη καταστήµατος, οοποίος δέχεται µια ηµέρα ένα τηλεφώνηµα. «Ψάχνω γιαδουλειά σαν αποθηκάριος», του λέει αυτός που τηλεφω-νεί. «Συγγνώµη», λέει ο ιδιοκτήτης, «έχω ήδη έναν αποθη-κάριο». «Όµως, εγώ είµαι πολύ καλός», λέει εκείνος,«τίµιος, αξιόπιστος, αποτελεσµατικός, δραστήριος». «Μα,έτσι είναι και ο αποθηκάριός µου», απαντά ο καταστηµα-τάρχης. «Όµως εγώ είµαι σίγουρος, ότι µπορώ να είµαιακόµη καλύτερος», λέει το αγόρι. Τώρα, µε µια µικρή δόσηεκνευρισµού, ο ιδιοκτήτης λέει, «κοιτάξτε, σας είπα ότι οαποθηκάριός µου είναι εξαιρετικός. ∆εν σκέφτοµαι να τοναντικαταστήσω. Και τέλος πάντων, ποιος είστε, πώς λέγε-στε;» Η φωνή στην άλλη άκρη του τηλεφώνου απαντά: «Οαποθηκάριός σου είµαι. Ήθελα απλώς να δω πώς τα πάω».Το Ρος Ασανά είναι η απόλυτη στιγµή για να σκεφτούµε,για να ελέγξουµε την πρόοδό µας και για να «τσεκάρουµε»µε τον Παντοδύναµο, να δούµε πώς τα πάµε. Είναι η τέλειαστιγµή για να «ψάξουµε βαθιά» µέσα στην ψυχή µας και νααρπάξουµε αυτό το καταπληκτικό δυναµικό που ο καθέναςαπό εµάς έχει, για να επιτύχει σπουδαία πράγµατα, νακάνει µεγάλα όνειρα και να τα κάνει πραγµατικότητα.∆εν είναι αυτό που οι Εβραίοι και, µπροστά στα µάτια µας,το εντυπωσιακό κράτος του Ισραήλ έχει καταφέρει µε απα-ράµιλλη επιτυχία; ∆εν έχουµε αδιαφορήσει απέναντι στιςαρνητικές προβλέψεις περί του αφανισµού µας και στουςστενόµυαλους αρνητές, και δεν έχουµε µετατρέψει βάλ-τους σε µεγαλουπόλεις, και δεν έχουµε κάνει τη δυνατό-τητα Παράδεισο; Το Σοφάρ είναι ένα εγερτήριο σάλπισµα,που µας θυµίζει τον Αβραάµ, την θυσία, και την ικανότητάµας να γίνουµε µία Σάρρα, ένας Σαµουήλ, ή απλά ένας κα-λύτερος άνθρωπος, που µπορεί να κάνει µια θετική δια-φορά στον κόσµο γύρω µας. Μην αφήσετε την ευκαιρία γιατο µεγαλείο να φύγει µακριά, την ώρα που κατευθυνόµα-στε σε αυτό, που όλοι ελπίζουµε πως θα είναι η πιο σπου-δαία χρονιά απ’ όλες. Σανά τοβά σε όλους.

JERUSALEM POST, 09.10.2015µετάφραση: ΓΓααρρυυφφααλλλλιιάά ΜΜίίχχαα

*Ο συγγραφέας είναι διευθυντής του Jewish Outreach Center τηςRa'anana, jocmtv@netvision.net.il.

10

µηνυµα του κ. Φρανς ΤιµµερµανςΑντιπροεδρου της Ευρωπαϊκης Επιτροπης

µε αφορµη το Ρος Ασανα 2015

Η χρονιά που πέρασε ήταν ένα ακόµα δύσκολο έτος για την εβραϊκήΚοινότητα. Όπως και τα προηγούµενα χρόνια ήµασταν µάρτυρεςανησυχητικών φαινοµένων, όπως η αύξηση της ρητορικής και των εγ-κληµάτων µίσους κατά εβραϊκών Κοινοτήτων, καθώς και η αύξησηαντισηµιτικών επεισοδίων και επιθέσεων σε αρκετές ευρωπαϊκέςχώρες, µε αποκορύφωµα τις τροµοκρατικές επιθέσεις που έγιναν στοΠαρίσι και την Κοπεγχάγη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εγώ προσω-πικά, λαµβάνουµε πολύ σοβαρά υπόψη µας το θέµα αυτό. Το Ευρω-παϊκό πρόγραµµα για την ασφάλεια είναι η δική µας απάντηση σεαυτές τις επιθέσεις, οι οποίες αναµφίβολα θέτουν σε κίνδυνο τις βα-σικές αρχές της Ευρώπης.∆εν θα ανεχτούµε κανένα είδος ρητορικής µίσους, περιστατικό εγ-κλήµατος µίσους, διακρίσεων ή παρενόχλησης σε βάρος ατόµων ήκοινοτήτων, που θα έχει ως κίνητρο τη θρησκεία ή την εθνικότητα.Τέτοια περιστατικά αποτελούν σοβαρή πρόκληση για τους δηµόσι-ους φορείς, τις ηγεσίες των κοινοτήτων και γενικότερα την ευρύτερηκοινωνία. Πρέπει να σταθούµε όλοι µαζί και να ενώσουµε τις δυνάµειςµας, ώστε να αντιµετωπίσουµε κάθε µορφή βίας, ρατσισµού και δια-κρίσεων. Είµαι βαθιά πεπεισµένος, ότι η καταπολέµηση του αντιση-µιτισµού είναι ευθύνη της ευρύτερης κοινωνίας.Στις αρχές Οκτωβρίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διοργανώσει τηνπρώτη ετήσια Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τα θεµελιώδη δι-καιώµατα στην οποία θα συµµετάσχουν κυβερνήσεις, καθώς και εξέ-χουσες προσωπικότητες. Μαζί µε την Επίτροπο ∆ικαιοσύνης κα ΒέραΓιουροβά, αποφασίσαµε να αφιερώσουµε την πρώτη Σύνοδο στηνπρόληψη και την αντιµετώπιση του µίσους κατά των Εβραίων και τωνΜουσουλµάνων στην Ευρώπη. Θα επιθυµούσα οι συζητήσεις της Συ-νόδου να επικεντρωθούν σε συγκεκριµένα θέµατα, όπως: το πως θαγίνουν αποτελεσµατικότεροι οι νόµοι, την εκπαίδευση των δηµόσιωνφορέων, την καταπολέµηση της ρητορικής µίσους στο διαδίκτυοµέσω εταιρειών πληροφορικής, την ενηµέρωση των φορέων πουάπτονται του εκπαιδευτικού συστήµατος και των ΜΜΕ, καθώς και τηναναζήτηση χρηµατοδότησης για προγράµµατα, που θα προάγουν τηνανεκτικότητα.Η Επίτροπος και εγώ προσωπικά, δεσµευόµαστε να συνεχίσουµε ναχτίζουµε µία κοινωνία που θα δέχεται τη διαφορετικότητα και θα σέ-βεται την Ευρωπαϊκή Ένωση.Ευχόµαστε σε εσάς και σε όλη την εβραϊκή Κοινότητα, το νέο έτος ναφέρει υγεία, ευηµερία και ειρήνη.

Σανά Τοβά, Χρόνια πολλά

πηγή: EEJJCC,, 1100..99..22001155

1111

ΜΜιιαα ππρρωωττοοφφααννήήςς ααννθθρρωωππιισσττιικκήή κκρρίίσσηη δδιιααδδρρααµµααττίίζζεεττααιι σσττηηνν ΜΜεεσσόόγγεειιοο,, σσττοο ππλλααίίσσιιοοττηηςς οοπποοίίααςς χχιιλλιιάάδδεεςς ΣΣύύρριιοοιι κκααιι όόχχιι µµόόννοο,, δδιιαασσχχίίζζοουυνν ττοο ΑΑιιγγααίίοο ππρροοςς ααννααζζήήττηησσηη µµιιααςςαασσφφααλλέέσσττεερρηηςς ζζωωήήςς..

ΟΟιι σσυυννεεχχιιζζόόµµεεννεεςς κκρρίίσσεειιςς σσττηηνν ΜΜέέσσηη ΑΑννααττοολλήή,, οοδδηηγγοούύνν ττοουυςς ααννθθρρώώπποουυςς ααυυττοούύςς σσττηηνν ααππόό--φφαασσηη νναα εεγγκκααττααλλεείίψψοουυνν ττηηνν χχώώρραα ττοουυςς,, εεππιιββιιββααζζόόµµεεννοοιι σσεε φφοουυσσκκωωττέέςς ββάάρρκκεεςς κκααιι ααυυττοο--σσχχέέδδιιεεςς σσχχεεδδίίεεςς,, δδιιαακκιιννδδυυννεεύύοοννττααςς µµεε ααυυττόόνν ττοονν ττρρόόπποο ττηη ζζωωήή ττοουυςς..ΑΑππόό ττιιςς ααρρχχέέςς 22001155,, µµεε ββάάσσηη σσττααττιισσττιικκάά σσττοοιιχχεείίαα ττοουυ ∆∆ιιεεθθννοούύςς ΟΟρργγααννιισσµµοούύ ΜΜεεττααννάάσσττεευυ--σσηηςς,, εεκκττιιµµάάττααιι όόττιι 448811..661122 ππρρόόσσφφυυγγεεςς κκααιι µµεεττααννάάσσττεεςς έέχχοουυνν δδιιαασσχχίίσσεειι ττηηνν ΜΜεεσσόόγγεειιοο.. ΣΣεεααυυττόό ττοο σσηηµµεείίοο,, ααξξίίζζεειι νναα ππρροοσσθθέέσσοουυµµεε όόττιι οοιι ππααρράάττυυπποοιι µµεεττααννάάσσττεεςς κκααιι ππρρόόσσφφυυγγεεςς πποουυέέχχαασσαανν ττηηνν ζζωωήή ττοουυςς σσττηηνν ππρροοσσππάάθθεειιάά ττοουυςς νναα δδιιαασσχχίίσσοουυνν τταα δδιιεεθθννήή σσύύννοορραα,, ααννέέρρχχοοννττααιι

