โครงงานคอมพวเตอร เรอง พธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง

โดย นางสาวรงเพชร กาฬษร เลขท 12 นางสาววาจา นรสงห เลขท 15 นางสาววภาวรรณ ซงมงคลทรพย เลขท 16

ชนมธยมศกษาปท 6/1

ทปรกษาโครงงาน คณครณชพล กาฬภกด

โครงงานนเปนสวนหนงของวชา โครงงานคอมพวเตอร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2554

โรงเรยนบอกรวทยา

โครงงานคอมพวเตอร พธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง ประเภทโครงงาน โครงงานพฒนาสอเพอการศกษา

ระดบ ชนมธยมศกษาปท 6

ผรบผดชอบโครงงาน นางสาวรงเพชร กาฬษร

นางสาววาจา นรสงห

นางสาววภาวรรณ ซงมงคลทรพย

อาจารยทปรกษา ครณชพล กาฬภกด

โรงเรยน โรงเรยนบอกรวทยา อ าเภอเดมบางนางบวช จงหวดสพรรณบร

บทคดยอ

โครงงานเรองพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง เปนการประยกตน าความรดานคอมพวเตอรมาใชน าเสนอขอมลพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง ทผจดไดศกษาขอมลจากผมความรในหมบานหนองปาแซง โดยมวตถประสงคเพอศกษาพธการและขนตอนของพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง เนองจากเปนประเพณทมคณคาและสวยงาม เพอใหคนรนหลงเกดความตระหนกในคณคาของพธมงคลแตงงานแบบไทยในทองถนของตนเอง และเพอเปนการอนรกษและเผยแพรพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซงใหผทสนใจไดศกษาอยางกวางขวางผานวดโอทเผยแพรทางอนเทอรเนต

จากผลการด าเนนการโครงงานเรองพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง พบวาไดรบความสนใจจากบคคลทวไป และสรางความตระหนกในพธมงคลแตงงานในทองถน ใหด ารงอยไมสญหายไปตามกาลเวลา

กตตกรรมประกาศ

โครงงานคอมพวเตอร “พธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง” เปนโครงงานประเภทโครงงานพฒนาสอเพอการศกษา โดยการประยกตน าความรดานคอมพวเตอรมาใชน าเสนอขอมลพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง ซงผ จ ดท าโครงงานคอมพวเตอรตองกราบขอบพระคณ นายบญชวย อนสบสาย ผอ านวยการโรงเรยนบอกรวทยา ทใหความอนเคราะห สนบสนน อกทงยงใหค าแนะน า ตลอดจนใหค าปรกษาในการท าโครงงานคอมพวเตอรนขนมาใหส าเรจลลวงไปไดดวยด ขอขอบพระคณ นายณชพล กาฬภกด ครผสอนวชาคอมพวเตอรของโรงเรยนบอกรวทยา ทกรณาใหค าชแนะ ใหค าปรกษา แนะน าขนตอนในการจดท าโครงงาน อกทงยงชวยกรณาตรวจทานขอมลตางๆ ในการท าโครงงานฉบบน

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญ เนองจากในปจจบนนการแตงงานของคนไทยสมยใหมไดรบวฒนธรรมการแตงงานของคนทาง

ตะวนตกเขามา ท าใหพธมงคลแตงงานแบบไทยทมคณคาและความสวยงาม คอยๆเสอมหายไปจากสงคมไทย คนรนหลงเรมดดแปลงงานแตงใหมความเปนตะวนตกมากขน มเพยงการใสชดไทยในการท าพธ แตขนตอนพธการตางๆตวอยางเชน พธการหมน ทจะตองสงเถาแกมาเจรจาสขอและก าหนดวนหมนกอน จงคอยจดพธแตงงาน แตในปจจบนเมอหนมสาวคใดจะแตงงานกน กจดงานแตงเลยเปนการรวบรด ท าในวนเดยวใหเสรจ หรอบางคกอาจจะอยกนกนเลย เปนการท าลายวฒนธรรมประเพณอนดงามของชาวไทยในอดตไป ท าใหทกวนนประเพณทดงาม สวยงามนนไดถกวฒนธรรมทางตะวนตก กลนกนไปหมดแลว ไมคอยจะมคนทรจกประเพณของไทยอยางถองแท ทส าคญยง ประเพณของไทยนนเปนการบงบอกถงความเปนไทย และความเปนศลปะ ทหาวฒนธรรมอนใดเปรยบมได

พธมงคลแตงงานแบบไทยในอดตนอกจากจะเปนการประกาศการใชชวตคของคนทงสองแลว ยงเปนการคดเลอกบคคลทจะมาเปนคชวตใหบตรของผใหญทงสองฝาย เปนการชวยลดปญหาการหยาราง เพราะยงไมไดศกษากนใหดเสยกอน ซงขอน คนไทยในสมยกอนทานไดมองเหนถงความส าคญในการใชชวตค จงไมคอยมปญหาการอยางราง ปญหาครอบครว และลกลามเปนปญหาของสงคมเหมอนในปจจบนน

