เอกสารโบราณอีสาน
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
![Page 1: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/1.jpg)
เอกสารโบราณอสาน
![Page 2: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/2.jpg)
ประเภทของเอกสารโบราณทพบในภาคอสาน
คมภรใบลาน หรอเอกสารใบลาน สมดไทย ประกอบดวย สมดไทยขาว สมดไทยด า ศลาจารก แผนไม แผนเงน ทอง ทองเหลอง แผนผา
เมอศกษาจ านวนทปรากฏพบวา เอกสารใบลาน มจ านวนมากทสด เมอเทยบกบชนดอนๆ
![Page 3: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/3.jpg)
การส ารวจ การอนรกษเอกสารใบลาน
องคกรและหนวยงานทมบทบาทส ารวจและอนรกษใบลาน
๑. วด
๒. ศนยศลปวฒนธรรม
๓. สถาบนการศกษา
๔. ประชาชน
![Page 4: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/4.jpg)
สภาพของคมภรใบลานภาคอสานการส ารวจของโครงการอนรกษคมภรใบลาน มหาวทยาลยมหาสารคาม
ระหวางป ๒๕๔๗ – ปจจบน (รวม ๗ ป) ๖ จงหวดคอ มหาสารคามรอยเอด กาฬสนธ ขอนแกน ชยภม ยโสธร โดยส ารวจเฉพาะทวดใน
อ าเภอตางๆ พบวา
๑.วดมหาชย อ.เมองจ.มหาสารคามและวดมหาธาต อ.เมอง
จ. ยโสธร มใบลานจ านวนมากกวาจงหวดอนๆ
วดมหาชย จ านวนประมาณ ๘๐๐ มด/๑๓,๐๐๐ ผก
วดมหาธาต จ านวนประมาณ ๑,๕๐๐ มด/๓๖,๐๐๐ ผก
และเอกสารทงหมดอยทวด
![Page 5: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/5.jpg)
กจกรรมท 1
การส ารวจเอกสารใบลานในศนยวฒนธรรมทองถนวดมหาชย ท าความสะอาดและจดหมวดหมใหอยในสภาพดและคงทน
คมภรใบลานทเจาหนาทน าออกมาท าความสะอาดและตรวจสอบชอเรอง
![Page 6: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/6.jpg)
เจาหนาทก าลงท าความสะอาดโดยเชดฝนและตรวจสอบชอเรอง
เจาหนาทก าลงท าความสะอาดโดยเชดฝนและตรวจสอบชอเรอง
![Page 7: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/7.jpg)
คมภรใบลานทท าความสะอาดและตรวจสอบชอเรองเรยบรอยแลว รอการหอทบดวยผาดายดบ
คมภรใบลานทหอผาขาวทบอกชนหนงเพอรอการมดเชอก ซงเปนขนตอนสดทาย
![Page 8: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/8.jpg)
คมภรใบลานทหอผาขาวทบอกชนหนงเพอรอการมดเชอก ซงเปนขนตอนสดทาย
เจาหนาทก าลงมดคมภรใบลานทหอผาดายดบเรยบรอยแลวและเขยน ใบปะหนาบอกชอเรองตดทหอคมภรใบลาน
![Page 9: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/9.jpg)
คมภรใบลานทมดเชอกเรยบรอย รอการเกบเขาตตามหมวดหม
![Page 10: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/10.jpg)
กจกรรมท 2
เกบรกษาใบลานใหเปนระเบยบ สะดวกตอการสบคนและใหบรการ
เจาหนาทก าลงน าคมภรใบลานเกบเขาตตามหมวดหม
![Page 11: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/11.jpg)
คมภรใบลานเกบเขาตตามหมวดหมเสรจเรยบรอยแลว
คมภรใบลานเกบเขาตตามหมวดหมเสรจเรยบรอยแลว
![Page 12: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/12.jpg)
