บทท�� 3 การถ่ายทอดลั�กษณะทางพั�นธุ�กรรมแลัะความหลัากหลัายทางชี�วภาพัรายว�ชีาว�ทยาศาสตร# : ชี�วว�ทยา (ว31104)ภาคเร�ยนท�� 1 ปี&การศ'กษา 2556

คร(ว�ชี�ย ลั�ขิ�ตพัรร�กษ#โรงเร�ยนศ�ลัาจารพั�พั�ฒน#

ส-าน�กงานเขิตพั./นท��การศ'กษาม�ธุยมศ'กษาเขิต 1

การถ่ายทอดลั�กษณะทางพั�นธุ�กรรม- ลั�กษณะทางพั�นธุ�กรรม ค.อ ลั�กษณะขิองส��งม�ชี�ว�ตท��สามารถ่ถ่ายทอดตามสายเลั.อดได1 เชีน ลั�กษณะตาชี�/นเด�ยว-สองชี�/น, แนวผมท��หน1าผากตรง-แหลัม, ห(ม�ต��ง-ไมม�ต��ง, ส�นจม(กโดง-ไมโดง, ม�ลั�กย�/ม-ไมม�ลั�กย�/ม, ลั�/นพั�บได1-พั�บไมได1, น�/วม.อเร�ยวยาว-น�/วส�/น, น�/วชี�/เท1ายาวกวาน�/วห�วแมเท1า-ส�/นกวาน�/วห�วแมเท1า- โครโมโซมแลัะสารพั�นธุ�กรรม ภายในน�วเคลั�ยส เร�ยกวา ด�เอ5นเอ เปี6นสายยาวพั�นรอบแกนโปีรต�นฮิ�สโตน เส1นใยบางๆ น�/เร�ยกวา โครมาท�น เม.�อม�การแบงเซลัลั#จะหดส�/นเปี6นแทงเร�ยกวา โครโมโซม แลัะม�การจ-าลัองขิ'/นมาเทาต�ว- คนม�จ-านวน 46 แทง โดยจะม�ค(เหม.อน เร�ยก ฮิอมอโลัก�สโครโมโซม จ-านวนนเซลัลั#รางกายม� 2 ชี�ด เขิ�ยนแทนด1วย 2n สวนในเซลัลั#ส.บพั�นธุ�#จะไมม�ค(เหม.อนม�เพั�ยง 1 ชี�ด เขิ�ยนแทนด1วย n

J.G. Mendel “ บ�ดาแหง

ว�ชีาพั�นธุ�ศาสตร# ”

การแบงเซลัลั# (Cell Division) จ-าแนกได1 2 ลั�กษณะ ค.อ ไมโทซ�ส แลัะ ไมโอซ�ส

1. การแบงเซลัลั#แบบไมโทซ�ส ส��งม�ชี�ว�ตม�การแบงเซลัลั#เพั.�อการเจร�ญเต�บโต แลัะเพั��มพั./นท��ผ�วในการแลักเปีลั��ยนสารก�บส��งแวดลั1อม การแบงม�ขิ�/นตอน ด�งน�/1.1 ระยะอ�นเทอร#เฟส เซลัลั#เตร�ยมความพัร1อมในการแบงเซลัลั# ได1แก การส�งเคราะห# เอนไซม# โปีรต�น ออร#แกเนลัลั# แลัะม�การเพั��มปีร�มาณสารพั�นธุ�กรรมเปี6น 2 เทา ท-าให1เก�ดการจ-าลัองโครโมโซมจาก เปี6น 2 โครมาท�ด1.2 ระยะโพัรเฟส โครโมโซมเร��มเห5นชี�ดขิ'/น เซนทร�โอลัสร1างเส1นใยสปี;นเด�ลั1.3 ระยะเมทาเฟส โครโมโซมหดส�/นท��ส�ด ขินาดใหญท��ส�ด เห5นได1ชี�ดเจน โครโมโซมเร�ยงต�วแนวกลัาง ม�เส1นใยสปี;นเด�ลัจ�บอย(ตรงต-าแหนงเซนโทรเม�ยร# โดยย'ดก�บโปีรต�นไคน�โทคอร# เย.�อห�1มน�วเคลั�ยสสลัายต�วหมด1.4 ระยะแอนาเฟส โครมาท�ดแยกจากก�นโดยการหดต�วขิองเส1นใยสปี;นเด�ลั ท-าให1โครโมโซมแยกเปี6น 2 กลั�ม 1.5 ระยะเทโลัเฟส โครโมโซมท��แยก จะเร��มสร1างเย.�อห�1มน�วเคลั�ยส ท-าให1เห5นน�วเคลั�ยส 2 อ�น ถ่.อวาส�/นส�ด การแบงไซโทพัลัาซ'มม� 2 กรณ� • เซลัลั#ส�ตว# เก�ดจากเย.�อห�1มเซลัลั#คอดเขิ1าหาก�นจนกระท��งเซลัลั#ขิาดออก

จากก�นได1เซลัลั#ใหม 2 เซลัลั# • เซลัลั#พั.ชี เก�ดการสร1างแผนก�/นตรงกลัาง แลัะสะสมสารเซลัลั(โลัสท-าให1

ได1เซลัลั#ใหม 2 เซลัลั#

2. การแบงเซลัลั#แบบไมโอซ�ส เป็�นกระบวนการแบ�งเซลล�สื�บพั�นธุ์�� แบ�งเป็�น 2 ระยะใหญ่� คื�อ ไมโอซ!สื I และไมโอซ!สื IIไมโอซ�ส Iระยะอ�นเตอร#เฟส I เตร�ยมความพัร1อมเหม.อนการแบงเซลัลั#แบบไมโทซ�สระยะโพัรเฟส I โครโมโซมหดส�/นแลัะม�การเขิ1าค(ฮิอมอโลัก�ส แลัะเก�ดการแลักเปีลั��ยนชี�/นสวนเก�ดความหลัากหลัายระยะเมทาเฟส I โครโมโซมจะเร�ยงอย(กลัางเแบบค(ฮิอมอโลัก�ส โดยม�เส1นใยสปี;นเด�ลัจ�บอย(ตรงเซนโทรเม�ยระยะแอนาเฟส I โครโมโซมท��เปี6นค(ฮิอมอโลัก�ส แยกจากก�นไปีคนลัะขิ�/วขิองเซลัลั# แลัะม�จ-านวนคร'�งหน'�งระยะเทโลัเฟส I สร1างเย.�อห�1มน�วเคลั�ยสลั1อมรอบ ได1น�วเคลั�ยสใหม 2 น�วเคลั�ยสแลัะแบงไซโทพัลัาซ'ม แตอาจจะไมเก�ดก5ได1ไมโอซ�ส IIระยะอ�นเตอร#เฟส II ไมม�การจ-าลัองต�วเอง เน.�องจากแตลัะโครโมโซมม� 2 โครมาท�ดแลั1ว สวนระยะโพัรเฟส II แอนาเฟส II เทโลัเฟส II จะคลั1ายการแบงเซลัลั#แบบไมโทซ�ส + แบงไซโทพัลัาซ'มในระยะน�/อ�กคร�/ง ในท��ส�ดจะได1 4 เซลัลั#

Test

โครงสร1างพั./นฐานทางด�เอ5นเอ ขิดต�วพั�นรอบโปีรต�นฮิ�สโตน = โครมาท�น โครโมโซม ( 1 หร.อ 2 โครมาต�ด)ม�หนวยยอย ค.อ น�วคลั�โอไทด# ตอก�นเปี6นสายยาว ซ'�งปีระกอบด1วย1. น-/าตาลัเพันโทส (S) เปี6นน-/าตาลัท��คาร#บอน 5 อะตอม ม�โครงสร1างเปี6นร(ปีห1าเหลั��ยม2. หม(ฟอสเฟต (P) PO4

3-

3. ไนโตรจ�น�สเบส ม� 4 ชีน�ด ได1แก อะด�น�น (A) ไทม�น (T) ไซโทซ�น (C) กวาน�น (G) สายด�เอ5นเอขิองคน = สายขิองน�วคลั�โอไทด# 2 สาย พั�นเกลั�ยวเว�ยนขิวา โดย A = T แลัะ C ≡ G ลั-าด�บขิองเบสบนสายด�เอ5นเอ เปี6นขิ1อม(ลัทางพั�นธุ�กรรมขิองส��งม�ชี�ว�ต

