5253 dernekler kanunu

11
9075 DERNEKLER KANUNU Kanun Numarası : 5253 Kabul Tarihi : 4/11/2004 Yayımlandığı R.Gazete : Tarih : 23/11/2004 Sayı :25649 Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 44 BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Tanımlar Amaç ve kapsam Madde 1- Bu Kanunun amacı; dernekler, dernek şube veya temsilcilikleri, federasyonlar, konfederasyonlar ve yabancı dernekler ile merkezleri yurt dışında bulunan dernek ve vakıf dışındaki kâr amacı gütmeyen kuruluşların Türkiye'deki şube veya temsilciliklerinin yasak ve izne tâbi faaliyetlerini, yükümlülüklerini, denetimlerini ve uygulanacak cezalar ile derneklere ilişkin diğer hususları düzenlemektir. Tanımlar Madde 2- Bu Kanunun uygulanmasında; a) Dernek: Kazanç paylaşma dışında, kanunlarla yasaklanmamış belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, en az yedi gerçek veya tüzel kişinin, bilgi ve çalışmalarını sürekli olarak birleştirmek suretiyle oluşturdukları tüzel kişiliğe sahip kişi topluluklarını, b) Derneğin yerleşim yeri: Derneğin yönetim faaliyetlerinin yürütüldüğü yeri, c) Dernek merkezi: Derneğin yerleşim yerinin bulunduğu il veya ilçeyi, d) Mülkî idare amiri: Dernek merkezinin bulunduğu yerin vali veya kaymakamını, e) Dernekler birimi: İllerde il dernekler müdürlüğünü, ilçelerde dernekler büro şefliğini, f) Plâtform: Derneklerin kendi aralarında veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere girişim, hareket ve benzeri adlarla oluşturdukları tüzel kişiliği bulunmayan geçici nitelikteki birliktelikleri, g) Üst kuruluş: Derneklerin oluşturduğu tüzel kişiliği bulunan federasyonları ve federasyonların oluşturduğu konfederasyonları, h) Şube: Dernek faaliyetlerinin yürütülebilmesi için bir derneğe bağlı olarak açılan, tüzel kişiliği olmayan ve bünyesinde organları bulunan alt birimi, i) Temsilcilik: Dernek faaliyetlerinin yürütülebilmesi için bir derneğe bağlı olarak açılan, tüzel kişiliği ve bünyesinde organları bulunmayan alt birimi, İfade eder.

Upload: ttugce29

Post on 24-Sep-2015

232 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

dernekler kanunu

TRANSCRIPT

  • 9075

    DERNEKLER KANUNU

    Kanun Numaras : 5253 Kabul Tarihi : 4/11/2004

    Yaymland R.Gazete : Tarih : 23/11/2004 Say :25649

    Yaymland Dstur : Tertip : 5 Cilt : 44

    BRNC BLM

    Ama, Kapsam ve Tanmlar Ama ve kapsam Madde 1- Bu Kanunun amac; dernekler, dernek ube veya temsilcilikleri, federasyonlar, konfederasyonlar ve

    yabanc dernekler ile merkezleri yurt dnda bulunan dernek ve vakf dndaki kr amac gtmeyen kurulularn

    Trkiye'deki ube veya temsilciliklerinin yasak ve izne tbi faaliyetlerini, ykmllklerini, denetimlerini ve uygulanacak

    cezalar ile derneklere ilikin dier hususlar dzenlemektir. Tanmlar Madde 2- Bu Kanunun uygulanmasnda; a) Dernek: Kazan paylama dnda, kanunlarla yasaklanmam belirli ve ortak bir amac gerekletirmek zere, en

    az yedi gerek veya tzel kiinin, bilgi ve almalarn srekli olarak birletirmek suretiyle oluturduklar tzel kiilie sahip

    kii topluluklarn, b) Dernein yerleim yeri: Dernein ynetim faaliyetlerinin yrtld yeri, c) Dernek merkezi: Dernein yerleim yerinin bulunduu il veya ileyi, d) Mlk idare amiri: Dernek merkezinin bulunduu yerin vali veya kaymakamn, e) Dernekler birimi: llerde il dernekler mdrln, ilelerde dernekler bro efliini, f) Pltform: Derneklerin kendi aralarnda veya vakf, sendika ve benzeri sivil toplum kurulularyla ortak bir amac

    gerekletirmek zere giriim, hareket ve benzeri adlarla oluturduklar tzel kiilii bulunmayan geici nitelikteki

    birliktelikleri, g) st kurulu: Derneklerin oluturduu tzel kiilii bulunan federasyonlar ve federasyonlarn oluturduu

    konfederasyonlar, h) ube: Dernek faaliyetlerinin yrtlebilmesi iin bir dernee bal olarak alan, tzel kiilii olmayan ve

    bnyesinde organlar bulunan alt birimi, i) Temsilcilik: Dernek faaliyetlerinin yrtlebilmesi iin bir dernee bal olarak alan, tzel kiilii ve bnyesinde

    organlar bulunmayan alt birimi, fade eder.

