ตวอยางรายงานโครงงาน เรองอางลางจานรกษาสงแวดลอม

บทท 1

บทน า

ทมาและความส าคญของโครงงาน

น ำมควำมส ำคญตอกำรด ำเนนชวตของสงมชวต ทงในดำนอปโภคและบรโภคแตในปจจบนมนษยใชน ำอยำงไมค ำนงถง

ควำมส ำคญของน ำ ซงมนษยสวนใหญนนเหนแกตว มกงำย เชน ใชในกำรช ำระลำงรำงกำย และสงของเครองใชแลวก

ปลอยน ำเสยลงสแมน ำ ล ำคลอง โดยไมม กำรกรองหรอกำรบ ำบดกอนปลอยลงสแมน ำ ซงกอใหเกดมลพษทำงน ำ

จำกขอควำมขำงตนเปนกำรยกตวอยำงบำงสวนของกำรกระท ำของมนษยในปจจบนเทำนน จะเหนไดวำมนษยนนปลอย

น ำเสยลงสแมน ำ ล ำคลอง โดยตรงเปนสวนใหญซงถำไมมกำรกรองน ำเสยหรอกำรบ ำบดน ำเสยกอนปลอยลงสแมน ำ ล ำ

คลอง จะกอใหเกดมลพษทำงน ำ ซงมผลกระทบตอสงแวดลอมและสงมชวต ทงทอยในน ำและบนบก ท ำใหควำม

หลำกหลำยของชนดพนธของสงมชวตทอำศยอยในบรเวณนนลดลง สตวน ำขำดออกซเจนตำยแลวท ำใหน ำเนำเสย มนษย

กตองรบประทำนสตวน ำทมสำรเคมเจอปนอยในตวสตวน ำ เปนตน เพรำะฉะนนมนษยจงควรชวยกนรกษำสงแวดลอม

ทำงน ำ โดยกำรบ ำบดน ำใหมคณภำพดขนกอนปลอยลงสแมน ำ ล ำคลอง ดวยเหตนคณะผจดท ำโครงงำนวทยำศำสตรจง

ไดคดประดษฐอำงลำงจำนรกษำสงแวดลอม เพอชวยลดปญหำมลพษทำงน ำทเกดจำกควำมมกงำยและควำมเหนแกตว

ของมนษยในสงคมยคปจจบน และยงรกษำสงแวดลอมใหด ำรงไว

จดมงหมายของโครงงาน

1.เพอประดษฐอปกรณลำงจำนบ ำบดน ำเสย

2.เพอบ ำบดน ำเสยทเหลอทงจำกกำรลำงจำนกอนปลอยลงสแหลงน ำ

3.เพอเปนแนวทำงในกำรประดษฐอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย และผอนสำมำรถศกษำและน ำไปพฒนำใหดยงขน

ตอไป

4.เพอศกษำทกษะกระบวนกำรแกปญหำดวยวธกำรทำงวทยำศำสตร คอ ฝกกำรคดวเครำะหสงเครำะหและ

สรำงสรรค

5.เพอฝกกำรท ำงำนเปนหมคณะ

สมมตฐาน

อำงลำงจำนบ ำบดน ำเสยสำมำรถท ำใหน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนมคณภำพดขนได

นยามเชงปฏบตการ

คณภำพของน ำทดในกำรทดลองครงน หมำยถง น ำทใส ไมมส ไมมเศษตะกอน มคณสมบตเปนกลำง ไมมสำรตกคำง ซง

ทดสอบไดโดยใชสำรเคม ใชประสำทสมผส ใชกำรด ำรงชวตของสงมชวตขนำดเลก และใชเครองมอวดคำ pH

ขอบเขตการศกษาคนควา

1.น ำเหลอทงจำกกำรลำงจำนทน ำมำทดลองไดมำจำกน ำลำงจำนของรำนขำวแกงในโรงเรยนวดรำชำธวำส รำนรตนำ ซง

เกบในวนท 20 พ.ย. 2550 เวลำ 13.20 น.

2.กำรตรวจสอบคณภำพของน ำในทน ตรวจสอบสำรทปนเปอนน ำเพยง 5 ชนด ไดแก แปง ,น ำตำลโมเลกลเดยว , ไขมน ,

โปรตน , แคลเซยม

3.คณภำพของน ำทไดจำกกำรทดลองครงน หมำยถง น ำทใส ไมมส ไมมเศษตะกอน มคณสมบตเปนกลำง ไมมสำร

ตกคำง ซงทดสอบไดโดยใชสำรเคม ใชประสำทสมผส ใชกำรด ำรงชวตของสงมชวตขนำดเลก และใชเครองมอวดคำ pH

บทท 2

เอกสารและทฤษฎทเกยวของ

มลพษ หมำยควำมวำ ของเสย วตถอนตรำยและมวลสำรอนๆ รวมทงกำกตะกอนหรอสงตกคำงเหลำนน ทถก

ปลอยทงจำกแหลงก ำเนดมลพษ หรอทมอยในสงแวดลอมตำมธรรมชำต ซงอำจกอใหเกดผลกระทบตอคณภำพ

สงแวดลอมหรอภำวะทเปนอนตรำยตอสขภำพอนำมยของประชำชนได และใหหมำยถง รงส ควำมรอน แสง เสยง คลน

ควำมสนสะเทอน หรอเหตร ำคำญอนๆ ทเกดหรอปลอยออกจำกแหลงน ำตนก ำเนดมลพษ

ของเสย หมำยควำมวำ ขยะมลฝอยสงปฏกล น ำเสย อำกำศเสย มวลสำร หรอวตถอนตรำยอนใด ซงถกปลอยทงหรอม

ทมำจำกแหลงก ำเนดมลพษรวมทงกำกตะกอนหรอสงตกคำงจำกสงเหลำนน ทอยในสภำพของแขงของเหลว หรอกำซ

น ำเสย หมำยควำมวำ ของเสยทอยในสภำพเปนของเหลวรวมทงมวลสำรทปะปนหรอปนเปอนอยในของเหลวนน

จ าแนกประเภทของมลพษทางน า

มลพษทำงน ำสำมำรถจ ำแนกออกไดดงน

1.น ำเนำ ไดแก น ำทมปรมำณออกซเจนละลำยในน ำต ำ มสด ำคล ำและอำจสงกลนเหมน น ำประเภทนเปนอนตรำยตอ

กำรบรโภค กำรประมง และท ำใหสญเสยคณคำทำงกำรพกผอนของมนษย

2.น ำเปนพษ ไดแก น ำทมสำรพษเจอปนอยในระดบทอำจเปนอนตรำยตอชวตมนษยและ สตวน ำ เชน สำรประกอบของ

ปรอท ตะกว สำรหน แคดเมยม ฯลฯ

3.น ำทมเชอโรค ไดแก น ำทมเชอแบคทเรย ไวรส ฯลฯ เชน เชออหวำตกโรค เชอบด เชอไขไทฟอยด เจอปนอย เปนตน