จากเหตผลดงกลาวขางตนทางผจดท าจงจดท าโครงงานพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง เพราะเหนถงความส าคญในพธมงคลแตงงานแบบไทยในทองถน ซงเปนประเพณทดงามและมมาอยางยาวนานทเราควรศกษาและสบทอดใหคงอยตอไป 1.2 แนวคดในการท าโครงงานคอมพวเตอร จากความส าคญของวชาคอมพวเตอรในปจจบนทมความส าพนธกบชวตในปจจบนมากขน การศกษาแหลงขอมลตางๆท าไดงายเพยงคนหาผานอนเทอรเนต จงเปนสงทงายตอการเผยแพรความรเกยวกบประเพณการแตงงานในทองถนทปจจบนถกกระแสนยมทางชาตตะวนตกเขามา จนท าใหประเพณทสวยงามของเราไดเลอนหายไป

ดงนนคณะผจดท าโครงงานมความคดวาควรศกษาและรวบรวมขอมลเกยวกบประเพณการแตงงานในหมบานหนองปาแซงมาสรางสรรคเปนผลงานทางคอมพวเตอร เพอใหเกดการเรยนรและพฒนาความรความสามารถดานคอมพวเตอร รวมทงเปนการเผยแพรประเพณการแตงงานในหมบานหนองปาแซง เพอใหผทสนใจไดเรยนรและสบทอดตอไป อกทงเปนการอนรกษ ประเพณทดงามซงเปนวฒนธรรมทดงามใหอยคกบหมบานตอไป 1.3 จดมงหมายในการจดท าโครงงานคอมพวเตอร

1. น าความรเกยวกบศาสตรทางคอมพวเตอรมาประยกตใชเพอจดท าเปนโครงงาน 2.เพอศกษาพธการและขนตอนของประเพณการแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง 3. เพอใหเกดความตระหนกในคณคาของประเพณการแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง 4. เพอเปนการอนรกษและเผยแพรประเพณการแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง

1.4 ขอบเขตของการจดท าโครงงานคอมพวเตอร การศกษาคนควาแบบนเปนโครงงานแบบบรณาการ โดยการวเคราะหคนควาหลายกลมสาระ การเรยนรอนประกอบไปดวยกลมสาระสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ทเกยวกบการศกษาเรองประเพณแตงงานในทองถน กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย ในการน าความรดานคอมพวเตอรมาใชน าเสนอขอมล และการเชอมโยงการคดวเคราะหกบศาสตรอนๆ อาท เชน กลมสาระการเรยนรภาษาไทยเกยวกบเรองการใชค าและเรยบเรยงหรอเรยงบทความ และหลกการใชภาษา ในการศกษาโครงงานครงนศกษาเกยวกบพธมงคลแตงงานแบบไทยภายในหมบานหนองปาแซง ต าบลบอกร อ าเภอเดมบางนางบวช จงหวดสพรรณบรเทานน โครงงานนจดท าในลกษณะสมภาษณและรวบรวมขอมลจากผทมความรในทองถนและจากสอตางๆเพอน าขอมลมาจดท าเผยแพรตอไป

บทท 2 เอกสารทเกยวของ

2.1 การศกษาคนควาเกยวกบประเพณแตงงานแบบไทย ลกผชายทกคน เมอไดบวชไดเรยนแลว กรณยะตอไปกคอการหาคครอง เพอสบเชอสายแหงตระกลตอไปตามประเพณ ลกผหญงกเหมอนกน เมอเจรญวยอายพอสมควรแกการทจะเปนแมบานไดแลว หากมชายใดผคควรมาสขอ พอแมกตกแตงยกใหตามประเพณ เปนอนบ าเพญหนาทเสรจไปขอหนง ททางพทธศาสนากลาวไววา “หาคครองทสมควรให”

การแตงงานนม 2 ชนดคอ ถาผหญงไปแตงงานทบานผชายเรยกวาอาวาหมงคล ถาผชายไปแตงงานทบานผหญงเรยกวา ววาหมงคล

จากประเพณของไทยทสบทอดกนมาแตโบราณนน ประเพณแตงงานในหมบานหนองปาแซง หากบานใดมลกชายกมกจะบวชเสยกอนจงคอยคดแตงงาน ชายซงไดบวชเรยนแลวมองเหนวาหญงใดมลกษณะตองใจตน กบอกใหผใหญไปสขอ บางทผใหญกเปนฝายมองพจารณาเลอกใหเอง โดยการไปสขอนน ตองจดเอาผใหญของฝายชายคอพอแมหรอผปกครองอนๆ ซงเปนผสงอายหรอมเกยรต กอนจะไปกดฤกษยามวนดกอน แลวจงไปเจรจาสขอตอผใหญฝายหญง ผใหญฝายชายทไปเจรจาสขอนน เรยกวา “เถาแก” เหตทใหมเถาแกไปสขอกเพอเปนหลกฐานมนคงในถอยค าสญญาและถาตอไปมเหตใหแตกแยกกน กจะไดอาศยเถาแกเปนพยานยนยนขอความในทางกฎหมาย