η ανθρωπιστικηκριση

στην εχει ξεπερασει τις προβλεψεις µας

12

σσττοουυςς 33..990033 γγιιαα ττοο 22001155,, εεκκ ττωωνν οοπποοίίωωνν οοιι 22..887733 θθάάννααττοοιι,,κκααττααγγρράάφφηηκκαανν σσττηηνν ΜΜεεσσόόγγεειιοο..ΟΟ ααρριιθθµµόόςς ααυυττόόςς έέχχεειι ααννααµµφφιισσββήήττηητταα µµεεττααττρρέέψψεειι ττηηνν ΜΜεε--σσόόγγεειιοο σσεε έένναα ««σσυυλλλλοογγιικκόό ννεεκκρροοττααφφεείίοο»»,, όόπποουυ χχιιλλιιάάδδεεςς γγυυ--ννααίίκκεεςς,, ππααιιδδιιάά ααλλλλάά κκααιι αασσυυννόόδδεευυτταα ααννήήλλιικκαα ββρρίίσσκκοουυννττρρααγγιικκόό θθάάννααττοο κκααθθηηµµεερριιννάά..ΤΤαα εελλλληηννιικκάά ννηησσιιάά εεξξαακκοολλοουυθθοούύνν νναα δδέέχχοοννττααιι έένναανν εεξξααιιρρεε--ττιικκάά ααυυξξηηµµέέννοο ααρριιθθµµόό ννεεοοεειισσεερρχχόόµµεεννωωνν ππρροοσσφφύύγγωωνν κκααιι µµεε--τταανναασσττώώνν,, µµεε ττηηνν ΜΜυυττιιλλήήννηη νναα δδέέχχεεττααιι ττοονν µµεεγγααλλύύττεερροοααρριιθθµµόό ααυυττώώνν.. ΠΠιιοο σσυυγγκκεεκκρριιµµέένναα,, µµεε ββάάσσηη ττοο υυπποουυρργγεείίοοΕΕσσωωττεερριικκώώνν κκααιι ∆∆ιιοοιικκηηττιικκήήςς ΑΑνναασσυυγγκκρρόόττηησσηηςς εείίχχεε αανναακκοοιι--ννωωθθεείί όόττιι ττοουυςς ππρρώώττοουυςς 88 µµήήννεεςς ττοουυ 22001155,, 227711..115566 µµεετταα--ννάάσσττεεςς κκααττααγγρράάφφηηκκαανν σσττηηνν ΕΕλλλλάάδδαα,, ααππόό ττοουυςς οοπποοίίοουυςς οοιι111133..441111 µµεεττααννάάσσττεεςς κκααττααγγρράάφφηηκκαανν σσττηη ννήήσσοο ττηηςς ΛΛέέσσββοουυ..ΣΣττοο ππλλααίίσσιιοο ααυυττόό,, οο ∆∆ιιεεθθννήήςς ΟΟρργγααννιισσµµόόςς ΜΜεεττααννάάσσττεευυσσηηςς ––ΓΓρρααφφεείίοο ΕΕλλλλάάδδοοςς,, ππααρρέέχχεειι ααννθθρρωωππιισσττιικκήή ββοοήήθθεειιαα σστταα κκύύρριιαασσηηµµεείίαα εειισσόόδδοουυ κκααιι εεξξόόδδοουυ µµεετταανναασσττώώνν,, όόππωωςς σσττηηνν ΜΜυυττιι--λλήήννηη,, ττηηνν ΣΣάάµµοο,, ττηηνν ΚΚωω κκααιι ττηηνν ππεερριιοοχχήή ττηηςς ΕΕιιδδοοµµέέννηηςς..ΜΜεε σσκκοοππόό ττηηνν εεννίίσσχχυυσσηη ττηηςς ππααρροοχχήήςς ββοοήήθθεειιααςς ππρροοςς ττοουυςςεειισσεερρχχόόµµεεννοουυςς µµεεττααννάάσσττεεςς κκααιι ττηηνν υυπποοσσττήήρριιξξηη ττωωνν ππρροο--σσππααθθεειιώώνν ττηηςς εελλλληηννιικκήήςς ΑΑκκττοοφφυυλλαακκήήςς,, ττηηςς εελλλληηννιικκήήςςΑΑσσττυυννοοµµίίααςς,, ττηηςς υυππηηρρεεσσίίααςς ΠΠρρώώττηηςς ΥΥπποοδδοοχχήήςς,, ττωωνν ττοοππιι--κκώώνν ααρρχχώώνν κκααιι ττηηςς κκοοιιννωωννίίααςς ττωωνν πποολλιιττώώνν πποουυ εερργγάάζζοοννττααιιήήδδηη σσττηη ΛΛέέσσββοο,, ΚΚωω κκααιι τταα γγύύρρωω ννηησσιιάά ττωωνν ∆∆ωωδδεεκκααννήήσσωωνν,,οο ∆∆ΟΟΜΜ ΕΕλλλλάάδδααςς ααννααµµέέννεεττααιι νναα σσυυννττοοννίίσσεειι ττηη δδιιααννοοµµήή µµηηδδιιααττρροοφφιικκώώνν εειιδδώώνν,, γγιιαα ττηηνν ααννττιιµµεεττώώππιισσηη ττωωνν άάµµεεσσωωννααννααγγκκώώνν ττωωνν ννεεοοεειισσεερρχχόόµµεεννωωνν µµεετταανναασσττώώνν,, εεννώώ ήήδδηη δδιιαα--ννέέµµεεττααιι ππόόσσιιµµοο ννεερρόό σστταα σσηηµµεείίαα εειισσόόδδοουυ ττωωνν µµεετταανναασσττώώνν..ΣΣττηηνν ππεερριιοοχχήή ττηηςς ΕΕιιδδοοµµέέννηηςς,, οο ∆∆ΟΟΜΜ ΕΕλλλλάάδδααςς σσυυµµββάάλλλλεειισσττιιςς σσυυννεεχχιιζζόόµµεεννεεςς ππρροοσσππάάθθεειιεεςς ττηηςς κκυυββέέρρννηησσηηςς ττηηςς ΕΕλλ--λλάάδδααςς,, ττηηςς ππρρώώηηνν ΓΓιιοουυγγκκοοσσλλααββιικκήήςς ∆∆ηηµµοοκκρρααττίίααςς ττηηςς ΜΜαα--κκεεδδοοννίίααςς κκααιι ττηηςς ΣΣεερρββίίααςς,, γγιιαα ττηηνν ααννττιιµµεεττώώππιισσηη ττηηςςκκααττάάσστταασσηηςς ααννάάγγκκηηςς,, µµέέσσωω ττηηςς δδηηµµιιοουυρργγίίααςς εεννόόςς δδιικκττύύοουυααννττααλλλλααγγήήςς ππλληηρροοφφοορριιώώνν γγιιαα ττηη φφύύσσηη κκααιι ττηηνν κκλλίίµµαακκαα ττωωννρροοώώνν.. ΗΗ ααννθθρρωωππιισσττιικκήή κκρρίίσσηη ττηηνν οοπποοίίαα δδιιααννύύοουυµµεε,, ααπποοττεελλεείί έέννααφφααιιννόόµµεεννοο ττοο οοπποοίίοο ααππααιιττεείί δδιιεεθθννήή σσυυννεερργγαασσίίαα κκααιι σσυυννττοο--ννιισσµµόό,, γγιιαα ττηηνν ααννττιιµµεεττώώππιισσήή ττοουυ,, εεννώώ ππρροοττεερρααιιόόττηητταα θθααππρρέέππεειι νναα δδοοθθεείί σσττηηνν εεξξεεύύρρεεσσηη αασσφφααλλώώνν ννόόµµιιµµωωνν εεννααλλ--λλαακκττιικκώώνν δδιιααδδρροοµµώώνν ττωωνν ππρροοσσφφύύγγωωνν κκααιι ττωωνν ππααρράάττυυππωωννµµεετταανναασσττώώνν.. ΟΟ κκ.. ΕΕσσδδρράάςς,, ΕΕππιικκεεφφααλλήήςς ττοουυ ΓΓρρααφφεείίοουυ ττοουυ∆∆ΟΟΜΜ σσττηηνν ΕΕλλλλάάδδαα,, ττοοννίίζζεειι όόττιι ηη ππρρααγγµµααττιικκόόττηητταα έέχχεειι υυππεερρ--ββεείί ττιιςς ππρροοββλλέέψψεειιςς µµααςς,, οοιι ααννάάγγκκεεςς υυππεερρββααίίννοουυνν ττοουυςς δδιιαα--θθέέσσιιµµοουυςς ππόόρροουυςς,, ηη ααππόόγγννωωσσηη ττωωνν ααννθθρρώώππωωνν ααυυττώώνν ττοουυςςοοδδηηγγεείί νναα ππάάρροουυνν θθααννάάσσιιµµαα ρρίίσσκκαα,, εεννώώ ττοο οορργγααννωωµµέέννοο έέγγ--κκλληηµµαα ττωωνν λλααθθρρεεµµππόόρρωωνν εεππεεκκττεείίννεεττααιι µµέέρραα µµεε ττηη µµέέρραα.. ΤΤαα κκρράάττηη µµέέλληη οοφφεείίλλοουυνν νναα ααννααλλάάββοουυνν ττηη δδιιααχχεείίρριισσηη ττηηςςµµεεττααννάάσσττεευυσσηηςς,, ααππόό τταα χχέέρριιαα ττωωνν λλααθθρρεεµµππόόρρωωνν..

∆∆ιιεεθθννήήςς ΟΟρργγααννιισσµµόόςς ΜΜεεττααννάάσσττεευυσσηηςςΓΓρρααφφεείίοο ΕΕλλλλάάδδοοςς

1133του ΙΤΑΜΑΡ ΑΪΧΝΕΡ

οι σωτηρεςµιας βαρκας

µε Ήταν Κυριακή απόγευµα όταν, 200 περίπου µέτρα από τα παράλια της Λέσβου, εξερράγηη µηχανή µιας φουσκωτής λαστιχένιας βάρκας, που µετέφερε περίπου 50 πρόσφυγεςαπό τη Συρία, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν και η βάρκα άρχισε να βουλιάζει. Γυναίκες,παιδιά και µωρά έπεφταν στο νερό, πολλοί από αυτούς χωρίς να ξέρουν να κολυµπούν.Την ίδια ώρα στην παραλία βρισκόνταν τρεις εθελόντριες της ανθρωπιστικής οργάνωσηςΊζραειντ (Israaid): η Ναάµα Γκοροντισάρ, η γιατρός Τάλυ Σαλτιέλ και η κοινωνιολόγοςΌρλυ Ούνγκερ. Έφτασαν εκεί, για να παράσχουν πρώτες βοήθειες στους πρόσφυγεςκατά την απόβασή τους στην παραλία, αλλά όταν είδαν αυτό το οποίο συνέβαινε ανοικτάτης θάλασσας, µπροστά στα µάτια τους, µαζί µε άλλους εθελοντές από άλλες χώρες,έσπευσαν στην αποστολή διάσωσης. «Ακούγαµε κραυγές, οι πρόσφυγες ήταν σε υστε-ρία», λέει η Γκοροντισάρ, 31 ετών, διευθύντρια του προγράµµατος της Ίζραειντ. «Αµέ-σως βουτήξαµε στη θάλασσα και κολυµπήσαµε µε τα σωσίβια στα χέρια. Πιάσαµε παιδιάκαι τα φέραµε πίσω. Άλλοι κολυµπούσαν, στηριζόµενοι σε αποµεινάρια της βάρκας. Επι-κρατούσε φόβος και πανικός, οι άνθρωποι έκλαιγαν». Χάρη στη γρήγορη επέµβαση τωνεθελοντών, σώθηκε η ζωή όλων των προσφύγων. «Ανθρωπιστική καταστροφή», χαρακτηρίζει η Γκοροντισάρ αυτό το οποίο συµβαίνει, απέ-ναντι από τις ελληνικές ακτές. «Τούρκοι διακινητές εισπράττουν από κάθε πρόσφυγα 1500δολάρια, τους βάζουν πάνω σε ένα λαστιχένιο φουσκωτό και τους παρατάνε. Στο δρόµο,Τούρκοι αστυνοµικοί τους κτυπούν και καµιά φορά πυροβολούν και τις βάρκες. Κάποιοιπρόσφυγες αναγκάζονται να κάνουν τον ίδιο δρόµο πέντε φορές. Κάθε µέρα βλέπουµε 30-40 βάρκες γεµάτες µε παιδιά, µωρά ακόµη και µε έγκυες γυναίκες. Την προηγούµενη βδο-µάδα συναντήσαµε µια γυναίκα µε ένα µωρό, που γεννήθηκε µόλις πριν δύο εβδοµάδες»,διηγείται η Γκοροντισάρ. «Η όψη των βαρκών που φθάνουν στις ακτές και η συγκίνηση πουαισθάνονται οι άνθρωποι τη στιγµή της απόβασής τους, µου θυµίζουν τις εικόνες των διω-κοµένων (Εβραίων) µεταναστών στο Ισραήλ που έφυγαν για ένα ταξίδι ενάντια σε όλες τιςπιθανότητες, µε την ελπίδα για ένα καλύτερο µέλλον», αναφέρει.Οµάδες της Ίζραειντ φροντίζουν για την διατροφή των προσφύγων, για την τροφοδοσίανερού και τη διανοµή κουβερτών, χαρτών και πληροφοριακών εντύπων για τη συνέχεια τουταξιδιού τους. Εκτός από τις οµάδες της οργάνωσης που βρίσκονται στην Ελλάδα, πρό-σθετες οµάδες εθελοντών της Ίζραειντ βρίσκονται στα σύνορα Ουγγαρίας – Σερβίας,όπου χρειάζονται επειγόντως τη συνδροµή κι άλλων εθελοντών.

wwwwww..aarrttiiccllee..yyeeddiiootthh..ccoo..iill

14 της ΡΟΖΑΣ ΡΟΥΣΣΟΥ

Κάθε φορά που επισκέπτοµαι έναν χώρο µέσα στον οποίοέχουν βασανιστεί και ξευτιλιστεί άνθρωποι, εύχοµαι ναήταν όλα ένα ψέµα. ∆εν είναι εύκολο να φανταστείς, πωςκάποιοι µπορούν να κάνουν τόσο κακό µε τόσο µεγάλη ευ-χαρίστηση. Και είναι σχεδόν αδιανόητο όταν σκέφτεσαι τοθράσος µε το οποίο αντιµετώπισαν οι βασανιστές και οιπροδότες τα θύµατά τους, µετά το τέλος του πολέµου. Το κτίριο της οδού Κοραή 4 ανήκει στην Εθνική Ασφαλι-στική, η οποία το 1938 µόλις είχε τελειώσει την ανακαίνισήτου. ∆υστυχώς, την είσοδο των Γερµανών ναζί στην Αθήνα,στις 27 Απριλίου 1941, ακολούθησε η επίταξη του µεγάρουώστε να εγκατασταθούν εκεί οι γερµανικές υπηρεσίες καιη Kommandatur. Πρόκειται για την ναζιστική διοίκηση, πουλειτουργούσε υπό την εποπτεία της Γκεστάπο, της µυστι-κής κρατικής αστυνοµίας που στρεφόταν µε κτηνώδη βαρ-βαρότητα κατά δηλωµένων ή υποτιθέµενων εχθρών τουγερµανικού εθνικοσοσιαλισµού. Ο αγκυλωτός σταυρός άρχισε να εφαρµόζει τις πρακτικέςτου, χρησιµοποιώντας τα αντιαεροπορικά καταφύγια τουκτιρίου ως χώρους βασανιστηρίων. Άλλωστε, οι Γερµανοίναζί είχαν φροντίσει σε όλα τα στρατόπεδα συγκέντρωσηςνα υπάρχουν ειδικοί χώροι για πειράµατα και βασανισµούς.Μεγάλη ειρωνεία είναι, πως τα υπόγεια που βρίσκονται έξιµέτρα κάτω από την γη, οι αρχιτέκτονες Κριεζής και Μετα-ξάς, τα είχαν εφοδιάσει µε µεταλλικές πόρτες γερµανικήςπροέλευσης για να προστατεύουν τους ανθρώπους. Πούνα ήξεραν πως τα γερµανικά προϊόντα θα χρησίµευανστους Γερµανούς για καλύτερη αποµόνωση, ώστε να µηνακούγονται οι κραυγές των ανθρώπων.Ένα εσωτερικό κλιµακοστάσιο διευκόλυνε την επικοινωνίατων δύο ορόφων και δυστυχώς, το έργο των βασανιστών.Άλλωστε οι ναζί πάντα έβρισκαν τρόπους να διευκολύνουντο έργο τους. Στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μαϊντάνεκστην Πολωνία, ο διοικητής είχε συνδέσει τους σωλήνες των

φούρνων που έκαιγαν τα πτώµατα µε την µπανιέρα του,ώστε να απολαµβάνει περισσότερες ώρες ζεστό νερό. Στα υπόγεια της οδού Κοραή, οι υγροί τοίχοι µιλούν καιλένε την δική τους ιστορία. Ονόµατα, χρονολογίες και σκί-τσα που είχαν φτιάξει οι κρατούµενοι, ήταν ο µοναδικόςτρόπος να δώσουν πληροφορίες, πριν χαθούν οι ίδιοι γιαπάντα. Βασανίστηκαν Έλληνες αλλά και Ιταλοί αντιφασί-στες. Οι κατακτητές δεν δίστασαν να βασανίσουν γυναίκεςκαι µικρά παιδιά, µόλις 14 χρονών, για ασήµαντη αφορµή.Από τα πρώτα αντικείµενα που αντικρίζει κανείς κατεβαί-νοντας βαθιά κάτω από την γη, είναι η σηµαία µε τον αγ-κυλωτό σταυρό των ναζιστών, που κυµάτιζε στα χρόνια τηςΚατοχής στον τελευταίο όροφο. Μονάχα ως ειρωνεία τηςανθρώπινης ιστορίας µπορούµε να αντιληφθούµε, πωςανάλογες σηµαίες µε ελαφρώς παραποιηµένα σύµβολα,κυµατίζουν σήµερα ακόµα και στην πατρίδα µας.Παντού διαβάζεις την λέξη άδικο, αδικία, τα ονόµατά τους,τον τρόπο που τους συνέλαβαν και την ηµεροµηνία σύλ-ληψής τους. Θέλουν να φωνάξουν, µα γνωρίζοντας πωςκανείς δεν θα τους ακούσει κάνουν ό,τι µπορούν για να χα-ράξουν το πέρασµά τους από αυτό τον χώρο. Πακέτα τσι-γάρων, ένα γράµµα που το έκρυψαν ανάµεσα στις εσοχέςτων µεταλλικών θυρών ή στα στεγανά της αποχέτευσης,µια σκέψη, πληροφορίες για τους συγγενείς τους, η λέξησαλταδόρος και ονόµατα. Παντού ονόµατα.Ανάµεσα στις ατέλειωτες ώρες αποµόνωσης και µαρτυ-ρίου, ο µόνος τρόπος να παραµείνουν ζωντανοί είναι να«µιλούν» χαράζοντας. Μέχρι να ακουστεί η γερµανικήµπότα ξανά, έξω από την πόρτα του θαλάµου.

