เรื่องที่น่าสนใจเกี่ยวกับโรคไข้หวัดใหญ่...
DESCRIPTION
เรื่องที่น่าสนใจเกี่ยวกับโรคไข้หวัดใหญ่. ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์ประเสริฐ ทองเจริญ ราชบัณฑิต สาขาแพทยศาสตร์ ที่ปรึกษาคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ที่ปรึกษากรมควบคุมโรค ประธานมูลนิธิส่งเสริมการศึกษาโรคไข้หวัดใหญ่ บรรยายที่โรงแรม อมารี แอร์พอร์ท ดอนเมือง วันที่ ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๕๒. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
เรื่��องที่��น่าสน่ใจเกี่��ยวกี่�บโรื่คไข้�เรื่��องที่��น่าสน่ใจเกี่��ยวกี่�บโรื่คไข้�หว�ดใหญ่หว�ดใหญ่
ศาสตรื่าจารื่ย�เกี่�ยรื่ต�ค ณ น่ายแพที่ย�ปรื่ะเสรื่�ฐ ศาสตรื่าจารื่ย�เกี่�ยรื่ต�ค ณ น่ายแพที่ย�ปรื่ะเสรื่�ฐ ที่องเจรื่�ญ่ที่องเจรื่�ญ่
รื่าชบ�ณฑิ�ต สาข้าแพที่ยศาสตรื่�ที่��ปรื่*กี่ษาคณะแพที่ยศาสตรื่�ศ�รื่�รื่าชพยาบาล
ที่��ปรื่*กี่ษากี่รื่มควบค มโรื่คปรื่ะธาน่ม/ลน่�ธ�สงเสรื่�มกี่ารื่ศ*กี่ษาโรื่คไข้�หว�ดใหญ่บรื่รื่ยายที่��โรื่งแรื่ม อมารื่� แอรื่�พอรื่�ที่ ดอน่เม�อง
ว�น่ที่�� ๒๓ กี่รื่กี่ฎาคม ๒๕๕๒
Spread of Influenza Infection
Three modes, relative importance currently uncertain/controversial
• Small airborne particles (aerosols/droplet nuclei)– travel several metres– remain in air for many minutes or hours– prevented by high efficiency masks/ respirators
• Droplets– travel short distance (~1 metre)– probably stopped by surgical masks
• Contact– virus lives for a few minutes on soft surfaces or few hours on hard
surfaces– transmitted by hand to face contact?
กี่ารื่ต�ดตอข้องโรื่คไข้�หว�ดใหญ่1 .ส�มผั�สโดยตรื่ง
2. ส�มผั�สที่างอ�อม3. คน่-ส/-คน่4. จากี่มารื่ดา ส/ ที่ารื่กี่ใน่ครื่รื่ภ์�
(ไข้�หว�ดน่กี่)
(ข้�อม/ลจากี่ปรื่ะเที่ศจ�น่)(CID 2002; 34: 558-564)
กี่ารื่เกี่�ดไข้�หว�ดใหญ่ รื่ะบาดใหญ่
(Pandemic Influenza)เม��อ :-
1. ม�ไวรื่�สชน่�ดใหม (คน่ไมม�ภ์/ม�ค �มกี่�น่)
2. กี่อโรื่คใน่คน่ 3 . แพรื่กี่รื่ะจายจากี่ คน่-ส/-คน่
ได�งาย(โลกี่อย/ใน่รื่ะยะที่�� 6 ต�7งแตว�น่
ที่�� 11 ม�ย)
ผัลกี่รื่ะที่บที่างส�งคมและเศรื่ษฐกี่�จข้องโรื่คไข้�หว�ดใหญ่