  • 9076

    KNC BLM Genel Hkmler

    Dernek kurma hakk Madde 3- Fiil ehliyetine sahip gerek veya tzel kiiler, nceden izin almakszn dernek kurma hakkna sahiptir. Ancak, Trk Silhl Kuvvetleri ve kolluk kuvvetleri mensuplar ile kamu kurum ve kurulularnn memur

    statsndeki grevlileri hakknda zel kanunlarnda getirilen kstlamalar sakldr. Onbe yan bitiren ayrt etme gcne sahip kkler; toplumsal, ruhsal, ahlak, bedensel ve zihinsel yetenekleri ile

    spor, eitim ve retim haklarn, sosyal ve kltrel varlklarn, aile yapsn ve zel yaantlarn korumak ve gelitirmek

    amacyla yasal temsilcilerinin yazl izni ile ocuk dernekleri kurabilir veya kurulmu ocuk derneklerine ye olabilirler. Oniki yan bitiren kkler yasal temsilcilerinin izni ile ocuk derneklerine ye olabilirler ancak ynetim ve

    denetim kurullarnda grev alamazlar. ocuk derneklerine onsekiz yandan bykler kurucu veya ye olamazlar. Dernek tz Madde 4- Her dernein bir tz bulunur. Bu tzkte aada gsterilen hususlarn belirtilmesi zorunludur: a) Dernein ad ve merkezi. b) Dernein amac ve bu amac gerekletirmek iin derneke srdrlecek alma konular ve alma biimleri ile

    faaliyet alan. c) Dernee ye olma ve yelikten kmann art ve ekilleri. d) Genel kurulun toplanma ekli ve zaman. e) Genel kurulun grevleri, yetkileri, oy kullanma ve karar alma usul ve ekilleri. f) Ynetim ve denetim kurullarnn grev ve yetkileri, ne suretle seilecei, asl ve yedek ye says. g) Dernein ubesinin bulunup bulunmayaca, bulunacak ise ubelerin nasl kurulaca, grev ve yetkileri ile dernek

    genel kurulunda nasl temsil edilecei. h) yelerin deyecekleri giri ve yllk aidat miktarnn belirlenme ekli. ) Dernein borlanma usulleri. j) Dernein i denetim ekilleri. k) Tzn ne ekilde deitirilecei. l) Dernein feshi halinde mal varlnn tasfiye ekli. Uluslararas faaliyet Madde 5- Dernekler, tzklerinde gsterilen amalar gerekletirmek zere uluslararas faaliyette veya ibirliinde

    bulunabilir, yurt dnda temsilcilik veya ube aabilir, yurt dnda dernek veya st kurulu kurabilir veya yurt dnda

    kurulmu dernek veya kurululara katlabilirler. Yabanc dernekler, Dileri Bakanlnn gr alnmak suretiyle ileri Bakanlnn izniyle Trkiye'de faaliyette

    veya ibirliinde bulunabilir, temsilcilik veya ube aabilir, dernek veya st kurulu kurabilir veya kurulmu dernek veya st

    kurululara katlabilirler.

  • 9077

    Tzel kiilerin oy kullanmas Madde 6- Tzel kiinin ye olmas halinde, tzel kiinin ynetim kurulu bakan veya temsille grevlendirecei kii

    oy kullanr. Bu kiinin bakanlk veya temsil grevi sona erdiinde, tzel kii adna oy kullanacak kimse yeniden belirlenir. ube genel kurullar Madde 7- ube genel kurullar olaan toplantlarn merkez genel kurulu toplantsndan en az iki ay nce bitirmek

    zorundadrlar. Federasyon ve konfederasyonlar Madde 8- Federasyonlarn ye saysnn beten ve konfederasyonlarn ye saysnn ten aa dt ve bu durum

    ay iinde giderilmedii takdirde haklarnda kendiliinden sona erme hkmleri uygulanr. Federasyonlar ve konfederasyonlar temsilcilik dnda her ne ad altnda olursa olsun, baka bir rgt kuramazlar. denetim Madde 9- Derneklerde i denetim esastr. Genel kurul, ynetim kurulu veya denetim kurulu tarafndan i denetim

    yaplabilecei gibi, bamsz denetim kurulularna da denetim yaptrlabilir. Genel kurul, ynetim kurulu veya bamsz

    denetim kurulularnca denetim yaplm olmas, denetim kurulunun ykmlln ortadan kaldrmaz. Denetim kurulu; dernein, tznde gsterilen ama ve amacn gerekletirilmesi iin srdrlecei belirtilen

    alma konular dorultusunda faaliyet gsterip gstermediini, defter, hesap ve kaytlarn mevzuata ve dernek tzne

    uygun olarak tutulup tutulmadn, dernek tznde tespit edilen esas ve usullere gre ve bir yl gemeyen aralklarla

    denetler ve denetim sonularn bir rapor halinde ynetim kuruluna ve toplandnda genel kurula sunar. Denetim kurulu yelerinin istemi zerine, her trl bilgi, belge ve kaytlarn, dernek yetkilileri tarafndan gsterilmesi

