MG 112 Management

การจั�ดการและแนวความค�ดทางการจั�ดการ (Management &

Management Thought)

MG 112 Management

การบร�หาร VS การจั�ดการ (Administration VS Management) การบร�หาร (Administration) เป็นกระบวนการที่��เก��ยวข้�องก�บการก�าหนดนโยบายและแผนงาน ตลอดจนการก�าก�บด�แลเพื่!�อให�แน#ใจว#า ความสำ�าเร'จที่��เก�ดข้()นสำอดคล�องก�บนโยบายและแผนที่��วางไว�

MG 112 Management

การจ�ดการ (Management) เป็นกระบวนการข้องการน�าเอานโยบายและแผนงานไป็ป็ฏิ�บ�ต� ให�บรรล,ตามเป็-าหมายที่��ก�าหนดในข้�)นข้องการบร�หาร

MG 112 Management

ผู้��บร�หาร Top Manager

ผู้��จั�ดการ Middle Manager

ห�วหน�าคนงาน First Line Manager

ล�าด�บชั้��นของการจั�ดการ

MG 112 Management

ความหมายของการจั�ดการ Mary Parker Follett “การจ�ดการเป็นเที่คน�คการที่�างานให�สำ�าเร'จ โดยอาศั�ยผ��อ!�น ” Ernest Dale “การจ�ดการ ค!อ กระบวนการการจ�ดองค/การและการใช้�ที่ร�พื่ยากรต#างๆ เพื่!�อให�บรรล,ว�ตถุ,ป็ระสำงค/ที่��ก�าหนดข้()นไว�ล#วงหน�า”

MG 112 Management

สมพงษ์ เกษ์มส�น “การจ�ดการเป็นการใช้�ศัาสำตร/และศั�ลป็ะน�าเอาที่ร�พื่ยากรการบร�หาร มาป็ระกอบตามกระบวนการบร�หารเพื่!�อให�บรรล,ว�ตถุ,ป็ระสำงค/อย#างม�ป็ระสำ�ที่ธิ�ภาพื่ ”

MG 112 Management

การจั�ดการ ทร�พยากร

ทางการบร�หาร- คน- เง�น- ว�สด"- ว�ธี$การ- เคร%&องจั�กร

เป้(าหมายของ

องค การ

การวางแผู้น

การจั�ดองค การ

การควบค"ม การส�&ง

การ

การจั�ดคนเข�าท�างาน

กระบวนการทางการจั�ดการ

MG 112 Management

ทร�พยากรทางการจั�ดการ (Management Resources) •คน (Man) •เง�น (Money) •ว�สำด, (Materials) •ว�ธิ�การบร�หาร(Management or Method) •เคร!�องจ�กร (Machine) •ตลาด (Market)

MG 112 Management

Management Resources

MG 112 Management

การจั�ดการเป้)นศาสตร (Science) หร%อศ�ลป้, (Art) ?

การจ�ดการเป็นที่�)งศั�ลป็5 (Art) และศัาสำตร/ (Science)

Science Art

MG 112 Management

แนวความค�ดทางการจั�ดการ

(Management Thought)

MG 112 Management

ย"คท$& 1 ย"คก-อนการจั�ดการแบบว�ทยาศาสตร (Pre-scientific

Management Period)

MG 112 Management

ย,คน�)เป็นย,คก#อนป็6 ค.ศั. 1880 การจ�ดการในย,คน�)ต�องอาศั�ยอ�านาจหร!อการบ�งค�บเป็นป็7จจ�ยที่างการบร�หารที่��สำ�าค�ญ

ที่��สำ,ด ว�ธิ�การใช้�อ�านาจก'ได�แก# การใช้�แสำ� โซ่#

ตรวน การจ�าค,ก ฯลฯมน,ษย/ในย,คน�)ยอมที่�างานก'เพื่ราะ

กล�วการลงโที่ษ ถุ�กบ�งค�บด�วยความจ�าใจ

ความสำ�มพื่�นธิ/ภายในหน#วยงานม� ล�กษณะเป็นนายก�บบ#าว

กษ�ตร�ย/ก�บที่าสำ ฯลฯ

MG 112 Management

นายก�บบ#าวกษ�ตร�ย/ก�บที่าสำ

MG 112 Management

ย"คท$& 2 ย"คการจั�ดการแบบว�ทยาศาสตร

(Scientific Management) บ,คคลที่��ม�ช้!�อเสำ�ยงในการบร�หารงานย,คน�) ม�อย�#ด�วยก�น 3 คน • Robert Owen, • Frederick W.Taylor • Henri Fayol

MG 112 Management

Owen ให�ความเห'นว#าการป็ร�บป็ร,งสำภาพื่ข้องพื่น�กงานหร!อคนงานให�ด�ข้()น จะสำ#งผลไป็สำ�#การเพื่��มการผล�ตและผลก�าไร ในข้ณะที่��ผ��บร�หารคนอ!�นๆม,#งที่��จะใช้�เง�นลงที่,นไป็ในการป็ร�บป็ร,งเที่คน�คการผล�ตมากกว#า

Robert Owen

MG 112 Management

(The Father of Scientific Management)

Frederick Winslow Taylor

MG 112 Management

The Midvale Steel Company ในเม!อง Bethlehem มลร�ฐเพื่นซ่�ลวาเน�ย Taylor ค�ดค�านการบร�หารงานแบบเก#าที่��ใช้� “อ�านาจ” (Power)

