โรคพิ�ษสุ�นัขบ้ า 1

โรคพิ�ษสุ�นัขบ้ า• เป็�นัโรคที่��พิบ้ได้ ในัสุตว์�เลี้��ยงลี้�กด้ ว์ย

นั!�านัมที่�กชนั�ด้แลี้ะต�ด้ต&อถึ)งคนั• ป็ระเที่ศไที่ยม�คนัป็+ว์ยตายเป็�นัอนัด้บ้

ต นัๆ3 รายแรกของโลี้ก

2

อัตราความชุ�กในัการต�ดโรคพิ�ษสุ�นัขบ้ า

ในัสุตว์�• ปี� 2539 (41.9%) ปี� 2545 (24.5%)• ในัปี� 2545 ม�หัวสุตว�ที่��สุ�งตรวจ 2961 หัว พิบ้ว�าเปี"นับ้ า

725 หัว และในัจ&านัวนันั�'เปี"นัสุ�นัข 652 หัว 899( . %) เปี"นัแมว 38 หัว (5.2%) และเปี"นัโค 29 หัว (4%)

ในัคนั• อัตราการตายต�อัปีระชุากรแสุนัคนัในัปี� 2542, 2543,

2544 และ 2545 = 0.11 (69 ราย), 0.08 49(ราย), 0.05 (38 ราย ) และ 0.05 (30 ราย)

โรคพิ�ษสุ�นัขบ้ า 3

ระบ้าด้ว์�ที่ยา• สุาเหัต�ที่��ที่&าใหั โรคระบ้าดมาสุ*�คนัได มาก

เนั,�อังจากม�สุ�นัขและแมวจรจดมาก– ม�เศษอัาหัารเหัล,อัมาก– ปีระชุาชุนัสุ�วนัใหัญ่�เปี"นัชุาวพิ�ที่ธ ที่&าใหั เปี"นั

อั�ปีสุรรคต�อัการก&าจดสุตว�– ไม�สุามารถจบ้สุตว�จรจดมาฉี�ดวคซี�นัได

• เปี"นัโรคที่��ม�อัตราการปี3วยนั อัยแต�คนัหัร,อัสุตว�ที่��แสุดงอัาการปี3วย

ม�อัตราการตาย 100%

โรคพิ�ษสุ�นัขบ้ า 4

สุาเหต�• เก�ดจากเชุ,'อัไวรสุ Rhabdovirus

การต�ด้ต&อ• การถ*กสุ�นัข หัร,อัสุตว�ที่��เปี"นับ้ ากดหัร,อั

สุมผัสุนั&'าลายสุตว�ที่��เปี"นับ้ า ม�ระยะฟั6กตว ขอังโรค ~ 3 อัาที่�ตย�

• ความไวขอังสุตว�ที่��เปี"นัโรค

โรคพิ�ษสุ�นัขบ้ า 5

อาการ ในัโคม�อัาการได หัลายแบ้บ้ เชุ�นั นั&'าลายฟั*มปีาก

หัร,อั เบ้,�อัอัาหัาร ก�นันั&'าไม�ได นั&'าหันักลด ตาย ภายในั 3-4 วนัหัลงแสุดงอัาการ หัร,อั แสุดง

อัาการด�ร าย เด�นักล ามเนั,'อัไม�สุมพินัธ�กนั ล มลงชุก ตาย

ก�นันั&'าไม�ได ด�ร ายผั�ดปีกต�

ที่ อังผั*กมาก

6

โคบ้ าแลี้ะแผลี้ที่��ถึ�กกด้โดแสุดงอัาการบ้ าหัลงถ*ก

กดได 1 เด้/อนั

7

การว์�นั�จฉัย• จากปีระวต�การพิบ้สุ�นัขบ้ าเพิ�นัพิ�านั

ในัหัม*�บ้ านัและมากดสุตว�เล�'ยง รวมที่'งพิฤต�กรรมและอัาการสุตว�ที่��ถ*กกด

การรกษา• ไม�ม�

ข อคว์รป็ฏิ�บ้ต�เม/�อสุมผสุกบ้สุตว์�ที่��สุงสุยว์&าเป็�นับ้ า

ที่&าความสุะอัาด ล างแผัลฟัอักสุบ้*� เชุ9ด ด วยแอัลกอัฮอัล� ใสุ�ยา

ฉี�ดปี;อังกนับ้าดที่ะยก

8

ข อคว์รป็ฏิ�บ้ต�เม/�อสุมผสุกบ้สุตว์�ที่�� สุงสุยว์&าเป็�นับ้ า (ต&อ)

สุตว�ที่��สุงสุยว�าเปี"นับ้ า กกด*อัาการ โค 3 เด,อันั ( ที่�วไปี

1 เด,อันั)

สุ�นัข 15 ว์นั

9

ข อคว์รป็ฏิ�บ้ต�เม/�อสุมผสุกบ้สุตว์�ที่�� สุงสุยว์&าเป็�นับ้ า (ต&อ)

ที่&าการชุนัสุ*ตรโดยสุ�งหว์สุตว์� ที่��สุงสุยไปียงหั อังปีฏิ�บ้ต�การ

เม,�อัชุนัสุ*ตรแล วว�าสุตว�เปี"นับ้ า ใหั ผั* ถ*กสุ�นัขบ้ ากดไปีพิบ้แพิที่ย�เพิ,�อัขอัฉี�ดวคซี�นัหัร,อัฉี�ดไฮเปีอัร�อั�มม*นัซี�ร �มในักรณี�ที่��แผัล

ใกล ศ�รษะ ควรฉี�ดภายในั 24 ชุ�วโมง

10

การคว์บ้ค�มโรค• รณรงค�ให ว์คซี�นัให > 80% ของจ!านัว์นัป็ระชากรสุ�นัข

ที่�งหมด้ (ที่�งสุ�นัขที่��ม�เจ าของแลี้ะสุ�นัขจรจด้)

• ฉั�ด้ยาค�มก!าเนั�ด้ / ที่!าหมนัสุ�นัข เพิ/�อ ลี้ด้การเพิ��มของจ!านัว์นัป็ระชากร ม�ช&ว์ง

เว์ลี้าที่��เหมาะสุม• กลี้างเด้/อนัม�นัาคม ถึ)งกลี้างเด้/อนัเมษายนั• กลี้างเด้/อนัสุ�งหาคม ถึ)งป็ลี้ายเด้/อนักนัยายนั