    veya verilmesi, ynetim yerleri, messeseler ve eklentilerine girme isteinin yerine getirilmesi zorunludur. Yardm ve ibirlii Madde 10- Dernekler, tzklerinde gsterilen amalar gerekletirmek zere, benzer amal derneklerden, siyasi

    partilerden, ii ve iveren sendikalarndan ve meslek kurululardan madd yardm alabilir ve ad geen kurumlara madd

    yardmda bulunabilirler. (1) 5072 sayl Dernek ve Vakflarn Kamu Kurum ve Kurulular ile likilerine Dair Kanun hkmleri sakl kalmak

    zere, dernekler kamu kurum ve kurulular ile grev alanlarna giren konularda ortak projeler yrtebilirler. Bu projelerde

    kamu kurum ve kurulular, proje maliyetlerinin en fazla yzde ellisi orannda ayn veya nakd katk salayabilirler. (Ek

    cmle: 18/2/2009 5838/7 md.) 4857 sayl Kanununun 30 uncu maddesi erevesinde engellilerin ve eski hkmllerin

    mesleki eitim ve mesleki rehabilitasyonu, kendi ilerini kurmalar, engellilerin i bulmasn salayacak destek

    teknolojilerine ilikin projeler ile benzeri projelerde bu oran aranmaz.(2) Gelir ve giderlerde usul ile dernek defterleri Madde 11- Dernek gelirleri alnd belgesi ile toplanr ve giderler harcama belgesi ile yaplr. Dernek gelirlerinin

    bankalar aracl ile toplanmas halinde banka tarafndan dzenlenen dekont veya hesap zeti gibi belgeler alnd belgesi

    yerine geer. Alnd belgeleri ve harcama belgelerinin saklama sresi be yldr. Dernek gelirlerinin toplanmasnda kullanlacak alnd belgeleri ynetim kurulu karar ile bastrlr. Alnd belgelerinin

    ekli, bastrlmas, onaylanmas ve kullanlmas ile dernek gelirlerinin toplanmasnda kullanlacak yetki belgesine ilikin

    hususlar ynetmelikte dzenlenir.

    ____________________ (1) Anayasa Mahkemesinin 5/4/2007 tarihli ve E.:2004/107, K.:2007/44 sayl Karar ile bu fkrada yer alan ... ve ad

    geen kurumlara madd yardmda bulunabilirler blm, siyas partiler ynnden iptal edilmitir. (2) 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayl Kanunun 1 inci maddesiyle bu fkrada yer alan zrllerin ibareleri engellilerin

    eklinde deitirilmitir.

  • 9078

    Dernek gelirlerini toplayacak kiiler ynetim kurulu kararyla belirlenir ve bunlar adna yetki belgesi dzenlenir. Dernekler tarafndan tutulacak defter ve kaytlar ile ilgili usul ve esaslar ynetmelikte dzenlenir. Bu defterlerin

    dernekler biriminden ya da noterden onayl olmas zorunludur. Sandk kurma Madde 12- Dernekler, tzklerinde yazl olmak ve salanan kr yelerine paylatrmamak, gelir, faiz veya baka

    adlarla yelerine aktarmamak artyla yelerinin yiyecek, giyecek gibi zarur ihtiya maddelerini ve dier mal ve hizmetlerle

    ksa vadeli kredi ihtiyalarn karlamak amacyla sandk kurabilirler. Bu sandklarn kurulu ve alma esaslar ynetmelikte dzenlenir. Dernek grevlileri ve cretleri Madde 13- () (1) dernek hizmetleri gnlller veya ynetim kurulu karar ile greve balatlan cretliler araclyla

    yrtlr. Dernek ynetim ve denetim kurullarnn kamu grevlisi olmayan bakan ve yelerine cret verilebilir. Verilecek cret

    ile her trl denek, yolluk ve tazminatlar genel kurul tarafndan tespit olunur. Ynetim ve denetim kurulu yeleri dndaki

    yelere cret, huzur hakk veya baka bir ad altnda herhangi bir karlk denemez. Dernek hizmetleri iin grevlendirilecek yelere verilecek gndelik ve yolluk miktarlar genel kurul tarafndan tespit

    olunur. Genlik ve spor kulpleri Madde 14- Derneklerden bavurmalar halinde; spor faaliyetine ynelik olanlar spor kulb, bo zamanlar

    deerlendirme faaliyetine ynelik olanlar genlik kulb ve her iki faaliyeti birlikte amalayanlar genlik ve spor kulb

    adn alr. Bu kulpler, Genlik ve Spor Genel Mdrlnce tutulacak kte kayt ve tescil edilir. Kulplerin organlar, bu organlarn grev ve yetkileri, kulplerin Genlik ve Spor Genel Mdrlnce de

    denetlenmesi ve bunlara yaplacak yardmlarn ekil ve artlar, st kurulu oluturmada uyulacak esas ve usuller, genlik ve

    spor faaliyetlerini yrteceklerin nitelikleri ve bunlara uygulanacak disiplin ilemleri, kulplerin kayt ve tesciline ilikin

    esaslar ileri Bakanlnn uygun gr zerine Genlik ve Spor Genel Mdrlnn bal olduu Bakanlka yrrle

    konulacak ynetmelikte dzenlenir.