Taylor ไม#พื่อใจในการบร�หารงานที่��ข้าดป็ระสำ�ที่ธิ�ภาพื่

MG 112 Management

Taylor ได�เสำนอว�ธิ�แสำวงหาหล�กเกณฑ์/ที่��ด�ไว� ด�งน�) 1. ศั(กษาว#างานแต#ละข้�)นตอนน�)นต�องใช้�เวลา (Time) อย#างน�อยที่��สำ,ดเที่#าไร จ(งจะสำามารถุที่�าให�สำ�าเร'จลงได� 2. ศั(กษาเก��ยวก�บการเคล!�อนไหว (Motion) ในการที่�างาน แต#ละข้�)นเพื่!�อป็ร�บป็ร,งว�ธิ�การที่�างาน เพื่!�อหาที่างที่�างานให� สำ�าเร'จโดยใช้�พื่ล�งงานให�ป็ระหย�ดที่��สำ,ดเที่#าที่��จะที่�าได� 3. แบ#งงานออกตามข้�)นตอน เพื่!�อให�คนงานได�ที่�างานในข้�)นตอนที่�� เข้าสำามารถุที่�าได�ด�ที่��สำ,ดมากที่��สำ,ด ฯลฯ

MG 112 Management

การจ�ดการจ(งควรต�องเน�นที่��การป็ร�บป็ร,งระบบการผล�ต ที่��ผ��บร�หารควรจะต�องป็ฏิ�บ�ต�ด�งน�)1 .วางว�ธิ�การที่�างานข้องแต#ละคน

ด�วยหล�กเกณฑ์/ที่��ที่ดลอง แล�วว#า เป็นว�ธิ�ที่��ด�ที่��สำ,ด (One

best way) 2.ม�ระบบการค�ดเล!อกบ,คคลและจ�ดบรรจ,บ,คคลเข้�า

ว�ที่ยาศัาสำตร/สำม�ยใหม#

MG 112 Management

3.ให�ความร#วมม!อก�บคนงานเสำมอและค�าน(งถุ(งว#าการที่�างาน ที่��ม�ป็ระสำ�ที่ธิ�ภาพื่4. ผ��บร�หารจะต�องร�บผ�ดช้อบงานด�านการวางแผนงาน

MG 112 Management

A Piece Rate System หล�กการข้องการก�าหนดค#าจ�างตามว�ธิ�การน�)ได�แบ#งอ�ตรา

ค#าจ�างเป็น 2 แบบค!อ 1. อ�ตราหน(�งใช้�สำ�าหร�บผลผล�ตที่��

ย�งไม#ถุ(งมาตรฐาน 2. อ�กอ�ตราหน(�งจะใช้�ก�บระด�บผลผล�ตที่��เที่#าก�บหร!อ สำ�งกว#ามาตรฐาน

MG 112 Management

ต�วอย#างเช้#น มาตรฐานก�าหนดให�คนงานต�องผล�ตสำ�นค�าได�ว�นละ 100 หน#วย (การก�าหนดมาตรฐานต�องศั(กษามาจาก Time and Motion Study) อ�ตราค#าจ�างหน#วยละ 1.20 บาที่ สำ�าหร�บระด�บการผล�ตต�)งแต# 0-99 หน#วย แต#ในกรณ�ที่��คนงานผล�ตได�ต�)งแต# 100 หน#วย หร!อมากกว#า อ�ตราค#าจ�างต#อหน#วยจะเที่#าก�บ 1.35 บาที่ ด�งน�)น ถุ�าคนงานผล�ตสำ�นค�าได� 99 หน#วย เข้าจะได�ผลตอบแที่น 118.80 บาที่ (99x1.20)และในกรณ�ที่��คนงานอ�กคนหน(�งผล�ตสำ�นค�าได� 100 หน#วย เข้าจะได�ผลตอบแที่น 135 บาที่ (100x1.35)

MG 112 Management

ค.ศ. 1903 Taylor ได�เข้�ยนหน�งสำ!อเร!�อง “Shop Management” ป็6 ค.ศั. 1910 ได�เข้�ยนหน�งสำ!อซ่(�งได�ร�บความน�ยมสำ�งสำ,ดข้องเข้าค!อ “The Principles of Scientific Management”

MG 112 Management

ต�วอย-างการศ.กษ์าถึ.งหล�กการบร�หารตามหล�กว�ทยาศาสตร ของ Taylor

1. การขนแร-เหล0ก 2. การทดลองต�กว�ตถึ"

MG 112 Management

การขนแร-เหล0ก การที่ดลองข้อง Taylor เป็นเร!�องข้องการข้นแร#เหล'กที่��ออกจากเตาหลอมไป็ย�งรถุบรรที่,กที่��บร�ษ�ที่ Bethlehem Steel

MG 112 Management

การทดลองต�กว�ตถึ" การที่ดลองน�)น�าช้!�อเสำ�ยงมาให�แก# Taylor อย#างมาก เม!�อ Taylor เข้�ามาที่�างานที่��บร�ษ�ที่ Bethlehem Steel

MG 112 Management

ผู้��สน�บสน"นแนวความค�ดของ Taylor บ,คคลสำ�าค�ญที่��สำน�บสำน,นแนวความค�ดข้อง Taylor ก'ค!อ Hary L. Gantt และสำองสำาม�ภรรยา Frank Bunker Gilbreth and Lillian Moller Gilbreth