การจดนทรรศการในพพธภณฑคมภรใบลานแสดงใหผสนใจทวไป ไดศกษาคนควา
ปายโครงการ ภาพวาดพระอรยานวตรเขมจาร
มมหนงภายในพพธภณฑ
หบพระธรรมเกบคมภรใบลาน ตวางแสดงผลงานปรวรรต ตวางแสดงพฒนาการของตวอกษรทจารในใบลาน
![Page 13: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/13.jpg)
หบพระธรรมเกบคมภรใบลาน หบพระธรรมเกบคมภรลวดลายตางๆ บรรยากาศภายในพพธภณฑโดยรวม
มมหนงภายในพพธภณฑ พดยศวางแสดงเพอการศกษา ภาพกจกรรมของโครงการอนรกษใบลาน
![Page 14: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/14.jpg)
หบพระธรรมปดทองลองชาดแบบ
พนบาน
หบพระธรรมลงรกปดทอง หบพระธรรมปดทองลองชาด
ตพระธรรมแบบพนบาน ตพระธรรมแบบพนบาน ตพระธรรมสมยใหม
![Page 15: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/15.jpg)
พระสงฆ นกเรยน นกศกษา และประชาชนผสนใจ เขาเยยมชม
พระบวรปรยตกจ รองเจาคณะจงหวดมหาสารคาม และพระสงฆาธการชนปกครอง เขาเยยมชมพพธภณฑ
ศาสตราจารย (พเศษ) ดร.ภาวช ทองโรจน เลขาธการ ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และคณะ เขาเยยมชม
![Page 16: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/16.jpg)
อาจารยและนกเรยนจากโรงเรยนผดงนาร เขาเยยมชม
คณบดคณะเภสชศาสตรและนสต มหาวทยาลยมหาสารคาม เขาเยยมชม โดยมประธานโครงการใหการตอนรบ
![Page 17: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/19.jpg)
![Page 20: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/21.jpg)
จ านวนเอกสารใบลาน ๕ จงหวด
๑. จ.มหาสารคาม ๑๓ อ าเภอ ๑๑๐วดๆละ ๒๐๐มด ๒๒,๐๐๐ มด๒. จ. รอยเอด ๑๑ อ าเภอ ๖๖ วดๆละ ๒๐๐ มด ๑๓,๒๐๐ มด๓. จ. กาฬสนธ ๗๒อ าเภอ ๗๒ วดๆละ๒๐๐ มด ๑๔,๔๐๐ มด๔. จ. ขอนแกน ๑๔อ าเภอ ๗๕ วดๆละ๒๐๐ มด ๑๕,๐๐๐ มด๕. จ. ชยภม ๖ อ าเภอ ๙๓ วดๆละ ๕๐ มด ๔,๖๕๐ มด วดมหาชย (จ. มหาสารคาม) ๘๐๐ มด วดมหาธาต (จ.ยโสธร) ๑๕,๐๐ มด รวม ๔๑๘ วด ๕๗,๑๕๐มด/๑,๓๗๑,๖๐๐ ผก
![Page 22: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/22.jpg)
ความรวมมอกบหนวยงานและองคกรตางๆ
๑. หอสมดแหงชาต กทม. (สวนภาษาโบราณ)
๒. มหาวทยาลยเชยงใหม(ส านกสงเสรมศลปวฒนธรรม ส านกหอสมด สถาบนวจยสงคม)
๓. หอสมดแหงชาตเฉลมพระเกยรต ฯ จ. นครราชสมา
๔. หอสมดแหงชาต สปป.ลาว
![Page 23: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/23.jpg)
ฐานขอมลดานเอกสารใบลาน/สมดขอยกรณวดมหาชย ๑. หมวดพระวนย ๒๗ มด ๒. หมวดพระสตตนตปฎก ๒๓ มด๓.หมวดพระอภธรรม ๘๘ มด๔.หมวดคมภรอนๆภาษาบาล ๔๑ มด๕.หมวดบทสวดมนต ๘ มด๖.หมวดอานสงค/ฉลอง ๕ มด๗.หมวดชาดก ๔๑ มด๘.หมวดโอวาทค าสอน ๑๒ มด๙.หมวดพธกรรม ๘ มด๑๐หมวดธรรมทวไป ๓๙ มด
![Page 24: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/24.jpg)
๑๑. หมวดนยายธรรม ๓๔ มด
๑๒. หมวดนทานพนบาน ๒๑๓ มด
๑๓. หมวดต านานพระพทธศาสนา ๕๘ มด