• ปรื่ะชากี่รื่ที่��วโลกี่ป8วย -612% ตอป9 - 300700( ล�าน่คน่)
• WHO :- 3-5 ล�าน่คน่ เป:น่ไข้�หว�ดใหญ่รื่ น่แรื่ง
:- 250,000 – 500,000 คน่เส�ยช�ว�ตตอป9• USA :- 200,000 คน่ รื่�กี่ษาใน่โรื่งพยาบาล
:- 36,000 คน่ เส�ยช�ว�ตตอป9• WHO :- 75% ข้องปรื่ะชากี่รื่ที่��ม�ความเส��ยงส/งควรื่ได�ว�คซี�น่ป<องกี่�น่
ใน่ป9 ค.ศ . 2010
ภ์ารื่ะโรื่คไข้�หว�ดใหญ่สหรื่�ฐอเมรื่�กี่าฟล/เป:น่สาเหต ข้องกี่ารื่เส�ยช�ว�ต 20,000 -
40,000 คน่ที่ กี่ป9 บางป9อาจส/งถึ*ง 50,000 และที่?าให�อ�ตรื่ากี่ารื่เข้�ารื่�บรื่�กี่ษาใน่โรื่งพยาบาลเกี่�น่กี่วากี่รื่ณ�ปกี่ต�ถึ*ง 200,000 ครื่�7ง ที่?าให�เส�ยคาใช�จายเพ��มข้*7น่ $750 ล�าน่เหรื่�ยญ่ ถึ�าป9ใดเกี่�ดม�กี่ารื่รื่ะบาดกี่@อาจเพ��มข้*7น่ส/งถึ*งหน่*�งพ�น่ล�าน่เหรื่�ยญ่ที่�เด�ยว
Influenza:Thailand
ผั/�ป8วยใน่ โรื่คปอดบวมจากี่ฟล/• ๑๑ % ข้องปอดบวมที่��อย/ใน่ รื่พ. เกี่�ดจากี่ ฟล/• ที่ กี่อาย ต�องหย ดงาน่เฉล��ยคน่ละ ๖.๖ ว�น่ (เกี่ณฑิ� ๑-๒๖) • อ�ตรื่าความช กี่ที่ กี่อาย ที่��อย/ รื่พ. ด�วยปอดบวม ๑๕-๗๖ ตอแสน่
ปรื่ะชากี่รื่• ตอป9ม�ผั/�ป8วยปอดบวมที่��วปรื่ะเที่ศ ๑๐,๖๒๓-๕๑๗๖๘ รื่าย
ผู้��ป่�วยนอกที่ �เป่�นฟลู� รื่�อยละ ๒๓ ข้องผั/�ป8วย Influenza-Like Ilness (ILI) ช�น่ส/ตรื่ได�วาเป:น่ฟล/ • คน่ไข้�ผั/�ใหญ่ข้าดงาน่คน่ละ ๔.๔๖ ว�น่• รื่�อยละ ๘๔ เป:น่ผั/�ป8วยอาย ต?�ากี่วา ๑๕ ป9 • ที่��วปรื่ะเที่ศ ตอป9จะม�ผั/�ป8วยไปข้อรื่�บกี่ารื่รื่�กี่ษาที่�� รื่พ. ๙๒๔,๔๗๘ คน่ • ที่��วปรื่ะเที่ศม�ผั/�ข้าดงาน่จากี่ฟล/ ๓.๐๒ ล�าน่ว�น่ที่?างาน่ หย เรื่�ยน่ ๑.๗๐ ล�าน่
ว�น่ตอป9
ข้�อมู�ลูจากบที่ความูว�จ�ยข้อง Simmerman M.(2007)
ผั/�ป8วยน่อกี่ที่��เป:น่ฟล/รื่�อยละ ๒๓ ข้องผั/�ป8วย Influenza-Like
Ilness (ILI) ช�น่ส/ตรื่ได�วาเป:น่ฟล/ • คน่ไข้�ผั/�ใหญ่ข้าดงาน่คน่ละ ๔.๔๖ ว�น่• รื่�อยละ ๘๔ เป:น่ผั/�ป8วยอาย ต?�ากี่วา ๑๕ ป9 • ที่��วปรื่ะเที่ศ ตอป9จะม�ผั/�ป8วยไปข้อรื่�บกี่ารื่
รื่�กี่ษาที่�� รื่พ. ๙๒๔,๔๗๘ คน่ • ที่��วปรื่ะเที่ศม�ผั/�ข้าดงาน่จากี่ฟล/ ๓.๐๒ ล�าน่
ว�น่ที่?างาน่ หย ดเรื่�ยน่ ๑.๗๐ ล�าน่ว�น่ตอป9
ข้�อเที่@จจรื่�ง
1. ปรื่ะมาณรื่�อยละ ๑๑ ข้องผั/�ป8วยปอดบวมใน่ช มชน่เกี่ดจากี่ไวรื่�สฟล/
2. สวน่มากี่ไวรื่�สใน่ไที่ยจะเป:น่ไวรื่�ส เอ พบได�ตลอดป9 แตรื่ะบาดมากี่อย/รื่ะหวาง ม�ถึ น่ายน่-ต ลาคม.
