Φυματίωση
TRANSCRIPT
Φυματίωση
« Η νόσος των φτωχών »
ΧΙΟΚΤΟΥΡΙΔΗ ΕΛΕΝΑΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΚΑΡΑΓΑΤΣΛΗΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ
Τί είναι η Φυματίωση;
Η φυματίωση είναι νόσος μεταδοτική και
είναι τόσο παλαιά όσο και ο άνθρωπος.
Μπορεί να προσβάλει όλα τα όργανα του
ανθρώπου και είναι υπεύθυνη για το
μεγαλύτερο αριθμό θανάτων ετησίως,
μεταξύ των μεταδοτικών νοσημάτων. Κάθε
χρόνο, σε ολόκληρο τον κόσμο πεθαίνουν
3-4.000.000 άνθρωποι, εκ των οποίων
500.000 είναι παιδιά.
Τι είναι η Φυματίωση; Παρά τα μέσα που διαθέτει σήμερα η ιατρική επιστήμη, η
φυματίωση μετά το 1985 παρουσιάζεται περισσότερο
απειλητική σε όλο τον κόσμο. Περιοχές με σοβαρότερο
πρόβλημα φυματίωσης είναι η Αφρική, η Ασία, η Ν.
Αμερική, οι Δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης,
καθώς και τα περισσότερα από τα κράτη της Ανατολικής
Ευρώπης.
Τι είναι η Φυματίωση;
Η μεταφορά της φυματίωσης στις ανεπτυγμένες χώρες
γίνεται διεθνώς μέσω της μετανάστευσης ατόμων τα
οποία είτε ήδη νοσούν ή έχουν μολυνθεί στη χώρα τους και
εκδηλώνουν τη νόσο στη χώρα υποδοχής όπου και
εργάζονται.
Οι κακές συνθήκες ζωής, η σκληρή δουλειά, η κακή
διατροφή και το ψυχικό στρες από την εγκατάλειψη της
πατρίδας και την προσπάθεια προσαρμογής στη νέα
"πατρίδα", αποτελούν παράγοντες που δρουν ευνοϊκά στην
ανάπτυξη της φυματίωσης στον ενήλικο άνθρωπο.
Το αίτιο και η μετάδοση της Φυματίωσης
Η φυματίωση δεν είναι
κληρονομική νόσος, αλλά
οφείλεται σε μικρόβιο που λέγεται
μυκοβακτυρίδιο της φυματίωσης
ή αλλιώς βάκιλος του Koch.
Είναι ένας μικροοργανισμός που
πολλαπλασιάζεται πολύ αργά, γι’
αυτό και η αρρώστια δεν
εκδηλώνεται αμέσως μετά τη
μόλυνση, όπως γίνεται με άλλα
μικρόβια, αλλά πολύ αργότερα.
Το αίτιο και η μετάδοση της Φυματίωσης
Ζει για μερικές ώρες στο
έδαφος ή στο πάτωμα του
δωματίου ή στα οικιακά
σκεύη (πιρούνια, κουτάλια,
πιάτα), όμως η μόλυνση
γίνεται κατά 98% από τους
πνεύμονες με την αναπνοή
σταγονιδίων που αποβάλλει ο
ενήλικος άρρωστος.
Το αίτιο και η μετάδοση της Φυματίωσης
Η μόλυνση των παιδιών γίνεται πάντοτε από έναν
ενήλικο με φυματίωση, ο οποίος αποβάλλει πολλά
μικρόβια με το βήχα, το τραγούδι, το φτάρνισμα
ή την ομιλία. Τα κλειστά δωμάτια, χωρίς ήλιο και
αερισμό, είναι ο ιδανικός χώρος για τη μόλυνση
του παιδιού.
Το αίτιο και η μετάδοση της Φυματίωσης
Το 75% των παιδιών μολύνεται από άτομα του
οικογενειακού περιβάλλοντος (γονείς, παππούς,
γιαγιά, θείοι, θείες κλπ) και το υπόλοιπο 25%
μολύνεται ευκαιριακά από φιλικά πρόσωπα,
επισκέπτες, στα μέσα μαζικής μεταφοράς κλπ.
Το αίτιο και η μετάδοση της Φυματίωσης
Τα παιδιά που πάσχουν από φυματίωση δεν
μεταδίδουν την αρρώστια και συνεπώς δεν
απαιτούνται μέτρα προστασίας των άλλων
παιδιών με τα οποία μπορούν να παίζουν, να τρώνε
και να κοιμούνται μαζί.