    Tasfiye Madde 15- Genel kurul karar ile feshedilen veya kendiliinden sona erdii tespit edilen dernein para, mal ve

    haklarnn tasfiyesi, tznde gsterilen esaslara gre yaplr. Tzkte tasfiyenin ne ekilde yaplacann genel kurul

    kararna brakld hallerde, genel kurul tarafndan bir karar alnmam veya genel kurul toplanamamsa, yahut dernek

    mahkeme karar ile feshedilmise, dernein btn para, mal ve haklar, mahkeme kararyla dernein amacna en yakn ve

    kapatld tarihte en fazla yeye sahip dernee devredilir. Kendiliinden sona erdii tespit edilen veya feshine karar verilen derneklerin tasfiye ve devir ilemleri

    tamamlandktan sonra dernekler ktndeki kaytlar silinir. Feshedilmesi iin hakknda soruturma veya dava alm olan bir dernek, fesih ve buna bal olarak dernek

    mallarnn devrine dair bir karar ald takdirde, soruturma ve dava sonulanncaya kadar devir ilemi yaplmaz. ______________________

    (1) Anayasa Mahkemesinin 5/4/2007 tarihli ve E.:2004/107, K.:2007/44 sayl Karar ile bu fkrada yer alan ye

    saysnn 100 kiiden ok olmas artyla ... ibaresi, iptal edilmitir.

  • 9079

    Tasfiye ilemleri sonucu derneklerin defter ve belgelerinin saklanma usul, sresi ve tasfiyeye ilikin gerekli belgeler

    ynetmelikte dzenlenir. Basmevlerinin sorumluluu Madde 16- Basmevleri, dernek gelirlerinin toplanmasnda kullanlacak alnd belgelerini bastktan sonra, bu

    belgelerin seri ve sra numaralarn onbe gn iinde mlk idare amirliine bildirmek zorundadr. Hata ve noksanlklarn giderilmesi Madde 17- Derneklerin i ve ilemlerinde, bu Kanun ve 4721 sayl Trk Meden Kanunu ile bunlara dayanlarak

    karlan ynetmeliklerin hkmlerine aykrlk tespit edilmesi halinde, konusu su tekil etmeyen hata ve noksanlklarn

    mlk idare amirinin yazl istemi zerine, ilgili dernek tarafndan otuz gn ierisinde giderilmesi zorunludur. Yarglama usul Madde 18- Bu Kanunla ilgili olarak hukuk mahkemelerinde baklacak davalarda basit yarglama usul uygulanr. (Mlga ikinci fkra: 23/1/2008 5728/578 md.)

    NC BLM Denetim ve Bildirimler

    Beyanname verme ykmll ve denetim Madde 19- Dernekler, yl sonu itibaryla faaliyetlerini, gelir ve gider ilemlerinin sonularn dzenleyecekleri

    beyanname ile her yl Nisan ay sonuna kadar mlk idare amirliine vermekle ykmldrler. Beyannamenin

    dzenlenmesine ilikin esas ve usuller ynetmelikte dzenlenir. Gerekli grlen hallerde, derneklerin tzklerinde gsterilen amalar dorultusunda faaliyet gsterip gstermedikleri,

    defterlerini ve kaytlarn mevzuata uygun olarak tutup tutmadklar ileri Bakan veya mlk idare amiri tarafndan

    denetletilebilir. Bu denetimlerde kolluk kuvveti mensuplar grevlendirilemez. ileri Bakanl ve mlk idare amirlerinin

    yapaca denetimler mesai saatleri ierisinde yaplr. Bu denetimler en az yirmidrt saat nce derneklere bildirilir. Denetim srasnda grevli memurlar tarafndan istenecek her trl bilgi, belge ve kaytlarn, dernek yetkilileri

    tarafndan gsterilmesi veya verilmesi, ynetim yerleri, messeseler ve eklentilerine girme isteinin yerine getirilmesi

    zorunludur. Denetim srasnda, su tekil eden fiillerin tespit edilmesi hlinde, mlk idare amiri durumu derhal Cumhuriyet

    savclna ve dernee bildirir. Kolluk kuvvetlerinin yetkisi Madde 20- Kamu dzeninin korunmas veya su ilenmesinin nlenmesi nedenlerinden birine bal olarak usulne

    gre verilmi hkim karar olmadka, yine bu nedenlere bal olarak gecikmesinde saknca bulunan durumlarda mlk idare

    amirinin yazl emri bulunmadka, kolluk kuvvetleri, dernek ve eklentilerine giremez, arama yapamaz ve buradaki eyaya el

    koyamaz. Mlk idare amirinin karar yirmidrt saat iinde grevli hkimin onayna sunulur. Hkim, kararn el koymadan

    itibaren krksekiz saat iinde aklar; aksi halde, el koyma kendiliinden kalkar. Hkim karar, mlk idare amiri tarafndan

    dernek yneticilerine yazyla duyurulur.