πηγή: www.korai4.gr

οδος Κοραη αριθµος 4

τατου µαρτυριου

16 της ΡΟΖΑΣ ΡΟΥΣΣΟΥ

Οι περισσότεροι κάποια στιγµή της ζωής µας, έχουµενιώσει την ανάγκη να προσφέρουµε βοήθεια. Πάνταυπάρχει µια αφορµή, ένα γεγονός που µας ευαι-

σθητοποίησε για να ξεκινήσουµε να δίνουµε, να µοιραζό-µαστε, να είµαστε εκεί. Μια απελπισµένη µατιά, µια τραγικήιστορία, ένα πλάσµα για το οποίο ίσως να είµαστε η τελευ-ταία του ελπίδα. Η ανιδιοτελής προσφορά του εθελοντισµού είναι µια αξία,που την γεννά µονάχα το συναίσθηµα της αλληλεγγύης.Από τα πρώτα χρόνια της ζωής µου ένιωσα τον εθελοντι-σµό, ως ένα «πόλεµο στην αδικία». Κάθε φορά που κατα-φέρνω να σταθώ κοντά σε κάποιον, που χρειάζεταισυµπαράσταση, είναι µια µικρή νίκη. Όλοι στο σπίτι που µε-γάλωσα, είχαν την ίδια συµπεριφορά και αυτό µε βοήθησεπολύ. Όταν δείξεις ενδιαφέρον σε ένα πλάσµα που το έχουν εγ-καταλείψει ή δεν έχει κανέναν δικό του, τότε κάθε φοράπου το πλησιάζεις νιώθεις την χαρά και την ανυποµονησίατου για ανθρώπινη επικοινωνία. Ακόµα και δέκα λεπτά κου-βέντας για άσχετα και καθηµερινά µικροπράγµατα, µπορείγια εκείνο να είναι ο κόσµος όλος. Αν κλείσεις για λίγο τα µάτια και βρεθείς στην θέση εκείνουπου σε χρειάζεται και σε περιµένει, τότε µόνο θα καταλά-βεις πόσο σπουδαίο δώρο ζωής είναι αυτό που δίνεις. Πώςείναι να κάθεται κάποιος µόνος του ηµέρες ολόκληρες µεµοναδική συντροφιά τους ήχους της πόλης. Η επίσκεψηέστω και µια φορά την εβδοµάδα, ενός άγνωστου µέχριχθες ανθρώπου, γίνεται η µοναδική χαρά και ανάσα για νααντέξει όσα τον βαραίνουν. Κάποιος άλλος µπορεί να βρίσκεται σε ένα νοσοκοµείο ήεσώκλειστος σε µια ψυχιατρική κλινική. Συνειδητοποιείς

πόσο απλό είναι τα παιχνίδια του µυαλού να αλλάξουνδρόµο και εκείνοι που θεωρούνται λογικοί να µοιάσουνστους «άλλους» και οι «άλλοι» στους λογικούς. Μιλά σωστάκαι απλά, οι σκέψεις του µοιάζουν µε τις δικές σου. Γιαλίγο. Και ύστερα πάλι χάνεται στους δικούς του λαβύριν-θους. Όµως εσύ ήσουν εκεί και ίσως το ενδιαφέρον πουτου έδειξες να τον βοήθησε. Μια γυναίκα µε µοναδική συντροφιά την αδέσποτη γάτατης σε περιµένει πάντα µε την χαρά ενός µικρού παιδιού.Για να σε περιποιηθεί, για να θυµηθεί πώς είναι να υποδέ-χεται κάποιον, για να χτυπήσει το κουδούνι του σπιτιού. Κιόταν της πεις «µίλα µου στην µητρική σου γλώσσα να τηνθυµηθώ και εγώ που τα έχω ξεχάσει τα γαλλικά από τότεπου πήγαινα σχολείο», νιώθεις πως πετάει από ευχαρί-στηση. Νιώθει πως επιτέλους είναι και πάλι χρήσιµη, ο χρό-νος της δεν πάει χαµένος. Η πιο µεγάλη ανταµοιβή για κάθε κίνηση προσφοράς είναιη χαρά που βλέπεις στα µάτια των ανθρώπων και οι µικρέςαλλαγές που µπορείς να φέρεις στην ζωή τους. Ακόµα και όταν δεν έχεις απέναντί σου µια φυσική παρου-σία, όπως για παράδειγµα την ώρα που επισκέπτεσαι το νο-σοκοµείο για να δώσεις αίµα, ξέρεις πως αυτή η απλήδιαδικασία µπορεί να είναι σηµαντική για κάποιον άλλον.Καµιά φορά συµβαίνει να µην έχω διάθεση να πάω ή έχωπολλές δουλειές και το αµελώ. Όµως, βλέποντας πωςέχουµε ελάχιστες φιάλες αίµατος στην διάθεσή µας αλλάδυστυχώς µεγάλες ανάγκες, πιέζω τον εαυτό µου και πη-γαίνω να δώσω αίµα. Με έναν περίεργο τρόπο, αφού δεν ξέρω ποιόν µπορεί ναέχω βοηθήσει φεύγοντας από το νοσοκοµείο, αισθάνοµαιπάντα ότι έκανα κάτι καλό.

κανεναςδεν εγινε ποτε

δινονταςΑννα Φρανκ

Να θυµάσαι πως κάθε άνθρωπος που συναντάς κάτι φοβάται, κάτι αγαπά και κάτι έχει χάσει.

Jackson Brown, Jr.

ΟΝτέϊβιντ Σαρνόφ γεννήθηκε σε µια πολύ φτωχή οικογένεια, στο Ουζ-λιάν της Ρωσίας, σε ένα µικρό χωριό, στην επαρχία του Μινσκ. Θεω-ρείται ο µεγαλύτερος οραµατιστής στην ιστορία της ραδιοφωνίας.

18

ΝτειβιντΣαρνοφ

50

((1891-1971)

οι 100 Εβραιοι που επηρεασαν τον κοσµο

Χάρη στο διοικητικό του ταλέντο, ανέπτυξε την RCA (RadioCorporation of America) και τη θυγατρική της, NBC (NationalBroadcasting Company) σε πρώτη και µεγαλύτερη εταιρείαπαραγωγής και µέσων µαζικής επικοινωνίας, υπόδειγµα γιατις άλλες ηλεκτρονικές εταιρείες. Ο Σαρνόφ ήταν ειδικευµένος στη λειτουργία και στο χειρι-σµό του τηλέγραφου και έγινε διάσηµος, γιατί πρώτοςέλαβε τα σήµατα ανάγκης του βυθιζόµενου υπερωκεανίου,Τιτανικός. Το 1915, προείδε την αναγκαιότητα να έχει κάθενοικοκυριό στην Αµερική, έναν δέκτη ραδιοφώνου (RadioMusic Box). Το 1926, εκµεταλλεύτηκε τις ελεύθερες- τότε-ραδιοσυχνότητες και δηµιούργησε το πρώτο, από ακτή σεακτή, ραδιοφωνικό δίκτυο. Παράλληλα µε τα εµπορικά θε-άµατα ανέπτυξε και πολιτιστικά προγράµµατα, δίνοντας χο-ρηγίες όπως έκανε µε την Συµφωνική Ορχήστρα NBC, τουΑρτούρο Τοσκανίνι. Το 1984 αναγνωρίστηκε από την ΈνωσηΤηλεοπτικών Εκποµπών, ως ο «Πατέρας της ΑµερικανικήςΤηλεόρασης», ως ο κατεξοχήν άνθρωπος που ανέπτυξεαυτό το µέσο. Αργότερα, και παρά τις έντονες αντιδράσειςπολλών στην RCA, επέβαλε την έγχρωµη τηλεόραση.Σε κάθε περίπτωση, το όραµά του γινόταν πραγµατικότητακυρίως λόγω των διοικητικών του ικανοτήτων και του κάθε-του και άµεσου τρόπου επικοινωνίας του. Ο Σαρνόφ άλλαξετον τρόπο, που οι άνθρωποι ενηµερώνονται και διασκεδά-ζουν. Βοήθησε να δηµιουργηθεί και να αναπτυχθεί η βιοµη-χανία της επικοινωνίας, µε όρια µόνο τις ατελείωτες ιδέεςτων µεγάλων εφευρετών της. Ο κόσµος έγινε ένα παγκό-σµιο χωριό, επειδή επιχειρηµατίες όπως ο Σαρνόφ, εφηύ-ραν τον τρόπο, ώστε όλοι εµείς να µπορούµε ναεπικοινωνούµε γρήγορα, µέσω του ήχου και αργότερα µέσωτης εικόνας.Η ζωή του στην τσαρική Ρωσία απείχε παρασάγγας από τηζωή του στην Νέα Υόρκη. Ο πατέρας του, Αβραάµ, ήτανπλανόδιος βαφέας σπιτιών που µετανάστευσε στην Αµερικήτο 1896 και στη συνέχεια, τέσσερα χρόνια αργότερα, προ-σκάλεσε κοντά του την οικογένεια. Ο Ντέϊβιντ µεγάλωσεστην αθλιότητα της περιοχής του Λόουερ Ιστ Σάϊντ τηςΝέας Υόρκης. Αν εξαιρέσει κανείς, ότι στα πρώιµα χρόνιαστη Ρωσία µελετούσε το Ταλµούντ επί έξι ώρες, έξι ηµέρεςτην εβδοµάδα, δεν είχε άλλη εκπαίδευση. Ο Σαρνόφ δενέζησε σαν παιδί. Ο πατέρας του δεν µπορούσε να συντη-ρήσει την οικογένειά του και αναγκαστικά, ο Ντέϊβιντ απότην ηλικία των δέκα ετών, πουλώντας εφηµερίδες, γραµµέ-νες στη γλώσσα γίντις, κέρδιζε το ψωµί της οικογένειας. Πα-ρατήρησε ότι, αν προσλάµβανε και άλλους πωλητές, θα είχετην δυνατότητα να διανέµει εφηµερίδες σε περισσότερα ση-µεία πώλησης και έτσι, ο Σαρνόφ δηµιούργησε το πρώτοτου επικερδές δίκτυο. Το 1906, σε ηλικία 15 ετών προσλή-φθηκε στη Αµερικανική Εταιρεία Ασύρµατης ΤηλεγραφίαςΜαρκόνι, ως κλητήρας. ∆ούλευε για τον ίδιο τον Μαρκόνι,τον µεγάλο εφευρέτη του ασύρµατου τηλέγραφου και έτσι

έµαθε να µιλά αγγλικά χωρίς προφορά, έµαθε να διαβάζειαπό τις παλιές εφηµερίδες, έµαθε να διαχειρίζεται τις δυ-σκολίες που προκύπτουν σε µια εταιρεία και να χειρίζεταιτα µηχανήµατα.Το 1912 ήταν ένας από τους λίγους τηλεγραφητές, πουέλαβε την κλήση ανάγκης του υπερωκεανίου Ολύµπικ, πουβρισκόταν 1400 µίλια µακριά, στα παγωµένα νερά του Βό-ρειου Ατλαντικού Ωκεανού, να τηλεγραφεί «ΥπερωκεάνιοΤιτανικός χτύπησε σε παγόβουνο. Βυθίζεται ταχύτατα». Στα21 χρόνια του έγινε γνωστός σε όλη τη χώρα, καθώς για τιςεπόµενες 72 ώρες αναµετέδιδε στο έθνος, περιοδικές ανα-φορές που λάµβανε από τα πλοία διάσωσης, µέσω του τη-λεγράφου. Ο πρόεδρος Γουίλιαµ Χάουαρντ Τάφτ διέταξε«σιγή ασυρµάτου», ώστε να µην παρεµβάλλονται σήµαταάλλων ασυρµάτων. Κατόπιν αυτού του γεγονότος, οι ασύρ-µατοι επιβλήθηκαν δια νόµου σε όλα τα µεγάλα πλοία. ΤοΚογκρέσο και το έθνος αναγνώρισαν ότι οι τηλέγραφοι δενήταν µια επιστηµονική παραδοξότητα και η δυνατότητα ναεκπέµπονται σήµατα SOS, ήταν πια µια αναγκαιότητα. Αυ-τοσαρκαζόµενος, αργότερα ο Σαρνόφ, έλεγε ότι η τραγω-δία του Τιτανικού έκανε τους ασυρµάτους σηµαντικούς καιτον ίδιο διάσηµο.Η RCA, αποτέλεσµα συνεργασίας της Τζένεραλ Ελέκτρικ,Γουεστινγκχάουζ, ΑΤ και Τ και Γιουνάϊτεντ Φρούτ Κόµπανι,το 1919 εξαγόρασε την «Μαρκόνι Ασύρµατοι». Ο Σαρνόφέγινε εµπορικός διευθυντής της RCA, δηµιούργησε το NBCτο 1926 και έγινε διευθυντής των εταιρειών, το 1930. Ο Γούϊ-λιαµ Πέϊλι, διευθυντής της CBS, ήταν πολύ δυνατός σταπρογράµµατα λαϊκής κατανάλωσης. Ο Σαρνόφ δήλωνε δη-µόσια ότι προτιµούσε να αναπτύσσει πολιτιστικά προγράµ-µατα, θεωρώντας το ρόλο του ως προστάτη του κοινούκαλού και όχι µόνο του οικονοµικού κέρδους. Η εταιρείαRCA λειτούργησε ως υπόδειγµα για ηλεκτρονικές εταιρείες,όπως τη Σόνυ και τη Μιτσουµπίσι.Ο Σαρνόφ ήταν πολύ δραστήριος σε κυβερνητικές υποθέ-σεις, καθώς και στη φιλανθρωπία. Κατά τον Β΄ ΠαγκόσµιοΠόλεµο, διορίστηκε έφεδρος αξιωµατικός του Αµερικανι-κού Στρατού, ειδικός για τις τηλεπικοινωνίες και για το υπό-λοιπο της ζωής του έµεινε γνωστός, ως «στρατηγός». Οτίτλος, του ταίριαζε καλά. Σε αντίθεση µε τον Πέϊλι, πουέκρυβε την εβραϊκή του καταγωγή, ο Σαρνόφ αγρίευε στοπαραµικρό αντισηµιτικό σχόλιο, ξεκαθαρίζοντας αµέσωςποιός ήταν και από πού καταγόταν (τούτο συνέβη και σε µιασυνάντηση, πρόσωπο µε πρόσωπο, που είχε µε τον ΝικήταΚρούτσεφ).

