สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์...

สาขาเทคโนโลยี�การผล�ตส�ตว์� มหาว์�ทยีาล�ยีแม�โจ้� - แพร� เฉล�มพระเก�ยีรต�

แผนการทดลองแบบพ"#นฐาน

แผนการทดลองแบบส%�มตลอด (Completely randomized design ,CRD)

1 .เง"&อนไขการใช้�เหมาะก�บงานทดลองท�&ม�หน�ว์ยีทดลองสม*&าเสมอก�น

2. ว์�ธี�การส%�มโดยีการส%�มตลอด หร"อส%�มโดยีไม�ม�เง"&อนไข

1

แผนการทดลองแบบส%�มตลอด (Completely randomized design ,CRD)

3. ผ�งการทดลองต�ว์อยี�างผ�งการทดลองท�&ม� 4 ทร�ทเมนต� (A B C และ D) ท�&ม�ซ้ำ*#าเท�าก�บ 4 ซ้ำ*#า

C DA

B

C

C A

B

B D

B

D

C

A D

A


2

4. แบบห%�นทางคณิ�ตศาสตร�

ijiij uy


อิ�ทธิ�ผลขอิงทรี�ทเมนต์� ความคลาดเคล��อินขอิงการีทดลอิง

3

แผนการทดลองแบส%�มตลอด (Completely randomized design ,CRD)

5. ว์�ธี�ว์�เคราะห�ในทางปฏิ�บ�ต�สามารถค*านว์ณิค�า Sum of squares (SS) ได�ด�งน�#

ค�า Correction term, CT = (Y…ij)2 /tr

(1) Total SS =

(2) Treatment SS =

(3) Error SS = (1) - (2)

CTijYji

,

2

CTr

Yi

i

2.


4


5. ว์�ธี�ว์�เคราะห� จ้ะได�ตารางว์�เคราะห� ด�งน�# Source df SS MS F

Treatment

t-1 (2) (2)/ t-1 MST/MSE

Error t(r-1)

(3) (3)/t(r-1)

Total tr-1 (1)


5

6. ว์�ธี�ทดสอบสมม%ต�ฐาน

Ho : 1 = 2 = 3 =……. = t

HA : อยี�างน�อยีม�ค�าเฉล�&ยี 2 ค�า ท�&ไม�เท�าก�นหร"อ

Ho : i = 0

HA: i 0


6

6. ว์�ธี�ทดสอบสมม%ต�ฐาน

น*าค�า F ท�&ค*านว์ณิได� เปร�ยีบเท�ยีบก�บค�า F ในตารางท�& df เท�าก�บ t-1 , t(r-1)

หาก F ท�&ค*านว์ณิได� < ค�า F ในตาราง =

ยีอมร�บ Ho

หาก F ท�&ค*านว์ณิได� > ค�า F ในตาราง =

ยีอมร�บ HA


7

7. ต�ว์อยี�างการว์�เคราะห�

C (61) D (56)

A (70)

B (58) C (56)

C (58)A (62)

B (59)B (61)

D (57)

B (57)

D (53)

C (58)

A (64)

D (54)

A (67)

C (57)

A (63)

D (54)

E (62)

E (66)

E (64)

E (63)

E (65)

B (60)


8


ว์�ธี�ว์�เคราะห�ในทางปฏิ�บ�ต�สามารถค*านว์ณิค�า Sum of squares (SS) ได�ด�งน�#


(1) Total SS =

(2) Treatment SS =

(3) Error SS = (1) - (2)

CTijYji

,

2

CTr

Yi

i

2.


