1

หล�กส�ตรการกาหนดตาแหน�งตามพระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเร�อน พ.ศ .2 5 5 1

โครงการศ"กษาข�อม�ลและพ�ฒนาองค%ความร��เพ�'อรองร�บการกาหนดตาแหน�งในส�วนราชการ

สาน�กงาน ก.พ.

2

หล�กส�ตรย�อยต�างๆ

• หล�กส�ตรภาพรวมระบบจำาแนกตาแหน�งตามพระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเร�อน พ.ศ . 2551

• หล�กส�ตรเร�'องมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง• หล�กส�ตรเร�'องเทคน�คและว�ธ�การว�เคราะห%งาน รวมถ"งการจำ�ดทา

แบบบรรยายล�กษณะงาน• หล�กส�ตรเร�'องการประเม�นค�างานและการกาหนดตาแหน�ง• หล�กส�ตรเร�'องการกาหนดกรอบอ�ตรากาล�งภาคราชการพลเร�อน

3

ว�ว�ฒนาการของระบบตาแหน�งในภาคราชการพลเร�อน

พ.ร.บ . 2471 พ.ร.บ . 2518 พ.ร.บ . 2551

• พ.ร.บ .ฉบ�บแรก• เป3ดโอกาสให�ประชาชน ร�บราชการเป4นอาช�พ• การบร�หารงานบ5คคล ย"ดโยงก�บระบบช�6นยศ

• ใช�ระบบจำาแนกตาแหน�ง• กาหนดหน�าท�'ของ ตาแหน�งงาน (Job Description) • กาหนดสายงาน และระด�บตาแหน�ง (ซ�)• บ�ญช�เง�นเด�อนบ�ญช�เด�ยว

• จำ�ดกล5�มประเภทตาแหน�ง ตามล�กษณะงาน แบ�งเป4น 4 กล5�ม• เน�นความสามารถของบ5คคล• แนวค�ด การบร�หารผลงาน (Performance Management)

ก�าวท�' 1 ก�าวท�' 2 ก�าวท�' 3

4

แนวค�ดหล�กในการออกแบบระบบจำาแนกตาแหน�งและค�าตอบแทนสาหร�บภาคราชการพลเร�อน

แนวค�ดหล�กในการออกแบบค�อ

คนท�'ม�ค5ณภาพใน

งานท�'เหมาะสมก�บ

ท�กษะท�'ต�องการและ

ค�าตอบแทนท�'เป4นธรรม

5

หล�กการในการบร�หารทร�พยากรมน5ษย%

หล�กสมรรถนะ(Competency)

หล�กผลงาน (Performance )

หล�กค5ณธรรม(Merit)

กระจำายความร�บผ�ดชอบในการบร�หารทร�พยากรมน5ษย%

หล�กความสมด5ล (Work Life Balance )

6

ระบบการกาหนดตาแหน�ง

7

การเปร�ยบเท�ยบระบบจำาแนกตาแหน�งในภาคร�ฐ

การจ�ดระบบตำาแหน�งในภาคร�ฐม�หลายร�ปแบบโดยสามารถแบ�งได�ด�งน��

Job A

Job B

Job C

ระด�บช�6นงานแบบแคบ (Narrow Grade) ผสมแบบควบ (Career Grade)

ระด�บ 1

ระด�บ 2

ระด�บ 3

ระด�บ 4

ควบ 1

ควบ 2

ระด�บช�6นงานแบบจำ5ด (Spot Structure)

ระด�บช�6นงานแบบกว�าง (Braodbanding)

Band 1

Band 2+/-100-200%

ระด�บช�6นงานแบบแคบตามช�6นยศ (Rank Classification)

ระด�บ 1

ระด�บ 2

ระด�บ 3

ระด�บ 4 +/-20-30%

เช�น อ�ยการ ข�าราชการตำ&ลาการ

เช�น ข�าราชการคร� ข�าราชการพลเร(อน เช�น ข�าราชการทหาร ข�าราชการตำารวจ

เช�น ข�าราชการอ(*นๆ ท�*ย�งอ,งระด�บซ�เด,ม เช�น ข�าราชการ กทม .

8

ระบบค�าตอบแทนในองค%กรอ�สระท�'เก�ดข"6นใหม�ตามร�ฐธรรมน�ญแห�งราชอาณาจำ�กรไทย พ.ศ . 2540

เม(*อประเทศไทยม�การประกาศใช�ร�ฐธรรมน�ญแห�งราชอาณาจ�กรไทย ป2พ&ทธศ�กราช 2540 ทาให�เก,ดองค3กรอ,สระในภาคร�ฐ 8 องค3กร ตำามบทบ�ญญ�ตำ,ของร�ฐธรรมน�ญ แม�ว�าร�ฐธรรมน�ญฉบ�บน��ได�ถ�กยกเล,กไป แตำ�สถานภาพขององค3กรอ,สระย�งคงอย��ภายใตำ�ร�ฐธรรมน�ญฉบ�บป2 พ.ศ . 2550 องค3กรอ,สระท��ง 8 องค3กร น��น ได�แก�1) ศาลร�ฐธรรมน�ญ2) ศาลปกครอง3) ศาลย&ตำ,ธรรม4) ผ��ตำรวจการแผ�นด,นของร�ฐสภา5) คณะกรรมการป6องก�นและปราบปรามการท&จร,ตำแห�งชาตำ,6) คณะกรรมการการเล(อกตำ��ง7) สาน�กงานคณะกรรมการการตำรวจเง,นแผ�นด,น8) คณะกรรมการส,ทธ,มน&ษยชนแห�งชาตำ,

หน�วยงานเหล�าน��นอกจากจะได�ร�บเง,นเด(อนและสว�สด,การตำามพระราชบ�ญญ�ตำ,ว�าด�วยเง,นและเง,นประจาตำาแหน�งของข�าราชการพลเร(อนแล�ว ย�งม�การกาหนดเง,นเพ,*มพ,เศษตำ�างๆ หร(อเง,นประจาตำาแหน�งภายใน แตำ�ละหน�วยงานแตำกตำ�างก�นไปบ�าง ตำามรายละเอ�ยดด�งตำ�อไปน��

9

ระบบค�าตอบแทนในองค%กรอ�สระท�'เก�ดข"6นใหม�ตามร�ฐธรรมน�ญแห�งราชอาณาจำ�กรไทย พ.ศ .2540 (ต�อ)

1) ศาลร�ฐธรรมน�ญเป8นองค3กรว,น,จฉ�ยส�งส&ดในคด�ร�ฐธรรมน�ญ ม�อานาจหน�าท�*ควบค&มกฎหมายหร(อร�างกฎหมายเพ(*อไม�ให�ข�ดแย�งตำ�อร�ฐธรรมน�ญ ม�อานาจในการพ,จารณาว,น,จฉ�ยสมาช,กภาพหร(อค&ณสมบ�ตำ,ของสมาช,กร�ฐสภา ร�ฐมนตำร� คณะกรรมการการเล(อกตำ��ง และผ��ดารงตำาแหน�งทางการเม(องตำ�างๆ เน(*องจากเป8นองค3กรท�*เก,ดข:�นใหม�จ:งใช�ระบบค�าตำอบแทนเป8นกลไกในการด:งด�ดใจคนให�มาทางานท�*หน�วยงาน โดยม�การให�ค�าตำอบแทนพ,เศษเพ,*มข:�นตำามซ�ตำ��งแตำ� 1-8 และย�งม�สว�สด,การอ(*นๆ ท�*ทางหน�วยงานจ�ดให�นอกเหน(อจากข�าราชการ พลเร(อนท�*วไป

ระด�บ อ�ตราค�าตอบแทนพ�เศษ (บาท/เด�อน)

86-73-51-2

4,5003,5002,5001,500

อ�ตราค�าตอบแทนพ�เศษของข�าราชการสาน�กงานศาลร�ฐธรรมน�ญ

ตำ�วอย�างบางส�วนเท�าน��น

10

ระบบค�าตอบแทนในองค%กรอ�สระท�'เก�ดข"6นใหม�ตามร�ฐธรรมน�ญแห�งราชอาณาจำ�กรไทย พ.ศ . 2540 (ต�อ)

2) ต5ลาการศาลปกครอง

ช�6นศาล ข�6นเง�นเด�อน

ตาแหน�ง เง�นเด�อน (บาท)

เง�นประจำาตาแหน�ง (บา

ท)

ศาลปกครองส�งส&ด

4 ประธานศาลปกครองส�งส&ด 64,000 50,000

3 รองประธานศาลปกครองส�งส&ดตำ&ลาการห�วหน�าคณะศาลปกครองส�งส&ด ตำ&ลาการศาลปกครองส�งส&ด

62,000 42,500

ศาลปกครองช��นตำ�น

3 อธ,บด�ศาลปกครองช��นตำ�นรองอธ,บด�ศาลปกครองช��นตำ�นตำ&ลาการห�วหน�าคณะศาลปกครองช��นตำ�นตำ&ลาการศาลปกครองช��นตำ�น

62,000 42,500

2 รองอธ,บด�ศาลปกครองช��นตำ�นตำ&ลาการห�วหน�าคณะศาลปกครองช��นตำ�นตำ&ลาการศาลปกครองช��นตำ�น

59,090 41,500

1 ตำ&ลาการศาลปกครองช��นตำ�น 57,190 30,000

นอกจากเง,นเด(อนและเง,นประจาตำาแหน�งแล�ว ตำ&ลาการศาลปกครองย�งได�ร�บเง,นค�าพาหนะเด,นทาง ค�าท�*พ�ก ค�าใช�จ�ายอ(*นในกรณ�เด,นทางไปราชการ และบาเหน;จ บานาญ เหม(อนก�บข�าราชการพลเร(อนท�*วไป

ตำ�วอย�างบางส�วนเท�าน��น

11

ระบบค�าตอบแทนในองค%กรอ�สระท�'เก�ดข"6นใหม�ตามร�ฐธรรมน�ญแห�งราชอาณาจำ�กรไทย พ.ศ . 2540 (ต�อ)

ช�6นศาล ข�6นเง�นเด�อน

ตาแหน�ง เง�นเด�อน (บาท)

เง�นประจำาตาแหน�ง (บาท)

ศาลฎ�กา 5 ประธานศาลฎ�กา 71,990 50,000

4 รองประธานศาลฎ�กาผ��พ,พากษาห�วหน�าคณะในศาลอาญาผ��พ,พากษาศาลฎ�กา

69,750 42,500

ศาลอ&ทธรณ3

4 ประธานศาลอ&ทธรณ3ประธานศาลอ&ทธรณ3ภาครองประธานศาลอ&ทธรณ3รองประธานศาลอ&ทธรณ3ภาคผ��พ,พากษาห�วหน�าคณะในศาลอ&ทธรณ3 ผ��พ,พากษาห�วหน�าคณะในศาลอ&ทธรณ3ภาค ผ��พ,พากษาศาลอ&ทธรณ3ผ��พ,พากษาศาลอ&ทธรณ3ภาค

69,750 42,500

3 รองประธานศาลอ&ทธรณ3รองประธานศาลอ&ทธรณ3ภาคผ��พ,พากษาห�วหน�าคณะในศาลอ&ทธรณ3 ผ��พ,พากษาห�วหน�าคณะในศาลอ&ทธรณ3ภาค ผ��พ,พากษาศาลอ&ทธรณ3ผ��พ,พากษาศาลอ&ทธรณ3ภาค

66,480 41,500

3) ต5ลาการศาลย5ต�ธรรม ตำ�วอย�างบางส�วนเท�าน��น

12

ระบบค�าตอบแทนในองค%กรอ�สระท�'เก�ดข"6นใหม�ตามร�ฐธรรมน�ญแห�งราชอาณาจำ�กรไทย พ.ศ .2540 (ต�อ)

ตาแหน�ง เง�นเด�อน (บาท/เด�อน) เง�นประจำาตาแหน�ง เง�นเพ�'มพ�เศษข�6นต'า ข�6นส�ง

1.ตำาแหน�งบร,หาร 77,00025,00017,00012,000

-10,0007,500

------

1) เลขาธ,การ2) รองเลขาธ,การ 3) ผ��ช�วยเลขาธ,การ 4) ห�วหน�าหน�วยงาน- ห�วหน�าหน�วยงานระด�บสอง- ห�วหน�าหน�วยงานระด�บหน:*ง

32,98026,83021,840

--

69,10058,41054,820

--

2. ตำาแหน�งทางว,ชาการ1) ผ��ชานาญการ2) ผ��เช�*ยวชาญ3) ผ��เช�*ยวชาญพ,เศษ

21,84026,83032,980

54,82058,41069,070

9,00011,00015,000

---

3. ตำาแหน�งปฏ,บ�ตำ,การพน�กงานปฏ,บ�ตำ,การ- ระด�บหน:*ง- ระด�บสอง- ระด�บสาม

8,300---

42,170---

----

-2,0004,0006,000

4) ผ��ตรวจำราชการแผ�นด�นร�ฐสภา ตำ�วอย�างบางส�วนเท�าน��น

13

ระบบค�าตอบแทนในองค%กรอ�สระท�'เก�ดข"6นใหม�ตามร�ฐธรรมน�ญแห�งราชอาณาจำ�กรไทย พ.ศ .2540 (ต�อ)

ระด�บ ค�าตอบแทนพ�เศษ (บาท/เด�อน)

ระด�บ 1ระด�บ 2ระด�บ 3ระด�บ 4ระด�บ 5ระด�บ 6ระด�บ 7ระด�บ 8ระด�บ 9

ระด�บ 10 ข:�นไป

1,0002,0003,0004,0005,0006,0007,0008,0009,00010,000

ตำ�วอย�างบางส�วนเท�าน��น5) คณะกรรมการป:องก�นและปราบปรามการท5จำร�ตแห�งชาต� (ปปช.)

14

ระบบค�าตอบแทนในองค%กรอ�สระท�'เก�ดข"6นใหม�ตามร�ฐธรรมน�ญแห�งราชอาณาจำ�กรไทย พ.ศ .2540 (ต�อ)

6) คณะกรรมการการเล�อกต�6ง (กกต.)

ตาแหน�ง ระด�บ เง�นประจำาตาแหน�ง1. เลขาธ,การ 11 25,000

2. รองเลขาธ,การ 10 17,000

3. ผ��อานวยการสาน�ก 9 12,000

4. ว,ชาการ (ผ��เช�*ยวชาญพ,เศษ ผ��เช�*ยวชาญ ผ��ชานาญการ และน�กว,ชาการอ(*นๆ)

4.1 เท�ยบเท�าระด�บ 8

4.2 เท�ยบเท�าระด�บ 9

4.3 เท�ยบเท�าระด�บ 10

4.4 เท�ยบเท�าระด�บ 11

7,000 9,00011,00015,000

5. ผ��อานวยการการเล(อกตำ��งประจาจ�งหว�ด

5.1 เท�ยบเท�าระด�บ 8

5.2 เท�ยบเท�าระด�บ 9

5.3 เท�ยบเท�าระด�บ 10

8,00010,00012,000

6. รองผ��อานวยการสาน�ก 9 10,000

7. ผ��อานวยการฝ?าย/ผ��อานวยการสาน�กงาน

8 8,000

ตำ�วอย�างบางส�วนเท�าน��น

15

ระบบการกาหนดตาแหน�งของภาคราชการคร�และบ5คลากรทางการศ"กษา

การกาหนดตำาแหน�งของข�าราชการคร�จะอ,งก�บ พรบ .ระเบ�ยบข�าราชการคร�และบ&คลากรทางการศ:กษา พ.ศ .2547 และปร�บปร&งฉบ�บท�* 2 พ.ศ . 2551 โดยม�การกาหนดข�าราชการคร�และบ&คลากรทางการศ:กษาให�ม� 3 ประเภทด�งน��a.ตำาแหน�งซ:*งม�หน�าท�*เป8นผ��สอนในหน�วยงานการศ:กษา ได�แก�ตำาแหน�งด�งตำ�อไปน��

1 )คร�ผ��ช�วย2) คร�3) อาจารย34) ผ��ช�วย

ศาสตำราจารย35) รอง

ศาสตำราจารย36) ศาสตำราจาร

ย3

ข . ตำาแหน�งผ��บร,หารสถานศ:กษาและผ��บร,หารการศ:กษาได�แก�ตำาแหน�งด�งตำ�อไปน��

1 )รองผอ .สถานศ:กษา

2 )ผอ.สถานศ:กษา

3 )รองผอ .สาน�กงานเขตำพ(�นท�*การศ:กษา

4 )รองผอ .สาน�กงานเขตำพ(�นท�*การศ:กษา

5 )ตำาแหน�งท�*เร�ยกช(*ออย�างอ(*นตำามท�* ก.ค.ศ .กาหนด

ค . ตำาแหน�งบ&คลากรทางการศ:กษาอ(*น ม�ด�งตำ�อไปน��

1 )ศ:กษาน,เทศน32 )ตำาแหน�งท�*

เร�ยกช(*ออ(*นตำามท�* ก.ค.ศ .กาหนดหร(อตำาแหน�งของข�าราชการท�* ก.ค.ศ . นามาใช�กาหนดให�เป8นตำาแหน�งข�าราชการคร�และบ&คลากรทางการศ:กษา

16

ระบบการกาหนดตาแหน�งของภาคราชการคร�และบ5คลากรทางการศ"กษา

a.ตำาแหน�งคร� ม�ว,ทยฐานะได�แก�

1 )คร�ชานาญการ

2) คร�ชานาญการพ,เศษ

3) คร�เช�*ยวชาญ

4) คร�เช�*ยวชาญพ,เศษ

ข.ตำาแหน�งผ��บร,หารสถานศ:กษาม�ว,ทยฐานะได�แก�

1 )รอง ผอ .ชานาญการ

2 )รอง ผอ .ชานาญการพ,เศษ

3 )รอง ผอ .เช�*ยวชาญ

4 )ผอ . ชานาญการ5) ผอ . ชานาญการ

พ,เศษ6) ผอ . เช�*ยวชาญ7) ผอ . เช�*ยวชาญ

พ,เศษ

จ . ตำาแหน�งเร�ยกช(*ออ(*นตำามท�* ก.ค.ศ . กาหนดให�ม�ว,ทยฐานะ

ค . ตำาแหน�งผ��บร,หารการศ:กษา ม�ว,ทยฐานะได�แก�

1 )รอง ผอ .สาน�กงานเขตำพ(�นท�*การศ:กษาชานาญการพ,เศษ

2 )รอง ผอ .สาน�กงานเขตำพ(�นท�*การศ:กษาเช�*ยวชาญ

3 )ผอ . สาน�กงานเขตำพ(�นท�*การศ:กษาเช�*ยวชาญ

4 )ผอ . สาน�กงานเขตำพ(�นท�*การศ:กษาเช�*ยวชาญพ,เศษ

ง . ตำาแหน�งศ:กษาน,เทศก3 ม�ว,ทยฐานะได�แก�

1 )ศ:กษาน,เทศน3ชานาญการ

2 )ศ:กษาน,เทศก3ชานาญการพ,เศษ

3 )ศ:กษาน,เทศก3เช�*ยวชาญ

4 )ศ:กษาน,เทศก3เช�*ยวชาญพ,เศษ

นอกจากน��นการกาหนดตำาแหน�ง ย�งม�การกาหนดว,ทยฐานะเพ(*อกาหนดเง,นประจาตำาแหน�งของตำาแหน�งบ&คลากรโดยม�การแบ�งว,ทยฐานะด�งน��

17

ม�การกาหนดช��นเง,นเด(อนตำามตำาแหน�ง (มาตำรา 24 ใน พรบ . ระเบ�ยบข�าราชการฝ?ายอ�ยการ ) และได�เง,นเด(อนและเง,นประจาตำาแหน�งเป8นเม;ดเง,นตำามระด�บตำาแหน�ง

การกาหนดเช�นน��ทาให�การเล(*อนเง,นเด(อนจะไม�เก,ดข:�นท&กป2 (ยกเว�นในกรณ�ปร�บฐานโครงสร�างเง,นเด(อนเลยซ:*งปร�บคร��งล�าส&ด พ.ศ . 2551 ท�*ผ�านมา)

อย�างไรก3ด�จากการเปล�*ยนแปลงในร�ฐธรรมน�ญแห�งราชอาณาจ�กรไทย พ.ศ .2551 ได�บ�ญญ�ตำ,ให�องค3กรอ�ยการม�อ,สระในการบร,หารงานบ&คคล ด�งน��นในป@จจ&บ�นม�การร�าง พรบ . เง,นเด(อนและเง,นประจาตำาแหน�งของข�าราชการอ�ยการใหม� ซ:*งกาล�งจะยกเล,กบางตำาแหน�ง และกาหนดให�บางตำาแหน�งเป8นตำาแหน�งท�*เล(*อนไหลได� เช�นรองอ�ยการส�งส&ด ได�ร�บเง,นเด(อนในตำาแหน�งช��น 7-8 ได� หร(อรองอ�ยการจ�งหว�ดได�ร�บเง,นเด(อนในระด�บช��น 3-4 เป8นตำ�น