การเจรจาสขอ

ในการเจรจาสขอ เถาแกจะใชส านวนโวหาร หากเปนเถาแกทรอบรในประเพณโบราณกเจรจาเลยบเคยงไดไพเราะ เชนเจรจาวา ไดยนวาบานของผฝายหญงมพรรณฟกแฟงแตงเตาอนงาม กใครทจะมาขอพรรณไปเพาะปลกบางดงนเปนตน ผใหญฝายหญงกรความโดยนยนน ในสมยปจจบน พดขอเอาตรงๆกม กม ไมตองออมคอม ถาผใหญฝายหญง ยงไมรจกผชายนนด กตองไตถาม เถาแกตองเปนฝายรบรองความประพฤตของฝายชาย

ประเพณโบราณ ปรากฏในบทเสภา เรองขนชางขนแผนนนเราจะทราบใจความวา เมอนางทองประส (แมเจาบาว) ไปขอนางพมพตอนางศรประจนต (แมเจาสาว) หาผใหญสงอายในต าบลนน ชอตาสน ตาเสา ยายเมา ยายมง อนเปนทนบถอดวยกนทง 2 ฝาย (จงเรยกวา เถาแก) ไปดวย 4 คน เมอนางทองประสขอลกสาว นางศรประจนตวา

“ตจะขอถามความทานยาย ลกชายนนดหรออยางไร

ไมเลนเบยกนเหลาเมากญชา ฝนฝามนสบบางหรอไม จะสงต าด าขาวคราวใคร

ตยงไมเหนแกตาวาตามจรง ฯ”

“ครานนตาสนกบตาเสา กบทงยายเมาและยายมง วานานไปทานจะไดพงพง

ลกทองประสดจรงนะคนน ฯลฯ” บทตรงนสอวา ผปกครองนนเปนผสขอ เถาแกเปนแตผรบประกน

ธรรมเนยมโดยทวไป เมอมผมาสขอลกสาว ผใหญฝายหญงมกขอผดเวลา เพอปรกษาหารอในหม

ญาตพนองของตนดกอน การทผใหญฝายหญงขอผลดปรกษาหารอกนนน กเพอฟงความเหนของญาตพนอง และจะไดใชเวลาสอบสวนความประพฤตของฝายชายดวย เมอปรกษาตกลงกนดวยความเตมใจ และฝายชายกมความประพฤตเปนทพอใจ กตกลงยอมยกให และเนองดวยชาวหมบานหนองปาแซงมความเชอในเรองดวงและโชคชะตา มกเปนธรรมเนยมทตกทอดกนมาคอผใหญทงสองฝายจะวนเดอนปเกดฝายชายและฝายหญงน าไปใหหมอดชวยตรวจวา วนเดอนปฝายชายฝายหญง จะเปนมตรกนหรอไม ธาตถกตองกนไหม อยนาคตวเดยวหรอตางตวกน เมออยรวมกนแลว จะยากจนหรอมงคงสมบรณอยางไร ดงนเปนตน เมอเหนวาชะตาของทงสองฝายถกตองกนด กเปนอนตกลง

พธหมน เมอตกลงกนเรยบรอย เปนอนยกลกสาวใหแลว ผใหญทงสองฝาย กตกลงกนในเรองทนสนสอดและเรอนหอขนหมากผาไหววาจะเอากนเทาไรแน เมอมก าหนดกนแนนอนแลว กจะจดพธหมน แตในหมบานหนองปาแซงไมนยมจดพธหมน แตจะหาฤกษก าหนดวนแตงงานทเดยว การไมหมนกนไวกอน กเพราะตางฝายตางเชอถอในค ามนสญญาของกนและกน การหมนไวนน ความประสงคกเพอเปนหลกประกนในค ามนสญญาของฝายชาย เพราะถาฝายชายผดสญญา ไมยอมสมรสดวยกบฝายหญงกตองถกรบเครองของหรอเรยกกนวา ขนหมากหมนไปเปลาๆ หญงนนกเรยกกนวาหมายขนหมาก แตหากมพธหมนนน จะมวธท าดงตอไปน เมอถงวนฤกษงามยามด ฝายชายกจดขนหมากทจะน าไปหมน มขนใสหมากทงผลกบพลใบและทองค าตามน าหนกทตกลงกนไว พรอมกบขนมตางๆจดไปตามความพอใจ ผใหญฝายหญงกจดเถาแกไวคอยรบขนหมาก อนขนหมากหมนน ถาฝายหญงผดสญญา โดยประพฤตการอนพงรงเกยจ กตองคนใหแกฝายชาย วธปลกเรอนหอ เมอทงฝายชายและฝายหญง ก าหนดฤกษทจะแตงงานกนแลว ตอแตนน ฝายชายกตองตระเตรยมแตงตวไมส าหรบเรอนหอ ขนเอาไปไวทบานเจาสาว ฝายเจาสาวกจดส ารบกบขาวออกมาเลยงดกน

การปลกเรอนหอนตามประเพณเปนหนาทของฝายชายจดสรางขนในเนอทบานของฝายหญง แตบางครงฝายหญงกเปนผจดท า และคดคากอสรางจากฝายชาย สวนเครองเรอนเปนหนาทของฝายหญง