  • 9080

    Yurt dndan yardm alnmas Madde 21- Dernekler mlk idare amirliine nceden bildirimde bulunmak artyla yurt dndaki kii, kurum ve

    kurululardan ayn ve nakd yardm alabilirler. Bildirimin ekli ve ierii ynetmelikte dzenlenir. Nakd yardmlarn

    bankalar araclyla alnmas zorunludur. Tanmaz mal edinme Madde 22- Dernekler genel kurullarnn yetki vermesi zerine ynetim kurulu kararyla tanmaz mal satn alabilir

    veya tanmaz mallarn satabilirler. Dernekler edindikleri tanmazlar, tapuya tescilinden itibaren bir ay iinde mlk idare

    amirliine bildirmekle ykmldrler. Genel kurul toplants ve organlara seilenlerin idareye bildirilmesi Madde 23- Dernekler, genel kurulu izleyen otuz gn iinde, ynetim kurulu ve denetim kurulu ile dernein dier

    organlarna seilen asl ve yedek yeleri mlk idare amirliine bildirmekle ykmldr. Dernek organlarnda ve yerleim

    yerinde meydana gelen deiiklikler de ayn usule tbidir. Genel kurul sonu bildiriminin ekli, ierii ve gerekli belgeler

    ynetmelikte dzenlenir. Temsilcilik Madde 24- Dernekler, gerekli grdkleri yerlerde dernek faaliyetlerini yrtmek amacyla temsilcilik aabilirler.

    Temsilcilikler, ube veya dernek genel kurullarnda temsil edilmezler. ubeler temsilcilik aamazlar. Temsilciliin adresi,

    ynetim kurulu kararyla temsilci olarak grevlendirilen kii veya kiiler tarafndan o yerin mlk idare amirliine yazl

    olarak bildirilir. Pltform oluturma Madde 25- Dernekler, amalar ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, kendi aralarnda veya vakf,

    sendika ve benzeri sivil toplum kurulularyla ortak bir amac gerekletirmek zere ve yetkili organlarnn karar ile

    pltformlar oluturabilirler. Pltformlar, kanunlarn dernekler iin yasaklad ama ve faaliyet konular dorultusunda kurulamazlar ve faaliyet

    gsteremezler. Bu yasaa aykr hareket edenler hakknda, bu Kanun ve ilgili kanunlarn ceza hkmleri uygulanr.

    DRDNC BLM zne Tbi Faaliyetler

    Derneklerin izinle kurabilecei tesisler Madde 26- Derneklerin, tzklerinde gsterilen amalar gerekletirmek zere, eitim ve retim faaliyetleri iin

    yurt, pansiyon; yeleri iin lokal amalar ve lokallerinde alkoll iki kullanlmas ile bu tesislerin iletilmesi mlk idare

    amirinden izin almalarna baldr. Bu tesislerin almas, iletilmesi ve kapatlmasna ilikin esas ve usuller ynetmelikte

    dzenlenir. Kamu yararna alan dernekler Madde 27- Kamu yararna alan dernekler, ilgili bakanlklarn ve Maliye Bakanlnn gr zerine, ileri

    Bakanlnn teklifi ve Bakanlar Kurulu kararyla tespit edilir. Bir dernein kamu yararna alan derneklerden saylabilmesi

    iin, en az bir yldan beri faaliyette bulunmas ve dernein amac ve bu amac gerekletirmek zere giritii faaliyetlerin

    topluma yararl sonular verecek nitelikte ve lde olmas arttr.

  • 9081

    Kamu yararna alan dernek statsnn kazanlmas, kaybedilmesi ve gerekli belgeler ile dier esas ve usuller

    ynetmelikte dzenlenir. Kamu yararna alan dernekler en az iki ylda bir denetlenir. Yaplan denetimler sonucunda dzenlenen raporlar

    zerine, kamu yararna alan derneklerin organlarnda grev alan yeler veya ilgili personel, hapis cezas(1) verilmesini

    gerektiren sularn ilendiinin tespit edilmesi halinde, geici bir tedbir olarak ileri Bakannca grevden uzaklatrlabilir.

    (Mlga son cmle: 8/6/2006-5519/1 md.) (1) (Ek fkra: 8/6/2006-5519/1 md.) Dernek merkezinin bulunduu ilin valisi, grevden uzaklatrlma kararnn dernee

    bildirilmesiyle e zamanl olarak, grevden uzaklatrlan organlarn yerlerine; Trk Meden Kanunu hkmlerine gre

    dernek merkezinin bulunduu yerdeki sulh hukuk mahkemesinden kayym atanmasn ister. Mahkeme bir hafta iinde,

    ncelikle dernek yeleri arasndan grevden uzaklatrlanlarn says kadar kayym atanmasna karar verir ve bu kararda

    kayymn grev ve yetkileri ile dernek tarafndan kayyma verilecek cret de belirtilir. Kayymn grevi dava sonucu verilen