หน1าท��ขิองสารพั�นธุ�กรรม1. ด�เอ5นเอต1นแบบในร�นหน'�งสามารถ่ถ่ายทอดขิ1อม(ลัผานไปีร�นตางๆ ได12. ลั-าด�บขิองน�วคลั�โอไทด#ในสายด�เอ5นเอเปี6นขิ1อม(ลัขิองย�นท��ม�บทบาทในการส�งเคราะห#โปีรต�น3. ถ่1าลั-าด�บขิองน�วคลั�โอไทด#ในสายด�เอ5นเอเปีลั��ยนแปีลัง จะท-าให1ลั�กษณะพั�นธุ�กรรมแตกตางไปี ซ'�งอาจเก�ดจากการแลักเปีลั��ยนชี�/นสวนขิองโครโมโซมในการแบงเซลัลั#ส.บพั�นธุ�#หร.อเก�ดม�วเทชี�น ท-าให1เก�ดว�ว�ฒนาการ@ โครโมโซมขิองส��งม�ชี�ว�ตจะพับเปี6นค(โฮิโมโลัก�ส ซ'�งปีระกอบด1วยย�นท��เปี6นค(ก�นเร�ยกวา แอลัลั�ลั เชีน ย�น A เปี6นแอลัลั�ลัก�บ a โดยย�น A เปี6นย�นเดน a เปี6นย�นด1อย ซ'�งจะพับอย(ในต-าแหนงท��ตรงก�น

ถ่1าให1 N เปี6นย�นท��ควบค�มลั�กษณะคางบ�>ม n เปี6นย�นท��ควบค�มคางไมบ�>ม N เปี6นแอลัลั�ลัก�บ n จะม�ลั�กษณะโครโมโซมได1 3 แบบ

ลั�กษณะท�/ง 7 ขิองถ่��วลั�นเตา

ถ่��วลั�นเตาม�ลั�กษณะท��ด� ด�งน�/ม�การเจร�ญเต�บโตเร5ว ม�ความหลัากหลัายทางพั�นธุ�กรรมม�การปีฏิ�สนธุ�ตนเอง ปีลั(กงาย อาย�การให1ผลัผลั�ตส�/น ท-าให1ศ'กษาต�ดตามผลัการทดลัองได1งายลั�กษณะท�/ง 7 ม�การถ่ายทอดตามหลั�กขิองเมนเดลั ค.อไมม� linkage , multiple alleles , polygene ,  co dominance ฯลัฯ

Test

การศ'กษาการถ่ายทอดลั�กษณะทางพั�นธุ�กรรม สามารถ่เขิ�ยนเปี6นแผนผ�งการถ่ายทอดลั�กษณะเร�ยกวา เพัดด�กร� โดยใชี1ส�ญลั�กษณ#ตางๆส.�อความหมายแทน

แผนผ�งการถ่ายทอดลั�กษณะน�/เปี6นย�นเดน

การถ่ายทอดลั�กษณะท��พับบนโครโมโซมรางกาย โครโมโซมในเซลัลั#ขิองคนม� 2 ชีน�ด ค.อ โครโมโซมรางกายม� 22 ค( โครโมโซมเพัศ 1 ค( ย�นท��พับม� 2 แบบ ย�นเดน (ลั�กย�/ม น�/วเก�น โรคเท1าแสนปีม แลัะคนแคระ) แลัะย�นด1อย (ทาลั�สซ�เม�ย : โลัห�ตจางมาแตก-าเน�ด ด�ซานไมเต�บโตสมอาย� ต�บม1ามโต ด�/งจม(กย�บ กะโหลักศ�รษะหนา โหนกแก1มส(ง คางแลัะกระด(กกรรไกรกว1าง ฟAนบนย.�น กระด(กเปีราะ ผ�วคลั-/า ต�ดเชี./องาย ,ลั�กษณะผ�วเผ.อก : ไมสามารถ่ผลั�ตเมลัาน�น ท-าให1ผ�วหน�ง ขิน ผม แลัะตาไมม�ส�) @ ลั�กษณะท��พับในย�นด1อยน�/จะม�โอกาสเก�ด 1 ใน 4 กรณ�ม�พัอแลัะแมม�ย�นด1อยแฝงอย( (พัาหะ)

การถ่ายทอดลั�กษณะท��พับบนโครโมโซมเพัศ ม� 1 ค( 2 แบบ XX เปี6นหญ�ง XY เปี6นชีาย ย�นท��พับอย(บนโครโมโซม X ม�กพับเปี6นย�นด1อย เชีน ย�นตาบอดส� ย�นโรคภาวะบกพัรองเอนไซม# กลั(โคส-6-ฟอสเฟต ย�นโรคเลั.อดไหลัไมหย�ด ลั�กษณะด�งกลัาวจะพับในเพัศชีายมากกวาเพัศหญ�ง เน.�องจากเพัศชีายม�โครโมโซม X เพั�ยง 1 แทง แตเพัศหญ�งม� X 2 แทง โอกาสเก�ดในเพัศชีายจ'งส(งกวา เชีนย�นตาบอดส�แทนด1วยย�นด1อย c ย�นตาปีกต� C

Test

การถ่ายทอดลั�กษณะท��ม�หลัายแอลัลั�ลั ลั�กษณะโดยท��วไปีม�ย�น 2 แอลัลั�ลั ค.อ แอลัลั�ลัเดน แลัะแอลัลั�ลัด1อย แตลั�กษณะท��ม�แอลัลั�ลัมากกวา 2 แอลัลั�ลั เชีน ลั�กษณะหม(เลั.อด A B O ขิองคนม� 3 แอลัลั�ลั ค.อ IA, IB, i แอลัลั�ลั A สร1างแอนต�เจนท��ผ�วเม5ดเลั.อดแดง แบบ A แอลัลั�ลั B สร1างแอนต�เจนท��ผ�วเม5ดเลั.อดแดงแบบ B สวนแอลัลั�ลั i เปี6นแอลัลั�ลัท��ไมสร1างแอนต�เจนท��ผ�ว เม5ดเลั.อดแดง จ'งพับจ�โนไทปีCแลัะฟ&โนไทปีCได1ด�งตาราง

Test

ความแปีรผ�นทางพั�นธุ�กรรม ความแปีรผ�นลั�กษณะทางพั�นธุ�กรรมสามารถ่จ-าแนกได1 2 ปีระเภท

1. ความแปีรผ�นลั�กษณะทางพั�นธุ�กรรมท��ไมตอเน.�อง (discontinuous variation)

 เปี6นลั�กษณะทางพั�นธุ�กรรมท��สามารถ่แยกความแตกตางได1อยางชี�ดเจนเก�ดจากอ�ทธุ�พัลัขิองกรรมพั�นธุ�#เพั�ยงอยางเด�ยว

เชีน  ม�ลั�กย�/ม - ไมม�ลั�กย�/ม   ม�ต��งห( -ไมม�ต��งห(    หอลั�/นได1 - หอลั�/นไมได1 2. ความผ�นแปีรทางพั�นธุ�กรรมแบบตอเน.�อง (continuous variation)

เปี6นลั�กษณะทางพั�นธุ�กรรมท��ไมสามารถ่แยกความแตกตางได1อยางเดนชี�ด

เชีน ความส(ง น-/าหน�ก โครงราง ส�ผ�ว ซ'�งเก�ดจากอ�ทธุ�พัลัขิองกรรมพั�นธุ�# แลัะส��งแวดลั1อมรวมก�น เชีน ความส(งถ่1าได1ร�บสารอาหารถ่(กต1องตามหลั�กโภชีนาการแลัะม�การออกก-าลั�งกายก5จะท-าให1ม�รางกายส(งได1 

ความผ�ดปีกต�ขิองโครโมโซมในคน

แบงเปี6น 2 ปีระเภท ค.อ1 . ความผ�ดปีกต�ขิองออโตโซม ได1แก- กลั�มอาการดาวน#- กลั�มอาการคร�ด(ชีาต#- กลั�มอาการเพัเทา- กลั�มอาการเอ5ดเว�ร#ด2. ความผ�ดปีกต�ขิองโครโมโซมเพัศ ได1แก- กลั�มอาการเทอร#เนอร#- กลั�มอาการท��ม�โครโมโซม X 3 เส1น- กลั�มอาการไคลัน#เฟลัเทอร#- กลั�มอาการด�บเบ�ลัวาย