ระบบการกาหนดตาแหน�งของภาคราชการอ�ยการ

จากพระราชกฤษฎ�กาการปร�บอ�ตำราเง,นเด,อนของข�าราชการอ�ยการ พ.ศ . 2551

18

ระบบการกาหนดตำาแหน�งของภาคราชการทหาร ย�งคงเป8นแบบช��นยศเหม(อนเด,ม แม�ว�าจะม�การปร�บ พรบ . ระเบ�ยบข�าราชการทหารในป2 พ.ศ . 2551 กล�าวค(อแบ�งทหารออกเป8น– ทหารกองประจาการและน�กเร�ยนในส�งก�ดกระทรวง

กลาโหม– ข�าราชการทหารแบ�งออกเป8น 2 ระด�บได�แก�ช� �นประทวน

(ตำ��งแตำ�จ�าส,บตำร� จนถ:งพ�นจ�าอากาศเอกพ,เศษ ) และช��นส�ญญาบ�ตำร (ตำ��งแตำ�ร�อยตำร� จนถ:ง พลเอกหร(อจอมพล )

ใน พรบ . ใหม�ย�งกาหนดให�ข�าราชการทหารบางตำาแหน�งม�ส,ทธ,ได�ร�บเง,นเด(อนในระด�บท�*ส�งข:�น เพ(*อให�สอดคล�องก�บสภาวการณ3ในป@จจ&บ�น ประกอบก�บในป@จจ&บ�น นอกจากน��นย�ง

กาหนดให�บางตำาแหน�งเป8นตำาแหน�งท�*เล(*อนไหลได� เช�น นายทหารส�ญญาบ�ตำรยศร�อยตำร� เร(อตำร� เร(ออากาศตำร� ถ:งร�อยเอก เร(อเอก เร(ออากาศเอกให�ได�ร�บเง,นเด(อนระด�บ น . ๑ ถ:ง น . ๒ หร(อให�ข�าราชการทหารซ:*งได�ร�บเง,นเด(อนเตำ;มข��นส�งส&ดของระด�บท�*ตำนได�ร�บอย��ในขณะน��นในป2งบประมาณใด หากผ�านการประเม,นสมรรถภาพความประพฤตำ, ความร� �ความสามารถและผลการปฏ,บ�ตำ,หน�าท�*แล�วให�ม�ส,ทธ,ได�ร�บเง,นเด(อนในระด�บท�*ส�งข:�นตำามท�*กาหนดไว�โดยให�เป8นไปตำามหล�กเกณฑ3และว,ธ�การท�*กระทรวงกลาโหมกาหนด

ระบบการกาหนดตาแหน�งของภาคราชการทหาร

จาก พรบ . ระเบ�ยบข�าราชการทหาร (ฉบ�บท�* 7) พ.ศ . 2551

19

ระบบตำาแหน�งของตำารวจ ตำาม พรบ . ระเบ�ยบข�าราชการตำารวจ (ฉบ�บท�* 4) พ.ศ . 2538 ม�ความคล�ายคล:งก�บของข�าราชการทหารกล�าวค(อเป8นล�กษณะการช��นงานตำามช��นยศ (Rank Classification) กล�าวค(อแบ�งตำารวจออกเป8น– พลตำารวจกองประจาการและพลตำารวจสารอง– ข�าราชการตำารวจแบ�งออกเป8น 2 ระด�บได�แก�

ช��นประทวน (ตำ��งแตำ�ส,บตำารวจตำร� จนถ:งนายดาบตำารวจ ) และช��นส�ญญาบ�ตำร (ตำ��งแตำ�ร�อยตำารวจตำร� จนถ:ง พลตำารวจเอก )

โดยแตำ�ละช��นยศจะม�การกาหนดการได�ร�บเง,นเด(อนแบบเป8นข��นตำ��งแตำ�ระด�บ พ . 1-2 ป . 1-3 ส . 1-9

ป@จจ&บ�นม�การปร�บโครงสร�างเง,นเด(อนคร��งส&ดท�ายเม(*อ พ.ศ . 2551

จากพระราชกฤษฎ�กาการปร�บอ�ตำราเง,นเด(อนของข�าราชการ (ฉบ�บท�* ๓ ) พ.ศ .๒๕๕๐

ระบบการกาหนดตาแหน�งของภาคราชการตารวจำ

20

ข�าราชการร�ฐสภาฝ?ายการเม(องและข�าราชการเม(อง ม�การกาหนดโครงสร�างตำาแหน�งเหม(อนก�นค(อกาหนดตำาม ช(*อตำาแหน�ง เป8นโครงสร�างจ&ดเด�ยว (Spot Rate)

จากพระราชกฤษฎ�กาการปร�บอ�ตำราเง,นเด(อนของข�าราชการ (ฉบ�บท�* ๓ ) พ.ศ .๒๕๕๐

ระบบการกาหนดตาแหน�งของภาคราชการฝ<ายการเม�องและข�าราชการการเม�อง

21

ระบบจำาแนกตาแหน�งของภาคเอกชนในประเทศไทย

บร�บททางธ5รก�จำ เช�น เป8นบร,ษ�ทพ:*งเร,*มก�อตำ��ง บร,ษ�ทท�*อย��มาระยะหน:*งตำ�องการขยายก,จการ ฯลฯ

ล�กษณะของธ5รก�จำ เช�น ธ&รก,จน�าม�น ธ&รก,จโทรคมนาคม ธ&รก,จอ&ตำสาหกรรมหน�ก ธ&รก,จอาหาร ฯลฯ

ขนาดของธ5รก�จำ เช�น จานวนพน�กงาน จานวนสาขา/สถานท�*ประกอบการ ล�กษณะความเป4นเจำ�าของ (เช�น เป8น Family owned business บร,ษ�ทข�ามชาตำ,

บร,ษ�ทท�*จดทะเบ�ยนในตำลาดห&�น) ความเข�มแข;งของผ��บร,หารและระบบทร�พยากรบ&คคล

ด�งน��นในการเปร�ยบเท�ยบในรายงานฉบ�บน��จ:งเป8นการแสดงความหลากหลายของกล&�มองค3กรเอกชนจานวนหน:*งเท�าน��นโดยท�*ไม�อาจสร&ปได�ว�าองค3กรเอกชนท��งหมดจะม�ร�ปแบบและว,ธ�การบร,หารตำาแหน�งและค�าตำอบแทนเป8นเช�นเด�ยวก�บท�*นาเสนอในรายงานน��

สาหร�บในเอกชนน��นการกาหนดตำาแหน�งและค�าตำอบแทนท�*ม�หลากหลายข:�นอย��ก�บ

22

ระบบจำาแนกตาแหน�งของภาคเอกชนในประเทศไทย

โดยท�*วไปองค3กรเอกชนจะม�กระบวนการการจ�ดตำาแหน�งใน 4 ล�กษณะกล�าวค(อ โครงสร�างตาแหน�งเด�ยว และม�ช�6นงานแบบแคบ กล�าวค(อท&กตำาแหน�งจะถ�กจ�ดอย��ใน

โครงสร�างตำาแหน�งเด�ยวซ:*งม�ระด�บช��นงานจานวนมาก (Narrow Grade) บร,ษ�ทเอกชนส�วนใหญ�จะใช�ว,ธ�น��เน(*องจากบร,หารจ�ดการง�าย และการจ�ายค�าตำอบแทนข:�นก�บผลการประเม,นค�างาน ตำ�วอย�างเอกชนท�*ใช�ส�วนใหญ�จะอย��ในร�ปของธ&รก,จอ&ตำสาหกรรม ซ:*งประกอบด�วยงานตำ��งแตำ�ช�าง (technician) น�กว,ชาการ/ว,ชาช�พ เช�น ว,ศวกร และผ��บร,หาร นอกจากน��นร�ฐว,สาหก,จหลายๆ แห�งในประเทศไทยก;ใช�ระบบน��

โครงสร�างตาแหน�งหลายโครงสร�างตามว�ชาช�พ/ล�กษณะงาน และม�การช�6นงานแบบแคบ กล�าวค(อเป8นการประย&กตำ3ใช�ระบบการจ�ดช��นงานแบบแคบ (Narrow Grade) แตำ�เพ,*มความซ�บซ�อนในการบร,หารงานกล�าวค(อม�การจ�ดโครงสร�างตำาแหน�งแตำกตำ�างก�นตำามว,ชาช�พ เช�น บางแห�งแบ�งเป8นงานสน�บสน&นก�บงานว,ชาช�พหล�ก หร(อบางแห�งแบ�งตำามว,ชาช�พ เช�น โครงสร�างตำาแหน�งว,ศวกร โครงสร�างตำาแหน�งบ&คลากร โครงสร�างตำาแหน�งการเง,นและบ�ญช� เป8นตำ�น

โครงสร�างตาแหน�งเด�ยว และม�การช�6นงานแบบกว�าง (Broadbanding) กล�าวค(อท&กตำาแหน�งจะถ�กจ�ดอย��ในโครงสร�างตำาแหน�งเด�ยวซ:*งม�ระด�บช��นงานน�อยและกว�าง บร,ษ�ทเอกชนส�วนใหญ�จะใช�ว,ธ�น��เน(*องจากโครงสร�างในการบร,หารเป8นแบบ Flat Organization และการปร�บเปล�*ยนงานและร�ปแบบการทางานเป8นไปรวดเร;วมาก การบร,หารจ�ดการเน�นการจ�ายตำามความสามารถคน มากกว�าค�าของตำาแหน�ง ตำ�วอย�างเอกชนส�วนใหญ�ท�*ใช�จะอย��ในธ&รก,จ IT ธ&รก,จผล,ตำภ�ณฑ3บร,โภค (FMCGs) ซ:*งม�การแข�งข�นส�ง

โครงสร�างตาแหน�งหลายโครงสร�างตามว�ชาช�พ/ล�กษณะงาน และม�การช�6นงานแบบกว�าง (Broadbanding)

23

ระบบจำาแนกตาแหน�งของภาคเอกชนในประเทศไทย (ต�อ)

ความแตำกตำ�างของการจาแนกตำาแหน�งในเอกชนหลายๆ แห�งอย��ท�*กลไกในการบร,หารตำาแหน�งมากกว�า เช�น ม�กลไกในการวางระบบในการเล(*อนระด�บท�*แตำกตำ�างก�นในแตำ�ละตำาแหน�งงาน

24

หล�กส�ตรย�อยต�างๆ

• หล�กส�ตรภาพรวมระบบจำาแนกตาแหน�งตามพระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเร�อน พ.ศ . 2551

• หล�กส�ตรเร�'องมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง• หล�กส�ตรเร�'องเทคน�คและว�ธ�การว�เคราะห%งาน รวมถ"งการเข�ยน

แบบบรรยายล�กษณะงาน• หล�กส�ตรเร�'องการประเม�นค�างานและการกาหนดตาแหน�ง• หล�กส�ตรเร�'องการกาหนดกรอบอ�ตรากาล�งภาคราชการพลเร�อน

25

ว�ตถ5ประสงค%การจำ�ดทามาตรฐานกาหนดตาแหน�ง

25

เพ�'อปร�บปร5งและทบทวนสายงานในราชการพลเร�อนท�6งระบบให�สะท�อนผลส�มฤทธ�>ในระบบราชการเพ�'อกาหนดขอบเขตความร�บผ�ดชอบท�'ช�ดเจำนอ�นนาไปส��ผลส�มฤทธ�>ของงานท�'ระบ5ได�ช�ดเจำนเพ�'อจำาแนกตาแหน�งข�าราชการเป4นกล5�ม

ตามล�กษณะงาน การบร�หารค�าตอบแทนและการวางหล�กเกณฑ%การบร�หารงานบ5คคลท�'แตกต�างก�นเพ�'อประโยชน%ในการบรรจำ5บ5คคลซ"'งจำะให�ความสาค�ญก�บสมรรถนะ (Competency ) และผลงาน (Performance ) ของบ5คคลมากข"6น เพ�'อสร�างความเข�าใจำร�วมก�นระหว�าง

ข�าราชการ ส�วนราชการ เอกชน บ5คคลท�'วไป

26

เป4นเคร�'องม�ออธ�บายล�กษณะงานโดยท�'วไปของตาแหน�งต�างๆ ในแต�ละสายงาน

ประโยชน%ของมาตรฐานกาหนดตาแหน�งประโยชน%ของมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง

เป4นเคร�'องม�ออธ�บายระด�บตาแหน�งในแต�ละสายงาน

เป4นเคร�'องม�ออธ�บายผลส�มฤทธ�>โดยรวมของตาแหน�งต�างๆ ในแต�ละสายงาน เป4นเคร�'องม�อบร�หารผลการปฏ�บ�ต�งานให�ผลงานสอดคล�องก�บผลส�มฤทธ�>แต�ละสายงาน เป4นเคร�'องม�อบร�หารกาล�งคนให�ม�ความร��ความสามารถเหมาะก�บล�กษณะงานท�'ปฏ�บ�ต� เป4นเคร�'องม�อในการบร�หารทร�พยากรบ5คคลของข�าราชการ

27

แนวค�ดในการจำ�ดทามาตรฐานกาหนดตาแหน�ง

ขอบเขตผลล�พธ%หล�กของงานท�'ผ��ปฏ�บ�ต�งานต�องทาให�สาเรAจำจำ"งจำะถ�อว�าสามารถปฏ�บ�ต�งานได�ตามว�ตถ5ประสงค%ของตาแหน�งงานในระด�บท�'ได�มาตรฐาน

ระด�บความร�� ท�กษะและประสบการณ%ท�'ผ��ปฏ�บ�ต�งานจำาเป4นต�องม�เพ�'อให�ปฏ�บ�ต�งานได�อย�างม�ค5ณภาพและประส�ทธ�ภาพ

ล�กษณะพฤต�กรรมการทางานท�'เหมาะสมต�อตาแหน�งและจำะช�วยส�งเสร�มผลงาน

หน�าท�'ร�บผ�ด ชอบหล�ก

Accountabilities

(ผลส�มฤทธ�>)

ท�กษะ/ความร��Skills/

Knowledg

e

(ปBจำจำ�ยนาเข�า)

Competencies (พฤต�กรรม/ ข�6นตอน)

ความหมายเป4นแบบบรรยายล�กษณะงานแบบย�อท�'ระบ5ล�กษณะงานโดยส�งเขป เน�นการม5�งผลส�มฤทธ�>ประจำาตาแหน�งโดยม�รายละเอ�ยดประกอบด�วยหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�ก และค5ณว5ฒ�ท�'จำาเป4น ได�แก� ระด�บความร�� ท�กษะและสมรรถนะประจำาตาแหน�งว�ตถ5ประสงค%

เพ�'อสร�างความเข�าใจำร�วมก�นว�าตาแหน�งงานในระบบราชการพลเร�อนแต�ละตาแหน�งม�ขอบเขตภารก�จำหน�าท�'ร�บผ�ดชอบเฉพาะตาแหน�งอย�างไร ตลอดจำนม�เกณฑ%ค5ณว5ฒ� ค5ณสมบ�ต�อย�างไร และผ��ดารงตาแหน�งควรจำะประพฤต�ปฏ�บ�ต�ตนอย�างไรจำ"งจำะเหมาะสมสาหร�บตาแหน�งและบรรล5ผลส�มฤทธ�>ของตาแหน�งได�ด�ย�'งข"6น

28

หล�กการจำ�ดทามาตรฐานกาหนดตาแหน�ง

• สายงานม�ความหลากหลาย ค�อนข�างมาก (465สายงาน)• กาหนดหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบ และค5ณสมบ�ต�เฉพาะสาหร�บ ตาแหน�งช�ดเจำนมาก ทาให�ขาด คล�องต�วในการบร�หาร คน“ ”• ม5�งเน�นความชานาญในสายอาช�พ (specialization) • ก.พ . บร�หารจำ�ดการท5กสายงาน

ปBจำจำ5บ�นปBจำจำ5บ�น อนาคตอนาคต• เพ�'มความคล�องต�วในการบร�หาร คน “ ” (สรรหา บรรจำ5 แต�งต�6ง โยกย�าย เล�'อนระด�บ ฯลฯ)• ปร�บปร5งสายงานให�เหมาะสม (จำานวน สายงาน หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบ และ ค5ณสมบ�ต� เฉพาะสาหร�บตาแหน�ง)• กาหนดหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบให�กว�างข"6น เน�นบทบาท (role) ในการปฏ�บ�ต�งาน• สอดคล�องก�บแนวค�ด คนสร�างงาน “ ”และ knowledge workers • กาหนดว5ฒ�การศ"กษากว�างข"6น ให� สรก. พ�จำารณาให�เหมาะสมก�บตาแหน�งและการแต�งต�6ง• ก.พ . บร�หารจำ�ดการเฉพาะสายงานกลาง (service-wide)

29

แนวทางการจำ�ดทามาตรฐานกาหนดตาแหน�ง

1 .ก.พ . เป4นผ��จำ�ดทามาตรฐานกาหนดตาแหน�งสาหร�บท5กประเภทตาแหน�ง และท5กสายงาน

2. ส�วนราชการม�ส�วนร�วมในการจำ�ดทาให�สอดคล�องก�บข�อเทAจำจำร�งและล�กษณะงานตามความจำาเป4นของส�วนราชการ

3. กาหนดสายงานให�เป3ดกว�าง รวมสายงานท�'ม�ล�กษณะคล�ายก�นเข�าด�วยก�น โดย ส�วนราชการสามารถใช�ด5ลพ�น�จำในการสรรหา แต�งต�6ง โอน ย�าย ได�ตามความต�องการของงานอย�างแท�จำร�ง

4. ส�วนประกอบของมาตรฐานกาหนดตาแหน�งเป4นไปตามข�อกฎหมาย

• ช�'อตาแหน�งในสายงาน• หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�ก• ค5ณสมบ�ต�เฉพาะสาหร�บตาแหน�ง

5. สาระของมาตรฐานกาหนดตาแหน�งเน�นเน�6อหาข�อความท�'กาหนดข"6นเป4นร�ปแบบเด�ยวก�น

6. การปร�บปร5งแก�ไข เพ�'มเต�ม มาตรฐานกาหนดตาแหน�ง จำะพ�จำารณาให�เป4นไปตามท�' ส�วนราชการแจำ�งความจำาเป4นมาเป4นหล�ก

30

แนวทางการจำ�ดทามาตรฐานกาหนดตาแหน�ง

• เข�ยนถ"งระด�บชานาญงาน ท5กสายงาน• เข�ยนถ"งระด�บอาว5โส เฉพาะสายงานท�'ม�การกาหนดระด�บตาแหน�งน�6อย��ใน ปBจำจำ5บ�น

ประเภทท�'วไป

ประเภทว�ชาการ

• เข�ยนถ"งระด�บชานาญการพ�เศษ ท5กสายงาน• เข�ยนถ"งระด�บเช�'ยวชาญ หร�อ ค5ณว5ฒ� เฉพาะสายงานท�'ม�การกาหนดระด�บ ตาแหน�งน�6อย��ในปBจำจำ5บ�น

ประเภทอานวยการ

• เข�ยน 2 สายงาน จำานวน 2 ระด�บ ได�แก� (1) อานวยการ (2) อานวยการเฉพาะด�าน

ประเภทบร�หาร

• เข�ยน 4 สายงาน จำานวน 2 ระด�บ ได�แก� (1) บร�หาร2( )2( ) บร�หารการท�ต (3 )(3 ) บร�หารงานปกครอง (4 )(4 )

ตรวจำราชการกระทรวง

31

บทกฎหมายท�'เก�'ยวข�อง

มาตำรา 45 จำ�ดประเภทตาแหน�งข�าราชการ ม� 4 ประเภท

มาตำรา 45 จำ�ดประเภทตาแหน�งข�าราชการ ม� 4 ประเภท

มาตำรา 46 จำ�ดระด�บตาแหน�งข�าราชการ

มาตำรา 46 จำ�ดระด�บตาแหน�งข�าราชการ

มาตำรา 47 การกาหนดตาแหน�งในส�วนราชการตำ�องเป8นไปตำามมาตำรฐานกาหนดตำาแหน�งตำาม

มาตำรา 48

มาตำรา 47 การกาหนดตาแหน�งในส�วนราชการตำ�องเป8นไปตำามมาตำรฐานกาหนดตำาแหน�งตำาม

มาตำรา 48

มาตำรา 48 ให� ก.พ. จำ�ดทามาตรฐานกาหนดตาแหน�ง โดยจาแนกตำาแหน�ง

เป8นประเภทและสายงานตำามล�กษณะงาน และจ�ดตำาแหน�งในประเภทเด�ยวก�นและสายงานเด�ยวก�นท�*ค&ณภาพงานเท�าก�นโดยประมาณเป8นระด�บเด�ยวก�น ท��งน�� โดยคาน:งถ:งล�กษณะหน�าท�*ความร�บผ,ดชอบและค&ณภาพของงานในมาตำรฐานกาหนดตำาแหน�งให�ระบ&ช(*อตำาแหน�งในสายงาน หน�าท�*ความร�บผ,ดชอบหล�ก และค&ณสมบ�ตำ,เฉพาะสาหร�บ