1199

Από το οµότιτλο βιβλίο τούMICHAEL SAPIRO

µετάφραση ΑΑλλίίκκηη ΑΑρροούύχχ--ΜΜοορρδδεεχχάάιι

20 του DAVID HOROVITZ

Ο Μπέντζαµιν Νετανιάχου δεν είναι εύκολος αντίπαλος για τον Αµπάς, όπως ας πούµε, οΕχούντ Όλµερτ.Ο Νετανιάχου δεν έχει προσφέρει την απόσυρση της ισραηλινής κυριαρχίας στην ΠαλαιάΠόλη για χάρη του διεθνούς ∆ικαστηρίου, όπως έκανε ο Όλµερτ. Ο Νετανιάχου έχει επι-δείξει κατά καιρούς, κάποια ετοιµότητα για συµβιβασµό στο θέµα της Ιερουσαλήµ, αλλάδεν έχει προσφερθεί να χωρίσει την πόλη σε ισραηλινές και παλαιστινιακές γειτονιές, όπωςέκανε ο Όµερτ. Έχει επιδείξει επίσης ετοιµότητα για συµβιβασµό στο θέµα των εδαφών της∆υτικής Όχθης, αλλά όχι για επιστροφή στα προ του 1967 σύνορα, µε ανταλλαγές εδαφώνένα προς ένα, όπως έκανε ο Όλµερτ.

οΑµπας

Ενώ φαινοµενικά προειδοποιεί κατά του θρησκευτικού πολέµου, ο ηγέτης της Παλαιστίνης εσκεµµένα τροφοδοτεί τη φωτιά του νέου τροµοκρατικού κύµατος, µε επίκεντρο τo αλ-Άκσα

2211

Παρ’όλα αυτά ο Αµπάς δεν δέχτηκε τη δραµατική, τη χωρίςπροηγούµενο προσφορά ειρήνης, του Όλµερτ το 2008.Όπως µεταγενέστερα υπογράµµισε ο Όλµερτ, ο Αµπάςδεν απάντησε καθόλου σε αυτή, παρόλο που ικανοποιούσετους στόχους του για τα εδάφη του Παλαιστινιακού κρά-τους.Σε µια συνέντευξή του στο Κανάλι 2 της ισραηλινής τηλε-όρασης, ο Αµπάς διακήρυξε ότι παρόλο που είχε γεννηθείστο Σαφέντ, στο βόρειο Ισραήλ, δεν ένιωθε ότι είχε το δι-καίωµα να γυρίσει πίσω και να το ξανακάνει σπίτι του.«Είναι δικαίωµά µου να το δω, αλλά όχι να ζήσω σε αυτό»,είπε. Τότε γιατί, στη µοιραία προσπάθεια του Τζον Κέρρυ,το 2013-2014, για ειρήνη ο Αµπάς επέµεινε στο «δικαίωµατης επιστροφής» ώστε να είναι εφικτό για εκατοµµύρια Πα-λαιστινίους πρόσφυγες και για την δεύτερη, τρίτη και τέ-ταρτη γενιά απογόνων τους, ένα δικαίωµα που ανασκούνταν, θα οδηγούσε στο θάνατο του Ισραήλ, ωςεβραϊκού κράτους;Τέλος, σε αυτήν την τηλεοπτική συνέντευξη, ο Αµπάς ορ-κίστηκε ότι όσο βρίσκεται στην εξουσία, δεν θα υπάρξειτρίτη ένοπλη Αραβική Άνοιξη που θα ξεσηκωθεί ενάντιαστο Ισραήλ. «Ποτέ», ορκίστηκε. «∆εν θέλουµε να χρησιµο-ποιήσουµε τον τρόµο. ∆εν θέλουµε να χρησιµοποιήσουµεβία. ∆εν θέλουµε να χρησιµοποιήσουµε τα όπλα. Θέλουµενα χρησιµοποιήσουµε τη διπλωµατία. Θέλουµε να χρησι-µοποιήσουµε την πολιτική. Θέλουµε να χρησιµοποιήσουµετις διαπραγµατεύσεις. Θέλουµε να χρησιµοποιήσουµε τηνειρηνική αντίσταση. Αυτό ήταν». Τότε γιατί, ένα χρόνο πριν,στον ΟΗΕ, κατηγόρησε ψευδώς το Ισραήλ, ότι επιχειρεί µίαπολιτική «γενοκτονίας στη Γάζα», µια κατηγορία που εγ-γυηµένα θα αναζωπυρώσει την εχθρική διάθεση των Αρά-βων και ιδιαίτερα των Παλαιστινίων ενάντια στο Ισραήλ; Καιγιατί, την προηγούµενη εβδοµάδα στον ΟΗΕ, ενώ φαινο-µενικά προειδοποιούσε το Ισραήλ να µην µετατρέψει τηδιαµάχη από πολιτική σε θρησκευτική, εντατικοποίησε τιςπροσπάθειές του για να κάνει ακριβώς αυτό, µε εν δυνάµειδολοφονικές συνέπειες;Την προηγούµενη Τετάρτη, στη Νέα Υόρκη, ο Αµπάς κλι-µάκωσε µια σειρά εµπρηστικών ισχυρισµών που είχαν γίνειτου τελευταίους µήνες, ότι δήθεν το Ισραήλ είχε πλάναεναντίον του τζαµιού αλ-Άκσα, λέγοντας στον κόσµο, καιπιο συγκεκριµένα στους δικούς του ανθρώπους, οτι στηνΙερουσαλήµ «ακραίες οµάδες Ισραηλινών επιχειρούν συ-νεχείς και συστηµατικές επιδροµές στο τζαµί αλ-Άκσα. Ηισραηλινή κυβέρνηση» συνέχισε, «επιδιώκει µια «σκευωρία»για να επιβάλλει µια «νέα πραγµατικότητα» στο Ιερό Όρος,επιτρέποντας σε εξτρεµιστές, υπό την προστασία των ισ-ραηλινών κατοχικών αρχών και συνοδεύοντας υπουργούςκαι µέλη της Βουλής, να εισέρχονται στο τζαµί κατά και-ρούς, ενώ παρεµποδίζουν µουσουλµάνους πιστούς να ει-σέρχονται στο τζαµί και να ασκούν ελεύθερα τοθρησκευτικό τους δικαίωµα». Πράγµατι, το Ισραήλ αφού

κατέλαβε το Όρος το 1967, καταλαµβάνοντας την πιο άγιατοποθεσία στην Ιερουσαλήµ, επέλεξε να επιτρέψει στιςµουσουλµανικές αρχές να συνεχίσουν να διαχειρίζονταιτους Αγίους Τόπους τους και απαγόρευσε στου Εβραίουςνα προσεύχονται εκεί. Αυτές οι δεσµεύσεις παραµένουνµέχρι σήµερα, δεσµεύσεις οι οποίες, για να το πούµε ήπια,είναι δύσκολο να φανταστει κανείς οτι θα έδινε και θα δια-τηρούσε, άλλος κατακτητής.Εκείνοι που διατηρούν µια συµπάθεια για τον Αµπάς, ση-µειώνουν ότι διατηρεί, για την ώρα, τον έλεγχο των δυνά-µεων ασφαλείας της Παλαιστινιακής Αρχής, σε συντονισµόµε τους Ισραηλινούς οµόλογούς τους. Λένε οτι είναι δύ-σκολο για αυτόν να καταδικάσει τις τελευταίες δράσεις πα-λαιστινιακής τροµοκρατίας, επειδή ήδη θεωρείται από τοκοινό του, ως ανδρείκελο των Ισραηλινών. Ισχυρίζονται οτιδεν είναι ο Αµπάς που υποκινεί την παλαιστινιακή τροµο-κρατία, αλλά τα ΜΜΕ και η µεγάλη έµφαση που δίνουν ταµέσα κοινωνικής δικτύωσης, σε εικαζόµενες επιθέσεις Ισ-ραηλινών στο αλ-Άκσα. Αλλά γεγονός είναι, ότι ο Αµπάς ποτέ δεν αποδοκίµασε τονισχυρισµό του προκατόχου του, Γιασσέρ Αραφάτ, ότι δενυπήρξαν ποτέ εβραϊκοί ναοί στην Ιερουσαλήµ και έτσι, δενυπάρχει ιστορική νοµιµότητα για την εβραική κυριαρχίαεκεί. Γεγονός είναι, ότι ο Αµπάς δεν θεωρεί ότι υπάρχειεβραϊκός δεσµός µε το Ιερό Όρος, για να περιπλέξει τηνπαλαιστινιακή αφήγηση µε την ισραηλινή-εβραϊκή απονοµι-µοποίηση εκεί. Γεγονός είναι, ότι ο Αµπάς ποτέ δεν κινή-θηκε αποφασιστικά, για να εµποδίσει την φαύληαντι-ισραηλινή υποκίνηση από τα παλαιστινιακά ΜΜΕ. Γε-γονός είναι, οτι η Παλαιστινιακή Αρχή του Αµπάς, συνέχισετην πρακτική του να τιµά τροµοκράτες και «µάρτυρες».Γεγονός είναι οτι ο Αµπάς, τον οποίο πολλοί στο Ισραήλ θε-ωρούν οτι είναι συναίτερος για την ειρήνη ακόµα και µετά το2008, συµπεριλαµβανοµένου και του Όλµερτ, ακόµα και σή-µερα, έχει απογοητεύσει τον λαό του και εµάς.Γεγονός είναι ότι ο Αµπάς, εσκεµµένα τροφοδοτεί τη φωτιάτου νέου τροµοκρατικού κύµατος, µε επίκεντρο το αλ-Άκσα.Ζοφερός και πικρός, παράλυτος µεταξύ της εµπάθειάς τουγια την επιχείρηση εποικισµού και της ανησυχίας του, ότι τοΙσραήλ θα γίνει κράτος δύο εθνοτήτων, ο Νετανιάχου δενείναι ένας εύκολος πρωθυπουργός για έναν Παλαιστίνιοηγέτη, που πραγµατικά ψάχνει µια βιώσιµη και διαρκή συν-θήκη ειρήνης. Αλλά ο Μαχµούντ Αµπάς δεν είναι τέτοιουείδους Παλαιστίνιος ηγέτης.

wwwwww..ttiimmeessooffiissrraaeell..ccoommµετάφραση: ΙΙσσααάάκκ ΒΒ.. ΕΕλλιιέέζζεερρ

22 του DAVID HARRIS*

Τώρα που η µειοψηφία της Γερουσίας έχει µπλοκάρει τη διακοµµατική πλειοψηφία απόµια θετική ή αρνητική ψήφο για το πιο σηµαντικό µέτρο εξωτερικής πολιτικής εδώ καιµια γενιά, µερικοί στα ΜΜΕ καταφεύγουν στη συζήτηση για νικητές και ηττηµένους.Ο Λευκός Οίκος προβάλλεται, βέβαια, ως ο µεγάλος νικητής. Η κοινότητα των υποστη-ρικτών του Ισραήλ απεικονίζεται µε υποκρύπτουσα χαρά σε µέσα, όπως οι New YorkTimes, ως ο µεγάλος ηττηµένος.Αφήστε µε να προτείνω δύο άλλους τρόπους ερµηνείας των ισορροπιών. Πρώτον, οΛευκός Οίκος όντως πέτυχε αυτό που σκόπευε, ένα καθαρό πεδίο για να εφαρµοστεί ηP5+1 συµφωνία µε το Ιράν, που είχε υπογραφεί στη Βιέννη στις 14 Ιουλίου. Αυτό είναιαναµφισβήτητα αλήθεια. Αλλά για να το πετύχει αυτό, έπρεπε να κάνει τα εξής: έπρεπενα αποκαλέσει τη συνεννόηση ως «εκτελεστική συµφωνία» αντί για συνθήκη, πράγµαπου θα απαιτούσε τα δύο τρίτα των ψήφων στη Γερουσία.Έπρεπε να πάει αµέσως µετά την Βιέννη στο Συµβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, δίνονταςτην ευκαιρία σε χώρες όπως η Μαλαισία και η Βενεζουέλα να ψηφίσουν την συµφωνία,πριν τα µέλη του αµερικανικού Κονγκρέσου µπορέσουν να την αξιολογήσουν, έτσι στέ-νεψε τα περιθώρια για νοµοθετική αναθεώρηση.Έπρεπε να περάσει τα εµπόδια µε πολλούς διστακτικούς ∆ηµοκρατικούς, οι οποίοι ανκαι τελικά δήλωσαν την υποστήριξή τους για την συµφωνία, δεν µπορούσαν να είναι εν-θουσιασµένοι µε αυτήν και σε αρκετές περιπτώσεις βρέθηκαν στο επίκεντρο κριτικής γιααυτό που ψήφιζαν.Έπρεπε να αγνοήσει την -µε αυξανόµενο ρυθµό- σκεπτική αµερικάνικη κοινή γνώµη,καθώς σε έρευνα του Pew βρέθηκε ότι µόνο το 21% από τους ερωτηθέντες υποστή-ριζε τη συµφωνία, και σε έρευνα του Rasmussen, µόνο το 32%.Έπρεπε να παραβλέψει την αποφασιστική διακοµµατική ψήφο αποδοκιµασίας, 269-162,στη Βουλή των Αντιπροσώπων.Και έπρεπε να αγνοήσει το γεγονός ότι, στηριζόµενος σε µια µειοψηφία της Γερουσίαςπου προέρχεται µόνο από ένα κόµµα-πρωτοφανές-θα µπορούσε να δηµιουργήσει ρίσκαπηγαίνοντας µπροστά, ανάλογα µε µελλοντικά εκλογικά αποτελέσµατα.