กลั�มอาการดาวน# หร.อ ดาวน#ซ�นโดรม * Down syndrome เปี6นโรคพั�นธุ�กรรมท��เก�ดจากความผ�ดปีกต�ขิองโครโมโซมท��ออโตโซมบางค(ไมแยกจากก�น *เด5กกลั�มอาการดาวน#จะม�ศ�รษะคอนขิ1างเลั5ก แบน แลัะตาเฉี�ยงขิ'/น ด�/งจม(กแบน ปีากเลั5ก ต�วคอนขิ1างเต�/ย ม.อส�/น ม�กม�โรคห�วใจพั�การแตก-าเน�ด * ปีAญหาหลั�กค.อ ภาวะปีAญญาออน โครโมโซมค(ท�� 21 เก�นมา 1 เส1น ท-าให1ม�จ-านวนโครโมโซม 47 เส1น สาเหต� ค.อ แมม�บ�ตรอาย� ปีระมาณ 30 – 45 ปี& จะม�ความเส��ยง

กลั�มอาการพัาท�วซ�นโดม ( Patau syndrome)

อาการน�/เก�ดจากโครโมโซมค(ท�� 13 เก�นมา 1 โครโมโซม ท-าให1เด5กม�อาการปีAญญาออน อว�ยวะภายในพั�การ แลัะม�กเส�ยชี�ว�ตต�/งแตแรกเก�ด หร.อหากม�ชี�ว�ตรอดก5จะม�อาย�ส�/นมาก

กลั�มอาการคร�ด(ชีาต# หร.อ แคทครายซ�นโดรม (cri-du-chat or cat cry syndrome) เก�ดจากโครโมโซมค(ท�� 5 ขิาดหายไปีบางสวน ท-าให1ผ(1ปีFวยม�ศ�รษะเลั5กกวาปีกต� เก�ดภาวะปีAญญาออน หน1ากลัม

ใบห(ต-�า ตาหาง หางตาชี�/ น�/วม.อส�/น เจร�ญเต�บโตได1ชี1า เวลัาร1องจะม�เส�ยงเหม.อนแมว จ'งเปี6นท��มาขิองชี.�อโรคน�/วา

แคทครายซ�นโดรม (cat cry syndrome)

กลั�มอาการเอ5ดเว�ร#ด โอกาสเก�ดปีระมาณ 1 ใน 3000 แลัะม�กเก�ดในผ(1หญ�ง

มากกวาผ(1ชีาย 3 เทา เก�ดจากโครโมโซมค(ท�� 18 เก�นมา ซ'�งโครโมโซมท��เก�นมาน�/จะรบกวนการพั�ฒนาการตามปีกต�

อาการ โรคห�วใจแตก-าเน�ด ม�ความผ�ดปีกต�เก��ยวก�บมาน ม�ปีAญหาเก��ยวก�บไต น-/าหน�กน1อย ห(ต-�า ปีAญญาออน ศ�รษะม�ขินาดเลั5ก ขิากรรไกรส�/น สะด.อจ� น ขิ1อตอบ�ดงอ

กลั�มอาการเทอร#เนอร# ( Turner's syndrome)

เก�ดในเฉีพัาะเพัศหญ�ง โครโมโซม X หายไปี 1

แทง ท-าให1เหลั.อโครโมโซมใน

เซลัลั#รางกาย 45 แทง ผ(1ปีFวยไมม�ความผ�ดปีกต�ทาง

สมอง แลัะต�วเต�/ย ท��บร�เวณคอม�พั�งผ.ดกางเปี6นปี&ก

ม�กเปี6นหม�นแลัะไมม�ปีระจ-าเด.อน

ม�อาย�เทาก�บคนปีกต�ท��ว ๆ ไปี

กลั�มอาการไคลัน#เฟลัเตอร# (Klinefelter's syndrome) พับในเพัศชีาย เก�ดจากโครโมโซม X เก�นมา 1 หร.อ 2 โครโมโซม ผ(1ปีFวยจะม�อาการปีAญญาออน ร(ปีรางอ1อนแอ1น ส(งชีะลั(ด หน1าอก

โต ม�เต1านมเหม.อนผ(1หญ�ง แลัะเปี6นหม�น เพัราะไมม�อส�จ� แลัะม�อ�ณฑะเลั5ก

ถ่1าม�จ-านวนโครโมโซม X มาก อาการปีAญญาออนก5จะร�นแรงมากขิ'/น

กลั�มอาการด�บเบ�ลัวาย (Double y syndrome) เก�ดในผ(1ชีาย ท��ม�โครโมโซม y เก�นมา 1 แทง ม�จ�โนไทปีCเปี6น x y y เร�ยกวา

Super Male ลั�กษณะจะเปี6นผ(1ชีายท��ม�รางกาย

ปีกต� ม�อารมณ#ฉี�นเฉี�ยว ส(งมากกวา 6 ฟ�ต ม�ระด�บฮิอร#โมนเพัศชีายในเลั.อดส(งกวาปีกต�

เปี6นหม�น ไมสามารถ่ม�บ�ตรได1

โรคทางพั�นธุ�กรรมชีน�ดหน'�ง ท��เก��ยวขิ1องก�บความผ�ดปีกต�ขิองจ-านวนขิองโครโมโซมเพัศ (sex chromosome) โรคน�/จะเก�ดในผ(1หญ�ง ซ'�งผ(1หญ�งโดยปีกต�จะม�โครโมโซม(chromosome

ท-าให1ผ(1หญ�งคนน�/นเปี6นหม�น เจร�ญเต�บโตไมเต5มท�� แลัะไมม�ปีระจ-าเด.อน) X จ-านวน 2 แทง ค.อ XX

กลั�มอาการทร�ปีเปี;ลัเอ5กซ# (Triple x syndrome)

สร�ปี โครโมโซมขิองคนเราม� 23 ค( หร.อ 46 แทง แบงออกเปี6นสองชีน�ด ค.อ ออโตโซม (Autosome) คื�อ โคืรโมโซมร�างกาย ม# 22 คื$� หร�อ 44 แท่�ง เซ5กโครโมโซม ( Sex chromosome) คื�อ โคืรโมโซมเพัศ ม# 1 คื$�

หร�อ 2 แท่�ง - โคืรโมโซมเพัศ ในหญ่!งจะเป็�นแบบ X X - โคืรโมโซมเพัศ ในชายจะเป็�นแบบ X Y ความผ�ดปีกต�ท��ถ่ายทอดทางพั�นธุ�กรรมในโครโมโซมเพัศ ( Sex

chromosome) เก!ดขึ้+,นได-ท่�กเพัศ แต่�โอกาสืเก!ดขึ้+,นจะม#มากในเพัศใดเพัศหน+/ง ล�กษณะท่#/คืวบคื�มโดยย#นด-อยบนโคืรโมโซม X ได-แก� ห�วล-าน ต่าบอดสื# โรคืฮี#โมฟี4

เล#ย โรคืภาวะพัร�องเอนไซม� จ# – 6 - พั#ด# ( G – 6 - PD) โรคืกล-ามเน�,อแขึ้นขึ้าล#บ ความผ�ดปีกต�ท��ถ่ายทอดทางพั�นธุ�กรรมในโครโมโซมรางกาย (Autosome) เก!ดขึ้+,นได-ท่�กเพัศและแต่�ละเพัศม#โอกาสืเก!ดขึ้+,นเท่�าก�น ล�กษณะท่#/ถู$กคืวบคื�มด-วยย#นด-อยบนโคืรโมโซม ได-แก� โรคืธุ์าล�สืซ#เม#ย ผิ!วเผิ�อก

เซลล�เม8ดเล�อดแดงเป็�นร$ป็เคื#ยว ล�กษณะท่#/คืวบคื�มโดยย#นเด�นบนโคืรโมโซม ได-แก� โรคืท่-าวแสืนป็ม

น!,วม�อสื�,น คืนแคืระ

การเปีลั��ยนแปีลังทางพั�นธุ�กรรม เน.�องมาจากสาเหต�หลัายปีระการ เชีน การผาเหลัา การค�ดเลั.อกโดยธุรรมชีาต� การปีร�บปีร�งพั�นธุ�#โดยคน การเปีลั��ยนแปีลังเหลัาน�/ท-าให1เก�ดว�ว�ฒนาการขิองส��งม�ชี�ว�ต

การผาเหลัา ค.อ การเปีลั��ยนแปีลังลั�กษณะทางพั�นธุ�กรรมท��สามารถ่ถ่ายทอดไปีส(ลั(กหลัานได1ม� 2 แบบ

1. การกลัายพั�นธุ�#ขิองโครโมโซม เชีน พั.ชีท��ม�จ-านวนโครโมโซม 3n,4n จะม�การเจร�ญเต�บโตมากกวาปีกต� (2n)

2. การกลัายพั�นธุ�#ขิองย�น เชีน โรคทางพั�นธุ�กรรม ลั�กษณะผ�วเผ.อก ลั�กษณะลัวดลัายบนใบหร.อดอกขิองพั.ชี