ตำาแหน�งไว�ด�วย

มาตำรา 48 ให� ก.พ. จำ�ดทามาตรฐานกาหนดตาแหน�ง โดยจาแนกตำาแหน�ง

เป8นประเภทและสายงานตำามล�กษณะงาน และจ�ดตำาแหน�งในประเภทเด�ยวก�นและสายงานเด�ยวก�นท�*ค&ณภาพงานเท�าก�นโดยประมาณเป8นระด�บเด�ยวก�น ท��งน�� โดยคาน:งถ:งล�กษณะหน�าท�*ความร�บผ,ดชอบและค&ณภาพของงานในมาตำรฐานกาหนดตำาแหน�งให�ระบ&ช(*อตำาแหน�งในสายงาน หน�าท�*ความร�บผ,ดชอบหล�ก และค&ณสมบ�ตำ,เฉพาะสาหร�บ

ตำาแหน�งไว�ด�วย

32

มาตรฐานกาหนดตาแหน�ง ค�อ เอกสารสาค�ญเก�'ยวก�บตาแหน�งท�' ก.พ .จำ�ดทาไว�ตามกฎหมาย เพ�'อใช�เป4นบรรท�ดฐานในการกาหนดตาแหน�งข�าราชการพลเร�อนสาม�ญท5กตาแหน�ง และใช�เป4นเคร�'องม�อสาค�ญในการบร�หารงานบ5คคลด�านต�าง ๆ เช�น

• ใช�เป4นเคร�'องม�อประกอบการพ�จำารณากาหนดตาแหน�ง• ใช�เป4นเคร�'องม�อในการร�บสม�ครสอบแข�งข�นและค�ดเล�อก• ใช�ประโยชน%ในการบรรจำ5 แต�งต�6ง ย�าย โอน ข�าราชการพลเร�อน

สาม�ญ และการตรวจำสอบคาส�'ง• ใช�เป4นแนวทางในการกาหนดหล�กส�ตรการสอบแข�งข�น ค�ดเล�อก

และเล�อกสรรบ5คคลเข�าดารงตาแหน�ง• ใช�เป4นแนวทางในการพ�จำารณาประเม�นบ5คคล• ใช�เป4นแนวทางในการกาหนดหล�กส�ตร การจำ�ดการฝEกอบรมและ

พ�ฒนาบ5คคล

ความหมายของมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง

33

ช�'อตาแหน�งในช�'อตาแหน�งในสายงานสายงาน

หน�าท�'ความร�บผ�ดหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�กชอบหล�กค5ณสมบ�ต�เฉพาะสาหร�บตาแหน�งค5ณสมบ�ต�เฉพาะสาหร�บตาแหน�งมาตรฐานกาหนด

ตาแหน�ง

องค%องค%ประกอบประกอบตามตามมม . 48 . 48

องค%องค%ประกอบประกอบอ�'น ๆอ�'น ๆ

• ตาแหน�งประเภท• ช�'อสายงาน• ระด�บตาแหน�ง• ความร��ความสามารถ ท�กษะ และสมรรถนะท�'จำาเป4น สาหร�บตาแหน�ง • เลขรห�ส/ว�นท�'จำ�ดทา

องค%ประกอบของมาตรฐานกาหนดตาแหน�งตามพระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเม�อง พ.ศ . 2551

34

รห�สมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง

X - X - X X X - X X - X - X X X - X

กล5�มอาช�พ 1. กล5�มงานบร�หาร อานวยการ

ธ5รการ งานสถ�ต� งานน�ต�การ งานการท�ตและต�างประเทศ

2 . กล5�มงานการคล�ง การเศรษฐก�จำ การพาณ�ชย%และอ5ตสาหกรรม

3 . กล5�มงานคมนาคม ขนส�ง และ ต�ดต�อส�'อสาร

4 . กล5�มงานเกษตรกรรม 5 . กล5�มงานว�ทยาศาสตร% 6 . กล5�มงานแพทย% พยาบาล

และสาธารณส5ข 7 . กล5�มงานว�ศวกรรม

สถาปBตยกรรม และช�างเทคน�คต�างๆ

8 . กล5�มงานการศ"กษา ศ�ลปะ ส�งคม และการพ�ฒนาช5มชน

ประเภทตาแหน�ง

สายงาน ระด�บตาแหน�ง1 . ประเภทบร�หาร

2 . ประเภทอานวยการ3 . ประเภทว�ชาการ4 . ประเภทท�'วไป

001 บร�หาร002 บร�หารงานปกครอง003 บร�หารการท�ต004 ตรวจำราชการกระทรวง

1 บร�หารระด�บต�น2 บร�หารระด�บส�ง1 อานวยการระด�บต�น2 อานวยการระด�บส�ง

35

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

1 2 3 4

ประเภทท�'วไป ประเภทอานวยการประเภทอานวยการประเภทว�ชาการประเภทว�ชาการ ประเภทบร�หารประเภทบร�หาร

ตาแหน�งประเภทตามมาตรา 46 แห�งพระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเร�อน พ.ศ . 2551 ตาแหน�งท�'ม�ฐานะและหน�าท�'ใน

การบร�หารงาน เป4นห�วหน�าส�วนราชการและรองห�วหน�าส�วนราชการระด�บกระทรวง กรม

ตาแหน�งท�'ม�ฐานะและหน�าท�'ในการบร�หารงาน (จำ�ดการ)เป4นห�วหน�าส�วนราชการท�'ต'ากว�าระด�บกรม

ตาแหน�งในฐานะผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ใช�ความร��ในทางว�ชาการหร�อว�ชาช�พ ซ"'งจำาเป4นต�องใช�ผ��สาเรAจำการศ"กษาระด�บปร�ญญาตามท�' ก.พ . กาหนด เพ�'อปฏ�บ�ต�งานในหน�าท�'ของตาแหน�งน�6น

ตาแหน�งในฐานะผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ใช�ท�กษะความสามารถเฉพาะ หร�อเทคน�คเฉพาะด�าน หร�อให�บร�การ หร�อสน�บสน5นการปฏ�บ�ต�งานของหน�วยงาน ซ"'งไม�จำาเป4นต�องใช�ผ��สาเรAจำการศ"กษาระด�บปร�ญญา และไม�ใช�ตาแหน�งประเภทบร�หาร ตาแหน�งประเภทอานวยการ และตาแหน�งประเภทว�ชาการ

36

ช�'อตาแหน�งช�'อตาแหน�ง

ช�'อตาแหน�งในสายงานช�'อตาแหน�งในสายงานช�'อตาแหน�งในสายงานช�'อตาแหน�งในสายงาน ช�'อตาแหน�งในการบร�หารช�'อตาแหน�งในการบร�หารงานงานช�'อตาแหน�งในการบร�หารช�'อตาแหน�งในการบร�หารงานงาน

กาหนดข"6นตามล�กษณะงาน เช�นกาหนดข"6นตามล�กษณะงาน เช�น

• น�กบร�หารน�กบร�หาร• ผ��อานวยการผ��อานวยการ• น�กว�เคราะห%นโยบายและแผนน�กว�เคราะห%นโยบายและแผน

• น�กบร�หารน�กบร�หาร• ผ��อานวยการผ��อานวยการ• น�กว�เคราะห%นโยบายและแผนน�กว�เคราะห%นโยบายและแผน

กาหนดข"6นตามมาตรา 44 ซ"'งไม�ได�กาหนดไว�ในมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง เช�น

กาหนดข"6นตามมาตรา 44 ซ"'งไม�ได�กาหนดไว�ในมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง เช�น

• ปล�ดกระทรวง ปล�ดกระทรวง //อธ�บด�อธ�บด�• ผ��อานวยการสาน�ก ผ��อานวยการสาน�ก / / กองกอง• น�กว�เคราะห%นโยบายและแผนน�กว�เคราะห%นโยบายและแผน

• ปล�ดกระทรวง ปล�ดกระทรวง //อธ�บด�อธ�บด�• ผ��อานวยการสาน�ก ผ��อานวยการสาน�ก / / กองกอง• น�กว�เคราะห%นโยบายและแผนน�กว�เคราะห%นโยบายและแผน

แนวทางการกาหนดช�'อตาแหน�งในมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง

37

การสร5ปสาระของงาน (Job Summary)ในหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�ก

การสร5ปสาระงาน หร�อ Job Summary จำะปรากฏอย��ในส�วนหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�ก ซ"'งจำะใช�เป4น มาตรว�ด เบ�6องต�นในการพ�จำารณา“ ”กาหนดระด�บตาแหน�งในสายงานน�6นๆ ด�งน�6น หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�ก

ของตาแหน�งแต�ละระด�บได�เข�ยนให�สอดคล�องก�บหล�กเกณฑ%ในการกาหนดตาแหน�งสาหร�บประเภทและระด�บตาแหน�งน�6น

ตามท�'กาหนดไว�ในกฎ ก.พ . ตามมาตรา 46

38

• ปฏ�บ�ต�งานในฐานะรองห�วหน�าส�วนราชการท�'ม�ฐานะเป4นกรม • ปฏ�บ�ต�งานในฐานะรองห�วหน�าส�วนราชการท�'ม�ฐานะเป4นกรม

• ปฏ�บ�ต�งานในฐานะห�วหน�าส�วนราชการท�'ม�ฐานะเป4นกรม กระทรวง

• ปฏ�บ�ต�งานในฐานะห�วหน�าส�วนราชการท�'ม�ฐานะเป4นกรม กระทรวง

ตาแหน�งประเภทบร�หารตาแหน�งประเภทบร�หาร

ระด�บต�น

ระด�บส�ง

การสร5ปสาระของงาน (Job Summary)ในหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�ก

39

• ปฏ�บ�ต�งานในฐานะห�วหน�าหน�วยงานระด�บกองหร�อสาน�กในราชการบร�หารส�วนกลาง และส�วนภ�ม�ภาค ซ"'งล�กษณะหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบและค5ณภาพของงานส�งมาก

• ปฏ�บ�ต�งานในฐานะห�วหน�าหน�วยงานระด�บกองหร�อสาน�กในราชการบร�หารส�วนกลาง และส�วนภ�ม�ภาค ซ"'งล�กษณะหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบและค5ณภาพของงานส�งมาก

• ปฏ�บ�ต�งานในฐานะห�วหน�าหน�วยงานระด�บกองหร�อสาน�กในราชการบร�หารส�วนกลาง และส�วนภ�ม�ภาค ซ"'งล�กษณะหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบและค5ณภาพของงานส�งมากเป4นพ�เศษ

• ปฏ�บ�ต�งานในฐานะห�วหน�าหน�วยงานระด�บกองหร�อสาน�กในราชการบร�หารส�วนกลาง และส�วนภ�ม�ภาค ซ"'งล�กษณะหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบและค5ณภาพของงานส�งมากเป4นพ�เศษ

ตาแหน�งประเภทอานวยการตาแหน�งประเภทอานวยการ

ระด�บต�น

ระด�บส�ง

การสร5ปสาระของงาน (Job Summary)ในหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�ก

40

ปฏ�บ�ต�การปฏ�บ�ต�การ ผ��ปฏ�บ�ต�งานระด�บต�น ใช�ความร�� ความสามารถทางว�ชาการในการทางาน ท�'ไม�ยาก ภายใต�การกาก�บ แนะนา ตรวจำสอบผ��ปฏ�บ�ต�งานระด�บต�น ใช�ความร�� ความสามารถทางว�ชาการในการทางาน ท�'ไม�ยาก ภายใต�การกาก�บ แนะนา ตรวจำสอบ• ห�วหน�างาน ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ%ส�ง• ปฏ�บ�ต�งานในฐานะผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ประสบการณ% ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และ

ความชานาญส�ง

• ห�วหน�างาน ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ%ส�ง• ปฏ�บ�ต�งานในฐานะผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ประสบการณ% ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และ

ความชานาญส�ง

ชานาญการพ�เศษ

ชานาญการพ�เศษ

• ห�วหน�างาน ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และความชานาญในงานส�งมาก• ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ประสบการณ% ใช�ความร�� ความสามารถ และความชานาญในงานส�งมากต�ดส�นใจำหร�อแก�ปBญหาท�'ยากมาก

• ห�วหน�างาน ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และความชานาญในงานส�งมาก• ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ประสบการณ% ใช�ความร�� ความสามารถ และความชานาญในงานส�งมากต�ดส�นใจำหร�อแก�ปBญหาท�'ยากมาก

ตาแหน�งประเภทว�ชาการตาแหน�งประเภทว�ชาการ

การสร5ปสาระของงาน (Job Summary)ในหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�ก

เช�'ยวชาญเช�'ยวชาญ• ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ความเช�'ยวชาญในงาน โดยใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และความเช�'ยวชาญ ท�'ต�องต�ดส�นใจำหร�อแก�ไขปBญหาในทางว�ชาการท�'ยากและซ�บซ�อนมากและม�ผลกระทบในวงกว�าง• ผ��ปฏ�บ�ต�งานให�คาปร"กษาของส�วนราชการระด�บกระทรวง/กรม

• ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ความเช�'ยวชาญในงาน โดยใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และความเช�'ยวชาญ ท�'ต�องต�ดส�นใจำหร�อแก�ไขปBญหาในทางว�ชาการท�'ยากและซ�บซ�อนมากและม�ผลกระทบในวงกว�าง• ผ��ปฏ�บ�ต�งานให�คาปร"กษาของส�วนราชการระด�บกระทรวง/กรม

ทรงค5ณว5ฒ�ทรงค5ณว5ฒ�• ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และผลงานเป4นท�'ประจำ�กษ% เป4นท�'ยอมร�บในระด�บชาต�• ผ��ปฏ�บ�ต�งานให�คาปร"กษาของส�วนราชการระด�บกระทรวง ซ"'งม�ความร�� ม�ความสามารถ ประสบการณ% และผลงานเป4นท�'ประจำ�กษ% เป4นท�'ยอมร�บในระด�บชาต�

• ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และผลงานเป4นท�'ประจำ�กษ% เป4นท�'ยอมร�บในระด�บชาต�• ผ��ปฏ�บ�ต�งานให�คาปร"กษาของส�วนราชการระด�บกระทรวง ซ"'งม�ความร�� ม�ความสามารถ ประสบการณ% และผลงานเป4นท�'ประจำ�กษ% เป4นท�'ยอมร�บในระด�บชาต�

ชานาญการ

41

ปฏ�บ�ต�งานปฏ�บ�ต�งาน

ผ��ปฏ�บ�ต�งานระด�บต�น ปฏ�บ�ต�งานตามแนวทาง ข�6นตอน ว�ธ�การท�'ช�ดเจำนภายใต�การกาก�บ แนะนาตรวจำสอบผ��ปฏ�บ�ต�งานระด�บต�น ปฏ�บ�ต�งานตามแนวทาง ข�6นตอน ว�ธ�การท�'ช�ดเจำนภายใต�การกาก�บ แนะนาตรวจำสอบ

• ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ประสบการณ% ต�องต�ดส�นใจำหร�อแก�ไขปBญหาท�'ค�อนข�างยาก• ห�วหน�างาน ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และความชานาญงาน

• ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ประสบการณ% ต�องต�ดส�นใจำหร�อแก�ไขปBญหาท�'ค�อนข�างยาก• ห�วหน�างาน ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และความชานาญงานอาว5โสอาว5โส • ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ประสบการณ% ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และความชานาญงานค�อนข�างส�งในงานเทคน�คเฉพาะด�านหร�องานท�'ใช�ท�กษะเฉพาะต�ว• ห�วหน�างานท�'ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และความชานาญงานค�อนข�างส�ง ร�บผ�ดชอบงานท�'หลากหลาย

• ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ประสบการณ% ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และความชานาญงานค�อนข�างส�งในงานเทคน�คเฉพาะด�านหร�องานท�'ใช�ท�กษะเฉพาะต�ว• ห�วหน�างานท�'ใช�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และความชานาญงานค�อนข�างส�ง ร�บผ�ดชอบงานท�'หลากหลาย

ตาแหน�งประเภทท�'วไปตาแหน�งประเภทท�'วไป

การสร5ปสาระของงาน (Job Summary)ในหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�ก

ท�กษะพ�เศษท�กษะพ�เศษ

• ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ความท�กษะพ�เศษเฉพาะต�ว ม�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และผลงานเป4นท�'ประจำ�กษ% ใช�ท�กษะและความชานาญเฉพาะต�วส�ง

• ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ความท�กษะพ�เศษเฉพาะต�ว ม�ความร�� ความสามารถ ประสบการณ% และผลงานเป4นท�'ประจำ�กษ% ใช�ท�กษะและความชานาญเฉพาะต�วส�ง

ชานาญงาน

42

• กาหนดร�ปแบบการเข�ยน ค5ณว5ฒ�การศ"กษาสาหร�บ ตาแหน�งระด�บแรกบรรจำ5 เป4น 3 แบบ 1. สายงานเป3ด 2. สายงานก"'งป3ด 3. สายงานป3ด• สกพ . + ส�วนราชการ ร�วมกาหนดค5ณว5ฒ�ให�เหมาะสมก�บล�กษณะงานและการสรรหา

• ค5ณสมบ�ต�เฉพาะสาหร�บค5ณสมบ�ต�เฉพาะสาหร�บ

ตาแหน�งตาแหน�ง

1 ) ค5ณว5ฒ�การศ"กษา 2 ) ระยะเวลาการดารงตาแหน�ง + ได�ร�บเง�นเด�อนถ"งค�ากลาง (midpoint) ของระด�บก�อนเล�'อน (กรณ�เล�'อนระด�บตาแหน�งให�ส�งข"6น ) 3 ) ค5ณสมบ�ต�พ�เศษ (ถ�าม�)

• ความร��ความสามารถ ท�กษะ ความร��ความสามารถ ท�กษะ และสมรรถนะท�'จำาเป4นสาหร�บและสมรรถนะท�'จำาเป4นสาหร�บตาแหน�ง ตาแหน�ง

องค%ประกอบของมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง

43

แนวทางการกาหนดค5ณว5ฒ�ทางการศ"กษา

สายงานเป3ดสายงานเป3ด

“ ได�ร�บปร�ญญาตร�หร�อค5ณว5ฒ�อย�างอ�'นท�'เท�ยบได�ในระด�บเด�ยวก�น ในสาขาว�ชาหร�อทางท�'ส�วนราชการเจำ�าส�งก�ดเหAนว�าเหมาะสมก�บหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบและล�กษณะงานท�'ปฏ�บ�ต�

เช�น เจำ�าพน�กงานธ5รการ น�กว�เคราะห%นโยบายและแผน น�กว�ชาการแรงงาน เป4นต�นสาหร�บล�กษณะงานท�'ต�องการผ��ม�ค5ณว5ฒ�หลากหลาย ตามท�'สรก .เหAนว�าเหมาะสม

O1O1

k1k1

“ ได�ร�บประกาศน�ยบ�ตรว�ชาช�พหร�อค5ณว5ฒ�อย�างอ�'นท�'เท�ยบได�ในระด�บเด�ยวก�น ในสาขาว�ชาหร�อทาง ท�'ส�วนราชการเจำ�าส�งก�ดเหAนว�าเหมาะสมก�บหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบและล�กษณะงานท�'ปฏ�บ�ต�”

44

แนวทางการกาหนดค5ณว5ฒ�ทางการศ"กษา (ต�อ)สายงานก"'ง

ป3ดสายงานก"'ง

ป3ด

สาหร�บล�กษณะงานท�'ต�องการผ��ม�ค5ณว5ฒ�บางสาขาว�ชาท�'กาหนดไว�เท�าน�6นแต�สามารถเล�อกทางในสาขาด�งกล�าวได� เช�น เจำ�าพน�กงานเคหก�จำการเกษตร น�กว�ชาการคล�ง เป4นต�น

“ได�ร�บปร�ญญาตร�หร�อค5ณว5ฒ�อย�างอ�'นท�'เท�ยบได�ในระด�บเด�ยวก�น ในสาขาว�ชาบร�หารธ5รก�จำ สาขาว�ชาการบ�ญช� สาขาว�ชาเศรษฐศาสตร% หร�อสาขาว�ชากฎหมาย หร�อสาขาว�ชาใดสาขาว�ชาหน"'ง หร�อหลายสาขาว�ชาด�งกล�าว ในทางท�'ส�วนราชการเจำ�าส�งก�ดเหAนว�าเหมาะสมก�บหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบและล�กษณะงานท�'ปฏ�บ�ต�…”