η συµφωνιαγια το Ιραν: νικητεςκαι

2233

Οπότε δεν είναι ξεκάθαρο ότι αυτή ήταν «µια δηκτικήήττα», όπως είπαν οι Times. Και θα προσθέσω άλλες δύο,µη σκόπιµες συνέπειες της προσπάθειας για συµφωνία.Πρώτον, πρακτικά όλη η ισραηλινή πολιτική σκηνή, συµπε-ριλαµβανοµένων της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης,µίλησαν κατά της συµφωνίας. ∆όθηκε πολλή σηµασία σελίγους πρώην αξιωµατούχους που δήλωσαν στήριξη, αλλάστο Ισραήλ αυτοί οι λίγοι «πνίγηκαν» από όλο το φάσµα τηςπαρούσας πολιτικής ηγεσίας και από την µεγάλη πλειοψη-φία των Ισραηλινών, που είπαν σε δηµοσκόπους οτι ήταναντίθετοι στη συµφωνία. Για οποιονδήποτε γνώστη τη ισ-ραηλινής πολιτικής, τέτοια συναίνεση συµβαίνει τόσο σπά-νια, όσο και η εµφάνιση του κοµήτη του Χάλεϋ.∆εύτερον, το Ισραήλ και οι Σουνίτες Άραβες γείτονές τουµοιράζονταν τις ίδιες ανησυχίες για την συµφωνία και τιςεπιπτώσεις της στην περιοχή. Και αυτό δεν συµβαίνει πολύσυχνά. Αλλά έγινε σε αυτή την περίπτωση, ακόµα και αν οιαραβικές χώρες, στο τέλος, επέλεξαν να κρατήσουν χα-µηλούς τόνους για το θέµα, ενώ διαπραγµατεύονταν γιακαινούρια αµερικανικά οπλικά συστήµατα και εγγυήσειςασφαλείας.Υπάρχει όµως και δεύτερος τρόπος ερµηνείας των ισορ-ροπιών. Μπορεί να µην γνωρίσουµε τους πραγµατικούς νι-κητές και ηττηµένους για αρκετό καιρό, καθώς αυτή ησυµφωνία θα ισχύει για αρκετά χρόνια. Μόνο τότε θαέχουµε τη µία ετυµηγορία, που πραγµατικά θα µετράει. Καιαυτή θα βασίζεται, πάνω από όλα, στο αν οι υποσχέσειςκαι οι βεβαιώσεις που έδωσαν οι υποστηριχτές της συµ-φωνίας, θα πραγµατοποιηθούν. Να µερικές από αυτές:

Πρόεδρος Η.Π.Α, Μπαράκ Οµπάµα, [από τη συζήτηση στηΓερουσία για την ψήφο στη συµφωνία µε το Ιράν]: «Είναιµια νίκη για τη διπλωµατία, για την αµερικάνικη εθνικήασφάλεια, και για την ασφάλεια όλου του κόσµου». «Μετάαπό διαπραγµατεύσεις δύο χρόνων, έχουµε πετύχει µια λε-πτοµερή συµφωνία, που µόνιµα απαγορεύει στο Ιράν νααποκτήσει πυρηνικά όπλα. ∆ιακόπτει όλες τις διόδους τουΙράν για µία βόµβα. Περιέχει τον πιο ολοκληρωµένο έλεγχοκαι το πιο αυστηρό καθεστώς τεκµηρίωσης, που έχει επι-τευχθεί ποτέ σε διαπραγµάτευση για την επίβλεψη πυρη-νικού προγράµµατος». «Αν το Ιράν παραβιάσει τησυµφωνία µέσα στην επόµενη δεκαετία, θα επανέλθουνόλες οι κυρώσεις. ∆ε θα χρειαστούµε τη στήριξη τωνάλλων µελών του Συµβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, θα τιςεπιβάλουµε µονοµερώς». «Αν το Ιράν επιχειρήσει να εξορ-µήσει προς ένα πυρηνικό όπλο, όλες οι επιλογές τωνΗ.Π.Α, συµπεριλαµβανοµένης και της στρατιωτικής επιλο-γής, θα παραµείνουν διαθέσιµες για όσο ισχύει η συµφω-νία και παραπάνω».

Υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρρυ: «Το πυρηνικό πρό-γραµµα του Ιράν θα παραµείνει αντικείµενο τακτικών ελέγ-

χων για πάντα. Το Ιράν θα πρέπει να παρέχει πρόσβαση σεόλες τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του για πάντα. Το Ιράνθα πρέπει να απαντά προθύµως σε αιτήσεις για πρόσβασησε οποιαδήποτε ύποπτη τοποθεσία για πάντα. Και αν τοΙράν ανα πάσα στιγµή, ανα πάσα στιγµή, ξεκινήσει πυρηνι-κές δραστηριότητες που δεν είναι συµβατές µε το ειρη-νευτικό πρόγραµµα, θα είναι παραβίαση της συµφωνίαςγια πάντα». «Η συµφωνία, µας δίνει ένα ευρύ πεδίο από ερ-γαλεία επιβολής ελέγχου και θα τα χρησιµοποιήσουµε. Καιτο πρωτόκολλο που θα εφαρµόσουµε µπορώ να το περι-γράψω µε δύο λέξεις: µηδενική ανοχή». «Ο λαός του Ισ-ραήλ θα είναι ασφαλέστερος µε αυτή τη συµφωνία, και τοίδιο ισχύει για τους λαούς της ευρύτερης περιοχής».

Υφυπουργός Εξωτερικών για Πολιτικές Υποθέσεις, ΟυέντυΣέρµαν: «∆εν θα αποκτήσουν ένα πυρηνικό όπλο και τώραµπορούµε να επικεντρώσουµε τους πόρους µας, τις σχέ-σεις µας, για να λύσουµε τα άλλα προβλήµατα της περιο-χής». Υπουργός Ενέργειας, Έρνεστ Μόνιζ: «Σε ό,τι αφοράτις 24 µέρες [για να γίνουν οι έλεγχοι], είµαστε βέβαιοι, οτιδραστηριότητες που αφορούν πυρηνικά, θα γίνουν αντι-ληπτές».

Εάν όντως αυτές οι υποσχέσεις και εγγυήσεις επιτευχθούν,όπως και ελπίζω, τότε εκείνοι από εµάς που εναντιωθήκαµεστη συµφωνία, θα χρωστάµε µία συγνώµη στους υποστη-ρικτές της. Αλλά αν δεν επιτευχθούν, τότε κρατήστε τα κα-πέλα σας και δέστε τις ζώνες σας, ένας ήδη επικίνδυνοςκόσµος θα γίνει ακόµα πιο επικίνδυνος. Εν τω µεταξύ, λίγηαυτοσυγκράτηση στα συµπεράσµατα, του ποιος είναι νι-κητής και ποιος ηττηµένος, θα ήταν καλή.

www.hhuuffffiinnggttoonnppoosstt..ccoommµετάφραση: ΙΙσσααάάκκ ΒΒ.. ΕΕλλιιέέζζεερρ

*AJC Executive Director, Edward and Sandra Meyer Office of theExecutive Director; Senior Associate, St. Antony's College, Oxford(2009-11).

24 του ΤΑΣΟΥ ΖΑΧΟΥ

Πριν ταξιδέψω στο Ισραήλ είχα στο µυαλό µου ότι είναιγνωστό παγκοσµίως και ως «startup nation», δηλαδή ως έναέθνος που αγαπάει την καινοτοµία και τις νεοφυείς επιχει-ρήσεις. Όταν όµως έφτασα στο Τελ Αβίβ, την πόλη πουαποτελεί το τεχνολογικό και οικονοµικό κέντρο της χώρας,κατάλαβα γιατί όσοι έχουν επισκεφτεί το Ισραήλ, του έδω-σαν αυτό τον τίτλο.Αυτές τις µέρες το Τελ Αβίβ κινείται στους ρυθµούς τουΝτι Ελ Ντι, Τελ Αβίβ Ινοβέισον Φέστιβαλ (DLD Tel Aviv In-novation Festival), της παγκόσµιας γιορτής των νεοφυώνεπιχειρήσεων, όπου εκατοντάδες επιχειρηµατίες, που θέ-λουν να µοιραστούν την ιδέα τους και να την εξελίξουν ανα-ζητώντας πελάτες αλλά και χρηµατοδότες, βρίσκονται εδώ.Αυτός είναι άλλωστε και ο βασικός σκοπός του φεστιβάλ,δηλαδή να προσελκύσει κόσµο από το εξωτερικό και ναδώσει ακόµη µεγαλύτερη ώθηση στους επιχειρηµατίες πουαπαρτίζουν το οικοσύστηµα και που ειδικεύονται σε τοµείς,όπως η ασφάλεια, το ηλεκτρονικό εµπόριο και οι οικονοµι-κές υπηρεσίες. Όλα τα µεγάλα παγκόσµια ονόµατα τουεπιχειρείν βρίσκονται εδώ: Microsoft, eBay, Apple, Google,Facebook, AOL, Amazon, είναι µόνο µερικά από αυτά.Στόχος η εξωστρέφειαΟι άνθρωποι της διοργάνωσης µας εξηγούν, ότι ο στόχοςτους είναι το Τελ Αβίβ να γίνει η πιο ελκυστική πόλη στονκόσµο για τις νεοφυείς επιχειρήσεις και παράλληλα να ανα-πτύξει περισσότερες συνεργίες µε αντίστοιχα οικοσυστήµατασε άλλες πόλεις. Στο Τελ Αβίβ δραστηριοποιούνται περισσό-τερες από 1.500 εταιρείες υψηλής τεχνολογίας και υπολογί-ζεται ότι υπάρχει µια νεοφυής επιχείρηση για κάθε 431κατοίκους της πόλης ή 19, ανά τετραγωνικό χιλιόµετρο (!)Υπολογίζεται ότι το Ισραήλ σήµερα, µετά τις ΗΠΑ, µετράειτις περισσότερες εταιρείες, στον αµερικανικό δείκτη τε-χνολογίας. Σχεδόν 70 εταιρείες από το Ισραήλ έχουν ει-σαχθεί στο Nasdaq τα τελευταία χρόνια, έχονταςαποτίµηση άνω των 35 δισ. δολαρίων.Στο πλαίσιο του µεγαλύτερου φεστιβάλ καινοτοµίας τηςχώρας, συναντιούνται και εκπρόσωποι από 21 χώρες τουκόσµου, που επιλέχθηκαν να συµµετέχουν στον παγκόσµιοδιαγωνισµό Στάρτ Τελ Αβίβ (Start Tel Aviv). Στόχος είναι ναανταλλάξουν µεταξύ τους απόψεις και εµπειρίες και πα-ράλληλα να παρουσιάσουν τα προγράµµατά τους σε ειδι-κούς, µέντορες και επενδυτές. Στον αντίστοιχο διαγωνισµό Start Tel Aviv 2015, που διορ-γανώθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα από την Πρεσβείατου Ισραήλ, µεγάλος νικητής ήταν η εταιρεία «Respi» του Αν-τώνη Κουρή, που κέρδισε τις εντυπώσεις των κριτών, πα-ρουσιάζοντας µια συσκευή που ανέπτυξε και η οποία

βοηθά άτοµα µε άσθµα ή ΧΑΠ να ζήσουν µία υγιέστερηζωή, µέσω ενός συστήµατος διαχείρισης στο κινητό τηλέ-φωνο.Το «κλειδί» της ανάπτυξης του οικοσυστήµατοςΗ ραγδαία ανάπτυξη που γνώρισε το οικοσύστηµα των επι-χειρήσεων στο Ισραήλ, τα τελευταία 30 χρόνια, δεν είναιτυχαία. Ειδικά όσον αφορά την πόλη του Τελ Αβίβ, σύµ-φωνα µε παράγοντες του οικοσυστήµατος, η ιδέα της και-νοτοµίας παραµένει πάντα ζωντανή. Όσο κλισέ και ναακούγεται, στο Τελ Αβίβ δεν κοστίζει πολύ να αποτύχειςόταν ανοίγεις µια νέα επιχείρηση, καθώς το οικοσύστηµαβοηθάει τους νέους επιχειρηµατίες.Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγµα της βιβλιοθήκης τηςπόλης, η οποία δίνει παράλληλα τη δυνατότητα σε νέουςνα χρησιµοποιήσουν τους χώρους της, για να «στήσουν»τη δική τους επιχείρηση, µε µόλις 7 ευρώ τον µήνα, τηνώρα που ένα µέσο ενοίκιο για γραφεία στο Τελ Αβίβ, ανέρ-χεται στα 1.000 δολάρια το µήνα.Παράλληλα, ένα εξίσου σηµαντικό στοιχείο που δίνειώθηση στο οικοσύστηµα, είναι το γεγονός ότι οι νέοι επι-χειρηµατίες έχουν αρκετές επιλογές για να εκθέσουν τιςιδέες τους και τα επιχειρηµατικά τους σχέδια, καθώς στοΤελ Αβίβ υπάρχουν περίπου 50 κέντρα καινοτοµίας και επι-ταχυντές (accelarators). «Αυτό που κοιτάµε κυρίως στοπρώτο στάδιο µιας επιχείρησης είναι η οµάδα και οι άν-θρωποι πίσω από την ιδέα», µας αναφέρει η Αλόν Λίφσιτζ,διευθύντρια του Μπλούµπεργκ Κάπιταλ. Τέλος, ένας ακόµη βασικός παράγοντας, που δίνει ώθησηστο οικοσύστηµα της πόλης, είναι ο τρόπος που λειτουργείο στρατός στο Ισραήλ αλλά και η σηµαντική στήριξη τηςκυβέρνησης, σε θέµατα τεχνολογίας και καινοτοµίας. Οι Ισ-ραηλινοί στα 18 τους χρόνια κατατάσσονται στο στρατό,όπου µένουν για τρία χρόνια. Οι καλύτεροι από αυτούς,στην ηλικία των 20 ετών εκπαιδεύονται για αξιωµατικοί, µεαποτέλεσµα να αποκτούν εµπειρία σε θέµατα ηγεσίας καιδιοίκησης. Έτσι, καλούνται να πάρουν δύσκολες αποφά-σεις, µε αποτέλεσµα να αποκτούν εµπειρία σε πολύ µικρήηλικία και πολύ συχνά, εταιρείες που αναζητούν στελέχηγια να ηγηθούν, έχουν έτοιµη µια φουρνιά νέων ανθρώπων.Σίγουρα όλα τα παραπάνω µπορούν να συµβάλουν στο ναδηµιουργήσουµε έναν οδικό χάρτη και για το ελληνικό οι-κοσύστηµα, το οποίο τα τελευταία χρόνια έχει κάποια ση-µαντικά βήµατα σε πολύ δύσκολες συνθήκες.

wwwwww..ffoorrttuunneeggrreeeeccee..ccoomm

στην καρδια της

2255

Αβραάµ Αβίνου (=Αβραάµ ο πατέρας µας):Αβραάµ ο Πατριάρχης µας. Έτσι αποκαλείταιστην εβραϊκή παράδοση ο Αβραάµ, προκει-µένου να δηλωθεί: 1) ότι είναι ο βιολογικόςγεννήτορας των Εβραίων και 2) ο πατέραςτου Ιουδαϊσµού, ο πρώτος Εβραίος. Σύµ-φωνα µε τη Βίβλο έζησε εκατόν εβδοµήνταπέντε χρόνια και θάφτηκε στο σπήλαιο Μαχ-πελά. Ο βίος του περιγράφεται στη Γένεση(10,27―25,11).