๑๔. หมวดโหราศาสตร/ไสยศาสตร ๔๒ มด
๑๕. ปกณกะ (ลานยาว) ๑๐๖ มด
๑๖. ปกณกะ (ลานสน) ๖๔ มด
สมดขอย สมดไทยขาว ๒๒ เลม
![Page 25: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/25.jpg)
ผลงานพระอรยานวตร เขมจาร
ผลงานปรวรรตจากคมภรใบลานทจดพมพแลวจ านวน ๔๔ เรอง
ผลงานปรวรรตจากคมภรใบลานรอการจดพมพจ านวน ๑๘๗ เรอง
ตพระธรรม,หบพระธรรม,ภาพเกาเกยวกบบคคลทเกยวของกบวดมหาชย
ปจจบน มหาวทยาลยมหาสารคามก าลงด าเนน
“โครงการบนทกขอมลจากใบลานวดมหาชยโดยใชระบบดจตอล”
เพอการบรการในอนาคต และเพงเรมตนในป ๒๕๕๔ น คาดวา อาจตอง
ใชเวลา ๒ – ๓ ป และจดท าMeta Data ในอนาคต
![Page 26: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/26.jpg)
เอกสาร/ฐานขอมลของโครงการอนรกษใบลาน มมส. คมภรใบลานทบคคล/ชมชนมอบใหจ านวนหนง เอกสารใบลานต ารายา ผลงานทปรวรรต รอการจดพมพ ๘๗ เรอง หนงสอตางๆทปรวรรตจากใบลานและจดพมพแลว
ต ารายาทปรวรรตจากใบลาน ๑๐ หวเรอง ต าราโหราศาสตร นทานเรองนกจอกนอย ภมปญญาอสานจากใบลาน สารตราเมองมหาสารคาม ฉบบคดราง พระเจาเลยบโลก แบบเรยนอกษรธรรมอสาน
![Page 28: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/29.jpg)
![Page 30: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/30.jpg)
![Page 31: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/31.jpg)
![Page 32: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/32.jpg)
รปแบบการใหบรการ ถายเอกสาร/สแกนให ปรวรรตเนอหาสาระจากใบลาน ในกรณทจ าเปน เชน ปรวรรตต ารายา วรรณกรรมตางๆและจดพมพเผยแพร ถวาย/ใหความรแกพระสงฆ คร นสต นกเรยนดานตวอกษรโบราณ
และออกภาคสนามเพอเขาใจสภาพจรง สรางชมชนตนแบบดานการเรยนร อนรกษและสบสานคมภรใบลาน
แบบบรณาการ เชน บานทามวง อ.เสลภม จ. รอยเอด “โครงการโฮงเฮยนภมปญญาทองถน วดมหาชย”
จดท าWebsite บทความ และ กระดานโตตอบเชงความร
![Page 33: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/33.jpg)
จดท าฐานขอมลจงหวด อ าเภอ วด ทส ารวจและจดระบบใบลาน
อยางละเอยดแลว เสนอใน Website ของโครงการ
งานเผยแพร สรางเสรมและรณรงคให บาน วด โรงเรยน เหนความส าคญและ
เขาใจบทบาทในการรกษาและสบทอดมรดกความทรงจ าดานเอกสารโบราณและพระธรรมเจดย
![Page 34: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/34.jpg)
![Page 35: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/35.jpg)
![Page 36: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/36.jpg)
![Page 37: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/37.jpg)
![Page 38: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/38.jpg)
![Page 39: เอกสารโบราณอีสาน](https://reader034.vdocuments.pub/reader034/viewer/2022051817/54829785b4af9f1d3f8b45dd/html5/thumbnails/39.jpg)
สวสด