เทคโนโลยี�นวัตกรรมและสื่��อ การศึ�กษาเสื่นอ

อ.ดร.อน�ชา โสื่มาบุ�ตร

สื่มาช�ก

นางสาวพรพ�มล จั นทร�สว�าง 563050111-3 นางสาวรติ�ยากร คชา 563050126-0 นางสาวศิ�นาร กษ์� ส�ขโติ 563050140-6นางสาวน�ดาวรรณ เพ�ยส�พรรณ 563050370-9

1.สร�ปสาระส!าค ญเก�#ยวก บ ความหมายของเทคโนโลย� และส(#อการ

ศิ)กษ์า พร*อมท +งเปร�ยบเท�ยบพ ฒนาการทางเทคโนโลย�ทางการ

ศิ)กษ์าในช�วงย�คติ�างๆ

เก�#ยวก บ ความหมายของเทคโนโลย� และส(#อการศิ)กษ์า

สมาคมเทคโนโลย�และส(#อสารการศิ)กษ์า หร(อ เทคโนโลยี�การศึ�กษา ” (Educational Technology) หมายีถึ�ง

ทฤษ์ฎี�และการปฏิ�บ ติ�ในขอบข�ายท�#เก�#ยวข*องก บ การออกแบบ การพ ฒนา การใช*การจั ดการ และประเม�นผล ของกระบวนการและแหล�งการเร�ยนส!าหร บการเร�ยนร3 *

การเปร�ยบเท�ยบพ ฒนาการทางเทคโนโลย�ทางการศิ)กษ์าในช�วงย�คติ�างๆ

ป4จัจั�บ น ได*ม�การนาเทคโนโลย�มาใช*ในการพ ฒนางาน ในหลายวงการ

- วงการทหาร เร�ยกว�า เทคโนโลย�ทางการทหาร (Military Technology)- เทคโนโลย�ทางการแพทย� ม�การพ ฒนางานการผล�ติเคร(#องม(อและว�ธี�การติ�างๆในทางการแพทย� เร�ยกว�า (Medical Technology) ท�#ใช*ในการผ�าติ ดด*วยแสงเลเซอร� -เทคโนโลย�ทางการเกษ์ติร (Agricultural Technology) เช�น การสร*างเคร(#องม(อสาหร บเก�#ยวข*าว ไถนา หร(อนวดข*าว- ด*านธี�รก�จั ได*แก� การนาคอมพ�วเติอร�มาช�วยจั ดระบบงานติ�างๆ เช�น การเบ�กจั�ายเง�นธี�รก�จัธีนาคาร อาท� การฝากถอนเง�นด*วยบ ติร ATM หร(อการโอนเง�นด*วยระบบคอมพ�วเติอร� ติลอดจัน ระบบการผล�ติส�นค*าในโรงงาน

แติ�ในอด�ติเทคโนย�จัะย งไม�เจัร�ญเท�าในป4จัจั�บ น อาจัจัะม�การน!าคอมพ�วเติอร�มาใช*ในการจั ดระบบงานแติ�ในอด�ติจัะย งไม�ได*มาติรฐานเท�าในป4จัจั�บ น ส�วนเทคโนโลย�ทางการเกษ์ติรก;จัะเป<นการใช*แรงงานจัากคนและส ติว�มากกว�า

2.จั!าแนกองค�ประกอบขอบข�ายของเทคโนโลย�ทางการศิ)กษ์าว�าม�ความส!าค ญติ�อ

การจั ดการศิ)กษ์าในย�คป4จัจั�บ นอย�างไร

ขอบุข#ายีของเทคโนโลยี�การศึ�กษา 1. การออกแบุบุ (Design) ค(อ กระบวนการในการก!าหนดสภาพของการเร�ยนร3 * ได*แก�

- การออกแบุบุระบุบุการสื่อน (Instructional systems design)

- การวั�เคราะห$ (analysis) ค(อ กระบวนการท�#ก!าหนดว�าติ*องการให*ผ3*เร�ยนได*ร บอะไรจัากการเร�ยน ติ*องเร�ยนในเน(+อหาอะไรบ*าง

- การออกแบุบุ (design) ค(อ กระบวนการท�#จัะติ*องระบ�ว�าให*ผ3*เร�ยนเร�ยนอย�างไร ท�#สามารถท!าให*เก�ดการเร�ยนร3 *ส3งส�ดติ�อผ3*เร�ยน

- การพัฒนา (development) ค(อ กระบวนการสร*าง การผล�ติส(#อการสอน

- การน'าไปใช+ (implementation) ค(อ การใช*ว สด�และย�ทธีศิาสติร�ติ�างๆ ในการสอน      

- การประเม�น (evaluation) ค(อ กระบวนการในการประเม�นการสอน

- ออกแบุบุสื่าร (message design) ค�อ การวางแผน เปล�#ยนแปลงสารเน*นทฤษ์ฎี�การเร�ยนท�#ประย�กติ�ความร3 *บนพ(+นฐานของความสนใจั การร บร3 * ความจั!า การออกแบบสารม�จั�ดประสงค�เพ(#อการส(#อความหมายก บผ3*เร�ยน    