    hkm kesinleinceye kadar devam eder. eitli nedenlerle boalan bu kayymlarn yerine, ayn uslle yeni kayym atanr. Kamu yararna altklarna karar verilen dernekler, denetimler sonunda bu niteliklerini kaybettikleri tespit edilirse,

    birinci fkrada ngrlen usulle haklarnda alnan kamu yararna alan derneklerden saylma karar kaldrlr. Trkiye Kzlay Dernei ve Trk Hava Kurumunun tzklerini onaylamaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. Kamu yararna alan derneklerin mallarna kar su ileyenler Devlet malna kar su ilemi gibi cezalandrlr. Madde 27/A- (Ek: 15/1/2009 5832/1 md.) Trkiye Kzlay Dernei uluslararas anlamalara gre tayin edilen nitelik ve duruma gre; merkezinde genel kurul,

    ynetim kurulu ve denetim kurulu, ubelerinde genel kurul ve ynetim kurulu oluturulmas artyla tznde belirlenen

    ekilde tekilatlanr ve ynetilir. Kzlayn i ve ilemleri; kanunlarn verdii grev ve yetkilere, tzne ve ynetim

    kurulunca karlan ynetmeliklere gre yrtlr. Dernek adlar Madde 28- Dernek adlarnda; Trk, Trkiye, Milli, Cumhuriyet, Atatrk, Mustafa Kemal kelimeleri ile bunlarn ba

    ve sonlarna getirilen eklerle oluturulan kelimeler ileri Bakanlnn izni ile kullanlabilir. BENC BLM

    Yasaklar Baz ad ve iaretleri kullanma yasa Madde 29- Derneklerin, mevcut veya mahkeme kararyla kapatlm veya feshedilmi bir siyas partinin, bir

    sendikann veya st kuruluun, bir dernein veya st kuruluun adn, amblemini, rumuzunu, rozetini ve benzeri iaretleri ya

    da baka bir lkeye ve daha nce kurulmu Trk devletlerine ait bayrak, amblem ve flamalar kullanmalar yasaktr. Kurulmas yasak olan dernekler ve yasak faaliyetler Madde 30- Dernekler; a) Tzklerinde gsterilen ama ve bu amac gerekletirmek zere srdrlecei belirtilen alma konular dnda

    faaliyette bulunamazlar. b) Anayasa ve kanunlarla aka yasaklanan amalar veya konusu su tekil eden fiilleri gerekletirmek amacyla

    kurulamaz. c) Askerlie, mill savunma ve genel kolluk hizmetlerine hazrlayc retim ve eitim faaliyetlerinde bulunamaz, bu

    amalar gerekletirmek zere kamp veya eitim yerleri aamazlar. yeleri iin zel kyafet veya niforma kullanamazlar. Kayt ve yazma dili Madde 31- Dernekler, defterlerinde ve kaytlarnda ve Trkiye Cumhuriyetinin resmi kurumlaryla yazmalarnda

    Trke kullanrlar. (1) 23/1/2008 tarihli ve 5728 sayl Kanunun 557 nci maddesiyle bu fkrada yer alan ar hapis veya ar para cezas

    ibaresi hapis cezas olarak deitirilmi ve metne ilenmitir.

  • 9082

    ALTINCI BLM Ceza Hkmleri

    Ceza hkmleri Madde 32- (Deiik: 23/1/2008 5728/558 md.)

    Bu Kanun hkmlerine aykr davrananlara uygulanacak cezalar aadaki ekildedir: a) Dernek kurma hakkna sahip olmadklar halde dernek kuranlar veya derneklere ye olmalar kanunlarla

    yasakland halde dernek yesi olanlar ile derneklere ye olmas kanunlarla yasaklanm kiileri bilerek dernek yeliine

    kabul eden veya kaydn silmeyen veya dernek yesi iken derneklere ye olma hakkn kaybeden kiileri dernek yeliinden

    silmeyen dernek yneticilerine beyz Trk Liras idar para cezas verilir. b) Genel kurulu sresinde toplantya armayan, genel kurul toplantlarn kanun ve tzk hkmlerine aykr olarak

    veya dernek merkezinin bulunduu veya tznde belirtilen yer dnda yapan dernek yneticilerine beyz Trk Liras

    idar para cezas verilir. Mahkemece, kanun ve tzk hkmlerine aykr olarak yaplan genel kurul toplantlarnn iptaline de

    karar verilebilir. c) Yurt d yardm bankalar araclyla almayan dernek yneticilerine, bu ekilde alnan parann yzde yirmi bei

    orannda idar para cezas verilir. d) Dernee ait tutulmas gereken defter veya kaytlar tutmayan veya tasdiksiz defter tutan dernek yneticileri

    aydan bir yla kadar hapis veya adl para cezas ile cezalandrlr. Bu defter ve kaytlarn usulne uygun tutulmamas halinde

    dernek yneticilerine ve defterleri tutmakla sorumlu kiilere beyz Trk Liras idar para cezas verilir. Adna yetki belgesi

    dzenlenmedii halde gelir toplayanlar ile bilerek bu ekilde gelir toplanmasna izin veren ynetim kurulu yelerine bin Trk