MG 112 Management

Henry L. Gantt

ควรม�การก�าหนดผลป็ระโยช้น/ตอบแที่นพื่�เศัษในร�ป็ข้องโบน�สำสำ�าหร�บคนงานที่��สำามารถุที่�างานได�

ตามที่��มอบหมายในแต#ละว�น

MG 112 Management

Frank Bunker Gilbreth Lillian Moller Gilbreth จ�ดที่�าภาพื่ยนตร/แสำดงการ

เคล!�อนไหวข้องคนงาน เพื่!�อช้�)ให�แสำดงถุ(งการเคล!�อนไหวที่��สำ�ญเป็ล#า และไม#ม�ผลที่างการผล�ต และเคล!�อนไหวที่��จ�าเป็นในการที่�างาน ที่�)งน�)โดยเร�ยกความเคล!�อนไหวพื่!)นฐานน�)ว#า Therblig

MG 112 Management

Henri J. Fayol

ความแตกต#างระหว#างการศั(กษาข้อง Fayol และTaylor อย�#ที่��ว#า Fayol ม,#งสำนใจที่�� ผ��บร�หารหร!อผ��จ�ดการระด�บสำ�งข้ององค/การ ในข้ณะที่�� Taylor ม,#งศั(กษาโดยเน�นความสำนใจที่��ผ��บร�หารระด�บต��าหร!อคนงาน

MG 112 Management

Fayol ได�แบ#งงานด�านอ,ตสำาหกรรมเป็น 6 กล,#มด�วยก�นค!อ 1. Technical (Production) 2. Commercial (Buying, Selling, and Exchange) 3. Financial (Serch for and Optimum use of persons) 4. Security (Protection of property and persons) 5. Accounting (including statistics) 6. Managerial (planning organizing commanding coordinating and controlling)

MG 112 Management

Fayol ให�ความสำนใจในกล,#มที่�� 6 เก��ยวก�บเร!�องการจ�ดการที่�)งน�)เน!�องจากได�ม�ผ��กล#าวถุ(ง 5 กล,#มแรกก�นมากแล�วและเข้าก'ได�เน�นถุ(งค,ณภาพื่ข้องผ��จ�ดการที่��ด�ต�องม�ค,ณสำมบ�ต�ด�งน�) 1. ร#างกายที่��แข้'งแรง (ม�สำ,ข้ภาพื่อนาม�ยด�) 2. ม�สำต�ป็7ญญา (ม�ความสำามารถุเข้�าใจ เร�ยนร� � ร�เร��ม ต�ดสำ�นใจและป็ร�บต�ว) 3. ม�จร�ยธิรรม (ม�ความซ่!�อสำ�ตย/ ร�บผ�ดช้อบ ร� �จ�กกาลเที่ศัะ จงร�กภ�กด�) 4. ม�การศั(กษา (ม�ความร� �) 5. ม�ความสำามารถุและเที่คน�คว�ธิ�การในการจ�ดการ 6. ม�ป็ระสำบการณ/

MG 112 Management

Fayol ได�ร�บการยกย#องว#าเป็นผ��บ,กเบ�กแนวความค�ดเก��ยวก�บการจ�ดการเช้�งบร�หาร (Administrative Management)

MG 112 Management

1 .หน�าท$&ของน�กบร�หาร (Management Functions) ม�

ด�งน�) 1.1 การวางแผู้น (Planning) 1.2 การจั�ดองค การ

(Organizing) 1.3 การส�&งการ (Directing) 1.4 การป้ระสานงาน

(Coordination) 1.5 การควบค"ม (Controlling)

MG 112 Management

2 .หล�กการบร�หาร (Management Principle) Fayol ได�วางหล�กการบร�หารงาน

เพื่!�อเป็นแนวที่างในการป็ฏิ�บ�ต�งานข้องผ��บร�หารที่��ใช้�ได�ที่��วไป็ 14 ข้�อ ด�งต#อไป็น�)

1. Division of Work 2. Authority

MG 112 Management

3. Discipline 4. Unity of Command5. Unity of Direction6. Subordination of Individual Interest to the General Interest

MG 112 Management

7. Remuneration of Personnel8. Centralization9. Scalar Chain10. Order11. Equity12. Stability of Tenture of Personnel

MG 112 Management

13.Initiative14.Esprit de Corps

MG 112 Management

ย"คท$& 3 แนวความค�ดของมน"ษ์ย ส�มพ�นธี (Human Relations)

MG 112 Management

George Elton Mayo

Mayo เป็นน�กจ�ตว�ที่ยาช้าวออสำเตรเล�ย เร��มงานว�ช้าช้�พื่ในการสำอนจร�ยธิรรม ป็ร�ช้ญา และตรรกว�ที่ยา ที่��มหาว�ที่ยาล�ยคว�นสำ/แลนด/

MG 112 Management

“Hawthorne Experiment” โดยแบ#งการศั(กษาที่ดลองออกเป็น 3

ป็ระเภที่ใหญ#ๆ ค!อ

1.Room studies ที่�าการที่ดลองระหว#างป็6 ค.ศั. 1924

- 1927 2. Interviewing studies ที่�าการที่ดลองระหว#างป็6 ค.ศั. 1928

- 1931 3. Observational studies ที่�าการ

ที่ดลอง ระหว#างป็6 ค.ศั. 1931 - 1932

MG 112 Management

1. การศ.กษ์าทดลองภายในห�อง (Room studies) 1.1 การป็ร�บสำภาพื่ความช้!)นข้องอ,ณหภ�ม�

