Ազոտ

ՀԱՅՏՆԱԳՈՐԾՈՒՄԸ

• 1772 Ազոտը հայտնագործվել է թ շոտլանդացի գիտնակ . , , Դ Ռեզերֆորդի կողմից՝ ածխի ծծմբի

գազային ֆոսֆորի այրման արգասիքները ծծմբական ( լուծույթի միջով անցկացնելիս այս դեպքում այն չի կլանվում՝ ի տարբերություն CO2- ): ի Շուտով րանսիացի

. . , քիմիկոս Ա Լ Լավուազիեն եկավ եզրակացության որ « » այդ խեղդող գազը մտնում է մթնոլորտի

«բաղադրության մեջ և անվանեց այն azote» ( . հուն azoos - ): 1784 . անկենդան թ անգլիացի քիմիկոս Հ Կավենդիշը

բացահայտեց ազոտի առկայությունը սելիտրայում( , այստեղից գալիս է ազոտի լատինական անվանումը

. որն առաջարկվել է ֆրանսիացի քիմիկոս Ժ Շանտալի 1790 :կողմից թ

ԱԶՈՏ• Ազոտ քիմիական նշանը՝ N, ատոմային թիվը՝

7, 14.0067: ատոմային զանգվածը՝ Ազատ , վիճակում անհամ ևանհոտ գազ է ջրում

: 2 վատ է լուծվում Մոլեկուլը կազմված է (ազոտի ատոմներից N2), որոնց կապը շատ

: ամուր է Արտաքին էլեկտրոնային մակերեսի 2կարգը s2 2p3: Ազոտի նեյտրալ ատոմի

0.074 , . շառավիղը նմ է իոններինը N3- - 0.132, N3+ - 0.030 և N5+ - 0.027 :նմ

ԱԶՈՏԻ ՇՐՋԱՊՏՈՒՅՏԸ ԲՆՈՒԹՅԱՆՄԵՋ

• Բնության մեջ ազոտի շրջապտույտը Երկրի վրա կյանքի գոյության : անհրաժեշտպայմանն է Ազոտի հիմնական մասն ազատ վիճակում

, գտնվում է մթնոլորտում իսկ ավելի փոքր մասը՝ միացությունների , : ձևով՝ հողում բուսական և կենդանական օրգանիզմներում Հողից

յուրացնելով հանքային աղեր՝ բույսերը դրանք օգտագործում են, , , սպիտակուցների նուկլեինաթթուների վիտամինների քլորոֆիլի

: սինթեզի համար Մահացած բույսերի ու կենդանիների :մնացորդները քայքայվելով անջատում են ազատազոտ

• Կան բակտերիաներ 1 1 շնորհիվ տարում հա հողում կուտակվում է 25 : , մինչև կգ կապված ազոտ Կան բակտերիաներ որոնք մահացած

բույսերի ու կենդանիների օրգանական ազոտը փոխարկում են :ամոնիակի ու նիտրատների

• ` Օդի ազոտը կապելու հիմնական ճանապարհը դրա օքսիդացումն է : ամպրոպների ժամանակ Դրա հետեվանքով առաջանում է ազոտի

(մոնօքսիդ NO), (որն օքսիդանում է մինչև ազոտի երկօքսիդ NO2): Վերջինս անձրևի հետ թափվում է երկրի վրա՝ որպես ազոտական

, :թթու և հողի հանքային աղերի հետառաջացնում է նիտրատներ

ՍՏԱՑՈՒՄԸ• : Գործարանային պայմաններում ազոտը ստանում են օդից Դրա

, համար օդը սկզբում սառեցնում են սեղմում և հեղուկ վիճակում : (-195.8 °ենթարկում թորման Ազոտի եռման ջերմաստիճանը C) մի քիչ

, (-182.9 °ավելի ցածր է քան օդի մյուս բաղադրիչինը՝ թթվածնինը C), այդ պատճառով հեղուկ օդի զգույշ տաքացնելուց ազոտն առաջինն է

: գոլորշիանում Սպառողներին գազային վիճակում ազոտը (150 . 15 ) տրամադրում են սեղմած վիճակում մթ կամ ՄՊա սև

, « ». բալոներում որոնք ունենում են դեղին գրառում՝ ազոտ Հեղուկ :ազոտը պահում են Դյուդարի տարաներում

• ( ) Լաբորատոր պայմաններում մաքուր քիմիական ազոտը ստանում են (ամոնիումի քլորիդի NH4Cl) տաքացված լուծույթով աղային վիճակի (նատրիումի նիտրիտի NaNO2) :վրաազդելով

• NaNO2 + NH4Cl = NaCl + N2 + 2H2O:

• ( Ինչպես նաև կարելի է տաքացնել ամոնիումի նիտրիտը պինդ)վիճակում

• NH4NO2 = N2 + 2H2O

ԲՆՈՒԹՅԱՆ ՄԵՋՏԱՐԱԾՎԱԾՈՒԹՅՈՒՆԸ

• Բնո ւթյան մեջ նա 17- , զբաղեցնում է րդ տեղը նրան բաժին է ընկնում Երկրագնդի

0.0019%- : , զանգվածի ը Չնայած անվանմանը ազոտն առկա է բոլոր կենդանի

( 1-օրգանիզմներում պինդ մասի զանգվածի3%- ) ը և հանդիսանում է կարևորագույն

]] բիոնյութափոխանակության կարևորագույն:մասը

ՎԵՐՋ