แตในปจจบนเนองดวยคาใชจายในการปลกเรอนหอมราคาสง เนองจากราคาทดนและคาวสดกอสราง ท าใหในหมบานหนองปาแซงจงไมนยมปลกเรอนหอแตจะใชหองนอนทบานเจาบาวหรอบานเจาสาวเปนเรอนหอแทน โดยเลอกตามความเหมาะสม สนสอดทองหมน หรอของหมน

โดยปกตการแตงงานลกสาว มกถอเปนงานออกหนาออกตาใหญโต ทางฝายหญงจงพยายามเรยกรองกนมากๆ คอเรยกของหมนทมราคาแพง เดมทการหมนมกจะเรยกเปนทองค า และการเรยกเปนน าหนก จนเปนศพทตดปากมาจนกระทงบดนวา "ทองหมน" ซงประเพณโบราณถอเปนของเจาสาว ทจะน าไปเปนเครองแตงตว เพอเปนทรพยสมบตตดตวในเวลาแตงงานนอกจากน ยงมการก าหนดเงนสนสอดและผาไหวอกดวย เรยกวา "สนสอด" ซงเปนกรรมสทธของพอแม ถอกนวา เปนคาเลยงดหรอคาน านม

ส าหรบการเรยกสนสอดภายในหมบานหนองปาแซงนนฝายเจาสาวจะไมมการเรยกรองสนสอดตายตว แตจะเปนการตกลงกน และพอแมฝายหญงมกจะแบงสนสอดใหบาวสาวจ านวนหนงเพอเปนเงนทนในการลงทนท างานตางๆ หรอบางคนกยกสนสอดทงหมด ซงกขนอยกบฐานะของทงสองฝายดวย

การก าหนดฤกษยามในวนหมน การก าหนดฤกษยามในวนหมน โดยมากนยมก าหนดตอนเชา กอนเทยง หรอไมกควรเปนตอนบาย

นอกจากนนตองมการหาฤกษอก 3 ฤกษ คอ ฤกษขนหมากนยม ฤกษรดน าและทศทางทเจาบาวและเจาสาวจะนง และฤกษปทนอนและสงตว ซงประเพณโบราณถอวาส าคญมาก มกจะใหพระผใหญหรอพราหมณเปนผหาฤกษ โดยถอเกณฑดวงชะตาของฝายหญงและฝายชายเปนหลกในการค านวณ หรอในสมยนอาจปรกษาโหราจารยทนาเชอถอได

แตเนองดวยภายในหมบานหนองปาแซงไมนยมจดพธหมนจงไมมการหาฤกษวนหมน กจะหาเพยงแคฤกษในวนแตงเพยงอยางเดยว

พานขนหมาก

ประกอบดวยหมาก 8 ผล พยายามใหอยพวงเดยวกน หรอเลอกเปนค ทากนดวยปนแดง เรยงใบพลใหเสมอกน 4 เรยง เรยงละ 8 ใบ รวม 32 ใบ

พานขนหมนใหญ (ขนสนสอด) ใชพานทใหญกวาเลกนอย บรรจดวย พรรณพช ใบไม ดอกไมมงคลเชน ใบเงนใบทองใบนาก ใบแกว ขาวเปลอก ถว งา จากนนน าสนสอดวางดานบน ( เคลดลบคอใหเพมเงนมากกวาสนสอดเลกนอย เพอใหสนสอดเพมพน ) บางทานจะแยก พานออกเปนพานใสเงน พานใสทอง และ พานแหวน โดยทกพานถอเปน บรวารของขนหมน ใหโรยดวยดอกรก และถวงา

พานธปเทยน ใชธปเทยนแพ ครอบดวยกรวยดอกไม พานผาไหว ใชส าหรบ วางของไหวพอแม หรอผมบญคณทกทาน ภายในหมบานหนองปาแซงจะจดหา

ตามความเหมาะสม แตทนยมมากคอผาขนหน เครองขนหมาก ประกอบดวยขนมไทยมงคล 9 อยาง นยมจดเปนค นอกจากน หากพธใหญ จะมการจด

เครองคาวดวยเชน หมนอนตอง(หมสามชนตม สกวางบนใบตอง ไกตม ปลาชอนนง รวมถงบรวารอนๆ เชนตนกลวย ตนออย มะพราวออน กลวยน าหวาทงเครอ

ตนกลวยตนออยทใชในขบวนขนหมากแตงงานนน มความหมายในทางมงคลกคอ ออยหมายถงความหวาน สวนหนอกลวยหมายถงความเจรญงอกงาม การขดตองใหตดรากหรอมตาและเลอกเอาตนหรอหนอทสมบรณ โดยชดมาเปนค น ามาประดบตกแตงดวยกระดาษสใหดสวยงามซงเจาบาวเจาสาวจะ ตองท าการปลกรวมกนคลายกบเปนการเสยงพายอยางหนง ซงหากตนกลวยเจรญเตบโตออกดอกออกผลสมบรณ และตนออยเตบโตหอมหวาน เชอกนวาความรกของหนมสาวคนจะเปนไปอยางราบรน มลกเตมบานมหลานเตมเมอง ความรกจะสดชนหอมหวานอยมรคลาย ฐานะความเปนอยทางเศรษฐกจกสมบรณพนสข