4.น ำขนขน ไดแก น ำทมตะกอนดนและทรำยเจอปนอยเปนจ ำนวนมำกจนเปนอนตรำยตอ สตวน ำ และเปนอปสรรคตอ

กำรใชประโยชนของมนษย

5.น ำรอน ไดแก น ำทไดรบกำรถำยเทควำมรอนจำกน ำทง จนมอณหภมทสงกวำทควรจะเปนไปตำมธรรมชำต สวนใหญ

เกดจำกกำรระบำยน ำหลอเยนจำกโรงงำนอตสำหกรรมลงสแหลงน ำ ซงจะมผลกระทบตอกำรด ำรงชวต และกำรแพรพนธ

ของสตวน ำ ตลอดจนสงมชวตอน ๆ

6.น ำทมกมมนตภำพรงส ไดแก น ำทมสำรกมมนตภำพรงสเจอปนในระดบทเปนอนตรำย

7.น ำกรอย ไดแก น ำจดทเสอมคณภำพเนองจำกกำรละลำยของเกลอในดนหรอน ำทะเลไหลหรอซมเขำเจอปน

8.น ำทมครำบน ำมน ไดแก น ำมนหรอไขมนเจอปนอยมำก

ลกษณะของมลพษทางน า

น ำทเกดภำวะมลพษจะมองคประกอบของคณภำพน ำทแตกตำงจำกน ำด ซงจะมดชนตำงๆ เปนตวบงบอก สมำรถแยก

ออกเปน 3 ลกษณะใหญ ๆ คอ

1. ลกษณะทางกายภาพ

ลกษณะทำงกำยภำพ หมำยถง ลกษณะของมลพษทำงน ำทสำมำรถรบรไดดวยประสำทสมผสทงหำ มดชนบงบอก

ลกษณะทำงกำยภำพทส ำคญไดแก

1.1 อณหภม ( Temperature ) เปนปจจยหนงทมอทธพลโดยตรงและโดยออมตอกำรด ำรงชวตของสตวน ำ

โดยปกตอณหภมของน ำจะเปลยนแปลงตำมอณหภมของอำกำศ ซงขนอยกบฤดกำล ระดบควำมสงและสภำพภมประเทศ

นอกจำกนยงขนอยกบควำมเขมของแสงอำทตย กระแสลม ควำมลก ปรมำณสำรแขวนลอยหรอควำมขนและ

สภำพแวดลอมทว ๆ ไปของแหลงน ำ ส ำหรบประเทศไทยอณหภมจะแปรผนในชวง 20 – 30 องศำเซลเซยส กำรปลอยน ำ

ทงจำกโรงงำนอตสำหกรรมทมอณหภมสงลงสแหลงน ำหรอน ำจำกระบบหลอเยนจะท ำใหอณหภมของน ำสงกวำระดบ

ปกตตำมธรรมชำตซงมผลกระทบกระเทอนตอสตวน ำและระบบนเวศวทยำของแหลงน ำบรเวณดงกลำว นอกจำกน

อณหภมของน ำยงมผลตอสภำพแวดลอมทำงเคมภำพ เชน ออกซเจนละลำยในน ำ คอ ปรมำณออกซเจนละลำยในน ำจะ

ลดลง ถำอณหภมของน ำสงขนในขณะเดยวกนขบวนกำรเมตตำโบลซมและกำรท ำงำนของพวกจลนทรยตำงๆ ในน ำกจะ

เพมขน

ดงนนจงท ำใหควำมตองกำรปรมำณออกซเจนละลำยในน ำสงขน จงอำจเกดปญหำกำรขำดแคลนออกซเจนขน

ได นอกจำกนยงมผลกระทบทำงออม เชน อณหภมของน ำทสงขนจะท ำใหพษของสำรพษตำง ๆ มควำมรนแรงมำกขน

ทงนเนองจำกอณหภมสงชวยเรงกำรดดซมกำรแพรกระจำยของพษสรำงกำยไดเรวขน อยำงไรกตำมสำรพษบำงชนดจะม

พษลดลงเมออณหภมสงขนทงนเนองจำกอณหภมไปท ำปฏกรยำยอยสลำยและก ำจดสำรพษออกนอกรำงกำยไดเรวกวำ

ปกต นอกจำกนยงท ำใหควำมตำนทำนโรคของสตวน ำเปลยนแปลงไป เชอโรคบำงชนดสำมำรถแพรกระจำยไดดในระดบ

อณหภมทแตกตำงกน ( ไมตร และคณะ , 2528 )

1.2 ส ( Colour ) กำรตรวจสของน ำในบำงครงนยมปฏบตกน เนองจำกสำมำรถแสดงใหเหนอยำงครำว ๆ

เกยวกบก ำลงกำรผลต สภำพแวดลอมและสำรแขวนลอยทมอยในแหลงน ำนน สของน ำเกดจำกกำรสะทอนของแสง

จ ำแนกได 2 ประเภท คอ

1) สจรง (True Colour )เปนสของน ำทเกดจำกสำรละลำยชนดตำงๆ อำจจะเปนสำรละลำยจำกพวกอนนทรยสำรหรอ

พวกอนทรยสำรซงท ำใหเกดสของน ำ สจรงไมสำมำรถแยกออกไดโดยกำรตกตะกอน และกำรกรอง

2) สปรำกฏ (Apparent colour ) เปนสของน ำทเกดขนแลวเรำสำมำรถมองเหนไดชดเจน สวนใหญเกดจำกตะกอนของ

น ำ สำรแขวนลอย เศษซำกพชซำกสตวทตำยทบถมในน ำกเปนตวกำรส ำคญทกอใหเกดสของน ำได

1.3 ควำมขน (Turbidity ) ควำมขนของน ำจะแสดงใหเหนวำมสำรแขวนลอยอยมำกนอยเพยงใด สำรแขวนลอยทมอย

เชน ดนละเอยด อนทรยสำรอนนทรยสำร แพลงกตอนและสงมชวตเลก ๆ สำรเหลำนจะกระจำยและขดขวำงไมใหแสง

สองลงไปไดลก โดยสำรเหลำนจะดดซบเอำแสงไว

1.4 กลน (Oder ) กลนจำกน ำเสยสวนมำกแลวมำกจำกกำซทเกดจำกกำรยอยสลำยของสำรอนทรยในน ำเสย กำซสวน

ใหญจะเปน H2S ทเกดจำกจลนทรยชนดทไมตองกำรออกซเจน

1.5 รส ( Taste ) น ำสะอำดตำมธรรมชำตจะไมมรส กำรทน ำมรสผดไปเนองจำกมสำรอนทรยหรอสำรอนนทรยปะปนอย

เชน น ำทมรสกรอย ทงนเนองจำกมเกลอคลอไรดละลำยอยในน ำนนในปรมำณสง

2. ลกษณะทางเคมภาพ

ลกษณะทำงเคมภำพ หมำยถง ลกษณะของมลพษทำงน ำทเกดจำกกำรทน ำมสำรเคมเจอปนจนท ำใหเกดสภำวะทำงเคม