สาเหต�ขิองการเก�ดการกลัายพั�นธุ�#1. เก�ดเองตามธุรรมชีาต� ซ'�งอาจเก�ดจากความผ�ดปีกต�ขิณะแบงเซลัลั#2. ร�งส�สามารถ่ท-าให1เก�ดการกลัายพั�นธุ�#ได1 เชีน ร�งส�แกมมา ซ'�งใชี1ในพั.ชี

เชีน พั�ทธุร�กษา เบญจมาศ ปีท�มมา3. สารเคม� เชีน อะฟลัาทอกซ�นท��ได1จากราในอาหาร ไนโตรซาม�นท��ได1จาก

ด�นปีระส�วในการถ่นอมอาหาร

การค�ดเลั.อกโดยธุรรมชีาต� เปี6นแนวความค�ดขิอง ชีาร#ลั ดาร#ว�น ได1เสนอทฤษฎี�ว�ว�ฒนาการ ซ'�งกลัาวถ่'งส��งม�ชี�ว�ตท��ม�ความเหมาะสมท��ส�ดจะคงอย( เน.�องจากม�การแขิงขิ�นก�นเพั.�อแยงทร�พัยากรท��ม�อย(อยางจ-าก�ด เขิาพับวา นกจาบบนเกาะกาลัาปีากอสม�ลั�กษณะจะงอยปีากแตกตางก�น เน.�องจากอาหารขิองนกเหลัาน�/นแตกตางก�น (ปีร�บพั�นธุ�กรรม) ผลั ค.อ ท-าให1ส��งม�ชี�ว�ตท��อย(รอดได1ม�ความแขิ5งแรงแลัะม�ความหลัากหลัายทางพั�นธุ�กรรม

การค�ดเลั.อกพั�นธุ�#แลัะการปีร�บปีร�งพั�นธุ�#โดยคน การค�ดเลั.อกโดยคนจะเก�ดส��งม�ชี�ว�ตท��ม�ลั�กษณะด�เดนตามความต1องการขิองคน เชีน การค�ดเลั.อกพั�นธุ�#ปีลัาท�บท�ม (การเจร�ญเต�บโตเร5วม�สวนท��เปี6นเน./อมาก โครงกระด(กเลั5ก ก1างน1อย เส1นใยกลั1ามเน./อลัะเอ�ยด รสชีาต�ด� ไมม�กลั��นท��เก�ดจากไขิม�นปีลัา ต1านทานตอโรค : พั�ฒนามาจากพั�นธุ�#ปีลัาน�ลัท��วโลักผสมขิ1ามพั�นธุ�#) การปีร�บปีร�งพั�นธุ�#ขิ1าว (พั�นธุ�#ขิ1าวพั�นธุ�#ด�ท��น-ามาใชี1 ค.อ พั�นธุ�#ขิ1าวขิาวดอกมะลั� 105 ปีลั(กได1ท�กภาค ใชี1เวลัา 160 ว�น ทนแลั1งแลัะด�นเปีร�/ยวด�นเค5ม มาอาบร�งส�แกมมา เก�ดม�วเทชี�นได1พั�นธุ�#ขิ1าว กขิ 6 กขิ 10 แลัะกขิ 15 ท��ม�ลั�กษณะด�ขิ'/นค.อ กขิ 6 เปี6นพั�นธุ�#ขิ1าวเหน�ยวท��ม�กลั��นหอม ให1ผลัผลั�ตส(ง ทนแลั1ง ต1านทานโรคไหม1แลัะโรคใบจ�ดส�น-/าตาลัได1ด� กขิ 15 เปี6นพั�นธุ�#ขิ1าวเจ1าท��ให1ผลัผลั�ต เทาก�บขิ1าวดอกมะลั� 105 แต กขิ 15 ม�อาย�ส�/นกวา 10 ว�น เก5บเก��ยวได1เร5วกวา ต1านทานโรคได1ด�กวาขิ1าวดอกมะลั� 105)

เทคโนโลัย�ชี�วภาพั (Biotechnology) เปี6นการน-าความร(1ด1านชี�วว�ทยา ในสาขิาพั�นธุ�ศาสตร#มาปีระย�กต# เชีน

พั�นธุ�ว�ศวกรรม เปี6นเทคน�คการสร1างส��งม�ชี�ว�ตม�ลั�กษณะตามท��ต1องการ โดยการสร1าง DNA สายผสมโดยการถ่ายย�นท��ต1องการลังไปีแบคท�เร�ย เพั.�อให1เปี6นต�วพัาย�นเหลัาน�/นเขิ1าไปีในส��งม�ชี�ว�ตท��ต1องการสร1างพั�นธุ�กรรมใหม เร�ยกวา ส��งม�ชี�ว�ตด�ดแปีลังพั�นธุ�กรรมหร.อจ�เอ5มโอ ในปีAจจ�บ�น เชีน ฝJายบ�ท�แลัะขิ1าวโพัดบ�ท�ท��ต1านทานแมลัง (แบคท�เร�ย Bacillus thuringiensis สร1างโปีรต�นเปี6นพั�ษตอแมลัง) พัร�ก มะลัะกอ ต1านทานไวร�ส ย�นส�งเคราะห#โปีรต�นหอห�1มอน�ภาคไวร�สท-าให1ไวร�สไมสามารถ่ท-าอ�นตราย) การผลั�ตอ�นซ(ลั�นโดยแบคท�เร�ย ท-าโดยต�ดย�นอ�นซ(ลั�นจากคนปีกต�ถ่ายลังไปีในพัลัาสม�ดขิองแบคท�เร�ย (เปี6น DNA ท��เปี6นวงกลัมขินาดเลั5ก) เม.�อแบงเซลัลั#จะท-าให1ได1ย�นอ�นซ(ลั�นเปี6นจ-านวนมาก แลัะส�งเคราะห#อ�นซ(ลั�นได1

การโคลัน หมายถ่'ง การสร1างส��งม�ชี�ว�ตใหมให1ม�ลั�กษณะพั�นธุ�กรรมเหม.อนเด�ม ส.บพั�นธุ�#แบบไมอาศ�ยเพัศ เชีน ส�ตว#เลั�/ยงลั(กด1วยนม = แกะ ว�ว ในปีระเทศไทยม�การโคลันว�วเน./อต�วแรกขิองโลักชี.�อ น�โคลัแลัะการโคลันว�วนมต�วแรกขิองเอเชี�ยตะว�นออกเฉี�ยงใต1ชี.�อ อ�ง ซ'�งเก�ดจากการโคลันเซลัลั#ใบห(ขิองต�วต1นแบบ

การเพัาะเลั�/ยงเน./อเย.�อ เปี6นการโคลันในพั.ชี โดยการน-าเอาสวนขิองพั.ชีมาเลั�/ยงในอาหารส�งเคราะห#ท��พั.ชีต1องการในสภาพัปีลัอดเชี./อ ควบค�มแสงสวาง อ�ณหภ(ม� ความชี./น แลัะกระต�1นการเจร�ญขิองพั.ชีด1วยฮิอร#โมนพั.ชี ปีระโยชีน# 1. ได1พั.ชีจ-านวนมากท��ม�ลั�กษณะเหม.อนเด�ม2. ใชี1เวลัาส�/นในการผลั�ตต1นพั�นธุ�#ด�3. ต1นพั�นธุ�#ท��ได1ปีราศจากโรค4. ใชี1ผลั�ตต1นพั�นธุ�#ท��ผสมก�นเองในธุรรมชีาต�ยาก เส��ยงตอการส(ญพั�นธุ�#

ลัายพั�มพั#ด�เอ5นเอ ขิองคนเปี6นเอกลั�กษณ#ขิองแตลัะบ�คคลั เพัราะคนท�กคนจะม�แตกตางก�นยกเว1นแฝดแท1ท��จะเหม.อนก�น ลัายพั�มพั#ด�เอ5นเอขิองลั(กจะได1จากด�เอ5นเอขิองพัอแลัะแมอยางลัะคร'�ง ปีระโยชีน# 1. พั�ส(จน#เพั.�อบ�คคลัในกรณ�ฆาตกรรม กรณ�บ�คคลัส(ญหาย2. พั�ส(จน#ความส�มพั�นธุ#ขิองพัอแมแลัะลั(ก