ในห�องให�ม�สำภาพื่ต#างๆก�น1.2 จ�ดให�ที่�างานและหย,ดเป็นระยะๆ1.3 เป็ล��ยนแป็ลงการที่�างานไม#ให�ที่�าซ่�)าๆซ่ากๆในงานอย#างเด�ยวก�น นานๆ1.4 เพื่��มค#าจ�างแรงงานเพื่!�อเป็นเคร!�อง

จ�งใจ1.5 เป็ล��ยนแป็ลงว�ธิ�การควบค,มงาน

MG 112 Management

2. การศ.กษ์าโดยการส�มภาษ์ณ์ (Interviewing studies) การที่ดลองน�)ได�สำ�มภาษณ/คนงานใน

โรงงานรวม 2,000 คน จากที่,กๆ แผนกข้องบร�ษ�ที่

ได�จ�ดโครงการที่��ป็ร(กษาพื่น�กงานเจ�าหน�าที่�� (Employee Counseling Program)

MG 112 Management

3. การศ.กษ์าโดยการส�งเกต (Observational studies) 1 .คนงานม�ใช้#ว�ตถุ,หร!อสำ��งข้องที่��จะซ่!)อ

หามาด�วยเง�น2. ป็ระสำ�ที่ธิ�ภาพื่ข้องการที่�างาน ม�ได�ข้()นอย�#ก�บสำภาพื่แวดล�อมที่��ด�แต#

เพื่�ยงอย#างเด�ยว3. การแบ#งงานก�นที่�าตามล�กษณะ

เฉพื่าะอย#าง (Specialization) 4. พื่น�กงานในระด�บสำ�ง การจ�งใจที่าง

ด�านจ�ตใจ (Mental Motivation)

MG 112 Management

สร"ป้ ที่�)ง Organization Without Man ก�บ Man Without Organization ต#างก'ม�ข้�อบกพื่ร#องด�วยก�นที่�)งค�#

MG 112 Management

Mary Parker Follett

กล#าวว#าในการจ�ดการหร!อการ บร�หารงาน

จ�าเป็นต�องม�การป็ระสำานงาน 4 ช้น�ด ด�งต#อไป็น�)

1. การป็ระสำานงานโดยการต�ดต#อโดยตรงก�บต�วบ,คคลที่��ร �บผ�ดช้อบงาน

น�)นๆ 2. การป็ระสำานงานในระยะเร��มแรกหร!อ

ในข้�)นวางแผนก�จกรรมต#างๆ 3. การป็ระสำานงานที่��เป็นการเสำร�มสำร�างความสำ�มพื่�นธิ/ซ่(�งก�นและก�นในก�จกรรมที่,ก

อย#างที่��กระที่�า 4. การป็ระสำานงานที่��กระที่�าเป็นกระบวน

การต#อเน!�อง

MG 112 Management

Chester Irving Barnard

เป็นบ,คคลแรกที่��เข้�ยนเก��ยวก�บความสำ�มพื่�นธิ/ระหว#างว�ตถุ, ป็ระสำงค/ข้องต�วบ,คคล และว�ตถุ,- ป็ระสำงค/ข้ององค/การ

MG 112 Management

Abraham Harold Maslow

อธิ�บายได�ว#าเม!�อความต�องการน�)นได�ร�บการตอบ

สำนองแล�ว ความต�องการข้องมน,ษย/ก'จะเล!�อนข้()นไป็อ�กเป็น

ข้�)นๆ

MG 112 Management

MG 112 Management

Douglas Mcgregor

แบ#งพื่ฤต�กรรมข้องบ,คคลออกเป็น 2 ด�านที่��แตกต#างก�น หร!อที่��ร� �จ�กก�นในนามข้องที่ฤษฏิ� X และ ที่ฤษฏิ� Y

MG 112 Management

ที่ฤษฏิ� X (Theory X)

ที่ฤษฏิ� Y( Theory Y)

1. ต�องม�คนคอยควบค,มจ(งจะที่�างาน2. พื่น�กงานม�ความที่ะเยอที่ะยานน�อยและไม#ร�บผ�ดช้อบ3. พื่น�กงานม�กจะต#อต�านการเป็ล��ยนแป็ลง

1. โดยธิรรมช้าต�พื่น�กงานช้อบที่��จะที่�างาน2. พื่น�กงานม�เป็-าหมายและความกระต!อร!อร�น3. พื่น�กงานม�ความเต'มใจที่��ร �บผ�ดช้อบ4. สำามารถุที่��

ควบค,มตนเองได�

MG 112 Management

ย"คท$& 4 ย"คของการจั�ดการเชั้�งป้ร�มาณ์ (Quantitative Management)