O1O1

k1k1

“ได�ร�บประกาศน�ยบ�ตรหร�อค5ณว5ฒ�อย�างอ�'นท�'เท�ยบได�ในระด�บเด�ยวก�น ในสาขาว�ชาอาหารและโภชนาการ หร�อสาขาว�ชาคหกรรมศาสตร% หร�อสาขาว�ชาใดสาขาว�ชาหน"'ง ด�งกล�าว ในทางท�'ส�วนราชการเจำ�าส�งก�ดเหAนว�าเหมาะสมก�บหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบและล�กษณะงานท�'ปฏ�บ�ต�…”

45

สายงานป3ดสายงานป3ด

“ได�ร�บปร�ญญาตร�หร�อค5ณว5ฒ�อย�างอ�'นท�'เท�ยบได�ในระด�บเด�ยวก�น ในสาขาว�ชาใด สาขาว�ชาหน"'ง ทางคอมพ�วเตอร%…”

สาหร�บล�กษณะงานท�'ต�องการผ��ม�ค5ณว5ฒ�ในสาขาว�ชาใดสาขาว�ชาหน"'งโดยเฉพาะ โดยจำาเป4นต�องใช�ความร��เฉพาะทาง เช�น โภชนากร น�กว�ชาการคอมพ�วเตอร% เป4นต�น

O1O1

k1k1

“ได�ร�บประกาศน�ยบ�ตรว�ชาช�พเทคน�คหร�ออน5ปร�ญญาหร�อค5ณว5ฒ�อย�างอ�'นท�'เท�ยบได�ในระด�บเด�ยวก�น ในสาขาว�ชาอาหารและโภชนาการ…”

แนวทางการกาหนดค5ณว5ฒ�ทางการศ"กษา (ต�อ)

46

สายงานป3ดสายงานป3ดแบบท�' 2

“ได�ร�บปร�ญญาตร�หร�อค5ณว5ฒ�อย�างอ�'นท�'เท�ยบได�ในระด�บ

เด�ยวก�น ในสาขาว�ชาสถาปBตยกรรม และได�ร�บใบ

อน5ญาตเป4นผ��ประกอบว�ชาช�พสถาปBตยกรรมควบค5มตามท�'

กฎหมายกาหนด…” สาหร�บล�กษณะงานท�'ต�องการผ��ม�ค5ณว5ฒ�ในสาขาว�ชาใดว�ชาหน"'งโดยเฉพาะ โดยจำาเป4นต�องใช�ความร��เฉพาะทาง และต�องม�ใบอน5ญาตประกอบว�ชาช�พจำากองค%กรว�ชาช�พตามกฎหมาย เช�น สายงานสถาปBตยกรรม เป4นต�น

k1k1

แนวทางการกาหนดค5ณว5ฒ�ทางการศ"กษา (ต�อ)

47

องค%ประกอบของมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง• ค5ณสมบ�ต�เฉพาะสาหร�บค5ณสมบ�ต�เฉพาะสาหร�บตาแหน�งตาแหน�ง

1 ) ค5ณว5ฒ�การศ"กษา 2 ) ระยะเวลาการดารงตาแหน�ง + ได�ร�บเง�นเด�อนถ"งค�ากลาง (midpoint) ของระด�บก�อนเล�'อน (กรณ�เล�'อนระด�บตาแหน�งให�ส�งข"6น ) 3 ) ค5ณสมบ�ต�พ�เศษ (ถ�าม�)

• ความร��ความสามารถ ท�กษะ ความร��ความสามารถ ท�กษะ และสมรรถนะท�'จำาเป4นสาหร�บและสมรรถนะท�'จำาเป4นสาหร�บตาแหน�งตาแหน�ง

• ระยะเวลาดารงตาแหน�งเป4นการส�'งสม ประสบการณ%ท�'จำาเป4น (expertise) สาหร�บการดารงตาแหน�งท�'ส�งข"6น

• ระยะเวลาดารงตาแหน�ง กาหนดจำากเวลาดารง ตาแหน�งโดยเฉล�'ยของผ��ม�ผลการปฏ�บ�ต�งาน ด�เด�น จำ"งกาหนดไว�เป4นระยะเวลาข�6นต'าการ ดารงตาแหน�งก�อนท�'จำะเล�'อนหร�อย�ายไปดารง ตาแหน�งท�'ส�งข"6น

• เป3ดโอกาสให�ผ��ม�ผลการปฏ�บ�ต�งานด� ได�ประเม�นเพ�'อเล�'อนระด�บตาแหน�งก�อน (เง�นเด�อนถ"งค�ากลางก�อน)

• ระยะเวลาดารงตาแหน�งเป4นการส�'งสม ประสบการณ%ท�'จำาเป4น (expertise) สาหร�บการดารงตาแหน�งท�'ส�งข"6น

• ระยะเวลาดารงตาแหน�ง กาหนดจำากเวลาดารง ตาแหน�งโดยเฉล�'ยของผ��ม�ผลการปฏ�บ�ต�งาน ด�เด�น จำ"งกาหนดไว�เป4นระยะเวลาข�6นต'าการ ดารงตาแหน�งก�อนท�'จำะเล�'อนหร�อย�ายไปดารง ตาแหน�งท�'ส�งข"6น

• เป3ดโอกาสให�ผ��ม�ผลการปฏ�บ�ต�งานด� ได�ประเม�นเพ�'อเล�'อนระด�บตาแหน�งก�อน (เง�นเด�อนถ"งค�ากลางก�อน)

หล�กการในการกาหนดระยะเวลาการดารงตาแหน�งหล�กการในการกาหนดระยะเวลาการดารงตาแหน�ง

48

ระยะเวลาดารงตาแหน�ง

เหต5ผลการกาหนดระยะเวลาดารงตาแหน�ง : เพ�'อเป4นหล�กประก�นการปฏ�บ�ต�งานในระด�บท�'ส�งข"6นแนวค�ดพ�6นฐาน :• การจำ�างงานในราชการเป4นการจำ�างงานระยะยาว - 3540 ปG• จำาเป4นต�องม�การส�'งสมประสบการณ%ให�เหมาะสมก�บความร�บผ�ดชอบในระด�บท�'ส�งข"6น• ระยะเวลาต�องพ�จำารณาจำากการรวบช�6นงานเด�มเข�าด�วยก�น ทาให�ม�ช�6นงานน�อยลง• พ�จำารณาประกอบก�บเง�'อนไขระยะเวลาการดารงตาแหน�งในปBจำจำ5บ�น• สามารถแยกแยะระหว�างผ��ปฏ�บ�ต�งานท�'ม�ผลงานด�เด�นก�บผ��ปฏ�บ�ต�งานอ�'น• ระยะเวลาดารงตาแหน�งเป4นเพ�ยงเง�'อนไขส�วนหน"'งของการแต�งต�6งบ5คคล ให�ดารงตาแหน�งท�'ส�งข"6น• ต�องผสานเข�าก�บระบบบร�หารผลการปฏ�บ�ต�งานและสมรรถนะของบ5คคล• คาน"งถ"งค5ณภาพผลงาน ประส�ทธ�ภาพของราชการท�'จำะได�ร�บจำากการปฏ�บ�ต�งานของบ5คคล• คาน"งถ"งโครงสร�างกาล�งคนภาคร�ฐท�'เหมาะสมก�บช�วงเวลาหน"'งๆ

49

ระยะเวลาดารงตาแหน�ง (ต�อ)

50

• ค5ณสมบ�ต�เฉพาะสาหร�บค5ณสมบ�ต�เฉพาะสาหร�บ

ตาแหน�งตาแหน�ง

1 ) ค5ณว5ฒ�การศ"กษา 2 ) ระยะเวลาการดารงตาแหน�ง + ได�ร�บเง�นเด�อนถ"งค�ากลาง (midpoint) ของระด�บก�อนเล�'อน (กรณ�เล�'อนระด�บตาแหน�งให�ส�งข"6น ) 3 ) ค5ณสมบ�ต�พ�เศษ (ถ�าม�)

• ความร��ความสามารถ ท�กษะ ความร��ความสามารถ ท�กษะ และสมรรถนะท�'จำาเป4นสาหร�บและสมรรถนะท�'จำาเป4นสาหร�บตาแหน�งตาแหน�ง

หล�กการ• ส�วนราชการสามารถกาหนดให�เหมาะสมก�บตาแหน�ง ตามแนวทาง (ค��ม�อ)ท�' ก.พ . กาหนด• ตาม ว27/2552 และ ว7/2553

องค%ประกอบของมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง

51

หล�กส�ตรย�อยต�างๆ

• หล�กส�ตรภาพรวมระบบจำาแนกตาแหน�งตามพระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเร�อน พ.ศ . 2551

• หล�กส�ตรเร�'องมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง• หล�กส�ตรเร�'องเทคน�คและว�ธ�การว�เคราะห%งาน รวมถ"งการจำ�ดทา

แบบบรรยายล�กษณะงาน• หล�กส�ตรเร�'องการประเม�นค�างานและการกาหนดตาแหน�ง• หล�กส�ตรเร�'องการกาหนดกรอบอ�ตรากาล�งภาคราชการพลเร�อน

52

พระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเร�อน พพระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเร�อน พ..ศศ . 2551 . 2551

กระจำากระจำายย

อานาจำอานาจำการการ

กาหนดกาหนดตาแหน�ตาแหน�

งง

มาตรา 47ตำาแหน�งข�าราชการพลเร(อนสาม�ญจะม�ในส�วนราชการใด

จานวนเท�าใด และเป8นตำาแหน�งประเภทใด สายงานใด ระด�บใด

ให�เป8นไปตำามท�* อ.ก.พ . กระทรวงกาหนด โดยตำ�องคาน:งถ:งประส,ทธ,ภาพ ประส,ทธ,ผล

ความไม�ซ�าซ�อนและประหย�ดเป8นหล�ก ท��งน�� ตำามหล�กเกณฑ3และเง(*อนไขท�* ก.พ . กาหนด

และตำ�องเป8นไปตำามมาตำรฐานกาหนดตำาแหน�งตำามมาตำรา 48

53

แนวค�ดในการบร�หารงานบ5คคลในปBจำจำ5บ�น

ใช�ความร��ความ

สามารถเป4นต�วแบ�ง

Behavioral Competencies

ใช�หน�าท�'บทบาท/

ผลล�พธ%/ผลส�มฤทธ�>เป4น

ต�วแบ�งINPUT THROUGHPUT OUTPUT

Organization

Centric

Employ ee

Centric

การบร�หารทร�พยากรบ5คคล

ในอด�ต

แนวโน�มการบร�หารทร�พยากรบ5คคลใน

ปBจำจำ5บ�น

54

แนวค�ดท�'ใช�ว�เคราะห%และเพ�'อจำ�ดทาแบบบรรยายล�กษณะงาน

ทฤษฎ�ท�'เก�'ยวข�อง: แนวค�ดของ Charles Handy ว�าด�วยบทบาทหน�าท�'ประจำาตาแหน�งงานในองค%กร

หน�าท�'หล�กหน�าท�'หล�ก

บร�เวณพ�6นท�'ว�าง

Handy เปร�ยบเท�ยบงานในองค%กรว�าเปร�ยบเสม�อนร�ปโดน�ท โดยวงกลมในเป4นแก�นหน�าท�'หล�กท�'ผ��ดารงตาแหน�งต�องปฏ�บ�ต� แต�ถ"งแม�ผ��ดารงตาแหน�งจำะได�ปฏ�บ�ต�หน�าท�'ด�งกล�าวจำนครบถ�วนแล�ว กAย�งม�ส�'งท�'องค%กรคาดหว�งมากกว�าน�6น องค%กรย�งคาดหว�งให�ปฏ�บ�ต�งานในส�วนวงกลมรอบนอกด�วย (ต�วอย�างเช�นงานในโครงการพ�เศษ งานตาม กลย5ทธ%หร�องานของหน�วยงาน ) ข�อท�'ยากกAค�อ งานในวงกลมรอบนอกน�6ย�งไม�ม�การระบ5โดยแจำ�งช�ด เพราะหากได�ม�การระบ5โดยแจำ�งช�ดแล�วงานเหล�าน�6กAจำะกลายเป4นส�วนหน"'งของพ�6นท�'วงกลมในไป วงกลมนอกน�6เอง ค�ออาณาบร�เวณพ�6นท�'ว�างท�'องค%กรหว�งว�าบ5คลากรท�6งหลายจำะดาร�ร�เร�'มกาหนดงานข"6นเองแล�วลงม�อปฏ�บ�ต� หากกระทาได�ด�งน�6 ในไม�ช�าหน�าท�'งานต�างๆกAจำะเก�ดความช�ดเจำนกลายเป4นพ�6นท�'ในวงกลมในแผ�ออกจำนครอบคล5มเตAมวงกลมรอบนอกท�6งหมด

ในโลกปBจำจำ5บ�นวงกลมร�ปโดน�ทเช�นน�6ในองค%กรต�างๆ ม�พ�6นท�'ส�วนวงกลมในใหญ�ข"6นกว�าแต�ก�อน วงกลมในท�'ขยายใหญ�ข"6นน�6 กAค�อหน�าท�'ร�บผ�ดชอบท�'เพ�'มข"6น ซ"'งย�อมหมายถ"งว�าต�องการผ��ดารงตาแหน�งท�'ม�ศ�กยภาพส�งข"6นน�'นเอง การเข�ยนงานแบบ Role Profiling จำ"งเป4นการเข�ยนด�วยความพยายามท�'จำะสร�างความช�ดเจำนให�ก�บบทบาทหน�าท�'ของตาแหน�งงาน (Roles) มากกว�าการบรรยายหน�าท�'เฉพาะเจำาะจำงของแต�ละงาน (Description)

หน�าท�'หล�กหน�าท�'หล�กหน�าท�'หล�ก

บร�เวณพ�6นท�'ว�าง

55

กระบวนการในการเข�ยนแบบบรรยายล�กษณะงาน

ข�6นตอนท�' 1 การวางแผนงาน • คณะทางาน ควรประกอบด�วย 1) ห�วหน�าส�วนราชการผ��ร�บผ�ดชอบงานด�านการบร�หาร

ทร�พยากรบ5คคลของส�วนราชการเป4นประธานคณะทางาน 2) ห�วหน�าหน�วยงานหร�อข�าราชการในส�วนราชการน�6นตามท�'ห�วหน�าส�วนราชการเหAนสมควรไม�น�อยกว�า 4 คน เป4นคณะทางาน 3) ห�วหน�าหน�วยงานท�'ร�บผ�ดชอบหร�องานบร�หารทร�พยากรบ5คคลของส�วนราชการเป4นเลขาน5การ โดยคณะทางานช5ดน�6ควรจำะม�บทบาทในการด�ภาพรวมของการจำ�ดทาแบบบรรยายล�กษณะงาน (Job Descriptions)

ข�6นตอนท�' 2 การเกAบข�อม�ลท�ศทางการบร�หารงานบ5คคลของสาน�กงาน ก.พ .• ให�หน�วยงานท�'ร�บผ�ดชอบงานบร�หารทร�พยากรบ5คคลของส�วนราชการนามาตรฐานกาหนด

ตาแหน�งในสายงานท�'ต�องการจำ�ดทาแบบบรรยายล�กษณะงานมาประกอบการเข�ยน

การย�นย�น JDs ท�'กาหนดข"6น

1 2 3 4 5 6 7

56

กระบวนการในการเข�ยนแบบบรรยายล�กษณะงาน (ต�อ)

ข�6นตอนท�' 3 การเกAบข�อม�ลย5ทธศาสตร%และภารก�จำของหน�วยงาน • ให�ส�วนราชการเกAบรวบรวมข�อม�ลย5ทธศาสตร%และภารก�จำของหน�วยงานท�'

ต�องการจำะจำ�ดทาแบบบรรยายล�กษณะงาน โดยอาจำอ�างอ�งจำากภารก�จำตามกฎกระทรวงแบ�งส�วนราชการ และแผนย5ทธศาสตร%ประจำาปGของหน�วยงานท�'จำ�ดทาข"6นตามคาร�บรองของ ก.พ.ร .

ข�6นตอนท�' 4 การกาหนดจำานวนตาแหน�งงานท�'ต�องเข�ยนท�6งหมด • ให�ส�วนราชการน�บจำานวนตาแหน�งงานท�'ต�องเข�ยนในแต�ละหน�วยงาน

57

ตาแหน�งเลข

ท�'

ช�'อตาแหน�งในการบร�หาร

งาน

ช�'อตาแหน�งในสายงาน

ประเภท/ระด�บ

ส�งก�ด

22 ผ��อานวยการกอง ผ��อานวยการ อานวยการ ระด�บตำ�น

กองการเจ�าหน�าท�*

23 ห�วหน�ากล&�มงาน น�กทร�พยากรบ&คคล

ว,ชาการ ระด�บชานาญการพ,เศษ

กล&�มงานสรรหาและบรรจ&แตำ�งตำ��ง

24-25 น�กทร�พยากรบ&คคล น�กทร�พยากรบ&คคล

ว,ชาการ ระด�บปฎ,บ�ตำ,การ

กล&�มงานสรรหาและบรรจ&แตำ�งตำ��ง

26 ห�วหน�ากล&�มงาน น�กทร�พยากรบ&คคล

ว,ชาการ ระด�บชานาญการ

กล&�มงานอ�ตำรากาล�งและระบบงาน

27-28 น�กทร�พยากรบ&คคล น�กทร�พยากรบ&คคล

ว,ชาการ ระด�บชานาญการ

กล&�มงานอ�ตำรากาล�งและระบบงาน

ต�วอย�างการกรอกตารางสร5ปผลจำานวนงานท�'ต�องดาเน�นการเข�ยนแบบบรรยายล�กษณะงานท�6งหมด

กระบวนการในการเข�ยนแบบบรรยายล�กษณะงาน (ต�อ)

58

กระบวนการในการเข�ยนแบบบรรยายล�กษณะงาน (ต�อ)

ข�6นตอนท�' 5 การเกAบข�อม�ลจำากการทางานจำร�ง • เป4นส�วนท�'สาค�ญท�'ส5ดในการจำ�ดทาแบบบรรยายล�กษณะงาน เน�'องจำากเป4นการเกAบข�อม�ลงานท�'

ทาจำร�งในสภาพปBจำจำ5บ�นจำากผ��ดารงตาแหน�งหร�อผ��บ�งค�บบ�ญชาของผ��ดารงตาแหน�ง ซ"'งในการเกAบข�อม�ลอาจำทาได�หลากหลายว�ธ� เช�น• การส�งเกตำ (Observation)• การส�มภาษณ3ตำ�วแทนหร(อผ��ครองตำาแหน�งตำ�างๆ (Interview)• การส�งแบบสอบถาม (Questionnaires)• การจ�ดส�มมนาเพ(*อจ�ดทาแบบบรรยายล�กษณะงาน (Seminar)

ข�6นตอนท�' 6 การว�เคราะห%ข�อม�ลเพ�'อจำ�ดทาแบบบรรยายล�กษณะงาน (Job Description: JDs)

• เม�'อเกAบข�อม�ลในการทางานจำร�งจำากทางใดทางหน"'งเร�ยบร�อยแล�ว กAให�นาข�อม�ลเหล�าน�6นมาว�เคราะห% และจำ�ดทาแบบบรรยายล�กษณะงานท�'ถ�กต�องและเป4นมาตรฐานเด�ยวก�นของท5กตาแหน�งในส�วนราชการ

ข�6นตอนท�' 7 การย�นย�นแบบบรรยายล�กษณะงาน

59

การว�เคราะห%งานค�ออะไร

ค�อ กระบวนการรวบรวม ว�เคราะห%ล�กษณะงานและผลส�มฤทธ�>ท�'องค%กรคาดหว�งจำากงานเพ�'อนาเสนอเน�6อหาสาระของงานอย�างถ�กต�องช�ดเจำน

การว�เคราะห%งานท�'ด�ต�องแสดงให�เหAนความส�มพ�นธ%ระหว�างงานน�6นก�บองค%กร

ช�วยให�ผ��ท�*เก�*ยวข�องเข�าใจว�างานน��นๆ เก�*ยวข�องก�บองค3กรอย�างไร

งานน��นม�ส�วนช�วยสน�บสน&นความสาเร;จขององค3กรอย�างไร งานน��นช�วยเพ,*มค&ณค�าใดแก�องค3กร