3. สาเหต ข้องกี่ารื่ตายม�กี่ไมได�ช�น่ส/ตรื่ย�น่ย�น่4. ข้�อม/ที่��ม�กี่@พอที่��จะมองเห@น่ภ์ารื่ะโรื่ค งาน่
ว�จ�ยย�งจ?าเป:น่จะต�องที่?าเพ��มข้*7น่
Influenza cases in 2550 (5 Dec 2007)
รื่ายงาน่ที่�7งป9 2093 รื่าย•Influenza A H1: 28
รื่าย, ตาย 1 •Influenza A H3: 5 9 8
รื่าย, ตาย 12 Influenza B: 73 รื่าย, ตาย 1
•Influenza A H5: 1 รื่ายและตาย
Morbidity and mortality of pneumonia, Thailand
0
50
100
150
200
250
300
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3
mortality morbidity
ป8วย (100,000 pop.)
Initiation of AI surveillance
ตาย (100,000 pop.)
ที่��มา: รื่ายงาน่ 506
Pneumonia incidence by province 2006
จ�งหว�ด ป่�วย ตายป่�วย
/ตาย
ก�าแพงเพ ชร 2079 81 3.89
นครสวรรค$ 2312 72 3.11
อ%ที่�ยธาน 984 26 2.74
ระยอง 1912 51 2.67
ลูพบ%ร 1857 40 2.15
จ�นที่บ%ร 1835 38 2.07
ตาก 2097 39 1.85
อ%ตรดิ�ตถ์$ 2212 33 1.50
อย%ธยา 2824 42 1.49
นครราชส มูา 5620 40 0.71ที่��มา: รื่ายงาน่ 506
เครื่�อข้ายกี่ารื่เฝ้<ารื่ะว�งเครื่�อข้ายกี่ารื่เฝ้<ารื่ะว�งโรื่งพยาบาล
ห�องช�น่ส/ตรื่
หน่วยสอบสวน่เคล��อน่ที่��เรื่@ว
ส�ตวแพที่ย�
พยาธ�แพที่ย�
Seasonal Influenza A in Outpatients
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
% in
flue
nza
posi
tive
2003 2004 2005
June-October June-October
Influenza B in Outpatients
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
45%
% in
flue
nza
posi
tive
2003 2004 2005
Nov-Dec Jan-Apr
Burden of Influenza
From Simmerman M., Lertiendumrong J et al. (2006)
Pandemic Influenza – Medical Intervention
1. Pharmaceutical Intervention
: Antiviral agents – treatment, prevention
: Pandemic Vaccine – most important
(time consuming)
2. Non-Pharmaceutical Intervention
: General advices – hand washing
: Masking – surgical mask, N95 respirator
: Social distancing
Currently Available Vaccines
• Inactivated Influenza vaccine (egg-based)
• Whole virus vaccine
• Split vaccine
• Subunit vaccine
• Live Attenuated Influenza vaccine
Trivalent Inactivated Vaccines (TIV)
Whole virusWhole virus Split virusSplit virus SubunitSubunit
Influenza vaccination in the Asia-Pacific Region 2002-
2005
ข้�อจ?ากี่�ดข้องว�คซี�น่ไข้�หว�ดใหญ่
1 .ต�องให�ว�คซี�น่ที่ กี่ป92 .ต�องให�โดยกี่ารื่ฉ�ด3 .สายพ�น่ธ �ใน่ว�คซี�น่อาจไมตรื่งกี่�บสาย
