5. ozvucavanje i audio uredjaji.pdf

8/14/2019 5. Ozvucavanje i audio uredjaji.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/5-ozvucavanje-i-audio-uredjajipdf 1/27

OzvučavanjeOtvorenog i zatvorenog prostora

Centralno i sektorsko ozvučenje

Postavke mikrofona



Efekti ozvučenja Cilj ozvučenja:

da se zvukčuje dobro – bez poteško

ća

na svim mestima određenog (većeg) prostora

Značaj ozvučenja: zabava, informisanje, propaganda, obrazovanje...

govor ili muziku prate desetine hiljada ljudi

Sve se može pojačati, pa i korigovati nije više preudna snaga ni kvalitet glasa govornika

niti kvalitet tona instrumenta može se prevazići i loš akustički ambijent

Postižu se efekti kakvih nema u prirodi solista se ne bi čuo uz veliki orkestar

pojava električnih instrumenata i novih pravaca u muzici



Tehnika ozvučavanja Izbor celokupne opreme i

postavljanje zvučnika i mikrofona u istom prostoru

lokalni sistem za dopunsko ozvučenje

mikrofon u odvojenom prostoru razglasni sistem ili sistem za zvučne efekte

Ozvučenje otvorenog prostora ili prostorije

Vrste ozvučenja

centralno: zvučnici na jednom mestu

sektorsko: raspodeljeni po prostoru koji se ozvučava



Ozvučavanje otvorenog

prostora Za proračun dometa i snage instalacije

računa se samo na direktni zvuk nema reverberacije, ali

o reflektujućim površinama treba voditi računa

Polazi se od potrebnog nivoa na granici dometa za veliku snagu koriste se zvučnici sa većim stepenom

iskorišćenja i usmerenosti

zvučnici sa levkom ili zvučni stubovi

za npr. letnje pozornice – traži se visok nivo muzike za govor – da bude razumljiv

74dB – dovoljno glasan govor (teniski tereni, javni skupovi)

86 dB – (stanice, stadioni) ako je okolna buka veća – saopštenje u pauzama



Preračun slabljenja

na električnu snagu Nivo zvučnog pritiska

sa granice dometa se preračunava na 1 m el. snaga zvučnika se određuje preko efikasnosti

Slabljenje od 1m do granice dometa

zbog širenja i disipacije u vazduhu

utiču vremenske prilike (refrakcija, vetar)

gubici najmanje 0,3 dB na 100 m

Ujednačeni uslovi slušanja

bitna karakteristika usmerenosti (4kHz)

širina snopa kao visina stuba (blisko polje na višim fr.) da dodiruje površinu na kojoj su slušaoci



Centralno ozvučavanje Sa jednog mesta pokriva čitavu površinu

Prednosti u odnosu na sektorsko:

kad treba poklopiti optičku i akustičku osu

jednostavnije i jeftinije postavljanje instalacije

Koliko je niži nivo na udaljenosti 2 x domet?



Sektorsko ozvučavanje Površina za ozvučavanje se deli u sektore

u svaki sektor po jedan zvučnik – okrenut na doleili skupina zvučnika koji zrače na svoje strane

kada nije bitan vizuelni efekat

Prednosti u odnosu na centralno: lakše postići ujednačen nivo

i kvalitet zvuka

povoljno za razglas ne uznemirava okolinu

za ozvučenje velikih terena

Podesiti kašnjenje Razmak do 30m (max 50)



Nivo i kvalitet zvuka u

prostoriji Kolika prosečna jačina zvuka je optimalna pri

reprodukciji muzike? 90 dB – profesionalci (snimatelji)

85 dB – profesionalke (žene)

75-78 dB – prosečni slušaoci

Položaj basova nebitan

zvučnici su neusmereni na niskim frekvencijama

više frekvencije se usmere prema publici



Snimanje sa više mikrofona Prednosti:

grupisanje izvođ

ača sagovornim manama

slobodnije korišćenjefiltara, bojenja, i sl.