ความก1าวหน1าทางพั�นธุ�ศาสตร#แลัะเทคโนโลัย�ชี�วภาพั1. ด1านการเกษตร สร1างพั.ชี GMO ลั�กษณะตามท��ต1องการ เชีน ต1านทานโรค ทนแลั1ง ให1ผลัผลั�ตค�ณคาทางอาหาร2. การพั�ฒนาผลั�ตส�ตว# เชีน การผสมเท�ยม การถ่ายฝากต�วออน การโคลัน3. การแพัทย#แลัะสาธุารณส�ขิ เชีน การตรวจโรคหาความบกพัรองกอนแตงงาน การร�กษาโรคด1วยว�ธุ�ย�นบ-าบ�ด 4. เทคโนโลัย�ด�เอ5นเอ เชีน การตรวจสอบด�เอ5นเอขิองส��งม�ชี�ว�ตเพั.�อการพั�ส(จน#เอกลั�กษณ#บ�คคลั พั�นธุ�#พั.ชี พั�นธุ�#ส�ตว#

ความหลัากหลัายทางชี�วภาพัความหลัากหลัายทางชี�วภาพัม� 3 ชีน�ด1. ความหลัากหลัายทางน�เวศว�ทยา : ระบบน�เวศม�ชีน�ด จ-านวนแลัะความส�มพั�นธุ#ระหวางส��งม�ชี�ว�ตแตกตางก�น2. ความหลัากหลัายขิองสปี&ชี�ส# : ชีน�ดขิองส��งม�ชี�ว�ตตางๆ บนโลัก 3. ความหลัากหลัายทางพั�นธุ�กรรม : ลั�กษณะขิองส��งม�ชี�ว�ตแตลัะชีน�ดม�ความแตกตางก�นสปี&ชี�ส#ขิองส��งม�ชี�ว�ต ค.อ กลั�มส��งม�ชี�ว�ตท��เปี6นปีระชีากรชีน�ดเด�ยวก�นผสมพั�นธุ�#ก�นแลั1วได1ลั(กหลัานส.บทอดตอไปี เน.�องจากความคลั1ายคลั'งก�นในระด�บโครโมโซม ท-าให1โครโมโซมจากพัอแลัะแมสามารถ่เขิ1าค(ก�นได1 แตลัะสปี&ชี�ส#จะม�ลั�กษณะเดนเฉีพัาะไมเหม.อนสปี&ชี�ส#อ.�น แตในสปี&ชี�ส#เด�ยวก�นอาจจะแตกตางก�นในเร.�องสายพั�นธุ�# เพัศผ(1แลัะเพัศเม�ย ว�ยท��เจร�ญเต�บโตแลัะท��เจร�ญเต�บโตเต5มท��แลั1ว

การเก�ดสปี&ชี�ส#ใหม ม�สาเหต�จากความแตกตางขิองส��งแวดลั1อมทางกายภาพัแลัะชี�วภาพั เก�ดการค�ดเลั.อกตามธุรรมชีาต� เก�ดปีระชีากรเปี6นกลั�มยอยท��ม�พั�นธุ�กรรมท��แตกตางก�นจนไมสามารถ่ผสมพั�นธุ�#ก�นได1หร.อผสมพั�นธุ�#ได1แตเปี6นหม�น เชีน ส��งม�ชี�ว�ตสปี&ชี�ส#หน'�งอาศ�ยอย(รวมกลั�มก�น แตม�เหต�การณ#ท��ท-าให1พั./นท��ท��อาศ�ยอย(แยกก�นเชีน ม�แมน-/าขิวางกลัาง ท-าให1แบงส��งม�ชี�ว�ตสปี&ชี�ส#น�/เปี6น 2 กลั�ม แลัะส��งม�ชี�ว�ตน�/ไมสามารถ่อพัยพัย1ายขิ1ามถ่��นก�นได1ท-าให1เก�ดพัฤต�กรรมการด-ารงชี�ว�ตท��แตกตางก�นไปีเร.�อยๆ จนกระท��งเก�ดเปี6นสปี&ชี�ส#ใหม ในปีAจจ�บ�นสามารถ่จ-าแนกส��งม�ชี�ว�ตได1ปีระมาณ 1.5 ลั1านสปี&ชี�ส# แลัะพับวาแมลังเปี6นส��งม�ชี�ว�ตท��ม�สปี&ชี�ส#มากท��ส�ด

เกณฑ#ท��ใชี1จ-าแนกส��งม�ชี�ว�ต1. ลั�กษณะโครงสร1างภายในแลัะภายนอก แบงเปี6น โฮิโมโลัก�ส

(โครงสร1างเหม.อนแตหน1าท��ตาง)ก�บ แอนาโลัก�ส (โครงสร1างตางแตหน1าท��เหม.อน) เชีน คร�บขิองปีลัาก�บคร�บขิองปีลัาวาฬ ,ปี&กขิองนกก�บแขินขิองมน�ษย#

2. ลั�กษณะแบบแผนการเจร�ญเต�บโตขิองเอ5มบร�โอ โดยเฉีพัาะส�ตว#ม�กระด(กส�นหลั�ง เชีน ปีลัา นก กบ แลัะคน ในระยะต�วออนจะม�ลั�กษณะชีองเหง.อกท��คลั1ายคลั'งก�น3. ลั�กษณะขิองซากด'กด-าบรรพั#ขิองส��งม�ชี�ว�ต (Fossil) เทอราโนดอลั ก�บ อาร#ค�ออปีเทอรร�กซ# ม�ขิากรรไกรยาวม�ฟAนปีลัายปี&กม�น�/วคลั1ายคลั'งก�นจ'งจ�ดนกแลัะส�ตว#เลั./อยคลัานไว1เปี6นพัวกใกลั1เค�ยงก�น4. ลั�กษณะโครงสร1างแลัะสารเคม�ภายในเซลัลั#เชีน คลัอโรพัลัาสต# ม�ในเซลัลั#พั.ชีแตไมม�ในเซลัลั#ส�ตว#เซนทร�โอลั แลัะไลัโซโซมพับในเซลัลั#ส�ตว#เทาน�/น5. ลั�กษณะพัฤต�กรรมขิองส��งม�ชี�ว�ต เชีน จ�งโจ1 เปี6นส�ตว#เลั�/ยงลั(กด1วยน-/านมท��ม�เฉีพัาะทว�ปีออสสเตรเลั�ย แตม�กระเปีMาหน1าท1องจ'งจ�ดอย(ในกลั�มก�บส�ตว#เลั�/ยงลั(กด1วยน-/านมในทว�ปีอ.�นๆ

ความหลัากหลัายทางชี�วภาพั

ความหลัากหลัายทางชี�วภาพั

ความหลัากหลัายทางชี�วภาพั

ไวร�สกอโรคในคน = ไขิ1หว�ด ,ไขิ1หว�ดใหญ ,โปีลั�โอ ,ชี�ค�นก�นยา ,ต�บอ�กเสบ ,ปีอดบวม ,พั�ษส�น�ขิบ1า ,ง(สว�ด ,เร�ม ,ไขิ1เลั.อดออก ,ไขิ1เหลั.อง ,ไขิ1ทรพั�ษ ,ห�ด ,ห�ดเยอรม�น ,คางท(ม ,เอดส# ,ไขิ1หว�ดนก ,ไขิ1หว�ดใหญสายพั�นธุ�#ใหม 2009 ,ไขิ1หว�ด SARS / ในพั.ชี = ใบดางขิองยาส(บแลัะถ่��วลั�สง ใบหง�กขิองพัร�ก (ไวร�สท��พับในแบคท�เร�ย = แบคท�เร�ยโอฟาจ/ ฟาจ)

อาณาจ�กรมอเนอรา-โปีรคาร�โอต (เซลัลั#ไมม�น�เคลั�ยส) ,อาจม�/ไมม�ผน�งเซลัลั#ก5ได1 ,อาจอย(เปี6นเซลัลั#เด��ยวหร.อกลั�มเซลัลั#- แบคท�เร�ย แลัะ สาหรายส�เขิ�ยวแกมน-/าเง�น- ร(ปีรางแบคท�เร�ย = คอกค�ส / บาซ�ลัลั�ส / สไปีร�ลัลั�ม- บางชีน�ดสร1างแคปีซ(ลั : เอนโดสปีอร# (ไมจ�ดเปี6นการส.บพั�นธุ�#แตทนตอสภาพัแวดลั1อมไมเหมาะสม)- ผลั�ตภ�ณฑ#จากแบคท�เร�ย : นมเปีร�/ยว โยเก�ร#ต น-/าส1มสายชี( เนยแขิ5ง ปีลัาร1า ปีลัาส1ม ผ�กดอง- โรคท��เก�ดจากแบคท�เร�ย : คอต�บ ไอกรน บาคทะย�ก หนองใน ไทฟอยด# (ไขิ1รากสาดน1อย) ซ�ฟ;ลั�ส อห�วาตกโรค บ�ดไมม�ต�ว ว�ณโรค เร./อน ปีอดบวม- สาหรายส�เขิ�ยวแกมน-/าเง�น ส�งเคราะห#แสงได1 (คลัอโรฟ;ลัลั#) เชีน นอสตอก ,แอนนาบ�นา (แหนแดง) ,ออสซ�ลัาโทเร�ย (ชีวยเพั��มธุาต�ไนโตรเจน) ,สไปีร(ไลันา (สาหรายเกลั�ยวทองม�โปีรต�นส(ง)