- กลยี�ทธ์$การสื่อน (instructional strategies) เน*นท�#การเล(อก ล!าด บเหติ�การณ� และก�จักรรมในบทเร�ยน ในทางปฏิ�บ ติ�กลย�ทธี�การสอนม�ความส มพ นธี�ก บสถานการณ�การเร�ยน ผลของปฏิ�ส มพ นธี�น�+สามารถอธี�บายได*โดยโมเดลการสอน การเล(อกย�ทธีศิาสติร�การสอนและโมเดลการสอนติ*องข)+นอย3�ก บสถานการณ�การเร�ยน รวมถ)งล กษ์ณะผ3*เร�ยน ธีรรมชาติ�ของเน(+อหาว�ชา และจั�ดประสงค�ของผ3*เร�ยน

- ลกษณะผู้/+เร�ยีน (learner characteristics)ค(อ ล กษ์ณะและประสบการณ�เด�มของผ3*เร�ยนท�#จัะม�ผลติ�อกระบวนการเร�ยนการสอน การเล(อก และการใช*ย�ทธีศิาสติร�การสอน                 

2. การพัฒนา (Development) ค(อ กระบวนการเปล�#ยนการออกแบบ

- เทคโนโลยี�สื่��งพั�มพั$ (print technologies) เป<นการผล�ติ หร(อส�งสาร ส(#อด*านว สด� เช�น หน งส(อ โสติท ศินว สด�พ(+นฐานประเภทภาพน�#ง ภาพถ�าย รวมถ)งส(#อข*อความ กราฟิ@ก ว สด�ภาพส�#งพ�มพ� ท ศินว สด� ส�#งเหล�าน�+เป<นพ(+นฐานของการพ ฒนา การใช*ส(#อว สด�การสอนอ(#นๆ  ติ วอย�าง หน งส(อพ�มพ� วารสาร แมกกาซ�น     

- เทคโนโลยี�โสื่ตทศึน/ปกรณ$ (audiovisual technologies) เป<นว�ธี�การในการจั ดหา หร(อส�งถ�ายสาร โดยใช*เคร(#องม(ออ�ปกรณ� หร(อเคร(#องม(ออ�เล;กทรอน�กส�เพ(#อน!าเสนอสารติ�างๆ ด*วยเส�ยง และภาพ โสติท ศิน3ปกรณ�จัะช�วยแสดงส�#งท�#เป<นธีรรมชาติ�จัร�ง ความค�ดท�#เป<นนามธีรรม เพ(#อผ3*สอนน!าไปใช*ให*ม�ปฏิ�ส มพ นธี�ก บผ3*เร�ยน ติ วอย�างอ�ปกรณ�โสติฯ โปรเจัคเติอร�, เคร(#องเส�ยง, ไมโครโฟิน, ล!าโพง, กล*องว�ด�โอ, กล*องด�จั�ติอล, เคร(#องฉายข*ามศิ�รษ์ะ

- เทคโนโลยี�คอมพั�วัเตอร$ (computer – based technologies) เป<นว�ธี�การในการจั ดหา หร(อส�งถ�ายสารโดยการใช*ไมโครโพรเซสเซอร� เพ(#อร บและส�งข*อม3ลแบบด�จั�ติอล ประกอบด*วย คอมพ�วเติอร�ช�วยสอน คอมพ�วเติอร�จั ดการสอน โทรคมนาคม การส(#อสารทางอ�เล;กทรอน�กส� การเข*าถ)งและใช*แหล�งข*อม3ลในเคร(อข�าย                 

- เทคโนโลยี�บุ/รณาการ (integrated technologies) เป<นว�ธี�การในการจั ดหา หร(อส�งถ�ายข*อม3ลก บส(#อหลาย ๆ ร3ปแบบภายใติ*การควบค�มของคอมพ�วเติอร� 

3. การใช+ (Utilization) ใช*กระบวนการ และแหล�งทร พยากรเพ(#อการเร�ยนการสอน

- การใช+สื่��อ  (Media Utilization) เป<นระบบของการใช*ส(#อ แหล�งทร พยากรเพ(#อ การเร�ยน โดยใช*กระบวนการติามท�#ผ�านการออกแบบการสอน 

- การแพัร#กระจายีนวัตกรรม (Diffusion of innovation) เป<นกระบวนการส(#อความหมาย รวมถ)งการวางย�ทธีศิาสติร� หร(อจั�ดประสงค�ให*เก�ดการยอมร บนว ติกรรม 

- วั�ธ์�การน'าไปใช+ และการจดการ (Implementation and Institutionalization) เป<นการใช*ส(#อการสอนหร(อย�ทธีศิาสติร�ในสถานการณ�จัร�งอย�างติ�อเน(#องและใช*นว ติกรรมการศิ)กษ์าเป<นประจั!าในองค�การ