60

การว�เคราะห%งาน-สร5ปย�อ

การว�เคราะห%งานไม�ใช� การว�เคราะห%การทางาน

ของบ5คคล การว�เคราะห%เฉพาะบ5คคล การประเม�นค�าผลการ

ปฏ�บ�ต�งาน

การว�เคราะห%งาน ค�อ การว�เคราะห% ม�ใช�การตรวจำสอบ ว�เคราะห%ต�วงาน ม�ใช�ต�วบ5คคล ว�เคราะห%งานตามท�'เป4นอย��จำร�ง ม�ใช�การ

ต�ดส�นเอาเอง ว�เคราะห%ต�วงานท�'เป4นอย��จำร�งในเวลาน�6

แต�อ�างอ�งจำากว�ส�ยท�ศน% พ�นธก�จำ และย5ทธศาสตร%ของส�วนราชการ

61

แนวค�ดท�'ใช�ว�เคราะห%งานปBจำจำ�ยท�'ใช�ในการว�เคราะห%งานโดยท�*วไปการว,เคราะห3งานจะพ,จารณาใน 3 เร(*อง ค(อ ค&ณล�กษณะของเน(�องาน (Task Characteristics ) ค&ณล�กษณะของงานในเช,งการประสานส�มพ�นธ3 (Social Characteristics )และเป8นบร,บทภายนอกท�*กระทบตำ�องาน (Work Context ) โดยในแตำ�ละเร(*องแบ�งเป8นป@จจ�ยตำ�างๆ ด�งตำ�อไปน��1 ค5ณล�กษณะของเน�6องาน (Task Characteristics)ในการว�เคราะห%ค5ณล�กษณะงานของเน�6องานน�6นจำะว�เคราะห%ในม�ต�ต�างๆ ด�งน�6•อานาจในการทางานด�วยตำนเอง•ความหลากหลายของงาน•ความสาค�ญของงาน•ความเป8นเอกล�กษณ3หร(อความสมบ�รณ3ของงาน•ผลสะท�อนของงาน •ค&ณล�กษณะทางความร� �•ความซ�บซ�อนของงาน•การแก�ป@ญหา2 ค5ณล�กษณะของงานในเช�งการประสานส�มพ�นธ% (Social Characteristics)•แรงสน�บสน&นจากส�งคม•การไหลของกระบวนงาน หร(อการพ:*งพาซ:*งก�นและก�น•ปฏ,ส�มพ�นธ3ภายนอกองค3กร•ความค,ดเห;นจากผ��อ(*น

3 บร�บทภายนอกท�'กระทบต�องาน (Work Context)เป4นการว�เคราะห%ในประเดAนต�างๆ ด�งน�6•ความเหมาะสมตำ�อสร�ระ•ความตำ�องการเช,งกายภาพ •สภาพการทางาน•การใช�อ&ปกรณ3ในการทางาน

62

งานและขอบเขตความร�บผ�ดชอบท�'จำาเป4นในงานตามภารก�จำปBจำจำ5บ�น (เพ�'อเป4นสะท�อนการทางานตามภารก�จำขององค%กร)

หน�างานท�'เหมาะสม ครอบคล5ม และม�ความช�ดเจำน ของแต�ละตาแหน�งท�'อ�งท�ศทางในอนาคตของส�วนราชการ (เพ�'อเป4นการ

สะท�อนภาพตามย5ทธศาสตร%ขององค%กร)

แนวค�ดเร�'องการเข�ยนงานท�'ด�ต�องประกอบด�วย 2 ส�วน

แนวค�ดท�'ใช�ว�เคราะห%และเพ�'อจำ�ดทาแบบบรรยายล�กษณะงาน:แนวค�ดของการเข�ยนตาแหน�งงาน

63

แบบฟอร%มการบรรยายล�กษณะงาน

ช�'อส�วนราชการ ....................แบบบรรยายล�กษณะงาน (Job Description)

ตำาแหน�งเลขท�*........................ส�วนท�' 1 ข�อม�ลท�'วไป (Job Title)ช(*อตำาแหน�งในการบร,หาร

งาน ..........................................................................................................ช(*อตำาแหน�งในสาย

งาน .....................................................................................................................

ประเภท/ระด�บ ..................................................................................................................................

ช(*อหน�วยงาน (สาน�ก/กอง ) ..............................................................................................................

ช(*อส�วนงาน/กล&�มงาน/ฝ?าย/งาน ......................................................................................................

ช(*อตำาแหน�งผ��บ�งค�บบ�ญชาโดยตำรง .....................ประเภท/ระด�บ ....................................................

ส�วนท�' 2 หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบโดยสร5ป (Job Summary )...............................................................................................................

.............................................................................................

ส�วนท�' 3 หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบท�'ทาอย��ในปBจำจำ5บ�น (รวมถ"งท�'จำะต�องทาในอนาคตด�วย )1 ) ช�'อด�าน ....................2 ) ช�'อด�าน ....................3 ) ช�'อด�าน ....................4 ) ช�'อด�าน ....................

64

แบบฟอร%มการบรรยายล�กษณะงาน (ต�อ)แบบบรรยายล�กษณะงาน (Job Description ) (ต�อ)

ส�วนท�' 4 ค5ณสมบ�ต�ท�'จำาเป4นในงาน (Job Specifications)

4.1 ว&ฒ,การศ:กษา / ระด�บของการศ:กษา / สาขาว,ชา

................................................................................................................

................................................................................................................

4.2 ใบอน&ญาตำว,ชาช�พ / ใบร�บรอง.............................................................

................................................................................................................

...................................................4.3 ประสบการณ3ท�*จาเป8นในงาน .............................................................

................................................................................................................

...................................................ส�วนท�' 5 ความร�� ท�กษะ และสมรรถนะท�'

จำาเป4นในงาน

ส�วนท�' 6 การลงนามช(*อผ��ตำรวจสอบ ....................................ว�นท�*ท�*ได�จ�ดทา ....................................

ความร� �ท�*จาเป8นในงาน  1 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

2 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

3 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

4 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

5 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

ท�กษะท�*จาเป8นในงาน 

1 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

2 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

3 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

4 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

5 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

สมรรถนะหล�กท�*จาเป8นในงาน  1 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

2 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

3 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

4 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

5 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

สมรรถนะเฉพาะตำามล�กษณะงานท�*ปฏ,บ�ตำ,

 

1 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

2 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

3 ..................................................

ระด�บท�*ตำ�องการ .........................................

65

การว�เคราะห%งาน

กระบวนการการทาความเข�าใจำงาน

การฝEกอบรมการประเม�น

ผลการปฏ�บ�ต�งาน

ผ��ปฏ�บ�ต�งานเข�าใจำว�าตนต�องสร�างผลส�มฤทธ�>

ใดให�องค%กร

การวางแผนองค%กร

การประเม�นค�างาน

การส�'อสารจำากผ��บ�งค�บ

บ�ญชาการวางแผนพ�ฒนาอาช�พ

และแผนทดแทนกาล�ง

คน

การค�ดสรรบ5คลากรเข�า

ทางาน

ประโยชน%ท�'องค%กรได�ร�บ

66

ก�จำกรรมท�' 1 การเข�ยนแบบบรรยายล�กษณะงาน

• จำากกรณ�ศ"กษาท�' 1 น�6นโปรดระบ5จำานวนงานท�'ต�องเข�ยนในกล5�มงานการเจำ�าหน�าท�' สาน�กบร�หารกลาง

• จำงเข�ยนแบบบรรยายล�กษณะงาน ของผ��อานวยการกล5�มงานการเจำ�าหน�าท�'

• มานาเสนอ พร�อมอภ�ปรายปBญหาและอ5ปสรรคท�'เก�ดข"6น

67

หล�กส�ตรย�อยต�างๆ

• หล�กส�ตรภาพรวมระบบจำาแนกตาแหน�งตามพระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเร�อน พ.ศ . 2551

• หล�กส�ตรเร�'องมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง• หล�กส�ตรเร�'องเทคน�คและว�ธ�การว�เคราะห%งาน รวมถ"งการจำ�ดทาแบบ

บรรยายล�กษณะงาน• หล�กส�ตรเร�'องการประเม�นค�างานและการกาหนดตาแหน�ง• หล�กส�ตรเร�'องการกาหนดกรอบอ�ตรากาล�งภาคราชการพลเร�อน

68

การประเม�นค�างาน (Job Evaluation) ค�ออะไร

การประเม�นค�างาน ค�อ ระบบหร�อกระบวนการในการจำ�ดลาด�บช�6นงาน (ranking) อย�างสมเหต5ผล และ ย5ต�ธรรมโดยการเปร�ยบเท�ยบงานอย�างหน"'งก�บงานอ�กอย�างหน"'ง หร�อ เปร�ยบเท�ยบก�บระด�บว�ด (scale)ท�'ม�การกาหนดข"6นมาไว�ก�อนแล�ว เพ�'อบอกขนาดของงานต�างๆท�'ม�ความส�มพ�นธ%ก�นภายในองค%กร

คาว�าการประเม�นค�างาน หมายความถ"ง ว�ธ�การท�'ใช�ในการจำ�ดลาด�บกล5�มงานหร�อตาแหน�งงานต�างๆ โดยคาน"งเปร�ยบเท�ยบถ"ง ขนาด‘ ’ ของงานโดยรวมท�6งหมด”

National Academy of Sciences1 9 7 9

ปร,มาณงาน

ค&ณภาพของงาน

จานวนตำาแหน�ง

ระด�บตำาแหน�ง

69

ทาไมต�องม�การประเม�นค�างานในบร�บทของภาคราชการพลเร�อนไทย

เพ�'อให�การกาหนดระด�บตาแหน�งในภาคราชการพลเร�อนม�มาตรฐาน

เป4นธรรมและไม�เหล�'อมล6าก�นระหว�างส�วน

ราชการ

การประเม�นค�างาน (Job Evaluation) ค�ออะไร

70

เม�'อไหร�ต�องม�การประเม�นค�างาน

ม�การกาหนดตาแหน�งข"6นใหม�ในหน�วยงาน1หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบและค5ณภาพงานของตาแหน�งเปล�'ยนไป2

71

แนวทาง/หล�กเกณฑ%ต�างๆ

แผนการกาหนด

ตาแหน�ง นโยบายแผนงาน/โครงการ

สถ�ต�ผลงาน

โครงสร�างภารก�จำและอ�ตรากาล�ง

ล�กษณะงานและหน�าท�'ของ

ตาแหน�ง

ข�อม�ลประกอบการพ�จำารณา

ข�อม�ลประกอบการพ�จำารณาประเม�นค�างาน

72

กระบวนการประเม�นค�างาน

ว�น�จำฉ�ยต�ค�างาน

(คณะกรรมการ)

กาหนดระด�บ

ตาแหน�ง

ยอมร�บได� Acceptableม�ความย5ต�ธรรม Felt-Fair

ว�เคราะห%งานJA

ข�อม�ลเก�'ยวก�บงาน

JD

ว�ธ�การJE

73

หล�กการประเม�นค�างาน

ต�องเข�าใจำงาน ต�องม�การว�เคราะห%งาน–1 ประเม�นท�'งาน - ม�ใช�ต�วบ5คคลท�'ครองตาแหน�ง2 ม�มาตรฐาน - ต�องสะท�อนก�บงานปBจำจำ5บ�นและสอดคล�องก�บระด�บตาแหน�ง3 ไม�ม�อคต� เกAบข�อม�ล ว�เคราะห%และต�ค�างานอย�างเป4นธรรม–4 ตรวจำสอบให�แน�ใจำ - ตรวจำสอบความส�มพ�นธ%ท�6งแนวนอนและแนวด�'ง5

74

แนวค�ดเร�'องการประเม�นค�างาน องค%ประกอบพ�6นฐานของงานท5กประเภท

INPUT THROUGHPUT OUTPUT

ความร��-KNOW HOW

ความร�บผ�ดชอบACCOUNTABI

LITY

ท�กษะการแก�ไขปBญหาPROBLEMSOLVING

กระบวนงาน

องค%ประกอบท�'

ใช�ในกระบวน

งาน

องค%ประกอบท�'

ใช�ในการ

ประเม�น ค�า

งาน

องค%ความร�� (Know How) อ�สรภาพในการปฏ�บ�ต�หน�าท�' (Freedom to Act)

ล�กษณะของผลกระ ทบ (Type of

Impact) ขอบเขตของผลกระทบ

(Magnitude)

ขอบเขตการบร�หารจำ�ดการ (Management Breadth)

ระด�บมน5ษยส�มพ�นธ%ท�'จำาเป4น (Human Relations Skill)

ขอบเขตในการค�ด (Thinki

ng Environment)

ระด�บความยากในการต�ดส�นใจำ

(ThinkingChallenge)

75

รวบรวมข�อม�ล ศ"กษาว�เคราะห%

ประเม�นค5ณภาพงาน

กาหนดระด�บตาแหน�ง

ข�6นตอนการประเม�นค�างาน

โปรแกรมประเม�นค�างาน

76

หล�กการในการประเม�นค�างานในโปรแกรมประเม�นค�างาน

จากทฤษฎ�พบว�าระบบการประเม,นค�างาน (Job Evaluation) ท�*ม�ประส,ทธ,ภาพและสามารถป6องก�นการบ,ดเบ(อนน��นเก,ดจากป@จจ�ย 4 อย�างด�งตำ�อไปน��• การม�ระบบและกลไกของการประเม,นค�างานท�*ด�

• จ�ดทาระบบกลไก (Algorism) ท�*ซ�บซ�อนและม�มาตำรฐานสากลทาให�ระบบประเม,นค�างานได�อย�างถ�กตำ�องและม�ความคงเส�นคงวาส�ง

• ม�กระบวนการในการประเม,นค�างานท�*เหมาะสม• เจ�าหน�าท�*ผ��ม�ส,ทธ,Jในการประเม,นค�างานม�ความร� �ความเข�าใจในกระบวนการ

ประเม,นค�างาน ร�บผ,ดชอบตำ�อการประเม,นค�างาน (accountable) และมองภาพรวมขององค3กรมากกว�าผลประโยชน3ส�วนตำน

• ระบบการบร,หารผลงาน (Performance Management System) ท�*ม�มาตำรฐานและสามารรถประเม,นผลงานและสมรรถนะได�อย�างม�ประส,ทธ,ภาพ เน(*องจากหากม�การเล(*อนระด�บช��นงานมากๆ แล�วเจ�าหน�าท�*ม�ผลงานและสมรรถนะท�*ด�ข:�นและว�ดผลได�จร,งๆ ก;จะเป8นประโยชน3แก�องค3กรในภาพรวมมากข:�น

• ม�การบร,หารจ�ดการด�วยการค&มงบประมาณ

77

ข�อกาหนดในการปร�บปร5งการกาหนดตาแหน�งใหม� และการกาหนดให�เป4นระด�บส�งข"6น

• ปฏ�บ�ต�หน�าท�'การปร�บปร5งการกาหนดตาแหน�งโดยใช�ว�ธ�การบร�หารก�จำการบ�านเม�องท�'ด� ม�การปร�บปร5งระบบงาน ลดข�6นตอนในการทางาน ม�การพ�ฒนาข�าราชการเพ�'อใช�กาล�งคนท�'ม�ค5ณภาพในจำานวนท�'เหมาะสมก�บภารก�จำ

• ม�การเปล�'ยนแปลงหร�อพ�ฒนาบทบาทหน�าท�' ล�กษณะงาน ความร�บผ�ดชอบ ภาระงานหร�อค5ณภาพงานของตาแหน�ง ท�'จำะทาให�ตาแหน�งด�งกล�าวสามารถปฎ�บ�ต�งานราชการตามย5ทธศาสตร%ของหน�วยงานให�เก�ดผลส�มฤทธ�>ท�'ส�งข"6นหร�อเพ�'มค5ณค�ามากข"6น

• ควบค5มค�าใช�จำ�ายด�านบ5คคลภาคร�ฐไม�ให�ส�งข"6น • อ�างอ�งจำากมาตรฐานกาหนดตาแหน�งใหม�ท�'กาหนดไว�แล�วของ สาน�กงาน ก.พ . เช�น

เจำ�าพน�กงานธ5รการจำะต�องปร�บปร5งตาแหน�งให�ม�ระด�บส�งข"6นไม�เก�นระด�บชานาญงานของตาแหน�ง ประเภทท�'วไป

• การปร�บปร5งการกาหนดตาแหน�งเป4นระด�บส�งข"6น ให�ดาเน�นการได�คร�6งละไม�เก�น 1 ระด�บ และระด�บตาแหน�งท�'จำะปร�บต�องไม�ส�งกว�าระด�บตาแหน�งของห�วหน�าหน�วยงานท�'ตาแหน�งน�6นส�งก�ด

78

กระบวนการว�เคราะห%งาน

เข�ยนบรรยายความสาค�ญของงานท�'ต�องการปร�บระด�บให�ส�งข"6น และอธ�บายเหต5ผลท�'ต�องปร�บระด�บตาแหน�งด�งกล�าวเข�ยนบรรยายภาระของงานท�'เพ�'มข"6น หร�อขอบเขตของงานท�'ขยายมากข"6น หร�อย5�งยาก ซ�บซ�อนมากข"6นเข�ยนบรรยายหน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�กและผลส�มฤทธ�>ท�'เปล�'ยนแปลงไป

เข�ยนบรรยายประเภทหร�อระด�บของความร��ท�'ต�องการเพ�'มข"6น

เข�ยนบรรยายประเภทหร�อระด�บของท�กษะท�'ต�องการเพ�'มข"6นตามระด�บตาแหน�งเข�ยนบรรยายประสบการณ3ท�*ตำ�องการเพ,*มข:�นตำามระด�บตำาแหน�งเข�ยนบรรยายประเภทหร�อระด�บของสมรรถนะท�'ต�องการเพ�'มข"6นตามระด�บตาแหน�ง

79

กลไกการประเม�นค�างานในโปรแกรมการประเม�นค�างาน

ในโปรแกรมการประเม�นค�างานน�6นจำะอ�างอ�งจำากแนวค�ดเร�'องการประเม�นค�างานซ"'งจำะประกอบด�วยปBจำจำ�ยหล�ก 3 ประการด�งต�อไปน�6

โดยในโปรแกรมจำะม�การตรวจำสอบความคงเส�นคงวา และความน�าเช�'อถ�อของคะแนนเพ�'อให�ได�ผลการประเม�นท�'ถ�กต�องท�'ส5ด

ตรวจำสอบความส�มพ�นธ%ระหว�าง Know-How และ Problem Solving ตามค�ามาตรฐานของ เฮย%กร5Jป*ตรวจำสอบความส�มพ�นธ%ระหว�าง Problem Solving และ Accountability ตามการตรวจำสอบ Profile Check ของเฮย%กร5Jป*

ด�านความร��และท�กษะท�'จำาเป4น

ในงาน (Know-How)

ด�านการค�ดและการต�ดส�นใจำแก�ไขปBญหา

(Problem-Solving)

ด�านภาระความร�บผ�ด

ชอบ (Accountab

ility)

* อ�างอ�งจำากเอกสารเร�'องโปรแกรมประเม�นค�างานของสาน�กงาน ก.พ.