พธแหขนหมาก ขนหมากนน ตองจดเปน 3 ขน เรยกวาขนหมากเอก 1 ขน ขนหมากรอง 2 ขน ขนหมากเอกส าหรบใสขาวสารหมากพลจบจดเรยงรายพองามตามปากขน ใสตะลมมฝาปดหมผาลาย มผาไหมรด ขนหมากรอง ใสเงนสนสอด ถวงา ขาวเปลอก ใบเงน ใบทอง ใบนาค ธปเทยน ผาไหวบดามารดา และผาไหวผป ยาตายาย จะจดผาเปนกคกสดแลวแตความตกลงกน อนง ส าหรบเงนสนสอดนนมประเพณวา ตองใสไวใหเกนกวาทตกลงกนไว เมอเถาแกตรวจตราสงของนบด กจะถอวาเปนเงนงอก นบเปนเคลดทถอกนวา ชายหญงนนอยรวมกนแลว ทรพยสนกจะมแตงอกเงยเพมพนยงขน ขนหมากทจ าเปนมเพยง 3 ขนเทาน จะจดเพมเตมอกเทาไรกได ใสขนมตางๆในถาดเหลานน อนง ขนหมากนอกจากน แมจะมจ านวน 50 หรอจ านวนรอยกตาม ประเพณโบราณนยมเรยกวา “รอยเอด” เสมอกน เงนทนสนสอด ไดแกเงนทตกลงกนในแตงงานนม 2 อยาง คอเงนทผปกครองของเจาบาวเจาสาวใหฝายละครง ส าหรบคบาวสาวจะไดใชในการตงตว เรยกวาเงนทน ประเภท 1 เงนทฝายเจาบาวใหแกตวเจาสาว เรยกวาสนสอด ประเภท 1

ประเพณแหขนหมากนนภายในหมบานหนองปาแซง เมอไดฤกษงามยามด กเรมแหขนหมากไปยงบานเจาสาว มเครองแหและไชโยโหรองกนสนกสนาน ขบวนใหญนอย ตามฐานะและความกวางขวางของฝายเจาบาว เมอไปถงบานเจาสาวแลวถาหากมการกนประต กเปนหนาทของเถาแกจะใหเงนรางวลเสมอนกบเปนคาเปดประต ถาหากมการลางเทาเจาบาวกตองใหรางวลเชนเดยวกน

การกนประต พวกพองเจาสาวมกเปนคนท า โดยภายในหมบานหนองปาแซง จะมการกนประตแรกททางเขาบานโดยใชไมยาวๆกนขวางไว ชนตอมาจงเปนการกนประตเงนประตทอง โดยกนไวไมใหเจาบาวขน และจดกนกน 3 ประตทบานฝายหญง ครนเจาบาวมาถงประตท 1พวกเจาบาวกถามวา นประตอะไร พวกเจาสาวทกนประตนน กตอบวาประตแกว ครนถงประตท 2 กถามเชนนนอก พวกเจาสาวกตอบวา ประตเงน ครนถงประตท 3 กถามอยางเดยวกน พวกเจาสาวกตอบวา ประตทอง พวกเจาบาวกตองใหเงนรางวลทกๆ ประต

ครนแลว เถาแกคนกลางทงสองฝาย กนบตรวจตราสงของวาถกตองตามสญญาหรอไม เมอถกตองเรยบรอย ฝายเจาสาวรบเครองขนหมากเสรจแลว กจดอาหารมาเลยงดกน เปนอนเสรจพธขนหมาก

พธรดน าในปจจบน

เมอพธขนหมากเสรจสนแลว ถงเวลาเยนในวนนน ท าพธสงฆ นมนตพระมาสวดมนต เจาบาวจะตองออกไปจดธปเทยน นงฟงพระสวดมนตแตผเดยว สวนในตอนรงขนเชา ทงเจาบาวและเจาสาวตองออกมาตกบาตรดวยกน เมอท าบญเลยงพระแลว ชวยกนประเคนของถวายพระเปนอนเสรจพธ

ครนถงฤกษรดน า เจาบาวเจาสาวออกไปนงทซงจดไว บายหนาไปทางทศทโหราจารยก าหนด ผชายนงขางขวามอของผหญง แลวผใหญทเปนประธานในงาน สวมมงคลครอบศรษะฝายชายและฝายหญง และเรมรดน าสงขแกคบาวสาวพรอมกบใหศลใหพร เสรจแลวแขกทไดรบเชญมาในงานกทยอยเขามารดน าตามล าดบ หมดจากแขกแลวกถงวงศญาต ครนหมดผรดน าเรยบรอยแลว ผใหญกจะปลดดายมงคลออก ถอเคลดกนวา ถาปลดออกจาก

ศรษะฝายชายกอน ชายกมอ านาจเหนอฝายหญง ถาปลดออกจากศรษะหญงกอน กถอวาตอไปหญงจะมอ านาจมากกวาฝายชาย พธรดน าในสมยโบราณ