Ποια είναι τα συμπτώματα ;
Τα γενικά συμπτώματα περιλαμβάνουν έντονη
αδυναμία,
καταβολή, απώλεια βάρους , πυρετό ή δεκατική
πυρετική κίνηση και νυκτερινούς ιδρώτες.
Ποια είναι τα συμπτώματα ;
Σε εντόπιση της νόσου στους πνεύμονες τα
επιπλέον συμπτώματα είναι βήχας που διαρκεί
περισσότερο από 15 μέρες , πόνος στο θώρακα
και αιμόπτυση.
Τι σημαίνει ότι έχω μολυνθεί ;
Οι περισσότεροι άνθρωποι
που εισπνέουν τα
μυκοβακτηρίδια
μολύνονται αλλά δεν
νοσούν επειδή ο
οργανισμός τους έχει την
ικανότητα να αμυνθεί και
να σταματήσει την
ανάπτυξή τους.
Τι σημαίνει ότι έχω μολυνθεί ;
Με αυτό τον τρόπο τα
μυκοβακτηρίδια γίνονται
ανενεργά αλλά
παραμένουν στον
οργανισμό και μπορεί να
γίνουν ενεργά αργότερα
και συνήθως κάτω από
συνθήκες εξασθένησης
του ανοσοποιητικού
συστήματος.
Τι σημαίνει ότι νοσώ ;
Τα μυκοβακτηρίδια της φυματίωσης γίνονται ενεργά αν το αμυντικό σύστημα δεν μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξή τους. Έτσι αυτά πολλαπλασιάζονται μέσα στον οργανισμό και προκαλούν νόσο.Περισσότερο ευαίσθητα είναι τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, καρκίνο, λευχαιμία, λεμφώματα, αλκοολικοί τοξικομανείς
Τι είναι το BCG ;
Είναι το εμβόλιο για τη φυματίωση. Γίνεται σε
βρέφη και μικρά παιδιά σε χώρες όπου η
φυματίωση είναι σχετικά συχνή , διότι
προλαμβάνει τη γενικευμένη νόσο και την
φυματιώδη μηνιγγίτιδα.
Τι είναι το BCG ; Η φυματίωση είναι νόσος η οποία θεραπεύεται
πλήρως.
Τα μυκοβακτηρίδια όμως σκοτώνονται πολύ
αργά.
Χρειάζονται τουλάχιστον 6 μήνες για να
σκοτωθούν όλα.
Επειδή είναι πολύ πιθανό να αισθανθείτε
καλύτερα μόλις λίγες εβδομάδες από την έναρξη
της θεραπείας , αυτό δεν σημαίνει σε καμία
περίπτωση ότι δεν πρέπει να συνεχίσετε κανονικά
τη λήψη των φαρμάκων.
Αν διακοπεί η θεραπεία ο κίνδυνος ανάπτυξης
ανθεκτικών στα φάρμακα μυκοβακτηριδίων είναι
ορατός .
Η Φυματίωση στις μέρες μας
Οι περισσότεροι άνθρωποι
στον εκβιομηχανισμένο κόσμο
θεωρούν τη φυματίωση μια
αρρώστια του 20ου αιώνα που
εξαλείφθηκε μαζί με την
ευλογιά. Ωστόσο, και φέτος, 2
εκατομμύρια άνθρωποι θα
πεθάνουν από αυτήν την
ασθένεια. Σχεδόν όλοι τους σε
φτωχές χώρες. Στο πλαίσιο
μιας κλιμακούμενης επιδημίας,
τα περιστατικά αυξήθηκαν
κατά 20% την τελευταία
δεκαετία, κυρίως εξαιτίας της
πανδημίας του HIV/AIDS.
Η Φυματίωση στις μέρες μας
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της
Παγκόσμιας Οργάνωσης
Υγείας, εάν η φυματίωση
παραμείνει ανεξέλεγκτη, τα
επόμενα 20 χρόνια σχεδόν 1
δισεκατομμύριο άνθρωποι θα
μολυνθούν, 200 εκατομμύρια
θα αναπτύξουν την ασθένεια
και 35 εκατομμύρια θα
πεθάνουν από φυματίωση.