Αβνταλά (=διαχωρισµός): Ευλογία µε κρασί(ή άλλα ποτά εκτός νερού), µε µυρωδικά καιµ’ ένα αναµµένο κερί που διαβάζεται στοτέλος του Σαββάτου -και, σε µια συντοµότερηµορφή, στο τέλος κάθε γιορτής. Κατά τηνπροσευχή αυτή αναπέµπονται ευχαριστίεςστον Θεό που διαχώρισε το άγιο από το βέ-βηλο, το φως από το σκοτάδι και το Σάββατοαπό τις υπόλοιπες µέρες της ∆ηµιουργίας.Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ο διαχωρισµός ανά-µεσα στην ιερή µέρα του Σαββάτου και στηνυπόλοιπη εβδοµάδα γίνεται αισθητός. Κατάτο Σουλχάν Αρούχ, το Σάββατο τελειώνει ότανεµφανίζονται στον βραδινό ουρανό τρία αστέ-ρια.

Αγκµπαά (=ανύψωση): Το έθιµο να σηκώνε-ται ψηλά ο κύλινδρος της Τορά, ανοιχτός στοσηµείο που διαβάστηκε η περικοπή της ηµέ-ρας και να επιδεικνύεται, µε µια πλήρη περι-στροφή, στους πιστούς. (Στους Σεφαραντίµ ηανύψωση γίνεται πριν το διάβασµα βασισµένησε ερµηνεία του Ταλµούδ). Γι’ αυτόν που κα-λείται να ανυψώσει την Τορά, θεωρείται τιµη-τική πράξη.

γλωσσαριεβραϊκων ορων

απο τον Άρη Εµµανουήλ

ανεκδοτα

∆ύο ραββίνοι συζητώντας µέχρι αργά το βράδυ και χρη-σιµοποιώντας ισχυρά επιχειρήµατα από τις Γραφές, κα-τέληξαν στο συµπέρασµα ότι δεν υπάρχει Θεός. Τηνεπόµενη µέρα, ο ένας ραββίνος αισθάνθηκε έκπληξη ότανείδε τον άλλο να πηγαίνει στην Συναγωγή για την πρωινήλειτουργία. «Νόµιζα ότι είχαµε συµφωνήσει ότι δεν υπάρ-χει ο Θεός», λέει. «Ε, και τι σχέση έχει να κάνει το ένα µετο άλλο;» απαντάει ο δεύτερος.

Ένας φτωχός Εβραίος περπατάει στο δάσος και αισθα-νόµενος κοντά στη φύση, ρωτάει τον Θεό: «Θεέ µου, τιείναι ένα εκατοµµύριο χρόνια για σένα;» Ο Θεός απαντά,«Παιδί µου, ένα εκατοµµύριο χρόνια για σας είναι σαν έναδευτερόλεπτο για µένα». Ο άνθρωπος ξαναρωτά, «Θεέµου, τι είναι ένα εκατοµµύριο δολάρια για σένα;» Ο Θεόςαπαντά, «Παιδί µου, ένα εκατοµµύριο δολάρια για σαςείναι λιγότερο από ένα λεπτό για µένα. Αυτό σηµαίνει σχε-δόν τίποτα για µένα». Ο άνθρωπος ρωτά και πάλι, «Ανείναι έτσι, Θεέ, µπορώ να έχω ένα εκατοµµύριο δολάρια;»και ο Θεός απαντά, «Σε ένα δευτερόλεπτο».

Ένας πολύ πλούσιος άφησε την περιουσία του σε τρειςφίλους του, έναν Ιρλανδό, ένα Γερµανό και έναν Εβραίο.Ο µοναδικός όρος ήταν ο καθένας τους να βάλει ένα χαρ-τονόµισµα 100 δολαριών στο φέρετρό του λίγο πριν τονθάψουν. Στην κηδεία, ο Ιρλανδός και ο Γερµανός πρό-θυµα εκπληρώσαν την υποχρέωσή τους. Στη συνέχειαήρθε η σειρά του Εβραίου. Πήρε τα διακόσια δολάρια καιάφησε µια επιταγή 300 δολαρίων στο φέρετρο!

26 του ΚΩΣΤΑ ΓΙΑΝΝΑΚΙ∆Η

Το σπίτι που γεννήθηκα,στη Θεσσαλονίκη, αγορά-στηκε από τον πατέρα µουστα µέσα των 50s. Tοπήρε από τα αποµεινάριατης ισραηλίτικης κοινότη-τας. Οι προηγούµενοι ιδιο-κτήτες κοµµατιάστηκαν σεστρατόπεδο συγκέντρω-σης. Όταν ο πατέραςγκρέµιζε το σπίτι για νασηκώσει πολυκατοικία,περνούσε τις µέρες τουαγκαλιά µε τον εκσκαφέα.Και αν ο Εβραίος είχεθάψει λίρες; Τίποτα. Ο Εβραίος δεν είχε βρει τάφο για τονεαυτό του, θα έβρισκε για τις λίρες; Τα παιδικά µου παι-χνίδια, στα 70s, κύλησαν ανάµεσα σε ερειπωµένα σπίτιαστην περιοχή του Γ΄ Σώµατος Στρατού, στις παρυφές τηςΤούµπας. Παίζαµε στα χαλάσµατα, µέχρι που κάποιος φύ-τευε µία πινακίδα µε πωλήσεις διαµερισµάτων. Κανέναπρόβληµα. Πηγαίναµε πιο κάτω. Σπίτια µε στοιχειά και τρο-µακτικά υπόγεια. Ποντίκια είναι αυτά που ακούγονται ήφίδια; Ερείπια που έστεκαν ακόµα. Σαν στόµατα µε λίγαδόντια. Ένας µπουφές στο τρύπιο πάτωµα, µία σκισµένηπολυθρόνα, ένα κρεβάτι µε τρία πόδια. Κάποια γιαγιά απόαπέναντι έλεγε ότι το σπίτι ήταν Εβραίου. Το διπλανό ίσωςνα ήταν και Τούρκου, δεν θυµόταν. Στα 70s είχαν περάσειµόλις εξήντα χρόνια από την ενσωµάτωση της πόλης στηνΕλλάδα. Οι παππούδες των φίλων µου είχαν γεννηθεί Οθω-µανοί υπήκοοι. Μερικοί είχαν υπηρετήσει και στον οθωµα-νικό στρατό. Στην Τούµπα άκουγα ιστορίες απόανθρώπους που έλεγαν πως είχαν δει το πρώτο µατς τουΠΑΟΚ. Στα επίσηµα υπήρχαν θέσεις για τα ιδρυτικά µέλητου συλλόγου. Είχε τόσες ιστορίες να πει η Θεσσαλονίκη,που έβλεπες τα ίχνη τους στο χώµα στις αλάνες. ∆εν τασήκωνε ο Βαρδάρης, δεν τα ξέπλενε η βροχή. Όµως κα-νένας δεν µιλούσε για τους Εβραίους. Κανένας. Οι δάσκα-λοι στο ∆ηµοτικό είχαν νιάτα φαγωµένα από τον πόλεµο.Tόσα γράµµατα, όµως ούτε λέξη για τους Εβραίους. Πρέ-πει να ήταν στο Πανεπιστήµιο όταν έµαθα ότι βαδίζω πάνωστα εβραϊκά µνήµατα. Και άνοιξα βιβλία για να γνωρίσω τηµνήµη που ήταν πάντα εκεί, γύρω µου, σαν βουβό φάντα-σµα. Χρειάστηκαν δεκαετίες µέχρι η Θεσσαλονίκη να µι-λήσει πάλι για τα χαµένα παιδιά της. Για να ανοίξει µίαρωγµή στη συνωµοσία της ντροπής, στην ιστορική οµερτάολόκληρης πόλης.

Έπρεπε να πάει 1986 γιανα στηθεί ένα µνηµείοκάπου µακριά από το κέν-τρο της πόλης, πάντακοντά στα καθάρµατα πουτο βεβήλωναν. Οι τοπικέςαρχές παρέστησαν σταεγκαίνια εµφανώς αµήχα-νες. Είκοσι χρόνια µετά,όταν ο ιστορικός ΜαρκΜαζάουερ περιέγραψεπώς οι αρχές της πόληςκαι, φυσικά, οι χριστιανοί«προύχοντες» συνεργά-στηκαν µε τους ναζί ή συµ-

µετείχαν στο πλιάτσικο των εβραϊκών περιουσιών, µόνοπου δεν άναψε πυρά για το βιβλίο του. Βλέπετε, η ντροπήγια όσα συνέβησαν, πάει και κρύβεται πίσω από τον «έµ-φυτο» αντισηµιτισµό που ευδοκιµεί στην Ελλάδα. Όχι, δενήταν όλοι σαν τον αρχιεπίσκοπο ∆αµασκηνό και τον αστυ-νοµικό διευθυντή Αθηνών, τον Άγγελο Εβερτ, που έπαιξαντα κεφάλια τους για να διασώσουν Εβραίους. Αυτοί είναιµπαλώµατα ενός µύθου που µπάζει από παντού. Οι εβραϊ-κές περιουσίες, ειδικά στη Θεσσαλονίκη, λεηλατήθηκανσαν αποφάγια που πετάχτηκαν στα σκυλιά. Το νεκροτα-φείο ξηλώθηκε από τους ναζί και µετά µπαζώθηκε απότους χριστιανούς. Και εκείνοι οι λίγοι που γύρισαν από ταστρατόπεδα, βρήκαν χαµένο βιος, καρδιές και πόρτες ερ-µητικά κλειστές. Βρήκαν άλλους µέσα στα καταστήµατάτους, ξένα χνώτα µέσα στα σπίτια τους. Α, ναι, έγιναν ειδι-κοί νόµοι που πρόσφεραν βοήθεια και µέριµνα. Σαν να µηνεφαρµόστηκαν ποτέ, λες και τους κουβαλούσαν χελώνεςστην πλάτη. Και όµως, µε φωτεινή εξαίρεση τον Μπουτάρη,κανένας άρχοντας δεν έπεσε στα γόνατα για να ζητήσεισυγγνώµη, να ξεπλύνει µε λίγα δάκρυα µία γωνίτσα τηςντροπής. Και τώρα να, εβδοµήντα χρόνια µετά, λες και δενχάσαµε 50.000 συµπατριώτες µας, ακούς τους Καµµένουςνα λένε ότι οι Εβραίοι δεν πληρώνουν φόρους ή να κάνουναστειάκια µε τον τόπο του µαρτυρίου. Στέλνουµε στηΒουλή αρνητές του ολοκαυτώµατος και χιλιάδες από µαςεπιβραβεύουν, επικροτούν και αναπαράγουν τον αντισηµι-τισµό. Συγγνώµη, πατριώτες, έχω πρόβληµα. Και θέλω νασας στείλω εκεί που η χριστιανική σας ψυχή τρέµει µη βρε-θεί. Στο διάολο.

wwwwww..aatthheennssvvooiiccee..ggrr

Hey

2277της ΝΤΟΡΙΤΑΣ ΤΡΕΒΕΖΑ

Είναι πραγµατικά εν-διαφέρον το να διαπι-στώνει κανείς, ότι ο Β΄Παγκόσµιος Πόλεµος,που προκάλεσε ανυπο-λόγιστο πόνο, θάνατο

και καταστροφή στο µεγαλύτερο µέρος της Ευρώπης, είχεένα διαφορετικό αντίκτυπο σε µια χώρα, που αντιµετώπισετο όλο θέµα της γερµανικής εισβολής και κατάκτησης, ακο-λουθώντας µια διαφορετική τακτική. Η ∆ανία, κατελήφθηαπό τους Γερµανούς, τις πρώτες πρωινές ώρες της 9ηςΑπριλίου 1940 και η χώρα απελευθερώθηκε τον Μάιο του1945. Παρά το γεγονός ότι η χώρα κατελήφθη ταχύτατα καιχωρίς να προλάβει καν να κηρύξει και η ίδια τον πόλεµοστους Γερµανούς, επεδίωξε να διαπραγµατευτεί µε τουςκατακτητές και να διαφυλάξει µια σχετική διατήρηση τωνελευθεριών καθώς και την δυνατότητα διοίκησης, χωρίςτην διαρκή και άµεση ανάµειξη των γερµανικών δυνάµεωνστην διακυβέρνηση της χώρας. Συγκεκριµένα, οι ∆ανοί,µέσω του Βασιλιά τους Κρίστιαν Χ, επεδίωξαν δυναµικά: ναµην υπάρξει διαφορετική µεταχείριση της εβραϊκής µει-ονότητάς της, να µην εφαρµοστεί η θανατική ποινή, ταστρατιωτικά δικαστήρια να παραµείνουν στη δικαιοδοσίατης ∆ανίας, να µην χρησιµοποιηθεί ο στρατός τους απότους κατακτητές και να µην επιβληθεί ενιαίο νόµισµα. Ωςαντάλλαγµα, για την παραπάνω συµφωνία, πρόσφεραν τηνεµπορική και βιοµηχανική τους παραγωγή στα χέρια τωνκατακτητών, ακινητοποίησαν τον δανέζικο στρατό και διέ-κοψαν τις οποιεσδήποτε επαφές και σχέσεις τους, ως κρά-τος, µε τις συµµαχικές δυνάµεις.Κατά την άποψή µου, ήταν µια ιδιαίτερα επωφελής δια-πραγµατευτική συµφωνία, η οποία και οδήγησε στη διά-σωση του εβραϊκού πληθυσµού της ∆ανίας. Η σθεναρήαντίσταση που δεν πραγµατοποιήθηκε «σώµα µε σώµα»στο πεδίο της µάχης, πήρε σάρκα και οστά µέσα σε συγ-κεντρώσεις και διαπραγµατευτικά τραπέζια, στα οποία οι∆ανοί αρνήθηκαν κατηγορηµατικά να θεσπίσουν περιορι-στικούς νόµους και να επιβάλλουν µέτρα για την στέρησητων πολιτικών δικαιωµάτων των Εβραίων συµπολιτών τους.