ขนในน ำ มดชนบงบอกลกษณะทำงเคมภำพทส ำคญไดแก

2.1 กำรน ำไฟฟำ (Conductivity ) เปนลกษณะของน ำทบอกถงควำมสำรถของน ำทจะใหกระแสไฟฟำไหล

ผำน ซงขนอยกบควำมเขมขนของสำรทมประจไฟฟำในน ำ ควำมน ำไฟฟำไมไดเปนคำเฉพำะอออนตวใดตวหนง แตเปน

คำรวมของอออนทงหมดในน ำ คำนไมไดบอกใหทรำบถงชนดของสำรในน ำ บอกแตเพยงวำมกำรเพมหรอลดของอออนท

ละลำยน ำเทำนน กลำวคอ ถำคำควำมน ำไฟฟำเพมขนแสดงวำมสำรทแตกตวในน ำเพมขนหรอถำคำควำมน ำไฟฟำลดลง

กแสดงวำสำรทแตกตวไดในน ำลดลง ควำมน ำไฟฟำนยมวดออกมำในรปอตรำสวนของควำมตำนทำน โดยหนวยเปน

Microsiemen หรอ us/cm อณหภมจะมผลตอกำรแตกตวของอออน อณหภมสง คำกำรแตกตวจะมำกขน ควำมน ำ

ไฟฟำจะเพมขน

2.2 คำควำมเปนกรดเปนดำง (pH) เปนคำทแสดงควำมเปนกรดหรอดำงของน ำ น ำทมสภำพเปนกรดจะมคำ

ควำมเปนกรดเปนดำงนอยกวำ 7 และน ำทเปนดำงจะมคำควำมเปนกรดเปนดำงมำกกวำ 7 น ำคำมธรรมชำตจะมคำ

ควำมเปนกรดเปนดำงอยระหวำง 6.5 – 8.5 ซงควำมแตกตำงของ pH ขนอยกบลกษณะของภมประเทศและ

สภำพแวดลอมหลำยประกำร เชน ลกษณะของพนดนและหน ปรมำณ ฝนตกตลอดจนกำรใชทดนในบรเวณแหลงน ำ

ระดบ pH ของน ำจะเปลยนแปลงตำม pH ของดนดวย นอกจำกนสงทมชวตในน ำ เชน จลนทรยและแพลงกตอนพช ก

สำมำรถท ำใหคำ pH ของน ำเปลยนแปลงไปดวย

2.3 ออกซเจนละลำยในน ำ ( Dissolved Oxygen;DO ) หมำยถง เปนคำทบงบอกถงปรมำณออกซเจนท

ละลำยในน ำ ซงออกซเจนจะมควำมส ำคญมำกตอสงมชวตในน ำ ปรมำณออกซเจนในน ำจะเปลยนแปลงไปตำมอณหภม

ของน ำและควำมกดดนของบรรยำกำศ ในฤดรอนปรมำณของออกซเจนทละลำยในน ำนอยลงเพรำะวำอณหภมสง

ขณะเดยวกนทกำรยอยสลำยและปฏกรยำตำง ๆ จะเพมมำกขน ท ำใหควำมตองกำรของออกซเจนเพอไปใชกจกรรม

เหลำนนสงไปดวย ในแหลงน ำธรรมชำตจะมออกซเจนละลำยอยระหวำง 5 – 7 มลลกรมตอลตร

2.4 บโอด ( Biochemical Oxygen Demand;BOD ) เปนคำทบอกถงปรมำณของออกซเจนทถกใชในกำรยอย

สลำยอนทรยชนดทยอยสลำยได ภำยใตสภำวะทมออกซเจน โดยจลนทรยในชวงเวลำ 5 วนทอณหภม 20 องศำเซลเซยส

เปนคำทนยมใชกนมำกในกำรแสดงถงควำมสกปรกมำกนอยเพยงใดของน ำเสยจำกชมชนและโรงงำนตำง ๆ เปนคำท

ส ำคญมำกในกำรออกแบบและควบคมระบบบ ำบดน ำเสยโดยทำงชวภำพ สำมำรถใชบงบอกถงคำภำระอนทรยและใชใน

กำรหำประสทธภำพของระบบบ ำบดน ำเสย กำรวดคำของ BOD ยงใชส ำหรบกำรตรวจสอบคณภำพของน ำในแมน ำล ำ

คลองอกดวย

2.5 ซโอด ( Chemical Oxyhen Demand;COD ) เปนคำทบงบอกถงปรมำณของออกซเจนทตองกำรใชใน

กำรท ำปฏกรยำออกซไดซสำรอนทรยในน ำ โดยใชสำรเคมทมอ ำนำจในกำรออกซไดซไดสง เชน โปแตสเซยมไดโครเมต

(K2Cr207) ในสภำพสำรละลำยทเปนกรด สำรอนทรยชนดทงทจลนทรยยอยสลำยไดหรอไมไดจะถกออกซไดซหมด คำซ

โอดมกจะมำกกวำคำบโอดอยเสมอ คำซโอดจงเปนคำทบงบอกถงควำมสกปรกของน ำเชนเดยวกนกบคำบโอด ส ำหรบ

ประโยชนของกำรหำคำ COD คอใชเวลำของกำรวเครำะหนอย สำมำรถหำคำไดเลยในหองปฏบตกำร แตส ำหรบ BOD

ตองใชเวลำถง 5 วน จงจะทรำบผล

3. ลกษณะทางชวภาพ

ลกษณะทำงชวภำพ หมำยถง ลกษณะของมลพษทำงน ำทเกดจำกกำรมสงมชวตชนดใดชนดหนงปะปนในน ำ และ

เปนพษตอมนษยและสตวน ำได ดชนบงบอกลกษณะทำงชวภำพ ไดแก แพลงกตอนพช-สตว แบคทเรยทท ำใหเกด

โรคตดตอทำงน ำและอำหำร เชอไวรส เชอรำและพวกหนอนพยำธตำง ๆ

ผลกระทบเนองจากมลพษทางน า

1.ผลกระทบตอกำรเกษตรกรรม

2.ผลกระทบตอกำรประมง

3.ผลกระทบตอกำรสำธำรณสข กอใหเกดโรคภยไขเจบ

4.ผลกระทบตออตสำหกรรม

5.ผลกระทบตอกำรผลตน ำเพอกำรอปโภคบรโภค

6.ผลกระทบตอกำรคมนำคม

7.ผลกระทบตอทศนยภำพ

8.ผลกระทบตอเศรษฐกจและสงคม

น ำเสย หมำยถง น ำทมสำรใด ๆ หรอสงปฏกลทไมพงปรำรถนำปนอย กำรปนเปอนของสงสกปรกเหลำน จะท ำ