อาณาจ�กรโปีรต�สตา- เซลัลั#ท��ม�น�วเคลั�ยส ,ท��คลั1ายส�ตว# (โพัรโทซ�ว) คลั1ายพั.ชี (สาหราย) คลั1ายฟAงไจ (ราเม.อก)- โพัรโทซ�ว เชีน ไกอาเด�ย (ปีรส�ตลั-าไส1คน) ไตรโคน�มฟา (ลั-าไส1ปีลัวก : พั'�งพัาชีวยยอยเซลัลั(โลัส) ,ไตรโคโมแนส (ต�ดเชี./อในชีองคลัอด) ย(กลั�นา (เปี6นท�/งผ(1ผลั�ตแลัะบร�โภค) ,ทร�ปีพัาโนโซม (ปีรส�ตโรคเหงานหลั�บ) ไดโนแฟกเจลัเลัต (ขิ�/ปีลัาวาฬ/red tide : ทะเลัเปี6นพั�ษส�ตว#น-/าตาย) พัลัาสโมเด�ยม (มาลัาเร�ย/ไขิ1จ�บส��น) ม�ย�งก1นปีลัองเปี6นพัาหะ) พัาราม�เซ�ยม ,วอลัต�เซลัลัา ,สเท5นเตอร# (พัวกท��ม�ซ�เลั�ย) อะม�บา ,เอนทาม�บา ท��ส-าค�ญ อ�สโทร�กา (โรคบ�ดม�ต�ว) จ�นจ�วาร�ส (ชีวยก�นแบคท�เร�ยบร�เวณฟAน)

อาณาจ�กรโปีรต�สตา- สาหราย เปี6นผ(1ผลั�ตก-าลั�งส(งส�ดในโลัก ม�รงคว�ตถ่�ส�งเคราะห#แสงชีน�ดตางๆบรรจ�ในคลัอโรพัลัาสต#• สาหรายส�น-/าตาลั ม�โครงสร1างซ�บซ1อนน1อยส�ด เชีน พัาด�นา ,

ลัาม�นาเร�ย ,ฟ;วค�ส (ท�/ง 3 ชีน�ดม�โพัแทสเซ�ยมส(ง) ,ซากาสซ�ม (สาหรายท�น ม�ไอโอด�นส(ง) ,เคปีปีC (ขินาดใหญท��ส�ด)

• ไดอะตอม ม�เซลัลั#เด�ยว ผน�งเซลัลั#เปี6น 2 ฝาปีระกบก�น (ซ�ลั�กา) เม.�อตายท�บถ่มซ'�งสามารถ่ขิ�ดมาใชี1ในอ�ตสาหกรรมขินาดกลัาง : เคร.�องแก1ว ยาขิ�ดโลัหะ ยาส�ฟAน

• สาหรายส�แดง ม�สารคาราจ�แนน (สก�ดท-าว� 1น) เชีน พัอไฟรา (จ�ฉีาย ,โนร� : ท-าอาหาร) ,สาหรายผมนาง (ผลั�ตว� 1น)

• สาหรายส�เขิ�ยว เชีน คลัอเรลัลัา (โปีรต�นส(ง) สไปีโรไจรา (เทาน-/า : ท-าอาหาร) คารา(สาหรายไฟ : ใกลั1ชี�ดพั.ชีมากท��ส�ด)

อาณาจ�กรฟAงไจ- ค.อพัวกเห5ด รา ย�สต# ม�ความใกลั1ชี�ดก�บส�ตว#มากกวาพั.ชี เปี6นผ(1ยอยสลัายส-าค�ญในระบบน�เวศ- เปี6นเซลัลัท��ม�น�วเคลั�ยส ร(ปีรางลั�กษณเปี6นเส1นใยไฮิฟFาแลัะไมซ�เลั�ยม (หน1าท��หลั��งน-/ายอยแลัะด(ดซ'ม หร.ออาจเปีลั��ยนเปี6นอว�ยวะกระจายสปีอร#) - ผน�งเซลัลั#เปี6นสารไคท�น ,ส�งเคราะห#แสงไมได1 - ต�วอยางเชีน ราแดง (ขิ1าวแดงแลัะเต1าห(1ย�/) เพันน�ซ�เลั�ยม (ยาปีฏิ�ชี�วนะเพันน�ซ�ลั�น) แอสเปีอจ�ลั�ส ฟลัาว�ส (อะฟาทอกซ�น : มะเร5งต�บ) แอสเปีอจ�ลั�ส ไนเจอร# (ผลั�ตกรดซ�ตร�ก) ไรโซปีAส ไนจ�แคนส#(ผลั�ตกรดฟ(มาร�ก) ย�สต# (กระบวนการหม�ก เอททานอลั + คาร#บอนไดออกไซด# : เหลั1า ไวน# ขินมปีAงฟ() การหม�กซ�อ�/ว/เต1าเจ�/ยว/ถ่��วหม�ก- กอโรคในส�ตว# = กลัาก เกลั./อน งามเท1าเปีN� อย / พั.ชี = ราสน�ม ราเขิมาด-า ราน-/าค1าง โรคใบไหม1

อาณาจ�กรพั.ชีพั.ชีม�ความส-าค�ญเปี6นอยางย��ง (ผ(1ผลั�ตอาหารในระบบน�เวศ) ม�ปีระโยชีน#ในด1านอ.�น, มากมาย แตบางชีน�ดก5ม�โทษ เชีน ว�ชีพั.ชีตางๆ ท�/งหมดม�ปีระมาณ 240,000 สปี&ชี�ส# หร.อมากกวาน�/ ซ'�งแพัรกระจายไปีได1แทบท�กหนท�กแหง แตกตางก�นออกไปีในแตลัะสภาพัท��อย(หลั�กในการพั�จารณาแลัะจ�ดส��งม�ชี�ว�ตเขิ1าไว1ในอาณาจ�กรพั.ชี 1 . เซลัลั#ท��ม�น�เคลั�ยส ม�การผสมพั�นธุ�#ได1ไซโกตแลั1วพั�ฒนาตอเปี6นเอมบร�โอ2. ปีระกอบไปีด1วยหลัายเซลัลั#มารวมก�นเปี6นเน./อเย.�อท-าหน1าท��เฉีพัาะอยาง3. ผน�งเซลัลั#เปี6นสารปีระกอบพัวกเซลัลั(โลัส4. ม�คลัอโรฟ;ลัลั#บรรจ�อย(ในเม5ดคลัอโรพัลัาสต#5. โดยท��วไปีไมเคลั.�อนท��เองไมได1 แตในพั.ชีหลัายชีน�ดขิณะเปี6นเซลัลั#ส.บพั�นธุ�#เคลั.�อนท��ได1 เชีน สเปี;ร#มขิองมอส เฟ;น ฯลัฯ เพัราะม�แฟลัเจลัลัา 6. ม�วงจรชี�ว�ตแบบสลั�บระหวางส.บพั�นธุ�#แบบอาศ�ยเพัศแลัะแบบไมอาศ�ยเพัศ

อาณาจ�กรพั.ชี ได1แบงออกเปี6น 10 ไฟลั�ม ด�งน�/

พั.ชี ม�เน./อเย.�อแลัะเอมบร�โอ

ไมม�เน./อเย.�อลั-าเลั�ยง

ม�เน./อเย.�อลั-าเลั�ยง

ลั�เวอร#เว�ตส#ฮิอร#นเว�ตส#มอส

สร1อยนางกรอง,ชี1องนางคลั��ต�นต�Oกแกพัวกเฟ;ร#น

ไมม�เมลั5ด

ม�เมลั5ด

ปีรงแปีะกOวยสนมะเม.�อย

พั.ชีดอก แบงเปี6นใบเลั�/ยงเด��ยวใบเลั�/ยงค(

พั�ชดอก ใบเล#,ยงคื$� ใบเล#,ยงเด#/ยว

ใบเลั�/ยง 2 ใบ 1 ใบเส1นใบ รางแห ขินานราก แก1ว ฝอยทอลั-าเลั�ยงในราก เร�ยงต�วเปี6นแฉีก เร�ยงต�วเปี6นวงกลัมทอลั-าเลั�ยงในลั-าต1น เร�ยงเปี6นวงอยางม�

ระเบ�ยบจ�ดเปี6นกลั�มกระจ�ดกระจาย

แคมเบ�ยม ม� ขิยายขินาดด1านขิ1างได1

ไมม� ส(งขิ'/นอยางเด�ยว

จ-านวนกลั�บดอก 4X .5X 3X

ว�ว�ฒนาการ ต-�ากวาคลั1าย gymnosperm

ส(งกวา

พั.ชีท��ไมม�เมลั5ด

พั.ชีท��ม�เมลั5ด

อาณาจ�กรส�ตว#- ต1องม�เน./อเย.�อแลัะเอ5มบร�โอ ,ส��งม�ชี�ว�ตหลัายเซลัลั# ,ผ(1บร�โภค ,ม�คลัอลัาเจน เปี6นโปีรต�นเน./อเย.�อเก��ยวพั�น ,จ-านวนมากส�ด 3 ลั-าด�บแรก ค.อ พัวกแมลัง > พัวกหม'ก/หอย > พัวกม�กระด(กส�นหลั�ง- เกณฑ#ท��ใชี1จ-าแนก 9 ขิ1อ

1 .ชี�/นเน./อเย.�อ 2. ชีองลั-าต�ว3. สมมาตรรางกาย4. ปีลั1องลั-าต�ว5. ระบบทางเด�นอาหาร6. การเจร�ญขิองบลัาสโทพัอร#7. การเจร�ญขิองต�วออน8. ระบบปีระสาท 9. ระบบหม�นเว�ยนโลัห�ต

9 ไฟลั�มในอาณาจ�กรส�ตว# 1 .ไฟลั�มพัอร�เฟอรา ค.อ พัวกฟองน-/า ม�ทางน-/าเขิ1ารอบต�วแลัะทางน-/า

ออกด1านบน , ม�ชี�/นว� 1นตรงกลัาง , ม�เซลัลั#ปีลัอกคอด�กจ�บแลัะยอยอาหาร ,อะม�โบไซต# (ยอย/ขินสงสารอาหารแลัะสร1างโครงสร1างลั-าต�ว) จ-าแนกตามชีน�ดโครงสร1างลั-าต�ว ได1แก ฟองน-/าถ่(ต�ว (เส1นใยโปีรต�น) ฟองน-/าห�นปี(น แลัะฟองน-/าแก1ว (ซ�ลั�กา)

9 ไฟลั�มในอาณาจ�กรส�ตว#2. ไฟลั�มซ�เลันเทอราต1า เชีน ไฮิดรา ปีะการ�ง ก�ลัปีAงหา ดอกไม1ทะเลั

แมงกะพัร�น โอบ�เลั�ย , ม�เขิ5มพั�ษบนหนวด, ม� 2 ร(ปีราง = โฟลั�ปีแลัะเมด(ซา (วงชี�พัแบบสลั�บ) ,ม�ชีองวางกลัางลั-าต�ว ,ม�ท�/งการยอยอาหารภายนอกเซลัลั#แลัะในเซลัลั#

9 ไฟลั�มในอาณาจ�กรส�ตว# 3. ไฟลั�มแพัลัท�เฮิลัท�ส ค.อ พัวกหนอนต�วแบน ม�ท�/งอ�สระ (พัลัานา

เร�ย) แลัะปีรส�ต (พัยาธุ�ใบไม1/ต�วต.ด) ต�วต.ดไมม�ทางเด�นอาหาร พัลัานาเร�ยเก�ดการงอกใหมได1 , ม�เฟลัมเซลัลั#ขิ�บถ่าย แลัะสวนใหญเปี6นกระเทย

9 ไฟลั�มในอาณาจ�กรส�ตว# 4. ไฟลั�มน�มาโทดา ค.อ หนอนต�วกลัม ม�ท�/งอ�สระ (หนอนในน-/าส1ม

สายชี() ปีรส�ตในคน (พัยาธุ�ตางๆ) ปีรส�ตในพั.ชี (ไส1เด.อนฝอย) ,ไมม�เลั.อดแตใชี1การหม�นเว�ยนขิองเหลัวในชีองลั-าต�วเท�ยม, ม�ทอขิ�บถ่ายด1านขิ1างลั-าต�ว ,ม�กม�ค�วต�เค�ลัหอห�1มลั-าต�ว แลัะ ม�เพัศแยกก�น

9 ไฟลั�มในอาณาจ�กรส�ตว# 5. ไฟลั�มแอนเนลัลั�ด1า ค.อ หนอนม�ปีลั1อง (หนอนเจร�ญส�ด) ระบบ

เลั.อดปี;ดส�แดง (ฮิ�โมโกลับ�น) ลั-าต�วเปี6นปีลั1องม�เย.�อก�/น สวนใหญเปี6นกระเทย ,ม�เมทาเนฟฟร�เด�ยในการขิ�บถ่าย ,ผ�วหน�งหายใจ ,ม�ห�วใจเท�ยม (หลัอดเลั.อดสวนห�ว) ต�วอยางเชีน ไส1เด.อน ไส1เด.อนทะเลัหร.อแมเพัร�ยง ปีลั�งน-/าจ.ด ต�วสงกรานต# ทากด(ดเลั.อด

9 ไฟลั�มในอาณาจ�กรส�ตว# 6. ไฟลั�มมอสลั�สกา รางกาย 3 สวน ค.อ เท1า ต�วออนน�ม แลัะ แมนเท�ลั

(ชี�/นปีกคลั�มซ'�งสร1างเปีลั.อกห�นปี(น) ,ใชี1ไตในการขิ�บถ่าย ,ใชี1เหง.อกในการหายใจ เชีน ทาก ลั��นทะเลั หอยฝาเด�ยว หอยสองฝา หม'ก หม'กย�กษ# แลัะหอยงวงชี1าง (พัวกชี�/นส(งเพัราะเปีลั��ยนหนวดเปี6นเท1า ,ระบบเลั.อดปี;ดม�ฮิ�โมไซยาน�น ,ม�ทอไซฟอนในการเคลั.�อนท�� ,ปีระสาทเจร�ญด�ส�ดในส�ตว#ไมม�กระด(กส�นหลั�ง , ลั�/นทะเลัเปี6นโครงสร1าง)

9 ไฟลั�มในอาณาจ�กรส�ตว# 7. ไฟลั�มอาร#โทรโพัดา จ-านวนมากส�ดในโลัก โครงสร1างแขิ5งภายนอก

(ไคท�น) ,ระบบเลั.อดเปี;ด ,รางกาย 3 สวน (ห�ว+อก+ท1อง) หร.อ 2 สวน หร.อเปี6นปีลั1องๆ ,ลัอกคราบเปี6นระยะแตเฉีพัาะแมลัง สวนก�1ง ก�/ง ปี( จะม�การเปีลั��ยนแปีลังร(ปีรางระหวางการเจร�ญเต�บโต

จ-าแนกตามจ-านวนหนวด/ขิา ได1แก

อาร#โทรพัอด

ไมม�หนวด

ม�หนวดม�หนวด 2 ค(แลัะขิา

ม�หนวด 1 ค(

ม� 8 ขิาม� 10 ขิา

ม� 6 ขิาม�มากกวา 6 ขิา

ขิาปีลั1องลัะ 1 ค(ขิาปีลั1องลัะ 2 ค(

แมงม�มแมงดาทะเลั

แมลังตะขิาบก�/งก.อก�1ง ก�/ง ปี(

9 ไฟลั�มในอาณาจ�กรส�ตว# 8. ไฟลั�มเอคไคโนเดอร#มาต1า ส�ตว#ทะเลัท�/งหมด เชีน ดาวทะเลั เมน

ทะเลั อ�แปีะทะเลั พัลั�บพัลั'งทะเลั ผ�วบางห�1มโครงรางแขิ5งห�นปี(นภายใน ,ม�ระบบทอหม�นเว�ยนน-/าในการลั-าเลั�ยงสาร , ม�หลัอดเท1า (เคลั.�อนท�� จ�บเหย.�อ หายใจ) สวนใหญใชี1เหง.อกในการหายใจ

9 ไฟลั�มในอาณาจ�กรส�ตว# 9. ไฟลั�มคอร#ดาต1า ต1องม�ลั�กษณะท�/ง 4 อยางน1อยชีวงใดชีวงหน'�ง

ขิองชี�ว�ต- เส1นปีระสาทขินาดใหญด1านหลั�ง สมองแลัะไขิส�นหลั�ง- โนโทคอดร# (โครงรางกาย) สวนใหญจะม�กระด(กส�นหลั�งมา