ในสมยโบราณ พธรดน าตางจากสมยปจจบน คอเมอพระมาสวดมนต เจาบาวเจาสาวตางกมเพอนบาวและเพอนสาวหอมลอมออกมา ไปนงตงวงแยกกนอยขางหนาพระสงฆแลว

ก.พระสวมมงคลใหแกคบาวสาว (โดยการสวมมงคลใหฝายหญง พระจะจบมอฝายชายแลวสวมมงคลใหฝายหญง)

ข.พระเปนผรดน าแตงงาน ค.รดน าดวยเอาโอตกน า ซดเปยกทงตว จนถงตองผลดผาแตงตวใหมทงเจาบาวเจาสาว ง.การทพวกเพอนบาวสาวเขารบน ามนตเปนอบายแกลงตวเจาบาวเจาสาวใหเขาไปชดตดกน ดงปรากฏใน

เสภาเรองขนชางชนแผน ตอนแตงงานพระไวยกบศรมาลา วา “ครนถงนงนอมฟงพระธรรม

พระสด าจบมงคลคใส สายสญจนโยงศรมาลามาพระไวย พอฆองใหญหงดงตงชยนโต หนมสาวเคยงเขานงอด

พระสงฆเชดตาลบตรซดน าโร ปร าลงขางสกาหาหกโอ

ทานยายโพสาวน า น าเขาตา อดอดยดเยยดเบยดกนกลม

เอาหนามซมแทงทองรองอยหนา ทไมถกเทายนดนเขามา

ทานยายสาออกมานงบงกนไว มหาดเลกโลนโลนโดนกระแทก โอยพอขจะแตกทนไมไหว ทานยายสาเตมทลกหนไป

จนพระไวยศรมาลามาชดกน”

พธไหวผปยาตายาย เมอเสรจพธรดน าแลว กเชญเจาบาวเจาสาวขนเรอน บดามารดาฝายผหญงเอาผาขาวมาปกลางเรอน แลวเอาเหลา มะพราวออนกบผาไหวผวางลงบนผาขาวนน เจาบาวจดเทยนแฝดคหนงกบธปคหนง ลงมอไหวผป ยาตายายพรอมกบเจาสาว ในการไหวนน เถาแกจะใหเจาบาวยกมอขวาเจาสาวยกมอซายประนมประสาน กราบลงพรอมกน 3 ครง แลวเจาบาวกออกมาไหวพอแมของเจาสาว พรอมทงไหวญาตผใหญของเจาสาว เปนอนเสรจพธไหว พธเรยงหมอน ครนเสรจจากพธไหวผนนแลว ทางฝายเจาสาวกตองจดทนอนหมอนมงเครองปตกแตงอนๆ แลวเชญผใหญคผวเมยใหเขาไปท าพธปทนอนเรยงหมอน ผใหญในพธนตองเลอกเอาคทอยรวมกนมาดวยความสขสวสด ไมเคยทะเลาะววาทกน เปนผเจรญดวยทรพยสนและเกยรตยศโดยสมควรแกทองถน

ในการนใหเอาฟกเขยวหนงลก หมอใหมใสน าหมอหนง และถวงารวมอยกบทนสนสอดวางไวบนพานหนง น าไปวางไวขางทนอน เปนเครองหมายส าหรบอวยพรวาใหคบาวสาวมใจเยนเสมอนกบฟกกบน า มน าใจหนกแนนเสมอนศลามแตความจ าเรญวฒนาเหมอนถวงา แลวผใหญฝายเจาบาวเจาสาว กจดแจงวางหมอนหนนศรษะ ครนแลวผใหญคทไดรบเชญท าพธนกลงนอนเปนปฐมหญงนอนซาย ผชายนอนขวา ในเวลานอนนน กเจรจากนดวยค าดงาม ใหศลใหพร เปนอนเสรจพธเรยงหมอน เฝาหอ สงตวเจาสาว ครนเสรจพธเหลานนแลว ตวเจาบาวตองนอนเฝาหออยแตผเดยวกอน มก าหนด 3 วน ครนถงฤกษงามยามดผปกครองฝายหญงกพาเจาสาวไปสงตวเขาหอ พรอมกบใหโอวาทแกเจาสาวใหรจกฝากเนอฝากตวกบเจาบาว สอนใหใหทงครจกถนอมน าใจกน สามคครกใคร เปนตน ครนมอบตวเจาสาวแลว คบาวสาวกกราบไหวผใหญฝายหญงนน ผใหญฝายหญงกกลบ เจาสาวบางทกลกออกจากมานจะตามเถาแกออกไปกม เปนหนาทของเจาบาวจะเจรจาหรอปองกน โดยวางตวเหมอนหมอทจะประกอบโอสถขนานนนหรอขนานน แกคนไข เปนอนเสรจพธเฝาหอ – สงตวเจาสาว ซงประเพณเฝาหอนภายในหมบานหนองปาแซงไดตดออกไปมเพยงการสงตวเขาหอและใหโอวาทแกเจาสาวใหรจกฝากเนอฝากตวกบเจาบาว สอนใหใหทงครจกถนอมน าใจกน สามคครกใครกน ฤกษในการแตงงาน การแตงงานนนภายในหมบานหนองปาแซง นยมกระท ากนในเดอนค คอเดอน 2 เดอน 4 เดอน 6 เดอน 8 เดอน 12 ส าหรบเดอน 8 นนเปนเดอนเขาพรรษาของพระภกษสงฆ นยมเลอนมาเดอน 9 และมกถอกนจะแตงงานในวนขางขน และไมแตงในวนขางแรม