พ�น่ธ �ที่��กี่?าล�งรื่ะบาด (สายพ�น่ธ �ข้�7วโลกี่เหน่�อ-ใต�)
4 .ว�คซี�น่ม�อาย ส�7น่
แมคฟารื่�แลน่ด� เบอรื่�เน่@ที่ที่� เป:น่ผั/�พบว�ธ�เพาะเช�7อใน่ไข้ไกี่ฟJกี่ใน่ภ์ายหล�ง เบอรื่�เน่@ที่ที่� ได�รื่�บกี่ารื่สถึาปน่าให�เป:น่
เซีอรื่�และได�รื่�บรื่างว�ลโน่เบลใน่เวลาตอมา
Sir McFaland Burnet & เซีอ (ซีา) ปรื่ะเสรื่�ฐ ถึายที่��แคน่เบอรื่�รื่า
โครื่งกี่ารื่ว�คซี�น่ไข้�หว�ดใหญ่ โครื่งกี่ารื่ว�คซี�น่ไข้�หว�ดใหญ่(Pandemic) (Pandemic) ใน่ใน่
ปรื่ะเที่ศไที่ยปรื่ะเที่ศไที่ย 1. เพ��มกี่ารื่ใช�ว�คซี�น่ไข้�หว�ดใหญ่(seasonal)
บ คลากี่รื่แข้@งแรื่ง ลดreassortment พ�ฒน่ารื่ะบบ 200,000 โดLส/ป9
2. เพ��มศ�กี่ยภ์าพใน่กี่ารื่ผัล�ตใช�เอง โรื่งงาน่ต�น่แบบ ความรื่วมม�อกี่�บตางปรื่ะเที่ศ
3. เพ��มศ�กี่ยภ์าพใน่กี่ารื่ว�จ�ย กี่ารื่ว�จ�ยที่างคล�น่�กี่ พ�ฒน่าเช�7อไวรื่�สต�7งต�น่
Flu vaccine for human Flu vaccine for human
ว�คซี�น่ที่��ใช�ใน่ซี�กี่โลกี่เหน่�อ Northern hemisphere
ว�คซี�น่ที่��ใช�ใน่ซี�กี่โลกี่ใต� Southern hemisphere
Dosage
Influenza vaccine dosage, by age group
Age group Dose Number of doses Route
6-35 mos* 0.25 ml 1 or 2 ll Intramuscular3-8 yrs 0.50 ml 1 or 2 ll Intramuscular >9 yrs 0.50 ml 1 Intramuscular
* For age group 6 - 35 months: Split or subunit vaccine only
Safety and Adverse Reaction Issue
Vaccine for AI in human
NILHuman A virus: H1, H2, H3; N1, N2
Avian A virus: H1 – 15; N1- N9
Current outbreaks of AI: H7, H9, H5; N1, N2, N7
สรื่ ป:- ปJญ่หาข้อง Pandemic Vaccines1 .ย�งไมที่รื่าบสายพ�น่ธ �เช�7อไวรื่�สจน่กี่วาจะเรื่��มรื่ะบาด
2. ข้�ดความสามารื่ถึใน่กี่ารื่ผัล�ตย�งต?�ามากี่3. ว�คซี�น่ต�องใช� 2 โดLซีเพรื่าะไมเคยม�
ภ์/ม�ค �มกี่�น่มากี่อน่4. ปรื่�มาณ antigen ส/งกี่วาปกี่ต� ที่?าให�
ครื่อบคล มจ?าน่วน่ปรื่ะชากี่รื่ต?�า5. ความครื่อบคล มคน่ที่��วโลกี่ >
6000 ล�าน่คน่เป:น่ไปได�ยากี่มากี่(WHO/IVB/06.13: WHO/CDS/EPR/GIP/2006.1)
Personal and Hand Hygiene in Pandemic Phase 4-6
HCW General people
• Alcohol based• Soap• Wash hand as frequent as
possible• Follow guideline of
standard precaution
• Soap• Alcohol based• Wash hand as needed• Cough, Sneeze etiquette• avoid touching of mucus
membrane
“กี่ารื่เตรื่�ยมต�วตอส/�ไข้�หว�ดใหญ่รื่ะบาดใหญ่ข้องปรื่ะชาชน่”
1 .ล�างม�อ ล�างม�อ ล�างม�อ2. มารื่ยาที่ใน่กี่ารื่ไอ จาม3. เตรื่�ยมความพรื่�อมใน่กี่ารื่
ที่?างาน่อย/กี่�บบ�าน่ ไมออกี่น่อกี่บ�าน่ ด/แล.....
