คุ�ณธรรมสำ�หร�บ

ข้�รชกร โดยพระอจรย�ธ�รพ�สำ�ษฐ์� จนฺ�ทสำ

โรวั�ดชกหมก

คุ�ณธรรมสำ�หร�บข้�รชกรคุ�ณธ

รรม+ข้�รชก

รคุ�ณธรรม แยกเป็%นฺ ๒ คุ� คุ'อ

คุ�ณ + ธรรม

คุ�ณ หมยถึ)ง คุ+ท�,ม�อย-+ในฺแต่+ละสำ�,งอ�นฺเป็%นฺท�,ต่�1งแห+งคุวัมย)ดถึ'อ

ธรรม หมยถึ)ง ระบบป็ระพฤต่�ป็ฏิ�บ�ต่�เพ',อคุวัมถึ-กต่�องด�งมในฺท�กข้�1นฺต่อนฺแห+งวั�วั�ฒนฺกรข้องช�วั�ต่ (ท+นฺพ�ทธทสำ)

ธรรม ๔ คุวัมหมย๑. ธรรมชต่� (Nature)

๒. กฎข้องธรรมชต่� (Law of Nature)๓. หนฺ�ท�, (Duty of Nature)๔. ผลจกกรกระท�หนฺ�ท�, (Result)

Carter V. Good ให�คุวัมหมยข้องคุ�วั+คุ�ณธรรม คุ'อ คุ�ณล�กษณะท�,ด�งม หร'อพฤต่�กรรมท�,ป็ฏิ�บ�ต่�จนฺเป็%นฺนฺ�สำ�ย และกรท�,บ�คุคุลได�กระท�ต่มคุวัมคุ�ด และมต่รฐ์นฺข้องสำ�งคุมในฺทงคุวัมป็ระพฤต่�และจร�ยธรรม

พระธรรมป็;ฎก (ป็.อ. ป็ย�ต่�โต่) ให�คุวัมหมยข้องคุ�วั+ คุ�ณธรรม อย+งย+อๆ ในฺพจนฺนฺ�กรมพ�ทธศสำนฺ� ฉบ�บป็ระมวัลศ�พท� คุ'อ ธรรมท�,เป็%นฺคุ�ณคุวัมด�งม สำภพท�,เก'1อก-ล

หมยถึ)ง ธรรมชต่�ข้องคุวัมด� ล�กษณะข้องคุวัมด� หร'อสำภพข้องคุวัมด� ท�,ม�อย-+ในฺต่�วับ�คุคุลใดบ�คุคุลหนฺ),ง

คุ�ณธรรม

ข้�รชกร แบ+งออกเป็%นฺ ๓ คุ� คุ'อ

ข้� + รชะ + กรข้� ในฺพจนฺนฺ�กรมฉบ�บ

รชบ�ณฑิ�ต่ยสำถึนฺ พ.ศ. ๒๕๒๕ ม�คุวัมหมย ๒ ป็ระกร คุ'อ

๑. บ+วั ไพร+๒. สำรรพนฺมบ�ร�ษท�, ๓

รชะ ในฺพจนฺนฺ�กรมฉบ�บรชบ�ณฑิ�ต่ยสำถึนฺ พ.ศ. ๒๕๒๕ ม�คุวัมหมยวั+ พระเจ�แผ+นฺด�นฺ ผ-�ย�,งใหญ่+ในฺแผ+นฺด�นฺ

กร ในฺพจนฺนฺ�กรมฉบ�บรชบ�ณฑิ�ต่ยสำถึนฺ พ.ศ. ๒๕๒๕ ม�คุวัมหมยวั+ งนฺ

ข้�รชกร จ)งหมยถึ)ง ผ-�ป็ฏิ�บ�ต่�งนฺถึวัย หร'อป็ฏิ�บ�ต่�งนฺเพ',อผลป็ระโยชนฺ�แห+งแผ+นฺด�นฺ

คุ�ณธรรม

ข้�รชกร

+คุ+ท�,ม�อย-+ในฺช�วั�ต่ข้องผ-�

ป็ฏิ�บ�ต่�งนฺเพ',อแผ+นฺด�นฺต่มธรรมชต่�

ศ�ลธรรมไม+กล�บม โลกจะวั�นฺศ

คุ�ณธรรม ๔ ป็ระกร เป็%นฺคุ�ณธรรมท�,พระบทสำมเดCจ

พระเจ�อย-+ห�วัภ-ม�พลอด�ลยเดชมหรช ได�ทรงพระรชทนฺสำ�หร�บคุนฺไทย ในฺพระรชพ�ธ�บวังสำรวังสำมเดCจพระบ�รพมหกษ�ต่ร�ยธ�รชเจ� ณ มณฑิลพ�ธ�ท�องสำนฺมหลวัง เม',อวั�นฺจ�นฺทร�ท�, ๕ เมษยนฺ พ.ศ. ๒๕๒๕ เนฺ',องในฺวัโรกสำเฉล�มฉลองกร�งร�ต่นฺโกสำ�นฺทร� ม�อย�คุรบ ๒๐๐ ป็E

“...คุ�ณธรรมท�,ท�กคุนฺคุวัรจะศ)กษและนฺ�อมนฺ�มป็ฏิ�บ�ต่�ม�อย-+ ๔ ป็ระกร ป็ระกรแรก คุ'อ กรร�กษคุวัมสำ�จ คุวัมจร�งใจต่+อต่�วัเองท�,จะป็ระพฤต่�ป็ฏิ�บ�ต่�แต่+สำ�,งท�,เป็%นฺป็ระโยชนฺ�และเป็%นฺธรรม

