โครงการแก�ปัญหาภั�ยพิ�บั�ติ�โดยชุ�มชุน

บั�านห�วยลากปั�นใน ติ.ห�วยไร� อ.เด�นชุ�ย จ.แพิร�ความเปั#นมา

แพิร�เปั#นเขติปั%าติ�นน&'าสำ&าค�ญของปัระเทศ สำภัาพิภั,ม�ปัระเทศเปั#นเท-อกเขาสำ,ง สำล�บัซั�บัซั�อน จากสำภัาวะโลกร�อน สำ�งผลให�แพิร�กลายเปั#นพิ-'นท01เสำ01ยงภั�ยธรรมชุาติ� ในอ�ติราสำ,งแห�งหน31งของปัระเทศ เก�ดพิาย�ฤด,ร�อนติ�อเน-1องท�กปั5และทว0ความร�นแรงมากข3'น ในขณะเด0ยวก�นปัญหาความแห�งแล�งท01เก�ดข3'นท&าให�ปัญหาไฟปั%าก&าล�งสำ�งผลติ�อสำภัาวะในอากาศอย�างหล0กเล01ยงไม�ได� และจากสำถิ�ติ�พิบัว�าปัญหาน&'าปั%าก9ร�นแรงหน�กเชุ�นก�น ในปั5 2544 น&'าปั%าท&าลายบั�านเร-อนผ,�คนใน 3 ติ&าบัลของอ&าเภัอว�งชุ�'น ท01ล��มน&'าสำรอยและล��มน&'าแม�พิ�ง ม0ผ,�เสำ0ยชุ0ว�ติภัายในค-นเด0ยวพิร�อมก�นถิ3ง 40 ราย ปั5 2549 เก�ดน&'าปั%าร�นแรงข3'นอ0กในเท-อกเขารอยติ�อแพิร�อ�ติรด�ติถิ: จ�งหว�ดแพิร�ได�ร�บัผลกระทบัถิ3ง 3 อ&าเภัอค-อ อ.เด�นชุ�ย อ.สำ,งเม�น และ อ.เม-องแพิร�

และจากน0'ไปั ไม�ม0ใครย-นย�นได�ว�า ภั�ยพิ�บั�ติ�จะไม�เก�ดข3'นในจ�งหว�ดแพิร�อ0ก และปัญหาน0'ปัระชุาชุนก&าล�งให�ความสำ&าค�ญ

จ�ดเร�1มติ�นโครงการฟ�' นฟ,ภั�ยพิ�บั�ติ�โดยชุ�มชุนบั�านห�วย

ลากปั�น• ปั5 2549 ชุาวบั�านติ�องเผชุ�ญก�บัปัญหาน&'าปั%าร�นแรง สำ�ง

ผลกระทบัหลายด�าน• การชุ�วยเหล-อภั�ยพิ�บั�ติ�จากทางการไม�ติรงความ

ติ�องการ• ในขณะท01การใชุ�ทร�พิยากร ของชุาวบั�านและราชุการ ไม�

ร�บัผ�ดชุอบัติ�อธรรมชุาติ�• ปัญหาพิ-ชุผลเกษติรท01ปัระสำบัสำภัาวะขาดท�น• ชุ�มชุนย�งค�ดเร-1องการอย,�อย�างพิอเพิ0ยง ไม�ติ�ดไปั

ท&างานติ�างพิ-'นท01และอย,�ก�บัด�นน&'าปั%าบั�านของตินเอง

เก�ดเวท0ชุาวบั�านสำร�ปับัทเร0ยนปัระเม�นสำถิานการณ:ในพิ-'นท01

หาทางออกชุาวบั�านพิบัหลายปัระเด9นน�าสำนใจ

• จากปัระว�ติ�ของชุ�มชุน-ชุาวบั�านอย,�มานานก�อนกบัฏเง0'ยวปัล�นเม-อง

แพิร� อาศ�ยปั%าย�งชุ0พิ-ปั%าไม�ในอด0ติให�ความชุ��มชุ-'นติลอดท�'งปั5 ไม�

แห�งแล�ง-ปั%าให�ปัจจ�ย 4 ก�บัชุ�มชุนได�ใชุ�อย�างเพิ0ยงพิอ-ชุาวบั�านเชุ-1อว�าปั%าม0 ผ0 ด,แลไม�ลบัหล,�“ ”