    Liras idar para cezas verilir. e) Genel kurul ve dier dernek organlarnda yaplan seimler ve oylamalar ile oylarn saym ve dkmne hile

    kartranlar ve defter veya kaytlar tahrif veya yok edenler veya gizleyenler, fiilleri daha ar bir cezay gerektirmedii

    takdirde alt aydan iki yla kadar hapis ve adl para cezas ile cezalandrlr. f) Her ne suretle olursa olsun kendisine tevdi olunan dernee ait para veya para hkmndeki evrak, senet veya sair

    mallar kendisinin veya bakasnn menfaatine olarak sarf veya istihlk veya rehneden veya satan, gizleyen, imha, inkr,

    tahrif veya tayir eden ynetim kurulu bakan ve yeleri veya denetiler ile dernein dier personeli Trk Ceza Kanununun

    gveni ktye kullanma suuna ilikin hkmlerine gre cezalandrlr. Ayrca, mahkeme yarglama srasnda sanklarn,

    organlardaki grevlerinden geici olarak uzaklatrlmasna da karar verebilir. g) Yetkili mercilerin izni olmakszn yabanc dernekler ve merkezi yurt dnda bulunan kr amac gtmeyen

    kurulularn Trkiyede temsilciliklerini veya ubelerini aanlar, faaliyetlerini yrtenler, bunlarla ibirliinde bulunanlar

    veya bunlar ye kabul edenlere bin Trk Liras idar para cezas verilir ve izinsiz alan ube veya temsilciliin de

    kapatlmasna karar verilir. h) 16 nc maddede belirtilen bildirim ykmlln yerine getirmeyen basmevi yneticilerine beyz Trk Liras

    idar para cezas verilir. ) 17 nci maddede yer alan zorunlulua uymayanlara yz Trk Liras idar para cezas verilir. j) 19 uncu maddede belirtilen beyannameyi bilerek geree aykr olarak verenler yz gnden az olmamak zere adl

    para cezas ile cezalandrlr. k) 9 ve 19 uncu maddelerin nc fkralarndaki zorunlulua uymayanlar ile tutulmas zorunlu olan defter ve

    belgelerin, gerekli dikkat ve zen gsterilmi olmas artyla elde olmayan bir nedenle okunamayacak hle gelmesi veya

    kaybolmas hlinde, renme tarihinden itibaren onbe gn iinde dernek merkezinin bulunduu yerin yetkili mahkemesine

    zayi belgesi almak iin bavurmayan veya bu belgeyi denetim srasnda ibraz edemeyenler aya kadar hapis veya adl para

    cezas ile cezalandrlr. 21 inci maddedeki ykmllklere aykrlk halinde de failler hakknda ayn cezaya hkmolunur.

  • 9083

    l) 22, 23 ve 24 nc maddelerde belirtilen bildirim ykmlln, 19 uncu maddede belirtilen beyanname verme

    ykmlln yerine getirmeyen dernek yneticilerine ve 24 nc maddede belirtilen temsilcilere beyz Trk Liras idar

    para cezas verilir. m) 26 nc maddede belirtilen tesisleri izinsiz aan dernek yneticilerine beyz Trk Liras idar para cezas verilir ve

    tesisin kapatlmasna da karar verilebilir. n) 28 inci maddede belirtilen kelimeleri izinsiz kullanan veya 29 uncu maddede belirtilen yasaklara, yazl olarak

    uyarlmalarna ramen, aykr hareket eden dernek yneticileri, fiilleri daha ar bir cezay gerektirmedii takdirde, yz

    gnden az olmamak zere adl para cezas ile cezalandrlr ve dernein feshine de karar verilir. o) 30 uncu maddenin (a) bendinde belirtilen yasaa aykr hareket eden dernek yneticileri elli gnden az olmamak

    zere adl para cezas ile cezalandrlr. Ayn maddenin (c) bendine aykr faaliyette bulunan dernek yneticileri, fiilleri daha

    ar bir cezay gerektirmedii takdirde, bir yldan yla kadar hapis cezas ile cezalandrlr ve tesisin kapatlmasna da karar

    verilir. p) 30 uncu maddenin (b) bendinde belirtilen kurulmas yasak dernekleri kuranlar ile bu bende aykr harekette

    bulunan dernek yneticileri fiilleri daha ar bir cezay gerektirmedii takdirde bir yldan yla kadar hapis ve elli gnden

    az olmamak zere adl para cezas ile cezalandrlr ve dernein feshine de karar verilir. r) 31 inci maddede ngrlen zorunlulua uymayanlara bin Trk Liras idar para cezas verilir.