Η Φυματίωση στις μέρες μας
Δυστυχώς, επειδή η φυματίωση
πλήττει κυρίως τους φτωχούς,
οι φαρμακευτικές εταιρείες
δεν την θεωρούν... ελκυστική
αγορά για την ανάπτυξη
φαρμάκων: ουσιαστικά δε
διεξάγεται καμία νέα έρευνα
για την ανάπτυξη νέων
θεραπειών …
Η ταυτότητα μιας ξεχασμένης ασθένειας
Οι περισσότεροι από τους θανάτους που οφείλονται στη φυματίωση σημειώνονται σε χώρες με χαμηλό εισόδημα. Καθόλου παράξενο λοιπόν, που η αρρώστια αυτή ονομάζεται «η νόσος των φτωχών».
Και τα στοιχεία αποκαλύπτουν μια τραγική
πραγματικότητα: Κάθε χρόνο, 2 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν από
φυματίωση και 8 εκατομμύρια αναπτύσσουν ενεργή φυματίωση
Το 1/3 του κόσμου είναι αυτήν τη στιγμή μολυσμένο και 15 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν καθημερινά από ενεργή φυματίωση
Το 95% των περιστατικών φυματίωσης και το 98% των θανάτων από φυματίωση καταγράφονται σε φτωχές χώρες. Η επιδημία αναμένεται να επιδεινωθεί τα επόμενα χρόνια, ιδιαίτερα στην Αφρική και τη νοτιοανατολική Ασία
Η ταυτότητα μιας ξεχασμένης ασθένειας
Κάθε χρόνο πάνω από 1,5 εκατομμύρια άνθρωποι ασθενούν
από ενεργή φυματίωση στην υποσαχάρια Αφρική. Αυτός ο
αριθμός αυξάνεται ραγδαία εξαιτίας της πανδημίας του
HIV / AIDS : η φυματίωση είναι μια ευκαιριακή λοίμωξη που
προσβάλλει ανθρώπους των οποίων το ανοσοποιητικό
σύστημα είναι εξασθενημένο.
Η φυματίωση είναι η κύρια αιτία θανάτου ανθρώπων με
AIDS και, σε μερικές περιοχές της Αφρικής, τα 3/4 των
ασθενών με φυματίωση έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV.
Η ταυτότητα μιας ξεχασμένης ασθένειας
Η φυματίωση μεταδίδεται μέσω του αέρα και είναι
εξαιρετικά μολυσματική. Κατά μέσο όρο ένας άνθρωπος με
ενεργή φυματίωση μολύνει 10 έως 15 άλλους κάθε χρόνο.
Οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από φυματίωση δεν
ασθενούν αναγκαστικά -το ανοσοποιητικό σύστημα
δημιουργεί μία ασπίδα προστασίας γύρω από τους
βακίλους, οι οποίοι μπορεί να παραμείνουν επί χρόνια εν
υπνώσει. Το 10% των ανθρώπων που έχουν μολυνθεί (και οι
οποίοι δεν έχουν HIV / AIDS ) αναπτύσσει κάποια στιγμή
στη ζωή του ενεργή φυματίωση.
Η ταυτότητα μιας ξεχασμένης ασθένειας
Οι ασθενείς παρουσιάζουν επίμονο βήχα (συχνά με αιμόπτυση), πυρετό, απώλεια βάρους, πόνο στο στήθος και δυσκολία στην αναπνοή
Η προβλεπόμενη αυτή τη στιγμή θεραπεία είναι ένας συνδυασμός φαρμάκων που πρέπει να λαμβάνεται για 6 έως και 8 μήνες
Παράγοντες Κινδύνου (!) Στους παράγοντες κινδύνου για ενεργό
φυματίωση (ΤΒ) περιλαμβάνονται: η φτώχεια, ο υποσιτισμός, οι κακές συνθήκες στέγασης,
τα ανεπαρκή συστήματα υγείας, η κατάχρηση φαρμάκων (και αλκοόλ) και η προχωρημένη
ηλικία. Η γενετική ευαισθησία ίσως παίζει ένα σημαντικό ρόλο στο να καθορισθεί εάν ένα
μολυσμένο άτομο αναπτύξει ενεργό φυματίωση (ΤΒ). Οι μολυσμένοι ασθενείς με τον ιό HIV έχουν υψηλότερο κίνδυνο (μέχρι 70 φορές) να μολυνθούν με M. tuberculosis και μέχρι 100 φορές υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν ενεργό φυματίωση (ΤΒ) από τα
άτομα που είναι αρνητικά στον ιό HIV.