80

กลไกการประเม�นค�างานในโปรแกรมการประเม�นค�างาน

ปBจำจำ�ยหล�ก 3 ประการจำะถ�กแบ�งออกเป4น 20 คาถามด�งน�6

ความร��ท�'จำาเป4น (Know-How)

การแก�ปBญหา (Problem-Solving)

ความร�บผ�ดชอบ (Accountability)

Technical Know-How

Management Breadth

Human Relationship Skill

การประย5กต%ความร��ท�'จำาเป4นในงาน (AP-K-

H)

ความร��และท�กษะในเช�งเทคน�ค (TH)

การศ"กษา (Req Ed)

ล�กษณะของการทางานเป4นท�ม (Coor)

การวางแผน (Plan)การบร�หารจำ�ดการ

(MB)

ระด�บของมน5ษย%ส�มพ�นธ% (IU)

การต�ดต�อส�'อสาร (Contact)

Freedom to Think

Thinking Challenge

กรอบแนวค�ดสาหร�บการแก�ปBญหา (PS)

ความอ�สระในการค�ด (TH-L)

การว�เคราะห%ข�อม�ล (IA)

ความท�าทายในงาน (Chal)

Freedom to Actอ�สระในการทางาน

(FA)การได�ร�บอานาจำ

(Emp)อานาจำในการต�ดส�นใจำ

(DM)Impact

ผลกระทบ (Impact)ล�กษณะของงาน (Purpose)

Type of Impact

Profile check (Profile)

Level Check

ประสบการณ% (Req

Ex)

81

ACCOUNTABILITY

PROBLEM SOLVING

KNOW-HOW

บ5คลากร

ผลการประเม,นค�าขนาดงาน

KH

PS

AC

TOTAL

DI3 175

D3(29)

C+2S

50

76

301

ตาแหน�งงาน:

การประเม,นในโปรแกรมท��ง 20 คาถามน��น แตำ�ละคาตำอบจะไปเช(*อมโยงก�บป@จจ�ยใน Guide Chart เพ(*อไปคานวณเป8นค�า CSC Points ซ:*งเป8นคะแนนท�*ใช�จ�ดระด�บช��นงานตำาม พรบ . ใหม�ได�อย�างถ�กตำ�อง และเป8นธรรมตำ�อท&กหน�วยราชการ เน(*องจากใช�มาตำรฐานและเกณฑ3เด�ยวก�น

ประเม�นค�างานในโปรแกรม CSC Guide

Chartผลคะแนน CSC

Points

กระบวนการในการประเม�นค�างานในโปรแกรมประเม�นค�างาน

82

การกาหนดระด�บตาแหน�ง

ผลล�พธ3การประเม,นค�างานจะถ�กนาไปเปร�ยบเท�ยบก�บค�าคะแนน CSC Points ประจาแตำ�ละระด�บของแตำ�ละกล&�มประเภทตำาแหน�ง เพ(*อเปร�ยบเท�ยบว�าผลการประเม,นควรจะตำกอย��ในระด�บใด เช�น ในกล&�มว,ชาการ หากการประเม,นตำกอย��ในคะแนน 342 ซ:*งเป8นคะแนนของระด�บชานาญการ ประเภทว,ชาการ งานท�*ม�ผลการประเม,นเช�นน��นก;ควรอย��ระด�บชานาญการ เป8นตำ�น ค�าคะแนนของแตำ�ละกล&�มตำาแหน�งเป8นไปด�งร�ป

ว�ชาการท�'วไป

ระด�บท�กษะพ�เศษ

452-900

ระด�บปฎ�บ�ต�งาน

105-154

ระด�บอาว5โส221-451

ระด�บต�น520-724

ระด�บส�ง725-1,035

อานวยการ

ระด�บต�น1,035-1,426

ระด�บส�ง1,427-3,400

บร�หาร

ระด�บชานาญงาน

155-220

ระด�บเช�'ยวชาญ631-900

ระด�บปฏ�บ�ต�การ

221-320

ระด�บชานาญการพ�เศษ452-630ระด�บชานาญ

การ321-451

ระด�บทรงค5ณว5ฒ�901-1,240

ผลของการประเม�นค�า

งาน

83

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

ความร�บผ�ดชอบ (Accountability)

Level Check

84

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

ความร��ท�'จำาเป4น (Know-How)

Technical Know-How

การประย5กต%ความร��ท�'จำาเป4นในงาน (AP-K-H)

85

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

ความร��ท�'จำาเป4น (Know-How)

Technical Know-How

ความร��และท�กษะในเช�งเทคน�ค (TH)

86

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

ความร��ท�'จำาเป4น (Know-How)

Technical Know-How

การศ"กษา (Req Ed)

87

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

ความร��ท�'จำาเป4น (Know-How)

Technical Know-How

ประสบการณ% (Req

Ex)

88

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

Management Breadth

ความร��ท�'จำาเป4น (Know-How)

ล�กษณะของการทางานเป4นท�ม (Coor)

89

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

Management Breadth

ความร��ท�'จำาเป4น (Know-How)

การวางแผน (Plan)

90

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

Management Breadth

ความร��ท�'จำาเป4น (Know-How)

การบร�หารจำ�ดการ (MB)

91

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

Human Relation Skillความร��ท�'จำาเป4น (Know-How)

ระด�บของมน5ษย%ส�มพ�นธ% (IU)

92

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

Human Relation Skillความร��ท�'จำาเป4น (Know-How)

การต�ดต�อส�'อสาร (Contact)

93

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

การแก�ปBญหา (Problem-Solving)

Freedom to Think

กรอบแนวค�ดสาหร�บการแก�ปBญหา (PS)

94

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

การแก�ปBญหา (Problem-Solving)

Freedom to Think

ความอ�สระในการค�ด (TH-

L)

95

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

การแก�ปBญหา (Problem-Solving)

Thinking Challenge

การว�เคราะห%ข�อม�ล (IA)

96

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

การแก�ปBญหา (Problem-Solving)

Thinking Challenge

ความท�าทายในงาน (Chal)

97

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

ความร�บผ�ดชอบ (Accountabilit

y)

Freedom to Actอ�สระในการทางาน

(FA)

98

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

ความร�บผ�ดชอบ (Accountability)

Freedom to Act

การได�ร�บอานาจำ (Emp)

99

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

ความร�บผ�ดชอบ (Accountability)

Freedom to Actอานาจำในการต�ดส�น

ใจำ (DM)

100

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

ความร�บผ�ดชอบ (Accountability)

Impact

ผลกระทบ (Impact)

101

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

ความร�บผ�ดชอบ (Accountability)

ล�กษณะของงาน (Purpose)

Type of Impact

102

รายละเอ�ยดของคาถามในการประเม�นค�างาน (ต�อ)

ความร�บผ�ดชอบ (Accountability)

Profile check (Profile)

103

หล�กส�ตรย�อยต�างๆ

• หล�กส�ตรภาพรวมระบบจำาแนกตาแหน�งตามพระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเร�อน พ.ศ . 2551

• หล�กส�ตรเร�'องมาตรฐานกาหนดตาแหน�ง• หล�กส�ตรเร�'องเทคน�คและว�ธ�การว�เคราะห%งาน รวมถ"งการเข�ยน

แบบบรรยายล�กษณะงาน• หล�กส�ตรเร�'องการประเม�นค�างานและการกาหนดตาแหน�ง• หล�กส�ตรเร�'องการกาหนดกรอบอ�ตรากาล�งภาคราชการพลเร�อน

104

กรอบแนวค�ดการกาหนดกรอบอ�ตรากาล�งของส�วนราชการ

มาตรา 47 ตาแหน�งข�าราชการพลเร�อนสาม�ญจำะม�ในส�วนราชการใด จำานวนเท�าใด และเป4นตาแหน�งประเภทใด สายงานใด ระด�บใด ให�เป4นไปตามท�' อ.ก.พ . กระทรวงกาหนด โดยต�องคาน"งถ"งประส�ทธ�ภาพ ประส�ทธ�ผล ความไม�ซ6าซ�อนและ

ประหย�ดเป4นหล�ก ท�6งน�6 ตามหล�กเกณฑ%และเง�'อนไขท�' ก.พ . กาหนด และต�องเป4นไปตามมาตรฐานกาหนดตาแหน�งตามมาตรา 48

หมายเหต5มาตราท�'อ�างถ"ง : มาตรา 48 ให� ก.พ . จำ�ดทามาตรฐานกาหนดตาแหน�ง โดยจำาแนกตาแหน�งเป4นประเภทและสายงานตามล�กษณะงาน และจำ�ดตาแหน�งในประเภทเด�ยวก�นและสายงานเด�ยวก�นท�'ค5ณภาพของงานเท�าก�นโดยประมาณ

เป4นระด�บเด�ยวก�น ท�6งน�6 โดยคาน"งถ"งล�กษณะหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบและค5ณภาพของงาน

การกาหนดกรอบอ�ตรากาล�ง เป4นกระบวนการจำ�ดการทร�พยากรมน5ษย%ให�ตอบสนองสอดร�บก�บแผนย5ทธศาสตร%ขององค%กร องค%กรม�ความจำาเป4นจำะต�องม�บ5คลากรเพ�ยงพอท�'จำะปฏ�บ�ต�ภารก�จำให�สาเรAจำ และองค%กรจำะต�องจำ�ดหาบ5คลากรท�'ม�ความร�� ความสามารถ และสมรรถนะท�'สอดคล�องก�บการทางาน การวางแผนการกาหนดกรอบอ�ตรากาล�งจำะกระทาอย�างเป4นระบบ โดยม�การระบ5ว�าองค%กรต�องการกรอบอ�ตราท�'ม�ค5ณสมบ�ต�-จำานวนอ�ตราเท�าใด เพ�'อไปเช�'อมต�อก�บส�วนอ�'นๆในการบร�หารทร�พยากรบ5คคล

”

“

105

สร5ปกระบวนการกาหนดกรอบอ�ตรากาล�ง

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช� 'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช� 'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช� 'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช� 'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช� 'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช� 'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

ข�อม�ลจำร�งจำากหน�วยงานและผ��ม�

ส�วนเก�'ยวข�อง

ข�อม�ลจำร�งจำากหน�วยงานและผ��ม�

ส�วนเก�'ยวข�อง

ผลการพ�จำารณานโยบายและย5ทธศาสตร%

+ แนวทางจำากผ��บร�หารระด�บส�ง

ผลการพ�จำารณานโยบายและย5ทธศาสตร%

+ แนวทางจำากผ��บร�หารระด�บส�ง

FTE DRIVER

ISSUE

Supply Pressure

Strategic objective

ล�กจำ�าง ประจำา

ล�กจำ�าง ประจำา

ล�กจำ�างช�'วคราวล�กจำ�างช�'วคราว

พ�จำารณาอ5ปทานพ�จำารณาอ5ปสงค%

ข�อม�ลด�านอ5ปสงค%ข�อม�ลด�านอ5ปสงค%

กรอบแนวความค�ดการว�เคราะห%

อ�ตรากาล�ง

กรอบแนวความค�ดการว�เคราะห%

อ�ตรากาล�งว�เคราะห%และจำ�ด

ประเภทของเจำ�าหน�าท�'ว�เคราะห%และจำ�ด

ประเภทของเจำ�าหน�าท�'

พ�จำารณาระด�บ-ว5ฒ�การศ"กษา

ใช�ประกอบการปร�บสายงาน

ประเภท-ตาแหน�ง ซ"'งย�งไม�สามารถ

ทาได�ท�นท�เน�'องจำากย�งม�ผ��

ดารงตาแหน�งอย��

พ�จำารณาระด�บ-ว5ฒ�การศ"กษา

ใช�ประกอบการปร�บสายงาน

ประเภท-ตาแหน�ง ซ"'งย�งไม�สามารถ

ทาได�ท�นท�เน�'องจำากย�งม�ผ��

ดารงตาแหน�งอย��

ข�อม�ลด�านอ5ปทานข�อม�ลด�านอ5ปทาน

การพ�จำารณาอ5ปทานอ�ตรา

กาล�ง

การพ�จำารณาอ5ปทานอ�ตรา

กาล�ง

ร�ปต�วอย�างร�ปต�วอย�าง

ข�าราชการ

ข�าราชการ

พน�กงาน

ราชการ

พน�กงาน

ราชการ

106

ปฎ�ท�นการดาเน�นการท�'แนะนาให�ส�วนราชการแนะนาปฎ�ท�นการดาเน�นการ ช�วงเวลา (โดย

ประมาณ)วางแผนการดาเน,นงาน พร�อมตำ��งคณะทางานท�*ม�บทบาทหล�กในการดาเน,นการกาหนดอ�ตำรากาล�ง ควรประกอบด�วยผ��บร,หารระด�บส�งของส�วนราชการ และตำ�วแทนเจ�าหน�าท�*ท�*เก�*ยวข�อง

ส�ปดาห3ท�* 1-2

คณะทางานศ:กษา ค��ม(อการว,เคราะห3อ�ตำรากาล�งของส�วนราชการ โดยละเอ�ยดเพ(*อเป8น“ ”ผ��ถ�ายทอดองค3ความร� �แก�เจ�าหน�าท�*รายอ(*นๆ ในองค3กรและสามารถดาเน,นการกาหนดกรอบอ�ตำรากาล�งของส�วนราชการได�อย�างม�ประส,ทธ,ภาพ

ส�ปดาห3ท�* 2-3

คณะทางานศ:กษา ว,เคราะห3นโยบายและย&ทธศาสตำร3การบร,หารอ�ตำรากาล�งภาคร�ฐท�*เก�*ยวข�องและส�งผลตำ�อภาระงานในอนาคตำ รวมถ:งพ,จารณาปร,มาณงาน ภารก,จและย&ทธศาสตำร3ของแตำ�ละหน�วยงานท�*ส�งก�ดในภาพรวม

ส�ปดาห3ท�* 3-4

ช��แจงผ��บร,หาร ข�าราชการ ล�กจ�างท�*ม�ส�วนเก�*ยวข�องให�ร�บร� �การกาหนดกรอบอ�ตำรากาล�งของส�วนราชการ เพ(*อให�ท&กคนพร�อมร�บการเปล�*ยนแปลงท�*อาจเก,ดข:�น ส�ปดาห3ท�* 4-5

จ�ดส�มมนาร�วมก�นระหว�างตำ�วแทนของหน�วยงานซ:*งสามารถให�ข�อม�ลของหน�วยงานได�ครบถ�วนและคณะทางาน เพ(*อเก;บข�อม�ลประกอบการว,เคราะห3อ�ตำรากาล�ง ส�ปดาห3ท�* 5-11

นาข�อม�ลท�*รวบรวมได�มาประมวลผล แล�วพ,จารณาตำามว,ธ�การในข�อแนะนาของค��ม(อการว,เคราะห3อ�ตำรากาล�งของส�วนราชการ โดยกาหนดจานวนกรอบอ�ตำรากาล�งเป8นรายสายงานในแตำ�ละหน�วยงาน

ส�ปดาห3ท�* 12-15

พ,จารณาการกาหนดประเภทเจ�าหน�าท�*ตำามความเหมาะสมของภารก,จ ขอบเขตำความร�บผ,ดชอบ (ข�าราชการ พน�กงานราชการ ล�กจ�างประจา ล�กจ�างช�*วคราว)

ส�ปดาห3ท�* 16-17

พ,จารณาการกาหนดสายงานเพ(*อให�สอดคล�องก�บหน�าท�*ความร�บผ,ดชอบท�*เหมาะสม ส�ปดาห3ท�* 18-19

จ�ดส�งข�อม�ลผลการว,เคราะห3ให�หน�วยงานได�ให�ข�อค,ดเห;นเพ,*มเตำ,มแล�วนามาปร�บปร&งแก�ไข ส�ปดาห3ท�* 20-22

นาเสนอผลการศ:กษาการกาหนดกรอบอ�ตำรากาล�งแก�ผ��บร,หารของส�วนราชการ อ.ก.พ .กระทรวง

ส�ปดาห3ท�* 23-24

107

การรวบรวมและพ�จำารณาข�อม�ลเพ�'อกาหนดกรอบอ�ตรากาล�ง

108

พ�จำารณาเพ�'อกาหนดอ5ปสงค%อ�ตรากาล�งการพ�จำารณาอ�ตรากาล�งของหน�วยงานต�างๆ ในภาคราชการพลเร�อนม�จำ5ดเน�นท�'ต�องปร�บ

ความเข�าใจำให�เป4นไปในแนวเด�ยวก�น และใช�ว�ธ�การหลายๆ ทางเพ�'อหาความสอดคล�องในการกาหนดกรอบการจำ�ดสรรอ�ตรากาล�ง

FTE DRIVER

ISSUE

Supply PressureStrategic objective

6 ปBจำจำ�ยหล�กท�'นามาเป4นกระจำก 6 ด�านสะท�อนความเหมาะสมของอ�ตรากาล�ง

Strategic objective : เพ�'อให�การดาเน�นการของส�วนราชการบรรล5ผลตามพ�นธก�จำท�'ต�6งไว� จำาเป4นต�องจำ�ดสรรอ�ตรากาล�งตามหน�วยงานต�างๆ ให�เหมาะสมก�บเป:าหมายการดาเน�นการ

Supply pressure : นาประเดAนค�าใช�จำ�ายบ5คลากรเข�ามาร�วมในการพ�จำารณา เพ�'อการจำ�ดการทร�พยากรบ5คคลท�'ม�อย��อย�างม�ประส�ทธ�ภาพส�งส5ด

FTE : นาข�อม�ลเวลาท�'ใช�ในการปฏ�บ�ต�งานตามกระบวนการจำร�ง (Work process ) ในอด�ต

Driver : นาผลล�พธ%ท�'พ"งประสงค% ของหน�วยงาน มาย"ดโยงก�บจำานวนบ5คลากรท�'ต�องใช� สาหร�บการสร�างผลล�พธ%ท�'พ"งประสงค%ให�ได�ตามเป:าหมาย

360°+ Issues : ร�บเอาม5มมองของผ��ม�ส�วนเก�'ยวข�องเข�ามาประกอบการพ�จำารณา

Benchmarking : เปร�ยบเท�ยบส�ดส�วนอ�ตรากาล�งก�บหน�วยงานท�'ม�ล�กษณะงานใกล�เค�ยงก�น

1

2

3

4

5

6

109

รวบรวมข�อม�ลประกอบการพ�จำารณาเพ�'อกาหนดอ5ปสงค%อ�ตรากาล�งภาพรวมการใช�เอกสารรวบรวมข�อม�ลเพ(*อใช�ว,เคราะห3อ&ปสงค3อ�ตำรากาล�ง

แบบฟอร%มท�' 1 แบบฟอร%มท�' 2 แบบฟอร%มท�' 3

FORM1 FORM2 FORM3

®nª¥µ n� � � � ªÂ É� � � � ÁoµÄ£µ¦ · ° ®nª¥µ°¥nµ ¦ oª ¤µÁ oµ¦nª¤ · ¦¦¤¦ª ¦ª¤ o°¤¼� � � � � � � � � � � � � � � � � � � � ¦³ ° µ¦� � � �ª·Á¦µ³®r° ¦µÎµ´� � � �

ª·Á¦µ³®r° ¦µÎµ´ É� � � � � ¦³ nª� � �  nµ¥ ¨»n¤� ®¦º°Äo ε´� � � 1 ¦³ ´� � Ã¥°oµ°·� � � µÃ¦ ¦oµ µ¦ · ·µ ¦·� � � � � � � � � � � � � �ÉÅo¦´ µ¦¥°¤¦ ¦nª¤ ´Ä° r¦� � � � � � � � � � �

สาน�กบร�หารกลาง

กล5�มการคล�งและพ�สด5

ฝ<ายการเง�น

น�กว�ชาการเง�นและบ�ญช�

เจำ�าพน�กงานการเง�นและบ�ญช� 1 อ�ตรา

3 อ�ตรา

1 อ�ตรา

กรอบอ�ตรากาล�งอ�ตรากาล�งจำร�ง

6

5

ªµÃ¦ ¦oµ ° ®nª¥µ� � � � � � � � �

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช�'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช�'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช�'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช�'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช�'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________]__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________[ หน�าท�'_______ จำาหท�6งหมด_________]

จำานวนช�'วโมงรวมท�6งปG2009T*20082007

ระบ5ผลงาน/หน�าท�'ร�บผ�ดชอบหล�ก (Key Deliverable)

รายละเอ�ยดกระบวนงานท�'ดาเน�นการ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด (KPIs)

o°¤¼ÉªÅ °� � � � �®nª¥µ� � �

¦µ¥ ³Á°¥ µ¦ · ·µ °� � � � � � � � � �®nª¥µ� � �

 ¢°¦r¤ ° µ¤¤»¤¤°� � � � � oµ� �° ¦µÎµ´� � �

ใช�แบบฟอร%มเกAบข�อม�ลมาตรฐานเด�ยวก�นเพ�'อเกAบข�อม�ลจำากหลายแหล�ง มาประกอบการพ�จำารณาพร�อมท�6งย�นย�นความถ�กต�อง ข�อม�ลท�'ควรรวบรวมจำากหน�วยงานโดยตรงเพ�'อให�

ข�อม�ลม�ความใกล�เค�ยงก�บสภาพข�อเทAจำจำร�งมากท�'ส5ด

110

รวบรวมข�อม�ลประกอบการพ�จำารณาเพ�'อกาหนดอ5ปสงค%อ�ตรากาล�ง กรอกแบบฟอร3มท�* 1: ข�อม�ลท�*วไปของหน�วยงาน

ช�'อหน�วยงาน ___________________________________________________________________________________________________________

วาดโครงสร�างของหน�วยงานโดยส�งเขปให�เหAนสายงานภายในท�'ปฏ�บ�ต�งานอย��จำร�งพร�อมอ�ตรากาล�งจำร�ง และหน�วยงานในระด�บส�งข"6นไป

กรอบรายละเอ�ยดของหน�วยงาน หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบอย�างกระช�บครบถ�วนเพ�'อให�เหAนขอบเขตการปฏ�บ�ต�งานโดยส�งเขป

วาดโครงสร�างของหน�วยงาน

กรอบอ�ตรากาล�งอ�ตรากาล�งจำร�งข�าราชการพน�กงานราชการลจำ.ประจำาลจำ.ช�'วคราว

__ ข�อม�ลหน�วยงานหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบ ______________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