9


Source df SS MS F

Treatment

t-1 (2) (2)/ t-1 MST/MSE

Error t(r-1)

(3) (3)/t(r-1)

Total tr-1 (1)


10


Source df SS MS F

Treatment

4 374.4

93.6 21.37

Error 20 85.6 4.28

Total 24 462

จ้ากตาราง F 0.01(4,20) = 4.43

สร%ปผล = ปฏิ�เสธี Ho ยีอมร�บ

HA


11

ต�ว์อยี�าง การใช้�ฮอร�โมนต�อการขยีายีต�ว์ของร�งไข�ของปลาไหล

Trt R1 R2 R3 R4 R5 R6 R7

5 ต�อม 1.74 1.5 2.08 2.48 0.57 2.29 2.01

10 ต�อม 4.37 2.4 3.67 1.84 3.7 3.98 6.44

10 IU 0.94 1.25 2.15 1.64 1.25 2.67 4.11

20 IU 6.02 3.78 5.71 6.09 7.64 7.28 10.2


12

ต�ว์อยี�างการว์�เคราะห�

Source df SS MS F

Treatment

3 106.65

35.55 18.27

Error 24 46.69

1.95

Total 27 153.33

จ้ากตาราง F 0.05(3,24) = 3.01

F 0.01(3,24) = 4.72

สร%ปผล = ปฏิ�เสธี Ho ยีอมร�บ HA


13

แผนการทดลองแบบส%�มตลอด ท�&ม�จ้*านว์นซ้ำ*#าไม�เท�าก�นในการศ3กษาผลของอาหาร 3 ส5ตรท�&ม�ผลต�อน*#าหน�กไข� (กร�ม) โดยีใช้�ไก�พ�นธี%�เด�ยีว์ก�น อายี%ไข�เท�าก�น จ้*านว์น 150 ต�ว์ แยีกข�งเป6นคอก ๆละ 10 ต�ว์ ด�งน�#นแต�ละส5ตรจ้ะใช้�เล�#ยีงไก� 5 คอก แต�ขณิะเล�#ยีงม�ไก�ป8ว์ยี จ้3งจ้*าเป6นต�องค�ดไก�บางคอกออกจ้ากทดลอง ค�าเฉล�&ยีและผ�งการทดลองเป6นด�งน�#


14

แผนการทดลองแบบส%�มตลอด ท�&ม�จ้*านว์นซ้ำ*#าไม�เท�าก�น

ผ�งการทดลองC (57)

A (51)

B (60)C (55)

C (54)

B (53)B (60)

B (58)

C (59)

A (43)

A (49)

B (55)


15

ตารางว์�เคราะห� แผนการทดลองแบบส%�มตลอด ท�&ม�จ้*านว์นซ้ำ*#าไม�เท�าก�น

Source df SS MS F

Treatment

t - 1 (2) (2)/ t-1 MST/MSE

Error ri -

t

(3) (3)/t(r-1)

Total ri -

1

(1)


16


(1) Total SS =

(2) Treatment SS =

(3) Error SS = (1) - (2)

\ Correction term, CT = (654)2 /12= 35,643

(1) Total SS = (51)2 + (43)2

+ ….. (54)2 – CT

= 35,920 -35,643 = 277

CTijYji

,

2

CTr

Yi

i

2.


17

(2) Treatment SS =

= 35,831.78 – 35,643= 188.78

(3) Error SS = (1) - (2) = 277 – 188.78

= 88.22

643,354

)255(

5

)286(

3

)143( 222


18

ตารางว์�เคราะห� แผนการทดลองแบส%�มตลอด ท�&ม�จ้*านว์นซ้ำ*#าไม�เท�าก�น

Source df SS MS F

Treatment

3 – 1 = 2

188.78

94.39 9.63

Error 11 –

2 = 9

88.22

9.80

Total 12 - 1

=11

277จ้ากตาราง F 0.01(2,9) = 8.02

สร%ปผล = ปฏิ�เสธี Ho ยีอมร�บ

HA


19

การเปร�ยีบเท�ยีบค�าเฉล�&ยีของทร�ทเมนต�

• ในการว์�เคราะห�คว์ามแปรปรว์น ทราบเพ�ยีงว์�า ทร�ทเมนต�ม�คว์ามแตกต�าง

• แต�ไม�สามารถบอกได�ว์�า ทร�ทเมนต�ใดบ�างท�&แตกต�างก�น

• ตรว์จ้สอบโดยี ทดสอบต�อไป ว์�าม�ทร�ทเมนต�ค5�ไหนบ�างท�&แตกต�าง

• เร�ยีกว์�า การเปร�บบเท�ยีบค�าเฉล�&ยีของทร�ทเมนต�• ม�หลายีว์�ธี� เช้�น lsd , DMRT, Orthogonal

comparison เป6นต�น


20

Least significant difference (lsd)