ระยะเวลาข้องย,คน�)เร��มต�นข้()นในป็6 ค.ศั. 1950 เร!�อยมาจนถุ(ง ค.ศั. 1960

MG 112 Management

ย,คน�)ได�น�าเอาแนวความค�ดหลายๆ ที่างมารวมก�นเพื่!�อพื่�ฒนาและแก�ไข้ข้�อบกพื่ร#องให�ด�ข้()น และเก'บร�กษาสำ#วนด�ไว�มาผสำมก�น กล#าวค!อ ในการบร�หารงานแบบม�กฎเกณฑ์/ตามหล�กการบร�หารงานแบบว�ที่ยาศัาสำตร/ให�ความสำ�าค�ญต#องานมากเก�นไป็ (Production Oriented) สำ#วนการบร�หารตามแนวมน,ษย/สำ�มพื่�นธิ/ให�ความสำ�าค�ญแก#คนงานมากเก�นไป็ (People Oriented) ในย,คน�)กล#าวว#าน�กบร�หารที่��ด�ม�ความสำามารถุ ต�องไม#ให�ความสำ�าค�ญต#องานและคนงานมากจนเก�นข้อบเข้ตข้องความพื่อด�

MG 112 Management

Herbert A. Simon

The Father of Decision Making

MG 112 Management

Simon ได�เสำนอที่ฤษฎ�การต�ดสำ�นใจใหม#โดยม�ข้�อสำมมต�ฐานว#า 1. ที่,กคนต#างก'ม�ข้�อจ�าก�ดที่�)งในแง#ข้องความร� �ความเข้�าใจเก��ยวก�บที่างเล!อกและกฎเกณฑ์/ต#างๆ 2. ที่,กคนจะต�ดสำ�นใจป็ฏิ�บ�ต�ตามด�วยว�ธิ�ง#ายๆ ไม#ค#อยม�ระเบ�ยบน�กโดยใช้�ความน(กค�ดป็ระกอบก�บการเดา3. ที่,กคนไม#พื่ยายามค�นหาหนที่างที่��จะให�ได�ผลสำ�งสำ,ด แต#จะเล!อกเอาที่างเล!อกที่��เป็นที่��ถุ�กใจ ตามความช้อบข้องตนเอง 4. ระด�บความช้อบข้องตนที่��ใช้�ในการต�ดสำ�นใจ ม�กจะเป็ล��ยนแป็ลงข้()นลงตามค,ณค#าข้องที่างเล!อกต#างๆ ที่��ได�พื่บเห'นใกล�ต�วที่��สำ,ด

MG 112 Management

ย"คท$& 5 ย"คของการจั�ดการสม�ยใหม- (Modern Management)

MG 112 Management

แนวค�ดเร!�องการจ�ดการสำม�ยใหม#เป็นแนวความค�ดที่างการจ�ดการที่��ได�ร�บการเสำนอแนะและถุ�กกล#าวข้าน

ในช้#วงเวลาที่��ไม#นานมาน�) ซ่(�งสำ#วนใหญ#จะตระหน�กถุ(งสำภาพื่แวดล�อมและการเป็ล��ยนแป็ลงที่��ม�อ�ที่ธิ�พื่ลต#อ

การจ�ดการ ซ่(�งจะป็ระย,กต/และข้ยายข้อบเข้ตจากแนวความค�ดเด�มที่��พื่�จารณาป็7จจ�ยภายในองค/การ

เที่#าน�)น

MG 112 Management

ทฤษ์ฏี$เชั้�งระบบ (System Theory) เสำนอโดย Richard Johnson Fremont Kast และ James Rosenzweig

MG 112 Management

ป้7จัจั�ยน�าเข�า(inputs)ที่ร�พื่ยากรที่างกายภาพื่ที่ร�พื่ยากร

ที่างการเง�นที่ร�พื่ยากร

มน,ษย/ที่ร�พื่ยากร

ข้�อม�ล

กระบวนการแป้รสภาพ (transformation) หน�าท$&การจั�ดการ

การป้ฏี�บ�ต�ด�านเทคโนโลย$& ก�จักรรมการ

ผู้ล�ต

ผู้ลผู้ล�ต(outputs)

สำ�นค�าและบร�การ

ก�าไรข้าดที่,นพื่ฤต�กรรมพื่น�กงาน

ทฤษ์ฏี$เชั้�งระบบ (System Theory)

MG 112 Management

ทฤษ์ฎี$การจั�ดการเชั้�งสถึานการณ์ (Contingency Theory of

Management)

MG 112 Management

การจ�ดการจะม�ความเป็นสำากลที่�� สำามารถุป็ระย,กต/ก�บที่,กองค/การ

แต#ม�ได�หมายความว#าผ��บร�หารจะใช้�เที่คน�คการจ�ดการข้องตนเองได�อย#างม�ป็ระสำ�ที่ธิ�ภาพื่ในที่,ก

เหต,การณ/ ผ��บร�หารที่��ป็ระสำบความ สำ�าเร'จในองค/การหน(�ง อาจจะเป็นผ��

บร�หารระด�บธิรรมดาเม!�อต�องไป็ บร�หารธิ,รก�จอ!�น

MG 112 Management

William G. Ouichi

ที่�าการศั(กษาเป็ร�ยบเที่�ยบการจ�ดการข้องธิ,รก�จอเมร�ก�นและญ��ป็,Cน โดยสำร,ป็เป็นที่ฤษฎ� A ที่ฤษฎ� J และที่ฤษฎ� Z

MG 112 Management

ล�กษ์ณ์ะขององค การแบบอเมร�ก�น (A)