ป็ระกรท�, ๒ คุ'อ กรร-�จ�กข้+มใจต่นฺเอง ฝึGกฝึนฺจ�ต่ใจต่นฺเองให�ป็ระพฤต่�ป็ฏิ�บ�ต่�อย-+ในฺสำ�จคุวัมด�นฺ�1นฺป็ระกรท�, ๓ คุ'อ กรอดทนฺ อดกล�1นฺ และอดออม ท�,จะไม+ป็ระพฤต่�ล+วังคุวัมสำ�จสำ�จร�ต่ไม+วั+จะด�วัยเหต่�ป็ระกรใด

ป็ระกรท�, ๔ คุ'อ กรร-�จ�กละวังคุวัมช�,วั คุวัมท�จร�ต่ และร-�จ�กสำละป็ระโยชนฺ�สำ+วันฺนฺ�อยข้องต่นฺเพ',อป็ระโยชนฺ�สำ+วันฺใหญ่+ข้องบ�นฺเม'องคุ�ณธรรม ๔ ป็ระกรนฺ�1 ถึ�แต่+ละคุนฺพยยมป็ล-กฝึHงและบ�ร�งให�ม�คุวัมเจร�ญ่งอกงมข้)1นฺ โดยท�,วัก�นฺแล�วัจะช+วัยให�ป็ระเทศชต่�บ�งเก�ดคุวัมสำ�ข้คุวัมร+มเยCนฺและม�โอกสำท�,จะป็ร�บป็ร�งพ�ฒนฺให�ม�,นฺคุงก�วัหนฺ�ต่+อไป็ได�ด�,งป็ระสำงคุ�...”

คุ�ณสำมบ�ต่�ข้องข้�รชกร ๕ ป็ระกร๑. ศร�ทธ เช',อม�,นฺในฺกรป็ฏิ�บ�ต่�

หนฺ�ท�,รชกร๒. กรย)ดม�,นฺในฺป็ระโยชนฺ�รวัมข้องแผ+นฺด�นฺ๓. ร�บผ�ดชอบ๔. ท�หนฺ�ท�,เพ',อหนฺ�ท�,๕. สำ�เรCจท�นฺกร

๑. ศร�ทธ เช',อม�,นฺในฺกรป็ฏิ�บ�ต่�หนฺ�ท�,

รชกร

๒. กรย)ดม�,นฺในฺป็ระโยชนฺ�รวัมข้อง

แผ+นฺด�นฺ

โลกบล ๒๑. ห�ร� คุวัมละอยต่+อบป็

๒. โอต่ต่�ป็ป็ะ คุวัมสำะด��งกล�วัต่+อบป็

อคุต่� ๔๑. ฉ�นฺทคุต่� ล�เอ�ยงเพระร�กใคุร+ก�นฺ๒. โทสำคุต่� ล�เอ�ยงเพระไม+ชอบก�นฺ๓. โมหคุต่� ล�เอ�ยงเพระเข้ล๔. ภยคุต่� ล�เอ�ยงเพระกล�วั

๓. ร�บผ�ดชอบ

สำ�ป็ป็�ร�สำธรรม ๗๑. ธ�มม�ญ่ญุ�ต่ คุวัมเป็%นฺผ-�ร-�จ�กเหต่�๒. อ�ต่ถึ�ญ่ญุ�ต่ คุวัมเป็%นฺผ-�ร-�จ�กผล๓. อ�ต่ต่�ญ่ญุ�ต่ คุวัมเป็%นฺผ-�ร-�จ�กต่นฺ๔. ม�ต่ต่�ญ่ญุ�ต่ คุวัมเป็%นฺผ-�ร-�จ�กป็ระมณ

สำ�ป็ป็�ร�สำธรรม ๗ (ต่+อ)๕. กล�ญ่ญุ�ต่ คุวัมเป็%นฺผ-�ร-�จ�กกล๖. ป็ร�สำ�ญ่ญุ�ต่ คุวัมเป็%นฺผ-�ร-�จ�กป็ระช�มชนฺ๗. ป็�คุคุลป็โรป็ร�ญ่ญุ�ต่

คุวัมเป็%นฺผ-�ร-�จ�กเล'อกคุบบ�คุคุล

๔. ท�หนฺ�ท�,เพ',อหนฺ�ท�,

หนฺ�ท�,ข้องบ+วั ต่มหล�กท�ศ ๖๑. ล�กข้)1นฺท�งนฺก+อนฺนฺย

๒. เล�กกรงนฺท�หล�งนฺย๓. ถึ'อเอแต่+ข้องท�,นฺยให�๔. ท�กรงนฺให�ด�ข้)1นฺ๕. นฺ�คุ�ณข้องนฺยไป็สำรรเสำร�ญ่ในฺท�,นฺ�1นฺๆ

๕. สำ�เรCจท�นฺกร

อ�ทธ�บท ๔๑. ฉ�นฺทะ พอใจร�กใคุร+ในฺสำ�,งนฺ�1นฺ๒. วั�ร�ยะ เพ�ยรหม�,นฺป็ระกอบในฺสำ�,งนฺ�1นฺ๓. จ�ต่ต่ะ เอใจฝึHกใฝึLในฺสำ�,งนฺ�1นฺไม+วั+งธ�ระ๔. วั�ม�งสำ หม�,นฺต่ร�ต่รองพ�จรณเหต่�ผล

ในฺสำ�,งนฺ�1นฺ