Καθ’ όλη την διάρκεια της πενταετούς κατάκτησης, η χώρααυτή κατάφερε το φαινοµενικά ακατόρθωτο: να επιβάλλει,µε τον τρόπο της ένα δηµοκρατικό τρόπο διακυβέρνησης,εν µέσω µιας περιόδου αυστηρής στρατιωτικής κατοχής.Με τον τρόπο αυτό, τόσο ο ίδιος ο Βασιλιάς όσο και ηχώρα, συµβολοποιήθηκαν και απέκτησαν την φήµη ενόςκράτους, που αρνείται να καταστρατηγήσει ανθρώπινα δι-καιώµατα, αρνείται να κάνει διακρίσεις εις βάρος ∆ανώνσυµπολιτών του, αρνείται να συµµορφωθεί µε τον παρα-λογισµό ενός πολέµου, αρνείται να εγκληµατήσει ενάντιαστους συνανθρώπους του.Με την κλιµάκωση του πολέµου, το ολοένα αυξανόµενο αί-σθηµα εχθρότητας των ∆ανών προς τις κατοχικές δυνά-µεις, εντείνεται. Τα σαµποτάζ και οι υπόγειες µορφέςδιαµαρτυρίας ενισχύονται, οι µαζικές απεργίες και διαδη-λώσεις τον Αύγουστο του 1943, πλήττουν τη χώρα. Τουςεπόµενους µήνες, οι ναζί κηρύττουν στρατιωτικό νόµο, ζη-τώντας να αποµακρυνθεί και να εκτοπιστεί, όλος ο εβραϊ-κός πληθυσµός της χώρας. Τα σχέδια αυτά διαρρέουν, µεαποτέλεσµα, ο Βασιλιάς και οι ∆ανοί πολίτες να κινηθούνενεργά προς την φυγάδευση Εβραίων στην γειτονική Σουη-δία, η οποία δεν ήταν υπό ναζιστική κατοχή και στην οποίαθα ήταν ασφαλείς.Η ∆ανία, λοιπόν, αντιστάθηκε στο ναζιστικό ζυγό, παρέ-µεινε σταθερά οχυρωµένη πίσω από τα ιδεώδη της δηµο-κρατίας, και της προστασίας των δικαιωµάτων τωνµειονοτικών πληθυσµών, χωρίς την παραµικρή παραχώ-ρηση σε ανθρώπινες ζωές. Τελικά, βγήκε νικήτρια µέσααπό έναν πόλεµο, ο οποίος φαινοµενικά ήταν προδιαγε-γραµµένος, ως απόλυτη ήττα. Θα µπορούσε κανείς να πει,ότι η ∆ανία αναµετρήθηκε µε την ιστορία, διαδίδοντας έναπολύ ισχυρό µήνυµα: ότι ακόµα και στις πιο δύσκολες, στιςπιο αντίξοες και στερητικές συνθήκες, η ελευθερία και ηισονοµία, µπορούν να σώσουν ανθρώπινες ζωές. Αυτό είναικάτι, που αξίζει να το θυµόµαστε..*H ταινία, 9. april (2015), είναι δανέζικης παραγωγής, σε σκηνο-θεσία Roni Ezra, σενάριο Tobias Lindholm

η ∆ανια στη του πολεµου

και η ταινία*

28 τεχνης εργα - κινηµατογραφος

Πέστε µας δυο λόγια για την ταινία.Θεσσαλονίκη, καλοκαίρι του 1942, γερµανική Κατοχή. Ηζωή στην Θεσσαλονίκη είναι ζοφερή: πείνα, φόβος, εκτε-λέσεις, διώξεις του εβραϊκού πληθυσµού, µαύρη αγορά κιαγώνας για την επιβίωση µέσα στην καθηµερινή φρίκη,αλλά και αντίσταση, και ηρωισµός. Για τους Εβραίους τώραξεκινάει η εφαρµογή των φυλετικών νόµων. Ελάχιστοι υπο-ψιάζονται την τελική φάση που προετοιµάζουν οι κατακτη-τές, µε την αποστολή των Εβραίων της πόλης σταστρατόπεδα εξόντωσης στην Πολωνίας.Ο λαϊκός συνθέτης Βασίλης Τσιτσάνης, σε ηλικία 26 ετώνείναι ήδη πολύ γνωστός. Ζει στη Θεσσαλονίκη µε την γυ-ναίκα του, την Ζωή και την νεογέννητη κόρη τους. Είναι ηπερίοδος που συνθέτει, ίσως τα ωραιότερα τραγούδια τηςκαριέρας του. Ο Τσιτσάνης µαζί µε τον συνέταιρό του, τονΓιώργο, έχουν ανοίξει το «Ουζερί Τσιτσάνης», εκεί συχνά-ζουν άνθρωποι από όλες τις τάξεις της Θεσσαλονίκης, µιαεπιτοµή της αλλοπρόσαλλης κοινωνίας των κατοχικών χρό-νων. Μια όαση κεφιού, στην κατεχόµενη πόλη.Όµως µέσα σ’ αυτό τον κόσµο της πείνας, των διώξεων,του φόβου και της αντίστασης, ανθεί ένας «απαγορευµέ-νος έρωτας», ανάµεσα σε έναν Χριστιανό (τον Γιώργο) καιµια Εβραία (την Εστρέα).

Γιατί επιλέξατε αυτό το βιβλίο;Το οµώνυµο βιβλίο του Γιώργου Σκαµπαρδώνη µου έδωσετην ευκαιρία να καταδείξω µέσα από µια ερωτική ιστορίακαι µέσα από τη δηµιουργική διαδικασία ενός µεγάλου συν-θέτη, τον παραλογισµό των φυλετικών διακρίσεων, να θυ-µίσω σε όσους επιλέγουν να ξεχάσουν και ναγνωστοποιήσω σε όσους δεν γνωρίζουν, το πραγµατικόπρόσωπο του ναζισµού.Η απειλή της λήθης χτυπάει επικίνδυνα την πόρτα µας. Ταεγκλήµατα των ναζί στον Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο τα έκανανάνθρωποι της διπλανής πόρτας, σε µια κοινωνία που λίγοδιαφέρει από την δική µας. Με αυτή την ταινία θέλω να θυ-µίσω αυτά τα εγκλήµατα σε όσους τα ξέχασαν και να ταµάθουν όσοι δεν τα ξέρουν, ώστε να µην ξαναγίνουν ποτέ,σε µια εποχή που ο ρατσισµός, η ξενοφοβία και ο νεοναζι-σµός ελλοχεύουν απειλητικά για την ελληνική και διεθνήκοινωνία.Γιατί επιλέξατε να ασχοληθείτε µε αυτό το θέµα;Για όλους τους παραπάνω λόγους και διότι σαν άνθρωπος,που έχει µια αρχή και ένα τέλος, πιστεύω ότι από τη στιγµήπου γεννιόµαστε µέχρι την τελευταία µας ώρα πάνω στηγη έχουµε ένα και µόνο καθήκον: να παίρνουµε θέση απέ-ναντι στα γεγονότα. Να συνειδητοποιήσουµε ότι εάν δεν

Στα πλαίσια της νέας του ταινίας«Ουζερί Τσιτσάνης», ο Μανούσος Μανουσάκηςµιλάει στον Σάκη Λεώνκαι στο www.athjcom.gr.

η νεα ταινια του Μανουσου Μανουσακη

2299τεχνης σχολια - βιβλιο

είµαστε µέρος της λύσης, είµαστε µέρος τουπροβλήµατος.Οι ήρωες είναι πραγµατικά πρόσωπα;Το βιβλίο του Γιώργου Σκαµπαρδώνη κινείταιελεύθερα ανάµεσα στην ιστορία και τη φαν-τασία. Έτσι λειτουργήσαµε και εµείς, ακο-λουθώντας πιστά το βιβλίο.Σε ποια φάση της διαδικασίας βρισκόσαστε;Μόλις τελειώσαµε τα γυρίσµατα που κράτη-σαν 12 εβδοµάδες και έχουµε ξεκινήσει τηδιαδικασία του µοντάζ, της σύνθεσης τηςµουσικής και των ηλεκτρονικών εφέ. Βέβαια,συνεχίζουµε να ψάχνουµε επενδυτές, που θαβοηθήσουν στην ολοκλήρωση του έργου.∆ιηγηθείτε κάποια περιστατικά από τα πα-ρασκήνια των γυρισµάτων.Πρώτα από όλα, θέλω να αναφέρω την συγ-κλονιστική εµπειρία που βιώσαµε στην Θεσ-σαλονίκη, όπου στο κάλεσµά µας γιαβοηθητικούς εθελοντές ηθοποιούς, ανταπο-κρίθηκαν πάνω από χίλια άτοµα, µε ενθου-σιασµό και περίσσευµα ψυχής. Θα έπρεπε ναδείτε τον πανικό της ενδυµατολόγου, που θαέντυνε όλους αυτούς τους ανθρώπους µερούχα εποχής. Ένας βοηθητικός ηθοποιός,όταν ανακάλυψε ότι θα έπαιζε ένα µικρό ρόλοπροδότη αρνήθηκε µε µανία, «πώς θα κυκλο-φορήσω στους φίλους µου µετά;» µας έλεγε.Πείτε µας πώς βρήκατε το τρένο.Ο ΟΣΕ αµέσως ανταποκρίθηκε στο αίτηµάµας, να µας παραχωρήσει ένα τρένο εποχήςγια τις ανάγκες της ταινίας. Υπήρχε µια ατµο-µηχανή στην ∆ράµα, που µε πολύ κόπο µετα-φέρθηκε στην Θεσσαλονίκη, µιας που δενήταν σε κατάσταση να κινηθεί µόνη της. Στηνσυνέχεια διαβάσαµε στο «Έθνος», ότι ήταν ηίδια ατµοµηχανή, που έκανε το µακάβριο δρο-µολόγιο προς το Άουσβιτς.Τα γυρίσµατα της ταινίας έχουν ολοκληρωθείκαι θα βρίσκεται στους κινηµατογράφους τονχειµώνα του 2015.Ευχόµαστε στον κ. Μανουσάκη καλή επιτυχία!

www.aatthhjjccoomm..ggrr

Αγαπητοί φίλοι και προσκεκληµένοι, ηαφορµή για την (τρίτη) έκδοση του βιβλίουαυτού, έπειτα από τόσα χρόνια σιωπής,από τότε που γύρισα από τα ναζιστικάστρατόπεδα, προέρχεται κυρίως από τρειςδιαπιστώσεις και περιστατικά. Η γενιά πουέζησε τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο, αρχίζειπια να περνά στην ιστορία. Οι σηµερινοίάνθρωποι ξεχνούν ή θα έχουν σε λίγο ξε-χάσει, ολότελα. Οι δεύτερες µεταπολεµι-κές γενιές καθώς και οι νέες που τώρασυνειδητοποιούν την ύπαρξη ή την θέση

τους στον σύγχρονο κόσµο, χάρη και στις συστηµατικά οργανωµένεςενέργειες εκείνων που επιζητούν να αγνοηθούν τα εγκλήµατα τωνναζί, αµφισβητούν όλο και περισσότερο την απαίσια αυτή περίοδοτης νεότερης ιστορίας. Έτσι, η πραγµατική θηριωδία φρίκης και τρό-µου που προκάλεσαν οι ναζί, σκεπάζεται µ’ ένα όλο και πιο πυκνόστρώµα λήθης και µετριάζεται µέχρι µηδενισµού.Μια νύχτα που µόνος, επισκέφτηκα το απελευθερωµένο πια στρα-τόπεδο του Άουσβιτς, κυκλοφορούσα στους έρηµους δρόµους τουµαρτυρίου και ένα µήνυµα έφθασε ως την καρδιά µου. Καθώς σή-κωσα το βλέµµα, αντίκρισα το άπειρο πλήθος των άστρων που τώραλαµποκοπούσαν, γιατί δεν τα σκέπαζε πια ο καπνός της καύσης τωνπτωµάτων µε την φρικιαστική του οσµή. Κάθε άστρο, έγινε τότε στα µάτια µου, η χαµένη ψυχούλα ενόςαθώου βρέφους, ενός παιδιού, ενός ενήλικα, ενός ηλικιωµένου, µιαςµάνας ή ενός ανάπηρου. Μια δροσοσταλίδα έπεσε στο πυρωµένοµέτωπό µου: ένα δάκρυ του Θεού, για τούτες όλες τις αδικοχαµένεςυπάρξεις. Και ήταν σαν να µου µηνούσε τούτο το θεϊκό δάκρυ, µιαπροσταγή: ««∆∆εενν ππρρέέππεειι πποοττέέ νναα ξξεεχχαασσττοούύνν!!»»Τέσσερις καρδιές, που χτυπούν στον παλµό του δικού µου αίµατος,τα τέσσερα παιδιά µου -ανάµεσα στα 12 και στα 24- όταν έγραψα τοβιβλίο αυτό µου είπαν µε µια φωνή: να συγκεντρώσω σε βιβλίο τιςεµπειρίες µου και να πάψω να µένω ο βουβός µάρτυρας ενός απα-ράδεκτου παρελθόντος. Η σχεδόν προστακτική επιµονή τους µεέπεισε πως, µε ένα τέτοιο έργο, θα βοηθούσα να διατηρηθεί, να ανα-βιώσει µια παρόµοια µνήµη και να διαλυθούν προκαταλήψεις, συ-σκοτίσεις, αµφισβητήσεις στη σκέψη των γενεών, που δεν έζησανεκείνη την εποχή.Σκοπός του βιβλίου µου είναι η υπόµνηση των φρικιαστικών µηχανι-σµών των ναζί. Κι ακόµη να φέρω στο νου όλων µας: να αµυνόµαστεµε πάθος, εναντίον όλων όσων καταρρακώνουν την αξιοπρέπεια τουατόµου, επιβουλευόµενοι την ελευθερία του, τη σκέψη, τη θρησκείατου και την ακέραια αυθεντική έκφρασή του. ∆εν είµαι ιστορικός, κιούτε φιλοδοξώ να εµφανιστώ σε µια περιοχή, που γι’ αυτήν δεν έχωτα κατάλληλα εφόδια.