1. การจ�างงานระยะสำ�)น 2 . การต�ดสำ�นใจโดยบ,คคลใดบ,คคล

หน(�ง 3. ความร�บผ�ดช้อบเฉพื่าะบ,คคล

4. การป็ระเม�นผลและการเล!�อนต�าแหน#ง อย#างรวดเร'ว

5. การควบค,มอย#างเป็นที่างการ 6. เสำ�นที่างอาช้�พื่แบบเช้��ยวช้าญเฉพื่าะ

ด�าน 7. แยกเป็นสำ#วนๆ

MG 112 Management

ล�กษ์ณ์ะขององค การแบบญี่$&ป้":น (J)

1. การจ�างงานระยะยาว 2. การต�ดสำ�นใจเป็นเอกฉ�นที่/ 3. ความร�บผ�ดช้อบแบบกล,#ม

4. การป็ระเม�นผลและการเล!�อนต�าแหน#ง แบบค#อยเป็นค#อยไป็

5. การควบค,มในต�วเองไม#เป็นที่างการ

6. เสำ�นที่างอาช้�พื่ไม#เช้��ยวช้าญเฉพื่าะด�าน

7. ม�ความเก��ยวข้�องก�น

MG 112 Management

ล�กษ์ณ์ะขององค การแบบ Z ( อเมร�ก�นแบบ ป้ร�บป้ร"ง)1. การจ�างงานตลอดช้�พื่2. การต�ดสำ�นใจเป็นเอกฉ�นที่/3. ความร�บผ�ดช้อบเฉพื่าะบ,คคล4. การป็ระเม�นผลและการเล!�อนต�าแหน#งแบบค#อยเป็นค#อยไป็5. การควบค,มในต�วเองไม#เป็นที่างการโดยม�การ ว�ดผลอย#างช้�ดเจนและเป็นที่างการ6. เสำ�นที่างอาช้�พื่แบบเช้��ยวช้าญเฉพื่าะด�านในระด�บป็านกลาง7. ม�ความเก��ยวข้�องก�นในล�กษณะครอบคร�ว

MG 112 Management

การค�นหาความเป้)นเล�ศทางการบร�หาร (In Search of Excellence)

Thomas J. Peter และ Robert H. Waterman, Jr. ได�เข้�ยนหน�งสำ!อเก��ยวก�บการบร�หารที่��ม�ช้!�อเสำ�ยงมากในข้ณะน�)นช้!�อ In Search of Excellence

MG 112 Management

ค,ณสำมบ�ต�ด�เด#นข้ององค/กรที่��ป็ระสำบความสำ�าเร'จ 8 ป็ระการในหน�งสำ!อ In Search of Excellenceได�แก#

1. เน�นการป้ฏี�บ�ต� (A bias for action)2. การใกล�ชั้�ดก�บล�กค�า (Close to customer)

MG 112 Management

3. ม$ความเป้)นอ�สระและเป้)นผู้��ป้ระกอบการ (Autonomy and entrepreneurship)4. เพ�&มป้ระส�ทธี�ภาพผู้-านบ"คคล (Productivity through people)5. ถึ.งล�กถึ.งคน ส�มผู้�สงานอย-างใกล�ชั้�ด ใชั้�ค"ณ์ค-าเป้)นแรงผู้ล�กด�น (Hand-on and value driven)

MG 112 Management

6. ท�าแต-ธี"รก�จัท$&ม$ความเชั้$&ยวชั้าญี่ (Stick to the knitting)7. ร�ป้แบบเร$ยบง-าย และใชั้�พน�กงานน�อย(Simple and lean staff)8. เข�มงวดและผู้-อนป้รน หร%อย%ดหย"-นในการท�างาน (Simultaneous loose-tight properties)

MG 112 Management

การร%�อป้ร�บระบบ (Re-engineering)

Michael Hammer James Champy

MG 112 Management

James Champy และ Michael Hammer ที่#านที่�)ง 2 ได�เข้�ยนหน�งสำ!อที่��โด#งด�งมากในย,คน�)ช้!�อ “Reengineering the Corporation” (1993)

MG 112 Management

เสำนอความค�ดว#า “ถุ�าองค/การจะอย�#รอดและสำามารถุแข้#งข้�นได�ในอนาคต ผ��บร�หารจะต�องต�ดสำ�นใจเป็ล��ยนแป็ลงองค/การอย#างถุอนรากถุอนโคน” (Radical Change) โดยป็ร�บการด�าเน�นงานจากการป็ฏิ�บ�ต�งานตามหน�าที่��เป็นการบร�หารงานตามกระบวนการธิ,รก�จ (Business Process Management)

MG 112 Management

องค การเร$ยนร��และการจั�ดการความร�� (Learning Organization and

Knowledge Management)

MG 112 Management

เสำนอโดย Peter M. Senge แห#ง M.I.T. ที่#านผ��น�)ได�เข้�ยนหน�งสำ!อเร!�อง ว�น�ยป็ระการที่��ห�าข้ององค/การเร�ยนร� � (The Fifth Discipline of Learning Organization) น�กว�ช้าการที่#านน�)เสำนอแนวค�ดในการมองภาพื่รวมข้ององค/การ การบร�หารองค/ความร� �และการพื่�ฒนาภ�ม�ป็7ญญาข้ององค/การให�ม�ความก�าวหน�า สำามารถุป็ร�บต�วให�สำ��ก�บแข้#งข้�นได�

MG 112 Management

ผู้��จั�ดการและระด�บชั้��นของผู้��จั�ดการ ผู้��บร�หารระด�บส�ง

(Top Manager)ป็ระธิาน , รองป็ระธิาน

ผู้��บร�หารระด�บกลาง (Middle

Manager)ผู้��จั�ดการ

งานป้ฏี�บ�ต�

งานบร�หาร ผู้��บร�หารระด�บต�น

- (First LineManager)ห�วหน�าแผู้นก

คนงาน (Workers)

MG 112 Management

ผู้��บร�หารระด�บต�น (First-Line Manager) เป็นผ��ร �บผ�ดช้อบต#อการป็ระสำานงานและควบค,มข้องผ��ป็ฏิ�บ�ต�งาน ตลอดจนให�ค�าป็ร(กษาแนะน�าแก#พื่น�กงาน และคนงานผ��บร�หารในระด�บน�)ป็กต�จะไม#ที่�างานที่างด�านป็ฏิ�บ�ต�

MG 112 Management

ผู้��บร�หารระด�บกลาง (Middle Manager) เป็นผ��ร �บผ�ดช้อบในด�านการบร�หารงานและควบค,มผ��บร�หารระด�บต�นให�ด�าเน�นงานตามนโยบาย และแผนงานที่��ได�ก�าหนดไว� รวมที่�)งรายงานต#อผ��บร�หารระด�บสำ�ง

MG 112 Management

ผู้��บร�หารระด�บส�ง (Top Manager) เป็นผ��ร �บผ�ดช้อบในการก�าหนดนโยบายต#างๆ ข้องก�จการ ม�กจะที่�าหน�าที่��ในการป็ระสำานการสำ��งการที่�)งหมดข้ององค/การ ตลอดจนก�จกรรมต#างๆ ที่��ที่�าให�องค/การสำามารถุบรรล,ว�ตถุ,ป็ระสำงค/

MG 112 Management

Robert L. Katz ได�ที่�าการศั(กษาที่�กษะ (Skill) ข้องผ��จ�ดการในแต#ละระด�บ เข้าแบ#งที่�กษะข้องผ��จ�ดการออกเป็น 3 ช้น�ด ค!อ a.Technical Skill

b. Human Skillc. Conceptual Skill

MG 112 Management

ท�กษ์ะด�านความค�ด ท�กษ์ะด�าน

ความค�ด ท�กษ์ะด�านความค�ดท�กษ์ะด�าน

มน"ษ์ย ท�กษ์ะด�าน

มน"ษ์ย

ท�กษ์ะด�านมน"ษ์ย

ท�กษ์ะด�านเทคน�ค ท�กษ์ะด�าน

เทคน�คท�กษ์ะด�าน

เทคน�ค

ระด�บชั้��นของผู้��บร�หารและท�กษ์ะในการบร�หาร

ผู้��บร�หารระด�บต�น

ผู้��บร�หารระด�บกลาง

ผู้��บร�หารระด�บส�ง

MG 112 Management

เก-งค�ด

เก-งคนเก-งงาน

ความร��เก$&ยวก�บว�ชั้าชั้$พ และ

เทคน�คการท�างาน

เจั�าหน�าท$&ป้ฏี�บ�ต�งาน

ส�ง

กลาง

ต�น

ระด�บของผู้��บร�หาร

MG 112 Management

หน�าท$&ในการจั�ดการ (The Functions of Management)

MG 112 Management

Luther Gulick และ Lyndall Urwick ได�ก�าหนดหน�าที่��ข้องผ��บร�หารในการจ�ดการไว� 7 ป็ระการ ค!อ P = Planning หมายถุ(งการวางแผน O = Organizing หมายถุ(งการจ�ดองค/การ S = Staffing หมายถุ(งการจ�ดคนเข้�าที่�างาน D = Directing หมายถุ(งการอ�านวยการ CO = Coordinating หมายถุ(งการป็ระสำานงาน R = Reporting หมายถุ(งการรายงาน B = Budgeting หมายถุ(งการจ�ดที่�างบป็ระมาณ ซ่(�งม�กน�ยมเร�ยกก�นโดยที่��วไป็ว#า POSDCORB

MG 112 Management

Henri Fayol ได�ก�าหนดหน�าที่��ไว� 5

ป็ระการ ค!อ P = Planning หมายถุ(งการวางแผน O = Organizing หมายถุ(งการจ�ดองค/การ C = Commanding หมายถุ(งการบ�งค�บบ�ญช้า C = Coordinating หมายถุ(งการป็ระสำานงาน C = Controlling หมายถุ(งการควบค,ม

MG 112 Management

Harold D. Koontz ได�ก�าหนดหน�าที่��ไว� 5

ป็ระการ ค!อ P = Planning หมายถุ(งการวางแผน O = Organizing หมายถุ(งการจ�ดองค/การ S = Staffing หมายถุ(งการจ�ดคนเข้�าที่�างาน D = Directing หมายถุ(งการสำ��งการ C = Controlling หมายถุ(งการควบค,ม

MG 112 Management

การวางแผู้น

การจั�ดองค กา

ร

การจั�ดคนเข�า

ท�างาน

การส�&งการ

การควบค"