ดถทใชในพธเรยงหมอน ขน 7 ค า 10 ค า 11 ค า แรม 4 ค า 8 ค า 10 ค า 14 ค า อยางไรกด การแตงงาน ควรใหทานทเปนหมอดหรอช านาญในโหราศาสตร ตรวจสอบใหเรยบรอย เพราะ

งานมงคลเปนสงส าคญยงและมครงเดยวในชวต ถามครง 2 -3 กดกระไรอย สรป

พธแตงงานน ทกลาวมาเปนประเพณทไดพบเหนอยมาก แตความจรง ความนยมแตละทองถน ยอมมแตกตางกนออกไป ยงตางชาตตางภาษายงนาศกษาคนควา

ในธรรมเนยมไทย ถอการแตงงานวามก าเนดมาแตครงพระเจากรงกบลพสด กบพระนางสรมหามายา และขนหมากแมจะมนอยมาก กนยมเรยกกนวารอยเอด ดงค าสขวญวา “-- สองกษตราราชาภเษกกนในครงนน พระพษณกรรมกชวนกนลงมา ทงเทพบตรเทพยดา กลงมาชวยกนท าปราสาทหอ ทงรอยเอดเมองกมไดยอทอชวยขนหมาก --” ดงน เพราะคนไทยมนคงในพระพทธศาสนาจงเอาเรองทเนองดวยพทธปะวตเปนตนเคา

บทท 3 วธการด าเนนงาน

3.1 วธการศกษาคนควา และขนตอนการด าเนนงานตามโครงงาน 1. ศกษาคนควารายละเอยดเกยวกบพธมงคลแตงงานแบบไทยจากหนงสอและอนเทอรเนตเพอเปนแนวทางในการสมภาษณ 2. ปรกษาอาจารยหรอผทมความรเกยวกบพธมงคลแตงงานแบบไทย 3. วางแผนและเรยงล าดบขนตอนการด าเนนงานเพอใหเปนระบบระเบยบและเขาใจงาย 4. จดเตรยมวสดอปกรณทจ าเปนตองใชเพอใหเกดความสะดวกรวดเรวในการปฏบตงาน 5. เรมด าเนนการสมภาษณผทมความรเกยวกบพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง 6. น าขอมลทไดจากการสมภาษณมาท าวดโอ 7. เมอท าท าวดโอแลว วดโอทน าเสนอดหรอควรจะปรบปรงแกไขเพอใหดขน 8. วดโอทน าเสนอไดผลตามทคาดหวง 9. สรปผลการท าโครงงานพธมงคลแตงงานแบบไทย 3.2 ขนตอนเกบรวบรวมขอมลและการสมภาษณ

1. ศกษาขอมลจากหนงสอและอนเทอรเนต วเคราะหขอมลตางๆทไดมาและสรป 2. รวบรวมขอมลตางๆใหเปนหมวดหม 3. วางแผนการสมภาษณวทยากรทองถนหรอผทมความรในพธมงคลแตงงานแบบไทย

4. สมภาษณวทยากรทองถนหรอผทมความรในพธมงคลแตงงานแบบไทย 3.3 การน าความรไปใชประโยชน

1. จดท าเปนวดโอและเผยแพรผานอนเทอรเนต 2. สามารถใชเปนแหลงศกษาความรเกยวกบประเพณแตงงานในทองถน

บทท 4 ผลการศกษาคนควา

ผลจากการท าโครงงานตอการท า“พธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง” นนผจดท าไดปฏบตตามขนตอนการด าเนนงานตามโครงงานและมผลการศกษาคนควาและแนวปฏบตอยางเปนระบบ เปนตน 4.1 ผลการศกษาคนควาและแนวปฏบต

1. ศกษาประวตความเปนมาของพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซงโดยอาศยแหลงขอมลเปนหลกในการศกษา

2. น ารปภาพทไดจากการสมภาษณและภาพทตองการน ามาน าเสนอ และน ามาประยกตเกบรายละเอยดของภาพโดยใชความรความเขาใจทางดานคอมพวเตอรในการสรางใหมความสมพนธกน

3. น าความรทไดจากการศกษาหาความรจากชมชน ครทมความรดานประเพณแตงงาน ศกษาจากอนเตอรเนตและจากหองสมดมาท าตามทไดศกษายงสถานทตางๆมา

ผลการประเมน ขอท ขอประเมน คาเฉลย S.D. ความหมาย 1 ความสวยงามเวบไซต 4.633333 0.556053 มากทสด 2 ความเหมาะสมของตวหนงสอ 4.4 0.563242 มาก 3 การเชอมโยงของเวบไซต 4.566667

0.626062 มาก

4 ความสมบรณของเนอหาและความเปนมา 4.466667

0.507416 มาก

5 ความเหมาะสมของภาพประกอบเวบไซต 4.466667 0.507416 มาก 6 ความเหมาะสมของการใส VDO 4.466667 0.507416