สำ�1งท01ได�จากเวท0เก�ดการค�นหาความจร�ง

• ศึ�กษาพื้��นที่��เสี่��ยงภั�ยในชุ�มชุน– พิบัพิ-'นท01ด�นถิล�มมากกว�า 20 แห�งในล&าห�วยลากปั�น– พิบัปั%าไม�สำ�กของ ออปั.ติ�นเหติ�ด�นพิ�งทลาย– พิบัชุาวบั�านไม�ให�ความสำ&าค�ญก�บัล&าห�วย สำร�างขยะในล&าห�วย– พิบัว�าพิ-ชุเชุ�งเด01ยวของชุาวบั�านก9ค-อติ�วท&าให�ด�นพิ�งทลาย

เร9วข3'น• ค้�นหาค้นที่�างานและปราชุญ์!ของชุ�มชุน ผู้&�น�าที่าง

พื้'ธี�กรรม หมอพื้��นบ้�าน– ได�ผ,�น&าในระบับั ผญบั. อบัติ. ก&าน�น พิระสำงฆ์: ท01ม0ใจ– ได�ผ,�น&าธรรมชุาติ� หมอพิ-'นบั�าน ปัราชุญ:ชุาวบั�าน

สำ�1งท01ได�จากเวท0เก�ดการค�นหาความจร�ง

• ร*วมสี่�ารวจป-าหาสี่าเหตุ�สี่�าค้�ญ์ ในการแก�ป/ญ์หาและตุ�นเหตุ�ของป/ญ์หา– ได�หมอพิ-'นบั�านเปั#นผ,�ร, �ในการน&าสำ&ารวจไปัติามเสำ�นทางหา

สำม�นไพิร– ได�ชุ�ดความร, �การเฝ้?าระว�งภั�ยพิ�บั�ติ� ด�วยการด,ติ�นไม� และสำ�ติว:

ปั%า– เก�ดสำ&าน3กร�กปั%า ชุาวบั�านห�นมาฟ�' นฟ,การใชุ�สำม�นไพิรในการ

ร�กษาโรค– พิบัพิ-ชุพิ�นธ�:ท�องถิ�1นหลายชุน�ดลดลงไปัเก�ดการเพิาะพิ�นธ�:พิ-ชุ

ท�องถิ�1นค-นปั%า

สำ�1งท01ได�จากเวท0เก�ดการค�นหาความจร�ง

• สี่�ารวจชุ�มชุน ที่��อย&*อาศึ�ย ที่��ปลอดภั�ย เก1บ้ข�อม&ล– ท&าฐานข�อม,ลชุ�มชุน ท01อย,�อาศ�ย พิ-'นท01เกษติร สำ�1ง

สำาธารณะปัระโยชุน:– ก&าหนดจ�ดปัลอดภั�ย– ฝ้Aกอาสำาสำม�คร และ ฝ้�กเติ-อนภั�ย– เก�ดกองท�น (ย�งไม�ชุ�ด)

สำ�1งท01ได�จากการท&างานในรอบั 1 ปั5

• พื้บ้ชุ�มชุนม�การเฝ้3าระว�งโดยว�ฒนธีรรม– การด,ติ�นไม� สำ�ติว:ปั%า พิยากรณ:อากาศ– การติ�'งถิ�1นฐานท01อย,�ไม�ร�กล&'าท01ล��ม– หมอยาม0ว�ธ0ร�กษาปั%าและเข�าใจน�เวศน:ของปั%ามากกว�า

หน�วยงานร�ฐ

ยกระด�บัชุ�มชุนห�วยลากปั�นสำ,�ล��มน&'าแม�พิวก

• น�าแนวค้'ดของห�วยลากป6น สี่&*การฟื้6� นฟื้&ร*วมก�นในล�*มน��าติ�นน&'า

กลางน&'า

ปัลายน&'า