lako balansiranjeglasovne ravnoteže

veći komfor za izvođače

Problemi:

otežana operativnost zasnimatelja

prati tekst

replike prati odsečna

regulacija povećan nivo šuma i

reverberacije

ne trebaju svi odjednom

preklapanje signala

u slušalicama nemabinauralnu lokalizaciju



Audio uređ

ajiPretvarači

Audio monitoring

i mikseta



Audio uređaji Na ulazu mikrofoni ili drugi izvori zvuka

povezani na predpojačavače

Na izlazu zvučnici iza pojačavača snage

U centru je mikseta sa nizom uređaja predpojačala, filtri, mikseri, procesori, regleri

miksete sa audio snimačem i audio procesorom

mogu biti miksete sa pojačalom snage

Uređaji za snimanje i reprodukciju

Uređaji za obradu audio signala



Praćenje nivoa audio signala

– modulometar (VU metar) Poželjan visok nivo signala

da bi se izdigao iznad nivoa šuma

da bi se zaštitio od smetnji

Ograničenja:

el. uređaji i A/D konvertori

Hedrum – npr. 24 dB

bez većih izobličenja (mikseta)

Modulometar daje uvid samo

u usrednjen nivo signala

max nivo

(klipovanje)

0 dB

(ref. nivo)

nivo šuma

h e a d r o o m

u

k u p a n

d i n a m i

č

k i

o p s e g



Linijski, mikrofonski

i referentni nivo Kombinovanje audio signala iz više izvora

signali visokog nivoa (V) - linijski nivo signali niskog nivoa (mV) – mikrofonski nivo

30-50 dB niži ⇒ pretpojačalo na ulazu miksera

Koriste se različiti referentni nivoi standard “-10 dB” – 0 dB je na Vref = 0,245 V

komercijalni audio uređaji (kućni) i za višekanalni remiks

standard “+4 dBu” – 0 dB je na Vref = 1,23 V

profesionalni audio uređaji (analogni magnetofoni)

standard “0 dB FS” – 0 dB je max pri ADC

digitalni signali ne idu preko 0 dB (full scale)



Audio monitoring Kontrola kvaliteta audio signala – slušanjem

uvid i u prostorne dimenzije zvučne slike Monitorski zvučnici su u zoni monitoringa ispred osobe

koja sluša – audio režija

Monitoring (re)emitovanja RTV programa prati se samo prisustvo signala i ima li izobličenja

ne kreira zvučnu sliku već emituje gotov snimak

Monitoring u produkcionom studiju

kreira zvučnu sliku, prostorne dimenzije i sve finese zvuka

refleksije koje stižu posle 15 ms moraju biti potisnute 15 dB



Audio mikseta Centralni uređaj u audio sistemu

Na ulaze miksete povezani su: svi izvori audio signala, mikrofoni i

generatori elektronskih signala

Osnovne funkcije miksete: podešavanje, kontrola, miksanje signala i dr.

glavni izlaz iz audio sistema ka slušaocu

Sinonimi:

režijski sto ili samo sto – složenije miksete

konzola – mikseta u produkcionom studiju



Primer male i velike miksete Veća – studijska mikseta

Mala –terenska

mikseta 3 ulaza i

1 izlaz



Osnovna funkcija miksete Sabiranje više ulaznih signala (operac. poj.)

svaki ulazni kanal se nezavisno pojačava (k×8) usklađivanje nivoa ulaznih signala (balansiranje)

nivo izlaznog signala prilagođava se potrebama

MIC ulazi – nivo cca. -60 do -40dBu (1-10mV) LIN ulazi – nivo cca. 0 do 6dBu (0,775-1,5V)

Dodatne funkcije: komutacija, filtriranje, monitoring pojedinih kanala

Eksterno procesiranje (reverberacija, efekti)

Regler – klizni regulator nivoa za svaki kanal

I l d



Izgled

miksete Obrade

pojedinihkanala

Regleri

podešavaju

nivo naulazu

sabirača



Jednostavni tonski stolovi



Vrste mikseta Emisione (za radio i TV stanice)

Produkcione (obrada i montaža u muzičkom studiu) Koncertne (ozvučenje živih muzičkih izvođenja)

Pozorišne (dizajn zvuka u drmaskim predstavama)

Automatske (jednostavne primene bez operatera)

Male prenosne miksete (za terenski rad)

Produkciona mikseta



Produkciona mikseta

u režiji studija



Emisiona mikseta Most – PPM, 3×VU metra i 2 tajmera

Ulazni moduli levo, grupni i izlazni desno

5. ozvucavanje i audio uredjaji.pdf

Documents