มาก

เกณฑการประเมน 4.51 - 5.00 มากทสด 3.51 - 4.50 มาก 2.51 - 3.50 ปานกลาง 1.51 - 2.50 นอย 1.0 - 1.510 นอยทสด

4.2 ขอดของพธมงคลแตงงานแบบไทย การแตงงานของคนไทยสมยใหมไดรบอทธพลจากโลกตะวนตก การแตงงานเปนเรองของคน 2 คนทพง

พอใจกนกตกลงใชชวตรวมกนเลย หรอแตงงานกนโดยไมไดปรกษาหารอกบผใหญเสยกอน เพราะการทตกลงโดยไมไดศกษากนใหดเสยกอน เปนทมาของปญหาการหยาราง ปญหาครอบครว และลกลามเปนปญหาของสงคมเหมอนในปจจบน แตพธมงคลแตงงานแบบไทยในอดตนอกจากจะเปนการประกาศการใชชวตคของคนทงสองแลว ยงเปนการคดเลอกบคคลทจะมาเปนคชวตใหบตรของผใหญทงสองฝาย เปนการชวยลดปญหาการหยาราง แตคนไทยสมยกอนทานไดมองเหนถงความส าคญในการใชชวตค จงไมคอยมปญหาการอยางรางเหมอนสงคมปจจบนน 4.3ผลการด าเนนงานของโครงงานตอการศกษาพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง

จากขอมลประเพณทผจดท าไดศกษาคนควาจากแหลงขอมลตางๆพบวาพธมงคลแตงงานในหมบานหนองปาแซง มขนตอนพธการคลายคลงกบพธมงคลแตงงานในอดต แตเนองดวยสภาพสงคมและยคสมยทเปลยนไปท าใหพธการบางขนตอนไดถกตดไป เชน การปลกเรอนหอ ซงทางเจาบาวเจาสาวไดเลอกบานของเจาบาวเปนเรอนหอเพอประหยดคาใชจาย เชนเดยวกบพธมงคลแตงงานในหมบานหวนา ทมขนตอนพธการคลายคลงกน

บทท 5 สรปผล และอภปรายผลการด าเนนงาน

5.1 สรปผล และอภปรายผล จากการท าโครงงาน “พธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง” นน 1.สามารถน าเนอหาทไดไปเผยแพรแกบคคลอนทสนใจ 2.สามารถบรณาการเนอหาสาระทางดานคอมพวเตอรใชความรจากชมชน อนเทอรเนตและจากหองสมด

และการน าองคความรทมอยในทองถนมาประยกตใชเพอน าเสนอการประเพณทควรอนรกษในทองถน 3.สามารถฝกประสบการณในการวางแผนการท างานเปนกลมใหเสรจทนเวลา

5.2 ประโยชนทไดรบจากการท าโครงงาน 1.ไดรบความรเกยวกบการน าความรความเขาใจเกยวกบพธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปา

แซง 2.ไดรบทกษะในการท างานเปนทม ตลอดจนรขนตอนในการเตรยมงาน วางแผน และการน าเสนอ

ผลงานในรปแบบตางๆ 4.ไดรบการฝกฝนทกษะกระบวนการกลม และมการอดทนในการท า โครงงาน“พธมงคลแตงงานแบบ

ไทยในหมบานหนองปาแซง” เพราะตองใชเวลาในการศกษาคนควา และจดเตรยมท าวดโอ 5.3 ขอเสนอแนะ

ควรน าความรเกยวกบพธมงคลแตงงานแบบไทยเผยแพรอยางกวางขวาง เพอใหเกดความตระหนกในคณคาของประเพณไทย โดยการน าความรดานคอมพวเตอรชวยในการจดท าสอความร และใชเครอขายอนเทอรเนตเปนสอกลางในการเผยแพร

เอกสารอางอง http://www.centerwedding.com/m14.php ขนตอนการแตงงานแบบไทย http://talk.mthai.com/topic/63946 ประเพณการหมนและการแตงงานของไทย http://women.kapook.com/wedding00117/ ขนหมากหมน พษณ - อลษสา สนนทรตน ผใหขอมลและรปภาพพธแตงงาน

ภาคผนวก

แบบประเมนโครงงานคอมพวเตอร โครงงานเรอง พธมงคลแตงงานแบบไทยในหมบานหนองปาแซง

wajha-rungpet-wipawan.wikispaces.com

สถานภาพ คร นกเรยน ประชาชน เพศ ชาย หญง การศกษา มธยมศกษา ปรญญาตร ปรญญาตรขนไป

ประเมนความพงพอใจ

หวขอประเมน มากทสด

5 มาก

4 ปานกลาง

3 นอย

2 นอยทสด

1

1.ความสวยงามเวบไซต

2.ความเหมาะสมของตวหนงสอ

3.การเชอมโยงของเวบไซต 4.ความสมบรณของเนอหาและความเปนมา

5.ความเหมาะสมของภาพประกอบเวบไซต

6.ความเหมาะสมของการใส VDO

ขอเสนอแนะ ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................