    Cezalarn uygulanmas Madde 33- Bu Kanunda belirtilen cezalar ocuk dernekleri hakknda, yazl olarak uyarlmasna ramen tekrar

    edilmesi halinde uygulanr. Bu Kanunun 32 nci maddesinde geen dernek yneticileri ibareleri dernek ynetim kurulu bakann ifade eder. (Deiik nc fkra: 23/1/2008 5728/559 md.) Bu Kanunda yazl olan idar yaptrmlara karar vermeye mahalli

    mlki amir yetkilidir. (Mlga drdnc fkra: 23/1/2008 5728/578 md.)

    (Mlga beinci fkra: 23/1/2008 5728/578 md.)

    YEDNC BLM Dier Hkmler

    Cemiyetler ve Dernekler kanunlarna yaplan atflar Madde 34- Dier kanunlarda, 3512 sayl Cemiyetler Kanunu, 1630 sayl Dernekler Kanunu veya 2908 sayl

    Dernekler Kanunu ile bunlarn ek ve deiikliklerine veya belli maddelerine yaplan atflar, bu Kanuna veya bu Kanunun

    ayn konular dzenleyen madde veya maddelerine yaplm saylr. Bu Kanunda hkm bulunmayan hallerde ayn konular

    dzenleyen 4721 sayl Trk Medeni Kanununun ilgili hkmlerine atf yaplm saylr.

  • 9084

    Kanunun meslek kurululara uygulanacak hkmleri Madde 35- Bu Kanunun 19, 20, 23, 26, 28, 29, 30 ve 31 inci maddeleri zel kanunlarnda hkm bulunmamak

    kaydyla kamu kurumu niteliindeki meslek kurulular ile ii ve iveren sendikalar ve st kurulular iin de ceza

    hkmleriyle birlikte uygulanr. Uygulanacak hkmler Madde 36- Bu Kanun hkmleri; yabanc dernekler ile merkezleri yurt dnda bulunan dernek ve vakf dndaki kr

    amac gtmeyen kurulularn Trkiye'deki ube veya temsilcilikleri hakknda da ceza hkmleri ile birlikte uygulanr. Bu

    Kanunda hkm bulunmayan hallerde 4721 sayl Trk Medeni Kanununun hkmleri uygulanr. Ynetmelik Madde 37- Bu Kanunun ilgili maddelerinde dzenlenmesi ngrlen ynetmelikler ileri Bakanlnca, kulp adn

    alan derneklerle ilgili ynetmelik ise Genlik ve Spor Genel Mdrlnn bal olduu Bakanlka en ge alt ay iinde

    Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle konulur. Bu ynetmelikler karlncaya kadar mevcut ynetmeliklerin bu Kanuna

    aykr olmayan hkmlerinin uygulanmasna devam olunur. Deitirilen ve yrrlkten kaldrlan hkmler Madde 38- A) (22.11.2001 tarihli ve 4721 sayl Trk Medeni Kanunu ile ilgili olup yerine ilenmitir.)

    B) 4721 sayl Kanunun 58 inci maddesinin ikinci fkrasnda yer alan "yerleim yeri, kurucular,", 64 nc

    maddesinin ikinci fkrasnda yer alan "tzkte bakaca bir dzenleme yoksa,", 77 nci maddesinin birinci fkrasnda yer alan

    "yerel bir gazete ile ilan edilir ve ayn zamanda ve bir yazyla", 92 nci maddesinde yer alan "uluslararas alanda ibirlii

    yaplmasnda yarar grlen hallerde ve karlkl olmak kouluyla" ve 93 nc maddesinde yer alan "karlkl olmak

    kouluyla" ibareleri madde metinlerinden karlmtr. C) 4721 sayl Kanunun 61 inci maddesi ile 79 uncu maddesinin nc fkras yrrlkten kaldrlmtr.

    D) (14.2.1985 tarihli ve 3152 sayl ileri Bakanl Tekilt ve Grevleri Hakknda Kanun ile ilgili olup

    yerine ilenmitir.)

    E) (8.6.1984 tarihli ve 227 sayl Vakflar Genel Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun

    Hkmnde Kararname ile ilgili olup yerine ilenmitir.) F-G) (23.6.1983 tarihli ve 2860 sayl Yardm Toplama Kanunu ile ilgili olup yerine ilenmitir.) H) 6.10.1983 tarihli ve 2908 sayl Dernekler Kanunu yrrlkten kaldrlmtr. Yrrlk Madde 39- Bu Kanun yaym tarihinde yrrle girer. Yrtme Madde 40- Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr.

  • 9084-1

    5253 SAYILI KANUNA EK VE DEKLK GETREN

    MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMES TARAFINDAN PTAL EDLEN HKMLERN

    YRRLE GR TARHN

    GSTERR LSTE

    Deitiren

    Kanunun/ ptal

    Eden Anayasa

    Mahkemesinin

    Kararnn

    Numaras

    5253 sayl Kanunun deien veya iptal edilen maddeleri

    Yrrle Giri Tarihi

    5519 27 15/6/2006

    Anayasa

    Mah.nin E.:

    2004/107, K.:

    2007/44 sayl

    Karar

    10, 13

    22/11/2007

    5728 18, 27, 32, 33 8/2/2008

    5832 27/A 23/1/2009

    5838 10 28/2/2009

    6462 10 3/5/2013