• ใช้�เปร�ยีบเท�ยีบค�าคว์ามแตกต�างระหว์�างค�าเฉล�&ยีของต�ว์อยี�าง จ้ากประช้ากร 2 ช้%ดท�&ต�องการเปร�ยีบเท�ยีบ

• เหมาะส*าหร�บการตรว์จ้สอบค�าเฉล�&ยีในแผนการทดลองท�&ได�ม�การว์างแผนล�ว์งหน�า

• ค�า

dStlsd 22


21

ข�#นตอนการว์�เคราะห�1 .จ้�ดเร�ยีงค�าเฉล�&ยีจ้ากค�าน�อยีไปหามาก หร"อ

มากไปหาน�อยี2. ค*านว์ณิหาจ้*านว์นค5�ท�&สามารถเปร�ยีบเท�ยีบได�

จ้าก 3 .ค*านว์ณิหาค�า lsd

4. ค*านว์ณิผลต�างของค�าเฉล�&ยีของทร�ทเมนต�ท%กค5�

5. สร%ปผล

)!2(!2

!

2

t

tt

dStlsd 22


22

ข�#นตอนการว์�เคราะห�1 .จ้�ดเร�ยีงค�าเฉล�&ยีจ้ากค�าน�อยีไปหามาก หร"อ

มากไปหาน�อยีA E B C D

65.2 64 59 5854.8

2. ค*านว์ณิหาจ้*านว์นค5�ท�&สามารถเปร�ยีบเท�ยีบได�

)!2(!2

!

2

t

tt

)!25(!2

!5

2

5

= 10

)123(12

12345

2

5


23

ข�#นตอนการว์�เคราะห�3. ค*านว์ณิหาค�า lsd

โดยี เป6นค�า t จ้ากตาราง t ท�& df เท�าก�บ df (error) หร"อ t(r-1)

\ = = = 2.845

โดยี = =

dStlsd 22

2

t

errort2

202

01.0t

dS 324.15

)38.4(22

r

MSE


24

ข�#นตอนการว์�เคราะห�3. ค*านว์ณิหาค�า lsd dStlsd

22

7668.3324.1845.22

lsd

4. ค*านว์ณิผลต�างของค�าเฉล�&ยีของทร�ทเมนต�ท%กค5�ค5�ท�&1 A – B = 65.2 – 59 = 6.2** > 3.77

ค5�ท�& 2 A – C = 65.2 – 58 = 7.2** > 3.77

ค5�ท�& 3 A – D = 65.2 – 54.8 = 10.4** > 3.77


25

4. ค*านว์ณิผลต�างของค�าเฉล�&ยีของทร�ทเมนต�ท%กค5�ค5�ท�& 4 A – E = 65.2 - 64 = 1.2ns

< 3.77

ค5�ท�& 5 B – C = 59 - 58 = 1ns

< 3.77

ค5�ท�& 6 B – D = 59 – 54.8 = 4.2**> 3.77

ค5�ท�& 7 B – E = 59 - 64 = 5**> 3.77

ค5�ท�& 8 C – D = 58 – 54.8 = 3.2ns

< 3.77

ค5�ท�& 9 C – E = 58 - 64 = 6**> 3.77

ค5�ท�& 10 D – E = 54.8 - 64 = 9.2**> 3.77


26

5. สร%ปผล

Aก E ก Bข Cขค Dค

65.2 64 59 5854.8


27

สาขาเทคโนโลยีการผลิตสัตว์...

Documents