ใหคณสมบตของน ำเปลยนแปลงไปจนอยในสภำพทไมสำมำรถน ำกลบมำใชประโยชนได สงปนเปอนทอยในน ำเสย ไดแก

น ำมน ไขมน ผลซกฟอก สบ ยำฆำแมลง สำรอนทรยทท ำใหเกดกำรเนำเหมนและเชอโรคตำง ๆ ส ำหรบแหลงทมำของน ำ

เสยพอจะแบงไดเปน 2 แหลงใหญ ๆ ดงน

1. น ำเสยจำกแหลงชมชน มำจำกกจกรรมส ำหรบกำรด ำรงชวตของคนเรำ เชน อำคำรบำนเรอน หมบำนจดสรร

คอนโดมเนยม โรงแรม ตลำดสด โรงพยำบำล เปนตน จำกกำรศกษำพบวำควำมเนำเสยของคคลองเกดจำกน ำเสย

ประเภทน ถงกรรมวธในกำรบ ำบดน ำเสย กำรบ ำบดน ำเสยใหเปนน ำทสะอำดกอนปลอยทงเปนวธกำรหนงในกำรแกไข

ปญหำแมน ำล ำคลองเนำเสย โดยอำศยกรรมวธตำงๆ เพอลดหรอท ำลำยควำมสกปรกทปนเปอนอยในหองน ำ ไดแก ไขมน

น ำมน สำรอนทรย สำรอนนทรย สำรพษ รวมทงเชอโรคตำง ๆใหหมดไปหรอใหเหลอนอยทสดเมอปลอยทงลงสแหลงน ำก

จะไมท ำใหแหลงน ำนนเนำเสยอกตอไป

ขนตอนในการบ าบดน าเสย

เนองจำกน ำเสยมแหลงทมำแตกตำงกนจงท ำใหมปรมำณและควำมสกปรกของน ำเสยแตกตำงกนไปดวย ใน

กำรปรบปรงคณภำพของน ำเสยจ ำเปนจะตองเลอกวธกำรทเหมำะสมส ำหรบกรรมวธในกำรปรบปรงคณภำพของน ำเสย

นนกมหลำยวธดวยกน โดยพอจะแบงขนตอนในกำรบ ำบดออกไดดงน

การบ าบดน าเสยขนเตรยมการ (Pretreatment )

เปนกำรก ำจดของแขงขนำดใหญออกเสยกอนทน ำเสยจะถกปลอยเขำสระบบบ ำบดน ำเสย เพอปองกนกำรอดตนทอ

น ำเสยและเพอไมท ำควำมเสยหำยใหแกเครองสบน ำ กำรบ ำบดในขนน ไดแก กำรดกดวยตะแกรง เปนกำรก ำจดของแขง

ขนำดใหญโดยใชตะแกรง ตะแกรงทใชโดยทวไปม 2 ประเภทคอ ตะแกรงหยำบและตะแกรงละเอยด กำรบดตดเปนกำร

ลดขนำดหรอปรมำตรของแขงใหเลกลง ถำสงสกปรกทลอยมำกบน ำเสยเปนสงทเนำเปอยไดตองใชเครองบดตดให

ละเอยด กอนแยกออกดวยกำรตกตะกอน กำรดกกรวดทรำยเปนกำรก ำจดพวกกรวดทรำยท ำใหตกตะกอนในรำงดกกรวด

ทรำย โดยกำรลดควำมเรวน ำลง กำรก ำจดไขมนและน ำมนเปนกำรก ำจดไขมนและน ำมนซงมกอยในน ำเสยทมำจำกครว

โรงอำหำร หองน ำ ปมน ำมน และโรงงำนอตสำหกรรมบำงชนดโดยกำรกกน ำเสยไวในบอดกไขมนในชวงเวลำหนงเพอให

น ำมนและไขมนลอยตวขนสผวน ำแลวใชเครองตกหรอกวำดออกจำกบอ

การบ าบดน าเสยขนทสอง (Secondary Treatment )

เปนกำรก ำจดน ำเสยทเปนพวกสำรอนทรยอยในรปสำรละลำยหรออนภำคคอลลอยด โดยทวไปมกจะเรยกกำรบ ำบด

ขนทสองวำ “ กำรบ ำบดน ำเสยดวยขบวนกำรทำงชววทยำ ” เนองจำกเปนขนตอนทตองอำศยจลนทรยในกำรยอยสลำย

หรอท ำลำยควำมสกปรกในน ำเสย กำรบ ำบดน ำเสยในปจจบนนอยำงนอยจะตองบ ำบดถงขนทสองน เพอใหน ำเสยท

ผำนกำรบ ำบดแลวมคณภำพมำตรฐำนน ำทงททำงรำชกำรก ำหนดไว กำรบ ำบดน ำเสยดวยขบวนกำรทำงชววทยำแบงเปน

2 ประเภท ไดแก ขบวนกำรทใชออกซเจน เชน ระบบบอเตมอำกำศ ระบบแคตเวคเตดสลดจ ระบบแผนหมนชวภำพ ฯลฯ

และ ขบวนกำรทไมใชออกซเจน เชน ระบบถงกรองไรอำกำศ ระบบถงหมกตะกอน ฯลฯ ทงนขนอยกบชนดของจลนทรยท

ท ำหนำทยอยสลำย

การบ าบดน าเสยขนสง ( Advanced Treatment )

เปนกำรบ ำบดน ำเสยทผำนกำรบ ำบดในขนทสองมำแลว เพอก ำจดสงสกปรกบำงอยำงทยงเหลออย เชน โลหะหนก

หรอเชอโรคบำงชนดกอนจะระบำยทงลงสแหลงน ำสำธำรณะ กำรบ ำบดขนนมกไมนยมปฏบตกน เนองจำกมขนตอนท

ยงยำกและเสยคำใชจำยสง นอกจำกผบ ำบดจะมวตถประสงคในกำรน ำน ำทบ ำบดแลวกลบคนมำใชอกครง ประมำณ

75%

เครองกรองน าจากเสนใยพช

พสจนวำ เสนใยพชชนดใดมประสทธภำพในกำรกรองของเสยไดมำกทสด โดยเสนใยของพชทน ำมำใชในกำร

ทดลองมดงน

1. ผกตบชวำ

2. กำบกลวย

3. เปลอกมะพรำว

4. ผกกระเฉด

โดยกำรเทน ำทงจำกครวลงในภำชนะทมเสนใยชนดตำง ๆ สงเกตและวดคำ pH ของน ำ โดยท ำกำรทดลอง 2

ชด ชดแรกจะใชเสนใยตำมธรรมชำต และชดท 2 จะใชเสนใยทไดจำกกำรปน ผลกำรศกษำพบวำเสนใยของผกตบชวำทม

ในธรรมชำตมประสทธภำพในกำรกรองน ำทดทสด รองลงมำคอเสนใยของกำบกลวยตำมธรรมชำต เสนใยกำบกลวยทได