แทนท��เม.�อโตขิ'/น- ชีองเหง.อกท��คอหอย- กลั1ามเน./อท��สวนหาง

ไฟลั�มคอร#ดาต1าส�ตว#ม�กระด(กส�นหลั�ง : ชี�/นส(ง ระบบเลั.อดปี;ด ม�ฮิ�โมโกลับ�นอย(ในเม5ดเลั.อด

แดง แบงออกเปี6น 7 คลัาส1. ปีลัาปีากกลัม (ไมม�ขิากรรไกร) บางต�วเปี6นปีรส�ต ม�แตคร�บเด��ยว ไมม�

เกลั5ด เชีน hagfish ,lamprey@ ปีากม�ขิากรรไกร ค.อ ปีลัากระด(กออนแลัะปีลัากระด(กแขิ5ง ม�ท�/งคร�บค(

แลัะคร�บเด��ยว ม�เกลั5ด สวนใหญอ�สระ2. ปีลัากระด(กออน ไมม�แผนปี;ดเหง.อกจ'งเห5นเหง.อกชี�ดเจน ปีากอย(ด1าน

ท1อง ไมม�ถ่�งลัม เชีน ปีลัาฉีลัาม ปีลัาฉีนาก ปีลัากระเบน ปีลัากระตาย3. ปีลัากระด(กแขิ5ง ม�แผนปี;ดเหง.อกจ'งเห5นเง.อกไมชี�ด ปีากอย(ขิ1างหน1า

ม�ถ่�งลัม (กระเพัาะปีลัา) ได1แก ปีลัาท��วไปี4. ส�ตว#สะเท�นน-/า/บก ผ�วเปี&ยกชี./น ไมม�เกลั5ด ม� metamorphosis

เชีน กบ เขิ�ยด ปีาด อ'�งอาง คางคก จงโครง จ�/งจกน-/า (salamander) ง(ด�น หมาน-/า

5. ส�ตว#เลั./อยคลัาน ผ�วแห1ง ม�เกลั5ดหร.อกระดอง เชีน เตา ง( จระเขิ1 จ�/งจก ต�Oกแก ต�Oดต( ก�/งกา ต�วเง�นต�วทอง ไดโนเสาร#

6. ส�ตว#ปี&ก ม�แผงขิน ม�การรผลั�ตพัลั�งงานส(ง (ส-ารองอากาศหายใจ) กระด(กโพัรงต�วเบา ลัดร(ปีอว�ยวะ (ไมม�กระเพัาะปีAสสาวะ ร�งไขิขิ1างเด�ยว) เชีน นก ไก เปี6ด เพันกว�น

7. ส�ตว#เลั�/ยงลั(กด1วยนม ม�ขินเปี6นเส1น เอกลั�กษณ# ค.อ ตอมน-/านม ใบห( กลั1ามเน./อกระบ�งลัม ตอมเหง.�อ กระด(กห( 3 ชี�/น (ค1อน ท��ง โกลัน) เม5ดเลั.อดแดงไมม� nucleus (โตเต5มท��) ได1แก คน ลั�ง ชี1าง ม1า ว�ว ควาย แมว หมา แพัะ วาฬ โลัมา พัะย(น ค1างคาว ฯลัฯ

Kingdom Animalia

ว�ว�ฒนาการมน�ษย#- ออสตราโลัพั�เทค�ส อาฟฟาเรนซ�ส (ปีJาลั(ซ�� เกาแกส�ด เอธุ�โอเปี&ย) ซ'�งสามารถ่ใชี1ชี�ว�ตบนพั./นด�น สามารถ่เด�นสองขิาแลัะเด�นส��ขิาได1 ตางจากลั�งชีน�ดอ.�นท��ไมสามารถ่เด�นสองขิาได1 สาเหต�ขิองการปีร�บต�วให1เด�นสองขิาได1น�/นเปี6นเพัราะ  การเด�นสองขิาน�/นสามารถ่ย.ดต�วให1ส(งขิ'/น สามารถ่มองเห5นพั./นท��ท�งได1ไกลัมากขิ'/น  - พัาเรนโทรปีAส โบไซ ม�น-/าหน�กปีระมาณ 68 ก�โลักร�ม แลัะสวนส(งปีระมาณ 130 เซนต�เมตร ม�โอกาสในการเด�นทาง ค1นพับแลัะต�/งถ่��นฐานใหม ๆ ขิ'/นท��วทว�ปีแอฟร�กา พัลัะก-าลั�งในการด-ารงชี�ว�ตได1ไชี1มากขิ'/น รางกายจ'งได1แขิ5งแกรง ม�ขินาดลั-าต�วท��ใหญขิ'/น แตย�งไมได1ฉีลัาดขิ'/น ย�งไมสามารถ่จะเร�ยกวามน�ษย#ได1 - สปี&ชี��ส#ท��พั�ฒนาตอมาท��นาจะม�ความเปี6นมน�ษย#ร�นแรกค.อ โฮิโม เออร#แกสเตอร# ซ'�งเชี.�อก�นวา เปี6นมน�ษย#ต1นแบบท��ว�ว�ฒนาการเปี6นมน�ษย#ไปีอ�กหลัายสาย ค.อ โฮิโม ฮิาบ�ลั�ส (อย(ในแอฟร�กา ใชี1ม.อปีระด�ษฐ#เคร.�องม.อแลัะส�มพั�นธุ#เปี6นส�งคม) โฮิโม อ�เร5กท�ส (ห�นเกา ใชี1ไฟ ลัาส�ตว# พั�ฒนาส�งคม) อาศ�ยอย(ในเอเซ�ยตะว�นออกเฉี�ยงใต1 (มน�ษย#ปีAกก��งแลัะมน�ษย#ชีวา) แลัะแอฟร�กาตะว�นออก เม.�อ 1.5 ลั1านปี&มาแลั1ว ม�ความเปี6นมน�ษย#เต5มต�วแลั1ว - โฮิโม น�แอนเดอธุ�ส  อาศ�ยอย(ในย�โรปีแลัะตะว�นออกกลัาง เม.�อ 100,000 ปี&มาแลั1ว เปี6นสปี&ชี��ส#ท��ต�วใหญท��ส�ด อาศ�ยอย(ตามถ่-/า ลัาส�ตว#เปี6นหลั�ก- โฮิโม แซเปี&ยนส# สายพั�นธุ�#มน�ษย# ในย�โรปีแลัะตะว�นออกกลัาง ม�อาย�เม.�อ 250,000 ปี&มาแลั1ว ย�งชี�พัด1วยการลัาส�ตว#เปี6นอาหาร โดยใชี1อาว�ธุท��ได1ร�บการพั�ฒนาให1ก1าวหน1าขิ'/น 

ค�ณคาขิองความหลัากหลัายทางชี�วภาพั1. ความส-าค�ญตอระบบน�เวศ ส��งม�ชี�ว�ตแตลัะชีน�ดม�ความเก��ยวขิ1องก�น ให1ปีระโยชีน#ตอโลัก เชีน แนวปีะการ�ง เปี6นแหลังอน�บาลัขิองส�ตว#น-/าในทะเลั2. ความหลัากหลัายขิองสายพั�นธุ�#ในสปี&ชี�ส#เด�ยวก�น ม�ปีระโยชีน#ตอการอย(รอดขิองส��งม�ชี�ว�ต เชีน ขิ1าวพั�นธุ�#พั./นบ1านไทยม�ย�นท��ต1านทานตอเพัลั�/ยกระโดดส�น-/าตาลั3. ความหลัากหลัายขิองสปี&ชี�ส# ท-าให1เก�ดปีระโยชีน#ในภาคอ�ตสาหกรรมอยางกว1างขิวาง เชีน ต1นยางให1น-/ายางท��ใชี1ในอ�ตสาหกรรมยาง พั.ชีแลัะส�ตว# เปี6นแหลังอาหารท��ส-าค�ญขิองมน�ษย# สารสก�ดจากส��งม�ชี�ว�ตสามารถ่น-ามาใชี1ปีระโยชีน#ในทางยาร�กษาโรคหลัายชีน�ด เชีน สารเปีลัาโนทอลั (Plaonotol) จากต1นเปีลั1าน1อย ใชี1ร�กษาโรคกระเพัาะแลัะลั-าไส1ได14. ความหลัากหลัายทางชี�วภาพั ท-าให1เก�ดความหลัากหลัายชี�ว�ตในธุรรมชีาต� กอให1เก�ดจ�นตนาการแลัะเก�ดความร.�นรมย#ใจ

“THE END”THANK YOU FOR YOUR

ATTENTION!