«Εζησα τον θανατο»ο Κουνιοµιλαει για το βιβλιο του

30 τεχνης σχολια - βιβλια

Έτσι, εκτός από την αφήγηση των προσωπικών βιωµάτωνµου, που µοιραία έχουν και χαρακτήρα υποκειµενικό, θεώ-ρησα πως χρέος είχα να παραθέσω πιστά διάφορα ντο-κουµέντα, ασχολίαστα: µεταφράσεις διαταγών των ναζί,φωτογραφίες, µελέτες που, πολλές προέρχονται και από τοΕθνικό Μουσείο του Άουσβιτς (Πολωνία) και τούτο, για να µηδοθεί τρόπος να αµφισβητηθεί η αλήθειά τους. Όλα τούτα ταντοκουµέντα, είναι στενά δεµένα µε όσα εγώ ο ίδιος έζησα,έπαθα και αφηγούµαι. Σε κάποια σηµεία, τούτα τα στοιχείακαθώς και όσα άλλα περιγράφω, συµπληρώνουν τα δικά µουβιώµατα, όσα διέσωσε η µνήµη µου. Τούτα τα στοιχεία πουέχουν, σαν αποτέλεσµα ιστορικής έρευνας, καθολικότεροχαρακτήρα και δεν µπορούσαν να ήταν γνωστά σ’ εµένα, ενι-σχύουν και επαληθεύουν την εικόνα που δίνω, σαν αριθµός109565 τον πρώτο µήνα, µετά την απελευθέρωσή µου απότο στρατόπεδο. Για τα 23 πολύ στενά µέλη της οικογένειάςµου, βρέφη, παιδάκια, νέους και ηλικιωµένους, που χάθηκανστην κόλαση του Άουσβιτς δεν µπορώ να κάνω τίποτε πε-ρισσότερο, παρά µόνο να αφιερώσω στη µνήµη και αυτών τοέργο τούτο. Για την υποµονή και συµπαράσταση που έδειξε απέναντί µουστις άσχηµες ψυχικές µου καταστάσεις όταν έγραφα τούτοτο έργο, ευχαριστώ µε αισθήµατα ευγνωµοσύνης την αγα-πηµένη µου σύζυγο, Ρασέλ. Ίσως, πολλές φορές τη λύπησαδίχως να της εξηγήσω ποτέ το γιατί. Η ανάµνηση των γεγο-νότων του στρατοπέδου ήταν τόσο δυνατή και τυραννική,ώστε δυσκολευόµουν να προσγειωθώ και πάλι στην καθηµε-ρινή µου πραγµατικότητα. Τα τέσσερα παιδιά µου, τον Σαλ-βατώρ, τον Σόλωνα, τη Χέλλα και τη Ρεγκίνα, ευχαριστώ µεπολλή συγκίνηση για την επιµονή τους να προχωρήσω στησυγγραφή του παρόντος έργου και τη συγκέντρωση τωνστοιχείων. Η συµπαράστασή τους στάθηκε για µένα έναςανεκτίµητος βοηθός. Προσθέτω ακόµα, τις εγκάρδιες ευχα-ριστίες µου στην αδελφή µου Έρικα Αµαρίλιο, που ο πρό-σφατος χαµός της µε γεµίζει πόνο, για όσα σωστά µουυπέδειξε καθώς και την µητέρα µου Ελένη Κούνιο για τις πο-λύτιµες πληροφορίες, πικρός καρπός των δοκιµασιών τουςστα στρατόπεδα συγκέντρωσης.Ευχαριστίες απευθύνω επίσης, στη ∆ιεύθυνση του ΕθνικούΜουσείου του Άουσβιτς για το σηµαντικό υλικό και τις φω-τογραφίες, που µου παραχώρησε. Ευγνωµοσύνη αισθάνο-µαι προς τον πατέρα µου, που τράβηξε τις φωτογραφίες τουστρατοπέδου EBENSEE, αµέσως µετά την απελευθέρωσήµας, από τις αµερικανικές δυνάµεις. Και δεν θέλω να παρα-λείψω να ευχαριστήσω όλους τους φίλους ή τους ειδικούς,που µου προσέφεραν τη βοήθειά τους για να ολοκληρώσωτούτο το έργο. Πολλά χρωστώ στις υποδείξεις ή τα συγ-γράµµατά τους που είτε µνηµονεύω είτε όχι, στο κείµενόµου.

Το βιβλίο του Χάιντς Σαλβατώρ Κούνιο (3η έκδοση), κυκλοφορεί απότις εκδόσεις ίδρυµα Έτς Αχάϊµ.

Ένας σπαρακτικόςχορός του θανάτου

της ΣΣττααυυρροούύλλααςς ΣΣκκααλλίίδδηη

Ένας άντρας στα γερά-µατά του, ανοίγει το ζο-φερό µπαούλο τωναναµνήσεών του και αρχί-ζει να αναµετριέται µε τηνιστορία και την προσωπικήτου πορεία. Ο Γιόραµ Κανι-

ούκ (1930-2013), µε απαράµιλλο ταλέντο, αποφασίζεινα χορέψει µέσα και πάνω από τον θάνατο και ναφτιάξει µια ελεγεία για την ίδια τη ζωή. Η δαιµονική του αφήγηση σε στροβιλίζει πάνω απόπτώµατα, µάχες, οβίδες και χειροβοµβίδες. Το«1948», είναι ο τίτλος του βιβλίου που έγραψε ο Κανι-ούκ για να αφηγηθεί τον πόλεµο, όπως τον έζησε απόµέσα, για τη δηµιουργία και την ίδρυση του κράτουςτου Ισραήλ. Ανήκε σ’ αυτή τη γενιά. Όµως τήρησεµέχρι τέλους την κριτική του µατιά. Μια οπτική πουσφυρηλατήθηκε και από το χυµένο αίµα όλων τωνπλευρών, εάν υπάρχουν στρατόπεδα στον θάνατο.Περιγράφει τον εαυτό του, ένα παλικαράκι από το ΤελΑβίβ που βρέθηκε στο σφαγείο, απροετοίµαστος καιφοβιτσιάρης. Ο πόλεµος θα είναι γι’ αυτόν, χωρίςκαλά- καλά να το ξέρει, και η τελετή µύησης στονκόσµο των ενηλίκων. Η δική του αναδροµή στο πα-ρελθόν είναι µια συνεχής µάχη µε τη µνήµη. Ο Γιόραµ Κανιούκ µιλάει για τα πιο σκληρά γεγονότα,όπως τα θυµάται, µέσα από την άµαθη φωνή του νε-αρού που κάποτε υπήρξε. Με χιούµορ, µε συναί-σθηση, µε συνείδηση και µε την ανάγκη ναξαναδιαβάσει τη ζωή που έζησε ή καλύτερα τον θά-νατο από τον οποίο ξεγλίστρησε τότε. Ο συγγραφέαςαναστοχαστικά γυρίζει πίσω στον εφιάλτη της πραγ-µατικότητας που έζησε και προσπαθεί να παίξει απότην αρχή τη µαγνητοταινία –µε τα σβησίµατα και τιςνέες εγγραφές της µνήµης– από την πλευρά του πα-ρατηρητή. Του παρατηρητή που ζει µέσα στη συγ-γραφική ψυχή µεν, αλλά έχει φάει σφαίρες στο κορµίτου, έχει κολυµπήσει στο αίµα, έχει νιώσει άδειος καιαηδιασµένος από τη φρικαλεότητα της βίας. Είναι έναβιβλίο που αποθεώνει ανατριχιαστικά τη ζωή, την ει-ρήνη, την αγάπη και την ανθρωπιά.

Το βιβλίο του Γιοράµ Κανιούκ, «1948», κυκλοφορεί από τιςεκδόσεις Πόλις, µετάφραση Μαρίζα Ντεκάστρο.

wwwwww..kkaatthhiimmeerriinnii..ggrr

3311τεχνης σχολια - βιβλια

Το ολοκαύτωµα των Ελλήνων Εβραίων

Ένα βιβλίο µε ντοκουµέντα, πουκαταρρίπτει στερεότυπα

Το βιβλίο της Ρένας Μόλχο, απο-τελεί ένα έργο κόντρα στη λήθηκαι παράλληλα ένα τόλµηµα,ενάντια στο στερεότυπο, πωςολόκληρος ο ελληνικός πληθυ-σµός προστάτευσε τους δεδιωγ-

µένους. Είναι µία µελέτη ιστορίας και µνήµης, όπουκαταγράφονται 300 προφορικές µαρτυρίες Εβραίων, πουεπέζησαν από το ολοκαύτωµα, και η Ρένα Μόλχο δεν δι-στάζει στο πρώτο κιόλας κεφάλαιο να πει, ότι ο αντισηµιτι-σµός αποτελεί ακόµα και σήµερα, πρόβληµα ταµπού τηςελληνικής ιστορίας.

Η συγγραφέας γεννήθηκε στη µεταπολεµική Θεσσαλονίκηκαι µεγάλωσε ακούγοντας ιστορίες βασανισµένων συµπο-λιτών της στα στρατόπεδα εξόντωσης των ναζί και απόνεαρή ηλικία στρατεύτηκε στον αγώνα, για να φωτίσει τηνεξόντωση των Ελλήνων Εβραίων όχι µόνο από τους βάρ-βαρους του Γ Ράιχ.Υπογραµµίζει ότι στο τέλος του πολέµου, από τους 77.377Εβραίους που ζούσαν στην ελληνική επικράτεια, επέζησαντελικά 10.226, δηλαδή υπήρξε τραγική, πρωτοφανής µεί-ωση πληθυσµού κατά 86% και συγκεκριµένα στη Θεσσα-λονίκη, από 55.250 Εβραίους, που αντιστοιχούσαν στο23,7% του πληθυσµού της πόλης αφανίστηκε το 96%, πο-σοστό από τα µεγαλύτερα της Ευρώπης. Πού το αποδίδει;Στον συντηρητισµό της εβραϊκής κοινότητας, στον υποτα-κτικό Ραββίνο Κόρετς, στην έλλειψη διασύνδεσης της κοι-νότητας µε οργανώσεις, στο χαµηλό µορφωτικό επίπεδο,στην ανεπαρκή οργάνωση του αριστερού κινήµατος στηΘεσσαλονίκη, στην γεωγραφική θέση της πόλης, στην τα-χύτητα µε την οποία εξελίχθηκε η µεταφορά των Εβραίωνστα στρατόπεδα, κυρίως όµως στις σχέσεις του εβραϊκούκαι χριστιανικού πληθυσµού της πόλης, µεγάλο µέρος τουοποίου προσδοκούσε να επωφεληθεί από τις περιουσίεςπου άφηναν πίσω τους εκτοπισθέντες από τους ναζί.Η συγγραφέας δηµοσιεύει φωτογραφίες της εποχής µεχριστιανούς Θεσσαλονικείς να έχουν αναρτήσει απαγο-ρευτικές πινακίδες, µε Έλληνες χωροφύλακες να συµµε-τέχουν µαζί µε τους ναζί σε βασανιστήρια καιεξευτελισµούς Θεσσαλονικιών Εβραίων, στην πλατείαΕλευθερίας, στις 11 Ιουλίου 1942 και ταφόπλακες κατε-στραµµένων εβραϊκών νεκροταφείων, που χρησιµοποιήθη-καν σε δηµόσια κτίρια, χριστιανικές εκκλησίες, επισκευέςδρόµων και στρώσιµο πεζοδροµίων.

Η Ρένα Μόλχο δεν αρνείται το φωτεινό παράδειγµα τηςδιάσωσης των Εβραίων της Αθήνας από το Εθνικό Απε-λευθερωτικό Μέτωπο (ΕΑΜ) που τους µετέφερε, σε συ-νεργασία µε τον Ραββίνο Μπαρζιλάι, στο βουνό ή στηνΕύβοια και από εκεί στην Τουρκία και µετά στην Παλαι-στίνη. Σηµειώνει τον υποστηρικτικό ρόλο του αρχιεπισκό-που ∆αµασκηνού, που είχε δώσει οδηγίες να βαφτίζουν οιιερείς µυστικά τους Εβραίους σε χριστιανούς και την θαρ-ραλέα απόφαση του διευθυντή αστυνοµίας ΆγγελουΈβερτ, ο οποίος είχε δώσει διαταγές στα αστυνοµικά τµή-µατα να τους εκδίδουν αστυνοµικές ταυτότητες.Στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου παρατίθενται τροµα-κτικές αφηγήσεις από το αρχείο οπτικοακουστικών µαρτυ-ριών επιζώντων της ναζιστικής θηριωδίας καθώς και ταιατρικά πειράµατα, που διεξήχθησαν σε όλα τα στρατό-πεδα του Άουσβιτς. Εκεί όπου φυλακίστηκαν- πριν οδηγη-θούν στους θαλάµους αερίων- οι περισσότεροι ΈλληνεςΕβραίοι, µε κατάλληλα διαµορφωµένα εργαστήρια και επι-τελείο διακοσίων γιατρών χρησιµοποιούσαν τους κρατού-µενους ως πειραµατόζωα, δοκιµάζοντας στον οργανισµότους µικρόβια τύφου, κίτρινου πυρετού, ευλογιάς, χολέραςκαι µολυσµένου αίµατος…

Το βιβλίο «Το ολοκαύτωµα των Ελλήνων Εβραίων», κυκλοφορείαπό τις εκδόσεις Πατάκη.

πηγή: wwwwww..iieeffiimmeerriiddaa..ggrr

Η Επιτροπή Πέτσια

Η αλληλεγγύη προς τους αναξιοπαθούντες οµοθρήσκους µας, είναι ιερό χρέος µας

Τα παιδιά µας χρειάζονταιτην αµέριστη βοήθειά µαςγια παροχήυψηλού επιπέδου παιδείαςστο Σχολείο µας

Η συνέχιση των παραδόσεωνπου διατηρούνζωντανό το λαό µαςοφείλουµε να είναιδιαρκές µέληµά µας

ΣΥΜΒΑΛΛΩ ΚΙ ΕΓΩ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΙΣΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ ΜΑΣ

ΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΙΣΦΟΡΑ ΠΕΤΣΙΑ ΠΟΥ ΜΟΥ ΑΝΑΛΟΓΕΙ