จำกกำรปน เสนใยผกกระเฉดทไดจำกกำรปน เสนใยผกกระเฉดจำกธรรมชำต เสนใยเปลอกมะพรำวจำกธรรมชำต เสนใย

ผกตบชวำจำกกำรปน และเสนใยเปลอกมะพรำวจำกกำรปน ตำมล ำดบ โดยคำ pH ไมแตกตำงกน

ชดเครองกรองน าอยางงาย

น ำคลองมสำรทไมละลำยน ำปนอยและแมจะตงทงไวเปนเวลำนำน สำรเหลำนนกยงไมตกตะกอน แตเรำ

สำมำรถใชสำรสมเปนตวท ำใหสำรเหลำนนรวมตวกนจมสกนภำชนะได วธนเรยกวำ กำรท ำใหตกตะกอน ซงยงคงเปนวธท

ใชกนมำก เพรำะเปนวธทคอนขำงสะดวกและเสยคำใชจำยนอย

วธกำรกรองเปนวธทใชแยกสำรทไมละลำยน ำออกจำกน ำหรอของเหลวเมอเรำเทน ำหรอของเหลวผำนกระดำษ

กรอง น ำหรอของเหลวจะผำนกระดำษกรองลงไป สวนสำรทไมละลำยน ำมขนำดใหญกวำรของกระดำษกรองจงไม

สำมำรถผำนกระดำษกรองได ปจจบนมกำรประดษฐเครองกรองทใชวสดตำง ๆ กน เครองกรองบำงชนดใชไสกรองซงท ำ

ดวยเซรำมกสทมรพรนขนำดเลก บำงชนดใชสำรดดซบสและสำรเจอปนในน ำ เพอท ำใหน ำมควำมสะอำดมำกขน บำง

ชนดใสถำนกมมนต ( คอ ถำนชนดหนงทไดรบกำรเพมคณภำพมำกขนโดยใชเทคโนโลยเขำมำชวย ถำนกมมนตท ำจำก

แกลบ กะลำมะพรำว ขเลอย ชำนออย กระดกหรอเขำสตว ) เพอดดสและกลน นอกจำกนเครองกรองบำงชนดอำจใสวสด

หลำย ๆ ชนดผสมกนกได โดยเครองกรองน ำคลองจดท ำขนเพอชวยลดปญหำน ำขนจำกตะตอนดน และสำมำรถน ำน ำ ท

กรองไดมำใชอปโภคภำยในบำนโดยกำรแกวงน ำคลองปรมำตร 4,000 cm3 ดวยสำรสม 5 กรม รอจนกระทงสำร

แขวนลอยตกตะกอน เปดน ำใหไหลผำนชดเครองกรองน ำ 2 ชด ซงแตละชดมวสด ชนกรองเรยงกนตำมล ำดบจำก

ดำนลำงถงดำนบนของชดกรองน ำเรยงกน คอ ใยแกว กรวดหยำบ กรวดละเอยด ถำนกมมนต ทรำยหยำบ ทรำยละเอยด

และใยแกว โดยมอตรำสวนของชนกรองทเหมำะสมทสด คอ 1:100:90:80:90:90:1 ตำมล ำดบ พบวำ ลกษณะของน ำ

ทกรองไดเปนสใส ไมมส ไมมกลน และมตะกอนปนอยในน ำนอยมำก

บทท 3

วสดอปกรณและขนตอนวธในการด าเนนงาน

วสดอปกรณ

-ชนดวสดทน ำมำท ำตวเครองลำงจำนรกษำสงแวดลอม จ ำนวน

นอต 10 ตว

ถงน ำ 2 ถง

เหลกฉำกขนำด 40 cm 8 ทอน

เหลกฉำกขนำด 53 cm 8 ทอน

เหลกฉำกขนำด 110 cm 4 ทอน

อำงลำงจำน ( สแตนเลส ) เหลอใชแลว 1 อำง

สเปย ( สสมสะทอนแสง ) 1 กระปอง

สเปย ( สชมพสะทอนแสง ) 1 กระปอง

สตกเกอร ( สสมสะทอนแสง ) 1 แผน

กญแจแหวน 1 อน

เลอย 1 อน

พลำสตกใส 4 เมตร

-ชนดของวสดทน ำมำท ำเครองกรองน ำจำกเสนใยธรรมชำต

ผกตบชวำ 1 กโลกรม

ตะกรำพลำสตก 5 ใบ

ผำขำวบำง 2 เมตร

-ชนดของวสดทน ำมำท ำเครองกรองน ำแบบงำย

ถงพลำสตกใส ๆ 1 ถง

ใยแกว 1 ถง

กรวดหยำบ 2 กโลกรม

กรวดละเอยด 2 กโลกรม

ทรำยหยำบ 2 กโลกรม

ทรำยละเอยด 2 กโลกรม

ถำนกมมนต 1 ถงใหญ

-ชนดของวสดทใชในกำรทดสอบหำสงมชวต สำรปนเปอนในน ำ

บกเกอรขนำด 1,000 ml 9 ใบ

บกเกอรขนำด 250 ml 9 ใบ

หลอดทดลองขนำดเลก 9 หลอด

หลอดหยดสำร 5 อน

แทงแกวคนสำร 5 อน

ทวำงหลอดทดลอง 2 อน

สำรละลำยไอโอดน 20 ลบ.ซม.

สำรละลำยไบยเรต 20 ลบ.ซม.

สำรละลำยเบเนดกส 20 ลบ.ซม.

สำรละลำยกรดซลฟวรก 20 ลบ.ซม.

สำรละลำยคอปเปอรซลเฟต 20 ลบ.ซม.

กงฝอย 1 ถง

ไรแดง 1 ถง

เครองวดคำ pH 1 ถง

น ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน ตวอยำงท 1 5 กก.

ทกนลม 1 อน

ตะแกรงเหลก 1 อน

ตะเกยงแอลกอฮอล 1 อน

ทหนบหลอดทดลอง 1 อน

-ชนดของวสดทน ำมำท ำปำยนเทศ และอปกรณตกแตง

ฟวเจอรบอรด 3 แผน

สไม 48 แทง 1 กลอง

สเมจก 1 กลอง

เทปกำวสชมพ 1 มวน

สตกเกอรสเขยว 1 แผน

เทปกำวสองหนำ 1 มวน

กรรไกร 1 อน

คตเตอร 1 เลม

กำว 1 ขวด

กระดำษส 7 แผน

ขนตอนและวธการด าเนนงาน

ตอนท 1 ผลตอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย

- ขนท ำตวโครงงำนสรำงของอปกรณลำงจำนรกษำสงแวดลอม

- ขนท ำชดกรองน ำของอำงลำงจำนรกษำสงแวดลอม

ตอนท 2 กำรเกบน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

ตอนท 3 กำรตรวจสอบคณภำพน ำ ( อยำงงำย ) กอนผำนกำรกรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย

- ขนใชประสำทสมผส

- ขนใชกระบวนกำรทำงเคม

- ขนใชเครองมอวดคำ pH

- ขนใชกำรด ำรงชวตของสงมชวตขนำดเลก

ตอนท 4 กำรตรวจสอบคณภำพน ำ ( อยำงงำย ) หลงผำนกำรกรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย

- ขนน ำผำนชดกรองของอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย

- ขนกำรทดสอบคณภำพน ำ

- ใชประสำทสมผส

- ใชกระบวนกำรทำงเคม

- ใชเครองมอวดคำ pH

- ใชกำรด ำรงชวตของสงมชวตขนำดเลก

ตอนท 1 การท าอางลางจานบ าบดน าเสย

ขนท 1 กำรท ำตวโครงสรำงของอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย

1.1 ตดเหลกฉำกใหมขนำดยำว 53 เซนตเมตร จ ำนวน 4 ทอน

ตดเหลกฉำกใหมขนำดยำว 40 เซนตเมตร จ ำนวน 4 ทอน

ตดเหลกฉำกใหมขนำดยำว 110 เซนตเมตร จ ำนวน 4 ทอน

1.2 น ำเหลกฉำกทยำว 40 เซนตเมตร มำตอกบเหลกฉำกทยำว 53 เซนตเมตร จำกนนน ำเหลกฉำก

ขนำด 40 เซนตเมตร มำตอเขำอก และน ำเหลกฉำกขนำด 53 เซตเมตร มำตอเขำอก สลบควำมยำวไปมำเปนรป

สเหลยม ( โดยทงหมด ใชนอตเปนตวเชอมตด ) โดยเปนทส ำหรบวำงอำงลำงจำน

1.3 น ำเหลกฉำกยำว 110 เซนตเมตร 4 ทอนแตละทอนมำตอเปนขำของอปกรณลำงจำนรกษำสงแวดลอม โดยน ำ

เหลกฉำกทยำว 110 เซนตเมตร แตละอนไปตอเขำกบมมของโครงเหลกทประกอบเปนรปสเหลยมในขอ 1.2 ( โดย

ใชนอตเปนตวเชอมตด )

1.4 เมอไดเปนรปรำงแลวจำกนนน ำเหลกฉำกยำว 40 เซนตเมตร และ 53 เซนตเมตร อยำงละ 2 ทอนแลวตอ เปนรป

สเหลยมสลบควำมยำวไปมำเหมอนกนดงขอ 1.2 บรเวณตรงกลำงของขำตวอปกรณโดยระยะหำงระหวำงสเหลยม

ส ำหรบวำงอำงลำงจำน และสเหลยมทส ำหรบวำงเครองกรองน ำจำกเสนใยพช หำงกนประมำณ 30 เซนตเมตร

1.5 จำกนนน ำเหลกฉำกยำว 40 เซนตเมตร 2 ทอน โดยน ำแตละทอนมำตอใหเขำกบเหลกฉำก 40 เซนตเมตร ท

ประกอบเปนชนส ำหรบวำงชดกรองน ำจำกเสนใยพช โดยควำมหำงประมำณ 30 เซนตเมตร

1.6 เมอไดชนวำงทกรองน ำจำกเสนใยพชแลว ตอมำกประกอบชนวำงส ำหรบชดกรองน ำ แบบงำย โดยท ำวธกำร

เดยวกนกบชนวำงชดเครองกรองน ำจำกเสนใยพช แตระหำงระหวำงชนวำงชดเครองกรองน ำจำกเสนใยพชกบชนวำงชด

เครองกรองน ำแบบงำยในขนตอนท 1.4 และ 1.5 หำงกนประมำณ 30 เซนตเมตร

1.7 เมอไดตวเครองกรองน ำแลวกน ำอำงลำงจำนเหลอใชมำวำงบนชนส ำหรบวำงอำงลำงจำน (ชนบนสด )

ขนท 2 กำรท ำชดเครองกรองน ำแบบงำย

1. น ำทรำยหยำบ ทรำยละเอยด กรวดหยำบ กรวดละเอยด ถำนกมมนต มำลำงกบน ำสะอำดเพอใหสงสกปรกท

ปนเปอนออกใหหมด

2. น ำไปตำกแดดรอใหแหง

3. น ำถงพลำสตกสใสมำเจำะรทกนของถงโดยวนเปนรปวงกลม โดยใชคอนตอกตะปลงไปใหเปนร

4. ตดมงลวดและผำขำวบำงใหมขนำดพอดกบกนของถง น ำมำซอนกน และน ำไปรองไวทกนของทกรองน ำ เพอ

ส ำหรบไมใหพวกชนกรองหลดตำมน ำมำโดยใชผำขำวบำงรองไวกนสดตำมดวย มงลวด

5. น ำทรำยหยำบ ทรำยละเอยด กรวดหยำบ กรวดละเอยด ถำนกมมนตทตำกแดดไว เมอแหงแลวใหน ำแตละ

ชนดไปชงกโล เพอจะไดแบงใหไดอตรำสวนทเทำกนแลวน ำมำใสในถงสขำวไวดงทศกษำมำจำกโรงเรยนนวมนทรำชนทศ

เบญจมรำชำลย

6. น ำใยแกว น ำทรำยหยำบ ทรำยละเอยด กรวดหยำบ กรวดละเอยด ถำนกมมนต มำจดใสลงในถงทไดเตรยม

ไวแลว ซงจะน ำวสดทใชท ำชดกรองน ำแบบงำยใสลงในถงทเตรยมไว โดยใชใยแกว กรวดหยำบ กรวดละเอยด ถำนกม

มนต ทรำยหยำบ ทรำยละเอยด และใยแกว โดยเรยงล ำดบจำกดนลำงสดำนบนของถง โดยมอตรำสวนของชดกรอง

คอ 1:100:90:80:90:90:1 ( ตำมล ำดบ )

7. น ำชดกรองน ำอยำงงำยไปวำงไวบนชนส ำหรบวำงชดกรองน ำอยำงงำย

ขนท 3 กำรท ำชดเครองกรองน ำจำกเสนใยพช

1. น ำผกตบชวำทเกบมำจำกทำน ำวดรำชำธวำส มำปอกเปลอกออกใหเหลอแตเสนใย พรอมน ำไปลำงน ำในน ำ

สะอำด แลวสบใหเปนทอนเลก ๆ

2. น ำถงพลำสตกสใสมำเจำะรทกนของถงเปนรปวงกลม

3. น ำผำขำวบำงปลงไปในถงพลำสตกสใสเปนชนท 1

4. น ำผกตบชวำทหนเปนทอน ๆ ใสลงในถงพลำสตกใสเปนชนท 2

5. น ำใยแกวใสลงไปในถงพลำสตกสใส โดยปดเสนใยผกตบชวำใหมดเปนชนท 3

6. น ำหนสขำวใสลงไปในถงพลำสตกสใสเปนชนท 4

7. เมอไดชดกรองน ำจำกเสนใยพช แลวกน ำชดกรองน ำจำกเสนใยพชไปวำงไวในชนส ำหรบวำงไวในชนส ำหรบ