ม ผ��จ�ดการในระด�บสำ�ง ผ��จ�ดการในระด�บสำ�ง

ผู้��จั�ดการในระด�บต�&า

ผู้��จั�ดการในระด�บส�ง

MG 112 Management

การวางแผู้น การจั�ดองค การ การส�&ง การ การควบค"ม

ผู้��บร�หารระด�บส�ง 28% 36% 22% 14%

ผู้��บร�หารระด�บกลาง 18% 33% 36% 13%

ผู้��บร�หารระด�บล-าง 15% 24% 51% 10%

เวลาท$&ใชั้�ไป้ในการท�างานของผู้��บร�หาร

MG 112 Management

ขอบเขตและหน�าท$&ของการจั�ดการจัะป้ระกอบไป้ด�วย 1 . การวางแผู้น

(Planning)2 . การจั�ดองค การ

(Organizing)3 . การจั�ดคนเข�าท�างาน

(Staffing)4. การส�&งการ

(Directing) 5. การควบค"ม

(Controlling)

MG 112 Management

สภาพแวดล�อมทางธี"รก�จัและการจั�ดการ (Organization Environment

and Management)

MG 112 Management

องค/การธิ,รก�จเป็นระบบเป็Dด (Open System) ที่��ต�องด�าเน�นงานอย�#ภายใต�สำภาพื่แวดล�อมต#างๆ ซ่(�งม�ที่�)งสำภาพื่แวดล�อมที่��ควบค,มได�และควบค,มไม#ได� (Control and Uncontrol) หากจะแบ#งสำภาพื่แวดล�อมออกจะได�เป็น 2 ช้น�ดค!อ • Internal Environment) • External Environment)

MG 112 Management

สภาพแวดล�อม

ภายใน

สภาพแวดล�อมในการด�าเน�น

งาน

สภาพแวดล�อมท�&วไป้

โครงสร�างสภาพแวดล�อมของธี"รก�จั

MG 112 Management

1 . สภาพแวดล�อมภายใน (Internal Environment) เป็นป็7จจ�ยภายในองค/การที่��ม�อ�ที่ธิ�พื่ลต#อการที่�างานข้ององค/การ ป็ระกอบไป็ด�วย• Owners and shareholders• Board of Directors• Employee• Organization culture

MG 112 Management

2. สภาพแวดล�อมภายนอก (External Environment) เป็นป็7จจ�ยภายนอกที่��สำ#งผลมากระที่บถุ(งศั�กยภาพื่ในการบร�หารงานข้ององค/การและความสำามารถุในการบรรล,เป็-าหมาย ป็ระกอบด�วย

2.1 General Environment2.2 Task Environment

MG 112 Management

• General Environment• Political and Legal • Economic • Technology• Socio-cultural • International

2.1 สภาพแวดล�อมท�&วไป้ (General Environment) เป็นสำ��งแวดล�อมภายนอกที่��เก�ดข้()นที่��วๆไป็ ไม#ม�ผลเจาะจงเฉพื่าะก�จการข้ององค/การเที่#าน�)น แต#ม�ผลกระที่บก�บที่,กองค/การ

MG 112 Management

2.2 สภาพแวดล�อมในการด�าเน�นงาน (Task Environment) เป็นสำภาพื่แวดล�อมภายนอกองค/การที่��ม�ผลกระที่บโดยตรงต#อองค/การและการด�าเน�นงานข้ององค/การมากกว#าสำภาพื่แวดล�อมที่��วไป็ ผ��บร�หารจะต�องศั(กษาและที่�าความเข้�าใจสำภาพื่แวดล�อมในระด�บน�)ให�ช้�ดเจน เพื่!�อที่��จะน�าโอกาสำที่��เก�ดข้()นจากสำภาพื่แวดล�อมมาใช้�ให�เก�ดป็ระโยช้น/แก#องค/การ สำภาพื่ภาพื่แวดล�อมในการด�าเน�นงานป็ระกอบด�วย

MG 112 Management

• Customers• Competitors • Labors • Suppliers • Partners

MG 112 Management

การจั�ดการและความร�บผู้�ดชั้อบ

ต-อส�งคมของธี"รก�จั (Management and

Social Responsibility)

MG 112 Management

• Economic Responsibility• Legal Responsibility • Ethical Responsibility • Discretionary Responsibity

MG 112 Management

ความร�บผู้�ดชั้อบ

ต-อส�งคมท��งหมด

ความร�บผู้�ดชั้อบทางเศรษ์ฐก�จั

ความร�บผู้�ดชั้อบทาง

กฎีหมาย

ความร�บผู้�ดชั้อบโดยใชั้�ด"ลยพ�น�จั

ความร�บผู้�ดชั้อบทางจัร�ยธีรรม

ระด�บความร�บผู้�ดชั้อบต-อส�งคมขององค ธี"รก�จั

MG 112 Management

“การบร�หารก�จัการบ�านเม%องและส�งคมท$&ด$เป้)นแนวทางส�าค�ญี่ในการจั�ดระเบ$ยบให�ส�งคมท��งภาคร�ฐ ภาคธี"รก�จัเอกชั้นและภาคป้ระชั้าชั้น ซึ่.&งครอบคล"มถึ.งฝ่:ายว�ชั้าการ ฝ่:ายป้ฏี�บ�ต�การ ฝ่:ายราชั้การและฝ่:ายธี"รก�จัสามารถึอย�-ร-วมก�นอย-างสงบส"ข”

หล�กข้อง“ธีรรมมาภ�บาล”

MG 112 Management

องค ป้ระกอบ “ธีรรมมาภ�บาล” ค%อ

• Transparence• Rule of Law • Responsibility • Equity • Worthiness • Participation

MG 112 Management

MG 112 Management