ว�ธ�การกรอกข�อม�ลว�ธ�การก

รอกข�อม�ล

__

__

__

__

__

ต�วอย�างแบบฟอร%ม

111

รวบรวมข�อม�ลประกอบการพ�จำารณาเพ�'อกาหนดอ5ปสงค%อ�ตรากาล�ง กรอกแบบฟอร3มท�* 2 : แบบฟอร3มสอบถามท�ศนะตำ�ออ�ตำรากาล�ง

ต�วอย�างเพ�'อการเร�ยนร�� ข�อเสนอแนะเก�'ยวก�บการเพ�'มประส�ทธ�ภาพโดย

การปร�บปร5งกระบวนงาน/หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบในหน�วยงาน

ข�อเสนอแนะเก�'ยวก�บกฎ/ข�อบ�งค�บ/ระเบ�ยบ/ว�ธ�ปฏ�บ�ต�ในหน�วยงานท�'เป4นอ5ปสรรคหร�อลดทอนประส�ทธ�ภาพในการดาเน�นงาน ซ"'งสมควรพ�จำารณาแก�ไขเพ�'อช�วยส�งเสร�มประส�ทธ�ภาพในการดาเน�นงานให�ส�งย�'งข"6น

ข�อเสนอแนะเก�'ยวก�บงาน/หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบในองค%กรหร�อในหน�วยงานท�'ซ6าซ�อนก�น และน�าจำะม�การแก�ไขเพ�'อให�ประส�ทธ�ภาพโดยรวมส�งข"6น

ข�อเสนอแนะเก�'ยวก�บงาน/หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบในองค%กรท�'สมควรจำ�ดจำ�างหน�วยงาน/บ5คคลภายนอกดาเน�นการแทน(Outsourcing)/หร�อปร�บร�ปแบบการจำ�างงานให�เหมาะสม

ท�ศนะเก�'ยวก�บท�ศทางการปร�บอ�ตรากาล�งในแต�ละหน�วยงานพร�อมเหต5ผลประกอบ

ประเดAนท�'สอบถามเก�'ยวก�บอ�ตรากาล�ง

พ�จำารณาหน�วยงานของต�วเอง

พ�จำารณาหน�วยงาน

อ�'น

112

รวบรวมข�อม�ลประกอบการพ�จำารณาเพ�'อกาหนดอ5ปสงค%อ�ตรากาล�ง กรอกแบบฟอร3มท�* 3 : รายละเอ�ยดการปฏ,บ�ตำ,งานของหน�วยงาน

ช�'อสายงาน________________

ระบ5หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบ ผลส�มฤทธ�>ของหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�> จำานวนช�'วโมงรวมท�6งปGป2ก�อน

หน�า ป2ป@จจ&บ�น ป2ถ�ดไป

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________ ]________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

113

กรอกแบบฟอร3มท�* 3 : รายละเอ�ยดการปฏ,บ�ตำ,งานของหน�วยงาน (ตำ�อ)

แบบบรรยายหน�าท�'ร�บผ�ดชอบของหน�วยงาน

(Functional Description)

แบบบรรยายหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบของ

ตาแหน�งงาน(Job

Description)

ต�วช�6ว�ดของหน�วยงานหร�อ

รายบ5คคล (KPIs)

ผลการปฏ�บ�ต�งาน/ดาเน�นงานในอด�ต

และเป:าหมายในอนาคต

ประสบการณ%และ

ความเข�าใจำในงาน

ท�มผ��กรอกข�อม�ลควรม� 2 ท�านช"6นไปซ"'งเป4นต�วแทนจำากและเข�าใจำภารก�จำของหน�วยงานอย�างครบถ�วน

พร�อมท�6งม�แหล�งข�อม�ลอย�างเพ�ยงพอ โดยม�ผ��ปฏ�บ�ต�งานท�านอ�'นในหน�วยงานคอยให�การช�วยเหล�อ สน�บสน5น

(ว�ธ�การกรอกข�อม�ลอย�างถ�กต�องแสดงในภาคผนวก)

ให�ข�อม�ลในภาพระด�บหน�วยงานว�าต�องร�บผ�ดชอบต�อผล

งาน/ผลล�พธ%ใดบ�าง

ให�ข�อม�ลในรายละเอ�ยดว�าเจำ�าหน�าท�'ม�ส�วนร�บ

ผ�ดชอบต�อผลล�พธ%/ผล

งานของหน�วยงานในส�วนใด

ให�ข�อม�ลว�าผลงาน/หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบน�6น ถ�ก

ว�ดผลหร�อถ�กช�6ระด�บความ

สาเรAจำด�วยอะไร

ให�ข�อม�ลเช�งสถ�ต�และแนว

โน�มการเปล�'ยนแปลงของผลการ

ดาเน�นงานซ"'งช�วยให�การ

ว�เคราะห%อ�ตรากาล�ง

สอดคล�องก�บความสาเรAจำ

ของผลงานย�'งข"6น

ให�ข�อม�ลจำร�งในการปฏ�บ�ต�งาน พร�อมท�6งช�วยบ�งช�6ภาระงานอ�นนาไปส��การว�เคราะห%อ�ตรา

กาล�งด�วย

แหล�งข�อม�ล

ความสาค�ญ

แบบฟอร%ม

ระบ5หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบ

ผลส�มฤทธ�>ของหน�าท�'ความร�บผ�ด

ชอบ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�> จำานวนช�'วโมง

รวมท�6งปGป2ก�อนหน�า

ป2ป@จจ&บ�น ป2ถ�ดไป

114

การพ�จำารณาเพ�'อกาหนดอ5ปสงค%อ�ตรากาล�ง ข��นตำอนหล�กในการว,เคราะห3อ&ปสงค3อ�ตำรากาล�ง

A B C D E

A. พ�จำารณาความ

สอดคล�องระหว�างงาน

จำร�งก�บหน�าท�'ความร�บผ�ด

ชอบท�'กาหนด

B. พ�จำารณา

การกระจำายของงานและการกาหนดผ��

ปฏ�บ�ต�งาน

C. พ�จำารณาแนวโน�มของปร�มาณงานและความ

เช�'อมโยงก�บต�วช�6ว�ด

D. พ�จำารณา Full Time

Equivalent (ว�ดเวลาทางาน )

ประกอบก�บ Benchmark

ing

E. พ�จำารณาม5มมองรอบด�าน

(360° ) และจำ�ดทาข�อเสนอแนะประกอบอ�ตรา

กาล�ง

ผลว�เคราะห%อ5ปสงค%อ�ตรากาล�งและข�อเสนอประกอบการบร�หารอ�ตรากาล�ง

115

ข�6นตอนว�เคราะห%และพ�จำารณาอ�ตรากาล�งA. พ,จารณาความสอดคล�องระหว�างงานจร,งก�บหน�าท�*ความร�บผ,ดชอบท�*กาหนด

กรณ�ผลต�ออ�ตรา

กาล�ง- เป4นการปฏ�บ�ต�งานในส�วนท�'เก�นกว�าความจำาเป4นหร�อหน�าท�'หล�กของหน�วยงาน - เป4นความผ�ดพลาด /กรอกข�อม�ลไม�ถ�กต�อง - เป4นการทางานไม�ครบตามหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบเน�'องจำากอ�ตรากาล�งไม�เพ�ยงพอ

พ�จำารณาหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�กท�'ต�วแทนจำากหน�วยงานกรอกมา เปร�ยบเท�ยบข�อม�ลระหว�างหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�กท�'ต�วแทนจำากหน�วยงาน

กรอกก�บหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�กท�'กาหนดอย��ใน Functional Description หร�อเอกสารท�'อ�างอ�งได�อ�'นๆ

พ�จำารณาว�า หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�กรายการใดผ��ปฏ�บ�ต�งานกรอกมา แต�ไม�ปรากฎในหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�กของหน�วยงาน (Functional

Description ) ให�รวบรวมแล�วพ�จำารณาต�อว�า จำะกาหนดเพ�'มลงในหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�กของหน�วยงานหร�อไม� และม�ความจำาเป4นต�องกาหนดอ�ตรา

กาล�งไว�เพ�'มเต�มสาหร�บภาระงานด�งกล�าวหร�อไม� พ�จำารณาว�า หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�กรายการใดผ��ปฏ�บ�ต�งานไม�ได�กรอกมา แต�

ปรากฎในหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�กของหน�วยงาน (Functional Description ) ให�รวบรวมแล�วพ�จำารณาต�อว�า จำะลบออกจำากหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบหล�กของหน�วยงานหร�อไม� และม�ความจำาเป4นต�องลดอ�ตรากาล�งให�

เหมาะสมหร�อไม�

 ª µ µ¦� � � �¡·µ¦ µ� �

116

ข�6นตอนว�เคราะห%และพ�จำารณาอ�ตรากาล�งB. พ,จารณาการกระจายของงานและการกาหนดผ��ปฏ,บ�ตำ,งาน

พ�จำารณากรอบหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบ ล�กษณะงาน พ�จำารณาสายงานของเจำ�าหน�าท�'คร�6งละสายงานว�า

สอดคล�องก�บหน�วยงาน/ส�วนงานน�6หร�อไม� ม�ภาระงานท�'ต�องอาศ�ยสายงานด�งกล�าวหร�อไม�

การม�สายงานน�6ในหน�วยงานเอ�6อต�อการบร�หารทร�พยากรบ5คคลหร�อไม� พ�จำารณาปร�บเปล�'ยนสายงานเม�'อพบว�า

ล�กษณะความเช�'ยวชาญไม�สอดคล�องก�บงานหล�กของหน�วยงาน ไม�ม�หน�าท�'ร�บผ�ดชอบท�'ต�องอาศ�ยสายงานด�งกล�าว / หร�อทดแทนด�วยสาย

งานอ�'นท�'เหมาะสมกว�าได� การม�สายงานน�6ในหน�วยงานม�ได�ช�วยเอ�6อต�อการบร�หารทร�พยากรบ5คคล

เช�น การโอนย�าย การวางแผนทางเด�นสายอาช�พ เป4นต�น

 ª µ µ¦� � � �¡·µ¦ µ� �

กรณ�ผลต�ออ�ตรา

กาล�ง- ล�กษณะความเช�'ยวชาญไม�สอดคล�องก�บงานหล�กของหน�วยงาน - ไม�ม�ภาระงาน/ความร�บผ�ดชอบท�'ต�องอาศ�ยสายงานด�งกล�าว / หร�อทดแทนด�วยสายงาน อ�'นท�'เหมาะสมกว�าได�

- การม�สายงานน�6ในหน�วยงานม�ได�ช�วยเอ�6อต�อการบร�หารทร�พยากรบ5คคล เช�น การโอนย�ายการวางแผนทางเด�นสายอาช�พ เป4นต�น

117

ข�6นตอนว�เคราะห%และพ�จำารณาอ�ตรากาล�งC. พ,จารณาแนวโน�มของปร,มาณงานและความเช(*อมโยงก�บตำ�วช��ว�ด

ตรวจำสอบว�าปร�มาณผลล�พธ%ท�'เพ�'มข"6นม�ผลต�อภาระงานและอ�ตรากาล�งจำร�ง พ�จำารณาแนวโน�มปร�มาณผลล�พธ% / เวลาท�'ใช�ในการปฏ�บ�ต�งาน / จำานวนเจำ�า

หน�าท�'ท�'ปฏ�บ�ต�งานในหน�าท�'ด�งกล�าว หากปร�มาณผลล�พธ%ด�งกล�าวม�ความส�มพ�นธ%ต�อความสาเรAจำของงาน อาจำเป4น

ผลพลอยได�ในการนาไปประกอบการจำ�ดทาต�วช�6ว�ดได� ต�วอย�างผลงานท�'ส�งผลต�อภาระงาน เช�น จำานวนหน�งส�อท�'ต�องจำ�ดพ�มพ% จำานวน

ผ��ร�บบร�การ จำานวนคร�6งการให�บร�การ เป4นต�น

 ª µ µ¦� � � �¡·µ¦ µ� �

กรณ�ผลต�ออ�ตรา

กาล�ง- ปร�มาณผลล�พธ%ม�ส�วนส�มพ�นธ%ก�บภาระงานและอ�ตรากาล�งตามลาด�บ - ผลล�พธ%ม�ส�วนส�มพ�นธ%ก�บภาระงานน�อย หร�อม�ปBจำจำ�ยอ�'นซ"'งกระทบต�อผลล�พธ%ด�งกล�าวส�งกว�ามาก ด�ป@จจ�ยอ(*นประกอบ- ปร�มาณผลล�พธ%ม�แนวโน�มเพ�'มข"6นสม'าเสมอ / คาดว�าจำะส�งข"6นอย�างต�อเน�'องและเป4นความต�องการขององค%กร

- ผลล�พธ%สม'าเสมอไม�เปล�'ยนแปลง - ผลล�พธ%ม�แนวโน�มลดลง หร�อผลล�พธ%ด�งกล�าวม�ได�สอดคล�องก�บความต�องการขององค%กรอย�างช�ดเจำน

118

ข�6นตอนว�เคราะห%และพ�จำารณาอ�ตรากาล�งD: พ,จารณา Full Time Equivalent ประกอบก�บ Benchmarking ตรวจำสอบเบ�6องต�นว�าเวลาท�'ใช�ในการปฏ�บ�ต�งาน (FTE: Full Time

Equivalent) ไม�มากหร�อน�อยจำนผ�ดปกต� นาเวลาในแต�ละก�จำกรรมมารวมก�นเพ�'อให�เหAนว�า เวลาท�'ใช�ในการปฏ�บ�ต�งานรวม

ส5ทธ�ของแต�ละสายงานเป4นก�'ช�'วโมง เท�ยบเวลาท�'ใช�ในการปฏ�บ�ต�งานก�บ เวลามาตรฐานท�'เจำ�าหน�าท�' 1 คนสามารถ

ทางานได�ใน 1 ปGซ"'งค�ดเป4น 7 ช�'วโมง/ว�น x 5 ว�น/ส�ปดาห% x 4 ส�ปดาห%/เด�อน x 12 เด�อน/ปG =

1680 ช�'วโมง/ปG ต�วอย�าง : เวลาท�'ใช�ในการปฏ�บ�ต�งานของน�กว�ชาการเง�นและบ�ญช�ของสาน�ก ก ค�อ 7632, ช�'วโมง/ปG เพราะฉะน�6นต�องใช�น�กว�ชาการเง�นและบ�ญช�รวม 7,

6321 680 4 54/ , = . หร�อ 5 อ�ตรา

 ª µ µ¦� � � �¡·µ¦ µ� �

กรณ�ผลต�ออ�ตรา

กาล�ง- คานวณได�เวลาท�'ใช�ในการปฏ�บ�ต�งาน (FTE ) ส�งกว�าอ�ตรากาล�งท�'ม�อย�� - คานวณได�เวลาท�'ใช�ในการปฏ�บ�ต�งาน (FTE ) ใกล�เค�ยงก�บอ�ตรากาล�งท�'ม�อย��

- คานวณได�เวลาท�'ใช�ในการปฏ�บ�ต�งาน (FTE ) น�อยกว�าอ�ตรากาล�งท�'ม�อย��

- เวลาท�'ใช�ในการปฏ�บ�ต�งาน (FTE ) ส�งกว�าหน�วยงานท�'คล�ายก�นโดยเปร�ยบเท�ยบ

- เวลาท�'ใช�ในการปฏ�บ�ต�งาน (FTE ) ต'ากว�าหน�วยงานท�'คล�ายก�นโดยเปร�ยบเท�ยบ

119

ข�6นตอนว�เคราะห%และพ�จำารณาอ�ตรากาล�งE: พ,จารณาม&มมองรอบด�าน 360( องศา ) และจ�ดทาข�อเสนอแนะ

เพ�'อให�ข�อม�ลท�'นามาใช�ในการพ�จำารณาอ�ตรากาล�งม�ความเท�'ยงตรงย�'งข"6น ในม5มมองจำากผ��ปฏ�บ�ต�งานรายอ�'นๆ ซ"'งไม�ม�ส�วนได�ส�วนเส�ยในการปร�บอ�ตรากาล�งมา

ประกอบ การพ�จำารณา (ม5มมอง 360°) ข�อม�ลท�'ได�เป4นม5มมองจำากภายนอก (Outside perspective) ท�'ไม�สามารถ

เกAบได�จำากหน�วยงานโดยตรง ซ"'งอาจำเป4นประโยชน%ต�อการพ�จำารณาอ�ตรากาล�งด�วย

เป4นประโยชน%ต�อการบร�หารอ�ตรากาล�งในอนาคต เน�'องจำากให�ข�อม�ลและข�อเสนอแนะจำากผ��ปฏ�บ�ต�งานจำร�งในเร�'องของการปร�บปร5งกระบวนงาน การลดภาระงาน

ท�'ซ6าซ�อน การจำ�ดจำ�างบ5คคลภายนอก(Outsourcing) เป4นต�น

 ª µ µ¦� � � �¡·µ¦ µ� �

กรณ�ผลต�ออ�ตรา

กาล�ง- ม�กระบวนงานบางส�วนท�'ย�งสามารถเพ�'มประส�ทธ�ภาพข"6นได� - ม�กฎ/ข�อบ�งค�บ / ว�ธ�ปฏ�บ�ต�ท�'ลดทอนประส�ทธ�ภาพของหน�วยงาน ซ"'งสามารถแก�ไขได�

- ม�งานบางส�วนท�'ซ6าซ�อนก�นอย�� และสามารถแก�ไขได� - ม�งานบางส�วนอาจำสามารถจำ�ดจำ�างบ5คคลภายนอกดาเน�นการแทนได� (Outsourcing)

- เป4นหน�วยงานท�'ถ�กมองว�าขาดอ�ตรากาล�ง / อ�ตรากาล�งไม�เพ�ยงพอต�อภาระงาน

- เป4นหน�วยงานท�'ถ�กมองว�าอ�ตรากาล�งเก�น / อ�ตรากาล�งเพ�ยงพอต�อภาระงาน

120

พ�จำารณากาหนดสายงาน

การกาหนดสายงานน�6นอาจำม�ความจำาเป4นต�องด�ว�ฒนธรรมการวางแผนทางเด�นสายอาช�พในส�วนราชการประกอบด�วยเช�นการกาหนดสายงานหล�กตามเช�นน�กว�ชาการอ5ตสาหกรรม หร�อ

น�กว�ชาการสรรพากร แทนท�'จำะเป4นน�กว�เคราะห%นโยบายและแผนในกล5�มงานนโยบายและแผนของบางส�วนราชการอาจำม�ความเหมาะสมมากกว�าโดยเปร�ยบเท�ยบ

1 .กาหนดว�าล�กษณะงานในหน�วยงานด�งกล�าวควรประกอบด�วยตาแหน�งในประเภทใดและระด�บใด เช�นควรประกอบด�วยประเภทอานวยการ ระด�บต�น-ส�ง ประเภทว�ชาการ ระด�บใด และตาแหน�งประเภทท�'วไประด�บใด เป4นต�น

2. กาหนดว�าล�กษณะงานด�งกล�าวควรกาหนดเป4นตาแหน�งในสายงานใด โดยให�พ�จำารณาด�งน�6• ให�พ�จำารณางานเท�ยบก�บหน�าท�'ร�บผ�ดชอบและค5ณสมบ�ต�ของแต�ละสายงานตาม

มาตรฐานตาแหน�งในพระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเร�อน พ.ศ .2 5 5 1 ซ"'งม�ท�6งหมด 245 สายงานใน 8 กล5�มอาช�พ และระเบ�ยบอ�'นท�'เก�'ยวข�อง• สาหร�บพน�กงานราชการหร�อล�กจำ�าง ให�ด�ตามระเบ�ยบสาน�กนายกร�ฐมนตร�ว�าด�วย

พน�กงานราชการ พ.ศ .2547 และระเบ�ยบอ�'นท�'เก�'ยวข�อง โดยจำาแนกตามกล5�มงานท�'เหมาะสมท�6ง 6 กล5�มงาน ได�แก� งานบร�การ งานเทคน�ค งานบร�หารท�'วไป งานว�ชาช�พเฉพาะ งานเช�'ยวชาญเฉพาะ หร�องานเช�'ยวชาญพ�เศษ

3. เม�'อระบ5สายงานได�แล�ว อาจำม�การกาหนดตาแหน�งทางการบร�หารประกอบ เช�นเป4นผ��อานวยการกล5�มงาน หร�อเป4นห�วหน�าฝ<าย เป4นต�น (ท�6งน�6อาจำเป4นการมอบหมายภายในตามสมควร)

4. ระบ5หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบโดยส�งเขปท�'สาค�ญ เพ�'อสน�บสน5นการกาหนดสายงานน�6น รวมถ"งเป4นการสร�างความช�ดเจำนในการมอบหมายงานเพ�'อนาไปจำ�ดทาแบบบรรยายล�กษณะงานทท�'เหมาะสมต�อไป

121

พ�จำารณาอ5ปทานอ�ตรากาล�ง

เกล�'ยภายในสาน�ก/ส�วนราชการ

เกล�'ยภายในกระทรวงเด�ยวก�น

ขออ�ตราจำาก คปร.