ว�คซี�น่ป<องกี่�น่โรื่คไข้�หว�ดใหญ่
1 .เป:น่มาตรื่กี่ารื่ที่��ส?าค�ญ่ที่��ส ดใน่กี่ารื่ควบค มโรื่คไข้�หว�ดใหญ่
2 .ปรื่ะชากี่รื่ 1000 ล�าน่คน่ที่��วโลกี่ เส��ยง“ ”
3 .ว�คซี�น่ไข้�หว�ดใหญ่ ปรื่ะกี่อบด�วย H1N1, H3N2, B
4 .ใช�เวลาผัล�ตปรื่ะมาณ - 68 เด�อน่5 .ม�กี่ารื่เปล��ยน่แปลงแอน่ต�เจน่เล@กี่น่�อยที่ กี่
ป9 (antigenic drift)
6. บ คคลตางๆ โดยเฉพาะที่��เส��ยงควรื่ฉ�ดที่ กี่ป9
มาตรื่กี่ารื่ใน่กี่ารื่ตอส/� “Pandemic Influenza”
1 .“รื่/�เรื่@ว” - แพที่ย� พยาบาล น่�กี่รื่ะบาด ที่ กี่รื่ะด�บ
- lab. พรื่�อมรื่�บม�อ 2. “รื่�กี่ษา ป<องกี่�น่เรื่@ว– ”
- แพที่ย� พยาบาล น่�กี่รื่ะบาด ที่ กี่รื่ะด�บ
- โรื่งพยาบาลพรื่�อมรื่�บม�อ- ยาต�าน่ไวรื่�สพรื่�อมรื่�กี่ษา-
ป<องกี่�น่ 3. “ควบค มโรื่คเรื่@ว”
- Pandemic vaccine ส?าหรื่�บคน่ที่��วไป
ที่?าไมปรื่ะเที่ศไที่ยจ*งม�น่โยบาย
“ไมให�ว�คซี�น่แกี่ส�ตว�ป9กี่”1 .ไมม��น่ใจใน่ค ณภ์าพข้องว�คซี�น่2 .ไมม��น่ใจใน่ว�น่�ยข้องรื่ะบบ
biosecurity
3 .ข้าด marker ส?าค�ญ่ใน่กี่ารื่เฝ้<ารื่ะว�งใน่ส�ตว�ป9กี่ป8วย/ตาย
4 .ข้าดความเช��อม��น่ใน่ผัลผัล�ตอ ตสาหกี่รื่รื่มส�ตว�ป9กี่
5 .ปรื่ะส�ที่ธ�ภ์าพข้องว�คซี�น่เพ�ยงลดกี่ารื่ตาย ไมลดกี่ารื่ต�ดเช�7อ ม� viral shedding
ว�คซี�น่ใน่อน่าคต
1. ผู้ลู�ตโดิยใช�เซลูลู$เพาะ2. ภู�มู�ค%�มูก�นกว�างข้วาง3. เก บไดิ�นานหลูายป่0 อาจเป่�นผู้งแห�ง4. เป่ลู �ยนจากฉี ดิเป่�น ส�ดิดิมู –
(ยาน�ตถ์%$), ถ์�ที่าหร2อแป่ะ (กอเอ 3ยะ)