วำงเครองกรองน ำจำกเสนใยพช ( ชนท 2 )

ตอนท 2 การเกบน าทเหลอทงจากการลางจาน

ขนท 1 เตรยมขวดส ำหรบใสน ำทเหลอทงจำกำรลำงจำน 5 ขวด

ขนท 2 เกบจำกรำนขำวแกงรตนำ โรงอำหำรโรงเรยนวดรำชำธวำส ตกน ำในกะละมงทใชลำงจำนใส

ขวดใหเตม 5 ขวด

ตอนท 3 การตรวจสอบคณภาพของน า ( อยางงาย ) กอนผานการกรองจากอางลางจานบ าบดน าเสย

1. โดยกำรใชอวยวะ

1.1 ตำเปลำ สงเกตลกษณะของน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนแลวบนทกผล

1.2 จมก ใชดมกลนของน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนแลวบนทกผล

2. ใชสำรเคม / กระบวนกำรทำงเคม

2.1 กำรตรวจสอบไขมนในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

- น ำพกนทสะอำดมำจมลงไปในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนไปถกบกระดำษสขำวประมำณ 5 – 6 ครง จำกนนยก

กระดำษไปททมแสงผำน สงเกตวำโปรงแสงหรอไม บนทกผล

2.2 กำรตรวจสอบโปรตนในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงไปในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย

คอปเปอร(2)ซลเฟต จ ำนวน 5 หยด และสำรละลำยโซเดยมไฮดรอกไซดประมำณ 10 หยด สงเกตผลกำรทดลองและ

บนทกผล

2.3 กำรตรวจสอบหำแปงในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย

ไอโอดนจ ำนวน 1 หยด สงเกตผลกำรทดลอง และบนทกผล

2.4 กำรตรวจหำน ำตำลโมเลกลเดยว (กลโคส ) ในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำง จ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย

เบเนดกตจ ำนวน 5 หยด จำกนนน ำไปตมในน ำเดอด 100 ลกบำศกเซนตเมตร ประมำณ 2 นำท สงเกตผลกำรทดลอง

และบนทกผล

2.5 กำรตรวจสอบหำแคลเซยมในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย

ซลฟวรก จ ำนวน 5 หยด สงเกตผลกำรทดลองและบนทกผล

3. ใชสงมชวต ไดแก ก งฝอยกบไรแดง

3.1 น ำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำดใหญประมำณ 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใช

ตะแกรงตกไรแดงประมำณ 1 ชอนชำ สงเกตวำสงมชวตสำมำรถด ำรงชวตไดนำนเทำไรและบนทกผล

3.2 น ำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำดใหญประมำณ 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใช

ตะแกรงตกกงฝอยประมำณ 10 ตวตกลงในบกเกอรแลวสงเกตวำสงมชวตสำมำรถด ำรงชวตไดนำนเทำไรโดยใชนำฬกำ

จบเวลำ และบนทกผล

4. ใชเครองมอวดคำ pH

- น ำน ำทเหลอทงจำกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำดใหญประมำณ 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใชหว

ของเครองมอวดคำ pH จมลงไปในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน และรอจนกวำตวเลขบนหนำปดของเครองจะคงทแลว

บนทกผล

ตอนท 4 กำรตรวจสอบคณภำพน ำ ( อยำงงำย ) หลงผำนกำรกรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย

ขนท 1 เทน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน ผำนอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย

ขนท 2 กำรตรวจสอบคณภำพของน ำ ( อยำงงำย ) ทเหลอทงจำกกำรลำงจำน หลงผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำง

จำนบ ำบดน ำเสย

1. โดยกำรใชอวยวะ

1.1 ตำเปลำ สงเกตลกษณะของน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนแลวบนทกผล

1.2 จมก ใชดมกลนของน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนแลวบนทกผล

2. ใชสำรเคม / กระบวนกำรทำงเคม

2.1 กำรตรวจสอบไขมนในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

- น ำพกนทสะอำดมำจมลงไปในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนไปถกบกระดำษสขำวประมำณ 5 – 6 ครง จำกนนยก

กระดำษไปททมแสงผำน สงเกตวำโปรงแสงหรอไม บนทกผล

2.2 กำรตรวจสอบโปรตนในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงไปในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย

คอปเปอร(2)ซลเฟต จ ำนวน 5 หยด และสำรละลำยโซเดยมไฮดรอกไซดประมำณ 10 หยด สงเกตผลกำรทดลองและ

บนทกผล

2.3 กำรตรวจสอบหำแปงในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย

ไอโอดนจ ำนวน 1 หยด สงเกตผลกำรทดลอง และบนทกผล

2.4 กำรตรวจหำน ำตำลโมเลกลเดยว (กลโคส ) ในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำง จ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย

เบเนดกตจ ำนวน 5 หยด จำกนนน ำไปตมในน ำเดอด 100 ลกบำศกเซนตเมตร ประมำณ 2 นำท สงเกตผลกำรทดลอง

และบนทกผล

2.5 กำรตรวจสอบหำแคลเซยมในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

- หยดน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนลงในหลอดทดลองขนำดกลำงจ ำนวน 2 ลกบำศกเซนตเมตร และหยดสำรละลำย

ซลฟวรก จ ำนวน 5 หยด สงเกตผลกำรทดลองและบนทกผล

3. ใชสงมชวต ไดแก ก งฝอยกบไรแดง

3.1 น ำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำด 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใชตะแกรงตกไร

แดงประมำณ 1ชอนชำ สงเกตวำสงมชวตสำมำรถด ำรงชวตไดนำนเทำไร และบนทกผล

3.2 น ำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำด 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใชตะแกรงตกกง

ฝอยประมำณ 10 ตวตกลงในบกเกอรแลวสงเกตวำสงมชวตสำมำรถด ำรงชวตไดนำนเทำไรโดยใชนำฬกำจบเวลำ และ

บนทกผล

4. ใชเครองมอวดคำ pH

- น ำน ำทเหลอทงจำกำรลำงจำนใสลงในบกเกอรขนำด 100 ลกบำศกเซนตเมตร จำกนนใช หวของเครองมอ

วดคำ pH จมลงไปในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน และรอจนกวำตวเลขบนหนำปดของเครองจะคงทแลวบนทกผล

บทท 4

ผลการทดลอง

ตำรำงท 1 แสดงลกษณะทำงกำยภำพของน ำกอนผำนกำรบ ำบด และหลงผำนกำรบ ำบดจำกอำง ลำงจำนบ ำบด

น ำเสย

ตำรำง 2 แสดงผลกำรทดสอบทำงเคมของน ำกอนผำน และหลงผำนอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย

ตำรำงท 4 แสดงพฤตกรรม และควำมเปนอยรอดของสงมชวตขนำดเลกในน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนกอนผำนกำร

บ ำบด และหลงผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย

บทท 5

สรปผลและอภปรายผลการทดลอง

สรปผลการทดลอง

จำกกำรทดลองครงนพบวำ อำงลำงจำนบ ำบดน ำเสยสำมำรถท ำใหน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนมคณภำพด

ขน โดยสงเกตผลของกำรเปรยบเทยบกำรทดลองระหวำงน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนกอนผำนกำรรกรอง และหลงจำก

ผำนกำรกรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย พบวำ น ำหลงผำนกำรกรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย มลกษณะใส ไมม

ส ไมมตะกอนปนอยในน ำ มกลนคำวของอำหำรเหลออยนอยมำก ไมพบสำรปนเปอนในน ำ น ำมคณสมบตเปนกลำง และ

สงมชวตขนำดเลกทอำศยอยในน ำสำมำรถด ำรงชวตอยได ซงสนบสนนกบสมมตฐำนทวำ น ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน

จะมคณภำพดขนเมอผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย

อภปรายผลการทดลอง

จำกกำรทดลองพบวำ เมอน ำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนเทผำนอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย มชดกรองน ำอย

ดำนลำงทงหมด 2 ชด ชดแรกเปนกรองน ำจำกเสนใยพชซงเปนเสนใยของผกตบชวำและ เสนใยของผกตบชวำนนม

ลกษณะเปนรพรนทถมำกคลำยฟองน ำ ผกตบชวำนนสำมำรถดกตะกอนเลกๆ และครำบไขมนทมำกบน ำ ซงเสนใยของ

ผกตบชวำมอำยกำรใชงำนไดไมเกน 1 วน ดงนนจงตองเปลยนทกวน มฉะนนเสนใยของผกตบชวำจะเนำแลวท ำใหน ำท

ผำนชนกรองเสย สวนชดกรองชนทสองเปนชดกรองน ำอยำงงำย ซงกรองน ำอยำงงำยนประกอบดวย ใยแกว กรวดหยำบ

กรวดละเอยด ถำนกมมนต ทรำบหยำบ ทรำยละเอยด และใยแกว ตำมล ำดบ โดยมอตรำสวนทเหมำะสม

คอ 1:100:90:80:90:90:1 ตำมล ำดบ ซงทงหมดนมคณสมบตในกำรกรองน ำคลองใหใส ไมมส ไมมกลน มคณสมบต

เปนกลำง ดงนนเมอน ำน ำทเหลอจำกกำรลำงจำน กอนผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย มลกษณะขำวขน ม

กลนเหมนคำวอำหำร และมกลนน ำยำลำงจำน ซงสงมชวตขนำดเลกไมสำมำรถด ำรงชวตอยได มคำ pH คอ 6.9 แต

เมอน ำทเหลอจำกกำรลำงจำนไดผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย น ำนนมลกษณะใส ไมมกลน ไมมเศษ

ตะกอนปนเปอนอยในน ำ มกลนเหมนคำวอำหำรนอยมำก ไมมสำรตกคำง มคณสมบตเปนกลำงและสงมชวตขนำดเลก

สำมำรถด ำรงชวตอยได ทเปนเชนนเนองจำก เมอน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนไดผำนชนกรองจำกเสนใยพชคอผกตบชวำ

เสนใยจำกผกตบชวำจะกรองสงปฏกลหรอเศษอำหำรเลกๆ ทมำกบน ำ และนอกจำกนเสนใยของผกตบชวำ มคณสมบต

ในกำรกรองน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำน กลำวคอเสนใยของผกตบชวำจะท ำหนำทกรองสำรอำหำรทมำกบน ำ จำกนน

น ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนจะไหลไปในชดกรองน ำแบบงำย ท ำใหน ำมลกษณะใส ไมมส ไมมกลน มคณสมบตเปน

กลำงและเมอน ำไดผำนกำรบ ำบดกสำมำรถปลอยทงลงสแมน ำได แตไมใชวำน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนหลงผำนกำร

กรองจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสยจะสะอำดจนสำมำรถมำใชประโยชนได แตเปนเพยงกำรท ำใหน ำทเหลอทงจำกกำรลำง

จำนมคณภำพทดขนเทำนนและเนองจำกตวอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย มระบบไหลเวยนของน ำยงไมดเทำทควร เหตเพรำะ

ถำมกำรลำงจำนในปรมำณมำก ๆ อำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย จะไมสำมำรถรบน ำในปรมำณมำกๆ ได

จำกกำรทดสอบคณภำพของน ำหลงผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย มลกษณะใส ไมมส ไมมตะกอนปนอย

ในน ำ มกลนคำวของอำหำรเหลออยนอยมำก ไมพบสำรอำหำรปนเปอนในน ำ มคณสมบตเปนกลำง และสงมชวตขนำด

เลกทอำศยอยในน ำสำมำรถด ำรงชวตอยได ซงสนบสนนกบสมมตฐำนทวำ น ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนจะมคณภำพด

ขนเมอผำนกำรบ ำบดจำกอำงลำงจำนบ ำบดน ำเสย

ประโยชนทไดรบจากโครงงานวทยาศาสตร

1. ไดผลตอำงลำงจำนทชวยลดมลพษทำงน ำไวใชเอง

2. ชวยลดปญหำกำรปลอยน ำเนำเสยและสงปฏกลลงสแมน ำล ำคลองและยงรกษำสงแวดลอม

3. ไดฝกทกษะตำง ๆ กระบวนกำรแกปญหำ และกระบวนกำรทำงวทยำศำสตร

4. ฝกกำรท ำงำนเปนหมคณะ

แนวทางในการศกษาตอ

1. คณะผจดท ำไดจดท ำโครงงำนเรองอำงลำงจำนรกษำสงแวดลอมขนเพอลดปญหำกำรปลอยมลพษลงสแหลง

น ำ อำงลำงจำนนยงไมเหมำะสมส ำหรบใชงำนภำยในครวเรอนเทำไรนก เนองจำกตวเครองมขนำดใหญ ดงนนส ำหรบผท

สนใจโครงงำนชนนสำมรถน ำโครงงำนชนนไปเปนแนวทำงในกำรศกษำตอและพฒนำใหมขนำดเลกลงกวำนและสำมำรถ

ใชงำนไดจรงในทกครวเรอน

2. ถำมกำรลำงจำนจ ำนวนมำกน ำทเหลอทงจำกกำรลำงจำนกมำก กจะท ำใหถงเกบน ำไมพอ น ำจะเกน จงควรพฒนำ

ในเรองระบบกำรไหลของน ำ

เอกสารอางอง

สถำบนสงเสรมกำรสอนวทยำศำสตรและเทคโนโลย , วทยำศำสตรเลม 1 ครสภำ,กรงเทพฯ. 2541

ทมา :

http://www.thaigoodview.com/node/32240