กรณ�เพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�ง

กรณ�ไม�เปล�'ยนแปลง

ข"6นบ�ญช�พ�เศษหร�อ ทา

เคร�'องหมาย (Remark ) อ�ตราของตาแหน�งด�ง

กล�าวไว�ก�อน

กรอบอ�ตรากาล�งใหม�

กรอบอ�ตรากาล�งใหม�

อ�ตราของตาแหน�งว�าง

หร�อไม�

ไม�ว�าง

ว�าง

ต�วอย�างจำร�ง อาท�เช�น ผลจำากการว�เคราะห%กรอบอ�ตรากาล�งของตาแหน�งท�'เหมาะสมก�บล�กษณะงานน�6นท�'ถ�กต�องควรกาหนดให�เป4นตาแหน�งน�กจำ�ดการงานท�'วไป (ประเภทว�ชาการ ) แต�ปBจำจำ5บ�นผ��ดารงตาแหน�งย�งม�ว5ฒ�การศ"กษาในระด�บท�'ต'ากว�าปร�ญญาตร� จำ"งควรกาหนดตาแหน�งด�งกล�าวให�เป4นตาแหน�งเจำ�าพน�กงานธ5รการ (ประเภทท�'วไป ) และนาอ�ตราตาแหน�งด�งกล�าวข"6นบ�ญช�พ�เศษหร�อทาเคร�'องหมาย (Remark ) ไว�เพ�'อในอนาคตเม�'อผ��ดารงตาแหน�งเกษ�ยณหร�อโอนย�ายออกไปแล�วจำ"งกาหนดกรอบอ�ตรากาล�งใหม�ท�'เหมาะสมข"6น และดาเน�นการได�เลยหากเป4นอ�ตราว�าง

ต�วอย�างจำร�ง อาท�เช�น ผลจำากการว�เคราะห%กรอบอ�ตรากาล�งของตาแหน�งท�'เหมาะสมก�บล�กษณะงานน�6นท�'ถ�กต�องควรกาหนดให�เป4นตาแหน�งน�กจำ�ดการงานท�'วไป (ประเภทว�ชาการ ) แต�ปBจำจำ5บ�นผ��ดารงตาแหน�งย�งม�ว5ฒ�การศ"กษาในระด�บท�'ต'ากว�าปร�ญญาตร� จำ"งควรกาหนดตาแหน�งด�งกล�าวให�เป4นตาแหน�งเจำ�าพน�กงานธ5รการ (ประเภทท�'วไป ) และนาอ�ตราตาแหน�งด�งกล�าวข"6นบ�ญช�พ�เศษหร�อทาเคร�'องหมาย (Remark ) ไว�เพ�'อในอนาคตเม�'อผ��ดารงตาแหน�งเกษ�ยณหร�อโอนย�ายออกไปแล�วจำ"งกาหนดกรอบอ�ตรากาล�งใหม�ท�'เหมาะสมข"6น และดาเน�นการได�เลยหากเป4นอ�ตราว�าง

เป:าหมายหล�กในการกาหนดกรอบอ�ตรากาล�งจำะเน�นการวางท�6งจำานวนและสายงานให�สอดคล�องก�บหน�าท�'ร�บผ�ดชอบ ด�งน�6นส�วนราชการจำ"งอาจำจำาเป4นต�องม�การว�เคราะห%อ5ปทานประกอบเฉพาะในด�านท�'เก�'ยวข�องก�บระด�บการศ"กษา-ว5ฒ�การศ"กษาของผ��ดารงตาแหน�งใน

ปBจำจำ5บ�นเป4นหล�ก เน�'องจำากจำะม�ผลต�อการกาหนดตาแหน�งในปBจำจำ5บ�นและการเตร�ยมพร�อมในอนาคต

122

พ�จำารณาและจำ�ดประเภทของบ5คลากรภาคร�ฐ

oµ¦µ µ¦� � � ¡ ´ µ� � � �¦µ µ¦� �

¨¼oµ� � �¦³ ε� �

¨¼oµ� � �ɪ ¦µª� �

ª·Á¦µ³®r nª nµ ° °» r� � � � � � � � � -°» µÂ³ ´ ¦³Á£� � � � � � �

ในอนาคตจำะไม�ม�การจำ�างล�กษณะน�6อ�ก

สาหร�บงานท�'ม�ระยะส�6น/จำบในโครงการ

งานในภารก�จำหล�ก 10% รอง 50% และ สน�บสน5น 75%

งานในภารก�จำหล�กเป4นส�วนใหญ�

123

พ�จำารณาและจำ�ดประเภทของบ5คลากรภาคร�ฐ oµ¦µ µ¦� � � ¡ ´ µ� � � �¦µ µ¦� �

¨¼oµ� � �¦³ ε� �

¨¼oµ� � �ɪ ¦µª� �

ª·Á¦µ³®r nª nµ ° °» r� � � � � � � � � -°» µÂ³ ´ ¦³Á£� � � � � � �

ข�อ เกณฑ%การกาหนดประเภทของบ5คลากรภาคร�ฐ กรณ�ใช�

แนะนาให�กาหนดเป8น:กรณ�ไม�ใช�แนะนาให�กาหนดเป8น:

1 เป8นภารก,จหล�ก หร(อหน�าท�*ความร�บผ,ดชอบหล�กขององค3กร 1. ข�าราชการ2. พน�กงานราชการ (หากไม�ตำ,ดข�ดในเร(*องข�อกฎหมาย)

1. พน�กงานราชการ2. ล�กจ�างช�*วคราว

2 ม�ผลตำ�อเป6าหมายเช,งย&ทธศาสตำร3และนโยบายขององค3กรในระยะยาว 1. ข�าราชการ2. พน�กงานราชการ (พร�อมวางแผนการทดแทนเม(*อครบส�ญญา)

1. ล�กจ�างช�*วคราว2. จ�างดาเน,นการ(Outsourcing)

3 ม�ผลตำ�อเป6าหมายเช,งนโยบายท�*ม�กรอบเวลาเร,*มตำ�น-ส,�นส&ดในการ ดาเน,นการท�*ช�ดเจน

1. พน�กงานราชการ2. ล�กจ�างช�*วคราว3. จ�างดาเน,นการ(Outsourcing)

1. ข�าราชการ (หากเป8นเป6าหมายท�*ตำ�อเน(*องและดาเน,นการในระยะยาว)

4 ผลส�มฤทธ,Jของงาน ส�มพ�นธ3ก�บภารก,จหล�กขององค3กร 1. ข�าราชการ2. พน�กงานราชการ

1. ล�กจ�างช�*วคราว

5 ตำ�องการกาหนดระด�บของบร,การ (Service Level ) ท�*ช�ดเจน เช�น เวลาเสร;จส,�น ส�ดส�วนความผ,ดพลาด ฯลฯ

1. จ�างดาเน,นการ(Outsourcing)2. พน�กงานราชการ3. ล�กจ�างช�*วคราว

1. ข�าราชการ

6 องค3กรขาดแคลนบ&คลากรในงานหล�ก (Core functions ) และตำ�องการท&�มเททร�พยากรไปในงานหล�กแทน

ให�กาหนดบ&คลากรในภารก,จรอง-ภารก,จสน�บสน&นเป8นพน�กงานราชการหร(อล�กจ�างช�*วคราว

เกล�*ยโอนอ�ตำรากาล�งให�หน�วยงานท�*ขาดแคลนแทน

7 ป@จจ&บ�นม�องค3กร หร(อหน�วยงานในภาคร�ฐท�*ใช�บ&คลากรประเภทอ(*นแทนข�าราชการเพ(*อร�บผ,ดชอบงานด�งกล�าว

1. พน�กงานราชการ2. ล�กจ�างช�*วคราว

1. ข�าราชการ

พ�จำารณาตามเกณฑ%ด�งต�อไปน�6ในการกาหนดประเภทของบ5คลากรภาคร�ฐ

124

พ�จำารณาและจำ�ดประเภทของบ5คลากรภาคร�ฐ (ต�อ)ข�อ เกณฑ%การกาหนดประเภทของบ5คลากรภาคร�ฐ กรณ�ใช�

แนะนาให�กาหนดเป8น:กรณ�ไม�ใช�แนะนาให�กาหนดเป8น:

8 ตำ�นท&นการจ�างในระยะยาวของข�าราชการค&�มค�ากว�า 1. ข�าราชการ 1. พน�กงานราชการ2. ล�กจ�างช�*วคราว

9 เป8นงานท�*ตำ�องอาศ�ยผ��เช�*ยวชาญพ,เศษ ม�ประสบการณ3จาก ภายนอก เป8นท�*ยอมร�บในวงการท�*เก�*ยวข�อง

1. จ�างดาเน,นการ(Outsourcing) (เป8นรายโครงการ-ก,จกรรม)2. พน�กงานราชการ (เช�*ยวชาญเฉพาะ , เช�*ยวชาญพ,เศษ)

1. ล�กจ�างช�*วคราว

10

เป8นงานในล�กษณะโครงการ หร(องานเร�งด�วนท�*ม�ความสาค�ญและไม�อาจหาบ&คลากรจากภายในได�

1. จ�างดาเน,นการ(Outsourcing) (เป8นรายโครงการ-ก,จกรรม)2. พน�กงานราชการ

1. ล�กจ�างช�*วคราว

11

เป8นงานท�*ตำ�องดาเน,นการเป8นช�วง- ฤด�กาลท�*ช�ดเจน เช�น ท&กๆ 2 เด(อน เป8นตำ�น

1. จ�างดาเน,นการ(Outsourcing) (เป8นรายโครงการ-ก,จกรรม)2. ล�กจ�างช�*วคราว

1. พน�กงานราชการ

12

เป8นงานท�*ตำ�องดาเน,นการอย�างสม*าเสมอและตำ,ดตำ�อก�นใน ระยะยาวเก,นกว�า 5 ป2ข:�นไป

1. ข�าราชการ2. พน�กงานราชการ (พร�อมวางแผนการทดแทนเม(*อครบส�ญญา)

1. ล�กจ�างช�*วคราว2. จ�างดาเน,นการ(Outsourcing)

13

เป8นงานท�*สร�างองค3ความร� �ความเช�*ยวชาญท�*จาเป8นในระยะยาวแก�องค3กร

1. ข�าราชการ2. พน�กงานราชการ

1. ล�กจ�างช�*วคราว

14

เป8นงานท�*สามารถหาผ��ดาเน,นการแทนในตำลาดได�(Availability of outsourcing service)

1. จ�างดาเน,นการ(Outsourcing)

1. ข�าราชการ2. พน�กงานราชการ3. ล�กจ�างช�*วคราว

15

เป8นงานท�*สามารถกาหนดกรอบการดาเน,นการหร(อส�ญญาการจ�างงานได�อย�างช�ดเจน

1. จ�างดาเน,นการ(Outsourcing) 2. พน�กงานราชการ

1. ข�าราชการ (ในกรณ�ท�*เป8นภารก,จหล�ก)2. ล�กจ�างช�*วคราว (ภารก,จสน�บสน&น)

125

พ�จำารณาและจำ�ดประเภทของบ5คลากรภาคร�ฐ (ต�อ)

กรณ�ของแต�ละเง�'อนไข ประเภทของบ5คลากรภาคร�ฐท�'เหมาะสมตอบใช�ในข�อ 1, 2, 4, 8, 12, 13 หากตำอบใช�มากกว�า 50% ควรกาหนดเป8นข�าราชการ

ตอบใช�ในข�อ 3 , 5 , 6 , 7 , 9 , 10,13, 14, 15

หากตำอบใช�มากกว�า 50% ควรกาหนดเป8นพน�กงานราชการ อย�างไรก;ด�ถ�าในคาตำอบไม�ม�ข�อ 3, 6, 7 และ 13 เลย ควรพ,จารณาจ�าง Outsourcing

ตอบไม�ใช�ในข�อ 2, 4, 6, 9, 10, 11, 12, 13

หากตำอบใช�มากกว�า 50% ควรกาหนดเป8นล�กจ�างช�*วคราวตารางการกาหนดประเภทบ5คลากรตามล�กษณะภารก�จำ

ภารก�จำ แนวทางการกาหนดประเภทของบ5คลากรภาคร�ฐ

ภารก�จำหล�ก ควรพ,จารณากาหนดเป8นข�าราชการท��งหมด / หร(อเก(อบท��งหมดตำามแนวค,ดท�*ว�าภาคร�ฐควรปฏ,บ�ตำ,งานท�*สาค�ญ

ภารก�จำรอง ควรพ,จารณากาหนดให�เป8นข�าราชการประมาณร�อยละ 50 ท�*เหล(อเป8นบ&คลากรภาคร�ฐประเภทอ(*นๆ

ภารก�จำสน�บสน5น

ควรพ,จารณากาหนดให�เป8นข�าราชการประมาณร�อยละ 20 ท�*เหล(อเป8นบ&คลากรภาคร�ฐประเภทอ(*นๆ ท��งน��ควรทบทวนปร�บตำาแหน�งข�าราชการในกล&�มงานสน�บสน&นท�*ว�างไปใช�การจ�างพน�กงานราชการหร(อการจ�างเหมาบร,การแทน

เม�'อตอบเง�'อนไขท�6ง 15 ข�อแล�ว จำะเหAนแนวโน�มว�างานด�งกล�าวควรพ�จำารณากาหนดเป4นบ5คลากรภาคร�ฐในประเภทใด หร�อสามารถใช�ตารางการกาหนดประเภทบ5คลากรตามล�กษณะ

ภารก�จำ ประกอบการพ�จำารณา

126

แนวทางการสร5ปผลการว�เคราะห%อ�ตรากาล�งของส�วนราชการ

แยกเป4นบ�ญช�รายช�'อตาแหน�งของข�าราชการพลเร�อน บ�ญช�รายช�'อตาแหน�งของพน�กงานราชการ

ท�' ช�'อตาแหน�งในการบร�หาร

สายงาน

ประเภทระด�บ

หน�วยงาน

งานท�'ร�บผ�ดชอบ

โดยส�งเขป

กรอบอ�ตรากาล�ง

ปBจำจำ5บ�น

กรอบอ�ตรา

กาล�งท�'เสนอ

ส�วนต�าง

เหต5ผลประกอบการเสนอ

1

…สาหร�บ

ข�าราชการ

ท�' ช�'อตาแหน�งในการบร�หาร

สายงาน

ประเภทระด�บ

หน�วยงาน

งานท�'ร�บผ�ดชอบ

โดยส�งเขป

กรอบอ�ตรากาล�ง

ปBจำจำ5บ�น

กรอบอ�ตรา

กาล�งท�'เสนอ

ส�วนต�าง

เหต5ผลประกอบการเสนอ

1

…สาหร�บพน�กงาน

ราชการ

127

สร5ปการกาหนดกรอบอ�ตรากาล�ง

เม�'อส�วนราชการได�ดาเน�นการด�งกล�าวเร�ยบร�อยแล�ว ให�นาผลล�พท%ท�'ได�อ�นได�แก�ผลการกาหนดตาแหน�ง และจำานวนอ�ตรากาล�งคนมาใส�ลงในบ�ญช�รายช�'อตาแหน�งประกอบการกาหนดอ�ตรากาล�ง เพ�'อนาเสนอ อ.ก.พ . กรม และ อ.ก.พ . กระทรวงตามลาด�บต�อไป ท�6งน�6การดาเน�นการท�6งหมดให�คาน"งถ"งประส�ทธ�ภาพ ประส�ทธ�ผล ความไม�ซ6าซ�อนและความประหย�ดซ"'งเป4นหล�กการตามแนวทางของมาตรา 47 แห�งพระราชบ�ญญ�ต�ระเบ�ยบข�าราชการพลเร�อน พ.ศ . 2551

ว�เคราะห%อ5ปสงค%กาล�งคนผ�านการเกAบข�อม�ลและพ�จำารณา 6 กระบวนการ ด�งน�6•การพ�จำารณาย5ทธศาสตร%ของส�วนราชการ (Strategic Objective) •การพ�จำารณาต�นท5นกาล�งคน (Supply Pressure) •การพ�จำารณาปร�มาณงานก�บเวลาท�'ใช� (Full-time Equivalent (FTE)) การพ�จำารณาจำานวนผลผล�ตและผลล�พท%ของงาน (Driver) •การพ�จำารณาม5มมองของหน�วยงานและ ผ��ม�ส�วนได�ส�วนเส�ยอ�'น (360 องศา )•และการเปร�ยบเท�ยบกรอบอ�ตรากาล�งก�บหน�วยงานอ�'นๆ ในภาคร�ฐ (Benchmarking)

กาหนดสายงาน/ตาแหน�งท�'ต�องการรวมถ"งให�พ�จำารณาว�าจำานวนและตาแหน�งด�งกล�าวควรกาหนดเป4นบ5คลากรของร�ฐในประเภทต�างๆ ด�งน�6•ข�าราชการ •พน�กงานราชการ •ล�กจำ�างประจำา•ล�กจำ�างช�'วคราว

กาหนดกรอบอ�ตรากาล�ง

กาหนดประเภท/ตาแหน�ง

ดาเน�นการต�อตามระเบ�ยบ

128

ภาคผนวก

ว�ธ�การกรอกรายละเอ�ยดการปฏ�บ�ต�งานของหน�วยงานอย�างถ�กต�อง

129

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________

ระบ5หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบ ผลส�มฤทธ�>ของหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�> จำานวนช�'วโมงรวมท�6งปGป2ก�อน

หน�า ป2ป@จจ&บ�น ป2ถ�ดไป

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________ ]________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ว�ธ�การกรอกรายละเอ�ยดการปฏ�บ�ต�งานของหน�วยงานอย�างถ�กต�อง

1

2 4 5

6

3

130

ว�ธ�การกรอกอย�างถ�กต�อง (ต�อ)

ºÉ° µ¥µ� � � ___________________

¦³ »®oµÉªµ¤¦´ · °� � � � � � � � � � ¤§� � ·Í� °� ®� oµ� ɪµ¤¦´ · °� � � � � �

¦·¤µ ° µ� � � � � � / � ¦·¤µ� � ¤§� � ·Í¦µ¥ ³Á°¥ ¦³ ª µ É� � � � � � �

εÁ· µ¦� � � � εª ɪä ¦ª¤ ʸ� � � � � � � �2007 2008 2009T*

1

2 3

131

ว�ธ�การกรอกอย�างถ�กต�อง (ต�อ)

� ¤§� � ·Í ¨ ¡ r� �¦·¤µ ° µ� � � � � � / � ¦·¤µ� � ¤§� � ·Í

¦µ¥ ³Á°¥ ¦³ ª µ É� � � � � � �εÁ· µ¦� � � � εª ɪä ¦ª¤ ʸ� � � � � � � �

¸n° ®oµ� � � � ¸´ »� � � � � � ¸´Å� � � �

3 4

132

ว�ธ�การกรอกอย�างถ�กต�อง (ต�อ)

หน�วยใหญ� ค�ดเป4น

1 ป2 240 ว�น

1 ไตำรมาส 60 ว�น

1 เด(อน 20 ว�น

1 ส�ปดาห3 5 ว�น

1 ว�น 6 ช�*วโมง

* เน�'องจำากม�ว�นหย5ดราชการ ว�นหย5ดส5ดส�ปดาห% และพ�กเท�'ยงจำ"งให�เท�ยบว�นตามน�6

เสนอแนะให�ใช� 240 ว�นต�อปG เน�'องจำากเป4นต�วเลขท�'ม�มาตรฐาน สามารถคานวณเป4นต�อไตรมาส , ต�อเด�อน ได�ลงต�วด�วย

¦µ¥ ³Á°¥ ¦³ ª µ É� � � � � � �εÁ· µ¦� � � � εª ɪä ¦ª¤ ʸ� � � � � � � �

5

133

ว�ธ�การกรอกอย�างถ�กต�อง (ต�อ)

ช�'อสายงาน_____________________________________________________________________ [ หน�าท�'_______ จำากท�6งหมด_________ ]

ระบ5หน�าท�'ความร�บผ�ดชอบ ผลส�มฤทธ�>ของหน�าท�'ความร�บผ�ดชอบ

ปร�มาณผลล�พธ% / ผลส�มฤทธ�>จำานวนช�'วโมงรวมท�6ง

ปGป2ก�อนหน�า ป2ป@จจ&บ�น ป2ถ�ดไป

สร5ปความเหAนของหน�วยงานในการเพ�'ม-ลดอ�ตรากาล�งสายงานน�6 [ อ�ตรากาล�งจำร�ง__________ อ�ตรากาล�งท�'ต�องการ___________ ]________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6