- นโยีบุายี หลกการและกฎระเบุ�ยีบุข+อบุงคบุ (policies and regulation) เป<นกฎีระเบ�ยบ ข*อบ งค บของส งคมท�#ส�งผลติ�อการแพร�กระจัาย และการใช*เทคโนโลย�การศิ)กษ์า

4.การจดการ (Management) ค(อ ควบค�มกระบวนการทางเทคโนโลย�การศิ)กษ์า ติลอดจันการวางแผน จั ดการ การประสานงาน และให*ค!าแนะน!า     

- การจดการโครงการ (Project Management) เป<นการวางแผน ก!าก บ ควบค�ม การออกแบบ และพ ฒนาโครงการ        

- การจดการแหล#งทรพัยีากร (Resource Management) เป<นการวางแผน ก!าก บ ควบค�มแหล�งทร พยากร ท�#ช�วยระบบและการบร�การ

- การจดการระบุบุสื่#งถึ#ายี (Delivery System Management) เป<นการวางแผน ก!าก บ ควบค�มว�ธี�การซ)#งแพร�กระจัายส(#อการสอนในองค�การ รวมถ)งส(#อ และว�ธี�การใช*ท�#จัะน!าเสนอสารไปย งผ3*เร�ยน

- การจดการสื่ารสื่นเทศึ (Information Management) เป<นการวางแผน ก!าก บ ควบค�ม การเก;บ การส�งถ�าย หร(อกระบวนการของข*อม3ลสารเพ(#อสน บสน�นแหล�งทร พยากรการเร�ยน

-

5. การประเม�น (Evaluation) ค(อ การหาข*อม3ลเพ(#อก!าหนดความเหมาะสมของการเร�ยนการสอน

- การวั�เคราะห$ป2ญหา (Problem Analysis) เป<นการท!าให*ป4ญหาส�+นส�ด โดยการใช*ข*อม3ลติ�างๆ และว�ธี�การท�#จัะช�วยติ ดส�นใจั                 

- 5.2 เกณฑ์$การประเม�น (Criterion – Reference Management) เทคน�คการใช*เกณฑ์�เพ(#อการประเม�นการสอน หร(อประเม�นโครงการเทคโนโลย�และส(#อสารการศิ)กษ์า          

- 5.3 การประเม�นควัามก+าวัหน+า (Formative Evaluation) ม�การใช*ข*อม3ลอย�างเหมาะสมจัากการประเม�นความก*าวหน*าเพ(#อเป<นฐานในการพ ฒนาติ�อไป          

- 5.4 การประเม�นผู้ลสื่ร�ป (Summative Evaluation) ม�การใช*ข*อม3ลอย�างเหมาะสมท�#จัะติ ดส�นใจัก บการด!าเน�นงานโปรแกรม หร(อโครงการติ�อไป

จัากขอบุข#ายีของเทคโนโลยี�การศึ�กษา

การจั!าแนกองค�ประกอบขอบข�ายของเทคโนโลย�ทางการศิ)กษ์าม�ความ

ส!าค ญติ�อการศิ)กษ์าค(อ ท!าให*ม�การจั ดการศิ)กษ์าได*อย�างเป<นระบบ เป<นข +นติอน ม�การวางแผนการเร�ยนการ

สอนได*อย�างม�ประส�ทธี�ภาพ

3. Educational Technology และ Instructional Technology ม�ความ

เหม(อน ความแติกติ�างหร(อส มพ นธี�ก นอย�างไร

Educational Technology เป<นกระบวนการจั ดการการศิ)กษ์าในระบบใหญ� ม�การใช*เทคโนโลย�ในการบร�หารจั ดการอย�างเป<นระบบ โดยม�ฝDายบร�หารเป<นผ3*ด3แล

ร บผ�ดชอบ

Instructional Technology เป<นส�วนประกอบย�อย ๆ ส�วนหน)#งของเทคโนโลย�การศิ)กษ์า ม�การถ�ายทอดเน(+อหาโดยใช*

เทคโนโลย� เป<นการเร�ยนร3 *ร �วมก นระหว�างผ3*เร�ยนก บผ3*สอน

4. การประย�กติ�ความร3 *เก�#ยวก บเทคโนโลย�ทางการศิ)กษ์ามาใช*แก*

ป4ญหาเก�#ยวก บการเร�ยนร3 *ในย�คปฏิ�ร3ปการเร�ยนร3 *อย�างเป<นร3ปธีรรมได*

อย�างไร

เทคโนโลย�การศิ)กษ์าท!าให*เก�ดการเร�ยนการสอนท�#ม�ประส�ทธี�ภาพ ม�การเร�ยน

การสอนอย�างเป<นระบบ เป@ดโอกาสให*ม�การศิ)กษ์าได*ติามอ ธียาศิ ย ท!าให*ผ3*เร�ยน เร�ยนร3 *ได*อย�างกว*างขวาง เก�ดการเร�ยน

ร3 *ได*เร;วข)+น ติอบสนองความสนใจัในความติ*องการ ความแติกติ�างของแติ�ละ

บ�คคลได*